Tiet 48 Thanh ngu

<span class='text_page_counter'>(1)</span>KiÓm tra bµi cò 1)Thế nào là từ đồng âm ? Từ đồng âm là những từ giống nhau về âm thanh nhưng nghĩa khác xa nhau, không liên quan gì đến nhau 2) Đặt câu với cặp từ đồng âm? a. Năm nay em tôi lên lớp năm DT ST b. Bố con tôi bàn với nhau nên mua cái bàn màu gì ĐT DT 3) Để tránh những hiểu lầm do hiện tượng đồng âm gây ra cần chuù yù ñieàu gì khi giao tieáp? Trong giao tiếp phải chú ý đầy đủ đến ngữ cảnh để tránh hiểu sai nghĩa của từ hoặc dùng từ với nghĩa nước đôi do hiện tượng đồng âm.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Tieát 48 : THAØNH NGỮ I.Thế nào là thành ngữ ?õø 1.Tìm hieåu ví duï:. Nước non lận đận một mình Thaân coø leân thaùc xuoáng gheành baáy nay.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Tieát 48 : THAØNH NGỮ I.Thế nào là thành ngữ ?õø *Thay:. vượt thác qua ghềnh leân nuùi xuoáng gheành 1.Tìm - Cuïmhieå từ:ulêvín dụ thaù:c xuoáng gheành *Thay đổi vị trí các từ trongcụm: => Coù caáu taïo coá ñònh khoù thay đổi, thêm bớt, vị trí các từ trong Leân gheành xuoáng thaùc cụm không thay đổi Thaùc leân gheành xuoáng *Thêm từ: Lên trên thác xuống dưới gheành Leân thaùc roài laïi xuoáng gheành => Có thể thêm một vài từ khác vào cụm từ nhưng kết cấu trở neân loûng leûo * YÙ nghóa: Traûi qua nhieàu gian nan vaát vaû vaø nguy hieåm.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> THAØNH NGỮ. Tieát 48 : I.Thế nào là thành ngữ ?õø 1.Tìm hieåu ví duï:. - Cụm từ có caáu taïo coá ñònh Lên thác xuống ghềnh. - Biểu thị một ý nghĩa hoàn chỉnh. Trải qua nhiều vất vả, gian truân, hiểm nguy.. Không thể thay đổi Thaø nh thêm bớt, ngữ đảo vị trí các từ.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Tieát 48 : THAØNH NGỮ I.Thế nào là thành ngữ ?õø Ví duï:. 1.Tìm - Cuïmhieå từ:ulêvín dụ thaù:c xuoáng gheành a. Chò ngaõ em naâng => Coù caáu taïo coá ñònh khoù thay đổi, thêm bớt, vị trí các từ trong cụm không thay đổi. b. Ba chaân boán caúng. 2. Ghi nhớ:. d. Maët töôi nhö hoa. - Thành ngữ là loại cụm từ có caáu taïo coá ñònh, bieåu thò moät yù nghĩa hoàn chỉnh. II. Nghĩa của thành ngữ: 1.Tìm hieåu ví duï:. c. Đầu xuôi đuôi lọt.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> THAØNH NGỮ. Tieát 48 :. Nghóa cuûa thành ngữ. nhanh như chớp. Baét nguoàn từ nghĩa đen của các từ taïo neân noù. Rất nhanh , chỉ trong khoảnh khắc.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Tieát 48 : THAØNH NGỮ I.Thế nào là thành ngữ ?õø -1.Tìm Cụm từ : leâunví thaùduï c xuoá hieå : ng gheành => Coù caáu taïo coá ñònh khoù thay đổi, thêm bớt, vị trí các từ trong cụm không thay đổi. 2. Ghi nhớ: - Thành ngữ là loại cụm từ có cấu tạo cố định, biểu thị một ý nghĩa hoàn chænh.. II. Nghĩa của thành ngữ: 1.Tìm hieåu ví duï:. -Thành ngư:õ nhanh như chớp => Nghĩa: suy ra từ nghĩa gốc các từ tạo nên thành ngữ (hành động diễn ra rất nhanh như tia chớp).

