Nghiên cứu khả năng sinh trưởng, phát triển và một số biện pháp kỹ thuật sản xuất hoa đồng tiền hà lan tại thái nguyên

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
1
ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƢỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM



NGUYÔN THÞ V©N


NGHIÊN CỨU KHẢ NĂNG SINH TRƯỞNG,
PHÁT TRIỂN VÀ MỘT SỐ BIỆN PHÁP KỸ THUẬT
SẢN XUẤTHOA ĐỒNG TIỀN HÀ LAN
TẠI THÁI NGUYÊN




L
L
U
U
Ậ
Ậ
N
N


V
V

Ă
Ă
N
N


T
T
H
H
Ạ
Ạ
C
C


S
S
Ỹ
Ỹ


K
K
H
H
O
O
A
A

H
H
Ọ
Ọ
C
C


N
N
Ô
Ô
N
N
G
G


N
N
G
G
H
H
I
I
Ệ
Ệ

P
P




CHUY£N NGµNH: tRåNG TRäT
M· sè: 60.62.01








Th¸i Nguyªn - 2008


Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
2
ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƢỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM



NGUYÔN THÞ V©N


NGHIÊN CỨU KHẢ NĂNG SINH TRƯỞNG,

PHÁT TRIỂN VÀ MỘT SỐ BIỆN PHÁP KỸ THUẬT
SẢN XUẤTHOA ĐỒNG TIỀN HÀ LAN
TẠI THÁI NGUYÊN



L
L
U
U
Ậ
Ậ
N
N


V
V
Ă
Ă
N
N


T
T
H
H
Ạ
Ạ

C
C


S
S
Ỹ
Ỹ


K
K
H
H
O
O
A
A


H
H
Ọ
Ọ
C
C


N
N

Ô
Ô
N
N
G
G


N
N
G
G
H
H
I
I
Ệ
Ệ
P
P




CHUY£N NGµNH: tRåNG TRäT
M· sè: 60.62.01


Ng-êi h-íng dÉn khoa häc: PGS. TS. §µo Thanh V©n

Th¸i Nguyªn - 2008


Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
3
LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan rằng số liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn này
là hoàn toàn trung thực và chưa được sử dụng để bảo vệ cho một học vị nào.
Mọi sự giúp đỡ cho việc hoàn thành luận văn này đều đã được cám ơn, các
thông tin trích dẫn trong luận văn đều đã được chỉ rõ nguồn gốc.

Tháng 3 năm 2008
Tác giả luận văn

Nguyễn Thị Vân

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
4
LỜI CÁM ƠN

Để hoàn thành luận văn này trong suốt quá trình thực hiện đề tài
nghiên cứu tôi luôn nhận được sự quan tâm tận tình của:
Thầy giáo hướng dẫn PGS. TS Đào Thanh Vân, đã giúp đỡ tận tình về
mặt phương hướng và phương pháp nghiên cứu cũng như việc hoàn thiện
luận văn.
Khoa sau đại học, khoa Nông học trường Đại học Nông Lâm
TháiNguyên. Các bạn sinh viên khóa 37A khoa Nông học trường Đại học
Nông Lâm Thái Nguyên.
Cho phép tôi được bầy tỏ lời cám ơn trân thành đến tất cả những sự
giúp đỡ quý báu đó.
Thái nguyên, 2008
Tác giả luận văn


Nguyễn Thị Vân

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
5
MỤC LỤC

Trang
Chƣơng 1: Mở đầu
1
1.1. Đặt vấn đề 1
1.2. Mục đích nghiên cứu 3
1.3. Ý nghĩa của đề tài 3
Chƣơng 2: Tổng quan tài liệu
4
2.1. Tình hình sản xuất và tiêu thụ hoa trên thế giới và Việt Nam 4
2.1.1. Tình hình sản xuất và tiêu thụ hoa trên thế giới 4
2.1.1.1. Tình hình sản xuất và tiêu thụ hoa đồng tiền trên thế giới 6
2.1.1.2. Tình hình sản xuất và tiêu thụ hoa châu Á 6
2.1.2. Tình hình sản xuất và tiêu thụ hoa Việt Nam 8
2.2. Cơ sở khoa học của đề tài 13
2.2.1. Tình hình sản xuất và tiêu thụ hoa tại Thái Nguyên 13
2.2.1.1. Tình hình sản xuất hoa, cây cảnh tại Thái Nguyên 13
2.2.1.2. Tình hình tiêu thụ hoa, cây cảnh tại Thái Nguyên 14
2.2.1.3. Nhu cầu thị trường tiêu thụ hoa cây cảnh tại Thái Nguyên 15
2.2.1.4. Hiện trạng sản xuất hoa cây cảnh tại Thái Nguyên 15
2.2.2.Những thuận lợi, khó khăn và định hướng phát triển hoa, cây
cảnh Thái Nguyên.
17
2.2.2.1. Thuận lợi 17
2.2.2.2. Khó khăn 17
2.2.2.3. Định hướng phát triển hoa Thái Nguyên trong tương lai 18

