(Sáng kiến kinh nghiệm) bổ sung nguồn vốn và các giải pháp xây dựng thư viện xuất sắc

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
“ BỔ SUNG NGUỒN VỐN VÀ CÁC GIẢI PHÁP
XÂY DỰNG THƯ VIỆN XUẤT SẮC”

Quảng Bình, tháng 4 năm 2020

Trang 1


CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
“ BỔ SUNG NGUỒN VỐN VÀ CÁC GIẢI PHÁP
XÂY DỰNG THƯ VIỆN XUẤT SẮC”

Họ và tên: Hoàng Thị Linh Nhâm
Chức vụ: Nhân viên thư viện.
Đơn vị công tác: Trường THCS Mỹ Thủy

Trang 2


Quảng Bình, tháng 4 năm 2020
1. PHẦN MỞ ĐẦU
1.1. Lí do chọn đề tài:
Đất nước ta đang bước vào quá trình hội nhập và phát triển. Quá trình CNH HĐH đã và đang làm thay đổi diện mạo toàn bộ nền kinh tế, chính trị, xã hội, văn hóa
nước nhà. Vì vậy địi hỏi mỗi con người trong chúng ta không ngừng học tập, trau dồi

kiến thức để tiếp thu tinh hoa văn hóa của nhân loại, áp dụng thành tựu khoa học kĩ
thuật của thế giới để phát triển đất nước theo đường lối, chủ trương mà Đảng và Nhà
nước đề ra.
Năm 2019 Luật thư viện ra đời và có hiệu lực thi hành, đánh dấu một bước phát
triển mới, một hướng đi mới cho hệ thống thư viện Việt Nam. Chính vì vậy, hệ thống
thư viện đang đứng trước cơ hội để hoàn thiện và phát triển đồng thời cũng gặp nhiều
khó khăn và thách thức.
Trong thời đại mới mỗi người lao động cần trang bị cho mình vốn kiến thức cần
thiết, có trình độ học vấn và đặc biệt là nắm bắt các xu hướng phát triển để rèn luyện
bản thân trở thành những người lao động có năng lực chun mơn vững vàng, có trình
độ ngoại ngữ và có khả năng tiếp thu những thành tựu của khoa học, đặc biệt là khoa
học công nghệ, thông tin của thế giới.
Từ thực tế nói trên địi hỏi học sinh cần phải biết rèn luyện bản thân ngay từ lúc
đang ngồi trên ghế nhà trường. Sách báo của thư viện trở thành người bạn không thể
thiếu đối với mỗi học sinh. Bởi vì sách là kho tàng tri thức vô giá của nhân loại; “Sách
giống như những con ong chuyển phấn hoa sinh sản từ một trí tuệ này sang một trí tuệ
khác” (G.Lơ. Oen); “Khơng có sách thì khơng có thức, khơng có tri thức thì khơng có
chủ nghĩa cộng sản’’ V.I. Lê - Nin.
Sử dụng sách, báo, tài liệu trong nhà trường có ý nghĩa vơ cùng quan trọng vì nó
là người bạn gần gủi nhất, là tài liệu cần thiết của thầy và trò. Học sinh cần có sách giáo
khoa, sách bài tập, sách tham khảo để học tập và rèn luyện. Giáo viên cần có sách để
giảng dạy và bồi dưỡng chun mơn, nâng cao kiến thức. Ngồi ra báo và tạp chí là
nguồn tài liệu tham khảo hết sức quan trọng trong nhà trường vì nó phản ánh những
thơng tin kịp thời về các hoạt động của địa phương, của Đảng và Nhà nước trong thời
gian mới nhất đến mọi công dân. Thư viện cần phải xây dựng vốn tài liệu đủ lớn về số
lượng, phong phú về chủng loại đáp ứng công tác phục vụ bạn đọc. Và vì vậy, thư viện
nhà trường trở thành cơ quan văn hóa giáo dục, là nơi cung ứng những thông tin đến
bạn đọc nhanh và hiệu quả nhất vì kho tàng chứa tất cả của cải tinh hoa của lồi người
chính là thư viện. Chính vì vậy, từ lâu thư viện trường học đã trở thành một bộ phận
không thể thiếu được trong nhà trường. Nhiệm vụ của thư viện trường học là phục vụ

Trang 3


cho việc giảng dạy và học tập, góp phần tích cực vào việc nâng cao chất lượng giáo dục.
Để việc giảng dạy và học tập được tốt thì cơng tác phục vụ bạn đọc, bổ sung nguồn vốn
cho thư viện trường học phải được đặt lên hàng đầu.
Trải qua 15 năm làm công tác thư viện tại trường THCS với những kinh nghiệm
của bản thân đã tích lũy được trong công tác chuyên môn và thông qua học hỏi các đồng
nghiệp; căn cứ vào tình hình thực tiễn của thư viện nhà trường tôi nhận thấy việc bổ
sung nguồn vốn để xây dựng thư viện xuất sắc là rất cần thiết. Vì vậy, tơi mạnh dạn xây
dựng đề tài nghiên cứu “ Bổ sung nguồn vốn – Xây dựng thư viện xuất sắc ”.
1.2. Điểm mới của đề tài:
Trong sáng kiến kinh nghiệm này, tôi chú trọng đến phần huy động các nguồn vốn
để xây dựng thư viện đạt thư viện xuất sắc. Bên cạnh những thành tích và kết quả đã đạt
được thì việc phát triển vốn cũng đang cịn nhiều bất cập cần phải nghiên cứu và tìm ra
các giải pháp hữu hiệu để nâng cao chất lượng đáp ứng nhu cầu của bạn đọc.
Một thư viện muốn hoạt động tốt, phát huy hiệu quả trong công tác phục vụ bạn
đọc và để thư viện trở thành trung tâm văn hóa giáo dục thì việc cung ứng đủ nguồn
sách, báo và tạp chí, xây dựng cơ sở vật chất khang trang, lôi cuốn bạn đọc đến thư viện
ngày càng nhiều là điều vô cùng quan trọng.
Qua nhiều năm làm cơng tác thư viện bản thân tơi đã có kinh nghiệm trong việc
duy trì thư viện đạt thư viện tiến thì việc huy động các nguồn vốn xây dựng thư viện là
hết sức cần thiết và thiết thực, nó là điều kiện sống còn của một thư viện.
1.3. Phạm vi áp dụng của đề tài:
Phạm vi: Đề tài được thực hiện tại thư viện trường THCS nơi tôi đang công tác.
Thời gian: Từ ngày 5/9/2019 đến ngày 20/4/2020.
2. NỘI DUNG
2.1. Thực trạng:
2.1.1. Thuận lợi:
Trường THCS nơi tôi đang công tác có diện tích 1.200m 2 , là 1 trong 5 đơn vị dẫn

