Giao an vat ly 7

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (487.7 KB, 65 trang )

(1)Tiết CT. 1 2 3 4 5 6. PHÂN PHỐI CHƯƠNG TRÌNH VẬT LÝ 7 (2011-2012) HỌC KỲ I (miệng: 1 cột; 15/: 1 cột; 1tiết: 1 cột; TH: 1 cột; HK: 1 cột). Nhaän bieát aùnh saùng. Nguoàn saùng vaø vaät saùng Sự truyền ánh sáng Ứng dụng định luật truyền thẳng của ánh sáng. Ñònh luaät phaûn xaï aùnh saùng Aûnh của một vật tạo bởi gương phẳng Thực hành : Quan sát và vẽ ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng. (Mục II.2. Xác định vùng nhìn thấy của gương phẳng : không bắt buộc). (Tính điểm thực hành hệ số 2).. 7 8 9 10 11 12 13 14 15. Göông caàu loài Göông caàu loõm. Toång keá chöôngI: Quang hoïc Kieåm tra 1 tiết. Nguoàn aâm. (Câu C9: không bắt buộc HS thực hiện). Độ cao của âm. (Câu C5, C7: khơng yêu cầu HS trả lời). Độ to của âm Môi trường truyền âm Phaûn xaï aâm. Tieáng vang. (Thí nghiệm 14.2.:không bắt buộc làm thí nghiệm).. 16 17 18. Choáng oâ nhieãm tieáng oàn. Ôn taäp HKI Kieåm tra hoïc kyø I HỌC KỲ II(miệng: 1 cột; 15/: 1 cột; 1tiết: 1 cột; TH: 1 cột; HK: 1 cột). Sự nhiễm điện do cọ xát Hai loại điện tích Doøng ñieän – Nguoàn ñieän Chaát daãn ñieän vaø chaát caùch ñieän. Doøng ñieän trong kim loại.. 19 20 21 22. (HS học tiết 19,20,21,22 để tiết 23 kiểm tra 15 phút). 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35. Sơ đồ mạch điện – Chiều dòng điện. (kiểm tra 15 phút) Taùc duïng nhieät vaø taùc duïng phaùt saùng cuûa doøng ñieän Tác dụng từ , t dụng hóa học & tdụng sinh lý của d điện. (Mục “Tìm hiểu chuông điện”chuyển thành mục: “ đọc thêm”. Kieåm tra 1 tiết Cường độ dòng điện Hieäu ñieän theá Hiệu điện thế giữa hai đầu dụng cụ dùng điện Thực hành: Đo cường độ dòng điện và hiệu điện thế đối với đoạn mạch nối tiếp. (Tính điểm thực hành hệ số 2). Thực hành: Đo hiệu điện thế và đo cường độ dòng điện đối với đoạn mạch ssong An toàn khi sử dụng điện Ôn tập tổng kết chương 3: Điện học Ôn tập học kỳ II Kiểm tra học kì II. Chöông 1: Ngày soạn: 20/8/2012. QUANG HOÏC.

(2) Tiết 1.. NHAÄN BIEÁT AÙNH SAÙNG NGUOÀN SAÙNG VAØ VAÄT SAÙNG. Baøi 1:. I. Mục tiêu: 1. Bằng thí nghiệmkhẳng định được rằng ta nhận biết được ánh sáng khi có ánh sáng truyền vào mắt ta và ta nhìn thấy các vật khi có ánh sáng từø các vật đó truyền vào mắt ta. 2. Phân biệt được nguồn sáng và vật sáng. II. Chuẩn bị: *Đối với mỗi HS : - 1 hộp kín trong đó dán sẳn một mảnh giấy trắng; bóng đèn pin được gắn bên trong hộp như hình 1.2a Sgk. - Pin, daây noái, coâng taéc III. Tổ chức các hoạt động dạy học. Hoạt động 1: Tổ chức tình huống học tập - Một người mắt không bị tật, bệnh, có khi nào mở mắt mà không nhìn thấy vật để trước mắt không?. - Khi naøo ta nhìn thaáy vaät? - Các em hãy nhìn ảnh chụp ở đầu chương và trả lời xem trên miếng bìa viết chữ gì? - Ảnh ta quan sát được trong gương có tính chất gì? Tóm lại: Những hiện tượng trên điều có liên quan đến ánh sáng và ảnh của các vật quan sát được trong các loại gương mà ta sẽ xét ở chương này. - Gọi HS đọc 6 câu hỏi nêu ở đầu chương. Đó là 6 câu hỏi chính mà ta phải trả lời được sau khi học xong chöông naøy. Bây giờ chúng ta cùng tìm hiểu câu hỏi 1.§1 Nhaän bieát aùnh saùng – nguoàn saùng vaø vaät saùng. Vào ban đêm ( không bật đèn ). -. Khi coù aùnh saùng. “ Tìm”.. -. Ảnh có tính chất là ngược với vật. Đọc các câu hỏi đầu chương.. Hoạt động 2: Khi nào ta nhận biết được ánh sáng - Làm thí nghiệm: Đưa đèn pin ra, bật đèn và chiếu về phía HS để HS thấy đèn có thể bật sáng hay tắt đi. Sau đó để đèn pin ngang trước mặt . - Khi chiếu đèn pin về phía các em thì các em thấy đèn saùng khoâng ? - Khi cô đưa ngang trước mắt thì các em còn thấy ánh sáng trực tiếp từ đèn phát ra không? - Tại sao lại không thấy ánh sáng từ đèn pin phát ra trong khi cô vẫn bật đèn. Vậy khi nào ta nhận biết được aùnh saùng?. -. Thấy ánh sáng phát ra từ đèn.. -. Khoâng thaáy.. Hoạt động 3: HS trả lời: Khi nào mắt ta nhận biết được ánh sáng? Cho HS tìm hieåu. - Gọi HS đọc và thảo luận tìm câu trả lời C1. - Sau khi tìm hiểu các em hãy tìm những điểm giống nhau và khác nhau trong 4 trường hợp? - Nguyên nhân nào làm cho mắt ta nhận biết được ánh sáng trong khi mắt ta không có gì thay đổi  khi coù aùnh saùng truyeàn vaøo maét ta. I. Nhaän bieát aùnh saùng. *Quan sát và thí nghiệm: (sgk) Đọc và thảo luận để trả lời C1. C1: Trong những trường hợp mắt ta nhận biết được aùnh saùng, coù ñieàu kieän gioáng nhau laø coù aùnh saùng truyeàn vaøo maét. Trả lời các câu hỏi của GV.  Keát luaän..

(3) Mắt ta nhận biết được ánh sáng khi có ánh sáng truyeàn vaøo maét ta. Hoạt động 4: Nghiên cứu trong điều kiện nào ta nhìn thấy một vật. Ta nhận biết được ánh sáng khi có ánh sáng lọt vào II. Nhìn thấy một vật mắt ta, nhưng điều quan trọng đối với chúng ta *Thí nghiệm: (sgk-h1.2a,b) không phải là thấy sáng chung chung mà là nhìn C2: Trường hợp a. Đèn sáng. thấy, nhận biết được bằng mắt các vật quanh ta. Vậy Khi đèn sáng, đèn chiếu sáng mảnh giấy rồi khi naøo ta nhìn thaáy moät vaät? maûnh giaáy haét laïi aùnh saùng, cuoái cuøng aùnh Cho HS đọc, thảo luận để trả lời câu C2. saùng truyeàn vaøo maét ta. Vaäy ta nhìn thaáy maûnh  Ruùt ra keát luaän gì? giấy vì có ánh sáng từ mảnh giấy truyền vào maét ta. *Keát luaän: Ta nhìn thấy 1 vật khi có ánh sáng từ vật đó truyền vaøo maét ta. Hoạt động 5: Phân biệt nguồn sáng và vật sáng. Yêu cầu HS phân biệt sự khác nhau giữa dây tóc bóng đèn đang sáng và mảnh giấy trắng. - Vật nào tự nó phát ra ánh sáng? - Vật nào phải nhận ánh sáng từ vật khác chiếu vào rối hắt ánh sáng đó lại. Vật nào mà tự nó ánh sáng người ta gọi đó là nguồn sáng. Còn vật nhận ánh sáng từ vật khác chiếu vào roài haét aùnh saùng laïi goïi laø vaät saùng. Goïi HS laøm C3 vaø ruùt ra keát luaän.. III/Nguồn sáng và vật sáng. - Dây tóc bóng đèn đang sáng là vật tự phát ra ánh saùng. - Mảnh giấy trắng : nhận ánh sáng từ dây tóc bóng đèn. Keát luaän: Dây tóc bóng đèn tự nó phát ra ánh sáng gọi là nguoàn saùng. Dây tóc bóng đèn phát sáng và mảnh giấy trắng hắt lại ánh sáng từ vật khác chiếu vào nó gọi chung là vaät saùng.. Hoạt động 6: Vận dụng Hướng dẫn HS làm C4. Hướng dẫn HS làm C5 Về nhà học ghi nhớ , đọc “ có thể em chưa biết” . Laøm baøi taäp saùch baøi taäp 1  5 IV. Cuûng coá: V. Daën doø:. C4: Bạn Thanh đúng. Vì tuy đèn có bật sáng nhưng khoâng chieáu thaúng vaøo maét ta, khoâng coù aùnh sáng từ đèn truyền vào mắt ta nên ta không nhìn thaáy. C5: Khói gồm nhiều hạt nhỏ li ti, các hạt khói được đèn chiếu sáng trở thành các vật sáng. Các vật saùng nhoû li ti xeáp gaàn nhau taïo thaønh moät veät sáng mà ta nhìn thấy được.. - Cho HS về ghi ghi nhớ và học thuộc. - Đọc phần “ có thể em chưa biết” Học và làm bài tập ở sbt.. Ngày soạn:27/8/2012 Tiết 2. Bài 2: SỰ TRUYỀN ÁNH SÁNG I. Muïc ñích – yeâu caàu: 1. Biết thực hiện một thí nghiệm đơn giản để xác định đường truyền của ánh sáng. 2. Phát biểu được định luật về sự truyền thẳng của ánh sáng. 3. Biết vận dụng định luật truyền thẳng của ánh sáng để ngắm các vật thẳng hàng. 4. Nhận biết được 3 loại chùm sáng ( song song, hội tụ, phân kì )..