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Nghóa cuûa thành ngữ. Trên đe dưới búa. Đượ Đượcc hiể hieåuu thoâ thoânngg qua qua pheù pheùpp aåaånn du.ï du.ï. Tình trạng bị kìm kẹp,chèn ép từ các phía không có lối thoát.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Tieát 48 : THAØNH NGỮ I.Thế nào là thành ngữ ?õø nh ngữ trên đe dưới búa -Thaø. -1.Tìm Cụm từ : leâunví thaùduï c xuoá hieå : ng gheành => Coù caáu taïo coá ñònh khoù thay đổi, thêm bớt, vị trí các từ trong cụm không thay đổi. 2. Ghi nhớ: - Thành ngữ là loại cụm từ có cấu tạo cố định, biểu thị một ý nghĩa hoàn chænh.. II. Nghĩa của thành ngữ: 1.Tìm hieåu ví duï:. -Thành ngư:õ nhanh như chớp => Nghĩa: suy ra từ nghĩa gốc các từ tạo nên thành ngữ (hành động diễn ra rất nhanh như tia chớp). -=> Nghóa haøm aån: Bò cheøn eùp kìm cặp từ các phía, không có lối thoát (aån duï).

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Tieát 48 : THAØNH NGỮ I.Thế nào là thành ngữ ?õø nh ngữ trên đe dưới búa -1.Tìm Cụm từ : leâunví thaùduï c xuoá hieå : ng gheành => Coù caáu taïo coá ñònh khoù thay đổi, thêm bớt, vị trí các từ trong cụm không thay đổi. 2. Ghi nhớ: - Thành ngữ là loại cụm từ có cấu tạo cố định, biểu thị một ý nghĩa hoàn chænh.. II. Nghĩa của thành ngữ: 1.Tìm hieåu ví duï:. -Thành ngư:õ nhanh như chớp => Nghĩa: suy ra từ nghĩa gốc các từ tạo nên thành ngữ (hành động diễn ra rất nhanh như tia chớp). -Thaø => Nghóa haøm aån: Bò cheøn eùp kìm cặp từ các phía, không có lối thoát n duï ) u mặt ngựa -(ẩĐầ u traâ =>Nghóa haøm aån: hung haõn ngang ngược, thô bạo, không có tính người (hoán dụ).

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Thảo luận nhóm Sắp xếp các thành ngữ sau vào hai nhóm: -Nhóm 1: Nghĩa được bắt nguồn trực tiếp từ nghĩa đen của các từ tạo nên nó. -Nhóm 2: Nghĩa thông qua một số phép chuyển nghĩa.. 1. Tham sống sợ chết 2. Bùn lầy nước đọng 3. Ruột để ngoài da 4. Mưa to gió lớn 5. Lòng lang dạ thú. 6.Mẹ goá con côi 7. Rán sành ra mỡ 8. Đi guốc trong bụng 9. Nuoâi ong tay aùo 10. Nhà tranh vách đấ.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Nhóm 1. Nhóm 2. (Nghĩa được bắt nguồn trực tiếp từ nghĩa đen của các từ tạo nên nó.). (Nghĩa thông qua một số phép chuyển nghĩa.). -Tham sống sợ chết -Mưa to gió lớn -Mẹ goá con côi -Bùn lầy nước đọng - Nhà tranh vách đất. -Rán sành ra mỡ -Ruột để ngoài da -Lòng lang dạ thú -Đi guốc trong bụng. -Nuôi ong tay áo.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> NGHĨA CỦA THÀNH NGỮ BẮT NGUỒN TRỰC TIẾP TỪ NGHĨA ĐEN CỦA CÁC TỪ TẠO NÊN NÓ:. 1. 2. 3. 4. 5.. Tham sống sợ chết:hèn nhát, không dám hi sinh. Mưa to gió lớn: mưa và gió rất to. Mẹ goá con côi: hoàn cảnh neo đơn, côi cút của người vợ goá chồng và đứa con mồ côi. Nhà tranh vách đất: nhà cửa đơn sơ, mái tranh vách đất. Bùn lấy nước đọng: nơi đất ẩm thấp, đọng nước.. NGHĨA CỦA THÀNH NGỮ THÔNG QUA MỘT SỐ PHÉP CHUYỂN NGHĨA:. 1. 2. 3. 4. 5.. Ruột để ngoài da: có gì nói nấy, ít giữ ý tứ trong nói năng Rán sành ra mỡ: keo kiệt bủn xỉn, hà tiện một cách quá đáng. Lòng lang dạ thú: độc ác nhẫn tâm như loài thú dữ. Nuôi ong tay áo: nuôi dưỡng, che chở cho kẻ xấu. Đi guốc trong bụng: biết hết, hiểu thấu tâm tư, suy nghĩ, ý đồ của người khác..

