Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.41 MB, 148 trang )
<span class='text_page_counter'>(1)</span>Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013 Ngày soạn: 15/ 8/ 2012. Tuaàn1 : Tieát 1:. Ngaøy daïy: 22/ 8/ 2012. CHÖÔNG I: CAÊN BAÄC HAI – CAÊN BAÄC BA §1. CAÊN BAÄC HAI. I. Muïc tieâu: - Nắm được định nghĩa, ký hiệu về căn bậc hai số học của một số không âm. - Biết được liên hệ của phép khai phương với quan hệ thứ tự và dùng liên hệ này để so sánh các số. II. Phöông tieän daïy hoïc: Baûng phuï ghi saün noäi dung baøi taäp, caâu hoûi, ñònh lyù, ñònh nghóa. Maùy tính boû tuùi, buùt daï. III. Tieán trình baøi daïy: Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Hoạt động 1: Giới thiệu chương trình môn toán Đại số 9 - Giới thiệu chương trình môn - Nghe giáo viên giới thiệu Hoạt động 2: Căn bậc hai số học 1. Caên baäc hai soá hoïc ? Nêu định nghĩa căn bậc hai - Trả lời: x a x2 a cuûa moät soá khoâng aâm? ? Với số a dương có mấy căn - Coù hai caên baäc hai: a; a baäc hai? Cho ví duï? Soá 3 coù caên baäc hai 3; 3 ? Soá 0 coù maáy caên baäc hai? - Soá 0 coù moät caên baäc hai laø ? Laøm baøi taäp ?1 ? 2 ! Caùc soá 3; 3 ; 0.5;. 0 0. - (từng HS trình bày) 2 laø caên. 4 baäc hai soá hoïc 9; 9 ; 0.25; 2. Vaäy theá naøo laø caên baäc hai soá hoïc cuûa moät soá? - Neâu noäi dung chuù yù vaø caùch vieát. Giaûi thích hai chieàu trong cách viết để HS khắc saâu hôn. ? Laøm baøi taäp ?2 ? ! Phép toán tìm căn bậc hai soá hoïc cuûa moät soá khoâng aâm laø pheùp khai phöông. ! Khi biết được căn bậc hai soá hoïc ta deã daøng xaùc ñònh được các căn của nó. ? Laøm baøi taäp ?3 ?. Ghi baûng 5 phuùt 15 phuùt. a. 9 coù caùc caên baäc hai: 3; -3 2 2 ; 3 3 b. c. 0.5; -0.5 ?1. d. 2; - 2 Ñònh nghóa: (SGK) Ví duï:. - Trả lời như SGK. - Nghe giaûng. - Caên baäc hai soá hoïc cuûa 16 laø 16 - Caên baäc hai soá hoïc cuûa 5laø Chuù yù: (SGK) Ta vieát: x 0 x a 2 x 0. - Trả lời trực tiếp ?2. 5. 49 7, vì 7 0 vaø 72 49. - Nghe GV giaûng. - Trình baøy baûng. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. ?3 a. 64 - Caên baäc hai soá hoïc cuûa 64 laø 8. - Caùc caên baäc hai laø: 8; -8 1.
<span class='text_page_counter'>(2)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013. 13 phuùt. Hoạt động 3: So sánh các căn bậc hai 2. So saùnh caùc caên baäc hai ! Cho hai soá a, b khoâng aâm, - Neáu a < b thì neáu a < b so saùnh a vaø b. Định lí: Với hai số a, b không âm, ta coù: a < b a < b. a< b. ? ? Điều ngược lại có đúng - Neáu khoâng?. a < b thì a < b. ! Yêu cầu HS đọc ví dụ 2 - Xem ví duï 2 trong SGK.. ?4. ? Tương tự ví dụ 2 hãy làm baøi taäp ?4 ? - Trình baøy baûng. a.Ta coù: 4 = 16 . Vì 16 > 15 neân 16 15 hay 4 > 15 a.Ta coù: 4 = 16 . Vì 16 > 15 b.Ta coù: 3 = 9 . Vì 9 < 11 neân neân 16 15 hay 4 > 15 9 11 hay 3 < 11 b.Ta coù: 3 = 9 . Vì 9 < 11 ?5 9 11 hay 3 < 11 neâ n ? Tương tự ví dụ 3 hãy làm a.Ta co :ù 1 = 1 . Vì x 1 <=> x > 1 - Chia nhóm thực hiện baøi taäp ?5 ? (theo nhoùm) 9 . Vì x 9 <=> x < 9 a. Ta coù : 1 = 1 . Vì x 1 b.Ta coù: 3 = <=> x > 1 Vaäy 0 x 9 b. Ta coù: 3 = 9 . Vì x 9 <=> x < 9. Vaäy 0 x 9 Hoạt động 4: Củng cố ? Baøi taäp 1 trang 6 SGK?. 10 phuùt - HS trả lời miệng. 3. Luyeän taäp. (HS trả lời miệng, GV nhận xeùt keát quaû) ? Laøm baøi taäp 3 tarng 6 SGK? - Duøng maùy tính. Baøi 3/tr6 SGK a. x 2 2 x1,2 1,414 b.x 2 3 x1,2 1,732 c.x 2 3,5 x1,2 1,871 d.x 2 4,12 x1,2 2,030 2 phuùt. Hoạt động 5: Hướng dẫn về nhà - Baøi taäp veà nhaø: 2; 4 trang 7 SGK - Chuẩn bị bài mới “Căn bậc hai và hằng đẳng thức. A2 A. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. ”. 2.
<span class='text_page_counter'>(3)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013 Ngày soạn: 24/ 8/ 2012. Tuaàn 1 Tieát 2:. Ngaøy daïy: 26/ 8/ 2012. §2. CĂN THỨC BẬC HAI VAØ HẰNG ĐẲNG THỨC. A2 A. I. Muïc tieâu: - Hoïc sinh bieát caùch tìm taäp xaùc ñònh (ñieàu kieän coù nghóa) cuûa - Có kỹ năng thực hiện khi biểu thức A không phức tạp. a2 a. A. - Biết cách chứng minh định lý và vận dụng hằng đẳng thức biểu thức. II. Phöông tieän daïy hoïc: - GV: Giáo án, bảng phụ, phấn màu, thước, máy tính bỏ túi. - HS: Chuaån bò baûng nhoùm vaø buùt vieát, maùy tính boû tuùi.. III. Tieán trình baøi daïy:. A2 A. Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ -Hai HS leân baûng. -HS1: ? Ñònh nghóa caên baäc hai soá hoïc -HS1: Phaùt bieåu ñònh nghóa nhö SGK. của a. Viết dưới dạng ký hiệu. x 0 ? Các khẳng định sau đúng hay sai 2 x a a) Caên baäc hai cuûa 64 laø 8 vaø –8 x a ( a 0) 2 a)Ñ; b)S c)Ñ b) 64 8; c) 3 3. Ghi baûng. để rút gọn. 5 phuùt. . -HS2: ? Phaùt bieåu ñònh lyù so saùnh caùc caên baäc hai soá hoïc. ? Laøm baøi taäp 4 Trang 7 SGK. -GV nhaän xeùt cho ñieåm vaø ñaët vaán -HS2: Phaùt bieåu ñònh nghóa nhö đề vào bài mới: Mở rộng căn bậc SGK. hai cuûa moät soá khoâng aâm, ta coù a ) x 15 x 152 225 căn thức bậc hai. b)2 x 14 x 7 x 49. Hoạt động 2: Căn thức bậc hai 1. Căn thức bậc hai: ? Hs đọc và trả lời ? 1 -Một HS đọc to ? 1 2 -Hs trả lời : Trong tam giác ? Vì sao AB = 25 x vuoâng ABC. AB2+BC2 = AC2 (ñlyù Pi-ta-go) AB2+x2 = 52 => AB2 =25 -x2 2 -GV giới thiệu 25 x là một căn 2 =>AB = 25 x (vì AB>0). 2 2 thức bậc hai của 25 – x , còn 25 – x làbiểu thức lấy căn, hay biểu thức dưới dấu căn.. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 15 phuùt -Với A là một biểu thức đại số, người ta gọi A là căn thức bậc hai của A, còn A được gọi là biểu thức lấy căn hay biểu thức dưới dấu căn... 3.
<span class='text_page_counter'>(4)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013. ? Vaäy A xaùc ñònh (coù nghóa khi) - A xaùc ñònh A 0 khi A laáy giaù trò nhö theá naøo. -HS đọc ví dụ 1 SGK. ? Một HS đọc ví dụ 1 SGK. -Thì 3x khoâng coù nghóa ? Neáu x = - 1 thì sao -Moät HS leân baûng. ? HS laøm ? 2 5 2x xaùc ñònh khi 5 2 x 0 5 2 x x 2,5 ? HS laøm Baøi 6 Trang 10 – SGK. -HS trả lời miệng (GV ñöa noäi dung leân baûng phuï). a a a) 0 a 0 3 coù nghóa 3 b) 5a coù nghóa 5a 0 a 0. Hoạt động 3: Hằng đẳng thức. a2 a ? Để CM ta CM những ñieàu kieän gì? ? Hãy CM từng điều kiện. ? Yêu cầu HS tư đọc ví dụ 2 + ví dụ 3 vaø baøi giaûi SGK. ? HS laø baøi 7 Tr 10 SGK. (Đề bài đưalên bảng phụ).. -Để CM. 3 9 3. a2 = a. a2 a. ta caàn CM:. 2. a). 0,1. 0,1 0,1. b). 0, 3. 2. 1, 3. 0, 3 0, 3 2. 1, 3 1, 3. 0, 4 . 2. 0, 4 0, 4. 0, 4.0, 4 0,16. -HS nghe vaø ghi baøi. -Hai HS leân baûng laøm baøi. Hoạt động 4: Củng cố A coù nghóa khi naøo. 2. 3x coù nghóa.. -HS tự ghi.. a) Ñònh lyù:. a 0 2 2 a a -HS laøm baøi taäp 7:. d ) 0, 4. ?. Vaäy x 0 thì. 13 phuùt. -Neáu a 0 thì. c) . -GV giới thiệu ví dụ 4. ? Yeâu caàu HS laøm baøi 8(c,d) SGK. hai cuûa 3x; 3x xaùc ñònh khi 3x 0 3x x 0. a2 a. A2 A 2. Hằng đẳng thức -Hai HS leân baûng ñieàn. ? HS laøm ? 3 a -2 -1 0 2 (Đề bài đưa lên bảng phụ) 2 ? Nhaän xeùt baøi laøm cuûa baïn. a 4 1 0 4 2 1 0 2 a2 2 2 ? a vaø a coù quan heä gì -Neáu a<0 thì a = - a. -GV ñöa ra ñònh lyù.. - A xaùc ñònh (hay coù nghóa) khi A laáy giaù trò khoâng aâm. -Ví dụ 1: 3x là căn thức bậc. Với mọi số a, ta có. a2 a. II. CM -Theo ñònh nghóa giaùtrò tuyeät a đối của một số a thì : 0 Ta thaáy : a Neáu a 0 thì = a, a neân ( )2 = a2 a a Neáu a<0 thì = -a, neân ( )2 = (-a)2=a2 a Do đó, ( )2 = a2 với mọi a a2 a Hay với mọi a b) Chuù yù:(SGK) c) Ví duï: a 6 ( a3 ) 2 a3 a3. (vì. a<0) Vaäy. a 6 a 3 với a<0. 10 phuùt -HS trả lời như SGK. -Baøi 9: a ) x 2 7 x 7 x1,2 7. ? A baèng gì. Khi A 0, A<0. -GV yêu cầu HS hoạt động nhóm baøi 9(a,c) SGK. c ) 4 x 2 6 2 x 6 x1,2 3. Hoạt động 5: Hướng dẫn về nhà. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. Baøi 9: a ) x 2 7 x 7 x1,2 7 c ) 4 x 2 6 2 x 6 x1,2 3. 2 phuùt. 4.
<span class='text_page_counter'>(5)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013. -Học bài theo vở ghi + SGK; Bài tập về nhà 8(a,b),11, 12, 13 Tr 10 SGK. - Ôn lại các hằng đẳng thức đáng nhớ và biểu diễn nghiệm bất phương trình trên trục số. +Chuẩn bị bài mới Ngày soạn: 27/ 08/ 2012 Tuaàn 2. Ngaøy daïy: 28/8/2012. § LUYEÄN TAÄP. Tieát :3 I. Muïc tieâu:. - Học sinh được rèn kỹ năng tìm tập xác định (điều kiện có nghĩa) của. A. A2 A. - Vận dụng hằng đẳng thức để rút gọn biểu thức. - HS được luyện tập về phép khai phương để tính giá trị của biểu thức số, phân tích đa thức thành nhân tử, giải phương trình. II. Phöông tieän daïy hoïc: - GV: Giáo án, bảng phụ, phấn màu, thước, máy tính bỏ túi. - HS: Chuaån bò baûng nhoùm vaø buùt vieát, maùy tính boû tuùi.. III. Tieán trình baøi daïy: Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Ghi baûng 10 phuùt Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ -HS1: -HS leân baûng cuøng moät luùc. -HS tự ghi. ? A có nghĩa khi nào, chữa -HS1 : Trả lời như SGK. baøi taäp 12 (a,b) Tr 11 SGK. Baøi 12: 7 4 -HS2: x 3 2 a) ÑS: x 2 ; b) ? A baèng gì. Khi A 0, -HS2 : Trả lời như SGK. A<0, chữa bài tập 8 (a,b) Tr 2 2 3 2 3 11 SGK. Baøi 8: a) ÑS: -GV nhaän xeùt cho ñieåm. 2. . b). 3. 11. . . 11 3. Hoạt động 2: Luyện tập. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 33 phuùt. 5.
<span class='text_page_counter'>(6)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013. Baøi 11 Trang 11 SGK. -Hai HS leân baûng. Tính. Baøi 11 Trang 11 SGK. Tính. a ) 16. 25 196 : 49. a ) 16. 25 196 : 49 4.5 14 : 7 20 2 22. b)36 : 2.32.18 169. b)36 : 2.32.18 169. ? Hãy nêu thứ tự thực hiện pheùp tính. Baøi 12 Trang 11 SGK. Tìm x để mỗi căn thức sau coù nghóa. c). 1 1 x. d) 1 x. 2. ? Căn thức này có nghĩa khi naøo. ? Tử 1>0, vậy thì mẫu phải ntn.. -HS thực hiện phép khai phương, nhân, chia, cộng, trừ, làm từ trái qua phải. -HS: c). 1 1 x coù nghóa<=>. 1 0 1 x 0 x 1 1 x -HS: Vì x2 0 với mọi x nên x2 + 1 1 với mọi x. Do đó 1 x 2 có nghĩa với mọi x. 36 : 182 13 36 :18 13 2 13 11. Bài 12 Trang 11 SGK. Tìm x để mỗi căn thức sau có nghĩa. III. Giaûi c). 1 1 x. coù nghóa<=>. 1 0 1 x 0 x 1 1 x. d) Vì x2 0 với mọi x nên x2 + 1 1 với mọi x. Do đó 1 x 2 có nghĩa với mọi x. 2 ? 1 x coù nghóa khi naøo. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 6.
<span class='text_page_counter'>(7)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013. -Hai HS leân baûng. Baøi 13 Trang 11 SGK. Rút gọn các biểu thức sau: a )2 a 2 5a với a <0. a )2 a 2 5a với a <0. 2. b) 25a 3a với a 0.. 2 a 5a 2a 5a. (vì a<0). = -7a.. Baøi 13 Trang 11 SGK. Ruùt goïn các biểu thức sau: a )2 a 2 5a với a <0. 2 a 5a 2a 5a. (vì a<0). b) 25a 2 3a với a 0. 2. 5a 3a. = -7a. b) 25a 2 3a với a 0.. 5a . 5a 3a. 2. 3a 5a 3a 5a 3a. = 8a(vì a 0).. 5a 3a. = 8a(vì a 0). Baøi 14 Trang 11 SGK. Phân tích thành nhân tử. a) x2 – 3 2. ? 3 = ( ...) ? Có dạng hằng đảng thức naøo. Haõy phaân tích thaønh nhân tử. 2. d) x 2 5 5. -HS trả lời miệng. 3 = ( 3). 2 a) x2 – 3 = x2 – ( 3). = ( x 3)( x 3) 2 d) x 2 5 5 2 2 = x 2 x 5 ( 5) 2. ? Yêu cầu HS hoạt động nhoùm baøi 15 SGK. -Giaûi caùc phöông trình sau. a) x2 - 5 = 0.. 2 b) x 2 11 11 0. -HS tự ghi.. 2. = ( x 5) -HS hoạt động nhóm. a) x2 - 5 = 0. ( x . 5)( x 5) 0. x 5 0 x 5 0 x 5 x 5 2 b) x 2 11 11 0 ( x 11) 2 0. Baøi 15 Tr 11 SGK. Giaûi caùc phöông trình sau: a) x2 - 5 = 0. ( x . 5)( x 5) 0. x 5 0 x 5 0 x 5 x 5. Vaäy phöông trình coù hai nghieäm laø: x1,2 5. x 11 0. 2 b) x 2 11 11 0. x 11. ( x 11) 2 0 x 11 0 x 11. Phöông trình coù nghieäm laø x 11. Hoạt động 3: Hướng dẫn về nhà. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 2 phuùt. 7.
<span class='text_page_counter'>(8)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013. +Ôn tập lại kiến thức bài 1 và bài 2. +Làm lại tất cả những bài tập đã sửa. +BTVN: 16 Tr 12 SGK. 14, 15,16, 17 Trang 5 vaø 6 SBT. +Chuẩn bị bài mới Ngày soạn:. 28/ 8/ 2012. Ngaøy daïy: 31/ 8/ 2012. §3. LIÊN HỆ GIỮA PHÉP NHÂN VAØ PHEÙP KHAI PHÖÔNG. Tuaàn : 2 Tieát 4. I. Muïc tieâu: - HS nắm được nội dung và cách CM định lý về liên hệ giữa phép nhân và phép khai phương. - Có kỹ năng dùng các quy tắc, khai phương một tích, nhân các căn thức bậc hai trong tính toán và biến đổi biểu thức. II. Phöông tieän daïy hoïc: - GV: Giáo án, bảng phụ, phấn màu, thước, máy tính bỏ túi. - HS: Chuaån bò baûng nhoùm vaø buùt vieát, maùy tính boû tuùi.. III. Tieán trình baøi daïy: Hoạt động của thầy Hoạt động 1: Định lí -GV cho HS laøm ? 1 SGK -Tính vaø so saùnh:. Hoạt động của trò. 10 phuùt -HS: 16.25 400 20. 16.25. 16. 25 4.5 20 Vaäy 16.25 16. 25. 16. 25. -GV Đây là một trường hợp cuï theå. Toång quaùt ta phaûi chứng minh định lý sau đây. -GV đưa ra định lý và hướng -HS đọc định lý SGK. dẫn cách chứng minh. a,. ? Nhaân xeùt gì veà. b,. a. b 2. Ghi baûng. ? Haõy tính: ( a . b ) -GV mở rộng định lý cho tích nhieàu soá khoâng aâm. Hoạt động 2: Áp dụng. -HS đọc chú ý SGK.. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 1. Ñònh lyù: Với hai số a và b không âm Ta coù: a.b a . b IV. CM Vì a, b 0 neân khoâng aâm.. a. b. xaùc ñònh. 2 2 2 Ta coù: ( a . b ) ( a ) .( b ) a.b. a . b laø caên baäc hai soá hoïc cuûa a.b tức a.b a . b. Vì. *Chuù yù: a.b.c a . b . c (a, b,c 0). 20 phuùt. 8.
<span class='text_page_counter'>(9)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013. ? Một HS đọc lại quy tắc -Một HS đọc lại quy tắc SGK. SGK. -GV hướng dẫn HS làm vd 1. -Haõy tính: a). 49.1, 44.5. a) 49.1, 44.5 49. 1, 44. 25 7.1, 2.5 42. ? Hãy khai phương từng thừa -HS lên bảng làm. soá roài nhaân caùc keát quaû laïi 810.40 81.400 81. 400 với nhau. ? Goi moät HS leân baûng laøm caâu b. b). 9.20 180. 810.40. 2. Aùp duïng: a) Quy taéc khai phöông moät tích. (SGK) Với hai số a và b không âm Ta coù: Ví duï:. a.b a . b. a) 49.1, 44.5 49. 1, 44. 25 7.1, 2.5 42. -HS leân baûng laøm. 810.40 81.400 81. 400 9.20 180. -GV gợi ý HS làm. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 9.
<span class='text_page_counter'>(10)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013. -GV yeâu caàu HS laøm ? 2 baèng caùch chia nhoùm.. -GV tiếp tục giới thiệu quy tắc nhân các căn thức bậc hai. -GV hướng dẫn làm ví dụ 2. a ) 5. 20. -Kết quả hoạt động nhóm.. ?2. a ) 0,16.0, 64.225. a ) 0,16.0, 64.225. 0,16. 0, 64. 225. 0,16. 0, 64. 225. 0, 4.0,8.15 4,8. 0, 4.0,8.15 4,8. b) 250.360 25.36.100. b) 250.360 25.36.100. 25. 36. 100 5.6.10 300. 25. 36. 100 5.6.10 300. -HS đọc và nghiên cứu quy tắc b) Quy tắc nhân các căn thức bậc a) 5. 20 5.20 100 10 hai. (SGK) Với hai số a và b không âm b) 1,3. 52. 10 1,3.52.10 13.52 13.13.4 ( 13.2) 2 26. Ta coù: a . b a.b *Ví duï:. b) 1,3. 52. 10. a) 5. 20 5.20 100 10. -GV: Khi nhân các số dưới dấu căn ta cần biến đổi biểu thức về dạng tích các bình phương rồi thực hiện phép tính. -GV: Cho HS hoạt động nhoùm ?3 (Đưa đề bài lên bảng phụ). b) 1,3. 52. 10 1,3.52.10. -HS hoạt động nhóm. a) 3. 75 3.75 225 15 b) 20. 72. 4,9 20.72.4,9 2.2.36.49 4. 36. 49 2.6.7 84.. 13.52 13.13.4 ( 13.2) 2 26. ?3 a) 3. 75 3.75 225 15 b) 20. 72. 4,9 20.72.4,9 2.2.36.49 4. 36. 49. -Đại diện một nhóm trình bày 2.6.7 84. -HS nghiên cứu chú ý SGK. *Chuù yù: (SGK Tr 14) -HS đọc bài giải SGK.. -GV nhaän xeùt caùc nhoùm b) 9a 2b 4 9. a 2 . b 4 3. a .b 2 laøm baøi. -GV yêu cầu HS tự đọc ví dụ -Hai HS lên bảng trình bày. a ) 3a 2 . 12a 3a 2 .12a 3 vaø baøi giaûi SGK. -GV hướng dẫn câu b. 36a 4 (6a 2 ) 2 6a 2 6a 2 -GV cho HS laøm ? 4 b) 2a.32ab 2 64a 2b 2 sau đó gọi 2 HS lên bảng (8ab) 2 8ab 8ab trình baøy. -GV caùc em vaãn coù theå (vì a, b 0 ) laøm caùch khaùc. Hoạt động 3: Củng cố ? Phát biểu và viết định lý -HS trả lời như SGK. liên hệ giữa phép nhân và d ) 1 . a 4 (a b)2 a b khai phöông. 1 ? Tổng quát hoá như thế nào. . [ a 2 ( a b)]2 a b ? Quy taéc khai phöông moät 2 tích, quy taéc nhaân caùc caên = a (vì a>b) thức bậc hai. Hoạt động 4: Hướng dẫn về nhà +Học thuộc định lý, quy tắc, học cách chứng minh. +Làm các bài tập còn lại trong SGK. Chuẩn bị bài mới Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. ?4 a ) 3a 2 . 12a 3a 2 .12a 36a 4 (6a 2 ) 2 6a 2 6a 2 b) 2a.32ab 2 64a 2b 2 (8ab)2 8ab 8ab. 8 phuùt 3. Luyeän taäp: 1 d) . a 4 ( a b)2 a b 1 . [ a 2 ( a b)]2 a b = a2 (vì a>b). 2 phuùt. 1.
<span class='text_page_counter'>(11)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013 Ngày soạn: 28/ 8/ 2012. Ngaøy daïy: 03/ 09/2012. Tuaàn : 3 Tieát 5. § LUYEÄN TAÄP. I. Muïc tieâu: - Củng cố cho HS kỹ năng dùng các quy tắc khai phương một tích và nhân các căn thức bậc hai trong tính toán và biến đổi biểu thức. - Rèn luyện tư duy, tính nhẩm, tính nhanh vận dụng làm các bài tập chứng minh, rút gọn, tìm x, so so sánh hai biểu thức. II. Phöông tieän daïy hoïc: - GV: Giáo án, bảng phụ, phấn màu, thước, máy tính bỏ túi. - HS: Chuaån bò baûng nhoùm vaø buùt vieát, maùy tính boû tuùi.. III. Tieán trình baøi daïy: Hoạt động của thầy Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ -HS1: ? Phaùt bieåu ñònh lí lieân heä giữa phép nhân và phép khai phöông. ? Chữa bài 20(d) Tr 15 SGK.. Hoạt động của trò. Ghi baûng 10 phuùt. -Hai HS lần lượt lên bảng. -HS1: Phaùt bieåu nhö SGK. -Keát quaû: (3 a )2 . 0, 2. 18a 2. 9 6a a 2 . 0, 2.18a 2. 9 6a a 2 6 a (1). -HS2: Phaùt bieåu quy taéc khai phöông moät tích vaø nhaân caùc căn thức bậc hai. ? Chữa bài 21 Tr 15 SGK. (Đưa đề bài lên bảng phụ) -GV nhaän xeùt vaø cho ñieåm.. *Neáu. a 0 a a (1) 9 12a a 2 a 0 a a (1) 9 a 2. *Neáu -HS phaùt bieåu nhö SGK Tr 13. -Choïn (B). 33 phuùt Hoạt động 2: Luyện tập Daïng 1: Tính giaù trò cuûa Baøi 22 (b) Trang 15 SGK biểu thức b) 17 2 82 (17 8)(17 8) 2 2 -Daïng haèng ñaúng thöc a – b . Baøi 22 (b) Trang 15 SGK 2 b) 17 2 82. b) 17 2 82 (17 8)(17 8). ? Biểu thức dưới dấu căn có 9.25 152 15 daïng gì ? Hãy biền đổi rồi tính. ? Moät HS leân baûng laøm. -GV kiểm tra các bước biến đổi và cho điểm.. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 9.25 15 15. Baøi 24(a): (Ñöa ra baûng phuï) b) 4(1 6 x 9 x 2 )2. taïi x = 2 -Giaûi-. 1.
<span class='text_page_counter'>(12)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013. -HS làm dưới sự hướng dãn cuûa GV. b) 4(1 6 x 9 x 2 ) 2 [2(1 3 x ) 2 ]2. b) 4(1 6 x 9 x 2 )2 [2(1 3 x) 2 ]2. 2 (1 3x ) 2 2(1 3 x) 2. 2 (1 3 x) 2 2(1 3x ) 2. Thay x= 2 vào biểu thức Thay x= 2 vào biểu thức ta được ? Hãy tính giá trị của biểu ta được 2[1 3( 2)]2 thức. 2[1 3 2)]2 21, 029 2[1 3( 2)]2 2[1 3 2)]2 21, 029. Dạng 2: Chứng minh. Baøi 23(b) Tr 15 SGK. Chứng minh vaø. 2006 . Chứng. cuûa nhau. -HS: … khi tích cuûa chuùng soá baèng 1. Xeùt tích. -HS: Xeùt tích.. laø hai nghịch đảo của nhau. ? Theá naøo laø hai soá nghòch ( 2006 2005).( 2006 2005) đảo của nhau. ( 2006) 2 ( 2005) 2 ? Ta phaûi CM caùi gì 2006 2005 1 Vậy hai số đã cho là nghịch đảo của nhau. Daïng 3: Tìm x Baøi 25 (a,d) Trang 16 SGK. a ) 16 x 8 2. d ) 4(1 x) 6 0. -Keát quûa: -Đại diện nhóm trình bày. a ) 16 x 8. 2. 2. 2 . (1 x) 6 2 1 x 3. -GV kieåm tra baøi laøm cuûa caùc 1 x 3 nhóm, sửa chữa, uốn nắn sai 1 x 3 soùt cuûa HS (neáu coù) x. thoûa. maõn:. laïi. ñònh. nghóa. x 10 2. ? Nhaéc CBHSH.. 2005. vaø. -Giaûi-. ( 2006 2005).( 2006 2005) ( 2006)2 ( 2005)2 2006 2005 1. Vậy hai số đã cho là nghịch đảo của nhau. Baøi 25 (a,d) Trang 16 SGK.. -Haõy vaän duïng ñònh nghóa veà 16 x 64 căn bậc hai để giải. x 4 -GV yêu cầu họat động d ) 4(1 x) 2 6 0 nhoùm.. Tìm. 2006 . minh. 2006 2005 là hai số nghịch đảo. 2005. 2006 2005. ?. Baøi 23(b) Tr 15 SGK.. x 2 x 4. a ) 16 x 8 d ) 4(1 x) 2 6 0. Giaûi a ) 16 x 8 16 x 64 x 4 d ) 4(1 x )2 6 0 1 x 3 2 1 x 3 1 x 3 x 2 x 4. -HS : Voâ nghieäm.. Hoạt động 3: Hướng dẫn về nhà -Xemlại các bài tập đã chữa. -BTVN: 22(c,d), 24, 25, 27 Tr 15+16. +Chuẩn bị bài mới. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 2 phuùt. 1.
<span class='text_page_counter'>(13)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013 Ngày soạn:. 05/ 9/ 2012. Tuaàn 3 Tieát 6. Ngaøy daïy: 8/ 9/ 2012. §4. LIÊN HỆ GIỮA PHÉP CHIA VAØ PHEÙP KHAI PHÖÔNG. I. Muïc tieâu: - HS nắm được nội dung và cách chứng minh định lý về liên hệ giữa phép chia và phép khai phöông. - Có kỹ năng dùng các quy tắc khai phương một thương và quy tắc chia các căn thức bậc hai trong tính toán và biến đổi biểu thức. II. Phöông tieän daïy hoïc: - GV: Giáo án, bảng phụ, phấn màu, thước, máy tính bỏ túi. - HS: Chuaån bò baûng nhoùm vaø buùt vieát, maùy tính boû tuùi.. III. Tieán trình baøi daïy: Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ -HS1: Chữa bài 25(b,c) Tr 16 -HS1: SGK. -Hai HS leân baûng trình baøy 5 Tìm x bieát b) 4 x 5 4 x 5 x c) 9( x 1) 21. c) 9( x 1) 21 x 1 7. -HS2: Chữa bài 27 Tr 16.. x 1 49 x 50 a)ÑS: 4> 2 3. b) 5 vaø -2 Hoạt động 2: Định lí. 5 phuùt -HS tự ghi.. 4. b) 4 x 5. So saùnh: a) 4 vaø 2 3. Ghi baûng. b) 5 <-2. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 15 phuùt. 1.
<span class='text_page_counter'>(14)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013. -GV cho HS laøm ?1 Tính vaø so saùnh.: 16 25 vaø. 16 25 .. -GV đây chỉ là trường hợp cụ thể. Tổng quát ta chứng minh ñònh lyù sau ñaây: ? Ñònh lyù khai phöông moät tích được CM trên cơsở nào. ? Hãy chứng minh định lí. ? Haõy so saùnh ñieàu kieän cuûa a vaø b trong 2 ñònh lí . ? Hãy giải thích điều đó. ? Moät vaøi HS nhaéc laïi ñònh lyù. ? Có cách nào chứng minh khác nửa không. -GV có thể hướng dẫn.. -HS: 2 16 4 4 25 16 16 5 5 25 25 16 42 4 25 52 5 . 1.Ñònh lí:. Với a 0, b 0 ta có a a b b. -CMVì a 0, b 0 ta coù khoâng aâm.. -HS: … trên cơ sở CBHSH của moät soá a khoâng aâm.. -HS trả lời miệng.. Hoạt động 3: Áp dụng. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. a b xaùc ñònh vaø. 2. a ( a )2 a 2 b b ( b ) Ta coù a a Vaäy b laø CBHSH cuûa b hay a a b b. 13 phuùt. 1.
<span class='text_page_counter'>(15)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013. -GV: Từ định lí trên ta có hai -HS nghe quy taéc: -GV giới thiệu quy tắc khai -Một vài HS nhắc lại. phöông moät thöông. -GV hướng dẫn HS làm ví duï.. -GV tổ chức HS họat động nhóm ? 2 Tr 17 SGK để cuûng coá quy taéc treân -GV giới thiệu quy tắc chia các căn thức bậc hai. -GV yêu cầu HS tự đọc bài giaûi ví duï 2 Tr 17 SGK. -GV yeâu caàu 2 HS leân baûng làm 3 Tr 17 SGK để củng cố quy taéc treân. -GV neâu chuù yù.. -GV yeâu caàu HS laøm ? 4 -Goi hai HS leân baûng. Hoạt động 4: Củng cố. a). 25 25 5 121 121 11. b). 9 25 3 5 9 : : 16 36 4 6 10. 2. Aùp duïng:. a) Quy taéc khai phöông moät thöông: (SGK) Với a 0, b 0 ta có a a b b. * Ví duï 1: Haõy tính. a). 225 225 15 256 256 16. b) 0, 0196 . 9 25 3 5 9 : : 16 36 4 6 10 b) Quy tắc chia các căn thức bậc hai : (SGK) Với a 0, b 0 ta có b). -Kết quả họat động nhóm. a). 196 14 0,14 10000 100. -HS nghiên cứu ví dụ 2. 999 999 HS1: a) 9 3 111 111. a a b b. * Ví duï 2: (SGK) c) Chuù yù:. Với A 0, B 0 ta có. 52 52 4 2 HS 2 : b) 117 9 3 117. -HS dưới lớp làm.. A A B B 2 2a 2 b 4 a 2b 4 a b a) 50 25 5. 2 2a 2b 4 a 2b 4 a b a) 50 25 5. b). 25 25 5 121 121 11. b). 2ab 2 2ab 2 ab 2 b a 162 81 9 162. 2ab 2 2ab 2 ab 2 b a 162 81 9 162. 10 phuùt. Điền dấu hân vào ô thích hợp. Nếu sai hãy sửa lại cho đúng.. Caâu 1. Noäi dung Với a 0; b 0 ta có. 2. 65 2335. 3 4. Ñ. S. Sai. Sửa. a a b b. 2. x4 x2 y 2 2 4y 2y (y<0) 1 5 3 : 15 5 5. 2 phuùt. Hoạt động 5: Hướng dẫn về nhà -Học bài theo vởghi + SGK -BTVN: 29 (a,b,c); 30(c,d); 31 Trang 18, 19 SGK. -Bài tập 36,37,40 Trang 8, 9 SBT;+Chuẩn bị bài mới Ngày soạn:. 06/ 09/ 2012. Ngaøy daïy: 10/ 09 / 2012. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 1.
<span class='text_page_counter'>(16)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013. Tuaàn 4 Tieát 7. § LUYEÄN TAÄP. I. Muïc tieâu: - HS nắm được củng cố kiến thức về liên hệ giữa phép chia và phép khai phương. - Coù kyõ naêng duøng thaønh thaïo vaän duïngcaùc quy taéc khai phöông moät thöông vaø quy taéc chia các căn thức bậc hai trong tính toán và biến đổi biểu thức và giải phương trình. II. Phöông tieän daïy hoïc: - GV: Giáo án, bảng phụ, phấn màu, thước, máy tính bỏ túi. - HS: Chuaån bò baûng nhoùm vaø buùt vieát, maùy tính boû tuùi.. III. Tieán trình baøi daïy: Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ ? Phaùt bieåu ñònh lyù khai -Hai HS leân baûng phöông moät thöông. Toång -HS1: Phaùt bieåu Ñlyù nhö SGK. quaùt. Vaø chữa baøi -Keát quaû: 25 x 2 0,8 x 30(c,d)Tr19 SGK c). y2. ;d). Ghi baûng 10 phuùt -HS tự ghi.. y. -HS2: -Keát quaû:. 17 -HS2: Chữa bài 28(a) và 29(c) Baøi 28(a) : 15 ; -GV nhaän xeùt, cho ñieåm -Moät HS so saùnh -Baøi 31 Tr 19 SGK 25 16 9 3. So. saùnh:. a) 25 16 vaø. 25 16. Baøi 29(c):5. 25 16 = 5 - 4=1 Vaäy 25 16 > 25 16. Caâu b. a b a b ( a b ) 2 a b ( a b ) 2 ( a b )( a b ). -GV hướng dẫn HS cách a b a b chứng minh câu b. b b 2 b 0. Baøi 31 Tr 19 SGK Caâu a 25 16 9 3 25 16 = 5 - 4=1. Vaäy 25 16 > 25 16 Caâu b. a b a b ( a b )2 a b ( a b )2 ( a b )( a b ) a b a b b b 2 b 0 b 0. b 0. Hoạt động 2: Luyện tập Daïng 1: Tính. Baøi 32 Tr 19 SGK . 1. 9 4 .5 .0, 01 16 9. a)Tính ? Haõy neâu caùch laøm. 1492 762 2 2 d) 457 384. 33 phuùt -Moät HS neâu caùch laøm. 25 49 1 25 49 1 . . . . 16 9 100 16 9 100 5 7 1 7 . . 4 3 10 24 . 1492 762 15 ... 2 2 29 = 457 384. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. Baøi 32 Tr 19 SGK . a) 25 49 1 25 49 1 . . . . 16 9 100 16 9 100 5 7 1 7 . . 4 3 10 24 . d). 1492 762 15 ... 2 2 457 384 29. 1.
<span class='text_page_counter'>(17)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013. ? Haõy vaän duïng haøng ñaúng thức đó để tính. Daïng : Giaûi phöông trình. -HS giaûi baøi taäp. Baøi 33(b,c) Tr 19 SGK b) 3 x 3 4.3 9.3 b) 3 x 3 12 27. -GV nhaän xeùt : 12 = 4.3 27= 9.3 ? Haõy aùp duïng quy taéc khai phương một tích để biến đổi phöông trình. 2. b) 3 x 12 0. ? Với phương trình này giải như thế nào, hãy giải pt đó. Baøi 35(a) Tr 19 SGK b). x 3. 2. 9. 2. ? b) A ? Số nào có trị tuyệt đối baøng 9 ? Có mấy trường hợp.. Dạng 3: Rút gọn biểu thức Baøi 34 Tr 19 SGK -GV tổ chức cho HS họat động nhóm (làm trên bảng nhoùm) Một nửa làm câu a Một nửa làm câu b a )ab2. b). 3 2 4 a b với a<0; b 0. 9 12a 4a 2 (vìa 1,5; b 0) b2. 3 x 2 3 3 3 . Baøi 33(b,c) Tr 19 SGK Giaûi phöông trình: b) 3 x 3 4.3 9.3 3x 2 3 3 3 . 3. 3. 3x 4 3 x 4. 3 x 4 3 x 4. Vaäy x = 4 laø nghieäm cuûa pt. Vaäy x = 4 laø nghieäm cuûa pt. c ) 3x 2 12 0 c ) 3x 2 12 0. x 2 12 : 3. x 2 12 : 3. x 2 2 x 2. x 2 2 x 2. Vaäy x1 =2; x2 = - 2 laø nghieäm cuûa pt. Baøi 35(a) Tr 20 SGK. -HS leân baûng giaûi b). x 3. 2. 9. b). x 3. 2. 9. x 3 9. x 3 9. x 3 9 x 12 x 3 9 x 6. x 3 9 x 12 x 3 9 x 6. Vaäy pt coù 2 nghieäm. x1 =12; x2 = - 6. Vaäy pt coù 2 nghieäm. x1 =12; x2 = - 6 Baøi 34 Tr 19 SGK. -Họat động nhóm. -Kết quả họat động nhóm. a )ab 2. 3 ab 2 ab. a )ab 2 ab. 2. 2 4. ab 2. 3 ab 2 ab 2 4. 3 ab 2. 3. (do a< 0 neân. a 2b4. 3 a 2b4. ab 2 ab 2. ). 3 ab 2. (do a< 0 neân. ab 2 ab 2. ). 2. 9 12a 4a (3 2a) 2 b) . b2 b2 3 2a (3 2 a )2 2 b b (vìa 1,5 3 2a 0, b 0) .. Hoạt động 3: Hướng dẫn về nhà -Xem lại các bài tập đã làm tại lớp. -BTVN : Baøi 33=>37 Tr 19 +20 SGK -GV hướng dẫn bài 43 SBT +Chuẩn bị bài mới. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 9 12a 4a 2 (3 2a ) 2 . b2 b2 3 2a (3 2 a )2 2 b b (vìa 1,5 3 2a 0, b 0). b). 2 phuùt. 1.
<span class='text_page_counter'>(18)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013 Ngày soạn: 14/ 09/ 2012. Tuaàn 5 Tieát 8. Ngaøy daïy: 15/ 9/ 2012. §6. BIẾN ĐỔI ĐƠN GIẢN BIỂU THỨC CHỨA CĂN BẬC HAI. I. Muïc tieâu: - HS biết được cơ sở của việc đưa thừa số ra ngoài dấu căn và đưa thừa số vào trong dấu căn - HS nắm được kỹ năng đưa thừa số vào trong hay rangoài dấu căn - Biết vận dụng các phép biến đổi trên để so sánh hai số và rút gọn biểu thức. II. Phöông tieän daïy hoïc: - GV: Giáo án, bảng phụ, phấn màu, thước, máy tính bỏ túi. - HS: Chuaån bò baûng nhoùm vaø buùt vieát, maùy tính boû tuùi.. III. Tieán trình baøi daïy: Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Hoạt động 1: Đưa thừa số ra ngoài dấu căn -GV cho HS laøm ?1 Tr 24 -HS : laøm?1 SGK a 2b a 2 . b a . b a. b ? Với hãy a 0; b 0 chứng (Vì a 0; b 0 ) minh -Dựa trên định lý khai a 2b a b. Ghi baûng 22 phuùt 1. Đưa thừa số ra ngòai dấu căn: a 2b a 2 . b a . b a. b. (Vì a 0; b 0 ). phöông moät tích vaø ñònh lyù. a2 a ? Đẳng thức trên được chứng minh dựa trên cơ sở nào. -GV phép biến đổi này được -Thừa số a gọi là phép đưa thừa số ra -HS làm ví dụ 1. ngoài dấu căn a ) 32.2 3 2 ? Cho biết thừa số nào được đưa ra ngoài dấu căn. a ) 32.2 b) 20 4.5 22.5 2 5 ? Haõy laøm ví duï 1 -HS: Đôi khi ta phải biến đổi biểu thức dưới dấu căn về dạng thích hợp rồi mới tính được -GV nêu tác dụng của việc -HS đọc lời giải ví dụ 2 SGK. đưa thừa số ra ngoài dấu căn. Ví duï 1. a ) 32.2 3 2. b) 20 4.5 22.5 2 5 c)3 5 20 5 3 5 2 5 5 6 5. b) 20 . -GV yêu cầu HS đọc ví dụ . ? Rút gọn biểu thức -HS họat động nhóm -GV yêu cầu HS họat động -Kết quả: nhoùm laøm ?2 Tr 25 SGK. 3 5 20 5. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 1.
<span class='text_page_counter'>(19)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013. 2 4.2 25.2. Ví duï 2: a ) 2 8 50. 2 2 2 5 2. 2 4.2 25.2. (1 2 5) 2 8 2. 2 2 2 5 2. b)4 3 27 . 45 5. (1 2 5) 2 8 2. 4 3 9.3 . 9.5 5. b)4 3 27 . 45 5. 4 3 3 3 3 5 5. 4 3 9.3 . 9.5 5. (4 3) 3 (1 3) 5. 4 3 3 3 3 5 5. -GV nêu trường hợp tổng quát -GV hướng dẫn HS làm ví dụ 3 Đưa thừa số ra ngoài dấu căn.. 7 3 2 5. (4 3) 3 (1 3) 5. a ) 4 x 2 y với x 0; y 0. a ) 4 x 2 y với x 0; y 0 2 x y 2 x y. a ) 2 8 50. b) 18 xy 2 với x 0; y 0 -Goïi hai HS leân baûng laøm. 2. b) 18 xy với x 0; y 0 (3 y ) 2 .2 x 3 y 2 x 3 y 2 x. -GV cho HS laøm ? 3 Tr 25 (với x 0; y 0 ). SGK. -Gọi đồng thời hai HS lên -Hai HS lên bảng trình bày. baûng.. 7 3 2 5 *Trường hợp tổng quát (SGK) Ví dụ 3:Đưa thừa số ra ngoài dấu căn. Giaûi a ) 4 x 2 y với x 0; y 0 2 x y 2 x y b) 18 xy 2 với x 0; y 0 (3 y ) 2 .2 x 3 y 2 x 3 y 2 x. (với x 0; y 0 ).. 20 phuùt Hoạt động 2: Đưa thừa số vào trong dấu căn -GV yêu cầu HS tự nghiên -HS nghe GV trình bày 2. Đưa thừa số vào trong dấu căn: cứu lời giải trong SGK Tr 26 * Với A 0; B 0 ta có SGK. A B A2 B -GV nhấn mạnh: … Ta chỉ đưa -HS tự nghiên cứu ví dụ 4 * Với A 0; B 0 ta có các thừa số dương vào trong SGK A B A2 B dấu căn sau khi đã nâng lên luỹ thừa bậc hai. -GV cho HS hoạt động nhóm ?4 để củng cố phép biến đổi Ví duï 5: quaû: đưa thừa số vào trong dấu -Kết C1 : 3 7 32.7 63 a )3 5 ... 45 caên. -Đại diện nhóm lên trình bày. b)ab 4 a ... a 3b8 Vì 63 28 3 7 28 -GV hướng dẫn HS làm ví dụ c) ab 2 5a a 3b 4 5. ? Để so sánh hai số trên ta -HS: Đưa số 3 vào trrong dấu C2 : 28 22.7 2 7 caên laøm nhö theá naøo Vì 3 7 2 7 3 7 28 ? Có thể làm cách khác được -HS: Đưa thừa số 4 ra ngoài khoâng. daáu caên. -Goïi hai HS leân baûng giaûi 2 phuùt Hoạt động 3: Hướng dẫn về nhà -Học bài theo vở ghi và SGK; BTVN: 45, 47 SGK và 59 – 65 SBT. +Chuẩn bị bài mới Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 1.
<span class='text_page_counter'>(20)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013 Ngày soạn: 15/ 09/ 2012. Tuaàn 6 Tieát 09. Ngaøy daïy: 17/ 9/ 2012. §7. BIẾN ĐỔI ĐƠN GIẢN BIỂU THỨC CHỨA CĂN BẬC HAI (Tiếp). I. Muïc tieâu: - HS biết cách khử mẫu của biểu thức lấy căn và trục căn thức ở mẫu - Bước đầu biết cách phối hợp vàsử dụng các phép biến đổi nói trên. - Biết vận dụng các phép biến đổi trên để so sánh hai số và rút gọn biểu thức. II. Phöông tieän daïy hoïc: - GV: Giáo án, bảng phụ, phấn màu, thước, máy tính bỏ túi. - HS: Chuaån bò baûng nhoùm vaø buùt vieát, maùy tính boû tuùi.. III. Tieán trình baøi daïy: Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ -HS1: Chữa bài tập 45(a,c) -Hai HS lên bảng. SGK. a)Ta coù:. Ghi baûng 5 phuùt -HS tự ghi. 12 4.3 22.3 2 3. -HS2: Chữa bài tập 47(b) SGK.. Vì 3 3 2 3 3 3 12 1 1 150 51 3 b)ÑS: 5. -GV nhaän xeùt, uoán naén, cho -HS2: ñieåm 2 b) . 2a 1. 5a2 (1 4a 4a 2 ) 2a 5. (vì a>0,5) Hoạt động 2: Khử mẫu của biểu thức lấy căn -GV giới thiệu phép khử mẫu baèng ví du1 SGK. 2 ? 3 có biểu thức lấy căn là bao nhieâu. Maãu laø bao nhieâu. -GV hướng dẫn cách làm ? Làm thế nào để khử mẫu 7b của biểu thức lấy căn. ? Moät HS leân trình baøy. ? Qua ví duï treân em haõy neâu cách khữ mẫu của biểu thức lấy caên -GV đưa công thức tổng quát.. -GV yeâu caàu HS laøm ? 1 -Löu yù HS khi laøm caâu b b). 2 -HS biểu thức lấy căn là 3 vời maãu laø 3. a) b). 2 2.3 6 1 6 3 3.3 3 3 5a 5a.7b 35ab 1 35ab 7b 7b.7b (7b)2 7 b. -HS: … ta phải biến đổi mẫu trở thaønh bình phöông cuûa moät soá hoạc một biểu thức rồi khai phương mẫu và đưa ra ngoài dấu caên. b). 3 3.5 15 125 125.5 25. 15 phuùt 1. Khử mẫu của biểu thức lấy caên: (SGK) Ví du1: a) b). 2 2.3 6 1 6 3 3.3 3 3 5a 5a.7b 35ab 1 35ab 7b 7b.7b (7b)2 7 b. Toång quaùt: Với A.B 0, B 0 ta có A A.B AB 2 B B B. -HS tự ghi.. 3 3.5 15 125 125.5 25 Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 2.