2.2.3. Những nghiên cứu chung về cây hoa đồng tiền 18
2.2.3.1. Nguồn gốc 18
2.2.3.2. Phân loại 19


Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
6
2.2.4. Giới thiệu các giống, đặc điểm thực vật học, giá trị sử dụng của
cây hoa đồng tiền
19
2.2.4.1. Đặc điểm thực vật học 20
2.2.4.2. Giá trị sử dụng 20
2.2.5. Yêu cầu sinh thái và nhu cầu dinh dưỡng của cây hoa đồng tiền 21
2.2.5.1. Yêu cầu sinh thái 21
2.2.5.2. Nhu cầu dinh dưỡng 22
2.2.6. Các biện pháp kỹ thuật trong sản xuất hoa đồng tiền 23
2.2.6.1. Kỹ thuật trồng đồng tiền trên nền đất 23
2.2.6.2. Sâu bệnh hại và biện pháp phòng trừ 27
2.2.7. Các nghiên cứu về giống hoa 29
2.2.8. Các nghiên cứu về dinh dưỡng qua lá 31
2.2.8.1.Dinh dưỡng Mg qua lá của cây trồng 35
2.2.8.2. Một số ứng dụng về dinh dưỡng qua lá 35
2.2.9 Đặc điểm một số phân dinh dưỡng qua lá sử dụng trong sản
xuất hoa
36
Chƣơng 3 : Đối tƣợng, nội dung và phƣơng pháp nghiên cứu
38
3.1. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 38
3.1.1. Đối tượng nghiên cứu 38
3.1.2. Phạm vi nghiên cứu 38

3.2. Nội dung, phương pháp nghiên cứu và các chỉ tiêu theo dõi 38
3.2.1. Nội dung nghiên cứu 38
3.2.2. Phương pháp nghiên cứu 39
3.2.3. Các chỉ tiêu và phương pháp theo dõi 41
3.2.3.1. Theo dõi thời gian sinh trưởng của hoa thí nghiệm 41
3.2.3.2. Theo dõi tình hình phát triển của hoa thí nghiệm 41
3.2.3.3. Theo dõi các chỉ tiêu về nằng suất, chất lượng hoa 41


Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
7
3.2.3.4. Theo dõi thành phần, mức độ sâu bệnh hại 42
3.2.4. Phương pháp sử lý số liệu 42
Chƣơng 4: Kết quả và thảo luận
43
4.1. Đặc điểm thời tiết khí hậu tỉnh Thái Nguyên 43
4.2. Thí nghiệm 1: Nghiên cứu đặc điểm sinh trưởng, phát triển và
khả năng cho năng suất, chất lượng của một số giống hoa đồng
tiền Hà Lan
45
4.2.1. Đặc điểm thực vật học của các giống hoa đồng tiền thí nghiệm 45
4.2.2. Tỷ lệ sống và các giai đoạn sinh trưởng, phát triển chủ yếu của
các giống hoa thí nghiệm
46
4.2.3. Động thái ra lá và tốc độ ra lá của các giống hoa thí nghiệm 50
4.2.4. Động thái đẻ nhánh của các giống đồng tiền thí nghiệm 54
4.2.5. Một số chỉ tiêu về năng suất, chất lượng của các giống hoa
đồng tiền thí nghiệm
56
4.2.6. Tình hình sâu bệnh hại trên các giống đồng tiền thí nghiệm 59

4.3. Thí nghiệm 2: Nghiên cứu ảnh hưởng của khoảng cách trồng trọt
đến sinh trưởng, phát triển của giống hoa Salan
62
4.3.1. Ảnh hưởng của khoảng cách trồng trọt đến đến các giai đoạn
sinh trưởng, phát triển chủ yếu của hoa Salan
62
4.3.2. Ảnh hưởng của khoảng cách trồng trọt đến động thái ra lá của
giống hoa Salan
64
4.3.3. Ảnh hưởng của khoảng cách trồng trọt đến động thái đẻ nhánh
của giống hoa Salan
67
4.3.4. Ảnh hưởng của khoảng cách đến năng suất, chất lượng giống
hoa Salan
69
4.3.5. Ảnh hưởng của khoảng cách trồng trọt đến sâu bệnh hại hoa
Salan
72


Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
8
4.4. Thí nghiệm 3: Nghiên cứu ảnh hưởng của một số loại phân bón
lá đến sinh trưởng, phát triển và khả năng cho năng suất, chất
lượng hoa đồng tiền Salan
74
4.4.1. Ảnh hưởng của phân bón lá đến các giai đoạn sinh trưởng, phát
triển chủ yếu của giống hoa Salan
74
4.4.2. Ảnh hưởng của phân bón lá đến động thái ra lá của giống hoa

Salan
76
4.4.3. Ảnh hưởng của phân bón lá đến động thái đẻ nhánh của giống
hoa Salan
80
4.4.4. Ảnh hưởng của phân bón lá đến năng suất, chất lượng giống
hoa Salan
82
4.4.5. Ảnh hưởng của phân bón lá đến diễn biến sâu bệnh hại hoa
Salan
85
4.5. Sơ bộ hạch toán thu chi của các công thức thí nghiệm 87
Chƣơng 5: Kết luận đề nghị
89
5.1. Kết luận 89
5.2. Đề nghị 89
Tài liệu tham khảo 90
Phụ lục 93




Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
9
DANH MỤC CÁC BẢNG

Bảng Tên bảng Trang
2.1 Tình hình xuất khẩu hoa của một số nước trên thế giới 4
2.2 Tình hình nhập khẩu hoa một số nước trên thế giới 5
2.3 Tình hình sản xuất hoa các nước châu Á 7