đầu trong công tác dạy và học của huyện nhà. Năm học 2018 - 2019, nhà trường có 11/
12 đội tuyển tham gia kì thi HSG của Huyện đạt giải. Với thành tích đã được, có thể nói
đơn vị tơi đang làm việc là một trong những đơn vị dẫn đầu trong sự nghiệp trồng
người. Song hành với sự phát triển của nhà trường, thư viện cũng từng bước được nhà
trường quan tâm xây dựng. Lãnh đạo nhà trường luôn chú trọng và quan tâm đặc biệt
đến thư viện. Các kế hoạch chỉ đạo hoạt động thư viện luôn được nhà trường vạch ra cụ
thể, chỉ đạo và kiểm tra sát sao các hoạt động của thư viện theo từng tuần, tháng và từng
học kì và năm học. Các đồng chí cán bộ quản lí ln chú trọng đầu tư vào việc xây
dựng tăng trưởng các kho sách cho thư viện .
Năm học 2018 - 2019, Sở GD&ĐT đã kiểm tra hoạt động duy trì thư viện tiến
của thư viện trường tôi và ghi nhận công tác phục vụ bạn đọc của thư viện đạt kết quả
cao, có đóng góp tích cực trong việc dạy và học của nhà trường. Năm học 2019 - 2020,
Trang 4


với ý chí quyết tâm cao nên lãnh đạo nhà trường đã chỉ đạo cán bộ thư viện đăng kí xây
dựng thư viện xuất sắc để phù hợp với quy mô và điều kiện của nhà trường. Nhà trường
đã chú trọng đến việc đầu tư các hạng mục, nâng cấp cơ sở vật chất cho thư viện. Các
phòng, ban được bố trí hợp lý, thuận tiện cho cơng tác bổ sung, thống kê và phục vụ bạn
đọc.
Hiện nay, thư viện trường tơi đã cơ bản có đủ cơ sở vật chất và nguồn tài liệu để
phục vụ cho giáo viên và học sinh, những tài liệu nhằm bổ sung và nâng cao kiến thức
giúp các em học sinh học tốt hơn, giỏi hơn. Với khơng gian rộng, thống mát và yên
tĩnh cùng sự phục vụ nhiệt tình của cán bộ thư viện, tơi tin rằng các em sẽ có hứng thú
và niềm đam mê đọc sách, báo để bổ sung cho mình những kiến thức bổ ích nhất. Thư
viện sẽ thực sự trở thành cơ quan văn hóa giáo dục của nhà trường, là cầu nối tri thức
nhân loại với bạn đọc.
Vốn tài liệu của thư viện hiện nay là 5.045 bản, trong đó sách giáo khoa có 1.616
bản. Nguồn tài liệu đó cung cấp kiến thức cơ bản nhất, sát thực nhất cho từng khối lớp
học. Sách giáo viên có 633 bản, giúp giáo viên có những kiến thức cơ bản và bài soạn

theo chuẩn của Bộ Giáo dục đúng và đủ để dạy và truyền đạt kiến thức tốt nhất cho các
em. Đặc biệt là kho sách tham khảo có 2.796 bản giúp giáo viên và học sinh có thể khai
thác tồn bộ tri thức của lồi người. Đọc những cuốn sách này các em sẽ mở rộng sự
hiểu biết của bản thân về tất cả các mặt văn hóa, xã hội, khoa học, lịch sử. Trong kho
sách tham khảo có 668 sách thiếu nhi, giúp các em học sinh có thể thư giản sau mỗi giờ
học căng thẳng với nhiều mẫu chuyện cười, truyện tiếu lâm bổ ích nhưng khơng kém
phần sâu sắc.
Ngồi sách và các tài liệu tham khảo, thư viện trường ta còn đặt mua các loại báo,
tạp chí như: Báo Thiếu niên, Báo Quảng Bình, Giáo dục thời đại, báo Lao động, tạp chí
văn học tuổi trẻ, vật lí tuổi trẻ, tốn tuổi thơ. Đây là những nguồn tin tức được cập nhật
nhanh nhạy và rất sát thực diễn biến các sự kiện văn hóa xã hội, chính trị trong và ngồi
nước.
Nhà trường đầu tư 4 máy vi tính nối mạng Internet phục vụ vào công tác tra cứu
tài liệu trực tuyến. Các hoạt động của thư viện đều được cập nhật ở website nhằm giúp
bạn đọc có thể nắm lịch hoạt động của thư viện và tìm kiếm sách báo thơng qua phần
mềm thư viện.
Cán bộ phụ trách thư viện nhiệt tình trong cơng tác phục vụ bạn đọc, có trình độ
chun mơn nghiệp vụ, yêu nghề và có kinh nghiệm trong hoạt động thư viện.
Thư viện đã có đủ các loại hồ sơ, sổ sách để theo dõi mọi hoạt động của thư viện
như: Sổ đăng kí tổng quát, sổ đăng kí cá biệt, sổ đăng kí sách giáo khoa, sổ theo dõi
mượn sách của giáo viên và học sinh…
Ngày 31/5 hằng năm thư viện tổ chức kiểm kê.
Tất cả các ấn phẩm trong thư viện đã được đăng kí, mơ tả, phân loại, tổ chức mục
lục, sắp xếp đúng theo nghiệp vụ thư viện.
Trang 5