<span class='text_page_counter'>(21)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013. Hoạt động 3: Trục căn thức ở mẫu -GV việc biến đổi làm mất căn thức ở mẫu gọi là trục căn thức ở mẫu. -GV hướng dẫn HS làm ví dụ 2. -HS đọc ví dụ 2 SGK. -GV yêu cầu HS đọc bài giải. -GV giới thiệu biểu thức liên -HS: là biểu thức 5 3 hợp ? Câu c ta nhân cả tử và mẫu với biểu thức liên hợp nào -HS đọc công thức tổng quát. -GV đưa kết luận tổng quát -HS trả lời miệng SGK. ? Hãy cho biết biểu thức liên A B; A B A B; A . -Baøi laøm cuûa caùc nhoùm B. 5 8 5.2 2 5 2 a) 24 12 3 8 3.8. hợp của -GV yêu cầu HS hoạt động nhóm ?2. Trục căn thức ở mẫu b) -GV kiểm tra đánh giá kết quả hoạt động của HS.. . 5. 5 5(5 2 3) 5 2 3 (5 2 3)(5 2 3) 25 10 3. 25 2 3. c). . . 2. . 25 10 3 13. 4 4( 7 5) 7 5 ( 7 5)( 7 5). 4( 7 2. 5). 2( 7 . 5). Hoạt động 4: Củng cố -GV ñöa baøi taäp leân baûng phuï. -Keát quaû: Khử mẫu của biểu thức lấy căn. 1 1.6 1 a) 6 2 -GV cho HS hoạt động nhóm 600 100.6 60 a). 1 600. b). 3 50. c). c). 1 3 27. d )ab. b). 2. 3 3.2 1 6 50 25.2 10. 1 3 27. 2. ( 3 1) 3 9. a ab ab d )ab ab 2 ab b b b. a b. 13 phuùt 2. Trục căn thức ở mẫu: a) Với A, B mà B>0 ta có A A B B B. b) Với A, B, C mà A 0 và 2 A B ta coù: C C ( A B) A B2 A B c) Với A, B, C mà A 0 , B 0 vaø A B ta coù: C C ( A B ) A B A B. Laøm ?2 a) b) . 5. . 3 8. 5 8 5.2 2 5 2 3.8 24 12. 5 5(5 2 3) 5 2 3 (5 2 3)(5 2 3) 25 10 3. 25 2 3. c). . . 2. . 25 10 3 13. 4 4( 7 5) 7 5 ( 7 5)( 7 5). 4( 7 2. 5). 2( 7 . 5). 10 phuùt 3. Luyeän taäp: Bài 1: Trục căn thức ở mẫu thức. a). 1 1.6 1 6 2 600 100.6 60. b). 3 3.2 1 6 50 25.2 10. c). 1 3 . d )ab. 27. 2. . ( 3 1) 3 9. a ab ab ab 2 ab b b b. 2 phuùt Hoạt động 5: Hướng dẫn về nhà -Ôn lại cách khử mẫu của biểu thức lấy căn và trục căn thức ở mẫu-Làm các bài tập còn lại của bài : 48 ->52 Tr 29, 30 SGK. -Làm bài tập sách bài tập. 68, 69,70 Tr 14.+Chuẩn bị bài mới.. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 2.
<span class='text_page_counter'>(22)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013 Ngày soạn: 20/ 9/ 2012. Ngaøy daïy: 22/ 9/ 2012. Tuaàn 6 Tieát 10. § LUYEÄN TAÄP. I. Muïc tieâu: - HS được củng cố các kiến thức về đưa thừa số ra ngoài (vào trong) dấu căn , khử mẫu của biểu thức lấy căn vàtrục căn thức ở mẫu. - Có kỹ năng thành thạo trong việc phối hợp và sử dụng các phép biến đổi trên - Rèn HS khả năng tìm tòi, cẩn thận, tỉ mỉ trong khi thực hành II. Phöông tieän daïy hoïc: - GV: Giáo án, bảng phụ, phấn màu, thước, máy tính bỏ túi. - HS: Chuaån bò baûng nhoùm vaø buùt vieát, maùy tính boû tuùi.. III. Tieán trình baøi daïy: Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ -HS1: Chữa bài tập 68(b,d) Tr -Hai HS đồng thời lên bảng 13 SBT (đề bài đưa lên màn -HS1: hình) -Keát quaû: Khử mẫu của biểu thức lấy căn. x2 1 b). x2 b) ( x 0) 5 x2 d) x ( x 0) 7. 5. Ghi baûng 10 phuùt -HS tự ghi. ( x 0) ... x 5 5. d) x2 . 2. x2 x ( x 0) .. 42 7 7. -HS2: -HS2: Chữa bài tập 69(a,c) Tr -Kết quả: 13 SBT (đề bài đưa lên màn hình) Trục căn thức ở mẫu và rút gọn 5 3 10 6 a) ... (nếu được) 2 2 a). 5 3 2. c). 2 10 5 4 10. c). Hoạt động 2: Luyện tập Dạng 1: Rút gọn các biểu thức Baøi 53 (a,d) Tr 30 SGK a) 18( 2 . 3)2. 2 10 5 10 ... 2 4 10. -HS: Sử dụng hằng đảng thức. A2 A ? Sử dụng những kiến thức nào … đưa thừa số ra ngoài để rút gọn biểu thức daáu caên ? Goïi moät HS leân baûng trình baøy. a) 18( 2 3)2. 3 2 . 3. 2 3( 3 . Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 33 phuùt Dạng 1: Rút gọn các biểu thức (giả thuyết các biểu thức chữ đều có nghĩa). Baøi 53 (a,d) Tr 30 SGK a) 18( 2 . 3)2. 3 2 . 2 3( 3 . 3. 2) 2. 2) 2. 2.
<span class='text_page_counter'>(23)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013 b). a ab a b. -HS: Nhân lượng liên hợp của ? Với bài này em làm như thế mẫu naøo -HS: a b ? Hãy cho biết biểu thức liên -HS2 làm: hợp của mẫu a ab (a ab )( a b ) b) -GV yêu cầu cả lớp cùng làm và a b ( a b )( a b ) goïi moät HS leân baûng trình baøy. a a a b a b b a) ? Coù caùch naøo nhanh hôn khoâng a b -GV nhaán maïnh : Khi truïc caên a ( a b) a thức ở mẫu cần chú ý dùng a b phöông phaùp ruùt goïn (neáu coù a ab a( a b) b) a theå) thì caùch giaûi seõ goïn hôn a b a b Daïng 2: Phaân tích thaønh nhaân tử: Baøi 55 Tr 30 SGK -HS hoạt động nhóm a)ab b a a 1 -Baøi laøm: b) x 3 . y3 x2 y . xy 2. -GV yêu cầu HS hoạt động nhoùm -Khoảng 3 phút mời đại diện moät nhoùm leân trình baøy. -GV kieåm tra theâm vaøi nhoùm khaùc Daïng 3: So saùnh Baøi 56(a) Tr 30 SGK a)3 5; 2 6; 29; 4 2. a ab a b. b). Caùch 1 a ab (a ab )( a b ) a b ( a b )( a b ) a a a b a b b a) a b a (a b) a a b . Caùch 2: b). a ab a( a b ) a a b a b. Daïng 2: Phaân tích thaønh nhaân tử: Baøi 55 Tr 30 SGK a)ab b a a 1. a)ab b a a 1. b a ( a 1) ( a 1). b a ( a 1) ( a 1). ( a 1)(b a 1). ( a 1)(b a 1). b) x 3 . b) x 3 . y3 x 2 y . xy 2. y3 x 2 y . xy 2. x x y y x y y x. x x y y x y y x. x ( x y ) y( x y ). x ( x y ) y( x y ). ( x y )( x y ). ( x y )( x y ). -HS: Đưa thừa số vào trong daáu caên: -Keát quaû:. ? Làm sao sắp xếp được . ? Moät HS leân baûng laøm. a)2 6 29 4 2 3 5 Daïng 4: Tìm x bieát: Bài 57 Tr 30 SGK (Đưa đề lên maøn hình) -HS choïn caâu (D) vì 25 x 16 x 9 khii x baèng 25 x 16 x 9 (A)1; (B)3; (C)9; (D)81 5 x 4 x 9 ? Hãy chọn câu trả lời đúng x 9 ? Giaûi thích x 81. Hoạt động 3: Hướng dẫn về nhà +Xem lại các bài tập đã chữa trong bai học này +Làm các bài tập còn lại trong SGK và SBT.+Chuẩn bị bài mới. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. Daïng 3: So saùnh Baøi 56(a) Tr 30 SGK a)3 5; 2 6; 29; 4 2. -Giaûia)2 6 29 4 2 3 5. Daïng 4: Tìm x bieát: Bài 57 Tr 30 SGK (Đưa đề lên maøn hình) 25 x 16 x 9 khii x baèng 25 x . 16 x 9. 5 x 4 x 9 . x 9. x 81. 2 phuùt. 2.
<span class='text_page_counter'>(24)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013 Ngày soạn 26/ 09/ 2012. Tuaàn 7 Tieát 12. Ngaøy daïy: 29/ 9/ 2012. §8. RÚT GỌN BIỂU THỨC CHỨA CĂN BẬC HAI. I. Muïc tieâu: - HS biết phối hợp các kỹ năng biến đổi biểu thức chứa căn bậc hai - HS sử dụng kỹ năng biến đổi biểu thức chứa căn thức bậc hai để giải các bài toán liên quan II. Phöông tieän daïy hoïc: - GV: Giáo án, bảng phụ, phấn màu, thước, máy tính bỏ túi. - HS: Chuaån bò baûng nhoùm vaø buùt vieát, maùy tính boû tuùi. III. Tieán trình baøi daïy: Hoạt động của thầy Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ -HS1: Điền vào chỗ (…) để hoàn thành các công thức sau:. Hoạt động của trò. 5 phuùt -HS trả lời. 1) A2 .... 1) A2 A. 2) A.B ...( A.....; B.....). 2) A.B A. B ( A 0; B 0). 3). A ......( A.....; B.....) B. 4) A2 .B ....( B.....) 5). Ghi baûng. 3). -HS tự ghi. A A ( A 0; B 0) B B. 4) A2 .B A ( B 0). A AB ( A.B.....; B.....) B ..... ? Chữa bài tập 70(c) Tr 14 SBT 5 5 5 5 5 5 5 5 Ruùt goïn :. -GV nhận xét, đánh giá, cho ñieåm. 5). A AB ( A.B 0; B 0) B B. -HS chữa bài tập. . (5 5) 2 (5 5) 2 60 3 20 (5 5)((5 5)). 38 phuùt. Hoạt động 2: Các ví dụ -GV: Trên cơ sở các phép biến đổi căn thức bậc hai, ta phối hợp để rút gọn các biểu thức chứa căn thức bậc hai. -Ví duï 1: Ruùt goïn a 4 5 a 6 a 4 a. ? Taïi sao a>0. 5 (a 0). 1/ Ví duï: -Ví duï 1:Ruùt goïn -HS:Caùc caên baâc hai coù nghóa. 5 a 6. a 4 a 4 a. -HS: Ta cần đưa và khử mẫu của biểu thức lấy căn Ta coù : -Keát quaû: a a 4 5 a 6 a 4 a. 5 ( a 0) ? Ta thực hiện phép biến đổi nào hãy thực hiện 5 a 3 a 2 a 5 6 a . 5 a 6. 4. -Giaûi-. a. 4 a. 5 a 3 a 2 a 6 a . 5 (a 0). 5 (a 0) 5. 5. 5. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 2.
<span class='text_page_counter'>(25)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013. -GV cho HS laøm ? 1 ? Ruùt goïn :. -HS laøm baøi vaø moät HS leân Laøm ?1 baûng. 3 5a 20a 4 45a a ( a 0). 3 5a . 3 5a . 20a 4 45a a ( a 0). -GV yeâu caàu moät HS leân baûng.. 20 a 4 45a a ( a 0). 3 5a 4 5a 12 5a a. 3 5a 4 5a 12 5a a. 13 5a a (13 5 1) a. 13 5a a (13 5 1) a. Baøi 58 Trang 59 SGK. -GV yeâu caàu HS laøm baøi 58(a,b) -HS họat động nhóm SGK trang 59 SGK 1.5 1 a ) 5 2 4.5 5 (Đưa đề bài lên bảng phụ). a )5. 5 2 5 2 5 5 5 3 5 5 2 1 b) 4,5 12,5 2. 1.5 1 4.5 5 52 2 5 2 5 5 5 3 5 5 2 1 b) 4,5 12,5 2 5. 2 9.2 25.2 2 2 2 2 22 1 3 5 9 2 2 2 2 2 2 2 2. . -HS đọc ví dụ 2 và bài giải -GV cho HS đọc ví dụ 2 và bài giaûi. -HS: Aùp dụng hằng đẳng thức ? Khi biến đổi vế trái ta áp dụng (A – B)(A+B) = A2 - B2 hằng đẳng thức nào. Vaø (A+B)2 = A2 +2AB + B2 -GV yeâu caàu HS laøm ? 2. Chứng minh đẳng thức. a a b b ab ( a b ) 2 (a, b 0) a b. ? Để chứng minh đẳng thức ta laøm nhö theá naøo ? Coù nhaän xeùt gì veà veá traùi ? Hãy nêu trường hợp tổng quát ? Hãy chứng minh đẳng thức. 2 9.2 25.2 2 2 2 2 22 1 3 5 9 2 2 2 2 2 2 2 2. . -Ví duï 2 (SGK) Laøm ? 2: Chứng minh đẳng thức.. a a b b ab ( a b )2 (a, b 0) a b. -Giaûi-. -HS: Biến đổi vế trái thành vế phaûi. -Dạng hằng đẳng thức. VT . a a b b ( a )3 ( b )3. . ( a b )(a ab b). -Keát quaû: ( a b )(a ab b) VT ab a b a ab b ab a 2 ab b ( a b )2 VP. -GV cho HS đọc ví dụ 3 và bài -HS làm dưới sự hướng dẫn giaûi. cuûa GV ? Hãy nêu thứ tự thực hiên các -Keát quaû: pheùp tính a) ÑS: x - 3 ; b) 1 a a -Yeâu caàu HS laøm ? 3 Hoạt động 3: Hướng dẫn về nhà +Xem lại các bài tập đã chữa. +BTVN: 58, 61, 62, 66 Trang 33, 34 SGK Bài 80, 81 Trang 15 SBT; +Chuẩn bị bài mới. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 1 1 20 5 5 2. a a b b ab a b. ( a b )(a ab b) ab a b. a ab b ab a 2 ab b ( a b ) 2 VP. Vậy đẳng thức được chứng minh -Ví duï 3 (SGK). 2 phuùt. 2.
<span class='text_page_counter'>(26)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013 Ngày soạn: 29/ 09/ 2012. Ngaøy daïy: 1/ 10/ 2012. Tuaàn 7 Tieát 13. § LUYEÄN TAÄP. I. Muïc tieâu: - HS biết phối hợp các kỹ năng biến đổi biểu thức chứa căn bậc hai - HS sử dụng kỹ năng biến đổi biểu thức chứa căn thức bậc hai để giải các bài toán liên quan II. Phöông tieän daïy hoïc: - GV: Giáo án, bảng phụ, phấn màu, thước, máy tính bỏ túi. - HS: Chuaån bò baûng nhoùm vaø buùt vieát, maùy tính boû tuùi. III. Tieán trình baøi daïy: Hoạt động của thầy. Hoạt động của trò. Ghi baûng. Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ. 10 phuùt. -HS Chữa bài tập 58(c,d) Trang 32 -HS: Rút gọn biểu thức SGK. c). 20 -. 45 - 3. 1 8 -+. 72. =. 4 .5 -. 9 .5 - 3. 9 .2 -+. 3 6.2. =2. 5 -3. =11. 2 00 + 2. = 0,1. 1 00 .2 + 2. 2 + 0,4. =3,4. 2 -+ 6. 2. 5. d ) 0 ,1 =. -GV nhaän xeùt vaø cho ñieåm. 2 -. 5 -9. 0 ,08 + 0,4. 2+2. 50. 0 ,04 .2 + 0,4. 2 5.2. 2. 2. 33 phuùt. Hoạt động 2: Luyện tập. -GV tiếp tục cho HS rút gọn bài -HS làm dưới sự hướng dẫn Bài 62 (a) Trang 32 SGK. 62 Trang 32 SGK. cuûa giaùo vieân. -Giải-GV: lưu ý HS cần tách ở biểu -HS nghe và làm. thức lấy căn các thừa số là số 1 33 1 chính phương đề đưa ra ngoài a) 2 48 2 75 11 5 1 3 dấu căn, thực hiện các phép 1 33 4.3 16.3 2 25.3 5 biến đổi biểu thức chứa căn. 2. 11 10 2 3 10 3 3 3 3 17 3 3. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 3.3. a) . 1 48 2 75 2. 33 1 5 1 3 11. 1 16.3 2 25.3 2. 2 3 10 3 3 . 33 4.3 5 11 3.3 10 3 3. 17 3 3. 2.
<span class='text_page_counter'>(27)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013. -GV yeâu moät HS laøm baøi 64 Tr -Moät HS leân baûng 33 SGK. -HS dưới lớp làm. Chứng minh đẳng thức sau:. Baøi 64 Tr 33 SGK. Chứng minh đẳng thức sau: 2. 1 a a 1 a a ) a 1 1 a 1 a (a 0, a 1). 2. 1 a a 1 a a ) a 1 1 a 1 a (a 0, a 1). -Giaûi-. -Keát quaû:. ? Vế trái có dạng hằng đẳng thức (1 a )(1 a a ) VT a . naøo. (1 a ) ? Hãy biến đổi vế trái thành vế 2 phaûi. 1 a (1 . Ta coù: (1 VT . 1 a (1 a )(1 a ) . a )(1 a ) . (1 a a a ).. 1 (1 a ) 2. 2. (1 a a a ).. 2. . a )(1 a a ) a . (1 a ) . (1 a ) 1 VP (1 a ) 2 (a 0, a 1). . 1 (1 a ) 2. (1 a ) 2 1 VP (1 a ) 2 (a 0, a 1). Vậy đẳng thức đã được chứng Vậy đẳng thức đã được chứng minh. minh. Bài toán: (Giáo viên ra đề) -HS hoạt động nhóm.. -GV yêu cầu HS hoạt động nhóm a) Ruùt goïn Q. baøi taäp sau: 1 a 1 1 Q : a a 2 a1. a 2 a 1 . a)Rút gọn Q với a> 0, a 1 và a 4 b)Tìm a để Q = - 1 c) Tìm a để Q> 0 ? Haõy tìm MTC. ? A : B = …… (B …….) -GV kiểm tra các nhóm hoạt động ? Với Q = - 1 có nghĩa là gì ? Haõy tìm a (löu yù ÑK). 1 a 1 1 Q : a 1 a a 2. b)Q 1 a 2 1(a 1, a 0, a 4) 3 a 1 1 a a (TMDK ) 2 4 . c )Q 0 . a 2 0(a 1, a 0, a 4) 3 a. 3 a 2 0(Vì 3 a 0) . a 2 a 4(TMDK ). a)Rút gọn Q với a> 0, a 1 và a 4 b)Tìm a để Q = - 1 c) Tìm a để Q> 0 -Giaûia) Ruùt goïn Q. b)Q 1 a 2 1(a 1, a 0, a 4) 3 a 1 1 a a (TMDK ) 2 4 . ? Với Q > 0 ta có điều gì ? Hãy tìm Q trong trường hợp đó. -GV nhận xét bài làm của từng nhóm và uốn nắn những sai sót. Hoạt động 3: Hướng dẫn về nhà -Xem lại các bài tập đã sửa. BTVN: 64 Tr 33; 80 -> 85 Tr 15 + 16 (SBT) +Chuẩn bị bài mới (Mang máy tính bỏ túi và bảng số) Ngày soạn: 03/ 10/ 2012 Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. a 2 a 1 . 2 phuùt. Ngaøy daïy: 04/ 10/ 2012 2.
<span class='text_page_counter'>(28)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013. Tuaàn 8 Tieát 14. §9. CAÊN BAÄC BA. I. Muïc tieâu: - HS nắm được định nghĩa căn bậc ba và kiểm tra được một số là căn bậc ba của số khác. - Biết được một số tính chất củacăn bậc ba. - HS được giới thiệu cách tìm căn bậc ba nhờ bảng số và máy tính bỏ túi. II. Phöông tieän daïy hoïc: - GV: Giáo án, bảng phụ, phấn màu, thước, máy tính bỏ túi. - HS: Chuaån bò baûng nhoùm vaø buùt vieát, maùy tính boû tuùi. III. Tieán trình baøi daïy: Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ ? Nêu ĐN căn bậc hai số học của -HS trả lời miệng moät soá a khoâng aâm. ? Với a>0, a = 0 mỗi số có mấy caên baäc hai. -GV nhaän xeùt vaø cho ñieåm Hoạt động 2: Khái niệm căn bậc ba 1/ Khaùi nieäm caên baäc ba ? Một HS đọc bài toán SGK và -Một HS đọc và tóm tắt tóm tắt đề bài. Thuøng hình laäp phöông V = 64(dm3) ? Tính độ dài cạnh của thùng. ? Công thức tính thể tích hình lập -V= a3 phöông ?Neáu goïi x (dm) ÑK :x>0 laø caïnh cuûa hình laäp phöông thì V = … -V = x3 ? Theo đề bài ta có cái gì -HS: x3 = 64 ? Hãy giải phương trình đó. => x = 4 (vì 43 = 64) -GV: Từ 43= 64 người ta gọi 4 là -HS: Nghe và trả lời caên baäc ba cuûa 64. ? Vaäy caên baäc ba cuûa moät soá a laø -HS: … laø moät soá x sao cho moät soá x nhö theá naøo. x3 = a ? Haõy tìm CBB cuûa: 8; 0; -1; -Caên baâc ba cuûa 8 laø:2 (2 3 = -125. 8) ? Với a>0, a = , a < 0, mỗi số a -Căn bâc ba của -1 là:-1 ((-1) 3 coù bao nhieâu caên baäc ba, laø caùc = -1) soá nhö theá naøo. -Caên baâc ba cuûa -125 laø:-5 -GV giới thiệu ký hiệu căn bậc ((-5)3 = -125) ba vaø pheùp khai caên baäc ba. -HS nghe. -GV yeâu caàu HS laøm ? 1 -HS laøm ? 1 baèng mieäng. Hoạt động 3: Tính chất Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. Ghi baûng 5 phuùt. 15 phuùt a) Ñònh nghóa: Caên baäc ba cuûa moät soá a laø moät soá x sao cho x3 = a. Ví duï 1: 2 laø caên baäc ba cuûa 8 vì 23 = 8 -5 laø caên baäc ba cuûa -125 vì (-5)3 = -125) -Mỗi số a đều có duy nhất một caên baäc ba b) Chuù yù: ( 3 a ) 3 3 a 3 a. c) Nhaän xeùt: (SGK). 13 phuùt 2.
<span class='text_page_counter'>(29)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013. 2/ Tính chaát: -GV: Với a,b 0 ? a<b <=> ... a.b =. ?. -HS trả lời miệng:. a )a b 3 a 3 b. .... 3 3 3 b) a) a.b a . b (a, b R). ... . .... a 3a 3 b (b khaùc 0) c) b 3. a ... b .... Với a 0; b>0, -GV giới thiệu các tính chất của caên baäc hai: 3. 3. Ví duï 2: So saùnh 2 vaø 7 -GV: Löu yù HS tính chaát naøy đúng với mọi a, b 3. 2= -HS:2 = 3. 3. 8 vì 8>7 neân. 3. 8>. 7.. 3. 8 vì 8>7 neân. 3. 8>37.. 3 Vaäy 2> 7 3 3 Ví duï3: Ruùt goïn : 8a 5a. 3 Vaäy 2> 7. 3. 8a 3 5a 2a 5a 3a. 3. b) a) a.b a . b (a, b R) ? Công thức này cho ta những quy taéc nao 3 Ví duï: 16 3. -Giaûi-. 3. a )a b a b. 3. 3 Ví duï 2: : So saùnh 2 vaø 7. 3. ? Ruùt goïn: 8a 5a. -HS: 3. 16 3 8.2 3 8. 3 2 2 3 2. 3. 8a 3 5a 2a 5a 3a. a 3a 3 b b c) 3. -GV yeâu caàu HS laøm ? 2. -GV yeâu caàu HS laøm ? 2. Hoạt động 4: Củng cố Baøi taäp 68 Tr 36 SGK. Tính a ) 3 27 3. b). 3. 135 3 5. 8 3 125 3. 54. 3 4. 10 phuùt -HS laøm baøi taäp vaø 2 HS leân baûng. -ÑS: a) 0. b) – 3. Baøi 69 Tr 36 SGK So saùnh. a) 5 vaø. 3. 27. -HS trình baøy mieäng. 3 3 b) 5 27 vaø 6 5. Hoạt động 5: Hướng dẫn về nhà. 2 phuùt. +GV hướng dẫn HS tìm căn bậc ba bằng cách trabảng.(Lưu ý xem bài đọc thêm ) +Tiết sau ôn tập chương I(Đề nghị HS soạn phần lý thuyết) +BTVN: 70 – 72 Tr 40 SGK; 96 – 98 Tr 18 SBT.. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 2.
<span class='text_page_counter'>(30)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013. Ngày soạn: 06/ 10/ 2012 Ngaøy daïy: 08/ 10/ 2012 Tiết 15 LUYỆN TẬP - THỰC HÀNH SỬ DỤNG MÁY TÍNH BỎ TÚI I/ Mục tiêu: a/ Kiến thức: Giúp HS biết cách sử dụng MTBT vào giải toán b/ Kĩ năng: Rèn luyện kỹ năng rút gọn các biểu thức có chứa căn bậc ba.Biết sử dụng MTBT để tính căn bậc ba của một số. Sử dụng kết quả rút gọn để chứng minh đẳng thức, so sánh giá trị của biểu thức với 1 hằng số, tìm x....và các bài toán liên quan. c/ Thái độ: GD cho HS thái độ học tập nghiêm túc, tính chính xác,tư duy logíc. III/ Phương tiện GV: Phiếu học tập HS: Đồ dùng học tập, MTBT. IV/ Tài liệu, thiết bị cần thiết: * GV: Bảng phụ, phấn màu, thước, máy tính bỏ túi. * HS: Chuẩn bị bảng nhóm và bút viết, máy tính bỏ túi.. Ôn tập các phép biến đổi căn bậc ba ; MTBT * Phương pháp : - Thực hành giải toán. - Tổ chức các hoạt động của học sinh, rèn phương pháp tự học. - Tăng cường học tập cá thể, phối hợp với học tập hợp tác. V/ Tiến trình bài dạy: Hoạt động 1 : Kiểm tra 15 phút: Thực hiện phép tính: a )(2 48 c). 3 2. 4 2 3 . e) (. a 2 a 2. 1 3. 1 3 3 216 24 2 3 2 2 2 2 2 12 6 3 d ) 3 5 3 5 27 ) : 3 b). a 2 )( a a 2. 4 ) a. Hoạt động 2: Sử dụng máy tính bỏ túi để làm bài tập thực hiện phép tính Cách nhập vào máy: Để nhập a ta ấn: a a Để nhập b ta ấn: a Đề nhập b ta ấn: ( f ( x). b. a ac b b c. a) a b. Để nhập trong đó f(x) là một biểu thức trong căn ta ấn: ( f(x)) Cách gán biến nhớ: Biến nhớ là các biến chữ cái màu đỏ A,B, C,D, E. F. X. Y trên bàn phím. Để gán giá trị của một biểu thức f(x) cho một biến tan bấm: f(x) shift STO A Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 3.
<span class='text_page_counter'>(31)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013. Bài tập1: Tính gía trị của các biểu thức sau: 4 9 1 25 16 4 2 A ( )( 7 7 3 5 3. M 0, 09 . 5). GV: Hướng dẫn HS cách bấm máy Bài 2. Cho biểu thức 1 x 1. . 1 x3 x x 1 x x1. x A= a) Tìm điều kiện để biểu thức A có nghĩa b) Rút gọn A 53 c) Tìm giá trị của biểu thức A khi x = 9 2 7. Hoạt động 3: Sử dụng máy tính bỏ túi để giải phương trình Sử dụng hàm SOLVE trên máy tính f(x) 570 Ví dụ: giải phương trình: 2 x 1 x 1 Ta bấm: (2ALPHAX+1) ALPHA=LPHAX+3 SHIFT SOLVE = 1 SHIFT SOLVE Máy cho kết quả 0. Bài tập 3. Gải các phương trình sau: a) x 4 1 x 1 2 x 1 x2 1 x. . 1 x2 1 x. 2 0. b) Hướng dẫn Sử dụng hàm SOLVE như sau: (ALPHAX+4) - (1- ALPHAX )ALPHA = SHIFT SOLVE = 1 SHIFT SOLVE. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. (1- 2ALPHAX ). 3.
<span class='text_page_counter'>(32)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013. Ngày soạn: 10/ 10/ 2012. Tuaàn 9 Tieát 16. Ngaøy daïy: 11/ 10/ 2012. § OÂN TAÄP CHÖÔNG I (tieát 1). I. Muïc tieâu: - HS được nắm các kiến thức cơ bản về căn thức bậc hai một cách có hệ thống. - Biết tổng hợp các kỹ năng đã có về tính toán, biến đổi biểu thức số, phân tích đa thức thành nhân tử, giải phương trrình. - Ôn kiến thức 3 câu đầu và các công thức biến đổi căn thức II. Phöông tieän daïy hoïc: - GV: Giáo án, bảng phụ, phấn màu, thước, máy tính bỏ túi. - HS: Chuaån bò baûng nhoùm vaø buùt vieát, maùy tính boû tuùi. III. Tieán trình baøi daïy: Hoạt động của thầy Hoạt động 1: Ôn tập lý thuyết. Hoạt động của trò. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. Ghi baûng 20 phuùt. 3.
<span class='text_page_counter'>(33)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013. -HS1: -Ba HS leân baûng kieåm tra ? Nêu ĐK để x là căn bậc hai số -HS1: Trả lời miệng câu hỏi 1 hoïc cuûa soá a khoâng aâm. Cho ví duï ? Baøi taäp: a) Choïn B.8 a)Neáu caên baäc hai soá hoïc cuûa. -HS tự ghi. một số là 8 thì số đó là:. b)Choïn C. khoâng coù soá naøo A.2 2 ; B.8 ; C. khoâng coù soá naøo -HS2: b) a 4 thì a baèng: -Chứng minh như SGK Tr 9 A.16; B.-16 ; C.Khoâng coù soá naøo b) 0, 2 10 3 2 2 5 -HS2: a 2 a ( a R). ? Chứng minh ? Chữa bài tập 71(b) Tr 40 SGK 0, 2 ( 10) 2 .3 2 ( 2 . 5) 2. -HS3: ? Biểu thức A phải thỏa mãn ĐK A xaùc ñònh.. gì để ? Baøi taäp traéc nghieäm 2 3x xác định với. 0, 2.10. 3 2( 3 . 5). 2 3 2 3 2 5 2 5. -HS3: - A xaùc ñònh <=> A 0 a) Choïn. B.x . 2 3. a) Biểu thức caùc giaù trò cuûa x:. 2 2 2 b) A.x ; B.x ; C.x 3 3 3 1 1 2x C.x , x 0 2 2 x b) Biểu thức xác định với. caùc giaù trò cuûa x:. -HS lớp nhận xét góp ý.. 1 1 1 A.x ; B.x , x 0; C.x , x 0 2 2 2. -GV nhaän xeùt, cho ñieåm Hoạt động 2: Luyện tập 1. Các công thức biến đổi căn thức bậc hai:. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 23 phuùt. 3.
<span class='text_page_counter'>(34)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013. -GV đưa các công thức biến đổi căn thức lên bảng phụ, yêu cầu HS giải thích mỗi công thức đó theå hieän ñònh lí naøo cuûa caên baäc hai. -GV sửa saivà kịp thời uốn nắn. ? Moät HS leân baûng giaûi baøi taäp 70(d) Tr 40 SGK . ? Neân aùp duïng quy taéc naøo.. -HS trả lời miệng. 2. Baøi taäp: Baøi taäp 70(d) Tr 40 SGK . -Giaûid ) 21, 6. 810. 112 52 216.81.(11 5)(11 5). -HS leân baûng laøm d ) 21, 6. 810. 112 52 216.81.(11 5)(11 5). Baøi taäp 71(a,c) Tr 40 SGK. Ruùt gọn biểu thức sau:. 216.81.6.16 26.9.4 1296. a )( 8 3 2 10) 2 . -Hai HS leân baûng cuøng moät luùc Baøi taäp 71(a,c) Tr 40 SGK. Ruùt gọn biểu thức sau: a )( 8 3 2 10) 2 . 5. 16 3 4 20 4 6 2 5 . 1 1 3 4 1 2 200) : 2 2 2 5 8. 5. 5 5 2. -HS: Nên khử mẫu -> Đưa thừa số ra ngoài dấu căn -> Thu goïn-> Bieán chia thaønh nhaân. ? Biểu thức này nên thực hiện c)( 1 1 3 2 4 200) : 1 2 2 2 5 8 theo thứ tự nào. 1 3 1 2 2 8 2) : 4 2 8 2 2 12 2 64 2 54 2 (. -Keát quaû: 2 -GV yeâu caàu HS laøm baøi taäp a ) (2 x 1) 3 2 x 1 3 74(a,b) Tr 40 SGK. Tìm x bieát:. a ) (2 x 1) 2 3 5 1 b) 15 x 15 x 2 15 x 3 3. -GV hướng dẫn chung cách làm vaøyeâu caàu hai em HS leân baûng. c)(. 5. 1 1 3 4 1 2 200) : 2 2 2 5 8. -Giải-HS: Phân phối -> Đưa thừa số a )( 8 3 2 10) 2 5 ra ngoài dấu căn -> Rút gọn. ? Thực hiện phép tính theo thứ tự a )( 8 3 2 10) 2 5 naøo.. c)(. 216.81.6.16 26.9.4 1296. 2 x 1 3 x 2 2 x 1 3 x 1 5 1 b) 15 x 15 x 2 15 x 3 3 5 1 15 x 15 x 15 x 2 3 3 1 15 x 2 15 x 6 3 15 x 36 x 2, 4(TMDK ). 16 3 4 20 . 4 6 2 5 5 5 2 1 1 3 4 1 c )( 2 200) : 2 2 2 5 8 1 3 1 ( 2 2 8 2) : 4 2 8 2 2 12 2 64 2 54 2. Baøi taäp 74(a,b) Tr 40 SGK. Tìm x bieát: -Giaûia ) (2 x 1) 2 3 2 x 1 3 2 x 1 3 x 2 2 x 1 3 x 1 5 1 b) 15 x 15 x 2 15 x 3 3 5 1 15 x 15 x 15 x 2 3 3 1 15 x 2 15 x 6 3 15 x 36 x 2, 4(TMDK ). Hoạt động 3: Hướng dẫn về nhà +Tieát sau oân taäp tieáp +BTVN: 73, 75 Tr 40, 41 SGK, 100 -> 107 Tr 19 + 20 SBT; Chuẩn bị bài mới. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 5. 2 phuùt. 3.
<span class='text_page_counter'>(35)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013 Ngày soạn: 12/ 10/ 2012. Tuaàn 10 Tieát 17. Ngaøy daïy: 15/ 10/ 2012. § OÂN TAÄP CHÖÔNG I (tieát 2). I. Muïc tieâu: - HS được tiếp tục củng cố các kiến thức cơ bản về căn thức bậc hai một cách có hệ thống. - Biết tổng hợp các kỹ năng, luyện kỹ năng rút gọn biểu thức , biến đổi biểu thức số, phân tích đa thức thành nhân tử, giải phương trrình. - Ôn kiến thức câu 4 và câu 5 các công thức biến đổi căn thức II. Phöông tieän daïy hoïc: - GV: Giáo án, bảng phụ, phấn màu, thước, máy tính bỏ túi. - HS: Chuaån bò baûng nhoùm vaø buùt vieát, maùy tính boû tuùi. III. Tieán trình baøi daïy: Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Ghi baûng Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ -HS1: -HS lên bảng trình bày như -HS tự ghi ? Trả lời câu 4. SGK. -GV hỏi thêm: Điền vào chỗ -HS tự lấy ví dụ. 2 trống để được khẳng định đúng:. 2 3. 2. 2 3. 4 2 3. ... ( 3 ...) 2 ... ... 1. 10 phuùt. 4 2 3. 2 . 3 ( 3 1)2. 2 . 3 3 1 1. -HS2: Trả lời câu 5. -HS 2 Trả lời như SGK -GV hoûi theâm: Giaù trò cuûa bieåu 1 1 thức 2 3 2 3 bằng : A)4 B)-2 3 C)0. -Đáp án: Chọn B.. Hãy chọn kết quả đúng. Hoạt động 2: Luyện tập Baøi taäp 73(a,b) Tr 40 SGK. Ruùt a) 9a 9 12a 4a 2 goïn roài tính giaù trò cuûa bieåu 2 9( a) 3 2a 3 a 3 2a thức. a ) 9a 9 12a 4a 2 tại a= - Thay a = - 9 vào biểu thức rút gọn ta được : 9 3 ( 9) 3 2( 9) 3.3 15 6 -HS dưới lớp làm dưới sự hướng 3m b) 1 (m 2) 2 daãn cuûa giaùo vieân m 2 (m 2 ) 3m 2 b)1 . 1,5. m 2. m 4m 4. taïi m = b) 1 . 3m m 2 m 2. *Neáu m>2 => m-2>0=>= m 2 m 2. Biểu thức bằng 1 + 3m. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 33 phuùt Baøi taäp 73(a,b) Tr 40 SGK Giaûi a) 9a 9 12a 4a 2 9( a) . 3 2a . 2. 3 a 3 2a. Thay a = - 9 vào biểu thức rút gọn ta được : 3 ( 9) 3 2( 9) 3.3 15 6 b) 1 . 3m m 2 m 2. *Neáu m>2 => m-2>0=>= Biểu thức bằng 1 + 3m. m 2 m 2. 3.
<span class='text_page_counter'>(36)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013. -GV löu yù HS neân phaù trò tuyeät *Neáu m<2 => m-2<0=>= đối trước khi tính giá trị của m 2 (m 2) biểu thức Biểu thức bằng 1 - 3m. Neáu m<2 => m-2<0=>= m 2 (m 2). Biểu thức bằng 1 - 3m. Với m= 1, 5 < 2 giá trị biểu Với m= 1, 5 < 2 giá trị biểu thức thức bằng : 1 – 3.1,5 = - 3,5 baèng : 1 – 3.1,5 = - 3,5 ? m=1,5 < 2 vậy ta lấy trường hợp nào -Kết quả hoạt động nhóm Bài tập 75(c,d) Tr 41 SGK. c)Biến đổi vế trái Chứng minh các đẳng thức sau a b b a 1 c) : a b ab a b. (Với a, b >0 và a 1 ). Baøi taäp 75(c,d) Tr 41 SGK. Chứng minh các đẳng thức sau c)Biến đổi vế trái. ab ( b a ) .( a b ) ab. VT . ab ( b a ) .( a b ) ab. VT . ( a b )( a b ) a b VP. ( a b )( a b ) a b VP. Vậy đẳng thức đã được chứng Vậy đẳng thức đã được chứng a a a a minh. d ) 1 . 1 a 1 minh. a 1 a 1 a ( a 1) a ( a 1) VT 1 a ( a 1) . 1 a ( a 1) VT 1 . 1 (Với a ; a 1) a 1 a 1 a 1 a 1 . -GV cho HS hoạt động nhóm -GV quan sát HS hoạt động. -Đại diện nhóm trình bày. Baøi taäp 76 Tr 41 SGK Cho biểu thức: Q. a. a. a 1 : a 2 b2 a2 b2 b (a b 0) a 2 b2. a) Ruùt goïn Q b) Xaùc ñònh giaù trò cuûa Q khi a = 3b ? Nêu thứ tự thực hiện phép tính trong Q ? Hãy quy đồng mẫu ? Pheùp chia bieán thaønh pheùp gi -GV trong quaù trình laøm löu yù ruùt goïn neáu coù theå. . . . . . 1 a 1 a 1 a VP. . 1 a 1 a 1 a VP. -Đại diện hai nhóm lên trình Vậy đẳng thức đã được chứng minh. baøy Baøi taäp 76 Tr 41 SGK -HS lớp nhận xét chữa bài a -HS: Làm dưới sự hướng dẫn Q a 1 2 2 2 a b a b2 cuûa GV. a. a Q 1 : a 2 b2 a 2 b2 a 2 b2 a b a . a a 2 b2 a 2 b2 a 2 b 2 2. 2. 2. 2. b. a. a 2 b2. a b a b. (a b 0). a) Ruùt goïn Q b) Xaùc ñònh giaù trò cuûa Q khi a = 3b. 2. a a b a a (a b ) b a 2 b2 a 2 b2 a b2 a b a 2 b2 b a 2 b2 a2 b2. : . Giaûi b) Thay a = 3b vào Q ta được: Q. 3b b 2b 2 4b 2 3b b. b) Thay a = 3b vào Q ta được: Q. 3b b 2b 2 4b 2 3b b. Hoạt động 3: Hướng dẫn về nhà +Tieát sau kieåm tra moät tieát +Xem lại các bài tập đã chữa (Trắc nghiệm và tự luận);+Chuẩn bị bài mới. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 2 phuùt. 3.
<span class='text_page_counter'>(37)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013 Ngày soạn: 16/ 10/ 2012 Tiết 18. Ngaøy daïy: 17/ 10/ 2012 Kiểm tra chương I. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 3.
<span class='text_page_counter'>(38)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013. I. Muïc tieâu:. - Kiểm tra đánh giá hệ thống kiến thức của HS - Đánh giá kỹ năng, kỹ xảo vận dụng tổng hợp các quy tắc, phép biến đổi căn thức bậc hai. - Từ đó có biện pháp khác phục Ma trận đề kiểm tra Cấp độ Nhận biết. Tên Chủ đề (nội dung, chương). Vận dụng. Thông hiểu. Cộng. Cấp độ thấp TNKQ. 1. Căn bậc hai và hằng đẳng thức. AA Số câu Số điểm Tỉ lệ % 2.Các phép tính về căn bậc hai và các phép biến đổi đơn giản biểu thức chứa căn bậc hai Số câu Số điểm Tỉ lệ % 3. Rút gọn biểu thức chứa căn thức bậc hai. Số câu Số điểm Tỉ lệ % Tổng số câu Tổng số điểm Tỉ lệ %. TL. TNKQ. Phân biệt căn bậc hai và căn bậc hai số học. Biết điều kiện có nghĩa của căn thức bậc hai 2 1 =10% Nhận biết công thức biến đổi đơn giản căn bậc hai. Tính toán đơn giản các căn bậc hai. 1 0.5 =5%. 3 1,5 điểm 15%. TL. TNKQ. Hiểu được hằng đẳng thức. A A. 1 1điểm 10%. 2 1 =10%. 2 2 =20%. 3 1.5 điểm 15%. 4 2,5 điểm 25%. TL. TL. AA. Vận dụng hđt giải bài toán tìm x. 1 0.5 =5% Hiểu các công thức nhân chia căn bậc hai, các phép biến đổi đưa thừa số ra ( vào )dấu căn, trục căn thức ở mẫu. Tính toán ( rút gọn) các biểu thức đơn giản.. 1 1=10%. Cấp độ cao. 1 1=10% Vận dụng phép biến đổi đưa thừa số ra ngoài dấu căn, cộng trừ các căn thức đồng dạng, tìm x. 4 2,5điểm=25%. 1 1=10% Vận dụng tổng hợp các phép tính về căn bậc hai, các phép biến đổi đơn giản để rút gọn biểu thức (chứa chữ) và tính giá trị của biểu thức.. 7 5,5điểm=55%. 1 1=10% 3 3 điểm 30%. 2 2 điểm 20%. 5 3.5 điểm 35%. 1 1=10% 1 1 điểm 10%. 3 3,0 điểm 30%. 1 1.0 điểm 10%. 2 2 điểm=20% 13 10 điểm. Đề ra: Bµi 1 (3,5 ®iÓm): Rót gän c¸c biÓu thøc sau:. A=. 48 2 3 2 5. . 1 5 2. 5 2 45 : 3. 1 1 . 5 2 . B=. 1. . . 2 1. 2. 4 2 2 25a5 a a C= víi a > 0. Bµi 2 (2,5 ®iÓm): Gi¶i c¸c ph¬ng tr×nh sau: 2 a. 9 a3 a 2. 4x 8 . x 2 4 . Bµi 3 (3,5 ®iÓm): Cho biÓu thøc A =. 1 3. 9 x 18. x x1. b) 3x - 7 x + 4 = 0. 3 6 x 4 1 x x 1. a) Tìm điều kiện của x để A có nghĩa rồi rút gọn A . b) Tính giá trị của A khi x =. c). 6 2 5. 1 Tìm giá trị của x để A < 2 . d) Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức A.. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 3.
<span class='text_page_counter'>(39)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013 §¸p ¸n KiÓm tra §¹i sè 9 (tiÕt 18) A= = Bµi 1 (3,5 ®). B= . 4. 1 5 2. . 48 2 3 2 5. 3 2 32 5 1 1 . 5 2 . . . §iÓm. 5 2 45 : 3 1,25. 5 2 15 2 15 10 2 15 10 1. . . 2 1. 2. 5 2. 5 2 5 2 1 32 2 1 1 . . 5 2 3 3 2 2 32 2 3. 2 a. 9a 3 a 2. 1,25. 4 2 2 25a5 a a víi a > 0.. C=. 1. 2 a 3a a 2a a 10 a 12 a a a a) §K: x 2 Bµi 2 (2,5®). 1 9 x 18 2 x 2 x 2 4 x 2 3 x 2 2 x 6(tm) VËy x = 6 6 3 x2 6 x 9 0 x 3 3 x 3 3;3 3 2 1 b) x 3 6 x 4 x 1 x1 x 1 §KX§: x 0; x 1 a) A = x 3 6 x 4 x ( x 1) 3( x 1) 6 x 4 A x 1 x 1 x1 x 1 4 x 8 x 2 4 . . . 6 2 5 . b) Thay x = 1 A 2. . 5 1. 2. tm . A. 5 2 5 5. . . 0 x 9 A . KÕt hîp víi §KX§:. d). 0,5. 0,75. x1 1 x 3 0 x9 x 1 2 2 x 1. 0,75. c). A. 1,25. 1. x 2 x 1 x1 x 1 x 1 Bµi 3 (3,5®). . 1,25. x1 1 x 1. 1 2. 2 x 1 2 2 1 x 1. 2 1 A 1 x 1. 0,5`. x 0 x 1 1 Ta cã DÊu “=” x¶y ra khi vµ chØ khi x = 0.VËy Amin = -1 t¹i x = 0. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 3.
<span class='text_page_counter'>(40)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013 Ngày soạn:. Tuaàn 10 Tieát 19. 19/ 10/ 2012. Ngaøy daïy: 20/ 10/ 2012. CHÖÔNG II: HAØM SOÁ BAÄC NHAÁT §1. NHAÉC LAÏI VAØ BOÅ SUNG CAÙC KHAÙI NIEÄM VEÀ HAØM SOÁ. I. Muïc tieâu: - HS được ôn lại và phải nắm vững các khái niệm về hàm số, biến số, cách cho một hàm số, đồ thị hàm số, giá trị của hàm số, tính chất biến thiên của hàm số. - Biết cách tính nhanh các giá trị của hàm số khi cho trước biến số, biểu diễn các cặp số (x;y) trên mặt phẳng tọa độ, vẽ thành thạo ĐTHS y = ax. II. Phöông tieän daïy hoïc: - GV: Giáo án, bảng phụ, phấn màu, thước, máy tính bỏ túi. - HS: Chuẩn bị, ôn lại kiến thức đã học ở lớp 7, bảng nhóm và bút viết, máy tính bỏ túi.. III. Tieán trình baøi daïy: Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Hoạt động 1: Giới thiệu nội dung chương II -GV: Ở lớp 7 chúng ta đã được làm quen với các khái nieäm haøm soá, moät soá ví duï hàm số … Ở lớp 9 ngoài ôn tập các kiến thức trên ta còn bổ sung một số khái niệm : -HS nghe GV trình bày, mở Hàm số đồng biến, nghịch phần phụ lục Tr 129 để theo biến , đường thẳng song song dõi vaø xeùt kyõ haøm soá y = ax + b (a 0). Hoạt động 2: Khái niệm về hàm số ? Khi nào đại lượng y đgl -HS: Nếu đại lượng y phụ hàm số của đại lượng x thay thuộc vào đại lượng thay đổi đổi x sao cho với mỗi giá trị của x ta luôn xác định được một giá trị tương ứng của y thì y ñgl haøm soá cuûa x vaø x ñgl bieán soá. ? Hàm số có thể được cho -HS: … bằng bảng và công baèng maáy caùch. Haõy lieät keâ thức -GV yêu cầu HS nghiên cứu ví duï 1(a,b) Tr 124 SGK. ? Hãy giải thích vì sao y là -HS: Đại lượng y phụ thuộc haøm soá cuûa x vào đại lượng thay đổi x sao ? Hãy giải thích vì sao công cho với mỗi giá trị của x ta thức y = 2x là một hàm số. luôn xác định được một giá trị ? Tương tự các công thức tương ứng của y khaùc? -HS trả lời như trên. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. Ghi baûng 5 phuùt. 15 phuùt 1/ Khaùi nieäm haøm soá -Nếu đại lượng y phụ thuộc vào đại lượng thay đổi x sao cho với mỗi giá trị của x ta luôn xác định được một giá trị tương ứng của y thì y đgl hàm soá cuûa x vaø x ñgl bieán soá. - Hàm số có thể được cho bằng bảng hoạc công thức. -Ví duï (SGK).. 4.
