Chương 3 Dòng điện xoay chiều 3 pha

trườngưcaoưđẳngưcôngưnghiệpưviệtưđức
Khoaưưđiệnư-ưđiệnưtửư-ưđiệnưưlạnhư

BI GING

K THUT IN
Chươngư3:ưưMạchưđiệnưXoayưChiềuư3ưPha

Giỏo viờn:Th.s Nguyn Xuõn Thu


Chươngư3:ưưMạchưđiệnưXoayưChiềuư3ưPha

ưKháiưniệmưchungưvềưnguồnưxoayưchiềuư3ưpha
1.ưđịnhưnghĩa:
-ư Mạchư điệnư xoayư chiềuư 3ư phaư làư mộtư hệư mạchư
gồmư 3ư Sđđư xoayư chiềuư 1ư phaư ư cóư cùngư biênư độ,ư
chuư kỳ,ưcùngưtầnưsốưnhưngưlệchưnhauưmộtưgócưnàoư
đó.
-ưThựcưtếưthườngưdùngưhệư3ưphaưđốiưxứngưnghĩaưlàư3ư
Sđđưlệchưnhauưmộtưgócư1200.
-ưHệư3ưphaưđượcưdùngưrấtưrộngưrÃiưvàưtiếtưkiệmưdâyư
dẫn.ư Máyư điệnư 3ư phaư cóư nhiềuư ưuư điểmư hơnư ư cácư
loạiưmáyưđiệnưkhác.


Chươngư3:ưưMạchưđiệnưXoayưChiềuư3ưPha
a.ưCấuưtạo:ư


Chươngư3:ưưMạchưđiệnưXoayưChiềuư3ưPha

Sựưtạoưthànhưnguồnưxoayưchiềuư3ưpha:ư
-ưDựaưtrênưnguyênưlýưcủaưmáyưphátưđiệnư3ưpha.

a.ưCấuưtạo:ư
+ưPhầnưquayư(RÔTO):ưlàưmộtưnamưchâmưđiện.ư
ưư+ưPhầnưtĩnhư (STATO):ưưlàưmộtưlõiưthépưsẻư6ưrÃnhưcánhư
đềuư nhau.ư Trongư mỗiư cặpư rÃnhư đặtư cácư cụmư dâyư
Ax,ưBY,ưCZ.ưcácưcuộnưdâyưnàyưcóưcùngưsốưvòngưdâyưvàư
đặtư lệchư nhauư vềư vịư tríư trongư khôngư gianư 1200ư
điện.
ư3.ưNguyênưlý:
-ư Khiư RÔTOư quayư từư ư trườngư củaư namư châmư lầnư lượtư
quétư quaư cácư dâyư quấnư RÔTOư vàư cảmư ứngư vàoư
trongư dâyư quấnư cácư suấtư điệnư độngư cảmư ứngư
xoayưchiềuưcóưcùngưbiênưđộưvàưtầnưsố.


Chươngư3:ưưMạchưđiệnưXoayưChiềuư3ưPha
+ưPhươngưtrinhưcủaưSđđư3ưpha:
ec

1200

eB

eA


Chươngư3:ưưMạchưđiệnưXoayưChiềuư3ưPha

ư3.ưNguyênưlý:
-ư Doư 3ư cuộnư dâyư lệchư nhauư 1200ư nênư 3ư suấtư điệnư
độngưcũngưlệchưnhauưvềưpha1200ưtạoưthànhưhệưmạchư
3ưphaưđốiưxứng.ư
*ưChú

ý :ư mỗiư cuộnư dâyư đượcư nốiư vớiư mộtư tảiư taư sẽư cóư baư
Nếuư
nguồnưmộtưphaưđộcưlậpưvớiưnhau,ưthựcưtếưkhôngưviưnhưư
vậyư viư tốnư dâyư dẫn.ư Thôngư thườngư cácư cuộnư dâyư nốiư
vớiư nhauư trongư máyư sauư đóư mớiư đưaư raư tảiư ư (ư nốiư saoư
hoặcưtamưgiácư).
ưPhươngưtrinhưcủaưSđđư3ưpha:
=>ưưưưưeAư=ưEm.sinưưưt
TrongưcuộnưCZ:

