Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.04 MB, 55 trang )
<span class='text_page_counter'>(1)</span>Ph©n phèi ch¬ng tr×nh VËt lÝ 7 TiÕt 1. Bµi. Tªn bµi. 1. NhËn biÕt ¸nh s¸ng. Nguån s¸ng vËt s¸ng. 2. 2. Sù truyÒn ¸nh s¸ng. 3. 3. ứng dụng của định luật truyền thẳng ánh sáng. 4. 4. §Þnh luËt ph¶n x¹ ¸nh s¸ng. 5. 5. ¶nh cña mét vËt t¹o bëi g¬ng ph¼ng. 6. 6. Thùc hµnh:Quan s¸t vµ vÏ ¶nh cña mét vËt t¹o bëi g¬ng ph¼ng. 7. 7. G¬ng cÇu låi. 8. 8. G¬ng cÇu lâm. 9. 9. Tæng kÕt ch¬ng I: Quang häc. 10. KiÓm tra 1 tiÕt. 11. 10. Nguån ©m. 12. 11. §é cao cña ©m. 13. 12. §é to cña ©m. 14. 13. M«i trêng truyÒn ©m. 15. 14. Ph¶n x¹ ©m. TiÕng vang. 16. 15. Chèng « nhiÔm tiÕng ån. 17. «n tËp - tæng kÕt. 18. KiÓm tra häc k× I. 19. 17. Sù nhiÔm ®iÖn do cä x¸t. 20. 18. Hai lo¹i ®iÖn tÝch. 21. 19. Dßng ®iÖn. Nguån ®iÖn. 22. 20. ChÊt dÉn ®iÖn vµ chÊt c¸ch ®iÖn. Dßng ®iÖn trong kim lo¹i. 23. 21. Sơ đồ mạch điện. Chiều dòng điện. 24. 22. T¸c dông nhiÖt vµ t¸c dông ph¸t s¸ng cña dßng ®iÖn. 25. 23. T¸c dông tõ, t¸c dông ho¸ häc, t¸c dông sinh lÝ cña dßng ®iÖn.
<span class='text_page_counter'>(2)</span> 26. «n tËp -bµi tËp. 27. KiÓm tra 1 tiÕt. 28. 24. Cờng độ dòng điện. 29. 25. HiÖu ®iÖn thÕ. 30. 26. HiÖu ®iÖn thÕ gi÷a hai ®Çu dông cô dïng ®iÖn. 31. 27. 32. 28. 33. 29. Thực hành và kiểm tra thực hành: Đo cờng độ dòng điện và hiệu điện thế đối với đoạn mạch mắc nối tiếp Thực hành: Đo cờng độ dòng điện và hiệu điện thế đối với đoạn m¹ch m¾c song song An toµn khi sö dông ®iÖn. 34. «n tËp - Tæng kÕt. 35. KiÓm tra häc k× II.
<span class='text_page_counter'>(3)</span>
<span class='text_page_counter'>(4)</span> TuÇn 1. TiÕt 1. Ngµy so¹n 9 - 8 - 2011. Bµi 1: NhËn biÕt ¸nh s¸ng - Nguån s¸ng, vËt s¸ng I- Môc tiªu: KiÕn thøc: -B»ng TN nhËn biÕt r»ng: Ta chØ nhËn biÕt ¸nh s¸ng khi cã ¸nh s¸ng truyÒn vào mắt ta và ta nhìn thấy đợc vật khi có ánh sáng từ vật đó truyền vào mắt ta. Kỹ năng: -Nêu đợc các trờng hợp nhận biết đợc ánh sáng và nhìn thấy vật. -Phân biệt đợc nguồn sáng và vật sáng. Thái độ: Có thái độ hứng thú với môn học, thích khám phá khoa học. II- ChuÈn bÞ: * Mçi nhãm: - Một hộp kín trong đó có dán sẵn giấy trắng - Một bóng đèn gắn bên trong hộp - Pin, d©y nèi , c«ng t¾c. III- Hoạt động dạy học: Hoạt động của thầy Hoạt động của trò HĐ 1: ổn định tổ chức lớp - Tổ chức tình huống học tập (10 phút) A. ổn định lớp : kiểm tra sĩ số B. KiÓm tra :KT sù chuÈn bÞ s¸ch vë, dông cô häc tËp ®Çu n¨m C. Bµi míi : Giíi thiÖu ch¬ng 1 - Gọi hai học sinh đứng dậy đọc mẫu đối - Học sinh đọc đối thoại tho¹i t×nh huèng ë ®Çu bµi . - Giáo viên dùng đèn pin bật, tắt cho học sinh thấy sau đó đặt ngang đèn bật đèn và - Học sinh suy nghĩ tình huống, trả lời dự đoán đặt câu hỏi nh SGK. ? Khi nµo ta nhËn biÕt ¸nh s¸ng ?. HĐ 2: Tìm hiểu khi nào ta nhận biết đợc ánh sáng (10ph) - Yêu cầu HS đọc SGK phần “quan sát và - Học sinh đọc SGK . thÝ nghiÖm” : cho HS nhí l¹i kinh nghiÖm - Häc sinh nhí l¹i kinh nghiÖm tr¶ lêi c©u hái, trong 4 trêng hîp nªu ra . nêu đợc: + Trờng hơp 2: ban đêm, đứng trong phòng đóng kín cửa mở mắt, bật đèn. + Trờng hợp 3: ban ngày, đứng ngoài trời , mở - Yªu cÇu HS th¶o luËn c©u C1? m¾t. GV gợi ý để HS tìm ra những điểm giống - HS thảo luận câu C1: hai trờng hợp trên giống nhau , kh¸c nhau ë 4 trêng hîp nhau lµ cã ¸nh s¸ng vµ më m¾t nªn ¸nh s¸ng lät vµo m¾t - Yêu cầu HS thảo luận chung cả lớp để rút - Kết luận : Mắt ta nhận biết đợc ánh sáng khi ra kÕt luËn . cã ¸nh s¸ng truyÒn vµo m¾t ta. H§ 3 : Nghiªn cøu trong trêng hîp nµo ta nh×n thÊy mét vËt(10ph) GV đặt vấn đề nh ở SGK. - Yêu cầu HS làm việc theo nhóm : đọc - Học sinh đọc SGK . th«ng tin ë SGK phÇn TN . - GV híng dÉn cho HS c¸ch tiÕn hµnh ë trªn dông cô . - HS theo dâi ..
<span class='text_page_counter'>(5)</span> - Gäi nhãm trëng nhËn dông cô vµ cho c¶ nhãm tiÕn hµnh TN . - HS tiÕn hµnh TN theo nhãm . - Yêu cầu học sinh thảo luận để trả lời câu C2. - Häc sinh th¶o luËn vµ tr¶ lêi c©u C2. a) đèn sáng : có nhìn thấy. b) đèn tắt : không nhìn thấy. ? nguyên nhân nhìn thấy tờ giấy tráng - Có đèn tạo ánh sáng nên nhìn thấy vật chứng trong hép? tỏ : ánh sáng chiếu đến giấy trắng rồi từ giấy trắng đến mắt thì mắt nhìn thấy giấy trắng. - Gọi học sinh lên điền từ thích hợp để rút - Học sinh điền từ và cả lớp nhận xét . ra kÕt luËn . KÕt luËn: Ta nh×n thÊy mét vËt khi cã ¸nh s¸ng tõ vËt truyÒn vµo m¾t ta. H§ 4: Ph©n biÖt nguån s¸ng vµ vËt s¸ng (7ph) - Làm TN 1.3: có nhìn thấy bóng đèn s¸ng? - TN 1.2a vµ TN1.3: ta nh×n thÊy tê giÊy trắng và dây tóc bóng đèn phát sáng. vậy chúng có đặc điểm gì giống nhau và khác nhau. - Có nhìn thấy đèn sáng. - HS thảo luận nhóm để tìm ra hai đặc điểm gièng nhau vµ kh¸c nhau: + Giống: cả 2 đều có ánh sáng truyền tới mắt. + Khác: ánh sáng từ đèn là do đèn tự phát ra n¸h s¸ng; ¸nh s¸ng tõ giÊy tr¾ng lµ do ¸nh s¸ng - GV thông báo : vậy dây tóc bóng đèn và từ đèn truyền tới rồi ánh sáng từ giấy trắng mảnh giấy trắng đều phát ra ánh sáng nên truyền tới mắt. Giấy trắng không tự phát ra ánh gäi lµ vËt s¸ng. s¸ng. - Yêu cầu HS tìm từ thích hợp điên vào - Kết luận: Dây tóc bóng đèn tự nó phát ra phÇn kÕt luËn . ¸nh s¸ng gäi lµ nguån s¸ng. Dây tóc bóng đèn phát ra ánh sáng và mảnh giÊy tr¾ng h¾t l¹i ¸nh s¸ng t» vËt kh¸c chiÒu vµo nã gäi chung lµ vËt s¸ng. H§ 5: VËn dông - Cñng cè - Híng dÉn häc bµi ë nhµ(8ph) VËn dông: Híng dÉn HS tr¶ lêi c¸c c©u C4, C5 ë SGK.. Củng cố:GV đặt câu hỏi để HS trả lời phần ghi nhí . Híng dÉn häc bµi ë nhµ: VÒ nhµ c¸c em häc thuéc néi dung bµi nµy, tr¶ lêi c¸c c©u hái trong SBT, xem tríc néi dung bµi 2 tiÕt tíi häc.. - C4 : Thanh đúng vì ánh sáng từ đèn pin không chiếu vào mắt, mắt không nhìn thấy đợc. - C5 : Khói gồm các hạt li ti, các hạt này đợc chiÕu s¸ng trë thµnh vËt s¸ng, ¸nh s¸ng tõ c¸c hạt đó truyền đến mắt. Các hạt sắp xếp gần nh liền nhau nằm tren đờng truyền của ánh sáng nªn t¹o thµnh vÖt s¸ng m¨t nh×n thÊy. - §äc phÇn ghi nhí. Ghi nhí néi dung häc ë nhµ..
<span class='text_page_counter'>(6)</span> TuÇn 2. TiÕt 2 Bµi 2 :. Ngµy so¹n 17 - 8 - 2011 sù truyÒn ¸nh s¸ng. I- Môc tiªu : Kiến thức: Biết thực hiện một TN đơn giản để xác định đờng đi (truyền) của ánh sáng - Phát biểu đợc định luật về sự truyền thẳng của ánh sáng - Nhận biết đợc ba loại chùm sáng . Kỹ năng: Biết sử dụng định luật truyền thẳng của ánh sáng để ngắm các vật thẳng hàng vµ nguyªn t¾c ng¾m c¸c vËt th¼ng hµng. Thái độ: Có ý thức tìm hiểu về đờng truyền của ánh sáng. II- ChuÈn bÞ : Mỗi nhóm : 1 đèn pin 1 ống trụ thẳng , cong 3mm 3màn chắn có đục lỗ , 3 cái đinh ghim III- hoạt động dạy học : Hoạt động của Thầy. Hoạt động của Trò. H§1 : KTBC - Tæ chøc t×nh huèng(10ph) KTBC ? Khi nµo m¾t ta nhËn biÕt ¸nh s¸ng ? - 1 HS lªn b¶ng, hs kh¸c chó ý nghe vµ khi nµo nh×n thÊy mét vËt, cho vÝ dô . nªu nhËn xÐt ? Bµi tËp 1.1 ; 1.2 ; 1.3 . SBT . ĐVĐ: GV nêu tình huống ở SGK để - HS th¾c m¾c suy nghÜ HS thắc mắc và suy nghĩ giải đáp . - GV ghi l¹i ý kiÕn cña HS trªn b¶ng . HĐ 2: Nghiên cứu qui luật về đờng truyền ánh sáng15ph) GV giíi thiÖu thÝ nghiÖm h×nh 2.1 ë SGK vµ híng dÉn HS lµm thÝ nghiÖm: - Hãy dự đoán ánh sáng truyền theo đờng nào? - Cho HS lÇn lît dïng èng cong vµ èng thẳng để quan sát ? Dïng èng cong hay th¼ng th× nh×n thÊy ánh sáng đèn pin. Kết quả đó chứng tỏ ®iÒu g×?. HS theo dâi - HS dù ®o¸n. - HS nhËn dung cô vµ lµm theo nhãm.Tr¶ lêi c©u hái C1: C1: - Ống thẳng nhìn thấy dây tóc bóng đốn, ánh sáng từ dây tóc bóng đèn truyền qua èng th¼ng tíi m¾t. - èng cong : kh«ng nh×n thÊy d©y tãc bóng đèn, vậy ánh sáng từ dây tóc bóng - Kh«ng cã èng th¼ng th× ¸nh s¸ng cã đèn không truyền theo đờng cong. truyền theo đờng thẳng không? có phơng - HS nªu ph¬ng ¸n TN. án TN nào kểm tra đợc điều đó? -GV giíi thiÖu thªm cho HS thÝ nghiÖm - HS lµm thÝ nghiÖm 2 2 Kết luận: Đường truyền ánh sáng trong ? Vậy ánh sáng chỉ truyền theo đờng không khí là đường thẳng. nµo? GV giíi thiÖu thªm tõ míi trong suèt vµ đồng tính( tính chất nh nhau tại mọi *Định luật truyền thẳng của ánh sáng: ®iÓm). Trong môi trờng trong suốt và đồng tính, - Yêu cầu HS đọc SGK phần định luật ánh sáng truyền đi theo đờng thẳng. truyÒn th¼ng ¸nh s¸ng..
<span class='text_page_counter'>(7)</span> H§ 3 : Nghiªn cøu thÕ nµo lµ tia s¸ng, chïm s¸ng (10ph) Quy íc tia s¸ng nh thÕ nµo? - Yêu cầu HS đọc SGK, dồng thời GV Quy ước: Tia sỏng là đường truyền ỏnh sáng bằng đường thẳng có mũi tên chỉ dùng hình vẽ để giới thiệu hướng. Biểu diễnStia sáng: M GV lµm thÝ nghiÖm h×nh 2.4 SGK - Chùm ánh sáng là gì? - Trong thực tế kh«ng thÓ nh×n thÊy mét tia s¸ng mµ chØ nh×n thÊy chïm s¸ng gåm rÊt nhiÒu tia s¸ng hîp thµnh. Vậy tia sáng được coi là chùm ánh song song hẹp. - Chùm ánh sáng được biểu diễn như thế nào? Giíi thiÖu ba lo¹i chïm s¸ng GV : Yêu cầu HS quan sát hình vẽ và hoàn thành C3. - Cã mÊy lo¹i chïm s¸ng? KÓ tªn? - §Æc ®iÓm cña mçi lo¹i chïm s¸ng? Gọi đại diện lên trình bày ý kiến GV thèng nhÊt ý kiÕn vµ chèt l¹i ë b¶ng. - HS quan sát để hiểu thêm về tia sáng. - Chùm ¸nh s¸ng gồm nhiều tia sáng hợp thành.. - Vẽ chùm ánh sáng thì chỉ cần vẽ 2 tia sáng ngoài cùng. - Có 3 loại chùm sáng: Chùm sáng song song, chùm sáng hội tụ, chùm sáng phân kì. C3 : a, Không giao nhau b,giao nhau c, loe rộng ra H§ 4 : VËn dông - Cñng cè - Híng dÉn häc bµi ë nhµ(10ph) * VËn dông: - HS đọc SGK - Yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u C4 C : Ánh sáng từ đèn pin phát ra đã truyền 4. - Yªu cÇu vµ híng dÉn HS lµm c©u C5. * Cñng cè: ? Phát biểu định luật truyền thẳng cña ¸nh s¸ng ? ? Biểu diễn đờng truyền của ánh s¸ng ntn ? * Híng dÉn häc bµi ë nhµ: -VÒ nhµ c¸c em häc thuéc néi dung bµi nµy, lµm c¸c bµi tËp trong SBT. - §äc thªm phÇn “ cã thÓ em cha biÕt”, xem tríc néi dung bµi 3.. đến mắt theo đường thẳng. C5: Đặt mắt sao cho chỉ nhìn thấy kim gần mắt nhất mà không nhìn thấy 2 kim còn lại. Giải thích: Kim 1 là vật chắn sáng của kim 2, kim 2 là vật chắn sáng kim 3. Do ánh sáng truyền theo đường thẳng nên ánh sáng từ kim 2 và kim 3 bị kim 1 chắn không tới mắt. - Hai HS ph¸t biÓu.. - Ghi nhí néi dung häc ë nhµ..