Sách ở trong thư viện được sắp xếp theo từng kho sách riêng biệt và theo khối lớp
thuận tiện cho việc mượn trả sách của giáo viên và học sinh.
Các nguồn bổ sung vốn tài liệu được chú trọng mở rộng và tăng cường về nội

dung và số lượng bản.
Kho tài liệu không chỉ phong phú, đa dạng với nhiều thể loại mà cịn đảm bảo được
giá trị thơng tin, đảm bảo được tính chính xác. Các tài liệu ở đây hầu hết được bổ sung
thường xuyên theo kinh phí nhà nước và một số nguồn do học sinh quyên góp ủng hộ.
2.1.2. Khó khăn:
Trong những năm trở lại đây thư viện đã được bổ sung nguồn vốn để đầu tư xây
dựng nhưng việc đầu tư còn nhỏ giọt và thiếu đồng bộ, chắp vá. Thư viện ít được đầu
tư vốn để mua sắm cơ sở vật chất và sách phục vụ học sinh. Kinh phí phục vụ cho
cơng tác mua sách cịn q eo hẹp đã gây khó khăn cho cơng tác bổ sung bởi những
sách hay có giá trị của các nhà xuất bản như: NXB Giáo dục, NXB Quốc gia có giá
thành quá cao trong khi ngân sách bổ sung nguồn vốn hầu hết phụ thuộc vào kinh phí
nhà trường.Vì vậy vẫn thiếu sách, vẫn thiếu các thiết bị, cơ sở vật chất phục vụ hoạt
động thư viện.
Phần lớn sách chỉ dành phục vụ giáo viên giảng dạy và bồi dưỡng học sinh
giỏi. Học sinh giỏi mượn sách mang về nhà học suốt cả năm nên gây khó khăn trong
việc luân chuyển các đầu sách. Số lượng đầu sách có chất lượng cịn ít. Sách phục vụ
học sinh các đối tượng trung bình và yếu kém cũng như các bộ môn tin học, mỹ thuật,
âm nhạc không có.
Sách tham khảo chiếm số lượng khá lớn nhưng thư viện vẫn khơng đáp ứng được
nhu cầu bạn đọc vì hầu hết các loại tài liệu này lạc hậu, lỗi thời.
Học sinh tìm sách qua danh mục sách nên chưa đánh giá nội dung của từng
cuốn sách điều này cản trở học sinh tiếp cận với sách và lựa chọn cho mình quyển
sách phù hợp.
Học sinh chưa có thói quen tự đọc sách báo, đặc biệt sách báo giấy. Việc tạo thói
quen đọc sách và hình thành văn hóa đọc cho học sinh là một yếu tốt quan trọng hàng
đầu trong việc định hướng các em tới thư viện. Sở dĩ có sự thờ ơ này là do các thầy cô
chưa định hướng vấn đề đọc sách báo. Các em đến thư viện chưa có tính tự giác.
Diện tích dành cho thư viện còn hạn chế chưa tách biệt phòng đọc giáo viên và
phòng đọc học sinh cũng khiến học sinh không cảm thấy thoải mái khi đến thư viện.
Các em tỏ thái độ sợ khi đến học tập và đọc sách khi gặp thầy cô giáo tại đây.

Thời gian các em học quá nhiều nên việc đến thư viện đọc sách còn hạn chế.
Cơ sở vật chất thư viện chưa đồng bộ. Tăng trưởng cơ sở vật chất còn hạn chế,
nhiều tủ còn củ và chưa đẹp.
Hệ thống máy vi tính cịn ít nên chưa đáp ứng nhu cầu tìm kiếm tài liệu của học
sinh.
Trang 6


Mặc dù đã triển khai hệ thống phần mềm trong hoạt động thư viện nhưng cho đến
hiện nay việc đưa vào sử dụng chỉ ở phần cập nhật kho sách của cán bộ thư viện vì số
lượng máy tính cịn thiếu.
Vì vậy, có thể nói rằng thư viện hiện nay chưa phục vụ tốt cho việc giảng dạy
và học tập và chưa góp phần tích cực vào việc nâng cao chất lượng giáo dục con người.
2.2. Các giải pháp thực hiện:
2.2.1. Cán bộ thư viện làm tốt công tác tham mưu:
Để thực hiện được vấn đề này đòi hỏi người cán bộ thư viện phải làm tốt công
tác tham mưu đến BGH về huy động các nguồn vốn cho thư viện bằng các giải pháp cụ
thể và sát với tình hình thực tế của đơn vị mình. Cụ thể như sau:
Cán bộ thư viện tham mưu ban giám hiệu huy động các nguồn vốn từ ngân sách
nhà nước, các khoản xã hội hóa giáo dục trong học sinh, vận động hội cha mẹ học sinh
quyên góp ủng hộ cho thư viện mỗi học sinh tối thiểu 20.000 đồng để mua sắm sách vào
ngay đầu năm học mới. Tham mưu chính quyền địa phương trích các nguồn ngân sách
bổ sung cơ sở vật chất cho thư viện.
Vào đầu năm học mới giáo viên xây dựng bản dự trù mua sắm sách tham khảo,
sách giáo khoa các tài liệu cần thiết phục vụ cho giảng dạy đề xuất mua bổ sung trong
năm học mới. Từ kết quả đó cán bộ thư viện lập kế hoạch mua sắm sách mới theo yêu
cầu. Các loại sách đảm bảo nội dung cũng như chất lượng phục vụ bạn đọc.
Mở rộng diện tích thư viện 120 m2, đảm bảo thư viện có 3 phịng riêng biệt. Các
phịng đều thơng thống và dễ dàng đi lại bằng cách lấy thêm phòng học kế bên và tu
sửa làm phòng đọc giáo viên. Giữa phòng đọc giáo viên và phịng đọc học sinh tách biệt