0
ưưư=>ưưưưưe
ưư=ưEm.sinưưưưtư+ư120
Trongưcuộnư
BY:

B
0
ư=>ưưưưưe
Trongưcuộnư
AX:ưưư Cưư=ưEm.sinưưưưtư+ư240

Chươngư3:ưưMạchưđiệnưXoayưChiềuư3ưPha
*ưđồưthịưcủaưSđđưxoayưchiều:

e
Em

eA

eB

eC

O


t

-ưEm

120

240

360


Chươngư3:ưưMạchưđiệnưXoayưChiềuư3ưPha

ưýưnghĩaưcủaưhệưthốngưđiệnư3ưpha:
-ư Hệư 3ư phaư tiệnư lợiư vàư kinhư tếư hơnư soư vớiư hệư mộtư

phaưviưđểưdẫnưcôngưsuấtư3ưphaưđếnưhộưtiêuưdùngư
taư chỉư cầnư dùngư 3ư dâyư hoặcư 4ư dây,ư nênư tiếtư
kiệmưđượcưkimưloạiưmàu,ưgiảmưtổnưhaoưđiệnưnng.
-ưHệư3ưphaưdễưdàngưtạoưraưtừưtrườngưquayưlàmưchoư
việcưchếưtạoưvàưsửưdụngưđộngưcơưđiệnưđơnưgiảnư
viưvậyưhệưthốngư3ưphaưđượcưdùngưrộngưdÃiưtrongư
côngưnghiệp.


Bàiư21ư:ưưưMạchưđiệnưxoayưchiềuư3ưPhaưđấuưsao
1.ưCáchưđấuư.


Bàiư21ư:ưưưMạchưđiệnưxoayưchiềuư3ưPhaưđấuưsao
1.ưCáchưđấuư.
ư-ưưLàưcáchưđấuư3ưđiểmưcuốiưưxyzưưvớiưnhauưtạoưthànhư
điểmư (oư -ư o)ư đượcư gọiư làư điểmư trungư tính,ư mạchư 3ư
phaưđấuưsaoưtruyềnưtảiưđiệnưnngưtheoư4ưđầuưsao.ư
Trongưđóư(oư-ưo)ưđượcưgọiưlàưdâyưtrungưtínhư.ư


Bàiư21ư:ưMạchưđiệnưxoayưchiềuư3ưPhaưđấuưsao
2.ưđịnhưnghĩaưcácư
đạiưlượngư.ưưưưưưưưưưư


Bàiư21:ưMạchưđiệnưxoayưchiềuư3ưPhaưđấuưsao
2.ưđịnhưnghĩaưcácư
đạiưlượngư.ưưưưưưưưưưư

*ưđiệnưápưpha:ưUPư

-ưưLàưđiệnưápưgiaưđiểmưđầuưvàưđiểmưcuốiưcủaưmộtư
phaưmáyưphátưvớiưnhauưhayưchínhưlàưđiệnưápưgi aưmộtư
dâyưphaưvớiưdâyưtrungưtính.
*ưđiệnưápưdây:ưUd
-ư ư Làư điệnư ápư giaư điểmư đầuư củaư 2ư phaư củaư máyư
phátư vớiư nhauư hayư chínhư làư điệnư ápư giaư haư dâyư
pha.ư
*ư Dòngư điệnư pha:ư Làư dòngư điệnư chạyư trongư cácư phaư
củaưnguồnưvàưphaưcủaưtải.
*ư Dòngư điệnư dây:ư Làư dòngư điệnư chạyư trênư đườngư
dâyưtừưnguồnưđếnưtải.