<span class='text_page_counter'>(41)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013. ? Baúng naøy coù xaùc ñònh y laø haøm soá cuûa x khoâng, vì sao. x 3 4 3 5 8 -HS: Không, vì ứng với một y 6 8 4 8 16 giaù trò x = 3 ta coù hai giaù trò -GV: Biểu thức 2x xác định tương ứng của y là 6 và 4 với mọi giá trị của x, nên haøm soá y= 2x, bieán soá x coù theå laáy caùc giaù trò tuøy yù -GV: Hướng dẫn HS xét các -HS: Laø giaù trò cuûa haøm soá taïi công thức còn lại. -GV: Giới thiệu cách viết y = x = 0; 1; 2; … a -HS: f(0) = 5; f(a) = 0,5a + 5 f(x) =2x ? Em hieåu nhö theá naøo veà f(1) = 5,5 -Khi x thay đổi mà y luôn f(0), f(1)…, f(a) nhận một giá trị không đổi thì -GV: Yeâu caàu HS laøm ? 1 ? Theá naøo laø haøm haèng, ví haøm soá y ñgl haøm haèng. Ví duï y = 2 duï? Hoạt động 3: Đồ thị của hàm số b) y=2x -GV: Yeâu caàu HS laøm ? 2 f(x) y = 2x (kẻ sẵn 2 hệ trục tọa độ) 6 f(x)=2 -Gọi 2 HS đồng thời lên bảng A 5 Series 1 moãi HS laøm caâu a, b 4 Series 2 -Yêu cầu HS dưới lớp làm 3 vào vở 2 O 1 -GV cuøng HS kieåm tra baøi x cuûa hai HS treân baûng. 1 2 3 4 ? Thế nào là đồ thị hàm số y = f(x) ? Đồ thị hàm số ở bài ?2 là gì. HS laøm ? 1 -HS: f(0) = 5; f(a) = 0,5a + 5 f(1) = 5,5 -Khi x thay đổi mà y luôn nhận một giá trị không đổi thì hàm số y đgl haøm haèng. Ví duï y = 2 13 phuùt 2/ Đồ thị hàm số : a) f(x). 6. f(x)=6. A. f(x)=4 f(x)=2 f(x)=1. 5 4. f(x)=0.666. B. f(x)=0.5 Series 1 Series 2. 3. Series 3. C. 2. Series 4. D. Series 6. E. 1. O. Series 5. 1. 2. 3. Series 7. F. x. 4. 5. -1 ? Đồ thị hàm số y = 2x là gì 10 phuùt Hoạt động 4: Hàm số đồng biến – Nghịch biến -HS ñieàn vaøo baûng -GV yeâu caàu HS laøm ? 3 3/ Hàm số đồng biến, hàm số -HS: Biểu thức 2x + 1 xác nghịch biến: ? Biểu thức 2x + 1 xác định định với mọi giá trị của x với những giá trị nào của x (SGK) … cuõng taêng ? Khi x taêng daàn caùc giaù trò tương ứng của y ntn > hàm số -HS: x taêng -> y giaûm -> đồng biến nghòch bieán -GV ñöa khaùi nieäm haøm soá nghòch bieán 2 phuùt Hoạt động 5: Hướng dẫn về nhà +Học bài theo vở ghi và SGK; BTVN: 1 ->3 Tr 45 SGK; 1 – 3 SBT Tr 56 +Chuẩn bị bài mới. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 4.
<span class='text_page_counter'>(42)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013 Ngày soạn:. 23/ 10/ 2012. Ngaøy daïy: 24/ 10/ 2012. Tuaàn 11 Tieát 20. §2. HAØM SOÁ BAÄC NHAÁT. I. Muïc tieâu: - Nắm được khái niệm hàm số bậc nhất y = ax+b (a khác 0), TXĐ, đồng biến khi a>0, nghịch bieán khi a<0. - HS cần hiểu và chứng minh hàm số y = -3x+1 nghịch bến trên R. hàm số y = 3x+1 đồng biến trên R => trường hợp tổng quát. - Thấy được nguồn gốc của toán học xuất phát từ thực tiễn. II. Phöông tieän daïy hoïc: - GV: Giáo án, bảng phu ïvẽ hệ trục tọa độ, phấn màu, thước,com pa, máy tính bỏ túi. - HS: Chuẩn bị, ôn lại kiến thức đã học,compa, bảng nhóm và bút viết, máy tính bỏ tu ùi.. III. Tieán trình baøi daïy: Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Ghi baûng 5 phuùt Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ ? Haøm soá laø gì, cho ví duï veà haøm -Moät HS leân baûng kieåm tra số cho bởi công thức -HS trả lời như SGK. ? Khái niệm hàm số đồng biến ? Khaùi nieäm haøm soá nghòch bieán 15 phuùt Hoạt động 2: Khái niệm về hàm số bậc nhất -GV: Đặt vấn đề để xét bài toán 1/Khaùi nieäm haøm soá baäc nhaát -GV: Đưa bài toán lên màn hình -HS đọc to đề bài lên màn a) Bài toán : SGK hình BX HN. 8km. HUE. ? Haõy ñieàn vaøo baûng. -HS: Trả lời -Sau 1 giờ, ô tô đi được 50 (km) -Sau t giờ, ô tô đi được 50t (km) -Sau t giờ, ôtô cách trung taâm HN laø : s = 50t + 8 (km). T 1 2 3 4 S=50t+8 58 108 158 208 ? Giải thích tại sao đại lượng s là haøm soá cuûa t ? Neáu thay s=y; t=x ta coù coâng thức nào. ? Neáu thay 50=a; 8 =b ta coù coâng thức nào => hàm số bậc nhất ? Vaäy haøm soá baäc nhaát laø gì?. -HS ñieàn keát quaû vaøo baûng -Vì đại lượng s phụ thuộc b)Khaùi nieäm : Haøm soá baäc nhaát vaøo t là hàm số được cho bởi công thức: y = ax + b -HS trả lời miệng Với a , b là những số cho trước và a 0. ?1 ? Sau 1 giờ, ô tô đi được … ? Sau t giờ, ô tô đi được … ? Sau t giờ, ôtô cách trung tâm HN laø : s = … -GV yeâu caàu HS laøm ? 2. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 4.
<span class='text_page_counter'>(43)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013. ? Caùc haøm soá sau ñaây coù phaûi laø haøm soá baäc nhaát hay khoâng. Vi sao. Neáu laø haøm soá baäc nhaát haõy cho bieát heä soá a, b 1 1 a) y 1 5 x; b) y 4; c) y x x 2 2 d ) y 2 x 3; y mx 2; f )y 0 x 7. -GV löu yù HS heä soá b = 0 Hoạt động 3: Tính chất -GV: Xeùt haøm soá y = f(x) =-3x+1 ? Tìm TXÑ cuûa haøm soá ? Chứng minh hàm số nghịch biến treân R -GV gợi ý HS nếu cần thiết -Laáy x1,x2 thuoäc R sao cho x1<x2 ? Cần chứng minh điều gì ? f(x1) > hay < f(x2) ? Haõy tính f(x1); f(x2) -GV: Yêu cầu HS hoạt động ?3. a) Đúng (a=-5; b =1) b) Khoâng c) Đúng (a = ½; b = 0) d) Khoâng : e) Khoâng : Vì chöa coù ñieàu keän f) Khoâng : Vì a = 0. 13 phuùt TXÑ: D= R. Laáy x1, x2 R sao cho x1<x2=> f(x1)=-3x1+1 f(x2)=-3x2+1 Ta coù x1<x2=>-3x1>-3x2 =>-3x1+1>-3x2+1 =>f(x1)>f(x2) => haøm soá y=-3x+1 nghòch bieán. -HS hoạt động nhóm TXÑ: D= R. Laáy x1, x2 R sao cho x1<x2=> f(x1)=3x1+1 f(x2)=3x2+1 Ta coù x1<x2=>3x1<3x2 =>3x1+1<3x2+1 =>f(x1)<f(x2). -GV: Trường hợp tổng quát hàm số bậc nhất y=ax+b đồng biến khi => hàm số y=-3x+1 đồng biến naøo, nghòch bieán khi naøo -Moät vaø HS nhaéc laïi -GV: Chốt lại vấn đề và lưu ý đến -Một HS đọc to cho lớp nghe heä soá a> => …..; a<0=> …… Hoạt động 4: Củng cố GV: cho hoïc snh quan xaùt laiï caùc hàm số bậc nhất đã xét -trong caùc haøm soá baäc nhaát treân hàm số nào đồng biến? Hàm số HS: Hàm số đồng biến :b, c naøo nghòch bieán? Vì sao? Haøm soá nghòch bieán : a, d. 2/ Tính chaát a) Xeùt haøm soá y = f(x) =-3x+1 TXÑ: D= R Laáy x1, x2 R sao cho x1<x2=> f(x1)=-3x1+1 f(x2)=-3x2+1 Ta coù x1<x2=>-3x1>-3x2 =>-3x1+1>-3x2+1 =>f(x1)>f(x2) => haøm soá y=-3x+1 nghòch bieán. b) Xeùt haøm soá y = f(x) =3x+1 TXÑ: D= R Laáy x1, x2 R sao cho x1<x2=> f(x1)=3x1+1 f(x2)=3x2+1 Ta coù x1<x2=>3x1<3x2 =>3x1+1<3x2+1 =>f(x1)<f(x2) => hàm số y=-3x+1 đồng biến. *Toång quaùt: SGK 10 phuùt. 1 a) y 1 5 x; c) y x 2 b) y 2 x 3; d ) y 4 x 10. Hoạt động 5: Hướng dẫn về nhà +Học bài theo vở ghi và SGK + BTVN: 9,10,11,12,13 sgk +Chuẩn bị bài mới. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 2 phuùt. 4.
<span class='text_page_counter'>(44)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013 Ngày soạn: 24/ 10/ 2012. Ngaøy daïy: 27/ 10/ 2012. Tuaàn 11 Tieát 21. § LUYEÄN TAÄP. I. Muïc tieâu: - Cuûng coá ñònh nghóa haøm soá baäc nhaát, tính chaát cuûa haøm soá baäc nhaát. - Tiếp tục rèn kỹ năng nhận dạng hàm số bậc nhất, kỹ năng áp dụng t1nh chất để xét xem hàm số đồng biến, nghịch biến trên R, biểu diễn điểm trên mặt phẳng tọa độ. II. Phöông tieän daïy hoïc: - GV: Giáo án, bảng phụï, phấn màu, thước, com pa, máy tính bỏ túi. - HS: Chuẩn bị, ôn lại kiến thức đã học,compa, bảng nhóm và bút viết, máy tính bỏ túi.. III. Tieán trình baøi daïy: Hoạt động của thầy Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ -HS1: ? Ñònh nghóa haøm soá baäc nhaát -Chữa bài 6(c,d,e) -HS2: ? Tính chaát haøm soá baäc nhaát -Chữa bài 9 trang 48 SGK -HS3: ? Chữa bài 10 Tr 48 SGK Hoạt động 2: Luyện tập Baøi 12 Tr 48 SGK. Cho haøm soá y = ax +3. Tìm a khi bieát x =1; y=2,5 ? Em laøm baøi naøy nhö theá naøo ? Thay x = 1; y = 2,5 vaøo ñaâu ? Moät HS leân baûng giaûi.. Baøi 8 Tr 57 SBT Cho haøm soá y (3 2) x 1 a) Hàm số là đồng biến hay nghịch bieán treân R? Vì sao? b) Tính giá trị tương ứng của y khi x nhaän caùc giaù trò 0; 1; 2;3 2 c) Tính giá trị tương ứng của x khi biết y nhaän caùc giaù trò 0; 1; 8; 2 + 2. Hoạt động của trò. Ghi baûng 10 phuùt. -HS1: -HS tự ghi -HS trả lời như SGK -6c> Khoâng laø haøm soá baäc nhaát -6(d,e) laø haøm soá baäc nhaát -HS2: trả lời như SGK -ĐS: Hàm số đồng biến m>2. Haøm soá nghòch bieán khi m<2 -HS3: ÑS: y = 100 – 4x. 33 phuùt -HS: Baøi 12 Tr 48 SGK. Cho haøm soá y Thay x = 1; y = 2,5 vaøo haøm = ax +3. Tìm a khi bieát x =1; số y = ax+3 ta được : y=2,5 2,5 = a.1+3 -Giaûi<=> a = 2,5 – 3 Thay x = 1; y = 2,5 vaøo haøm soá y <=> a = - 0,5 = ax+3 ta được : Vaäy a = -0,5 2,5 = a.1+3 <=> a = 2,5 – 3 -HS: Trả lời miệng <=> a = - 0,5 a) Hàm số đồng biến vì Vaäy a = -0,5 Baøi 8 Tr 57 SBT a= 3 - 2 >0 a) Hàm số đồng biến vì b) x = 0 => y = 1 a= 3 - 2 >0 x =1 => y = 4 - 2 b) x = 0 => y = 1 x= 2 =>y=3 2 -1 x = 3 + 2 => y = 8 c) (3 - 2 )x + 1 = 0 x . 1 3. 2. . 3 2 7. x =1 => y = 4 - 2. x= 2 =>y=3 2 -1 x = 3 + 2 => y = 8. -HS leân baûng tính. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 4.
<span class='text_page_counter'>(45)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013. Bài 13 Tr 48 SGK : Với những -HS hoạt động nhóm. giaù trò naøo cuûa m thì moãi haøm soá -Keát quaû : sau laø haøm soá baäc nhaát a) (d1) laø haøm soá baäc nhaát <=> a) y 5 m ( x 1)(d1) b) y . m 1 x 3,5(d 2) m 1. -GV goïi 2 HS leân baûng trình baøy -GV nhaän xeùt baøi laøm cuûa nhoùm. Bài 13 Tr 48 SGK : Với những giaù trò naøo cuûa m thì moãi haøm soá sau laø haøm soá baäc nhaát. a 5 m 0 5 m 0 m 5. a) y 5 m ( x 1)(d1) m 1 b) y x 3,5(d 2) m 1. m 1 0 m 1 0 m 1 m 1 m 1 0. a 5 m 0 5 m 0 m 5. b) (d2) laø haøm soá baäc nhaát -Giaûi<=> a) (d1) laø haøm soá baäc nhaát <=>. b) (d2) laø haøm soá baäc nhaát <=> m 1 0 m 1 0 m 1 m 1 m 1 0. Baøi 11 Tr 48 SGK : Haõy bieåu dieãn caùc ñieåm sau ñaây treân maët phẳûng tọa độ A(-3;0); B(-1;1); C(0;3); D(1;1); E(3;0); F(1;-1); G(0;-3); H(-1;-1) -GV goïi 2 em HS leân baûng, moãi em bieåu dieãn 4 caâu -HS dưới lớp làm vào vở. Baøi 11 Tr 48 SGK : Haõy bieåu dieãn caùc ñieåm sau ñaây treân maët phẳûng tọa độ A(-3;0); B(-1;1); C(0;3); D(1;1); E(3;0); F(1;-1); G(0;-3); H(-1;-1). -GV treo bảng. Hãy ghép một ô ở cột bên trái với một ô ở cột bên phải để được kết quả đúng.. A. Moïi ñieåm treân maët phaúng toạ độ có tung độ bằng 0 B. Moïi ñieåm treân maët phaúng toạ độ có hoành độ bằng 0. 1. Đều thuộc trục hoành Ox, có phöông trình y = 0 2. Đều thuộc tia phân giác của góc phần tư thứ nhất hoặc 3 có phöông trình laø y = x 3. Đều thuộc tia phân giác của góc phần tư thứ II hoặc IV có phöông trình laø y =- x 4. Đều thuộc trục tung Oy, có phöông trình y = 0. C. Baát kyø ñieåm naøo naèm treân mặt phẳng tọa độ có hoành độ và tung độ bằng nhau D. Baát kyø ñieåm naøo naèm treân mặt phẳng tọa độ có hoành độ và tung độ đối nhau Hoạt động 3: Hướng dẫn về nhà + Học bài theo ở ghi và SGK + BTVN: 14 Tr 48 SGK ; 11; 12; 13 Tr 58 SBT + Ôn kiến thức đồ thị của hàm số + Chuẩn bị bài mới. Ngày soạn: 30/ 10/ 2012 Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. Đáp án ghép A–1 B–4. C–2. D-3. 2 phuùt. Ngaøy daïy: 1/11/ 2012 4.
<span class='text_page_counter'>(46)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013. Tuaàn 12 Tieát 22. §3. ĐỒ THỊ CỦA HAØM SỐ y = ax + b (b 0). I. Muïc tieâu: - HS hiểu được ĐTHS y = ax+b a (a 0) là một đường thẳng luôn luôn cắt trục tung tại điểm có có tung độ là b, song song với đường thẳng y =ax nếu b 0 hoặc trùng với đường thẳng y = ax neáu b = 0. - Yêu cầu HS vẽ ĐTHS y = ax + b (a 0 ) bằng cách xác định hai điểm phân biệt thuộc đồ thị haøm soá. II. Phöông tieän daïy hoïc: - GV: Giáo án, bảng phụï, phấn màu, thước, com pa, máy tính bỏ túi. - HS: Chuẩn bị, ôn lại kiến thức đã học,compa, bảng nhóm và bút viết, máy tính bỏ túi.. III. Tieán trình baøi daïy: Hoạt động của thầy Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ ? Theá naøo laø ÑTHS y = f(x) ? ÑTHS y = ax (a 0) laø gì ? Haõy neâu caùch veõ -HS dưới lớp nhận xét, bổ sung, GV cho ñieåm. Hoạt động của trò. Ghi baûng 5 phuùt. -HS: Là tập hợp các điểm -HS tự ghi bieåu dieãn caùc caëp giaù trò tương ứng (x;f(x)) trên MPTĐ -ÑTHS y = ax (a 0) laø moät đường thẳng đi qua gốc tọa độ -Cho x = 1 => y = a =>A(1;a) C’ 15 phuùt Hoạt động 2: Đồ thị hàm số y = ax + b (b 0) -GV ñöa leân baûng phuï ? 1 -HS laøm ? 1 1)Đồ thị hàm số y= ax+b (a 0) B’ -GV vẽ sẵn trên bảng phụ -Một HS lên bảng biểu diễn C a) Tổng quát: Đồ thị Hàm số y = ax 9 f(x) + b (a 0) là một đường thẳng: một hệ trục tọa độ và gọi 1 A’ B 8 -Cắt trục tung tại điểm có tung độ HS leân baûng bieåu dieãn. 7 baèng b; -GV yêu cầu HS dưới lớp làm 6 -Song song với đường thẳng y = ax, A vào vở 5 neáu b 0; truøng neáu b = 0. ? Nhaän xeùt gì veà vò trí caùc 4 O ñieåm A; B; C. 3 ? Nhaän xeùt gì veà vò trí caùc 2 ñieåm A’; B’; C’. 1 x ? tứ giác AA’BB’CC’ là hình -1 1 2 3 gì -1 -GV rút ra nhận xét : Nếu A; -HS lắng nghe và tự ghi vào B; C cùng nằm trên một vở đường thẳng (d) thì A’; B’ ; C’ cùng nằm trên một đường x -4 -3 -2 -1 -0,5 0 0,5 1 2 3 4 y=x -8 -6 -4 -2 -1 0 1 2 4 6 8 thaúng (d’) song song (d) y=2x+3 -5 -3 -1 1 2 3 4 5 7 9 11 -GV: Yeâu caàu HS laø ? 2 -HS cả lớp dùng viết chì điền -HS nêu tổng quát SGK b) Chuù yù: (GK) vaøo keát quaû. Hoạt động 3: Cách vẽ đồ thị hàm số y = ax + b Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 23 phuùt 4.
<span class='text_page_counter'>(47)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013. -GV neâu caùch veõ: -HS trả lới miệng. ? Khi b = 0 thì haøm soá y = ax+ b trở thành y = ax có vẽ được không ? khi b 0 vaø a 0 thì sao Ta cho x = 0 => y = b=> -HS nghe và tự ghi A(0;b). 2/ Cách vẽ đồ thị hàm số y = ax + b (a 0) Bước 1: Ta cho x = 0 => y = b=>A(0;b) b b Cho y=0=>x = a =>B( a ;0). b b Cho y=0=>x = a => B( a. ;0) Trong thực hành ta thường xaùc ñònh 2 ñieåm ñaëc bieät laø giao điểm của đồ thị với hai trục tọa độ. -GV yêu cầu HS đọc các bước vẽ ĐTHS y = ax+b (a 0) Tr 51 SGK . -GV hướng dẫn HS làm ? 3 ? Vẽ đồ thị hàm số a) y = 2x –3 b) y = -2x +3 ? cho x = 0 = y = … => A(……; ……) ? cho y = 0 => x = … =>B(……; ……) ? Haõy bieåu dieãn hai ñieåm A; B trên mặt phẳng tọa độ -Hai HS leân baûng veõ -GV choát laïi nhö trong SGK?. -HS:Cho x=0=>y =3 => A(0;3) Cho y = 0=>x = 3/2= > B(3/2;0) 4 3 2 1. f(x) B. -1 -1 -2 -3 -4 -5. 1. x. 2. 3. 4. A. b) Veõ ÑTHS y = -2x + 3 (d1) Cho x=0=>y =3 => A(0;3) Cho y = 0=>x = 3/2= > B(3/2;0) 5 4 3 2 1 -1 -1 -2 -3. f(x). Bước 2: Vẽ đường thẳng đi qua hai điểm A; B ta được đồ thị hàm số y = ax+b. Laøm ? 3 a) Veõ ÑTHS y = 2x - 3 (d) Cho x=0=>y =3 => A(0;-3) Cho y = 0=>x = 3/2= > B(3/2;0) 4 3 2 1 -1 -1 -2 -3 A -4 -5. f(x) (d). B. x 1. 2. 3. 4. b) Veõ ÑTHS y = -2x + 3 (d1) Cho x=0=>y =3 => A(0;3) Cho y = 0=>x = 3/2= > B(3/2;0) 5 4 3A 2 1 -1 -1 -2 -3. f(x). x. B 1. 2. 3. 4. (d1). A B 1. 2. x 3. 4. (d1). Hoạt động 4: Hướng dẫn về nhà +Học bài theo vở ghi và SGK. +BTVN: bài 15; 16 Tr 51 SGK và số 14 Tr 58 SBT +Nắm vững kết luận về ĐTHS y = ax + b (a 0). +Chuẩn bị bài mới. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 2 phuùt. 4.
<span class='text_page_counter'>(48)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013 Ngày soạn:. 01/ 11/ 2012. Ngaøy daïy: 4/ 11/ 2012. Tuaàn 12 Tieát 23. § LUYEÄN TAÄP. I. Muïc tieâu: - HS được củng cố ĐTHS y = ax+b a (a 0) là một đường thẳng luôn luôn cắt trục tung tại điểm có có tung độ là b, song song với đường thẳng y =ax nếu b 0 hoặc trùng với đường thẳng y = ax neáu b = 0. - Yeâu caàu HS veõ thaønh thaïo ÑTHS y = ax + b (a 0 ) baèng caùch xaùc ñònh hai ñieåm phaân bieät thuộc ĐTHS.(thường là hai giao điểm với hai trục tọa độ) II. Phöông tieän daïy hoïc: - GV: Giáo án, bảng phụï, phấn màu, thước, com pa, máy tính bỏ túi. - HS: Chuẩn bị, ôn lại kiến thức đã học,compa, bảng nhóm và bút viết, máy tính bỏ túi.. III. Tieán trình baøi daïy: Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ -HS1: Chữa bài tập 15 Tr 51 -Kết qua f(x) SGK B (d1) (d2) 5 a) Veõ ÑTHS y =2x+5; y = 4 C 3 2x/3; y = -x/3 +5 treân cuøng A 2 (d4) một hệ trục tọa độ. 1. -2 -1O -1 -2 -3. Ghi baûng 10 phuùt Baøi 15 Tr 51 SGK (d2) x. 1 2 3 4 5 6 7 8. (d3). A. 5B 4 3 2 1. O -1 -2 -1 -2 -3. f(x) (d1) C (d4). x. 1 2 3 4 5 6 7 8. (d3) b) Tứ giác OABC là hình gì, -Tư giác OABC là hình bình haønh vì: (d2)//(d1); (d3)//(d4) -Tö giaùc OABC laø hình bình haønh vì: vì sao Tứ giác có hai cặp cạnh đối (d2)//(d1); (d3)//(d4) song song là hình bình hành. Tứ giác có hai cặp cạnh đối song song laø hình bình haønh. 33 phuùt Hoạt động 2: Luyện tập f(x) 6 Baøi 16 (a,b) Tr 51 SGK Baøi 16 (a,b) Tr 51 SGK (d1) 5 -Moät HS leân baûng trình baøy. 4 ? Điểm A thuộc đường thẳng 6 f(x) (d1) C (d) H B3 5 naøo 2 4 1 x Suy ra yA = … (1) H B 3 C (d) ? Điểm A thuộc đường thẳng O -2 -1 1 2 2 -1 1 x naøo -2 A -3 Suy ra yA = … (2) -2 -1O 1 2 -1 -HS: Ñieå m A(-2;-2) Từ (1) và (2) suy ra điều gì -2 A (2xA + 2 = xA => xA = > yA = -3 -HS: … y = 2 -HS: Ñieåm A(-2;-2) ……) -Ñieåm C(2;2) -Nếu HS không làm được thì -Điểm C(2;2) GV hướng dẫn.. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 4.
<span class='text_page_counter'>(49)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013. ? Haõy tính dieän tích tam giaùc ABC (HS coù theå tích caùch khaùc) ? Tam giaùc ABC laø tam giaùc gì ? Nêu công thức tính diện tích ? Hãy kẻ đường cao xuất phát từ A. ? Vaäy SABC = …… ? Tính chu vi cuûa tam giaùc ABC. Baøi 18 Tr 52 SGK (Đưa đề bài lên bảng phụ) -GV yêu cầu HS hoạt động nhoùm a) ? Muốn tìm b trước tiên ta phaûi laøm gì. -HS: Tam giác thường +S = ½ a.h AH = 4; BC = 2 Vaäy SABC = 4 (ñvdt). Baøi 18 Tr 52 SGK -Keát quaû: a) Thay x = 4; y a) Thay x = 4; y =11 vaøo y = 3x+b ta =11 vaøo y = 3x+b ta coù: coù: 11 = 3.4 +b =>b = - 1 11 = 3.4 +b =>b = - 1 Vaäy haøm soá caàn tìm laø y=3x- Vaäy haøm soá caàn tìm laø y=3x-1 1 11 f(x) 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1. 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1. f(x). x. -2 -1-1. x 1. 2. 3. 4. b) Thay x = -1; y = 3 vaøo y=ax+5 ta b) Thay x = -1; y = 3 vào được y=ax+5 ta được 3=a(-1)+5=>a = 5 -3 = 2 3=a(-1)+5=>a = 5 -3 = 2 Haøm soá phaûi tìm laø: y=2x+5 f(x) Haøm soá phaûi tìm laø: y=2x+5 5 -2 -1-1. b) ? Muốn tìm a trước hết ta phaûi laøm gì. ? Điểm A(-1;3) thuộc đồ thị thì ta có được cái gì -GV kiểm tra việc hoạt động cuûa caùc nhoùm -GV nhận xét, đánh giá và cho ñieåm. Ta coù S = ½ a.h h = 4; a = 2 Vaäy SABC = 4 (ñvdt). 1. 2. 3. 4. 5. -1. 4. 4. 3. 3. 2. 2. 1. 1 -2. f(x). -1. x 1. Hoạt động 3: Hướng dẫn về nhà. -2. -1. -1. x 1. 2 phuùt. +Xem lại các bài tập đã chữa +BTVN: 17 + 19 Tr 51 + 52 SGK +Hướng dẫn bài 19 SGK. +Chuẩn bị bài mới. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 4.
<span class='text_page_counter'>(50)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013 Ngày soạn:. 05/ 11/ 2012. Tuaàn 12 Tieát 24. Ngaøy daïy: 9/ 11/ 2012. § 4 : ĐƯỜNG THẲNG SONG SONG VAØ ĐƯỜNG THẲNG CẮT NHAU.. I/ Muïc tieâu: a/ Kiến thức: - Hai đường thẳng y = ax + b và y = a’x + b khi nào song song, trùng nhau và cắt nhau. - Biết chỉ ra các cặp đường thẳng song song, cắt nhau, biết vận dụng lý thuyết tìm các giá trị tham số trong các hàm số bậc nhất để đồ thị của chúng là hai đường thẳng cắt nhau, song song, trùng nhau. b/ Kó naêng: - Vận dụng được những điều kiện trên để giải những bài toán về xác định giá trị của tham số để hai đường thẳng cắt nhau, song song hoặc trùng nhau. c/ Thái độ : - Reøn tính caån thaän, chính xaùc, laäp luaän chaët cheõ. II/ Chuaån bò - GV: Giáo án, bảng phụ, phấn màu, thước, com pa, máy tính bỏ túi. - HS: Chuẩn bị, ôn lại kiến thức đã học,compa, bảng nhóm và bút viết, máy tính bỏ túi.. - Phöông phaùp : Phát hiện và giải quyết vấn đề Hoạt động của thầy. Hoạt động của trò Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ. Noäi dung. Vẽ trên cùng 1 mặt phẳng toạ độ, đồ thị của hàm số y=2x và y=2x+3 Nêu nhận xét về 2 đồ thị này. Hoạt động 2: Bài mới - Từ hình trên có nhận xét gì về + Song song đồ thị hai đường thẳng đã cho ? + Vì sao ? + Giaûi thích. Vì hai đường thẳng này cùng - GV : Giải thích vì sao hai song song với đường thẳng y = đường thẳng y = 2 x +3 và y =2 2x x -2 song song với nhau nhưng khoâng truøng nhau ?. - Vậy hai đường thẳng y = a x +b (a 0) vaø y = a’ x +b (a’ 0) song song với nhau khi naøo vaø truøng nhau khi naøo ?. § 4 : ĐƯỜNG THẲNG SONG SONG VAØ ĐƯỜNG THẲNG CAÉT NHAU. 1) Đường thẳng song song :. Hai đường thẳng y = 2 x +3 và y = 2x-2 song song. + Song song với nhau khi và chỉ Keát luaän : khi a=a’ , b b’ . Hai đường thẳng y = a x +b (a + Truøng nhau khi vaø chæ khi 0) vaø y = a’ x +b’ (a 0) a=a’ , b=b’. + Song song với nhau khi và. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 5.
<span class='text_page_counter'>(51)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013. Vaøi HS laëp laïi.. -Cho HS laøm ?2 (khoâng caàn veõ hình).. + y = 0,5 x +2 caét y =1,5 x +2 + y = 0,5 x -1 caét y = 1,5 x +2. chæ khi a = a’ , b b’ . + Truøng nhau khi vaø chæ khi a=a’ , b=b’. 2) Đường thẳng cắt nhau :. Vậy hai đường thẳng y = a x +b (a 0) vaø y = a’ x +b (a’ 0) caét + Khi a a’ với nhau khi nào ? Vài HS đọc tổng quát. + Đọc tổng quát trong SGK.. + Giới thiệu chú ý.. Baøi taäp: Cho caùc haøm soá: y=1,5x + 2. y=x-3. y=x+2. y=x-2. y=0,5x-3. y=0,5x+3. Hs thực hiện theo yêu cầu của giaùo vieân. y=1,5x-1. Hai đường thẳng y = a x +b (a 0) vaø y = a’ x +b’ (a 0) caét nhau khi vaø chæ khi a a’ . + Chuù yù : Khi a a’, b = b’ thì 2 đường thẳng cắt nhau tại một điểm trên trục tung có tung độ chính laø b.. Tìm 3 cặp đường thẳng cắt nhau, 3 cặp đường thẳng //? Giaûi thích? Hoạt động 3 Củng cố - GV viết đề lên bảng Chia nhóm thực hiện và trình HS thảo luận và trình bài vào baøy vaøo baûng con . baûng con . + GV chú ý cho HS nhớ điều HS nhaän xeùt vaø goùp yù. kieän heä soá a 0. GV choát laïi caùch trình baøi vaø nhaän xeùt keát quaû laøm vieäc. + GV chú ý cho HS nhớ điều kieän heä soá a 0. Khi naøo thì hai ñt caét nhau ? Khi naøo thì hai ñt song song nhau ? ta đã có a và a' chưa ? Hoạt động 4: Hướng dẫn về nhà Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 3) Bài toán áp dụng : Cho hai haøm soá baäc nhaát y = 2m x + 3 vaø y = (m+1) x +2 Tìm m để đồ thị của hai hàm số đã cho là : a) Hai đường thẳng cắt nhau b) Hai đường thẳng song song với nhau.. 5.
<span class='text_page_counter'>(52)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013. - Nắm vững điều kiện về các hệ số để 2 đường thẳng //, trùng nhau, cắt nhau. - VN: 22, 23, 24 (SGK 55) - Tieát sau luyeän taäp Ngày soạn: 10/ 11/ 2012. Tuaàn 13 Tieát :25. Ngaøy daïy: 11/ 11/ 2012. § LUYEÄN TAÄP. I. Muïc tieâu: - HS được củng cố điều kiện hai đường thẳng y = ax + b (a 0) và y = a’x + b’ (a’ 0) cắt nhau, song song với nhau, trùng nhau. - HS biết chỉ ra cặp đường thẳng song song, cắt nhau, chỉ ra các hệ số a, b, a’, b’. HS biết vận dụng lý thuyết vào việc tìm các giá trị của tham số trong các hàm số bậc nhất sao cho đồ thị chúng là hai đường thẳng cắt nhau, song song, trùng nhau. II. Phöông tieän daïy hoïc: - GV: Giáo án, bảng phụï, phấn màu, thước, com pa, máy tính bỏ túi. - HS: Chuẩn bị, ôn lại kiến thức đã học,compa, bảng nhóm và bút viết, máy tính bỏ túi.. III. Tieán trình baøi daïy: Hoạt động của thầy Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ. Hoạt động của trò. Ghi baûng 10 phuùt. ? Neâu ñieàu kieän veà caùc heä soá -HS1: để hai đường thẳng y = ax + b a a ' (d ) //(d ') (a 0) vaø y = a’x + b’ (a’ 0) b b ' song song, truøng, caét nhau. a a '. -HS tự ghi. (d ) (d ') b b ' (d ) (d ') a a '. +ĐTHS y=ax+3 song song với đường thẳng y = -2x <=>a=-2 (đã có 3 khác 0) Hoạt động 2: Luyện tập. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 33 phuùt. 5.
<span class='text_page_counter'>(53)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013. Baøi 23 Trang 55 SGK a). Baøi 23 Trang 55 SGK a). a) ÑTHS y = 2x+b caét truïc tung ? Làm sao xác định được hệ số -HS: Điểm đó nằm trên trục tại điểm có tung độ bằng – 3,vaäy b = -3 b hoành. b) ÑTHS y = 2x+b ñi qua ? ÑTHS caét truïc tung taïi ñieåm A(1;5) có tung độ bằng -3 thì điểm đó x=0 và y = -3 => b = -3 nằm ở đâu. <=> 5 = 2.1 + b <=>b = 3 ? Khi đó x = …; y = … b) ÑTHS ñi qua ñieåm A(1; 5) em hieåu nhö theá naøo ? Ñieåm A coù thuoäc ÑTHS khoâng ? Vaäy x = …; y = … => b. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 5.
<span class='text_page_counter'>(54)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013. Baøi 24 tr 55 SGK (GV đưa đề bài lên bảng phụ) -GV goïi3 HS leân baûng trình baøy + y = 2x+3(d) + y=(m+1)x + 2k – 3(d’) ? Điều kiện để (d’) là hàm số baäc nhaát.. ? (d) caét (d’) <=> ? (d)// (d’) <=> ? (d) (d’) <=>. -GV nhaän xeùt, uoán naén vaø cho ñieåm. Baøi 25 tr 55 SGK. a) Veõ ÑTHS sau treân cuøng moät hệ trục tọa độ ? có nhận xét gì 2 đường thẳng naøy ? Neâu caùch veõ ÑTHS baäc nhaát. -Ba HS leân baûng trình baøy a) ÑK: 2m + 1 0 => m -1/2 (d) caét (d’) <=> 2m+1 2 <=> m ½ Kết hợp điều kiện m 1/2 b) (d) caét (d’). Baøi 24 tr 55 SGK a) ÑK: 2m + 1 0 => m -1/2 (d) caét (d’) <=> 2m+1 2 <=> m ½ Kết hợp điều kiện m 1/2 b) (d) caét (d’). 2m 1 0 m 1/ 2 2m 1 2 m 1/ 2 3k 2k 3 k 3 . 2m 1 0 m 1/ 2 2m 1 2 m 1/ 2 3k 2k 3 k 3 . m 1/ 2 k 3 c) (d) (d’). m 1/ 2 k 3 c) (d) (d’). 2m 1 0 m 1/ 2 2m 1 2 m 1/ 2 3k 2k 3 k 3 . 2m 1 0 m 1/ 2 2m 1 2 m 1/ 2 3k 2k 3 k 3 . m 1/ 2 k 3. m 1/ 2 k 3. Baøi 25 tr 55 SGK. -HS: caét nhau taïi moät ñieåm a) f(x) naèm treân truïc tung vì coù a a’ 3 vaø b = b’ -HS: Veõ 2 M. f(x). 1. 3. ? Xác định tọa độ giao điểm của đồ thị với hai trục tọa độ b) Tìm tọa độ M và N. M. 2. N. -3 -2 -1. N. x 1. 2. 3. -1. 1. x. -HS: y = 1 -Keát qua:û -1 * Thay y = 1 vaøo y = 2x/3 + 2 ta ? Điểm M và N đều có tung độ -HS: y = 1 coù 2x/3 = -1 => x = -3/2 => M (baèng maáy -Keát qua:û 3/2;1) -GV haõy thay y = 1 vaøo phöông * Thay y = 1 vaøo y = 2x/3 + 2 ta * Thay y = 1 vaøo y = -3x/2 + 2 trình các hàm số để tìm x. coù 2x/3 = -1 => x = -3/2 => M (- ta coù -3x/2 = -1 => x = 3/2 =>N -Hai HS leân baûng trình baøy. 3/2;1) (2/3;1) * Thay y = 1 vaøo y = -3x/2 + 2 ta coù -3x/2 = -1 => x = 3/2 =>N (2/3;1) 2 phuùt Hoạt động 3: Hướng dẫn về nhaø +Học bài theo ở ghi và SGK; +BTVN: 26 Tr 55 SGK; 20 – 22 Tr 60 SBT +Chuẩn bị bài mới ( Ôn lại cách tính góc bằng máy tính bỏ túi) -3 -2 -1. 1. 2. 3. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 5.
<span class='text_page_counter'>(55)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013 Ngày soạn: 11/ 11/ 2012. Tuaàn 14 Tieát 26. Ngaøy daïy: 12/ 11/ 2012. §5. HỆ SỐ GÓC CỦA ĐƯỜNG THẲNG y = ax + b (b 0). I. Muïc tieâu: - HS được nắm vững khái niệm góc tạo bởi hai đường thẳng y = ax + b (a 0) và trục Ox, khái niệm hệ số góc của đường thẳng y =ax+b hiểu được mối liên quan mật thiết - HS biết tính góc anpha hợp bởi đường thẳng y =ax+b và trục Ox trong trường hợp hệ số a>0 theo công thức a = tang . Trường hợp a< 0 có thể tính một cách gián tiếp II. Phöông tieän daïy hoïc: - GV: Giáo án, bảng phụ, phấn màu, thước, máy tính bỏ túi. - HS: Chuaån bò baûng nhoùm vaø buùt vieát, maùy tính boû tuùi.. III. Tieán trình baøi daïy: Hoạt động của thầy Hoạt động của trò 5 phuùt Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ - GV ñöa baûng phuï + y = 0,5x + 2(d); y = 0,5x – 1(d’) - Hai đường thẳng trên song Nhận xét gì về hai đường thẳng song với nhau vì: a = a’; b b’ naøy Hoạt động 2: Khái niệm hệ số góc của đường thẳng y = ax + b (b 0) - GV: Nêu vấn đề (d’) y = ax+b a>0 y α A. x. Ghi baûng. 15 phuùt. y. a<0. y = ax+b α A. x. - Góc tạo bởi đường thẳng y =ax+b (a 0) vaø truïc Ox laø góc nào => khái niệm góc tọa HS đọc thông tin trong SGK bởi đường thẳng y = ax+b với truïc Ox nhö SGK ? a> 0 thì có độ lớn như thế laø goùc nhoïn naøo? - V ñöa tieáp hình 10(b) SGK ? Haõy xaùc ñònh goùc treân hình và nêu nhận xét về độ lớn của HS nhaän daïng vaø laø goùc tuø goùc khi a<0.. 1> Khaùi nieäm heä soá goùc cuûa đường thẳng y = ax+b (a 0) y = ax+b. a>0 α. x. A. a<0. y = ax+b α A. x. (SGK). ? Haõy xaùc ñònh goùc trong hình beân ? Nhận xét góc với ’ Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 5.
<span class='text_page_counter'>(56)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013 f(x) 3. -Cho HS quan saùt hình 11 (a,b) tứ bảng phụ và rút ra nhận xét.. 2. α. 1. x. ? Neáu a = a’ <=> … ‘ -4 -3 -2 -1 1 2 3 4 -1 ? Neáu 0<a1<a2<a3 => 1 nhö thế nào với 2 và 3 -Chúng bằng nhau vì đồng vị ?Neáu a1<a2<a3<0=> 1… 2… 3…. Hoạt động 3: Các ví dụ Gv ñöa ra ví duï: haøm soá y=3x+2 Để vẽ đồ thị hàm số y=3x+2 ta laøm nhö theá naøo? Cho x=0 thì y=? Cho y= 0 thí x=? Gọi một hs lên vẽ đồ thị hàm soá y=3x+2. OAB laø tam giaùc gì vì sao? Vậy ta áp dụng tỉ số lượng giác cuûa goùc nhoïn trong tam giaùc vuông ntn? Aùp dụng tỉ số lượng giaùc naøo? tg =?=> =?. b) Heä soá goùc -Các đường thẳng có cùng hệ soá goùc a( a laø heä soá cuûa x) thì tạo với trục Ox các góc bằng nhau -Neáu 0<a1<a2<a3 => 1 < 2 <3 -Neáu a1<a2<a3<0=> 1< 2< 3<1800. y=ax+b Heä soá goùc. Học sinh tra lời…. Tung độ góc. 13 phuùt Ví duï: SGK. Cho haøm soá y=3x+2 a) vẽ đồ thị: x=0; y = 2 A(0;2) 2 y=o; x= 3. OAB vuoâng vì truïc Ox vuoâng góc với trục Oy.. OA 2 tg 3 OB 2 3 . 0 ’ => 71 34. OAB vuoâng OA 2 tg 3 OB 2 3 . 0 ’ => 71 34 .. ta. coù. Hoạt động 4: Củng cố Cho haøm soá y=-2x+3 a) vẽ đồ thị của hàm số. Học sinh thực hiện… b) Tính góc tạo bởi đường thaúng y=-2x+3 vaø truïc Ox (làm tròn đến phút) qua hai ví duï treân ta coù ruùt ra phương pháp nào để tính goc Học sinh tra lời… nhanh nhaát? ! Giaùo vieân ñöa ra nhaän xeùt.. 10 phuùt a) Vẽ đồ thị: b) Xeùt tam giaùc vuoâng OAB. OA 3 tgB 2 OB 1,5. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 5. Coù: . OBA 63 o 26’ 116o26’ Nhaän xeùt: - Neáu a>0, tg =a - Neáu a<0, thì ta tính goùc keà buø a a với góc , tg(1800- )= từ đó tính góc .
<span class='text_page_counter'>(57)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013. 2 phuùt. Hoạt động 5: Hướng dẫn về nhaø Laøm baøi taäp 27,28,29/58+58 SGK Ngày soạn:. 21/ 11/ 2012. Ngaøy daïy: 22/ 11/ 2012. Tuaàn 14 § LUYEÄN TAÄP Tieát 27 I. Muïc tieâu: - Học sinh được được củng cố mối liên quan giữa hệ số a và góc . - Rèn luyện kĩ năng xác định hệ số góc a, vẽ đồ thị hàm số y=ax+b (a 0), tính được góc , tính chu vi và diện tích tam giác trên mặt phẳng tọa độ. - Rèn kĩ năng chinh xác vẽ đồ thị và tìm tọa độ điểm. II. Phöông tieän daïy hoïc: - GV: Giáo án, bảng phụ, phấn màu, thước, máy tính bỏ túi. - HS: Chuaån bò baûng nhoùm vaø buùt vieát, maùy tính boû tuùi.. III. Tieán trình baøi daïy: Hoạt động của thầy Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ - Gv yeâu caàu moät hs leân baûng thực hiện bài 27. - Đồ thị hàm số đi qua điểm A(2;6) cho ta biết những gì? - Bieát x=2, y= 6 ta laøm caùch nào để tính a?. - Goïi moät hoïc sinh leân baûng trình baøy. Hoạt động 2: Luyện tập. Hoạt động của trò. Ghi baûng 10 phuùt. - Học sinh tra lời… A(2;6) x=2; y=6. -Thay x=2,y=6vaøophöông trình - Đồ thị hàm số đi qua điểm A(2;6) x=2; y=6. Thay x=2, y=6 vaøo phöông trình ta coù: y=ax+3 6=a.2+3 2a=3 a=1,5. Vaäy heä soá a=1,5 33 phuùt. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 5.
<span class='text_page_counter'>(58)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013. - Gọi một hs lên bảng thực hiện baøi 29 SGK. ? Bieát a=2;x=1,5;y=0 ta tính được b hay không?. Baøi 29 a) Đồ thị hàm số y=ax+b cắt trục hoành tại điểm có hòanh độ baèng 1,5 x=1,5 ;y=0 - Vaäy haøm soá caàn tìm ntn? Thay a=2, x=1,5; y= 0 vaøo haøm - Học sinh tra lời… soá ta coù: hàm số đó là y=2x-3 y=ax+b 0=2.1,5+b b=-3 ? Đồ thị hàm số đi qua điểm A(2;2) ? Vậy hàm số đó là y=2x-3 ? thay ta thay a=3; x=2; y=2 b) Đồ thị hàm số đi qua điểm vaøo phöông trình: b=? A(2;2) x=2;y=2 ? Gọi một hs lên bảng thực hiện Đồ thị hàm số đi qua điểm thay ta thay a=3; x=2; y=2 vào phöông trình: A(2;2) x=2;y=2 thay ta thay a=3; x=2; y=2 vaøo y=ax+b 2=3.2+b phöông trình: b=-4.. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 5.
