song

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Xuaân Quyønh. GIỚI THIỆU CHUNG TAÙC GIAÛ TAÙC PHAÅM PHAÂN TÍCH.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> 1.T¸c gi¶ Xu©n Quúnh(1942-1988) a) Cuộc đời:- Từ một diễn viên múa thaønh nhµ th¬. -Cuộc đời có nhiều thăng trầm (Mồ côi mẹ; hai lần đò) -MÊt trong mét tai n¹n giao th«ng th¶m khèc cïng chång( Lu Quang Vò) vµ con trai.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Xuaân Quyønh (6/10/1942 - 29/8/1988) teân khai sinh laø Nguyeãn Thò Xuaân Quỳnh, quê tại phường La Khê, thành phoá Haø Ñoâng, Haø Taây. Nhaø thô xuaát thân trong một gia đình công chức, mồ côi mẹ từ nhỏ, ở với bà nội. - Baûn saéc thô Xuaân Quyønh töôi taén, hoàn haäu vaø noàng nhieät. Thô Xuaân Quyønh laø tieáng loøng cuûa moät taâm hoàn gắn bó thiết tha với cuộc sống, con người, khao khát tình yêu, trân trọng, chăm chút cho hạnh phúc bình dị đời thường..

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Vaøi neùt veà taùc giaû – taùc phaåm - 2001, Xuaân Quyø  nh được truy tặng giải thưởng Nhà nước về Văn học nghệ thuaät. - Taùc phaåm chính: + Tô Taèm – Choài bieác (1963) + Hoa Doïc Chieán Haøo (1968) + Gioù Laøo Caùt Traéng (1974).

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Vaøi neùt veà taùc giaû – taùc phaåm 1. Xuất xứ – hoàn cảnh sáng tác:. Bài thơ được viết trong chuyến đi của Xuân Quyønh veà vuøng ven bieån Dieâm Ñieàn, tænh Thaùi Bình (29/12/1967) Bài thơ được in trong tập thơ “Hoa Dọc Chiến Haøo” (1968).

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Vaøi neùt veà taùc giaû – taùc phaåm Boá cuïc: goàm 4 phaàn + phaàn 1: Soùng - khát vọng tình yeâu (2 khổ thơ đầu) + phaàn 2: Soùng – băn khoăn trăn trở veà tình yeâu (2 khoå tieáp theo) + phần 3: Sóng-những sắc thái cảm xúc của tình yêu (3 khổ tiếp) + phaàn 4: Soùng - khaùt voïng bất tử hoá tình yêu- tình yeâu vónh haèng (2 khoå cuoái).

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Vaøi neùt veà taùc giaû – taùc phaåm Caûm nhaän chung:. Bài thơ có một âm hưởng dào dạt, nhịp nhàng, tạo ra những đợt sóng liên tiếp nhau, lúc tràn lên sôi nổi lúc êm dịu lắng lại. Sự mô tả nhịp điệu bên ngoài (Sóng) là để diễn tả nhịp bên trong của tâm hồn: những đợt soùng cuûa tình yeâu khao khaùt, daøo daït, soâi noåi vaø da dieát saâu laéng.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Caûm nhaän chung:. Mượn sóng để nói khát vọng tình yêu, sóng là ẩn dụ tâm trạng người con gái đang yêu, là sự hóa thân của “em”. Hai nhân vật ấy phân đôi ra để soi chiếu vào nhau. Tâm trạng người con gái đang yêu soi vào sóng để thấy rõ mình hơn, nhờ sóng để biểu hiện những trạng thái xúc động, những khao khaùt maõnh lieät cuûa mình..