(4) II. Chuaån bò: - Một đèn pin - Moät oáng truï thaúng Φ = 3mm, 1 oáng truï cong khoâng trong suoát. - Ba màn chắn có đục lỗ. - Ba cái đinh ghim ( hoặc kim khâu ). III. Tổ chức các hoạt động dạy học. 1. Ổn định lớp: 2. Kiểm tra baøi cuõ: a. Ta nhận biết được ánh sáng khi nào? b. Ta nhìn thaáy 1 vaät khi naøo? c. Cho 2 VD về nguồn sáng nân tạo, 2 VD về nguồn sáng tự nhiên. 3. Bài mới: Các em đã biết mắt ta nhìn thấ y một vật khi có ánh sáng từ vật đó truyền vào mắt ta, nhưng các em có. biết được là ánh sáng truyền từ vật đến mắt ta theo đường nào hay không? Bài học hôm nay sẽ giúp chúng ta trả lời câu hỏi đó. Hoạt động 1: Tổ chức tình huống học tập * Cho HS vẽ và trả lời. Caùc em haõy veõ treân giaáy xem coù bao nhieâu đường có thể đi từ 1 điểm trên vật sáng đến lỗ con ngươi của mắt, kể cả đường thẳng và đường ngoằn ngoèo? Vậy ánh sáng đi theo đường nào trong những con đường có thể đó, để truyền đến mắt? * Cho HS trao đổi về thắc mắc của Hải nêu ra ở đầu bài.. -. Có vô số đường.. -. Đọc và trao đổi về thắc mắc của Hải.. Hoạt động 2: Nghiên cứu tìm quy luật về đường truyền của ánh sáng. Thí nghieäm: * Boá trí thí nghieäm nhö H2.1 cho HS quan sát và trả lời câu C1 * Bố trí thí nghiệm để kiểm tra khi không duøng oáng thaúng thì aùnh saùng coù truyeàn theo đường thẳng không?( hình 2.2 ) * Cho HS laøm caâu C2. * Ruùt ra keát luaän. Cho HS ñieàn vaøo keát luaän.. I. Đường truyền của ánh sáng *Thí nghieäm: (sgk-2.1) C1: Ánh sáng từ dây tóc bóng đèn truyền trực tiếp đến mắt ta theo oáng thaúng. C2: Duøng moät daây chæ luoàn qua 3 loã A,B,C roài caêng thaúng dây hay luồn 1 que nhỏ thẳng qua 3 lỗ để xác nhận 3 lỗ thaúng haøng. * Keát Luaän: Đường truyền của ánh sáng trong không khí là đường thaúng.. Hoạt động 3: Khái quát hóa kết quả nghiên cứu, phát biểu định luật Không khí là một môi trường trong suốt và đồng tính. Nghiên cứu sự truyền ánh sáng trong các môi trường trong suốt đồng tính khác như nước, thủy tinh, dầu hỏa…có cùng moät keát quaû. Cho neân xem keát quaû treân laø moät ñònh luaät goïi laø ñònh luaät truyeàn thaúng cuûa aùnh saùng.. * Ñònh luaät truyeàn thaúng cuûa aùnh saùng. Trong môi trường trong suốt và đồng tính, ánh sáng truyền đi theo đường thẳng.. Hoạt động 4 : Thông báo: tia sáng và chùm sáng..

(5) * Người ta thường biểu diễn đường truyền của ánh sáng bằng 1 đường thẳng có mũi tên chỉ hướng gọi là tia sáng. * Giới thiệu H2.3 SM: biểu diễn cho tia saùng * Giới thiệu cho HS H 2.4 * Ba loại chùm sáng . Treo hình 2.5 cho HS quan saùt. * Yeâu caàu HS laøm C3.. II. Tia saùng vaø chuøm saùng *Biểu diễn đường truyền của ánh sáng: Vẽ 1 đường thẳng có mũi tên chỉ hướng truyền của ánh sáng gọi là tia sáng. S I Tia sáng: SI C3: a. Chuøm saùng song song goàm caùc tia saùng khoâng giao nhau trên đường truyền của chúng. b. Chùm sáng hội tụ gồm các tia sáng giao nhau trên đường truyeàn cuûa chuùng. c. Chuøm saùng phaân kì goàm caùc tia saùng loe roäng ra treân đường truyền của chúng.. Hoạt động 5: Vận dụng III. Vaän duïng: C4: Qua thí nghiệm cho chúng ta biết được : Ánh sáng từ đèn phát ra đã đi theo đường thẳng đến mắt. C5:. * Hướng dẫn HS làm C4. * Hướng dẫn HS làm C5 IV. Cuûng coá: - Cho HS ghi phần ghi nhớ - Goïi HS nhaéc laïi ñònh luaät truyeàn thaúng cuûa aùnh saùng. - Đọc phần “ có thể em chưa biết”. V. Daën doø: - Về học ghi nhớ - Laøm baøi taäp SBT 2.1  2.4 - Xem trước bài 3. *Rút kinh nghiệm. Ngày soạn: 04/9/2012 Baøi 3:. Tiết 3. I. Muïc tieâu:. ỨNG DỤNG ĐỊNH LUẬT TRUYỀN THẲNG CUÛA AÙNH SAÙNG. 1. Nhận biết được bóng tối, bóng nữa tối và giải thích. 2. Giải thích được vì sao lại có nhật thực, nguyệt thực.. II. Chuaån bò: 1)Đối với mỗi nhóm học sinh:. -. 1 đèn pin 1 bóng đèn lớn 220V – 40W 1 vaät caûn baèng bìa..

(6) -. 1 maøn chaén saùng. 1 hình vẽ nhật thực và nguyệt thực lớn.. 2)Đối với giáo viên: III/ Tổ chức các hoạt động dạy học.. 1. Ổn định lớp. 2. Kieåm tra baøi cuõ. a. Neâu ñònh luaät truyeàn thaúng cuûa aùnh saùng? b. Theá naøo laø tia saùng? c. Laøm baøi taäp 21.; 2.2 3. Vào bài mới. Hoạt động 1: Xây dựng tình huống Ban ngày trời nắng, không có mây, ta nhìn thấy bóng của một cột đèn in rỏ nét trên mặt đất. Khi có một - Do mây che khuất mặt trời…… đám mây mỏng che khuất mặt trời thì bóng đó bị nhòe đi. Vì sao có sự biến đổi đó? Bài học hôm nay sẽ giúp chúng ta trả lời câu hỏi đó. Hoạt động 2: Quan sát và hình thành khái niệm bóng tối. Tieán haønh thí nghieäm cho HS quan saùt  hình thaønh khaùi nieäm boùng toái. * Cho HS laøm caâu C1 * Yeâu caàu HS ruùt ra nhaän xeùt.. I. Bóng tối – Bóng nữa tối *Thí nghiệm 1: (sgk-h3.1) C1: Phần màu đen hoàn toàn không nhận được ánh sáng từ nguồn tới. Vì ánh sáng truyền theo đường thẳng, bị vật chặn lại. Nhaän xeùt: ……(nguồn)……. Hoạt động 3: Quan sát và hình thành khái niệm bóng nữa tối. Tieán haønh thí nghieäm nhö H 32 cho HS quan saùt. * Cho HS laøm C2. * Ruùt ra nhaän xeùt.. *Thí nghiệm 2: (sgk-h3.2) C2: - Vuøng 1 laø boùng toái - Vùng 3 là chiếu sáng đầy đủ Vùng 2 chỉ nhận được ánh sáng từ một phaàn cuûa nguoàn saùng neân khoâng saùng baèng vuøng 3. Nhaän xeùt: ….( moät phaàn cuûa nguoàn saùng)….. Hoạt động 4: Hình thành khái niệm nhật thực. * Cho HS đọc mục II. - Mặt trăng có tự phát ra ánh sáng không? * Nghiên cứu câu C3. * Hãy chỉ trên H 33 vùng nào trên mặt đất có nhật thực toàn phần và vùng nào có nhật thực 1 phần.. II. Nhật thực – Nguyệt thực: 1. Nhật thực: (sgk-h3.3) C3: Nơi có nhật thực toàn phần nằm trong vùng boùng toái cuûa maët traêng. Bò maët traêng che khuaát không cho ánh sáng mặt trời chiếu tới. Vì thế đứng ở chỗ đó ta không nhìn thấy mặt trời và trời tối lại.. Hoạt động 5: Hình thành khái niệm nguyệt thực. * Mặt trời chiếu sáng mặt trăng. Đứng trên trái đất, 2. Nguyệt thực: (sgk-3.4) veà ban ñeâm , ta nhìn thaáy maët traêng saùng vì coù aùnh C4: sáng phản chiếu từ mặt trăng. Traêng saùng: vuøng 3,2.

