(Sáng kiến kinh nghiệm) vẽ hình chiếu trong phần vẽ kỹ thuật công nghệ 8

Tên đề tài: Vẽ hình chiếu trong phần Vẽ kỹ
thuật Công nghệ 8
I.

Đặt vấn đề

I.1. Lí do chọn đề tài
Đặc thù của môn Công Nghệ 8 ở trờng THCS là gắn kết lý
thuyết với thực hành, bớc đầu hình thành cho các em thói quen
làm việc theo quy trình và từ đó hình thành tác phong lao
động công nghiệp.
Xuất phát từ đặc điểm tâm lí lứa tuổi của học sinh THCS
nói chung và lớp 8 nói riêng là đều luôn tò mò, thích khám phá và
chờ đợi những cách thức tiÕp cËn tri thøc míi nhÊt vµ nhanh nhÊt,
mn chøng tỏ mình và thích đợc khen trớc đám đông trong khi
đó lại dễ dàng buông xuôi, chán nản khi tự mình giải quyết một
công việc có yêu cầu hơi cao hơn so với khả năng của mình.
Mục tiêu của giáo dục trong giai đoạn hiện nay là phát huy
tính tích cùc chđ ®éng cđa ngêi häc (Sù tÝch cùc chđ động đợc
hiểu theo nghĩa ngời học đợc tạo điều kiện để chủ động ở mức
độ cao nhất trong quá trình tìm tòi, phát hiện và giải quyết vấn
đề dới sự hớng dẫn, tổ chức, quản lí của giáo viên). Từ đó hình
thành và rèn luyện cho các em kĩ năng vËn dơng kiÕn thøc vµo
bµi thùc hµnh vµ vµo thùc tiễn cuộc sống.
Với sự mở mang của các ngành công nghiệp, nhất là ngành
cơ khí chế tạo thì đòi hỏi bản vẽ phải thể hiện một cách chính
xác, rõ ràng các vật thể đợc biểu diễn. Phơng pháp vẽ các hình
chiếu vuông góc là phơng pháp cơ bản dùng để xây dựng các
bản vẽ kĩ thuật.
Từ lâu, tất cả các công trình, máy móc từ bé đến lớn, trớc
khi thi công, chế tạo đều đợc ngời ta vẽ và tính toán trớc. Bản vẽ

kĩ thuật đợc sử dụng rộng rÃi trong tất cả các ngành nghề có liên
quan đến kĩ thuật. Có thể nói bản vẽ kĩ thuật là ngôn ngữ dùng
chung trong ngành kĩ thuật.
Phân môn vẽ kĩ thuật của Công Nghệ lớp 8 đòi hỏi trí tởng
tợng không gian, là môn học góp phần giúp học sinh hình thành
tính năng động, sáng tạo tiếp cận với tri thức khoa học và định
hớng tốt hơn cho ngành nghề của mình sau này. Đồng thời cung
cấp cho học sinh những kiến thức cơ bản về kĩ thuật công
nghiệp, học sinh nắm đợc phơng pháp sử dụng phép chiếu, các
hình biểu diễn (hình cắt, mặt cắt) để thể hiện, biểu diễn

Nguyễn Văn Hiệu Thủy Quảng Bình

Trờng THCS Sen Thủy LÖ

1


Tên đề tài: Vẽ hình chiếu trong phần Vẽ kỹ
thuật Công nghệ 8
một chi tiết máy, một vật thể hay một sản phẩm cơ khí hoàn
chỉnh. Thông qua đó giúp các em đọc đợc các bản vẽ kĩ thuật
đơn giản và là cơ sở cho quá trình học tập gia công định dạng
(lớp 10), kĩ thuật cơ khí (lớp 11) và giáo dục học sinh trong lao
động, sản xuất .
Do nhiều nguyên nhân cả khách quan và chủ quan mà hiện
tại kết quả phần Vẽ kĩ thuật trong môn học Công nghệ 8 cha đạt
đợc kết quả nh mong muốn: Bao gồm chất lợng môn học cũng nh
sự hứng thú của học sinh khi tiếp xúc với phần học này.
Qua quá trình khảo sát theo dõi, tôi nhận thấy rằng nguyên