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Dữ dội và dịu êm Ồn ào và lặng lẽ Sông không hiểu nổi mình Sóng tìm ra tận bể Ôi con sóng ngày xưa. Trước muôn trùng sóng bể Em nghĩ về anh, em Em nghĩ về biển lớn Từ nơi nào sóng lên? Sóng bắt đầu từ gió Gió bắt đầu từ đâu? Em cũng biết nữa Khi nào ta yêu nhau. Ở ngoài kia đại dương Trăm ngàn con sóng đó Con nào chẳng tới bờ Dù muôn vời cách trở. Con sóng dưới lòng sâu Con sóng trên mặt nước Ôi con sóng nhớ bờ Ngày đêm không ngủ được Lòng em nhớ đến anh Cả trong mơ còn thức. Cuộc đời tuy dài thế Năm tháng vẫn đi qua Như biển kia dẫu rộng Mây vẫn bay về xa. Và ngày sau vẫn thế Nỗi khát vọng tình yêu Bồi hồi trong ngực trẻ. Dẫu xuôi về phương bắc Dẫu ngược về phương nam Nơi nào em cũng nghĩ Hướng về anh - một phương. Làm sao đựoc tan ra Thành trăm con sóng nhỏ Giữa biển lớn tình yêu Để ngàn năm còn vỗ.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> PHAÂN TÍCH  + phần 1: Sóng - khát vọng tình yêu (2 khổ thơ đầu)  + phaàn 2: Soùng – băn khoăn trăn trở veà tình yeâu (2. khoå tieáp theo)  + phần 3: Sóng-những sắc táhi cảm xúc của tình yêu (3 khổ tiếp)  + phaàn 4: Soùng - khaùt voïng bất tử hoá tình yêutình yeâu vónh haèng (2 khoå cuoái).

<span class='text_page_counter'>(11)</span> II. PHAÂN TÍCH 1. Những nét đặc sắc về nghệ thuật: a.Âm điệu: dạt dào, nhịp nhàng -> âm điệu của sóng biển cuxng là âm điệu của sóng lòng. -Các yếu tố tạo thành: +thể thơ 5 chữ. + Phương thức tổ chức ngôn từ: Nhịp thơ linh hoạt (thường là không ngắt nhịp); vần chân-vần cách; lối phối âm luân phiên bằng-trắc =>gợi lên hình ảnh các lớp sóng nối đuôi nhau trập trùng, vô tận. b. Hình tuợng và kết cấu:* Hai hình tượng: “sóng” và “em” + “Sóng” là hình tuợng bao trùm xuyên suốt toàn bài. Là hình ảnh ẩn dụ của tâm hồn người con gái đang yêu (sóng lòng, sóng tình) + “Em” là cái tôi trữ tình của nhà thơ..

<span class='text_page_counter'>(12)</span> II. PHAÂN TÍCH 1. Những nét đặc sắc về nghệ thuật: a. Âm điệu: b. Hình tuợng và kết cấu: * Kết cấu song hành giữa “sóng” và “em”: -“Sóng” là sự hoá thân của em trên cơ sở nhận thức tương đồng giữa 2 hình tượng: sóng nước xôn xao, triền miên vô tận giống như những trạng thái cảm xúc tràn đầy khao khát trong lòng người trước tình yêu đôi lứa. - “Sóng” và “em” tuy 2 mà 1, lức phân chia, lức ;ại hoà nhập để thể hioện nhứng trạng thái tình cảm phong phú, phức tạp trong tâm hồn người con gái đang yêu. Người con gái đang yêu soi bóng vào sóng để thấy mình rõ hơn, mượn sóng để biểu hiện những khao khát mãnh liệt của lòng mình. Mọi tính chất của song đều được quy chiếu về bản năng của người phụ nữ, hướng đến cắt nghĩa bản chất tình yêu. => Cách biểu hiện cảm xúc vừa rất hữu hình, cụ thể, vừa chính xác, gợi cảm, lại rất tự nhiên.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> PHAÂN TÍCH. 2. Tâm hồn nguời phụ nữ đang yêu qua “sóng” : a. 2 khổ đầu: Khát vọng tình yêu Bài thơ viết về tình yêu nhưng ngay từ đầu nhà thơ không trực tiếp bộc lộ tâm trạng của mình mà mượn “Sóng”, để nói. -Con “Sóng” khơng bình yên, khơng thuần nhất, nĩ thể hiện những trạng thái trái ngược nhau: “Dữ dội và dịu êm – Oàn ào và lặng lẽ”; -Đây cũng chính là những biến đổi muôn hình muôn vẻ của những traùi tim khao khaùt yeâu ñöông, ñaëc bieät laø tuoåi treû..