(7) * Mặt trăng quay xung quanh trái đất, khi mặt trăng bị trái đất che khuất không cho mặt trời chiếu sáng. Lúc đó ta còn nhìn thấy mặt trăng nữa không? ( khoâng ). * Hiện tượng đó gọi là nguyệt thực . * Yêu cầu HS chỉ chỗ nào trên trái đất là ban đêm và nhìn thaáy traêng saùng. * Mặt trăng ở vị trí nào thì đáng lẽ ra ta nhìn thấy trăng tròn nhưng mặt trăng lại bị trái đất che lắp hoàn toàn. ( nghĩa là có nguyệt thực toàn phần ). * Mặt trăng ở vị trí nào thì ta nhìn thấy trăng sáng?. * Khi mặt trăng ở vị trí 2, tuy đứng ở vị trí A ta nhìn thaáy traêng saùng nhöng chæ thaáy moät phaàn cuûa maët traêng, vì sao? Đó là lý do ta nhìn thấy hiện tượng trăng khuyết.. Nguyệt thực: vùng 1.  Khoâng  Phần được bôi đen là ban đêm và nhìn thấy traêng saùng.  Vị trí 1: là nguyệt thực toàn phần.  Mặt trăng ở vị trí: 3,2  Ở các vị trí đó, mặt trăng vẫn được mặt trời chieáu saùng nhö caùc vò trí khaùc, nhöng vì ta đứng nghiêng không nhìn toàn bộ phần được chieáu saùng maø chæ nhìn thaáy moät phaàn.. Hoạt động 6: Vận dụng C5: Bóng tối và bóng nữa tối thu hẹp lại. Khi miếng bìa gaàn saùt maøn chaén thì haàu nhö khoâng coøn bóng nữa tối, chỉ còn bóng tối rõ nét. C6:. Hướng dẫn HS làm C5, C6. IV. Cuûng coá: - Cho HS ghi “ ghi nhớ” - Gọi HS : thế nào là bóng tối, bóng nữa tối? V. Daën doø: Hoïc baøi vaø laøm baøi taäp 3.1  3.3 *Rút kinh nghiêm.. Ngày soạn:12/9/2012 Tiết: 4 Baøi 4:. ÑÒNH LUAÄT PHAÛN XAÏ AÙNH SAÙNG ----------. I. Muïc tieâu: 1. Biết tiến hành thí nghiệm để nghiên cứu đường đi của tia sóng phản xạ trên gương phẳng 2. Biết xác định tia tới, tia phản xạ, pháp tuyến, góc tới, góc phản xạ trong mỗi thí nghiệm 3. Phát biểu được định luật phản xạ ánh sáng. 4. Biết ứng dụng định luật phản xạ ánh sáng để thay đổi hướng đi của tia sáng theo ý muốn II. Chuaån bò: - Một gương phẳng có giá đở thẳng đứng. - Một đèn pin có màn chắn đục lỗ tạo ra tia sáng. - Một tờ giấy dán trên mặt tấm gỗ phẳng nằm ngang. - Thước đo góc mỏng III.Tổ chức các hoạt động dạy học: 1. Ổn định lớp: 2. Kieåm tra baøi cuõ a. Theá naøo laø boùng toái?.

(8) b. Thế nào là bóng nữa tối? c. Nhật thực, Nguyệt thực xảy ra khi nào? Bài tập : 3.1; 3.2 3. Vào bài mới. Hoạt động 1: Tạo tình huống * Làm TN như phần giới thiệu skg. Phải đặt đèn pin như thế nào đẻ thu được tia sáng hắt lại trên gương chiếu sáng đúng ñieåm A treân maøn. * Muốn làm được việc đo ù phải biết được mối quan hệ giữa tia sáng từ đèn pin chiếu ra và tia sáng hắt lại trên gương. Hoạt động 2: Khái niệm gương phẳng Ñöa göông cho HS soi vaø noùi em nhìn thaáy gì trong göông? I. Göông phaúng .  Hình của một vật mà ta quan sát được trong gương gọi là * Trả lời câu hỏi GV ảnh của vật đó tạo bởi gương. Hình của một vật mà ta quan sát được trong * Yêu cầu HS nhận xét mặt gương có đặc điểm gì? Gương gương gọi là ảnh của vật đó tạo bởi gương. soi coù maët göông laø 1 maët phaúng vaø nhaún boùng goïi laø göông  Maët phaúng vaø nhaún boùng phaúng. C1: Mặt kính cửa sổ, mặt nước, mặt kính của * Cho HS laøm C1 ti vi, mặt tường ốp gạch men phẳng bóng… Hoạt động 3: Hình thành biểu tượng về sự phản xạ ánh sáng. * Tổ chức cho HS làm TN để tìm xem khi chiếu 1 tia sáng II. Định luật phản xạ ánh sáng lên 1 mặt gương phẳng thì sau khi gặp gương, ánh sáng sẽ Dự đoán và trả lời xem ánh sáng sau khi gặp bị hắt lại theo nhiều hướng khác nhau hay theo 1 hướng xác gương hắt lại theo mấy hướng? định. Hiện tượng tia sáng sau khi tới mặt gương phẳng bị  Một hướng xác định hắt lại theo 1 hướng xác định gọi là sự phản xạ ánh sáng.  Tia saùng bò haét laïi goïi laø tia phaûn xaï Hoạt động 4: Sự đổi hướng của tia sáng khi gặp gương phẳng. * Giới thiệu dụng cụ cho HS - Hướng dẫn cách tạo ra tia sáng và theo dõi đường truyền cuûa aùnh saùng. - Taïo tia SI vaø nhaän tia IR * Làm TN như sgk : chỉ ra mặt phẳng chứa tia tới SI và pháp tuyến IN với gương ( là mặt phẳng của tờ giấy, trên đó đặt göông ) * Tia phaûn xaï coù naèm trong cuøng maët phaúng treân khoâng?  Nằm cùng mặt phẳng chứa tia tới và pháp tuyến. * Cho HS laøm keát luaän. * Phương của tia tới được xác định bằng góc nhọn S I N = i là góc tới. * Phương của tia phản xạ được xác định bằng. Tiến hành thí nghiệm theo hướng dẫn của giaùo vieân. 1. Tia phaûn xaï naèm trong MF naøo? C2: Nằm trong MF tờ giấy chứa tia tới. Keát luaän: Tia phản xạ nằm trong cùng mặt phẳng với tia tới và đường pháp tuyến tại điểm tới 2. Phöông cuûa tia phaûn xaï quan heä theá naøo với phương của tia tới? Góc tới i 60o 45o 30o. Goùc phaûn xaï i’ 60o 45o 30o. goùc nhoïn N I R = i’goïi laø goùc phaûn xaï * Tìm mối quan hệ giữa góc tới và goác p xạ. a>. Dự đoán: Góc tới i bằng với góc phản xạ a>. Kiểm tra dự đoán: cho HS thí nghiệm 4.2 nhiều lần với Keát luaän: caùc goùc khaùc nhau vaø ghi keát quaû vaøo baûng  Keát luaän. Góc phản xạ luôn luôn bằng góc tới. * Người ta đã làm thí nghiệm với các môi trường trong suốt và đồng tính khác cũng đưa đến kết luận như trong không 3. Ñònh luaät phaûn xaï aùnh saùng. khí. Do đó 2 kết luận trên có thể coi là 1 định luật gọi là.

(9) ñònh luaät phaûn xaï aùnh saùng . Keát luaän 1 vaø 2 Hoạt động 5: Cách vẽ gương và các tia sáng trên giấy.. * Gương phẳng được biểu diễn bằng 1 đoạn thẳng, phần gaïch cheùo laø maët sau cuûa göông. - Gương phẳng đặt vuông góc với tờ giấy. - Tia tới SI và pháp tuyến IN nằm trên mặt phẳng. * Cho HS laø caâu C3. 4. Bieåu dieãn göông phaúng vaø caùc tia saùng treân hình veõ. C3: S. N. I. Điểm tới. R. Göông phaúng. Hoạt động 6: Vận dụng * Hướng dẫn HS làm C4. III. Vaän duïng a. Veõ tia phaûn xaï. S. N. -. I. R. S. N. R M. I.

(10) IV. Cuûng coá: - Cho HS đọc và chép ghi nhớ - Đọc phần “ có thể em chưa biết” - Laøm baøi taäp 4.1. V. Daën doø: - Hoïc baøi vaø laøm baøi taäp 4.2  4.4 - Xem trước bài 5.. Ngày soạn:18/9/2012 Tiết 5:. Bài 5.. ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI GƯƠNG PHẲNG ----------. I. Muïc tieâu: 1. Bố trí được thí nghiệm để nghiên cứu ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng. 2. Nêu được những tính chất của ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng. 3. Vẽ được ảnh của một vật được trước gương phẳng. II. Chuaån bò: - 1 Gương phẳng có giá đở thẳng đứng - 1 Taám kính maøu trong suoát - 2 Vieân phaán maøu nhö nhau - 1 Tờ giấy trắng dán trên tấm gỗ. III. Các bước lên lớp. 1. Ổn định lớp. 2. Kieåm tra baøi cuõ. a. Ñònh luaät phaûn xaï aùnh saùng. b. Laøm baøi taäp 4.2; 4.3 3. Vào bài mới. Hoạt động 1: * Cho HS đọc phần mở bài Cho HS neâu 1 vaøi yù kieán. -. Đọc phần mở bài. Neâu yù kieán..