<span class='text_page_counter'>(59)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013. y=ax+b 2=3.2+b b=-4. ? Đồ thị hàm số đi qua điểm - Học sinh thực hiện… Đồ thị hàm số đi qua điểm B(1; 3 5) ? ? Đồ thị hàm số y=ax+b như B(1; 3 5 ) thế nào với đường thẳng y= Đồ thị hàm số y=ax+b song song với đường thẳng y= 3x? 3x a 3; b 0 ? y= 3x a ? x=? ? làm thế nào để tính được b thay a= 3;x 1 khi bieát giaù trò a ,x,y?. - goïi moät hs leân baûng trình baøy.. - Gọi hs lên bảng thực hiện bài 30 SGK.. c) Đồ thị hàm số đi qua điểm B(1; 3 5 x 1;y 3 5 ) Đồ thị hàm số y=ax+b song song với đường thẳng y= 3x a 3; b 0 thay a= 3;x 1 y 3 5 vaøo phöông trình y=ax+b 3 5 3.1 b. b 5 y 3 5 vaøo phöông trình Vaäy haøm soá y= 3x 5 y=ax+b Baøi 30 /59SGK. 3 5 3.1 b a) vẽ đồ thị. b 5 Vaäy haøm soá y= 3x 5 - Học sinh thực hiện… Vẽ đồ thị.. ? Từ đồ thị ta có các tọa độ ñieåm b) A(-4;0) B(2;) C(0;2). Ta có tính được các góc A,B, C khoâng?. ? Để tính được chu vi của một tam giác ta phải biết những gì? - Học sinh thực hiện… ? Em naøo cho bieát muoán tính b) A(-4;0) B(2;) C(0;2). OC 2 dieän tích tam giaùc ? 0,5 A 270 tgA= OA 4 OC 2 1 B 450 tgA= OB 2 1800 (A B) C 180 0 (270 450 ) 1080 - Học sinh tra lời… P=AB+AC+BC Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. b) A(-4;0) B(2;) C(0;2). OC 2 270 0,5 A tgA= OA 4 OC 2 450 1 B tgA= OB 2 1800 (A B) C 1800 (270 450 ) 1080 c) Tính chu vi ABC. P=AB+AC+BC AB=AO+OB=4+2=6 AC= 20 BC= 8 Vaäy P=6+ 20 + 8 =13,3 (cm) 1 1 S AB.OC .6.2 6(cm)2 2 2 5.
<span class='text_page_counter'>(60)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013. 2 phuùt Hoạt động 3: Hướng dẫn về nhaø - Các em về nhà xem lại toàn bộ lí thuyết chương II tiết sau ta luyện tập. - Laøm taát caû caùc caâu hoûi oân taäp chöông II. - Laøm baøi taäp 32,33,34 SGK.. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 6.
<span class='text_page_counter'>(61)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013 Ngày soạn: 25/ 11/ 2012. Ngaøy daïy: 28/ 11/ 2012. Tuaàn 15 Tieát 28. OÂN TAÄP CHÖÔNG II. I. Muïc tieâu: - Hệ thống hóa kiến thức cơ bản của chương, giúpHS hiểu sâu hơn, nhớ lâu hơn về khái niệm hàm số, biến số, ĐTHS, khái niệm hàm số bậc nhất, tính đồng biến,nghịch biến; đường thẳng song song,cắt nhau,trùng nhau, vuông góc với nhau - Giúp HS vẽ thành thạo ĐTHS bậc nhất, xác định được góc của đường thẳng với trục Ox, xác ñònh haøm soá y = ax + b thoûa maõn ñieàu kieän. II. Phöông tieän daïy hoïc: - GV: Giáo án, bảng phụï, phấn màu, thước, com pa, máy tính bỏ túi. - HS: Chuẩn bị, ôn lại kiến thức đã học,compa, bảng nhóm và bút viết, máy tính bỏ túi… III. Tieán trình baøi daïy: Hoạt động của thầy. Hoạt động của trò Hoạt động 1: Ôn tập lý thuyết. -GV cho HS trả lời các câu -HS: Trả lời như SGK hoûi theo noäi dung toùm taét kiến thức của chương.. Ghi baûng 10 phuùt 1. OÂn taäp lyù thuyeát: (SGK). ? Ñònh nghóa veà haøm soá ? Hàm số thường được cho bởi công thức nào ? Neâu ví duï cuï theå ? ÑTHS y = f(x) laø gì ? Theá naøo laø haøm soá baäc nhaát, cho ví duï ? Hàm số y = ax+ b có những tính chaát gì ? Góc hợp bởi đường thẳng y = ax + b và trục Ox được xaùc ñònh nhö theá naøo ? Giải thích vì sao người ta gọi a là hệ số góc của đường thaúng y = ax+ b. ? Khi nào thì hai đường thẳng y = ax + b (a 0) y= a’x + b’ (a’ 0) a) Song song b) Caét nhau c) Truøng nhau d) Vuông góc với nhau Hoạt động 2: Luyện tập Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 33 phuùt 6.
<span class='text_page_counter'>(62)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013. -GV cho HS hoạt động nhóm -HS hoạt động nhóm baøi 32 -34 Tr 61 SGK Baøi 32: (GV đưa đề bài lên bảng a) Hàm số y = (m – 1)x + 3 phuï) đồng biến <=> m - 1>0 <=>m>1 b) Haøm soá y = (5 - k)x + 1 nghòch bieán <=> 5 – k < 0 <=> k > 5 Baøi 33 Haøm soá (d): y = 2x + (3+m) và (d’): y = 3x+ (5- m) đều là hàm bậc nhất, đã có a a’ (2 3) Đồ thị của chúng cắt nhau tại moät ñieåm naèm treân truïc tung -GV: Quan saùt HS laøm <=> 3+m = 5 – m <=> m =1 Baøi 34: Hai đường thẳng y = (a - 1)x Baøi 37 SGK: + 2 (a 1)vaø y = (3 - a)x + 1 (GV đưa đề bài lên bảng (a 3) đã có tung độ gốc b b’. hai đường thẳng song phuï) song với nhau <=> a – 1 = 3 – ? Veõ ÑTHS y = 0,5x + 2(1) a y = 5 – 2x(2) <=> a = 2. Baøi 32: a) Hàm số y = (m – 1)x + 3 đồng bieán <=> m - 1>0 <=>m>1 b) Haøm soá y = (5 - k)x + 1 nghòch bieán <=> 5 – k < 0 <=> k > 5 Baøi 33 Haøm soá (d): y = 2x + (3+m) vaø (d’): y = 3x+ (5- m) đều là hàm bậc nhất, đã có a a’ (2 3) Đồ thị của chúng cắt nhau tại một ñieåm naèm treân truïc tung <=> 3+m = 5 – m <=> m =1 Baøi 34: Hai đường thẳng y = (a - 1)x + 2 (a 1)và y = (3 - a)x + 1 (a 3) đã có tung độ gốc b b’. hai đường thẳng song song với nhau <=> a – 1 = 3 – a <=> a = 2 Baøi 37 SGK. ? Hãy xác định tọa độ các ñieåm A; B; C ? Làm sao xác định được ñieåm C ? Điểm C thuộc những đường thaúng naøo ? Tính độ dài đoạn thẳng AB, AC; BC ? AB = … + … ? Tính góc tạo bởi đường thẳng (1) và (2) với trục Ox. -4. -HS: A(-4; 0); B(2,5;0) -Ñieåm C laø giao ñieåm cuûa hai đường thẳng nên ta có: 0,5x + 2 = - 2x + 5 <=>2,5x = 3 <=> x = 1,2 Thay x = 1, 2 vaøo y = 0,5x + 2 ta được : y = 2,6 Vaäy C(1,2;2,6) -HS: AB = 6.5 cm AC = 5, 18(cm) BC = 2,91 (cm) Tg =0,5=> 26034’ Hoạt động 3: Hướng dẫn về nhà - Baøi taäp veà nhaø 38 Tr 62 SGK; 34 – 35 Tr 62 SBT - Chuẩn bị bài mới “Chương III”. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 4. f(x). 3 2 1 -3. -2. -1. x 1. 2. -1. -HS: A(-4; 0); B(2,5;0) -Điểm C là giao điểm của hai đường thaúng neân ta coù: 0,5x + 2 = - 2x + 5 <=>2,5x = 3 <=> x = 1,2 Thay x = 1, 2 vaøo y = 0,5x + 2 ta được : y = 2,6 Vaäy C(1,2;2,6). 2 phuùt. 6.
<span class='text_page_counter'>(63)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013. Ngày soạn: 2/ 12/ 2012 Tiết 29. KIỂM TRA CHƯƠNG II. MA TRẬN ĐỀ KIỂM TRA Cấp độ Chủ đề Hàm số bậc nhất và đồ thị ( 4 tiết ) Số câu hỏi Số điểm Tỉ lệ % Đường thẳng song song và đường thẳng cắt nhau ( 2 tiết ) Số câu hỏi Số điểm Tỉ lệ %. MÔN TOÁN. Tổng số câu Tổng số điểm Tỉ lệ %. Vận dung. Nhận biêt. Thông hiểu. TNKQ TL Nhận biết được hàm số bậc nhất ; hàm số đồng biến, nghịch biến 2 1 10%. TNKQ TL Biết vẽ đồ thị của hàm số bậc nhất. Nhận biết được vị trí tương đối của hai đường thẳng là đồ thị của hàm số bậc nhất.. Căn cứ vào các hệ số xác định được vị trí tương đối của hai đường thẳng là đồ thị của hàm số bậc nhất.. 1. 1. Cấp độ Thấp TNKQ TL Biết tìm tọa độ giao điểm của hai đồ thị.. Cấp độ Cao TNKQ TL Vận dụng kiến thức để tính được khoảng cách, diện tích một hình,…. y = ax + b ( a 0) . 1. 1 0,5 5%. 1. 1 10%. 1. 1. 0,5. 1. 5%. 4,5 45%. 10%. Xác định các dạng đường thẳng liên quan đến đường thắng cắt nhau, song song.. 3. 0.5. 5%. 6. 0,5. 5%. Cộng. 1. 0,5. 1. 5%. Hệ số góc của đường thẳng ( 3 tiết ) Số câu hỏi Số điểm Tỉ lệ %. LỚP 9. 2 20%. 10%. Hiểu được hệ số góc của đường thẳng. Xác định được hệ số góc của đường thẳng.. Viết được phương trình đường thẳng.. y = ax + b ( a 0) 1. 1. 1. 0,5 5% 4. 1. 10% 3. 2,5. 4. 1,5. 5%. 25%. 1. 0,5. 4 2. 20%. 2 3,5. 35%. 3,5 35%. 10% 13 2 20%. 10 100%. I/ TRẮC NGHIỆM: (2 điểm) Hãy khoanh tròn chữ cái đứng trước câu trả lời đúng: Câu 1. Hàm số nào sau đây là hàm số bậc nhất: 2 A. y = x - 3x + 2 B. y 2x 1 C. y=1. D. y 3x 1 Câu 2. Trong các hàm số bậc nhất sau, hàm nào là hàm nghịch biến: 1 y x 5 2 A. y 1 3x B. y 5x 1 C. D. y 7 2x Câu 3. Hệ số góc của đường thẳng: y 4x 9 là:. A. 4 B. -4x C. -4 D. 9 y 3x 1 Câu 4. Vị trí tương đối của hai đường thẳng (d1): và (d2): y 2x 1 là: A. Cắt nhau trên trục tung. B. Cắt nhau trên trục hoành. C. song song D. trùng nhau. Câu 5. Góc tạo bởi đường thẳng y=− x+1 và trục Ox có số đo là: A. 450 B. 300 C. 600 D. 1350. Câu 6. Đường thẳng y = x - 2 song song với đường thẳng nào sau đây: A. y = 2 - x B. y = x + 2 C. y = - x D. y = - x + 2 Câu 7: Hàm số y = (2 – m)x + 4 đồng biến khi A. m < 2 B. m > 2 C. m 2 D. m 2 Câu 8: Điểm A(1; 2) thuộc đồ thị hàm số A. y = x + 2 B. y = x + 1 C. y = x – 1 D. y = - x + 1 II/ TỰ LUẬN: (8 đ’) Cho hàm số: (d1) y = x + 3; (d2): y = - x + 1 và (d3): y = mx + m – 1 a/ Vẽ (d1) và (d2) trên cùng một mặt phẳng tọa độ. b/ Tìm m để (d1) cắt (d3) tại trục tung. c/ Tìm giá trị của m để ba đường thẳng trên đồng quy. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 6.
<span class='text_page_counter'>(64)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013. d/ Gọi A là giao điểm của (d1) với trục hoành, B là giao điểm của (d1) với trục tung, kẻ OH(d1) Tính OH Ngày soạn:. Tuaàn 16 Tieát 30. 2/ 12/ 2012. Ngaøy daïy: 6/ 12/ 20112. CHÖÔNG III HEÄ HAI PHÖÔNG TRÌNH BAÄC NHAÁT HAI AÅN §1. NHAÉC LAÏI VAØ BOÅ SUNG CAÙC KHAÙI NIEÄM VEÀ HAØM SOÁ. I. Muïc tieâu: Giuùp hoïc sinh: - Hs nắm được khái niệm phương trình bậc nhất hai ẩn số và nghiệm của no.ù - Hieåu taäp nghieäm cuûa phöông trình baäc nhaát hai aån vaø bieåu dieãn hình hoïc cuûa noù. - Biết cách tìm công thức nghiệm tổng quát và vẽ đường thẳng biểu diễn tập nghiệm II. Phöông tieän daïy hoïc: - GV: Giáo án, bảng phụï, phấn màu, thước, máy tính bỏ túi. - HS: Chuẩn bị, bảng nhóm, bút viết, máy tính bỏ túi, thức kẻ .. III. Tieán trình baøi daïy: Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Hoạt động 1: Đặt vấn đề và giới thiệu nội dung chương 3 -GV: Đặt vấn đề bài toán cổ -HS nghe GV trình bày vừa gà vừa chó => hệ thức 2x+4y=100 -HS mở mục lục Tr 137 SGK -Sau đó GV giới thiệu nội theo dõi dung chöông 3 Hoạt động 2: Khái niệm về phương trình bậc nhất hai ẩn -GV: Phöông trình x + y = 36 -HS nghe 2x + 4y = 100 laø caùc ví duï veà phöông trình baäc nhaát hai aån soá -GV: Goïi a laø heä soá cuûa x; b laø heä soá cuûa y; laø haèng soá. Moät caùch toång quaùt phöông trình baäc nhaát hai aån soá x vaø y la øheä thức có dạng ax + by = c trong đó a, b, c là các số đã biết (a -HS: Lấy ví dụ: x – y = 3 0 hoặc b 0) 2x + 6y = 54 ? Cho ví duï veà phöông trình baäc nhaát hai aån soá -HS trả lời miệng ? Phöông trình naøo laø phöông trình baäc nhaát hai aån soá -GV: x + y = 36 ta thaáy x = 2; y = 34 thì giaù trò 2 veá baèng -HS: x = 4; y = 3 nhau. Ta noùi caëp soá (2;34) -Giaù trò hai veá baèng nhau laømoät nghieäm cuûa phöông trình . Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. Ghi baûng 5 phuùt. 15 phuùt 1. Khaùi nieäm veà phöông trình baäc nhaát hai aån * Moät caùch toång quaùt: Phöông trình bậc nhất hai ẩn số x và y la øhệ thức có dạng ax + by = c trong đó a, b, c là các số đã biết (a 0 hoặc b 0) * Ví duï: 2x-y=1;3x+4y=5 0x+4y=7; x+0y = 5 laø phöông trình baäc nhaát hai aån soá x vaø y *Neáu giaù trò cuûa VT taïi x = x 0 vaø y = y0 bằng VP thì cặp (x0; y0) được goïi laø nghieäm cuûa phöông trình *Chyù yù: SGK. 6.
<span class='text_page_counter'>(65)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013. ? haõy chæ ra moät caëp nghieäm khaùc ? Khi naøo thì caëp soá (x0; y0) được gọi là một nghiệm của pt ? Một HS đọc khái niệm nghieäm cuûa phöông trình baäc nhaát hai aånvaø caùch vieát ? Chứng tỏ cặp số (3;5) là một nghieäm cuûa phöông trình 2xy=1. -Một Hs đọc -HS: Tat thay x = 3; y=5 vaøo veá traùi cuûa phöông trình ta được : 2.3 – 5 = 1 = VP. Vaäy VT = VP neân caëp soá (3;5) laø moät nghieäm cuûa phöông trình -HS: Kieåm tra a) (1;1) laø moät nghieäm cuûa phöông trình 2x –y=1 23 phuùt Hoạt động 3: Tập nghiệm của phương trình bậc nhất hai ẩn số ? Phöông trình baäc nhaát hai aån -HS: voâ soá nghieäm soá coù bao nhieâu nghieäm 2/Taäp nghieäm cuûa phöông trình ? Làm thế nào để biểu diễn -HS suy nghĩ baäc nhaát hai aån soá taäp nghieäm cuûa phöông trình. Moät caùch toång quaùt: -HS: y = 2x – 1 Ta xeùt ví duï : 2x – y = 1 (1) 1) Phöông trình baäc nhaát hai aån soá x -1 0 0,5 1 2 ax + by = c coù voâ soá nghieäm, taäp ? Bieåu thò y theo x y=2x- -3 - 0 1 3 nghiệm được biểu diễn bởi đường ? Yeâu caàu HS laøm ? 2 1 -GV: Neáu x R thì y = 2x – 1 1 thaúng Vaäy nghieäm toång quaùt cuûa 2) Nếu a 0; b 0 thì đường phöông trình (1) laø (x; 2x -1) -HS: Nghe GV giaûng thaúng (d) chính laø ÑTHS: f(x) f(x)=2*x-1 a c với x R. như vậy tập y x 2 b b nghieäm cuûa phöông trình (1) laø 1 * Neáu a 0 vaø b = 0 thì phöông x S = {(x;2x -1)/ x R} trình trở thành ax = c => x = c/a -1 1 2 3 4 5 ? Hãy vẽ đường thẳng y=2x-1 -1 * Neáu a = 0 vaø b 0 thì phöông *Xeùt phöông trình 0x + 2y = 4 -2 trình trở thành by = c => y = c/b ? Haõy chæ ra moät vaøi nghieäm cuûa phöông trình -HS: (0;2); (-2;2); (3;2) ? Nghieäm toång quaùt x R HS ? Haõy bieåu dieãn taäp nghieäm y 2 của phương trình bằng đồ thị ? Phöông trình coù theå thu goïn -HS: 2y = 4 => y = 2 được không *Xét phương trình 4x + 0y =6 -HS trả lời miệng ? Haõy chæ ra moät vaøi nghieäm cuûa phöông trình x 0 HS ? Nghieäm toång quaùt yR . Hoạt động 4: Hướng dẫn về nhà - Học bài theo vở ghi và SGK - BTVN: 1-3 tr 7 SGK vaø 1 – 4 tr 3 vaø 4 SBT - Chuaån bò “Kieåm tra hoïc kyø I”.. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 2 phuùt. 6.
<span class='text_page_counter'>(66)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013 Ngày soạn 09/ 12/ 2012. Tuaàn 16 Tieát 31. Ngaøy daïy: 10/ 12/ 2012. §2. HEÄ HAI PHÖÔNG TRÌNH BAÄC NHAÁT HAI AÅN( tieát 1). I. Muïc tieâu: Giuùp hoïc sinh: - HS nắm được khái niệm nghiệm của hệ hai phương trình bậc nhất hai ẩn. - Phöông phaùp minh hoïa hình hoïc taäp nghieäm cuûa heä hai phöông trình baäc nhaát hai aån. - Khaùi nieäm hai heä phöông trình töông ñöông. II. Phöông tieän daïy hoïc: - GV: Giáo án, bảng phụï, phấn màu, thước, máy tính bỏ túi. - HS: Chuẩn bị, bảng nhóm, bút viết, máy tính bỏ túi, thức kẻ . III. Tieán trình baøi daïy: Hoạt động của thầy Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ ? Ñònh nghóa phöông trình baäc nhaát hai aån. Cho ví duï. ? Theá naøo laø nghieäm cuûa phöông trình baäc nhaát hai aån? Soá nghieäm cuûa noù. ? Chữa bài tập 3 Tr 7 SGK.. Hoạt động của trò. Ghi baûng 5 phuùt. -Hai HS leân baûng kieåm tra. -HS1: -Trả lời như SGK -Ví duï: 3x – 2y = 6 -HS2: f(x) 3 2. M. 1. ? Xác định tọa độ giao điểm của hai đường thẳng và cho biết tọa độ của nó là nghiệm cuûa caùc phöông trình naøo?. -1. x 1. 2. 3. 4. 5. -1 -2. -Tọa độ … là M(2;1) là nghiệm của hai phương trình đã cho. Hoạt động 2: Khái niệm về hệ hai phương trình bậc nhất hai ẩn -GV: Ta noùi caëp soá (2;1) laø -HS nghe nghieäm cuûa heä phöông trình x 2 y 4 -HS: Thay x = 2; y = -1 vaøo veá traùi phöông trình 2x+y = 3 ta x y 1 được ? Hãy thực hiện ? 1. ? Kieåm tra xem caëp soá (2; -1) 2.2+(-1) = 3 = VP coù laø nghieäm cuûa hai phöông Thay x = 2; y = -1 vaøo veá traùi phương trình x-2y = 4 ta được trình treân hay khoâng. 2- 2(-1) = 4 = VP. Vaäy (2; - 1) laø nghieäm cuûa …. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 15 phuùt 1. Khaùi nieäm veà heä hai phöông trình baäc nhaát hai aån Toång quaùt: Cho hai phöông trình baäc nhaát ax + by = c vaø a’x + b’y = c’. Khi đó, ta có hệ phöông trình baäc nhaát hai aån ax by c (I ) a ' x b ' y c '. -Neáu hai phöông trình coù nghieäm chung (x0; y0) thì (x0; y0) laø moät nghieäm cuûa heä (I) -Nếu hai phương trình đã cho khoâng coù nghieäm chung thì heä (I) voâ nghieäm.. 6.
<span class='text_page_counter'>(67)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013. 13 phuùt. Hoạt động 3: Minh họa hình học tập nghiệm của hệ phương trình bậc nhất hai ẩn -GV: Yêu cầu HS đọc từ: -Một HS đọc “Treân maët phaúng … ” -Để xét xem một hệ phương -HS nghe. trình coù theå coù bao nhieâu nghieäm ta xeùt caùc ví duï sau: * Ví duï 1: Xeùt heä phöông -HS: y = - x + 3 ; y = x / 2 trình x y 3(1) -HS: (1) caét (2) vì (- 1 1/2). 3. M. -1. x 1. 2. 3. 4. 1. (2). 1. 2. (1). 2. (2). 3 x 2 y 6(3) 3 x 2 y 3(4). f(x). 3. (1). ? Ñöa veà daïng haøm soá baäc nhaát. ? Vị trí tương đối của (1) và (2) ? Hãy vẽ hai đường thẳng trên cùng một hệ trục tọa độ. ? Xác định tọa độ giao điểm của hai đường thẳng ? Thử lại xem cặp số (2;1) có laø nghieäm cuûa heä phöông trình … * Ví duï 2: Xeùt heä phöông trình. x y 3(1) x 2 y 0(2) f(x). M. x 2 y 0(2). 2/ Minh hoïa hình hoïc taäp nghieäm cuûa heä phöông trình baäc nhaát hai aån * Ví duï 1: Xeùt heä phöông trình. x. -1. 1. 2. 3. 4. 5. -1. 5. -1. -2. -Vaäy caëp (2;1) laø nghieäm cuûa -2 -Vậy cặp (2;1) là nghiệm của hệ hệ phương trình đã cho. phương trình đã cho. * Ví duï 2: Xeùt heä phöông -HS: y = 3/2x + 3 trình y = 3/2x – 3/2 3 x 2 y 6(3) -HS: (3) // (4) vì a = a’, b b’ 3 x 2 y 3(4) 3 2. f(x). 3. (4). (4). 2. 1. ? Ñöa veà daïng haøm soá baäc x nhaát. -3 -2 -1 1 2 3 -1 ? Vị trí tương đối của (3) và (4) (3) ? Hãy vẽ hai đường thẳng trên -2 cùng một hệ trục tọa độ. -Heä phöông trình voâ nghieäm. ? Xác định tọa độ giao điểm của hai đường thẳng -Hai phöông trình töông ñöông ? Nghieäm cuûa heä phöông trình với nhau. nhö theá naøo - …… Truøng nhau. f(x). 1 -3. -2. (3). -1. x 1. 2. 3. -1 -2. -Heä phöông trình voâ nghieäm. * Ví duï 3: Xeùt heä phöông trình 2 x y 3 2 x y 3. -Heä phöông trình voâ soá nghieäm 2 phuùt. Hoạt động 5: Hướng dẫn về nhà - Học bài theo vở ghi và SGK - Chuẩn bị bài mới. - Baøi taäp veà nhaø : 5 + 6 + 7 Tr 11, 12 SGK vaø 8 + 9 Tr 4, 5 SBT. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 6.
<span class='text_page_counter'>(68)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013 Ngày soạn 10/ 12/ 2012. Tuaàn 17 Tieát 32. Ngaøy daïy: 13/ 12/ 2012. §2. HEÄ HAI PHÖÔNG TRÌNH BAÄC NHAÁT HAI AÅN( tieát 2). I/ Mục tiêu: +Kiến thức:Nắm được khái niệm nghiệm của hệ 2 phương trình bậc nhất 2 ẩn.Khái niệm 2 hệ +Kiến thức:Củng cố các kiến thức về PT bậc nhất 2 ẩn, hệ hai PT bậc nhất hai ẩn. +Kỹ năng: Rèn luyện kỹ năng xác định nghiệm của hệ PT , biểu diễn tập nghiệm bằng đồ thị. +Tư duy và thái độ: Rèn tính cẩn thận, chính xác II/ Chuẩn bị GV: - Bảng phụ. - Thước thẳng, Máy tính bỏ túi. HS: - Máy tính bỏ túi - Phương pháp : Phát hiện và giải quyết vấn đề, luyện tập, đàm thoại, đan xen hoạt động nhóm III/ Tiến trình bài dạy: Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Nội dung Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ Hệ phương trình bậc nhất HS trả lời và làm BT 5 hai ẩn có nghiệm duy nhất y 2 x 1 2 x y 1 khi nào? vô nghiệm, vô số 1 1 x 2 y 1 y x nghiệm khi nào? 2 2 a) ’ - Làm BT 5/sgk Do a a => hai đ/thẳng trên cắt nhau tại một điểm => Hệ PT có 1 nghiệm duy nhất 2 x y 4 y 2 x 4 b) x y 1 y x 1 Do a a’ => hai đ/thẳng trên. cắt nhau tại một điểm => Hệ PT có 1 nghiệm duy nhất Hoạt động 2: Bài mới 3. Hệ phương trình tương đương Định nghĩa: (sgk) Ta dùng các kí hiệu để chỉ sự tương đương của hệ hai phương trình. Ví dụ:. ¿ 2 x − y =1 x − 2 y =−1 ⇔ ¿ 2 x − y=1 x − y =0 ¿{ ¿. 1) Bài 7 (SGK/12 ) 1) Bài 7 (SGK/12 ) a) 2x + y = 4 => y = -2x + 4 GV cho HS hoạt động cá nhân, 1 đại diện trình => PT có nghiệm TQ là: ( x; -2x + 4) Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 6.
<span class='text_page_counter'>(69)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013. bày. với x R 3 5 x 2 +) 3x + 2y = 5 => y = 2 3 5 x 2 ) => PT có nghiệm TQ là: ( x; 2 với x R. 6. y. b) Hai đt trên cắt nhau tại F( 3; -2) nên nghiệm của hệ PT là ( x; y) = ( 3; -2). 4. fx = -2 x+4. 2. 3 O gx =. -3 2. x+. x. 5 2. -2. 2)Bài 8 (SGK/12) x 2 2 x y 3 a). x 2 y 2 x 3 ( I ). Bài 8 (SGK/12) Vì x = 2 là đt đi qua điểm ( 2; 0) và song song GV cho HS hoạt động cá nhân, 1 đại diện trình với trục Oy ; y = 2x – 3 là đt cắt trục Oy tại (0; bày -3) => đt y = 2x – 3 cắt đt x = 2 => Hệ đã cho có 1 nghiệm duy nhất y. x 3 y 2 2 y 4. 4. 2. -4. b) ( II ) Vì y = 2 là đt đi qua điểm ( 0; 2) và song song. hx = 2. O. x q x =. -2. -4. 1 2 y x 3 3 y 2. -1 3. x+. 2 3. 5. 1 2 x 3 là đt cắt trục Oy tại với trục Ox; y = 3 2 1 2 x 3 cắt đt y = 2 => Hệ (0; 3 ) => đt y = 3. đã cho có 1 nghiệm duy nhất * Hệ PT ( I ) có nghiệm ( x; y) = ( 2; 1) * Hệ PT ( II ) có nghiệm ( x; y) = ( -4; 2). Hoạt động 4: Hướng dẫn về nhà + Học bài +Làm bài tập còn lại SGK + SBT Xem các bài đã giải Đọc trước bài 3 gày soạn: 15/12/ 2012. Tuaàn 17 Tieát 33. Ngaøy daïy: 17/ 12/ 2012. §3. GIAÛI HEÄ PHÖÔNG TRÌNH BAÈNG PHÖÔNG PHAÙP THEÁ. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 6.
<span class='text_page_counter'>(70)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013. I. Muïc tieâu: Giuùp hoïc sinh: - Giúp HS hiểu cách biến đổi hệ phương trình bằng quy tắc thế. - HS cần nắm vững cách giải hệ phương trình bậc nhất hai ẩn bằng phương pháp thế. - Hs không bị lúng khi gặp các trrường hợp đặc biệt (hệ vô nghiệm hoặc vô số nghiệm) II. Phöông tieän daïy hoïc: - GV: Giáo án, bảng phụï, phấn màu, thước, máy tính bỏ túi. - HS: Chuẩn bị, bảng nhóm, bút viết, máy tính bỏ túi, thức kẻ . III. Tieán trình baøi daïy: Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ ? Đoán nhận số nghiệm của mỗi -HS: Trả lời miệng. heä phöông trình sau, giaûi thích vì a) Heä phöông trình voâ soá a b c sao. ( 2) 4 x 2 y 6 4 x y 2(d1) nghieäm, vì: a ' b ' c ' a) b) hoặc tập nghiệm của hai 2 x y 3 8 x 2 y 1(d 2) -GV:cho HS nhận xét và đánh phương trình này nhau b) Heä phöông trình voâ giaù vì: -GV:Giới đặt vấn đề cho bài nghiệm a b c 1 1 mới. ( 2) a'. b'. c' 2. Ghi baûng 5 phuùt. 2. hoặc vì (d1)//(d2) Hoạt động 2: Cộng trừ hai số hữu tỉ 1/ Quy taéc theá -GV: Giới thiệu quy tắc thế gồm hai bước thông qua ví dụ 1: Xét heä phöông trình : x 3y 2(1) (I ) 2 x 5y 1(2). 15 phuùt a) Ví duï 1: Xeùt heä phöông trình : x 3y 2(1) (I ) 2 x 5y 1(2). -Giaûi-HS: x = 3y + 2(1’) x 3y 2(1') -HS: Ta coù phöông trình moät ? Từ (1) hãy biểu diễn x theo y <=> 2(3y 2) 5y 1(2') -GV: Laáy keát quaû (1’) theá vaøo aån y: -2(3y + 2) + 5y = 1(2’) xy321 -HS: Ta đượ c heä phöông trình choã cuûa x trong phöông trình (2) y5 <=> x 3y 2(1') ta coù phöông trình naøo? Vaäy heä (I) coù nghieäm duy nhaát laø ? Duøng (1’) thay cho (1) vaø duøng 2(3y 2) 5y 1(2') (-13; -5) (2’) thay thế cho (2) ta được hệ -HS: Tương đương với hệ (I) b) Quy taéc (SGK) -HS: naøo? xy321 ? Heä phöông trình naøy nhö theá nào với hệ phương trình (I) <=> y5 ? Hãy giải hệ phương trình mới Vậy hệ (I) có nghiệm duy thu được và kết luận nghiệm của nhất là (-13; -5) heä. Hoạt động 3: Aùp dụng. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 13 phuùt. 7.
<span class='text_page_counter'>(71)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013. * Ví duï 2: Giaûi heä phöông trình -HS: Bieåu dieãn y theo x y 2 x 2(1') y 2 x 2 baèng phöông phaùp theá. . * Ví duï 2: Giaûi heä phöông trình baèng phöông phaùp theá.. ? Neân bieåu dieãn y theo x hay x theo y. ? Hãy so sánh cách giải này với cách giải minh họa đồ thị và đoán nhận. -GV: Cho HS laøm tieáp ?1 -Một HS lên bảng giải, HS dưới lớp làm vào nháp. * Ví duï 3: Giaûi heä phöông trình baèng phöông phaùp theá.. -Giaûi-. 2 x y 3(1) x 2 y 4(2). 4 x 2 y 6 ( III ) 2 x y 3. -GV: Yeâu caàu moät HS leân baûng. ? Neâu nghieäm toång quaùt heä (III) -GV: Cho HS laøm ?3. x 2 y 4(2) 5 x 6 4 y 2 x 2 x 2 x 2 y 1. 2 x y 3(1) (I) x 2 y 4(2). y 2 x 2(1') Vậy hệ đã cho có nghiệm duy (I ) nhaát laø (2; 1) x 2 y 4(2). -HS: Biểu diễn y theo x từ phương trình thứ 2 ta được y = 2x+3. theá y trong phöông trình đầu bởi 2x + 3, ta có: 0x = 0. Phöông trình naøy nghieäm đúng với mọi x R . vậy hệ (III) coù voâ soá nghieäm:. y 2 x 2 5 x 6 4 y 2 x 2 x 2 x 2 y 1. Vậy hệ đã cho có nghiệm duy nhaát laø (2; 1) * Chuù yù: (SGK). x R y 2 x 3. 3. 4 x y 2 ( IV ) 8 x 2 y 1 voâ ?3 ? Chứng tỏ hệ. nghieäm. ? Có mấy cách chứng minh hệ -HS: Có 2 cách: Minh họa và phöông phaùp theá. (IV) voâ nghieäm. -HS hoạt động nhóm.. f(x). 2 1. x -3 -2 -1. 1. 2. 3. -1 -2. Hoạt động 4: Củng cố ? Nêu các bước giải hệ phương -HS: Trả lời như SGK trình baèng phöông phaùp theá a) ÑS: x = 10; y = 7 ? Yeâu caàu hai HS leân baûng giaûi b) ÑS: x = 11/19; y = -6/19 baøi 12(a,b) Tr 15 SGK. 10 phuùt. Hoạt động 5: Hướng dẫn về nhà. 2 phuùt. - Học bài theo vở ghi và SGK. - BTVN: 12c; 13+14+15 Tr 15 SGK - Tieát sau oân taäp hoïc kyø I. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 7.
<span class='text_page_counter'>(72)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013 Ngày soạn: 13/ 12/ 2011. Tuaàn 18 Tieát 34. Ngaøy daïy: 14/ 12/ 2011. §4. GIAÛI HEÄ PHÖÔNG TRÌNH BAÈNG PHÖÔNG PHAÙP CỘNG ĐẠI SỐ. I. Muïc tieâu: Giuùp hoïc sinh: - Giúp HS hiểu cách biến đổi hệ phương trình bằng quy tắc cộng. - HS cần nắm vững cách giải hệ phương trình bậc nhất hai ẩn bằng phương pháp cộng. - HS không bị lúng khi gặp các trrường hợp đặc biệt (hệ vô nghiệm hoặc vô số nghiệm) II. Phöông tieän daïy hoïc: - GV: Giáo án, bảng phụï, phấn màu, thước, máy tính bỏ túi. - HS: Chuẩn bị, bảng nhóm, bút viết, máy tính bỏ túi, thức kẻ .. III. Tieán trình baøi daïy: Hoạt động của thầy Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ ? Phaùt bieåu quy taéc giaûi heä phöông trình baèng phöông phaùp theá. 3 x y 3 ? Aùp duïng: 2 x y 8. Hoạt động của trò. Ghi baûng 5 phuùt. -Moät hoïc sinh leân baûng giaûi 3 x y 3 3 x y 3 2 x y 8 y 2 x 8. 3 x 2 x 8 3 x 1 y 2 x 8 y 6. ? Heä phöông trình treân coøn caùch Vaäy HPT coù nghieäm duy nhaát giải nào nữa không => Bài mới Hoạt động 2: Quy tắc cộng đại số -GV: Giới thiệu quy tắc cộng thoâng qua Ví duï 1: Xeùt heä. 15 phuùt 1/ Quy tắc cộng đại số: Ví duï 1: Xeùt heä phöông trình :. 2 x y 1 phöông trình : (I) x y 2. 2 x y 1 (I) x y 2. ? Cộng từng vế hai phương trình -Giảicủa (I) ta được phương trình nào. -HS: (2x - y) + (x + y) = 3 hay 3x = 3 Cộng từng vế hai phương trình ? Dùng phương trình mới đó thay của (I) ta được: thế cho phương trình thứ nhất, ta được hệ nào. 3 x 3 3 x 3 . (I) <=> x y 2 <=>. x 1 x y 2 y 1. 3 x 3 x 1 x y 2 y 1. ? Haõy giaûi tieáp heä phöông trình x y 2 vừa tìm được. 3 x 3. -GV: Löu yù HS coù theå thay theá cho phương trình thứ hai. -Trừ từng vế hai phương trình Vậy HPT (I) có nghiệm duy của (I) ta được : -GV: Cho HS laøm ?1 nhaát (2x - y) - (x + y) =3 ? Trừ từng vế hai phương trình của (I) ta được phương trình nào. hay x -2y = -1. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 7.
<span class='text_page_counter'>(73)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013. Hoạt động 3: Áp dụng -GV: Xeùt HPT sau:. 23 phuùt (II) -HS: … đối nhau. 2/ Aùp duïng: a) Trường hợp thứ nhất: (Caùc heä soá cuûa cuøng moät aån naøo đó trong hai phương trình bằng ? Caùc heä soá cuûa y trong hai -HS: neân coäng. phương trình của hệ (II) có đặc Cộng từng vế hai phương trình nhau hoặc đối nhau) của hệ (II) ta được: Ví duï 2: Xeùt heä phöông trình : ñieåm gì? 2 x y 3 ? Để khử mất một biến ta nên (II ) 3 x 9 x 3 cộng hay trừ. x y 6 y 3 (II) x y 6 ? Moät HS leân baûng giaûi. Vaäy heä phöông trình coù nghieäp -Giaûiduy nhaát laø (x; y) =(3; -3) Cộng từng vế hai phương trình 2 x y 3 x y 6. -GV: Xeùt HPT sau: 2 x 2 y 9 (III) 2 x 3y 4. -HS: … baèng nhau. -Nên trừ. 7 x 2 ? Caùc heä soá cuûa x trong hai y 1 phöông trình cuûa heä (III) coù ñaëc -Keát quaû:. của hệ (II) ta được:. 3 x 9 x 3 (II ) x y 6 y 3. Vaäy heä phöông trình coù nghieäp duy nhaát laø (x; y) =(3; -3) b) Trường hợp thứ hai: ñieåm gì? (Caùc heä soá cuûa cuøng moät aån naøo -HS: đượ c phöông trình mớ i ? Để khử mất một biến ta nên đó trong hai phương trình không töông ñöông vớ i phöông trình cộng hay trừ. bằng nhau hoặc không đối nhau) đã cho. ? Moät HS leân baûng giaûi. Ví duï 4: Xeùt heä phöông trình : ? Có cộng được không, có trừ 3 x 2 y 7 6 x 4 y 14 được không. ( IV ) (IV) 2 x 3y 3 6 x 9 y 3 ? Nhaân hai veá cuûa phöông trình -Giaûi-Moät HS leân baûng giaûi. với cùng một số thì … Nhaân hai veát cuûa phöông trình ? Nhaân hai veát cuûa phöông trình (IV ) 6 x 4 y 14 thứ nhất với 2 và của phương thứ nhất với 2 và của phương 6 x 9 y 9 trình thứ hai với 3 ta có hệ tương trình thứ hai với 3 ta có hệ tương 5y 5 x 5 ñöông: ñöông: 2 x 3y 7 y 1 6 x 4 y 14 ( IV ) ? Hệ phương trình mới bây giờ 6 x 9 y 9 giống ví dụ nào, có giải được 5y 5 x 5 khoâng. 2 x 3y 7 y 1 ? Qua ví duï treân, hay toùm taét Vaäy HPT (IV) coù nghieäp duy caùch giaûi heä phöông trình baèng nhaát (x; y) = (5; -1) phương pháp cộng đại số. * Toùm taét caùch giaûi heä phöông trình baèng phöông phaùp coäng: (SGK) 2 phuùt Hoạt động 4: Hướng dẫn về nhà - Học bài theo vở ghi và GSK. - Laøm baøi taäp: 21 - > 27 SGK. - Chuẩn bị bài mới “Luyện tập”. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 7.
<span class='text_page_counter'>(74)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013 Ngày soạn: 14/ 12/ 2011. Ngaøy daïy:. Tuaàn 18 Tieát 35. § LUYEÄN TAÄP. I. Muïc tieâu: - Giúp HS củng cố cách biến đổi hệ phương trình bằng quy tắc thế. - Reøn kyõ naêng giaûi heä phöông trình baäc nhaát hai aån baèng phöông phaùp theá.. - Rèn khả năng biện luận hệ phương trình và tìm dư của phép chia đa thức cho nhị thức. II. Phöông tieän daïy hoïc: - GV: Giáo án, bảng phụï, phấn màu, thước, máy tính bỏ túi. - HS: Chuẩn bị, bảng nhóm, bút viết, máy tính bỏ túi, thức kẻ .. III. Tieán trình baøi daïy: Hoạt động của thầy Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ. Hoạt động của trò. Ghi baûng 10 phuùt. ? Tóm tắt cách giải HPT bằng -HS: Với a = -1 thì hệ (*) được -HS tự ghi x 3y 1 phöông phaùp theá. . ? Aùp duïng: Giaûi phöông trình :. vieát laïi laø: 2 x 6 y 2. x 3y 1 (*) 2 trong trường hợp a = -1 (a 1) x 6y 2a. x 1 3y x 1 3y <=> 2 x 6 y 2 1 3y 3y 1 x 1 3y Vaäy heä (*) voâ nghieäm 0 y 2(voâ ly)ù. -GV: Cho HS nhaän xeùt baøi laøm cuûa baïn vaø cho ñieåm.. 33 phuùt. Hoạt động 2: Luyện tập Baøi 16 (a, c) SGK Tr 16. Giaûi -Hai HS leân baûng cuøng moät luùc. HPT sau baèng phöông phaùp theá. -HS1: a) x 2 3 x y 5 c) y 3 a) 5 x 2 y 23 x y 10 0. ? Hai HS leân baûng, moãi em moät caâu. ? Đối với câu a nên rút x hay y.. 3 x y 5 y 3 x 5 5 x 2 y 23 5 x 2 y 23 y 3 x 5 y 3x 5 5 x 2(3 x 5) 23 11x 33 x 3 y 4. Vaäy nghieäm cuûa heä phöông trình đã cho là (x; y) = (3; 4) -HS2: c) ? Đối với câu c thì y = … (tỉ lệ 3 y x thức). 3 y 2 x 2 x y 10 x 3 x 10 2. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. Baøi 16 (a, c) SGK Tr 16. x 2 3 x y 5 b) y 3 a) 5 x 2 y 23 x y 10 0. -Giaûi3 x y 5 y 3 x 5 5 x 2 y 23 5x 2 y 23 y 3 x 5 y 3x 5 5 x 2(3 x 5) 23 11x 33 x 3 y 4. Vaäy nghieäm cuûa heä phöông trình đã cho là (x; y) = (3; 4) 3 3 y x y x 2 2 x y 10 x 3 x 10 2. 7.
<span class='text_page_counter'>(75)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013. -GV nhận xét, đánh giá và cho ñieåm.. 3 x 4 y x 2 y 6 5 x 20. 3 x 4 y x 2 y 6 5 x 20. <=> b.1 a( 2) 5 a 4. 2 x by 4 coù nghieäm laø (1; -2) bx ay 5. Vậy hệ phương trình đã cho có Vậy hệ phương trình đã cho có nghieäm laø (x; y) = (4; 6) nghieäm laø (x; y) = (4; 6) Baøi 18: a) Xaùc ñònh heä soá a, b Baøi 18: a) Xaùc ñònh heä soá a, b -HS: bieát raèng heä phöông trình : 2.1 b( 2) 4 b 3 bieát raèng heä phöông trình : 2 x by 4 coù nghieäm laø (1; -2) bx ay 5. Vaäy a = -4 vaø b = 3 -HS: Hoạt động nhóm -Keát quaû :. ? Heä coù nghieäm (1; -2) <=> … ? Haõy giaûi HPT theo bieán a vaø b b) Neáu heä phöông trình coù Vì heä coù nghieäm ( 2 1; 2 ) nghieäm ( 2 1; 2 ) thì sao? 2( 2 1) 2.b 4 -GV: Cho HS hoạt động nhóm b( 2 1) 2a 5 trong thời gian 7 phút. 2.b (2 2 2) b( 2 1) 2.a 5 b ( 2 2) b( 2 1) 2.a 5 b ( 2 2) 5 2 a 2 . -GV: Quan sát HS hoạt động nhoùm. -GV: Löu yù HS ruùt goïn keát quaû tìm được. -GV: Treo baúng phuï vaø nhaän xeùt bài làm từng nhóm, sửa sai, uốn naén (neáu coù) -HS: -GV: Cho ñieåm vaø tuyeân döông, *P(3) =0 khieån traùch (neáu coù) *P(-1) =0 Bài 19: Đa thức P(x) chia hết cho -Với P(3) =0 đa thức (x-a) <=> P(a) = 0. Hãy <=>27m +(m-2)9-(3n-5)3tìm caùc giaù trò cuûa m, n sao cho 4n=0(1) đa thức sau đồng thời chia hết -Với P(-1)=0 cho x + 1 vaø x – 3; <=> -m +m – 2 +3n – 5-4n (2) P(x) =mx3 +(m-2)x2 –(3n-5)x-4n Từ (1) và (2) ta có HPT GV: P(x) (x-a) <=> P(a) = 0 ? P(x) (x-3) <=> ………… ? P(x) (x+1) <=> P(…) = … ? P(3) = … ; ? P(-1) = ….. Hoạt động 3: Hướng dẫn về nhà - Xem lại các bài tập đã chữa và - Laøm caùc baøi taäp phaàn luyeän taäp cuûa baøi phöông phaùp coäng.. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. -Giaûia) Vì heä coù nghieäm (1; -2) <=> 2.1 b( 2) 4 b 3 <=> b.1 a( 2) 5 a 4. Vaäy a = -4 vaø b = 3 b) Vì heä coù nghieäm ( 2 1; 2 ) 2( 2 1) 2.b 4 b( 2 1) 2a 5 2.b (2 2 2) b( 2 1) 2.a 5 b ( 2 2) b( 2 1) 2.a 5 b ( 2 2) 5 2 a 2 b ( 2 2) 5 2 a 2 Vaäy . Baøi 19 -GiảiTheo đề bài ta có : P(3) 0 p( 1) 0. (HS tự giải). 2 phuùt. 7.
<span class='text_page_counter'>(76)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013 Ngày soạn: 25/ 12/ 2011. Ngaøy daïy:. Tuaàn 19 Tieát 36. OÂN TAÄP HOÏC KYØ I. I. Muïc tieâu: - Ôn tập cho HS các kiến thức cơ bản về căn bậc hai - Luyện tập kỹ năng tính giá trị của biểu thức có chứa căn bậc hai, tìm x và các câu hỏi liên quan đến rút gọn. - Ôn tập cho HS các kiến thức cơ bản của chương 2 - Rèn kỹ năng xác định phương trình đường thẳng, vẽ đồ thị hàm số bậc nhất. II. Phöông tieän daïy hoïc: - GV: Giáo án, bảng phụï, phấn màu, thước, máy tính bỏ túi, bài giải mẫu. - HS: Chuẩn bị, bảng nhóm, bút viết, máy tính bỏ túi, thức kẻ .. III. Tieán trình baøi daïy: Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Ghi baûng 10 phuùt Hoạt động 1: Ôn tập lý thuyết căn bậc hai thông qua bài tập trắc nghiệm -GV: Ñöa baûng phuï: -HS trả lời miệng. -HS tự ghi và sửa vào vở 4 2 1) Ñ laø 5 1-Caên baäc hai cuûa 25 2 2) S 2- a x x a(ñk : a 0) 2 a neáu a 0 (a 2)2 a-2 neáu a>0 34- A.B A . B neáu A.B 0 5 6 7. A 0 A A neáu BB B B 0 5 2 9 4 5 5 2 (1 . 3)2. 7) Ñ x 0 x 4. Hoạt động 2: Luyện tập Daïng 1: Ruùt goïn, tính giaù trò cuûa bieåu thức : Baøi 1: Tính a) 12,1.50;. b) 2,7. 5. 1,5. c) 1172 1082 ; d ) 2 a) 75 48 b) (2 . 4) S 5) S 6) Ñ. 3 1 . 3 3. 3 x 1 8 xaùc ñònh khi x (2 x ). 3) Ñ. 14 1 .3 25 16. 300;. 8) S. -HS: a) 12,1.50 11 5 b) 2, 7. 5. 1,5 4,5 c) 1172 1082 3.15 45 14 1 8 7 14 d ) 2 .3 . 25 16 5 4 5. -HS: Veà nhaø laøm. 3) 4 2 3 2. 33 phuùt Daïng 1: Ruùt goïn, tính giaù trò của biểu thức : Baøi 1: Tính a) 12,1.50 11 5 b) 2, 7. 5. 1,5 4,5 c) 1172 1082 3.15 45 d) 2. 14 1 8 7 14 .3 . 25 16 5 4 5. c)(15 200 3 450 2 50) : 10. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 7.
