SKKN một số giải pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ 4 5 tuổi ở trường mầm non vĩnh khang, huyện vĩnh lộc, tỉnh thanh hóa

1. Mở đầu
1.1 Lí do chọn đề tài.
Trẻ em là hạnh phúc của mỗi gia đình và là tương lai của đất nước. Trong
mỗi đứa trẻ ln có những tài năng tiềm ẩn và sự chuẩn bị kĩ càng ngay từ lúc
đầu đời là chìa khóa thành cơng cho tương lai sau này. Trẻ sinh ra có quyền
được chăm sóc, bảo vệ và được giáo dục tồn diện. Vì vậy việc giáo dục trẻ
ngay từ những năm tháng đầu đời là một việc làm hết sức cần thiết. Trong đó
giáo dục lễ giáo là một phần quan trọng không thể thiếu được bởi giáo dục có
ảnh hưởng đến sự phát triển toàn diện của trẻ.
Giáo dục lễ giáo ảnh hưởng mạnh đến sự hình thành tính chủ định và q
trình tâm lí của trẻ bắt đầu hình thành cho trẻ những biểu tượng, sự chú ý, ghi
nhớ và cách giao tiếp có chủ định khi tiếp xúc với bài thơ, câu chuyện hay giao
tiếp hàng ngày trẻ sẽ in sâu kiến thức và hiểu biết của mình với mọi người, mọi
vật xung quanh, trẻ luôn hành động đúng và ghi nhớ một cách có chủ định.
Ngồi ra cịn ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển ngôn ngữ của trẻ, khi giao tiếp
trẻ sẽ nói năng nhẹ nhàng, mạch lạc có văn hóa trong các câu nói, cử chỉ hành
động đối với mọi người. Các nhà nghiên cứu cũng đã đánh giá cao vai trò của
giáo dục lễ giáo đối với sự phát triển nhân cách của trẻ.
Giáo dục lễ giáo có vai trị rất quan trọng trong việc hình thành và phát
triển nhân cách cho trẻ, là nền tảng vững chắc giúp trẻ phát triển một cách toàn
diện: Trẻ khỏe mạnh, nhanh nhẹn, phát triển hài hòa cân đối, giàu lòng yêu
thương, biết quan tâm nhường nhịn, giúp đỡ mọi người, biết u thích và giữ gìn
cái đẹp thích tìm tịi và khám phá thế giới xung quanh. Vì vậy mà Nghị quyết
TW7, khóa XII của Đảng cộng sản Việt Nam đã định hướng “ Chiến lược Giáo
dục - Đào tạo trong thời kì cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa và đề ra mục tiêu giáo
dục mầm non phải trang bị cho trẻ những gì tốt nhất cả về mặt vật chất và tinh
thần một cách toàn diện” [1].
Từ ngàn xưa kinh nghiệm của cha ông ta đã đúc kết nhiệm vụ đầu tiên của
mỗi con người phải là: “Tiên học lễ, hậu học văn” lễ phép là nét đẹp văn hóa
được đặt lên hàng đầu khi nhìn nhận và đánh giá về một ai đó mà chúng ta
thường bàn luận. Giáo dục lễ giáo đã cuốn hút sự quan tâm, của nhà giáo dục và

các bậc phụ huynh vì đây là khâu giao tiếp chiếm vị trí quan trọng trong đời
sống sinh hoạt hàng ngày của trẻ.
Giáo dục lễ giáo nhằm giáo dục trẻ nhận biết về thế giới xung quanh, trẻ
được khám phá, được giao tiếp với mọi người. Trong thời đại hiện nay đất nước
ta trên đà tiến lên cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa và sự giao lưu hội nhập các nền
kinh tế văn hóa thế giới. Việc giữ gìn văn hóa dân tộc ngày càng được đề cao. Vì
vậy mà đất nước cần những con người mới: Thông minh, sáng tạo, dám làm,
dám chịu, sống có tình nghĩa. Xã hội càng phát triển thì các vấn đề về đạo đức
nảy sinh trong cuộc sống ngày càng nan giải và phức tạp, nhất là ở lứa tuổi này


2

trẻ đang như tờ giấy trắng, dễ nhớ, mau quên. Điều quan trọng là chúng ta phải
vẽ lên đó những điều tốt đẹp để trẻ cảm nhận được.
Ngày nay thì việc giáo dục lễ giáo cho trẻ lại vô cùng quan trọng, cần
thiết. Hàng ngày trẻ được tiếp xúc với mơi trường bên ngồi. Do đó trẻ chịu ảnh
hưởng thói hư tật xấu là điều không tránh khỏi như đâu đấy trẻ vẫn cịn nói tục,
chửi bậy, với bạn bè trẻ chưa biết chào hỏi lễ phép, với người lớn. Đến lớp trẻ
cịn quấy khóc, chưa biết chào cơ, chào mẹ, chưa biết nói lời cảm ơn xin lỗi. Khi
mình có lỗi với bạn, trong giờ chơi trẻ vẫn cịn tranh giành đồ chơi của bạn,
chưa biết chia sẻ cùng bạn khi chơi.
Là một giáo viên năm học này được Ban giám hiệu phân công phụ trách
lớp 4 - 5 tuổi, tôi nhận thấy hoạt động giáo dục lễ giáo đối với trẻ có một ý nghĩa
rất lớn, trong việc hình thành và phát triển nhân cách cho trẻ. Thấy được sự cần
thiết của việc giáo dục lễ giáo cho trẻ ở trường mầm non và muốn nâng cao chất
lượng giáo dục lễ giáo cho trẻ, tôi luôn băn khoăn, lo lắng làm thế nào để trẻ đến
lớp, trẻ niềm nở, mạnh dạn tự tin hơn, biết nhường nhịn, yêu thương, chia sẻ với
bạn bè, để trẻ thấy yêu cô, yêu trường, mến bạn hơn. Giúp trẻ có thói quen hành
vi văn minh với mọi người xung quanh. Vì vậy tôi đã chọn đề tài: “Một số giải

pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ 4 - 5 tuổi ở trường Mầm non Vĩnh Khang huyện Vĩnh Lộc - tỉnh Thanh Hóa ” để nghiên cứu và áp dụng vào thực tiễn.
1.2. Mục đích nghiên cứu.
Thơng qua đề tài này nhằm giáo dục cho trẻ về mọi mặt: Trí tuệ, đạo đức,
thẩm mĩ, ngôn ngữ, nhận thức, trẻ niềm nở mạnh dạn tự tin hơn, biết yêu thương
chia sẻ, biết kính trên nhường dưới, tự lập hơn khi ở lớp.
1.3. Đối tượng nghiên cứu.
Một số giải pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ 4 - 5 tuổi ở trường Mầm non
Vĩnh Khang, huyện Vĩnh Lộc, tỉnh Thanh Hóa.
1.4. Phương pháp nghiên cứu.
* Phương pháp nghiên cứu xây dựng cơ sở lý thuyết: Sử dụng các phương
pháp đọc, ghi chép, phân tích hệ thống và khái quát hóa những nguồn tài liệu có
liên quan đến, đề tài giáo dục lễ giáo nhằm xây dựng cơ sở lí thuyết của đề tài
cần nghiên cứu.
* Phương pháp điều tra khảo sát thực tế, thu thập thông tin là: Điều tra
mức độ trẻ đạt được mục tiêu giáo dục lễ giáo cho trẻ để có hướng giải quyết tốt
hơn.
* Phương pháp thống kê, xử lý số liệu: Phương pháp này được sử dụng để
thống kê và đưa ra các số liệu cụ thể, chính xác hơn.
* Phương pháp quan sát: phương pháp này nhằm sử dụng để thu thập
thông tin về giáo dục lễ giáo cho trẻ qua đó quan sát những lời nói, hành động
của trẻ để kịp thời giúp đỡ, uốn nắn trẻ tạo cho trẻ có một mơi trường học tốt
nhất.


