(Sáng kiến kinh nghiệm) một số biên pháp nâng cao chất lượng cho trẻ 4 5 tuổi làm quen với biểu tương toán trong trường mầm non

Một số biên pháp nâng cao chất lượng cho trẻ 4- 5 tuổi làm quen với biểu tương toán
trong trường mầm non

MỤC LỤC


Một số biên pháp nâng cao chất lượng cho trẻ 4- 5 tuổi làm quen với biểu tương toán
trong trường mầm non

I. ĐẶT VẤN ĐỀ
1.Lý do chọn đề tài
Chủ tịch Hồ Chí Minh mn vàn kính u của chúng ta, lúc sinh thời người
đã nói “ Non sơng việt Nam có được vẻ vang hay khơng, dân tộc việt Nam có được
sánh vai với các cường quốc năm châu hay khơng, chính là nhờ vào việc học tập
của các cháu”. Trẻ em những Mầm non tương lai của đất nước. Đất nước có giầu
mạnh, phồn vinh là nhờ vào thế hệ trẻ. Chính vì vậy phải chăm sóc giáo dục trẻ thật
tốt ngay từ khi trẻ còn ở độ tuổi Mầm non. Người giáo viên Mầm non ngoài việc
hướng dẫn cho trẻ vui chơi, cho ăn, cho ngủ, giáo dục trẻ trở thành những đứa trẻ lễ
phép ngoan ngỗn thơi chưa đủ, mà nhiêm vụ của người giáo viên Mầm non còn
phải trang bị cho trẻ những kiến thức ban đầu thông qua các hoạt động.
Trong các hoạt động giáo dục trẻ ở trường Mầm non. Hoạt động vui chơi là
môt trong những hoạt động chủ đạo, song hoạt động học tập được thể hiện qua các
giờ hoạt động chung có chủ đích đó là hoạt động cung cấp chủ yếu có hệ thống
kiến thức cần trang bị cho trẻ.Vậy tổ chức các tiết học như thế nào để trẻ lĩnh hội
các kiến thức một cách đơn giản nhưng hiệu quả nhất là đối với mơn “Làm quen
với tốn” Đây là mơn học địi hỏi độ chính xác cao. Muốn làm tốt được việc này
trước hết đòi hỏi người giáo viên phải có tâm huyết với nghề, say sưa suy nghĩ tìm
tịi, chu đáo tỉ mỉ, sáng tạo hướng dẫn trẻ tham gia vào hoạt động một cách có khoa
học để trẻ bước đầu nắm bắt, hình thành những kỹ năng học tập đối với môn làm
quen với biểu tượng tốn sơ đẳng. Đối với mơn học này người giáo viên cần phải
đầu tư thời gian, công sức một cách công phu, khoa học để chuẩn bị đồ dùng cho

tiết mới mong tiết học đạt được hiệu quả cao và khả năng tiếp thu kiến thức của trẻ
sẽ đạt được ở mức độ cao nhất trong quá trình tham gia các hoạt động của trẻ. Xuất
phát từ nhận thức của trẻ từ trực quan sinh động, đến tư duy trừu tượng, từ tư duy
trưu tượng quay trở về thực tiễn. Thông qua môn học giúp trẻ nhận thức tốt hơn về
thế giới xung quanh. Từ đó hình thành hệ thống hố kiến thức một cách chính xác,
khoa học. Nhận thức về tốn học có liên quan mật thiết với q trình phát triển tồn
diện của trẻ, thơng qua tốn học sớm hình thành ở trẻ khả năng tìm tịi, quan sát,
khám phá, so sánh, phân tích, tổng hợp các sự vật hiện tượng khách quan. Trên cơ
sở đó bổ sung thêm vốn ngơn ngữ và góp phần tích cực vào việc phát triển trí tuệ
và thể chất cho trẻ. Với khẩu hiệu “Trẻ em hôm nay, thế giới ngày mai” Trẻ em là
hạnh phúc gia đình, là mầm non tương lai của đất nước. Để có một đất nước ln
trên đà phát triển, thì giáo dục mầm non là khâu đặt nền móng đầu tiên trong q
trình đào tạo nhân cách con người mới. Mặt khác các nhà nghiên cứu tâm lý trẻ em
đều cho rằng mỗi trẻ em là một chủ thể tích cực, đang phát triển. Nếu như một
đứa trẻ ngay từ lứa tuổi mẫu giáo đã được dạy cách suy luận logic, suy luận nhân
quả, suy luận đối lập, các phương pháp tư duy sáng tạo thì cơ hội thành cơng
trong học đường là rất lớn. Chính vì lẽ đó rất nhiều quan điểm cho rằng: Cần cho
trẻ học toán ngay từ nhỏ.

2/24


Một số biên pháp nâng cao chất lượng cho trẻ 4- 5 tuổi làm quen với biểu tương toán
trong trường mầm non

2. Cở sở thực tiễn
Như chúng ta đã biết để đạt được biểu tượng toán sơ đẳng cho trẻ thì chúng
ta phải biết xây dựng cho trẻ một hệ thống các khái niệm về kiến thức toán học cơ
bản, ban đầu từ dễ đến khó, từ đơn giản đến phức tạp, từ trực quan đến trừu
tượng… Đồng thời phải chỉ ra mối quan hệ tương ứng kiến thức nhằm giúp trẻ hiểu

và có khả năng vận dụng kiến thức của trẻ phải được diễn ra thông qua các hoạt
động chơi hoặc các hoạt động mang tính chất vui chơi, để góp phần tồn diện đối
với trẻ thơ.
Trẻ làm quen với biểu tượng toán từ nhỏ rất thuận lợi. Bởi lẽ trẻ càng nhỏ
khả năng lưu trữ thông tin dễ dàng hơn, đây là lợi thế vượt trôi của trẻ. Chúng ta
đều nhất trí cần cho trẻ học tốn từ nhỏ. Tuy nhiên không phải tất cả đều hào hứng
khi học toán. Đây là vấn đề mà các nhà giáo dục phải quan tâm.
Mà để dạy trẻ được những nội dung này và nắm bắt kiến thức được một cách
có hệ thống và chính xác, địi hỏi người giáo viên phải sự thay đổi mới trong
phương pháp dạy trẻ theo hướng cực hoá hoạt động lấy trẻ làm trung tâm, trẻ tự
minh khám phá nhận xét phán đoán về những vấn đề có liên quan đến mơn học. Là
người giáo viên mầm non, ngồi việc quan tâm và nhiệt tình chăm sóc giáo dục trẻ
tơi cịn dành thời gian nghiên cứu học hỏi để có những sáng tạo riêng cho bộ mơn
tốn. Tơi thấy việc đổi mới “giáo dục làm quen với tốn” cũng đã có định hướng
đổi mới hình thức thực hiện trên cơ sở khoa học, đảm bảo tính đặc thù của hoạt
động tốn sơ đẳng. Với u cầu nâng cao kỹ thuật thực hành giúp trẻ cảm nhận
toán một cách thoải mái, đồng thời tạo cho trẻ có kỹ năng kiến thức phong phú về
tốn. Chính vì vậy để nâng cao chất lượng cho trẻ làm quen với biểu tượng tốn sơ
đẳng cho trẻ tơi mạnh dạn nghiên cứu thực nghiệm và viết đề tài “Nâng cao chất
lượng cho trẻ 4 -5 tuổi làm quen vởi biểu tượng tốn trong trường mầm non”
Trong các hoạt động thì hoạt động làm quen với tốn có một vị trí quan trọng. Trẻ
nhận biết được các biểu tượng về số lượng, đếm và nhận biết được các hình dạng
kích thước, các biểu tượng định hướng trong không gian, xác định được phải trái,
trước sau của bản thân và của đối tượng khác. Vì vậy mơn làm quen với tốn có
tầm quan trọng đặc biệt không thể thiếu trong trường mầm non.
3. Mục đích nghiên cứu:

1. Nghiên cứu cơ sở lý luận của q trình hình thành biểu tượng tốn của trẻ
mẫu giáo 4 – 5 tuổi.
2. Đề xuất một số biện pháp gây hứng thú cho trẻ mẫu giáo 4 – 5 tuổi hình

thành biểu tượng về mơn làm quen với tốn.
4.Đối tượng nghiên cứu:

- Một số biện pháp hình thành biểu tượng về số lượng, con số và phép đếm
mơn làm quen với tốn
- Một số phương pháp dạy làm quen với toán cho trẻ mẫu giáo
5. Đối tượng khảo sát, thực nghiệm:
Lớp mẫu giáo nhỡ 4 - 5 tuổi.
3/24


Một số biên pháp nâng cao chất lượng cho trẻ 4- 5 tuổi làm quen với biểu tương toán
trong trường mầm non