2.4 Diện tích và giá trị sản lượng hoa cây cảnh ở Việt Nam năm
2003
10
2.5 Tốc độ sản xuất hoa, cây cảnh giai đoạn 1994-2006 10
2.6 Cơ cấu số lượng, chủng loại hoa ở Việt nam qua các năm 11
2.7 So sánh hiệu quả kinh tế cây hoa với một số cây trồng khác 13
2.8 Phân loại hoa đồng tiền. 25
2.9 Tiêu chuẩn phân cấp hoa đồng tiền 26
4.1 Diễn biến thời tiết, khí hậu năm 2006- 2007 tại thành phố
Thái Nguyên.
43
4.2 Đặc điểm thực vật học của các giống hoa đồng tiền thí nghiệm 45
4.3 Tỷ lệ sống và các giai đoạn sinh trưởng, phát triển chủ yếu
của giống hoa thí nghiệm

4.4 Động thái ra lá của các giống hoa đồng tiền thí nghiệm 51
4.5 Tốc độ ra lá của các giống hoa đồng tiền thí nghiệm 52
4.6 Động thái đẻ nhánh của các giống hoa đồng tiền thí nghiệm 54
4.7 Các chỉ tiêu về năng suất, chất lượng các giống hoa đồng tiền 57
4.8 Diễn biến sâu bệnh hại trên hoa đồng tiền thí nghiệm 60
4.9 Ảnh hưởng của khoảng cách trồng trọt đến các giai đoạn
sinh trưởng, phát triển của hoa Salan.
63
4.11 Ảnh hưởng của khoảng cách trồng tới tốc độ ra lá của
giống hoa đồng tiền Salan.

4.12 Ảnh hưởng của khoảng cách trồng trọt đến động thái đẻ 68


Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên

10
nhánh của giống hoa Salan.
4.13 Ảnh hưởng của khoảng cách trồng trọt đến năng suất và
chất lượng hoa.
70
4.14 Tình hình sâu bệnh hại trên giống hoa Salan 72
4.15 Ảnh hưởng của phân bón lá đến các giai đoạn sinh trưởng,
phát triển của giống hoa đồng tiền Salan.
74
4.16 Ảnh hưởng của các loại phân bón lá đến động thái ra lá của
giống hoa Salan.
77
4.17 Ảnh hưởng của phân bón lá đến tốc độ ra lá của giống hoa
đồng tiền Salan.
78
4.18 Ảnh hưởng của một số loại phân bón lá đến động thái đẻ
nhánh của hoa Salan
80
4.19 Ảnh hưởng của các loại phân bón lá đến năng suất chất
lượng hoa Salan.
83
4.20 Ảnh hưởng của một số loại phân bón đến tình hình sâu
bệnh hại.
86
4.21 Sơ bộ hạch toán thu chi khi sử dụng phân bón lá cho hoa
đồng tiền
88

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
11
DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ

STT Tên biểu đồ Trang
4.1 Các giai đoạn sinh trưởng, phát triển chủ yếu của các giống
hoa đồng tiền thí nghiệm (TN1)
48
4.2 Tốc độ ra lá của các giống hoa đồng tiền thí nghiệm (TN1) 53
4.3 Động thái đẻ nhánh của các giống hoa đồng tiền thí nghiệm
(TN1)
55
4.4 Ảnh hưởng của khoảng cách trồng trọt đến tốc độ ra lá của
giống hoa Salan. (TN2)
66
4.5 Ảnh hưởng của khoảng cách trồng trọt đến động thái đẻ
nhánh của giống hoa Salan (TN2)
68
4.6 Ảnh hưởng của phân bón lá đến tốc độ ra lá giống Salan
(TN3).
79
4.7 Ảnh hưởng của phân bón lá đến động thái đẻ nhánh của
giống hoa Salan
81

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
1
Chương 1
MỞ ĐẦU
1.1. Đặt vấn đề
Nói đến vẻ đẹp thiên nhiên, không thể không nhắc đến hoa. Hoa là sự
chắt lọc kỳ diệu nhất những tinh túy mà thế giới cỏ cây ban tặng cho con
người. Mỗi loài hoa ẩn chứa một vẻ đẹp, một sức quyến rũ riêng mà qua đó
con người có thể gửi gắm tâm hồn mình [18].
Hoa không chỉ đem lại cho con người sự thư thái thoải mái khi thưởng
thức mà nó còn đem lại giá trị kinh tế cao cho người sản xuất hoa. So với các
lĩnh vực nông nghiệp khác, hoa cây cảnh là một ngành kinh tế còn non trẻ
nhưng những năm qua đã phát triển với tốc độ mạnh mẽ nhờ giá trị mà nó
đem lại, giá trị sản lượng hoa cây cảnh toàn thế giới năm 1995 đạt 45 tỷ USD
nhưng đến năm 2006 đã tăng lên 66 tỷ USD [4]. Việc nâng cao hiệu quả kinh
tế trên đơn vị diện tích đất nhằm đảm bảo an ninh lương thực, góp phần thúc
đảy kinh tế phát triển là yêu cầu cấp thiết trong chiến lược phát triển nông
nghiệp nước ta hiện nay.
Hoa đồng tiền là một loại hoa đẹp, hình dáng, mầu sắc phong phú đa
dạng với đủ các loại mầu sắc khác nhau từ đỏ, cam, vàng, trắng, phấn hồng,
tím… Hoa có kích thước to, cánh hoa cứng nên là hoa lý tưởng để làm bó
hoa, lẵng hoa và cắm hoa nghệ thuật được người tiêu dùng rất ưa chuộng.
Hơn nữa hoa có độ bền lâu và đặc biệt là khả năng ra hoa quanh năm, tỷ lệ
hoa thương phẩm cao, kỹ thuật trồng trọt, chăm sóc đơn giản, ít tốn công, đầu
tư một lần có thể cho thu liên tục trong 4 đến 5 năm, hình dáng hoa cân đối,
hài hòa, giá trị thẩm mỹ rất cao nên hiện nay đang là một trong 10 loại hoa
tiêu thụ mạnh nhất thế giới. Vì thế diện tích trồng hoa đồng tiền ngày càng
được mở rộng, lượng tiêu thụ và giá cả ngày một tăng [5].

