Các giải pháp kinh tế nhằm thúc đẩy xuất khẩu hàng nông sản của việt nam trong quá trình hội nhập kinh tế quốc tế (1)

i

L I CAM ðOAN
Tơi xin cam đoan đây là cơng trình nghiên c u khoa
h c c a riêng tơi. Các s li u và trích d∃n trong lu%n án là
trung th&c. Các k∋t qu) nghiên c u c a lu%n án đã đư,c
tác gi) cơng b trên t.p chí, khơng trùng v2i b3t kỳ cơng
trình nào khác.
Tác gi lu n án

Nguy n Minh Sơn


ii

M CL C
Trang
TRANG PH BÌA
L I CAM ðOAN ............................................................................................. i
M C L C ...................................................................................................... ii
DANH M C CÁC KÝ HI U, CH# VI%T T&T ............................................... iv
DANH M C CÁC B∋NG ............................................................................... vi
DANH M C CÁC B∋NG PH BI(U ............................................................ viii
PH)N M∗ ð)U...............................................................................................1
CHƯƠNG 1: M+T S, V−N ð. LÝ LU/N CƠ B∋N V. XU−T KH2U
HÀNG NÔNG S∋N ..................................................................11

1.1. M7t s lý thuy∋t v9 thương m.i hàng hóa và xu3t kh1.2. Vai trị c a xu3t kh1.3. M7t s tiêu chí ch y∋u đánh giá hi u qu) XKNS và các nhân t )nh
hưΗng ñ∋n XKNS c a Vi t Nam .........................................................40

1.4. Kinh nghi m c a m7t s nư2c và vùng lãnh thΚ trong vi c thúc
đVi t Nam.............................................................................................61
CHƯƠNG 2: TH5C TR6NG V. XU−T KH2U HÀNG NÔNG S∋N C7A
VI T NAM TH I GIAN QUA ..................................................76

2.1. Khái quát quá trình phát tri≅n xu3t khqua c a Vi t Nam................................................................................76
2.2. Th&c tr.ng v9 xu3t khgian qua...............................................................................................91
2.3. NhΠng k∋t lu%n cơ b)n rút ra qua nghiên c u, ñánh giá th&c tr.ng
xu3t khxu3t kh

iii
CHƯƠNG 3: PHƯƠNG HƯ:NG VÀ CÁC GI∋I PHÁP NH;M ð2Y M6NH
XU−T KH2U HÀNG NÔNG S∋N C7A VI T NAM TRONG
ðI.U KI N H+I NH/P .........................................................142

3.1. Quan ñi≅m, mΤc tiêu v9 xu3t khtrong ñi9u ki n h7i nh%p....................................................................142
3.2. Phương hư2ng ñnăm 2020............................................................................................145
3.3. M7t s gi)i pháp ch y∋u nhΘm ñs)n c a vi t nam trong ñi9u ki n h7i nh%p kinh t∋ qu c t∋ ...............147
K%T LU/N

..............................................................................................178

DANH M C CÁC CƠNG TRÌNH NGHIÊN C>U KHOA H?C CÔNG B,
C7A TÁC GI∋.......................................................................181
DANH M C TÀI LI U THAM KH∋O .........................................................182


iv
DANH M C CÁC KÝ HI U, CH# VI%T T&T

ADB

Ngân hàng Phát tri≅n châu Á

AFTA

Hi p ñ⊥nh thương m.i t& do ASEAN

AMS

TΚng lư,ng h tr, tính g7p

ASEAN

Hi p h7i các qu c gia ðơng Nam Á

APEC

Diβn đàn h,p tác kinh t∋ Châu ÁΑ Thái Bình Dương

BTA

Hi p đ⊥nh thương m.i t& do Vi t NamΑHoa Kỳ

CEPT

Hi p ñ⊥nh thu∋ quan ưu đãi có hi u l&c chung

EU

Liên minh châu Âu

FAO

TΚ ch c Nông lương c a Liên Hi p Qu c

FDI

ðηu tư tr&c ti∋p nư2c ngoài

GDP

TΚng s)n ph
GEL

Danh mΤc lo.i trϕ hồn tồn

GSP

H th ng ưu đãi thu∋ quan phΚ c%p

GAP

Chu trình nơng nghi p an tồn

HS

H th ng cân ñ i

IL

Danh mΤc cκt gi)m

ISO

H th ng tiêu chu
ICO

TΚ ch c cà phê qu c t∋

KNXK

Kim ng.ch xu3t kh
KTQT

Kinh t∋ qu c t∋

MFN

Quy ch∋ t i hu qu c

NT

Quy ch∋ qu c gia

NDT

ðλng nhân dân t

B7 NN&PTNT

B7 Nông Nghi p và Phát tri≅n nông thôn (NN&PTNT)