6. Phương pháp nghiên cứu.
Phương pháp quan sát: Tổ chức cho trẻ tri giác trực tiếp các sự vật, hiện
tượng xung quanh một cách có mục đích có kế hoạch trong một thời gian cố định.
Phương pháp trực quan: Dùng các phương tiện trực quan (vật thật, đồ chơi,
tranh ảnh, phim ảnh) hành động làm mẫu với lời nói và cử chỉ cho trẻ quan sát nói
và làm theo.
Phương pháp dùng trò chơi: Sử dụng các yếu tố chơi, các trị chơi thích hợp
để kích thích trẻ hoạt động, mở rộng hiểu biết về môi trường xung quanh đồng
thời phát triển về lời nói và sự tư duy của trẻ.
Phương pháp sử dụng lời nói: Đó là dùng câu hỏi gợi mở,tạo tình huống
thích hợp để khuyến kích bộc lộ cảm xúc muốn chia sẻ với mọi người thông qua
đó ngơn ngữ của trẻ trở lên mạch lạc hơn
Phương pháp thực nghiệm: Cho trẻ thực hiện lặp đi lặp lại nhiều lần các
động tác cử chỉ điệu bộ thông qua yêu cầu cụ thể mà giáo viên đặt ra để nâng cao
vốn hiểu biết và kỹ năng thực hành trong công việc
Phương pháp nghiên cứu tài liệu: Đọc tham khảo các loại sách, báo … có

liên quan tới dạy toán cho trẻ
7. Phạm vi và kế hoạch nghiên cứu:
Phạm vi nghiên cứu: Lớp mẫu giáo nhỡ B3 trong trường mầm non
Thời gian nghiên cứu: Từ tháng 8/2016 đến tháng 3 /2017
Thời
Nội dung thực hiện
gian
Bắt
Kết thúc
đầu
Tháng Tháng 10 - Lựa chọn đề tài.
- Khảo sát
8
Tháng Tháng 11 - Đăng ký đề tài sáng kiến kinh nghiệm
10
- Xây dựng đề cương chi tiết.
Tháng Tháng 2
- Thực hiện các biện pháp.
11
- ghi chép chi tiết các phương pháp và kết quả tiến bộ
của trẻ.
Tháng Tháng 3
- Khảo sát sau khi thực hiện đề tài.
2
- Đánh máy, in, đóng quyển SKKN.
- Nộp bản SKKN.
II.GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ

1.Cơ sở lý luận của vấn đề
Toán học là một mơn khoa học cần có độ chính xác cao. Do trẻ ở độ tuổi

mẫu giáo chưa có một biểu tượng khoa học nào. Nên nhiệm vụ của giáo viên là
phải hìnhthành cho trẻ các biểu tượng tốn học, cung cấp những kỹ năng cơ bản

4/24


Một số biên pháp nâng cao chất lượng cho trẻ 4- 5 tuổi làm quen với biểu tương toán
trong trường mầm non

nhất để trẻ có thể vận dụng vào trong thực tế, Để có sự phát triển và hướng tới một
nền giáo dục toàn diên như Bác Hồ đã từng nói:
“Vì lợi ích mười năm thì phải trồng cây.
Vì lợi ích trăm năm thì phải trồng người”
Ngay từ nhỏ trẻ đã được tiếp xúc với ông, bà, cha mẹ. ... Và các sự vật hiện
tượng đến nhận thức xung quanh, tất cả những cái trẻ nhìn thấy đều ảnh hưởng đến
nhận thức của trẻ, dần dần trẻ có được những khái niệm giản đơn nhất về thế giới
xung quanh có nhu cầu muốn tìm tịi, khám phá về tính chất, đặc điểm của sự vật
hiện tượng, tập hợp các số lượng, hình dạng, màu sắc, kích thước, vị trí, sắp xếp
của chúng trong khơng gian.
Vídụ: Khi chơi với đồ vật trẻ muốn biết tại sao vật này lại lăn được nhưng
vật kia lại khơng lăn được, hình dạng, kích thước và chất liệu của chúng khác nhau
như thế nào? Hoặc trẻ muốn biết từng nhóm đồ vât có bao nhiêu vật và cách so
sánh các nhóm với nhau. Trẻ muốn biết nhóm này có số lượng nhiều hay ít hơn
nhóm kia. Bắt đầu trẻ muốn biết làm thế nào để cho hai nhóm được bằng nhau. Từ
đó trong tư duy của trẻ đã nảy sinh khái niệm thêm bớt một cách giản đơn nhất về
phép cộng trừ của bậc tiểu học. Xuất phát từ nhu cầu đó mà việc cho trẻ làm quen
với biểu tượng toán sơ đẳng là nhu cầu cần thiết. Nhưng thực chất chương trình
tốn học trong trường mầm non hiện nay chỉ cho phép dạy trẻ làm quen với một số
khái niệm về toán đơn giản, chưa dạy trẻ học toán. Nếu như dạy trẻ học toán sớm
sẽ ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ. Vì vậy nảy sinh vấn đề là làm thế nào để

dạy trẻ những khái niệm về tốn học mang tính chất trìu tượng nhưng lại phải phù
hợp với khả năng nhận thức của trẻ mẫu giáo. Song khó khăn lớn nhất của trẻ mẫu
giáo là làm quen với một số khái niệm tốn học đó là khả năng lĩnh hội tri thức của
trẻ cịn non nớt, do thực tế đó mà không thể cho trẻ làm quen với khái niệm về tổ
hợp, phép đếm, số lượng, hình dạng, kích thước, định hướng khơng gian bằng các
định nghĩa chính xác mà phải dựa trên tâm lý của trẻ và khái niệm tốn học sơ
đẳng, để có phương pháp giảng dạy cụ thể, phù hợp với đặc điểm nhận thức của trẻ
biến những khái niệm tốn học trìu tượng thành những biểu tượng quen thuộc mà
trẻ có thể lĩnh hội được một cách ấn tượng và sâu sắc nhất, hình thành những kiến
thức ban đầu về toán học sơ đẳng cho trẻ
2. Thực trạng của vấn đề
2.1. Thuận lợi
Ban giám hiệu luôn quan tâm đầu tư về cơ sở vật chất và chun mơn, bồi
dưỡng phương pháp, đổi mới hình thức tổ chức hoạt động giáo dục mầm non, tạo
mọi điều kiện giúp tơi thực hiện tốt chương trình giáo dục mầm non mới.
Giáo viên trong lớp đoàn kết biết cùng nhau đưa ra các biện pháp giáo dục
làm quen vơi toán sao cho phù hợp với khả năng nhận thức của trẻ.
Một số phụ huynh nhiệt tình chia sẻ với giáo viên ở lớp về tình hình của trẻ
ở nhà và luôn quan tâm đến trẻ thường xuyên dành thời gian trao đổi với cơ giáo
để cùng chăm sóc và giáo dục trẻ.
5/24


Một số biên pháp nâng cao chất lượng cho trẻ 4- 5 tuổi làm quen với biểu tương toán
trong trường mầm non

Là một giáo viên tâm huyết với nghề, có lịng u thương trẻ, tận tình với
cơng việc. Ln ln có ý thức phấn đấu vươn lên, thường xun tìm tịi, nghiên
cứu tài liệu như tạp chí, thơng tin trên mạng có liên quan đến việc chăm sóc và
giáo dục trẻ để áp dụng vào việc chăm sóc giáo dục trẻ hằng ngày nhất là việc

giáo dục làm quen với tốn cho trẻ.
2.2. Khó khăn
Làm quen với tốn là một hoạt động khó, địi hỏi sự chính xác, khoa học nên
không phải giáo viên nào cũng nắm vững phương pháp môn học, linh hoạt sáng tạo
khi tổ chức các hoạt động cho trẻ. Khi làm đồ dùng đồ chơi giáo viên phải tính tốn
đến kinh phí, ngun vật liệu khó tìm, số lượng đồ dùng đồ chơi của các cơng ty
sản xuất phục vụ cho mơn học cịn ít, đơn sơ và giá thành cao.
- Đồ dùng dạy học chưa phong phú, chưa kích thích tính sáng tạo của trẻ.
- Tổ chức tiết học chưa sinh động, cách đặt câu hỏi chưa gần gũi.
- Môi trường học tập và môi trường cho trẻ hoạt động chưa phong phú.
Trước những khó khăn trên, tơi đã suy nghĩ để tìm ra những biện pháp khắc
phục giúp trẻ học môn làm quen với Toán được tốt hơn.
3. Các giải pháp
3.1.Giải pháp1: Khảo sát trên trẻ
Ngay từ đầu năm học tơi đã có kế hoạch khảo sát về các biểu tượng toán của 45
trẻ ở lớp vào các hoạt động ở lớp qua bảng sau :
ST
Tổng Đạt
Chưa Đạt
T
số
Khả năng trên trẻ
Số
Tỉ lệ
Số
Tỉ lệ
trẻ
trẻ
%
trẻ