<span class='text_page_counter'>(14)</span> − Dữ dội − Ồn ào. >< ><. Dịu êm Lặng lẽ. Những trạng thái trái ngược,bất thường của sóng Aån dụ trạng thái tình yêu của người phụ nữ dịu dàng kín đáo, e lệ nhưng cũng rất mạnh mẽ.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Soâng khoâng hieåu noåi mình Soùng tìm ra taän beå. - Mượn biểu tượng của sóng, tác giả diễn tả khaùt voïng cuûa tình yeâu. “Soùng” khoâng chòu nổi khuôn khổ chật hẹp của sông, nên đã tìm ra taän bieån caû: “Soâng khoâng hieåu noåi mình – Soùng tìm ra taän beå” - “Ra tận bể” sóng mới thể hiện hết mình, sóng mới “ Dữ dội và dịu êm”, sóng mới vô haïn voâ hoài vaø tình yeâu cuõng vaäy. -Chæ bieát raèng khaùt voïng tình yeâu noù da dieát nó bồi hồi, nó vĩnh hằng trong lồng ngực trẻ nhö soùng trong loàng bieån caû..

<span class='text_page_counter'>(16)</span> - Chæ bieát raèng khaùt voïng tình yeâu noù da dieát noù boài hồi, nó vĩnh hằng trong lồng ngực trẻ như sóng trong loøng bieån caû.. Ôi con sóng ngày xưa Và ngày sau vẫn thế Nỗi khát vọng tình yêu Bồi hồi trong ngực trẻ lời tự bạch vừa chân thành vừa táo bạo..

<span class='text_page_counter'>(17)</span> b. 2 khoå tieáp theo: Nỗi băn khoăn trăn trở: Tình yeâu trong thô Xuaân Quyønh khoâng ñôn giaûn, yeâu thöông chaùy boûng noàng say nhöng khoâng vì theá mà hời hợt:. Trước muôn trùng sóng bể Em nghĩ về anh, em Em nghĩ về biển lớn Từ nơi nào sóng lên? Điệp từ “em nghĩ” nhắc đi nhắc lại càng làm rõ hơn sự suy nghĩ trong con người. “Em nghĩ” có nghĩa là em đã thao thức đã lo lắng, đã đặt ra nhiều câu hoûi….

<span class='text_page_counter'>(18)</span> Từ “ không hiểu nổi mình” nhà thơ liên tiếp đặt ra những băn khoăn, thắc mắc. Cuối cùng để tự dằn vặt mình, bởi lẽ cũng chỉ để mà hỏi, hỏi cho vơi nỗi loøng:. Sóng bắt đầu từ gió Gió bắt đầu từ đâu? Em cũng biết nữa Khi nào ta yêu nhau.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> Quy luật tự nhiên là sóng và gió, nhưng còn tình cảm giải thích từ đâu. Cội nguồn của tình yêu đều lạ lùng bí ăn. Cũng như sóng và gió, tình yêu là vẻ đẹp tự nhiên, sâu xa, bí ấn như tự nhiên . … Ñaây laø noãi baên khoaên, daèn doãi trong noãi loøng mình, noãi lo laéng, thảng thốt “ không biết nữa”. Chân thành bộc lộ sự bất lực là cách cắt nghĩa rất XQ (nữ tính-tư duy bằng trực cảm)=>một quy luật phổ biến: trong tình yêu, trực cảm đến trước lí trí. Lí trí của con người không bao giờ có thể cắt nghĩa được sự huyên diệu và bí ẩn của tình yêu..

<span class='text_page_counter'>(20)</span> “Em cũng không biết nữa Khi naøo ta yeâu nhau” Moät caâu hoûi raát con gaùi, nheï nhaøng, boái roái laãn chút đắm say, ngọt ngào nũng nịu. Bên cạnh sự nồng nàn còn là sự nghĩ suy, tìm tòi một câu trả lời duø ít thoâi nhöng phaûi coù. Nhöng cuoái cuøng caâu hoûi vẫn để đó, nhà thơ bất lực… Làm sao mà có thể đáp noåi… Trăn trở với khổ thơ ta thấy nỗi lòng nhà thơ trăn trở, nhịp thơ trong khổ thơ thay đổi lúc 3/2 lúc 2/3 linh hoạt nhưng không xuôi thẳng, không bình thường, thể hiện tâm trạng dằn vặt, nghĩ suy, tìm toøi. => Nỗi khắc khoải tự nhận thức về mình <-> một trái tim say đắm mà tỉnh táo, biết nghĩ, có trách nhiệm trong tình yêu..