nhân chính dẫn đến tình trạng đó chính là học sinh hiểu
không rõ ràng về khái niệm hình chiếu, không vẽ hoàn thiện một
hình chiếu. Học sinh đà thiếu đi những kĩ năng cơ bản về vẽ
hình chiếu, dẫn đến không đọc đợc nội dung của các bản vẽ kĩ
thuật đơn giản ở SGK, nên không thích học từ đó dẫn đến chất
lợng thấp.
Với những kiến thức cơ bản đà đợc học và những kinh
nghiệm tích lũy đợc trong quá trình giảng dạy, tôi xin trình bày
đề tài: Vẽ hình chiếu trong phân môn Vẽ Kỹ thuật Công
nghệ 8 với mong muốn góp phần cùng với đồng nghiệp đem
đến cho học sinh những gì tốt nhất trong khi tiếp cận phần Vẽ
Kỹ thuật môn Công nghệ 8.
I.2. Nhiệm vụ của đề tài:
Trong đề tài này phải giải quyết một số nhiệm vụ cơ bản sau:
- Khảo sát tình hình thực trạng của phần vẽ kĩ thuật ở đơn
vị nơi công tác.
- Cơ sở lí luận, cơ sở thực tiễn của việc vẽ các loại hình
chiếu.
- Kĩ thuật cơ bản khi vẽ hình chiếu.
- Quy trình các bớc vẽ hình chiếu hiệu quả.
- Cách trình bày một bản vẽ kĩ thuật đúng, khoa học.
- Nghiên cứu hiệu quả của phân môn sau khi áp dụng đề tài
đối với học sinh và rút ra bài học kinh nghiệm trong việc giảng
dạy.
i.3. Phơng pháp nghiên cứu

Nguyễn Văn Hiệu Thủy Quảng Bình

Trờng THCS Sen Thđy – LƯ

2


Tên đề tài: Vẽ hình chiếu trong phần Vẽ kỹ
thuật Công nghệ 8
Để thực hiện tốt các nhiệm vụ nghiên cứu đà đề ra ở trên,
tôi sử dụng các phơng pháp nghiên cứu sau:
- Nghiên cứu lí thuyết: Tổng quan các nhiệm vụ dạy học, các
văn bản chỉ đạo về đổi mới, nâng cao chất lợng dạy học, lí
thuyết về hì nh học họa hình.
- Trình bày mẫu các dạng đọc và vẽ hình chiếu.
- Xây dựng quy trình vẽ hình chiếu đơn giản.
- Vận dụng vào thực tiễn nơi công tác: khảo sát tình hình
trớc và sau khi áp dụng đề tài.
i.4. Phạm vi và thời gian thực hiện đề tài.
- Phạm vi: Trờng THCS Sen Thủy .
- Thời gian: Từ năm 2005 - 2010.

II. GiảI quyết vấn đề
II.1. Cơ sở lí luận
Xuất phát từ việc muốn công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất
nớc đòi hỏi phải có con ngời công nghiệp. Nói cách khác là phải
nâng cao trình độ kĩ thuật cho mọi ngời, tạo cơ sở cho họ sớm
tiếp cận với khoa học công nghệ một cách nhanh nhất và hiệu
quả nhất.
Quán triệt chủ trơng, chính sách của Đảng và nhà nớc, bộ
Giáo dục và đào tạo đà đổi mới chơng trình dạy học các cấp học
phổ thông nói chung và cấp Trung học cơ sở nói riêng. Môn học
Công nghệ 8 cũng nằm trong lộ trình đó, và phân môn Vẽ Kĩ
thuật đợc coi là nét mới, khó trong chơng trình giảng dạy.

Vẽ kĩ thuật là môn học cơ sở quan trọng trong bộ môn công
nghệ công nghiệp nói riêng và trong lĩnh vực kĩ thuật nãi chung.
Nã cung cÊp cho häc sinh nh÷ng hiĨu biÕt cơ bản về hình
chiếu, về bản vẽ, và những kĩ năng đọc và xử lí các bản vẽ kĩ
thuật. Bồi dỡng và phát triển trí tởng tợng không gian, t duy kĩ
thuật đồng thời rèn luyện tác phong làm việc theo quy trình:
Khoa học, chính xác, có ý thức tổ chức kỉ luật, tính cẩn thận và
chính xác cho ngời học.

Nguyễn Văn Hiệu Thủy Quảng Bình

Trờng THCS Sen Thủy – LÖ

3


Tên đề tài: Vẽ hình chiếu trong phần Vẽ kỹ
thuật Công nghệ 8
Học tốt phần vẽ Kĩ thuật không những giúp ích cho việc học
tập các môn khoa học kĩ thuật khác mà còn ứng dụng vào thực tế
sản xuất và đời sống.
II.2. Cơ sở thực tiễn
Do đặc thù của môn học và tính thống nhất giữa các bộ
môn khoa học tự nhiên cha cao nên phần vẽ kĩ thuật của Công
nghệ 8 bị coi là Vợt trớcso với môn hình học không gian: Phần vẽ
kĩ thuật đợc phân bố vào học kì I trong khi đó một số kiến thức
hình học không gian mới chỉ bắt đầu học ở học kì II trong môn
hình học lớp 8.
Kiến thức của phần này lại hoàn toàn mới không mang tính
kế thừa từ các phân môn công nghệ trớc. Những bất cập này có