%
1
Khả năng nhận biết về biểu
45
31
68,8% 14
31.1%
tượng
2
Khả năng phân nhóm
45
24
53.3% 21
46.6%
3
Khả năng chia tách phân nhóm
45
25
55.5% 20
44.4%
4
số trẻ chưa hứng thú học và chưa 45
21
46.6% 24
53.3%
chú ý tham gia hoạt động
5
số chú ý nhưng thụ động tiếp
45
21

46.6% 24
53.3%
nhận kiến thức
6
số trẻ hào hứng tham gia hoạt
45
24
53.3% 21
46.6%
động
3.2 Giải pháp2: Tạo môi trường để dạy trẻ làm quen với tốn
Mơi trường là nơi giúp trẻ nhận thức về thế giới xung quanh, mở rộng hiểu
biết để trẻ khám phá tìm tịi 1 cách tích cực những sự vật, hiện tượng xung quanh
trong thiên nhiên, trong cuộc sống, tôi đã tạo mọi điều kiện phong phú về mơi
trường tốn giúp trẻ làm quen về tập hợp và số lượng, cách ghép đôi tương ứng 11, các nhóm đối tượng tương ứng, giúp trẻ so sánh, nhận xét, phân loại.. và trẻ được

6/24


Một số biên pháp nâng cao chất lượng cho trẻ 4- 5 tuổi làm quen với biểu tương toán
trong trường mầm non

dễ dàng quan sát thường xuyên trong các góc chơi, các tranh ảnh về chủ điểm, các
tranh mẫu, sách báo hoạ mi…
Để trẻ tích cực tham gia vào hoạt động học tập đặc biệt là hoạt động làm
quen với tốn thì góc học tốn khơng thể thiếu được. Do vậy tơi đã xây dựng góc
học tốn nhằm giúp trẻ nhìn ngắm, tiếp xúc với các biểu tượng tốn học để hằng
ngày trẻ được ngắm nhìn, tiếp xúc và tạo nên những mảng tốn ở góc học tập. Góc
tốn có nhiều vật liệu chủng loại đa dạng phong phú để nhiều trẻ được tham gia
chơi.

Trong góc tơi đã bố trí rất hợp lý để cho trẻ rễ quan sát, bố trí góc hài hịa
khơng rối mắt để trẻ rễ phát hiện rễ lấy rễ cất và được hoạt động thường xun .
Ngồi ra góc tốn tơi bố trí được đảm bảo tính khoa học và tính giáo dục.

(Hình ảnh minh họa góc tốn )
Ngồi ra tơi đã sưu tầm nhiều loại đồ dùng đồ chơi bằng các chất liệu khác
nhau nhưng không cầu kỳ mà vẫn gần gũi với trẻ.Thông qua các hình thức tổ chức
bố trí thay đổi các đồ dùng theo chủ đề, sự kiện giúp trẻ nhận thức được rất nhanh
và đạt kết quả cao
Ví dụ1: Chủ đề phương tiện giao thông với nội dung dạy trẻ về kích thước:
“Ơn kích thước dài- ngắn, to - nhỏ” tơi đã làm như sau: Cùng trẻ trang trí lớp bằng
cách dán lên tường những tranh ảnh về các phương tiện giao thông (ôtô, xe máy,
tàu hoả …) sưu tầm trên hoạ báo hoặc bầy biện các phương tiện giao thơng băng đồ
chơi trên các góc nhưng có kích thước khác nhau. Khi trò chuyện giúp trẻ nhận biết
về các phương tiện giao thông: Tôi kết hợp cho trẻ so sánh kích thước các phương
7/24


Một số biên pháp nâng cao chất lượng cho trẻ 4- 5 tuổi làm quen với biểu tương toán
trong trường mầm non

tiện giao thông và cho trẻ sắp xếp các PTGT từ to đến nhỏ ( ngược lại) hoặc từ dài
đến ngắn.
Trang trí mơi trường lớp học phù hợp với sự thay dổi của các chủ đề - sự
kiện, tạo sự mới mẻ, thu hút tính tị mị, ham hiểu biết của trẻ.
- Bố trí các góc hoạt động thích hợp theo chủ đề để trẻ tự lựa trọn góc chơi
của mình.
Ví dụ 2: Chủ đề PTGT : Góc sách truyện tôi cho trẻ làm các loại sách về sô
lượng “một” và “nhiều” cho trẻ dán các PTGT theo nhóm và gim thành quyển, cho
trẻ làm sách về kích thước to - nhỏ, dài - ngắn, làm sách sắp xếp thứ tự ...”

(Hình ảnh minh họa góc sách truyện)
Ở góc tốn, chủ đề gia đình. Tơi cho trẻ gắn các hình có dạng giống ngơi nhà, cơng
trình xây dựng, vng, trịn, tam giác, chữ nhật) sau đó trẻ được phân loại và sắp
xếp hình.
Các đồ dùng đồ chơi làm quen với tốn do cơ và trẻ làm khơng chỉ được sử
dụng trong giờ học tốn mà cũng được tơi sử dụng để trang trí lớp, làm đồ dùng đồ
chơi trong góc tốn.Như vậy trẻ sẽ được ơn luyện, củng cố kiến thức vế toán ở mọi
lúc, mọi nơi, trong các thời điểm khác nhau như: giờ đón, giờ trả, giờ hoạt động
góc.

8/24


Một số biên pháp nâng cao chất lượng cho trẻ 4- 5 tuổi làm quen với biểu tương toán
trong trường mầm non

Vídụ: Tơi tạo các trị chơi in màu ra bìa cứng cho trẻ dùng bút nối, bù chỗ
thiếu, phân theo nhóm khơng cùng loại…để ở góc tốn

( Hình ảnh minh họa đồ dùng góc tốn )
Ví dụ: Tơi đã dùng bìa làm các bàn cờ cho trẻ chơi trong các thời điểm trong ngày
như:-Trò chơi “Đếm con vật” : trẻ đếm con vật và tìm số tương ứng

( Hình ảnh trò chơi đặt số tương ứng )
9/24


Một số biên pháp nâng cao chất lượng cho trẻ 4- 5 tuổi làm quen với biểu tương toán
trong trường mầm non

-Trò chơi đặt số tương ứng cũng rất đơn giản và dễ chơi: tơi dùng bìa, giấy màu cắt
thành các hình theo chủ điểm và sắp xếp theo nhóm để trẻ đặt các thẻ số tương ứng

(Bàn cờ nhận hình, nhận màu)
-Trị chơi ghép tranh, tập đếm cũng là những trị chơi trẻ rất thích
Từ đó trẻ được chơi ở các góc theo ý thích của mình và tiếp thu kiến thức về
các biểu tượng toán.
3.3 Giải pháp3: Nâng cao chất lượng cho trẻ làm quen với tốn thơng
qua hoạt động học
Theo chương trình chăm sóc giáo dục trẻ trước đây khi tổ chức các giờ học
cho trẻ giáo viên gặp rất nhiều khó khăn khi cung cấp kiến thức cho trẻ vì yêu cầu
cần đạt thường theo một chương trình khung đã được quy định và giờ học thường
rất nặng nề về kiến thức.Từ khi tiếp cận với chương trình giáo dục MN mới với các
chuyên đề hè được tiếp thu tôi đặc biệt quan tâm đến cách tổ chức các hoạt động
học lấy trẻ làm trung tâm để trẻ học mà chơi chỉ với những kiến thức đơn giản
nhưng chính xác từ đó cung cấp thật nhiều kĩ năng giúp trẻ tự tìm tịi thơng tin và
tìm cách giải quyết
* Tạo ra các tình huống có vấn đề để dẫn dắt trẻ tham gia vào hoạt động một
cách tự nhiên
Khi tổ chức các hoạt động làm quen với tốn tơi thường rất chú ý đến phần
gây hứng thú vì nếu gây được hứng thú cho trẻ ngay từ lúc bắt đầu hoạt động sẽ có
tác dụng tốt cho q trình tổ chức hoạt động: Có lúc là một trị chơi cũng có khi tơi
bắt đầu bằng 1 câu chuyện hay là một tình huống xảy ra để trẻ phải suy nghĩ tìm
cách giải quyết.
Ví dụ1: Khi dạy trẻ về kích thước “So sánh to hơn – nhỏ hơn” chủ đề thế giới động
vật tôi kể cho trẻ một câu chuyện về 2 anh em gấu con cùng chơi trò chơi bò chui
10/24

Một số biên pháp nâng cao chất lượng cho trẻ 4- 5 tuổi làm quen với biểu tương toán
trong trường mầm non

qua cổng và đưa ra tình huống với 2 chiếc cổng bằng nhau gấu em thì chui qua rất
dễ dàng cịn gấu anh cứ loay hoay khơng chui vừa cổng để trẻ phải suy nghĩ vì sao
gấu anh chui khơng vừa cổng cịn gấu em lại chui rất dễ dàng?
(Vì gấu anh “to hơn” và gấu em “nhỏ hơn”) Như vậy nội dung bài dạy được đưa
vào rất tự nhiên và trẻ hào hứng tìm cách giải quyết.
Ví dụ 2: Khi dạy trẻ ơn nhận biết các hình: Hình vng, hình trịn, hình tam giác,
hình chữ nhật. Tơi kể cho trẻ nghe câu chuyện sáng tạo về vương quốc các hình
hình học.Với các nhận vật là các hình ai cũng cho mình là đẹp nhất và tơi đã lồng
đặc điểm các hình qua lời thoại của các nhân vật “Hình vng nói: Tơi đẹp nhất vì
tơi có 4 cạnh bằng nhau …” Với cách làm này tôi nhận thấy trẻ rất thích thú nghe
chuyện và kiến thức tơi cung cấp cho trẻ cũng rất tự nhiên khơng gị ép.

