So sánh giữa AK47 và AR15
Cho tới nay, hai loại súng trường tiến công AK-47 của Nga và AR-
15 c
ủa Mỹ (mà ta quen gọi là tiểu liên AK, tiểu liên AR-15 hay
M16) luôn chi
ếm vị trí dẫn đầu trong hầu hết các bảng xếp hạng
các loại súng bộ binh trên thế giới. Súng AK chiếm vị trí thứ nhất,
chủ yếu là do số lượng sử dụng, còn so sánh về chất lượng của hai
loại súng này thì đến nay vẫn còn nhiều tranh luận.
Vậy thực ra thì loại súng nào ưu việt hơn, chúng ta sẽ cùng tìm
hi
ểu khái quát
Để đánh giá chất lượng của
một loại súng bộ binh, người ta thường
dựa vào ba tiêu chí là: uy lực, tính năng sử dụng, sản xuất-kinh
t
ế.
1.
Uy lực
Tiêu chí về uy lực thể hiện sức mạnh hoả lực áp đảo của vũ khí
trong chiến đấu. Uy lực được đánh giá qua 3 yếu tố chính: Tốc độ
bắn, độ chính xác bắn và khả năng sát thương của đầu đạn.
Súng AK có tốc độ bắn liên thanh lý thuyết là 600 phát/phút, tốc
độ bắn li
ên thanh thực tế là 100 phát phút. Súng AR-15 có tốc độ
bắn liên thanh lý thuyết là 750 phát/phút, tốc độ bắn liên thanh
th
ực tế là 150 phát phút. So sánh về tốc độ bắn rõ ràng súng AR-15
vượt trội hơn, xứng danh với tên gọi là “tiểu liên cực nhanh”
So sánh về độ chính xác bắn thì súng tiểu liên AK lại tốt hơn,
súng AK bắn đạn cỡ trung bình (7,62 mm) động năng lớn, tốc độ
bắn liên thanh vừa phải, độ tản mát nhỏ. Súng AR-15 bắn đạn cỡ
nhỏ (5,56 mm) động năng thấp, tốc độ bắn liên thanh cao, độ tản
mát của đạn lớn, nhất là ở tầm bắn ngoài 200 m.
=> Như vậy ta thấy uy lực của súng AK là “chậm mà chắc”, dựa
vào độ chính xác khi bắn điểm
xạ. Ngược lại, uy lực của súng AR-
15 theo ki
ểu “đánh phủ đầu” đè bẹp đối phương bằng màn đạn dày
đặc. Điều này xuất phát từ quan điểm chiến thuật của mỗi bên khi
thi
ết kế vũ khí, do đó khó có thể nói là ai hơn. Quan điểm đánh
đ
òn hoả lực phủ đầu của Mỹ thể hiện nhất quán từ đường lối chiến
tranh tới từng vũ khí cụ thể như chúng ta đã biết.
So sánh về khả năng sát thương của đạn súng, ta lại thấy có điểm
thú vị. Đạn súng AK động năng lớn, có lõi thép, độ ổn định cao,
khả năng xuyên tốt. Đạn AR-15 cỡ nhỏ, động năng thấp hơn,
không có lõi thép, độ ổn định kém, dễ đảo hướng và tách thành
nhi
ều mảnh khi trúng mục tiêu, khả năng phá tốt, nhất là đối với
các mục tiêu mềm (như cơ thể người). Như vậy ở đây đã có sự tính
toán sâu sắc khi chọn đạn súng, tuy không giống nhau nhưng mỗi
bên đều có lý của m
ình, cũng khó có thể nói là ai hơn.
2. Tính năng sử dụng
3. Kinh tế
2. Tính năng sử dụng
Đối với tính năng sử dụng thì người ta quan tâm đến hai yếu tố
chính là độ tin cậy v
à tính tiện dụng. Khi xem xét hai yếu tố này ta
l
ại thấy có sự khác biệt. Súng AK nổi tiếng về độ tin cậy, rất ít khi
hỏng hóc bất thường, súng có thể làm việc tốt trong những điều
kiện khắc nghiệt nhất. Về điều này chính người Mỹ cũng phải thừa
nhận. Tuy nhiên súng AK ra đời từ năm 1947, thuộc về loại súng
thế hệ cũ, nặng nề, kém linh hoạt. Trong khi đó súng AR-15 có độ
tin cậy kém hơn, khi bắn thường xảy ra hóc, kẹt, nhất là khi không
được bảo quản tốt. Nhưng đây là loại súng tiên tiến thế hệ sau với
nhiều điểm vượt trội về cấu tạo và công nghệ. Để xem xét tính tiện
dụng ta có thể so sánh động tác quan trọng trong chiến đấu là thay
băng đạn. Khi thay băng đạn, xạ thủ súng AK phải rời tay khỏi cò
súng, g
ạt lẫy để lấy băng đạn cũ ra, lắp băng đạn mới vào, khi lắp
phải lựa cho băng đạn khớp vào lẫy, cuối cùng phải kéo khoá nòng
lên đạn lại. Một loạt động tác nếu không luyện tập thành thạo
không phải là dễ làm. Trong khi đó đối với súng AR-15, khi thay
băng đạn chỉ cần ấn nhẹ vào chôt hãm, băng đạn cũ rơi ra, đẩy
băng đạ
n mới vào, ấn lẫy giữ cho khoá nòng tự lao lên tự nạp đạn,
tất cả chỉ mất chừng 5 giây mà tay vẫn không rời cò súng. Các
động tác chuyển chế độ bắn, khoá an toàn ở súng AR-15 cũng
thuận tiện hơn rất nhiều. Như vậy về tính năng sử dụng thì mỗi loại
súng lại có một lợi thế, ở súng AK là độ tin cậy, ở súng AR-15 là
tính hi
ện đại, xét về tổng thể cũng không thể nói là loại nào hơn.
