De cuong on Ly 9 HKII

<span class='text_page_counter'>(1)</span>ĐỀ CƯƠNG ÔN TẬP MÔN VẬT LÝ 9 – HKII NĂM 2011-2012 I. LÝ THUYẾT CHƯƠNG II: ĐIỆN TỪ HỌC Câu 1: Nêu cấu tạo và hoạt động của máy biến thế. Khi nào thì máy hạ thế khi nào thì máy tăng thế? Viết công thức của máy biến thế? - Cấu tạo gồm hai lõi sắt có quấn số vòng dây khác nhau. - Nguyên tắc hoạt động: Khi có dòng điện xuay chiều vào cuận sơ cấp thì cuận sơ cấp tạo ra từ trường biến thiên xuyện qua cuận thứ cấp làm xuất hiện dòng điện cảm ứng trong cuận này. - Nếu số vòng dây cuận sơ cấp ít hơn cuận thức cấp thì máy đó tăng thế và ngược lại U1. n1. - Côngthức máy biến thế: U = n 2 2 Câu 2: a. Nêu nguyên nhân gây ra sự hao phí điện năng trên đường dây tải điện ? b. Để giảm hao phí điện năng trên đường dây tải điện cách tốt nhất là gì ? Vì sao ? TL: a. Nguyên nhân là do một phần điện năng tỏa nhiệt ra môi trường. b. Để giảm hao phí điện năng cách tốt nhất là tăng hiệu điện thế giữa hai đầu đường dây tải điện. Vì hiệu điện thế tỷ lệ ngịch với bình phương cường độ dòng điện. CHƯƠNG III – QUANG HỌC Câu 3: Hiện tượng khúc xạ ánh sáng là gì? Quan hệ giữa góc tới và góc khúc xạ như thế nào? - Hiện tượng tia sáng truyền từ môi trường trong suốt này sang môi trường trong suốt khác bị gẫy khúc giữa hai môi trường được gọi là hiện tượng khúc xạ ánh sáng. - Khi tia sáng truyền từ không khí sang nước, góc khúc xạ nhỏ hơn góc tới. - Khi tia sáng truyền từ nước sang không khí, góc khúc xạ lớn hơn góc tới. Câu 4: Nêu đặc điểm nhận dạng của thấu kính hội tụ, phân kỳ - Đặc điểm nhận dạng TKHT: +, Phần rìa mỏng hơn phần giữa. +, Một chùm tia tới song song với trục chính của TKHT cho chùm tia ló hội tụ tại tiêu điểm. - Đặc điểm nhận dạng TKPK: +, Phần rìa dầy hơn phần giữa. +, Một chùm tia tới song song với trục chính cho chùm tia ló phân kỳ. Câu 5: Nêu các tính chất của ba tia sáng đặc biệt khi truyền qua thấu kính hội tụ, phân kỳ? (Có vẽ hình minh họa) Câu 6: Nêu các tính chất của ảnh tạo bởi thấu kính hội tụ, phân kỳ? a. Tính chất của ảnh tạo bởi TKHT: - Vật ngoài khoảng tiêu cự cho ảnh thật ngược chiều vật. - Vật trong khoảng tiêu cự cho ảnh ảo cùng chiều lớn hơn vật. b. Tính chất của ảnh tạo bởi TKPK. Trong mọi trường hợp luôn cho ảnh ảo cùng chiều nhỏ hơn vật. Câu 7: Nêu cấu tạo của máy ảnh và mắt? So sánh sự giống giữa chúng? - Hai bộ phận quan trọng của mắt là thể thủy tinh và màng lưới. - Hai bộ phận quan trọng của máy ảnh là vật kính và buồng tối, ngoài ra còn có vị trí đặt phim..