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Nghóa cuûa thành ngữ. Baé Baétt nguoà nguoànn từ từ nghĩa nghóa ñen ñen cuû cuûaa caù cácc từ từ taï taïoo neâ neânn noù noù... Đượ Đượcc hiể hieåuu thoâ thoânngg qua qua pheù pheùpp aåaånn du.ï du.ï.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Tieát 48 : THAØNH NGỮ I.Thế nào là thành ngữ ?õø nh ngữ trên đe dưới búa -1.Tìm Cụm từ : leâunví thaùduï c xuoá hieå : ng gheành => Coù caáu taïo coá ñònh khoù thay đổi, thêm bớt, vị trí các từ trong cụm không thay đổi. 2. Ghi nhớ: - Thành ngữ là loại cụm từ có cấu taïo coá ñònh, bieåu thò moät yù nghóa hoàn chỉnh.. II. Nghĩa của thành ngữ: 1.Tìm hieåu ví duï:. -Thành ngư:õ nhanh như chớp => Nghĩa: suy ra từ nghĩa gốc các từ tạo nên thành ngữ (hành động diễn ra rất nhanh như tia chớp). -Thaø -=> Nghóa haøm aån: Bò cheøn eùp kìm cặp từ các phía, không có lối thoát (aån duï) - Đầu trâu mặt ngựa =>Nghóa haøm aån: hung haõn ngang ngược, thô bạo, không có tính người (hoán dụ) 2. Ghi nhớ: Nghĩa của thành ngữ có thể bắt nguồn trực tiếp từ nghĩa đen của các từ tạo nên nó nhưng thường thông qua một số phép chuyeån nghóa nhö: aån duï, so saùnh....

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Tieát 48 : THAØNH NGỮ I.Thế nào là thành ngữ ?õø -Thành ngữ trên đe dưới búa => Nghĩa hàm -1.Tìm Cụm từ : leâunví thaùduï c xuoá hieå : ng gheành => Coù caáu taïo coá ñònh khoù thay đổi, thêm bớt, vị trí các từ trong cụm không thay đổi. ẩn: Bị chèn ép kìm cặp từ các phía, không có lối thoát (ẩn dụ) -Đầu trâu mặt ngựa => Nghĩa hàm ẩn hung hãn ngang ngược, thô bạo, không có tính người (hoán dụ). 2. Ghi nhớ:. 2. Ghi nhớ: Nghĩa của thành ngữ có thể bắt - Thành ngữ là loại cụm từ có cấu tạo nguồn trực tiếp từ nghĩa đen của các từ tạo cố định, biểu thị một ý nghĩa hoàn nên nó nhưng thường thông qua một số phép chænh. chuyeån nghóa nhö: aån duï, so saùnh.... II. Nghĩa của thành ngữ: III. Sử dụng thành ngữ: 1.Tìm hieåu ví duï:. -Thành ngư:õ nhanh như chớp Nghĩa: suy ra từ nghĩa gốc các từ tạo nên thành ngữ (hành động diễn ra rất nhanh như tia chớp). 1. Tìm hieåu ví duï:.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> - Xác định vai trò ngữ pháp của các thành ngữ trong các câu sau: a. Sơn Sơnhào hàohải hảivịvị CN. là những món ăn ó. các lang mang tới trong ngày lễ Tiên Vương..