(Hình ảnh minh họa nghe câu chuyện sáng tạo )
Ví dụ3: Khi dạy trẻ bài lập số tôi cho trẻ chơi trị chơi hoăc sưu tầm bài hát. Tơi cho
trẻ chơi đếm các ngón tay, ngón chân
- Đưa tay ra nào ta cùng đếm nhé:
Một ngón tay nhúc nhích này
Hai ngón tay nhúc nhích này
Ba ngón tay nhúc nhích này
Bốn ngón tay nhúc nhích này
Năm ngón tay nhúc nhích này
- Đếm các ngón chân, tơi cho trẻ ngồi duỗi chân chơi và đếm các ngón chân
theo cử động của các ngón chân.
11/24


Một số biên pháp nâng cao chất lượng cho trẻ 4- 5 tuổi làm quen với biểu tương toán

trong trường mầm non

- Đếm các bộ phận trên cơ thể trẻ tôi kết hợp lời cho trẻ hát:
Mồm mồm tai, tai tai, mồm mồm, tay
Mồm mồm, tay, mắt, mũi, mồm, mắt, tai
Ta đếm xem như vậy là như vậy có bao nhiêu giác quan?
- Chơi kết bạn thì tơi sưu tầm bài hát:
Nào ai ngoan ai tinh ai nhanh
Nào ai chia nhiều phần khác nhau
Tìm đến mau ta cùng nhau kết bạn nào
- Trò chơi chụp ảnh:
+ Chụp theo số lượng người cô yêu cầu
Chụp theo số lượng người đứng trước, người ngồi theo sự phân công của cô,
của bạn
*Lựa chọn và cung cấp kiến thức cho trẻ đơn giản nhưng chính xác từ dễ đến khó
từ đơn giản đến phức tạp
Trong các hoạt động làm quen với tốn tơi ln cố gắng dẫn dắt trẻ một cách
thận trọng tuân theo trình tự của hoạt động nhận thức, từ đã biết đến chưa biết, từ
cụ thể đến khái quát.
Khi dạy trẻ nhận biết các hình thành thạo tơi lựa trọn các hoạt động làm quen
với toán theo các chủ đề với đối tượng là các hình để trẻ học mà chơi thật hứng thú.
Ví dụ 1: khi thấy trẻ thích thú với đối tượng là các hình. Tơi lựa trọn hoạt động
“ xếp tương ứng 1 - 1, ghép đôi” chủ đề gia đình cho trẻ xếp 1 hình tam giác lên
trên 1 hình vng, tạo thành ngơi nhà, ở hoạt động này trẻ cũng rất thích thú. Sau
đó tơi lại tổ chức trò chơi “xây nhà cho gấu” để củng cố kiến thức xếp tương ứng 1
- 1, ghép đôi. Yêu cầu trẻ xếp cho mỗi bạn gấu 1 ngôi nhà.Thơng qua trị chơi này
trẻ đã hình thanh kĩ năng xếp tương ứng 1 – 1 và cịn được ơn lại nhận biết, gọi tên
các hình

( Hình ảnh minh họa trẻ xếp ngôi nhà )

12/24


Một số biên pháp nâng cao chất lượng cho trẻ 4- 5 tuổi làm quen với biểu tương toán
trong trường mầm non

Ví dụ 2: Chủ đề giao thơng đối tượng là hình vng và hình trịn tơi lựa trọn hoạt
động “ xếp theo quy tắc” tôi cho trẻ xem các phương tiện giao thơng được ghép
thành bằng các hình, trẻ tìm các hình đã học từ các bộ phận của phương tiện gia
thơng. Sau đó tơi cho trẻ xếp quy tắc 1 hình vng rồi 1 hình trịn sau đó lại một
hình vng, tơi nhận thấy trẻ rất hào hứng và thích xếp. Kết thúc hoạt động là trị
chơi luyện tập “Xếp biểm báo giao thông” với các biển báo là các hình và theo quy
tắc trẻ vừa học tơi nhận thấy trẻ thật sự hứng thú
Ví dụ 3: Và khi trẻ đã quá thành thạo với các hình trẻ có thể trọn hình theo tên
gọi và theo đặc điểm tơi lại lựa trọn hoạt động “tạo nhóm theo dấu hiệu hình
dạng”với đối tượng ở mức khó hơn là tất cả các 4 hình tơi cho trẻ tạo thành các
nhóm:

(Nhóm hình vng và một nhóm các hình khơng phải hình vng )
(Nhóm hình gì lăn được và nhóm các hình không lăn được)

13/24


Một số biên pháp nâng cao chất lượng cho trẻ 4- 5 tuổi làm quen với biểu tương toán
trong trường mầm non

( Nhóm hình gì có 3 cạnh , 3 góc và nhóm các hình khơng có 3 cạnh 3góc)

(Nhóm hình chữ nhật và nhóm các hình cịn lại)

* Lựa chọn tổ chức một tiết học hợp lý để kích thích tính sáng tạo của trẻ.
Trước hết phải như thế nào là một tiết học hợp lý? Hợp lý ở đây theo tôi hiểu không
phải là tổ chức hoạt động xen kẽ động tĩnh mà còn hợp lý về thời gian của hoạt
động phải cân đối các phần: Phần ôn tập kiến thức cũ, phần dạy kiến thức mới và
phần luyện tập kiến thức vừa học. Sau đó điều hồ xen kẽ hoạt động động tĩnh để
giúp trẻ luôn chú ý, hứng thú và phát triển tư duy
- Về thời gian cho phần chính dạy kiến thức mới phải ưu tiên chiếm khoảng
2/3 tiết học còn lại cân đối cho hai phần còn lại
- Về sắp xếp các hoạt động ở từng phần thì phần luyện tập kiến thức đã học
nên chọn 2, 3 hoạt động để kích thích trẻ hoạt động
Ví dụ: Đi chợ mua các loại rau củ quả với số lượng ít hơn 3, 4, 5. Rồi đi mua
thêm cho đủ số lượng là 3, 4, 5… Hỏi: Lần một cháu mua được mấy loại? Lần hai
cháu mua được mấy loại? Cả hai lần mua được tất cả bao nhiêu?
- Phần chính dạy kiến thức mới trẻ thường phải ngồi tĩnh nhiều hơn nên tôi
thường đưa một số trò chơi nhỏ (động) để thay đổi trạng thái cho trẻ
- Phần luyện tập tôi cũng chọn 2 đến 3 hoạt động và ôn đúng trọng tâm bài vừa
dạy
- Ngồi những phần của hoạt động làm quen với tốn tơi cịn sử dụng một số
câu hỏi để kích thích sự tò mò sáng tạo của trẻ như:
+ Tại sao con biết hai nhóm này có số lượng bằng nhau?
+ Tại sao mình khơng thể chồng khối vng lên khối cầu được?
+ Hoặc cịn cách làm nào khác nữa khơng?
+ Điều gì sẽ xảy ra nếu chúng ta đổ hết tất cả chỗ nước này vào một cái ly nhỏ?
- Ngồi các câu hỏi của cơ đưa ra tơi cịn động viên kích thích trẻ đặt các câu
hỏi, những thắc mắc của trẻ mà khơng sợ bị chê cười
Ví dụ: Sau khi tìm hiểu về các hình, tơi cho trẻ quan sát lại các hình và đưa ra
lời đề nghị: Mỗi cháu hãy nghĩ và hỏi bạn một câu về hình chữ nhật này hoặc cháu
nào có thể đặt câu hỏi để so sánh hình vng và hình chữ nhật.
14/24

