SKKN một số biện pháp nâng cao hiệu quả quản lý hoạt động chăm sóc, nuôi dưỡng trẻ tại trường mầm non thị trấn bút sơn 1, hoằng hóa

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HĨA

PHỊNG GD&ĐT HOẰNG HÓA

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

MỘT SỐ BIỆN PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG CHO TRẺ
MẪU GIÁO 5 – 6 TUỔI LÀM QUEN VỚI CHỮ CÁI TẠI
TRƯỜNG MẦM NON HOẰNG PHONG

Người thực hiện: Lê Thị Mười
Chức vụ: Giáo viên
Đơn vị công tác: Trường Mầm non Hoằng Phong
SKKN thuộc lĩnh vực : Chuyên môn

THANH HÓA NĂM 2019
1


MỤC LỤC
STT

NỘI DUNG

TRANG

1
1.1
1.2
1.3
1.4

2.
2.1
2.2
2.3

Mở đầu:
Lý do chọn đề tài.
Mục đích nghiên cứu.
Đối tượng nghiên cứu.
Phương pháp nghiên cứu.
Nội dung:
Cơ sở lý luận.
Thực trạng.
Một số biện pháp nâng cao chất lượng cho trẻ mẫu giáo
5 - 6 tuổi làm quen với chữ cái.
Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm.
3.Kết luận, kiến nghị:
Kết luận.
Kiến nghị.
Tài liệu tham khảo

1
1
2
2
2
2
2
3
4

2.4
3
3.1
3.2

17
19
19
19

2


1. Mở đầu.
1.1. Lí do chọn đề tài.
Có thể nói rằng hoạt động làm quen với chữ cái là hoạt động trọng tâm
của chương trình Giáo dục mầm non chính và là tiền đề cần thiết cho trẻ mẫu
giáo 5 – 6 tuổi chuẩn bị cho trẻ vào lớp 1 sau này .
Do đó địi hỏi xã hội hiện nay phải đào tạo nên một thế hệ tương lai trí
tuệ, thông minh, năng động, sáng tạo. Ngành giáo dục đào tạo đứng trước một
nhiệm vụ hết sức nặng nề là phải đào tạo ra con người mới, không những phát
triển đủ năm mặt: Đức - trí - thể - mỹ - lao, mà phải đáp ứng được đòi hỏi của
một xã hội cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa. Nhiệm vụ này cần phải bắt đầu thực
hiện từ lứa tuổi mầm non. Vì trường mầm non là gia đình đầu tiên, mắt xích đầu
tiên, là mơi trường thuận lợi để phát triển hình thành nhân cách của trẻ. Giáo dục
Mầm non có một vị trí hết sức quan trọng tạo tiền đề về vật chất và tinh thần sau
này cho trẻ tiếp thu tốt chương trình giáo dục phổ thơng.
Là một giáo viên Mầm non tơi ln trăn trở mình phải làm gì để góp phần
thực hiện những kế hoạch nhiệm vụ cụ thể trên, đặc biệt là môn làm quen với

chữ cái cho trẻ 5 - 6 tuổi.
Từ đó việc cho trẻ làm quen với chữ cái là một nội dung quan trọng nhằm
giúp trẻ nhận biết, phát âm chuẩn, tô 29 chữ cái tiếng Việt, để trẻ biết cách sử
dụng các chữ cái đúng lúc đúng chỗ, biết phân biệt các các kiểu chữ cái đó để
chuẩn bị cho trẻ ghép âm, ghép vần khi trẻ bước vào lớp 1.
Theo đó hoạt động cho trẻ làm quen với chữ cái ở tất cả các lớp mẫu giáo
5 - 6 tuổi trong trường Mầm non Hoằng Phong nói chung và đặc biệt là lớp tôi
chủ nhiệm bước đầu đã thu được kết quả cao, trẻ hứng thú tham gia vào các hoạt
động làm quen với chữ cái, do cô tạo được môi trường chữ cái phong phú sinh
động hấp dẫn trẻ qua đó trẻ hướng thú tham gia, giáo viên đã sử dụng giáo án
điện tử.
Cho trẻ làm quen với chữ cái còn giúp trẻ hiểu được mối quan hệ giữa
ngơn ngữ nói với ngơn ngữ viết, hình thành và phát triển các kỹ năng nghe, nói,
đọc, tập tơ cho trẻ. Cụ thể dạy trẻ nhận biết và phát âm chính xác 29 chữ cái
Tiếng Việt; tơ chữ cái theo nét chấm mờ; biết chơi các trò chơi với chữ cái và
nhận biết vai trò chữ cái trong cuộc sống hàng ngày.
Tuy nhiên trên thực tế hoạt động cho trẻ 5 - 6 tuổi làm quen với chữ cái đã
và đang được tổ chức song còn bộc lộ những tồn tại nhất định đó là: Mơi trường
chữ cái cho trẻ làm quen chưa phong phú; trẻ phát âm chữ cái chưa chính xác
như nói lắp, nói ngọng, nhiều trẻ cịn nhầm lẫn trong cách phát âm như chữ “n”
và chữ “l”, chữ “r” và chữ “d”…; nhiều trẻ tô chữ chưa đúng theo quy trình; cha
mẹ trẻ chưa thực sự quan tâm tới hoạt động cho trẻ làm quen với chữ cái mà chỉ
quan tâm đến việc trẻ phải biết viết chữ cái thành thạo, bản thân là giáo viên
mầm non trực tiếp phụ trách lớp mẫu giáo 5 - 6 tuổi, tơi thấy mình cần phải
nghiên cứu và áp dụng các biện pháp mới nhằm nâng cao chất lượng hoạt động
cho trẻ làm quen với chữ cái. Xuất phát từ những lý do trên tôi đã chọn đề tài:
3


“Một số biện pháp nâng cao chất lượng cho trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi làm quen

với chữ cái” Tại trường mầm non Hoằng Phong.
1.2. Mục đích nghiên cứu.
Dựa trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực tiễn đề xuất một số biện pháp
nâng cao chất lượng cho trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi tại trường Mầm Non Hoằng
Phong làm quen với chữ cái nhằm chuẩn bị những tiền đề cần thiết cho trẻ vào
học lớp 1.
1.3. Đối tượng nghiên cứu:
Một số biện pháp nâng cao chất lượng cho trẻ mẫu giáo 5 – 6 tuổi làm
quen chữ cái.
1.4. Phương pháp nghiên cứu:
Để thực hiện sáng kiến kinh nghiệm này tơi đã sử dụng các nhóm phương
pháp sau:
Phương pháp nghiên cứu lí luân. Đọc, phân tích, tổng hợp những tài liệu
có liên quan đến đề tài .
Phương pháp quan sát.
Phương pháp thống kê tốn học. Tơi dùng phương pháp này để xử lý các
số liệu đã thu thập được.
2. Nội dung của sáng kiến kinh nghiệm
2.1. Cơ sở lý luận của sáng kiến kinh nghiệm.
Làm quen chữ cái là mơn học giúp trẻ hình thành và phát triển những
năng lực và thái độ cần thiết cho việc học Tiếng Việt lớp 1. Qua đó trẻ sẽ dễ
dàng phát âm đúng 29 chữ cái Tiếng Việt, trẻ nhận biết chữ cái thông qua tri giác
bằng âm thanh, nhận biết các chữ in hoa, viết thường, in thường, trẻ biết cách
liên hệ các chữ cái với các từ đã học và tìm ra chữ cái có trong các từ đó, làm
quen với cách phát âm, ghép âm, thơng qua đó trẻ làm quen với các vị trí của âm
trong từ. Trẻ biết kỹ năng ban đầu và tiếp tục làm quen với cách ngồi, cách viết,
cách cầm bút, mở sách đọc,...
Luyện khả năng chú ý có chủ định biết tập trung lắng nghe, yêu cầu
những kỹ năng nghe, nói (Tiếp nhận và biểu lộ) mở rộng vốn hiểu biết để hình
thành 4 kỹ năng nghe, nói, đọc, viết cho trẻ.