3

2. Nội dung của sáng kiến kinh nghiệm.
2.1. Cơ sở lý luận.
Từ ngàn xưa ông cha ta đã đúc kết kinh nghiệm và có câu: “ Tiên học lễ,
hậu học văn”. Lễ phép là nét đẹp văn hóa được đặt lên hàng đầu khi nhìn nhận

đánh giá phẩm chất của một người dân Việt Nam. Nhưng trong điều kiện kinh tế
phát triển và đang trên con đường hội nhập đất nước chúng ta phải giao lưu với
nền văn hóa khác nhau. Điều đó đồng nghĩa với việc chúng ta sẽ tiếp thu thêm
nhiều nền văn hóa phổ biến, rộng rãi khác. Nhưng làm thế nào cho thế hệ trẻ của
chúng ta “Hịa nhập mà khơng hịa tan” trong mỗi chúng ta vẫn giữ được cái
thuộc về “văn hóa của dân tộc Việt Nam”.
Giáo dục lễ giáo là: “Giáo dục cả về phẩm chất đạo đức và tính cách, lối
sống của trẻ hình thành cho trẻ nhân cách con người mới xã hội chủ nghĩa” [2].
Vì vậy mà Đảng ta đã khẳng định rằng: “Phát triển sự nghiệp giáo dục là sự
nghiệp của toàn xã hội, của nhà nước, của cộng đồng, của mọi gia đình và của
mọi cơng dân. Kết hợp tốt giáo dục gia đình và giáo dục nhà trường, giáo dục
tồn xã hội, xây dựng mơi trường giáo dục lành mạnh, người lớn làm gương cho
trẻ noi theo”[3].
Trong mỗi gia đình mỗi lớp học, những bậc phụ huynh, những nhà giáo
dục ln có những con ngoan trị giỏi. Nhưng trước khi là những người trị giỏi
thì họ phải là những người biết lễ phép, có văn hóa trước. Vì vậy việc giáo dục
lễ giáo cho trẻ ngay từ lứa tuổi mầm non được coi là vấn đề thiết yếu cần phải
thực hiện hàng đầu, nhận thức lễ giáo của trẻ là một khâu giao tiếp có vị trí quan
trọng trong đời sống hằng ngày của trẻ, đồng thời cũng là nền văn hóa lâu đời
của người dân Việt Nam.
Giáo dục lễ giáo cho trẻ 4- 5 tuổi là một trong những nền tảng cho sự hình
thành và phát trển cho nhân cách con người mới xã hội chủ nghĩa. Thơng qua
các câu chuyện bài thơ có nội dung dung giáo dục lễ giáo, hướng dẫn trẻ học hỏi
cách giao tiếp ứng xử, lối sống tốt đẹp của các nhân vật, biến chúng thành cách
giao tiếp ứng xử của bản thân. Từ đó giáo dục lối sống đạo đức cho trẻ, phát
triển trí tuệ, giáo dục lễ giáo cho từng cá nhân trẻ tự ý thức, phát triển tình cảm
ý trí của trẻ nhằm mục đích phát triển nhân cách cho trẻ.
Vào trường mầm non, các hoạt động giáo dục được diễn ra dưới nhiều
hình thức khác nhau nhưng đều nhằm mục đích phát triển nhân cách cho trẻ.
Thơng qua các cử chỉ hành động của giáo viên sẽ gây chú ý vào hoạt động tâm

lý của trẻ. “Sự phối kết hợp hoạt động học tập, vui chơi, lao động, đều mang ý
nghĩa vai trò giáo dục lễ giáo cho trẻ qua sự giao tiếp, những hành vi văn minh
lịch sự của từng trẻ, hình thành phẩm chất tâm lí và đặc điểm nhân cách của
từng trẻ. “Giáo dục lễ giáo bắt đầu hình thành cho trẻ những biểu tượng, sự chú
ý ghi nhớ và cách giao tiếp có chủ đích, trẻ sẽ hành động đúng và tập trung ghi
nhớ có chủ định”[4].


4

Giáo dục lễ giáo ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển ngơn ngữ của trẻ. Ở
lớp bằng nhiều hình thức giáo dục lễ giáo khác nhau giúp trẻ tiếp thu và học
theo cách thể hiện các nhân vật trong các bài thơ, câu chuyện, trẻ sẽ tích lũy
thành sự hiểu biết của bản thân từ đó khi giao tiếp trẻ sẽ nói năng nhẹ nhàng,
mạch lạc có văn hóa lịch sự trong câu nói, cử chỉ hành động với mọi người.
Trong các mối quan hệ với gia đình, bạn bè, cha mẹ, thầy cô trẻ biết yêu thương
gần gũi với mọi người, kính trọng lễ phép với người thân.
2.2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm.
2.2.1. Khái quát tình hình.
Trường mầm non Vĩnh Khang nằm trên địa bàn thôn Khang Tân của xã
Ninh Khang. Được sự quan tâm của Đảng ủy, hội đồng nhân dân, Uỷ ban nhân
dân xã Ninh Khang và phòng Giáo dục và Đào tạo Vĩnh Lộc nhà trường chúng
tôi đã có đủ số phịng học để dạy trẻ, có tương đối đầy đủ tiện nghi phục vụ cho
việc dạy và học, cảnh quan nhà trường thống mát, góp phần tạo thành cơng cho
chất lượng chăm sóc - giáo dục trẻ.
Năm học 2020- 2021 trường có 03 nhóm nhà trẻ, 06 nhóm lớp mẫu giáo
với tổng số trẻ 195 trẻ. Tồn trường có 19 cán bộ, giáo viên đều đạt trình độ
chuẩn và trên chuẩn.
2.2.2. Thuận lợi, khó khăn.
* Thuận lợi.

Ln được sự hướng dẫn sát xao về chuyên môn của phòng Giáo Dục và
Đào tạo Vĩnh Lộc, sự quan tâm giúp đỡ tạo mọi điều kiện của Ban giám hiệu
nhà trường. Phòng giáo dục đã tổ chức những chuyên đề tại những trường điểm
cho chúng tôi đi tập huấn. Ban giám hiệu đã đưa chúng tôi đi học hỏi từ những
trường bạn.
Được sự quan tâm giúp đỡ của nhà trường đã trang bị cơ sở vật chất để
phục vụ cho việc dạy và học cho trẻ.
Giáo viên có tâm huyết u nghề mến trẻ, trình độ chun mơn đạt chuẩn
trở lên, và hiểu được tâm lí trẻ, sẵn sàng giúp đỡ, để trẻ hồn thiện mình hơn, tự
lập hơn vì mỗi ngày đến lớp là một niềm vui lớn được nhìn thấy trẻ phát triển
hàng ngày ln coi học sinh như con đẻ của mình. Bản thân tơi cũng đã tự học
hỏi đồng nghiệp, qua các phương tiện thông tin đại chúng để hồn thiện mình
hơn.
Đại đa số phụ huynh đều hiểu rằng việc cho con ra lớp là cần thiết, đưa
con
ra lớp không phải gửi “cô trông” mà để được chăm sóc và giáo dục kết hợp giữa
giáo dục gia đình và nhà trường.
Đa số trẻ khỏe mạnh đi học đều. Trẻ vui vẻ khi đến lớp, yêu cô, yêu bạn
bè