Một số biên pháp nâng cao chất lượng cho trẻ 4- 5 tuổi làm quen với biểu tương toán
trong trường mầm non

- Khi dạy trẻ học xong bài nhận biết số 3, số 5 thì trẻ tìm ra những nhóm đồ
vật có số lượng 3, 5. Rồi sau đó khen ngợi trẻ rằng: “Câu hỏi của con rất hay”;
“Một câu hỏi rất là thông minh”
*Lựa chọn sử dụng hệ thống câu hỏi mang tính gợi mở, kích thích trẻ phải quan sát
suy nghĩ.
Trước khi tổ chức hoạt động tôi thường chuẩn bị một hệ thống các câu hỏi
gồm nhiều cấp độ khác nhau phù hợp với khả năng nhận thức của trẻ.
+ Câu hỏi khai thác kinh nghiệm của trẻ
Chuẩn bị những câu hỏi ngắn gọn dễ hiểu và mang tính gợi mở, dẫn dắt trẻ
đi từ dễ đến khó, từ gần đến xa, kích thích sự tị mị suy nghĩ và khả năng phỏng
đoán của trẻ “ câu hỏi khai thác kinh nghiệm của trẻ”
Ví dụ 1: Khi cho trẻ nhận biết “ hình vng, hình trịn” đầu tiên Tơi cho trẻ
nhận biết từ những đặc điểm bên ngồi như (tên gọi, màu sắc ) tới đặc điểm bản
chất bên trong (hình vng thì có 4 cạnh bằng nhau, hình trịn có đường bao cong
trịn đều khép kín và lăn được dễ dàng) đồng thời dẫn dắt trẻ tri giác đối tượng,
phân tích, so sánh, tổng hợp, khái quát và giúp trẻ đi đến kêt luận. Lúc đầu Tôi đưa
ra những câu hỏi đơn giản như “Đây là hình gì? Nó có đặc điểm gì hoặc những câu
hỏi dựa trên trí nhớ của trẻ như “Hãy kể tên các hình mà con biết, Hãy nói cho cơ
những đặc điểm của hình vng?” Sau đó Tơi đưa ra những câu hỏi có tính sáng
tạo mà trẻ phải tư duy và dựa vào kinh nghiệm, vốn hiểu biết của mình mới trả lời
được “vì sao hình trịn lại lăn được? Vì sao lăn hình vng lại bị đổ, “ngã”
+ Sử dụng câu hỏi mở, những câu hỏi với nhiều cách trả lời
Ví dụ2: Khi tổ chức hoạt động nhận biết số lượng “một” và “nhiều. Làm
quen với số đếm” chủ đề bản thân Tôi dẫn dắt trẻ ( hôm nay là sinh nhật bạn búp
bê bạn búp bê mời các bé ăn kẹo và tổ chức cho trẻ chơi chia kẹo, tôi cho trẻ xem
rổ kẹo và hỏi trẻ “bạn búp bê có nhiều kẹo hay ít kẹo?”, “vì sao các con biết ? ”và

cho trẻ suy nghĩ để tìm cách trả lời. Sau đó tơi lấy 2 cái kẹo cho cả lớp quan sát và
hỏi trẻ “cơ có mấy cái kẹo ?” “muốn biết phải làm thế nào?. Sau đó tơi tiếp tục gợi
mở để trẻ tìm ra cách trả lời “Sau khi đếm cơ tìm thẻ số mấy? ….”
+ Sử dụng những câu hỏi cho trẻ liên hệ thực tế
Sau khi tổ chức hoạt động cho trẻ cần cho trẻ liên hệ thực tế giữa những gì
trẻ vừa được học với thực tế cuộc sống hàng ngày
Vidụ: Chủ đề “gia đình” tơi sử dụng các câu hỏi về đồ dùng gia đình như: Bé biết
đồ dùng gì giống hình trịn? (đồng hồ giống hình trịn, cái đĩa giống hình trịn), ti vi
hình gì? cái ghế cao hơn hay cái bàn cao hơn?.....
Sau khi sử dụng những câu hỏi theo hệ thống đã chuẩn bị trước ở các hoạt
động của mình tơi thấy trẻ đã bước đầu biết cách tư duy, suy đốn và tìm cách trả
lời. Tơi khuyến khích để những trẻ nhút nhát chưa biết cách trả lời nhắc lại câu trả
lời của bạn và thấy những trẻ đó đã tiến bộ hơn ở những câu hỏi sau.
* Liên kết tổ chức các trò chơi hấp dẫn phù hợp với hoạt động làm quen với toán
theo từng chủ đề - sự kiện
15/24


Một số biên pháp nâng cao chất lượng cho trẻ 4- 5 tuổi làm quen với biểu tương toán
trong trường mầm non

Đối với trẻ mầm non trò chơi là một hoạt động không thể thiếu trong các
hoạt động hàng ngày của trẻ. Trị chơi kích thích sự hứng thú, chú ý của trẻ, lôi
cuốn trẻ tham gia vào giải quyết những nhiệm vụ đặt ra trong khi chơi.
Việc lựa chọn, tổ chức các trò chơi phù hợp, hấp dẫn với nội dung hình
thành các biểu tựợng ban đầu về tốn rất quan trọng.
Khi tổ chức các trò chơi trong hoạt động làm quen với tốn. Tơi ln tạo ra
các tình huống có vấn đề để kích thích trẻ cùng nhau suy nghĩ và tiếp nhận các hoạt
động chơi một cách tự nhiên. Khi chơi các biểu tượng ban đầu về toán vừa được
củng cố đồng thời trẻ tiếp thu được những kinh nghiệm xã hội ở nhiều góc độ khác

nhau.
Ví dụ1: “Dạy trẻ ghép đôi (xếp tương ứng 1- 1) phải luyện tập nhận biết gọi
tên các hình: hình vng, hình chữ nhật” ở chủ đề thế giới động vật Tơi cho trẻ
chơi trị chơi: Xếp nhà cho Gấu bằng các hình vng và chữ nhật. Xếp cho mỗi bạn
Gấu một ngơi nhà, thơng qua trị chơi này đã hình thành cho trẻ kỹ năng xếp tương
ứng 1- 1 và trẻ được ơn lại nhận biết gọi tên hình vng, hình chữ nhật.
Trị chơi “Các con vật tìm thức ăn tương ứng”: Trẻ đóng vai các con vật tìm
thức ăn trong khay đựng có dạng các hình. Trị chơi này thích hợp tốn với khám
phá mơi trường xung quanh.
Trị chơi: “Thỏ tìm chuồng” tơi cho trẻ đóng vai Thỏ, tạo tình huống số Thỏ
nhiều hơn số chuồng, cho 5 trẻ làm Thỏ và chuẩn bị 4 chiếc ghế làm chuồng. Sau
đó giúp trẻ nhận thấy số Thỏ và chuồng khơng bằng nhau vì có một chú Thỏ thừa
ra.
Ví dụ 2: Với chủ điểm "Thế giới động vật" tôi dạy trẻ bài “Dạy trẻ nhận
biết, so sánh, ghép đôi, xếp tương ứng 1 - 1 trong phạm vi 5" các đối tượng của
2 nhóm đồ vật. Tơi lựa chọn hình thức tổ chức hội thi "Nhà toán học tài ba” để
dạy trẻ gồm các phần sau:
Phần thứ nhất: Thi đồng đội với trị chơi “Ghép tranh".
- Tơi cho trẻ chia làm 2 đội chơi ghép tranh. Tôi chuẩn bị một bức tranh rỗng hình
“Con cá’ và hình “Con gà” được ghép bằng các hình đã học.
- Một số hình cắt rời: hình con thỏ, củ cà rốt, hình ơng mặt trời, đám mây...Tơi nói
cho trẻ biết cách chơi, luật chơi và cho trẻ thi đua giữa 2 đội. Đội nào ghép xong
trước và nói to, rõ dàng nội dung bức tranh ghép được đội đó thắng cuộc...
Phần thứ hai: Thi cá nhân "Bé thơng minh nhanh trí "
Tơi cho trẻ lấy mỗi trẻ một rổ đồ chơi về tổ, hỏi trẻ trong rổ có những gì?
Cho trẻ xếp hết các bạn Thỏ ra ngồi từ trái sang phải. Tơi hỏi trẻ bạn Thỏ thích ăn
gì? Cho trẻ lấy củ cà rốt để tặng thỏ, tặng mỗi bạn Thỏ một củ cà rốt. Cho trẻ nhận
xét số Thỏ và số cà rốt như thế nào?....Tơi động viên nhiều trẻ nói để (Trẻ có thể
thêm, hoạc bớt để tạo sự bằng nhau tương ứng 1-1 trong phạm vi 5). Cho trẻ đếm
số thỏ và số cà rốt ....Sau đó cho trẻ chơi trị chơi