Việc dạy trẻ nhận biết 29 chữ cái góp phần kích thích phát triển tư duy,
thể hiện ở trẻ xác định được tính chất đặc điểm của các chữ cái bằng cách tìm
kiếm thơng qua đồ vật, trị chơi trí tuệ, các hình ảnh đồ dùng dạy học,...
Thơng qua các hoạt động khác nhau như: Tạo hình, kể chuyện, hoạt động
vui chơi, môi trường xung quanh, không gian lớp học, thông qua các buổi tham
quan trường tiểu học, sinh hoạt lao động,...Cơ giáo khuyến khích trẻ đọc một
cách rõ ràng, mạch lạc, khơng nói ngọng, nói lắp, nói lý nhí, phát âm chính xác.
Cùng với việc nhận biết 29 chữ cái trong trường mầm non, sẽ mang lại hiệu quả
cao hơn cho trẻ trong giờ học tập đọc, tập viết ở trường tiểu học sau này.
2.2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm.
Năm học 2020 - 2021 được sự phân công của Ban giám hiệu nhà trường
đã phân cho tôi đứng lớp 5 - 6 tuổi. Lớp gồm có 2 giáo viên đạt trình độ trên
chuẩn. Tổng số trẻ trong lớp là 30 trẻ
4


+ Số trẻ nam:
17 trẻ
+ Số trẻ nữ :
13 trẻ
Qua quá trình tổ chức hoạt động làm quen với chữ cái tơi đã gặp một số
thuận lợi và khó khăn sau.
2.2.1. Thuận lợi:
Trường Mầm non Hoằng Phong là một ngôi trường khang trang sạch đẹp,
là trường đã đạt chuẩn quốc gia mức độ 1 và đang tiếp tục xây dựng trường đạt
chuẩn mức độ 2. Có chất lượng chăm sóc giáo dục tốt nên tạo được uy tín và
ln nhận được sự quan tâm đầu tư của các cấp, các ngành về đồ dùng đồ chơi
đầy đủ phục vụ dạy và học.
Giáo viên trong lớp có trình độ trên chuẩn về chun mơn, nhiệt tình u
nghề mến trẻ. Có khả năng đọc, phát âm chuẩn …, tạo được môi trường hoạt

động ở lớp tương đối phong phú.
Hầu hết trẻ trong lớp tôi phụ trách đều khỏe mạnh, linh hoạt, trẻ rất hứng
thú khi được tham gia hoạt động làm quen với chữ cái.
Trang thiết bị trong lớp đầy đủ: Có đủ tranh, thẻ chữ cái các loại, bảng,
phấn, vở bé làm quen với chữ cái…Lớp có máy vi tính, máy chiếu đa năng, bản
thân tôi sử dụng thành thạo giáo án điện tử.
Ban giám hiệu luôn tạo điều kiện giúp đỡ giáo viên về chuyên môn, cơ sở
vật chất, đồ dùng trang thiết bị dạy học, động viên sự sáng tạo của giáo viên,
khích lệ chị em ứng dụng cơng nghệ thơng tin vào các hoạt động chăm sóc giáo
dục trẻ.
Cha mẹ trẻ rất quan tâm đến việc học chữ của con em mình nên nhiệt tình
ủng hộ cùng kết hợp với cơ chăm sóc giáo dục trẻ.
2.2.2. Khó khăn:
Bên cạnh những mặt thuận lợi còn tồn tại một số khó khăn sau:
Số trẻ trong lớp đơng, số trẻ nam nhiều hơn số trẻ nữ gây khó khăn cho
việc học.
Một số cha mẹ cịn lo kinh tế gia đình nên chưa chú trọng trong việc phối
kết hợp với nhà trường trong cơng tác chăm sóc giáo dục trẻ, cịn nóng vội muốn
con biết đọc, biết viết sớm nên khó khăn trong cơng tác phối kết hợp.
Một số trẻ cịn nói ngọng, nói lắp, chưa mạnh dạn tự tin trong hoạt động
làm quen với chữ cái còn thụ động chưa đáp ứng được theo nhu cầu lấy trẻ làm
trung tâm trẻ chưa linh hoạt sáng tạo, chưa tích cực hoạt động.
Nắm bắt tình hình thuận lợi của lớp mình, ngay từ đầu năm học, tôi đã
tiến hành điều tra khảo sát trình độ nhận thức của trẻ ở hoạt động làm quen với
chữ cái
2.2.3. Kết quả khảo sát trẻ làm quen với chữ cái trên trẻ 5-6 tuổi:
Cụ thể kết quả khảo sát vào thời điểm tháng 9 năm 2020 như sau:
Số trẻ
Số trẻ
Tổng

STT Nội dung khảo sát
Đạt Tỷ lệ Chưa Tỷ lệ
số trẻ
đạt
Trẻ nhận biết đặc điểm cấu tạo
1
30
10
33% 20
67%
chữ cái Tiếng Việt.
2
Trẻ phát âm đúng chữ cái.
30
14
47% 16
53%
5


3
4
5

Phân biệt chữ cái in hoa, viết
thường, in thường và tìm được 30
chữ cái trong từ.
Sử dụng thành thạo vở làm
quen chữ cái, bút, ngồi đúng tư 30
thế.

Tô chữ cái đúng quy trình theo
30
nét chấm mờ.

12

40%

18

60%

14

47%

16

54%

10

33%

20

67%

Với kết quả trên quả là một điều đáng lo ngại, còn nhiều bất cập chưa đáp
ứng được nhu cầu của chương trình giáo dục lấy trẻ làm trung tâm và thiết nghĩ

mình cần phải tìm tịi sáng tạo tìm ra những biện pháp thực hiện tốt và thiết thực
nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động nâng cao chất lượng cho trẻ mẫu giáo 5-6
tuổi làm quen với chữ cái, nhằm phát huy tính tích cực chủ động, sáng tạo của
trẻ góp phần phát triển toàn diện con người trẻ. Và sau đây là một số biện pháp
tơi đã áp dụng trong q trình thực hiện nghiên cứu đề tài này:
2.3. Một số biện pháp nâng cao chất lượng cho trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi
làm quen với chữ cái:
2.3.1.Xây dựng kế hoạch, lựa chọn nội dung làm quen chữ cái cho trẻ.
Việc xây dựng kế hoạch và lựa chọn nội dung cho trẻ làm quen chữ cái là
việc làm quan trọng của giáo viên. Vì việc tập trung vào kế hoạch ngay từ đầu sẽ
giúp cô giáo vạch định tốt những công việc định làm trong suốt cả năm học và
quan trọng hơn việc lập kê hoạch sẽ là một công cụ để thúc đẩy mọi hoạt động
của cô và trẻ trong lớp.
Đặc biệt chúng ta đang thực hiện chuyên đề xây dựng mơi trường giáo
dục lấy trẻ làm trung tâm. Vì vậy địi hỏi giáo viên phải có sự tìm tịi, lựa chọn
các phương pháp phát huy tính tích cực, chủ động của trẻ. Cô chỉ là người gợi
mở giúp trẻ làm chủ các hoạt động, chính vì thể nên tơi ln quan tâm giúp đỡ
trẻ khi cần thiết.
Nghiên cứu nắm chắc nội dung yêu cầu của bài dạy quy trình phương
pháp dạy trẻ làm quen với chữ cái. Tìm hiểu tâm sinh lý của trẻ lớp mình để từ
đó xây dựng kế hoạch hoạt động cho trẻ theo ngày, tuần, tháng phù hợp với chủ
đề theo từng thời điểm, không những thể tôi luôn luôn tuân thủ theo theo nội
quy chuyên môn của nhà trường đề ra, như soạn bài giảng trước khi đến lớp,
chuẩn bị đầy đủ đồ dùng của cô và cháu. Đồ dùng đồ chơi phải đa dạng phong
phú về màu sắc kích thước chất liệu tuỳ thuộc yêu cầu của bài dạy, phù hợp với
chủ đề, đồ dùng trực quan gây được sự chú ý hứng thú đối với trẻ.
Hiểu được điều đó bản thân tơi đã dựa vào đặc điểm phát triển tâm sinh lý
của trẻ, dựa vào mục tiêu chương trình, nội dung chủ đề, chủ điểm, điều kiện
trang thiết bị đồ dùng của lớp để xây dựng kế hoạch cho phù hợp.
2.3.2: Tạo môi trường chữ cái sinh động, hấp dẫn trẻ.