(11) Caùi maø beù Lan nhìn thaáy laø aûnh cuûa thaùp treân maët nước phẳng lặng như gương. Bài này sẽ nghiên cứu những tính chât của ảnh tạo bởi gương phẳng.. -. Đó là ảnh của cái tháp.. Hoạt động 2: * Thí nghieäm 1: Boá trí thí nghieäm nhö H 5.2 - Quan saùt aûnh cuûa cuïc pin trong göông phaúng. - Đặt gương thẳng đứng vuông góc với tờ giấy. - Ảnh đó có hứng được trên màn không?. I. Tính chất của ảnh tạo bởi gương phẳng. Thí nghieäm 1: - Bố trí TN theo sự hướng dẫn của GV - Quan saùt aûnh trong göông.. Hoạt động 3: Ảnh tạo bởi gương phẳng có hứng được trên màn không? * Gọi HS dự đoán. * Kiểm tra dự đoán. - Cho một HS lên dùng màn chắn hứng ảnh. - Ảnh có hứng được trên màn không?  Khoâng. - Ảnh mà ta không hứng được trên màn gọi là ảnh aûo. - Cho HS laøm keát luaän.. 1. Ảnh của vật tạo bởi gương phẳng có hứng được trên màn chắn không? - Dự đoán kết quả. - Thí nghieäm kieåm tra keát quaû. - Ruùt ra keát luaän. Keát luaän: Ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng không hứng được trên màn chắn, gọi là ảnh ảo.. Hoạt động 4: Độ lớn của ảnh tạo bởi gương phẳng. * Cho HS nhìn vật thật ( cục pin ) trước gương và ảnh trong gương để dự đoán xem 2 độ lớn đó như thế naøo?. * Kiểm ta dự đoán : có thể đo độ cao của vật rồi đo độ cao của ảnh. Nhưng đưa thước ra sau gương có nhìn thấy được không?  không. * Thay göông phaúng thaønh kính trong suoát. - GV đặt viên phấn ( cục pin ) thừ nhất, gọi 1 HS lên đặt viên phấn ( cục pin ) thứ 2 đúng vị trí ảnh của vieân phaán 1.  So sánh 2 độ lớn đó.  Keát luaän. 2. Độ lớn của ảnh có bằng độ lớn của vật khoâng? Làm và trả lời câu hỏi của GV Ruùt ra keát luaän. Keát luaän: Độ lớn của ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng bằng độ lớn của vật.. Hoạt động 5: * Cho HS kẻ đường thẳng MN trên giấy. - Đánh dấu vị trí A của  và A’ ảnh A. - Nối A và A’ xem có vuông góc với MN không? - Đo chiều dài từ A  G và A’  G - So sánh 2 độ dài.  Keát luaän.. 3. So sánh khoản cách từ 1 điểm của vật đến gương và khoản cách từ ảnh của điểm đó đến göông. Làm theo hướng dẫn của GV Ruùt ra keát luaän. Keát luaän: Điểm sáng và ảnh của nó tạo bởi gương phẳng cách gương một khoảng bằng nhau.. Hoạt động 6: Giải thích sự tạo thành ảnh của vật bởi gương phẳng. * Một điểm A được xác định bằng 2 tia sáng giao II. Giải thích sự tạo thành ảnh bởi gương.

(12) nhau xuất phát từ A. Ảnh của A là giao điểm của 2 phẳng. tia phaûn xaï. S * Hướng dẫn HS vẽ 2 tia phản xạ 5.4 và tìm giao nhau cuûa chuùng ( ñònh luaät phaûn xaï aùnh saùng hay tính chaát cuûa aûnh ) * Các tia phản xạ lọt vào mắt có đường kéo dài đi qua ảnh S’. Vì thế không hứng được S’ trên màn chaén.. R1 .M R2. I. K. S’ Keát luaän Ta nhìn thaáy aûnh aûo S’ vì caùc tia phaûn xaï vaøo mắt có đường kéo dài đi qua ảnh S’ * Ảnh của một vật là tập hợp ảnh của tất cả các ñieåm treân vaät.. Hoạt động 7: Vận dụng * Hướng dẫn HS vẽ C5 dựa vào tính chất * Cho cả lớp thảo luận C6.. III. Vaän duïng. A. B. B’ A’. B.

(13) A. A’. B’. IV. Cuûng coá: - Nêu 3 tính chất của ảnh ảo tạo bởi gương phẳng? - Giải thích sự tạo ảnh. - Chép “ ghi nhớ” - Đọc “ có thể em chưa biết” V. Daën doø: - Học ghi nhớ - Chép mẫu báo cáo thực hành. - Laøm baøi taäp 5.1  5.4 saùch baøi taäp..

(14) Ngày soạn:25/9/2012 Tiết 6.. THỰC HAØNH: QUAN SÁT VAØ VẼ ẢNH CỦA MỘT TẠO BỞI GƯƠNG PHẲNG Bài 6:. ---------I. Muïc tieâu: 1. Luyện tập vẽ ảnh của các vật có hình dạng khác nhau đặt trước gương phẳng. 2. Taäp xaùc ñònh vuøng nhìn thaáy cuûa göông phaúng. II. Chuaån bò: - 1 Göông phaúng. - 1 Caây buùt chì - 1 Thước chia độ. - Moãi HS cheùp saún maãu baùo caùo ra giaáy. III. Các bước lên lớp. 1. Ổn định lớp. 2. Kieåm ra baøi cuõ. a. Nêu tính chất của ảnh tạo bởi gương phẳng. b. Giải thích vì sao ta nhìn thấy ảnh S’ mà không hứng được ảnh đó trên màn chắn. c. Laøm baøi taäp : 5.1; 5.2. 3. Vào bài mới. Hoạt động 1: * Phaân phoái duïng cuï cho HS - Göông phaúng - Buùt chì - Một thước chia độ. - Maãu baùo caùo.. Nhaän duïng cuï Kiểm tra đầy đủ 4 dụng cụ..

(15) Hoạt động 2: * Nội dung thực hành gồm 2 nội dung. 1. Xác định ảnh của vật tạo bởi gương phaúng 2. Xaùc ñònh vuøng nhìn thaáy cuûa göông phaúng Hướng dẫn HS làm C1.. 1. Xác định ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng. C1: Ảnh song song, cùng chiều với vật. Ảnh cùng phương, ngược chiều với vật. Veõ hình.. Hoạt động 3: * Hướng dẫn HS cách đánh dấu vùng 2. Xác định vùng nhìn thấy của gương phẳng. nhìn thaáy cuûa göông. C2, C3: Vuøng nhìn thaáy cuûa göông giaûm * C3:thí nghieäm Keát luaän laø taêng hay C4: giaûm - Ta nhìn thaáy aûnh M’ cuûa M khi coù tia phaûn xaï treân * C4: Hướng dẫn HS vẽ theo t/c của ảnh. gương vào mắt ở O có đường kéo dài đi qua M’ - Tia phaûn xaï loït vaøo maét thì ta nhìn thaáy + Vẽ M’ đường M’O cắt gương ở I. Vậy tia tới MI aûnh khoâng? cho tia phản xạ IO truyền đến mắt, ta nhìn thấy ảnh - Tia phaûn xaï khoâng loït vaøo maét thì ta M’. nhìn thaáy aûnh khoâng? + Vẽ N’ , đường N’O không cắt gương tia phản xạ khoâng loït vaøo maét neân ta khoâng nhìn thaáy N’ cuûa N. Hoạt động 4: * Yêu cầu HS làm theo tài liệu và trả lời vaøo maãu baùo caùo. * Theo dõi và hướng dẫn nhóm gặp khó khaên. Tiến hành thực hành. Phaân coâng nhau laøm Ghi vaøo baùo caùo.. Hoạt động 5: Thu caùc baûn baùo caùo vaø yeâu caàu HS thu doïn duïng cuï.. Noäp baøi vaø doïn duïng cuï..

(16) Ngày soạn: 03/10/2012 Bài 7.. Tiết 7.. GÖÔNG CAÀU LOÀI. ----------. I. Muïc tieâu: 1. Nêu được những tính chất của ảnh của một vật tạo bởi gương cầu lồi. 2. Nhận biết được vùng nhìn thấy của gương cầu lồi rộng hơn của gương cầu phẳng có cùng kích thước. 3. Giải thích được ứng dụng của gương cầu lồi. II. Chuaån Bò: - 1 Göông caàu loài. - 1 Gương phẳng tròn có cùng kích thước với gương cầu lồi. - 1 Caây neán. - 1 Bao dieâm. III. Lên lớp: 1. Ổn định lớp. 2. Kieåm tra baøi cuõ ( khoâng coù) 3. Vào bài mới. Hoạt động 1: Đưa cho HS một số đồ vật nhẳn bóng không phẳng. Quan sát qua đồ vật và nêu nhận xét. Yeâu caàu HS quan saùt xem coù nhìn thaáy aûnh cuûa mình trong caùc vaät aáy khoâng vaø nhaän xeùt xem coù gioáng aûnh nhìn thaáy trong göông phaúng khoâng? Hoâm nay chuùng ta sẽ nghiên cứu ảnh của một vật tạo bởi gương cầu, trước hết tìm hiểu gương cầu lồi. Hoạt động 2: * Hướng dẫn HS làm thí nghiệm theo nhóm. - Boá trí thí nghieäm H 7.1 - Dự đoán về tính chất của ảnh. - Ảnh đó có phải là ảnh ảo không? Vì sao? - Nhìn thấy ảnh lớn hơn hay nhỏ hơn vật? Hoạt động 3:. I. Ảnh của vật tạo bởi gương cầu lồi, C1: 1. Ảnh đó là ảnh ảo vì không hứng được trên maøn. 2. AÛnh nhoû hôn vaät..