"Con gì biến mất" cho trẻ cất dần đồ chơi vào rổ...
* Phần thứ ba:
- Chơi củng cố bằng trò chơi "Kết bạn"
16/24


Một số biên pháp nâng cao chất lượng cho trẻ 4- 5 tuổi làm quen với biểu tương toán
trong trường mầm non

- Giúp trẻ khắc sâu nhận biết nhiều - ít, trẻ nói được nhiều hơn - ít hơn...sau đó tơi
hỏi trẻ muốn mỗi bạn Thỏ có 1 củ cà rốt phải làm gì?...Từ đó giúp trẻ tư duy, suy
nghĩ
Cách chơi: Tôi tặng mỗi trẻ 1 chiếc mũ Thỏ mầu sắc khác nhau, trẻ làm những chú
Thỏ nhẩy múa hát ca theo nhạc bài hát “Tìm bạn thân” khi có hiệu lệnh của cơ trẻ
tìm và kết thành những nhóm bạn có mũ giống mình. Cơ giáo cho trẻ nhận xét và
đếm số bạn trong nhóm (Lần chơi sau cho trẻ đổi mũ cho nhau).
Luật chơi: Trẻ chỉ được kết bạn với những ai có mũ giống mình.
Muốn nâng cao nghệ thuật giảng dạy mơn làm quen với tốn tơi chú ý đến
phương pháp “chơi mà học, học mà chơi”để trẻ học thoải mái hứng thú học
VD: Trong tiết chia tách nhóm 6 đối tượng thành 2 phần ở chủ điểm bản thân trong
trị chơi ơn luyện tơi có thể đặt lời vè để cho trẻ đối nhau trong khi chơi
Ve vẻ vè ve
Ve vẻ vè ve
Cái vè đố bé cái vè đố bé
Bạn vỗ 3 cái
Tôi vỗ 3cái(1x2x3x)
Tôi vỗ 3 cái (1.2.3)
Bạn vỗ mấy cái?
Cứ như vậy với các vế đối 2 cái và 1 cái và thay đổi bằng các hình thức giậm
chân và gõ. Chơi như vậy trẻ rất hứng thư và nhớ bài sâu hơn. Để làm được điều đó

ngay từ khi soạn giáo án tơi phải nghiên cứu kỹ đề tài, đề tài phải bám sát với yêu
cầu của bài để dạy, soạn cho phù hợp và có tính sang tạo chọ chủ đè phù hợp với
tiết dạy.
Ví dụ: Trong bài dạy trẻ nhận biết khối cầu, khối trụ, khối vuông tôi chọn chủ đề “
hội xuân” hoặc dạy tiết số 5 tiết 2 tôi chọn chủ đề: “hội thi tài”. Mỗi đề tài tôi lại
chọn một chủ điểm khác nhau, cách sáng tạo trong mỗi đề tài, chuẩn bị đồ dùng
khác nhau và các chủ đề đưa ra trong một bài dạy phải được bám sát xuyên suốt tiết
dạy.Từ đó chất lượng học của trẻ được nâng cao, trẻ hứng thú thú và say xưa học
hơn.
Với cách tổ chức linh hoạt, thường xuyên thay đổi hình thức tổ chức, thay đổi
trạng thái hoạt động kết hợp giữa “Chơi mà học - học mà chơi", giữa động và tĩnh
một cách hài hoà trẻ rất hứng thú, phấn khởi tham gia các hoạt động cùng cô. Như
vậy trong một giờ dạy tốn vói nội dung kiến thức cần cung cấp cho trẻ, gíáo viên
cần biết thay đổi, lựa chọn hình thức tổ chức cho phù hợp, linh hoạt và sáng tạo trẻ
sẽ rất hứng thú tham gia hoạt động, giờ học đạt kết quả cao nhất, tốt nhất.
Sau khi khảo sát sát sự hứng thú của trẻ và tìm ra những đối tượng phù hợp
để đưa vào bài dạy của mình cùng với việc sử dụng các trị chơi tương ứng hợp lý
tơi đã đổi mới cách tổ chức của mình với các hình thức trên tôi đã tổ chức được các
hoạt động học mà chơi lôi cuốn được sự chú ý của trẻ
* Bằng cách sử dụng công nghệ thông tin liên hệ kiến thức trẻ được học với
những gì trẻ nhìn thấy ở trong cuộc sống hàng ngày
Tôi sử dụng các phần mềm tin học tạo ra các hành động xuất hiện và biến
mất đưa vào bài giảng điện tử của mình thêm sinh động cuốn hút sự chú ý của trẻ
17/24


Một số biên pháp nâng cao chất lượng cho trẻ 4- 5 tuổi làm quen với biểu tương toán
trong trường mầm non

Ví dụ: Hoạt động “đếm đến 2. Nhận biết các nhóm có 1, 2 đối tượng, so sánh số

lượng 1 và 2”. Chủ đề thế giới động vật: Tôi trọn đối tượng là những con vật ni
trong gia đình:

Đầu tiên tôi quay một clip vế môi trường sống của các con vật ni trong gia đình
và đưa lên slides cho trẻ quan sát. Ở slide tiếp theo tôi cho trẻ tìm những nhóm con
vật có 1 và có nhiều hơn 1 trên màn hình. Sau đó ở những slides tiếp theo tôi tạo
hiệu ứng để vịt mẹ từ từ đi ra và cho trẻ đếm, mỗi chú vịt mẹ tìm cho mình 1 chú
vịt con. Tạo hiệu ứng cho vịt con xuất hiện, tạo tình huống để 1 chú vịt mẹ khơng
tìm được vịt con sau đó cho trẻ đếm và so sánh. Mỗi lần trên màn hình xuất hiện
những hành động xuất hiện và biến mất tôi thấy trẻ rất thích thú.
Ví dụ 1: Khi cho trẻ “xếp theo quy tắc” chủ đề thế giới thực vật xếp 1 bông hoa, 1
chiếc lá rồi lại 1 bông hoa. Tơi chụp các hình ảnh “chiếc khăn, chiếc túi, mảnh vải.
Có hình ảnh giống mẫu mà trẻ vừa sắp xếp rồi đưa vào giáo án điện tử của mình
cho trẻ xem. Qua đó trẻ được củng cố kĩ năng xếp theo mẫu và liên hệ thực tế mẫu
có ở khắp nơi
Ví dụ2: Dạy trẻ “nhận biết hình”chủ đề giao thơng bằng cách đưa các hình ảnh
phương tiện giao thơng vào bài giảng của mình tơi cho trẻ liên hệ với các bộ phận
của các phương tiện giao thơng giống hình gì mà các con vừa được học? (bánh xe
giống hình trịn, các toa tàu có các ơ cửa giống hình vng …) từ đó trẻ tự rút ra kết
luận bánh xe cũng lăn được vì giống hình trịn cũng lăn được… đó là những kỹ
năng cần thiết với trẻ.
Việc ứng dụng công nghệ thông tin vào hoạt động làm quen với tốn cũng giúp
tơi thu được rất nhiều thành cơng khi tổ chức với những bài giảng điện tử có các
hình ảnh trên máy tơi khơng phải cầu kỳ chuẩn bị nhiều đồ dùng hay sưu tầm nhiều
tranh ảnh mà trẻ lại rất thích thú tơi đã tiết kiệm được nhiều thời gian và kinh phí
và được tổ chun mơn đánh giá cao.
*Lựa chọn kỹ nội dung bài dạy để làm ra đồ dùng đồ chơi học tập của cô và
trẻ cho phự hợp với đề tài.
18/24

Một số biên pháp nâng cao chất lượng cho trẻ 4- 5 tuổi làm quen với biểu tương toán
trong trường mầm non

Như chúng ta đó biết, đặc trưng của mơn tốn là tính chính xác và khoa học.
Mỗi tiết học cung cấp cho trẻ một kiến thức khác nhau và địi hỏi phải có những đồ
dùng đồ chơi khác nhau, phù hợp với nội dung và hình thức tổ chức tiết học.
Ví dụ1: Trong bài dạy các hình vng, hình trịn, tơi đó đưa ra trị chơi “Tìm nhà ”
ở phần luyện tập. Để đáp ứng nội dung trò chơi này, trước đó tơi phải sưu tầm một
số ngun vật liệu có dạng các giống các hình cần dạy để trẻ liên hệ như vỏ hộp,
thùng, lon bia, bóng nhựa… rồi làm những ngơi nhà có gắn các hình để trẻ chạy về
nhà.
Ví dụ 2: Chủ đề thế giới thực vật: Với nội dung dạy trẻ về kích thước “ so sánh to
hơn - nhỏ hơn” tôi đã lựa trọn đồ dùng là vật thật là các loại quả tròn (quả bưởi,
quả cam) cho trẻ so sánh.Thông qua hoạt động này trẻ khơng chỉ được so sánh về
kích thước mà còn nhận biết được một số đặc điểm của đối tượng (tên gọi, hình
dáng, đặc điểm: “quả bưởi thường to hơn quả cam”

Khi làm đồ dùng đồ chơi cho trẻ làm quen với toán phục vụ cho một nội
dung dạy, Trẻ suy nghĩ, tìm tịi để làm ra các cặp đồ dùng đồ chơi có mối quan hệ
lơgíc, hợp lý.
Như vậy, mới có thể cung cấp được kiến thức chính xác phù hợp với chủ đề:
Ví dụ1: Khi dạy bài “Tạo nhóm 3 đối tượng” trong chủ điểm “Thế giới động vật”,
tơi đó chọn cặp đối tượng thỏ và cà rốt để dạy trẻ lập số. Tôi chọn cặp đối tượng
trên với những lí do sau: Đúng chủ điểm đang thực hiện.
Thỏ và cà rốt cú quan hệ lôgic với nhau: Cà rốt là thức ăn mà thỏ rất ưa thích.