<span class='text_page_counter'>(21)</span> c. 3 khổ tiếp: những sắc thái cảm xúc của tình yêu: * Nỗi nhớ và sự thủy chung (k5, 6). Tình yêu thường đồng hành với nỗi nhớ và sự mong đợi, vì lẽ đó mà trong thơ Xuân Quỳnh điều đó cũng thể hiện khá rõ. Yêu nồng nàn thì nhớ cũng da diết. Nỗi nhớ cứ dồn lên tầng tầng lớp lớp như từng đợt sóng. Con sóng dưới lòng sâu Con sóng trên mặt nước Ôi con sóng nhớ bờ Ngày đêm không ngủ được Con sóng nhớ bờ thao thức “Ngày đêm không ngủ được”. Nói “con sóng dưới lòng sâu”, “con sóng trên mặt nước” nhà thơ muốn nói đến sự toàn diện->Nỗi nhớ da diết, thường trực chống ngợp thời gian, không gian và trong ý thức, tiềm thức của con người. Dù tận đáy sông hay ngay trên bề mặt sóng vẫn chỉ nhớ bờ, thương bờ..

<span class='text_page_counter'>(22)</span> Nỗi nhớ của con sóng chính là nỗi nhớ của con người, nỗi nhớ tầng tầng lớp lớp đan xen nhau, nối tiếp nhau, thôi thúc giục giã. Nói sóng để nói đến nỗi lòng mình. Nhớ nhau thời gian như dài thêm, cả giấc ngủ cũng như chập chờn: “Lòng em nhớ đến anh – Cả trong mơ còn thức”.. Khổ thơ được viết theo thể tăng dần, cảm xúc trong thơ được đun nóng đến tận cùng dào dạt, nóng bỏng…Trong thơ mình khi nói về nỗi nhớ Xuân Quỳnh cũng đã viết: “Những ngày không gặp nhau Biển bạc đầu thương nhớ Những ngày không gặp nhau Lòng thuyền đau rạn vỡ” (Thuyeàn vaø Bieån).

<span class='text_page_counter'>(23)</span> Phaûi noùi raèng, trong tình yeâu Xuaân Quyønh yeâu heát mình. Yeâu cuoàng nhieät, ñaém say, chaùy boûng, noàng naøn. Khoå thô tieáp khaúng định được điều đó:. Dẫu xuôi về phương bắc Dẫu ngược về phương nam Nơi nào em cũng nghĩ Hướng về anh - một phương Đến đây nhà thơ đã đưa ra khái niệm không gian để nói lên mức độ thủy chung. “ Dẫu xuôi”,”Dẫu ngược”,”Phương Bắc”,”Phương Nam”, là những từ cụ thể, cách nĩi sáng tạo làm cho câu thơ hàm súc, ý vị hơn để khẳng định sự thủy chung “Nơi nào em cũng nghĩ Hướng về anh - một phương” => trái tim người con gái đang yêu chỉ có 1 phương duy nhất-phương có người mình yêu..

<span class='text_page_counter'>(24)</span> Phương hướng đặt ra xa bao nhiêu thì lòng người lại thể hiện rõ sự thủy chung bấy nhiêu “Một phương”. Câu thơ như một lời khẳng định rắn rỏi, mạnh mẽ dứt khoát, rõ ràng. Tình yêu sẽ chiến thắng tất cả nếu như đó là tình yêu chân thật, thủy chung. Lời thơ vang lên như một lời thề nguyện đọc lên cứ rưng rưng xúc động..

<span class='text_page_counter'>(25)</span> * Khổ 7: Niềm tin vào hạnh phúc, tương lai: Một niềm tin không dễ dãi, ngây thơ vì nó được đặt trong những thử thách của cuộc đời. Dường như để khẳng định thêm cho lời nói của mình nhà thơ đã đưa ra hàng loạt các dẫn chứng về thiên nhiên tạo vật. Tất cả rồi sẽ chiến thắng nếu có sự kiên nhẫn, có sức mạnh. Mọi vật rồi sẽ bị chinh phục nếu con người có ý chí quyết tâm.. Ở ngoài kia đại dương Trăm ngàn con sóng đó Con nào chẳng tới bờ Dù muôn vời cách trở => Tình yêu thiết tha, nồng nàn, mãnh liệt mà thủy chung, son sắt..