(17) Thí nghieäm kieåm tra - Boá trí thí nghieäm nhö H 7.2 - So sánh độ lớn của 2 ảnh trong 2 gương. - Ruùt ra keát luaän. Keát luaän: 1. Là ảnh ảo không hứng được trên màn chắn 2. AÛnh nhoû hôn vaät.. Hoạt động 4: * Tieán haønh thí nghieäm - Boá trí thí nghieäm nhö hình 7.3 - Xaùc ñònh vuøng nhìn thaáy cuûa göông phaúng - Xaùc ñònh vuøng nhìn thaáy cuûa göông caàu loài - So sánh 2 vùng nhìn thấy đó. - HS thảo luận  câu trả lời C2. II. Vuøng nhìn thaáy cuûa göông caàu loài. C2: Với cùng kích thước của gương, cùng vị trí đặt maét thì beà roâng vuøng nhìn thaáy cuûa göông caàu loài lớn hơn so với bề rộng vùng nhìn thấy của gương phaúng.. Hoạt động 5: * Cho HS laøm vieäc caù nhaân C3, C4 - Gọi HS đứng lên trả lời. - Nhận xét chung cho cả lớp.. III. Vaän duïng: C3: Vuøng nhìn thaáy cuûa göông caàu loài roäng hôn vuøng nhìn thaáy cuûa göông phaúng. Chính vì vaäy nên người ta lắp gương cầu lồi để người lái xe coù theå nhìn thaáy vuøng phía sau roäng hôn. C4: Người lái xe nhìn thấy trong gương cầu lồi xe cộ, người và vật bị cản ở bên đường che khuất, tránh được tai nạn.. IV. Cuûng coá: - Chép ghi nhớ. - Laøm baøi taäp 7.1; 7.2 Baøi taäp: 1. Trên ô tô, môtô người ta thường lắp ----------------ở phía trước người lái xe để quan sát ở phía sau mà không lắp một -----------Làm như thế để vùng quan sát được sau xe sẽ Chọn từ điền vào chỗ trống. V. Daën doø: Hoïc baøi, laøm baøi taäp 7.3, 7.4 Xem baøi 8..

(18) Ngày soạn:16/10/2012 Tiết 9.. Bài 8:. GÖÔNG CAÀU LOÕM. ----------. I. Muïc tieâu: 1. Nhận biết được ảnh ảo tạo bởi gương cầu lõm 2. Nêu được những tính chất của ảnh ảo tạo bởi gương cầu lõm. 3. Biết cách bố trí thí nghiệm để quan sát ảnh ảo của một vật tạo bởi gương cầu lõm. II. Chuaån bò: - 1 Gương cầu lõm có giá đở thẳng đứng. - 1 Gương phẳng có bề ngang bằng đường kính của gương cầu lõm. - 1 Vieân phaán - 1 Màn chắn sáng có giá đở di chuyển được . - 1 Đèn pin để tạo chùm tia song song và phân kì. III. Lên lớp: 1. Ổn định lớp. 2. Kieåm tra baøi cuõ. a. Nêu tính chất của ảnh tạo bởi gương cầu lồi? b. C3 c. Baøi taäp 7.2 d. So sánh tính chất của ảnh tạo bởi gương phẳng và gương cầu lồi. 3. Vào bài mới. Hoạt động 1: Chúng ta đã tìm hiểu về 2 loại gương đó là gương phẳng và gương cầu lồi rồi. Và bây giờ cô có 1 loại gương thứ 3, gương này có mặt phản xạ là mặt trong của một phần hình cầu. Liệu gương này có tạo được aûnh cuûa moät vaät gioáng nhö 2 göông kia khoâng? Hoâm nay chuùng ta cuøng tìm hieåu. Hoạt động 2: Thí nghieäm. I. Ảnh tạo bởi gương cầu lõm: Boá trí thí nghieäm H 8.1 C1: Là ảnh ảo vì không hứng được trên Dự đoán tính chất của ảnh. maøn. * Làm thí nghiệm để kiểm tra dự đoán trên: Ảnh lớn hơn vật. - Để vật trước gương phẳng và gương cầu lõm so sánh C2: Ảnh của viên phấn trong gương cầu 2 ảnh tạo bởi gương? lõm lớn hơn ảnh của viên phấn trong  Keát luaän: göông phaúng..

(19) -. Goïi HS ñieàn vaøo keát luaän Sữa chữa bổ sung cho đúng.. Keát luaän:. Hoạt động 3: Nghiên cứu sự phản xạ. Thí nghieäm: * Boá trí thí nghieäm hình 8.2 - Quan saùt chuøm tia phaûn xaï xem noù coù ñaëc ñieåm gì? * Trả lời câu C3 - Cho HS thaûo luaän ruùt ra keát luaän  Keát luaän: * Dựa vào thí nghiệm và kết luận để làm C4. * Hướng dẫn HS làm câu C4. Thí nghieäm * Boá trí thí nghieäm hình 8.4 - Hướng dẫn cách di chuyển. Di chuển đèn pin theo phương ngang lại gần hoặc xa ra gương. Vừa di chuyển vừa quan sát chùm tia phản xạ, khi nào thấy chùm tia phản xạ là chùm song song thì dừng lại và đánh dấu vị trí điểm S. * Keát luaän - Goïi HS ñieàn vaø thoáng nhaát keát quaû. * Chúng ta cùng tìm hiểu cấu tạo của đèn pin * Hướng dẫn HS cách thực hiện.: - Dùng một tấm bìa màu đen để ánh sáng phát ra từ đèn tạo ra một vệt sáng dài trên tấm bìa. - Xoay nhẹ nhàng pha đèn và quan sát vệt sáng đến khi vệt sáng có dạng là vệt song song thì dừng lại. Vị trí bóng đèn lúc đó là vị trí cần tìm. - Giải thích vì sao nhờ có pha đèn mà đèn pin có thể chieáu aùnh saùng ñi xa maø vaãn saùng roõ? * Hướng dẫn HS điều chỉnh đèn pin để làm C7. II. Sự phản xạ ánh sáng trên gương cầu loõm. 1. Đối với chùm tia tới song song. C3: Chuøm tia phaûn xaï coù ñaëc ñieåm laø: chúng giao nhau ( tụ lại ) tại 1 điểm trước göông roài tieáp tuïc truyeàn ñi. Keát luaän: Chiếu 1 chùm tia tới song song lên 1 gương cầu lõm, ta thu được 1 chùm tia phản xạ hội tụ tại 1 điểm ở trước göông. C4: Mặt trời ở rất xa nên chúm sáng từ Mặt trời tới gương coi như là chùm tia tới song song, cho chuøm tia phaûn xaï hoäi tuï tại 1 điểm ở phí trước gương. Ánh sáng mặt trời có nhiệt năng cho nên vật để choå aùnh saùng hoäi tuï seõ noùng leân. 2. Đối với chùm tia tới phân kì: * Boá trí thí nghieäm C5: Một nguồn sáng nhỏ S đặt trước gương cầu lõm ở một vị trí thích hợp, có thể cho moät chuøm tia phaûn xaï song song. III. Vaän duïng: C6: Nhờ có gương cầu trong pha đèn pin nên khi xoay pha đèn đến vị trí thích hợp ta sẽ thu được vệt sáng ( chùm saùng ) song song aùnh saùng seõ truyeàn ñi xa được mà vẫn sáng rõ . C7: Muốn thu được chùm sáng hội tụ thì phải xoay pha đèn cho bóng đèn ra xa göông.. IV. Cuûng coá: 1. Tính chất ảnh tạo bởi gương cầu lõm. 2. Ghi nhớ. V. Daën doø:Hoïc baøi, laøm baøi taäp , nghiên cứu bài oân chöông1..

(20) Ngày soạn: Ngaøy daïy: Tieát : 9 Tuaàn : 9. BAØI 9:. TOÅNG KEÁT CHÖÔNG 1 QUANG HOÏC ----------. I. Muïc tieâu: 1. Nhắc lại những kiến thức cơ bản có liên quan đến sự nhìn thấy vật sáng, sự truyền ánh sáng, sự phản xạ ánh sáng, tính chất của ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng, xác định vùng nhìn thấy trong gương phẳng so sánh với vùng nhìn thấy của gương cầu lồi . 2. Luyện tập thêm về cách vẽ tia phản xạ trên gương phẳng và ảnh tạo bởi gương phẳng. II. Chuaån bò: Yêu cầu HS chuẩn bị trước ở nhà các câu hỏi cho phần “ tự kiểm tra”. GV vẽ sẳn lên bảng treo ô chữ H 9.3 SGK. III. Lên lớp: 1. Ổn định lớp. 2. Kieåm tra baøi cuõ: a. Nêu tính chất của ảnh tạo bởi gương cầu lõm? b. Gương cầu lõm có tác dụng biến đổi chùm tia như thế nào? c. Baøi taäp 8.2 3. Vào bài mới. Hoạt động 1: Ôn lại kiến thức cơ bản - Yêu cầu HS làm lần lượt các câu hỏi trước lớp. - Thống nhất câu trả lời.. * Bố trí lại thí nghiệm để kiểm tra dự đoán về độ lớn của ảnh.. * Dựa vào tính chất  So sánh  Câu trả lời.. * Caâu 7: Cho HS boá trí laïi thí nghiệm để rút ra câu trả lời.. I. Tự kiểm tra . Caâu 1: C Caâu 2: B Caâu 3: Trong môi trường trong suốt và đồng tính ánh sáng truyền đi theo đường thẳng. Caâu 4: a-------tia tới -------đường pháp tuyến. b-------------- goùc phaûn xaï. Caâu 5: Ảnh ảo. Độ lớn của ảnh và khoản cách từ ảnh đến gương bằng độ lớn của vật và khoản cách từ vật đến gương. Caâu 6: Gioáng: AÛnh aûo Khác: Ảnh ảo tạo bởi gương cầu lồi nhỏ hơn ảnh tạo bởi gương phẳng. Caâu 7: Khi một vật ở gần sát gương ảnh này lớn hôn vaät. Caâu 8: - Ảnh ảo tạo bởi gương cầu lõm không hứng được trên màn chắn và lớn hơn vật..