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên

2
Nhờ đặc điểm ưu việt đó, mặc dù mới du nhập vào nước ta song hoa
đồng tiền đã được thị hiếu của người tiêu dùng rất ưa chuộng và hiện đang
là loại hoa có giá trị kinh tế cao. Nắm bắt được thực trạng đó rất nhiều
người làm vườn đã chuyển sang trồng hoa đồng tiền và đã mang lại hiệu
quả kinh tế. Tuy nhiên hoa đồng tiền Hà Lan là giống hoa nhập nội, mới
chỉ xuất hiện trên địa bàn Thái Nguyên trong một thời gian ngắn, việc thí
nghiệm bố trí các giống hoa khác nhau để tìm ra những giống phù hợp với
điều kiện trồng trọt riêng của Thái Nguyên và áp dụng các kỹ thuật trong
sản xuất đặc biệt là việc bố trí mật độ thích hợp cũng như chế độ dinh
dưỡng hợp lý cho hoa đồng tiền Hà Lan, để cây sinh trưởng, phát triển tốt,
cho năng suất hoa cao hiện đang là vấn đề mà rất nhiều bà con quan tâm
trăn trở và là việc làm cấp bách hiện nay.
Mặt khác, Thái Nguyên là một trung tâm kinh tế, văn hóa lớn, nơi tập
trung nhiều cơ quan, xí nghiệp, trường học của cả Trung ương và địa phương,
đây là thị trường tiêu thụ hoa lớn cả về số lượng và chủng loại. Tuy nhiên,
thực tế sản xuất hoa ở Thái Nguyên hiện nay còn mang tính chất mang mún
nhỏ lẻ, trình độ canh tác lạc hậu, sản lượng hoa thấp, chủng loại hoa đơn điệu
chưa đáp ứng được nhu cầu của người tiêu dùng. Với những lợi thế của mình
Thái Nguyên không chỉ thuận lợi cho việc giao lưu kinh tế, phát triển du lịch,
thương mại mà nơi đây còn ẩn chứa một tiềm năng phát triển các loại hoa có
giá trị kinh tế cao.
Để giải quyết những khó khăn trên nhằm làm phong phú thêm các
giống hoa trong tập đoàn hoa tại Thái Nguyên và tìm ra mật độ tối ưu cũng
như loại phân bón lá thích hợp góp phần làm tăng năng suất, chất lượng hoa
đồng tiền chúng tôi đã tiến hành nghiên cứu đề tài:
" Nghiên cứu khả năng sinh trưởng, phát triển và một số biện pháp
kỹ thuật trong sản xuất hoa đồng tiền Hà Lan tại Thái Nguyên".

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên

3
1.2. Mục đích nghiên cứu
- Xác định được giống hoa đồng tiền có năng suất cao, chất lượng tốt,
phù hợp với điều kiện trồng trọt tại Thái Nguyên.
- Áp dụng một số biện pháp kỹ thuật trong sản xuất hoa đồng tiền Hà
Lan tại Thái Nguyên.
1.3. Ý nghĩa của đề tài.
- Ý nghĩa trong công tác học tập và nghiên cứu khoa học: bổ xung
những kinh nghiệm và kiến thức thực tế, góp phần củng cố lý thuyết đã học.
- Ý nghĩa trong thực tiễn sản xuất: xác định được giống hoa có năng
suất cao, chất lượng tốt, và một số biện pháp kỹ thuật trồng trọt nhằm đem lại
hiệu quả kinh tế cao trong sản xuất hoa đồng tiền Hà Lan tại Thái Nguyên.
Góp phần chuyển đổi cơ cấu cây trồng, xây dựng mô hình trồng trọt có
thu nhập cao trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên.


Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
4
Chương 2
TỔNG QUAN TÀI LIỆU
2.1. Tình hình sản xuất, tiêu thụ hoa trên thế giới và ở Việt Nam
2.1.1 Tình hình sản xuất và tiêu thụ hoa trên thế giới
Song song với sự phát triển của các ngành công nghiệp, ngành sản xuất
hoa, cây cảnh trên thế giới đang phát triển một cách mạnh mẽ và đã trở thành
một ngành thương mại cao. Sản xuất hoa cây cảnh đã mang lại lợi ích to lớn
cho nền kinh tế các nước trồng hoa.
Theo báo cáo năm 2005 của FAO, giá trị, sản lượng hoa cây cảnh của
toàn thế giới năm 1995 đạt 45 tỷ USD, đến năm 2004 tăng lên 66 tỷ USD (tốc
độ tăng bình quân năm 20%) trong đó giá trị xuất khẩu đạt từ 20-50 tỷ
USD/năm [4].

