slide phân tích chi phí và lợi ích chương 4 đánh giá chi phí lợi ích khi không

co

ng

.c
om

Phần 2

cu

u

du
o

ng

th

an

Chương 4: Đánh giá chi phí và lợi ích trong điều kiện
khơng có giá cả thị trường

CuuDuongThanCong.com

/>

.c
om

Nội dung
co

ng

 Nhận diện các chi phí và lợi ích khơng có giá thị trường

th

an

 Giới thiệu các phương pháp lượng giá

du
o

ng

 Bản chất và cách vận dụng các phương pháp

cu

u

 Ưu điểm và hạn chế của các phương pháp

 Liên hệ thực tế

CuuDuongThanCong.com

/>

.c
om

ng

 Tại sao một số hàng hố/dịch vụ lại khơng có

an

co

giá/khơng có thị trường giao dịch

th

 Giao dịch hàng hố dựa trên quyền sở hữu/khả năng loại

du
o

ng

trừ tiêu dùng nếu khơng chi trả

u

 Một số hàng hố/dịch vụ khơng có khả năng buộc chủ

cu

thể kinh tế chi trả/đền bù cho chúng

CuuDuongThanCong.com

/>

.c
om

ng

 Các dự án công thường tạo ra các chi phí và lợi ích

an

co

khơng được đem trao đổi trên thị trường giao dịch

cu

u

du
o

ng

th

 Ví dụ
 Lợi ích: giảm ơ nhiễm, bảo vệ môi trường, giảm tỷ lệ tử
vong, v.v
 Chi phí: tiếng ồn, ơ nhiễm, tắc nghẽn giao thơng,v.v

 Khơng mua bán được nhưng vẫn là những lợi ích và

chi phí thực cho xã hội
CuuDuongThanCong.com

/>

.c
om

Ví dụ
co

ng

 Tài ngun mơi trường: là một dạng hàng hố cơng

an

 HHC thuần t: khơng cạnh tranh trong tiêu dùng,

u

du
o

ng

th

không loại trừ bởi nhà sản xuất, không loại trừ bởi người
tiêu dùng => khơng khí, tiếng ồn, cảnh quan,

cu

 HHC khơng thuần t: khơng có đủ các tính chất của

HHC thuần tuý => nguồn lực tự nhiên

CuuDuongThanCong.com

/>

.c
om

ng

 Tài nguyên môi trường thường xuyên xuất hiện trong

an

co

các dự án cơng

du
o

ng

th

 Khơng có giá thị trường

 Phương pháp lượng giá là cực kì quan trọng đối với

cu

u

đánh giá tác động/chi phí/lợi ích của dự án đối với
chúng

CuuDuongThanCong.com

/>

.c
om

cu

u

du
o

 Tích cực/tiêu cực

ng

th

an

co

ng

 Các tác động tới mơi trường là một dạng của ngoại ứng

CuuDuongThanCong.com

/>

.c
om

co

ng

 Tổng giá trị kinh tế của tài nguyên (TEV)

ng

th

an

 Giá trị sử dụng

cu

u

du
o

 Giá trị không sử dụng: giá trị bảo tồn
 Sự lo lắng cho việc sử dụng của người khác
 Sự quan tâm tới tiêu dùng tương lai của bản thân

CuuDuongThanCong.com

/>

.c
om

 Tổng giá trị kinh tế = Giá trị sử dụng + giá trị không sử

co

ng

dụng

u

du
o

ng

th

an

 Giá trị sử dụng
 Trực tiếp (tiêu dùng/không tiêu dùng)
 Gián tiếp
 Nhiệm ý (tiềm năng sử dụng)

cu

 Giá trị không sử dụng
 Giá trị kế thừa
 Giá trị tồn tại
CuuDuongThanCong.com

/>

.c
om
ng
co
an
th
ng
du
o
u
cu
CuuDuongThanCong.com

/>

.c
om

ng

 Trong phân tích chi phí – lợi ích, ta khơng cần thiết

th

an

co

tính tốn tổng giá trị kinh tế của tài nguyên

cu

u

du
o

ng

 Dự án làm tác động ròng như thế nào tới giá trị kinh tế

CuuDuongThanCong.com

/>

.c
om

Phương pháp lượng giá

th

an

co

ng

 Ngun tắc chung:
 Lợi ích rịng xã hội = Tổng mức sẵn lòng trả - chi phí cơ
hội

cu

u

du
o

ng

 Phương pháp:
 Thơng qua đường cầu: chi phí du hành, giá hưởng thụ,
đánh giá ngẫu nhiên…
 Không thông qua đường cầu: chi phí cơ hội, chi phí thay
thế, liều lượng đáp ứng…

CuuDuongThanCong.com

/>

.c
om
ng
co
an
th
ng

du
o
u
cu
CuuDuongThanCong.com

/>

.c
om

co

ng

 Các phương pháp sử dụng đường cầu:

 Tiêu dùng lý trí, tối đa hố phúc lợi dựa vào ngân sách và giá

th

an

thị trường

u

du
o

mức sẵn lịng trả

ng

 Hàng hố khơng phải trả phí: Thặng dư tiêu dùng = Tổng

cu

 Giá trị tài nguyên = Giá sẵn lòng trả/nhận cho thay đổi
 Chỉ một vài phương pháp có khả năng ước lượng giá trị không

sử dụng
CuuDuongThanCong.com

/>

.c
om

ng

 Các phương pháp Bộc lộ sở thích: Sử dụng dữ liệu

du
o

ng

th

an

co

hành vi người tiêu dùng bộc lộ từ thị trường thật hoặc
thị trường thay thế

 Các phương pháp Phát biểu sở thích: Sử dụng khảo

cu

u

sát điều tra nhằm xây dựng thị trường giả định mà ở đó
người tiêu dùng thể hiện ý kiến/sở thích của mình