Mơi trường có tác dụng tốt đến quá trình giáo dục trẻ. Đặc biệt đối với trẻ
mẫu giáo thì những gì mới lạ đẹp mắt, hấp dẫn sẽ gây sự chú ý của trẻ. Khơng
những thế mơi trường cịn là nơi trẻ được trải nghiệm, tìm tịi, khám phá qua đó
những kiến thức trẻ được học được củng cố, khắc sâu hơn.
6


Xây dựng môi trường chữ viết phong phú vận dụng vào việc trang trí lớp
khác hẳn với cách trang trí ở lớp mẫu giáo nhỡ và bé, trên mỗi bức tranh hay các
góc chơi đều có chữ viết để trẻ có thể nhìn thấy đọc các chữ đã biết (ơn) khám
phá những chữ chưa biết.

Hình ảnh góc bé u học chữ.
Khơng chỉ ở góc “bé đến lớp” mà cịn ở góc chơi khác ở những đồ dùng,
đồ chơi tự tạo tôi đều dán những chữ cái để trẻ dễ dàng quan sát các chữ cái mà
trẻ đã được học.
Ví dụ: Ở góc xây dựng với chủ đề làm quen với một số phương tiện giao
thông đường bộ. Các đồ chơi của trẻ nh: ô tô, xe đạp, ô tô tải,… tôi đều dán tên
đồ dùng bằng chữ cái gắn vào đồ dùng để cho trẻ chơi, khi trẻ chơi tôi thường
hỏi trẻ những chữ cái mà trẻ đã được học, yêu cầu trẻ đọc tên những chữ cái đó
qua đó tôi thấy trẻ nhớ và khắc sâu hơn những chữ cái mà trẻ được học.
Ví dụ: Góc học tập - sách tơi chú ý trang trí các nội dung có tác dụng
mạnh cho việc luyện học chữ cái cho trẻ như: Treo tranh chữ cái tiếng việt, treo
tranh có từ ghi tên phía dưới. Xung quanh lớp treo các bức tranh to về các bài
thơ, câu chuyện, bài đồng giao, ca dao phù hợp với từng chủ điểm. Thường ngày
trẻ được tiếp xúc với đồ dùng riêng của mình nên tôi thống nhất ghi ký hiệu trên
các đồ dùng như: sách, vở các loại; đồ dùng vệ sinh như: khăn, ca, cốc, bát, bàn
chải đánh răng, bảng bé ngoan mỗi trẻ thống nhất một chữ cái riêng biệt để trẻ
dễ nhận biết.
Ngồi ra xung quanh lớp tơi cịn gắn một số cụm từ như: bảng thời tiết,

bé đến lớp, tên của trẻ, tên các góc chơi, tên các đồ chơi có ở các góc… tất cả
những đồ dùng đó đều phải vừa tầm nhìn với trẻ. Hoặc có những bức vẽ của trẻ
được viết tên trẻ vào phía trái, làm như thế trẻ được sử dụng ngay trên hoạt động
"Làm quen chữ cái", trẻ học đến nhóm chữ cái gì, tơi cho trẻ tìm xung quanh lớp
nhóm chữ cái đó, phía dưới tơi đặt giá để dùng đồ dùng phục vụ môn chữ cái, đồ
dùng của cô và trẻ như bút chì màu, vở tập tơ .... ngồi ra cịn có đồ dùng phục
vụ cho buổi chơi như mũ có gắn chữ, hoa lá, hột hạt, chữ cái rời.
7


Hình ảnh góc bé đến lớp
Đối với mơi trường ngồi lớp học. Trước hết để tận dụng các điều kiện có
trong khn viên nhà trường, như hành lang lớp học tơi trang trí sinh động cho
trẻ vừa học vừa chơi .
Sân trường đã có các loại đồ chơi ngồi trời như : Xích đu, cầu trượt, nhà
bóng….và đặc biệt trong khu vực sân trường có nhiều cây xanh, cây cảnh, các
loại hoa, và các loại rau. Tôi đã làm biển ghi tên cây, tên đồ chơi để trẻ có thể
gọi tên các chữ cái đã học khi ra hoạt động ngoài trời.
2.3.3: Tổ chức cho trẻ làm quen chữ cái thơng qua các hoạt động học
ở trường mầm non.
Hình thức cho trẻ làm quen với chữ cái thông qua hoạt động học tập là
hình thức cơ bản và chủ yếu, vì nó thực hiện được mục đích u cầu của văn
học. Kiến thức mà trẻ thu nhận được có hệ thống lơgíc. Để tiết học đi vào tâm
hồn trẻ một cách sống động, khơng khơ khan, cứng nhắc thì điều đầu tiên là cơ
giáo thực sự phải có một tài nghệ dẫn dắt. Hoạt động học “làm quen với chữ
cái” đưa thế giới chữ viết đến với trẻ bằng nhiều phương pháp, hình thức khác
nhau. Các phương pháp, hình thức đó gắn liền với nhau một cách chặt chẽ. Mỗi
phương pháp, hình thức đều có ưu thế và hạn chế nhất định.
Vì vậy khi dạy trẻ “làm quen với chữ cái” tơi phải lựa chọn các phương
pháp, hình thức phù hợp với yêu cầu của từng tiết dạy, để thu hút sự tập trung

chú ý tạo hứng thú của trẻ trong tiết học, giúp cho giờ học đạt hiệu quả cao.
Muốn vậy cô giáo phải lấy trẻ làm trung tâm phát huy tính tích cực của
trẻ, tích hợp hoạt động làm quen chữ cái trong các hoạt động khác, các bài học
khác…..
*Cách vào bài: Tôi cho trẻ đọc bài thơ, hát một bài hát hay nghe một câu
vè câu đố ... gắn liền với đồ dùng, tranh ảnh theo chủ đề có chứa chữ mà cơ định
cho trẻ tri giác. Cùng một cụm chữ cái thì cơ tạo sự liên kết từ tiết làm quen đến
tiết tơ viết chữ .
Ví dụ: Với tiết 1 làm quen với chủ đề Quê hương đất nước, Bác Hồ: Vào
bài cô cho trẻ hát bài hát “ Yêu Hà Nội ” sau đó hỏi trẻ bài hát nói đến nơi nào
(Thủ đơ Hà Nội ), vậy Hà Nội có những thắng cảnh gì? ( Lăng Bác Hồ, Hồ Tây,
Tháp Rùa ) cô cho trẻ xem tranh có từ dưới tranh Tháp Rùa, viếng Lăng Bác tô
đậm mầu nổi chữ “ r , v ” cho trẻ đọc từ dưới tranh, cho trẻ tìm chữ cái đã học
8


trẻ phát hiện có thể trẻ thắc mắc vì sao chữ v và r lại đẹp hơn hoặc cô sẽ hỏi trẻ
để gây sự tò mò muốn biết ở trẻ và giới thiệu với trẻ đây là những chữ hôm nay
cô cho cả lớp làm quen.
* Cách dạy trẻ làm quen : Sau khi đã khơi được sự tò mò của trẻ ở bước
giới thiệu cô tận dụng tối đa đồ dùng đã chuẩn bị và phối hợp bằng lời dẫn, câu
hỏi, câu đố, cử chỉ hay trò chơi để cho trẻ được tri giác, phát âm, nhận ra đặc
điểm rõ nét của chữ cái ví dụ chữ (r) trong từ Tháp Rùa trong tranh cô cho trẻ so
sánh với từ Tháp Rùa ở thẻ chữ rời hai chữ này giống nhau như thế nào đây là
cách cô để trẻ tự khám phá những đặc điểm riêng của chữ r mà cơ khơng phải
thuyết trình khó hiểu về chữ r cô lại hỏi trẻ vậy phát âm chữ r như thế nào ấy nhỉ
? ( Trẻ sẽ thi nhau phát âm ) cô đã gây sự ham muốn được thể hiện ở trẻ. Cơ tạo
tình huống: Các con phát âm như thế nào vậy? Nhìn xem cơ phát âm nhé tập
trung sự chú ý vào cô phát âm chữ “r ” mẫu một hai lần và phân tích cấu tạo chữ
cùng điệu bộ thể hiện cách dùng đầu lưỡi, mở môi, hàm răng, lấy hơi để phát âm