<span class='text_page_counter'>(8)</span> TuÇn 3. TiÕt 3. Ngµy so¹n 24 - 8 - 2011. Bài 3: ứng dụng của định luật truyền thẳng của ánh sáng I- môc tiªu: Kiến thức: Nhận biết đợc bóng tối và bóng nửa tối. Biết đợc vì sao lại có nhật thực, nguyệt thực. Kỹ năng: Nhận biết và giải thích đợc nhật thực, nguyệt thực. Thái độ: Củng cố lòng tin vào khoa học, xoá bỏ sự mê tín. II-chuÈn bÞ: 1 đèn pin, 1 vật cản bằng bìa, 1 bóng đèn 220 - 40w, 1 màn chắn Phãng to h×nh 3.2, 3.3, 3.4 SGK. III- hoạt động dạy học: Hoạt động của Thầy Hoạt động của Trò H§ 1 : KTBC - T¹o t×nh huèng häc tËp(10ph) - KTBC ? Phát biểu định luật truyền thẳng - 2 HS lên bảng, HS khác theo dõi ánh sáng ? Đờng truyền ánh sáng đợc biểu và nhận xét . diÔn nh thÕ nµo? ? Lµm bµi tËp 2.1, 2.2 SBT. - T¹o t×nh huèng häc tËp :GV giíi thiÖu phÇn - §äc SGK më ®Çu SGK H§2: H×nh thµnh kh¸i niÖm bãng tèi, bãng nöa tèi (15ph) - Yêu cầu HS đọc SGK phần 1, thí nghiệm1. - HS đọc SGK nắm cách làm TN. - GV giíi thiÖu dông cô , c¸ch tiÕn hµnh thÝ nghiệm và mục đích cần đạt . - TiÕn hµnh TN cho HS quan s¸t - Yªu cÇu HS - HS quan s¸t TN . th¶o luËn theo nhãm tr¶ lêi c©u 1. - HS th¶o luËn vµ tr¶ lêi C1 . ? Giải thích tại sao các vùng đó lại tối hoặc C : Vựng màu đen hoàn toàn khụng 1 s¸ng. nhận được AS từ nguồn sáng tới vì as truyền theo đường thẳng , gặp vật - GV chèt l¹i phÇn gi¶i thÝch råi yªu cÇu HS cản as không truyền qua được t×m tõ ®iÒn vµo chæ trèng ë phÇn nhËn xÐt - HS ®iÒn tõ vµ ghi vë. Nhận xét : Trên màn chắn đặt phía sau vật cản có một vùng không nhận được ánh sáng từ nguồn sáng tới gọi ThÝ nghiÖm 2: - Yêu cầu HS đọc SGK để nắm thí nghiệm 2. là búng tối. - Gv giới thiệu dụng cụ và biểu diễn TN để HS quan sát , đồng thời treo hình 3.2 SGK để - HS đọc SGK HS theo dâi . - HS theo dâi , quan s¸t . - Yªu cÇu HS tr¶ lêi C2. - HS th¶o luËn , tr¶ lêi C2 : - Vùng.
<span class='text_page_counter'>(9)</span> GV chốt lại phần trả lời: vùng còn lại có độ ở giữa màn chắn là vựng búng tối sáng yếu hơn vùng sáng vì chỉ đợc chiếu sáng - Vùng ngoài cùng là vùng sáng bëi mét phÇn nguån s¸ng - Vùng xen giữa là vùng bóng nửa - Yªu cÇu HS t×m tõ ®iÒn vµo nhËn xÐt - GV chèt l¹i 2 kh¸i niÖm bãng tèi vµ n÷a tối bãng tèi . - HS ®iÒn tõ vµo nhËn xÐt. ? H·y so s¸nh 2 kh¸i niÖm nµy *Nhận xét: Trên màn chắn đặt phía sau vật cản có một vùng chỉ nhận được ánh sáng từ một phần của nguồn sáng tới gọi là bãng nöa tối - HS so s¸nh H§ 3: H×nh thµnh kh¸i niÖm nhËt thùc nguyÖt thùc (10ph). ? Em hãy trình bày quỹ đạo chuyển động của - Tr¸i §Êt quay quanh MÆt Trêi, MÆt Tr¨ng quay quanh Tr¸i §Êt mặt trăng, mặt trời và trái đất. - GV đa ra mô hình mặt trời, trái đất và mặt - HS quan s¸t m« h×nh vµ theo dâi. tr¨ng vµ giíi thiÖu nh ë SGK. - Cho HS đọc thông báo ở mục 2 - §äc SGK môc 2. ? Khi nµo x¶y ra nhËt thùc? - GV treo tranh - HS tr¶ lêi vµ tù ghi vë. h×nh 3.3 *Nhật thực C3: Nguồn sáng : Mặt trời. Vật cản : Mặt trăng. Màn chắn : Trái đất. Mặt trời - Mặt trăng - Trái đất trên ? Khi nµo xuÊt hiÖn nhËt thùc toµn phÇn, nhËt cùng 1 đường thẳng. thùc mét phÇn. - Nhật thực toàn phần: Đứng trong vùng bóng tối không nhìn thấy mặt ? Khi nào xảy ra hiện tượng nguyệt thực. trời. Nguyệt thực có khi nào xảy ra trong cả đêm - Nhật thực một phần: Đứng trong không ? Giải thích. vùng nửa tối nhìn thấy một phần mặt GV: Yêu cầu học sinh trả lời C4. trời. *Nguyệt thực: - Mặt trời, Trái đất, Mặt trăng nằm trên 1 đường thẳng. C4 : Vị trí 1 : Nguyệt thực Vị trí 2 và 3 : trăng sáng H§4 VËn dông: * Cñng cè *Híng dÉn häc bµi ë nhµ(10ph) *VËn dông: - Yªu cÇu HS lµm c©u C5, c©u C6.. HS tr¶ lêi c¸c c©u hái ë SGK C5: Khi miếng bìa lại gần màn chắn hơn thì bãng tối, bóng nữa tối đều thu hẹp lại hơn. Khi miếng bìa gần sát màn chắn thì hầu như không còn bóng nữa tối, chỉ còn bóng tối rõ nét..
<span class='text_page_counter'>(10)</span> C6: Khi dùng quyển vở che kín bóng đèn dây tóc đang sáng, bàn nằm trong vùng tối sau quyển vở. Không nhận được AS từ đèn truyền tới nên ta không thể đọc được sách. Dùng quyển vở không che kín được * Cñng cè đèn ống, bàn nằm trong vùng nữa tối - ThÕ nµo lµ bãng tèi, bãng n÷a tèi? sau quyển vở, nhận được một phần - Nªu hiÖn tîng nhËt thùc, nguyÖt thùc? AS của đèn truyền tới nên vẫn đọc được sách. *Híng dÉn häc bµi ë nhµ: VÒ nhµ c¸c em häc thuéc néi dung bµi nµy, tr¶ lêi c¸c c©u hái trong SBT, xem tríc néi dung bµi 4 tiÕt - HS nh¾c l¹i c¸c kiÕn thøc cÇn nhí trong bµi. tíi häc. - Ghi nhí néi dung häc ë nhµ.. TuÇn 4. TiÕt 4 Bµi 4:. Ngµy so¹n 30 - 8 - 2011 §Þnh luËt ph¶n x¹ ¸nh s¸ng. I. Môc tiªu: Kiến thức: Biết tiến hành thí nghiệm để thí nghiệm đờng truyền của tia phản xạ trên gơng phẳng. - Biết xác định tia tới, tia phản xạ, pháp tuyến, góc tới, góc phản xạ trong mỗi TN. - Phát biểu định phản xạ ánh sáng. Kỹ năng: -Biết ứng dụng định luật để thay đổi hớng đi của ánh sáng theo ý muốn. Thái độ: Có ý thức tìm hiểu khoa học. II. ChuÈn bÞ: Mổi nhóm: - Một gơng phẳng có giá đỡ. - Một đèn pin có màn chắn. - Thíc ®o gãc ( máng ); Tê giÊy kÎ c¸c tia SI, IN, ir. III. Hoạt động dạy học: Hoạt động của thầy Hoạt động của trò H§1: KTBC - T¹o t×nh huèng häc tËp(8ph) *KTBC: ? ThÕ nµo lµ bãng tèi, bãng n÷a - 2 HS tr¶ lêi c¸c c©u hái cña GV, c¸c HS tèi? Tr×nh bµy hiÖn tîng nhËt thùc, nguyÖt kh¸c theo doi, nhËn xÐt. thùc? * T¹o t×nh huèng häc tËp - GV lµm thÝ nghiệm nh ở SGK và đặt vấn phải đặt đèn pin nh thế nào để thu đợc tia sáng hắt lại trên gơng - HS quan sát chiÕu vµo ®iÓm A trªn b¶ng. - GV chỉ cho HS thấy muốn làm đợc việc đó phải biết đợc mối quan hệ giữa tia sáng từ.
<span class='text_page_counter'>(11)</span> đèn tới và tia sáng hắt lại trên gơng. H§2 T×m hiÓu kh¸i niÖm g¬ng ph¼ng (5ph) - GV yªu cÇu HS ®a g¬ng lªn xem cã g× trong - G¬ng ph¼ng t¹o ra ¶nh cña vËt tríc g¬ng. g¬ng. - Gơng phẳng có đặc điểm là nhẵn bóng, - Yêu cầu HS nhận xét đặc điểm của gơng phẳng ph¼ng. - VD : tÊm kim lo¹i nh½n, g¬ng soi, mÆt n- Yªu cÇu HS vËn dông tr¶ lêi c©u C1. íc yªn tÜnh... - ánh sáng đến gơng rồi truyền đi tiếp ntn ta nghiªn cøu phÇn tiÕp theo. HĐ3: Sơ bộ hình thành biểu tợng về sự phản xạ ánh sáng- Tìm quy luật về sự đổi hớng cña tia s¸ng khi gÆp g¬ng ph¼ng: (15ph) Yêu cầu HS làm thí nghiệm. - Khi tia sáng đến gương thì tia sáng đó sẽ đi như thế nào? - Hiện tượng phản xạ ánh sáng là gì? - Giíi thiÖu thÝ nghiÖm ë h×nh 4.2 SGK: Yªu cầu HS đọc SGK và GV hớng đẫn HS thực hiÖn c©u2. * GV giíi thiÖu thªm mét lÇn n÷a tia tíi SI, tia ph¶n x¹ ir, ph¸p tuyÕn IN. 1) Xác định mặt phẳng chứa tia phản xạ: - GV chØ cho HS mÆt ph¼ng chøa tia tíi vµ ph¸p tuyÕn. - Cho HS tiến hành thí nghiệm để xác định tia iR. Tia IR n»m trong mÆt ph¼ng nµo?. Thí nghiệm: - Quan s¸t TN vµ tr¶ lêi c©u hái Tia sáng tới gặp gương thì tia sáng bị hắt trở lại -> Hiện tượng đó gọi là hiện tượng phản x¹ ánh sáng. - HS lµm thÝ nghiÖm vµ quan s¸t th¶o luËn để rút ra nhận xét.. - HS theo dõi, đọc SGK và tiến hành thí nghiÖm nh c©u2, nhËn xÐt tr¶ lêi C2 : tia IR n»m trong cïng mÆt ph¼ng víi tia tíi vµ ph¸p tuyÕn. - Yªu cÇu HS dùa vµo kÕt qu¶ t×m tõ ®iÒn vµo Kết luận: Tia phản xạ nằm trong mặt kÕt luËn. phẳng với tia tới và đường pháp tuyến (IN) tại điểm tới I. 2) T×m ph¬ng cña tia ph¶n x¹. - Yêu cầu HS đọc SGK phần 2 và nắm góc tới SIN vµ gãc ph¶n x¹ NIR - Phương của tia phản xạ xác định bằng góc NIR = i’ gọi là góc phản xạ. - Cho HS dù ®o¸n gãc ph¶n x¹ - gãc tíi. - Yêu cầu HS tiến hành thí nghiệm để kiểm tra. - Phương của tia tới xỏc định bằng gúc Yêu cầu học sinh làm thí nghiệm và dïng thước SIN = i gọi là góc tới. ê ke để đo và ghi kết quả và bảng. a. Dự đoán : góc phản xạ bằng góc tới Thông qua kết quả các em có nhận xét gì? b. Thí nghiệm KT: - Yªu cÇu HS t×m tõ ®iÒn vµo chæ trèng ë kÕt luËn 2. Kết luận: Góc phản xạ luôn luôn bằng góc tới. HĐ5: Phát biểu định luật phản xạ ánh sáng(5ph) Các kết luận trên cũng đúng với các môi trường Định luật phản xạ ánh sáng..
<span class='text_page_counter'>(12)</span> trong suốt khác -> hai kết luận đó chính là nội - Tia phản xạ n»m trong cùng mặt phẳng dung định luật phản xạ ánh sáng. với tia tới và đường pháp tuyến của gương ở điểm tới. Gọi một số em nêu nội dung định luật. - Góc phản xạ luôn luôn bằng góc tới. H§6 GV th«ng b¸o vµ vÏ b¶ng quy íc vÒ c¸ch vÏ g¬ng vµ tia s¸ng trªn giÊy(5ph) Quy ước cách vẻ gương và các tia sáng trên giấy. +Mặt phản xạ, mặt không phxạ của gương. +Điểm tới I, tia tới SI, đường ph/tuyến IN. Yêu cầu học sinh trả lời câu hỏi C3 lên bảng vẻ tia phản xạ. H§7: VËn dông. Cñng cè. Híng dÉn häc bµi ë nhµ (7ph) *VËn dông. - Yªu cÇu HS lµm c©u C4 ë SGK Gọi một số em lên bảng thực hiện, còn lại ở dưới toàn bộ học sinh cùng thực hiện. ? Làm thế nào để xác định được tia phản xạ? Yêu cầu học sinh nêu rõ cách vẽ.. b/ Cách vẽ : - Vẽ tia tới SI - Vẽ tia phản xạ IP có hướng thẳng đứng từ dưới lên trên . - Vẽ đường phân giác góc SIP. Đường phân giác IN chính là pháp tuyến của gương . - Vẽ mặt gương vuông góc với pháp * Cñng cè tuyến IN tại điểm tới I . ? Phát biểu định luật phản xạ ánh sáng? Khi gãc tíi b¨ng 300 th× gãc ph¶n x¹ b»ng bao nhiêu độ? Vẽ đờng truyền của một tia sáng 2 HS trả lời chiÕu vµo g¬ng ph¼ng, vÏ tia ph¶n x¹ cña tia sáng đó? *Híng dÉn häc bµi ë nhµ: VÒ nhµ c¸c em häc thuéc néi dung bµi nµy, tr¶ lêi c¸c c©u hái trong SBT, xem tríc néi dung bµi 5 tiÕt tíi häc. - Ghi nhí néi dung häc ë nhµ.. TuÇn 5. TiÕt 5. Ngµy so¹n 7 - 9 - 2011. Bµi 5: ¶nh cña mét vËt t¹o bëi g¬ng ph¼ng I. Môc tiªu: Kiến thức: Bố trí đợc thí nghiệm để nghiên cứu ảnh của một vật tạo bởi gơng phẳng. Nêu đợc những tính chất của một ảnh của vật tạo bởi gơng phẳng. Biết tiến hành TN để xác đinh đờng truyền của tia phản xạ trên gơng phẳng. Kỹ năng: - Vẽ đợc ảnh của một vật tạo bởi gơng phẳng bằng cách sử dụng các tia phản xạ cña ¸nh s¸ng trªn g¬ng ph¼ng..
<span class='text_page_counter'>(13)</span> Thái độ: Có ý thức tìm hiểu khoa học. II. ChuÈn bÞ: Mỗi nhóm: Một gơng phẳng có giá đỡ. Một tấm kính hoặc trong suốt. Hai pin đèn giống nhau. Mét tê giÊy. III. Hoạt động dạy học: Hoạt động của thầy Hoạt động của trò N R H§1 : KTBC - T¹o t×nh huèng häc tËp (10ph) * KTBC: ? Hãy phát biểu định luật phản xạ ¸nh s¸ng. Hai häc sinh lªn b¶ng. C¸c HS kh¸c 300 VÏ tia tíi trong trêng hîp bªn: theo dâi, nhËn xÐt.. I *T¹o t×nh huèng häc tËp: - Cho 1,2 HS đọc chuyện kể của bé Lan và đặt c©u hái nh th¾c m¾c cña bÐ Lan. - Cho mét vµi HS s¬ bé nªu ý kiÕn. GV đặt vấn đề: Cái bóng lộn ngợc mà bé - HS đọc lại chuyện. Lan nh×n thÊy lµ ¶nh c¸i th¸p qua mÆt hå ph¼ng lÆng. VËy ¶nh cã nh÷ng tÝnh chÊt g×? HĐ2: GV hớng dẫn HS làm thí nghiệm để quan sát ảnh của một chiếc đèn pin trong g¬ng ph¼ng (20ph) * GV híng dÉn vµ cho HS bè trÝ thÝ nghiÖm nh hình 5.2. ảnh có đặc điểm gì? ? ảnh của vật tạo bởi gơng phẳng có hứng đợc trªn mµn ch¾n kh«ng? ? Làm thế nào để kiểm tra được dự đoán? - Y/c HS lµm TNKT dù ®o¸n vµ nªu kÕt qu¶.. ? Rót ra kÕt luËn. ? AS có truyền qua được G/ph đó không?. - HS bè trÝ thÝ nghiÖm nh h×nh 5.2 vµ quan s¸t trong g¬ng : thÊy ¶nh gièng vËt. - HS nªu dù ®o¸n, KT b»ng c¸ch ®a màn chắn ra phía sau để hứng ảnh - HS lµm TN : lÊy mµn ch¾n ra phÝa sau để hứng ảnh - Kết quả : không hứng đợc ảnh. - KL : Ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng không hứng được trên màn chắn gọi là ảnh ảo. - ánh sáng không truyền qua đợc gơng phẳng. - Cho HS dù ®o¸n kÝch thíc cña ¶nh vµ vËt? - Dự đoán độ lớn của ảnh và vật. *Yêu cầu HS đọc SGK mục 2. - GV híng dÉn HS bè trÝ thÝ nghiÖm ë h×nh 5.3 , thay g¬ng ph¼ng b»ng tÊm kÝnh ph¼ng trong, dùng hai vật giống nhau là 2 pin đèn. - Yªu cÇu HS tiÕn hµnh thÝ nghiÖm kiÓm tra dù - H§ nhãm : lµm TN nh h×nh 5.2 ®o¸n. SGK - Cho HS t×m tõ ®iÒn vµo kÕt luËn . - KL: Độ lớn ảnh của một vật tạo * Híng dÉn HS lµm thÝ nghiÖm so s¸nh k/c bởi gương phẳng bằng độ lớn của một vật từ điểm của vật đến gơng rồi từ một vật. điểm ảnh của vật đến gơng: - Yêu cầu HS kẻ đờng thẳng MN sát mặt g-.