để tránh tình trạng học sinh không thoải mái khi đọc sách gần thầy cô giáo của mình.
Bổ sung hệ thống cơ sở vật chất như hệ thống màn rèm 8 bộ, câu khẩu hiệu, áp
phích thư viện, máy tính và máy in. Trang trí tranh ảnh trong phòng đọc học sinh và
giáo viên tạo thư viện không gian riêng thu hút bạn đọc đến thư viện. Trong phòng đọc
học sinh cần treo thêm các câu khẩu hiệu nhắc nhở học sinh cố gắng học tập như: “ Học
nữa - Học mãi” của LENIN, ảnh Bác Hồ, ảnh của Đại tướng Võ Nguyên Giáp, tạo
không gian đẹp và sạch sẽ thu hút bạn đọc khi đến thư viện.
Cán bộ thư viện làm tốt công tác tham mưu sẽ là cầu nối giữa cán bộ thư viện với
giáo viên, học sinh, giữa cán bộ thư viện với cộng đồng dân cư.
2.2.2. Các hình thức huy động bổ sung nguồn vốn cho thư viện.
Kêu gọi sự ủng hộ của phụ huynh, học sinh và giáo viên trong nhà trường ủng hộ
sách kim đồng, sách tham khảo và các loại sách khác thông qua ngày sách Việt Nam và
các hoạt động khác. Từ đó học sinh, giáo viên chia sẻ những sách hay, có giá trị mở
rộng kho sách dùng chung của thư viện.
Tư vấn mở rộng thêm các tủ sách trong các dòng họ để phát triển văn hóa đọc
sách trong cộng đồng dân cư.
Trang 7


Nhân ngày hội khuyến học xã cán bộ thư viện kêu gọi các danh nhân, các gia
đình hiếu học, dịng họ hiếu học ở trong xã đóng góp sách hay có giá trị cho thư viện.
Thực hiện trao đổi sách giữa thư viện Tiểu học và THCS và các thư viện khác để
trao đổi các loại sách có giá trị nhằm tạo ra sự đa dạng về thể loại sách. Cuối mỗi tháng
cán bộ thư viện gặp cán bộ thư viện tiểu học, thư viện đơn vị khác mượn sách phù hợp
tổ chức cho học sinh mượn theo chủ đề của tháng.
2.2.3 Nghiệp vụ cán bộ thư viện:
Cán bộ thư viện khơng ngừng học tập, trau dồi kiến thức, trình độ chuyên môn
nghiệp vụ, bám sát công văn chỉ đạo về hoạt động thư viện, dựa vào điều kiện cụ thể để
xây dựng kế hoạch hoạt động phù hợp tình hình thực tế đơn vị. Là cán bộ thư viện khi
xây dựng thư viện xuất sắc cần hỏi kinh nghiệm của các bạn bè đồng nghiệp để rút kinh

nghiệm bổ sung những kỹ năng còn hạn chế để xây dựng thư viện đạt hiệu quả cao nhất.
Cán bộ thư viện sử dụng phần mềm hoặc làm thư mục giới thiệu sách mới để
thông báo bạn đọc biết sách mới nhập về giúp bạn đọc dễ dàng tìm kiếm sách. Cán bộ
thư viện làm 3 bản thư mục phù hợp yêu cầu thư viện xuất sắc. Các bản thư mục rõ
ràng, chính xác.
2.2.4: Xây dựng kế hoạch đọc sách cho học sinh:
Kế hoạch đọc sách phải nằm trong kế hoạch của nhà trường. Kế hoạch phải nêu
lên được từng chủ điểm đọc, các sách tương ứng với chủ điểm, thời gian đọc. CBTV đã
xây dựng kế hoạch đọc sách trên cơ sở nghiên cứu chương trình học của từng lớp và
nhu cầu đọc của học sinh, dựa vào điều kiện thực tế. Chẳng hạn ngày sách Việt Nam lần
thứ 7 diễn ra trong tình hình dịch bệnh Covit - 19 nên tổ chức ngày sách chọn giải pháp
cho học sinh ở nhà tự đọc sách qua Book 365.VN và quay clip giới thiệu cuốn sách nộp
BGH chấm và xếp thi đua qua Room. Chủ đề sách được chọn là sách kỉ niệm ngày giải
phóng miền Nam 30/4 và Quốc tế lao động 1/5. Giải pháp này tạo các em thói quen sử
dụng cơng nghệ thơng tin trong việc tìm kiếm sách, vừa tạo thói quen đọc sách tại nhà,
lơi cuốn phụ huynh học sinh tham gia.
2.2.5: Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin vào công tác phục vụ bạn
đọc.
Trước đây thư viện chủ yếu là sách, báo tài liệu bằng giấy nhưng cùng sự phát
triển công nghệ thông tin băng đĩa của thư viện nhiều vì vậy cán bộ thư viện phải có kế
hoạch bổ sung thêm nhiều máy tính cho thư viện trong năm học sau.