ảnh hởng lớn đến việc tiếp nhận kiến thức của học sinh trong
môn học này.
Bên cạnh đó khi giảng dạy môn Công nghệ nói chung và
phân môn vẽ kĩ thuật nói riêng còn gặp phải một thực trạng sau:
- Nội dung bài học dài trong khi chơng trình lại bị rút ngắn
từ 2 tiết/ tuần còn lại 1,5 tiết/ tuần.
- T tởng coi môn học này là môn phụ của một bộ phận giáo
viên, học sinh và phụ huynh nên việc đầu t cho môn học có thể
nói là không có hoặc không đáng kể.
- Điều kiện cơ sở vật chất của trờng còn thiếu thốn: Không
có phòng thực hành riêng, không có các mẫu vật trực quan để
giảng dạy.
- Phân môn Vẽ Kĩ Thuật là một môn khó, đòi hỏi phải có trí
tởng tợng không gian tốt, phải thờng xuyên đợc tiếp xúc với các
vật thể mẫu, với những sản phẩm trong thực tế sản xuất.
Trong quá trình giảng dạy bộ môn, có một số thuận lợi và khó
khăn sau:
1. Thuận lợi:
+ Học sinh : Ngoan, biết vâng lêi, cã ý thøc trong häc tËp,
ham häc hái.
+ Gi¸o viên: Đầu t nhiều thời gian cho việc soạn giảng, nghiên
cứu tài liệu. Tìm tòi chuẩn bị đồ dùng dạy học khá chu đáo.

Nguyễn Văn Hiệu Thủy Quảng Bình

Trờng THCS Sen Thđy – LƯ

4

Tên đề tài: Vẽ hình chiếu trong phần Vẽ kỹ
thuật Công nghệ 8
+ Về thiết bị: Đợc cung cấp khá đầy đủ, phù hợp với yêu cầu
môn học.
2. Khó khăn:
+ Học sinh, phụ huynh : Đôi khi còn xem nhẹ môn học vì
không phải là môn học chính.
+ Thời gian bố trí cho môn học giảm từ 2 tiết đến 1,5 tiết
/tuần làm cho nội dung bài học đà dài càng dài thêm. Giáo viên rất
khó bố trí thời gian hợp lí cho từng nội dung hoạt động dạy học.
Khi dạy xong chơng I phần vẽ kĩ thuật 8 năm học 2005 -2006
tôi đà tiến hành khảo sát kiến thức kĩ năng của các em để đánh
giá.
Kết quả :
+60% học sinh không hiểu hình chiếu vuông góc là gì?
Không phân biệt đợc hình chiếu vuông góc và hình chiếu trục
đo.
+75% học sinh không vẽ đợc hình chiếu vuông góc, không
biết vị trí các hình chiếu .
+25% học sinh nhận biết đợc và vẽ đợc hình chiếu nhng
vẫn còn thiếu sót.
Rõ ràng học sinh đà thiếu đi những kĩ năng cơ bản về vẽ
hình chiếu, do đó không đọc đợc nội dung của các bản vẽ kĩ
thuật đơn giản ở SGK.
II.3. ý nghĩa của đề tài
Xuất phát từ kết quả khảo sát kết quả nắm bắt kiến thức
của học sinh từ năm trớc. Với những gì đà học đợc và với tâm
huyết làm thế nào để học sinh nắm đợc kiến thức cơ bản của
môn học, tạo điều kiện cho các em giải quyết những yêu cầu của
bộ môn, có hứng thú khi tiếp cận môn học là mong muốn mà tôi

gửi gắm trong để tài này. Hi vọng trong quá trình vận dụng vào
thực tiễn đơn vị nơi mình công tác, các đồng nghiệp sẽ phát
huy hơn nữa để quá trình học - dạy phần vẽ kĩ thuật này đạt
kết quả nh mong đợi.

II.4. Giải pháp thực hiện
Nguyễn Văn Hiệu Thủy Quảng Bình

Trờng THCS Sen Thủy Lệ

5


Tên đề tài: Vẽ hình chiếu trong phần Vẽ kỹ
thuật Công nghệ 8
Môn học đòi hỏi học sinh phải t duy, tởng tợng cao, phải liên
hệ đợc giữa thực tế và nội dung học. Trên cơ sở truyền kiến thức
cho học sinh từ trực quan sinh động (các mẫu thật) đến t duy
trừu tợng (các bản vẽ các quy ớc) và trở về ứng dụng vào thực tiễn
bài học thì ngoài những nội dung chính trong chơng trình, ta
tiến hành bổ sung những kiến thức cơ bản sau cho các em:

1. Dạy học sinh biết kháiniệm và cách vẽ hình
chiếu
ở phần này, giáo viên đa ra những vật mẫu thật đơn giản,
và giúp cho học sinh hiểu khi nào chiếu ta phải chiếu vuông góc
với mặt phẳng chiếu. Khi vẽ hình chiếu cần lựa chọn mặt nào
của vật thể mà trên đó thể hiện đầy đủ nội dung, hình dạng
của vật thể mẫu. Do điều kiện mẫu vật thiếu nên giáo viên có
thể tự tạo đồ dùng dạy học từ các tấm xốp hoặc ghép bởi các tấm

bìa các tông khác nhau. Sau đó ta đánh số lên các mặt phẳng
cần chiếu của vật thể nh sau :
- Đánh số 1 vào mặt phẳng vuông góc của hớng chiếu thứ
nhất.
- Đánh số 2 vào mặt phẳng vuông góc của hớng chiếu thứ
hai.
- Đánh số 3 vào mặt phẳng vuông góc của hớng chiếu thứ ba
theo các bớc nh hình dới đây :

2
3
1

2
1

Nguyễn Văn Hiệu Thủy Quảng Bình

3

Trờng THCS Sen Thđy – LƯ

6


Tên đề tài: Vẽ hình chiếu trong phần Vẽ kỹ
thuật Công nghệ 8

2
Hình 1.

Khi vẽ hình chiếu ta tiến hành gỡ từng mặt đà đợc đánh
số dán vào bảng và đó là hình chiếu của vật thể. Hớng dẫn rõ
cho học sinh tìm hiểu các mặt đó trên bản vẽ dới dạng mặt
phẳng(Hình dạng, kích thớc,vị trí của từng mặt đợc chiếu). Có
thể đặt câu hỏi: Vì sao trên mặt phẳng chiếu cạnh lại có 2 số:
2 và 3 ?..

2. Dạy kĩ năng vẽ hình chiếu vuông góc từ hình
chiếu trục đo :
Khi học sinh đà vẽ đợc hình chiếu thông qua các vật thật. Ta
tiến hành cho học sinh vẽ hình chiếu vuông góc thông qua các
hình chiếu trục đo.
Giáo viên vẽ mẫu một hình chiếu trục đo, sau đó dựng các
mặt phẳng hứng trên trục toạ độ Oxyz để hứng các hình chiếu.
Qua đó học sinh hiểu rõ về phơng pháp chiếu. Ta tiến hành vẽ
theo các hình vẽ dới đây :

P3
P1

Nguyễn Văn Hiệu Thủy Quảng Bình

Trờng THCS Sen Thđy – LƯ

7


Tên đề tài: Vẽ hình chiếu trong phần Vẽ kỹ
thuật Công nghệ 8
P2

Hình 2 .
Trong không gian lấy ba mặt phẳng P 1, P2 và P3 vuông góc với
nhau :
- Mặt phẳng (P1) thẳng đứng (Mặt phẳng chiếu đứng).
- Mặt phẳng (P2) nằm ngang (Mặt phẳng chiếu bằng).
- Mặt phẳng (P3) nằm ở bên phải (Mặt phẳng chiếu cạnh).
Dễ dàng thấy rằng hình chiếu đứng của vật thể sẽ cho biết
chiều cao và chiều dài của nó, còn hình chiếu bằng cho biết
chiều rộng và chiều dài. Ba hình chiếu này bổ sung cho nhau sẽ
cung cấp đầy đủ các thông tin về hình dạng vật thể.
*Lu ý:
Vị trí của hình chiếu trên bản vẽ:
Để các hình chiếu nằm gọn trên cùng một mặt phẳng, sau
khi chiếu, ngời ta xoay mặt phẳng P2 quanh trục Ox, đa về trùng
với mặt phẳng P1, xoay mặt phẳng P3 quanh trục Oz đa P3 trùng
với P1(theo chiều mũi tên), ta đợc hình vẽ nh ( hình 3)

Nguyễn Văn Hiệu Thủy Quảng Bình

Trờng THCS Sen Thđy – LƯ

8


Tên đề tài: Vẽ hình chiếu trong phần Vẽ kỹ
thuật Công nghệ 8

Hình 3.

3. Dạy kĩ năng vẽ hình chiếu trục đo từ
chiếu cho trớc :

hình

z
z
c
C

O
A

B

A
o

y

B
y

x
x
Hình 4.
Trong không gian ta lấy một mặt phẳng P làm mặt phẳng
hình chiếu và đờng thẳng l không song song với mặt phẳng P
làm đờng chiếu. Gắn vào vật thể đợc biểu diễn hệ toạ độ
vuông góc theo ba chiều dài, rộng, cao của vật thể và đặt vật

thể sao cho phơng chiếu l không song song với trục toạ độ nào
của toạ độ. Sau đó chiếu vật thể cùng hệ toạ độ vuông góc lên

Nguyễn Văn Hiệu Thủy Quảng Bình

Trờng THCS Sen Thđy – LƯ

9


Tên đề tài: Vẽ hình chiếu trong phần Vẽ kỹ
thuật Công nghệ 8
mặt phẳng Ptheo phơng chiếu l, ta đợc hình biểu diễn của vật
thể gọi là hình chiếu trục đo của vật thể.
Hình chiếu của ba trục toạ độ là ox, oy, và ozgọi là các trục
đo (Hình 4).
Ta có các tỷ số:
O' A'
= p là hệ số biến dạng theo trục ox
OA

z
x

0

90

O' B'
= q là hệ số biến dạng trên trục oy.