Bảng 2.1: Tình hình xuất khẩu hoa của một số nƣớc trên thế giới
năm 2002
Stt Nƣớc %thị trƣờng Loại hoa
1 Hà Lan 64.8 Lily, hồng, layơn, đồng tiền, cẩm chướng
2 Colombia 12.0 Cúc, hồng, layơn, đồng tiền
3 Isarael 5.7 Cẩm chướng, hồng, đồng tiền
4 Italia 5.0 Cẩm chướng, hồng,
5 Tây Ban Nha 1.9 Cẩm chướng, hồng
6 Thái Lan 1.6 Cẩm chướng, phong lan
7 Kenya 1.1 Cẩm chướng, hồng, đồng tiền
8 Các nước khác 7.9 Hồng, layơn, cúc, đồng tiền….
Nguồn: Nguyễn Xuân Linh, 2002


Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
5
Bảng 2.2: Tình hình nhập khẩu hoa một số nƣớc trên thế giới
năm 2002
Stt Nƣớc % thị trƣờng Loại hoa
1 Đức 36.0 Cẩm chướng, cúc, hồng, layơn, lan
2 Mỹ 21.9 Cẩm chướng, cúc, hồng, đồng tiền
3 Pháp 7.4 Cẩm chướng, cúc, hồng, layơn, đồng tiền
4 Anh 7.0 Cẩm chướng, cúc, hồng, layơn,
5 Thụy Điển 4.9 Cẩm chướng, cúc, hồng
6 Hà Lan 4.0 Hồng, lay ơn, lan
7 Italia 2.9 Cúc, hồng, lay ơn, đồng tiền
8 Các nước khác 15.9 Cẩm chướng, cúc, hồng lay ơn, lan…
Nguồn: Nguyễn Xuân Linh, 2002
Giá trị nhập khẩu hoa, cây cảnh của thế giới tăng hàng năm. Năm 1996
là 7,5 tỷ đô la trong đó thị trường hoa Hà Lan chiếm gần 50%, sau đó đến các

nước Côlômbia, Italia, Đan Mạch, USA, Bỉ, Israel…
Mỗi năm trên thế giới đã tạo ra hàng trăm chủng loại hoa và giống hoa
mới, đã xây dựng nhiều nhà máy "sản xuất" hoa với hàng tỷ bông hoa chất
lượng cao, cung cấp cho người tiêu dùng, đồng thời thúc đẩy các ngành kinh
tế khác phát triển. Theo phân tích và dự báo của các chuyên gia kinh tế thì
ngành sản xuất, kinh doanh hoa trên thế giới còn tiếp tục phát triển ở tốc độ
cao (12-15%) trong những năm tới. [4].
Sản xuất hoa thế giới tiếp tục phát triển và mạnh mẽ nhất ở các nước
châu Á, châu Phi và châu Mỹ la tinh, hướng sản xuất hoa là tăng năng suất
hoa, giảm chi phí lao động, giảm giá thành hoa. Mục tiêu sản xuất hoa trong
tương lai cần hướng tới là giống hoa đẹp, tươi lâu, chất lượng cao và giá
thành thấp. Hiện nay có rất nhiều loài hoa được ưa chuộng trên thế giới trong
đó loài hoa đồng tiền đang được đánh giá là loài hoa có sản lượng và giá trị
kinh tế cao [5].

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
6
2.1.1.1. Tình hình sản xuất và tiêu thụ hoa đồng tiền trên thế giới
Hoa đồng tiền là một trong 10 loại hoa quan trọng nhất thế giới chỉ sau
hoa hồng, cúc, cẩm chướng, layơn. Hoa đồng tiền đã trở thành một loại hoa
mang tính thương mại cao và có mặt ở hầu khắp các nước trên thế giới.
Từ năm 1980, mỗi năm trên thế giới đã tạo ra được trên 80 chủng loại
giống hoa đồng tiền khác nhau, hoa có đường kính từ 8 cm trở lên, và tạo ra
những giống lai, cánh hoa kép. Hiện nay các giống đồng tiền kép, có giá trị
đang được trồng rộng rãi trong sản xuất, phần lớn các giống đồng tiền mới là
do các nhà tạo giống Hà Lan tạo ra. Các nước có sản lượng hoa đồng tiền lớn
trên thế giới là: Hà Lan, Côlômbia, Pháp, Trung Quốc…Ở các nước này hầu
hết hoa đồng tiền được trồng trong nhà có mái che, có trang bị hệ thống điều
chỉnh nhiệt độ, độ ẩm, ánh sáng, tưới nước, phân bón bằng hệ thống tự động.
Do đó năng suất, chất lượng hoa của các nước này đạt rất cao 4,8 triệu bông