<span class='text_page_counter'>(18)</span> b.Thân em vừa trắng lại vừa tròn Bảynổi nổibabachìm chìm Bảy với nước non. ( Hồ Xuân Hương ) VN c. Anh đã nghĩ thương em như thế thì hay là anh đào giúp cho em một cái ngách sang nhà anh, phòng khi tắt lửa đèntối tắttốilửa đèn PN có đứa nào đến bắt nạt thì em chạy sang.... ( Tô Hoài ).

<span class='text_page_counter'>(19)</span> Chức vụ ngữ phaùp cuûa thành ngữ. -. Thaønh ngữ coù theå laøm chủ ngữ , vị ngữ trong caâu hoặc laøm phụ ngữ trong cụm danh từ, cụm động từ ….

<span class='text_page_counter'>(20)</span> Tieát 48 : THAØNH NGỮ I.Thế nào là thành ngữ ?õø -Thành ngữ trên đe dưới búa => Nghĩa hàm -1.Tìm Cụm từ : leâunví thaùduï c xuoá hieå : ng gheành => Coù caáu taïo coá ñònh khoù thay đổi, thêm bớt, vị trí các từ trong cụm không thay đổi. ẩn: Bị chèn ép kìm cặp từ các phía, không có lối thoát (ẩn dụ) -Đầu trâu mặt ngựa => Nghĩa hàm ẩn hung hãn ngang ngược, thô bạo, không có tính người (hoán dụ). 2. Ghi nhớ:. - Thành ngữ là loại cụm từ có cấu tạo 2. Ghi nhớ: Nghĩa của thành ngữ có thể bắt nguồn trực tiếp từ nghĩa đen của các từ tạo cố định, biểu thị một ý nghĩa hoàn nên nó nhưng thường thông qua một số phép chænh. chuyeån nghóa nhö: aån duï, so saùnh.... II. Nghĩa của thành ngữ: 1.Tìm hieåu ví duï:. -Thành ngư:õ nhanh như chớp Nghĩa: suy ra từ nghĩa gốc các từ tạo nên thành ngữ (hành động diễn ra rất nhanh như tia chớp). III. Sử dụng thành ngữ: 1. Tìmnhớ hieå 2. Ghi : u ví duï:. Thaønh ngữ coù theå laøm chủ ngữ , vị ngữ trong caâu hoặc laøm phụ ngữ trong cụm danh từ, cụm ñộng từ.

<span class='text_page_counter'>(21)</span> ? SO SÁNH 2 CÁCH DIỄN ĐẠT SAU: Câu có sử dụng thành ngữ Thân em vừa trắng lại vừa tròn Bảy nổi ba chìm với nước non. Câu không sử dụng thành ngữ Thân em vừa trắng lại vừa tròn Trôi nổi, phiêu bạt với nước non.. Nước non lận đận một mình Nước non lận đận một mình Thân cò lên thác xuống ghềnh bấy nay Thân cò vất vả, gian truân bấy nay.. -> Thµnh ng÷ ng¾n gän, hµm sóc, cã tÝnh h×nh tîng,tÝnh biÓu c¶m cao..

<span class='text_page_counter'>(22)</span> Tieát 48 : THAØNH NGỮ I.Thế nào là thành ngữ ?õø -1.Tìm Cụm từ : leâun ví thaùduï c xuoá hieå : ng gheành => Coù caáu taïo coá ñònh khoù thay đổi, thêm bớt, vị trí các từ trong cụm không thay đổi. - Đầu trâu mặt ngựa => Nghĩa hàm ẩn hung hãn ngang ngược, thô bạo, không có tính người (hoán dụ). 2. Ghi nhớ: Nghĩa của thành ngữ có thể bắt nguồn trực tiếp từ nghĩa đen của các từ 2. Ghi nhớ: Thành ngữ là loại cụm tạo nên nó nhưng thường thông qua một số từ có cấu tạo cố định, biểu thị một pheùp chuyeån nghóa nhö: aån duï, so saùnh... ý nghĩa hoàn chỉnh.. II. Nghĩa của thành ngữ: III. Sử dụng thành ngữ: 1.Tìm hieåu ví duï:. -Thành ngư:õ nhanh như chớp - => Nghĩa: suy ra từ nghĩa gốc các từ tạo nên thành ngữ (hành động diễn ra rất nhanh như tia chớp) - Thành ngữ trên đe dưới búa => Nghóa haøm aån: Bò cheøn eùp kìm caëp từ các phía, không có lối thoát (ẩn duï). 1. hieåu: ví duï: 2. Tìm Ghi nhớ - Thaønh ngữ coù theå laøm chủ ngữ , vị ngữ trong caâu hoặc laøm phụ ngữ trong cụm danh từ, cụm ñộng từ ... - Thành ngữ ngắn gọn, hàm súc, có tính hình tượng, tính biểu cảm cao. IV. Luyeän taäp:.