chữ “r” cho trẻ xem nào chúng ta cùng phát âm “r” như cô nhé (Lớp, tổ, cá nhân
phát âm) Tại đây cô sử dụng nghệ thuật khuyến khích để sửa sai cho trẻ như :
Thử lại nhé cháu phát âm gần đúng rồi, cố lên nào, rồi cho trẻ nhắc lại cấu tạo
chữ, cách phát âm, yêu cầu lớp phát âm lại.
* Đối với tiết tập tô viết chữ cái: Trẻ rất thích được làm giống cơ và các
anh chị lớp 1 được viết là mong muốn của trẻ ví dụ: Với chữ cái “v, r” cô gợi sự
ham muốn ở trẻ như : Các con có thích tập tơ viết chữ “v,r” không? Viết tô chữ
“v, r” như thế nào là đẹp (Trùng khít nét mờ) làm sao để tơ chữ đẹp? (Ngồi cầm
bút đúng tư thế) ngồi như thế nào các con có ngồi được khơng? Sau khi khơi gợi
được ý thích của trẻ cơ tơ mẫu, hướng dẫn cách tơ, lập tức cho trẻ tơ viết chữ đó
và ln chú ý quan sát động viên trẻ giữ đúng tư thế cầm bút, tư thế ngồi khi tô
viết chữ cái, tơ từ dịng trên xuống dịng dưới, tơ từ bên trái sang bên phải khi trẻ
tô viết xong cô thay đổi tâm thế bằng một trò chơi nhẹ hoặc một vài động tác
theo nhạc phù hợp với chủ điểm và chữ cái đang học.

Hình ảnh trẻ đang học tiết tơ chữ cái.
9


Một yêu cầu đặt ra đối với giáo viên khi cho trẻ "Làm quen chữ cái" là
các kiến thức khi truyền thụ đến trẻ phải hết sức ngắn gọn, tuyệt đối tránh hình
thức, dập khn, ln sáng tạo đổi mới vì thế trước khi lên lớp một tiết dạy
"Làm quen chữ cái" tôi phải chuẩn bị đồ dùng, soạn bài và nghiên cứu kỹ bài
soạn. Nắm rõ yêu cầu của bài dạy tơi chọn trị chơi phù hợp với ngun tắc
động - tĩnh phù hợp với chủ đề và quan trọng nhất tôi phải soạn giáo án điện tử,
tạo Powerpoint bằng những hình ảnh động thật sự sinh động để gây được hứng
thú với trẻ.Ví dụ: Tiết làm quen vói chữ u, ư.

Hình ảnh tiết làm quen chữ u, ư.
2.3.4: Tổ chức cho trẻ làm quen chữ cái qua các trị chơi.

Thơng qua chơi nhằm cung cấp kiến thức cho trẻ từ những trò chơi trẻ
hiểu thêm về thế giới xung quanh, trẻ biết được qua giao tiếp chữ cái luôn ở
xung quanh trẻ gắn liền với trẻ trong cuộc sống, trong trò chơi được đưa vào tiết
học phù hợp với từng nhóm chữ trong từng chủ đề chủ điểm.
Tổ chức cho trẻ chơi các trò chơi với các chữ cái phải đạt được hai mục
đích: Củng cố sự nhận biết, phát âm và biết cách chơi trò chơi với chữ cái, dạy
trẻ chơi các trò chơi với các chữ cái cần được thực hiện trong tất cả các hoạt
động như hoạt động góc, hoạt động ngồi trời. Để đạt được hai mục đích tổ chức
cho trẻ chơi các trị chơi với các chữ cái tôi chú ý lựa chọn các trò chơi theo
nguyên tắc động và tĩnh, các trò chơi luôn sinh động, hấp dẫn tạo cảm giác dễ
chịu khơng căng thẳng.
* Ví dụ 1 : Trị chơi tìm chữ cái trong từ. Tìm chữ cái “b”, “d”, “đ”.
Chuẩn bị: Cô chuẩn bị các bức tranh và từ dưới tranh.
Cách chơi: cho 3 đội lên gạch chân chữ cái đã học theo yêu cầu của cô
trong từ dưới tranh.
Luật chơi: Trong thời gian một bản nhạc đội nào gạch chân được nhiều
chữ cái đúng theo u của cơ thì đội đó là đội chiến thắng.
Khi trẻ được mời lên để tìm chữ cái trong từ trẻ sẽ rất hứng thú. Để trị
chơi thêm sinh động khơng chỉ chuẩn bị từ có các chữ cái mà tơi chuẩn bị tranh
ảnh đẹp, hấp dẫn hay đồ vật cụ thể có từ ở dưới.
10


* Ví dụ 2: Trị chơi “Ai nhanh nhất”, cơ cho trẻ lên nhấn phím chuột và
phát âm chữ cái đó.

Hình ảnh trị chơi “Ai nhanh nhất”.
* Ví dụ 3: Trị chơi dập khn chữ, ở chủ đề phương tiện giao thông.
Chuẩn bị: chữ “s”, “x” cắt dời bằng xốp.
Cách chơi: trẻ tìm chữ “s”, “x” ghép đúng vào khn chữ.

Luật chơi: Thời gian qui định là bản nhạc kết thúc đội nào tìm và ghép
đúng nhiều chữ thì đội đó sẽ là đội chiến thắng.
* Ví dụ 4: Trị chơi ghép chữ. Trong tiết làm quen chữ “h”, “k” chủ điểm
giao thông.
Chuẩn bị: Các chữ “h”, “k” cắt bằng giấy, các nét “h”, “k” rời.
Cách chơi: Một số chữ “h”,”k” cắt rời treo trên bảng. Cô chia thành 2 đội
phải bật qua vòng lên lấy chữ cái về ghép thành chữ “h”, “k” theo u cầu của
cơ.
* Ví dụ 5: Trò chơi câu cá.“Làm quen với chứ i, t, c”.
Chuẩn bị: Một số con cá có chứa chữ cái “i”, “t”, “c”.
Cách chơi: Chia làm 3 đội chơi, mỗi đội tìm những con cá có chứa chữ cái
mà cơ yêu cầu.
Luật chơi: trẻ phải đi qua một con đường hẹp câu những con cá theo yêu
cầu của cô. Đội nào câu được nhiều con cá có chứa chứ cái mà cơ u cầu thì
đội đó là đội chiến thắng. Thời gian chơi quy định là một bản nhạc.
* Ví dụ 6: Trị chơi “Gạch chân chữ cái”.
Cơ chuẩn bị: 3 bài thơ mỗi bài thơ đều dán hình ảnh tương ứng với chữ
cái đầu “m”, “n”, “l”.
Cách chơi: Chia làm 3 đội: Đội một lên gạch chân chữ cái “l”. Đội hai lên
gạch chân chữ cái “n”. Đội ba lên gạch chân chữ cái “m”.
Luật chơi: Trong thờ gian một bản nhạc đội nào gạch được nhiều chữ cái
đúng thì đội đó là đội chiến thắng.
Ngồi những trị chơi động ra cô cùng cho trẻ chơi chơi một số trò chơi
tĩnh.
11