19/24

Một số biên pháp nâng cao chất lượng cho trẻ 4- 5 tuổi làm quen với biểu tương toán
trong trường mầm non

+Tận dụng các nguyên liệu dễ kiếm, rẻ tiền để làm các đồ dùng học tập.
Việc tận dụng các nguyên liệu dễ kiếm, rẻ tiền để làm các đồ dùng giúp giáo
viên vừa có điêù kiện tiết kiệm chi phí làm đồ dùng đồ chơi vừa có thể phối hợp
cùng phụ huynh trong việc chăm sóc giáo dục trẻ.
Ví dụ: Tôi dùng lịch cũ để cho trẻ làm quen với các khái niệm về thời gian và
các số tự nhiên; dùng bìa, cốc nhựa, giấy màu, bỳt màu, vải vụn để làm búp bê các
loại cho trẻ học về số lượng, chiều cao, kích thước…
Và tơi thấy rất hiệu quả trẻ rất có hứng thú với các đồ dùng đồ chơi được tôi sử
dụng và khai thác trên các hoạt động của mình.
3.4. Giải pháp 4: Dạy trẻ kỹ làm quen với tốn thơng qua việc tổ chức các
hoạt động tập thể vui chơi
Hoạt động vui chơi là hoạt động được trẻ đón nhận một cách hứng thú và
tích cực nhất, bởi nó đáp ứng được nhu cầu của trẻ trong thế giới đồ vật trẻ được
tha hồ vui chơi và sáng tạo. Việc tổ chức tốt hoạt động vui chơi khơng chỉ giúp trẻ
hình thành khả năng mà còn đặt nền tảng khá vững chắc để phát triển những biểu
tượng tốn
Ví dụ: Quan sát giờ vui chơi ngồi trời:

20/24


Một số biên pháp nâng cao chất lượng cho trẻ 4- 5 tuổi làm quen với biểu tương toán
trong trường mầm non

- Tôi cho trẻ nhặt hoa lá rụng và đốn xem đó là hoa lá của cây gì, rồi đếm và
so sánh số lượng hoa lá của mình nhặt được như thế nào với nhau? Làm thế nào để
chúng bằng nhau? Và thêm bớt dần theo yêu cầu của cơ hoặc nhặt cho cơ 3 chiếc

lá? Đi lên phía trước cho cơ 5 bước? Trong sân trường có bao nhiêu cây cao? Bao
nhiêu cái xích đu …
Bên cạnh đó, tơi cịn tổ chức hoạt động cho trẻ giao lưu giữa các tổ trong lớp
hoặc giữa các lớp trong khối 2 lần/ tháng. Trong buổi giao lưu, trẻ được làm quen
với nhau, được thể hiện bản thân mình, được trị chuyện, cùng nhau tìm hiểu,
khám phá về một chủ đề đang học giúp kiến thức của trẻ được mở rộng và củng
cố thêm. Với những trò chơi hấp dẫn giáo viên cho trẻ rèn luyện cách xác định
định hướng không gian khi lấy mình làm chuẩn, lấy người khác làm chuẩn, lấy
người khác làm chuẩn, lấy đồ vật làm chuẩn
Ví dụ: Buổi giao lưu với lớp B2 tôi tổ chức trị chơi “Đi tìm kho báu”giáo
viên u cầu trẻ quan sát các dấu hiệu chỉ dẫn trẻ trên bản đồ rồi thực hiện theo
chỉ dẫn. Mục đích trị chơi giúp trẻ rèn luyện kỹ năng xác định vị trí định dạng đồ
vật một cách tích cực và hấp dẫn.
Với các trị chơi nêu trên trẻ nhận thấy nếu khơng mơ tả đúng hoặc xác đinh
sai vị trí thì mọi người sẽ khó khăn như thế nào khi tìm kiếm, nhận biết mọi việc
xung quanh.
3.5 Giải pháp 5: Hoạt động làm quen với Toán ở mọi lúc mọi nơi
Như chúng ta đã biết trẻ ở lứa tuổi mầm non, đặc biệt tâm sinh lý “học mà
chơi, chơi mà học”. Vậy muốn trẻ có hứng thú trong các hoạt động làm quen với
Tốn tơi ln cố gắng tạo điều kiện củng cố các kiến thức về các biểu tượng toán sơ
đẳng ở mọi lúc mọi nơi.
Ví dụ1: Khi cho trẻ hoạt động ngồi trời cơ cho trẻ chơi trị chơi “Bắt bướm” Các
cháu rất thích chơi trị chơi này vì nó phù hợp với đặc điểm tâm sinh lý của trẻ là ưa
hoạt động. Hơn thế nữa tơi muốn dùng trị chơi này để ôn lại cho trẻ kiến thức về
định hướng khơng gian, cụ thể là trẻ cần phải nhìn xem bướm đang bay ở đâu?
Bướm bay ở phía trên thì trẻ muốn bắt được nó thì trẻ phải ngẩng đầu lên và nhảy
lên để bắt con bướm đó.Vậy là lại thêm một lần nữa những kiến thức toán đã học
và ôn luyện củng cố lại, như vậy trẻ sẽ nhớ kiến thức đó lâu hơn.
Ví dụ 2: Trong giờ ăn của trẻ tôi cho trẻ khi chia đồ dùng cho trẻ tôi cho trẻ đếm số
đồ dùng

Liên kết giữa tác động qua loại của hoạt động làm quen với Toán với các
hoạt động khác như hoạt động khám phá khoa học, khám phá xã hội, tạo hình, hoạt
động phát triển ngơn ngữ một cách thích hợp nhằm tạo ra những ảnh hưởng bổ
sung lẫn nhau.
Có thể hình thành các biểu tượng về Tốn thơng qua việc tổ chức các hoạt
động phù hợp như: Tổ chức hoạt động khám phá khoa học, quan sát đồ dùng đồ
chơi, phương tiện giao thông, cây, hoa, lá, quả, Trong q trình quan sát khuyến
khích trẻ suy nghĩ, nêu ý kiến nhận xét của mình về hình dạng, kích thước của các
đối tượng quan sát được.
21/24


Một số biên pháp nâng cao chất lượng cho trẻ 4- 5 tuổi làm quen với biểu tương toán
trong trường mầm non

Ví dụ 2: Ở hoạt động tạo hình khi cho trẻ vẽ đồn tàu chủ đề “Phương tiện
giao thơng” Tơi cho trẻ vẽ đồn tàu ghép bằng các hình hình học, hình chữ nhật
làm đầu tầu, ống khói, hình vng làm các toa tầu và hình trịn làm bánh của đồn
tàu.