(21) -. Ảnh ảo tạo bởi gương cầu lồi không hứng được trên màn chắn và bé hơn vật. - Ảnh ảo tạo bởi gương phẳng không hứng được trên màn chắn và bằng vật. Câu 9: Vùng nhìn thấy trong gương cầu lồi lớn hơn vuøng nhìn thaáy trong göông phaúng coù cuøng kích thước. Hoạt động 2: Vẽ tia phản xạ . Vẽ ảnh của vật. a. Hướng dẫn và gọi HS lên bảng vẽ. C1: S1 - HS 1 veõ aûnh S1 - HS 2 veõ aûnh S2 S2 b. Hướng dẫn HS vẽ chùm tia tới lớn nhất xuất phát từ S1, S2  vẽ chùm tia phản xạ tương ứng. c. Gaïch cheùo vuøng nhìn thaáy 2 tia - HS 3: veõ tia phaûn xaï cuûa S1 - HS 4: veõ tia phaûn xaï cuûa S2  Đánh dấu vùng nhìn thấy của S1, S2 . S’2 * Yêu cầu HS làm câu C3: dựa vào tính chaát. * Cho HS nhìn hình vaø chæ ra caùc caëp S’1 nhìn thaáy nhau. C2: - Ảnh đều là ảnh ảo. - AÛnh nhìn thaáy trong göông caàu loài nhoû hôn trong göông phaúng , aûnh trong göông phaúng laïi nhoû hôn trong göông loõm. C3: An – Thanh, An – Haûi. Thanh – Haûi, Haûi – Haø Hoạt động 3: trò chơi ô chữ * Tổ chức cho HS làm theo nhóm. - Treo baûng oâ leân baûng. - Mỗi hàng cho mỗi nhóm cữ 1 HS lên laøm. - Trả lời đúng hàng ngang : 2 đ - Tìm haøng doïc 10 ñ - Tổng kết điểm và xếp hạng từng nhóm.. V AÄ T S N G U O À AÛ N N G O I Â P H. AÙ N G N S AÙ N G H AÛ O S A O AÙ P T. U Y E N Á B O N G Ñ E N Ù G Ö Ô N G P H AÚ N G AÙNH SAÙNG IV. Cuûng coá – daën doø:.

(22) -. Học bài từ § 1  § 9. để kiểm tra 1 tiết. Hoïc taát caû caùc muïc trong SGK.. Ngày soạn: Ngaøy daïy: Tieát : 10 Tuaàn : 10. KIEÅM TRA 1 TIEÁT ----------.

(23) Ngày soạn: Ngaøy daïy: Tieát : 11 Tuaàn :11. PHAÀN II: AÂM HOÏC ----------. BAØI 10:. NGUOÀN AÂM. I. Muïc ñích – yeâu caàu: 1. Nêu được đặc điểm chung của nguồn âm. 2. Nhận biết được một số nguồn âm thường gặp trong cuộc sống. II. Chuaån bò: - 1 sợi dây cao su mảnh - 1 thìa vaø 1 coác thuûy tinh. - 1 aâm thoa vaø 1 buùa cao su. - Ống nghiệm hoặc lọ nhỏ. - Vaøi ba daûi laù chuoái - Bộ đàn ống nghiệm. III. Lên lớp: 1. Ổn định lớp 2. Kieåm tra baøi cuõ ( khoâng coù ) 3. Vào bài mới. Hoạt động 1: Đặt vấn đề. Hằng ngày chúng ta vẫn thường nghe tiếng cười nói, vui vẽ, tiếng đàn nhạc du dương, tiếng chim hót líu lo, tiếng ồn ngoài đường phố, chợ búa …………. Chúng ta sống trong thế giới âm thanh. Vậy các em có biết âm thanh được tạo ra như thế nào không? Aâm truyền qua những môi trường nào? Các nguồn âm có chung đặc điểm gì? Aâm to, âm nhỏ khác nhau ở chỗ nào? Cô sẽ giới thiệu với các em ở Chương 2 Âm Học và bài đầu tieân cuûa Chöông laø Nguoàn AÂm. Hoạt động 2: Nhận biết nguồn âm. I. Nhaän bieát nguoàn aâm. Tất cả chúng ta hãy cùng nhau giữ im C1: lặng và lắng tai nghe. Em nêu những âm - Tieáng uø do quaït phaùt ra. mà em nghe được và tìm xem. - Tiếng sột soạt khi lật tập - ………… * Thoâng baùo nhö theá naøo laø nguoàn aâm. * Vaät phaùt ra aâm goïi laø nguoàn aâm * Caùc em haõy keå moät soá nguoàn aâm. C2: - Đàn ghi ta đang dùng - Động cơ đang chạy - Con chim ñang hoùt. Hoạt động 3: Đặc điểm của nguồn âm * Thí nghieäm1 * Hướng dẫn HS làm thí nghiệm H 10.1. II. Caùc nguoàn aâm coù chung ñaëc ñieåm gì? 1. Thí nghieäm.: * Thí nghieäm 1:.

(24) * Yeâu caàu HS laøm C3.. C3: Dây cao su chuyển động quanh vị trí caân baèng vaø phaùt ra aâm. * Hứơng dẫn HS làm thí nghiệm H 10.2 * Thí nghieäm 2: * Yeâu caàu HS laøm C4. C4: Coác thuyû tinh phaùt ra aâm. Thaønh coác thủy tinh có dao động. Nhaän bieát: Đổ vào cốc một ít nước khi thành cốc dao động sẽ làm mặt nước dao động theo. * Laøm thí nghieäm cho HS nghe vaø laøm C5 * Thí nghieäm3: C5: Âm thoa có dao động. AÙp saùt buùa vaøo nhaùnh aâm thoa: nhaùnh Qua caùc thí nghieäm treân em naøo ruùt ra keát âm thoa dao động  búa dao động. luaän. 2. Keát luaän. Khi phát ra âm các vật đều dao dộng. Hoạt động 4: Vận dụng * Yêu cầu HS làm phương án làm cho tờ giấy và tờ lá chuối phát ra âm thanh. * Tìm hieåu xem boä phaän naøo phaùt ra aâm trong caùc nhaïc cuï maø em bieát.. * Yeâu caàu HS neâu phöông aùn kieåm tra. * Duïng cuï thí nghieäm H 10.4. Laøm thí nghiệm cho HS trả lời C9 * Thoåi naép vaø thaân vieát buùt maùy  caùi naøo phaùt ra aâm traàm hôn.?. IV. Cuûng coá: Cho laøm phieáu baøi taäp V. Daën doø: - Ghi nhớ - Đọc phần “ có thể em chưa biết”. III. Vaän duïng C6: - Cầm 1 góc tờ giấy lắc mạnh - Xé tờ lá chuối hoặc làm thành kèn khi thoåi phaùt ra aâm ( nghe tieáng keâu ) C7: - Đàn ghi ta: dây đàn dao động - Trống: mặt trống dao động C8: Đổ vào lọ một ít nước khi thổi không khí trong lọ dao động sẽ làm mặt nước trong lọ dao động. C9: - Ống nghiệm và nước dao động. - Ống nhiều nước phát ra âm trầm, ống ít nước phát ra âm bổng.  Thaân buùt phaùt ra aâm traàm hôn naép buùt..

(25) -. Laøm baøi taäp 10.1  10.3 saùch baøi taäp.. Ngày soạn: Ngaøy daïy: Tieát : 12 Tuaàn :12. BAØI 11:. ĐỘ CAO CỦA ÂM ----------. I. Muïc ñích – yeâu caàu: 1. Nêu được mối liên hệ giữa độ cao và tần số của âm. 2. Sử dụng được thuật ngữ âm cao ( âm bổng ), âm thấp ( âm trầm ) và tần số khi so sánh 2 âm. II. Chuaàn bò: - Giá đở thí nghiệm. - 1 con laéc coù chieàu daøi 20cm vaø 1 : 40cm - 1 ñóa quay + nguoàn ñieän. - 1 thước đàn hồi thép mỏng. III. Lên lớp: 1. Ổn định lớp: 2. Kieåm tra baøi cuõ. a. Nguoàn aâm laø gì? Cho 2 VD veà nguoàn aâm. b. Nguoàn aâm coù chung ñaëc ñieåm gì? c. Baøi taäp 10.1; 10.2 3. Vào bài mới: Hoạt động 1: Đặc vấn đề. Gọi 1 em Nam và 1 em Nữ hát một đoạn ngắn bài hát. Cho cả lớp nhận xét bạn nào haùt gioïng cao, baïn naøo haùt gioïng thaáp. Các banï trai thường có giọng trầm, các bạn gái thường có giọng bổng. Khi nào âm phaùt ra traàm, khi naøo aâm phaùt ra boång. Hoạt động 2: Quan sát giao động. Tần số * Boá trí thí nghieäm nhö H 11.1 10 giây  HS đếm số dao động * Laøm caâu C1. * Thoâng baùo taàn soá vaø ñôn vò taàn soá.. * Dựa vào bảng yêu cầu HS là C2 * Từ thí nghiệm  Nhận xét.. I. Dao động nhanh, chậm. Tần số Thí gnhieäm 1: C1: Dao động 10 giây 1 giây Chaäm 8 0,8 a Nhanh 11 1,1 b C2: Con lắc b có tần số dao động lớn hơn. Nhaän xeùt ---------Nhanh--------------Lớn ---------Chaäm---------------Nhoû. Hoạt động 3: Mối liên hệ giữa tần số và độ cao của âm.  Thí nghieäm 2:. II. AÂm cao, AÂm thaáp Thí nghieäm 2:.