CuuDuongThanCong.com

/>

.c
om

Bộc lộ sở thích
co

ng

1. Phương pháp chi phí du hành (Travel Cost Method)

an

 Dựa trên lựa chọn ngầm của các cá nhân (tự bộc lộ sở

ng

th

thích thơng qua lựa chọn)

du
o

 Thường dùng để ước lượng đường cầu với các điểm giải

cu

u

trí, du lịch, … (tổng số lượt tham quan và chi phí tham
quan)
 Khơng có khả năng ước lượng giá trị không sử dụng
CuuDuongThanCong.com

/>

.c
om
co

ng

 Đặc điểm

an

 Dựa trên chi phí tham quan địa điểm để đánh giá giá trị

du
o

ng

th

tham quan của địa điểm đối với người tiêu dùng
 Chi phí du hành là tất cả các chi phí của chuyến đi (bất

cu

u

cứ khoản tiền lương nào bị mất đi, phí sửa chữa xe, tiền
ăn, ở, vé vào cửa )

CuuDuongThanCong.com

/>

.c

om

co

ng

 Xác định địa điểm tài nguyên được đánh giá

an

 Xây dựng mẫu điều tra cá nhân: thông tin về giá cả, phí

du
o

ng

th

tổn, khoảng cách, thời gian, thơng tin về thu nhập,…
 Phân vùng quanh địa điểm đánh giá. Chi phí trong mỗi

cu

u

vùng là tương đương. Thường theo vịng trịn
 Mẫu điều tra vùng: Dân số, tỷ lệ tham quan

CuuDuongThanCong.com

/>

.c
om
co

ng

 Ước lượng đường cầu

th

an

 Tổng hợp số liệu từ mẫu, xây dựng bảng dữ liệu căn bản

du
o

ng

 Ước lượng đường cầu bằng cách mô phỏng lượng cầu

cu

u

cho việc tham quan đối với từng mức phí cụ thể
 Giá trị lợi ích rịng là diện tích nằm dưới đường cầu =

mức sẵn lịng chi trả đối với một mức phí tham quan

CuuDuongThanCong.com

/>

.c
om

co

ng

 Ưu điểm và hạn chế của phương pháp chi phí du hành

an

 Ưu điểm: dễ sử dụng, thuận lợi trong ước lượng giá trị sử

ng

th

dụng, dựa trên sở thích thực đã được bộc lộ

du
o

 Nhược điểm: không ước lượng được giá trị các tính chất

cu

u

riêng biệt, phức tạp khi chuyến đi có nhiều địa điểm và
nhiều mục đích, có thể sai lệch khi tồn tại các địa điểm
thay thế

CuuDuongThanCong.com

/>

.c
om

co

ng

2. Phương pháp định giá hưởng thụ (Hedonic Pricing
Method)

an

 Sử dụng kinh tế lượng để ước lượng các yếu tố tác động lên

du
o

ng

th

giá trị tài sản

 Đánh giá ô nhiễm mơi trường như khơng khí, nước, tiếng

cu

u

ồn, mất an ninh

 Sử dụng giá trị các bất động sản có sẵn trên thị trường

nhằm suy ra giá trị môi trường
CuuDuongThanCong.com

/>

.c
om

ng

 Xác định đối tượng đánh giá và mức độ ô nhiễm hiện

an

co

có đối chiếu với các khu vực có mức ô nhiễm khác

du
o

ng

th

 Chọn đối tượng bất động sản (nhà, đất,..)

cu

u

 Xác định các yếu tố tác động tới giá trị bất động sản
 Ví dụ: Nhà (vị trí và cấu tạo bao gồm diện tích, kiến trúc,

loại, mơi trường,…)

CuuDuongThanCong.com

/>

.c
om

co

ng

 Phương trình giá bất động sản

du
o

 P= f (x1,x2,…,xn)

ng

th

an

 Giá = f (vị trí, diện tích, mơi trường,v.v)

cu

u

 Ước lượng thông qua việc cô lập sự thay đổi của tiêu

chí mơi trường tới giá bất động sản.

CuuDuongThanCong.com

/>

.c
om

ng

 Thu thập số liệu: Số lượng điều tra càng nhiều càng

th

an

co

chính xác

du
o
u
cu

động sản

ng

 Xác định đường cầu thơng qua phương trình giá bất

CuuDuongThanCong.com

/>

.c
om
co

ng

 Ưu điểm và nhược điểm

an

 Ưu điểm: Dựa trên sở thích được bộc lộ thật thơng qua

du
o

ng

th

số liệu khảo sát

 Nhược điểm: Yêu cầu kỹ năng thống kê, kinh tế lượng;

cu

u

dựa trên giả định giá bất động sản phụ thuộc tuyến tính
vào các đặc điểm; giả định mỗi người mua nhà đều có bộ
tiêu chí/đặc điểm giống nhau; số liệu về các đặc điểm cần

được mã hoá
CuuDuongThanCong.com

/>