<span class='text_page_counter'>(14)</span> ¬ng. - Bố trí thí nghiệm nh hình 5.3 xác định vị trí ®iÓm A trªn vËt ( h×nh A) vµ t×m ¶nh A’ cña A - HS kÎ MN. trên ảnh rồi đánh dấu. - Thùc hiÖn c©u C3? - HS tiÕn hµnh thÝ nghiÖm theo - Yªu cÇu HS t×m tõ diÒn vµo kÕt luËn. nhãm theo yªu cÇu, híng dÉn cña GV. - GV chèt l¹i 3 tÝnh chÊt cña t¹o bëi g¬ng ph¼ng. - KL: Điểm sáng và ảnh của nó tạo bởi gương phẳng cách gương một khoảng bằng nhau. H§3: Gi¶i thÝch sù t¹o thµnh ¶nh cña vËt bëi g¬ng ph¼ng (8ph) -Yªu cÇu HS thùc hiÖn c©u C4. + GV gợi ý cách xác định S ở câu a (3 nhãm1,2,3 thùc hiÖn). + Yªu cÇu 3 nhãm 4,5,6 thùc hiÖn c©u b. Gọi đại diện nhóm trình bày cách làm. - Sau khi hoµn thµnh h×nh vÏ GV lu ý HS cách đặt mắt để nhìn thấy S.. S. N. I. K. S’. C4 : Vẽ ảnh S’ dựa vào tính chất của ảnh qua gương phẳng (ảnh đối xứng vật qua gương) Vẽ hai tia phản xạ IN và KM theo định luật phản xạ ánh sáng. Kéo dài 2 tia phản xạ gặp nhau tại S’ ? Vì sao ta nhìn thấy S’ mà không hứng đợc Mắt đặt trong khoảng IN và KM sẽ S’trªn mµn ch¾n. thấy S’ - Yªu cÇu HS t×m tõ ®iÒn vµo kÕt luËn. Không hứng được S’ trên màn chắn là vì các tia phản xạ lọt vào mắt có đường kéo dài qua S’ ? ¶nh cña mét vËt lµ g×? KL : Ta nhìn thấy ảnh ảo S/ vì các tia phản xạ lọt vào mắt có đường kéo dài đi qua ảnh S/ -Ảnh của một vật là tập hợp ảnh của tất cả các điểm trên vật. H§4: VËn dông- Cñng cè - Híng dÉn vÒ nhµ (7ph) * GV dặt các câu hỏi hớng dãn HS trả lời phần - HS trả câu hỏi của GV , đọc phần ghi nhớ. Sau đó gọi HS đọc phần ghi nhớ. ghi nhí. * Híng dÉn HS tr¶ lêi c©u C5, c©u C6 ( nÕu hÕt thêi gian th× cho häc sinh vÒ nhµ lµm). - HS tr¶ lêi c©u C5, c©u C6. *Híng dÉn häc bµi ë nhµ: VÒ nhµ c¸c em häc thuéc néi dung bµi nµy, tr¶ lêi c¸c c©u hái trong SBT. §äc thªm phÇn: “Cã thÓ em cha Ghi nhí néi dung häc ë nhµ biÕt”. Xem tríc néi dung bµi 6 tiÕt tíi häc (viÕt s½n B¸o c¸o thùc hµnh theo mÉu trong. M.
<span class='text_page_counter'>(15)</span> SGK).. TuÇn 6. TiÕt 6. Ngµy so¹n 13 - 9 - 2011. Bµi 6: Thùc hµnh: Quan s¸t vµ vÏ ¶nh cña vËt t¹o bëi g¬ng ph¼ng I. Môc tiªu: Kiến thức: Vận dụng các tính chất ảnh của vật tạo bởi gơng phẳng đểt vẽ ảnh. Kỹ năng: Rèn luyện kỹ năng vẽ ảnh của các vật có hình dạng khác nhau đặt trớc gơng ph¼ng. - Tập xác định vùng nhìn thấy của gơng phẳng. Thái độ: Tính cẩn thận chính xác khi vẽ ảnh của vật. II. ChuÈn bÞ: Mỗi HS nhóm: 1 gơng phẳng. 1 bút chì. 1 thớc đo độ C¸ nh©n HS: ChÐp s½n mÉu b¸o c¸o thùc hµnh. III. TiÕn tr×nh lªn líp : Hoạt động của GV Hoạt động của HS H§ 1 : KiÓm tra (5ph) Hai HS lªn b¶ng. Bµi cò: ? Nªu c¸c tÝnh chÊt ¶nh cña vËt t¹o bëi g¬ng ph¼ng. ? VÏ ¶nh cña ®o¹n th¼ng AB qua g¬ng ph¼ng:. A B H§1: Ph©n dông cô lµm thÝ nghiÖm cho c¸c nhãm(5ph) - KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña HS vÒ mÉu b¸o c¸o thÝ nghiÖm. - GV giíi thiÖu c«ng dông cña tõng dông cô. - Yªu cÇu HS c¸c nhãm ph©n c«ng cô thÓ viÖc lµm cho tõng thµnh viªn.. - Nhãm trëng nhËn dông cô. HS s¾p xÕp dông cô gän gµng. - HS theo dâi. - Tõng thµnh viªn nhËn nhiÖm vô.. H§2: Th«ng b¸o néi dung tiÕt thùc hµnh(2ph) - Xác định ảnh của một vật qua gơng. - HS l¾ng nghe, theo dâi. - Xác định vùng nhìn thấy của gơng ph¼ng. H§3: TiÕn hµnh thÝ nghiÖm víi 2 néi dung trªn(25ph).
<span class='text_page_counter'>(16)</span> - Yêu cầu HS đọc thông tin ở câu 1. - GV híng dÉn HS lµm thÝ nghiÖm 1. + §Æt g¬ng ph¼ng trªn bµn. + Đặt bút chì làm sao thu đợc ảnh của vật nh ë c©u 1. GV theo dõi HS đặt và có thể gợi ý thêm. - Yªu cÇu HS vÏ l¹i ¶nh qua 2 trêng hîp đó.. - HS đọc thông tin. - HS quan s¸t vµ thùc hµnh. -Vẽ vị trí của gương và bút chì a. Ảnh song song cùng chiều với vật A A/ B B/ b. Ảnh cïng ph¬ng ngược chiều với vật. - GV hớng dẫn HS cách đặt gơng phẳng để quan sát ảnh sau gơng. - §¸nh dÊu 2 ®iÓm P vµ Q xa nhÊt ë trªn bài mà mắt quan sát đợc. + Híng dÉn HS lµm tiÕp nh c©u 2. - GV híng dÉn HS lµm c©u 4 nh ë SGV. - GV theo dâi, gióp mét vµi nhãm hoµn thµnh mÉu b¸o c¸o thùc hµnh.. B A A/ B/ - HS đặt gơng, quan sát và đánh dấu. - HS thùc hµnh díi sù híng dÉn cña GV. - HS lµm c©u 4. - C¸c nhãm hoµn thµnh mÉu b¸o c¸o vµ nép cho GV. H§4: Thu dän dông cô, thu mÉu b¸o c¸o vµ rót kinh nghiÖm giê thùc hµnh - DÆn dß(8ph) - Y/c HS thu dän dông cô gän gµng -HS thu dän dông cô - NhËn xÐt ý thøc häc tËp cña líp - Nghe rót kinh nghiªm giê TH sau. *Híng dÉn häc bµi ë nhµ: - TËp vµ lµm theo c¸ch vÏ ¶nh qua g¬ng ph¼ng. - Lµm l¹i bµi tËp 5.2 SBT. Ghi nhí néi dung häc ë nhµ. - VÒ nhµ c¸c em häc n¾m c¸c néi dung đã học, trả lời các câu hỏi trong SBT, xem tríc néi dung bµi “g¬ng cÇu låi ”. tiÕt tíi häc.. TuÇn 7. TiÕt 7. Ngµy so¹n 20 - 9 - 2011 Bµi 7:. G¬ng cÇu låi. I. Môc tiªu: Kiến thức : Nêu đợc những tính chất của ảnh một tạo bởi gơng cầu lồi. - Nhận biết đợc vùng nhìn thấy của gơng cầu lồi rộng hơn vùng nhìn thấy của gơng phẳng cã cïng kÝch thíc. KÜ n¨ng: - Giải thích đợc ứng dụng của gơng cầu lồi. II. ChuÈn bÞ: *Mçi nhãm: 1 g¬ng cÇu låi, 1 g¬ng ph¼ng trßn, 1 c©y nÕn, 1 bao diªm, 1 pin.
<span class='text_page_counter'>(17)</span> III. Hoạt động dạy học: Hoạt động của GV. Hoạt động của HS. H§ 1 : KiÓm tra bµi cò - Tæ chøc t×nh huèng häc tËp(10ph) 1 HS nh¾c l¹i * KT ? Nh¾c l¹i c¸c tÝnh chÊt cña ¶nh mét vËt t¹o bëi g¬ng ph¼ng. * Tæ chøc t×nh huèng GV đa ra một số đồ vật nhẵn bóng, không ph¼ng (c¸i th×a bãng, c¸i bãng thuû tinh, HS quan s¸t s¬ bé ®a ra nhËn xÐt g¬ng xe) yªu cÇu HS quan s¸t ¶nh cña m×nh trong g¬ng vµ xem cã gièng víi ¶nh gơng phẳng không. Sau đó đặt vấn đề nghiªn cøu ¶nh cña vËt t¹o bëi g¬ng cÇu låi. H§2: KiÓm tra ¶nh cña vËt qua g¬ng cÇu låi lµ ¶nh ¶o hay thËt(15ph) - GV cho HS bè trÝ thÝ nghiÖm nh h×nh 7 SGK Yªu cÇu HS quan s¸t ®a ra nhËn xÐt s¬ bé vÒ c¸c tÝnh chÊt cña ¶nh. - Híng dÉn HS tiÕn hµnh thÝ nghiÖm kiÓm tra vµ rót ra kÕt luËn.. - HS lµm viÖc theo nhãm. Bè trÝ thÝ nghiÖm, quan s¸t vµ s¬ bé nhËn xÐt + ảnh đó là ảnh ảo. + ¶nh nhá h¬n vËt. - HS tiÕn hµnh thÝ nghiÖm kiÓm tra vµ kÕt luËn. KÕt luËn: ¶nh cña mét vËt t¹o bëi g¬ng cÇu låi cã nh÷ng tÝnh chÊt sau ®©y? 1. Là ảnh ảo không hứng đợc trên màn ch¾n. 2. ¶nh nhá h¬n vËt.. HĐ3: Xác định vùng nhìn thấy của gơng cầu lồi so với gơng phẳng(10Ph) - GV nêu vấn đề xác định vùng nhìn thấy - HS theo dõi. cña g¬ng cÇu låi so víi g¬ng ph¼ng vµ h- - Bè trÝ thÝ nghiÖm lµm viÖc theo nhãm, íng dÉn HS bè trÝ thÝ nghiÖm nh ë SGK. rót ra nhËn xÐt so s¸nh. - Cho HS th¶o luËn kÕt qu¶ vµ rót ra kÕt - HS th¶o luËn vµ rót ra kÕt luËn. luËn chung. KÕt luËn : Nh×n vµo g¬ng cÇu låi ta quan sát đợc một vùng rộng hơn so với khi nh×n vµo g¬ng ph¼ng cã cïng kÝch thíc. H§5: VËn dông- Cñng cè - HD vÒ nhµ(10ph) * VËn dông : - GV híng dÉn HS tr¶ lêi - HS lµm theo gîi ý -Lµm bµi theo híng dÉn cña GV c©u3, c©u4 SGK. -§äc ghi nhí - Gọi 2 HS đọc “ ghi nhớ” * Cñng cè : - Yªu cÇu HS so s¸nh g¬ng cÇu låi vµ g¬ng ph¼ng vÒ tÝnh chÊt ¶nh vµ vïng nh×n thÊy. - §äc phÇn “ Cã thÓ em cha biªt”. *Híng dÉn häc bµi ë nhµ: VÒ nhµ c¸c em học nắm các nội dung đã học, trả lời các c©u hái trong SBT tõ c©u 7.1-7.4 , xem tríc néi dung bµi “g¬ng cÇu lâm ”. tiÕt tíi häc..
<span class='text_page_counter'>(18)</span> TuÇn 8. TiÕt 8. Ngµy so¹n 28 - 9 - 2011 Bµi 8 : G¬ng cÇu lâm. I- Môc tiªu: Kiến thức: Nhận biết đợc ảnh ảo tạo bởi gơng cầu lõm. Nêu đợc những tính chất của ảnh tạo bởi gơng cầu lõm. kĩ năng: Biết cách bố trí thí nghiệm để quan sát ảnh ảo của một vật tạo bởi gơng cầu lâm. Thái độ: có ý thức tìm hiểu gơng cầu lõm. II- ChuÈn bÞ: *Mçi nhãm: - G¬ng cÇu lâm. G¬ng ph¼ng trßn. Viªn phÊn, pin - 1 đèn pin tạo chùm tia song song, phân kì. Màn chắn. III- TIÕN TR×NH L£N LíP : Hoạt động của GV Hoạt động của HS H§ 1 : KiÓm tra bµi cò - Tæ chøc t×nh huèng häc tËp(10ph) - HS tr¶ lêi. * KTBC: ? H·y nªu nh÷ng kÕt luËn vÒ ¶nh cña mét vËt t¹o bëi g¬ng cÇu lâm? So s¸nh víi ¶nh cña vËt t¹o bëi g¬ng ph¼ng. * Đặt vấn đề: GVđặt vấn đề: Chúng ta đã học những - HS quan sát, sờ và nhận xét. loại gơng nào? đặc điểm về mặt phản xạ cña c¸c g¬ng nµy? GV ph¸t g¬ng cÇu lâm cho c¸c nhãm vµ - G¬ng cÇu lâm lµ g¬ng cã mÆt ph¶n x¹ lµ yêu cầu HS nhận xét đặc điểm về mặt mặt trong của một phần mặt cầu. ph¶n x¹ cña g¬ng nµy. ? VËy ¶nh cña g¬ng nµy so víi g¬ng cÇu låi cã g× gièng, kh¸c nhau. H§ 2: Quan s¸t ¶nh cña vËt t¹o bëi g¬ng cÇu lâm(10ph) - GV cho HS bè trÝ thÝ nghiÖm nh h×nh 8.1 - HS nhËn dông cô vµ bè trÝ thÝ nghiÖm, SGK vµ quan s¸t ¶nh cña pin t¹o bëi g¬ng quan s¸t. cÇu lâm. Chú ý: Hớng dẫn HS đặt pin sát với gơng rồi di chuyển từ từ cho đến khi quan sát thÊy ¶nh. - Yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u C1. Câu C1 : Vật đặt ở mọi vị trí trớc gơng : + GÇn g¬ng : ¶nh lín h¬n vËt + Xa g¬ng : ¶nh nhá h¬n vËt, ngîc chiÒu) + §Æc ®iÓm ¶nh : ¶nh ¶o - Cho HS nêu phơng án thí nghiệm cho - HS thảo luận và đại diện nhóm trả lời. c©u C2: - Lµm theo nhãm: nªu ph¬ng ¸n TNKT +Híng dÉn c¸c nhãm thùc hiÖn. - TiÕn hµnh TNKT : quan s¸t ¶nh ¶o cña ? H·y so s¸nh ¶nh cña mét vËt t¹o bëi g- cïng mét vËt t¹o bëi g¬ng ph¼ng vµ g¬ng ¬ng cÇu lâm víi g¬ng ph¼ng. cÇu lâm (vËt c¸ch g¬ng nh÷ng kho¶ng b»ng nhau), tr¶ lêi C2 : ¶nh ¶o t¹o bëi g- Yªu cÇu HS th¶o luËn theo nhãm t×m tõ ¬ng ph¼ng nhá h¬n ¶nh ¶o t¹o bëi g¬ng thÝch hîp ®iÒn vµo chç trèng. cÇu lâm - Tæ chøc líp th¶o luËn vµ thèng nhÊt..
<span class='text_page_counter'>(19)</span> - HS th¶o luËn, t×m tõ ®iÒn vµo chæ trèng. - HS th¶o luËn, thèng nhÊt. KÕt luËn:§Æt mét vËt gÇn s¸t g¬ng cÇu lõm, nhìn thấy một ảnh ảo không hứng đợc trên màn chắn và lớn hơn vật. H§ 4: Nghiªn cøu sù ph¶n x¹ ¸nh s¸ng trªn g¬ng cÇu lâm (15ph) 1) §èi víi chïm song song: - GV cho HS đọc yêu cầu TN, nêu phơng ¸n TN. - GV cho HS bè trÝ thÝ nghiÖm vµ tiÕn hµnh thÝ nghiÖm nh ë h×nh 8.2 SGK. Chó ý: Híng dÉn HS lµm ra chïm song song bằng đèn. Híng dÉn c¸ch thùc hiÖn trªn b¶ng tr¾ng ë dông cô. - Yêu cầu HS nhận xét đặc điểm của các tia ph¶n x¹. - Yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u C4.. 2) §èi víi chïm ph©n k×: - GV hớng dẫn HS điều chỉnh đèn để tạo ra chïm s¸ng ph©n k×. - Tæ chøc HS lµm thÝ nghiÖm nh ë h×nh 8.4 - Yªu cÇu HS th¶o luËn rót ra kÕt luËn.. - HS đọc yêu cầu TN, nêu phơng án TN - HS tiÕn hµnh theo nhãm: bè trÝ vµ lµm thÝ nghiÖm, quan s¸t chïm tia ph¶n x¹, rót ra kÕt luËn. KÕt luËn : ChiÕu chïm tíi song song lªn mét g¬ng cầu lõm, ta thu đợc một chùm phản xạ héi tô t¹i mét ®iÓm tríc g¬ng. - HS nghiªn cøu vµ tr¶ lêi C4 : v× MÆt Trêi ë rÊt xa nªn chïm tia tíi g¬ng cÇu lõm là chùm tia song song do đó cho chïm tia lã héi tô t¹i 1 ®iÓm , t¹i ®iÓm héi tụ đó ta đặt vật, vật sẽ nóng lên. - HS tiÕn hµnh theo nhãm: bè trÝ vµ lµm thÝ nghiÖm, quan s¸t chïm tia ph¶n x¹, rót ra kÕt luËn. Kết luận : Một nguồn sáng nhỏ S đặt trớc g¬ng cÇu lâm ë mét vÞ trÝ thÝch hîp cã thÓ cho mét chïm tia ph¶n x¹ song song.. H§ 5: VËn dông - Cñng cè - Híng dÉn vÒ nhµ(10ph) * Vận dụng : GV cho HS quan sát cấu tạo HS quan sát đèn pin và nêu đơc : của đèn pin ( pha đèn). - pha đèn giống nh gơng cầu lõm. - bóng đèn pin đặt trớc gơng có thể di chuyÓn vÞ trÝ. Híng dÉn HS tr¶ lêi c¸c c©u C6, c©u C7. C6 : Bóng đèn pin ở vị trí tạo chùm tia ph©n kú tíi g¬ng cho chïm tia ph¶n x¹ song song do vậy mà đèn pin có thể chiếu ¸nh s¸ng ®i xa mµ vÉn s¸ng râ. C7 : Bóng đèn ra xa tạo chùm tia tới song * Cñng cè: song do đó chùm tia phản xạ hội tụ tại - GV đặt câu hỏi để HS trả lời các ý một điểm. chÝnh trong bµi. - Tr¶ lêi c¸c c©u hái cña GV - Gọi HS đọc phần ghi nhớ. * Híng dÉn vÒ nhµ - Häc bµi theo vë ghi + ghi nhí. - §äc thªm phÇn cã thÓ em cha biÕt. Ghi nhí néi dung häc ë nhµ. - Làm bài tập: 8.1 đến 8.3 SBT. - Xem lại kiến thức đã học để tổng kÕt ch¬ng..