(26) * Giới thiệu và bố trí thí nghiệm như H 11.2 - Yêu cầu HS trật tự và làm thí nghiệm theo nhóm  trả lời C3 - Goïi HS laøm C3  Thí nghieäm 3: * Boá trí thí nghieäm cho HS nghe vaø quan saùt * Yeâu caàu HS laøm C4.. C3:. ---------Chaäm----------------Thaáp ---------Nhanh---------------Boång Thí nghieäm 3: C4: ---------Chaäm----------------Thaáp ---------Nhanh---------------Cao Keát luaän: Dao động càng nhanh tần số dao động * Qua các thí nghiệm chúng ta rút được cáng lớn âm phát ra càng cao. keát luaän gì? --------------Chaäm-----------Nhoû--- Thoáng nhaát keát luaän vaø cho HS ghi vaøo Thaáp. vở Hoạt đọng 4: Vận dụng * Hướng dẫn HS làm C5.. * Yeâu caàu HS laøm C6 Nếu có đàn cho HS làm thí nghiệm. * Laøm laïi thí nghieäm 11.3 + 11.4 cho HS nghe aâm phaùt ra vaø laøm caâu C7. III. Vaän duïng: C5: - Vật có tần số 70Hz dao động nhanh hôn. - Vật có tần số 50 Hz dao động phát ra aâm thaáp hôn. C6: Khi vặn dây đàn căng ít thì âm phát ra thaáp, taàn soá nhoû. Khi vaën caêng nhieàu thì âm phát ra cao, tần số dao động lớn. C7: AÂm phaùt ra cao hôn khi chaïm goùc miếng bìa vào hàng lỗ ở gần vành đĩa.. IV. Cuûng coá: - Yeâu caàu HS laøm baøi taäp 11.1  11.4. - Đọc phần “ có thể em chưa biết” - Tại sao trong thí nghiệm 1 con lắc dao động mà không nghe thấy âm? V. Daën doø: - Laøm tieáp baøi taäp saùch baøi taäp neáu coøn. - Xem trước bài § 12..

(27) BAØI 12:. ĐỘ TO CỦA ÂM ----------. I. Muïc ñích – yeâu caàu: 1. Nêu được mối liên hệ giữa biên độ và độ to của âm phát ra. 2. Sử dụng được thuật ngữ âm to, âm nhỏ khi so sánh 2 âm. II. Chuaån bò: - 1 thước đàn hồi dài 20cm – 30cm. - 1 caùi troáng vaø duøi goõ. - 1 con laéc baác. III. Lên lớp: 1. Ổn định lớp. 2. Kieåm tra baøi cuõ. a. Taàn soá laø gì? Ñôn vò taàn soá.? b. Âm phát ra như thế nào khi tần số lớn; nhỏ? c. Laøm baøi taäp 11.2, 11.4. 3. Vào bài mới. Để tạo ra âm nhỏ , to yêu cầu 2 HS lên hát. - HS nhận xét: âm cao, âm thấp. Giải thích dựa vào bài § 11: Dây âm của bạn nữ dao động thường nhanh hơn dây âm thanh của bạn nam. Vì vậy bạn nữ thường có giọng cao hơn. - HS xaùc ñònh baïn naøo haùt to baïn naøo haùt nhoû. Vaäy khi naøo aâm phaùt ra to, khi naøo aâm phaùt ra nhoû? Hoạt động 1: Nghiên cứu về biên độ dao động và mối lên hệ giữa biên độ dao động và độ to của âm phát ra. I. Âm to, Âm nhỏ. Biên độ dao động 1. Thí nghieäm: * Thí nghieäm 1: * Thí nghieäm 1: + Yeâu caàu HS laøm theo nhoùm vaø ñieàn vaøo Dao động AÂm baûng 1 ( c1 ). Maïnh To a * Thông báo biên độ dao động. Yeáu Nhoû b * Yeâu caàu HS laøm C2. C2: * Thí nghieäm 2: -------Nhiều-------Lớn-------To * Boá trí thí nghieäm nhö hình 12.2 -------Ít-------------Nhoû-------Nhoû + Laøm thí nghieäm cho HS quan saùt. * Thí nghieäm 2: + Yeâu caàu HS laøm C3 C3: -------Nhiều-------Lớn-------To -------Ít-------------Nhoû-------Nhoû Kết luận rút ra từ các thí nghiệm trên. Keát kuaän: Âm phát ra càng to khi biên độ dao động của nguồn âm càng lớn. * Yeâu caàu HS laøm C4 C4: Khi gãy mạnh dây đàn, tiếng đàn sẽ to. Vì khi gãy mạnh dây đàn lệch nhiều, tức biên độ dao động dây đàn lớn, nên aâm phaùt ra to. C5:.

(28) * Yeâu caàu HS laøm C5 Cho HS đo biên độ  so sánh * Trả lời C6. Biên độ dao động của a>b. 6mm>3mm. C6: Khi maùy thu thanh phaùt ra aâm to khi biên độ dao động của màng loa lớn. Khi maùu thu thanh phaùt ra aâm nhoû thì biên độ dao động của màng loa nhỏ. C7: Độ to của tiếng ồn trên sân trường giờ ra chơi nằm trong khoản từ 50  70 dB. * HS trả lời C7. Hoạt động 3: Tìm hiểu độ to của một số âm. * Yêu cầu 1 bạn đứng lên đọc, các bạn khaùc doø theo. - Độ to của tiếng nói chuyện bình thường laø bao nhieâu dB? - Độ to của âm có thể làm điếc tai là bao nhieâu dB? * Yeâu caàu HS laøm C7. II. Độ to một số âm - Độ to của âm đo bằng đơn vị là đêxiben.  40dB  130dB. Hoạt động 4: -. Yêu cầu HS ghi phần ghi nhớ. Laøm baøi taäp 12.1  12.5 Đọc phần “ có thể xem chưa biết”. BAØI 13:. I. Muïc ñích – yeâu caàu:. Laøm theo yeâu caàu cuû GV 12.1  12.5. MÔI TRƯỜNG TRUYỀN ÂM ----------.

(29) 1. Kể tên một số môi trường truyền âm và không truyền được âm. 2. Nêu một số thí dụ về sự tryền âm trong các chất: rắn, lỏng, khí. II. Chuaån bò: - 2 Trống da trung thu, 1 dùi, giá đở. - 1 bình to đựng đầy nước. - 1 bình nhỏ có nắp đậy. - 1 đồng hồ reo. - 1 tranh veõ H 13.4. III. Lên lớp. 1. Ổn định lớp. 2. Kieåm tra baøi cuõ: khi naøo phaùt ra aâm to, aâm nhoû? Baøi taäp: 12.3; 12.4 3. Vào bài mới. Hoạt động 1: Ngày xưa để phát hiện ra tiếng vó ngựa người ta thường áp tai xuống đất để nghe. Tại sao? . Âm truyền từ nguồn âm đến tai người nghe như thế nào? Qua những môi trường nào? Hoạt động 2: Môi trường truyền âm. I. Môi trường truyền âm * Laøm thí nghieäm H 13.1 * Thí nghieäm: - Cho HS quan sát và trả lời câu C1 và 1. Sự truyền âm trong không khí. C2 C1: - Yêu cầu HS dự đoán trả lời. Hiện tượng xảy ra với quả cầu treo gần - Quan saùt thí nghieäm. trống 2: rung động và lệch khỏi vị trí - Gọi HS trả lời . HS khác nhận xét và bổ cân bằng. Chứng tỏ âm đã được không sung. khí truyền từ mặt trống 1 đến mặt  Trống thứ 2 đóng vai trò như màn nhỉ ở troáng 2. tai người. C2: - Độ to của âm khi lan truyền như thế Quả cầu bấc thứ 2 có biên độ dao động naøo? nhỏ hơn quả cầu 1. Từ đó có thể nói: trong khi lan truyền , độ to của âm giaûm daàn.. * Cho HS laøm thí nghieäm theo nhoùm. 2. Sự truyền âm trong chất rắn.: C3:  Laøm caâu C3. Âm truyền đến tai bạn C qua môi trường rắn. 3. Sự truyền âm trong chất lỏng: * Laøm thí nghieäm 13.3. C4: * Traû lôiø caâu C4 Âm truyền đến tai qua những môi - Qua bao ni lông là môi trường gì? trường: rắn, lỏng, khí. - Qua nước là môi trường gì? - Qua không gian là môi trường gì? 4. Âm có truyền được trong môi trường * Giới thiệu H 13.4 chaân khoâng hay khoâng ? C5: * Hướng dẫn HS làm C5. AÂm khoâng truyeàn qua chaân khoâng..