( Hình ảnh Lồng ghép các hình hình học với hoạt động tạo hình )
Tận dụng tạo cơ hội ở mọi lúc mọi nơi cho trẻ được củng cố biểu tượng về
toán như trong lúc đi dạo chơi, đi tham quan tôi tạo cơ hội để trẻ được củng cố biểu
tượng về kích thước: “cây hoa hồng thấp hơn hay cây bàng thấp hơn?”; “con cao
hơn hay cây bằng lăng cao hơn?”.
Như vậy trẻ được hình thành các biểu tượng ban đầu về Toán một cách tự
nhiên.
3.6 Biện pháp 6: Kết hợp với phụ huynh dạy trẻ làm quen với tốn trong
gia đình
- Trong buổi họp phụ huynh đầu năm, tôi nêu lên những yêu cầu trong việc

thực hiện chương trình chăm sóc giáo dục mầm non mới nói chung và hoạt động
làm quen với tốn nói riêng để phụ huynh nắm bắt được và kết hợp với nhà trường
trong việc dạy dỗ cháu. Một ngày của trẻ diễn ra với muôn vàn các hoạt động khác
nhau: Vệ sinh, ăn, ngủ, vui chơi …Nếu người lớn khéo léo tận dụng tạo cơ hội để
trẻ tham gia trải nghiệm thì trẻ vừa được trải nghiệm những kỹ năng cơ bản trong
cuộc sống vừa tìm hiểu thế giới xung quanh thong qua đó việc học tốn của trẻ trở
nên đơn giản, nhẹ nhàng và hiệu quả.
- Tôi trao đổi với phụ huynh cùng giúp trẻ hiểu thế giới xung quanh mình
Ví dụ: Giờ ngủ dậy: Bây giờ là mấy giờ?
+ Mặc quần áo đi học: mặc mặt nào trước, mặt nào sau, tay trái đâu, tay phải
đâu?
22/24


Một số biên pháp nâng cao chất lượng cho trẻ 4- 5 tuổi làm quen với biểu tương toán
trong trường mầm non

+ Đi dép trái hay dép phải?
Ví dụ: Bé cùng vào bếp: người lớn cùng trẻ rửa trong lúc đó có thể trị
chuyện, đố bé và giao nhiệm vụ: đố con hôm nay mẹ mua mấy quả táo? mấy quả
quýt? Con thấy 2 quả quả nào to hơn…? Con xúc gia vị ra đĩa giúp mẹ nhé? lấy 2
muỗi muối , 1 muỗi đường
Ví dụ: Bé phơi, xếp quần áo – phân loại quần áo, khăn, móc treo theo màu sắc, kích
thước, hình dạng. Đếm số lượng. Phân biệt cao - thấp, trên - dưới
- Ngoài ra phụ huynh cịn gom góp các ngun vật liệu để làm ra những đồ
dùng đồ chơi cho cháu để từ đó tơi đã cải thiện được môi trường học tập cho trẻ,
giúp trẻ tham gia vào các hoạt động một cách hào hứng.
4. Kết quả đạt được
Sau khi thực hiện dề tài “Một số biện pháp nâng cao chất lượng cho trẻ 4-5
tuổi làm quen với biểu tượng toán trong trường mầm non” Tôi đã thu được một

số kết quả sau
* Đối với giáo viên
Tôi thấy tự tin hơn đã biết cách tổ chức hoạt động theo từng chủ đề - sự kiện.
Dẫn dắt để gây hứng thú cho trẻ đạt hiệu quả cao
Tôi đã sáng tạo hơn khi tổ chức các hoạt động cho trẻ học mà chơi tôi thấy
rất hiệu quả trẻ đã hứng thú hơn nhiều và khơng cịn thụ động nữa.
Đã nâng cao được kinh nghiệm tổ chức hoạt động cho trẻ làm quen với toán
Khả năng làm đồ dùng đồ chơi phục vụ cho mơn học có nhiều kinh nghiệm và làm
được nhiều hơn. Kỹ năng sử dụng máy tính thành thạo hơn
* Đối với trẻ:
Trẻ đã hứng thú hơn khi tham gia hoạt động thể hiện ở bảng số liệu có đối
chiếu sau:
Bảng tổng hợp kết quả khảo sát, đánh giá trẻ như sau:
ST
Tổn
Đầu Năm
Cuối Năm
T
Khả năng trên trẻ
g số
Đạt
ChưaĐạt
Đạt ChưaĐạt
trẻ
%
%
%
%
Khả năng nhận biết về
45

31
14
43
2
1 biểu tượng
68,8%
31,1%
95,5%
4,4%
Khả năng phân ngóm
45
24
21
43
2
2
53.3%
46.6%
95.5%
4,4%
Khả năng chia tách phân
45
25
20
42
3
3 nhóm
55.5%
44.4%
93.3%

6.6%
Số trẻ chia hứng thú học
45
21
24
39
6
4 và chưa hứng thú tham
46.6%
53.3%
86.6%
13.3%
gia hoạt động
Số trẻ chú ý nhưng thụ
45
21
24
41
4
5 động tiếp nhận ý thức
46.6%
53.3%
91.1%
8.8%
Số trẻ hứng thú khi tham
45
24
21
45
0

23/24


Một số biên pháp nâng cao chất lượng cho trẻ 4- 5 tuổi làm quen với biểu tương toán
trong trường mầm non

6

gia hoạt động

53.3%

46.6%

100%

0%

Qua kiểm tra đánh giá kết quả nhận thức trên trẻ tôi thấy nhận thức trên trẻ
của lớp tôi đã tăng lên rõ rệt. Trẻ hăng hái giơ tay phát biểu ý kiến, có nề nếp và
thói quen học tập tốt và trật tự. Trẻ hào hứng tiếp nhận kiến thức một cách thoải
mái, trẻ hứng thú và tích cực tham gia vào hoạt động làm quen với toán.Trẻ mạnh
dạn hồn nhiên: 100%.Trẻ trả lời đúng câu hỏi của cô là: 98%. Trẻ thành thạo hơn
trong việc tạo nhóm, chi tách nhóm. Trẻ thích đến lớp và tỷ kệ chuyên cần đạt 97%
III.KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ:
1.Kết luận:
Qua việc đi sâu vào nghiên đề tài “Một số biện phápnâng cao chất lượng
cho trẻ 4-5 tuổi làm quen với tốn trong trương mầm non” và tìm hiểu lĩnh vực
phát triển nhận thức tôi thấy tự tin hơn khi tổ chức các hoạt động không chỉ hoạt
động làm quen với tốn mà với các hoạt động khác tơi cũng đã tìm được cho mình

những cách gây hứng thú cho trẻ để trẻ tiếp thu kiến thức một cách tự nhiên và thật
sự hào hứng
Sau một năm thực hiện đề tài tôi nhận thấy trẻ đã tiến bộ hơn rất nhiều
Những cháu vốn hiếu động tích tìm tịi khám phá khi được tham gia vào các
trị chơi, các tình huống cơ tạo ra trong hoạt động tỏ ra rất thích thú và biết hoạt
động theo sự chỉ đạo của cô.
2.Ý nghĩa:
Qua việc nghiên cứu đề tài trên, tôi đã rút ra được một số bài học kinh
nghiệm sau:
Tôi luôn nghiên cứu tài liệu và học hỏi kinh nghiệm từ chị em đồng nghiệp.
Thường xuyên sưu tầm các phế liệu và các hình ảnh trên mạng để làm đồ
dùng đồ chơi sáng tạo gây hứng thú nâng cao chất lượng cho trẻ, đặc biệt là các
hình ảnh động trên mạng để đưa vào giáo án điện tử của mình. Tổ chức các hoạt
động làm quen với toán phong phú, hấp dẫn.
Giáo viên phải nắm rõ mục đích yêu cầu của từng bài để thay đổi hình thức và
hoạt động phù hợp nhằm phát huy tối đa tính tích cực của trẻ, kích thích tính tị mị
ham hiểu biết
Giáo viên nên sưu tầm, sáng tác nhiều trò chơi mới lạ hấp dẫn để cuốn hút trẻ
tham gia vào hoạt động
Giáo viên phải tổ chức các hoạt động hợp lý, cân đối thời gian và xen kẽ hoạt
động “động - tĩnh”
Giáo viên luôn chú ý dạy trẻ ở mọi lúc mọi nơi, luôn gợi mở tạo điều kiện
cho trẻ phát huy hết khả năng học tập ở mức tối đa
3. Phạm vị ứng dụng:
Đề tài nghiên cứu được áp dụng tại lớp Mẫu giáo nhỡ B3. Và có thể áp dụng
rộng rãi cho khối mẫu giáo nhỡ trong toàn trường.
4.Đề xuất kiến nghị:
24/24

Một số biên pháp nâng cao chất lượng cho trẻ 4- 5 tuổi làm quen với biểu tương toán
trong trường mầm non

- Tổ chức bồi dường thường xuyên cho các giáo viên Mầm non về chuyên đề
toán để giúp giáo viên nắm bắt, tiếp cận những vấn đề đổi mới.
- Bổ sung hỗ chợ tài liệu mới trong và ngoài nước để giáo viên được học hỏi,
tiếp cận những đổi mới
Trên đây là những kinh nghiệm dạy làm quen với tốn cho trẻ 4-5 tuổi
trong trường mầm non mà tơi đã rút ra trong q trình giảng dạy. Tơi rất mong
nhận được sự đóng góp và bổ sung của BGH, các bạn đồng nghiệp để bản sáng
kiến của tôi được sử dụng rộng rãi và đem lại hiệu quả trong việc giáo dục trẻ.
Tôi xin trân trọng cảm ơn!
Ý kiến của thủ trưởng đơn vị.
Hà nội, ngày 19 tháng 01 năm 2017

Tôi xin cam đoan SKKN tôi viết
không sao chép của ai

25/24