<span class='text_page_counter'>(20)</span> TuÇn 9. TiÕt 9. Ngµy so¹n 11 - 10 - 2011. Bµi 9 : Tæng kÕt ch¬ng I: Quang häc. I- Môc tiªu: 1/ Kiến thức: Ôn lại những kiến thức cơ bản đã học trong chơng. 2/ Kü n¨ng: LuyÖn t©p thªm vÒ c¸ch vÏ tia ph¶n x¹ trªn g¬ng ph¼ng vµ ¶nh t¹o bëi g¬ng ph¼ng. 3/ Thái độ: trung thực cẩn thận, khoa học. II- ChuÈn bÞ: - HS chuẩn bị đề cơng tổng kết. - VÏ s½n « ch÷ ë h×nh 9.3 SGK.. III- Hoạt động dạy học: Hoạt động của GV Hoạt động của HS Hoạt động 1: Ôn lại kiến thức sơ bản (15ph) - GV yªu cÇu HS lÇn lît tr¶ lêi phÇn “tù - HS lÇn lît tr¶ lêi c¸c c©u hái. kiÓm tra” tríc líp vµ th¶o luËn khi cã chæ - C¶ líp theo nhËn xÐt. cÇn uèn n¾n. - GV nªu thªm mét sè c©u hái, yªu cÇu - HS nªu vµ lËp luËn. HS m« t¶ l¹i c¸ch bè trÝ thÝ nghiÖm vµ C¸c HS kh¸c nhËn xÐt. c¸ch lËp luËn. Hoạt động 2: Luyện tập kĩ năng vẽ tia phản xạ vẽ ảnh của một vật tạo bởi g¬ng ph¼ng (20ph) - GV yªu cÇu c¶ líp tù tr¶ lêi c¸c c©u hái - HS lµm viÖc c¸ nh©n tr¶ lêi c©u1, c©u2, c©u1, c©u2, c©u3. c©u3. - GV vẽ sẵn các hình 9.1, 9.2 lên bảng gọi C1: a)Vẽ S '1 đối xứng với S1 qua gơng 2 HS lªn b¶ng vÏ l¹i theo yªu cÇu. Vẽ S ❑'2 đối xứng với S2 qua gơng b) Từ S1, S2 vẽ 2tia tới đến hai mép gơng, t×m tia ph¶n x¹ t¬ng øng (tia ph¶n x¹ - Tæ chøc c¶ líp th¶o luËn, nhËn xÐt. cã đờng kÐo dµi ®i qua ¶nh ) Sau đó GV chốt lại các ý kiến nhận xét. - HS nhËn xÐt th¶o luËn. - VÏ vµo vë. C2 : Giống nhau : đều là ảnh ảo Kh¸c : ¶nh ¶o t¹o bëi g¬ng cÇu lâm lín h¬n vËt, ¶nh ¶o t¹o bëi g¬ng cÇu låi nhá h¬n vËt, ¶nh ¶o t¹o bëi g¬ng ph¼ng bµng vËt. C3 : C¸c cÆp nh×n thÊy nhau : An Thanh ; An - H¶i ; Thanh - H¶i ; H¶i - Hµ..
<span class='text_page_counter'>(21)</span> Hoạt động 3: Tổ chức trò chơi ô chữ (8ph) GV treo « ch÷ lªn b¶ng - HS tr¶ lêi theo néi dung cña tõng hµng Lần lợt đọc nội dung từng hàng «. Cho HS phán đoán từ trong 15 giây và đại - Đại diện nhóm trả lời. diÖn nhãm tr¶ lêi, GV ghi b¶ng. - HS t×m tõ vµ tr¶ lêi. - Nhãm HS ®iÒu chØnh t×m tõ hµng däc. - GV tÝnh ®iÓm tæng céng cho c¸c nhãm đẻ xếp thứ tự và tuyên dơng, động viên. Hoạt động 3: Hớng dẫn về nhà(2ph) - ¤n tËp toµn bé ch¬ng tiÕt sau kiÓm tra.. TuÇn 10. TiÕt 10. Ngµy so¹n 18 - 10 - 2011 KiÓm tra 1 tiÕt. (Lu ë sæ chÊm tr¶) Ngµy kiÓm tra:29/10/2011 Ngµy tr¶ bµi:5/11/2011. I- Môc tiªu: 1/ Kiến thức: Kiểm tra những kiến thức cơ bản đã học trong chơng. 2/ Kü n¨ng: c¸ch vÏ tia ph¶n x¹ trªn g¬ng ph¼ng vµ ¶nh t¹o bëi g¬ng ph¼ng. 3/ Thái độ: trung thực cẩn thận, khoa học. II- ChuÈn bÞ: - GV chuẩn bị đề KT - HS «n tËp III- Hoạt động dạy học: Tổ chức giao phát đề, coi nghiêm túc..
<span class='text_page_counter'>(22)</span>
<span class='text_page_counter'>(23)</span> TuÇn 11. TiÕt 11. Ngµy so¹n 25 - 10 - 2011 Bµi 10: NGUỒN ÂM. A.MỤC TIÊU: 1.Kiến thức: Nêu được đặc điểm chung của các nguồn âm. Nhận biết được một số nguồn âm thường gặp trong đời sống. 2.Kĩ năng: Quan sát thí nghiệm kiểm chứng để rút ra đặc điểm của nguồn âm. 3.Thái độ: Giúp học sinh yêu thích môn học hơn. B.CHUẨN BỊ: - Mỗi nhóm: 1 sợi dây cao su mảnh, 1 dùi trống và trống, 1 âm thoa và búa cao su, 1 tờ giấy và mẫu lá chuối. - Cả lớp: 1 cốc không và 1 cốc có nước.. C. Hoạt động dạy học HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS HOẠT ĐỘNG 1: Tổ chức tình huống học tập (7ph) .- HS đọc sgk, nêu đợc các vấn đề nghiên cứu GV: Yêu cầu HS đọc thông báo của chương ? Chương âm học nghiên cứu hiện tượng gì? trong ch¬ng GV : Đặt vấn đề như phần mở bài SGK và nêu vấn đề nghiên cứu: Âm thanh được tạo ra như thế nào ? HOẠT ĐỘNG 2: Nhận biết nguồn âm(8ph) GV: Yêu cầu học sinh đọc câu hỏi và trả lời câu hỏi C1 Yêu cầu HS hãy cùng giữ im lặng và lắng tai - HS cùng giữ im lặng và lắng tai nghe . nghe . ? Nêu những âm mà em nghe được và xem - Nêu những âm nghe được và nªu chúng được chúng được phát ra từ đâu ? phát ra từ đâu GV: Chỉ rõ những vật phát ra âm gọi là nguồn âm . Ví dụ : Tiếng nói của GV lớp bên cạnh được phát ra từ GV đó . GV đó là nguồn âm . GV? Vậy thế nào là nguồn âm? - Vật phát ra âm gọi là nguồn âm ? Các em lấy một số ví dụ về nguồn âm? C2: Kể tên nguồn âm: Dây đàn, dây cao su, cốc thủy tinh, nói, khóc … HOẠT ĐỘNG 3: Tìm hiểu đặc điểm chung của nguồn âm (20ph) GV: Yêu cầu học sinh làm thí nghiệm hình a.Thí nghiệm: 10.1, 10.2, 10.3. HS: Thực hiện các yêu cầu của GV. ? Vị trí cân bằng của dây cao su là gì? -Vị trí cân bằng của dây cao su là vị trí đứng yên, nằm trên đường thẳng. C3: Quan sát được dây cao su rung động, nghe GV: Yêu cầu học sinh làm thí nghiệm với câu được nguồn âm.
<span class='text_page_counter'>(24)</span> hỏi C4 hình 10.2 (SGK) ? Phải kiểm tra như thế nào để biết thành cốc thủy tinh có rung động không?( HSTL) GV:Yêu cầu học sinh làm thí nghiệm 10.3 (SGK): Dùng búa gõ vào 1 nhánh của âm thoa, lắng nghe, quan sát, trả lời câu hỏi C5. GV: Yêu cầu học sinh các nhóm đưa ra phương án kiểm tra của nhóm. C4: Cốc thủy tinh phát ra âm Cốc thủy tinh rung động. - học sinh làm thí nghiệm 10.3 HS: Thực hiện nội dung của câu hỏi. + Phương án 1: Sờ nhẹ tay vào 1 nhánh của âm thoa thấy nhánh âm thoa dao động. + Phương án 2: Đặt quả bóng cạnh 1 nhánh của âm thoa, quả bóng bị nẩy ra. + Phương án 3: Buộc một que tăm vào 1 nhánh âm thoa, gõ nhẹ, đặt một đầu của tăm xuống nước -> mặt nước dao động. Kết luận: Khi phát ra âm các vật đều dao động.. ? Thông qua các thí nghiệm khi vật phát ra âm thì các vật đó sẽ như thế nào? HOẠT ĐỘNG 4: Vận dụng- cñng cè - Híng dÉn vÒ nhµ(10ph) Vận dụng C 6: Học sinh tự đưa ra phương án GV: Yêu cầu học sinh trả lời câu hỏi C6. Gọi một số học sinh trả lời C7 rồi học sinh khác C7: + Dây đàn ghi ta dao động phát ra tiếng đàn + Cột không khí trong ống sáo dao động phát ra nhận xét. tiếng sáo . Yêu cầu học sinh tìm phương án kiểm tra sự C8:Dán băng giấy bên trong miệng ống , khi dao động của cột khí. thổi băng giấy sẽ rung động . *Cñng cè - Nêu các bộ phận phát ra âm mà muốn dừng thì phải làm như thế nào? - Các vật phát ra âm có chung đặc điểm gì? - Con người ta nói được nhờ bộ phận nào phát âm? *Híng dÉn vÒ nhµ - Về nhà các em xem lại nội dung bài học. - Thực hiện các câu hỏi ở sách bài tập SBT - Chuẩn bị mỗi nhóm 4 chiếc pin con thỏ cho bài học mới: “ Độ cao của âm”.. TuÇn 12. TiÕt 12. Ngµy so¹n 01 - 11 - 2011 Bµi 11 : §é cao cña ©m. A. MỤC TIÊU:.
<span class='text_page_counter'>(25)</span> 1.Kiến thức: Nêu được mối liên hệ giữa độ cao và tần số của âm. Sử dụng được thuật ngữ âm cao (âm bổng). Âm thấp (âm trầm) và tần số khi so sánh hai âm 2.Kĩ năng: Làm thí nghiệm để hiểu được tần số là gì. Làm thí nghiệm để thấy đượcmối quan hệ giữa tần số dao động và độ cao của âm. 3.Thái độ: Nghiêm túc trong học tập. Có ý thức vận dụng kiến thức vào thực tế. B. CHUẨN BỊ: Mỗi nhóm: Đàn ghi ta hoặc một cây sáo, 1giá thí nghiệm, 1con lắc đơn có chiều dài 20cm, 20cm, 1đĩa phát âm có 3 lỗ vòng quanh, 1mô tơ 3V-6V 1chiều, 1miếng phim nhựa, 1 thép lá (0,7 x 15 x 300)mm C.TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC: HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS HOẠT ĐỘNG 1: KTBC - Tổ chức tình huống học tập(10ph) KTBC: - Các nguồn âm có đặc điểm gì 2 HS lªn b¶ng tr¶ lêi c©u hái, HS kh¸c nghe vµ nªu nhËn xÐt. giống nhau? HS ch÷a bµi nÕu sai. - Chữa bài tập số 3 và trình bày kết quả bài tập 10.5 (SBT)? - Học sinh đọc phần mở bài SGK Tổ chức tình huống học tập: Trong cuộc sống, ta nghe âm thanh của cây đàn bầu. Tại sao người nghệ sĩ khi gãy đàn lại kheo léo rung lên làm cho bài hát khi thì thánh thót, lúc thì trầm lắng ? Vậy ng/nhân nào làm âm trầm, âm bổng khác nhau ? HOẠT ĐỘNG 2: Quan sát dao đông nhanh, chậm. Nghiên cứu khái niệm tần số(10ph) I.Dao động nhanh, chậm, tần số a.Thí nghiệm 1: HS đọc SGK nêu dụng cụ TN. ? Thí nghiệm gồm có những dụng cụ nào ? GV bố trí thí nghiệm cả lớp cùng quan sát. Thế nào là một dao động? GV thông báo: từ vị trí ban đầu dịch chuyển sang vị trí khác và quay về vị trí ban đầu gọi là 1 dao động. Yêu cầu học sinh lên kéo con lắc ra khỏi vị trí Đếm số dao động của hai con lắc trong 10 giây. cân bằng và buông tay, đếm số dao động trong Ghi kết quả vào bảng trang 31 SGK 10 giây, làm thí nghiệm với 2 con lắc 20 cm và 40 cm lệch nhau cùng một góc. ? Yêu cầu học sinh trả lời câu hỏi tần số là gì? - Tần số là số dao động trong 1 giây. Đơn vị tần số là Héc (kí hiệu là Hz) ? Yêu cầu học sinh trả lời về tần số dao động - Vận dụng kiến thức tính tần số dao động của của con lắc a và b là bao nhiêu ? con l¾c a vµ b b.Nhận xét: Dao động cành nhanh tần số dao động càng lớn. - Dựa vào bảng kết quả yêu cầu các em hoàn.
<span class='text_page_counter'>(26)</span> thành phần nhận xét. HOẠT ĐỘNG 3: Nghiên cứu mối liên hệ giữa độ cao của âm với tần số(15ph). Yêu cầu học sinh đọc thí nghiệm 2 SGK trang II.Âm cao (âm bổng), âm trầm (âm thấp) 32 và tiến hành thí nghiệm theo SGK a.Thí nghiệm 2: GV hướng dẫn học sinh giữa chặt một đầu thộp HS làm TN theo nhóm, quan sát và lắng nghe để rót ra nhËn xÐt. lá trên mặt bàn, thí nghiệm này không đếm được và chỉ quan sát hiện tượng để rút ra nhận C3: Phần tự đo thước dài dao động chậm, âm phát ra thấp. xét (trả lời câu C3) Phần tự đo thước ngắn dao động chậm, âm phát ra cao GV: Yêu cầu HS làm thí nghiệm theo hình b.Thí nghiệm 3: 11.3 SGK HS làm TN theo nhóm, quan sát và lắng nghe để GV hướng dẫn học sinh thay đổi vận tốc đĩa rót ra nhËn xÐt. nhựa bằng cách thay đổi số pin. Đặt miếng phim sao cho âm phát ra ta và rõ hơn. Yêu cầu học sinh làm 3 lần để phân biệt âm và C4: Khi đĩa quay chậm góc miếng bìa dao động chËm, âm phát ra thấp. các em hoàn thành câu hỏi C4 -Khi đĩa quay nhanh, góc miếng bìa dao động nhanh, âm phát ra cao. Dựa vào 3 thí nghiệm các em có nhận xét gì về c.Kết luận: Dao động càng nhanh (chậm), tần số mối quan hệ gì gi÷a dao động, tần số âm và âm dao động càng lớn (nhỏ), âm phát ra càng cao (thấp). phát ra. HOẠT ĐỘNG 4: Vận dụng- Cñng cè - HD vÒ nhµ(10ph) Vận dụng : ? thảo luận theo nhóm để trả lời câu C6: C6: Khi vặn cho dây đàn căng ít (dây chùng) thì Gọi đại diện nhóm trả lời và nhóm khác nhận âm phát ra thấp (trầm), tần số nhỏ. Khi vặn cho dây đàn căng nhiều thì âm phát ra cao (bổng) tần xét và rút ra nhận xét chung. ? quan sát lại thí nghiệm và bằng cảm giác để số dao động lớn. C7: Âm phát ra cao hơn khi chạm gốc miếng bìa trả lời câu hỏi C7: ? Vì sao khi chạm vào lỗ ở gần vành đĩa lại có vào hàng lỗ ở gần vành. âm thanh cao hơn. Cñng cè: - Âm cao (âm bổng), âm thấp (âm trầm) phụ thuộc vào yếu tố nào? - Tần số là gì ? Đơn vị tần số? - Tai chúng ta nghe được có tần số nằm trong khoảng nào? HD vÒ nhµ: - Về nhà các em xem học thuộc phần ghi nhớ. - Xem phần Có thể em chưa biết, làm bài tập ở SBT..