Cán bộ thư viện đưa toàn bộ danh mục sách tham khảo vào trang Website của
trường để học sinh tra cứu và mượn sách. Chỉ cần các em ở nhà có thể mượn sách
thơng qua Zalo, Messenger tránh mất thời gian tra cứu tủ mục lục. Làm tốt công tác này
tiết kiệm rất nhiều thời gian cho bạn đọc.
Trang 8


Hướng dẫn học sinh tự tìm sách hay qua trang mạng như: Book 365.VN, đọc sách

Tiếng anh Monkey story vì ở đây danh mục sách đa dạng về nội dung, từ đó đề xuất
giáo viên bộ mơn lập dự trù mua sách bổ sung cho đội thi học sinh giỏi.
2.2.6: Mở rộng các hình thức phục vụ bạn đọc.
Phục vụ sách theo truyền thống kết hợp áp dụng công nghệ thơng tin tạo ra nhiều
hình thức phục vụ bạn đọc. Năm học 2018 - 2019, thư viện chỉ cho học sinh mượn 1
buổi /1 tuần. Đến năm học 2019 - 2020, học sinh có thể mượn sách vào các buổi trong
ngày không nhất thiết theo lịch quy định, tùy theo nhu cầu học tập vì nhiều em trong
đội thi học sinh giỏi, các em rất cần sách tham khảo phục vụ công việc học tập của bản
thân và đôi khi các em sử dụng phịng đọc học sinh làm góc học tập của riêng mình và
xây dựng kho sách mở để hàng ngày tranh thủ thời gian rảnh lên để học bài.
Tổ cộng tác thư viện cùng cán bộ thư viện hoạt động thường xuyên và hiệu quả,
vào thứ 7 tiết sinh hoạt tổ cộng tác thư viện các lớp lên mượn sách mới trả sách củ về
từng lớp học để phục vụ cho từng học sinh. Làm tốt công tác này thư viện tạo ra vòng
luân chuyển đầu sách thường xuyên và liên tục, các em học sinh tiếp cận nhiều sách
hay, sách có giá trị. Ngồi ra tranh thủ các tiết học ngoại khóa cán bộ thư viện mang
sách về lớp và cho các em học sinh đọc sách tại chỗ. Như vậy chất lượng phục vụ bạn
đọc ngày càng nâng cao. Tỷ lệ học sinh tiếp cận sách nhiều, vòng luân chuyển các đầu
sách thường xuyên và liên tục, tạo thói quen đọc sách trong học sinh.
2.2.7: Tuyên truyền giới thiệu sách báo tài liệu.
Tổ chức các hoạt động giới thiệu sách trong giờ chào cờ ngoài cán bộ thư viện,
học sinh cịn thơng qua tổ cộng tác thư viện, sử dụng đài phát thanh truyền thông, sử
dụng phần mềm trong việc giới thiệu sách mới thu hút nhiều bạn đọc đến thư viện nhiều
hơn.
Phát động học sinh trong toàn trường tham gia tuyên truyền sách qua các hình
thức như kể chuyện theo sách, vẻ tranh theo sách, phát biểu cảm nghĩ của bản thân về
cuốn sách mình đọc theo chủ đề từng tháng 20-10; 20-11; 22 -12; 3-2; 26 - 3; 30 - 4;1-5;
19-5... . Ví dụ trong tháng 11, kỉ niệm ngày nhà giáo Việt Nam 20 -11, thư viện trưng
bày sách về chủ đề “Tôn sư trọng đạo”, cán bộ thư viện vừa sắp xếp, vừa thuyết trình,
giới thiệu bạn đọc đến những cuốn sách hay viết về các nhà giáo ưu tú Việt Nam qua
các thời kì, sau đó lấy tấm gương cơ giáo, thầy giáo ưu tú đang giảng dạy tại trường để

giáo dục cho các em biết về công lao của thầy cô trong sự nghiệp trồng người . Sau các
hoạt động có khen thưởng và tính thi đua giữa học sinh trong các lớp hoặc giữa học sinh
của lớp với nhau. Làm được như vậy người cán bộ thư viện cần phải ra sức học hỏi và
trau dồi kỉ năng diễn thuyết, kỉ năng viết bài giới thiệu sách thật hấp dẫn và có tính
sáng tạo.

Trang 9


Phối hợp với GVCN tuyên truyền sách đến học sinh, mỗi giáo viên là một cộng
tác viên đắc lực trong việc hướng dẫn các em đọc sách báo, giáo viên phải là tấm gương
thường xuyên đọc sách báo, trong các bài giảng của giáo viên cũng cần lồng ghép tuyên
truyền về ý thức đọc sách báo trong học sinh. Chẳng hạn giáo viên dạy môn Giáo dục
công dân tuyên truyền sách về pháp luật, sách về tâm lý lứa tuổi, sách an tồn giao
thơng. Giáo viên dạy mơn Địa lí tuyên truyền sách Địa lí, sách về chủ quyền biển đảo
quê hương như: Cuốn sách “ Tôi kể em nghe chuyện Trường Sa”; sách; “ Trong dông tố
Trường Sa”. Giáo viên day môn Văn học, Lịch sử tuyên truyền sách Văn học, danh
nhân văn hóa trong và nước ngồi.
Cán bộ thư viện khi viết bài tuyên truyền chú ý đến từng chủ đề, chủ điểm, bài
giới thiệu có cảm xúc và có tính sáng tạo, lồng ghép hình ảnh, lời bài hát vào bài giới
thiệu. Thường xuyên đưa ra các câu hỏi bất ngờ có liên quan đến cuốn sách mình giới
thiệu và yêu cầu học sinh trả lời, làm tốt các công tác này chúng ta tạo sự tương tác giữa
học sinh và người tuyên truyền, có như vậy học sinh rất hứng thú và văn hóa đọc sách
sẽ sớm hình thành. Học sinh sẽ thường xuyên đến với thư viện. Chẳng hạn khi giới
thiệu sách về chủ đề: “ Chào mừng tháng thanh niên - Kỉ niệm ngày 26-3”. Cán bộ thư
viện giới thiệu sách “ Chị Sáu ở Côn Đảo” của tác giả Lê Quang Vịnh, trước khi vào bài
giới thiệu cán bộ thư viện đã mở bài hát: Biết ơn chị Võ Thị Sáu của tác giả Nguyễn
Đức Toàn sáng tác năm 1958 cho toàn thể học sinh và cán bộ, giáo viên cùng thưởng
thức, từ đó gây sự chú ý và tạo sự tị mị cho bạn đọc. Như vậy chất lượng buổi giới
thiệu sách đạt hiệu quả cao hơn.