5

Lớp học luôn được sự quan tâm giúp đỡ của các bậc cha mẹ học sinh
trong việc phối kết hợp với nhà trường để giáo dục đạt hiệu quả cao hơn.
* Khó khăn:
Mơi trường xã hội phức tạp. Các tệ nạn xã hội ngày càng gia tăng, các nền
văn hóa không lành mạnh xâm nhập mạnh mẽ…Trẻ tiếp xúc hàng ngày cũng
ảnh hưởng không nhỏ đến việc giáo dục lễ giáo cho trẻ được tiếp xúc nhiều hơn
đã ảnh hưởng khơng ít đến sự phát triển nhân cách của trẻ. Phụ

huynh đa số là cơng nhân nên cịn thực sự khó khăn và khơng có nhiều thời gian
nhiều để quan tâm đến đời sống tình cảm, tâm lý của trẻ. Bên cạnh đó một số gia
đình thì q nng chiều con nên việc giáo dục lễ giáo cho con em mình chưa
được thực hiện đúng mức. Đơi lúc phụ huynh chưa thấy được tầm quan trọng
của việc giáo dục lễ giáo cho trẻ nên chuyện trẻ ứng xử không phù hợp cũng
chưa thực sự được quan tâm.
Ở lớp trẻ chưa mạnh dạn, chưa nhanh nhẹn, còn nhút
nhát, thụ động còn có những thói quen tự do như ở nhà. Trả lời câu hỏi của
cơ cịn trả lời trống khơng, nói leo nhiều chưa tự giác trong giờ
học, ra vào lớp tự nhiên, không chú ý học bài mà ngồi chơi, không vứt rác vào
đúng nơi qui định, chưa biết giúp đỡ mọi người xung quanh.
* Kết quả khảo sát thực trạng
Để đánh giá được thực trạng giáo dục lễ giáo của trẻ 4-5 tuổi ở trường
mầm non Vĩnh Khang, huyện Vĩnh Lộc, tỉnh Thanh Hóa tơi đã tiến hành qua sát,
trò chuyện với 30 trẻ được thực hiện ở lần khảo sát đầu tháng 10 năm học 2020 2021.
( Bảng khảo sát chi tiết 30 trẻ - Phụ lục đính kèm).
Kết quả giáo dục lễ giáo trước khi áp dụng giải pháp được tổng hợp qua
bảng khảo sát như sau:

STT

Nội dung

1

Mạnh dạn tự tin khi giao
tiếp.
Biết xưng hô chào hỏi lễ
phép với người lớn.
Đoàn kết lễ độ với mọi

người.
Giúp đỡ mọi người xung
quanh.
Biết giữ gìn, cất, sắp xếp
đồ chơi theo qui định.

2
3
4
5

Tổng
số trẻ
khảo
sát
30

Trước khi áp dụng giải pháp
Đạt
Chưa đạt
Số
Tỉ lệ
Số
Tỉ lệ
lượng
%
lượng
%
18
60%

12
40%

30

18

60%

12

40%

30

19

63.3%

11

36.7%

30

18

60%

12

40%

30

20

67%

10

33%


6

Nhìn vào bảng khảo sát ta thấy trẻ chưa đạt đang còn cao trong các nội
dung: Mạnh dạn tự tin khi giao tiếp; Biết xưng hô chào hỏi lễ phép với người
lớn; Đoàn kết lễ độ với mọi người; Giúp đỡ mọi người xung quanh; Biết giữ gìn,
cất, sắp xếp đồ chơi theo qui định cịn rất cao. Chính vì vậy mà tôi đã đưa ra các
giải pháp để áp dụng vào thực tế.
2.3. Các giải pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề.
2.3.1. Tạo môi trường giáo dục lễ giáo.
Cùng với toàn ngành thực hiện chuyên đề năm học xây dựng trường học
thân thiện học sinh tích cực, thì việc tạo cảnh quan sư phạm trong phịng học và
môi trường xung quanh cũng là chuyên đề mà tôi chú trọng trong năm học này.
Môi trường lớp học là nơi trẻ chơi và học, thông qua chơi mà học, thông qua học
mà trẻ lại được chơi, thỏa mãn nhu cầu chơi, nhu cầu giao tiếp, phát triển ý trí
tình cảm, tính tích cực của trẻ. Mơi trường sư phạm đẹp, hấp dẫn, thu hút trẻ vào
các hoạt động. Bởi vậy muốn giáo dục lễ giáo cho trẻ đạt hiệu quả cao chúng ta

phải tạo cho trẻ môi trường mang ý nghĩa lễ giáo.
Tôi luôn chú trọng tạo cảnh quan sư phạm trong phòng học, đồ dùng đồ
chơi được sắp xếp gọn gàng, ngăn nắp từng góc riêng biệt, mỗi kệ góc tơi đều
làm mới, để hấp dẫn trẻ, tạo cảm giác thích thú khi trẻ hoạt động và ln mong
muốn được sắp xếp ngăn nắp sau khi chơi xong. Để giải quyết đạt được điều
mong đợi tôi đã bắt đầu suy nghĩ và quyết định tạo môi trường lớp học mang
tính giáo dục như cá nhân tơi mong muốn.
* Tạo môi trường trong lớp học:
Từ suy nghĩ đến việc làm tơi đã trang trí mảng tường với các loại nguyên
vật liệu đa dạng phong phú cá nhân tôi sưu tầm cùng phụ huynh lớp cung ứng.
Góc phân vai tơi trang trí góc với hình ảnh : “gấu anh cõng gấu em qua cầu” tôi
giới thiệu cho trẻ biết về hình ảnh, ý nghĩa hình ảnh giáo dục trẻ biết yêu quý
nhường nhịn, giúp đỡ người thân trong gia đình và bạn bè.
Dạy trẻ biết chơi ở góc chơi, biết sử dụng ngôn ngữ chơi, thực hiện đúng
vai chơi. Từ đó trẻ biết ứng xử với các mối quan hệ chơi và quan hệ thực trong
cuộc sống. Với trẻ đóng vai trò là mẹ “Người mẹ” phải biết quan tâm chăm sóc,
u thương con cái của mình, cịn với trẻ đóng vai trị làm con phải biết lễ phép
nghe lời người lớn. Hoặc với vai người bán hàng cô dạy trẻ biết cách giao tiếp
lịch sự và có thái độ cư xử đúng mực: Biết nói cảm ơn khi nhận hàng, nhận
tiền…Ở góc nghệ thuật tơi dán hình ảnh một nhóm các bạn nhỏ cầm tay nhau
thành vịng trịn ca hát líu lo, bên cạnh có một bạn đang đánh đàn. Từ hình ảnh
ấy trẻ nhận ra được góc chơi đồng thời giáo dục trẻ biết đoàn kết, hợp tác với
bạn bè chơi vui vẻ. Qua đó giáo dục trẻ biết đồn kết, nhường nhịn, hợp tác
trong khi chơi.
Ví dụ: Với các hình ảnh bé mời bà uống nước khơng chỉ dùng để trang trí
lớp học mà trong giờ thơ: “Giữa vịng gió thơm”. Trong q trình hoạt động giờ