<span class='text_page_counter'>(27)</span> - Chuẩn bị bài học mới. “ Độ to của âm”.. TuÇn 13. TiÕt 13. Ngµy so¹n 08 - 11 - 2011 Bµi 12: ĐỘ TO CỦA ÂM. A. MỤC TIÊU: 1.Kiến thức: Nêu được mối quan hệ giữa biên độ dao động và độ to của âm. So sánh được âm to, âm nhỏ 2.Kĩ năng: Qua thí nghiệm rút ra được khái niệm biên độ dao động, Độ ta nhỏ của âm phụ thuộc vào biên độ. 3.Thái độ: Nghiêm túc trong học tập, có ý thức bảo quản dụng cụ . B. CHUẨN BỊ: Mỗi nhóm: Đàn ghi ta, 1 trống + dùi, 1 giá thí nghiệm, 1 con lắc bÊc, 1 lá thép ( 0,7 x 15 x 300) mm. C. TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC: HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS HOẠT ĐỘNG 1: KTBC - Tổ chức tình huống học tập(10ph) KTBC: HS1: Làm bài 11.4 2 HS lªn b¶ng tr¶ lêi c©u hái, HS kh¸c nghe vµ HS2: TTần số là gì ?Đơn vị tần số ? Âm cao , nªu nhËn xÐt. HS ch÷a bµi nÕu sai. thấp phụ thuộc như thế nào vào tần số ? Tổ chức tình huống học tập: Đặt vấn đề: Một vật dao động thường phát ra âm có độ cao nhất - Học sinh đọc phần mở bài SGK định. Nhưng khi nào vật phát ra âm to, khi nào vật phát ra âm nhỏ? Gäi 2HS (nam , nữ) hát, nhận xét em nào hát giọng cao, thấp? HOẠT ĐỘNG 2: Nghiên cứu về biên độ dao động và mối liên hệ giữa biên độ dao động và độ to của âm phát ra(15ph). I. Âm to, âm nhỏ- biên độ dao động: 1. Thí nghiệm 1: (SGK).
<span class='text_page_counter'>(28)</span> GV: Yêu cầu HS đọc thí nghiệm 1 SGK . ? Thí nghiệm gồm những dụng cụ gì ? Tiến hành thí nghiệm như thế nào ? GV: Yêu cầu các nhóm HS làm thí nghiệm . Hướng dẫn HS quan sát dao động của đầu thước , lắng nghe âm phát ra và điền vào bảng1 .. HS đọc thí nghiệm 1 SGK, nªu dông cô vµ c¸c bíc tiÕn hµnh TN HS: Làm thí nghiệm theo nhóm và điền kết quả vào bảng 1. Nhận xét: Nâng đầu thước lệch nhiều Thước dao động mạnh Âm phát ra to. - Nâng đầu thước lệch ít Đầu thước dao động yếu âm phát ra nhỏ. GV: Thông báo về biên độ dao động . * Độ lệch lớn nhất của vật dao động so với vị trí cân bằng của nó được gọi là biên độ dao động . GV: Yêu cầu HS thực hiện câu C2? C2: Đầu thước lệch khỏi vị trí cân bằng càng nhiều , biên độ dao động càng lớn , âm phát ra càng to. 2. Thí nghiệm 2: (SGK) GV: Làm thí nghiÖm 2, HS quan sát, nhận xét? Nhận xét: - Gõ nhẹ: Âm phát ra nhỏ. - Gõ mạnh: Âm phát ra to. HS: Thực hiện theo yêu cầu của GV. Trả lời câu C3 (SGK). C3: Quả bóng lệch càng nhiều chứng tỏ biên độ dao động của mặt trống càng lớn , tiếng trống càng to . ?Qua đó em rút ra được kết luận gì? * Kết luận : Âm phát ra càng to khi biên độ dao động của nguồn âm càng lớn . ? Đơn vị đo độ to của âm là gì? HOẠT ĐỘNG 3: Tìm hiểu độ to của một số âm(10ph). GV : Yêu cầu HS nghiên cứu SGK . II. Độ to của một số âm: ? Đơn vị đo độ to của âm là gì ? Kí hiệu ? Độ to của âm được đo bằng đơn vị đêxiben (kí GV: Để đo độ to của âm người ta dùng máy đo hiệu dB) . GV : Giới thiệu độ to của một số âm trong bảng 2 trang 35 SGK. - HS: > 130 dB. ? Độ to của âm là bao nhiêu thì làm đau tai GV: Giới thiệu : Giới hạn ô nhiễm tiếng ồn 70 dB. GV: Liên hệ: Trong chiến tranh, người dân ở gần chỗ bom nổ tuy không bị chảy máu nhưng lại bị điếc tai do độ to của âm lớn hơn 130 dB làm cho màng nhĩ bị thủng . HOẠT ĐỘNG 4: Vận dụng - Cñng cè - HD vÒ nhµ (10ph) Vận dụng III. Vận dụng: Yêu cầu HS làm việc cá nhân C4, C5, C6 SGK. C4: Khi gảy mạnh dây đàn, dây đàn dao động.
<span class='text_page_counter'>(29)</span> mạnh, biên độ dao động của dây đàn lớn, tiếng đàn sẽ to . C5: Biên độ dao động của điểm M trong trường hợp a lớn hơn . C6: Khi máy thu thanh phát ra âm to thì màng loa dao dộng mạnh , biên độ dao động của màng loa lớn và ngược lại .. Cñng cè: - Cho HS ước lượng tiếng ồn trên sân trường trong giờ ra chơi? ? Độ to của âm phụ thuộc như thế nào vào nguồn âm ? ? Đơn vị đo độ to của âm là gì ? - GV: Cho HS đọc phần “Có thể em chưa biết” Âm truyền đến tai Màng nhĩ dao động . Âm to Màng nhĩ dao động với biên độ lớn màng nhĩ bị căng quá nên thủng điếc tai . ? Khi có âm quá to , người ta thường có động tác gì để bảo vệ tai ? HS: Lấy hai tay bịt vào tai hoặc lấy bông bịt tai .... HD vÒ nhµ: - Về nhà các em xem học thuộc phần ghi nhớ. Ghi nhí néi dung häc ë nhµ – Làm bài tập 12.1 – 12.5 SBT - Chuẩn bị bài học: Môi trường truyền âm. Xem trước các câu hỏi trong bài.. TuÇn 14. TiÕt 14. Ngµy so¹n 15 - 11 - 2011 Bµi 13: MÔI TRƯỜNG TRUYỀN ÂM. A. MỤC TIÊU: 1.Kiến thức: Kể tên được một số môi trường truyền âm. Nêu được một số thí dụ về sự truyền âm trong các môi trường khác nhau: rắn, lỏng, khí ... 2.Kĩ năng: Làm thí nghiệm để chứng minh âm truyền qua các môi trường nào? Tìm ra phương án thí nghiệm để chứng minh được càng xa nguồn âm biên độ dao động càng nhỏ -> âm phát ra nhỏ..
<span class='text_page_counter'>(30)</span> 3.Thái độ: Giáo dục tính tự giác, trung thực cho học sinh B. CHUẨN BỊ: Tranh phóng H13.4; 2 trống, 2 quả cầu bÊc, một nguồn âm, hai bình nước.. D. TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC:. HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS HOẠT ĐỘNG 1: KTBC - Tổ chức tình huống học tập(10ph) KTBC: - Độ to của âm phụ thuộc 2 HS lªn b¶ng tr¶ lêi c©u hái, HS kh¸c nghe vµ nªu nhËn xÐt. vào nguồn âm như thế nào? HS ch÷a bµi nÕu sai. - Đơn vị đo độ to của âm, chữa bài tập 12.1; 12.2? Tổ chức tình huống học tập: Vậy tại sao HS: Tìm ra phương án trả lời cho mình lại áp tai xuống đất thì nghe được mà đứng hoặc ngồi lại không nghe thấy được. HOẠT ĐỘNG 2: Nghiên cứu môi trường truyền âm(15ph) I.Môi trường truyền âm GV:Yêu cầu học sinh nghiên cứu thí Thí nghiệm 1: Sự truyền âm trong chất nghiệm 1 ở hình 13.1 (SGK) khí. Thí nghiệm gồm những dụng cụ nào ? HS đọc thí nghiệm 1 SGK, nªu dông cô vµ c¸c bíc tiÕn hµnh TN Người ta tiến hành thí nghiệm như thế nào. HS: tiến hành thí nghiệm rồi trả lời câu Dựa vào kết quả thí nghiệm các em đã thu hỏi C1,C2. thập được yêu cầu câu hỏi C1, C2. C1: Quả cầu 2 dao động -> âm đã được GV chốt lại câu trả lời của các nhóm. không khí truyền từ mặt trống thứ nhất đến mặt trống thứ hai. C2: Biên độ dao động của quả cầu bÊc ở trống 2 nhỏ hơn biên độ dao động của quả cầu bÊc ở trống 1. GV: Yêu cầu học sinh đọc thí nghiệm 2 =>Kết luận: Độ to của âm càng giảm khi ở SGK bố trí thí nghiệm như hình 13.2 càng xa nguồn âm Cách tiến hành thí nghiệm như thế nào? Thí nghiệm 2: Sự truyền âm trong chất rắn Một bạn đứng không nhìn vào bạn gõ, 1 bạn đặt tai vào bàn. Bạn gõ thì phải gõ khẽ (gõ nhẹ) Các nhóm tiến hành thí nghiệm rồi rút ra Qua thí nghiệm yêu cầu HS trả lời câu C3 kết luận trả lời câu hỏi C3 Y/cầu học sinh đọc SGK trả lời câu hỏi C3: Âm truyền đến tai bạn C qua môi +Âm truyền đến tai qua những môi trường trường rắn (gỗ) nào? Thí nghiệm 3: Sự truyền âm trong chất lỏng C4: Qua thí nghiệm ta thấy được âm.
<span class='text_page_counter'>(31)</span> ? Trong chân không âm có thể truyền qua được không? GV; Yêu cầu học sinh t×m hiểu thí nghiệm ở hình 13.4 SGK để trả lời câu C5. ? Qua các th/ng các em rút ra kết luận gì? Hãy điền vào chỗ trống kết luận trang 38 SGK Có hiện tượng ở trong nhà ta nghe được âm đài phát thanh truyền từ loa công cộng đến tai ta sau âm phát ra từ đài phát thanh ở trong nhà, mặc dù cùng một chương trình. Vậy tại sao lại có hiện tượng đó ? ¢m truyÒn ®i cã cÇn thêi gian kh«ng? - Y/c HS đọc thông báo SGK, trả lời các c©u hái: ? ¢m truyÒn nhanh nhng cã cÇn thêi gian kh«ng? ? Trong m«i trêng nµo ©m truyÒn nhanh nhÊt? ? H·y gi¶i thÝch TN 2? ? Tại sao ở trong nhà nghe thấy tiếng đài trớc loa công cộng? ? Qua c¸c nhËn xÐt trªn em h·y rót ra kÕt luËn?. truyền đến tai qua môi trường : Rắn, khí, lỏng. * Âm có truyền được trong chân không hay không? - học sinh t×m hiểu thí nghiệm ở hình 13.4 SGK để trả lời câu C5: Môi trường chân không không truyền âm. Kết luận: - Âm có thể truyền qua những môi trường như rắn, lỏng , khí và không thể truyền qua chân không. - Các vị trí càng xa nguồn âm thì âm nghe càng nhỏ. * Vận tốc truyền âm. - ¢m truyÒn dï nhanh nhng vÉn cÇn cã thêi gian. - ThÐp truyÒn ©m nhanh nhÊt, kh«ng khÝ truyÒn ©m kÐm nhÊt. - Gç lµ vËt r¾n truyÒn ©m tèt h¬n kh«ng khÝ. - Vì quãng đờng từ loa công cộng đến tai dài hơn nên thời gian truyền amm đến tai dµi h¬n. - KL: Các môi trường khác nhau thì âm truyền đi vận tốc khác nhau.. HOẠT ĐỘNG 3: Vận dụng - Cñng cè - HD vÒ nhµ (10ph) *Vận dụng : GV: Yêu cầu học sinh trả lời Cá nhân học sinh trả lời câu hỏi C7, C8? các câu hỏi phần vận dụng. Học sinh thảo luận trả lời câu hỏi C9, C10? C7: Âm thanh xung quanh truyền đến tai ta nhờ môi trường không khí. C8: - Khi chúng ta bơi dưới nước, ta có thể nghe được tiếng sùng sục của bong bóng nước. Như vậy âm đã truyền qua chất lỏng. - những người đi câu cá cho biết không thể câu được cá khi có người đi tới gần bờ. đó là vì cá đã nghe được chân người truyền qua đất, qua nước và bỏ đi ra xa. C9: Vì mặt đất truyền âm nhanh hơn không khí nên ta nghe được tiếng vó.
<span class='text_page_counter'>(32)</span> * Cñng cè - Môi trường nào truyền âm, môi trường nào không truyền âm ? - Môi trường nào truyền âm tốt nhất? - Vận tốc truyền âm trong không khí so với trong nước như thế nào? *HD vÒ nhµ : - Học thuộc phần ghi nhớ. - Đọc phần “Có thể em chưa biết”. Trả lời câu hỏi : Vì sao âm không truyền được trong chân không? - Làm bài tập 13.1 đến 13.5 SBT Chuẩn bị bài : Phản xạ âm – tiếng vang. TuÇn 15. TiÕt 15. ngựa từ xa khi ghé tai sát mặt đất. C10: Các nhà du hành vũ trụ ko thể nói chuyện bình thường vì giữa họ bị ngăn cách bởi chân không bên ngoài bộ áo, mũ giáp bảo vệ.. Ngµy so¹n 22 - 11 - 2011 Bµi 14: PHẢN XẠ ÂM - TIẾNG VANG. A. MỤC TIÊU: 1. Kiến thức: Mô tả và giải thích được một số hiện tượng liên quan đến tiếng vang. Nhận biết một số vật phản xạ âm tốt, vật phản xạ âm kém. Kể tên một số ứng dụng phản xạ âm. 2. Kĩ năng: Rèn khả năng tư duy từ các hiện tượng thực tế, từ các thí nghiệm. 3.Thái độ: Học sinh yêu thích môn học. B. CHUẨN BỊ: Nhóm: 1giá đỡ, 1tấm gương, 1nguồn phát âm dùng vi mạch, 1bình nước. C. TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC: HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS HOẠT ĐỘNG 1: KTBC - Tổ chức tình huống học tập(10ph).
<span class='text_page_counter'>(33)</span> * KTBC - Môi trường nào truyền được âm, 3 HS lªn b¶ng tr¶ lêi c©u hái, HS kh¸c nghe vµ môi trường nào truyền âm tốt? Lấy ví dụ nªu nhËn xÐt. HS ch÷a bµi nÕu sai. minh họa? - Chữa bài tập 13.1; 13.2; 13.3 SBT. HS: Tìm ra phương án trả lời cho mình * Tổ chức tình huống học tập: T¹i sao trong c¸c r¹p h¸t , r¹p chiÕu phim, têng l¹i lµm sÇn sïi, m¸i th× theo kiÓu vßm? HOẠT ĐỘNG 1:Nghiên cứu âm phản xạ và hiện tượng tiếng vang(10ph) I. Âm phản xạ - tiếng vang GV: Y/c đọc SGK và trả lời câu hỏi. ? Em đã nghe thấy tiếng vọng lại lời nói của - HS tr¶ lêi c©u hái cña GV mình ở đâu? ? Trong nhà của mình em có nghe rõ tiếng vang không? - Ta nghe được tiếng vang khi âm dội lại đến tai ? Tiếng vang khi nào có? chậm hơn âm truyền trực tiếp đến tai khoảng thời gian ít nhất là 1/15s GV: thông báo âm phản xạ + Âm dội lại khi gặp một vật chắn là âm phản xạ. HS: Trả lời theo y/c của GV. ? Âm phản xạ và tiếng vang cú gỡ giống nhau - Giống : đều là âm phản xạ. - Kh¸c : tiÕng vang lµ ©m ph¶n x¹ nghe tõ và khác nhau? kho¶ng c¸ch ©m phat ra Ýt nhÊt kho¶ng 1/15s C1: Nghe tiếng vang ở giếng, ngõ hẹp dài, phòng rộng thường có tiếng vang khi có âm GV: Yêu cầu học sinh trả lời câu hỏi C1 phát ra. Vì ta phân biệt được âm phát ra trực tiếp và âm phản xạ. C2: Trong phòng kín khoảng cách nhỏ thời gian âm phát ra nghe được cách âm dội lại nhỏ hơn GV: Yêu cầu học sinh thảo luận để trả lời câu 1/15s -> âm phát ra trùng với âm phản xạ -> âm hỏi C2. to Ngoài trời âm phát ra không gặp chướng ngại vật nên không phản xạ lại được, tai chỉ nghe âm phát ra -> âm nhỏ C3: Phòng to, âm phản xạ đến tai em sau âm GV: Yêu cầu học sinh làm việc cá nhân trả lời phát ra -> nghe thấy tiếng vang câu hỏi C3 Phòng nhỏ: Âm phản xạ và âm phát ra đến tai cùng một lúc -> không được nghe tiếng vang a. Phòng nào cũng có âm phản xạ. b. S = V.t Âm truyền trong không khí : V = 340 m/s S = 340m/s . 1/30s = 11,3 m HOẠT ĐỘNG 2: Nghiên cứu vật phản xạ âm tốt và vật phản xạ âm kém(10ph) GV: Y/c HS đọc phần thí nghiệm ở H14.2 II.Vật phxạ âm tốt và vật phản xạ âm kém. (SGK) HS đọc phần thí nghiệm ở H14.2 , trả lời theo.