OB

1

0

35

y

O' C
=
OC

r

là

hệ

số

biến

dạng

trên

trục

oz

Hình 5 .
+ Hình chiếu trục đo xiên góc cân. (hình 5 )
xoy = yoz
= 1, q = 0,5.

= 1350 xoz = 900 và các hệ số biến dạng p = r

+ Hình chiếu trục đo vuông góc đều. (hình 6 )
xoy = yoz =xoz = 1200
và
z

các

hệ

số

biến

dạng

p

=

q

=

r

=

1

1200
x

0

30

120 0

Nguyễn Văn Hiệu Thủy Quảng Bình

Trờng THCS Sen Thđy – LƯ

10


Tên đề tài: Vẽ hình chiếu trong phần Vẽ kỹ
thuật Công nghệ 8
y
H
ình 6 .
Giả sử ta muốn vẽ hình chiếu trục đo xiên góc cân hoặc

vuông góc đều theo hình vẽ này ta tiến hành nh sau:

Hình 7.
Trình tự vẽ

Hình chiếu trục đo
Xiên góc cân

Vuông góc đều

1. Vẽ mặt trớc
xoz làm cơ sở

2. Từ các đỉnh
của mặt cơ sở,
vẽ
các
đờng
song song với
trục oy và theo
hệ số biến dạng
của nó, đặt các
đoạn thẳng lên
các đờng song
song đó.

Nguyễn Văn Hiệu Thủy Quảng Bình

Trờng THCS Sen Thủy Lệ

11


Tên đề tài: Vẽ hình chiếu trong phần Vẽ kỹ
thuật Công nghệ 8
3. Nối các điểm
đÃ
đợc
xác
định, vẽ các đờng
khác
và
hoàn
thành
hình chiếu trục
đo bằng nét
mảnh.
4. Sửa chữa, tẩy
các đờng nét
phụ và tô đậm
hình chiếu trục
đo.

Cách vẽ hình chiếu của vật thể :

Hình 8a .

Nguyễn Văn Hiệu Thủy Quảng Bình

Trờng THCS Sen Thđy – LƯ

12


Tên đề tài: Vẽ hình chiếu trong phần Vẽ kỹ
thuật Công nghệ 8

Hình 8b .

Hình 8c .
Giả sử ta muốn vÏ ba h×nh chiÕu cđa vËt thĨ ( H×nh 8c.)
th× ta phải biết phân tích hình dạng của vật thể đó ra thành
những phần có hình dạng có các khối hình học.
- Vẽ hình hộp bao ngoài và dạng hình chữ L.
- Vẽ rÃnh của phần nằm ngang
- Vẽ lỗ hình trụ của phần thẳng đứng
- Cạnh khuất của vật thể đợc vẽ bằng nét đứt.
Có một số vật thể khi xem hình chiếu đứng và hình chiếu
bằng ta có thể suy ra hình dạng của vật thể. Nhng cũng có một

Nguyễn Văn Hiệu Thủy Quảng Bình

Trờng THCS Sen Thđy – LƯ

13


Tên đề tài: Vẽ hình chiếu trong phần Vẽ kỹ
thuật Công nghệ 8
số vật thể có các hình chiếu đứng giống nhau và hình chiếu

bằng giống nhau. Muốn phân biệt cần vẽ thêm hình chiếu cạnh
trên P3 (Hình 9. )

Hình 9 .
Chú ý: Không vẽ các đờng bao của các mặt phẳng
chiếu.
Cạnh thấy của vật thể đợc vẽ bằng nét liền
đậm.

4. Dạy kĩ năng ghi kích thớc :
Kích thớc trên bản vẽ kĩ thuật thể hiện độ lớn của vật thể,
cần đợc ghi đầy đủ, rõ ràng.
Muốn ghi kích thớc cần vẽ các đờng gióng kích thớc, đờng
ghi kích thớc và viết chữ số kích thớc.
Một số quy định cơ bản về nguyên tắc ghi kích thớc:
Chữ số kích thớc chỉ trị số kích thớc thật của vật thể, nó
không phụ thuộc vào tỷ lệ bản vẽ.
- Trên bản vẽ kĩ thuật, không đơn vị đo sau trị số đo độ
dài (mm)
- Chữ số kích thớc viết ở phía trên đờng kích thớc.