7

học tơi tổ chức cho trẻ tìm tranh minh họa có ý nghĩa tương tự như lời các đoạn
thơ trong bài thơ hoặc tranh “ Bé vứt rác ra đường”. Đặc biệt là góc thiên nhiên
được trang trí và trồng nhiều cây cảnh để tạo cho trẻ một không gian xanh, để
mỗi ngày trẻ có thể tự mình chăm sóc nhiều cây xanh, cô giáo dục trẻ biết yêu
cái đẹp. Qua hoạt động này kích thích trẻ yêu lao động, tạo tình cảm của trẻ đối
với thế giới tự nhiên, gần gũi và thân mật, đã trở thành thói quen của trẻ. Môi
trường lớp học ấy và đồ dùng đồ chơi ở các góc thường xuyên chỉnh sửa bổ
sung, trang trí sắp xếp theo chủ đề và vệ sinh sạch sẽ. Qua đó giáo dục trẻ biết
giữ vệ sinh mơi trường xung quanh, giáo dục trẻ biết giữ môi trường ở lớp hay
xung quanh mình đều xanh - sạch - đẹp, trẻ rất hứng thú khi tham gia và biết
giúp đỡ mọi người cùng nhóm.
( Hình ảnh tạo mơi trường ở góc phân vai, xây dựng lớp 4- 5 tuổi trường
Mầm non Vĩnh Khang - Vĩnh Lộc - Thanh Hóa. Phụ lục 1).
* Xây dựng môi trường giáo dục lễ giáo ngoài lớp học.
Hàng tháng lên kế hoạch thực hiện giáo dục lễ giáo và thay tranh ảnh bài
thơ có nội dung phù hợp với chủ đề của từng tháng. Ngồi ra cịn sưu tầm tranh
truyện của, sách báo nhi đồng và nội dung về lễ giáo và những hình ảnh phù hợp
với trẻ.
Đối với góc trao đổi phụ huynh ngoài các nội dung bảng kế hoạch thực
hiện giáo dục, bảng thông báo, khám sức khỏe trẻ….sưu tầm các tranh về nội
dung giáo dục lễ giáo để phụ huynh tham khảo thêm sau mỗi giờ đón, trả trẻ phụ
huynh hiểu, biết thêm về các hành vi giáo dục lễ giáo cho trẻ. Cho phụ huynh
thấy sự tiến bộ của các cháu ngày càng ngoan hơn, tiến bộ hơn, lễ phép hơn,
cách ăn nói, giao tiếp ứng xử lịch sự đúng mực. Từ đó giúp phụ huynh thấy
được tầm quan trọng của giáo dục lễ giáo cho trẻ.
( Hình ảnh góc tuyên truyền lớp 4-5 tuổi trường Mầm non Vĩnh Khang
Vĩnh Lộc - Thanh Hóa. Phụ lục 2).
Kết quả: Việc tạo môi trường giáo dục lễ giáo đã giúp trẻ thông qua chơi
mà học, thông qua học mà trẻ lại được chơi, phát triển tình cảm, tính tích cực
của trẻ. Mơi trường đẹp, hấp dẫn đã thu hút trẻ vào các hoạt động, tạo cảm giác

thích thú khi trẻ hoạt động và trẻ luôn mong muốn được sắp xếp ngăn nắp sau
khi chơi xong.
2.3.2. Nâng cao phẩm chất đạo đức của người giáo viên.
Cô giáo như người mẹ hiền thứ hai của trẻ, muốn giáo dục trẻ thật tốt cơ
giáo đóng vai trị hết sức quan trọng, ln là tấm gương sáng cho trẻ noi theo.
Hàng ngày trẻ được tiếp xúc với cô ngay từ khi đến trường, cho đến khi chào cô
ra về, thời gian trẻ ở trường với cô nhiều hơn thời gian trẻ ở nhà với bố mẹ nên
mỗi hành động, cử chỉ lời nói của cơ, trẻ cảm thụ rất nhanh, vì thế tơi phải ln
tìm tịi suy nghĩ về những việc làm tốt, câu nói hay, cử chỉ đẹp, thái độ hành vi


8

đúng để giáo dục trẻ phát triển toàn diện, đào tạo con người mới xã hội chủ
nghĩa theo mục tiêu của nghành học mà Bộ Giáo dục và Đào tạo đã đề ra.
Bản thân thực sự yêu nghề mến trẻ, ln coi trẻ như con em của mình, tơn
trọng mọi ý kiến của trẻ, lấy tình cảm mẹ con để giáo dục trẻ, ln tạo cho trẻ sự
an tồn tuyệt đối khi ở bên cô. Tôi không dùng hành vi thiếu văn minh đối với
trẻ: Đánh đập, chửi bới trẻ…trẻ sẽ xa dần cô và xa dần trường lớp, trẻ sẽ có hành
vi khơng tốt. Trong cuộc sống hiện tại cũng như trong tương lai.
Bản thân cũng ln có ý thức, trách nhiệm cao đối với nhiệm vụ của mình
được giao, đồng thời luôn luôn gương mẫu trong thực hiện mọi hoạt động,
phong trào của nhà trường. Bản thân phải thực sự gương mẫu mọi lúc mọi nơi,
ăn, uống văn minh lịch sự, tôn trọng trẻ đối xử công bằng với trẻ. Quần áo đầu
tóc gọn gàng mỗi khi đến lớp, đặc biệt khi đứng trước trẻ phải tỏ thái độ nghiêm
túc nhẹ nhàng với trẻ và mọi người, tạo được tình cảm thân mật giữa cơ và trẻ cơ
chăm sóc giáo dục nhẹ nhàng, trẻ u q cơ. Đồng thời phải ln tìm tịi sáng
tạo thu hút trẻ trong cách lên lớp. Luôn kể cho trẻ nghe những câu chuyện hay,
những việc làm tốt để trẻ tự phát biểu ý kiến nhằm khắc sâu vào trí nhớ của trẻ
giúp trẻ biết hành động đúng trước các tình huống trong cuộc sống.

Ví dụ: Qua bài thơ “Giữa vịng gió thơm” của nhà thơ Quang Huy bé biết
chăm sóc bà khi bà bị ốm, bé giữ yên lặng cho bà ngủ, quạt cho bà ngủ…
Tôi luôn quan tâm chú ý đến những hành động hành vi lời nói của trẻ, khi
trẻ có biểu hiện đi lệch hướng cơ uốn nắn trẻ nhẹ nhàng, kịp thời hướng trẻ phát
triển đúng theo mục tiêu giáo dục lễ giáo cho trẻ, tôi động viên khen ngợi khi
thấy cháu có biểu hiện tích cực lễ phép.
Ví dụ: Khi thấy cháu Thành biết đỡ bạn khi bạn bị ngã, biết hỏi bạn có
đau khơng và nhờ cô giáo xoa dầu cho bạn…, tôi kịp thời động viên khen ngợi
cháu.
( Hình ảnh bản thân đang động viên trẻ khi bị ngã - Phụ lục 3).
Kết quả: Luôn tạo cho trẻ sự an toàn tuyệt đối khi ở bên cô, trẻ đã biết các
hành động đúng trước các tình huống trong cuộc sống. Trẻ tích cực tham gia các
hoạt động do cô yêu cầu. Mạnh dạn tự tin khi giao tiếp.
2.3.3. Lồng ghép giáo dục lễ giáo vào các hoạt động trong ngày.
* Hoạt động học.
Trong trường mầm non, trẻ được thực hiện rất nhiều hoạt động trong đó có
hoạt động học có chủ định là hoạt động trẻ được làm quen với các môn học như
âm nhạc, văn học, toán, khám phá khoa học, thể dục, tạo hình…Thơng qua mỗi
mơn học ngồi việc biết thêm về các bài thơ, kĩ năng so sánh thêm bớt, kĩ năng
vẽ, nặn, xé dán, rèn luyện sức khỏe, khám phá trẻ cịn được giáo dục về nhiều
mặt trong đó có giáo dục lễ giáo.
Thông qua giờ học làm quen với văn học trẻ được làm quen với tác phẩm
mới, biết được cái hay, cái đẹp của tác phẩm, đồng thời trẻ biết vận dụng những


9

cái hay cái đẹp đó thành cách giao tiếp ứng xử của mình, giáo dục trẻ tình yêu
quê hương đất nước, nhận biết phân biệt được cái thiện cái ác, tơn trọng lẽ phải
lên án cái xấu.