<span class='text_page_counter'>(77)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013. Daïng 2: Tìm x 1) 4 x + 20 + x + 5 -. 2) x + 2 -. 1 9 x + 45 = 4( x ³ - 5) 3. 9 x +18 -. 4x +8. 1) 4 x + 20 + x + 5 1 9 x + 45 = 4 3. -. <=> 2 x + 5 + x + 5 - x + 5 = 4. + 25 x + 50 = 9( x ³ - 2). 2 x + 5 = 4 <=> x + 5 = 2. Dạng 3: Bài tập tổng hợp 1) Cho bieåu. <=> x + 5 = 4 => x =- 1(TMÑK). thức: 1) a) a,b >0; a b ( a b )2 4 ab a b b a A b) Ruùt goïn a. b. ab. a) Tìm điều kiện để A có nghĩa b) chứng tỏ A không phụ thuộc a. √x + √ x : √4 x 2) Cho P = x √ −3 √ x +3 x − 9. (. (x ≠ 0 , x ≠ 9). ). A . ( a b )2 4 ab a b b a a b ab. ( a a )2 ab ( a b ) a b ab. a b a b 0. a) Ruùt goïn P b) Tìm x để P = 5 Dạng 4: Viết phương trình đường thaúng: Câu 1: Viết phương trình đường thẳng -phương trình đường thẳng thoûa maõn caùc ñieàu kieän sau: 1 7 coù daïng toång quaùt laø: ; a) Đi qua A( 2 4 ) và song song với (d): y = ax +b ( a 0) 3 a) (d)// (d’):y=3x/2=>a = 3/2 đường thẳng y = 2 x haøm soá coù b) Cắt trục tung Oy tại điểm có tung độ => daïg:y=3x/2+b baèng 3 vaø ñi qua ñieåm B(2;1) Câu 2: Cho hai hàm số bậc nhất: Theo đề bài (d) đi qua A 2 <=>7/4 = 3/2.1/2 + b y (m ) x 1(d1) vaø y (2 m) x 3(d 2) 3 <=>b=1 a) Với giá trị nào của m thì (d1) cắt (d2) => Hàm số có dạng là b) Với giá trị nào của m thì (d1) //d2) y = 3x/2 + 1 Với giá trị nào của m thì (d1) cắt (d2) b) (d) cắt Oy tại điểm có tại điểm có hoành độ bằng 4 tung độ bằng 3 <=> x = 0; Caâu 3: Cho hai haøm soá baäc nhaát: y = 3 => b = 3 y ( k 1) x k (d1) Maët khaùc (d) ñi qua B(2;1) y (2k 1) x k (d 2) =>a= -1 Với giá trị nào của k thì (d1) cắt (d2) tại => Hàm số có dạng : gốc tọa độ y = -x + 3. Daïng 2: Tìm x 1) 4 x + 20 + x + 5 1 - 9 x + 45 = 4 3 <=> 2 x + 5 + x + 5 - x + 5 = 4 2 x + 5 = 4 <=> x + 5 = 2 <=> x + 5 = 4 => x =- 1(TMÑK). 2) Veà nhaø laøm. Dạng 3: Bài tập tổng hợp 1)Cho bieåu thức: ( a b )2 4 ab a b b a A a b ab. -Giaûia) a,b >0; a b b) Ruùt goïn A. ( a b )2 4 ab a b b a a b ab. ( a a )2 ab ( a b ) a b ab a b a b 0. 2) HS veà nhaø laøm Daïng 4: Vieát phöông trình đường thẳng: Caâu 1: Vieát phöông trình đường thẳng thỏa mãn các ñieàu kieän sau: -Giải-Phương trình đường thẳng có daïng toång quaùt laø: (d): y = ax +b ( a 0) a) (d)// (d’):y=3x/2=>a = 3/2 => haøm soá coù daïg:y=3x/2+b Theo đề bài (d) đi qua A <=>7/4 = 3/2.1/2 + b <=>b=1 => Haøm soá coù daïng laø y = 3x/2 + 1 Caâu 2 + caâu3 + caâu 4 veà nhaø laøm. 2 phuùt. Hoạt động 3: Hướng dẫn về nhà - Ôn tập kỹ các dạng bài tập ở trên - Laøm heát caùc baøi taäp coøn laïi vaø phaàn oân taäp chöông 1 vaø chöông 2 - Tieát sau kieåm tra hoïc kyø 1.. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 7.
<span class='text_page_counter'>(78)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013 Ngày soạn: 28/ 12/ 2011 Tuaàn 19 Tieát 37 OÂN TAÄP HOÏC KYØ I ( Tieáp) I. Mục tiêu a/ Kiến thức: Ôn tập các kiến thức cơ bản của chương II. Khái niệm hàm số bậc nhất y = ax+b, tính đồng biến, nghịch biến của hàm số bậc nhất, điều kiện 2 đường thẳng cắt nhau, song song, trùng nhau b/ Kĩ năng: Kỹ năng : luyện tập thêm việc xác định pt của đường thẳng, đồ thị hàm số bậc nhất. Giúp HS vẽ thành thạo đồ thị của hàm số bậc nhất, xác định được góc của đường thẳng y = ax+b và trục Ox, xác định được hàm số y=ax+b thỏa mãn điều kiện đề bài c/ Thái độ : - Rèn luyện tính cẩn thận, chính xác. II/ Tài liệu, thiết bị cần thiết: GV: - Bảng phụ + thước thẳng, compa. HS: - Ôn phương trình bậc nhất 1 ẩn (định nghĩa, số nghiệm, cách giải). - Thước kẻ, compa. III. Tiến trình bài dạy: Hoạt động của thầy GV nêu câu hỏi cho HS trả lời 1/ Thế nào là hàm số bậc nhấtHS đồng biến- nghịch biến Cho hs y=(m+6)x-7 a) m =? Thì y là hs bậc nhất b) m =? Thì y đồng biến ; y nghịch biến 2/ Cho dthẳng y = (1-m)x +m-2 (d) a) Với giá trị nào của m thì y đi qua A(2;1) b) Với gái trị nào của m thì d tạo với Ox góc nhọn ? góc tù ? c) m =? D cắt trục tung tại B có tung độ bằng 3 d) Tìm m để d cắt trục hòanh tại O có hòanh độ bằng -2. Hoạt động của trò Hoạt động 1: Ôn lý thuyết. Nội dung. II / HÀM SỐ BẬC NHẤT Trả lời theo SGK 1/- Hàm số bậc nhất là hàm số được cho bởi công thức HS họat động nhóm y = ax +b trong đó a, b là các số cho Đại diện từng nhóm lên trình bày trước và a 0 y là hs bậc nhất a) Đồng biến trên R khi a >0 ⇔ a+ 6 ≠ 0 ⇔ m≠ −6 b) Nghịch biến trên R, khi a <0 y đồng biến ⇔ m+6> 0 ⇔ m>−6 y nghịch biến ⇔m<− 6. 2a) d đi qua A(2;1) ⇔ x=2 y=1 ⇔ 1=(1 −m)2+m −2 ⇔ m=− 1 ¿{ b) d tạo với Ox góc nhọn ⇔ 1 −m>0 ⇔ m<1 d tạo với Ox góc tù m >1 c) d cắt Oy tại điểm có tung độ bằng 3 m-2 =3 m=5 d) d cắt Ox tại điểm -2 3/ Cho 2 đthẳng d1 : y =kx +(m-2) ⇔ d2 : y = (5x=−2 k)x+(4-m) y =0 a) Tìm điều kiện để d1 và d2 cắt 4 ⇔ 0=(1 − m)(−2)+m− 2 ⇔ m= nhau , song song, trùng nhau 3 b) Nhắc lại đkiện để hai đthẳng ¿{ cắt nhau, song song, trùng nhau. HS làm cá nhân - dựa vào đk đã nêu + d1 cắt d2 Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 7.
<span class='text_page_counter'>(79)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013 ⇔ a≠ a ' ⇔ k ≠5 − k ⇔ k ≠. 5 2. 4/ a) Viết pt của đthẳng đi qua A(1;2) và song song với đthẳng y ⇔ = x+3 a=a ' b) Vẽ đthẳng đó và xác địïnh tọa b≠b' độ giao điểm của đthẳng với 2 ⇔ trục ¿ k=5 − k Tìm giao điểm các trục ta tìm + d1 // d2 m− 2≠ 4 −m như thế nào ? ⇔ 5 ¿ k= 2 m ≠3 ¿{ ⇔ a=a ' b=b ' ⇔ ¿ k =5 −k +d1 trùng d2 m− 2=4 −m ⇔ 5 ¿k= 2 m=3 ¿{ HS họat động tổ trình bày vào bảng phụ của tổ a) PT đthẳng có dạng y = ax+b theo đk => a=1; x=1; y=2=>b=1 d : y = x+1 Giao điểm với Ox ,A(1;0) Oy , B(0;1). Hoạt động 1: Ôn Bài tập Daïng 4: Vieát phöông trình đường thẳng: Câu 1: Viết phương trình đường thaúng thoûa maõn caùc ñieàu kieän sau: 1 7 ; a) Ñi qua A( 2 4 ) vaø song song 3 với đường thẳng y = 2 x. -phương trình đường thẳng có daïng toång quaùt laø: (d): y = ax +b ( a 0) a) (d)// (d’):y=3x/2=>a = 3/2 => haøm soá coù daïg:y=3x/2+b Theo đề bài (d) đi qua A <=>7/4 = 3/2.1/2 + b <=>b=1 => Haøm soá coù daïng laø b) Caét truïc tung Oy taïi ñieåm coù y = 3x/2 + 1 tung độ bằng 3 và đi qua điểm b) (d) caét Oy taïi ñieåm coù tung B(2;1) độ bằng 3 <=> x = 0; y = 3 => b Caâu 2: Cho hai haøm soá baäc =3 nhaát: Maët khaùc (d) ñi qua B(2;1) 2 y ( m ) x 1(d1) vaø y (2 m) x=>a= 3(d-1 2) 3 => Haøm soá coù daïng : a) Với giá trị nào của m thì (d1) y = -x + 3 caét (d2) b) Với giá trị nào của m thì (d1) //d2) Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. Dạng 4: Viết phương trình đường thaúng: Câu 1: Viết phương trình đường thaúng thoûa maõn caùc ñieàu kieän sau: -Giải-Phương trình đường thẳng có dạng toång quaùt laø: (d): y = ax +b ( a 0) a) (d)// (d’):y=3x/2=>a = 3/2 => haøm soá coù daïg:y=3x/2+b Theo đề bài (d) đi qua A <=>7/4 = 3/2.1/2 + b <=>b=1 => Haøm soá coù daïng laø y = 3x/2 + 1 Caâu 2 + caâu3 + caâu 4 veà nhaø laøm.. 7.
<span class='text_page_counter'>(80)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013 Với giá trị nào của m thì (d1) cắt (d2) tại điểm có hoành độ baèng 4 Caâu 3: Cho hai haøm soá baäc y (k 1) x k ( d1) nhaát: y (2k 1) x k ( d 2) Với giá trị nào của k thì (d1) cắt (d2) tại gốc tọa độ Họat động4: Củng cố 3 1.a)Cho hàm số y=f(x)= 4 x Tính: f(-3); f(-2); f(0); f(1); f(8). 3 b) Cho hàm số y=f(x)= 4 x+2 Tính: f(-3); f(-2); f(0); f(1); f(8). c)Có nhận xét gì về giá trị của hai hàm số trên khi biến lấy cùng một giá trị ? 2.Cho hai hàm số y=3x và y=3x-1 a)Trong hai hàm số đã cho hàm số nào đồng biến ,hàm số nào nghịch biến?Vì sao? b)Vẽ đồ thị của hai hàm số trên cùng một mặt phẳng tọa độ. c) Tính góc tạo bởi đt y = 3x -1 và trục Ox 3.Viết phương trình đường thẳng thỏa mãn điều kiện sau: 1 7 3 ; a)Đi qua A( 2 4 ) và song song với đường thẳng y= 2 x. b)Cắt trục tung Oy tại điểm có tung độ bằng 3 và đi qua điểm B(2;1). 4. Cho đường thẳng y = 2x – 2 và y = x + 2. a) Vẽ đồ thị của hai đường thẳng trên cùng một mặt phẳng tọa độ. b) Gọi giao điểm của đường thẳng y = 2x – 2 và y = x + 2 với trục hòanh lần lượt tại A, B, giao điểm của hai đường thẳng là C . Tìm toạ độ các điểm A, B , C . c) Tính chu vi của ABC . 5.Tìm m để hàm số y = (m – 2)x + 5 a) Đồng biến b) Nghịch biến 6.Tìm hàm số bậc nhất y = ax + b (a # 0) biết đồ thị của nĩ thỏa mãn một trong các điều kiên sau: 1 a)Đi qua A(-1; 2) và song song với đường thẳng y = 2 x+2 b)Cắt trục tung tại điểm cĩ tung độ bằng -3 và đi qua điểm B(-2; 1) 7.Cho hàm số y = (m – 1)x + 2m + 5 a) Tìm m để đồ thị hàm số trên đi qua điểm B(1; 1) b) Vẽ đồ thị của hàm số với giá trị của m vừa tìm được . c) Tính gĩc tạo bởi đường thẳng vẽ được và trục hồnh (kết quả làm trịn đến phút) Hoạt động 4: Hướng dẫn về nhà Xem lại tất cả chương trình đã học Xem tất cã các bài đã giải Chuẩn bị thi học kì I. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 8.
<span class='text_page_counter'>(81)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013. Ngày soạn: 19/ 12/ 2011 Tiết 38 - 39. KIEÅM TRA HOÏC KYØ. I. Muïc tieâu: a/ Kiến thức: Kiểm tra lí thuyết cơ bản ở chương I, II cả đại số và hình học. b/ Kĩ năng: Kiểm tra kĩ năng giải toán, mức độ tiếp thu kiến thức, cách trình bày một bài toán chứng minh. c/ Thái độ: Rèn luyện tư duy, tính toán, phân tích và trình bày lời giải và ý thức vận dụng vào thực tiển.. II/ Kết quả mong đợi : - Học sinh nắm được các kiến thức cơ bản về căn bậc hai - Học sinh nắm các kiến thức cơ bản của chương , giúp HS kiểu sâu hơn, nhớ lâu hơn về các khái niệm ham số, biến số, đồ thị hàm số … - Học sinh nắm các kiến thức cơ bản của chương II. Khái niệm hàm số bậc nhất y = ax+b, tính đồng - biến, nghịch biến của hàm số bậc nhất, điều kiện 2 đường thẳng cắt nhau, song song, trùng nhau. III/ Phương tiện đánh giá: ( Đề ra của phòng GD Thanh Chương) Câu 1: a. b. c.. Rút gọn biểu thức. 9 3 2 8 2 2 x 3. Tìm x để căn thức có nghĩa: x y 3 Giải hệ phương trình: 3x y 5. 1 1 2 1 1 2 a( ) a b ab a b d. Chứng minh: , với 0 a 1; b 0 Câu 2: Cho hai đường thẳng: y = (a – 1) x + 2 + a (d1) x y = (3 – a) +1 (d2) Xác định a để : a. Đường thẳng (d1) đi qua gốc tọa độ. b. Đường thẳng (d1) song song với đường thẳng (d2) Câu 3. 8 x 2 x 4 2 x 3 x 1 1 P : 9 x 3 x x 3 x x Cho biểu thức: , với x 0; x 9 a. Rút gọn P . 1 P 2. b. Tìm x để Câu 4: Cho tam giác ABC, có BC = 13cm, AB = 5cm, AC = 12cm; phân giác AD (D thuộc BC). Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 8.
<span class='text_page_counter'>(82)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013 a. Chứng minh tam giác ABC vuông. b. Tính sinB, tgC và độ dài BD . Câu 5: Cho đường tròn tâm O đường kính AB, E là một điểm trên đường tròn (O) (E không trùng với A; B). Gọi M, N lần lượt là trung điểm của dây AE dây BE. Tiếp tuyến của đường tròn (O) tại B cắt ON kéo dài tại D. Chứng minh: a) OD vuông góc với BE. b) DE là tiếp tuyến của đường tròn (O) tại E. c) Tứ giác MONE là hình chữ nhật./.. Ngày soạn: 20/12/ 2011 Tieát 40. TRAÛ BAØI THI HOÏC KYØ I. I. Muïc tieâu: - Sữa bài kiểm tra học kỳ, nhận xét, đánh giá, sửa sai, - Giáo dục tính cẩn thận và tầm quan trọng của bài thi học kỳ để các em có ý thức và cẩn thaän hôn. - Từ đó đề ra biện pháp khắc phục và có phương pháp dạy học được tốt hơn. II. Phöông tieän daïy hoïc: - GV: Giaùo aùn, baøi giaûi maãu. - HS: Làm lại bài kiểm tra trước. III. Tieán trình baøi daïy: Câu. Ý a. b. c 1. Nội dung cần đạt. Điểm 0,75. 9 3 2 8 2 3 3 2 2 2 2 1 2 x 3 0 x 3 x 3 2 2 0 x 3 0 Để căn thức x 3 có nghĩa: x 3. 0,75. 0,75. x y 3 x y 3 x 2 3x y 5 4 x 8 y 1 1 1 a b. 2. 2. 2. 2. d. 1 1 (1 a ) 0 b a HS lập luận. 0,75. (*). (*) luôn đúng với 0 a 1; b 0 và xét dấu “=” xẩy ra, suy ra điều phải c/m (Nếu lập. luận đúng, không xét dấu “=” xẩy ra vẫn không trừ điểm) y = (a – 1) x + 2 + a (d1); y = (3 – a) x +1 a 2 b a. (d2). a 1 0 a 2 a 2 0 Để đường thẳng (d1) đi qua gốc tọa độ a 1 3 a a 2 2 a 1 Đường thẳng (d ) song song với đường thẳng (d ) 1. 3. 3,0. 2 1 1 1 1 1 1 a 0 a 0 ab b b b a a a. 0,75 1,5 0,75. 2. Với x 0; x 9. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 1,5. 8.
<span class='text_page_counter'>(83)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013 P. 8 x 2 x 4 2 x (3 (3 x )(3 x ). 0, 5. x ) 3 x 1 ( x 3) : x ( x 3). 0,5. 2 x 4 x ( x 3) x (3 x )(3 x ) 2 x 4 (3 x ) P b. 1 x 1 2 x 3 x 2 (3 x ) 2. 0,25. x 3 x 9. 0,25. 1 P x 0; x 9 2 Đối chiếu với điều kiện: suy ra không tồn tại giá trị x để BC2 = 132 = 169 AB2 + AC2 = 52 + 122 = 25 + 144 = 169 => AB2 + AC2 = BC2 =>. a. AC 12 sinB = BC 13 ,. ABC vuông tại A.. 0,5. A. AB 5 tgC = AC 12. 0,5 E. F. 4 Do AD phân giác nên b. 1,5. B. BD AB 5 BD DC BD DC 13 DC AC 12 5 12 17 17 13 65 BD 5. 17 17 (cm). D. 0,5 C. E. Vẽ hình đúng. D 0,25. M. A. N. O. a. 5. B. 0,25 0,25 N là trung điểm của BE, suy ra ON BE (theo định lý) => OD BE Trong tam giác BDE có DN vừa là đường cao vừa là đường trung tuyến kẻ từ D nên tam giác BDE là tam giác cân.nên DE = DB b. c. Δ OED = Δ OBD (c-c-c) => OED OBD 90 OE ED 0. E thuộc đường tròn (O (theo giả thiết)) => DE là tiếp tuyến của đường tròn (O) tại E MA = ME (gt); NB = NE (gt) => OM, ON là đường trung bình của Δ ABE => OM// NE và ON //ME => hình bình hành MONE có góc ONE là góc vuông nên tứ giác MONE là hình chữ nhật. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 0,25 0,25 0,25 0,5 0,5. 8. 2,5.
<span class='text_page_counter'>(84)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013 Ngày soạn:. Ngaøy daïy:. Tuaàn Tieát. § LUYEÄN TAÄP. I. Muïc tieâu: - Giúp HS củng cố cách biến đổi hệ phương trình bằng quy tắc cộng. - Reøn kyõ naêng giaûi heä phöông trình baäc nhaát hai aån baèng phöông phaùp coäng.. - Rèn khả năng biện luận hệ phương trình và tìm dư của phép chia đa thức cho nhị thức, biết cách đặt ẩn phụ để giải . II. Phöông tieän daïy hoïc: - GV: Giáo án, bảng phụï, phấn màu, thước, máy tính bỏ túi. - HS: Chuẩn bị, bảng nhóm, bút viết, máy tính bỏ túi, thức kẻ .. III. Tieán trình baøi daïy:. Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ ? Toùm taét caùch giaûi HPT baèng -HS: 3 x 2 y 10 phöông phaùp coäng. (*) ? Aùp duïng: Giaûi heä phöông 3 x 2 y 10 trình: x R 3 x 2 y 10 2 1 x 3 y 3 3 (*). Ghi baûng 10 phuùt. 3 x 2 y 10 3 x 10 y 2. baèng phöông Vaäy heä (*) voâ soá nghieäm.. phaùp coäng. Hoạt động 2: Luyện tập Baøi 23: Giaûi HPT sau: (1 2) x (1 2) y 5 (I ) (1 2) x (1 2) y 3. -Moät HS leân baûng.. -HS dưới lớp làm vào vở và nhaän xeùt.. 33 phuùt Baøi 23: Giaûi HPT sau:. -HS: 2 2 y 2 ( I ) (1 2) x (1 2) y 3 y 2 (1 2) x (1 2) 2 3 5 2 x 1 2 y 2. Vaäy heä (I) coù nghieäm duy nhaát. -GV: nhận xét, đánh giá và cho ñieåm. Bài 25: (Đưa đề bài lên bảng phuï) P(x)=(3m - 5n+1)x + (4m – n 10). (x; y) = (. x. 5 2 1 2 ; y 2 ). Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. (1 2) x (1 2) y 5 (I ) (1 2) x (1 2) y 3. -Giaûi2 2 y 2 ( I ) (1 2) x (1 2) y 3 y 2 (1 2) x (1 2) 2 3 5 2 x 1 2 y 2. Vaäy heä (I) coù nghieäm duy nhaát x. 5 2 1 2 ; y 2 ). (x; y) = ( Baøi 25: P(x)=(3m - 5n+1)x + (4m – n 10) -Giaûi8.
<span class='text_page_counter'>(85)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013 3m 5n 1 0 ? Vaäy ta coù heä phöông trình naøo -HS:(A) 4m n 10 0 <=> ? Haõy gaûi heä phöông trình baèng 3m 5n 1 0 phöông phaùp coäng. -Với 5 (A) <=> 20m 5n 50 0 ? Nhân phương trình thứ hai với 17m 51 m 3 maáy. <=> 4m n 50 <=> n 38 m 3 Vaäy n 38. Bài 26: Xác định a và b để ÑTHS y = ax + b ñi qua ñieåm A và B trong trường hợp. c) A(3; -1) vaø B(- 3; 2) ? Ñieåm A coù thuoäc ÑTHS khoâng. ? Ta có được đẳng thức nào. ? Ñieåm b coù thuoäc ÑTHS khoâng. ? Ta có được đẳng thức nào. ? vaäy ta coù HPT naøo. ? Haõy giaûi HPT baèng caùch nhanh nhaát. Bài 27: (Đưa đề bài lên bảng. phuï) ?. 1 1 x y 1 a) 3 4 5 x y. 3 ... 3. x x. ?. 4 ... 4. x x. ? Haõy vieát laïi HPT.. 1 1 u ;v x y khi đó ? Neáu ñaët. haõy vieát laïi HPT. 1 1 u ;v x y vaø giaûi ? Haõy thay. HPT theo bieán x vaø y.. -HS: Coù -1 = 3a +b <=> 3a +b = -1 Coù 2 = -3a + b <=> 3a – b = - 2 3a b 1 3a b 2 <=>. 6a 3 3a b 2. 1 a 2 b 3,5. -HS:. 3 1 4 1 3. 4. x x x x 1 1 1 1 x y 1 x y 1 3 4 5 3. 1 4 1 5 x y x y. 1 1 u ;v x y u v 1 u 1 v 3(1 v) 4v 5 <=> 3u 4v 5 1 9 9 7 u x 7 x 7 9 1 2 2 v y 7 2 y 7 <=> 7. 3m 5n 1 0 (A) 4m n 10 0 <=>. 3m 5n 1 0 -Với 5 (A) <=> 20m 5n 50 0 17m 51 m 3 <=> 4m n 50 <=> n 38 m 3 Vaäy n 38. Bài 26: Xác định a và b để ÑTHS y = ax + b ñi qua ñieåm A và B trong trường hợp. c) A(3; -1) vaø B(- 3; 2) -GiaûiVì ÑTHS y = ax + b ñi qua A vaø B 3a b 1 <=> 3a b 2 <=> 1 a 2 b 3,5. Vaäy a = - 0,5; b = 3,5 1 1 x y 1 a) 3 4 5 Baøi 27: ( x y 3 1 3. x Ta coù x 1 1 x y 1 3. 1 4 1 5 (a)<=> x y. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 4 1 4. x x. 1 1 u ;v x y Ñaët u v 1 u 1 v 3(1 v) 4v 5 <=> 3u 4v 5. <=> Hoạt động 3: Hướng dẫn về nhà - Chuẩn bị bài mới “Giải toán bằng cách lập hệ phương trình”.. 6a 3 3a b 2. 1 9 9 7 x x 7 u 7 9 v 2 1 2 y 7 y 7 2 7. 2 phuùt. 8.
<span class='text_page_counter'>(86)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013 Ngày soạn:. Ngaøy daïy:. Tuaàn §5. GIẢI BAØI TOÁN BẰNG CÁCH LẬP HỆ PHƯƠNG TRÌNH Tieát I. Muïc tieâu: Giuùp hoïc sinh: - HS nắm được các bước để giải bài toán bằng cách lập hệ phương trình . - Bieát caùch ñaët aån vaø bieåu dieãn soá lieäu qua aån. - HS thấy được nguồn gốc của toán học là xuất phát từ thực tiễn. II. Phöông tieän daïy hoïc: - GV: Giáo án, bảng phụï, phấn màu, thước, máy tính bỏ túi. - HS: Chuẩn bị, bảng nhóm, bút viết, máy tính bỏ túi, thức kẻ .. III. Tieán trình baøi daïy: Hoạt động của thầy. Hoạt động của trò Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ. ? Giaûi HPT:(*). 1 1 x 2 y 1 2 2 3 1 x 2 y 1. -HS: Ñaët. u. 1 1 ;v x 2 y 1. u v 2 khi đó (*) <=> 2u 3v 1. ? Ñaët u = … vaø v = … ? Moät HS leân baúng giaûi, HS dưới lớp làm vào vở. Ghi baûng 5 phuùt 2u 2v 4 5v 3 2u 3v 1 2u 3v 1 7 1 3 v x 2 5 5 7 u 1 3 y 1 5 5 19 x 7 x 14 5 7 3y 3 5 y 8 3 . Hoạt động 2: Nhắc lại kiến thức về giải toán bằng cách lập phương trình. 15 phuùt. 1/ Nhắc lại các bước giải bài toán bằng cách lập phương trình: ? Nhắc lại các bước giải bài -HS: toán bằng cách lập phương Bước 1: Lập phương trình: trình. -Choïn aån vaø ñaët ñieàu kieän cho aån. -Bieåu dieãn caùc soá lieäu chöa bieát theo các ẩn và các đại lượng chöa bieát. ? Trong 3 bước, bước nào quan -Lập phương trình biểu thị mối quan hệ giữa các đại lượng. trong nhaát. -GV: Để giải bài toán bằng Bước 2: Giải phương trình: cách lập hệ phương trình, Bước 3: Trả lời: chúng ta cũng làm tương tự. Ta xeùt caùc ví duï sau ñaây. Hoạt động 3: Các ví dụ. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. Bước 1: Lập phương trình: -Choïn aån vaø ñaët ñieàu kieän cho aån. -Bieåu dieãn caùc soá lieäu chöa bieát theo các ẩn và các đại lượng chöa bieát. -Laäp phöông trình bieåu thò moái quan hệ giữa các đại lượng. Bước 2: Giải phương trình: Bước 3: Trả lời: Kiểm tra xem trong caùc nghieäm cuûa phöông trình, nghiệm nào thích hợp với bài toán và kết luận. 23 phuùt. 8.
<span class='text_page_counter'>(87)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013. ? Một HS đọc đề bài toán. ? Haõy neâu yeâu caàu cuûa baøi toán. ? Nếu gọi x là chữ số hàng chục, y là chữ số hàng đơn vị thì soá caàn tìm coù daïng nhö theá naøo. ? Haõy ñaët ñieàu kieän cho aån. ? xy = … + … ? Khi viết ngược lại số mới có daïng nhö theá naøo, baèng gì. ? Hãy viết đẳng thức: Hai lần chữ số hàng đơn vị lớn hơn chữ soá haøng chuïc laø 1 ñôn vò. ? Số mới bé hơn số cũ là 27 ñôn vò ? Ta coù heä phöông trình naøo. ? Moät HS leân baûng giaûi ? Xem laïi ñieàu kieän cuûa aån. ? Vaäy soá phaûi tìm laø bao nhieâu. Ví duï 2: SGK Tr 21 ? Một HS đọc đề bài toán. ? Hãy vẽ sơ đồ tóm tắt đề bài. -GV: Trước hết phải đổi: ? 1 giờ 48 phút = … giờ ? Thời gian xe khách ? Thời gian xe tải đã đi ? Yêu cầu đề bài ? Goïi x laø ghì, y laø gì. ? Ñieàu kieän vaø ñôn vò cuûa x, y.. -HS: -Tìm số tự nhiên có hai chữ số. -HS: xy. -HS: x, y N ,1 x 9;1 y 9. 2/ Ví duï 1: SGK Tr 20: -GiảiBước 1 -Gọi chữ số hàng chục của số cần tìm là x, chữ số hàng đơn vị laø y. Ñieàu kieän cuûa aån: x , y N ,1 x 9;1 y 9. xy = 10x + y. -Theo điều kiện ban đầu, ta có: 2y – x = 1 <=> - x + 2y = 1 (1) yx = 10y + x -Theo ñieàu kieän sau, ta coù: -HS: 2y – x = 1. (10x+y) – (10y - x) = 27 <=> x – y = 3 (2) yx < xy là 27=> xy - yx =27 <=> Từ (1) và (2) ta có HPT x 2 y 1 (10x+y) – (10y - x) = 27 <=> x – y = 3 (*) x y 3 x 2 y 1 (*) x y 3. x 7(nhaän) Bước 2: (*) <=> y 4(nhận). Vaäy soá phaûi tìm laø 74. Bước 3: Vậy số phải tìm là 74 Ví duï 2: SGK Tr 21 -Giaûi-. x 7(nhaän) (*) <=> y 4(nhaän). 9 1 giờ 48 phút = 5 giờ km Goïi vaän toác xe taûi laø x (km/k) vaø Ñieåm gaêp TP.HCM TP.CT vaän toác xe khaùch laø y (km/h). ñieàu xe khaùch kiện: x, y là những số dương xe taûi 14 x (km) -9/5 giờ Quãng đường xe tải đi ø: 5 14/5 giờ 9 x(km) Goïi vaän toác xe taûi laø x (km/k) vaø Quãng đường xe khách đi: 5 189 km. vận tốc xe khách là y (km/h). Hai xe đi ngược chiều và gặp nhau điều kiện: x, y là những số dương 14 9 x y 189 -HS: x, y>0 (km/h) neân: 5 5 14 x (km) <=>14x + 9y = 945 (1) -HS: 5 Theo đề bài: Mỗi giờ xe khách 9 x(km) ñi nhanh hôn xe taûi laø 13km neân -HS: 5 9 14 14 9 x y 189 -HS: : 5 5 <=>14x+9y=945. 5. x. 5. y 13. <=> 14x-9y=65(2) Từ (1) và (2) ta có HPT:. 14 x 9 y 945 x 36,1(choïn) 9 x 14 y 65 y 38,9(choïn). Hoạt động 4: Hướng dẫn về nhà - Học bài theo vở ghi và SGK. - BTVN: 28, 29, 30 Tr 22 SGK. - Chuẩn bị bài mới “Giải bài toán bằng cách lập hệ phương trình”. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 2 phuùt. 8.
<span class='text_page_counter'>(88)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013 Ngày soạn:. Tuaàn : Tieát. Ngaøy daïy:. §6. GIẢI BAØI TOÁN BẰNG CÁCH LẬP HỆ PHƯƠNG TRÌNH (tiếp). I. Muïc tieâu: Giuùp hoïc sinh: - HS nắm được và vận dụng các bước để giải bài toán bằng cách lập hệ phương trình. - Nắm được quy ước 1 công việc, biết cách đặt ẩn và biểu diễn số liệu qua ẩn. - HS thấy được nguồn gốc của toán học là xuất phát từ thực tiễn. II. Phương tiện dạy học:- GV: Giáo án, bảng phụï, phấn màu, thước, máy tính bỏ túi. - HS: Chuẩn bị, bảng nhóm, bút viết, máy tính bỏ túi, thức kẻ .. III. Tieán trình baøi daïy: Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ ? Nêu các bước giải -HS: Trả lời như SGK. -HS: Tự ghi bài toán bằng cách lập Gọi x là số quýt, y là số cam. heä phöông trình. ÑK: x, y nguyeân döông. ? Baøi 29 SGK Tr 22. Theo đề bài ta có: x + y = 17 Theo ñieàu kieän sau: -GV: Yeâu caàu HS 3x + 10y=100 x y 17 nhaän xeùt. -GV: Đánh giá và cho Ta có HPT. 3x 10 y 100 ñieåm. Giải hệ ta được:x =10; y = 7 Hoạt động 2: Ví dụ Ví duï 3 SGK Tr 22 ? Một HS đọc đề bài. ? Yêu cầu đề bài ? Nên đặt ẩn số là đại lượng gì. ? Neâu ñieàu kieän cuûa aån. ? Mỗi ngày đội A làm được … ? Mỗi ngày đội B làm được … ? Do moãi ngaøy phaàn việc đội A làm được nhiều gấp rưỡi đội B neân ta coù phöông trình … ? Mỗi ngày hai đội cùng làm chung được …. Ghi baûng 5 phuùt. 28 phuùt 1/ Ví duï 3 SGK Tr 22 -Một HS đọc Gọi x là số ngày đội A làm một mình hoàn -Số ngày đội A, B làm một thành toàn bộ công việc; y là là số ngày đội mình hoàn thành toàn bộ B làm một mình hoàn thành toàn bộ công coâng vieäc vieäc. Ñieàu kieän : x, y >0 1 Ñieàu kieän : x, y > nguyeân döông. -Mỗi ngày đội A làm được x (cv) 1 - x (cv) 1 - y (cv). 1 1 3 1 - x =1,5 y hay x 2 y (1) 1 1 1 - x y 24 (2. 1 - Mỗi ngày đội B làm được y (cv). -Do mỗi ngày phần việc đội A làm được nhiều gấp rưỡi đội B nên ta có phương trình 1 1 3 1 x =1,5 y hay x 2 y (1). -Mỗi ngày hai đội cùng làm chung được 1 1 1 x y 24 (2). Từ (1) và (2) ta có HPT. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 8.
<span class='text_page_counter'>(89)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013 1 3 x 2 y 1 1 1 x y 24 <=>. 3 u 2 v u v 1 24. 1 1 1 u x 60 60 1 v 1 1 y 40 40. ? Haõy so saùnh ñieàu kiện ban đầu. ? Hãy thử lại. ? Keát luaän. ? 7 (HS hoạt động nhoùm) -GV: Quan sát HS hoạt động nhóm. Hoạt động 3: Củng cố Baøi 31 SGK tr 23. ? Một HS đọc đề toán vaø toùm taét. ? Đặt ẩn là đại lương naøo? ? Ñaët ñieàu kieän cho aån. ? Công thức tính diện tích hình vuoâng. ? Theo điều kiện đầu ta coù phöông trình naøo. ? Hãy biến đổi tương ñöông. ? Theo ñieàu kieän sau ta coù phöông trình naøo. x 60(choïn) x 40(choïn). -HS: Hoạt động nhóm.. 24 x 24 y 1 -Keát quaû: x 1,5y. 1 3 x 2 y 1 1 1 (*) x y 24 -Ñaët u=1/x; v =1/y 3 u 2 v u v 1 24 (*) <=> 1 1 1 u x 60 60 1 v 1 1 40 y 40 x 60(choïn) x 40(choïn). Vậy đội A làm trong 60 ngày. Đội B làm trong 40 ngày. 10 phuùt. -HS: Đọc đề và tóm tắt -Gọi x(cm), y(cm) lần lượt là hai caïnh goùc vuoâng cuûa tam giaùc vuoâng. Ñieàu kieän x, y >0 -S = x.y/2 -HS: (x+3)(y+3)/2 – xy/2 = 36 <=> x + y = 21 (1). Baøi 31 SGK tr 23. x . y. -Gọi x(cm), y(cm) lần lượt là hai cạnh góc vuoâng cuûa tam giaùc vuoâng. Ñieàu kieän x, y >0 Theo điều kiện đầu ta có (x+3)(y+3)/2 – xy/2 = 36 <=> x + y = 21 (1) -HS: xy/2 - (x - 2)(y - 4)/2 = Theo ñieàu kieän sau ta coù 26 xy/2 - (x - 2)(y - 4)/2 = 26 <=> 2x +y = 30 (2) <=> 2x +y = 30 (2) x y 21 x 9(choïn) 2 x y 30 y 12(choïn). x y 21 2 x y 30 x 9(choïn) y 12(choïn). Vậy độ dài hai cạnh góc ? Ta có hệ phương vuông lần lượt là 9cm và trình naøo. 12cm Vậy độ dài hai cạnh góc vuông lần lượt là ? Haõy giaûi HPT 9cm vaø 12cm ? Hãy trả lời bài toán. 2 phuùt Hoạt động 4: Hướng dẫn về nhà - Học bài theo vở ghi và SGK. - BTVN: baøi 32, 33 SGK Tr 24 - Xem kyõ laïi ví duï 3 SGK. - Chuaån bò baøi taäp phaàn luyeän taäp. Ngày soạn: 10/1/ 2012 Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. Ngaøy daïy: 8.
<span class='text_page_counter'>(90)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013. Tuaàn 22 Tieát 43. § LUYEÄN TAÄP. I. Mục tiêu:- HS nắm được và vận dụng các bước để giải bài toán bằng cách lập hệ phương trình. - HS coù kyõ naêng phaân tích vaø thieát laäp HPT. - Hình thành thói quen phân tích một sự việc có vấn đề. II. Phương tiện dạy học:- GV: Giáo án, bảng phụï, phấn màu, thước, máy tính bỏ túi. - HS: Chuẩn bị, bảng nhóm, bút viết, máy tính bỏ túi, thức kẻ .. III. Tieán trình baøi daïy: Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Ghi baûng 10 phuùt Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ ? Baøi 33 Tr 24 SGK. -HS: Gọi x là số ngày người thứ nhất làm một mình hoàn thành toàn bộ ? Moät HS leân baûng. công việc; y là là số ngày người thứ hai làm một mình hoàn thành toàn boä coâng vieäc. Ñieàu kieän : x, y >0 1 -Mỗi ngày người thứ 1 làm được x (cv) 1 - Mỗi ngày người thứ 2 làm được y (cv) 1 1 1 ? HS nhận xét bài làm của -Mỗi ngày hai người cùng làm được x y 16 (1). baïn 3 6 1 -GV: Nhận xét đánh giá và -Theo điều kiện sau : x y 4 (2) cho dieåm -Đáp số: x= 24 (ngày) ; y = 48 (ngày) 33 phuùt Hoạt động 2: Luyện tập Baøi 34 SGK Tr 24: -HS: Baøi 34 SGK Tr 24: ? Một HS đọc đề toán. Goïi x laø soá luoáng, y laø soá caây baép Goïi x laø soá luoáng, y laø soá caây baép caûi troàng trong moät luoáng. Ñieàu kieän x, y ? Nêu yêu cầu của bài toán cải trồng trong một luống. Điều nguyeân döông. ? đặt ẩn là đại lượng nào. kieän x, y nguyeân döông. Khi đó số cây là x.y (cây) ? Hãy đặt điều kiện cho ẩn Khi đó số cây là x.y (cây) Theo điều kiện đầu: Theo điều kiện đầu: x.y - (x+8)(y -3) = 54 x.y - (x+8)(y -3) = 54 <=> 3x -8y =30 (1) ? Neáu taêng moãi luoáng leân 8 <=> 3x -8y =30 (1) Theo ñieàu kieän sau: vaø soá caây trong moãi luoáng Theo ñieàu kieän sau: (x -4)(y +2) – xy = 32 giaûm ñi 3 thì soá caây laø bao (x -4)(y +2) – xy = 32 <=> 2x – 4y = 40 (2) nhieâu. <=> 2x – 4y = 40 (2) Từ (1) và (2) ta có HPT Từ (1) và (2) ta có HPT 3 x 8y 30 x 50(choïn) x 50(choïn) ? Neáu giaûm moãi luoáng ñi 4 3x 8y 30 vaø taêng soá caây trong moãi x 2 y 20 y 15(choïn) x 2 y 20 y 15(choïn) luoáng leân 3 thì soá caây laø ? Vaäy soá baép caûi laø: 575 caây Vaäy soá baép caûi laø: 575 caây. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 9.
<span class='text_page_counter'>(91)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013. Baøi 35 SGK tr 24: ? Một HS đọc đề toán. ? Nêu yêu cầu của bài toán ? Đặt ẩn là đại lượng nào. ? Haõy ñaët ñieàu kieän cho aån. ? Soá tieàn mua 9 quaû thanh yên và 8 quả táo rừng là ? ? Soá tieàn mua 7 quaû thanh yên và 7 quả táo rừng là ? ? Ta coù HPT naøo?. -HS: goïi x laø giaù moãi quaû thanh yên, y là giá mỗi quả táo rừng. Ñieàu kieän x, y >0. Soá tieàn mua 9 quaû thanh yeân vaø 8 quả táo rừng là:9x+8y = 107(1) Soá tieàn mua 7 quaû thanh yeân vaø 7 quả táo rừng là: 7x+7y=91(1) Từ (1) và (2) ta có HPT 9 x 8y 107 x 3(choïn) 7 x 7y 91 y 10(choïn). Baøi 35 SGK tr 24: -GiaûiGoïi x laø giaù moãi quaû thanh yeân, y laø giá mỗi quả táo rừng. Điều kiện x, y >0. Soá tieàn mua 9 quaû thanh yeân vaø 8 quả táo rừng là:9x+8y = 107(1) Soá tieàn mua 7 quaû thanh yeân vaø 7 quả táo rừng là: 7x+7y=91(1) Từ (1) và (2) ta có HPT 9 x 8y 107 x 3(choïn) 7 x 7y 91 y 10(choïn). Vaäy giaù moãi quaû thanh yeân laø 3 rupi. Giaù moãi quaû thanh yeân laø 10 Vaäy giaù moãi quaû thanh yeân laø 3 rupi. ? Hãy trả lời yêu cầu bài rupi. Giaù moãi quaû thanh yeân laø 10 rupi toán. Baøi 38 SGK tr 24 -HS: Giaûi Baøi 38 SGK tr 24 Gọi x là thời gian (giờ) vòi thứ Gọi x là thời gian (giờ) vòi thứ nhất ? Một HS đọc đề toán. nhất chảy (một mình) đầy bể, y là chảy (một mình) đầy bể, y là thời ? Nêu yêu cầu của bài toán thời gian (giờ) vòi thứ nhất chảy gian (giờ) vòi thứ nhất chảy (một ? Đặt ẩn là đại lượng nào. (một mình) đầy bể. Điều kiện x, mình) đầy bể. Điều kiện x, y>0. ? Haõy ñaët ñieàu kieän cho y>0. 1 1 aån. -Một giờ vòi I chảy được x (cv) x ? đổi 1 giờ 20 phút = … giờ -Một giờ vòi I chảy được (cv) 1 ? 10 phút = … giờ; 12 phút -Một giờ vòi II chảy được được -Một giờ vòi II chảy được được y 1 = … giờ (cv) ? Baøi naøy gioáng baøi naøo y (cv) -Một giờ hai vòi chảy được được mà ta đã làm. -Một giờ hai vòi chảy được được 1 1 1 ? Một giờ vòi I, vòi Ii chảy 1 1 1 x y 16 (1) được … x y 16 (1) 1 1 2 ? một giờ hai vòi chảy 1 1 2 -Theo ñieàu kieän sau : 6 x 5y 15 (2) chung được -Theo điều kiện sau : 6 x 5y 15 Từ (1) và (2) ta có HPT ? 1/6 giờ vòi I chảy được … (2) 1 1 1 ? 1/5 giờ vòi II chảy được … x y 16 x 2(choïn) Từ (1) và (2) ta có HPT ? Ta coù HPT naøo? 1 1 1 x y 16 x 2(choïn) y 4(choïn) 1 1 2 6 x 5 x 15. Hoạt động 3: Hướng dẫn về nhà - Học bài theo vở ghi và SGK. - Baøi taäp veà nhaø 36, 37, 39 SGK. - Chuẩn bị bài mới “Luyện tập”. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 1 1 2 6 x 5 x 15. y 4(choïn). Vậy vòi thứ nhất chảy trong 2 (giờ) , vòi thứ hai chảy trong 4 (giờ) 2 phuùt. 9.
<span class='text_page_counter'>(92)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013 Ngày soạn: 15/ 1/ 2012. Tuaàn 23 Tieát 44. Ngaøy daïy:. § LUYEÄN TAÄP. I. Muïc tieâu: - HS nắm được và vận dụng các bước để giải bài toán bằng cách lập hệ phương trình. - HS coù kyõ naêng phaân tích vaø thieát laäp HPT. - Hình thành thói quen phân tích một sự việc có vấn đề. II. Phöông tieän daïy hoïc: - GV: Giáo án, bảng phụï, phấn màu, thước, máy tính bỏ túi. - HS: Chuẩn bị, bảng nhóm, bút viết, máy tính bỏ túi, thức kẻ .. III. Tieán trình baøi daïy: Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ Baøi 36 SGK Tr 24 -HS: ? Một HS đọc đề toán. Gọi x là * thứ nhất, y là * thứ hai. ? Nêu yêu cầu của bài toán Điều kiện x, y nguyên dương. ? Đặt ẩn là đại lượng nào. Số lần bắn của vận động viên là : ? Haõy ñaët ñieàu kieän cho x + y = 100 – (25+15+42) aån. <=> x + y = 18 (1) ? Một HS lên bảng, HS Theo đề bài điểm TB của vận dưới lớp làm vào vở. động viên là 8,69 nghĩa là: ? Công thức tính điểm trung bình ? Ta coù HPT naøo. 25.10 42.9 8.x 15.7 6 y 8,69 100 4 x 3y 68(2). Từ (1) và (2) ta có HPT. x y 18 x 14(choïn) 4 x 3y 68 y 4(choïn). Ghi baûng 10 phuùt Baøi 36 SGK Tr 24: Gọi x là * thứ nhất, y là * thứ hai. Ñieàu kieän x, y nguyeân döông. Số lần bắn của vận động viên là : x + y = 100 – (25+15+42) <=> x + y = 18 (1) Theo đề bài điểm TB của vận động vieân laø 8,69 nghóa laø: 25.10 42.9 8.x 15.7 6 y 8,69 100 4 x 3y 68(2). Từ (1) và (2) ta có HPT. x y 18 x 14(choïn) 4 x 3y 68 y 4(choïn). ? Hãy trả lời yêu cầu bài Vậy 4 lần bắn được 8 điểm và 14 Vậy 4 lần bắn được 8 điểm và 14 lần lần bắn được 6 điểm. bắn được 6 điểm. toán. 33 phuùt Hoạt động 2: Luyện tập Baøi 37: SGK Tr 24: -HS: Baøi 37: SGK Tr 24 { Gọi vận tốc của vật thứ nhất là x(cm/s), vận tốc của vật thứ nhất là ? Một HS đọc đề toán. y(cm/s). điều kiện x, y >0 (giả sử ? Nêu yêu cầu của bài toán Gọi vận tốc của vật thứ nhất là x>y) ? Đặt ẩn là đại lượng nào. x(cm/s), vận tốc của vật thứ nhất Sau 4 giây vật thứ nhất chạy được ? Một HS đọc đề toán. laø y(cm/s). ñieàu kieän x, y >0 (giaû 4x (cm). ? Nêu yêu cầu của bài toán sử x>y) Sau 4 giây vật thứ hai chạy được 4y (cm). Khi chạy ngược chiều cứ 4 giây lại gaëp nhau moät laàn coù nghóa laø: 4x + 4y = 20 (1). Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 9.