<span class='text_page_counter'>(2)</span> - Thể thủy tinh trong mắt đóng vai trò như vật kính trong máy ảnh. Vị trí đặt phim trong máy ảnh đóng vai trò như màng lưới trong mắt. Câu 8: Nêu các tật của mắt và cách khắc phục? - Các tật của măt: tật mắt cận và tật mắt lão. - Cách khắc phục: +, Tật mắt cận phải đeo kính phân kỳ để nhìn rõ các vật ở xa mắt. +, Tật mắt lão phải đeo kính hội tụ để nhìn rõ các vật ở gần hơn bình thường. Câu 9: Kính lúp là gì? Cách quan sát vật nhỏ qua kính lúp? - Kính lúp là một TKHT có tiêu cự ngắn. Người ta dùng kính lúp để quan sát các vật nhỏ. - Cách quan sát: Phải đặt vật trong khoảng tiêu cự của kính sao cho thu được một ảnh ảo lớn hơn vật. Mắt nhìn thấy ảnh ảo đó. Câu 10: Nêu các tác dụng của ánh sáng? lấy ví dụ minh họa. - Các tác dụng của ánh sáng: tác dụng nhiệt, tác dụng sinh học và tác dụng quang điện. - HS tự lấy VD về các tác dụng.... CHƯƠNG IV - Sự chuyển hóa và bảo toàn năng lượng Câu 11, Phát biểu định luật bảo toàn và chuyển hóa năng lượng? Năng lương không tự nhiên sinh ra hoặc mất đi mà chỉ chuyển hóa từ dạng này sang dạng khác, hoặc truyền từ vật này sang vật khác.. II : BÀI TẬP Bài 1:Một máy biến thế gồm cuộn sơ cấp có 500 vòng, cuộn thứ cấp có 50000 vòng đặt ở đầu đờng dây tải điện, hiệu điện thế đặt vào hai đầu cuộn sơ cấp là 2000V a) TÝnh hiÖu ®iÖn thÕ ë hai ®Çu cuén thø cÊp b) M¸y nµy lµ m¸y t¨ng thÕ hay h¹ thÕ? V× sao HD: - Tính đợc hiệu điện thế ở cuộn thứ cấp n1/n2=U1/U2 ⇒ U2 = n2.U1/n1 (0,5®) = 50000x2000/500 = 200000 V (=200kV) m¸y nµy lµ m¸y t¨ng thÕ V× U1 lín h¬n U2 200 lÇn Bài 2: ở đầu một đờng dây tải điện ngời ta có đặt một máy biến thế với các cuộn dây có số vòng là: cuộn sơ cấp 11000 vòng, cuộn thứ cấp là 500 vòng để nhận đợc hiệu điện thÕ cho c¸c hé sinh ho¹t lµ 220 V. a) Hiệu điện thế ở đầu đờng dây là bao nhiêu? b) M¸y nµy lµ m¸y t¨ng thÕ hay h¹ thÕ ? V× sao? HD: Tính đợc hiệu điện thế ở cuộn sơ cấp n1/n2=U1/U2 ⇒ U1 = n1.U2/n2 = 11000x220/500 = 4840V m¸y nµy lµ m¸y h¹ thÕ V× U1 lín h¬n U2 4840/220 = 22 lÇn Bài 3: Vật sáng AB có độ cao h = 1cm được đặt vuông góc trước một thấu kính hội tụ có tiêu cự f = 12cm. Điểm A nằm trên trục chính của thấu kính và cách thấu kính một khoảng d = 36cm. a/ Dựng ảnh A’B’ của AB tạo bởi thấu kính đã cho. b/ Bằng kiến thức hình học hãy tính chiều cao h’ của ảnh và tính khoảng cách d’ từ ảnh đến thaáu kính. Hướng dẫn B. A. - Xét Δ ABF đồng dạng với Δ OHF ta coù: AB AF AB. OF = ⇒OH= =0,5 cm OH OF AF. F O. OF = OF’ = 12 ; AB = 1; OA = 36 Tính: A’B’ = ? vaø OA’ = ?. maø A’B’ = OH = 0,5cm - Xét Δ A’B’F’ đồng dạng với Δ OIF’ ta coù:. I. H. OI OF ' OF ' . A ' B ' = ⇒ A ' F '= =6 cm A' B' A ' F' OI.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> ’ A’. B’. Bài 4: Vật sáng AB có độ cao h = 1cm được đặt vuông góc trước một thấu kính hội tụ có tiêu cự f = 12cm. Điểm A nằm trên trục chính của thấu kính và cách thấu kính một khoảng d = 8cm. a/ Dựng ảnh A’B’ của AB tạo bởi thấu kính đã cho. b/ Bằng kiến thức hình học hãy tính chiều cao h’ của ảnh và tính khoảng cách d’ từ ảnh tới thaáu kính. Hướng dẫn B’ B A’. Δ OB’F’ đồng dạng với. Δ BB’I ta. OF ' OB ' 12 3 2 = = = ⇒ BB ' = OB ' BI BB' 8 2 3 - Xét Δ A’B’O đồng dạng với Δ ABO ta. I. F A O. - Xeùt coù:. coù: F’. OF = OF’ = 12 ; AB = 1; OA = 8 Tính: A’B’ = ? vaø OA’ = ?. A ' B ' OB ' OB ' OB ' = = = =3 AB OB OB ' − BB ' 2 OB ' − OB ' 3 ⇒ A ' B' =3 AB=3 . 