Ví dụ: Bài thơ: “Giúp bà”
Chiều nay đi học về
Đường nhiều xe lắm đó
Trên vỉa hè em thấy
Để cháu dắt bà qua!
Một bà già chống gậy
Tay em nắm tay bà
Muốn tránh xe qua đường
Cùng bước qua đường rộng
Em vội dừng bước chân
Chia tay bà cảm động,
Đến bên bà nói nhỏ
Khen mãi em bé ngoan.
Qua bài thơ trẻ biết giúp đỡ những người già khi tham gia giao thông, biết
chấp hành luật lệ giao thông đường bộ, và khi đi ra đường phải có người lớn dắt
khơng thì rất dễ xảy ra tai nạn.
Hay câu truyện “Dê con nhanh trí” trẻ biết được một chú Dê con rất thông
minh và biết nghe lời mẹ dặn. Dê con tốt cịn chó sói là kẻ ác, phải lên án. Tôi
giáo dục trẻ biết nghe lời người lớn, ngoan ngỗn, biết q người thân., khơng
nên học theo nhưng đức tinh xấu như: Nói dối, lừa gạt người khác, tham lam ích
kỉ…
( Hình ảnh giáo dục lễ giáo trong giờ học văn học - Phụ lục 4).
Với môn âm nhạc, sự vui tươi sôi động của các giai điệu bài hát giúp trẻ
cảm thấy yêu thiên nhiên, yêu bản thân gia đình, làng xóm, u trường lớp, u
bạn bè, thầy cô, đồng thời cũng giáo dục trẻ biết giữ gìn mơi trường, lễ phép với
người thân, kính trọng thầy cơ bạn bè.
Ví dụ: Giờ học âm nhạc:
Bài hát : “Bông hoa Mừng Cô”
- Cô đàm thoại: Đối với cô giáo các con phải làm thế nào?
- Khi tặng hoa cô các con tặng bằng mấy tay?

Thông qua giờ học này giáo dục trẻ nhận hoặc trao vật gì với người lớn
phải bằng hai tay, khi nhận được phải nói lời cảm ơn.
Tiết dạy hát: Tập rửa mặt
Sau khi dạy hát tơi trị chuyện về nội dung bài hát: Sáng mai dậy sớm các
con phải làm những cơng việc gì? Vì sao các con lại làm những cơng việc đó?
Qua đó giáo dục trẻ biết giữ gìn vệ sinh cho cơ thể luôn sạch sẽ để được mọi
người yêu mến.
( Hình ảnh giáo dục lễ giáo trong giờ học âm nhạc lớp 4 - 5 tuổi Trường
mầm non Vĩnh Khang, Vĩnh Lộc, Thanh Hóa. Phụ lục 5).
Ở mơn khám phá khoa học trẻ được thỏa mãn tính tị mị, sự ham hiểu
biết, phát triển tư duy, ngơn ngữ cho trẻ.
Ví dụ: Qua giờ khám phá khoa học “Tìm hiểu một số loại rau”
- Tơi có thể đàm thoại với trẻ:
- Các con có biết cây rau dùng để làm gì không?


10

- Cây rau có lợi ích như thế nào?
- Muốn có nhiều cây rau chúng mình phải làm gì?
-> Tơi trị chuyện với trẻ về lợi ích của cây rau, thơng qua đó tơi giáo dục trẻ
khơng hái hoa bẻ cành, mà cần chăm sóc bảo vệ cây rau, để cây rau cho ta một
cảnh quan vườn rau của bé xanh sạch đẹp.
(Hình ảnh giáo dục lễ giáo trong giờ Khám phá khoa học - Phụ lục 6).
Đối với giờ học phát triển vận động bài “Bò thấp chui qua cổng”. Tôi giáo
dục trẻ siêng năng tập thể dục, tập đều đặn giúp cơ thể khỏe mạnh, trong lúc trẻ
tập có kĩ năng bị biết phối hợp chân tay nhịp nhàng, thơng qua giờ học vận
động, trẻ có tính kỉ luật cao, không xô đẩy bạn.
Đối với giờ học tạo hình: “Vẽ người thân trong gia đình”
Tơi đàm thoại với trẻ: - Gia đình con gồm những ai?

- Gia đình con thuộc gia đình nhỏ hay lớn?
- Mọi người trong gia đình phải như thế nào với nhau?
- Vậy con vẽ ai trong gia đình nhà mình?
Qua giờ học tạo hình đó tơi giáo dục trẻ biết u thương, kính trọng đối với ông
bà, bố mẹ, anh chị, biết nhường nhịn các em bé.
Bên cạnh hoạt động học trẻ còn được thực hiện rất nhiều hoạt động khác
như: vệ sinh, chơi hoạt động ở các góc, hoạt động chơi ngồi trời, hoạt động ăn,
ngủ…Trong mỗi hoạt động, tơi đóng vai là người quan sát, hướng dẫn, đánh giá,
khi trẻ có hành vi đẹp cơ kịp thời động viên trẻ. Vì vậy việc giáo dục lễ giáo cho
trẻ có thể tiến hành mọi lúc mọi nơi.
Ví dụ: Giờ đón trả trẻ là lúc tôi áp dụng giải pháp hiệu quả nhất:
Tôi trò chuyện cởi mở tự nhiên gần gũi trẻ để trẻ tự bộc lộ bản thân
- Tôi hỏi trẻ nhà con có em bé khơng?
- Nếu em bé địi đồ chơi của con thì con thường làm gì?
Từ đó tơi có thể kể chun về nội dung gia đình cho trẻ nghe.
*Giờ chơi hoạt động ở các góc:
Đối với trẻ lứa tuổi này học mà chơi, chơi mà học, trong giờ vui chơi, trẻ
được thực hành trải nghiệm nhiều vai chơi khách nhau, phản ánh sinh hoạt của
cuộc sống người lớn, tôi tiến hành lồng ghép lễ giáo vào vui chơi, qua đó trẻ
được đối thoại những câu chào hỏi lễ phép, câu cảm ơn xin lỗi, trao và nhận
bằng hai tay, tôi quan sát theo dõi và lắng nghe, để kịp thời uốn nắn trẻ. Qua đó
giúp trẻ hình thành thói quen văn minh trong giao tiếp.
Ví dụ: Qua góc phân vai: Trị chơi Bác Sĩ - y tá
Trẻ đã biết đóng vai bác sĩ thăm hỏi bệnh nhân ân cần, xưng hô: Cô, chú,
bác…
- Bác sĩ đã biết hỏi bệnh nhân: cháu đau chỗ nào? Và trẻ đã biết trả lời
cháu bị đau bụng…. Trẻ đóng vai cơ y tá cấp thuốc cho bệnh nhân.
- Trẻ đóng vai bệnh nhân nhận thuốc và nhận bằng hai tay, nói lời cảm ơn
tới cô y tá và bác sĩ.

11

Trong giờ chơi hoạt động ở các góc trẻ có trẻ làm việc một mình hay theo
nhóm nhỏ theo hứng thú và nhu cầu riêng để trẻ xem xét và khám phá. Cơ giáo
có thể làm việc riêng với từng nhóm nhỏ mà khơng sợ ảnh hưởng đến các nhóm
khác. Thơng qua chơi hoạt động ở các góc trẻ được tái tạo và làm những công
việc, đến những cử chỉ lời nói giống như người lớn, từ đó cơ nên bao quát khéo
léo uốn nắn sửa chữa tế nhị kịp thời.
(Hình ảnh trẻ lớp 4 - 5 tuổi trường Mầm non Vĩnh Khang - Vĩnh Lộc - Thanh
Hóa đang chơi đóng vai bác sĩ - Phụ lục 7).
* Qua hoạt động chơi ngoài trời: Cháu mạnh dạn dần, thành thạo dần
trong giao tiếp, trong ứng xử, chào hỏi đối với mọi người xung quanh. Từ đây
trẻ lớp tôi đã hết nói trống khơng. Trẻ biết nói và trả lời đầy đủ câu, biết xưng hô
chuẩn mực đối với cô và bạn bè.
Ví dụ: Giờ hoạt động chơi ngồi trời: Trẻ quan sát vườn hoa trong sân
trường.
Tôi đàm thoại với trẻ:
- Các con ơi: Khi đi quan sát các con phải đi như thế nào?
- Đúng rồi chúng mình phải đi gọn, đứng xung quanh, không va quệt hoa
đúng không?.
- Các con nhìn xem lớp chúng mình đứng trước gì đây?
- Vậy muốn có nhiều cây hoa trong sân trường chúng mình phải làm gì?
- Chúng mình chăm sóc như thế nào?
- Chúng mình phải có thái độ như thế nào để bảo vệ vườn hoa?
Giáo dục trẻ biết bảo vệ, chăm sóc mơi trường khơng ngắt hoa, bẻ cành,
vứt rác không đúng nơi quy định. Giáo dục trẻ biết giữ gìn vệ sinh mơi trường,
vệ sinh lớp, nơi cơng cộng, biết đoàn kết, giúp đỡ bạn bè, mọi người xung quanh
mình.
( Hình ảnh cơ và trẻ lớp 4 - 5 tuổi Trường mầm non Vĩnh Khang đang