* Ví dụ 7: Trị chơi “chọn chữ theo u cầu” Cơ phát âm, nói cấu tạo chữ
hay cho chữ cái nào biến mất thì trẻ trọn chữ cái đó và phát âm. Với trị chơi này
có tác dụng luyện cho trẻ sự tinh nhanh, khả năng ghi nhớ và tư duy về cấu tạo

chữ để nhặt chữ đúng và phát âm chuẩn.
* Ví dụ 8: Trị chơi luyện âm “n” cho trẻ chơi trò chơi “nu na nu nống”,
âm “l” cho trẻ chơi trò chơi “Kéo cưa lừa xẻ ” hay cho trẻ đọc thơ có tác dụng
rèn luyện ngữ âm cho trẻ, thơ ca giúp trẻ có ý thức về âm điệu, nhịp điệu tiết tấu.
Những trò chơi để luyện phát âm, tơi ln chọn trị chơi có tác dụng giáo
dục về mặt ngữ âm, trị chơi có những câu, những tiếng định luyện cho trẻ.
Như vậy giờ học trở nên sôi nổi, sau mỗi giờ học tôi thay đổi đồ dùng dạy
học, thay đổi trò chơi khác nhau để trẻ khơng bị nhàm chán và duy trì sự hứng
thú cho trẻ.
Việc tổ chức trò chơi làm quen với chữ cái phải thực hiện theo đúng luật
chơi, cô giáo là người khéo léo tổ chức trò chơi linh hoạt xen kẽ để trẻ cảm thấy
thoải mái và tích cực tham gia. Cho nên với mỗi tiết dạy tôi ln tìm tịi, sáng
tạo những trị chơi mới, cách chơi mới với các hình thức khác nhau, thường
xuyên thay đổi trò chơi để tạo sự mới lạ hứng thú cho trẻ.
2.3.5: Lồng ghép tích hợp hoạt động làm quen chữ cái vào các môn
học khác.
Tôi là người xác định chủ đề, xây dựng kế hoạch tổ chức lồng ghép tích
hợp các mơn học một cách hợp lý để khuyến khích trẻ tích cực chủ động trong
giờ học.
Ngồi việc dẫn dắt bằng ngơn ngữ thì sự linh hoạt sáng tạo, ứng xử nhanh
của cô giáo trong một tiết dạy mang lại sự chú ý cho trẻ, tôi luôn kết hợp nhuần
nhuyễn các bộ môn khác vào tiết học “làm quen chữ cái” và phù hợp với chủ đề.
*Trong hoạt động làm quen với văn học
Khi vào một tiết học làm quen chữ cái tơi thường tích hợp bộ mơn văn
học vì nó phù hợp với bộ mơn chữ cái. Đây là một bộ môn mà Bộ giáo dục chọn
làm chuyên đề mũi nhọn cùng lúc với chữ cái. Khi tích hợp một câu chuyện hay
một bài thơ có các nhân vật, sự vật, con vật có tên gọi trong đó có chứa chữ cái
mà cô định cho trẻ làm quen.
Câu chuyện "Nhổ củ cải" tôi kể cho trẻ nghe câu chuyện sau đó đưa tranh
"ơng lão", “cún con”, “Mèo con” ra cho trẻ lên rút chữ cái đã được học. Và các

chữ cái khác cũng vậy tôi thường sử dụng thơ ca, hò, vè dễ nhớ, dễ đọc rất gây
hứng thú cho trẻ như bài "Rềnh rềnh ràng ràng", "Vè con cua" hay một câu
truyện sáng tạo.
Ví dụ: câu chuyện “Chú dê đen” cơ kể, sau đó cho trẻ xem tranh chú dê
đen dê trắng có từ dưới tranh dê đen dê trắng cơ cho trẻ tìm chữ cái đã học và
giới thiệu làm quen với chữ cái d, đ và các chữ cái khác cũng như vậy tuỳ từng
nhóm chữ và chủ đề tôi lựa chọn bài thơ câu truyện phù hợp gần gũi với trẻ với
chủ đề đang học có chứa các chữ cái cần làm quen
Ví dụ chủ đề Quê hương đất nước - Bác Hồ cho trẻ làm quen với chữ (s)
cô cho trẻ đọc ca dao
Tháp Mười đẹp nhất bơng sen
Việt Nam đẹp nhất có tên Bác Hồ
12


Ngược lại hoạt động làm quen với văn học bao giờ cũng được tơi lồng
ghép tích hợp cho trẻ tiếp xúc với chữ các nhiều trong các hoạt động này bởi vì
các tác phẩm văn học bao giờ cũng được trình bầy bằng chữ viết chính vì vậy
ngồi đọc, kể cho trẻ nghe thì tơi cho trẻ quan sát tranh bằng chữ to tuy trẻ chưa
đọc được những dòng chữ đó nhưng bước đầu trẻ đã hiểu được quy trình đọc
sách từ trái qua phải từ trên xuống dưới. Qua nhiều lần trẻ tiếp xúc trẻ cũng hiểu
được rằng các chữ cái khi được xếp ở cạnh nhau thì tạo thành tiếng nhất là khi
cô cho trẻ chơi điền chũ cái còn thiếu trong tiếng chỉ tên nhân vật các tác phẩm
văn học. Ví dụ :khi cho trẻ làm quen với truyện “sự tích bánh chưng bánh dày”
cơ cho trẻ quan sát nhân vật “Lang Liêu, bánh chưng , bánh dày” và đọc từ dưới
tranh sau đó cơ bớt đi trong các từ dưới những tranh này những chữ cái đã học “
Lang ....iêu”, “bánh ch....ng”, “b....nh dày”yêu cầu trẻ tìm ra các chữ cái cịn
thiếu gắn thêm vào cho đủ hoặc đến thời điểm cuối năm cơ có thể cho trẻ cầm
bút viết thêm vào cho đủ chữ cái trong tiếng .
*Trong hoạt động giáo dục âm nhạc.

Âm nhạc tác động đến đời sống rất mạnh mẽ nhất là đối với trẻ thơ và
được trẻ đón nhận rất nhanh hào hứng. Chính vì vậy mà giáo viên thường mở
đầu cho các hoạt động bằng một bài hát để tạo khơng khí nhẹ nhàng, vui tươi,
gây sự chú ý của trẻ. Bằng cách lựa chọn bài hát phù hợp với chủ đề và yêu cầu
của hoạt động từ đó mà dẫn dắt trẻ vào một cách nhẹ nhàng.
ví dụ với chủ đề thực vật : Cho trẻ làm quen với chữ 1, n ,m cô cho trẻ hát
bài (Lá xanh) giới thiệu tên bài và yêu cầu trẻ tìm ra các chữ cái đã học sau đó
cơ giới thiệu chữ l trong từ đó hoặc từ bài hát cơ dẫn dắt trẻ đến với từ (lá xanh
mơn mởn) để làm quen với chữ m, n . Hay với trò chơi chữ cái h,k kết hợp vơí
vận động bài hát “Hoa hơm bướm lượn” cô gắn chữ vào quạt múa ,kết hợp hát
và múa vận động đưa quạt dừng lại ở chữ gì thì trẻ phát âm chữ đó . Đối với trẻ
cô đội mũ gắn chữ cái h, k cho hai đội trưởng của hai đội, cô múa dừng quạt ở
phía đội nào thì đội đó phát âm chữ đó, khi cô đưa quạt vào giữa cả lớp phát âm
*Trong hoạt động khám phá khoa học, khám phá xã hội.
Muốn cho trẻ “làm quen chữ cái” một cách hiệu quả phải có tranh ảnh, mơ
hình vật thật có chứa các chữ cái mà cô định cho trẻ làm quen mà những cái đó
đều xuất phát từ mơi trường xung quanh.
Khi dạy một tiết chữ cái “b”, “d”, “đ”. Tôi cho trẻ tìm hiểu chữ “đ” qua từ
"Hoa đào" trẻ được quan sát bơng hoa, trẻ nói đặc điểm hương thơm, màu sắc
của loại hoa.... làm như thế tăng thêm về các biểu tượng và sự hứng thú.
* Trong hoạt động làm quen với toán.
Làm quen chữ cái thường được đưa vào trò chơi khi tổ chức hoạt động
làm quen với toán như: "Gắn hoa, lá, quả cho cây" trẻ thi đua nhau gắn hoa, gắn
quả có chứa chữ cái lên cây sau đó đếm số lượng và cùng kiểm tra kết quả. Đội
nào nhiều hơn, nhiều hơn là mấy.
* Trong hoạt động làm quen với tạo hình.
Hoạt động tạo hình rất phù hợp với trạng thái tĩnh. Tơi có hướng dẫn trẻ
cắt dán, xé dán các chữ cái để tạo thành một cuốn anbum. Sau khi làm quen
được một nhóm chữ cái nào tôi lại dành thời gian cho trẻ cắt dán chữ cái đó, đến
13

cuối năm mỗi trẻ sẽ có 1 cuốn ambun với 29 chữ cái với nhiều tranh ảnh có tên
chứa chữ cái đã học.
Việc tổ chức hoạt động này tôi thấy trẻ rất hứng thú, hăng say làm. Khơng
những thế nó còn giúp trẻ khắc sâu những chữ cái đã được học một cách thoải
mái mà khơng bị gị bó như tiếp thu trong tiết học.