<span class='text_page_counter'>(34)</span> y/c của GV. ? Qua th/ng với hai mặt phản xạ thì các em có + Mặt gương: Âm nghe rõ hơn nhxét gì về hiện tượng phản xạ của chúng. + Tấm bìa: Âm nghe không rõ ? ¢m truyÒn nh thÕ nµo ? - Âm truyền đến vật chắn rồi phản xạ đến tai ? VËt ntn th× ph¶n x¹ ©m tèt, vËt ntn th× ph¶n x¹ - Vật cứng có bề mặt nhẵn, phản xạ âm tốt (hấp ©m kÐm? thụ âm kém). - VËt mÒm, xèp cã bÒ mÆt xï x× ph¶n x¹ ©m kÐm. GV; Yêu cầu học sinh vận dụng để trả lời câu C4: - Phản xạ âm tốt: Mặt gương, mặt đá hoa, hỏi C4. tấm kim loại, tường gạch. - Phản xạ âm kém: Miếng xốp, áo len, ghế đệm mút, cao su xốp. HOẠT ĐỘNG 4: Vận dụng - Cñng cè - HD vÒ nhµ (15ph) Vận dụng III. Vận dụng: ? Nếu tiếng vang kéo dài thì tiếng nói và tiếng - TiÕng vang k¸o dµi -> tiÕng vang cña ©m tríc lẫn với âm sau làm âm đến tai ta nghe khong rõ hát nghe rõ không ? C5: Làm tờng sần sùi, treo rèm nhung để hấp thụ ? Tránh h/tượng âm bị lẫn do tiếng vang kéo âm tốt hơn nên giảm tiếng vang. âm nghe đợc rõ h¬n. dài thì phải làm gì? C6: Mçi khi khã nghe, ngêi ta thêng lµm nh vËy để hớng âm phản xạ từ tay đến tai ta giúp ta nghe Qsỏt H14.3 em thấy tay khum cú tỏc dụng gỡ? đợc âm to hơn. C7: S = V.t = 1500m/s. 1/2 s = 750m C8: a,b,d * Cñng cè - HS tr¶ lêi c¸c c©u hái cña GV - Khi nào thì có âm phản xạ? Tiếng vang là gì? - Có phải cứ có âm phản xạ thì đều có tiếng vang không? - Vật nào phản xạ âm tốt, phản xạ âm kém? - Qua bài học các em rút ra được những kiến thức gì? * HD vÒ nhµ - Về nhà các em xem học thuộc phần ghi nhớ. - Xem phần có thể em chưa biết, làm bài tập 141 ->14.6 ở SBT. - Chuẩn bị bài học mới. “ Chống ô nhiểm tiếng ồn”.
<span class='text_page_counter'>(35)</span> TuÇn 16. TiÕt 16. Ngµy so¹n 29 - 11 - 2011. Bµi 15: CHèNG « NHIỄM TIẾNG ỒN. A. MỤC TIÊU: 1.Kiến thức: Phân biệt được tiếng ồn và ô nhiễm tiếng ồn, nêu được và giải thích được một số biện pháp chống ô nhiễm tiếng ồn, kể tên một số vật liệu cách âm. 2.Kĩ năng: Biết phương pháp tránh tiếng ồn, làm giảm tiếng ồn. 3.Thái độ: Ý thức được tiến ồn ảnh hưởng đến mình và mọi người xung quanh. B. CHUẨN BỊ: tranh vẽ to các hình 15.1,15.2,15.3 Bảng phụ cho bài tập 14.1 C. TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC: HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS HOẠT ĐỘNG 1:KTBC - Tổ chức tình huống học tập(10ph) KTBC: - Tiếng vang là gì ? Những vật như 2 HS lªn b¶ng tr¶ lêi c©u hái, HS kh¸c nghe vµ nªu nhËn xÐt. thế nào phản xạ âm tốt và phản xạ âm kém. HS ch÷a bµi nÕu sai. - Chữa bài tập 14.1; 14.2; 14.3 Yêu cầu học sinh tìm hiểu phần mở bài. Nếu cuộc sống không có âm thanh thì sẽ ntn? HS: Tìm ra phương án trả lời cho mình Nếu âm thanh quá lớn sẽ như thế nào? Học sinh tìm hiểu phần mở bài ở SGK. HOẠT ĐỘNG 2: Tìm hiểu sự ô nhiễm tiếng ồn (10ph) GV: Yêu cầu học sinh quan sát hình 15.1; I.Nhận biết ô nhiễm tiếng ồn 15.2;15.3 SGK và cho biết tiếng ồn đã làm ảnh - H15.1 SGK tiếng ồn to nhưng không kéo dài hưởng tới sức khỏe như thế nào? nên không ảnh hưởng đến sức khỏe -> không gây ô nhiễm tiếng ồn. - H15.2; 15.3 Tiếng ồn của máy khoan của chợ kéo dài làm ảnh hưởng tới công việc và sức khỏe -> ô nhiễm tiếng ồn ? Qua c¸c VD trªn em h·y cho biÕt tiÕng ån - Hoµn thµnh vµ ph¸t biÓu kÕt luËn: nh thÕ nµo lµ tiÕng ån g©y « nhiÔm? TiÕng ån g©y « nhiÔm lµ tiÕng ån to vµ kÐo dµi làm ảnh hởng xấu đến sức khoẻ của con ngời. C2: Trường hợp b, c, d tiếng ồn làm ảnh hưởng Yêu cầu học sinh trả lời câu hỏi C2. đến sức khỏe..
<span class='text_page_counter'>(36)</span> Vậy có biện pháp nào để chống ô nhiễm tiếng ồn đó? HOẠT ĐỘNG 3: Tìm hiểu biện pháp chống ô nhiễm tiếng ồn (15ph) GV: Yêu cầu học sinh đọc thông tin trong II. Tìm hiểu biện pháp chống ô nhiễm tiếng SGK, tìm hiểu trên thực tế biện pháp đã làm ồn: tránh ô nhiễm tiếng ồn. Nêu biện pháp? Có 4 biện pháp chống ô nhiễm tiếng ồn. T¹i sao l¹i lµm nh v©y? + Cấm bóp còi ở gần trường học, bệnh viện gi¶m ©m ph¸t ra + Xây tường ngăn. âm truyền đến bị + Trồng nhiều cây xanh ph¶n x¹ theo nhiÒu híng + Làm trần nhà bằng xốp, tường phủ dạng¨n c¶n ©m truyÒn qua GV: Yêu cầu học sinh trả lời câu hỏi C3 C 3: - Tác động vào nguồn âm: cấm bóp còi inh ái - Phân tán đờng truyền âm: trồng nhiều cây xanh - Ngăn chặn không cho âm truyền đến tai: xât tờng chắn, làm tờng bằng xốp, treo rèm, đóng cửa, ... C4: -Vật phản xạ âm tốt : kÝnh, ... GV: Yêu cầu học sinh trả lời câu hỏi C4 -Vật ngăn chặn âm : xèp, rÌm , .. Học sinh thảo luận để đưa ra phương án trả lời. HOẠT ĐỘNG 4: Vận dụng - Cñng cè - HD vÒ nhµ (10ph) * Vận dụng: Vận dụng kiến thức trong bài học yêu cầu học C5: Biện pháp chống ô nhiễm tiếng ồn ở hình sinh trả lời câu hỏi C5, C6. 15.2; 15.3 GV gọi 1 số em nêu biện pháp của mình, trao + Máy khoan không làm vào giờ vào giờ làm đổi xem biện pháp nào khả thi. việc. + Chuyển chợ hoặc lớp học đi nơi khác, xây tường ngăn giữa chợ và lớp học. C6 : Ở cạnh nhà mình, hàng xóm ở karaoke ta và lâu. Em có biện pháp gì để chống tiếng ồn? - Đề nghị mở nhỏ, tránh giờ nghỉ, giờ học... - Phòng hát đảm bảo tính chát không truyền âm * Cñng cè - Gần nhà em có quán mổ lợn vào ra bên ngoài. lúc gần sáng tiếng mổ lợn rất ồn. - Theo em có biện pháp nào để chống ô - HS tr¶ lêi c¸c c©u hái cña GV nhiễm tiếng ồn đó. - Các anh công nhân làm việc ở các nhà máy có tiếng ồn to và kéo dài. Vậy các anh đó có biện pháp nào để chống ô nhiễm tiếng đó? * HD vÒ nhµ - Học bài kết hợp SGK và vở ghi - thuộc phần ghi nhớ..
<span class='text_page_counter'>(37)</span> - Làm bài tập 15.1 đến 15.6 SBT - Chuẩn bị bài : Tổng kết chương II : Âm học Trả lời trước các câu hỏi tự kiểm tra và phương án trả lời các câu hỏi phần vận dụng. TuÇn 17. TiÕt 17. Ngµy so¹n 06 - 12 - 2011. Bµi 16: TỔNG KẾT CHƯƠNG II – ÂM HỌC A. MỤC TIÊU: Ôn tập, củng cố lại kiến thức về âm thanh Luyện tập cách vận dụng kiến thức về âm thanh vào cuộc sống. Hệ thống hóa lại kiến thức của chương I và chương II C. CHUẨN BỊ: HS chuẩn bị đề cương ôn tập dựa theo phần tự kiểm tra. D. TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC: HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS HOẠT ĐỘNG 1:Tổ chức học tập(10ph). Yêu cầu học sinh tự kiểm tra trong nhóm về phần tự kiểm tra. HS đưa vở bài tập theo sự hướng dẫn bài trước để nhóm kiểm tra. HOẠT ĐỘNG 2: Yêu cầu lần lượt học sinh phát biểu phần tự kiểm tra của mình theo các câu(10ph) I. Tự kiểm tra: Mỗi câu yêu cầu 2 học sinh trả lời. 1. a, d, e . HS thảo luận để lựa chọn ra câu trả lời đúng. a. Các nguồn phát âm đều dao động . ? Âm truyền qua được những môi trường nào b.Vận tốc truyền âm trong không khí: 340 m/s . c. Giới hạn ô nhiễm tiếng ồn : 70 dB 2. a. Tần số dao động càng lớn âm phát ra càng bổng ..
<span class='text_page_counter'>(38)</span> b. Tần số dao động càng nhỏ âm phát ra càng trầm . c. Dao động mạnh, biên độ lớn, âm phát ra to . d. Dao động yếu, biên độ nhỏ, âm phát ra nhỏ . 3. Âm truyền được qua các môi trường ? Thế nào là âm phản xạ ? rắn, lỏng, khí, không truyền được qua ? Thế nào là tiếng vang ? chân không . ? Tiếng ồn như thế nào là tiếng ồn gây ô 4. Âm phản xạ là âm dội ngược trở lại nhiễm ? khi gặp một mặt chắn . GV : Yêu cầu HS nêu một số vật liệu cách âm 5. Chọn D. Âm phản xạ nghe được cách tốt . biệt với âm phát ra . 7.b. Làm việc cạnh nơi nổ mìn, phá đá . d. Hát karaôkê to lúc ban đêm . 8. Gạch, gỗ, bê tông, kính ... HOẠT ĐỘNG 3 : Vận dụng (10ph) GV: Yêu cầu học sinh xem lại câu hỏi 1, 2, 3 và II. Vận dụng: 1.Đàn ghi ta: Dây đàn phát ra âm. chuẩn bị 1 phút rồi trả lời Kèn lá: Phần đầu lá chuối dao động phát ra âm. Sáo : hơi dao động phát ra âm. Trống: Mặt trống dao động phát ra âm. 2. c. 3. a)Dao động có biên độ lớn -> âm to Dao động có biên độ nhỏ -> âm nhỏ b)Dao động dây đàn nhanh (tần số lớn - > âm cao), tần số nhỏ âm thấp. GV : Yêu cầu HS trả lời C4 . ? Cấu tạo cơ bản của mũ nhà du hành vũ trụ như thế nào ? HS : Trong là không khí rồi đến chất rắn . ? Tại sao nhà du hành vũ trụ không nói chuyện trực tiếp được ? HS : Vì ngoài khoảng không vũ trụ là ? Khi chạm mũ thì nói chuyện được . chân không . ? Vậy âm truyền đi qua môi trường nào ? GV : Yêu cầu HS thảo luận trả lời C5 . ? Ngõ như thế nào mới có âm được phản xạ nhiều lần và kéo dài tạo ra tiếng vang ? HS : Thảo luận trả lời C5 .. 4:Trong mũ có không khí nên tiếng nói từ miệng người này qua không khí đến hai cái mũ và lại qua không khí đến tai người kia Môi trường không khí Mũ ( rắn ) Không khí Tai . - Ngâ dµi 5: Đêm yên tĩnh ta nghe rõ tiếng vang của chân mình phát ra khi phản xạ lại từ.
<span class='text_page_counter'>(39)</span> hai bên tường ngõ . Ban ngày tiếng vang GV : Yêu cầu HS làm C6 và C7 . bị thân thể người qua lại hấp thụ hoặc bị tiếng ồn át nên chỉ nghe thấy mỗi tiếng chân . 6. Chọn A. Âm phát ra đến tai cùng một lúc với âm phản xạ . 7: Biện pháp chống ô nhiễm tiếng ồn cho bệnh viện nằm cạnh đường quốc lộ là : - Treo biển báo cấm bóp còi to gần bệnh viện . - Xây tường chắn xung quanh bệnh viện , đóng các cửa phòng để ngăn chặn đường truyền âm . - Trồng nhiều cây xanh xung quanh bệnh viện . - Treo rèm ở cửa ra vào . - Dùng nhiều đồ dùng mềm , có bề mặt xù xì để hấp thụ bớt âm . HOẠT ĐỘNG 4:Trò chơi ô chữ(7ph) GV : Giải thích cách chơi trò chơi ô chữ trên Trò chơi ô chữ: bảng kẻ sẵn . Lớp chia làm 4 tổ , mỗi tổ được Hàng 1 : Chân không được bốc thăm để chọn một câu hỏi ( từ 1 đến Hàng 2 : Siêu âm 7 ) điền ô chữ vào hàng ngang . Hàng 3 : Tần số Điền đúng được 1 điểm , điền sai 0 điểm , Hàng 4 : Phản xạ âm thời gian không quá 1 phút cho mỗi câu . Tổ Hàng 5 : Dao động nào phát hiện được nội dung ô chữ hàng dọc Hàng 6 : Tiếng vang được 2 điểm . Tổ nào đoán sai bị loại khỏi Hàng 7 : Hạ âm cuộc chơi . - Từ hàng dọc : Âm thanh GV: Xếp loại các tổ sau cuộc chơi . HOẠT ĐỘNG 4: Cñng cè - HD vÒ nhµ (8ph) Về nhà các em trả lời một số câu hỏi. 1.Đặc điểm chung của nguồn âm? 2.Âm bổng, âm trầm phụ thuộc vào yếu tố nào ? 3.Độ to của âm phụ thuộc vào yếu tố nào ? Đơn vị độ to. Giới hạn độ to của âm để không ảnh hưởng đến sức khỏe mà vẫn nghe ấm tốt? 4.Âm truyền qua môi trường nào ? Trong môi trường nào âm truyền tốt? 5.Âm phản xạ là gì ? Khi nào nghe được tiếng vang của âm? Vật nào phản xạ âm tốt, vật nào phản xạ âm kém..
<span class='text_page_counter'>(40)</span> 6.Nêu các phương pháp chống ô nhiễm tiếng ồn. Đồng thời về nhà các em xem lại toàn bộ nội dung chương I, chương II hôm sau kiểm tra học kì I.
<span class='text_page_counter'>(41)</span> Bµi 23: T¸c dông tõ, t¸c dông ho¸ häc vµ t¸c dông sinh lÝ cña dßng ®iÖn I - Môc tiªu: 1. KiÕn thøc: - Mô tả một thí nghiệm hoặc hoạt động của một thiết bị thể hiện tác dụng từ của dòng ®iÖn. - M« t¶ m«t thÝ nghiÖm hoÆc mét øng dông trong thùc tÕ vÒ t¸c dông ho¸ häc cña dßng ®iÖn. - Nêu đợc các biểu hiện do tác dụng sinh lí của dòng điện khi đi qua cơ thể ngời. 2. KÜ n¨ng: Lµm TN, quan s¸t hiÖn tîng, rót ra nhËn xÐt. 3 Thái độ: Ham hiểu biết, có ý thức sử dụng điện an toàn II - ChuÈn bÞ : 1 kim nam ch©m. 1 nam ch©m th¼ng, mét vµi vËt nhá b»ng thÐp, 1chu«ng ®iÖn, 1 bé nguồn, 1 bình điện phân đựng dung dịch CuSO4. 1 công tắc, 1 bóng đèn, dây dẫn, 1 nam châm ®iÖn. III - Tổ chức các hoạt động dạy học: Gi¸o viªn. Häc sinh. Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ - Tổ chức tình huống häc tËp (5phót) 1. KiÓm tra bµi cò:. ? Nêu các tác dụng của dòng điện đã häc ë bµi 22? ? Ch÷a bµi 22.1; 22.3. Gọi HS đứng tại chỗ trả lời, y/c HS khác HS đứng tại chỗ trả lời, HS khác nhận xét. nhận xét. GV đánh giá cho điểm. 2. Tæ chøc t×nh huèng häc tËp: HS quan sat ¶nh chôp cÇn cÈu ®iÖn Cho HS quan sat ¶nh chôp cÇn cÈu ®iÖn §V§ : Nam ch©m ®iÖn lµ g×? Nã ho¹t động dựa vào tác dụng nào của dòng ®iÖn?. Hoạt động 2: Tìm hiểu nam châm điện . ( 12phút) Tríc hÕt chóng ta nhí l¹i tÝnh chÊt tõ của nam châm đã học ở lớp 5. Hãy cho biÕt: Nam ch©m cã tÝnh chÊt g×? GV đa ra 1 nam châm đã đợc sơn màu đánh dấu cực. ? Tại sao ngời ta lại sơn màu đánh dấu hai nöa cña nam ch©m kh¸c nhau? ? Khi c¸c nam ch©m gÇn nhau, c¸c cùc cña nam ch©m t¬ng t¸c víi nhau nh thÕ nµo? ? H·y lµm TN kiÓm tra l¹i tÝnh chÊt tõ cña nam ch©m. ? T¹i sao nãi nam ch©m cã tÝnh chÊt tõ? - Nam ch©m ta võa t×m hiÓu ë trªn lµ nam ch©m vÜnh cöu, thùc tÕ ngêi ta hay dïng nam ch©m ®iÖn. VËy nam ch©m. I - T¸c dông tõ - Nh¾c l¹i tÝnh chÊt cña nam ch©m: nam châm có thể hút đợc sắt, thép; nam châm có hai cùc. - §Ó ph©n biÖt hai cùc cña nam ch©m. - C¸c cùc cïng tªn ®Èy nhau, c¸c cùc kh¸c tªn hót nhau. - Lµm TN kiÓm tra l¹i tÝnh chÊt tõ cña nam ch©m. - Nam ch©m cã tÝnh chÊt tõ v× nã cã kh¶ n¨ng hót c¸c vËt b»ng s¾t, thÐp vµ lµm quay kim nam ch©m..