hoa/ha/năm [5].
2.1.1.2. Tình hình sản xuất và tiêu thụ hoa ở châu Á
Nghề trồng hoa châu Á có từ rất lâu đời nhưng trồng hoa mang tính
thương mại mới phát triển mạnh ở những năm 80 của thế kỷ, khi châu Á mở
cửa, tăng cường đầu tư, đời sống của nhân dân ngày càng được nâng cao, nhu
cầu hoa cho khách sạn, du lịch lớn nên thị trường hoa phát triển theo [17].
Diện tích trồng hoa châu Á đạt khoảng 134.000 ha, chiếm 60% diện
tích hoa toàn thế giới, nhưng diện tích trồng hoa thương mại nhỏ. Tỷ lệ thị
trường hoa chỉ chiếm khoảng 20% thị trường hoa thế giới. Nguyên nhân là do
các nước châu Á có phần lớn diện tích trồng hoa trong điều kiện tự nhiên và
chủ yếu phục vụ cho nhu cầu nội địa. Trong đó các nước có diện tích trồng
hoa lớn là Trung Quốc (sản lượng đạt 2 tỷ cành/năm 2000) với các loại hoa
chính như hoa hồng, cúc, phăng, layơn, đồng tiền; Ấn Độ 65.000 ha (giá trị
đạt 2050 triệu R.S/năm); Thái Lan 5.452ha (sản lượng 1.667 cành /năm); Việt
Nam 3.500ha [2]. Tình hình sản xuất hoa ở các nước châu Á được thể hiện
qua bảng sau:

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
7
Bảng 2.3: Tình hình sản xuất hoa ở các nƣớc châu Á
Stt Tên nƣớc
Diện
tích
Sản lƣợng
giá trị/năm
Các loại hoa chính
1 Trung Quốc 2tỷ cành/
năm 2000
Hồng, phăng, cúc, lay ơn,
đồng tiền,

2 Ấn Độ 65.000 2.050 triệu
RS / năm
Anthurium, huệ gysophila,
cúc, xuxi, nhài, hồng, lan, các
loại hoa ôn đới,
3 Malaysia 1.218 3.370 triệu
RM/năm
Phăng, hồng, Static, cúc huệ,
gysophila
4 Srilanka 500 1.667 triệu
cành /năm
Hồng, phăng, Static, cúc huệ,
gysophila
5 Thái Lan 5.452 Lan, hồng, cúc, phăng, nhài
6 Việt Nam 3.500 Lan, Anthurium, hồng
7 Philippin Lay ơn, heliconia
8 Inđônêsia Lan, hồng, huệ nhài
Nguồn: Nguyễn Xuân Linh,2002
Các loại hoa chủ yếu được trồng ở châu Á gồm hai nhóm giống hoa,
giống có nguồn gốc ôn đới và giống có nguồn gốc nhiệt đới. Nhóm có nguồn
gốc nhiệt đới bao gồm các loại hoa chính như: hoa Lan (Orchidacea),
anthurium, hoa đồng tiền (Gerbera)…
Nhóm có nguồn gốc ôn đới như: cúc (Chysanthemum sp), layơn
(Gladiolus), huệ… Đặc biệt hoa lan là sản phẩm hoa nhiệt đới, đặc sản hoa
châu Á được thị trường châu Âu và châu Mỹ rất ưa chuộng [17].
Sản xuất hoa ở châu Á là một tiềm năng quan trọng thúc đẩy nghề
trồng hoa phát triển trong tương lai. Tuy nhiên hiện nay sự phát triển hoa ở
các nước châu Á gặp các điều kiện thuận lợi và khó khăn sau:

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên

8
- Điều kiện thuận lợi của sản xuất hoa các nước châu Á
+ Có nguồn gen cây phong phú và đa dạng.
+ Khí hậu nhiệt đới, đất đai phù hợp với sự sinh trưởng và phát triển
của nhiều loại hoa.
+ Nguồn lao động dồi dào, giá nhân công thấp.
+ Chính phủ đầu tư, khuyến khích phát triển nghề trồng hoa
+ Đời sống con người ngày càng được nâng cao, nhu cầu hoa tươi ngày
càng lớn.
Bên cạnh những thuận lợi trên nghề trồng hoa châu Á còn gặp nhiều
những khó khăn, hạn chế.
- Các mặt hạn chế trong sản xuất hoa các nước châu Á:
+ Thiếu giống hoa đẹp, chất lượng cao, giống hoa thường phải nhập từ
bên ngoài.
+ Chưa đủ kỹ thuật sản xuất hoa thương mại.
+ Vốn đầu tư cao, vay vốn với lãi xuất cao.
+ Cơ sở hạ tầng cho sản xuất, bảo quản, vận chuyển còn thiếu.
+ Thông tin về thị trường chưa đầy đủ.
+ Thiếu vốn đầu tư cho nghiên cứu, đào tạo cán bộ.
+ Thuế cao, sự kiểm dịch khắt khe của các nước nhập khẩu hoa
2.1.2. Tình hình sản xuất và tiêu thụ hoa tại Việt Nam
Trước đây ở nước ta, hoa thường chỉ được dùng trong những ngày vui,
hội hè, lễ tết, cưới xin, ma chay….Nhưng hiện nay nhu cầu tiêu dùng hoa tươi
quanh năm và bất kể ở thành thị hay nông thôn.
Với lợi thế về khí hậu, nước ta có thể gieo trồng cây hoa quanh năm,
chủng loại hoa đa dạng, phong phú có nhiều giống hoa quý như hoa lan, hoa
trà…Do nhu cầu dùng hoa và thưởng thức hoa của người dân ngày càng được
nâng cao nên trong thực tế sản xuất ta cũng đã có những giống hoa nhập nội