1=3 cm. Ta coù:. A ' B ' OA ' A ' B' . OA 3 . 8 = ⇒ OA '= = =24 cm AB OA AB 1. Bài 5: Một vật sáng AB có độ cao h = 1cm được đặt vuông góc trước một thấu kính phân kì có tiêu cự f = 12cm. Điểm A nằm trên trục chính của thấu kính và cách thấu kính một khoảng d = 24cm. a/ Dựng ảnh A’B’ của AB tạo bởi thấu kính đã cho. b/ Bằng kiến thức hình học hãy tính chiều cao h’ của ảnh và tính khoảng cách d’ từ ảnh tới thaáu kính. Hướng dẫn - Xét Δ BB’I đồng dạng với Δ B’OF ta có: B B’ A. F A’ O. I F’. BI BB ' 24 = = =2 ⇒ BB '=2 OB ' OF OB ' 12 - Xét Δ ABO đồng dạng với Δ A’B’O ta có: AB BO BB' + B' O 2 B ' O+ B ' O = = = =3 A' B' B'O B'O B'O AB 1 ⇒ A ' B' = = ≈ 0 ,33 cm 3 3. Ta AB = 1 ; OF = OF’ = 12 ; OA = 24. Tính A’B’ = ? vaø OA’ = ?. 1 24 . AB OA OA . A ' B ' 3 = ⇒OA '= = =8 cm A ' B ' OA ' AB 1. coù:. Bài 6: Đặt một vật AB trước một thấu kính có tiêu cự f = 12cm. Vật AB có chiều cao h = 1cm cách thấu kính một khoảng d = 8cm. A nằm trên trục chính. Hãy dựng ảnh A’B’ của AB và tính độ lớn của ảnh so với vật trong hai trường hợp: a/ Thaáu kính laø hoäi tuï. b/ Thaáu kính laø phaân kì. Qua đó nhận xét ảnh trong hai trường hợp..

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Hướng dẫn 1/ Thaáu kính hoäi tuï. 2/ Thaáu kính phaân kì. B’ B A’. F A. I O. B. B’. F A A’ O. F’. I F’. HS tự tính độ lớn của ảnh trong hai trường hợp. * Nhận xét về ảnh trong hai trường hợp: - Giống nhau: đều là ảnh ảo, cùng chiều với vật. - Khác nhau: + Đối với thấu kính hội tụ: ảnh lớn hơn vật và ở xa thấu kính hơn vật. + Đối với thấu kính phân kì: ảnh ảo nhỏ hơn vật và ở gần thấu kính hơn vật. Bài 7: Người ta chụp ảnh một chậu cây cao 1m, đặt cách máy ảnh 2m. Phim cách vật kính 6cm. 1/ Veõ hình bieåu dieãn. 2/ Tính chieàu cao cuûa aûnh treân phim. Hướng dẫn Xeùt coù:. Δ OAB đồng dạng với. Δ OA’B’ ta. AB OA AB . OA ' 100 .6 = ⇒ A ' B' = = =3 cm A ' B ' OA ' OA 200. Baøi 8: I Một người đứng ngắm một cái cửa cách xa 5m, cửa cao 2m. Tính độ cao của ảnh cái cửa trên màn lưới của mắt. Coi thủy tinh thể như một thấu kính hội tụ, cách màng lưới 2cm. F’ A’ Hướng dẫn O B’. Xeùt coù:. Δ OAB đồng dạng với. Δ OA’B’ ta. AB OA AB . OA ' 200 .2 = ⇒ A ' B'= = =0,8 cm A ' B ' OA ' OA 500. I F’ A’ O Bài 9: Một người dùng kính lúp có tiêu cự 10cm để quan sát một vật nhỏ. Vật đặt cách thấu B’. kính 8cm. 1/ Dựng ảnh của vật qua kính (không cần đúng tỉ lệ). 2/ Nhaän xeùt veà tính chaát aûnh. 3/ Ảnh lớn hay nhỏ hơn vật bao nhiêu lần? Hướng dẫn.