<span class='text_page_counter'>(42)</span> ®iÖn cã tÝnh chÊt g×? - GV dùng mạch hình 23.1 SGK để giới thiÖu vÒ nam ch©m ®iÖn . ? H·y m« t¶ cÊu t¹o cña nam ch©m ®iÖn?. - Quan s¸t nam ch©m ®iÖn - CÊu t¹o: Cuén d©y dÉn quÊn quanhlâi s¾t non cã dßng ®iÖn ch¹y qua lµ nam ch©m ®iÖn. - HS m¾c m¹ch ®iÖn h×nh 23.1 theo nhãm - Y/c HS m¾c m¹ch ®iÖn h×nh 23.1 theo kh¶o s¸t tÝnh chÊt cña nam ch©m theo néi nhãm kh¶o s¸t tÝnh chÊt cña nam ch©m dung c©u C1 theo néi dung c©u C1 - Nam ch©m ®iÖn cã tÝnh chÊt tõ v× nã cã - Quan s¸t , híng dÉn HS lµm TN kh¶ n¨ng lµm quay kim nam ch©m vµ hót ? Nam ch©m ®iÖn cã tÝnh chÊt g×? V× c¸c vËt b»ng s¾t hoÆc thÐp. sao em biÕt? - Ghi vë : Dßng ®iÖn cã t¸c dông tõ. - T/c tõ cña nam ch©m lµ do dßng ®iÖn g©y ra, do vËy ta nãi dßng ®iÖn cã t¸c dông tõ.. Hoạt động 3: Tìm hiểu hoạt động của chuông điện (7phót) Nam châm điện đợc ứng dụng nhiều trong thùc tÕ. Chóng ta ®i t×m hiÓu mét trong hững ứng dụng đó là chiếc chuông ®iÖn. Mắc chuông điện và cho nó hoạt động - Giíi thiÖu tranh h×nh 23.2 - Quan s¸t tranh h×nh 23.2 ? Dùa vµo tranh vÏ em h·y chØ ra nh÷ng - Dùa vµo tranh vÏ HS h·y chØ ra nh÷ng bé bé phËn c¬ b¶n cña chu«ng ®iÖn? phËn c¬ b¶n cña chu«ng ®iÖn. - Chúng ta cùng đi tìm hiểu hoạt động cña chu«ng ®iÖn qua phÇn tr¶ lêi c¸c c©u hái C2, C3, C4 - Gọi đại diện HS các nhóm trả lời các c©u hái C2, C3, C4 - GV thông báo hoạt động của chuông ®iÖndùa vµo t¸c dông tõ cña dßng ®iÖn. Đầu gõ chuông chuyển động làm chu«ng kªu liªn tiÕp. §ã lµ biÓu hiÖn t¸c dông c¬ cña dßng ®iÖn. - T¸c dông tõ lµ mét t¸c dông quan träng nhÊt cña dßng ®iÖn. - Nªu mét sè øng dông cña t¸c dông nµy. - Chó ý: + Dßng ®iÖn g©y ra xung quanh nó một từ trờng. Các đờng dây cao áp có thÓ g©y ra nh÷ng ®iÖn tõ tr¬ng m¹nh, những ngời dân sống gần đờng dây điện cao thÕ cã thÓ chÞu ¶nh hëng cña trêng ®iÖn tõ nµy. Díi t¸c dông cña trêng ®iÖn từ mạnh, các vật dặt trong đó có thể bị nhiÔm ®iÖn do hëng øng, sù nhiÔm ®iÖn do hởng ứngđó có thể khiến cho tuần hoµn m¸u cña ngêi bÞ ¶nh hëng, c¨ng th¼ng, mÖt mái. + §Ó gi¶m thiÓu t¸c h¹i nµy, cÇn x©y dùng c¸c líi ®iÖn cao ¸p xa khu d©n c.. - Th¶o luËn nhãm tr¶ lêi c¸c c©u hái C2, C3, C4 - C2: - C3: - C4:.
<span class='text_page_counter'>(43)</span> Hoạt động 4:. T×m hiÓu t¸c dông ho¸ häc cña dßng ®iÖn (9phót). - Giới thiệu sơ đồ thí nghiệm. ? Nªu tªn c¸c dông cô thÝ nghiÖm? Cho HS quan s¸t mµu s¾c ban ®Çu hai thái than, chØ râ thái than nµo nèi víi cùc ©m cña nguån ®iÖn. - Đóng mạch điện cho đèn sáng. ? Than ch× lµ vËt liÖu dÉn ®iÖn hay c¸ch ®iÖn? ? Dung dÞch CuSO4 lµ chÊt c¸ch ®iÖn hay dÉn ®iÖn? V× sao em biÕt? - Sau vµi phót ng¾t c«ng t¾c , nh¾c thái than nèi víi cùc ©m ra khái b×nh. ? NhËn xÐt mµu s¾c cña thái than nèi víi cùc ©m so víi ban ®Çu? - GV thông báo: lớp màu đỏ nhạt đó là kim loại đồng. Hiện tợng đồng tách khỏi dung dịch muối đồng khi có dòng ®iÖn ch¹y qua chøng tá dßng ®iÖn cã t¸c dông ho¸ häc. - Y/c HS hoµn thµnh kÕt luËn. - GV th«ng b¸o mét sè øng dông t¸c dông ho¸ häc cña dßng ®iÖn - GV th«ng b¸o: Dßng ®iÖn g©y ra c¸c phản ứng điện phân. Việt Nam là đất nớc có khí hậu nóng ẩm, do những yếu tố tù nhiªn, viÖc sö dông c¸c nguån nhiªn liệu hoá thạch (than đá, dầu mỏ, khí đôt , ....) và hoạt động sản xuất công nghiệp cũng tạo ra nhiều khí thải độc h¹i (CO2, CO, NO, NO2, SO2, H2S, ...). C¸c khÝ nµy hoµ tan trong h¬i níc t¹o ra m«i trêng ®iÖn li. M«i trêng ®iÖn li nµy sÏ khiÕn cho kim lo¹i bÞ ¨n mßn (¨n mßn ho¸ häc). §Ó gi¶m thiÓu t¸c h¹i nµy cÇn bao bäc kim lo¹i b»ng chÊt chèng ¨n mßn ho¸ häc.. Hoạt động 5 :. II - T¸c dông ho¸ häc cña dßng ®iÖn - Nªu tªn c¸c dông cô TN.. - Than ch× lµ vËt liÖu dÉn ®iÖn - Dung dịch CuSO4 là chất dẫn điện, vì đèn s¸ng. - Mµu s¾c cña thái than nèi víi cùc ©m cã màu đỏ nhạt.. - KÕt luËn: Dßng ®iÖn ®i qua dung dÞch muối đồng làm cho thỏi than nối với cực âm đợc phủ một lớp đồng.. T×m hiÓu t¸c dông sinh lÝ cña dßng ®iÖn (5phót). III- T¸c dông sinh lÝ cña dßng ®iÖn. - NÕu bÞ ®iÖn giËt sÏ cã hiÖn tîng tª, co c¬ ? NÕu s¬ ý cã thÓ bÞ ®iÖn giËt lµm chÕt b¾p, tim ngõng ®Ëp, ng¹t thë. ngêi. §iÖn giËt co sbiÓu hiÖn g×? - §ã cÝnh lµ t¸c dông sinh lÝ cña dßng - Dßng ®iÖn cã h¹i . ®iÖn Tù lÊy vÝ dô. ? Dßng ®iÖn qua c¬ thÓ ngêi cã lîi hay cã h¹i? Cho vÝ dô ? * GV lu ý: - Dßng ®iÖn g©y ra t¸c dông sinh lÝ: + Dòng điện có cờng độ 1mA đi qua c¬ thÓ ngêi g©y ra c¶m gi¸c tª, co c¬ b¾p (®iÖn giËt) . Dßng ®iÖn cµng m¹nh cµng nguy hiÓm cho søc khoÎ vµ tÝnh.
<span class='text_page_counter'>(44)</span> m¹ng cña con ngêi. Dßng ®iÖn ¶nh hëng nghiêm trọng đến hệ thần kinh, tim ngõng ®Ëp, ng¹t thë, nÕu dßng ®iÖn m¹nh cã thÓ g©y tö vong. BiÖn ph¸p an toµn: cÇn tr¸nh bÞ ®iÖn giËt b»ng c¸ch sö dông c¸c chÊt c¸ch điện để cách li dòng điện với cơ thể và tu©n thñ c¸c quy t¾c an toµn ®iÖn. + Tuy nhiªn, nÕu dßng ®iÖn cã cêng độ nhỏ đợc sử dụng để chữa bệnh (điện châm). Trong cách này, các điện cực đợc nèi víi c¸c huyÖt, c¸c dßng ®iÖn lµm các huyệt đợc kích thích hoạt động . ViÖt Nam lµ níc cã nÒn y häc ch©m cøu tiªn tiÕn trªn thÕ giíi.. Hoạt động 6:. Cñng cè - VËn dông - Híng dÉn vÒ nhµ (7phót). Cñng cè Y/c HS đọc ghi nhớ cuối bài. §äc ghi nhí cuèi bµi. VËn dông : - VËn dông lµm C7, C8 VËn dông lµm C7, C8 - Cho häc sinh lµm mét sè bµi tËp tr¾c nghiÖm Híng dÉn vÒ nhµ: - Häc thuéc bµi. - Lµm bÇi tËp trong SBT. - Ôn tập các kiến thức đã học từ ®Çu ch¬ng dÕn bµi 23.. Ngµy d¹y: TiÕt. I- Môc tiªu: II- ChuÈn bÞ: * Mçi nhãm: III- hoạt động dạy – học: 1)ổn định : 2)Bµi cò: 3)Bµi míi: Hoạt động của thầy. Hoạt động 1: Tổ chức t×nh huèng häc tËp: 4)DÆn dß:. Hoạt động của trß. Néi dung ghi b¶ng. TiÕt.
<span class='text_page_counter'>(45)</span> Ngµy d¹y:. TiÕt 29: HiÖu ®iÖn thÕ I- Môc tiªu: -Biết đợc ở hai cực của nguồn điện có sự nhiễm điện khác nhau và giữa chúng có một hiÖu diÖn thÕ. -Nêu đợc đơn vị của hiệu điện thế là Vôn (V). -Sử dụng đợc Vôn kế để đo hiệu điện thế giữa hai cực để hở của một pin hay ácqui. II-ChuÈn bÞ: *C¶ líp: - mét sè lo¹i pin vµ acqui -một đồng hồ vạn năng *Mçi nhãm: - 2 pin - 1 v«n kÕ cã GH§ 5V cã §CNN lµ 0,1V - 1 bóng đèn pin. - 1 c«ng t¾c - d©y dÉn III- Hoạt động dạy học: 1) ổn định: 2) Bài cũ: ? Thế nào là cờng độ dòng điện? Đơn vị cờng độ dòng điện là gì? Sử dụng dụng cụ gì để đo cờng độ dòng điện? 3) Bµi míi: Hoạt động của thầy. Hoạt động của trò. Hoạt động 1: Tổ chức tình huèng häc tËp: -GV thông báo rõ thêm về - HS theo dõi vấn đề mẫu đối thoại ở SGK: Bạn Nam cÇm mét viªn pin, nhng cã nhiÒu lo¹i pin cã ghi sè v«n kh¸c nhau. VËy V«n lµ g×? §Ó hiÓu V«n lµ g× ta t×m hiÓu vÒ hiÖu ®iÖn thÕ! Hoạt động 2: Tìm hiểu về hiệu điện thế và đơn vị -§äc SGK hiÖu ®iÖn thÕ: -Y/c HS đọc SGK nắm thông tin về HĐT và đơn -HS ghi vở vÞ. -GV th«ng b¸o l¹i kiÕn thøc vµ cho HS ghi vë. -Y/c HS thùc hiÖn c©u C1 ë -Lµm c©u C1 SGK -GV thèng nhÊt ý kiÕn Hoạt động 3: Tìm hiểu v«n kÕ: -Y/c HS đọc SGK và trả lời -§äc SGK vµ tr¶ lêi c©u hái “? V«n kÕ lµ g×”. Néi dung ghi b¶ng. TiÕt 29: HiÖu. ®iÖn thÕ. I- HiÖu ®iÖn thÕ: Nguån ®iÖn t¹o ra gi÷a hai cùc cña nã mét hiÖu ®iÖn thÕ KÝ hiÖu H§T lµ U §¬n vÞ H§T lµ V«n, kÝ hiÖu lµ V Ngoài ra còn có các đơn vÞ kh¸c nh: miliV«n(mV), kil«V«n(kV) 1mV=0,001V 1kV=1000V. II-V«n kÕ: Vôn kế là dụng cụ để đo.
<span class='text_page_counter'>(46)</span> -Y/c HS thùc hiÖn theo c¸c môc 1,2,3,4,5 cña c©u C2 -Tæ chøc HS th¶o luËn vµ tr¶ lêi c¸c c©u hái - GV chèt l¹i, vµ thèng nhất vấn đề Hoạt động 4: Đo hiệu điện thế giữa hai cực để hở của nguån ®iÖn: -Y/c HS lµm viÖc theo nhãm : +đọc thông tin ở SGK từ mục 1 đến mục 5 +GV híng dÉn c¸ch thùc hiÖn -GV ph¸t dông cô cho c¸c nhãm ,vµ theo dâi thùc hiÖn -Tæ chøc HS th¶o luËn vµ tr¶ lêi. -Thùc hiÖn theo nhãm. hiÖu ®iÖn thÕ. -HS th¶o luËn theo híng dÉn cña GV. -HS lµm viÖc theo nhãm, theo c¸c híng dÉn cña GV. -HS nhËn dông cô vµ thùc hiÖn. * Sè v«n ghi trªn mçi -Rót ra kÕt qu¶ vµ thùc nguån ®iÖn lµ gi¸ trÞ hiÖu hiÖn so s¸nh vµ rót ra ®iÖn thÕ gi÷a hnai cùc cña kÕt luËn. nã khi cha m¾ vµo m¹ch ®iÖn. IV. VËn dông: C4 Hoạt động 5: Vận dụng: -HD Hs tr¶ lêi c¸c c©u hái -HS lµm bµi theo HD C5 C6 cña GV từ C4 đến C6 4. DÆn dß: - Häc bµi theo phÇn ghi nhí - §äc thªm phÇn “Cã thÓ em cha biÕt” - lµm c¸c bµi tËp trong SBT - Xem tríc bµi míi..
<span class='text_page_counter'>(47)</span> Ngµy d¹y:14/04/2006 TiÕt 30: HiÖu ®iÖn thÕ gi÷a hai ®Çu dông cô. dïng ®iÖn. I. Môc tiªu: -Nêu đợc hiệu diện thế giữa hai đầu bóng đèn bằng không khi không có dòng điện chạy qua bóng đèn -Hiểu đợc hiệu điện thế giữa hai đầu bóng đèn càng lớn thì dòng điện qua đèn có cờng độ càng lớn. -Hiểu đợc mỗi dụng cụ điện chỉ hoạt động bình thờng khi sử dụng đúng với hiệu điện thế định mức có giá trị ghi trên mỗi dụng cụ. -Sử dụng đợc Ampekế và Vônkế để đo cờng độ dòng điện và hiệu điện thế II. ChuÈn bÞ: Mçi nhãm: - 2 pin loại 1,5V và giá đựng - 1 V«nkÕ - 1AmpekÕ - 1 bóng đèn pin - 1 c«ng t¾c - 7 ®o¹n d©y GV: bảng 1, sơ đồ hình 26.3 III. Hoạt động dạy- học: 1/ ổn định: 2/ KiÓm tra bµi cò: ? Hiệu điện thế đợc tạo ra bằng dụng cụ nào? Số Vôn ghi trên mỗi dụng cụ dùng điện cã ý nghÜa g×? 3/ Néi dung bµi míi Hoạt động của Thầy. Hoạt động 1: Tạo tình huèng häc tËp: GV đặt vấn đề nh ở SGK và chó ý víi HS sè V«n nµy cã g× kh¸c víi sè V«n ghi trªn mçi dông cô dïng ®iÖn Hoạt động 2: Làm TN 1: -Y/c HS đọc SGK nắm thông tin vÒ c¸ch thùc hiÖn TN vµ y/c cÇn rót ra -GV ph¸t dông cô vµ híng dÉn cho c¸c nhãm thùc hiÖn TN -Y/c HS tr¶ lêi C1. Hoạt động 3: Làm TN 2 -Tơng tự y/c HS đọc SGk và n¾m th«ng tin vÒ TN -GV híng dÉn c¸ch thùc hiÖn, y/c HS tr¶ lêi c¸c c©u. Hoạt động của trò. Néi dung ghi b¶ng. TiÕt 30: HiÖu ®iÖn. -HS theo dõi vấn đề, nªu ra dù ®o¸n.. thÕ gi÷a hai ®Çu dông cô dïng ®iÖn. I. HiÖu ®iÖn thÕ gi÷a hai ®Çu bãng -HS đọc SGK, nắm đèn: thông tin và y/c của 1/Khi bóng đèn cha mắc TN vµo m¹ch ®iÖn: -HS làm TN theo Khi bóng đèn cha đợc nhãm, rót ra nhËn xÐt m¾c vµo m¹ch ®iÖn th× -HS tr¶ lêi C1. hiÖu ®iÖn thÕ gi÷a hai ®Çu bóng đèn bằng không. 2/ Khi bóng đèn đợc m¾cvµo m¹ch ®iÖn: -HS đọc SGK và nắm th«ng tin vÒ TN -HS theo dâi HD cña GV, tr¶ lêi c¸c c©u hái.