quan sát bồn hoa trong sân trường - Phụ lục 8).
Khi tổ chức cho trẻ ăn tôi mời trẻ, gợi ý để trẻ mời cô và các bạn cùng ăn
cơm. Giờ ăn quà chiều, tôi mời trẻ ăn quà, tôi phải gợi ý cho trẻ phải biết con
xin cô, con cảm ơn cô, và biết nhận quà khi người lớn đưa bằng hai tay.
Khi có khách đến lớp, tơi phải là người chào trước, và gợi ý cho trẻ chào
theo, từ đó tập cho trẻ thói quen chào hỏi khi có khách vào lớp. Kết hợp giáo
dục trẻ chào mời khách khi đến nhà.
Đối với trẻ mầm non lúc nào cũng muốn được cô và các bạn trong lớp
khen nhiều hơn là chê. Hằng ngày vào giờ nêu gương cuối ngày trước khi cắm
cờ, tơi cho trẻ tự nhận xét về bản thân mình trong ngày hơm đó có bạn nào có
hành vi lời nói hay, tơi nêu gương ra cho cả lớp và tặng trẻ một cờ.
Cứ vào mỗi sáng tôi thường đưa ra những tiêu chuẩn bé ngoan về lễ giáo.
Vì thế trẻ lớp tôi thực hiện rất tốt, rất hào hứng chờ tới giờ nêu gương cuối ngày.


12

Cuối tuần bao giờ lớp tơi cũng có tiết mục kể chuyện về tấm gương tốt, tuần nào
cũng vậy tôi cũng khơng bao giờ bỏ qua.
Ví dụ: Ở chủ đề gia đình tơi kể chuyện “Tích Chu” cho trẻ nghe.
Vì trẻ mầm non rất thích động viên và khen ngợi, được cô và các bạn
khen trẻ thêm tự tin và thực hiện tốt yêu cầu của cô. Vậy là mọi lúc, mọi nơi tơi
cũng có thể giáo dục lễ giáo cho trẻ giúp trẻ “Nói lời hay, làm việc tốt.”
Kết quả: Khi thực hiện giải pháp này, tôi thấy rằng hiệu quả trên trẻ rất
cao, trẻ tự tin hơn khi giao tiếp, đoàn kết với mọi người, học tập hứng thú hơn vì
trẻ nào cũng muốn là những bé ngoan, phụ huynh vui mừng khi con, em mình
có những cử chỉ, hành động đẹp, văn minh.
2.3.4. Giáo dục lễ giáo bằng cách khích lệ động viên trẻ.
Tâm lý của con người thích được khen hơn là trê nhất là trẻ nhỏ rất thích
được khen ngợi, động viên khi làm việc tốt. Những lời động viên, những phần

thưởng nhỏ cũng làm trẻ vui sướng và khích lệ trẻ cố gắng hơn nữa để được
khen, được thưởng.
Vì vậy cuối ngày tơi sẽ cho các trẻ tự nhận xét xem ngày hôm nay mình
đã ngoan hay chưa, nhận xét trong lớp có những bạn nào ngoan, bạn nào chưa
ngoan và cho trẻ cắm cờ bé ngoan..
Ngồi ra tơi ln dành thời gian để gần gũi với trẻ. Tơi ln tìm những
câu hỏi hài hước, những món quà bất ngờ, kịp thời và các hình thức khen dễ
thương để động viên trẻ
Ví dụ: Hằng ngày vào giờ nêu gương cuối ngày trước khi cắm cờ, tơi cho
trẻ tự nhận xét về mình trong ngày đó có bạn nào hành vi lời nói hay tơi nêu
gương ra cho cả lớp và tặng trẻ một bông hoa. Tôi làm bông hoa là một nội dung
yêu cầu: Hoa màu đỏ “ bé sạch sẽ”. Hoa màu xanh “ Bé lễ phép”. Hoa màu vàng
“ Bé học ngoan”. Khi nào trẻ nhận được bơng hoa màu gì, tơi hỏi cả lớp vì sao
bạn nhận được bơng hoa màu đó? Ngồi ra vào mối buổi sáng tơi thường đưa ra
những tiêu chuẩn bé ngoan và lễ giáo để trẻ thực hiện.
Ngồi ra tơi cịn lên kế hoạch cuối tuần bao giờ cũng có tiết mục kể
chuyện về gương tốt, tuần nào cũng vậy tôi không bao giờ bỏ qua: Tuần 1 tháng
10 tôi kể chuyện: “Hai anh em” cho trẻ nghe. Tuần 1 tháng 11 tôi kể chuyện “
Sự tích cây khoai lang..”và các tuần tiếp theo tơi lại kể các câu chuyện khác cho
trẻ nghe: Sự tích cây vú sữa, hay những câu chuyện về ăn uống có văn hóa do
tơi sáng tạo hay sưu tầm, những giờ như vậy trẻ rất thích lắng nghe nhằm kích
thích trẻ học ngoan, muốn được cắm cờ trẻ phải sẽ nỗ lực ý chí.
(Hình ảnh cơ nhận xét, nêu gương trẻ ở góc cắm cờ - Phụ lục 9).
Kết quả: Trẻ hứng thú, vui sướng khi được động viên, khích lệ. tạo động
lực cho trẻ phải học ngoan, chăm chỉ, nghe lời ông bà, bố mẹ, cô giáo, trẻ phải
nỗ lực nếu muốn được cắm cờ.
2.3.5. Giáo dục lễ giáo thông qua các ngày hội, ngày lễ.