Nguyễn Văn Hiệu Thủy Quảng Bình

Trờng THCS Sen Thđy – LƯ

14


Tên đề tài: Vẽ hình chiếu trong phần Vẽ kỹ
thuật Công nghệ 8

- Các đờng gióng không đợc cắt qua các đờng kích thớc .
- Kích thớc của đờng tròn đợc ghi nh trên ( Hình 10a.) Trớc
con số kích thớc đờng kính có ghi kí hiệu .
- Những cung bé hơn nửa đờng tròn đợc ghi kích thớc bán
kính kèm thêm kí hiệu R ở phía trớc. (Hình 10b.)
11

a)

R20

b)
Hình 10 .

Để tránh làm bản vẽ phức tạp mỗi chiều của vật thể chỉ đợc
ghi một lần. Con số ghi chØ híng vỊ mét phÝa.
5.. Híng dÉn häc sinh nghiªn cứu bài
Sau khi giới thiệu các phơng pháp giúp học sinh dễ dàng tiếp
cận với phần vẽ kĩ thuật, phần việc còn lại là đa kiến thức, kĩ
năng đó đến với học sinh bằng cách nào có hiệu quả nhất là công
việc tiếp theo.
Bằng kinh nghiệm của mình và học tập, tham khảo thêm ở
đồng nghiệp tôi đà áp dụng nh sau:
1. TÝch hỵp trùc tiÕp trong tõng tiÕt häc.
2.Tỉ chức các buổi phụ đạo thêm ngoài giờ học.
3. Thờng xuyên kiểm tra uốn nắn những đối tợng chậm tiến
bộ.

II.5. KÕt qu¶ :
Qua việc nghiên cứu lí luận , thực tiễn về vấn đề được nêu ra của phương

pháp vẽ hình chiếu trong phân mơn vẽ kĩ thuật mơn cơng nghệ lớp 8 , qua việc
phân tích thực trạng những nguyên nhân dẫn đến các em không học tốt phần này.
Với việc áp dụng phương pháp trên, chất lượng của hc sinh cú chuyn bin c th
Nguyễn Văn Hiệu - Trờng THCS Sen Thủy Lệ 15

Thủy Quảng Bình


Tên đề tài: Vẽ hình chiếu trong phần Vẽ kỹ
thuật C«ng nghƯ 8
qua từng năm học. Các em khơng chỉ có khả năng làm bài tốt mà con hứng thú,
cảm giác chờ đợi khi tiết học bắt đầu.
Dưới đây là kết quả cụ thể qua từng năm học kể từ khi ỏp dng phng phỏp.
a. Kết quả thực hiện sáng kiến trong năm học 2006 2007 nh
sau:
Kết quả khảo sát phần 1
TS
HS

Khá - Giỏi

<5

SL

%

SL

%

SL

%

SL

%

8A

45

14

31.3

10

22.2

5

11.1

35

77.8

8B

40

13

32.5

8

20

4

10

32

80

8C

40

14

35

7

17.5

4

10

33

32.5

41

32.8

25

20

13

10.4

100

80

Lớp

Cộng 125

0-2

TB

b. Kết quả thực hiện sáng kiến trong năm học 2007 2008 nh
sau:
Kết quả khảo sát phần 1
TS
HS

Khá - Giỏi

<5

SL

%

SL

%

SL

%

SL

%

8A

33

11

33.3

5

15.2

2

6.1

28

84.8

8B

34

12

35.3

6

17.6

3

8.8

28

82.4

8C

33

12

36.4

5

15.2

2

6.1

28

84.8

35

35

16

16

7

7

83

83

Lớp

Cộng 100

0-2

TB

c. Kết quả thực hiện sáng kiến trong năm học 2008 2009 nh
sau:
Kết quả khảo sát phần 1

Nguyễn Văn Hiệu Thủy Quảng B×nh

Trêng THCS Sen Thđy – LƯ

16


Tên đề tài: Vẽ hình chiếu trong phần Vẽ kỹ
thuật Công nghệ 8
Lớp

TS
HS

Khá - Giỏi

<5

SL

%

SL

%

SL

%

SL

%

8A

35

13

37.1

5

14.3

2

5.7

30

85.7

8B

35

14

40

5

14.3

2

5.7

30

85.7

8C

34

14

41.2

4

11.8

2

5.9

30

88.2

41

39.4

14

13.5

6

5.8

90

86.5

Cộng 104

0-2

TB

d. Kết quả thực hiện sáng kiến trong học kì I năm học 2009
2010 nh sau:
Kết quả khảo sát phần 1
TS
HS