<span class='text_page_counter'>(93)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013. ? Đặt ẩn là đại lượng nào. ? Haõy ñaët ñieàu kieän cho aån. ? Hai vaät coù chaïy cuøng nhau khoâng ? Vậy phải giả sử như thế naøo. ? Công thức tính chu vi đường tròn ? Sau 4 giây vật thứ nhất chạy được ? Sau 4 giây vật thứ hai chạy được ? Cứ 4 giây lại gặp nhau moät laàn coù nghóa laø … ? Khi chuyển động ngược chiều cứ 20 giây hai vật lại gaëp nhau, coù nghóa laø … ? Ta coù HPT naøo? ? Haõy giaûi hpt. Baøi 45 SBT Tr 10 (Đưa đề bài lên bảng phuï) -GV: Cho HS hoạt động nhoùm.. -HS: C = 2 R. 4x (cm). 4y (cm).. Khi chuyển động ngược chiều cứ 20 giaây hai vaät laïi gaëp nhau, coù nghóa laø sau 20 giây vật thứ nhất vượt vật thứ hai một vòng, do đó: 20x – 20 y = 20 (2) Từ (1) và (2) ta có HPT 4 x 4 y 20 x y 5 20 x 20 y 20 x y x 3(choïn) y 2(choïn). -Khi chạy ngược chiều cứ 4 giây laïi gaëp nhau moät laàn coù nghóa laø: 4x + 4y = 20 (1) -Sau 20 giây vật thứ nhất vượt vật Vậy vận tốc của vật thứ nhất là 3 thứ hai một vòng, do đó: (cm/s), vận tốc của vật thứ hai là 2 20x – 20 y = 20 (2) (cm/s) 4 x 4 y 20 x y 5 20 x 20 y 20 x y x 3(choïn) y 2(choïn). Baøi 45 SBT Tr 10 Gọi x là số ngày người thứ nhất làm một mình hoàn thành toàn bộ công việc; y là là số ngày người thứ hai làm một mình hoàn thành toàn bộ coâng vieäc. Ñieàu kieän : x, y >0. -Kết quả hoạt động nhóm: Gọi x là số ngày người thứ nhất làm một mình hoàn thành toàn bộ công việc; y là là số ngày người thứ hai làm một mình hoàn thành 1 toàn bộ công việc. Điều kiện : x, y >0 -Mỗi ngày người thứ 1 làm được x -Mỗi ngày người thứ 1 làm được (cv) 1 x (cv). 1 - Mỗi ngày người thứ 2 làm được y. - Mỗi ngày người thứ 2 làm được (cv) 1 -Mỗi ngày hai người cùng làm được y (cv) 1 1 1 -Mỗi ngày hai người cùng làm x y 4 (1) 1. 1. 1. 10 1 1 -Theo ñieàu kieän sau : x y (2) 10 1 1 1 1 1 x y x 12(choïn) -Theo ñieàu kieän sau : (2) x y 4 Từ (1) và (2) ta có HPT y 6(choïn) 10 1 1 x y -GV: Nhận xét đánh giá và 1 1 1 x y 4 x 12(choïn) cho điểm từng nhóm. Người thứ nhất làm trong 12 ngày 10 1 y 6( choï n ) Người thứ hai là trong 6 ngày. 1 x y -GV: Quan saùt caùc nhoùm x y 4 (1) được hoạt động.. Hoạt động 3: Hướng dẫn về nhà - Học bài theo vở ghi và SGK. BTVN: 40, 42, 47 SBT - Chuẩn bị bài mới (ôn tập chương). 2 phuùt. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 9.
<span class='text_page_counter'>(94)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013 [. Ngày soạn: 30/ 1/ 2012. Tuaàn 24 Tieát 45. Ngaøy daïy:. § OÂN TAÄP CHÖÔNG III. I. Muïc tieâu: - Củng cố kiến thức lý thuyết và một số bài tập dạng trắc nghiệm. - HS có kỹ năng giải hệ bằng phương pháp cộng và thế, đoán nhận nghiệm thông qua bài tập II. Phöông tieän daïy hoïc: - GV: Giáo án, bảng phụï, phấn màu, thước, máy tính bỏ túi. - HS: Chuẩn bị, bảng nhóm, bút viết, máy tính bỏ túi, thức kẻ .. III. Tieán trình baøi daïy: Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ -GV: Treo baûng phuï: -HS: Trả lời như SGK Tr 26 1/ Ñònh nghóa phöông trình baäc nhaát hai aån soá? 2/ Quy taéc giaûi HPT baèng phöông phaùp theá vaø coâng. 3/ Các bước giải bài toán baèng caùch laäp HPT? x y 3 -HS: đúng vì khi thay x = 2 và y 4/ x y 1 coù nghieäm x = = 1 vaøo HPT ta thaáy giaù trò hai veá baèng nhau. 2; y=1 Đúng hay sai? Vì sao?. ax by c (a, b, c, a ', b ',' khaùc 0) a ' x b ' y c ' 5/. a b c a) a b' c' a b c b) a b' c' a b c) a b'. a) Coù voâ soá nghieäm khi naøo? b) Voâ nghieäm khi naøo? Hoạt động 2: Luyện tập Baøi 41: Giaûi heä phöông trình (1 3) 5 x 2 y 1 3 (*) : (1 3) 5 x 5 y 5 5 x (1 3) y 1 a) (1 3) x 5y 1 (*). ? Hệ số có đối nhau hoặc baèng nhau khoâng. ? Giaûi theo phöông phaùp naøo. ? Giaûi baèng phöông phaùp coäng.. 3y 5 3 1 (1 3) x 5y 1 5 3 1 y 3 (1 3) x 5y 1 5 x (1 3) 5y 5 (*) 2 x (1 3) 5y 1 3. 5 3 1 x 3 (1 3) x 5y 1 . Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. Ghi baûng 10 phuùt I/ Lyù thuyeát: (SGK). ax by c (a, b, c, a ', b ',' khaùc 0) a ' x b ' y c ' Heä. a) Coù voâ soá nghieäm neáu a b c a b' c'. b) Voâ nghieäm neáu a b c a b' c'. c) Coù moät nghieäm duy nhaát neáu a b a b'. 33 phuùt Baøi 41: Giaûi heä phöông trình : 5 x (1 3) y 1 a) (1 3) x 5y 1 (*). Giaûi (1 3) 5 x 2 y 1 3 (*) (1 3) 5 x 5 y 5 3y 5 3 1 (1 3) x 5y 1 5 3 1 y 3 (1 3) x 5y 1 . 9.
<span class='text_page_counter'>(95)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013. -GV: quan sát hs thảo luận Từ đó suy ra nghiệm của hệ 5 x (1 3) 5y 5 (*) nhoùm phöông trình (*) laø 2 x (1 3) 5y 1 3. 5 3 1 x -GV: Nhận xét, sửa sai (nếu 3 coù) y 5 3 1 3. y 2x x 1 y 1 2 (I ) x 3y 1 b) x 1 y 1. y 2x x 1 y 1 2 (I ) x 3 y 1 x 1 y 1 b) x y ? Giaûi heä treân baèng phöông u ;v x 1 y 1 -HS: phaùp ñaët aån phuï. Điều kiện x -1; y -1 khi đó ? Ñaët u = … ; v = …. ? Ñaët ñieàu kieän cho aån. ? Ta coù heä phöông trình naøo.. ? Hãy giải hpt theo biến mới. 5 3 1 x 3 (1 3) x 5y 1 . 2u v 2 (I ) u 3v 1 2( 2 1) 2u v 2 v 5 2u 6v 2 u 3v 1 x 2( 2 1) 2( 2 1) v 5 x 1 5 u 3 2 1 y 3 2 1 5 5 y 1 2( 2 1) x 7 2 y 3 2 1 6 3 2. -GV: Löu yù HS trong quaù trình biến đổi nên rút gọn và Vaäy nghieäm cuûa HPT (I) laø chuù yù veà daáu. 2( 2 1) x 7 2 y 3 2 1 6 3 2. -Giaûiu. x y ;v x 1 y 1. Điều kiện x -1; y -1 khi đó 2u v 2 (I ) u 3v 1 2( 2 1) 2u v 2 v 5 2u 6v 2 u 3v 1 2( 2 1) 2( 2 1) x v 5 x 1 5 u 3 2 1 y 3 2 1 y 1 5 5 2( 2 1) x 7 2 y 3 2 1 6 3 2. Vaäy nghieäm cuûa HPT (I) laø 2( 2 1) x 7 2 y 3 2 1 6 3 2. Hoạt động 3: Hướng dẫn về nhà - Học bài theo vở ghi và SGK.. 2 phuùt. - Bài tập về nhà 42 đến 46 Trang 27 SGK - Chuẩn bị bài mới (tiết sau ôn tập chương và chuẩn bị kiểm tra một tiết). Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 9.
<span class='text_page_counter'>(96)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013 Ngày soạn: 02/02/ 2012. Ngày dạy: 03/02/ 2012. Tuần 24. § KIỂM TRA 45 PHÚT. Tiết 46. I. Mục tiêu: Đánh giá toàn bộ kiểm tra của chương. HS có kỹ năng giải HPT bằng phương pháp cộng và thế, lập phương trình Có biện pháp khắc phục cho chương sau. II. Chuẩn bị của giáo viên và học sinh: Ma trận đề kiểm tra Nội dung chính Nhận biết Thông hiểu Vận dụng. TN. TL. TN. 1) Phương trình, hệ phương trình bậc nhất hai ẩn.. TL. TN. Tổng. TL. 1. 1 2. 2 2) Giải HPT bằng phương pháp thế và phương pháp cộng đại số.. 1. 1. 1 1,5. 1.5. 1.5. 3) Giải bài toán bằng cách lập hệ phương trình.. 3. 1. 4,5 1. 3,5 Tổng. 1. 2 1,5. 2 3. 3,5 5. 5.5. 10. Đề ra: Câu 1: Đoán nhận số nghiệm của hệ phương trình sau, giải thích vì sao? ¿ 2 x+ y=4 − 4 x − 2 y =2 ¿{ ¿ Câu 2. Giải các hệ phương trình sau ¿ ¿ ¿ 7 x −3 y =5 ( √ 3− 1) x − y=2 2 x − 3 y=1 x y + =2 a) − x +4 y=7 b) c) x+( √ 3 −1) y=3 2 3 ¿{ ¿{ ¿{ ¿ ¿ ¿ Câu 3. Tìm một số tự nhiên có hai chữ số, biết rằng chữ số hàng chục lớn hơn chữ số hàng đơn vị là 2, và nếu viết thêm chữ số bằng chữ số hàng chục vào bên phải thì được một số lớn hơn số ban đầu là 682. Đáp án. ¿ ¿ 2 x+ y=4 y=− 2 x +4 Câu 1.( 2 điểm) Hệ phương trình − 4 x − 2 y =2 y=− 2 x −1 hệ vô nghiệm vì hai đường thẳng biểu ¿{ ¿{ ¿ ¿ diển các tập nghiệm của mỗi phương trình trên là song song với nhau. ( Học sinh cũng có thể giải thích bằng cách khác như sau: 2 1 4 = ≠ Vì nên hệ phương trình trên vô nghiệm) −4 −2 2 Câu 2. a) Nghiệm của hệ là (x; y) = (5; 3) ( 1,5 điểm) b) Nghiệm của hệ là: (x; y) = (2; 3) ( 1,5 điểm) c) Nghiệm của hệ là: (x; y) = (3 + √ 2 ; -1 - 2 √ 2 ) ( 1,5 điểm) Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 9.
<span class='text_page_counter'>(97)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013 Câu 3. Gọi a là chữ số hàng chục ( đk: a N, 0< a 9) Gọi b là chữ số hàng đơn vị( đk: b N; 0 b 9) ( 1 điểm) Vì chữ số hàng chục lớn hơn chữ số hàng đơn vị là 2 nên ta có phương trình : a - b = 2 (1) Nếu viết thêm một chữ số bằng chữ số hàng chục vào bên phải thì được một số mới là : aba 10b + a Theo bài ra ta có: (100a + 10b + a) - (10a + b) = 682 (2) Từ (1) và (2) ta có hệ phương trình ¿ a −b=2 (100a + 10b + a) - (10a + b)= 682 ( 1 điểm) ¿{ ¿ Giải hệ trên tìm được a = 7; b = 5 ( 1 điểm) Đáp số : 75 (0,5 điểm). = 100a +. C/ NHAÄN XEÙT: 1/ Thoáng keâ: LỚP. Só soá. 0-2.5 Sl 0. 3-4.9 %. Sl. 5-6.9 %. Sl. 7-8 %. Sl. 9-10 %. Sl. %. 9C 35 2/ Nhaän xeùt chung: -Nhìn chung các em đều làm tốt bài 1 và bài 2 phần tự luận. -Phaàn traéc nghieäm coøn nhieàu em laøm sai. -Về nhà làm lại bài vào vở bài tập.. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 9.
<span class='text_page_counter'>(98)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013 Ngày soạn: 6/ 2/ 2012 Ngaøy daïy: 8/ 2/ 2012 Tuaàn 25. CHÖÔNG 4: HAØM SOÁ Y = AX2(A 0) PHÖÔNG TRÌNH BAÄC HAI MOÄT AÅN. Tieát 47. §1 HAØM SOÁ Y = AX2(A. 0). I. Muïc tieâu: Hs nắm được khái niệm hàm số y = ax2 (a 0). Và một số tính chất của nó. HS có kỹ năng tính giá trị tương ứng, nhận dạng hàm số y = ax2 II. Chuaån bò cuûa giaùo vieân vaø hoïc sinh: - GV: Giáo án, bảng phụï, phấn màu, thước, máy tính bỏ túi. - HS: Chuẩn bị, bảng nhóm, bút viết, máy tính bỏ túi, thức kẻ .. III. Tieán trình baøi daïy: HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ GHI BAÛNG Họat động 1 : Giới thiệu tóm tắt kiến thức của chương ( 5 phút ) -Ta đã học hàm số bậc nhất và -HS: Lắng nghe phöông trình baäc nhaát. Trong chöông naøy chuùng ta seõ hoïc haøm soá y = ax2(a 0) vaø phương trình bậc hai. Qua đó ta thaáy raèng chuùng coù nhieàu ứng dụng trong thực tiễn -Học sinh giở mục lục SGK để -GV: giới thiệu từng bài học xem. trong chöông. Họat động 2 : Ví dụ mở đầu (5 phút ). ? Một học sinh đọc -HS: đọc 1/ Ví dụ mở đầu: (SGK) Công thức s = 5t2 biểu thị một -GV: Hướng dẫn để đưa đến y haøm soá coù daïng y = ax2(a 0) = ax2(a 0). Họat động 3 : Tính chất hàm số y = ax2(a 0) (25 phút ). ? Yeâu caàu HS laøm ? 1 -HS: Thực hiện : ? 1 1/ Tính chaát haøm soá y = ax2(a x -3 -2 -1 0 1 2 3 (Đưa đề bài lên bảng phụ) 0): y= 2x2 y=2x2. ?Yeâu caàu hs laøm ?2. -Đối với hàm số y = 2x2 ? Heä soá a aâm hay döông ? Khi x taêng nhöng x<0 thì giaù trị tương ứng của y tăng hay giaûm ? Khi x taêng nhöng x>0 thì giaù trị tương ứng của y tăng hay giaûm. 18. 8. 2. 0. 2. 8. 19. -18. -8. -2. 0. -2. -8. -18. -HS: a>0 -HS: … giaûm. -HS: ……… taêng. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 9.
<span class='text_page_counter'>(99)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013. -Đối với hàm số y = -2x2 ? heä soá a aâm hay döông. ? Khi x taêng nhöng x<0 thì giaù trị tương ứng của y tăng hay giaûm ? Khi x taêng nhöng x>0 thì giaù trị tương ứng của y tăng hay giaûm. -HS: a<0 TÍNH CHAÁT: * Neáu a>0 thì haøm soá nghòch bieán khi x <0 và đồng biến khi x>0. -HS: … taêng. * Nếu a<0 thì hàm số đồng biến khi x <0 vaø nghòch bieán khi x>0. -HS: ……… giaûm. ? Khái niệm hàm số đồng bieán, nghòch bieán. ? neâu taäp xaùc ñònh cuûa haøm soá. -HS: Trả lời miệng. ? Neáu a>0 thì … ? Neáu a<0 thì … -GV: cho học sinh hoạt động nhoùm ?2 (gợi ý: dựa vào bảng giá trị). -HS: hoạt động nhóm. NHAÄN XEÙT:. -Keát quaû :. * Neáu a>0 thì y>0 x 0; y = 0 Ta coù : khi x 0 => x2>0 x khi x = 0. GTNN cuûa haøm soá =>2x2>0 x =>y=2x2>0 x 0 y=0 Khi x = 0 => y = 0. ? haõy ruùt ra nhaän xeùt :. * Neáu a<0 thì y<0 x 0; y = 0 Ta coù : khi x 0 => x2>0 x khi x = 0. GTLN cuûa haøm soá =>2x2>0 x =>-2x2<0 y=0 => y= -2x2>0 x 0 Khi x = 0 => y = 0. -GV: Nhận xét, đánh giá và cho ñieåm. -GV: yeâu caàu hoïc sinh laøm ?4 ? Haõy kieåm nghieäm laïi nhaän xeùt noùi treân. ? Neâu tính chaát cuûa haøm soá y = ax2(a 0) .. * Neáu a>0 thì y>0 x 0; y = 0 khi x = 0. GTNN cuûa haøm soá y = 0 * Neáu a<0 thì y<0 x 0; y = 0 khi x = 0. GTLN cuûa haøm soá y = 0 -Học sinh làm vào vở x. -3. -2. -1. 0. 1. 2. 3. y= 1/2x2. 9/2. 2. 1/2. 0. 1/2. 2. 9/2. y=1/2x2. 9/2. -2. 1/2. 0. 1/2. -2. 9/2. ? Neâu nhaän xeùt: Họat động 3 : Hướng dẫn về nhà ( 2 phút ) +Học bài theo vở ghi và SGK +BTVN: 1 + 2 + 3 Tr 30 vaø 31 +Chuẩn bị bài mới Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 9.
<span class='text_page_counter'>(100)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013 Ngày soạn: 8/ 2/ 2012 Ngaøy daïy: 10/ 2/ 2012 Tuaàn 25. Tieát 48. § 2 ĐỒ THỊ HAØM SỐ Y = AX2(A. . 0). I. Muïc tieâu: Hs lập được bảng giá trị và biểu điễn các điểm trên mặt phẳng tọa độ HS có kỹ năng vẽ đồ thị hàm số y = ax2(a 0) II. Chuaån bò cuûa giaùo vieân vaø hoïc sinh: - GV: Giáo án, bảng phụï, phấn màu, thước, máy tính bỏ túi. - HS: Chuẩn bị, bảng nhóm, bút viết, máy tính bỏ túi, thức kẻ .. III. Tieán trình baøi daïy: HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ Họat động 1 : Bài cũ ( 7 phút ) ? Đồ thị hàm số y = f(x) là gì -HS: trả lời ? Bieåu dieãn caùc ñieåm sau treân mp tọa độ Oxy. O(0;0); A(1;2); C(2;8); D(3;18) E(-1;2); F(-2;8); M(-3;18). GHI BAÛNG. -GV: Nhận xét, đánh giá và cho ñieåm. Họat động 2 : Ví dụ 1 (15 phút ). Ví dụ 1: Đồ thị của hàm số y = 2x2 ? lập bảng giá trị tương ứng của x vaø y. ? Bieåu dieãn caùc ñieåm sau treân mp tọa độ Oxy. O(0;0); C(1;2); B’(2;8); A’(3;18) C(-1;2); B(-2;8); A(-3;18). x y=2x2. -3 18. -2 8. -1 2. 1 2. A. A’. B. ? Yeâu caàu HS laøm ?1 ? đồ thì nằm phía trên hay dưới truïc hoøanh ? vò trí caùc ñieåm A vaø A’ … ? Ñieåm naøo thaáp nhaát. 0 0. B’. C. C’ O. 2 8. 3 18. x y=2x2. -3 18. -2 8. -1 2. A. 0 0. 1 2. 2 8. A’. B. B’. C. C’ O. Họat động 3 : Ví dụ 2 ( 15 phút ). Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 1. 3 18.
<span class='text_page_counter'>(101)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013. ? Lập bảng giá trị tương ứng của x vaø y. ? Bieåu dieãn caùc ñieåm sau treân mp tọa độ Oxy. O(0;0); P’(1;-1/2); B’(2;-2); M’(4;-8) C(-1;-1/2); N(-2;-2); M(-4;-8). x y=1/2x2. -3 18. -2 8. -1 2. 0 0. 1 2. 2 8. 3 18. 2/ Vẽ đồ thị hàm số y =-1/2x2 x y=1/2x2. -3 18. -2 8. -1 2. 0 0. 1 2. 2 8. 3 18. ? Yeâu caàu HS laøm ?1 ? đồ thì nằm phía trên hay dưới truïc hoøanh ? vò trí caùc ñieåm A vaø A’ … ? Ñieåm naøo cao nhaát. -GV: Từ ? 1 và ? 2 hãy rút ra -HS: Phát biểu nhận xét như SGK. nhaän xeùt.. -Moät vaøi HS nhaéc laïi. -GV: Chốt lại vấn đề. -GV: Yeâu caàu HS laøm ?3. (đưa đề bài lên bảng phụ) a) Xaùc ñònh D(3, y) baèng hai cách (đồ thị và tính y với x = 3), so saùnh. -HS: * Bằng đồ thị: Từ điểm 3 trên trục hoành kẻ đường thẳng vuông góc với Ox cắt ĐTHS tại D, từ D ta kẻ tia Dz caét Oy taïi ñieåm -9/2=> D(3;-9/2) * Baèng tính y theo x laø: Thay x = 3 vaøo haøm soá y=-x2/2 ta được : y = -9/2 = >D(3;-9/2) * Caû hai keát quaû gioáng nhau. -GV: Tương tự câu b các em thảo luaän nhoùm. -GV: Treo baûng phuï phaàn chuù yù vaø hướng dẫn HS. Họat động 5 : Hướng dẫn về nhà ( 2 phút ) +Học bài theo vở ghi và SGK +BTVN: baøi 4 – 5 trang 36+37; baøi 6 – 10 trang 38 SGK +Chuẩn bị bài mới. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. * Nhaän xeùt : -Đồ thị của hàm số y = ax2(a 0) là một đường cong đi qua gốc tọa độ O và nhận trục Oy làm trục đối xứng. Đường cong đó được gọi là một parabol với đỉnh O. -Nếu a>0 thì đồ thị nằm phía trên truïc hoøanh, O laø ñieåm thaáp nhaát của đồ thị. -Nếu a<0 thì đồ thị nằm phía dưới trục hoành, O là điểm cao nhất của đồ thị.. * Chuù yù: SGK. 1.
<span class='text_page_counter'>(102)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013 Ngày soạn: 13/ 02/ 2012 Ngaøy daïy: 14/ 02/ 2012 Tuaàn 25. § LUYEÄN TAÄP. Tieát 49. I. Muïc tieâu: - Hs tìm được hệ số a, tìm điểm thuộc (P) biết tung độ hoặc hoành độ, tìm GTLN, GTNN của hàm số. - HS có kỹ năng vẽ đồ thị hàm số y = ax2(a 0) II. Chuaån bò cuûa giaùo vieân vaø hoïc sinh: - GV: Giáo án, bảng phụï, phấn màu, thước, máy tính bỏ túi. - HS: Chuẩn bị, bảng nhóm, bút viết, máy tính bỏ túi, thức kẻ .. III. Tieán trình baøi daïy: HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ Họat động 1 : Bài cũ ( 10 phút ) ? Nêu nhận xét của đồ thị hàm -HS: Trả lời như SGK. a) Baûng giaù trò: soá y = ax2(a 0) x -1 -2 -3 0 1 2 3 ? Baøi 6 SGK Trang 38. y=x 9. 4. 1. 0. 1. 4. GHI BAÛNG. 9. b) f(-8) = 64; f(0.75) =9/16 f(-1,3) =1,69; f(1,5) = 2,25 c) Giaù trò (0,5)2 =0,25 Giaù trò (-1,5)2 = 2,25; 2 -GV: nhận xét, đánh giá và cho Giá trị (2,5) = 6.25 ñieåm. Họat động 2 : Luyện tập ( 33phút ). Baøi 7 SGK Trang 38 a) ? Điểm M có toạ độ là … -HS: M(2;1) ? M(2;1) (P) <=> …. -HS: 4a = 1 <=> a = 1/4 ? vaäy haøm soá coù daïng nhö theá Vaäy haøm soá coù daïng: y = 1/4x2 naøo.. ? muốn biết một điểm có thuộc -HS: thay tọa độ của điểm đó (P) hay khoâng ta laøm nhö theá vaøo ta haøm soá, neáu giaù trò hai veá naøo. thỏa mãn là thuộc, ngược lại là khoâng thuoäc.. Baøi 7 SGK Trang 38 a) Tìm heä soá a Ta thaáy M(2;1) (P): y = ax2 <=> 4a = 1 <=> a = 1/4 Vaäy haøm soá coù daïng: y = 1/4x 2 b) Ñieåm A(4;4) (P). c) B(2;1) D(-2;1).. ? Vaäy ñieåm A(4;4) coù thuoäc (P) -HS: coù vì: vì:4 = 42/4 khoâng.. -GV: Yeâu caàu hs thaûo luaän -HS: thaûo luaän nhoùm nhoùm. -Keát quaû: Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. Baøi 8: SGK Trang 38 1.
<span class='text_page_counter'>(103)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013. a) Tìm heä soá a Ta thaáy M(-2;2) (P): y = ax2 <=> 4a = 2 <=> a = ½ Vaäy haøm soá coù daïng: y = 1/2x 2 b) Goïi ñieåm D(-3; y) (P) <=> y = 9/2 => D(-3; 9/2) c) Goïi E(x; 8) (P) <=> 1/2x2 = 8 <=> x2 = 16 -GV: Treo bài giải mẫu và hướng => x = 4 dẫn lại một lần nữa. => E1(4;8) vaø E2(-4;8) Baøi 9 Trang 38 SGK. ? neâu caùch veõ Ñths y = ax + b. a) Tìm heä soá a Ta thaáy M(-2;2) (P): y = ax2 <=> 4a = 2 <=> a = ½ Vaäy haøm soá coù daïng: y = 1/2x 2 b) Goïi ñieåm D(-3; y) (P) <=> y = 9/2 => D(-3; 9/2) c) Goïi E(x; 8) (P) <=> 1/2x2 = 8 <=> x2 = 16 => x = 4 => E1(4;8) vaø E2(-4;8) Baøi 9: trang 38 SGK. Cho hai haøm soá : 1 ( P ) : y x 2 vaø (D):y=-x+6 3 -HS:Xác định 2 điểm thuộc đồ a) Vẽ trên cùng một hệ trục tọa thò độ. B. ? Moät HS leân baûng veõ.. -HS: cho x = 0 => y = -6 Cho y = 0 => x = 6. A. ? Phương trình hoành độ giao ñieåm cuûa (P) vaø (D) laø … -HS: ? Haõy ñöa phöông trình veà daïng 1 2 x x 6 x 2 3 x 18 0 tích. 3 (GV: Hướng dẫn nếu cần) x 3 ( x 3)( x 6) 0 x 6 -Với x = 3=> y=3=>A(3;3) ? Coù maáy ñieåm ? Hãy quan sát đồ thị.. -Với x = -6=> y =-12=>B(-6;-12) -HS: coù hai ñieåm.. b) Tìm tọa độ giao điểm của (P) vaø (D). Ta có phương trình hoành độ giao ñieåm cuûa (P) vaø (D) laø:. 1 2 x x 6 x 2 3 x 18 0 3 x 3 ( x 3)( x 6) 0 x 6 -Với x = 3=> y=3=>A(3;3) -Với x = -6=> y =-12=>B(-6;-12). Họat động 3 : Hướng dẫn về nhà ( 2 phút ) +Học bài theo vở ghi và SGK. +BTVN: Baøi 10 sgk. +Chuẩn bị bài mới. Ngày soạn: 13/ 02/ 2012 Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 1.
<span class='text_page_counter'>(104)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013 Ngaøy daïy: 16/ 02/ 2012 Tuaàn 25. Tieát 50. § 3 PHÖÔNG TRÌNH BAÄC HAI MOÄT AÅN. I. Muïc tieâu: Hs nắm được định nghĩa phương trình bậc hai một ẩn số HS có kỹ năng giải phương trình dạng khuyết b, c, khuyết cả b lẫn c và ví dụ thứ 3 II. Chuaån bò cuûa giaùo vieân vaø hoïc sinh: - GV: Giáo án, bảng phụï, phấn màu, thước, máy tính bỏ túi. - HS: Chuẩn bị, bảng nhóm, bút viết, máy tính bỏ túi, thức kẻ .. III. Tieán trình baøi daïy: HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ Họat động 1 : Bài toán mở đầu ( 7 phút ) ? Một HS đọc đề toán sgk. -HS: Đọc đề ? Nêu yêu cầu của bài toán. -HS: Tìm bề rộng của đường. ? Đặt ẩn là đại lượng nào. -HS: x(m) laø beà roäng maët ? Ñaët ñieàu kieän cho aån. đường, 0<2x<24 ? Chieàu daøi laø … 32 – 2x (m) ? Chieàu roäng laø … 24 – 2x (m) ? Theo đề bài ta có phương trình … (32-2x)(24-2x) = 560 ? Haõy khai trieån phöông trình treân Hay x2 – 28 x + 52 = 0 (1) -GV: Phöông trình (1) goïi laø phöông trình baäc hai moät aån soá Họat động 2 : Định nghĩa (10 phút ). -GV: Giới thiệu định nghĩa. -HS: chuù yù nghe -Moät vaøi hs nhaéc laïi ñònh nghóa.. ? x2 + 50x - 150000 = 0 laø moät phöông trình baäc hai khoâng, vì sao. cho bieát caùc heä soá ? -2x2 + 5x = 0 laø moät phöông trình baäc hai, vì sao, cho bieát caùc heä soá ? 2x2 -8 = 0 laø moät phöông trình baäc hai, cho bieát caùc heä soá. -GV: Ñöa baûng phuï ? 1 -GV: Yeâu caàu HS thaûo luaän nhoùm.. -HS: … coù, vì noù coù daïng : ax2 + bx + c = 0 với a = 1; b = 50; c = - 150000. -HS: … coù, vì noù coù daïng : ax2 + bx + c = 0 với a = -2; b = 5; c = 0. -HS: … coù, vì noù coù daïng : ax2 + bx + c = 0 với a = 2; b = 0; c = -8. -HS: thaûo luaän nhoùm. Keát quaû : Caâu a, c, e laø phöông trình -GV: Yêu cầu hs trả lời miệng các bậchai một ẩn, vì nó có dạng : heä soá cuûa phöông trình. ax2 + bx + c = 0. coøn laïi laø khoâng.. GHI BAÛNG 1/ Bài toán mở đầu: (sgk) Giaûi Gọi x(m) là bề rộng mặt đường, ñieàu kieän : 0<2x<24 Chieàu daøi: 32 – 2x (m) Chieàu roäng :24 – 2x (m) Theo đề bài ta có phương trình (32-2x)(24-2x) = 560 2 Hay x – 28 x + 52 = 0 (1) Phöông trình (1) goïi laø phöông trình baäc hai moät aån soá. 2/ Ñònh nghóa: Phöông trình baäc hai moät aån soá laø phöông trình coù daïng : ax2 + bx + c = 0 trong đó a, b, c là những số cho trước gọi là các hệ số và a 0. *Ví duï: a) x2 + 50x - 150000 = 0 laø moät phương trình bậc hai với a = 1; b = 50; c = - 150000. b) -2x2 + 5x = 0 laø moät phöông trình bậc hai với a =-2; b = 5; c =0. c)2x2 -8 = 0 laø moät phöông trình bậc hai với a =2; b =0; c =-8.. Họat động 3 : Một số ví dụ về giải phương trình bậc hai ( 20 phút ). ? Haõy ñöa phöông trình veà daïng -HS: 3x2 – 6 x =0 3/ Moät soá ví duï veà giaûi phöông <=> 3x(x – 2 ) = 0 <=> x = 0 trình baäc hai: tích A.B = 0. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 1.
<span class='text_page_counter'>(105)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013. ? vaäy phöông trình coù maáy nghieäm -GV: yeâu caàu hs laøm ?2 -Moät HS leân baûng giaûi.. hoặc x = 2. -HS: Trả lời miệng. -HS: 2x2 +5x =0 <=> x(2x +5) = 0 <=> x = 0 hoặc x = -5/2.. -GV: nghiên cứa ví dụ 2 và làm ?3 -HS: x= -GV: Yeâu caàu HS thaûo luaän nhoùm ? 4 ?4 2. 2 3. . 7 7 ( x 2) x 2 2 2 x 2 . 14 4 14 2 2. vaäy phöông trình coù hai nghieäm x1= -GV: Yêu cầu HS chứng minh phương trình ở ? 5, ?6, ? 7 tương đương với nhau. 2 14 2 14 ; x2 2 2. (*) 2 x 2 8 x 1 1 x 2 4 x 2. x 2 2.x.2 4 4 . -GV: Yêu cầu HS nghiên cứu ví dụ 3. giáo viên làm công tác gợi yù(neáu caàn). 1 2. 7 2 14 x 2 x 2 2 vaäy phöông trình coù hai nghieäm 2. 2 14 2 14 x1= ; x2 2 2. *Ví duï 1: Giaûi phöông trình : 3x2 – 6 x =0 Giaûi:Ta coù : 3x2 – 6 x =0 <=> 3x(x – 2 ) = 0 <=> x = 0 hoặc x = 2. vaäy phöông trình coù hai nghieäm : x1 = 0; x2 = 2 * Ví duï 2: Giaûi phöông trình : x2 – 3 =0 Giaûi:Ta coù : x2 – 3=0 <=> x2 – 3 = 0 => x 3 . Vaäy phöông trình coù hai nghieäm : x1 =. 3 ; x2 = -. 3 * Ví duï 3: Giaûi phöông trình : 2x2 – 8x + 1 =0(*). (*) 2 x 2 8x 1 1 x 2 4 x 2 x 2 2.x.2 4 4 . 1 2. 7 2 14 2 x 2 x 2 2 vaäy phöông trình coù hai nghieäm x1=. 2 14 2 14 ; x2 2 2. Họat động 4 : Củng cố (6 phút ). ? định nghĩa phương trình bậc hai -HS: Trả lời như sgk. moät aån soá. Baøi 14: 5 ? baøi 14 SGK. Haõy giaûi phöông 2x2 + 5x + 2= 0<=>x 2 + x =-1 2 trình : 2x + 5x + 2= 0 2. 5 5 2 5 2 +( ) =( ) -1 2.2 2 2 5 9 <=>(x+ )2 4 16 5 3 x 4 4 Vaäy x1 = -1/2; x2 = -2 <=>x 2 + 2.x.. Họat động 5 : Hướng dẫn về nhà ( 2 phút ) +Học bài theo vở ghi và SGK +BTVN: 11-13 SGK. +Chuẩn bị bài mới. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 1.
<span class='text_page_counter'>(106)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013 Ngày soạn:20/ 2/ 2012 Ngaøy daïy: Tuaàn 26. § LUYEÄN TAÄP. Tieát 51. I. Muïc tieâu: Hs được củng cố định nghĩa phương trình bậc hai một ẩn số và đưa phương trình về dạng phương trình baäc hai HS có kỹ năng giải phương trình dạng khuyết b, c, khuyết cả b lẫn c và ví dụ thứ 3 II. Chuaån bò cuûa giaùo vieân vaø hoïc sinh: - GV: Giáo án, bảng phụï, phấn màu, thước, máy tính bỏ túi. - HS: Chuẩn bị, bảng nhóm, bút viết, máy tính bỏ túi, thức kẻ .. III. Tieán trình baøi daïy: HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ GHI BAÛNG Họat động 1 : Bài cũ ( 10 phút ) ? Định nghĩa phương trình bậc hai -HS: Trả lời như SGK. -HS: tự ghi moät aån soá. ? Aùp duïng gpt: x2 – 8 = 0 vaø -HS: x2 – 8 = 0 <=> x2 = 8 <=> phöông trình : x2 +8 = 0 x 2 2 Vaäy phöông trình coù hai nghieäm. -HS: x2 + 8 = 0 <=> x 2 = -8 (voâ lyù ) Vaäy phöông trình voâ nghieäm. ? Baøi 11(a,b) sgk trang 42 5 x 2 2 x 4 x. 5 x 2 2 x x 4 0 5 x 2 3 x 4 0 (a = 5; b = 3; = -4) 3 2 15 x 5x 0 2 -GV: Nhận xét, đánh giá và cho b) Kết quả: 5 ñieåm. (a=3/5; b =5; = -15/2) Họat động 2 : Luyện tập (33 phút ). Baøi 11 (c,d) Tr 42 SGK -HS: 2. c)2 x x . 3 3x 1. 2. c)2 x x 3 3 x 1 2 x 2 x 3 3x 1 0 2 x 2 (1 3) x ( 3 1) 0 (a 2; b 1 . d )2 x 2 m 2 2(m 1) x(m laø haèng soá). 3; c 1 3). Baøi 11 (c,d) Tr 42 SGK c)2 x 2 x 3 3 x 1. d )2 x 2 m 2 2(m 1) x(m laø haèng soá) Giaûi 2 c)2 x x 3 3 x 1. 2 x 2 x 3 3x 1 0. d )2 x 2 m 2 2(m 1) x. 2 x 2 (1 3) x ( 3 1) 0. 2 x 2 m 2 2(m 1) x 0. (a 2; b 1 b> HS tự ghi. 2 x 2 2(m 1) x m 2 0 (a 2; b 2(m 1); c m 2 ). Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 3; c 1 3). 1.
<span class='text_page_counter'>(107)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013. Baøi 12 : Giaûi caùc phöông trình sau: -GV: Yeâu caàu HS thaûo luaän nhoùm b)5x 2 20 0. c)0,4 x 2 1 0. -HS: thaûo luaän nhoùm -Keát quaû: b)5 x 2 20 0. Baøi 12 : Giaûi caùc phöông trình sau: b)5x 2 20 0. 5x 2 20. c)0,4 x 2 1 0. x 2 4 x 2 c)0,4 x 2 1 0(*). d )2 x 2 2 x 0 e)0,4 x 2 1,2 x 0 -Giaûi2 b)5x 20 0. ta coù: 0,4x 2 0x. d )2 x 2 2 x 0. 5 x 2 20. 0,4 x 2 1 0x pt(*) voâ nghieäm d )2 x 2 2 x 0 x (2 x 2) 0. e)0,4 x 2 1,2 x 0. x 0 x 0 x 2 2 x 2 2 2 e)0,4 x 1,2 x 0 2. 4 x 12 x 0 4 x ( x 3) 0. -HS: Ta coù: a) x 2 8x 2. ( x 4)2 14 x 4 14 1 3. x 4 14 b) x 2 2 x . 1 3. x 2 2 x.1 1 1 . 1 3. 4 3 4 1 x 1 2 3 3 ( x 1)2 . x 1 2. 0,4 x 2 1 0x pt(*) voâ nghieäm d )2 x 2 2 x 0 x 0 x 0 x 2 2 x 2 2 Vaäy phöông trình coù 2 nghieäm. e)0,4 x 2 1,2 x 0. x 2 2.x.4 16 16 2. b) x 2 2 x . ta coù: 0,4x 2 0x. x (2 x 2) 0. x 0 x 3 Baøi 13 SGK Tr 43 a) x 2 8x 2. x 2 4 x 2 Vaäy phöông trình coù 2 nghieäm. c)0,4 x 2 1 0(*). 1 3. 4 x 2 12 x 0 4 x ( x 3) 0 x 0 x 3 Vaäy phöông trình coù 2 nghieäm. Baøi 13 SGK Tr 43 a) x 2 8x 2 -Giaûi2 a) x 8x 2 x 2 2.x.4 16 16 2 ( x 4)2 14 x 4 14 x 4 14. Họat động 5 : Hướng dẫn về nhà ( 2 phút ) +Học bài theo vở ghi và SGK +BTVN: caùc baøi taäp trong SBT +Chuẩn bị bài mới Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 1.
<span class='text_page_counter'>(108)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013 Ngày soạn: 23/ 2/ 2012 Ngaøy daïy: Tuaàn 26. §4. CÔNG THỨC NGHIỆM CUÛA PHÖÔNG TRÌNH BAÄC HAI. Tieát 52. I. Muïc tieâu: Hs biết được khi nào thì trình bậc hai có hai nghiệm phân biệt, vô nghiệm, nghiệm kép. HS có kỹ năng giải phương trình bậc hai, biết đoán nhận khi nào thì denta >0 II. Chuaån bò cuûa giaùo vieân vaø hoïc sinh: - GV: Giáo án, bảng phụï, phấn màu, thước, máy tính bỏ túi. - HS: Chuẩn bị, bảng nhóm, bút viết, máy tính bỏ túi, thức kẻ .. III. Tieán trình baøi daïy: HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ Họat động 1 : Công thức nghiệm ( 20 phút ) -GV: Theo các bước khi giải phương trình 2x2 -8x +1 = 0 ở ví dụ 3 bài 3 hãy biến đổi phương (1) trình : ax 2 bx c ax2 + bx + c = 0(1) b c x 2 x (vì a 0) ? chuyeån c sang …. a. a. b b b c ( )2 ( )2 2a 2a 2a a b b 2 x 2 x. 2a vaø ( x b )2 b 4ac (2) ? Tách hạng tử a 2a 4 a2 theâm vaøo hai veá cuøng moät bieåu -HS: chuù yù nghe. thức nào. x 2 2.x.. ? Chia hai veá cho …. -GV: Hướng b2 4ac .. daãn. tieáp:. Ñaët. 1/ Công thức nghiệm: Biến đổi phương trình tổng quát.. ax 2 bx c 0(a 0)(1). ax 2 bx c b c x 2 x (vì a 0) a a b b b c x 2 2.x. ( )2 ( )2 2a 2 a 2a a b b2 4ac ( x )2 (2) 2a 4a2 người ta ký hiệu =b2 4ac(đenta) Neáu >0 thì pt(2) suy ra. -Bây giờ người ta dùng phương trình (2), ta xét mọi trường hợp có 2 thể xảy ra đối với b 4ac. để suy ra khi nào thì phương trình coù nghieäm. Neáu >0 thì pt(2) suy ra -GV: Yeâu caàu HS laøm ?1 b b2 4ac 2 x b 4ac >0 thì ? Neáu 2a 2a phöông trình(2) suy ra do đó pt(1) có hai nghiệm ? Do đó phương trình (1) có hai b b x1= ; x2 nghieäm …… 2a 2a. b2 4ac =0. GHI BAÛNG. Neáu =0 thì pt(2) suy ra. ? Neáu thì b x 0 do đó pt(1) có phöông trình (2) suy ra …. 2a ? Do đó phương trình (1) có b nghieäm keùp: x1=x2=nghieäm gì. 2a 2 b 4 ac ? Neáu <0 => Neáu <0 thì pt (1) voâ nghieäm phöông trình (1) voâ nghieäm Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. b b2 4ac x 2a 2a do đó pt(1) có hai nghiệm b b ; x2 2a 2a Neáu =0 thì pt(2) suy ra b x 0 do đó pt(1) có 2a b nghieäm keùp: x1=x2=2a Neáu <0 thì pt (1) voâ nghieäm x1=. * Toùm laïi: (SGK). 1.
<span class='text_page_counter'>(109)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013 Họat động 2 : Aùp dụng (15 phút ). Ví duï: Gpt 3x2 + 5x -1 = 0 ? Xaùc ñònh caùc heä soá a, b, c 2. ? Tính b 4ac = … ? lôn hay nhoû hôn 0 ? Phöông trình coù nghieäm nhö theá naøo.. ? Yêu cầu HS hoạt động nhóm ?3 a)5x 2 x 2 0. b)4 x 2 4 x 1 0. -HS: a = 3; b = 5; c= -1. b2 4ac =52 -4.3.(-1) =25+12=37>0=> >0=>phöông trình coù hai nghieäm phaân bieät.. x1 . 5 37 5 37 ; x2 6 6. -HS: hoạt động. Kết quả:. 2/ Aùp duïng: Ví duï: Gpt 3x2 + 5x -1 = 0 (a = 3; b = 5; c= -1) --Giaûi— * Tính b 4ac =52 -4.3.(-1) =25+12=37>0=> >0=>phöông trình coù hai nghieäm phaân bieät. 2. x1 . 5 37 5 37 ; x2 6 6. a)5x 2 x 2 0 (a=5;b=-1;=2) b2 4ac =(-1)2 -4.5.2 = 1 – 40 => <0 => phöông trình đã cho vô nghiệm. b)4 x 2 4 x 1 0 (a=4;b=-4;c=1). b2 4ac =(-4)2 – 4.4.1= 16 -16 = 0 => =0 => phöông. c) x 2 x 5 0. ? Qua 3 ví duï treân em coù ruùt ra chuù yù gì.. trình đã cho có nghiệm kép. ( 4) 1 x1 x 2 2.4 2 2 c) x x 5 0 (a=-1;b=1;c=5). b2 4ac = 1 – 4.(-1).5 = 1 + 20 =21 >0 => >0 => phương trình đã cho có hai nghieäm phaân bieät. 1 21 1 21 x1 ; x2 2 2. -HS: Neáu phöông trình ax2 + bx + c = 0 (a 0) coù a vaø c trái dấu, tức a.c<0 thì >0. khi đó phương trình có hai nghiệm phaân bieät.. * Chuù yù: Neáu phöông trình ax2 + bx + c = 0 (a 0) coù a vaø c trái dấu, tức a.c<0 thì >0. khi đó phöông trình coù hai nghieäm phaân bieät.. Họat động 3 : Củng cố (7 phút ). ? Phaùt bieåu laïi toùm taét keát luaän -HS: cuûa phöông trình baäc hai. -Trả lời như SGK. Baøi 15(a): Tr 45 SGK. a=7; b = -2; c = 3. a)7 x 2 2 x 3 0. b2 4ac =4 – 4.7.3 <0 => phương trình đã cho vô nghiệm. Họat động 5 : Hướng dẫn về nhà ( 2 phút ) +Học bài theo vở ghi và SGK. +BTVN: baøi 15+16 SGK vaø SBT. +Chuẩn bị bài mới. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 1.
<span class='text_page_counter'>(110)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013 Ngày soạn 1/ 3/ 2012 Tuaàn 27. Tieát 53. § LUYEÄN TAÄP. I. Muïc tieâu: Hs được củng cố khi nào thì trình bậc hai có hai nghiệm phân biệt, vô nghiệm, nghiệm kép. HS có kỹ năng giải phương trình bậc hai, biết đoán nhận khi nào thì denta >0 II. Chuaån bò cuûa giaùo vieân vaø hoïc sinh: - GV: Giáo án, bảng phụï, phấn màu, thước, máy tính bỏ túi. - HS: Chuẩn bị, bảng nhóm, bút viết, máy tính bỏ túi, thức kẻ .. III. Tieán trình baøi daïy: HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ Họat động 1 : Bài cũ ( 10 phút ) ? Phát biểu lại tóm tắt kết luận -HS: Trả lời như SGK. cuûa phöông trình baäc hai. Baøi 15: Keát quaû: Baøi 15(b,c,d): Tr 45 SGK. b)5 x 2 2 10 x 2 0. GHI BAÛNG. Baøi 15: Keát quaû: b)5 x 2 2 10 x 2 0 Tích a.c = 5.2 =10>0 phöông trình coù b)5 x 2 2 10 x 2 0 Tích a.c = 5.2 =10>0 phöông hai nghieäm phaân bieät 1 2 trình coù hai nghieäm phaân bieät c) x 2 7 x 0 1 2 1 2 2 3 c) x 2 7 x 0 c ) x 2 7 x 0 2 3 2 3 Tích a.c = 1/.2/3=1/3>0 =>phöông Tích a.c = 1/.2/3=1/3>0 trình coù hai nghieäm phaân bieät. =>phöông trình coù hai nghieäm d )1,7 x 2 1,2 x 2,1 0 phaân bieät. Tích a.c>0 => phöông trình coù hai 2 2 d )1,7 x 1,2 x 2,1 0 d )1,7 x 1,2 x 2,1 0 nghieäm phaân bieät. -GV: Nhận xét đánh giá và cho Tích a.c>0 => phương trình có ñieåm. hai nghieäm phaân bieät. Họat động 2 : Luyện tập 33 ( phút ). Baøi 16 Tr 45 SGK. Duøng coâng Bài 16: Tr 45 SGK. Dùng công thức thức nghiệm của phương trình nghiệm của phương trình bậc hai để bậc hai để giải các phương trình giaûi caùc phöông trình sau: -Giaûisau: 2 2 -HS: Leân baûng laøm a)2 x 7 x 3 0 a)2 x 7 x 3 0 (a=2; b=-7;c=3) b2 4ac =49 -24 =25>0 => >0=>phương trình đã cho có hai nghieäm phaân bieät 75 7 5 1 x1 3; x 2 4 4 2 -HS: Leân baûng laøm 2 b)6 x 2 x 5 0 b)6 x x 5 0 (a=6; b=1; c =5) b2 4ac =1 -4.6.5 <0 => <0 => phương trình đã cho vô nghiệm.. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 1.