13

Truyền thống của người Việt Nam chúng ta luôn tôn sư trọng đạo và giữ
những nét văn hóa đặc trưng. Vì vậy tơi thường xun tạo điều kiện cho trẻ có
cơ hội được tham gia các buổi tổ chức ngày lễ, ngày hội như ngày Nhà giáo Việt
Nam, ngày tết trung thu, ngày hội múa hát mừng xuân..
Từ ý nghĩa của những ngày lễ lớn, truyền thống của dân tộc để giáo dục
trẻ lịng tự hào dân tộc tơi cũng đã cung cấp cho trẻ biết về ngày lễ, biết kính
trọng những người đã hy sinh cho lợi ích dân tộc, lợi ích trồng người. Từ đó
hình thành cho trẻ lịng tự hào, kính u đối với người lớn tuổi, thơng qua đó
khuyến khích trẻ học tập và phấn đấu thành con người có ích sau này.
Ví dụ: Ngày Nhà giáo Việt Nam tổ chức các tổ trong lớp thi hát các bài
hát về cô giáo, các tổ sẽ phải nhớ được các bài hát về cô giáo và hát thi với nhau.
Sau đó trị chuyện để trẻ hiểu thêm về ý nghĩa công việc của các cô giáo. Giáo
dục trẻ biết q trọng, nghe lời cơ giáo cố gắng học giỏi để cơ vui lịng.
Hay đến ngày tết trung thu tôi chuẩn bị mâm ngũ quả, đèn ông sao và rất
nhiều hoa quả, bánh kẹo. Mời trẻ cùng chuẩn bị bày mâm ngũ quả và thắp đèn,
nhắc trẻ giúp đỡ nhau trong khi làm, cùng nhau làm để có một sản phẩm đẹp.
Tơi đóng vai chị hằng kể cho trẻ nghe về ngày tết trung thu có trăng sáng, có chị
hằng, có chú cuội, và tổ chức cho trẻ rước đèn múa hát.
(Hình ảnh trẻ lớp 4-5 tuổi trường mầm non Vĩnh Khang đang múa hát ngày
tết trung thu - Phụ lục 10).
Kết quả: Trẻ biết nghĩa của ngày lễ , trẻ biết kính trọng những người đã hi
sinh vì lợi ích dân tộc. Trẻ đồn kết, lễ độ với mọi người, khuyến khích trẻ học
tập và trở thành người có ích. Trẻ biết q trọng nghe lời cơ giáo cố gắng học
giỏi để cơ vui lịng.
2.3.6. Phối kết hợp với phụ huynh trong việc giáo dục lễ giáo cho trẻ.
Cùng với mục tiêu xã hội hóa giáo dục thì vai trị của phụ huynh có vai trị
khơng nhỏ trong việc giáo dục trẻ. Vì vậy việc phối kết hợp với phụ huynh trong
việc giáo dục lễ giáo cho trẻ là vô cùng cần thiết.
Để giáo dục trẻ được tốt nhất hồn thiện nhất thì phải có sự phối hợp giữa

cô giáo với phụ huynh. Nếu sự kết hợp của hai người mẹ tốt thì chắc chắn là trẻ
sẽ có phẩm chất đạo đức tốt, ngoan ngỗn, lễ phép, biết giúp đỡ mọi người mọi
vật xung quanh. Do đó, người lớn phải có cử chỉ đẹp, có lịng vị tha, văn minh
lịch sự trong cuộc sống là tấm gương sáng cho trẻ noi theo, đó là điều hết sức
quan trọng và cần thiết.
Trong buổi họp phụ huynh đầu năm tơi đề nghị phụ huynh nói lên những
đặc điểm tâm sinh lý con mình để cơ nắm rõ được. Phụ huynh phải trung thực
cho dù trẻ trẻ có vấn đề về sức khỏe hay điều kiện sống, tính cách đặc biệt. Có
như vậy tơi mới có giải pháp giáo dục tích cực và hiệu quả.
Tiếp đó tơi mạnh dạn trao đổi với phụ huynh về tầm quan trọng của giáo
dục lễ giáo đối với trẻ mẫu giáo, nhất là trong tình hình hiện nay nhiều nền văn


14

hóa và trị chơi giải trí đã ảnh hưởng một phần không nhỏ về hành vi văn minh
của trẻ.
Tôi thường xuyên trao đổi với phụ huynh không nên nuông chiều con q
mức phải giải thích cho trẻ hiểu cái gì là tốt, cái gì chưa tốt, dần dần trẻ sẽ hiểu
ra và mong muốn của mình đó là sai, là không đúng, là chưa ngoan. Đồng thời
tôi cũng thường xuyên trao đổi với phụ huynh để tìm hiểu về sở thích, tính nết
của trẻ khi trẻ ở nhà, kết hợp với tình hình của trẻ trên lớp, mà đưa ra các biện
pháp giáo dục trẻ và kết hợp với phụ huynh để giáo dục lễ giáo cho trẻ cả ở nhà
lẫn ở trường. Với những cháu cịn hay nói trống khơng tơi thường sửa sai cho
cháu và cho cháu nói lại câu hồn chỉnh, tơi trao đổi với phụ huynh của cháu để
kết hợp sửa sai cho cháu khi ở nhà.
Ví dụ: Trẻ nói: Làm gì đấy?
Ăn bánh khơng?
Trong những trường hợp như vậy cô nên nhẹ nhàng nhắc trẻ: Con nên
nói đủ câu để cho người nghe dễ hiểu và sẽ khơng hiểu sai về mình nên con có

thể nói: Bạn làm gì đấy? hoặc là Hà làm gì đấy? Bạn ăn bánh khơng?
Tơi đã tìm hiểu điều kiện sống và hồn cảnh của từng gia đình để hiểu
thêm về cháu và gia đình, trao đổi thân mật về quá trình học tập và sinh hoạt của
trẻ ở lớp. Trẻ rất hiếu động, trong quá trình học tập trẻ tiếp thu bài rất nhanh
song trẻ cũng rất mau quên, chính vì đặc điểm tâm lý này của trẻ địi hỏi sự kết
hợp giữa nhà trường với phụ huynh phải chặt chẽ, thống nhất ở nhà trường có cơ
giáo, ở nhà có cha mẹ. Trẻ học phải đi đơi với hành, thầy cô, cha mẹ, phải
thường xuyên giúp đỡ để trẻ được trải nghiệm cuộc sống vui vẻ văn minh hàng
ngày, tạo cơ hội cho trẻ được lao động thực tế giúp trẻ có những bài học kinh
nghiệm cho bản thân, rèn luyện đạo đức cho trẻ… Đây cũng là giải pháp địi hỏi
sự nhiệt tình của giáo viên thì mới đạt hiệu quả cao. Do vậy việc kết hợp giữa
gia đình và nhà trường hết sức quan trọng để chăm sóc giáo dục trẻ.
(Hình ảnh giáo viên trao đổi với phụ huynh ở trường mầm non Vĩnh
Khang - Vĩnh Lộc - Thanh Hóa . Phụ Lục 11).
Kết quả: Trẻ ngoan ngoãn, lễ phép, biết giúp đỡ mọi người xung quanh,
mạnh dạn tự tin khi giao tiếp khi ở trường cũng như khi ở nhà.
2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo dục,
với bản thân, đồng nghiệp và nhà trường.
* Đối với hoạt động giáo dục.
Sau khi nghiên cứu đề tài tôi thấy trẻ lớp tơi có sự tiến bộ rõ rệt. Trẻ sử
dụng ngơn ngữ mạch lạc để giao tiếp với mọi người. Trẻ biết nói lời hay, làm
việc tốt, biết xin lỗi, biết cảm ơn, biết chào hỏi lễ phép khi có khách đến lớp,
biết quan tâm tới mọi người xung quanh, nói năng nhỏ nhẹ, biết bảo vệ môi
trường không vứt rác bừa bãi.


15

Có thói quen vệ sinh sạch sẽ, lịch sự trong giao tiếp, ăn uống, biết giữ gìn
vệ sinh nơi cơng cộng, không vứt rác bừa bãi, biết mời cô mời bạn trước khi ăn,

biết đưa đồ vật cho cô bằng 2 tay….Trẻ u thích cái đẹp, u q cơ giáo,
người thân bạn bè, phối hợp đoàn kết với bạn bè, Trẻ biết hịa thuận,
nhường nhịn, khơng tranh giành đồ chơi….Trẻ biết chào hỏi lễ
phép, nhường nhịn- yêu thương em nhỏ.
Kết quả đó được thể hiện qua bảng khảo sát lớp 4- 5 tuổi vào cuối tháng 4
năm học 2020 - 2021 ( Bảng chi tiết - Phụ lục đính kèm)
Bảng tổng hợp khảo sát như sau:
Sau khi áp dụng giải pháp
Tổng
STT