Nhiệm vụ của thư viện trường học là dạy và học, vì vậy lựa chọn sách phù hợp
đối tượng bạn đọc là cần thiết. Ví dụ học sinh trung bình chỉ cần sách giáo khoa, sách
bài tập, nhưng các em học sinh đội bồi dưỡng học sinh giỏi cần các sách nâng cao và
cần nhiều đầu sách có giá trị khác. Giáo viên dạy bồi dưỡng học sinh giỏi cần nhiều
sách tham khảo hơn các giáo viên khơng dạy bồi dưỡng, vì vậy cán bộ thư viện cần tìm
tịi và lựa chọn sách theo u cầu của từng đối tượng bạn đọc. Chất lượng phục vụ bạn
đọc sẽ phụ thuộc rất nhiều vào yếu tố lựa chọn và bổ sung sách của thư viện nhà trường.
Đa dạng đầu sách của nhiều nhà xuất bản, ngoài danh mục sách nhà xuất bản
Giáo dục, cần bổ sung danh mục sách của các nhà xuất bản khác như sách của NXB
Văn học, NXB Quốc gia Hà Nội, NXB Tổng hợp Hồ Chí Minh... để giáo viên, học sinh
có nhiều lựa chọn sách phù hợp.
2.3.8. Thái độ phục vụ cán bộ thư viện:
Cán bộ thư viện là linh hồn của thư viện, vì vậy muốn làm tốt điều nay người cán
bộ thư viện phải thực sự yêu nghề. Như chúng ta đã biết nếu khi yêu nghề, chúng ta mới
có trách nhiệm, có ý thức để hồn thành tốt cơng việc, mới có thái độ phục vụ bạn đọc
nhẹ nhàng vui vẻ. Người cán bộ thư viện tạo ra không khí thoải mái hịa đồng giữa cán
bộ thư viện và bạn đọc. Làm tốt công tác này tạo ra sự tự tin hơn giữa học sinh, giáo
Trang 10


viên khi đến đọc sách tại thư viện nhà trường. Các em học sinh không chỉ một buổi
mượn 1,2,3 cuốn sách mà có thể cần cán bộ thư viện bổ cho mượn nhiều hơn để phục
vụ bài học cần thiết.
2.3. Kết quả:
2.3.1. Sách, báo, tạp chí:
Tổng số sách tham khảo: 2.796 bản. Năm học 2019 - 2020 tăng 171 bản. Số tiền
8.331.000 đồng. Thư viện đảm bảo cho HS và GV mượn sách đầy đủ và kịp thời. Bình
quân 17,2 bản/ HS. Tổng số sách tham khảo bổ sung 3 năm 642 bản; đạt tỉ lệ:
77.5%.
Thư viện đã đặt thêm báo giáo dục thời đại cuối tuần, nhân dân cuối tuần đảm

bảo đủ 10 loại báo. Đây là các loại báo chính thống và có tính thời sự cao, phục vụ tốt
nhu cầu tìm tin của cán bộ, giáo viên và học sinh trong nhà trường.
2.3.2. Cơ sở vật chất phục vụ thư viện:
Mở rộng diện tích thư viện 141m2; trong đó phịng đọc 94 m2, kho sách 47 m2,
đảm bảo thư viện có 3 phịng riêng biệt, phịng đọc học sinh, phòng đọc giáo viên,
phòng kho. Các phòng đều thơng thống và dễ dàng đi lại.
Số chỗ ngồi: GV: 30; HS 30; lối đi lại đảm bảo đi lại dễ dàng.
Trang thiết bị chuyên dùng: Giá để sách 3 cái, tủ chuyên dùng, kệ để sắp
xếp sách, báo, tạp chí: 3 chiếc
Bổ sung thêm hệ thống CSVC thư viện trị giá 30.000.000 đồng như hệ thống
màn rèm 8 bộ, câu khẩu hiệu, áp phích TV, máy tính và máy in.
Trang trí phịng đọc phục vụ cho học sinh và giáo viên.
2.3.3. Các hình thức huy động:
Kêu gọi sự ủng hộ của phụ huynh, học sinh và giáo viên trong nhà trường ủng hộ
sách kim đồng, sách tham khảo và các loại sách khác thông qua ngày sách Việt Nam.
+ Mỗi học sinh đóng góp 10. 000 đồng : 2.500.000 đồng.
Thực hiện chính sách xã hội hóa theo quy định của pháp luật:
+ Huy động đóng góp từ phụ huynh, chính quyền các cấp: 2.500.000 đồng ( 10
000đ/phhs)
Tổng kế hoạch huy động khoảng: 40.000.000 đồng.
Thư viện đã được dòng họ Nguyễn ủng hộ 10 cuốn sách trị giá 500.000 đồng,
Phó giáo sư tiến sĩ đang giảng dạy tại trường Đại học Bách khoa Đà Nẵng tặng 10 cuốn
sách về công trình nghiên cứu khoa học cấp quốc gia và thế giới. Các cán bộ địa phương
ủng hộ 25 quyển sách.
Hàng tháng CBTV đã trao đổi sách với cán bộ thư viện tiểu học để khi giới thiệu
sách về chủ đề có nhiều bản sách hơn phục vụ học sinh.
Thơng qua ngày hội khuyến học của thôn đã ủng hộ cho thư viện 100 cuốn sách
bổ sung kho sách mở của thư viện.
2.3.4. Nghiệp vụ cán bộ thư viện:
Trang 11