B7 KH&ðT

B7 K∋ ho.ch và ðηu tư


v
SL

Danh mΤc nh.y c)m

SPS

Hi p ñ⊥nh v9 bi n pháp v sinh d⊥ch tβ

TBT

Bi n pháp kπ thu%t trong thương m.i

TPO

TΚ ch c xúc ti∋n thương m.i

TEL

Danh mΤc lo.i trϕ t.m thΝi

UNCTAD

TΚ ch c Thương m.i và Phát tri≅n Liên Hi p qu c

USD

ðλng đơ la Mπ

USDA

B7 Nơng nghi p Mπ

VND

ðλng Vi t Nam

XKNS

Xu3t kh

WB

Ngân hàng th∋ gi2i

WTO

TΚ ch c thương m.i th∋ gi2i

WCED

H7i ñλng th∋ gi2i v9 môi trưΝng và phát tri≅n


vi

DANH M C CÁC B∋NG
Trang
B)ng 1.1: Cơ c3u kinh t∋ c a Vi t Nam tϕ năm 1995Α2008 ....................... 21
B)ng 1.2: T c ñ7 tăng trưΗng tΚng s)n phB)ng 1.3: Cơ c3u GDP khu v&c nông, lâm th y s)n giai ño.n 2005Α2008 ......23
B)ng 1.4: M c thu∋ cam k∋t bình qn theo nhóm ngành hàng chính ....... 31
B)ng 1.5: Cơ c3u GDP c a Thái Lan phân theo ngành............................... 62
B)ng 2.1: KNXK hàng nông lâm, thuτ s)n/tΚng KNXK (1995Α2008)....... 92
B)ng 2.2: Chi phí s)n xu3t, giá cΚng tr.i, năng su3t c a m7t s nư2c...... 100
B)ng 2.3: H s chi phí n7i nguλn theo nư2c ........................................... 101
B)ng 2.4: So sánh h s RCA lúa g.o xu3t khB)ng 2.5: Các th⊥ trưΝng xu3t khB)ng 2.6: So sánh ch3t lư,ng, ch ng lo.i g.o Vi t Nam và Thái Lan ..... 106
B)ng 2.7: Năng l&c xay xát g.o c a Vi t Nam và Thái Lan..................... 108
B)ng 2.8: So sánh giá thành s)n xu3t cà phê Vi t Nam v2i m7t s ñ i

th c.nh tranh ........................................................................... 111
B)ng 2.9: H s chi phí n7i đ⊥a (tính cho cà phê v i Robusta)................. 112
B)ng 2.10: So sánh h s RCA c a 3 nư2c............................................... 112
B)ng 2.11: Năm th⊥ trưΝng xu3t khB)ng 2.12: Thương m.i hàng hóa và d⊥ch vΤ th∋ gi2i (2006Α2008) ......... 130
B)ng 2.13: D& báo cungΑcηu m7t s nông s)n th∋ gi2i 2010Α2020 .......... 135
B)ng 2.14: D& báo xu3t Α nh%p khB)ng 2.15: D& báo xu3t khVi t Nam 2010Α2020.............................................................. 137


vii

DANH M C CÁC HÌNH
Trang
Hình 2.1: Giá g.o 10% t3m xu3t kh2008 (USD/t3n) ......................................................................... 102
Hình 2.2: Giá cà phê Robusta t.i th⊥ trưΝng London và Vi t Nam theo
tháng năm 2008 (USD/t3n) ....................................................... 113
Hình 2.3: Giá xu3t khHình 2.4: Giá cao su RSS3 xu3t khnăm 2008 (Bath/kg)................................................................... 125


viii

DANH M C CÁC B∋NG PH BI(U
Trang
B)ng phΤ lΤc 1.1: L⊥ch trình và tτ l cκt gi)m tΚng m c thu∋ quan ......... 189
B)ng phΤ lΤc 1.2: TΚng AMS cơ sΗ ph)i gi)m theo l⊥ch trình và m c đ7 ...... 208

Bi≅u 2.1: Di n tích gieo trλng lúa c) năm tϕ năm 1995Α2008 .................. 212
Bi≅u 2.2: Năng su3t lúa c) năm tϕ năm 1995Α2008 .................................. 213
Bi≅u 2.3: S)n lư,ng lúa c) năm tϕ năm 1995Α2008 .................................. 214
Bi≅u 2.4: Kh i lư,ng và kim ng.ch xu3t khño.n 1995Α2008 ........................................................................ 215
Bi≅u 2.5: Giá xu3t khBi≅u 2.6: Giá g.o 10% t3m xu3t khBi≅u 2.7: Th⊥ phηn g.o xu3t khtrên th∋ gi2i................................................................................ 217
Bi≅u 2.8: Di n tích và s)n lư,ng cà phê c a Vi t Nam tϕ 1995Α2008...... 218
Bi≅u 2.9: Kh i lư,ng, kim ng.ch xu3t khBi≅u 2.10: Giá xu3t khBi≅u 2.11: Giá cà phê Robusta t.i th⊥ trưΝng London và Vi t Nam theo
tháng năm 2008....................................................................... 220
Bi≅u 2.12: Th⊥ phηn cà phê xu3t khtrên th∋ gi2i ............................................................................. 220
Bi≅u 2.13: Di n tích và s)n lư,ng cao su c a Vi t Nam tϕ 1995Α2008 .... 221
Bi≅u 2.14: Kh i lư,ng, kim ng.ch xu3t kh1995Α2008 ............................................................................... 221
Bi≅u 2.15: Giá xu3t kh

ix
Bi≅u 2.16: Giá xu3t khBi≅u 2.17: Giá xu3t khtháng năm 2008....................................................................... 223
Bi≅u 2.18: Th⊥ phηn cao su xu3t khtrên th∋ gi2i ............................................................................. 223
Bi≅u 2.19: Kim ng.ch xu3t, nh%p khBi≅u 2.20: S)n lư,ng g.o xu3t kh

trên th∋ gi2i ............................................................................. 225
Bi≅u 2.21: S)n lư,ng cà phê xu3t khñηu trên th∋ gi2i ..................................................................... 226
Bi≅u 2.22: S)n lư,ng xu3t kh