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> 2/ Ảnh ảo, cùng chiều và lớn hơn vật. 3/ So saùnh AB vaø A’B’ - Δ OAB đồng dạng với Δ OA’B’ ta có:. B’ B A’. F A. I O. F’. -. A ' B ' OA ' OA ' = = (1) AB OA 8 Δ F’OI đồng dạng với Δ F’A’B’ ta có: A ' B ' F ' A ' 10+ OA ' OA ' = = =1+ (2) OI F ' O 10 10. Vì: OI = AB nên từ (1) và (2) ta có: OA ' OA ' =1+ ⇒ OA '=40 cm 8 10. thay vaøo (1). tacoù: Baøi 10. A ' B ' 40 = =5 AB 8. ⇒. Vậy ảnh lớn gấp 5 lần. vaät. 1/ Một người chỉ nhìn rõ các vật ở cách mắt từ 15cm đến 50cm. Hỏi mắt người đó bị tật gì? Người ấy phải đeo kính gì? Khi đeo kính phù hợp người ấy nhìn rõ vật xa nhất cách mắt bao nhieâu? 2/ Mắt người già thường mắc tật gì? Phải đeo kính loại gì? Khi đeo kính phù hợp thì người ấy có nhìn thấy các vật ở xa không? Hướng dẫn 1/ Người ấy bị cận thị. Người ấy phải đeo kính phân kì. Kính đeo phù hợp thì người ấy có thể nhìn được các vật ở rất xa (vô cực). 2/ Mắt người già thường là mắt lão. Phải đeo kính hội tụ. Khi đeo kính phù hợp thì nhìn rõ được các vật ở gần, nhưng không nhìn rõ các vật ở xa. Do đó người có mắt lão thì khi nhìn gần phaûi ñeo kính, khi nhìn xa thì boû kính ra. Bài 11. Một vật sáng AB có dạng mũi tên được đặt vuông góc với trục chính của 1 thấu kính phân kì, điểm A nằm trên trục chính, cách thấu kính 20cm. thấu kính có tiêu cự 20cm. a) Hãy vẽ ảnh của vật AB cho bởi thấu kính? b) Tính độ cao của ảnh? ĐÁP ÁN: a) Xem hình. b) A’B’ laø aûnh aûo. c) Vì điểm A trùng với điểm F, nên BO và AI là 2 đường chéo của HCN BAOI. Điểm B’ là giao điểm của 2 đường chéo. A’B’ là đường trung bình của tam giác ABO. 1 OA 10cm Ta coù O’A = 2 . Aûnh naèm caùch thaáu kính 10cm.. Baøi 12. Moät vaät cao 1,2m ñaët caùch maùy aûnh 2m thì cho ta aûnh coù chieàu cao laø 3cm. a) Hãy tính khoảng cách từ ảnh đến vật lúc chụp ảnh. b) Tính tiêu cự của vật kính?.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> HD. a) Khoảng cách từ ảnh đến quang tâm O của thấu kính trong máy ảnh: Aûnh A’B’ cuûa vaät AB coù theå bieåu dieãn nhö hình. ABO đồng dạng A’B’O ta có:. OA ' A ' B ' OA. A ' B ' 200.3   OA '   5(cm) OA AB AB 120. Vậy khoảng cách từ vật đến ảnh là: AA’ = 200+ 5 = 205(cm) b) Tiêu cự của vật kính: Ta có OIF ’ đồng dạng A’B’F ‘ nên: OA ' ' OF ' A ' B ' 5 3     1  OF ' 5(cm) OF ' OI OF ' AB. Bài 13. Vật kính của 1 máy ảnh có tiêu cự 5cm. người ta dùng máy ảnh đó để chụp 1 người cao 1,6m và đứng cách máy ảnh 3m. a) Hãy dựng ảnh của người đó ở trên phim ( không cần đúng tỉ lệ) b) Tính chieàu cao cuûa aûnh. c) Xác định khoảng cách từ phim đến vật. HD a) Xem hình. b) h= AB = 160cm; d = OA = 300cm ; f = OF = 5cm. AF = OA - OF = 300 - 5 = 295(cm) Kẻ thêm tia sáng thứ 3, từ B đến F, cắt thấu kính tại H. HB’ // với trục chính. ABF  OHF (…) OH OF OF 5  AB 160. 2, 71cm AB AF => OH = AF 295. Vì OH = A’B’ neân A’B’ = 2,71cm. c) OA’ = d’ = 5,1cm. Bài 14. Một người đứng trước 1 toà nhà cao tầng một khoảng 20m. nếu khoảng cách từ thể thủy tinh đến màng lưới của mắt người ấy là 2cm thì ảnh của toà nhà trong mắt trên màng lưới là 1,5cm. Hãy tính người ấy trông thấy được bao nhiêu tầng nhà. Biết mỗi tầng cao 3m. HD: Coi ảnh của toà nhà trong màng lưới của mắt là ảnh tạo bởi thấu kính hội tụ. Gọi AB là phần chiều cao ngôi nhà mà ảnh A’B’ của nó hiện trên màng lưới của mắt AB OA A ' B '.OA 1,5.2000   AB   1500(cm) OA ' 2 Ta coù : A ' B ' OA ' 15 5 Vậy số tầng người ấy trông thấy là: n = 3 (taàng).