Khá - Giỏi

<5

SL

%

SL

%

SL

%

SL

%

8A

40

17

42.5

4

10

2

5

36

90

8B

40

18

45

4

10

2

5

36

90

8C

41

19

46.3

3

7.3

1

2.4

38

92.7

54

44.6

11

9.1

5

4.1

110

90.1

Lớp

Cộng 121

0-2

TB

II.6. bài học kinh nghiệm
Qua thời gian áp dụng sáng kiến kinh nghiệm này vào
giảng dạy, tôi thấy rằng:
Thực tế để đạt đợc kết quả cao khi dạy học sinh hiểu
khái niệm hình chiếu và cách vẽ hình chiếu đơn giản giáo
viên không chỉ đơn thuần làm công việc nghiên cứu, h ớng
dẫn học sinh theo trình tự sách giáo khoa và sách giáo viên
là đủ. Sự đầu t trong việc chuẩn bị đồ dùng phù hợp, sự

Nguyễn Văn Hiệu Thủy Quảng Bình

Trờng THCS Sen Thủy Lệ

17


Tên đề tài: Vẽ hình chiếu trong phần Vẽ kỹ

thuật Công nghệ 8
đầu t thời gian cho việc dạy từng kĩ năng cho từng đối t ợng học sinh.
Trong việc dạy học sinh kĩ năng vẽ hình chiếu vuông
góc từ hình chiếu trục đo thì điều quan trọng nhất đó
chính là phải tạo cho các em làm quen với không gian 3
chiều (Ba mặt phẳng chiếu). Để làm đợc điều này đầu
tiên giáo viên phải tạo ra đợc trực quan sinh động bằng bìa
cứng tạo 3 mặt phẳng, sau khi cho học sinh chỉ ra hình
chiếu trên từng mặt phẳng chiếu. Câu hỏi gợi mở cho học
sinh lúc này nên đặt ralà: Hình chiếu nhận đ ợc nh thế
có thể hiện đúng kích thớc thật hay không? Làm thế nào
để nhìn rõ?. Sau đó, ta mới tiến hành quaymặt phẳng
chiếu bằng một góc 90 0 trải ra theo hình chiếu đứng và
quay mặt phẳng chiếu cạnh một góc 90 0 ngợc chiều kim
đồng hồ để có các hình chiếu vuông góc có hình dạng và
kích thớc thật.
Công bằng mà nói thì việc dạy vẽ hình chiếu trục đo
từ hình chiếu cho trớc là khó nhất. Khi dạy kĩ năng này,
giáo viên không chỉ đơn thuần là dạy vẽ kĩ thuật mà phải
có đầu óc tởng tợng tốt trong không gian, biết xác định
chính xác vị trí tọa độ của hình chiếu mới có thể vẽ hình
chính xác.

Nguyễn Văn Hiệu Thủy Quảng Bình

Trờng THCS Sen Thủy Lệ

18

Tên đề tài: Vẽ hình chiếu trong phần Vẽ kỹ
thuật Công nghệ 8
Việc dạy kĩ năng ghi kích thớc tởng chừng đơn giản
nhng xem ra lại khó thực hiện: Làm thế nào để h ớng dẫn
cho các em ghi kích thớc một cách thống nhất, đúng khoa
học và không bị lặp lại đòi hỏi

giáo viên không những

phải chỉ dẫn cụ thể mà còn phải thờng xuyên quan sát,
kiểm tra.
Giáo viên hớng dẫn phải quan tâm đến các đối t ợng
học sinh để giao nhiệm vụ cho từng loại đối t ợng , động
viên kịp thời những trờng hợp tiến bộ để khích lệ đối t ợng khác. Sau mỗi bài học nên nhận xét rút kinh nghiệm
ngay.Trong quá trình giảng dạy, phải áp dụng công nghệ
khoa học tiên tiến để tự làm mới mình và gây hứng
thú cho các em từ đó mới nâng cao chất lợng môn học.

iii. kết luận
Phần vẽ kĩ thuật là phần khó nhất trong môn học Công Nghệ
8. Để đạt đợc kết quả cao, ngoài phơng pháp dạy tốt thì giáo viên
phải thờng xuyên làm thêm các dồ dùng để sử dụng cho những
nội dung phù hợp. Bên cạnh đó kết hợp với phơng tiện dạy học nh
máy chiếu, các hình ảnh trực quan... thì bài học sẽ sinh động
hơn và gần với thực tế hơn. Nhờ đó, học sinh sẽ lĩnh hội đợc kiến
thức một cách tốt hơn, kết quả giảng dạy sẽ cao hơn.
Việc nâng cao chất lợng phân môn không chỉ đơn thuần
là dạy đúng những gì đà nêu ra ở trên mà nó còn phải kết hợp
nhiều mặt trong hoạt động dạy học và giáo dục của một hệ