<span class='text_page_counter'>(26)</span> d. 2 khoå cuoái: Soùng – khaùt voïng veà tình yeâu vónh haèng: Nhạy cảm với thời gian, ý thức về thời gian và những hữu hạn của cuộc đời con người gắn với niềm lo âu và khát khao trong hieän taïi. Cuộc đời tuy dài thế Năm tháng vẫn đi qua Như biển kia dẫu rộng Mây vẫn bay về xa Hàng loạt các thử thách được đưa ra “Sóng”, cuộc đời và “Biển” rộng là thế, dài là thế nhưng vẫn bị chinh phuïc=> dự cảm về một hạnh phúc mong manh:.

<span class='text_page_counter'>(27)</span> ước muốn hoá thân với khát vọng hiến dâng một cách trọn vẹn, mãnh liệt-đem tình yêu riêng hoà nhập với tình yêu lớn của cuộc đời để được vĩnh hằng như “sóng”. Làm sao được tan ra Thành trăm con sóng nhỏ Giữa biển lớn tình yêu Để ngàn năm còn vỗ. Khổ thơ kết là một ước muốn khôn cùng. Trong ước mong vẫn lẫn chút băn khoăn của “làm sao được tan ra”. Một khát vọng mãnh liệt thốt lên thành lời mong muốn được, hòa lẫn với bể đời rộng lớn, bứt mình ra khỏi những nhọc nhằn, lo toan, tính toán để ngập mình trong tình yêu, tuổi trẻ ngọt ngào và hạnh phuùc..

<span class='text_page_counter'>(28)</span> < = > Soi mình vào sóng, hoá thân thành sóng, người phụ nữ đang yêu chân thành bộc lộ tâm hồn mình: yêu mãnh liệt, chủ động, kiêu hãnh nhưng thường trực nỗi khắc khoải tự nhận thức về mình, về hành trình hạnh phúc trong các quy luật muôn thưở của con người. Ước mong tồn tại vĩnh hằng trên cõi đời này thôi thúc, giục giã. Lời thơ, ý chí, nhịp thơ có phần nhanh hơn, mạnh hơn gấp gáp hơn. Bài thơ kết thúc mà lời thơ còn vang vọng mãi, ào ạt của sóng, ước muốn tung mình vào beå tình yeâu ngaøy caøng nhieät thaønh..

<span class='text_page_counter'>(29)</span> 3. Nét riêng của thơ Xuân Quỳnh:. Sóng diễn đạt khát vọng tình yêu như. một nhu cầu tự nhận thức, khá phá cái tôi bản thể. Sóng là bài thơ giải bày và chiêm nghiệm liên quan đến nhãn quan nữ giới (giàu trực cảm và ưa bộc bạch). Trọng tư thế chủ động, bình đẳng của người phụ nữ thời hiện đại, bài thơ vẫn thể hiện được nét tâm lí chung của người phụ nữ truyền thống..

<span class='text_page_counter'>(30)</span> Ngheä thuaät Cấu trúc bài thơ được xác lập theo cấu trúc đan xen hình tượng: Sóng – Bờ (khổ 5), sau đó là Anh – Em (khổ 3,4) rồi lại Sóng – Bờ (khổ 7). Lớp lớp sóng đan xen nhau tới lui như vậy, biển như lặng dần đi nhường chỗ cho những suy tư của cuộc đời.  Câu từ đặc sắc: lấy hình tượng sóng để thể hiện tâm hồn mình – tâm trạng của người con gái khi yêu. .

<span class='text_page_counter'>(31)</span> Thể thơ 5 chữ không ngắt nhịp, không chấm câu với sự trải dài của cảm xúc, gợi âm hưởng dạt daøo cuûa soùng bieån – soùng loøng.  Sóng được thể hiện bằng hình ảnh nhân hóa, ẩn duï, so saùnh taøi tình.  Điệp cấu trúc câu, điệp từ khiến bài thơ có âm hưởng náo nức, thích hợp trong việc thể hiện tình yêu hăm hở, đắm say. .

<span class='text_page_counter'>(32)</span> Toång keát Qua hình tượng sóng, trên cơ sở khám phá sự tương đồng, hòa hợp giữa sóng và em, bài thơ diễn tả tình yêu của người phụ nữ thiết tha, nồng nàn, chung thủy, muốn vượt lên thử thách của thời gian và sự hữu hạn của đời người. Từ đó thấy được tình yêu là một tình cảm cao đẹp, một hạnh phúc lớn lao của con người..

<span class='text_page_counter'>(33)</span>