<span class='text_page_counter'>(48)</span> hái: ? Sơ đồ mạch điện hình 26.3 cã c¸c thµnh phÇn nµo ? nªu t¸c dông cña V«nkÕ vµ AmpekÕ. -Lu ý HS mắc đúng mạch ®iÖn vµ c¸c chèt cña v«nkÕ vµ ampekÕ -Tæ chøc HS lªn b¶ng ®iÒn kÕt qu¶ vµo b¶ng 1 ë trªn b¶ng -HD Hs nhËn xÐt b¶ng kÕt qu¶ vµ t×m tõ thÝch hîp ®iÒn vµo chæ trèng ë C3. -Y/c HS đọc tiếp phần thông tin ë SGK vÒ gi¸ trÞ hiÖu ®iÖn thế định mức của dụng cụ dïng ®iÖn ? Hãy trả lời câu hỏi đặt ra ở ®Çu bµi -GV chèt l¹i kiÕn thøc vÒ gi¸ trị hiệu điện thế định mức -Y/c HS tr¶ lêi C4 Hoạt động 4: Tìm hiểu sự tơng tự giữa hiệu điện thế víi sù chªnh lÖch mùc níc: -Y/c HS quan s¸t h×nh 26.3 vµ tr¶ lêi C5 -Cho đại diện các nhóm trả lêi vµ tæ chøc c¸c nhãm kh¸c th¶o luËn nhËn xÐt. đặt ra. -Thùc hiÖn m¾c dông cụ theo đúng sơ đồ và thùc hiÖn TN rót ra -HiÖu ®iÖn thÕ gi÷a hai kết quả điền vào bảng đầu bóng đèn bằng không 1 th× kh«ng cã dßng ®iÖn chạy qua bóng đèn. -HiÖu ®iÖn thÕ gi÷a hai -HS nhận xét và tìm từ đầu bóng đèn càng lớn tr¶ lêi cho C3 (nhá) th× dßng ®iÖn ch¹y qua bóng đèn có cờng độ cµng lín (cµng nhá). -HS đọc tiếp thông tin * Sè v«n ghi trªn mçi ë SGK dông cô ®iÖn cho biÕt gi¸ -HS tr¶ lêi trị hiệu điện thế định mức để dụng cụ đó hoạt động b×nh thêng. -HS tr¶ lêi C4. II. Sù t¬ng tù gi÷a -HS quan s¸t h×nh vµ hiÖu ®iÖn thÕ víi sù chªnh lÖh mùc tr¶ lêi C5 níc: a) Khi cã sù chªnh lÖch mùc nø¬c gi÷a hai ®iÓm A vµ B th× cã dßng níc chảy từ A đến B b) Khi cã hiÖu ®iÖn thÕ giữa hai đầu bóng đèn thì cã dßng ®iÖn ch¹y qua bóng đèn. c) M¸y b¬m níc t¹o ra sù chªnh lÖch mùc níc t¬ng tù nh nguån ®iÖn t¹o ra hiÖu ®iÖn thÕ III. VËn dông -HS tr¶ lêi vËn dông C6 Hoạt động 5: Vận dụng HD HS tr¶ lêi c¸c c©u vËn theo híng dÉn cña GV C7 C8 dông C6, C7, C8 4/ DÆn dß: - Häc bµi theo phÇn ghi nhí.
<span class='text_page_counter'>(49)</span> - §äc thªm phÇn “Cã thÓ em cha biÕt” - Lµm c¸c bµi tËp trong SBT - Xem tríc bµi míi..
<span class='text_page_counter'>(50)</span> Ngµy d¹y:17/04/2006 Tiết 31: Thực hành: ĐO cờng độ dòng điện và hiệu điện thế đối với đoạn mạch nối tiếp I. Môc tiªu: -Biết mắc nối tiếp hai bóng đèn -Thực hành đo và phát hiện đợc quy luật về cờng độ dòng điện và hiệu điện thế trong mạch điẹn mắc nối tiếp hai bóng đèn. II. ChuÈn bÞ: Mçi nhãm: - 1 nguån ®iÖn 3-6V - 1c«ng t¾c - 1 ampekÕ - 2 đèn pin lắp sẵn vào đế đèn - 1v«nkÕ - 7 đoạn dây đồng Mçi HS chuÈn bÞ s½n mét b¶n b¸o c¸o thùc hµnh. III. Hoạt động dạy- học: 1/ ổn định: 2/ KiÓm tra bµi cò: GV kiểm tra phần kiến thức về hiẹu điện thế và cờng độ dòng điện mà HS đã chuẩn bị ë mÉu b¸o c¸o. 3/ Néi dung bµi míi Hoạt động của Thầy. Hoạt động của trò. Néi dung ghi b¶ng. Hoạt động 1:Giáo viên nêu TiÕt 31: Thùc hµnh: §O cờng độ dòng điện mục đích, nội qui và hớng và hiệu điện thế đối dÉn néi dung thùc hµnh : víi ®o¹n m¹ch - GV nêu mục đích, nội qui nèi tiÕp -Theo dâi, n¾mnéi tiÕt thùc hµnh -Y/c HS đọc SGK nắm nội dung thực hành và nội qui. dung cña tiÕt thùc hµnh Néi dung thùc hµnh: -GV chèt l¹i néi dung 1/M¾c nèi tiÕp hai bãng đèn C1,C2 2/Đo cờng độ dòng điện đối với đoạn mạch nối tiÕp: môc a, b vµ C3 3/Đo hiệuđiện thế đối với ®o¹n m¹ch m¾c nèi tiÕp: môc a, b vµ C4 Hoạt động 2: Hớng dẫn hs thùc hµnh: -GV híng dÉn c¸c nnäi dung thùc hµnh trªn dông cô -C¸c nhãm theo dâi và chú ý cho HS mắc đúng HD của GV theo sơ đồ mạch điện và đúng các chốt của vônkế và ampekÕ. -Ph¸t dông cô cho c¸c nhãm vµ theo dâi c¸c nhãm tiÕn -NhËn dông cô vµ tiÕn hµnh ph©n c«ng c«ng hµnh TN viÖc cho c¸c thµnh viªn, thùc hµnh theo các nội dung đã đợc.
<span class='text_page_counter'>(51)</span> híng dÉn -Ghi c¸c néi dung vµo Hoạt động 3: Rút kinh bản báo cáo nghiÖm giê thùc hµnh: --Y/c HS nép b¸o c¸o thùc -HS nép bµi, thu dän hµnh, thu dän dông cô -GV nhËn xÐt ý thøc, th¸i dông cô độ, tác phong làm việc của HS 4/ DÆn dß: NhËn xÐt kÕt qu¶ tiÕt thùc hµnh DÆn dß chuÈn bÞ cho tiÕt thùc hµnh sau.
<span class='text_page_counter'>(52)</span> Ngµy d¹y:24/04/2006 Tiết 32: Thực hành: Đo cờng độ dòng điện và hiệu điện thế đối với đoạn mạch mắc song song I. Môc tiªu: -Biết mắc song song hai bóng đèn -Thực hành đo và phát hiện đợc quy luật về cờng độ dòng điện và hiệu điện thế trong mạch điện mắc song song hai bóng đèn. II. ChuÈn bÞ: Mçi nhãm: - 1 nguån ®iÖn 3-6V - 1 c«ng t¾c - 1 ampekÕ - 2 đèn pin lắp sẵn vào đế đèn - 1v«nkÕ - 7 đoạn dây đồng Mçi HS chuÈn bÞ s½n mét b¶n b¸o c¸o thùc hµnh. III. Hoạt động dạy- học: 1/ ổn định: 2/ KiÓm tra bµi cò: GV kiểm tra phần kiến thức mà HS đã chuẩn bị ở mẫu báo cáo. GV thu b¶n b¸o c¸o TH cña tiÕt tríc vµ nhËn xÐt. 3/ Néi dung bµi míi Hoạt động của Thầy. Hoạt động của trò. Néi dung ghi b¶ng. Hoạt động 1:Giáo viên nêu TiÕt 32: Thùc hµnh: §O cờng độ dòng điện mục đích, nội qui và hớng và hiệu điện thế đối dÉn néi dung thùc hµnh : víi ®o¹n m¹ch song - GV nêu mục đích, nội qui -Theo dâi, n¾m néi song tiÕt thùc hµnh -Y/c HS đọc SGK nắm nội dung thực hành và nội qui. dung cña tiÕt thùc hµnh Néi dung thùc hµnh: -GV chèt l¹i néi dung: 1/M¾c song song hai bãng +HD c¸ch nhËn biÕt m¹ch đèn m¾c song song C1, C2 +Ph©n tÝch m¹ch m¾c song 2/Đo hiệu điện thế đối với song để thấy đợc đặc điểm ®o¹n m¹ch song song cña nã. môc a, b vµ C3,C4 +TiÕn hµnh theo c¸c néi 3/Đo cờng độ dòng điện dung ë SGK đối với đoạn mạch song song môc a, b, c vµ C5 Hoạt động 2: Hớng dẫn hs thùc hµnh: -GV híng dÉn c¸c néi dung thùc hµnh trªn dông cô vµ -C¸c nhãm theo dâi chú ý cho HS mắc đúng HD của GV theo sơ đồ mạch điện và đúng các chốt của vônkế và ampekÕ. -Ph¸t dông cô cho c¸c nhãm vµ theo dâi c¸c nhãm tiÕn -NhËn dông cô vµ tiÕn hµnh ph©n c«ng c«ng hµnh TN viÖc cho c¸c thµnh viªn, thùc hµnh theo các nội dung đã đợc.
<span class='text_page_counter'>(53)</span> híng dÉn -Ghi c¸c néi dung vµo Hoạt động 3: Rút kinh bản báo cáo nghiÖm giê thùc hµnh: --Y/c HS nép b¸o c¸o thùc -HS nép bµi, thu dän hµnh, thu dän dông cô -GV nhËn xÐt ý thøc, th¸i dông cô độ, tác phong làm việc của HS 4/ DÆn dßvµ cñng cè: GV chèt l¹i kiÕn thøc võa rót ra trong tiÕt thùc hµnh NhËn xÐt kÕt qu¶ tiÕt thùc hµnh DÆn dß chuÈn bÞ cho tiÕt thùc hµnh sau.
<span class='text_page_counter'>(54)</span> Ngµy d¹y: TiÕt 33: an toµn khi sö dông ®iÖn. I. Môc tiªu: -Nêu đợc hiệu điện thế an toàn -Hiểu đợc hiệu điện thế giữa hai đầu bóng đèn càng lớn thì dòng điện qua đèn có cờng độ càng lớn. -Hiểu đợc mỗi dụng cụ điện chỉ hoạt động bình thờng khi sử dụng đúng với hiệu điện thế định mức có giá trị ghi trên mỗi dụng cụ. -Sử dụng đợc Ampekế và Vônkế để đo cờng độ dòng điện và hiệu điện thế II. ChuÈn bÞ: Mçi nhãm: ? nªu t¸c dông cña V«nkÕ vµ - 2 pin loại 1,5V và giá đựng AmpekÕ. - 1 V«nkÕ -Lu ý HS mắc đúng mạch -Thực hiện mắc dụng - 1AmpekÕ điện và các chốt của vônkế cụ theo đúng sơ đồ và vµ ampekÕ thùc hiÖn TN rót ra - 1 bóng đèn pin -Tæ chøc HS lªn b¶ng ®iÒn kÕt qu¶ ®iÒn vµo b¶ng - 1 c«ng t¾c kÕt qu¶ vµo b¶ng 1 ë trªn 1 - 7 ®o¹n d©y b¶ng -HS nhËn xÐt vµ t×m tõ GV: bảng 1, sơ đồ hình 26.3 tr¶ lêi cho C3 III. Hoạt động dạy- học: Hoạt động 3: Tìm hiểu hiện 1/ ổn định: tîng ®o¶n m¹ch: 2/ KiÓm tra bµi cò: -Y/c HS đọc tiếp phần thông -HS đọc tiếp thông tin ? Hiệu điện thế đợc tạo ra bằng tin ë SGK vÒ gi¸ trÞ hiÖu ë SGK dông cô nµo? Sè V«n ghi trªn mçi điện thế định mức của dụng -HS trả lời dông cô dïng ®iÖn cã ý nghÜa g×? cô dïng ®iÖn 3/ Néi dung bµi míi ? Hãy trả lời câu hỏi đặt ra ở ®Çu bµi Hoạt động của Thầy Hoạt động của trò -GV chèt l¹i kiÕn thøc vÒ gi¸ -HS tr¶ lêi C4 Hoạt động 1: Tạo tình trị hiệu điện thế định mức huèng häc tËp: tr¶ lêi C4 dâi HS vÊn đề,4: GV đặt vấn đề nh ở SGK và -HS theo -Y/c Ho¹t động hiÓu c¸c ®o¸n. t¾c an T×m chó ý víi HS sè V«n nµy cã nªu ra dù quy toµn khi sö -HS quan s¸t h×nh vµ g× kh¸c víi sè V«n ghi trªn tr¶ lêi C5 dông ®iÖn mçi dông cô dïng ®iÖn -Y/c HS quan s¸t h×nh 26.3 Hoạt động 2: Tìm hiểu tr¶ lêin¾m C5 SGK, dòng điện đi qua cơ thể ng- -HS đọc và -Cho đại diÖn c¸c nhãm tr¶ th«ng tin vµ y/c cña êi: lêi vµ tæ chøc c¸c nhãm kh¸c -Y/c HS đọc SGK nắm thông TN th¶o luËn nhËn xÐt tin vÒ c¸ch thùc hiÖn TN vµ -HS lµm TN theo y/c cÇn rót ra DÆnxÐtdß: nhËn -GV ph¸t dông cô vµ híng nhãm, rót ra 4/ dÉn cho c¸c nhãm thùc hiÖn -HS tr¶ lêi C1.- Häc bµi theo phÇn ghi nhí TN - §äc thªm phÇn “Cã thÓ em cha biÕt” -Y/c HS tr¶ lêi C1 - Lµm c¸c bµi tËp trong SBT - Xem tríc bµi míi. - -GV híng dÉn c¸ch thùc hiÖn, y/c HS tr¶ lêi c¸c c©u hái: ? Sơ đồ mạch điện hình 26.3 cã c¸c thµnh phÇn nµo. -HS đọc SGK và nắm th«ng tin vÒ TN -HS theo dâi HD cña GV, tr¶ lêi c¸c c©u hái đặt ra. -dßng 25mA th¬ng. II. H m¹ch cña c. SGK. III. c toµn ®iÖn:.
<span class='text_page_counter'>(55)</span> nhãm( §¹i diÖn nhãm gµykiÓm tra: chØ cÇn kiÓm tra d¹ysè : c©u, kh«ng yªu cÇu phÇn néi dung ) TiÕt 34 : Tæng kÕt Hoạt động 2: Yêu cầu HS ch¬ng 3 : ®iÖn lÇn lît ph¸t biÓu phÇn vËn dông häc - Mçi c©u gäi 2 HS tr¶ lêi, c¶ líp nhËn xÐt I) Môc tiªu: GV thèng nhÊt ý kiÕn, ghi b¶ng phÇn tr¶ lêi - ¤n tËp, còng cè l¹i kiÕn thøc Hoạt động 3: Trò chơi ô vÒ ®iÖn häc - LuyÖn tËp c¸ch vËn dông kiÕn ch÷ -GV kÎ « ch÷ lªn b¶ng thøc vÒ ®iÖn vµo cuéc sèng phô. HD HS c¸ch ch¬i: - HÖ thèng ho¸ l¹i kiÕn thøc - §iÒn tõ vµo hµng ngang, cña ch¬ng 3 mçi hµng lµ mét tõ theo II) ChuÈn bÞ gîi ý. - HS chuẩn bị đề cơng ôn tập - Mỗi nhóm cử 1 đại diện theo phÇn tù kiÓm tra tham gia. Trả lòi đợc 1 từ - GV kÎ s¼n b¶ng : ¤ chö 2 diÓm ( tõ hµng däc 10 III) Hoạt động dạy học: diÓm ) 1) ổn định Céng diÓm vµ xÕp lo¹i 2) Bµi cò : kÕt hîp trong phµn theo thø tù «n tËp -GV tuyªn d¬ng nhãm cã 3) Bµi míi nhiều diểm , động viên nhãm Ýt diÓm. Hoạt động của thầy. viªn. HS lÇn lît tr¶ lêi, c¸c HS nhËn xÐt, söa l¹i c¸c phÇn cßn sai.. HS theo dâi sù HD cña GV. N¾m luËt ch¬i. Cử đại diện nhóm tham gia trß ch¬i.. Líp tham gia tuyªn d¬ng, động viên. Hoạt động của trò. Hoạt động 1: Tổ chức (3/) 4, Cñng cè: NÕu cßn thêi gian, GV nªu c©u - Tæ chøc cho HS kiÓm hỏi đầu chơng để HS trả lời tra : VÒ nhµ häc bµi theo dÒ c¬ng «n tra phần tự kiểm tra đã - Đại diện nhóm5,kiểm DÆn dß c¸c nhãm chuÈn bÞ ë trong chuÈn bÞ cña tập và chuản bị để kkiểm tra học kì..
<span class='text_page_counter'>(56)</span>