1

Nội dung

số
Đạt
Chưa đạt
trẻ
khảo
Số
Số
sát lượng Tỉ lệ % lượng Tỉ lệ %
30
29
97%
1
3%

Mạnh dạn tự tin khi giao

tiếp.
2 Lễ phép với người lớn.
30
29
97%
1
3%
3 Đoàn kết lễ độ với mọi
30
29
93%
1
3%
người.
4 Giúp đỡ mọi người xung
30
29
97%
1
3%
quanh.
5 Biết giữ gìn, cất sắp xếp đồ
30
29
97%
1
3%
chơi theo qui định.
* Đối với bản thân.
Bản thân nắm vững phương pháp tổ chức các hoạt động giáo dục lễ giáo

và tổ chức một cách linh hoạt, sáng tạo, tích hợp các nội dung hợp lý, mềm dẻo.
Bản thân cũng phải xác định rõ trách nhiệm của mình, khơng ngừng phấn đấu
học hỏi ở bạn bè, đồng nghiệp, qua các phương tiện công nghệ thông tin ....để
nâng cao năng lực chuyên môn, học hỏi những phương pháp giảng dạy hay,
gương mẫu trong công việc để đạt được kết quả cao hơn nữa trong cơng tác
chăm sóc và giáo dục trẻ, đặc biệt với hoạt động nâng cao chất lượng giáo dục lễ
giáo cho trẻ mẫu giáo 4 - 5 tuổi ở trường mầm non Vĩnh Khang, huyện Vĩnh Lộc, tỉnh
Thanh Hóa.
* Đối với đồng nghiệp và nhà trường:
Qua việc nghiên cứu và áp dụng sáng kiến có hiệu quả, sáng kiến kinh
nghiệm của tôi đã được nhà trường lựa chọn và phổ biến cho toàn thể giáo viên
trong nhà trường tham khảo và áp dụng
Khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm một số giải pháp giáo dục lễ giáo vào
giảng dạy, nhà trường đã tạo mọi điều kiện để tôi thực hiện đề tài này có sự
chuyển biến rõ nét hơn qua lời ăn tiếng nói của trẻ và hành động khi ở lớp.


16

Bên cạnh sự tiến bộ của trẻ, các bậc phụ huynh đã thấy được tầm quan
trọng của việc giáo dục lễ giáo cho trẻ. Họ thấy rất vui khi con cái nói chuyện
lịch sự, lễ phép biết chào hỏi mọi người, thái độ của phụ huynh với giáo viên
cũng cởi mở thân thiện hơn. Phụ huynh cũng đã sưu tầm một số tranh ảnh, sách
báo có nội dung giáo dục lễ giáo cho con, em mình mang ra lớp để trang trí lớp
và các góc chơi.
3. Kết luận, kiến nghị.
3.1. Kết luận.
Giáo dục lễ giáo là một mắt xích quan trọng của trẻ. Đây là giai đoạn đặt
nền móng đầu tiên của nhân cách trẻ. Vậy cơng tác chăm sóc giáo dục trẻ trong
những năm qua đóng vai trị quan trọng đến sự phát triển toàn diện của trẻ.

Nhằm giúp trẻ nhận thức được hành vi ứng xử của mình. Để làm được điều đó
cơ giáo phải là tấm gương sáng để noi theo, ln giàu tình u thương để tạo
tâm lí cho trẻ, nhằm giúp trẻ từng bước hình thành nhân cách. Bên cạnh đó mơi
trường và cảnh quan sư phạm cũng góp phần hình thành những hành vi văn
minh để dần dần hoàn thiện nhân cách tốt đẹp của truyền thống con người Việt
Nam phù hợp với mọi chuẩn mực đạo đức, xã hội một cách tự nguyện.
Qua một thời gian thực hiện đề tài tôi nhận thấy việc giáo dục lễ giáo giúp
trẻ có nhiều chuyển biến rõ rệt. Trẻ ngoan hơn, tích cực hơn trong các hoạt động,
đồn kết với bạn bè, u mến cơ giáo thân thiện cởi mở hơn, sự phối hợp giữa
cô, gia đình và nhà trường ngày càng chặt chẽ. Phụ huynh quan tâm tới con
nhiều hơn, thường xuyên chia sẻ về các điểm mạnh, điểm yếu của con em mình,
phối hợp với cơ giáo giáo dục trẻ hồn thiện nhất về mọi mặt.
Khi thực hiện đề tài tôi rút ra được một số bài học kinh nghiệm như sau:
Bản thân tôi ln tìm tịi, sáng tạo, sưu tầm tranh ảnh, thơ ca, hị vè để góc
lễ giáo, để cho góc lễ giáo ngày càng phong phú hơn, tôi thay đổi theo từng chủ
đề để tạo sự mới lạ hấp dẫn trẻ. Các tiết học có lồng ghép nội dung giáo dục
dưới hình thức khác nhau để giáo dục trẻ, tạo hứng thú cho trẻ. Phải thường
xuyên thực hiện giờ nêu gương và kể chuyện hàng tuần hoặc tổ chức văn nghệ
để động viên trẻ.
Cô giáo phải chuẩn bị nhiều nội dung, hình ảnh về lễ giáo để trẻ tri giác
trực quan hàng ngày. Góc âm nhạc có những bài hát về lễ giáo phù hợp. Các góc
tuyên truyền của lớp có nhiều bài viết về hình ảnh giáo dục lễ giáo cho phụ
huynh tham khảo. Cô phải là tấm gương cho trẻ noi theo qua các cử chỉ, hành
động, lời nói mang phong cách văn minh.
Để đạt được kết quả như mong muốn chúng ta phải biết phối hợp các giải
pháp một cách chặt chẽ thống nhất với nhau, nói đi đôi với làm. Công tác tuyên
truyền giáo dục lễ giáo cho trẻ phải được tiến hành rộng rãi ở các góc tuyên
truyền cha mẹ cần biết hoặc giờ đón trả trẻ.
Tơi khơng ngừng học hỏi, nâng cao trình độ chun môn, tu dưỡng đạo
đức, linh hoạt sáng tạo, phải là tấm gương sáng tạo cho trẻ học tập và noi theo.

17

Khi giao tiếp với phụ huynh, tôi luôn cởi mở, thân thiện thẳng thắn, trao đổi về
tình hình của trẻ. Nếu trẻ chưa ngoan cô phải nhẹ nhàng khuyên bảo, phải ln
coi trẻ như con của mình. Cơng tác giáo dục lễ giáo cho trẻ cần phải thực hiện
trong thời gian dài, vì vậy giáo viên phải là người có tính kiên trì nhẫn nại.
3.2. Kiến nghị.
* Đối với phịng Giáo dục và Đào tạo Vĩnh Lộc.
Thường xuyên mở các lớp chuyên đề có liên quan đến giáo dục lễ giáo để
giáo viên được học tập kinh nghiệm trong việc tổ chức giáo dục lễ giáo cho trẻ,
tổ chức các buổi sinh hoạt chuyên môn liên trường để giáo viên được tham gia
bồi dưỡng học tập các kiến thức đúc rút kinh nghiệm lẫn nhau trong quá trình
giảng dạy.
* Đối với nhà trường:
Đề nghị nhà trường bổ xung thêm trang thiết bị để tơi có thể xây dựng mơi
trường cho trẻ hoạt động cũng như các hoạt động học khác được tốt hơn. Tạo
điều kiện cho giáo viên trong trường được thăm quan, học hỏi các trường bạn
Trên đây là “Một số giải pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ 4 - 5 tuổi ở
trường Mầm non Vĩnh Khang, huyện Vĩnh Lộc, tỉnh Thanh Hóa”. Trong
q trình thực hiện khơng tránh khỏi những sai sót, kính mong sự giúp đỡ và
đóng góp ý kiến của hội đồng khoa học các cấp để đề tài của tôi được thiết thực
và đạt hiệu quả cao hơn.
Tôi xin chân thành cảm ơn !

XÁC NHẬN
CỦA THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ

Hiệu trưởng

Phạm Thị Nhẫn

Ninh Khang, ngày 10 tháng 5 năm 2021
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của mình
viết, khơng sao chép nội dung của người
khác.
Người viết SKKN

Mai Thị Hoa