Tài liệu Thiếu máu pptx

Thiếu máu

Thiếu máu - Nguyên nhân - Triệu chứng - Phương pháp điều trị
Thiếu máu là gì ?
Thiếu máu là sự giảm số lượng hồng cầu hay lượng hemoglobin thấp hơn mức
bình thường.
Thiếu máu được phát hiện như thế nào ?
Thiếu máu thường được phát hiện và chẩn đoán khi làm xét nghiệm máu.
Công thức máu là gì ?
Công thức máu là người ta đếm từng loại tế bào có trong máu (hồng cầu, bạch
cầu, tiểu cầu). Ngày nay, có nhiều loại máy đếm tự động, cho kết quả 6 thông số của
công thức máu :
•
Số lượng hồng cầu.
•
Hematocrit.
•
Hemoglobin.
•
Số lượng bạch cầu.
•
Các loại tế bào máu khác.
•
Số lượng tiểu cầu.
Chỉ có ba thông số đầu trong số 6 thông số trên giúp chẩn đoán thiếu máu. Đó
là: hồng cầu, hematocrit, và hemoglobin.
Hồng cầu là gì ?
Tế bào máu đỏ là loại tế bào chiếm số lượng nhiều nhất trong máu. Mỗi người
có hàng triệu hồng cầu, đó là những tế bào nhỏ hình đĩa lõm 2 mặt. Đếm tế bào hồng
cầu để xác định xem có giảm ( thiếu máu ) hay tăng (đa hồng cầu) số lượng tế bào
hồng cầu.

Trong công thức máu, người ta xác định được số lượng, kích thước của hồng
cầu. Hình dạng của tế bào hồng cầu cũng có thể quan sát được dưới kính hiển vi. Tất
cả những dữ kiện này, số lượng, kích thước, hình dạng thường dùng để chẩn đoán
thiếu máu. Nếu có thiếu máu, bác sĩ sẽ xác định thiếu máu loại gì.
Hematocrit là gì ?
Hematocrit rất thuận lợi trong việc xác định có hay không có sự tăng, giảm hay
bình thường tế bào hồng cầu. Hematocrit đặc trưng cho việc đo số lượng hồng cầu.
Hematocrit được thực hiện như thế nào ?
Hematocrit thường được thực hiện bằng cách chích máu ở đầu ngón tay và nhỏ
giọt máu vào trong một ống bằng thuỷ tinh nhỏ. Sau đó máu được cho quay li tâm. Khi
đó người ta đo tỷ lệ hồng cầu bên dưới với chiều cao cột máu. Nếu tỷ lệ này 45 %. Thì
hematocrit là 45 %.
Hemoglobin là gì ?
Hemoglobin là một huyết cầu tố. Nó làm cho tế bào hồng cầu cũng như máu có
màu đỏ. Về mặt chức năng, hemoglobin là một hợp chất hoá học gắn oxi và chuyên
chở oxi từ phổi đến khắp các mô trong cơ thể. Vai trò chủ yếu của oxi là giúp tế bào
tạo ra năng lượng. Máu cũng vận chuyển cả carbon dioxide ( CO
2
), là sản phẩm trong
quá trình chuyển hoá năng lượng, nó được mang đến phổi và thải ra ngoài không khí.
Tại sao lượng hemoglobin trung bình lại thấp ?
Một số người bị thiếu máu có lượng hemoglobin trung bình thấp. Thường
những người này có số lượng hồng cầu thấp và cả hematocrit cũng thấp.
Thiếu máu gây ra hậu quả gì ?
Thiếu máu làm cho lượng oxi vận chuyển trong cơ thể kém hơn bình thường.
Người bị thiếu máu sẽ bị thiếu oxi.
Triệu chứng của thiếu máu là gì ?
Người bị thiếu máu cảm thấy lúc nào cũng mệt mỏi, da dẻ xanh xao, hồi hộp,
thở ngắn.
Nguyên nhân nào gây ra thiếu máu ?

Thiếu máu do nhiều nguyên nhân gây ra.
Có phải thiếu máu là do vấn đề không đủ sắt hay không?
Phụ nữ thường dễ bị thiếu máu hơn nam giới, vì họ bị mất máu do kinh nguyệt
mỗi tháng. Thiếu máu do thiếu sắt cũng thường gặp ở nữ.
Ở người lớn, thiếu máu do thiếu sắt thường do mất máu lâu ngày. Thiếu máu
này có thể do kinh nguyệt, hay do mất máu ít nhưng kéo dài ( có thể khó phát hiện)
như trong bệnh giun móc, loét dạ dày- tá tràng, ung thư đại tràng.
Thiếu máu cũng có thể là do xuất huyết dạ dày- ruột khi dùng một số thuốc để
trị đau nhức thông thường như : aspirin, diclofenac và ibuprofen (ADVIL, MOTRIN).
Ở trẻ em, thiếu máu thiếu sắt thường do chế độ ăn uống thiếu chất sắt.
Nguyên nhân gây mất máu cấp có giống như mất máu mãn hay không?
Nguyên nhân mất máu cấp thường do xuất huyết từ đường tiêu hoá như: xuất
huyết do loét, do vỡ tĩnh mạch thực quản dãn. Hoặc do nguyên nhân từ ngoài đường
tiệu hoá như: do chấn thương. Các loại mất máu cấp thường diễn ra trong thời gian
ngắn. Bệnh rất nguy hiểm nếu không được chữa trị kịp thời.
Thiếu máu có phải là do yếu tố gen không ?
Câu trả lời rõ ràng và dứt khoát là “có”. Rối loạn do di truyền có thể làm cho
đời sống của hồng cầu ngắn lại và gây ra thiếu máu, như trong bệnh hồng cầu hình
liềm. Rối loạn di truyền cũng có thể gây ra thiếu máu do giảm sản xuất hemoglobin
như trong bệnh alpha thalassemia và beta thalassemia.
Nguyên nhân nào khác gây ra thiếu máu không?
Thiếu Vitamin B12 gây ra thiếu máu.
Thiếu acid folic cũng là yếu tố gây ra thiếu máu.
Thiếu máu do vỡ hồng cầu ( tán huyết , do kháng thể bám trên bề mặt hồng cầu.
Bệnh rỗng ống tủy xương cũng có thể gây ra thiếu máu. Chẳng hạn, ung thư di
căn đến tủy xương hay ung thư tủy xương ( như bệnh bạch cầu hay bệnh đau tủy ), có
thể làm cho tủy xương mất khả năng sản xuất hồng cầu, kết quả là gây thiếu máu.
Một số thuốc trị liệu ung thư cũng có thể làm tổn thương tủy xương, làm giảm
sản xuất hồng cầu, kết quả là gây ra thiếu máu.
Cuối cùng, ở bệnh nhân bị suy thận, do thiếu hormone cần thiết để kích thích

tủy xương sản xuất hồng cầu.