Hình ảnh trẻ đang làm Ablum chữ cái.
* Tích hợp với hoạt động thể dục.
Hoạt động thể dục là hoạt động sôi nổi hứng thú tôi đã lồng ghép chữ cái
vào hoạt động này giúp trẻ phát âm lại một số chữ cái đã học một cách tích cực
hào hứng. Ví dụ: Với vận động “ Bật liên tục qua các ô” cô gắn chữ cái vào giữa
các ô và yêu cầu trẻ bật và ô có chữ cái gì thì phát âm chữ cái đó cứ lần lượt bật
từng ô rồi phát âm với từng chữ đó.

Hình ảnh trẻ chơi trị chơi chữ cái

14


2.3.6: Làm quen với chữ cái ở mọi lúc, mọi nơi.
Như chúng ta đã biết ở lứa tuổi mẫu giáo trẻ “Học bằng chơi, chơi mà
học”, ghi nhớ của trẻ khơng chủ định trẻ chóng nhớ nhưng cũng mau qn. Do
đó muốn nâng cao chất lượng cho trẻ “làm quen chữ cái” không chỉ dừng lại ở
trên tiết học mà phải thường xuyên tranh thủ ở mọi lúc, mọi nơi trong các hoạt
động trong ngày để cho trẻ làm quen với chữ cái một cách hợp lý.
* Giờ đón trẻ.
Khi trẻ đến lớp tơi cho trẻ tìm ảnh của mình gắn vào tên của mình có
trong bảng “Bé đến lớp” tôi hướng dẫn trẻ cất đồ dùng cá nhân đúng nơi quy

định hoặc tôi cùng trẻ giải các câu đố có chứa chữ cái.
Ví dụ: Đồ dùng của cháu A đặt vào ngăn tủ có chứa ký hiệu là chữ cái "m"
thì trẻ nhớ và khắc sâu biểu tượng về chữ cái "m". Và cũng có thể cho trẻ luyện
phát âm qua bài thơ, đồng dao như luyện phát âm chữ “g” cho trẻ đọc đồng dao
bài “gánh gánh gồng gồng”.
* Giờ hoạt động góc.
Các góc chơi đều có mơi trường chữ, tơi cho trẻ tự tìm hiểu như làm các
bài tập gắn, viết và gài chữ theo mẫu.Như ở góc học tập cho trẻ gắn những chữ
đã học và phát âm.
* Giờ hoạt động ngoài trời.
Hoạt động này cũng góp phần rất lớn vào việc cho trẻ làm quen với chữ
cái. Việc làm quen với chữ cái ở đây nhằm thoả mãn nhu cầu giải trí cho trẻ, bổ
sung nhiều mặt về kiến thức của các tiết học trên lớp, giúp trẻ hiểu sâu và nhớ
lâu các chữ cái đã làm quen. Tôi cho trẻ xếp chữ cái bằng các hột, hạt, hòn sỏi
thành các chữ đã được học. Hoặc tổ chức các trò chơi luyện phát âm đúng, rèn
cho trẻ khơng nói ngọng, khơng nói tiếng địa phương. Từ đó giúp trẻ trau dồi
kiến thức chữ cái của mình. Khi cho trẻ tiếp xúc với thiên nhiên tơi có thể cung
cấp kiến thức về chữ cái qua việc tìm hiểu một số loại cây và rau có trong vườn
trường, đọc tên các loại cây, rau đó. Tìm các chữ cái đã học trong tên các cây,
rau đó.
Ví dụ: Vườn rau sạch của trường mỗi loại rau tôi làm biển gắn tên cho
từng loại rau đó và khi quan sát cơ cho trẻ tìm các chữ cái đã học.
*Giờ ngủ.
Trước khi đi ngủ cô đọc thơ, kể chuyện cho trẻ nghe để trẻ có thể phát
triển lời nói. Hay cho trẻ nghe những bài hát ru nhẹ nhàng để phát triển tai
nghe.
*Giờ hoạt động chiều
Cô cho trẻ tô chữ in mờ, chữ in rỗng và tìm cắt các chữ trong họa báo dán
thành sách làm bộ sưu tập....

15


Hình ảnh trẻ đang cất đồ dùng cá nhân

Hình ảnh trẻ đang xếp hột hạt

2.3.7: Ứng dụng công nghệ thông tin vào hoạt động dạy trẻ làm quen
chữ cái.
Đưa công nghệ thông tin vào việc dạy và học cho trẻ sẽ giúp cho giáo viên
giải quyết được những khó khăn về giáo cụ trực quan, phát triển được nhiều
hình thức luyện tập cho trẻ như âm thanh phát âm. Cấu tạo chữ cái qua hình
động… tích hợp các hoạt động thuận lợi hơn. Trẻ có nhiều trị chơi linh hoạt, giờ
học, giờ chơi sinh động phong phú và dễ tiếp thu hơn .
Nắm được tầm quan trọng của công nghệ thông tin trong việc dạy học cho
trẻ, bản thân tôi lại suy nghĩ và nhận thấy bên cạnh việc phải lựa chọn những
hình ảnh âm thanh, bài hát thật gây ấn tượng, bắt mắt với trẻ và phù hợp với chủ
đề giảng dạy thì việc sử dụng cơng nghệ thơng tin cho linh hoạt, phù hợp với
16


từng hoạt động để thu hút sự chú ý của trẻ cũng là điều mà mỗi giáo viên cần
phải tìm tịi và học tập thêm.
Mục đích trẻ được làm quen và nhận biết, phát âm các chữ cái và trẻ được
tham gia vào các trị chơi trên máy tính như sử dụng chuột bấm để chọn chữ.
Kết hợp với những âm thanh sống động kích thích trẻ tham gia hoat động tốt
nhất.Vì vậy trong hoạt động “làm quen với chữ cái” tơi ln tìm những hình ảnh
minh họa sinh động ln thu hút sự hứng thú, kích thích cho trẻ vào giờ dạy.
Ví dụ: Làm quen chữ “e”, “ê”.
Tơi đã kết nối máy chiếu cho trẻ học mà không cần đến tranh vẽ, tơi sử

dụng các hình ảnh để tạo hứng thú, khi giới thiệu cấu tạo của chữ “e”, “ê” bằng
các nét để tạo sự hứng thú cho trẻ và tiếp thu bài một cách nhanh chóng.