3. Kinh tế
Ở nhóm tiêu chí thứ ba là sản xuất và kinh tế ta thấy cũng có sự
khác biệt khá lớn. Súng AK là loại súng phổ thông, dễ sản xuất, rẻ
tiền, thích hợp cho kiểu chiến tranh truyền thống, được nhiều nước
nghèo ưa chuộng. Súng AR
-15 là loại súng hiện đại, áp dụng nhiều
công nghệ mới, giá thành cao, sản xuất và bảo quản phức tạp hơn
nhưng có nhiều khả năng hiện đại hoá v
à tích hợp với những thiết
bị tiên tiến như các loại kính ngắm ban ngày và ban đêm, thiết bị
phóng lựu…Loại súng này hướng tới trang bị cho quân đội các
nước ti
ên tiến có khả năng và điều kiện đảm bảo kỹ thuật tốt, trình
độ người sử dụng cao. Về điểm này các chuyên gia Trung quốc có
nhận xét: “Thực ra lựa chọn đơn giản hay phức tạp có nhiều
nguyên nhân. Về chiến thuật, cách đánh, Liên Xô/Nga dùng cách
đánh gần, nên có yêu cầu cao về tính tin cậy của vũ khí, vũ khí đơn
giản bảo đảm tin cậy hơn. Còn Mỹ lựa chọn tác chiến phi tiếp xúc,
cho dù vũ khí có hỏng hóc cũng có đủ thời gian phản ứng, nên yêu
c
ầu đối với tính tin cậy cũng không cao lắm. Về tố chất người lính,
Nga thực hiện chế độ nghĩa vụ quân sự, tố chất người lính tương
đối kém, thao tác vũ khí phức tạp có khó khăn. Mỹ áp dụng chế độ
lính tình nguyện, binh lính phổ biến có trình độ văn hoá từ cấp 3
trở lên, thao tác vũ khí phức tạp ít gặp khó khăn. Về mặt kinh tế,
Nga biên chế có 1,2 triệu quân và còn có khoảng 2,5 triệu bộ đội
ngạch dự bị, nhưng dự toán chi phí quân sự chỉ có 6,9 tỷ USD, nên
kinh phí chia cho phần trang bị vũ khí lại càng ít. Còn chi phí theo
d
ự toán quốc phòng Mỹ cao tới 417,5 tỷ USD, bỏ xa Nga, với thực
lực kinh tế lớn mạnh khiến Mỹ có khả năng trang bị hệ thống vũ
khí phức tạp đắt tiền”.
Như vậy xét về ti
êu chí sản xuất và kinh tế mỗi loại súng lại có đặc
điểm ri
êng. Hiện nay súng AK đang chiếm ưu thế về số lượng,
nhưng những tiến bộ về kỹ thuật c
ùng với những ảnh hưởng của
s
ức mạnh quân sự Mỹ trên phạm vi toàn cầu đang làm ưu thế đó
dần mất đi. Trong khi dòng súng AR-15 liên tục được cải tiến (đến
nay là loại A4 – nâng cấp lần thứ tư) và Mỹ đang hướng tới hệ
thống vũ khí bộ binh của tương lai là loại súng OICW, sử dụng rất
nhiều linh kiện điện tử, lắp hệ thống điều khiển hoả lực tổng hợp
bao gồm thiết bị la-de đo cự ly, máy tính đường đạn, ca-mê-ra,
máy ng
ắm quang học ngắm trực tiếp, bộ cảm biến môi trường, la
bàn điện tử, thiết bị theo d
õi mục tiêu, tổ hợp hiện ảnh nhiệt và
thi
ết bị chỉ thị la-de chọn lọc... thì Nga vẫn đang gặp rất nhiều khó
khăn trong các chương tr
ình phát triển vũ khí bộ binh. Các loại
súng AK cải tiến như AK-74, AK-102...không vượt qua được
chính mình. Thậm chí loại súng bộ binh tiên tiến nhất của Nga là
AN-94 v
ới tính năng xạ kích độc đáo - bắn điểm xạ 2 viên với tốc
độ bắn 1500 phát/ phút (ở tốc độ đó th
ì trên thực tế cả hai phát đạn
cùng liên tiếp trúng vào một điểm trên mục tiêu, khả năng xuyên
phá r
ất lớn) - cũng chưa đủ để trang bị trong quân đội Nga.
4. Như vậy qua những phân tích trên ta có thể tóm tắt như sau:
- Súng AK-47: Độ chính xác bắn cao, khả năng xuyên tốt, tin cậy,
phổ thông, rẻ tiền, phù hợp với điều kiện chiến tranh truyền thống
- Súng AR -15: Tốc độ bắn cao, khả năng phá tốt, tiện dụng, tiên
ti
ến, phù hợp với điều kiện chiến tranh hiện đại.
Qua so sánh trên ta thấy rằng: nếu chỉ xét về lý luận thì mỗi loại