Nguyễn Văn Hiệu Thủy Quảng Bình

Trờng THCS Sen Thủy Lệ

19


Tên đề tài: Vẽ hình chiếu trong phần Vẽ kỹ
thuật Công nghệ 8
thống, một cộng đồng cùng chung tay góp sức và trên hết là tạo
đợc niềm tin, động lực cho đối tợng học sinh để các em hứng thú
trong học tập.
Để công tác dạy học môn Công nghệ đạt kết quả cao hơn
nữa, tôi mạnh dạn đề xuất một số vấn đề sau:
- Trang cấp phòng chức năng cho bộ môn với đầy đủ cơ số
về cơ sở vật chất.
- Tạo điều kiện về thời gian cho giáo viên nâng cao trình
độ chuyên môn và áp dụng công nghệ thông tin vào giảng dạy.
- Đối với cấp trên: Điều chỉnh số tiết chơng trình từ 1,5
tiết/tuần lên 2 tiết/ tuần.
Trên đây là những kinh nghiệm giảng dạy trong phần I - Vẽ
Kĩ Thuật môn học Công Nghệ 8 mà tôi đà ứng dụng từ nhiều năm
và có kết quả ngày càng khả quan ở đơn vị nơi tôi đang công
tác. Do nghiều nguyên nhân, chắc chắn sẽ không tránh khỏi
thiếu sót. Rất mong đợc sự góp ý của các đồng nghiệp.
Xin
chân thành cảm ơn!
Sen
Thủy, tháng 02 năm 2010
Ngời

trình bày

Nguyễn Văn Hiệu Thủy Quảng Bình

Trờng THCS Sen Thủy LÖ

20


Tên đề tài: Vẽ hình chiếu trong phần Vẽ kỹ
thuật Công nghệ 8
Nguyễn Văn Hiệu

Đánh giá của hội đồng khoa học phòng giáo dục Lệ Thủy

Nguyễn Văn Hiệu Thủy Quảng Bình

Trờng THCS Sen Thủy Lệ

21


Tên đề tài: Vẽ hình chiếu trong phần Vẽ kỹ
thuật Công nghệ 8

Nguyễn Văn Hiệu Thủy Quảng Bình

Trờng THCS Sen Thđy – LƯ

22


Tên đề tài: Vẽ hình chiếu trong phần Vẽ kỹ
thuật Công nghệ 8

IV. Tài Liệu Tham khảo
1.Các thông t nghị định về đổi mới giáo dục.
2. Khung chơng trình bộ môn Công nghệ áp dụng từ năm
2009.
3. Sách giáo khoa môn Công nghệ 8
4. Sách giáo viên môn Công nghệ 8.
5. Thiết kế bài giảng Công nghệ 8.
6. Sách giáo khoa môn Công nghệ 11.
7. Tài liệu Vẽ Kĩ Thuật- Nguyễn Hữu Quế do nhà xuất bản
giáo dục ấn hành năm 2005.
8. Quyết định 16 về chuẩn kiến thức môn Công nghệ.
9. Tài liệu hớng dẫn đổi mới kiểm tra đánh giá môn Công
nghệ THCS.

Nguyễn Văn Hiệu Thủy Quảng B×nh

Trêng THCS Sen Thđy – LƯ

23


Tên đề tài: Vẽ hình chiếu trong phần Vẽ kỹ
thuật Công nghệ 8

Mục lục
Tên tiêu đề

Tran
g

I. Phần tổng quan

1

I.1. Lý do chọn đề tài

1

I.2.Nhiệm vụ của đề tài

2

I.3. Phơng pháp nghiên cứu

2

I.4. Phạm vi và thời gian thực hiện

2

II. Giải pháp thực hiện

2

II.1. Cơ sở lý luận

2

II.2 Cơ sở thực tiễn

3

II.3. ý nghĩa của đề tài

4

II.4. Giải pháp thực hiện

4

1. Dạy học sinh biết khái niệm và vẽ hình chiếu của 4
vật thể đơn giản
2.Dạy kĩ năng vẽ hình chiếu vuông góc từ hình 5
chiếu trục đo
3. Dạy kĩ năng vẽ hình chiếu trục đo từ hình chiếu 7
cho trớc
4. Dạy cách ghi kích thớc

11

5. Hớng dẫn học sinh nghiên cứu

12

II.5. Kết quả

12

II.6. Bài học kinh nghiệm

14

Nguyễn Văn Hiệu Thủy Quảng Bình

Trờng THCS Sen Thủy Lệ

24


Tên đề tài: Vẽ hình chiếu trong phần Vẽ kỹ
thuật Công nghệ 8
III. Kết luận

15

IV. Tài liệu tham khảo

18

V. Mục lục

19

Nguyễn Văn Hiệu Thủy Quảng Bình

Trờng THCS Sen Thủy – LÖ

25