<span class='text_page_counter'>(111)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013. c)6 x 2 x 5 0. -HS: Leân baûng laøm. d )3 x 2 5 x 2 0. -HS: Leân baûng laøm. c)6 x 2 x 5 0 (a=6;b = 1; c= -5) b2 4ac =1-4.6(-5) =1+120 =121>0 => >0 => phương trình đã cho coù hai nghieäm phaân bieät. 1 11 10 5 x1 12 12 6 1 11 12 x2 1 12 12 2 d )3 x 5x 2 0 (a=3;b=5;c=2) b2 4ac =25-4.3.2=1>0=>. e) y 2 8y 16 0. f )z2 24z 9 0. -HS: Leân baûng laøm. phöông trình coù hai nghieäm phaân bieät. 5 1 2 5 1 x1 x2 1 6 3; 6. e)y 2 8y 16 0 (a=1;b=-8;c=16). -HS: Leân baûng laøm. Baøi 24: trang 41 SGK. Hãy tìm giá trị m để phương trình coù nghieäm keùp. mx2 -2(m-1)x+m+2=0(*) ? xaùc ñònh heä soá a,b,c. b2 4ac =64-64=0=> =0=> phöông trình coù nghieäm keùp. 8 y1 y 2 4 2 2 f )z 24z 9 0 (a=1;b=-24;c=9 b2 4ac =576-36=540>0 => >0 => phöông trình coù hai nghieäm phaân bieät. 24 540 24 540 z1 ; z2 2 2. -HS: a=m; b = -2(2m-1); c=2 -Hs: =0. ? Để phương trình (*) có nghiệm 2 -HS: b 4ac =0 keùp thì …. <=>{-2(m-1)}2 -4m.2=0 <=>4{m2 -2m+1 -2m}=0 2 -GV: Haõy giaûi phöông trình baäc <=>4(m -4m +1)=0 m 2 3 hai theo m. ? löu yù ñieàu kieän m. <=> m 2 3 Họat động 3 : Hướng dẫn về nhà ( 2 phút ). +Học bài theo vở ghi và SGK. +BTVN: 25+26 SGK. +Chuẩn bị bài mới Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 1.
<span class='text_page_counter'>(112)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013 Ngày soạn: 3/ 3/ 2012 Ngaøy daïy: Tuaàn 27. § 5. CÔNG THỨC NGHIỆM THU GỌN. Tieát 54. I. Muïc tieâu: Hs nắm được công thức nghiệm thu gọn HS có kỹ năng giải phương trình bậc hai, biết đoán nhận khi nào thì dùng ' II. Chuaån bò cuûa giaùo vieân vaø hoïc sinh: - GV: Giáo án, bảng phụï, phấn màu, thước, máy tính bỏ túi. - HS: Chuẩn bị, bảng nhóm, bút viết, máy tính bỏ túi, thức kẻ .. III. Tieán trình baøi daïy: HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ Họat động 1 : Công thức nghiệm thu gọn ( 15 phút ) -GV: Đặt vấn đề: Đối với phöôngtrình ax2 + bx + c = 0 (a 0) trong nhiều trường hợp nếu đặt b = 2b’ thì việc tính toán để giải phöông trình seõ ñôn giaûn hôn. 2. ? Neáu ñaët b = 2b’ thì b 4ac 2 =4b’2 -4ac = 4(b’2 - ac). -HS: b 4ac -GV: Kí hieäu ’ = b’2 – ac thì = =4b’2 -4ac = 4(b’2 - ac). -HS: =4 ’ … ’ -GV: Yeâu caàu HS laøm ?1 ? Neáu ’>0 thì x1 = …; x2 = … -HS:. ? Neáu ’ = 0 thì …. ? Neáu ’<0 thì …. 2 b ' 4 ' b ' ' x1 2a 2 2b ' 4 ' b ' ' x2 2a 2. -HS:. x1 x 2 . 2b ' b ' 2a a. GHI BAÛNG 1/ Công thức nghiệm thu gọn: Đối với phương trình ax2 + bx + c= 0 (a 0) vaø b =2b’, ’ =b’2 -4ac. * Neáu ’>0 thì phöông trình coù hai nghieäm phaân bieät.. 2 b ' 4 ' b ' ' 2a 2 2b ' 4 ' b ' ' x2 2a 2 * Neáu ’= 0 thì phöông trình coù x1 . nghieäm keùp.. x1 x 2 . 2b ' b ' 2a a. * neáu ’<0 thì phöông trình voâ nghieäm. Công thức vừa nêu trên đây được gọi là công thức thu gọn.. -Phöông trình voâ nghieäm Họat động 2 : Aùp dụng (13 phút ). -GV: Yêu cầu HS hoạt động nhoùm ?2. Giải phương trình 5x2 +4x – 1 =0 -HS: Hoạt động nhóm. bằng cách điền vào những chỗ a= 5; b’=b:2=2; c = -1 ’ =b’2 – ac =4 +5 =9 troáng.. 2/ Aùp duïng:. ' 9 3 Nghieäm cuûa phöông trình laø: -GV: Yeâu caàu HS thaûo luaän nhoùm -HS:thaûo luaän nhoùm -Keát quaû: ?3 -Xaùc ñònh heä soá a,b, roài duøng coâng a= 3; b’=4; c = 4 Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. ? 3 Xaùc ñònh heä soá a,b, c roài duøng công thức nghiệm thu gọn giải các phöông trình: 1.
<span class='text_page_counter'>(113)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013 thức nghiệm thu gọn giải các Tính ' b '2 ac phöông trình: =16 -12 =4>0 => ’ >0 => 2 a)3x 8x 4 0 phöông trình coù hai nghieäm phaân bieät.. b)7 x 2 6 2 x 2 0. a)3 x 2 8 x 4 0 b)7 x 2 6 2 x 2 0 -Giaûi2. a)3 x 8 x 4 0 42 2 4 2 x1 ; x2 3 a= 3; b’=4; c = 4 2 3 3 3 Tính ' b ' ac a=7; b=3 2 ; c=2 2. Tính ' b ' ac. =(3 2 )2 – 7.2 =18 – 14 = 4 >0 => ’ >0 => phöông trình coù hai nghieäm phaân bieät.. x1 . 3 2 2 3 2 2 ; x2 3 3. =16 -12 =4>0 => ’ >0 => phöông trình coù hai nghieäm phaân bieät.. 42 2 4 2 ; x2 3 3 3 3 b)7 x 2 6 2 x 2 0 x1 . a=7; b=3 2 ; c=2 2 Tính ' b ' ac. =(3 2 )2 – 7.2 =18 – 14 = 4 >0 => ’ >0 => phöông trình coù hai nghieäm phaân bieät.. x1 . 3 2 2 3 2 2 ; x2 3 3. Họat động 3 : Củng cố (15 phút ). -HS: Baøi 17 : SGK trang 49. Baøi 17 : SGK trang 49. giaûi Xaùc ñònh heä soá a,b,c roài duøng coâng phöông trình thức nghiệm thu gọn giải các a= 4; b’=2; c = 1 a)4 x 2 4 x 1 0 2 phöông trình: Tính ' b ' ac b)13852 x 2 14 x 1 0 2 a)4 x 4 x 1 0 =4 -4 =0 => ’ =0 => phöông -Giaûitrình coù nghieäm keùp a= 4; b’=2; c = 1 2. b)13852 x 14 x 1 0. x1 x 2 . 2 1 4 2. a= 13582; b’=-7; c = 1 2. 2. Tính ' b ' ac =4 -4 =0 => ’ =0 => phöông trình coù nghieäm keùp. Tính ' b ' ac 2 1 x1 x 2 =49 - 13582 <0 => ’ <0 => 4 2 phöông trình voâ nghieäm a= 13582; b’=-7; c = 1 2. Tính ' b ' ac =49 - 13582 <0 => ’ <0 => phöông trình voâ nghieäm Họat động 4 : Hướng dẫn về nhà ( 2 phút ). +Học bài theo vở ghi và SGK. +BTVN: Từ 18 – 24 SGK +Chuẩn bị bài mới. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 1.
<span class='text_page_counter'>(114)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013 Ngày soạn: 5/3 2012 Ngaøy daïy: Tuaàn 28. § LUYEÄN TAÄP. Tieát 55. I. Muïc tieâu: Hs được công thức nghiệm thu gọn HS có kỹ năng giải phương trình bậc hai bằng công thức thu gọn, ý thức được khi nào thì sử dụng ' II. Chuaån bò cuûa giaùo vieân vaø hoïc sinh: - GV: Giáo án, bảng phụï, phấn màu, thước, máy tính bỏ túi. - HS: Chuẩn bị, bảng nhóm, bút viết, máy tính bỏ túi, thức kẻ .. III. Tieán trình baøi daïy: HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY Họat động 1 : Bài cũ ( 5phút ) ? Nêu công thức thu gọn. ? Aùp duïng laøm baøi 20(b). HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ. -HS: Trả lời như SGK. Ta coù : 2x2 + 3 =0 <=> 2x2 = -3 (voâ lyù) Vaäy phöông trình voâ nghieäm.. Họat động 2 : Luyện tập (38 phút ). Baøi 20: Giaûi caùc phöông trình -Ba HS leân baûng cuøng moät luùc 2 a) a)25 x 16 0 (1). c)4,2 x 2 5,46 x 0 (2). d )4 x 2 2 3 x 1 ? Haõy xaùc ñònh heä soá. 3 (3). GHI BAÛNG. (1) 25 x 2 16 16 4 x 2 x 25 5 c) (2) x (4,2 x 5,46) 0. x 0 x 5,46 1,3 4,2 z d) (3) 4 x 2 2 3x 1 3 0. Baøi 20: Giaûi caùc phöông trình a)25 x 2 16 0 (1). c)4,2 x 2 5,46 x 0 (2) d )4 x 2 2 3 x 1 . 3 (3). -Giaûi(1) 25 x 16 2. 16 4 x 2 x 25 5 (2) x(4,2 x 5,46) 0 x 0 x 5,46 1,3 4,2. a 4; b ' 3; c 3 1. (3) 4 x 2 2 3 x 1 3 0. ' ( 3)2 4( 3 1). a 4; b ' 3; c 3 1. 3 4 3 4 7 4 3 ? Biểu diễn ' dưới dạng bình ( 3 2)2 0 phöông cuûa moät toång. phöông trình coù hai nghieäm phaân bieät: 3 3 2 1 4 2 3 3 2 1 3 x2 4 2. x1=. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. ' ( 3)2 4( 3 1) 3 4 3 4 7 4 3 ( 3 2)2 0 phöông trình coù hai nghieäm phaân bieät: 3 3 2 1 4 2 3 3 2 1 3 x2 4 2. x1=. 1.
<span class='text_page_counter'>(115)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013. Baøi 22: Khoâng giaûi phöông trình, haõy cho bieát moãi phöông trình sau coù bao nhieâu nghieäm a)15x 2 4 x 2005 0 19 2 b) x 7 x 1890 0 5 ? Căn cứ vào đâu để biết mỗi phöông trình treân coù bao nhieâu nghieäm. ? Haõy tính tích ac. Baøi 22: Khoâng giaûi phöông trình, haõy cho bieát moãi phöông trình sau coù bao nhieâu nghieäm a)15x 2 4 x 2005 0 19 2 b) x 7 x 1890 0 5 -HS: Dựa vào tích a.c. -Giaûi-Neáu a.c<0 thì phöông trình coù a) hai nghieäm phaân bieät. Ta coù: ac = 15.(-2005) <0 => a) phương trình đã cho có hai -HS: Ta coù: ac = 15.(-2005) <0 nghieäm phaân bieät. => phương trình đã cho có hai 19 .1890 0 nghieäm phaân bieät. b) Ta coù: ac = 5 b) 19 2 => phöông trình coù hai nghieäm b) x 7 x 1890 0 19 5 .1890 0 phaân bieät. -HS: Ta coù: ac = 5 Baøi 24 SGK trang 50. => phöông trình coù hai nghieäm Cho phaùt trieån (aån x) phaân bieät. x 2 2(m 1) x m 2 0 Baøi 24 SGK trang 50. a) Tính ' Cho phaùt trieån (aån x) b) Với giá trị nào của m thì x 2 2(m 1) x m 2 0 phöông trình coù hai nghieäm phaân -HS: ' = {-(m-1)}2 –m2 a) Tính ' bieät? Coù nghieäm keùp. Voâ nghieäm b) Với giá trị nào của m thì phương =– 2m + 1 -Giaûitrình coù hai nghieäm phaân bieät? Coù a) Ta coù : ' = {-(m-1)}2 –m2 nghieäm keùp. Voâ nghieäm =– 2m + 1 ? Để phương trình có hai nghiệm b) Để phương trình có hai nghiệm -HS: … thì ' >0 phaân bieät thì … phaân bieät thì : ' >0 <=> – 2m + 1 >0 <=> – 2m + 1 >0 <=>2m<1 <=> m<1/2 <=>2m<1 <=> m<1/2 Vậy với m <1/2 thì phương Vậy với m <1/2 thì phương trình trình coù hai nghieäm phaân bieät. coù hai nghieäm phaân bieät ? để phương trình có nghiệm kép -HS: ' =0 *Để phương trình có nghiệm kép <=> -2m – 1 = 0 thì …. thì: ' =0 <=> -2m – 1 = 0 <=> 2m = 1 <=> m = ½ <=> 2m = 1 <=> m = ½ Vậy mới m = ½ thì phương Vậy mới m = ½ thì phương trình trình coù hai nghieäm phaân bieät. coù hai nghieäm phaân bieät. ? để phương trình vô nghiệm thì … -HS: ' <0 <=> -2m -1<0 Để phương trình vô nghiệm thì: <=> 2m>-1 <=> m>-1/2 ' <0 <=> -2m -1<0 Vậy với m > -1/2 thì phương <=> 2m>-1 <=> m>-1/2 trình đã cho vô nghiệm. Vậy với m > -1/2 thì phương trình đã cho vô nghiệm. Họat động 3 : Hướng dẫn về nhà ( 2 phút ) +Học bài theo vở ghi và SGK. +BTVN: baøi 21 + 23 SGK + baøi taäp trong saùch baøi taäp. +Chuẩn bị bài mới Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 1.
<span class='text_page_counter'>(116)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013 Ngày soạn: 17/3/2012 Giảng: Tiết 56:. HỆ THỨC VI - ÉT VÀ ỨNG DỤNG. A. MỤC TIÊU: - Kiến thức: HS nắm vững các hệ thức Vi-ét vận dụng được những ứng dụng của hệ thức Vi-ét như: + Biết nhẩm nghiệm của pt bậc hai trong các trường hợp: a + b + c = 0 ; a - b + c = 0 hoặc trường hợp tổng và tích của hai nghiệm là những số nguyên với GTTĐ không quá lớn. + Tìm được hai số biết tổng và tích của chúng. - Kĩ năng : HS vận dụng thành thạo để giải bài tập. - Thái độ : Rèn tính cẩn thận, rõ ràng. B. CHUẨN BỊ CỦA GV VÀ HS: - Giáo viên : Bảng phụ, máy tính bỏ túi. - Học sinh : Ôn tập công thức nghiệm tổng quát của pt bậc hai. Máy tính bỏ túi. C. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC: 1. Kiểm tra: - Kiểm tra việc làm bài tập ở nhà và việc chuẩn bị bài mới của HS. 2.Bài mới: HOẠT ĐỘNG CỦA GV. HOẠT ĐỘNG CỦA HS. - GV ĐVĐ vào bài: 1. HỆ THỨC VI ÉT : Nêu công thức nghiệm tổng quát của pt bậc hai nếu > 0 ; = 0 các công thức này có đúng không ? - Yêu cầu HS làm ?1. ?1. Tính x1 + x2 ; x1. x2. Nửa lớp tính x1 + x2 ; Nửa lớp tính b b 2b b x1. x2. 2a 2a 2a a x1+x2 . -GV nhận xét bài làm của HS rồi nêu: − b+ √ Δ − b −√ Δ x1. x2 = . * Định lí Vi-ét: 2a 2a Nếu x1 và x2 là 2 nghiệm của pt: = 2 ax2 + bx + c = 0 (a 0) thì: 2 2 2. b x x 1 2 a x .x c 1 2 a. . ( b) b b 4ac 4ac c 2 2 4a 4a 2 4a a. - HS đọc lại hệ thức SGK.. - Yêu cầu HS làm bài tập: Các pt sau có nghiệm, tính tổng và tích các b 9 nghiệm (không giải pt). a) x1 + x2 = − = . a 2 c 2 a) 2x2 - 9x + 2 = 0. =1 . x1. x2 = = 2 a 2 b) -3x + 6x - 1 = 0. b −6 =2 . b) x1 + x2 = − = a −3 c −1 1 = . x1. x2 = = a −3 3 ?2. 2x2 - 5x + 3 = 0 a) a = 2 ; b = - 5 ; c = 3. a+b+c=2-5+3=0. - Yêu cầu HS hoạt động nhóm ?2, ?3. Nửa lớp làm ?2, Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 1.
<span class='text_page_counter'>(117)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013. Nửa lớp làm ?3.. - GV đưa tổng quát lên bảng phụ. * Nếu pt: ax2 + bx + c = 0 (a 0) Có a + b + c = 0 thì pt có một nghiệm là x 1 c = 1, x2 = a * Nếu pt: ax2 + bx + c = 0 (a 0) Có a - b + c = 0 thì pt có một nghiệm là x 1 c =- 1, x2 = a - Yêu cầu làm ?4.. - Yêu cầu HS làm bài 26.. b) Thay x1 = 1 vào pt: 2.12 - 5.1 + 3 = 0 x1 = 1 là 1 nghiệm của pt. c) Theo hệ thức Vi ét: c c 3 x1. x2 = , có x1 = 1 x2 = = . a a 2 ?3. Cho pt: 3x2 + 7x + 4 = 0 a) a = 3 ; b = 7 ; c = 4. a-b+c=3-7+4=0 b) Thay x1 = - 1 vào pt: 3. (-1)2 + 7. (-1) + 4 = 0 x1 = -1 là 1 nghiệm của pt. c) Theo hệ thức Vi ét: c c x1. x2 = ; có x1 = -1 x2 = =a a 4 3 Đại diện một nhóm lên bảng trình bày ?4: Tính nhẩm nghiệm các pt a) -5x2 + 3x + 2 = 0 có a + b + c = -5 + 3 + 2 = 0 c 2 x1 = 1 ; x2 = =. a 5 b) 2004x2 + 2005x + 1 = 0 a - b + c = 2004 - 2005 + 1 = 0 c 1 x1 = -1 ; x2 = =. a 2004. - GV ĐVĐ vào bài. 2. TÌM HAI SỐ BIẾT TỔNG VÀ TÍCH Tìm hai số biết tổng của chúng bằng S và CỦA CHÚNG: tích của chúng bằng P. Chọn ẩn số và lập phương trình bài toán. Gọi số thứ nhất là x thì số thứ hai là (S - x) Tích hai số bằng P, ta có pt: - Nghiệm của pt là hai số cần tìm. x. (S - x) = P x2 - Sx + P = 0. Vậy: Kết luận SGK- tr52 pt có nghiệm nếu = S2 - 4P 0 Nếu hai số có tổng bằng S và tích bằng P thì - HS đọc kết luận SGK. 2 hai số đó là hai nghiệm của phương trình x – Sx+ P = 0 - Yêu cầu HS đọc VD1- SGK. - Làm ?5. (trả lời miệng).. ?5. Hai số cần tìm là nghiệm của pt: x2 - x + 5 = 0. = - 19 < 0 vô nghiệm. - Yêu cầu HS hoạt động nhóm VD2 rồi áp không có số nào. dụng làm bài 27 SGK- tr53 CỦNG CỐ - Phát biểu hệ thức Viét, viết công thức nghiệm của hệ thức Viét. - Làm bài 25- SGK tr50 Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 1.
<span class='text_page_counter'>(118)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013 4.HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ: - Học thuộc hệ thức Viét và cách tìm 2 số biết tổng và tích. - Nắm vững cách nhẩm nghiệm. - Làm bài tập: 26,27,28 SGKtr53 ; 35, 36 SBT. _______________________________________ Soạn: 18/ 3/2012 Tiết 57:. LUYỆN TẬP. A. MỤC TIÊU: - Kiến thức: Củng cố hệ thức Vi-ét. - Kĩ năng : Rèn luyện kĩ năng vận dụng hệ thức Vi-ét để: + Tính tổng, tích các nghiệm của pt. + Nhẩm nghiệm của pt trong các TH có a + b + c = 0 , a - b + c = 0 hoặc qua tổng, tích của hai nghiệm (nếu 2 nghiệm là những số nguyên có GTTĐ không quá lớn). + Tìm hai số biết tổng và tích của nó. + Lập pt biết 2 nghiệm của nó. + Phân tích đa thức thành nhân tử nhờ nghiệm của đa thức. - Thái độ : Rèn tính cẩn thận, rõ ràng. B. CHUẨN BỊ CỦA GV VÀ HS: - Giáo viên : Bảng phụ, máy tính bỏ túi. - Học sinh : Máy tính bỏ túi. C. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC: 1. Kiểm tra: - HS1: Phát biểu hệ thức Viét. Chữa bài tập 36 (a,b,e) 43 SBT.. Bài 36: a) 2x - 7x + 2 = 0 = (-7)2 - 4.2.2 = 33 > 0 7 x1 + x2 = ; x1. x2 = 2 b) 2x2 + 9x + 7 = 0 có a - b + c = 2 - 9 + 7 = 0 pt có nghiệm −9 x1 + x2 = ; x1. x2 = 2 c) 5x2 + x + 2 = 0 = 1 - 4.5.2 = - 39 < 0 pt vô nghiệm. 2. - HS2: Nêu cách nhẩm nghiệm của pt bậc hai. Chữa bài tập 37 (a,b) 43SBT.. - GV nhận xét, cho điểm.. 2 2. = 1.. 7 . 2. Bài 37: a) 7x2 - 9x + 2 = 0 có : a + b + c = 7 + (-9) + 2 = 0 c 2 x1 = 1 ; x2 = = . a 7 b) 23x2 - 9x - 32 = 0 có: a - b + c = 23 - (-9) + (-32) = 0 c 32 x1 = - 1 ; x2 = = . a 23. 3. Bài mới: HOẠT ĐỘNG CỦA GV Bài 30 <54 SGK>.. HOẠT ĐỘNG CỦA HS Bài 30:. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 1.
<span class='text_page_counter'>(119)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013 Tìm m để pt có nghiệm , rồi tính tổng và tích Phương trình có nghiệm khi 0 / các nghiệm theo m? '= 12 - m = 1 - m 2 a) x -2x + m = 0 pt có nghiệm: 0 pt có nghiệm khi nào ? 1 - m 0 m 1. Theo Viét có: −b x1 + x2 = =2 a c x1. x2 = =m a b) x2 + 2(m - 1)x + m2 = 0 ' = (m - 1)2 - m2 = -2m + 1 pt có nghiệm ' 0 1 -2m + 1 0 m . 2 - Tương tự yêu cầu 1 HS làm phần b. theo Viét: b) x2 + 2(m - 1)x + m2 = 0 −b x1 + x2 = = -2 (m - 1) a c x1. x2 = = m2. a. - Bài 31-SGK tr54 Tính nhẩm nghiệm các pt Yêu cầu HS hoạt động theo nhóm. Nửa lớp làm câu a, c.. Nửa lớp làm câu b, d.. - HS hoạt động nhóm giải bài tập. Bài 31: a) 1,5x2 - 1,6x + 0,1 = 0 có a + b + c = 1,5 - 1,6 + 0,1 = 0 c 0,1 1 = x1 = 1 ; x2 = = . a 1,5 15 b) √ 3 x2 - (1 - √ 3 )x - 1 = 0 có a - b + c = √ 3 + 1 - √ 3 - 1 = 0 c 1 √3 = x1 = -1 ; x2 = = . a √3 3. √ 3 )x2 + 2 √ 3 x - (2 + 3 ) = 0 có: a + b + c = 2- 3 +2 √ 3 -2- √ 3 = 0 c) (2 -. x1 = 1 ; x2 =. GV y/c đại diện các nhóm lên trình bày Và chấm điểm. c a. (2 3) 2 3 2 3. . . 2. d) (m - 1)x2 - (2m + 3)x + m + 4 = 0 với m 1: có a + b + c = m - 1 - 2m - 3 + m +4=0. m4 x1 = 1 ; x2 = m 1 Bài 32 <54 SGK>. - Nêu cách tìm. - áp dụng giải bài tập.. c) GV gợi ý: u - v = u + (-v) = 5. Bài 32: b) S = u + v = - 42. P = u. v = - 400 u và v là nghiệm của pt: x2 + 42x - 400 = 0 ' = 212 - (- 400) = 841. √ Δ' = 29. x1 = - 21 + 29 = 8. x2 = -21 - 29 = - 50. Vậy u = 8 ; v = - 50.. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 1.
<span class='text_page_counter'>(120)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013 u.v = 24 u. (-v) = - 24. Vậy u và (-v) là nghiệm của pt nào ?. Bài 33 <54>. (Bảng phụ). GV đưa bài chứng minh lên bảng phụ.. c 2 b x x a a . ax2 + bx +c = a c 2 b x a x a =a x 2 ( x1 x2 ) x x1.x2 = a. ( x 2 x1.x) ( x2 .x x1.x2 ) = a. = = a (x - x1) (x - x2).. c) Có S = u + (-v) = 5 ; P = u. (-v) = -24 Vậy u và (-v) là nghiệm của pt: x2 - 5x - 24 = 0 = 25 + 96 = 121 √ Δ = 11 5+ 11 5 − 11 =8 ; x2 = =−3 . x1 = 2 2 Vậy u = - 3 ; - v = 8 u = - 3 ; v = - 8. Bài 33: - HS theo dõi GV hướng dẫn chứng minh. Áp dụng: Phân tích thành nhân tử: 2x2 - 5x + 3 Pt: 2x2 - 5x + 3 = 0 có a + b + c = 0 3 x1 = 1 ; x2 = . 2 3 2x2 - 5x + 3 = 2 (x - 1) (x ) 2 = (x - 1) (2x - 3).. 4.HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ: - Làm bài tập: 39, 40 (c, d) 41, 42 <44 SBT>. - Ôn tập giờ sau kiểm tra 1 tiết.. Ngày soạn :. Ngaøy soạn: 20/ 3/ 2012 Tuaàn 30 - Tieát 58 : BAØI 7 : PHÖÔNG TRÌNH QUY VEÀ PHÖÔNG TRÌNH BAÄC HAI A.Muïc tieâu - Kiến thức : Hs biết cách giải một số dạng phương trình quy về phương trình bậc hai như : phương trình trùng phương , phương trình chứa ẩn ở mẩu , một vài dạng phương trình bậc cao có thể đưa về phương trình tích hoặc giải được nhờ ẩn phụ Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 1.
<span class='text_page_counter'>(121)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013 - Hs ghi nhớ khi giải phương trình chứa ẩn ở mẩu trước hết phải tìm điều kiện của ẩn và phải kiểm tra đối chiếu điều kiện để chọn nghiệm thoả mãn điều kiện đó - Kỹ năng : Hs được rèn luyện kỹ năng phân tích đa thức thành nhân tử để giải phương trình tích B. DUÏNG CUÏ DAÏY HOÏC GV : SGK , Baûng phuï, phaán maøu ,phieáu hoïc taäp ,maùy tính boû tuùi , HS : SGK , bảng nhóm , máy tính bỏ túi , thứơc thẳng , Oân tập cách giải phương trình chứa ẩn ở maåu vaø phöông trình tích C. CÁC HOẠT ĐỘNG TRÊN LỚP I. ỔN ĐỊNH LỚP (1ph) II. KIEÅM TRA ( ph) III. DẠY BAØI MỚI GV : ta đã biết cách giải các phương trình bậc hai . trong thực tế , có những phương trình không phải là phương trình bậc hai , nhưng có thể giải được bằng cách quy về phương trình bậc hai . Ta xét phương trình truøng phöông HOẠT ĐỘNG GV HOẠT ĐỘNG HS NỘI DUNG Ta xeùt phöông trình truøng HS : Ta coù theå ñaët aån phuï , 1. Phöông trình truøng phöông phöông. đặt x2 = t thì ta đưa được Phöông trình truøng phöông laø phöông trình coù daïng ax4 + bx2 + c = 0 (a 0) GV giới thiệu : phương phöông trình truøng phöông Nhaän xeùt : Phöông trình treân khoâng trình truøng phöông laø veà daïng phöông trình baäc phaøi laø phöông trình baäc hai , song ta phöông trình coù daïng hai roài giaûi. 4 2 coù theåñöa noù veà phöông trình baäc hai ax + bx + c = 0 ( a 0 ¿ Moät HS leân baûng trình baøy 2 4 2 baèng caùch ñaët aån phuï −13 ¿ − 4 .1 . 36 ví duï : 2x -3x + 1 = 0 4 ¿ a) ?1 : Ñaët x2 = t 0 ¿ . 5x – 16 = 0 Δ=25 => √ Δ=5 4t2 + t -5 = 0 4x4 + x2 = 0 ¿ Coù a+ b + c = 4+ 1 -5=0 Δ=¿ −5 GV hỏi : làm thế nào để (TMĐK t 0 ¿ . => t1 = 1 (TM) ; t2 = (loại) 4 giải được phương trình HS hoạt động theo nhóm. => t1 = x2 =1 => x1,2 = ±1 truøng phöông ? b) Ñaët x2 = t 0 ¿ . Ví duï 1 : Giaûi phöông 3t2 +4 t + 1 = 0 trình : Coù a- b + c = 3 -4+ 1 = 0 x4 – 13x2 + 36 = 0 1 Giaûi : ñaët x2 = t.ÑK : t => t1 = -1 (loại ) ; t2 = (loại) 3 0 Phöông trình voâ nghieäm. Phương trình trở thành : c) t2 – 5t + 6 = 0 . ÑK : (t 0 ¿ . T2 – 13t + 36 = 0. coù 2 + 3 = 5 vaø 2.3 = 6 GV yeâu caàu HS giaûi => t1 = 2 vaø t2 = 3 (TM) phöông trình aån t. => t1 = x2 =2 => x1,2 = ± √ 2 Sau đó GV hướng dẫn t1 = x2 =3 => x1,2 = ± √3 tieáp. d) t2 – 9t = 0. . ÑK : (t 0 ¿ . t1 = x2 = 4 => x t(t – 9) = 0. ❑1,2 = ± 2 t1 = 0 vaø t2 = 9(TM) t2 = x2 = 9 => x3,4 t1 = x2 =0 => x1 =0 = ±3 t1 = x2 =9 => x1,2 = ±3 Vaäy phöông trình coù 4 nghieäm : 2. Phương trình chứa ẩn ở mẫu thức x1 = -2 ; x2 = 2 ;x3 = VD : phương trình chứa ẩn ở mẩu thức -3 ; x4 = 3 Muốn giải phương trình chứa ẩn ở mẫu GV yêu cầu HS hoạt thức ta làm như sau : động nhóm làm ?1. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 1.
<span class='text_page_counter'>(122)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013 Bước 1 : tìm điều kiện xác định của phöông trình Bước 2 : quy đồng mẫu thức hai vế rồi khử mẩu thức Bước 3 : Giải phương trình vừa nhận được Bước 4 : trong các giá trị vừa tìm được của ẩn , loại các giá trị không thỏa mản điều kiện xác định , các giá trị thoả mản HS : với phương trình chứa ñieàu kieännxaùc ñònh laø nghieäm cuûa phöông ẩn ở mẫu, ta cần thêm trình đã cho bước 6 Tìm ñieàu kieän xaùc ñònh cuûa 2−x phöông trình . ?2 : b) x+ 2 ¿ +3= ❑ Sau khi tìm được các giá trị ❑ x −5 không thoả mãn điều kiện ĐK : x 5 ; x ≠ 2 xác định , các giá trị thoả (x + 2)(2 –x) + 3(x – 5)(2 – x) = 6( x – 5) maõn ñieàu kieän xaùc ñònh laø <=> 4 – x2 – 3x2 + 21x – 30 = 6x – 30 nghieäm cuûa phöông trình <=> 4x2 – 15x – 4 = 0 đã cho. ¿ Δ=225+64=289 HS : x ±3 . => √ Δ=17 . Moät HS leân baûng trình baøy. 2 15+ 7 2 x – 3x + 6 = x + 3 x1= =4 4 ¿ = − x − x +2 ( x+ 1)(x +2)¿ 8 ❑ <=> x2 – 4x + 3 = 0 x +1 15 −7 1 x 2= =− Coù a + b + c = 1 – 4 + 3 = 0 8 4 c GV cho phöông trình c X = 1 (TMÑK) ; x = 1 2 2 a x −3 x+ 6 1 ÑK ; x ≠ −1 ; x ≠ −2 . = 2 = 3 (loại ) x −3 x −9 4(x + 2) = -x2 – x + 2 Vaä y nghieä m cuû a phöông Với phương trình chứa ẩn <=> 4x + 8 + x2 + x – 2 = 0 trình laø : x = 1. ở mẫu thức, ta cần làm <=> x2 + 5x + 6 = 0 Hai HS leâ n baû n g laø m . thêm những bước nào so Coù (-2) + 9-3) = -5 HS1 laøm baøi 35(b) với phương trình không Vaø (-2).(-3) = 6 HS2 laøm baøi 35(c) chứa ẩn ở mẫu? x1 = -2 (loại) ; x2 = -3 (TMĐK) Tìm ñieàu kieän cuûa x? GV yeâu caàu HS tieáp tuïc 3. Phöông trình tích HS lớp nhận xét, chữa bài. giaûi phöông trình. Ví duï 2 : Giaûi phöông trình GV cho HS laøm baøi taäp (x + 1)( x2 + 2x – 3 ) = 0 35 caâu b, c tr 56 SGK HS : Tích baèng 0 khi trong vào vở i 36 (b) SGK tích có một nhân tử bằng 0. bà GV nhận xét chữa bài. 3 2 <=> x + 1 = 0 hoặc x2 + 2x x + 3x 2+ 2x = 0 <=> x(x + 3x + 2 ) = 0 –3=0 2 * x + 1 = 0 * x2 + 2x – 3 = <=> x1 =2 0 hoặc x + 3x + 2 *Giaûi x + 3x + 2 = 0 0 Coù a –b + c = 1 – 3 + 2 = 0 X1 = -1 coù a + b + c = 0 x2 = -1 ; x3 = -2 X2 = 1 ; x3 = -3 Giaûi 36(b) Phöông trình coù 3 nghieäm (2x2 + 3x – 5)(2x2 – x – 3) = 0 soá. <=> 2x2 + 3x – 5 = 0 Moä t HS leâ n baû n g trình baø y Ví duï 2 : Giaûi phöông Hoặc 2x2 – x – 3 = 0 2 2 (3x – 5x + 1 = 0 hoặ c x – trình *2x2 + 3x – 5 = 0 2 4 = 0 (x + 1)( x + 2x – 3 ) = 0 ( boå sung theâm hai caâu) a) 4x4 + x2 -5 = 0 b) 3x4 + 4x2 + 1 = 0 c) x4 - 5x2+ 6 = 0 d) x4 - 9x2 = 0 Lớp chia làm 4 dãy. Moãi daõy laøm moät caâu. GV cho caùc nhoùm laøm việc khoảng 2 phút , rồi yeâu caàu trình baøy baûng nhoùm. GV nhaän xeùt: phöông trình truøng phöông coù theå voâ nghieäm, 1 nghieäm , 2 nghieäm , 3 nghieäm , vaø toái ña laø 4 nghieäm.. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 1.
<span class='text_page_counter'>(123)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013 GV : Moät tích baèng 0 khi naøo ? GV hướng dẫn tiếp tục giaûi. GV yeâu caàu HS laøm baøi 36(a) tr 56 SGK. *3x2 – 5x + 1 = 0 Coù a + b + c = 2 + 3 – 5 = 0 2 −5 −5 ¿ − 4 .3 . 1=13 x 1 = 1 ; x2 = ¿ 2 2 => √ Δ= √ 13 *2x – x – 3 = 0 ¿ Coù a - b + c = 2 +1 – 3 = 0 Δ¿ 3 2 *x – 4 = 0 x3 = -1 ;x4 = 2 <=> (x – 2)(x + 2) = 0 phöông trình coù 4 nghieäm laø: GV cho HS laøm ?3 vaø baøi <=> x3 = 2 ; x4 = -2 −5 36 (b) tr 56 SGK theo x1 = 1 ; x2 = ; x3 = -1 ;x4 = Vaäy phöông trình coù 4 2 nhoùm nghieäm Nửa lớp làm ?3 5 ± √ 13 ¿ x 1,2= ; x 3,4=±2 6 Nửa lớp làm bài 36 (b) HS hoạt động nhóm SGK Đại diện hai nhóm HS trình GV nhận xét, sửa bài. baøy baøi.. IV. VAÄN DUÏNG – CUÛNG COÁ (4 PH) HOẠT ĐỘNG GV HOẠT ĐỘNG HS - Cho bieát caùch - Để giải phương trình treùng giaûi phöông trình phöông ta ñaëc aån phuï : t = x2 (t > truøng phöông 0) ; ta sẽ đưa được phương trình về - Khi giaûi phöông phöông trình baäc hai trình chứa ẩn ở - Khi giải phương trình chứa ẩn ở maåu caàn löu yù maåu ta caàn tìm ñieàu kieän xaùc ñònh những bước nào ? của phương trình và phải đối - Ta coù theå giaûi chioếu với điều kiệm để nhận moät soá phöông nghieäm trình baäc cao baèng - Ta coù theå giaûi moät soá phöông caùch naøo ? trình baäc cao baèng caùch ñöa veà phương trình tích hoặc đặtẩn phụ. 3 2. NỘI DUNG - Để giải phương trình treùng phương ta đặc ẩn phụ : t = x2 (t > 0) ; ta sẽ đưa được phương trình veà phöông trình baäc hai - Khi giải phương trình chứa ẩn ở mẩu ta cần tìm ñieàu kieän xaùc ñònh cuûa phöông trình vaø phải đối chioếu với điều kiệm để nhận nghieäm - Ta coù theå giaûi moät soá phöông trình baäc cao bằng cách đưa về phương trình tích hoặc ñaëtaån phuï. V. HƯỚNG DẪN VỀ NHAØ ( 1 ph) Học bài : Nắm vững cách giải từng loại phương trình Baøi taäp : 34 , 35 SGK tr 56 Baøi 45 , 46 , 47 SBT tr 45 ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------. Ngày soạn : 22/ 3/ 2012 Tuaàn 30 - TPPCT 59 : LUYEÄN TAÄP. A.YEÂU CAÀU TROÏNG TAÂM -Kỹ năng : rèn luyện cho hs kỹ năng giải một số dạng phương trình quy được về phương trình bậc hai : phương trình trùng phương , phương trình chứa ẩn ở mẩu , một số dạng phương trình bậc cao - Hướng dẩn hs giải phương trình bằng cách đặt ẩn phụ B. DUÏNG CUÏ DAÏY HOÏC GV : SGK , Baûng phuï, phaán maøu ,phieáu hoïc taäp ,maùy tính boû tuùi , HS : SGK , bảng nhóm , máy tính bỏ túi , thứơc thẳng , Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 1.
<span class='text_page_counter'>(124)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013 C. CÁC HOẠT ĐỘNG TRÊN LỚP I. ỔN ĐỊNH LỚP (1ph) II. KIEÅM TRA ( 10 ph) HOẠT ĐỘNG GV HOẠT ĐỘNG HS HS1 chữa bài tập 34(a, b) tr 56 HS1 chữa bài tập 34(a,b) tr 56 SGK. SGK. Giaûi caùc phöông trình truøng a) Ñaët x2 = t 0 phöông : t2-5t + 4 = 0 a) x4 – 5x2 + 4 = 0 Coù a + b + c = 1 – 5 + 4 = 0 4 2 c b) 2x – 3x – 2 = 0 t 1 =1; t 2= =4 a GV nhaän xeùt : neáu phöông => t =x 2=1 => x =± 1 trình truøng phöông coù a vaø 1 3,4 2 t 2 =x =4 => x 3,4=±2 c traùi daáu thì phöông trình có 2 nghiệm là 2 số đối b) b)Ñaët x2 = t 0 nhau. 2t2- 3t - 2= 0 HS 2 : chữa bài tập 46 (a,c) Giải phương trình tìm được 1 tr45 SBT t 1 =2; t 2=− (loại) 2 Giaûi caùc phöông trình : 2 a) t x 2 x1, 2 1 ¿ 12 8 − =1 x 2 −3 x+ 5 ¿ ± √ 2= 1 ¿ x −1 x +1 3i ( x −3)(HS2 x +2)chữxa−bà c HS nhận xét, chữa bài.. NỘI DUNG Baøi taäp 46 SBT. a)ÑK : x ±1 suy ra 12(x + 1) – 8(x – 1) = x2- 1 <=> 12x + 12 – 8x + 8 = x2 – 1 <=> x2 – 4x – 21 = 0 Δ' =4 +21=25 => √ Δ '=5 x1 = 2 + 5 = 7 (TMÑK); x2 = 2 – 5 = -3 ( TMÑK) phöông trình coù hai nghieäm laø : x1 = 7 ; x2 = -3 c) ÑK : x 3 ;x −2 suy ra x2 – 3x + 5 = x + 2. <=> x2 – 4x + 3 = 0 Coù a + b + c = 1 -4 + 3 = 0 x1 = 1 (TMÑK) c x2= =3 (loại) a phöông trình coù moät nghieäm laø x = 1.. GV nhaän xeùt cho ñieåm III. LUYEÄN TAÄP HOẠT ĐỘNG GV Baøi 37 (c,d) tr 56 SGK Giaûi phöông trình truøng phöông c) 0,3x4 + 1,8x2 + 1,5 = 0 1 −4 d) 2x2 + 1 = 2 x GV kieåm tra vieäc laøm baøi taäp cuûa HS. GV nhận xét, sửa bài, có thể cho ñieåm.. HOẠT ĐỘNG HS HS làm bài tập vào vở Hai HS leân baûng laøm. Moãi HS laøm moät caâu. b. 2x2 + 1 = ÑK : x 0 2x4 + 5x2 – 1 = 0 Ñaët x2 = t 0 2t2 + 5t – 1 = 0. 1 −4. x2. NỘI DUNG Baøi 37 (c,d) tr 56 SGK Giaûi phöông trình truøng phöông c) 0,3x4 + 1,8x2 + 1,5 = 0 Ñaët x2 = t 0 0,3t4 + 1,8t2 + 1,5 = 0 Coù a – b + c = 0,3 – 1,8 + 1,5 = 0 t1 = -1 (loại) ; c −1,5 t 2 =− = a 0,3 t2 = -5 (loại) vậy phương trình đã cho vô nghieäm. 1 −4. d) 2x2 + 1 = x2 ÑK : x 0 2x4 + 5x2 – 1 = 0 Ñaët x2 = t 0 2t2 + 5t – 1 = 0. HS nhaän xeùt baøi laøm cuûa hai baïn. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 1.
<span class='text_page_counter'>(125)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013 HS làm bài tập vào vở. Baøi 38 (b,d) tr 57 SGK Giaûi caùc phöông trình c) x3 + 2x2 – (x – 3)2 = (x – 1)(x2 – 2) x ( x −7) x x −4 −1= − d) 3 2 3. Baøi 39 (c,d) tr 57 SGK Giaûi phöông trình baèng caùch ñöa veà phöông trình tích c) (x2 – 1)(0,6x + 1) = 0,6x2 + x Nửa lớp làm câu c d) (x2 + 2x – 5)2 = (x2 - x + 5)2 Nửa lớp làm câu d. GV kiểm tra hoạt động của các nhoùm.. Baøi 40 ( a, c,d) tr 57 SGK Giaûi phöông trình baèng caùch ñaët aån phuï . a) 3(x2 + x) 2 – 2(x2 + x) – 1 = 0 GV hướng dẫn: đặt x2 + x = t Ta coù phöông trình : 3t2 – 2t – 1 = 0 Sau đó yêu cầu HS giải tiếp GV hướng dẫn tiếp. Với t1 = 1, ta có x2 + x = 1 1 1 -với t2 = , ta có : x2 + x = 3 3. Hai HS leân baûng laøm. e) <=> 2x(x – 7) – 6 = 3x – 2(x – 4) 2 <=> 2x -14x – 6 – 3x + 2x –8=0 2x2 – 15x – 14 = 0 Δ=225+ 4 . 2. 14 Δ=337 => √ Δ= √ 337 15± √ 337 => x 1,2 = 4 HS nhận xét, chữa bài. HS hoạt động theo nhóm.. Δ=25+8=33 => √ Δ= √ 33 − 5+ √33 t1 = 4 −5 − √33 t 2= <0 4 −5+ √ 33 t 1=x 2= 4 −5+ √ 33 => x 1,2 =± √ 2 Baøi 38 (b,d) tr 57 SGK b) x3 + 2x2 – x2 + 6x – 9 = x3 -2x – x2 +2 <=> 2x2 + 8x – 11 = 0 Δ '=16+22=38 −4 ± √ 38 x 1,2= 2. Baøi 39 (c,d) tr 57 SGK c) <=> (x2 – 1)(0,6x + 1) = x(0,6x + 1) <=> (x2 – 1)(0,6x + 1) - x(0,6x + d)<=> (x2 + 2x – 5)2 -(x2 - x 1) = 0 <=> (x2 – 1 - x)(0,6x + 1) = 0 + 5)2 = 0 <=> x2 – 1 – x = 0 hoặc 0,6x + 1 <=> (x2 + 2x – 5 + x2 - x + =0 5) 2 2 * x2 – 1 – x = 0 *0,6x + 1 = 0 (x + 2x – 5 + x - x + 5) = 1 0 Δ=1+4=5 <=> x 3=− 0,6 <=> (2x2 + x)(3x- 10) = 0 Baøi 1± 5 5 √ =− x 1,2= <=>2x2 + x = 0 hoặc 3x- 10 2 3 =0 40 ( a, c,d) tr 57 SGK *2x2 + x = 0 *3x- 10 = 0 HS neâu : coù a + b + c = 3 10 ❑ = x(2x+1) = 0 x 3 –2–1=0 3 c −1 1 = => t 1 = 1 ; t2 = x1 = 0 ; x2 = a 3 2 t1 = x2 + x = 1 ; t2 = x2 + x Đại diện nhóm trình 1 baøy baøi. =3 2 x +x–1=0 Δ=1+4=5 1 ± √5 ¿ x 1,2= 2 Phöông trình voâ nghieäm. 3x2 + 3x + 1 = 0 Δ = 9 – 12 = -3 < 0 Phöông trình voâ nghieäm Vaäy phöông trình coù hai nghieäm laø :. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. Ñaët. √ x=t ≥ 0. => x =t 2 Ta coù phöông trình t2 – t = 5t + 7 <=> t2 – 6t – 7 = 0 a – b + c = 1 + 6 -7 = 0 => t1 = -1 (loại ) 1.
<span class='text_page_counter'>(126)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013 GV yeâu caàu 2 HS leân baûng giaûi tieáp caùc phöông trình. ¿ x 1,2=. 1 ± √5 2. HS tự làm bài vào vở. b) x - √ x=5 √ x +7 GV kieåm tra HS laøm baøi. x x+1 − 10. =3 d) x +1 x. c =7 (TMÑK) a t2 = √ 7 => x = 49 Phöông trình coù 1 nghieäm laø : x = 49. t2 = -. Moät HS leân baûng laøm. Tìm ñieàu kieän xaùc ñònh cuûa phöông trình ? Ñaët aån phuï. Neâu phöông trình aån t. Giaûi phöông trình Hai HS leân baûng giaûi phöông trìnhaån x.. IV. HƯỚNG DẪN VỀ NHAØ ( 1 ph) Học bài : Ghi nhớ thực hiện các chú ý khi giải phương trình quy về phương trình bậc hai như khi đặc ẩn phụ cần chú ý đến điều kiện của ẩn phụ , với phương trình chứa ẩn ở mẩu phải đặc điều kiện cho tấc cả các mẩu khác 0 , khi nhận nghiệm phải đối chiếu với điều kiện Oân lại các bước giải bài toán bằng cách lập phương trình Baøi taäp : 37(a,d) , 38(a,c f) 39(a,b) 40(b) SGK tr 56 ,57. -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Ngày soạn : 25/ 3/ 2012 : Tuần 31 - TPPCT 60 : BAØI 8 : GIẢI BAØI TOÁN BẰNG CÁCH LẬP PHƯƠNG TRÌNH A.YEÂU CAÀU TROÏNG TAÂM Kiến thức : Hs biết chọn ẩn và đăc điều kiện cho ẩn - Hs biết phân tích mối liên hệ giữa các đại lượng để lập phương trình bài toán Kỹ năng : Hs biết trình bày bài giải của một bài toán bậc hai B. DUÏNG CUÏ DAÏY HOÏC GV : SGK , Baûng phuï, phaán maøu ,phieáu hoïc taäp ,maùy tính boû tuùi , HS : SGK , bảng nhóm , máy tính bỏ túi , thứơc thẳng , ôn lại các bước giải bài toán bằng cách laäp phöông trình C. CÁC HOẠT ĐỘNG TRÊN LỚP I. ỔN ĐỊNH LỚP (1ph) II. KIEÅM TRA ( ph) III. DẠY BAØI MỚI HOẠT ĐỘNG GV HOẠT ĐỘNG HS NỘI DUNG GV : Để giải bài toán bằng cách lập HS nêu ba bước thực hiện : Ví dụ ( tr 57 SGK) phương trình ta phải làm những bước . Trả lời bài toán. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 1.