Hình ảnh trẻ hứng thú học khi cô áp dụng công nghệ thông tin.
2.3.8: Tạo niềm tin với từng trẻ .
Qua thực tế trực tiếp giảng dạy tôi nhận thấy các cháu đều có chung đặc
điểm tâm sinh lý độ tuổi, bên cạnh đó tơi cũng hiểu rằng mỗi trẻ là một cá thể là
một nét tính cách riêng, nên cũng có những biểu hiện tình cảm nhận thức khác
nhau, đa số trẻ có biểu hiện hiếu kỳ ham hiểu biết chỉ cần một gợi ý nhỏ hay đồ
chơi bắt mắt là trẻ đã dị hỏi hay tìm cách tiếp cận ...nhưng cũng có ít trẻ lại lầm
lỳ, ít nói, ít thể hiện cảm xúc vì vậy tơi thường xun tìm cách gần gũi trẻ tìm
hiểu ngun nhân từ đó tìm ra cách tạo sự mạnh dạn tự tin cho trẻ lôi cuốn trẻ
tham gia vào hoạt động như các bạn.
Ví dụ: Cháu Hoan đến lớp thường ngồi một mình ít chơi, ít nói, tơi đã
dành thời gian trị chuyện chơi với cháu kết hợp rủ các bạn cùng tham gia chơi,
dần dần sau nửa tháng cháu đã hoà đồng cùng các bạn . Những trẻ như cháu
Hoan thường hay thụ động trong các trị chơi hay phát âm rụt rè khơng rõ tiếng
cơ cần động viên khuyến khích trẻ như (Cố lên nào) hay những tràng pháo tay
cổ vũ của các bạn khi trẻ thực hiện, với trẻ nói ngọng, nói lắp cô đến bên trẻ
phát âm cùng trẻ, với những trẻ cầm bút chưa được cô đến bên cầm tay trẻ tô
dần dần thả tay ra và động viên trẻ bằng những câu cổ vũ khích lệ gương bạn
giỏi. Ví dụ: Bạn Nga phát âm chữ “r” đúng rồi, ban Hoan phát âm như bạn nào,
hay những chữ dễ phát âm nhận biết như o, ơ ,ơ ...thì cơ gọi trẻ còn yếu hơn phát
17


âm trước để có cơ hội khen ngợi trẻ khơi dậy niềm tự hào trong trẻ. Cịn những
chữ khó phát âm nhận biết như s, v, r, p, q...thì cơ gọi những trẻ mạnh dạn tự tin
phát âm trước kích thích sự cố gắng của trẻ và điều quan trọng đạt được ở đây là
tạo sự cân bằng, tự tin của trẻ trong lớp học.

Chính sự quan tâm của cơ đến từng trẻ trong lớp đảm bảo cho mỗi trẻ đều
có cơ hội phát triển kỹ năng học đọc, học viết 29 chữ cái và phát huy những
tiềm năng sẫn có để hình thành kỹ năng cần thiết cho cuộc sống và trẻ luôn cảm
thấy được cô yêu thương và đối sử công bằng.
Công tác giáo dục không chỉ thầy giỏi trò ngoan ở trường là được mà đòi
hỏi phải có sự phối kết hợp 3 bên gia đình, nhà trường, và xã hội. Vậy để những
cố gắng, thành công của cô và trẻ ở trường không trở nên vô nghĩa với gia đình,
đặc biệt với phụ huynh của lớp khi mà khái niệm “học mầm non chỉ là hát múa ”
vì vậy tơi đã mạnh dạn thực hiện giải pháp sau.
2.3.9. Tuyên truyền, phối kết hợp với cha mẹ trẻ.
Như chúng ta đã thấy môi trường tiếp xúc của trẻ chủ yếu là gia đình và
nhà trường. Chính vì vậy việc kết hợp giữa gia đình và nhà trường là một biện
pháp không thể thiếu.
Trẻ đến trường được cô dạy với nhiều nội dung “Làm quen với chữ cái”
thông qua các hoạt động và các hình thức khác nhau. Tuy nhiên các kiến thức kĩ
năng về chữ cái mà giáo viên cung cấp cho trẻ phải được ôn tại nhà. Vì vậy để
giúp trẻ học tốt thì cần có sự cộng tác giữa giáo viên và cha mẹ trẻ. vì vậy trong
cuộc họp phụ huynh đầu năm, hằng ngày vào lúc đón trẻ, trả trẻ tơi thường
xun trao đổi với cha mẹ trẻ về tình hình học tập của trẻ để trao đổi một số
nhược điểm của trẻ về cách phát âm, nhận mặt chữ, cách tô, cầm bút, để vở…để
cha mẹ trẻ hiểu có biện pháp tác động phù hợp, giúp trẻ phát triển một cách toàn
diện.
Kế hoạch chương trình được thể hiện trên bảng tuyên truyền với phụ
huynh học sinh ở ngoài cửa lớp để cha mẹ trẻ theo dõi biết được tuần này học
đến chữ gì để về ơn luyện cho con mình. Tơi giới thiệu các loại sách vở để phụ
huynh học sinh tham khảo về dạy thêm con mình. Kêu gọi cha mẹ trẻ làm tốt
cơng tác xã hội hóa giáo dục để có trang thiết bị phục vụ cho trẻ làm quen với
chữ cái như: đóng góp báo chí để lấy tài liệu, mua truyện tranh ...Mời cha mẹ trẻ
đến tham dự các hội thảo, hội thi kể chuyện, đọc thơ của bé vào các dịp chào
mừng 20/11, 8,3 ...

Sau khi sử dụng biện pháp tuyên truyền phối hợp với cha mẹ trẻ tôi nhận
thấy cha mẹ trẻ đã hiểu và nắm bắt được phương pháp và phối kết hợp với giáo
viên để dạy trẻ, trên lớp các đồ dùng, tranh ảnh, tryện, thơ, các loại báo do cô tự
làm….để phục vụ trẻ học phong phú và đa dạng hơn. Thêm vào đó tôi vận động
phụ huynh học sinh ủng hộ những nguyên vật liệu, phế thải để làm đồ dùng, đồ
chơi để phục vụ cho tiết dạy chữ cái thêm sinh động và đẹp mắt. Tham mưu với
Ban giám hiệu nhà trường mua sắm trang thiết bị dạy học. Luôn tự học, tự bồi
dưỡng nâng cao trình độ chun mơn nghiệp vụ qua sách báo, qua mạng giáo án
violet, qua đồng nghiệp, qua các lớp chuyên đề của phòng của huyện tổ chức.

18


Giáo viên đang trao đổi với phụ huynh về tình hình của trẻ
2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm:
2.4.1. Kết quả đạt được:
* Đối với trẻ:
Qua một thời gian áp dụng những biện pháp trên tôi nhận thấy trẻ trong
lớp tôi đang dạy, về hoạt động làm quen với chữ cái được tăng lên rõ rệt.Trẻ đã
có nhiều chuyển biến tích cực, chủ động tiếp thu lĩnh hội kiễn thức một cách chủ
động. Trẻ nhận biết được đặc điểm cấu tạo của 29 chữ cái, trẻ thuộc và phát âm
chuẩn về 29 chữ cái, phân biệt được chữ in hoa, viết thường , in thường, tô các
chữ cái …đúng theo quy trình.
Nhìn vào bảng khảo sát cuối năm tơi thấy số trẻ nhận biết và phát âm
đúng tăng lên rõ rệt qua bảng kháo sát cuối năm.
+ Kết quả khảo sát sau khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm:
Cụ thể kết quả khảo sát vào thời điểm tháng 5 năm 2021 như sau:
Số trẻ
Số trẻ
Tổng

STT Nội dung khảo sát
Chưa
số trẻ Đạt
Tỷ lệ
Tỷ lệ
đạt
19


1
2
3
4
5

Trẻ nhận biết đặc điểm cấu
tạo chữ cái Tiếng Việt
Trẻ phát âm đúng chữ cái.
Phân biệt chữ cái in hoa, viết
thường, in thường và tìm
được chữ cái trong từ.
Sử dụng thành thạo vở làm
quen chữ cái, bút, ngồi đúng
tư thế.
Tô chữ cái đúng quy trình
theo nét chấm mờ

30

28

93%

30

30

100%

30

27

90%

30

30

100%

30

28

93%

2

7%

3

10%

2

7%

Nhìn vào bảng trên cho thấy, sáng kiến kinh nghiệm "Một số biện pháp
nâng cao chất lượng cho trẻ 5 - 6 làm quen với chữ cái” tại trường mầm non
Hoằng Phong đã được nâng lên rõ rệt.
* Đối với bản thân:
- Để hồn thành được sáng kiến kinh nghiệm tơi đã nhận được sự quan
tâm giúp đỡ từ phía ban giám hiệu trường mầm non Hoằng Phong, chuyên môn
của nhà trường luôn quan tâm và hỗ trợ tôi kịp thời mọi lúc mọi nơi. Đó chính là
động lực thúc đẩy tơi để tơi càng phải cố gắng hết mình hồn thiện thật tốt sáng
kiến kinh nghiệm của mình.
- Tơi thấy mình đã nâng cao được phong cách nghệ thuật lên lớp, giọng
đọc diễn cảm, thu hút trẻ hứng thú tham gia vào tiết học.
- Nắm chắc nội dung, phương pháp tổ các hoạt động làm quen với chữ
cái để tạo cơ hội cho trẻ được thể hiện sự sáng tạo trong từng hoạt động giáo làm
quen với chữ cái cho trẻ đúng với quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm,
phát huy được vai trị của người học. Bản thân tơi được trau dồi kiến thức và có
thêm những kinh nghiệm trong việc giáo dục trẻ, phấn khởi hơn khi tổ chức các
hoạt động trong ngày mà không cần lo lắng e dè mỗi khi có Ban giám hiệu dự
giờ hay đón đồn thanh tra kiểm tra, được phụ huynh và các bạn đồng nghiệp
thương yêu, quý mến hơn.
- Tạo được mơi trường cho trẻ hoạt động tốt ở các góc, đặc biệt là góc văn
học.

