Cây lan hồ điệp
Nguồn: hoind.tayninh.gov.vn
Hiện nay phong trào trồng lan đang phát triển mạnh vì đây là một nghề đưa
lại hiệu quả kinh tế rất cao. Tuy nhiên, cây lan hồ điệp rất khó tính, đòi hỏi một số
yêu cầu sinh thái khắt khe, người trồng phải hiểu biết và kỹ thuật cao mới có thể
thành công được.
Điều kiện để trồng hồ điệp thành công: Lan hồ điệp là cây rất khó tính do
đó khâu đầu tiên là phải chuẩn bị nhà trồng để có thể khống chế được các điều
kiện ánh sáng, nhiệt độ và độ ẩm bên trong. Tuy nhiên để có được nhà phù hợp
cho sinh trưởng, phát triển tốt, ra hoa đúng thời vụ cần rất nhiều điều kiện do đó
cần phải có các thiết bị kèm theo như thiết bị tăng nhiệt, thiết bị giảm nhiệt, thiết
bị điều chỉnh ánh sáng. Với điều kiện các tỉnh phía Bắc nước ta thì làm nhà 2 mái
vừa có tác dụng hạn chế ánh sáng mùa hè, giữ được nhiệt độ mùa đông.
Chuẩn bị giá thể: Giá thể trồng lan phải tơi xốp và thoáng khí, đồng thời
phải có khả năng giữ nước như mùn cây, than bùn khô, hạt đá nhỏ, rêu, quyết, dớn
hoặc rêu "Chi Lê" nhập nội đã được xử lý an toàn nấm bệnh.
Chuẩn bị chậu: Yêu cầu của chậu trồng lan hồ điệp phải là chậu không
sâu, nhỏ, màu trắng và trong suốt thuận lợi cho bộ rễ phát triển và quang hợp. Khi
cây còn nhỏ dùng chậu có đường kính 5cm, sau 4 - 6 tháng khi cây có khoảng
cách giữa 2 lá lớn hơn 12cm thì chuyển sang chậu có đường kính 8,3cm. Sau giai
đoạn trồng từ 9 đến 12 tháng khi khoảng cách giữa 2 lá lớn hơn 18cm thì tiếp tục
chuyển sang chậu có đường kính 12cm.
Kỹ thuật trồng cây vào chậu: Khi mua cây giống về trồng bà con chú ý
đến các cỡ của cây được phân cấp như sau: 2 lá cách nhau lớn hơn 5cm gọi là cỡ
đặc cấp được trồng vào chậu có đường kính 7cm. Nếu chiều dài 2 lá cách nhau từ
3 đến 5cm là cỡ cấp 1 trồng vào chậu đường kính 5cm. Nếu 2 lá cách nhau 1,2-3
cm gọi là cỡ cấp 2 thì trồng vào các khay ươm cây con.
Chăm sóc: Nên giữ nhiệt độ thích hợp trong nhà trồng ở mức 23 độ C,
không được thấp hơn 20 độ C, đảm bảo hệ thống thông gió hoạt động tốt, độ ẩm
thích hợp. Trong giai đoạn đầu chế độ che sáng như sau: Mùa hè giảm bớt từ 80 -
90% lượng ánh sáng bình thường, mùa đông từ 60-70%. Sau trồng 1 tháng bón
thêm phân NPK với tỷ lệ 30-10-10 pha với nồng độ 30-40 mg/1 lít nước để phun
cách 7-10 ngày/lần.
Thay chậu lần thứ nhất: Sau khi trồng được từ 4 - 6 tháng, lúc này
khoảng cách giữa 2 lá khoảng 12cm thì chuyển sang chậu có đường kính 8,3cm.
Lấy cây ra khỏi bầu, tách bỏ giá thể cũ và thay bằng giá thể mới rồi trồng lại vào
chậu mới nhẹ nhàng tránh làm tổn thương đến rễ. Dưới đáy chậu nên lót 1-2
miếng xốp giúp chậu thoát nước tốt, tránh làm cây bị úng. Lan hồ điệp sinh trưởng
chậm, phải mất tới 40 ngày trong điều kiện chăm sóc tốt mới mọc thêm 1 lá hoàn
chỉnh. Khi cây có trên 4 lá mới có khả năng phân hoá mầm hoa.
Để chăm sóc cho cây sau khi thay chậu lần 1 bà con phải phun dung dịch
diệt khuẩn. Trong từ 3-5 ngày đầu không cần tưới nước nhưng vẫn phải giữ ẩm
cho cây cũng như môi trường xung quanh. Sau khoảng 10 ngày tưới nước trở lại
kết hợp bón phân. Lượng phân bón là đạm, lân, kali theo tỷ lệ 30-10-10 nồng độ
40mg/1lít nước. Ngoài ra có thể bổ sung thêm các loại phân hữu cơ khác như
Komix.
Thay chậu lần 2: Lần thay chậu thứ 2 cũng là lần thay chậu cuối cùng
được xác định khi cây có khoảng cách 2 lá đạt khoảng 18cm. Lúc này cây được từ
16 - 20 tháng, đường kính chậu chuyển sang phải đạt 12cm. Cách thay chậu lần
này tương tự như lần đầu nhưng chú ý dùng dao, kéo sắc cắt bớt các rễ già trước
khi trồng lại. Chú ý trong giai đoạn này chế độ che sáng như sau: Ánh sáng mùa
hè giảm từ 60-70%, mùa đông giảm 40-50%, nhiệt độ từ 20-28 độ C, độ ẩm từ 70-
85%. Sau khi chuyển chậu lần thứ 2 từ 5-6 tháng cây có từ 4 lá và bắt đầu phân
hoá mầm hoa.
Trong thời gian này cần duy trì nhiệt độ thấp từ 18-25 độ C hoặc nhiệt độ
chênh lệch ngày đêm từ 8-10 độ C. Lan hồ điệp có hoa liên tục do đó xử lý nhiệt
độ thấp càng dài thì hoa càng nhiều, khoảng cách giữa các hoa càng ngắn. Nếu
nhiệt độ trên 25 độ C thì không thể phân hoá hoa và dưới 15 độ C thì không ra nụ,
ra hoa. Khi thấy cây lan nhú hoa tưới phân NPK 6-30-30 pha nồng độ 2g/lít nước,
thời gian phun 7-10 ngày/lần, để cho hoa mập hơn, bền và sắc hoa tươi lâu hơn.
Ngoài ra, để cho hoa được bền lâu, khoảng 1-2 tháng cần đặt cây ở nơi
thoáng mát, nhiệt độ thích hợp 20-25 độ C, ánh sáng che bớt 70%. Đặc biệt khi
cây nở hoa không nên tưới nước hoặc dinh dưỡng lên hoa vì nước sẽ làm hoa bị
úng hoặc cháy. Khi cành hoa nở gần tàn nên cắt ngay cành hoa và tưới phân NPK
30-10-10 để dưỡng cây cho trà hoa sau.