<span class='text_page_counter'>(127)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013 naøo ? Ví duï ( tr 57 SGK) GV : Em hãy cho biết bài toán này thuoäc daïng naøo ? Ta cần phân tích những đại lượng nào ? GV kẻ bảng phân tích đại lượng trên baûng, yeâu caàu moät HS leân baûng ñieàn.. Một HS đọc to đề bài.. HS : Bài toán này thuộc dạng toán năng suất. Soá aùo Soá ngay’ Soá aùo Ta cần phân tích các đại may 1 may lượng : số áo may trong 1 ngay’ ngày, thời gian may, số áo. 3000 Kế hoạch X(áo) Ay00(aùo) Thực X+6(aùo) 2650(áo) HS kẻ bảng phân tích đại x lượng vào vở. hieän ngaøy HS trình baøy nhö baøi giaûi tr 2650 57, 58 SGK x +6 ngaøy Ta coù phöông trình: 3000 2650 -5 = x x +6 GV yeâu caàu HS nhìn vaøo baûng phaân HS giải phương trình được tích, trình bày bài toán. x1 = 100 (TMÑK) GV yeâu caàu moät HS leân giaûi phöông x2 = -36 (loại) trình và trả lời bài toán Trả lời : Theo kế hoạch , Sau đó GV yêu cầu HS hoạt động mỗi ngày xưởng phải may nhoùm laøm ?1 xong 100 aùo. GV kieåm tra caùc nhoùm laøm vieäc. HS hoạt động theo nhóm GV nhaän xeùt boå sung. Baøi laøm cuûa caùc nhoùm.. Baøi soá 41 tr 58 SGK (Đề bài đưa lên màn hình). GV : choïn aån soá vaø laäp phöông trình bài toán. GV yeâu caàu HS giaûi phöông trình , moät HS leân baûng trình baøy. GV hoûi : caû hai nghieäm naøy coù nhaän được không? Trả lời bài toán. Đại diện 1 nhóm trình bày baøi. Một HS đọc to đề bài. HS :. HS phaân tích baøi.. Goïi laõi xuaát cho vay moät naêm laø x% (ÑK: x > 0). Sau moät naêm caû voán laãn laõi Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. Bước 1 : Lập phương trình Choïn aån soá, ñaët ñieàu kieän thích hợp cho ẩn. Biểu diễn các đại lượng chưa biết theo ẩn và các đại lưọng đã bieát. Laäp phöông trình bieåu thò moái quan hệ giữa các đại lượng. Bước 2 : Giải phương trình. Bước 3 : Đối chiếu điều kiện. ? 1: Gọi chiều rộng của mảnh đất là x(m). ÑK : x > 0. Vậy chiều dài của mảnh đất là ( x + 4) m. Diện tích của mảnh đất là 320 m2 , ta coù phöông trình : x(x + 4) = 320 <=> x2 + 4x – 320 = 0. Δ ' =4 +320=324 √ Δ ' =18 . x1 = -2 + 18 = 16 (TMÑK) x2 = -2 – 18 = -20 (loại) Chiều rộng của mảnh đất là 16m Chiều dài của mảnh đất là 16 + 4 = 20 (m) Baøi soá 41 tr 58 SGK Goïi soá nhoû laø x số lớn là ( x + 5) Tích cuûa hai soá baèng 150. Vaäy ta coù phöông trình : X( x + 5) = 150 <=> x2 + 5x – 150 = 0 Δ=52− 4 . (−150)=625 ⇒ √ Δ=25 − 5+25 x 1= =10 2 −5 −25 x 2= =− 15 2 HS : Caû hai nghieäm naøy nhaän được vì x là một số, có thể âm, coù theå döông. Trả lời : nếu một bạn chọn sô10 thì baïn kia phaûi choïn soá 15. 1.
<span class='text_page_counter'>(128)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013. Baøi 42 tr 58 SGK (Đề bài đưa lên màn hình). GV hướng dẫn HS phân tích đề bài. Choïn aån soá. Bác Thời vay ban đầu 2000000đ, vậy sau moät naêm caû voán laãn laõi laø bao nhieâu? Số tiền này coi là gốc để tính lãi năm sau. Vậy sau năm thứ hai, cả vốn lẫn laõi laø bao nhieâu? Lập phương trình bài toán. Giaûi phöông trình.. Baøi 44 tr 58 SGK (Đề bài đưa lên màn hình). GV yeâu caàu HS choïn aån vaø laäp phương trình bài toán. Giải phương trình và trả lời.. laø : 2000000 + 2000000.x% =2000000(1 + x%) =20000(100+ x) Sau năm thứ hai, cả vốn laãn laõi laø : 20000(100+ x) + 20000(100+ x).x% =20000(100+ x)(1 + x%) =200(100 + x)2 Sau năm thứ hai, bác Thời phaûi traû taát caû 2420000ñ; ta coù phöông trình 200(100 + x)2 = 2420000. <=> (100 + x)2 = 12100. <=> /100 + x / = 110. *100 + x = 110 X1 = 10 *100 + x = -110 X2 = -210 (loại) Laõi suaát cho vay haøng naêm laø 10%.. Neáu moät baïn choïn soá -15 thì baïn kia phaûi choïn soá -10 Baøi 44 tr 58 SGK Goïi soá phaûi tìm laø x. Theo đề bài ta có phương trình : x 1 x 1 ( − ). = 2 2 2 2 x2 x 1 <=> − − =0 4 4 2 2 <=> x – x – 2 = 0 Coù a – b + c = 1 + 1 – 2 = 0 x1 = -1 ; x2 = 2 Trả lời : số phải tìm là (-1) hoặc 2.. V. HƯỚNG DẪN VỀ NHAØ ( 1 ph) Học bài : Hs lưu ý với các dạng toán có 3 đại lượng trong đó có một đại lượng bằng tích hai đại lương kia (bài toán chuyển động , bài toán năng suất , dài rộng , diện tích ….) nên phân tích các đại lượng bằng bảng thì dể lập phương trình của bài toán Baøi taäp : 45 , 46 , 47 , 48 SGK tr 49 ; baøi 51 , 56 , 57 SBt tr 46 , 47. -----------------------------------------------------------------------------------------------------------Ngày soạn : 26/ 3/ 2012 Ngaøy daïy : Tuaàn 31 - TPPCT 61 - 62 : LUYEÄN TAÄP A.YEÂU CAÀU TROÏNG TAÂM - Kỹ năng : Rèn luyện kỷ năng giải bài toán bằng cách lập phương trình qua bước phân tích đề bài , tìm ra mối liên hệ giữa các dữ kiện trong bài toán để lập phương trình - Hs biết trình bày bài giải của một bài toán bậc hai B. DUÏNG CUÏ DAÏY HOÏC GV : SGK , Baûng phuï, phaán maøu ,phieáu hoïc taäp ,maùy tính boû tuùi , HS : SGK , baûng nhoùm , maùy tính boû tuùi , C. CÁC HOẠT ĐỘNG TRÊN LỚP I. ỔN ĐỊNH LỚP (1ph) II. KIEÅM TRA (10 PH) HOẠT ĐỘNG GV HOẠT ĐỘNG HS NỘI DUNG Hs 1: Sữa bài tập 45 Baøi 45 SGK : SGK tr 59 Hs 1 : leân baûng traû baøi Gọi số tự nhiên nhỏ là x . => số tự nhiên iền Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường 1.
<span class='text_page_counter'>(129)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013 Gv kieåm tra baøi laøm cuûa moät vaøi hs. Hs 2 : leân baûng traû baøi. Hs 2 : Sữa bài 47 SGK tr 59 Gv yeâu caàu keõ baûng phân tích đại lượng , lập phöông trình , giaûi phương trình , trả lời bài toán. sau laø x + 1 Tích cuûa hai soá laø x. ( x + 1) Toång cuûa hai soá laø : x + ( x + 1) Theo đề bài ta có : x. ( x + 1) – x + ( x + 1) = 109 <=> x2 – x – 110 = 0 Δ=1+440=441 ⇒ √ Δ=21 1+21 1− 21 x 1= =11 ; x 2= =−10 2 2 Vaäy hai soá caàn tìm laø 11 vaø 12 Baøi 47 SGK V km/h T (h) S (km) 30 Baùc hieäp X + 3 30 x +3 30 Coâ lieân X 30 x ÑK : x > 0 30 30 1 Phöông trình : = x x +3 2 60(x + 3) – 60x = x(x + 3) X2 + 3x – 180 = 0 Δ=9+720 ⇒ √ Δ=27 − 3+27 − 3 −27 x 1= =12 ; x 2= =− 15 2 2 Vaäy : vaän toác xe cuûa coâ lieân laø 12 km/h Vaän toác cuûa baùc hieäp laø : 15 km/h. Gv nhaän xeùt` cho ñieåm. III. LUYEÄN TAÄP HOẠT ĐỘNG GV Baøi 59 SBT tr 47 GV treo đề bài lên bảng GV yêu cầu HS hoạt động nhóm giải bài tập đến khi lập phương trình của bài toán GV ñöa phaàn giaûi phöông trình leân maøn hình . 30.2x(x-3) + 28x.2x(x+3) = 119(x2-9) <=> 3x2 + 12x – 1071 = 0 <=> x2 + 4x – 357 = 0 Δ ’ = 4 + 357 = 361 => √ Δ' = 19 x1 = 17 x2 = -21 loại Trả lời : vận tốc của xuồng trên hồ yên laëng laø 17 km/h. HOẠT ĐỘNG HS. Hs hoạt động theo nhóm. Đại diện nhóm lên bảng trình baøy HS xem baøi giaûi treân baûng. HS ghi giải phương trình ta được x1 = 17 x2 = -21 loại Và trả lời bài toán vào vở. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. NỘI DUNG Baøi 59 SBT tr 47 Goïi V cuûa xuoàng khi ñi treân hoà yeân laëng laø x km/h (ñk :x >3) Vaän toác xuoâi doøng cuûa xuoàng laø x + 3 km/h Vận tốc ngược dòng cuûa xuoàng laø x - 3 km/h Thời gian xuôi dòng 30 30 km laø h x+3 Thời gian ngược dòng 1.
<span class='text_page_counter'>(130)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013 28 x-3 Thời gian xuồng đi 59,5 km treân maët hoà yeân laëng laø 59 ,5 119 = ta coù x 2x 30 phöông trình x+3 28 119 + = x-3 2x Baøi 46 SGK tr 59 Goïi chieàu roäng cuûa mảnh đất là x m đk : x >0 Vì dieän tích cuûa maûnh đất là 240 m2 nên 240 m chieàu daøi laø x Neáu taêng chieàu roäng 3 m vaø giaûm chieàu daøi 4m thì dieän tích khoâng đổi nên ta có phương trình 240 −4 ) = (x + 3) ( x 240 Baøi 54 sbt tr 46 28 km laø. Baøi 46 SGK tr 59 GV treo đề bài lên bảng GV : em hiểu tính kích thước của mảnh đất là gì ? Choïn aån soá ? ñôn vò ? ñieàu kieän ? Biểu thị các đại lương khàc và lập phương trình của bài toán. Hs đọc to đề HS : tính kích thước của mảnh đất tức là tính chiều dài và chiều rộng của mảnh đất. GV : yeâu caàu hs cho bieát keát quaû phöông trình. Baøi 54 sbt tr 46 GV treo đề bài lên bảng Bài toán thuộc dạng gì Có những đại lượng nào ? GV kẽ bảng phân tích đại lượng , yêu caàu hs ñieàn vaøo baûng Soá NS 1 Soá m3 ngaøy ngaøy 450 Keá x 450 x hoạch ngà m3/ngaøy y 432 Thực x – 96%.450 x − 4 hieän 4 = 432 m3/ngaøy ÑK : x > 4 Lập phương trình của bài toán GV yeâu caàu hs nhìn vaøo baûng phaân tích , trình baøy baøi giaûi Bước giải phương trình và trả lời , yêu caàu hs veà nhaø laøm tieáp. Hs tự giải phương trình Keát quaû giaûi phöông trình x1 = 12 x2 = - 15 loại vậy chiều dài của mảnh đất là 20 m chieàu roäng laø 12 m Hs đọc to đề Bài toán thuộc dạng toán năng suaát Có các đại lượng : NS 1 , ngày , soá ngaøy , soá m3 beâ toâng Hs phaân tích baûng Hs ñieàn vaøo baûng Hs leân baûng trính baøy. 1 hs đọc to đề Bài toán n có ba đại lượng : KL , TT , KLR 1 hs leân baûng trình baøy KL TT KLR 880 x Baøi : 50 SGK tr 59 Kl 1 880 x GV treo đề bài lên bảng 858 KL2 858 x-1 Gv hỏi : trong bài toán này đã cho x −1 những đại lượng nào ? Ñk x > 1 Mối quan hệ giữa chúng như thế nào ? Gv yêu cầu hs phân tích đại lượng bằng Phương trình 858 880 bảng và lập phương trình bài toán = 10 x −1 x GV thoâng baùo keát quaû Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. Baøi : 50 SGK tr 59. 1.
<span class='text_page_counter'>(131)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013 Vậy KL riêng của kim loại 1 là 8,8 g/cm3 Vậy KL riêng của kim loại 1 là 7,8 g/cm3. Hs ghi laïi keát quaû Hs trả lời Ta cần phân tích các đại lượng : thời gian hoàn thành công việc vaø naêng suaát laøm 1 ngaøy Baøi 49 SGK tr 59 Hs neâu baûng phaân tích vaø GV treo đề bài lên bảng phương trình của bài toán Ta cần phân tích những đại lượng nào ? T htcv NS Haõy laäp baûng phaân tích vaø phöông trình 1 ngaøy 1 bài toán I x x GV nhấn mạnh : với dạng yóan làm 1 x+6 chung làm riêng hay toán về vòi nuo7c1 II x +6 chảy, giữa thời gian hoàn thành công 1 2 đội 4 việc và năng suất trong 1 đơn vị thời 4 gian là hai số nghịch đảo của nhau . không được lấy thời gian HTCV của đội Phương trình 1 1 1 1 cộng với thời gian HTCV của đội II + = x x +6 4 bằng thời gian HTCV của hai đội . còn Hs nghe gv năng suất một ngày của đội 1 cộng với năng suất 1 ngày của đội 2 bằng năng suất 1 ngày của hai đội. IV. HƯỚNG DẪN VỀ NHAØ ( 1 ph) Học bài :ôn tập chương 4 , làm các câu hỏi ôn tập chương , đọc và ghi nhớ tóm tắc các kiến thức cần nhớ Baøi taäp : 51 , 52 SGK tr 59 , 60 Baøi 54 , 55 SGK tr 63. Ngµy so¹n: 2/ 4/ 2012. TiÕt 63. Thùc hµnh m¸y tÝnh bá tói. I. Môc tiªu: + HS biÕt c¸ch sö dông m¸y tÝnh bá tói CASIO fx- 220 vµ CASIO fx- 500MS +HS vận dụng thành thạo máy tính để giải phơng trình bậc hai bằng máy tính bỏ túi. II. ChuÈn bÞ : GV : M¸y tÝnh bá tói CASIO fx- 220 vµ CASIO fx- 500MS HS : M¸y tÝnh bá tói CASIO fx- 220 vµ CASIO fx- 500MS III. TiÕn tr×nh d¹y häc: Hoạt động của Giáo viên Hoạt động của học sinh Hoạt động 1: KIỂM TRA HS1: ViÕt c«ng thøc nghiÖm cña ph- HS1: ¬ng tr×nh bËc hai ¸p dông:Gi¶i c¸c ph¬ng tr×nh sau 2 a) 5 x x 4 0 2 b) 2 x 7 x 3 0 Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 1.
<span class='text_page_counter'>(132)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013. HS2: Gi¶i ph¬ng tr×nh 2 a) 2 x (1 3 x) (1 3) 0 GV nhận xét cho điểm.. HS2:. Hoạt động 2: giải phơng trình bằng máy tính 1. VÝ dô 1: GV: Híng dÉn häc sinh c¸ch sö Gi¶i pt trªn m¸y tÝnh CASIO fx-220 dông m¸y tÝnh bá tói CASIO fx-220 a) 3x 2 4 x 7 0 C¸ch tÝnh( Nót bÊm) GV: Nêu đề bài tập: * TÝnh 2 a) 3x 4 x 7 0 2 4 +/- shift x - 4 x 3 x 7 +/- = ( M¸y cho kÕt qu¶ lµ 100 >0 nªn ta thùc GV: gäi hs lªn b¶ng tr×nh bµy hiÖn tiÕp viÖc t×m nghiÖm) * T×m nghiÖm: . Min +. HS: sử dụng máy tính để tính. KÕt qu¶:. .. 4 =. . 2. .. 3 =. x1 2,333333333 x2 . 4 2.3. §Ó tÝnh : , ta dïng phÝm để gọi , Cụ thể : HS: Sử dụng máy tính để làm bài tËp sau: 2 b) 2 x 7 x 3 0 2 c) y 8 x 16 0 Gi¶i b»ng m¸y tÝnh Casio fx- 500 ms MoDe. MoDe. ra EQN nhÊn phim 1 ra Unknowns?nhÊn tiÕp nót ra Degree?. NhÊn phÝm 2 ra a? vµo gi¶i ph¬ng tr×nh nhÊn 2 = = 3 = 7 x 1=3 nhÊn tiÕp ra kÕt qu¶ x =0 ra kÕt qu¶ 2 .5 Lu ý : NÕu gãc phÝa trªn gãc=ph¶i cña mµn h×nh m¸y tÝnh hiÖn R <=> l th× ph¬ng tr×nh v« nghiÖm. .. 4. -. KÕt qu¶: b). MR =. .. 6. =. x2 1. 2 x 2 7 x 3 0. Gi¶i b»ng m¸y tÝnh Casio fx- 500 ms MoDe. MoDe. ra EQN nhÊn phim 1 ra Unknowns?nhÊn tiÕp nót ra Degree?. NhÊn phÝm ra a? vµo gi¶i ph¬ng tr×nh nhÊn 2 = = 3 = 7 x 1=3 nhÊn tiÕp ra kÕt qu¶ ra kÕt qu¶ x 2=0 .5 Lu ý : NÕu gãc phÝa trªn gãc ph¶i cña mµn h×nh m¸y tÝnh hiÖn R <=> l th× ph¬ng tr×nh v« nghiÖm. HƯỚNG DẪN HỌC Ở NHÀ N¾m ch¾c c¸ch sö dông m¸y tÝnh bá tói Xem lại các bài tập đã giải.. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 1.
<span class='text_page_counter'>(133)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013. Ngày soạn: 19/ 4/ 2012 Tiết 64 - ÔN TẬP CHƯƠNG IV 1. a) b) c) 2. a) b) 3. 4. a) b) TG 5’. Mục tiêu Về kiến thức Ôn tập một cách hệ thống lí thuyết của chương. Giới thiệu với HS giải phương trình bậc hai bằng đồ thị (qua bài tập 54). Về kĩ năng Rèn kĩ năng giải phương trình bậc hai, trùng phương, phương trình chứa ẩn ở mẫu, phương trình tích … Về thái độ Rèn tính kiên trì và cẩn thận, yêu thích môn học. Chuẩn bị của GV và HS Chuẩn bị của GV: Giáo án + SGK. Chuẩn bị của HS: Đồ dùng học tập … Phương pháp giảng dạy Tiến trình bài dạy Kiểm tra bài cũ Dạy nội dung bài mới Hoạt động của GV & HS Nội dung chính + GV: Yêu cầu HS trả lời các câu A – Ôn tập lí thuyết hỏi. Câu 1: Trả lời Câu 1: SGK/ Tr 60 a) Nếu a > 0 thì hàm số y = ax 2 đồng biến khi x > 0, nghịch biến khi x < 0. Với x = 0 thì hàm số đạt giá trị nhỏ nhất bằng 0. Không có giá trị nào của x để hàm số đạt giá trị lớn nhất.. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 1.
<span class='text_page_counter'>(134)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013 - Nếu a < 0 thì hàm số đồng biến khi x < 0 và nghịch biến khi x > 0. Với x = 0 thì hàm số đạt giá trị lớn nhất bằng 0. Không có giá trị nào của x để hàm số đạt giá trị nhỏ nhất. b) Đồ thị của hàm số y = ax2 (a ≠ 0) là một đường cong Parabon đỉnh O, nhận trục Oy là trục đối xứng. - Nếu a > 0 thì đồ thị nằm phía trên trục hoành, O là điểm thấp nhất của đồ thị. - Nếu a < 0 thì đồ thị nằm phía dưới trục hoành, O là điểm cao nhất của đồ thị. Câu 2; 3: HS lên bảng viết công thức. Câu 4. SGK/ Tr 61 Muốn tìm hai số u và v biết:. u v S uv P. + GV: Yêu cầu HS lên bảng viết ta giải phương trình đầy đủ công thức nghiệm tổng quát a) Theo lý thuyết ta có: và công thức nghiệm thu gọn. x 2 3x 8 0 (1) Câu 4: GV & HS cùng làm. Giải phương trình (1) ta được:. x1 . x 2 Sx P 0. 3 41 3 41 x2 2 ; 2 .. b) Ta có phương trình:. x 2 5 x 10 0. (2) Giải phương trình (2) ta được:. x1 . 5 15 5 i x1 2 2 ; 2. 15 i 2. Câu 5: Nêu cách giải phương trình Câu 5: Giải phương trình trùng phương trùng phương. (a 0) . Cách giải:. t x 2 (t 0) at 2 bt c 0. Đặt. 10’. ax 4 bx 2 c 0. đưa về phương trình bậc hai:. B – Bài tập Bài 54. SGK/ Tr 63 Giải Lập bảng: x. -2. -1. 0. 1. 2. 1 y x2 4. 1. 1/4. 0. 1/4. 1. -1. -1/4. 0. -1/4. -1. y . 1 2 x 4. Vẽ đồ thị của hai hàm số như sau: Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 1.
<span class='text_page_counter'>(135)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013 y y = 1/4 x 4 M. M'. -4. 4. O. x. N'. N -4. y = -1/4 x 2. a) Hoành độ của M và M’ thỏa phương trình:. 1 2 x 4 x 4 4. Vậy M(4; 4), M’(-4; 4) N’ đối xứng với M’ qua Ox nên N’(-4; -4) N đối xứng với M qua Ox nên N(4; 4) Đường thẳng NN’ song song với Ox vì N, N’ thuộc đường thẳng y = -4. Tìm tung độ N theo công thức:. 10’. y . 1 2 1 x .42 4 4 4. Bài 55. SGK/ Tr 63 Giải. a b c 1 1 2 0 c x2 2 x1 1 ; a. a) Có. b) Bảng giá trị x -2 y = x2 4 x y=x+2. -1 1 0 2. 0 0. 1 1. 2 4. 1 3. Vẽ đồ thị của hai hàm số trên cùng một hệ trục tọa độ: y = x2 y 2 + x = y 4 2. 5’. + GV: Hướng dẫn HS giải các bài tập còn lại và gọi HS lên bảng chữa bài.. -2. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. O. x. 1.
<span class='text_page_counter'>(136)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013 c) Hoành độ giao điểm của hai đồ thị là nghiệm của phương trình:. x 1 x 2 x 2 x 2 x 2 0 x 2 Bài 56. SGK/ Tr 63 Giải. 3 x 4 12 x 2 9 0 . Đặt x 2 t 0 , ta có: 3t 2 12t 9 0 t 2 4t 3 0 Phương trình thỏa mãn điều kiện a b c 0 a). 5’. nên có hai. nghiệm:. t1 1 (TMĐK), t2 3 (TMĐK) t1 x 2 1 x1,2 1. t2 x 2 3 x3,4 3 Vậy phương trình có 4 nghiệm. 5’. . . S 1;1; 3; 3 Bài 57. SGK/ Tr 63 Giải. x2 2 x x 5 6 x 2 20 x 5 x 25 3 6 b) 5 6 x 2 25 x 25 0 252 4.6.25 2549 , 35 0 ; Phương trình có hai nghiệm phân biệt:. x1 5 ;. x2 . 5 5 S ;5 6 6 . Vậy. Bài 61 SGK/ Tr 64 Giải a) Biết u + v = 12, uv = 28 và u > v. Ta có u và v là hai nghiệm của phương trình. x 2 12 x 28 0 , 36 28 8 0 ; Phương trình có nghiệm:. x1 6 2 2 , x2 6 2 2 . Vì 6 2 2 6 2 2 nên: u 6 2 2 , v 6 2 2 . b) Biết u + v = 3, uv = 6. Ta có u và v là hai nghiệm của phương trình. x 2 3x 6 0 . Vì 9 24 15 0. nên phương trình vô nghiệm. Vậy không có hai số u và v nào thỏa mãn các điều kiện đã cho. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 1.
<span class='text_page_counter'>(137)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013. Ngày soạn 20/ 4/ 2012 TIẾT 65 - ÔN TẬP CHƯƠNG IV (tiếp) 1. Mục tiêu a) Về kiến thức - Tiếp tục cố kiến thức chương IV thông qua giải các bải tập: + Giải phương trình bậc hai + Giải bài toán bằng cách lập phương trình b) Về kĩ năng - Giải bài tập, trình bày … c) Về thái độ - Rèn tính kiên trì, cẩn thận và trình bày khoa học 2. Chuẩn bị của GV và HS a) Chuẩn bị của GV: Giáo án + SGK b) Chuẩn bị của HS: Đồ dùng học tập, máy tính bỏ túi … 3. Phương pháp giảng dạy 4. Tiến trình bài dạy a) Kiểm tra bài cũ b) Dạy nội dung bài mới TG 8’. Hoạt động của GV & HS. Nội dung chính. Bài 59. SGK/ Tr 63 + GV: Yêu cầu HS đọc bài tập Giải trong SGK. Suy nghĩ và giải bài.. x. b) Điều kiện: x ≠ 0. Đặt. 1 t x. + GV: Hướng dẫn và chỉnh sửa Ta được: t 2 4t 3 0 nếu HS giải sai. Có: a + b + c = 1 – 4 + 3 = 0. t1 1 ; t2 3 1 x 1 x 2 x 1 0 t 1 , → x * 1 1 4 3 0 Phương trình vô nghiệm.. 1 3 x 2 3x 1 0 t 3 , → x * 2 9 4 5 5 3 5 3 5 x1 x2 2 ; 2 x. Đó cũng là hai nghiệm của phương trình đã cho. 7’. + GV: Giải mẫu ý a. + HS: Làm tiếp các ý còn lại.. 3 5 3 5 S ; 2 2 . Vậy Bài 60. SGK/ Tr 64 Giải a) Theo Vi-ét ta có:. 1 1 1 x1 x2 x2 12 12 x1 6 Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 1.
<span class='text_page_counter'>(138)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013. x1 x2 . + GV: Cùng HS giải bài tập này. 10’. b). 39 39 13 x2 2 2 x1 2. 2 2 21 2 m 1 x1 x2 m 1 x2 2. x1 x2 2 2 x2 c). d) Bài 62. SGK/ Tr 64 Giải 2. ' m 1 7m 2 0. a) với ∀ giá trị của m. Do đó phương trình có nghiệm với ∀ giá trị của m. b) Gọi x1, x2 là hai nghiệm của phương trình, ta có: 2. x12 x22 x1 x2 2 x1 x2 5’. 2. m2 2(1 m) 2 7 7 4m 2 8m 4 14m 2 18m 2 8m 4 49 49. Bài 64. SGK/ Tr 64 Giải Gọi số mà đầu bài đã cho là x, x nguyên dương. Bạn Quân đã chọn số x – 2 để nhân với x. Vì tích này là 120 nên ta có phương trình:. x( x 2) 120 x 2 2 x 120 0 15’. Giải phương trình, ta tìm được nghiệm dương là x = 12. Nhưng đầu bài yêu cầu tìm tích của đúng phải là 12.14 = 168.. x. với. x 2 . Vậy kết quả. Bài 65. SGK/ Tr 64 Giải Gọi vận tốc của xe lửa thứ nhất là x (km/h), x > 0. Khi đó vận tốc của xe lửa thứ hai là x + 5 (km/h) Thời gian xe lửa thứ nhất đi từ Hà Nội đến chỗ gặp nhau là. 450 x. (giờ) Thời gian xe lửa thứ hai đi từ Bình Sơn đến chỗ gặp nhau là. 450 x 5. (giờ) Vì xe lửa thứ hai đi sau một giờ, nghĩa là thời gian đi đến chỗ gặp nhau ít hơn xe thứ nhất 1 giờ. Do đó, ta có phương trình:. 450 450 1 x x 5 x 2 5 x 2250 Giải phương trình: x 2 5 x 2250 0 , 9025 , 95 0. hay. Phương trình có hai nghiệm: Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 1.
<span class='text_page_counter'>(139)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013. x1 45 (TMĐK); x2 50 (Loại). Trả lời: Vận tốc của xe lửa thứ nhất là 45 km/h. Vận tốc của xe lửa thứ hai là 50 km/h. c) Củng cố, luyện tập d) Hướng dẫn học sinh tự học ở nhà - Về xem các bài tập đã chữa và ôn tập tốt để tiết sau làm bài kiểm tra 1 tiết.. Ngày soạn: 22/ 4/ 2012 Tiết 66 KIỂM TRA CHƯƠNG IV I – Thiết lập ma trận Vận dụng Cấp độ Tên CĐ 1. Hàm số y = ax2.. Số câu Số điểm Tỉ lệ % 2. Phương trình bậc hai một ẩn. Nhận biết. Thông hiểu. Cấp độ thấp. Biết vẽ đồ thị của hàm Hiểu các tính số chất của hàm số y = ax2 với giá trị bằng y = ax2.. số của a. 1 1 1 1 10% 10% Nhận dạng Vận dụng được cách được phương giải PT bậc hai một ẩn, trình bậc hai đặc biệt là công thức một ẩn. nghiệm của phương trình đó.. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. Cấp độ cao. Cộng. 2 2. 1.
<span class='text_page_counter'>(140)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013 Số câu Số điểm Tỉ lệ %. 1. 1. 1,5 15%. 1,25 12,5% Vận dụng được hệ thức Vi-ét và các ứng dụng của nó: tính nhẩm nghiệm của phương trình bậc hai một ẩn, tìm hai số biết tổng và tích của chúng. 1 1 2 1,25 1 2,25 12,5% 10% Vận dụng được các bước giải phương trình quy về phương trình bậc hai.. 3. Hệ thức Vi-ét và ứng dụng. Số câu Số điểm Tỉ lệ % 4. Phương trình quy về phương trình bậc hai. Số câu Số điểm Tỉ lệ %. Biết nhận dạng phương trình đơn giản quy về PTB2 và biết đặt ẩn phụ thích hợp để đưa phương trình đã cho về PTB2 đối với ẩn phụ. 1 0,5 5%. 5. Giải bài toán bằng cách lập phương trình Số câu Số điểm Tỉ lệ % Tổng số câu Tổng số điểm Tỉ lệ %. 2. 1. 2. 2 2,75. 1 20%. 1 1 10% Vận dụng được các bước giải toán bằng cách lập PT bậc hai. 1 1,5 15% 5 1 6 10% 60%. 2 1,5. 9 1. 10 10%. Câu 1. a) Cho hàm số y = ax2 ( a ≠ 0) xác định hệ số a biết rằng đồ thị của hàm số đi qua điểm ( -2; 2) b)Với hệ số a tìm được xác định giao điểm của parabol y = ax2 và đường thẳng y=x+1 Câu 2. Cho phương trình (m – 4)x2 – 2mx + m – 2 = 0 a). Giải phương trình trên với m = 5. b). Tìm m để phương trình đã cho có một nghiệm x = -1; Tìm nghiệm kia. c). Tìm m để phương trình đã cho có nghiệm kép, tìm nghiệm kép đó.. Câu 3. Bạn An và bạn Bình cùng đi xe đạp từ A đến B cách nhau 20 km. Do vận tốc xe của bạn Bình lớn hơn vận tốc xe của bạn An là 2km, nên Bình đến trước An 30 phút. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 1.
<span class='text_page_counter'>(141)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013. Tính vận tốc xe của mỗi người. Đáp án:. Ngày soạn: 25/ 4/ 2012. Tiết 67 – ÔN TẬP CUỐI NĂM I. Mục tiêu a. Về kiến thức - HS được ôn tập các kiến thức về hàm số bậc nhất, hàm số bậc hai. b. Về kĩ năng - HS được rèn luyện thêm kĩ năng giải phương trình, giải hệ phương trình, áp dụng hệ thức Vi – ét vào việc giải bài tập. c.Về thái độ - Rèn tính kiên trì, cẩn thận. II. Chuẩn bị của GV và HS - Chuẩn bị của GV: Bảng phụ ghi câu hỏi và bài tập hoặc bài giải mẫu. - Chuẩn bị của HS: Ôn tập về hàm số bậc nhất, hàm số bậc hai, giải hệ phương trỉnh bậc nhất hai ẩn, phương trình bậc hai, hệ thức Vi – ét. Đồ dùng học tập, máy tính bỏ túi. III.Phương pháp giảng dạy: Đàm thoại, nêu và giải quyết vấn đề. IV.Tiến trình bài dạy - Kiểm tra bài cũ - Dạy nội dung bài mới Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 1.
<span class='text_page_counter'>(142)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013 TG 10’. Hoạt động của GV & HS + GV: Nêu nội dung kiến thức cần nhớ. Hai đường thẳng:. y ax b (a 0) và y a ' x b ' (a ' 0) .. 1. Song song với nhau khi và. chỉ khi: a a ' , b b ' 2. Trùng nhau khi và chỉ khi:. a a ' , b b '. 3. Cắt nhau khi và chỉ khi:. a a ' .. + GV: Hướng dẫn, sau đó gọi HS lên bảng chữa bài.. Nội dung chính A – Phần hàm số Bài 7. SGK/ Tr 132 Giải a) (d1) trùng (d2). m 1 2 5 n . m 1 n 5. b) (d1) cắt (d2). m 1 2 m 1. c) (d1) song song (d2). m 1 2 5 n . m 1 n 5. Bài 8. SGK/ Tr 132 Giải Khi. x 0 thì. 1 2 với mọi k. thẳng ( k 1) x 2 y 1. y . Vậy các đường. luôn. 1 0; 2. đi qua điểm + GV: Cùng HS giải bài.. Bài 13. SGK/ Tr 133 Giải 2 x 2 , y 1 vào y ax 1 1 a.( 2) 2 a 4 1 y x2 4 Hàm số là:. Thay + HS: Về nhà tự vẽ đồ thị hàm số. 35’ + GV: Yêu cầu HS đọc kĩ đề bài và tìm hướng giải. + GV: Nhắc lại về dấu giá trị tuyệt đối. A nếu A ≥ 0. A -A nếu A < 0. ta được:. Học sinh tự vẽ đồ thị. B – Phần giải hệ phương trình Bài 9. SGK/ Tr 133 Giải a) Với. y 0. ta có hệ phương trình:. 2 x 3 y 13 x 2 3x y 3 y 3 nhận Với y 0 ta có hệ phương trình: x 2 x 3 y 13 3 x y 3 y . Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 4 7 33 7. nhận 1.
<span class='text_page_counter'>(143)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013 + GV: Hướng dẫn và gọi HS lên bảng trình bày.. 4 33 ; 2;3 7 . Vậy hệ có hai nghiệm và 7 b) Đặt u Ta có hệ:. x , v y ( u , v 0 ). 3u 2v 2 u 0 2 u v 1 v 1 x; y 0;1 Hệ có nghiệm. x 0 y 1. Bài 10. SGK/ Tr 133 Giải a) u x Ta có hệ:. 1 , v y 1 ( u , v 0 ). 2u v 1 u v 2 . u 1 v 1. x 1 1 x 2 y 1 1 y 2 x; y 2; 2 Hệ có nghiệm: b) Đặt. + HS: Tìm cách phân tích để đưa về dạng:. A( x) 0 A( x).B( x) 0 B( x) 0. u ( x 1) 2 (u 0) . Ta có hệ:. 8 u u 2 y 2 9 3u 3 y 1 y 5 9. 2 2 x 1 3 y 5 9. Hệ có hai nghiệm:. 2 2 5 ; 1 3 9 . 2 2 5 ; 1 3 9 và . Bài 16. SGK/ Tr 133 Giải. 2 x 3 x 2 3x 6 0 2 x 3 2 x 2 3 x 2 3 x 6 x 6 0. a). 2 x 2 ( x 1) 3 x( x 1) 6( x 1) 0 + GV: Cùng HS giải bài.. ( x 1)(2 x 2 3 x 6) 0 x 1 0 2 2 x 3 x 6 0 Giải phương trình x 1 0 , được x 1 . 2 Giải phương trình 2 x 3 x 6 0 ,. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. vô 1.
<span class='text_page_counter'>(144)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013 nghiệm. Vậy, phương trình đã cho có một nghiệm:. x 1 . S 1 b). .. x( x 1)( x 4)( x 5) 12. x( x 5) . ( x 4)( x 5) 12 x 2 5 x x 2 5 x 4 12 Đặt. x 2 5 x 2 y , ta có:. ( y 2)( y 2) 12 y 2 16 y 4 2 + Với y = 4, giải x 5 x 2 4 , được: x1,2 . 5 33 2. + Với y = -4, giải. x 2 5 x 2 4 ,. được. x3 2 , x4 3 .’. Vậy tập nghiệm:. 5 33 S 2; 3; 2 . - Củng cố, luyện tập - Hướng dẫn học sinh tự học ở nhà - Về nhà xem và làm lại các bài đã chữa. ---------------------------------------------------------------------------------------------------Ngày soạn: 25/ 04/ 2012. Tiết 68 – ÔN TẬP CUỐI NĂM 1. Mục tiêu a) Về kiến thức - Ôn tập cho HS các bài tập giải toán bằng cách lập phương trình (gồm cả giải toán bằng cách lập hệ phương trình). b) Về kĩ năng - Tiếp tục rèn cho HS kĩ năng phân loại bài toán, phân tích các đại lượng của bài toán, trình bày bài giải. c) Về thái độ - Thấy rõ tính thực tế của toán học. 2. Chuẩn bị của GV và HS a) Chuẩn bị của GV: Bảng phụ ghi đề bài, kẻ sẵn bảng phân tích, bài giải mẫu, máy tính bỏ túi. b) Chuẩn bị của HS: Ôn lại các bảng phân tích của giải bài toán bằng cách lập phương trình, phiếu học tập, máy tính bỏ túi. 3. Phương pháp giảng dạy: Đàm thoại, nêu và giải quyết vấn đề. 4. Tiến trình bài dạy a) Kiểm tra bài cũ b) Dạy nội dung bài mới TG. Hoạt động của GV & HS. 15’. + GV: Yêu cầu HS đọc kĩ đề bài và phân tích cách giải.. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. Nội dung chính Bài 12. SGK/ Tr 133 Giải Gọi vận tốc lúc lên dốc của người đó là x (km/h) và vận tốc lúc xuống dốc của người 1.
<span class='text_page_counter'>(145)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013 C 4km A. đó là y (km/h). ĐK: 0 < x < y. Khi đi từ A đến B, thời gian hết 40 phút =. 5km B. 2 3 h, ta có phương trình: 4 5 2 x y 3 41 Khi đi từ B về A hết 41phút = 60 h, ta có phương trình:. + HS: Nêu cách giải hệ phương trình này.. + GV: Cùng HS giải nhanh hệ để tìm ra kết quả.. 5 4 41 x y 60 Ta có hệ phương trình:. 4 5 2 x y 3 5 4 41 x y 60 Giải hệ: Ta đặt. 1 1 v u y x , . Ta có hệ:. 2 4 u 5 v 3 5u 4v 41 60 1 1 u v 12 ; 15 . Ta có: Vậy:. 1 1 u x 12 x 12 1 1 v y 15 y 15 15’. Trả lời: Vận tốc lên dốc của người đó là 12 (km/h). Vận tốc xuống dốc của người đó là 15 (km/h). Bài 17. SGK/ Tr 134 Giải Gọi số ghế băng lúc đầu có là x (ghế). ĐK: x > 2 và x nguyên dương.. + GV: Gọi 1 HS lên bảng giải phương trình này. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. → Số HS ngồi trên một ghế lúc đầu là (HS) Số ghế sau khi bớt là (x – 2) ghế.. 40 x. 1.
<span class='text_page_counter'>(146)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013. + HS: Còn lại giải nháp và nhận xét bài giải của bạn.. → Số HS ngồi trên 1 ghế lúc sau là (HS) Ta có phương trình:. 40 x 2. 40 40 1 x 2 x (*) Giải phương trình (*):. + GV: Nhận xét và chốt lại phần trả lời.. 15’. + GV: Cho thêm bài tập Ví dụ 1: Một khách du lịch đi trên ô tô 4 giờ, sau đó đi tiếp bằng tàu hỏa trong 7 giờ được quãng đường dài 640km. Hỏi vận tốc của tàu hỏa và ô tô, biết rằng mỗi giờ tàu hỏa đi nhanh hơn ô tô 5km. + GV: Cùng HS giải bài tập.. + HS: Lên bảng giải hệ.. 40 x 40( x 2) x( x 2) 40 x 40 x 80 x 2 2 x x 2 2 x 80 0 ' 12 80 81 ' 9 ( 1) 2 9 x1 10 1 (TMĐK) 2 ( 1) 9 x2 8 1 (loại). Trả lời: Số ghế băng lúc đầu có là 10 ghế. Ví dụ 1: Giải Gọi vận tốc của ô tô là x (km/h) Vận tốc của tàu hỏa là y (km/h) ĐK: x > 0, y > 0 Quãng đường khách du lịch đi bằng ô tô là 4x (km) Quãng đường đi bằng tàu hỏa là 7y (km) Theo giả thiết ta có:. 4 x 7 y 640. Kết hợp điều kiện vận tốc của tàu hỏa hơn vận tốc ô tô 5km/h, ta được hệ phương trình. + HS: Trả lời bài toán.. y x 5 4 x 7 y 640 Giải hệ phương trình bằng phương pháp thế. Tiết 69... ÔN TẬP CUỐI NĂM I. LÍ THUYẾT: Câu 1: Nêu dạng tổng quát của phương trình bậc nhất hai ẩn.Phương trình bậc nhất hai ẩn có thể có bao nhiêu nghiệm? Câu 2: Nêu dạng tổng quát của hệ hai phương trình bậc nhất hai ẩn số. Câu 3:Mỗi hệ hai phương trình bậc nhất hai ẩn có thể có bao nhiêu nghiệm? Câu 4: Nêu định nghĩa hai hệ phương trình tương đương. Trong các câu sau, câu nào đúng câu nào sai: a/ Hai hệ phương trình bậc nhất hai ẩn cùng có vô số nghiệm thì luôn tương đương với nhau. b/ Hai hệ phương trình bậc nhất hai ẩn vô nghiệm thì luôn tương đương với nhau. Câu 5: Viết dạng tổng quát của phương trình bậc hai . 2 Áp dụng : Xác định hệ số a,b,c của phương trình 3x 3x 1 0. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 1.
<span class='text_page_counter'>(147)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013 Câu 6: Cho phương trình ax2 + bx +c=0 (a 0) . Viết công thức tính ngiệm của phương trình trên . Áp dụng : Giải phương trình x 3 x 2 0 . 2 Câu 7: Phát biểu hệ thức Viet .Áp dụng : 5x 4 x 3 0 .Tính x1+ x2 và x1 x2 2 Câu 8: Cho phương trình : ax bx c 0 (a 0) có hai nghiệm x1 và x2 .Chứng minh : b c S x1 x2 ; P x1 x2 a a Câu 9: Lập phương trình bậc hai có hai nghiệm có tổng là S và có tích là P (không cần chứng minh ) Áp dung : Lập phương trình bậc hai có hai nghiệm là: 2 2 và 2 2 2. 2 Câu 10: Nêu tính chất của hàm số y ax (a 0). II. BÀI TẬP Bài 1: Giải các hệ phương trình sau: 3x 2 y 1 a/ x y 3 1 1 5 x y 8 1 1 3 e/ x y 8. 3x 5 y 1 b/ 2 x y 4. 4 x 3 y 15 c/ 3x 2 y 10. 1 2 2 x y x y 1 1 5 6 f/ x y 2 x y. 3 x y 5 2 x 3 y 18 d/ . 5( x 2 y ) 3x 1 h/ 2 x 4 3( x 5 y ) 12. Bài 2: 2ax by 12 Câu 1: Với giá trị nào của a và b thì hệ phương trình ax 2by 6 Có nghiệm là ( x 2; y 1) mx 3 y 1 Câu 2: Với giá trị nào của m và n thì hệ phương trình x ny 2 nhận cặp số (-2 ; 3) là nghiệm. Bài 3: mx 3 y 5 Câu 1: Cho hệ phương trình: 4 x 6 y 9 . Tìm giá trị của m để hệ phương trình có nghiệm duy nhất. x 2 y 5 Câu 2: Tìm giá trị của a để hệ phương trình ax 3 y a a/ Có một nghiệm duy nhất b/ Vô nghiệm. x 3 y m Câu 3: Cho hệ phương trình 2 x 6 y 8 Tìm giá trị của m để hệ phương trình vô nghiệm, vô số nghiệm. Bài 4: Câu 1: Xác định hàm số y ax b biết rằng đồ thị của nó đi qua hai điểm a/ A(2 ; 4) và B(-5 ; 4) ; b/ A(3 ; -1) và B(-2 ; 9) Câu 2: Xác định đường thẳng y ax b biết rằng đồ thị của nó đi qua điểm A(2 ; 1) và đi qua giao điểm B của hai đường thẳng y x và y 2 x 1 Bài 5: Cho hàm số y = -x2 có đồ thị (P) và y = -2x +m có đồ thị là (d) a/ Xác định m biết rằng (d) đi qua điểm A trên (P) có hoành độ bằng 1. b/ Trong trường hợp m = -3 .Vẽ (P) và (d) trên cùng hệ trục tọa độ và xác định tọa độ các giao điểm của chúng . c/ Với giá nào của m thì (d) cắt (P) tại hai điểm phân biệt ; (d) tiếp xúc với (P) ,(d) không cắt (P) Bài 6: Giải phương trình : 2 a / 3x 2 75 0; b / x 2 384 0; c / x ( x 15) 3(27 5 x) 3 d / x (2 x 7) 12 4(3 x); e /(3 x 2) 2 2( x 1) 2 2 Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 1.
<span class='text_page_counter'>(148)</span> Giáo án Đại số 9 – Năm học 2012 - 2013 Bài 7: Giải phương trình sau ( dùng thức nghiệm hoặc công thức nghiệm thu gọn ) 1/ x 2 5 x 14; 2 / 3 x 2 10 x 80 0;3/ 25 x 2 20 x 4 0 Bài 8:Định m để phương trình :. a / 3x 2 2x m 0 voâ nghieäm. b/ 2x 2 mx m 2 0 coù 2 nghieäm phaân bieät c/ 25x 2 +mx + 2 = 0 coù nghieäm keùp Bài 9:Cho phương trình :x2 + (m+1)x + m = 0 (1) 1/ Chứng tỏ rằng phương trình có nghiệm với mọi m . 2/ Tìm m sao cho phương trình nhận x = -2 làm nghiệm . Tính nghiệm còn lại . 3/ Tìm m để phương trình có hai nghiệm đối nhau 4/ Tìm m để phương trình có hai nghiệm là hai số nghịch đảo nhau 5/ Tìm m sao cho x1 - x2 = 2 ; 2 2 6/ Tìm m để x1 x2 đạt gía trị lớn nhất 7/ Tìm m để cả hai nghiệm đều dương ; 8/ Tìm hệ thức liên hệ giữa x1; x2 không phụ thuộc vào m. x 3 x2 3 9/ Tính 1 Bài 10: Giải phương trình 15 1/ x 2 x 1 1 2/ 1 x 1 x 1 3 / 2 x 4 7x 2 4 0. 4 / x 5 x 3 x 2 1 0. Giáo viên : Đậu Đức Trung – Trường THCS Đồng - Tường. 1.
<span class='text_page_counter'>(149)</span>