Bàiư21:ưMạchưđiệnưxoayưchiềuư3ưPhaưđấuưsao
3.ưQuanưhệưgiaưcácưđạiưlượng:
-ưưDòngưđiệnư:ưIPưư=ưIdưư(ưnốiưsaoư)ưưư(I
ư
UP
P
z
=ưưưưưưưư)
Ud
-ưưđiệnưápư:ưUdư=ư3UPư;ưưUPư=ư
3

XLư=ư7;XCư=ư5;
*ưBàiưtập:ưư
Udư=ư50ư(v)

Choưmạchư3ưphaưđấuưsao:ưưRư=ư8;
Tính:ưIPư;ưIdư;UPư=ư?
Giải:ư
đâyưlàưmạchưđiệnư3ưphaưđấuưsaoưnênưtaưcóư:
2
2

Zư=ư R 2 + ( X L X C ) 2 =­ 8 − (7 − 5) =­8,24­(­­­­­)
Ud
UP
=>­­IP­=­ mµ­­­UP­­=­
z
3

50

=>­­UP­=­

3

=­28,9­(A);

IP­=­ 28,9 =ư3,5ư(A)
8,24

*ưViưđâyưlàưđấuưsaoư3ưphaưnên:ưưIdư=ưIPưư=ư3,5ư(A);
UPư=ư28,9ư(A)


Bàiư22:ưMạchưđiệnưxoayưchiềuưbaưphaưđấuưtamưgiác

1ư.ưCáchưđấu:ư


Bàiư22:ưMạchưđiệnưxoayưchiềuưbaưphaưđấuưtamưgiác

1ư.ưCáchưđấu:ư
-ư ư Làư cáchư đấuư điểmư đầuư củaư phaư nàyư vớiư điểmư
cuốiư củaư phaư kia,ư saoư choư 3ư phaư tạoư ư thànhư tamư giácư
khépưkínưcácưđiểmưnốiưđượcưđưaưraưngoài.ưMạchưbaưphaư
tamưgiácưđượcưtruyềnưtảiưđiệnưnngưchoưbaưđườngưdây.

ư.ưQuaưhệưgiaưcácưđạiưlượng:
-ư điệnư ápư :ư UPư =ư ư Ud;ư ư điệnư ápư phaư bằngư
điệnưápưdây ư=ư
3 IPư.
-ưDòngưđiệnư:ưI
d
*ưChú ý:ưMạchư3ưphaưđấuưtamưgiácưthư
ờngưsửưdụngưchoư
cácư phụư tảiư đốiư xứngư (ư ZAư =ư ZBư =ư ZC)ư khiư đóư trongư
mạchưkínưtạoưbởiư3ưcuộnưdâyưcóưSđđưEư=ư0ưnênưkhôngư
cóư dòngư điệnư trongư mạchư đóư đảmư bảoư choư cácư cuộnư
dâyư khôngư bịư cháy.ư (dòngư điệnư chạyư quẩn,ư dòngư phu­
c«).­


Bàiư22:ưMạchưđiệnưxoayưchiềuưbaưphaưđấuưtamưgiác

*ưBàiưtập:ư

Xư=ư7;XCư=ư5;
Choưmạchư3ưphaưđấuưtamưgiác:ưRư=ư12;
Upư=ư60ư(v)
.ư
Tính:ưIPư;ưIdư;Udư=ư?
.
ưGiải
4
UP
.ưI
ưư
I
ư=ư
Từưct:ưưIdư=ư 3 P; P
,
z
2
2 = 13,9 (
2
2
12
+
7
3
MàưưZư=ư R + X =ư
)
60
ư
=>ưưIPưư=ư =ư4,3ư(A)

13,9
=
=>ưưI
ưưdư=ư
ưIdư=ư 3.ưIP;ưư
Theoưcôngưthức:ư
7
ViưđâyưlàưmạchưbaưphaưđấuưtamưgiácưnênưU
dưư=ưUPưư=ưư60ư(V)
,
4
ư
3


Bàiư23ư:ưCôngưsuấtưmạchư3ưpha

ưKhiưmạchư3ưphaưcóưphụưtảiưđốiưxứngưư(ưZAư=ưZBư=ưZCư)

a.ưCôngưsuấtưtácưdụng:ưưưPư(W)
heoưtamưgiácưcôngưsuấtưtaưcóưcôngưsuấtưtácưdụngưcủaưmộtưpha
Pfaư=ưưUfaưIfưcos
-ư Doư phụư tảiư đốiư xứng,ư côngư suấtư 3ư phaư đềuư nhưư
Pưư=ư3ưUfaưIfaưcos
(ưwư)ưưưưư
nhau,ưnênưcôngưsuấtưmạchư3ưphaưlà:

(1)ư
-ưTrongưthựcưtếưthườngưtínhưcôngưsuấtư3ưphaưtheoưcácưđạiư
Ifưư=ưIdưư;ưưUdưư=ưưưưư

* Khi mạch 3 pha đấu sao:ư
3
ưUfư
Thayưvàoư(1)ưtaưcó:ưưPư=ưưưưưưưưU
dư
3

Idưưcosư
Udưư=ưUfưư;ưưIdưư=ưưưưưưư
* Khi mạch 3 pha đấu tam giác:ư
3
If
Thayưvàoư(1)ưtaưcó:ưưPư=ưưưưưưưưU
dư
3

Idưưcosư


Bàiư23ư:ưCôngưsuấtưmạchư3ưpha

b.ưCôngưsuấtưphảnưkháng:ưưQưư(VaR)

Theoưtamưgiácưcôngưsuất,ưcôngưsuấtưphảnưkhángưcủaư1ưphaưlà
Qfaư=ưUfaưIfaưsinư

Qư ư =ư 3.Ufaư Ifaư sinư ư ư ư ư ư ư ư ư ư

Nênưcôngưsuấtư3ưphaưlà:ư
(ưVaRư)

Q =
UdIdưsinư
ưư ưư ư ư
-ưNếuưtínhưtheoưcácưđạiưlượngưdâyưthi:ưưư3
(ưVaR)

c.ưCôngưsuấtưtoànưphần:ưưưSưưư(Va)
Sư=ưUf.If
+ưCôngưsuấtưtoànưphầnưcủaư1ưphaưlà:ư
ưưThiưcôngưsuấtư3ưphaưlà:ưSư=ư3.UfưIfưưư(Va)
-ư Nếuư tínhư theoư cácư đạiư lượngư
S = 3 UdId ( Va)
dâyưthi:
2.ưBàiưtập:ư(Trư-ư113.ưGTđKT)


Bàiư24:ưCáchưđấuưcácưphụưtảiư3ưpha
1.ư Khiư mạchư 3ư phaư cóư tảiư khôngư đốiư xứng:ư
(ưZA ZB Zc )

.ưKhiưtínhưtheoưcácưđạiưlư
ợngưpha:ư
Pư=ưUfA+ưIfAư cosưư A+ưUfBư+ưIfBưcosưư Bư+ưUfCư+IfCưcosưưư Bư+ưUfCư +IfCư




cosưưưcưư
(W)ư sinưư +ưU ư+ưI ưsinưư ư+ưU ư+I ưsinưưư ư+ưU +I
Qư=ưU

+ưI
A
fB
fB
B
fC
fC
B
fCư
fCư
fA
fA




sinưưcưư(VAR)
Sư=ưUfAư+ưIfAư+ưUfBư+ưIfBư+ưUfCư+ưIfCưư (Va)
ưb.ưKhiưtínhưtheoưcácưđạiưlượngưdây:
U dA I dA cos ϕ A + U dB I dB cos ϕ B + U dC I dC cos ϕ C

P­­=­

Q­­=­
S­­=­

3
U dAI dA sinφA +U dBI dB sinφB +U dCI dC sinφC

3

U dA I dA + U dB I dB + U dC I dC
3

(VA)­

(W)­
(VAR)­


Bàiư24:ưCáchưđấuưcácưphụưtảiư3ưpha

.ưCáchưmắcưphụưtảiư3ưpha
a.ưKhiưđấuưsao:ư


Bàiư24:ưCáchưđấuưcácưphụưtảiư3ưpha

.ưCáchưmắcưphụưtảiư3ưpha

b.ưKhiưđấuưtamưgiác:ư


Bµi­25:­Bµi­TËp­lun­tËp
Bµi­tËp:­(113­-­114):­