<span class='text_page_counter'>(23)</span> Baøi 1. a. a. §Õn ngµy lÔ Tiªn V¬ng, c¸c lang mang s¬n hµo h¶i vÞ, nem c«ng ch¶ phîng tíi, a.- sôn ch¼ng thiÕu thø g×. haøo haûi vò. - nem coâng chaû §Õn ngµy lƠ Tiªnphượ V¬ng, ng.c¸c lang mang s¬n hµo h¶i vÞ, nem c«ng ch¶ phîng tíi, ch¼ng thiÕu thø g×. b. - tứ cố vô thân. - khoẻ như voi. c. da mồi tóc sương..

<span class='text_page_counter'>(24)</span> Muốn hiểu nghĩa của thành ngữ Hán Việt cần phải tìm hiểu nghĩa của các yếu tố Hán Việt và nghĩa của các từ tạo nên thành ngữ Hán Việt đó..

<span class='text_page_counter'>(25)</span> Sơn. hào. hải. vị. núi thức ăn biển món ăn động vật Những món ăn ngon, lạ trên rừng, dưới biển.. Tứ. cố. vô. bốn. ngoảnh, nhìn. không. thân thân thích. Bốn phía nhìn lại không một người thân thích, ruột thịt ( cô độc)..

<span class='text_page_counter'>(26)</span> Nghĩa của các thành ngữ: -> Nem công chả phượng : những món ăn ngon, quý vaø sang troïng. -> Khoûe nhö voi : raát khoûe, khoûe moät caùch phi thường. -> Da mồi tóc sương: da lốm đốm như vảy con đồi mồi, tóc bạc như sương .( chỉ người già).

<span class='text_page_counter'>(27)</span> §iÒn thªm yÕu tố để đợc thành ngữ trọn vẹn. . Bài 3/ SGK/ 145.. - Lời ăn ….. tiếng nói .... ... - Một nắng hai…. sương. tốt - Ngày lành tháng ….. áo - No cơm ấm….. chiến - Bách………..bách. cơ - Sinh…….. thắng. lập nghiệp.

<span class='text_page_counter'>(28)</span>

<span class='text_page_counter'>(29)</span> Chuoät sa chónh gaïo. .. .. .... .... .... .... .... .... ..... g¹o. -Rất may mắn gặp được một nơi sung sướng đầy đủ, nhàn hạ.

<span class='text_page_counter'>(30)</span> Ném tiền qua cửa sổ. -Tieâu pha laõng phí ..

<span class='text_page_counter'>(31)</span> Leân voi xuoáng choù. ->Thay đổi địa vị thất thường đột ngột lúc vinh hiển, lúc thaát theá..

<span class='text_page_counter'>(32)</span>

<span class='text_page_counter'>(33)</span> An cư lạc nghiệp. 1. Ếch ngồi đáy giếng. 5. Gầy như que củi. 6. Nói nhăng nói cuội 2. Chân lấm tay bùn. 3. Điêù hay lẽ phải. 4. Thầy bói xem voi 10. Giải nghĩa các thành ngữ sau Bán tín bán nghi. 7. Con Rồng cháu Tiên. 8. Ăn cháo đá bát. 9.

<span class='text_page_counter'>(34)</span> HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ. Nắm kiến thức cơ bản bài học. Học . thuộc, hiểu nội dung ghi nhớ ( SGK).. Làm các bài tập còn lại, biết vận dụng trong giao tiếp.. Chuẩn bị bài: TiẾNG GÀ TRƯA.

<span class='text_page_counter'>(35)</span>