* Đối với đồng nghiệp:
Từ đề tài nghiên cứu của tôi, các chị em đồng nghiệp cũng học tập và rút
kinh nghiệm được nhiều vấn đề trong q trình giảng dạy của mình, để từ đó bổ
sung và tự hoàn thiện hơn, giúp cho việc giảng dạy ngày càng phát triển tốt hơn.
Phổ biến các biện pháp nâng cao chất lượng cho trẻ 5-6 tuổi làm quen với
chữ cái đến tất cả các giáo viên trong nhà trường, từ đó giáo viên áp dụng vào
q trình giáo dục trẻ của bản thân, góp phần nâng cao kết quả phát triển ngôn
ngữ cho trẻ trong nhà trường.
* Đối với nhà trường:
20


Đề tài SKKN được triển khai áp dụng đến tất cả giáo viên và là cẩm nang
để nhà trường bồi dưỡng giáo viên trẻ kế cận, nâng cao kiến thức chuyên môn
cho đội ngũ, tăng cường CSVC đồ dùng đồ chơi cho các lớp, đẩy mạnh phong
trào phụ huynh trong nhà trường.
Sáng kiến kinh nghiệm sau khi hoàn thành đã giúp trường mầm non
Hoằng Phong tiết kiệm được một nguồn kinh phí khơng nhỏ về việc đầu tư đồ
dùng cho việc dạỵ trẻ làm quen với chữ cái (các cô phải sử dụng các vật liệu phế
thải và đồ dùng sẵn có trong lớp để tạo ra các đồ dùng để phuc vụ cho tiết dạy).
Ngồi ra nhà trường cịn rút ra được một số kinh nghệm hết sức thiết thực trong
việc giảng dạy và cung cấp kiến thức cho trẻ mầm non, để từ đó cải thiện và
chăm sóc giáo dục trẻ một cách tốt nhất.
3. Kết luận, kiến nghị:
3.1. Kết luận:
Trên thực tế việc cho trẻ “Làm quen với chữ cái” chưa được đổi mới, hầu
hết giáo viên vẫn còn giảng dạy theo phương pháp cũ, chưa khuyến khích được
trẻ phát triển tính chủ động sáng tạo.Với phương pháp mới tơi áp dụng thì trẻ
hứng thú tham gia các hoạt động tìm hiểu “Làm quen với chữ cái” trẻ tham gia
trải nghiệm thực tế, qua đó phát triển tính tích cực chủ động sáng tạo của trẻ.

Xuất phát từ cơ sở thực tiễn và tâm lý trẻ, tôi thấy rằng giáo viên cần quan
tâm hơn nữa đến việc nâng cao phương pháp dạy trẻ “Làm quen với chữ cái”.
Hoạt động cho trẻ làm quen với chữ cái có vai trò quan trọng trong việc
chuẩn bị cho trẻ 5-6 tuổi bước vào học phổ thông. Nên cần thiết phải đổi mới
hoạt động này để tạo điều kiện cho trẻ đến với chữ cái tiếng việt tự nhiên nhất.
Điều đó địi hỏi mỗi giáo viên cần khơng ngừng nâng cao trình độ hiểu biết về
ngơn ngữ Tiếng Việt, phương pháp tổ chức hoạt động cho trẻ. Từ kết quả trên tôi
rút ra bài học kinh nghiệm sau:
* Bài học kinh nghiệm:
Qua quá trình nghiên cứu và áp dụng cải tiến các biện pháp tổ chức hoạt
động cho trẻ 5-6 tuổi làm quen với chữ cái. Tôi rút ra bài học như sau: Trước hết
cần phải xây dựng kế hoạch, lựa chọn nội dung làm quen chữ cái cho trẻ; tạo
môi tường chữ cái phong phú, hấp dẫn trẻ; tổ chức cho trẻ làm quen chữ cái
trong hoạt động học; tổ chức cho trẻ làm quen chữ cái qua các trò chơi; tích hợp
hoạt động làm quen chữ cái vào các môn học khác; làm quen với chữ cái ở mọi
lúc, mọi nơi; ứng dụng công nghệ thông tin vào giờ dạy; phối hợp với phụ
huynh học sinh và làm tốt cơng tác xã hội hóa giáo dục.
Tạo tình cảm gần gũi giữa cơ và cháu, nắm bắt tâm lí, trình độ và cá tính
của từng trẻ, kiên nhẫn, nhẹ nhàng giúp trẻ theo phương pháp “Chơi mà học,
học bằng chơi”. Tận dụng mọi nguyên vật liệu đơn giản để làm nhiều học cụ, đồ
dùng, đồ chơi thu hút trẻ trong hoạt động làm quen với chữ cái.
3.2 Kiến nghị, đề xuất:
* Đối với Phòng Giáo dục:
Thường xuyên mở các lớp bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên học tập
để nâng cao trình độ chun mơn nghiệp vụ, thường xun tổ chức các tiết dạy
21


mẫu cho giáo viên được học hỏi, nâng cao tay nghề thực hành tổ chức các hoạt
động học.

* Đối với Ban giám hiệu:
Ban giám hiệu trường mầm non Hoằng Phong cần tạo điều kiện về thời
gian cũng như kinh phí trong việc bổ sung đồ dùng dạy học. Sắp xếp, tạo điều
kiện cho giáo viên được dự nhiều giờ mẫu hơn nữa để học hỏi và trao đổi kinh
nghiệm lẫn nhau.
* Đối với cha mẹ học sinh: Cần quan tâm hơn nữa đến việc học chữ của
con em mình, nên nhiệt tình ủng hộ cùng kết hợp với cơ để chăm sóc giáo dục
trẻ tốt hơn.
Trên đây là “Một số biện pháp nâng cao chất lượng cho trẻ 5 - 6 làm
quen với chữ cái” tại trường mầm non Hoằng Phong cho trẻ tôi đã triển khai
thực hiện và đã áp dụng thành công ở lớp mẫu giáo 5-6 tuổi tại trường mầm non
Hoằng Phong và thu được kết quả tốt. Rất mong nhận được sự đóng góp ý kiến
của các cấp quản lí giáo dục các chị em đồng nghiệp để đề tài này ngày một
hoàn thiện hơn, thực hiện tốt hơn trong những năm học tiếp theo.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
XÁC NHẬN CỦA
THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ

Hoằng Phong, ngày 10 tháng 05 năm 2021
Tôi xin cam đoan sáng kiến này là của mình
viết. Tơi khơng sao chép của người khác.
Người viết

Lê Thị Mười

XÁC NHẬN CỦA PHÒNG GD&ĐT HUYỆN HOẰNG HÓA

22

Tài liệu tham khảo:
Chương trình chăm sóc giáo dục trẻ 5 -6 tuổi .
Tài liệu Làm quen với chữ cái của nhà xuất bản ĐHQGHN
Phương pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ qua bộ môn làm quen với chữ cái.
Hướng dẫn thực hiện chương trình giáo dục mầm non mẫu giáo 5 – 6 tuổi.
Các hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ mâm non.
Các hoạt động cho trẻ làm quen với văn học và chữ viết.
Tìm hiểu qua tập san của nghành.
Tìm hiểu qua thơng tin đại chúng.
Tìm hiểu qua các lớp chuyên đề của huyện tổ chức.

23


24