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Caâu 15: Haõy neâu moät ví duï veà nguoàn phaùt ra aùnh saùng traéng vaø hai ví duï veà caùch taïo ra aùnh saùng đỏ. (Nguồn phát ra ánh sáng trắng như: Mặt trời, đèn điện, đèn ống … Cách tạo ra ánh sáng đỏ: Chiếu ánh sáng trắng qua tấm lọc màu đỏ, dùng đèn LED đỏ, dùng bút laze phát ra ánh sáng đỏ). Câu 16: Làm thế nào để biết trong chùm sáng do một đèn ống phát ra có những ánh sáng màu naøo? (Ta cho chùm sáng đó chiếu qua một lăng kính hay chiếu vào mặt ghi của một dĩa CD). Câu 17: Chiếu một ánh sáng đỏ vào một tờ giấy trắng ta thấy tờ giấy có màu gì? Nếu thay bằng tờ giấy màu xanh ta sẽ thấy tờ giấy có màu gì? (Chiếu một ánh sáng đỏ vào tờ giấy trắng ta thấy tờ giấy có màu đỏ. Nếu thay bằng tờ giấy xanh ta thấy tờ giấy gần như cáo màu đen). Caâu 18: Em hieåu theá naøo laø taùc duïng nhieät cuûa aùnh saùng? Taùc duïng nhieät cuûa aùnh saùng treân caùc đồ vật có màu sắc khác nhau thì khác nhau như thế nào? (Taùc duïng nhieät cuûa aùnh saùng laø taùc duïng laøm noùng caùc vaät khi coù aùnh saùng chieáu vaøo caùc vaät đó. Các vật có màu tối thì hấp thụ năng lượng ánh sáng mạnh hơn các vật có màu sáng, nên nóng leân nhieàu hôn). Câu19: Ánh sáng Mặt trời lúc giữa trưa chiếu vào một pin Mặt trời sẽ gây ra những tác dụng gì? Nêu những biểu hiện cụ thể của những tác dụng đó. (Gaây ra taùc duïng nhieät vaø taùc duïng quang ñieän. Bieåu hieän cuûa taùc duïng nhieät laø pin bò noùng leân. Bieåu hieän cuûa taùc duïng quang ñieän laø pin coù khaû naêng phaùt ñieän). * MỘT SỐ ĐỀ TOÁN KHÔNG GIẢI: Đề 1. Một vật cao 1,5 m đặt cách máy ảnh 2m thì cho ta ảnh có chiều cao là 4cm. a) Hãy dựng ảnh của người đó ở trên phim ( không cần đúng tỉ lệ). b) Hãy tính khoảng cách từ ảnh đến vật lúc chụp ảnh. c) Tính tiêu cự của vật kính? Đề 2. Một vật cao 1,8 m đặt cách máy ảnh 2m thì cho ta ảnh có chiều cao là 1,8cm. a) Hãy dựng ảnh của người đó ở trên phim ( không cần đúng tỉ lệ). b) Hãy tính khoảng cách từ ảnh đến vật lúc chụp ảnh. c) Tính tiêu cự của vật kính? Đề 3. Một vật cao 0,8 m đặt cách máy ảnh 2m thì cho ta ảnh có chiều cao là 1,6cm. a) Hãy dựng ảnh của người đó ở trên phim ( không cần đúng tỉ lệ). b) Hãy tính khoảng cách từ ảnh đến vật lúc chụp ảnh. c) Tính tiêu cự của vật kính? Đề 4. Một người cao 1,6 m đứng cách máy ảnh 2m thì cho ta ảnh có chiều cao là 1,6cm.a) Hãy dựng ảnh của người đó ở trên phim ( không cần đúng tỉ lệ). b) Hãy tính khoảng cách từ ảnh đến vật lúc chụp ảnh. c) Tính tiêu cự của vật kính? Đề 5. Một người cao 1,8 m đứng cách máy ảnh 4m thì cho ta ảnh có chiều cao là 1,8cm. a) Hãy dựng ảnh của người đó ở trên phim ( không cần đúng tỉ lệ). b) Hãy tính khoảng cách từ ảnh đến vật lúc chụp ảnh. c) Tính tiêu cự của vật kính?.

<span class='text_page_counter'>(8)</span>