Cán bộ thư viện làm 3 bản thư mục. Thư mục giới thiệu sách pháp luật, thư mục
giới thiệu sách bồi dường học sinh giỏi môn Tiếng anh và thư mục giới thiệu sách mới
bồi dưỡng học sinh giỏi Lịch sử, Địa lí, Sinh học.
Các loại ấn phẩm trong thư viện: Đã được đăng kí, mơ tả, phân loại và tổ chức
mục lục ở tủ phích theo đúng nghiệp vụ thư viện .
Có đầy đủ các loại hồ sơ.
Các bản kế hoạch: Kế hoạch năm học của thư viện, Kế hoạch xây dựng thư viện
Báo cáo cuối kì, cuối năm cho hiệu trưởng về tổ chức và hoạt động thư viện:
Hệ thống biểu bảng theo qui định của chuẩn:
+ Mạng lưới hoạt động thư viện trường học.
+ Nội qui thư viện.
+ Bảng giới thiệu sách.
Thành lập tổ công tác thư viện đầy đủ các thành phần theo quy định: 27 đồng chí.
2.3.5. Đẩy mạnh ứng dụng cơng nghệ thơng tin vào công tác phục vụ bạn
đọc.
Việc áp dụng phần mềm thư viện vào công tác phục vụ bạn đọc đã giúp học sinh
và giáo viên tìm kiếm tài liệu nhanh và kịp thời. Công tác phục vụ bạn đọc hiệu quả cao.
Bạn đọc tìm kiếm nhiều tài liệu hay phù hợp áp dụng vào học tập, vì vậy kết quả trong
năm học qua nhiều em HSG đã đạt giải cao nhờ việc sử dụng sách báo của thư viện.
Năm học 2019 - 2020 đội tuyển thi HSG Tỉnh của trường có 3 em đạt 3 mơn
Tốn, 1 giải KK Văn và tin học. Đội thi HSG huyện …. Các em đã chủ động tìm kiếm
tài liệu thư viện bổ sung kiến thức để đạt kết quả cao.
100% bạn đọc biết cách sử dụng máy vi tính, sử dụng thành thạo phần mềm thư
viện trong việc tìm kiếm tài liệu mình cần.
2.3.6. Mở rộng các hình thức phục vụ bạn đọc.
Cho các em học sinh dưới mọi hình thức: Cho mượn về nhà, mượn tại lớp và
mượn tại thư viện. Tổ chức học sinh mượn sách 8 buổi/1 tuần.
Tổ chức cho các em học sinh đọc sách dưới hình thức thư viện mở. Tự chủ động

chọn sách theo yêu cầu thông qua sử dụng phần mềm trực tuyến, tra cứu sách ở hệ
thống tủ mục lục thư viện
2.3.7. Tuyên truyền giới thiệu sách báo tài liệu.
Tổ chức các hoạt động giới thiệu sách trong giờ chào cờ ngoài cán bộ thư viện,
học sinh cịn thơng qua tổ cộng tác thư viện, thì việc sử dụng đài phát thanh truyền
thơng, sử dụng phần mềm trong việc giới thiệu sách. Giáo viên là người truyền cảm
hứng đọc sách đến học sinh. Cán bộ thư viện đã hướng dẫn tìm sách, phân tích nội dung
từng cuốn sách, nói rõ tác dụng nghệ thuật cũng như tác dụng đạo đức nhằm gây hứng
thú, khơi dậy sự tị mị. Thơng qua hoạt động này nhiều học sinh rất hứng thú với việc
Trang 12


đọc sách tại thư viện, nhiều em phát biểu rất biết ơn cô giáo dạy GDCD đã giới thiệu
sách luật thanh niên cho các em tìm hiểu, cơ thư viện tuyên truyền cho các em biết thế
nào là bạo lực gia đình, trách nhiệm gia đình, cộng đồng trong tệ nạn xã hội đang xảy
ra, cảm ơn cô giáo dạy Văn, dạy Lịch sử, Địa lí đưa các em về với danh lam thắng
cảnh, các danh nhân quê hương để noi theo, học tập và tự hào. Mỗi trang sách mở ra
dạy cho các em rất nhiều điều hay và bổ ích.
Một trong những hoạt động nổi bật nhất của thư viện đó là hội thi “Giới thiệu
sách online”. Các CBGV và HS đã thực hiện tự quay các video clip giới thiệu về những
cuốn sách hay, sách mới đến với bạn đọc. Ban tổ chức hội thi đã tiếp nhận được 12
video clip có chất lượng, trong đó có 3 video của CBGV và 9 video của học sinh. Hội
thi đã ghi nhận những nổ lực, cố gắng của những cán bộ giáo viên tiên phong tham gia
để truyền cảm hứng cho các em học sinh, tinh thần hỗ trợ giúp đỡ lẫn nhau của các thầy
cô giáo và sự nỗ lực của các em học sinh trong điều kiện phải dãn cách xã hội. Những
sản phẩm dự thi đã đóng góp cho cơng tác giới thiệu sách của thư viện cũng như làm
cho phong trào đọc sách của các cán bộ giáo viên, nhân viên, các bạn học sinh trong nhà
trường được duy trì thường xuyên và liên tục.
2.3.8. Thái độ phục vụ cán bộ thư viện:
Nhờ thái độ phục vụ nhiệt tình, vui vẻ của cán bộ thư viện, bạn đọc đến thư viện