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên

9
như Viôlet, layơn, phăng, lily, thược dược, đồng tiền…..đều sinh trưởng và
phát triển tốt. Đây là những điều kiện thuận lợi cho sản xuất hoa Việt Nam
phát triển, không những cung cấp đủ cho nhu cầu nội địa mà còn xuất khẩu,
góp phần vào việc thúc đẩy nền nông nghiệp nước ta phát triển. Để thực hiện
được mục tiêu này đòi hỏi công tác điều tra, quy hoạch mở rộng diện tích
trồng và nghiên cứu các biện pháp kỹ thuật trong sản xuất hoa là vấn đề cấp
thiết hiện nay.
Việt Nam có diện tích tự nhiên là 33 triệu ha trong đó diện tích trồng
hoa còn hạn chế, chỉ chiếm khoảng 0,02% diện tích đất trồng trọt. Diện tích
hoa tập trung chủ yếu ở các vùng sản xuất hoa truyền thống như: Nhật Tân,
Tây Tựu (Hà Nội), Đằng Hải, Đằng Lâm (Hải Phòng), Hoành Bồ, Hạ Long
(Quảng Ninh), Triệu Sơn, thị xã Thanh Hóa (Thanh Hóa), Gò Vấp, Hoóc Môn
(Thành phố Hồ Chí Minh), Đà Lạt (Lâm Đồng)….với tổng diện tích trồng hoa
là 3.500 ha [6].
Theo số liệu của Tổng cục Thống kê năm 2003 cả nước có khoảng
9.430 ha hoa và cây cảnh với các loại giá trị sản lượng đạt 482,6 tỷ đồng.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
10
Bảng 2.4: Diện tích và giá trị sản lƣợng hoa ở Việt Nam năm 2003
Tên tỉnh Diện tích (ha) Giá trị sản lƣợng (Tr.đ)
Cả nước 9.430 482.606
Hà Nội 1642 81.729
Hải Phòng 814 12.210
Vĩnh Phúc 1.029 38.114
Hưng Yên 658 26.320
Nam Định 546 8.585
Lào Cai 52 12.764
TP. Hồ Chí Minh 572 24.194

Lâm Đồng 1.467 193.500
Bình Thuận 325 6.640
Các tỉnh khác 2.325 78.520
Nguồn: Số liệu cục Thống kê, 2003
Phong trào trồng hoa ở Việt Nam trong những năm gần đây đã được
đầu tư và ngày càng phát triển, diện tích hoa ngày một tăng nhanh do điều
kiện khí hậu, đất đai đa dạng đã tạo điều kiện thuận lợi cho nhiều loại hoa,
trong đó phát triển các loại hoa thâm canh đã và đang được nhà nước đặc biệt
quan tâm.
Nhờ giá trị mà cây hoa đem lại nên phong trào trồng hoa ở Việt
Nam trong những năm gần đây đã tăng rất nhanh, tăng theo từng năm cụ
thể như sau:

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
11
Bảng 2.5: Tốc độ sản xuất hoa, cây cảnh giai đoạn 1994-2006
Chỉ tiêu
Năm
1994
Năm
1997
Năm
2000
Năm
2003
Năm
2006
Tổng diện tích (ha) 3.500 4.800 7.600 10.300 13.400
Giá trị sản lượng (Tr. Đ) 175.000 268.800 463.600 964.800 1.045.200
Giá trị thu nhập TB

(Tr. đ/ha/năm)
51 56 61 72 78
Mức tăng diện tích so với
1994 (lần)
1,0 1,38 2,17 2,94 3,83
Nguồn: số liệu điều tra tổng hợp của Viện nghiên cứu Rau quả, 2006
Qua số liệu bảng 2.5 ta thấy: so với năm 1994, diện tích hoa, cây cảnh
năm 2006 đã tăng 3,8 lần, giá trị sản lượng tăng gấp 6 lần (đạt 1.045 tỷ đồng,
trong đó xuất khẩu xấp xỉ 10 triệu USD). Mức tăng giá trị thu nhập/ha là
153% (đã có nhiều mô hình đạt 600 triệu đến 2,5 tỷ đồng/ha/năm). Tốc độ
tăng trưởng này rất cao so với ngành nông nghiệp khác [4]
Theo Viện nghiên cứu Rau quả thì hiện nay lợi nhuận thu được từ 1
ha trồng hoa cao hơn 10-15 lần so với trồng lúa và cao hơn 7-8 lần so với
trồng rau. (Đặng Văn Đông, Nguyễn Xuân Linh). [2]. Về cơ cấu chủng loại
hoa, cây cảnh ở Việt Nam: trước năm 1995, Việt Nam chủ yếu sử dụng
những loại hoa, cây cảnh truyền thống, thông dụng như quất, đào, mai,
hồng, cúc, thược dược, layơn, huệ…Những năm gần đây một số chủng loại
hoa, cây cảnh mới, cao cấp đã dần được chú trọng và đang có xu hướng
tăng dần về số lượng và giá trị.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
12
Bảng 2.6: Cơ cấu số lƣợng, chủng loại hoa ở Việt Nam qua các năm
Đơn vị tính:%
Chủng loại Năm 1995 Năm 2000 Năm 2005
I Cây cảnh 100 100 100
1. Đào 25 24 22
2. Quất 32 32 30
3. Mai 24 23 22
4. Cây cảnh khác 19 21 26

II Cây hoa 100 100 100
1. Hồng 25 24 22
2. Cúc 24 23 21
3. Layơn 15 14 14
4. Thược dược 6 4 2
5. Huệ 11 11 10
6. Đồng Tiền 5 7 9
7. Lily 2 3 5
8. Cẩm chướng 3 3 3
9.Lan 2 3 4
10.Hoa khác 7 8 10
Nguồn: Viện nghiên cứu Rau quả năm 2006
Như vậy các loại hoa, cây cảnh truyền thống có xu hướng ổn định về
diện tích (tức là giảm dần về cơ cấu) để thay vào đó là chủng loại hoa, cây
cảnh mới có giá trị cao (trà, hải đường, đỗ quyên, lily, lan, salem, đồng tiền..).