nhiều hơn, các em học sinh rất cởi mở và thoải mái khi đến mượn sách tại thư viện.
Nhiều học sinh giỏi khi được hỏi vì sao khơng ở nhà học bài lên thư viện nhiều vậy, các
em cười và trả lời hồn nhiên vì lên thư viện mát, có nhiều đầu sách mượn học hơn ở
nhà, đặc biệt cơ vui tính nên em chọn đến thư viện học bài thay vì hơn học ở nhà. Nhờ
vậy tỉ lệ bạn đọc sách tại thư viện cuối năm học 2019 - 2020 đạt kết quả rất cao.
Đầu năm học
HS
90%
GV
90%
Cuối năm học

HS

100%

Trang 13

GV

100%


Trang 14


* BÀI HỌC KINH NGHIỆM:
Thường xuyên tham mưu với lãnh đạo nhà trường để đầu tư cơ sở vật chất, mở
rộng tầm quan trọng của thư viện đối với CB, GV, HS trong nhà trường.
Các loại sách báo mới nhập về thì cán bộ thư viện phải xử lý vào sổ, hồn tất các

cơng đoạn kịp thời sau đó giới thiệu đến bạn đọc để bạn đọc tiếp cạnh một cách nhanh
chóng và được đánh máy vi tính đồng bộ.
Tăng cường tổ chức các hoạt động sôi nổi nhằm tạo được sự hiểu biết và nâng
cao về trình độ chuyên môn của GV và học sinh như thi kể chuyện, viết cảm nghĩ về
sách, về anh bộ đội cụ Hồ, các hoạt động trải nghiệm.
Tạo được thói quen trong GV và HS coi thư viện là ngôi nhà thứ 2 của mình.
Người cán bộ thư viện cần nắm được tâm lý của mọi lứa tuổi học sinh để phục vụ
các em các loại sách tốt hơn. Có kế hoạch cụ thể, rõ ràng và các hoạt động triển khai
đồng bộ.
Đối với những em đọc cịn chậm thì cán bộ thư viện phải hướng dẫn chỉ bảo để
các em tốt hơn và thành thạo hơn. Các em học sinh lười đọc sách cán bộ thư viện kết
hợp giáo viên chủ nhiệm, tổng phụ trách đội vận động tuyên truyền để các em hiểu ý
nghĩa của việc thường xuyên đọc sách báo.
Những học sinh ít mượn sách vận động để thu hút các em đến thư viện.
3. KẾT LUẬNVÀ KIẾN NGHỊ
Trang 15


3.1. Ý nghĩa, phạm vi áp dụng của đề tài:
Qua nghiên cứu lý luận và thực hiện công tác phục vụ bạn đọc ở đơn vị cho thấy:
Công tác bổ sung nguồn vốn để xây dựng thư viện xuất sắc là khâu quan trọng
trong hoạt động của thư viện.
Nhận thức đầy đủ về vị trí, tầm quan trọng của cơng tác và thấy hết trách nhiệm
của mình trong việc vận động tổ chức trong việc bổ sung vốn cho thư viện nhằm đẩy
mạnh hoạt động thư viện đạt hiệu quả tốt nhất. Có như vậy thì thư viện mới có khả năng
thỏa mản nhu cầu ngày càng cao của giáo viên và học sinh và thư viện mới phát huy
được tác dụng, mới thực sự là một phương tiện giáo dục không thể thiếu được trong nhà
trường. Chất lượng phục vụ bạn đọc đạt tỉ lệ ngày càng cao, chất lượng hoạt động thư
viện được đẩy mạnh rõ rệt.
3.2. Kiến nghị, đề xuất :

Để thư viện phát huy có hiệu quả, tơi có một số kiến nghị như sau:
BGH nhà trường quan tâm hơn nữa và tăng trưởng thêm bổ sung thêm nguồn vốn
trong và ngoài ngân sách để xây dựng cơ sở vật chất, bổ sung thêm 2 máy vi tính tại
phịng đọc học sinh. Bổ sung thêm nguồn vốn để mua thêm nhiều sách tham khảo, sách
giáo khoa, báo , tạp chí phục vụ cho việc dạy và học các năn tiếp theo.
Các loại phần mềm đưa vào sử dụng trong thư viện cần thường xuyên nâng cấp
để ngày càng hoàn thiện hơn nữa.
Trên đây là một số kinh nghiệm của bản thân tơi trong q trình làm công tác thư
viện trường học. Tuy nhiên do điều kiện thời gian và kinh nghiệm của bản thân còn hạn
chế do đó khơng tránh khỏi một vài khiếm khuyết. Vì vậy, kính mong hội đồng khoa
học bộ mơn cũng như các bạn đồng nghiệp góp ý, giúp đỡ thêm để bản sáng kiến kinh
nghiệm ngày càng có tính khả thi hơn góp phần vào việc đẩy mạnh hoạt động thư viện
ngày càng hiệu quả hơn.
Tôi xin chân thành cảm ơn Ban giám hiệu nhà trường cùng các bạn đồng nghiệp đã
quan tâm, góp ý, giúp đỡ, tạo điều kiện cho tơi trong q trình nghiên cứu và thực hiện
sáng kiến kinh nghiệm này./

Trang 16