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
13
Sở dĩ có sự thay đổi trên là do nhu cầu của người tiêu dùng luôn luôn
hướng đến những chủng loại hoa, cây cảnh mới lạ có chất lượng cao (mầu sắc
đẹp, độ bền lâu, hương thơm), do sự hội nhập với bên ngoài ngày càng sâu
rộng nên đã có nhiều loại hoa, cây cảnh mơi lạ được nhu nhập vào Việt Nam
bằng nhiều con đường khác nhau, cùng với sự đóng góp của các cơ quan khoa
học trong việc lai tạo, thu thập, tuyển chọn các giống hoa mới lạ góp phần
làm cho các giống hoa nước ta ngày càng phong phú, đa dạng.
* Tình hình sản xuất hoa đồng tiền tại Việt Nam
Ở Việt Nam giống hoa đồng tiền đơn được nhập về trồng đầu tiên
khoảng từ những năm 1940. Đặc điểm của giống hoa này là hoa đơn, cây sinh
trưởng khỏe, thích nghi tốt với điều kiện tự nhiên nhưng nhược điểm là hoa
nhỏ, cánh đơn, mầu sắc đơn điệu vì vậy hiện nay người ta ít trồng [29].

Từ những năm 1990, một vài Công ty và những nhà trồng hoa Việt
Nam đã bắt đầu nhập những giống hoa đồng tiền lai (hoa kép) từ Đài Loan,
Hà Lan, Trung Quốc về trồng. Các giống này tỏ ra có nhiều ưu điểm: hoa to,
cánh dày, gồm nhiều tầng hoa xếp lại với nhau, mầu sắc phong phú, đa dạng,
hình dáng hoa cân đối rất đẹp, khá phù hợp với điều kiện khí hậu nước ta và
cho năng suất cao. Vì vậy những giống này đã được tiếp nhận và phát triển
mạnh mẽ ở khắp mọi vùng, mọi tỉnh trên cả nước và dần thay thế cho các loại
hoa truyền thống trước đây [5].
2.1.3. Tình hình sản xuất, tiêu thụ hoa, cây cảnh tại Thái Nguyên.
2.1.3.1. Tình hình sản xuất hoa, cây cảnh tại Thái Nguyên
Trong 3 năm gần đây (2004-2006) diện tích sản xuất hoa liên tục tăng
nhanh, tốc độ phát triển về diện tích sản xuất bình quân tăng 37,98%, từ 38 ha
năm 2004 đến 58 ha năm 2006.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
14
Thu nhập từ hoa cây cảnh cao hơn rất nhiều so với trồng lúa, rau và các
loại cây trồng khác. So sánh hiệu quả kinh tế cây hoa với một số cây trồng
khác (tính cho 1 ha sản xuất tại Thái Nguyên) cho kết quả như sau:
Bảng 2.7: So sánh hiệu quả kinh tế cây hoa với một số cây trồng khác
ĐVT: triệu đồng
TT Chỉ tiêu
Chủng loại cây trồng So sánh
1 2 3
3/1 3/2
Lúa Rau Hoa
1 Tổng thu nhập TB/1ha 45.833 122.040 179.550 3.92 1.47
2 Tổng chi phí BQ cho 1 ha 39.083 74.790 92.070 2.36 1.23
3 Tổng lãi thu được BQ/1ha 6.750 44.250 87.480 12.96 1.85
Nguồn: Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Thái Nguyên

Như vậy bình quân 1 ha sản xuất hoa, cây cảnh cho thu nhập đạt 179
triệu đồng/ha, lợi nhuận thu được 87 triệu đồng/ ha, cao hơn 12,96 lần so với
trồng lúa 1,85 lần so với trồng rau [4].
2.1.3.2. Tình hình tiêu thụ hoa, cây cảnh tại Thái Nguyên.
Qua kết quả điều tra, khảo sát thị trường tiêu thụ hoa, cây cảnh trên địa
bàn tỉnh Thái Nguyên trong thời gian qua cho thấy:
Hoa, cây cảnh trên địa bàn tỉnh chủ yếu vẫn được tiêu thụ theo hình
thức trực tiếp giữa người sản xuất đến người tiêu dùng (chiếm 65% sản lượng
hoa, cây cảnh của vùng). Hình thức tiêu thụ này chỉ phù hợp với sản xuất hoa
có quy mô nhỏ.
Hoa, cây cảnh trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên hiện chất lượng còn thấp,
số lượng chưa nhiều nên thị trường tiêu thụ chủ yếu là nội tỉnh, tại các khu tập
trung dân cư đông như: Thành phố Thái Nguyên, các thị xã, thị trấn trên địa
bàn tỉnh.