(30) Keát luaän: -----------Raén, loûng, khí----------------------Chaân khoâng. -----------Xa---------------nhoû.. Keát luaän: HS laøm keát luaän. Cho HS nhaän xeùt. Thống nhất câu trả lời. Hoạt động 3: Vận tốc truyền âm.. * Yêu cầu HS đọc phần 5 5. Vaän toác truyeàn aâm  so saùnh vaän toác truyeàn aâm trong khoâng C6: khí Vận tốc truyền âm trong nước lớn hơn nước, thép. trong khoâng khí vaø nhoû hôn trong theùp. + Thống nhất câu trả lời. Hoạt động 4: Vận dụng * Hướng dẫn HS làm C7. * Hướng dẫn HS làm C8 Tuyø theo HS cho VD * Hướng dẫn HS làm C9.. II. Vaän duïng C7: Âm thanh xung quanh truyền đến tai ta nhờ môi trường không khí. C8: Khi người thợ lặn, lặn xuống nước vẫn nghe tieáng khua maùi cheøo treân maët nước. C9: Vì mặt đất truyền âm nhanh hơn không khí nên ta nghe được tiếng vó ngựa từ xa khi ghé tai sát mặt đất.. IV. Cuûng coá. 1. Âm truyền được qua mội trường nào? Không truyền được qua môi trường nào? 2. Vận tốc truyền âm ở môi trường nào lớn nhất?. V. Daën doø: - Chép ghi nhớ - Đọc “ có thể em chưa biết” Laøm baøi taäp : 13.1  13.5 -. **************** *. BAØI 14: PHAÛN XAÏ AÂM – TIEÁNG VANG ----------. I. Muïc ñích – yeâu caàu. 1. Mô tả và giải thích được một số hiện tượng liên quan đến tiếng vang. 2. Nhận biết được một số vật phản xạ âm tốt và một số vật phản xạ âm kém..

(31) 3. Kể tên một ứng dụng phản xạ âm. II. Chuaån bò: Veõ to tranh 14.1 III. Lên lớp: 1. Ổn định lớp. 2. Kieåm tra baøi cuõ. 3. Vào bài mới. Hoạt động 1: Trong cơn dông, khi có tia chớp thường kèm theo tiếng sấm. Sau đó còn nghe thấy tieáng ì aàm keùo daøi goïi laø saám reàn. Taïi sao laïi coù tieáng saám reàn? Baøi hoïc hoâm nay seõ giúp chúng ta tìm hiểu hiện tượng đó. Hoạt động 2: Tìm hiểu phản xạ âm và tiếng vang. * Yêu cầu HS đọc mục I. Thảo luận để trả I. Âm phản xạ. Tiếng vang lời các câu C và kết luận. Đọc và thảo luận trả lời các câu C * Hướng dẫn HS trả lời. C1:Tiếng vang ở vùng có núi. Vì ta phân C1: Âm phản xạ từ mặt chắn nào và đến biệt được âm phát ra trực tiếp và âm tai sau âm rực tiếp khoảng 1/15s. truyền đến núi rồi dội trở lại đến tai ta. C2: Chốt lại cho HS vai trò khuếch đại C2: Ta thường nghe thấy âm thanh trong của âm phản xạ nên nghe được âm to phoøng kín to hôn khi ta nghe chính aâm hôn. thanh đó ngoài trời. Vì ở ngoài trời ta C3: Trong phòng rất lớn, tai người phân chỉ nghe được âm phát ra, còn ở trong biệt được âm phản xạ với âm trực tiếp phòng kín ta nghe được âm phát ra và nên gnhe được tiếng vang. âm phản xạ từ tường cùng một lúc nên nghe to hôn. * Yêu cầu HS hoàn thành. C3: a. Caû 2 phoøng b. Khoản cách giữa người nói và bức tường để nghe được tiếng vang: 340 m/s . 1/30s = 11.3 m Keát luaän: Keát luaän: AÂm phaûn xaï--------aâm phaùt ra Hoạt động 3: Tìm hiểu vật phản xạ âm tốt * Yêu cầu HS đọc mục II SGK II. Vaät pxaï aâm toát vaø vaät p xaï aâm keùm - Vaät theá naøo laø vaät phaûn xaï aâm toát. - Trả lời câu hỏi của GV - Vaät theá naøo laø phaûn xaï aâm keùm. C4: * Yêu cầu HS trả lời C4 Hoạt động 4: Vận dụng Yeâu caàu HS laøm caâu C5, C6, C7, C8 caùc III. Vaän duïng baøi taäp trong saùch baøi taäp vaø phaàn ghi - Laøm baøi taäp C5, C6, C7, C8 nhớ. - Chép ghi nhớ - Laøm baøi taäp trong saùch baøi taäp IV. Cuûng coá – Daën doø: Học bài, làm bài tập và xem trước bài 15..

(32) Ngày soạn: Ngaøy daïy: Tieát : 16 Tuaàn :16. BAØI 15: CHOÁNG OÂ NHIEÃM TIEÁNG OÀN ----------. I. Muïc ñích: 1. Phân biệt được tiếng ồn và ô nhiễm tiếng ồn. 2. Đề ra một số biện pháp chống ô nhiễm tiếng ồn trong những trường hợp cụ thể. 3. Kể tên được một số vật liệu cách âm. II. Chuaån bò: Tranh veõ to hình 15.1; 2.3 trong Sgk..

(33) III. Lên lớp: Hoạt động 1: Hãy tưởng tượng nếu thiếu âm thanh thì cuộc sống của chúng ta sẽ tẻ nhạt và khó khăn như thế nào? Tuy nhiên tiếng động lớn và kéo dài gây tác hại xấu tới thần kinh của con người. Vì vậy trong các nhà máy ở các thành phố công nghiệp, người ta phải tìm cách hạn chế bớt những tiếng ồn. Cần phải làm thế nào? Hoạt động 2: Nhận biết ô nhiễm tiếng ồn * GV treo hình 15.1,2,3 cho HS quan saùt I. Nhaän bieát oâ nhieãm tieáng oàn. và thảo luận để trả lời C1. Laøm theo yeâu caàu cuûa giaùo vieân.  Gọi một vài HS trả lời, HS khác nhận xét C1:- H 15.2 vì tiếng ồn máy khoan to, gây vaø boå sung. ảnh hưởng đến việc gọi điện và gây * Yeâu caàu HS laøm keát luaän thoáng nhaát điếc tai người thợ khoan. câu trả lời. - H 15.3 Vì tiếng ồn to, kéo dài từ chợ, * Yeâu caàu HS thaûo luaän caâu C2 thoáng gây ảnh hưởng đến việc học tập của nhất và ghi câu trả lời. HS Keát luaän: To----Kéo dài----sức khoẻ và sinh hoạt ---C2: b, d. Hoạt động 3: Tìm hiểu cách chống ô nhiễm tiếng ồn. Bieän phaùp: II. Tìm hieåu bieän phaùp choáng oâ nhieãm * Yêu cầu HS đọc mục II và thảo luận để tiếng ồn. trả lời C3 Laøm theo yeâu caàu cuûa giaùo vieân. * Gọi 1 vài HS để trả lời, bổ sung và C3: 1. Cấm bóp còi…… thống nhất câu trả lời. 2. Troàng caây xanh * Yeâu caàu HS laøm C4 vaø thoáng nhaát caâu 3. Xây tường trả lời. C4: a. Gaïch, beâ toâng, goã b. Kính, laù caây……… Hoạt động 4: Vận dụng * Yêu cầu HS làm câu C5, C6. Tùy từng III. Vận dụng trường hợp ô nhiễm ở chỗ em sống mà đề Làm C5. C6 ra bieän phaùp. IV. Cuûng coá – daën doø: - Chép phần ghi nhớ. Laøm baøi taäp 15.2  15.5 saùch baøi taäp - Đọc phần “ có thể em chưa biết”.

(34) Ngày soạn: Ngaøy daïy: Tieát : 17 Tuaàn :17. BAØI 16: TOÅNG KEÁT CHÖÔNG II AÂM THANH ----------. I. Muïc tieâu: 1. Ôn lại một số kiến thức liên quan đến âm thanh. 2. Luyện tập để chuẩn bị kiểm tra cuối chương. II. Chuaån bò: Vẽ sẳn bảng 16.1 về trò chơi ô chữ. III. Lên lớp: 1. Ổn định lớp. 2. Kieåm tra baøi cuõ. a. OÂ nhieãm tieáng oàn xaûy ra khi naøo?.

(35) b. Neâu moät soá bieän phaùp ( laøm ) choáng oâ nhieãm. c. Neâu moät soá vaät lieäu caùch aâm. 3. Vào bài mới. Hoạt động 1: Ôn lại kiến thức cơ bản. I. Tự kiểm tra * Yeâu caàu HS laøm vieäc caù nhaân. 1. a. dao động d. 340 m/s * Cho HS khaùc nhaän xeùt. b. Taàn soá. Heùc e. 70 dB.  Thống nhất câu trả lời. c. đềxiben 2. a. Tần số dao động càng lớn, âm phát ra caøng boång. b. -----------Nhoû-------------Traàm. c. Dao động mạnh, biên độ lớn, âm phaùt to d. -------Yeáu-------Nhoû--------Nhoû 3. a, c, d 4. AÂm phaûm xaï laø aâm doäi laïi khi gaëp 1 vaät chaén. 5. D. 6. a. cứng – nhẵn b. meàm – goà gheà. 7. b, d 8. boâng, vaûi xoáp, gaïch, goã, beâ toâng. Hoạt động 2: Vận dụng * HS laøm vieäc caù nhaân phaàn vaän duïng. II. Vaän duïng * Nhaän xeùt. Làm phần vận dụng theo hướng dẫn của * Thống nhất câu trả lời. GV. Làm vào vở bài tập Hoạt động 3: Trò chơi ô chữ. * Treo baûng 16.1 III. Trò chơi ô chữ: * Cho moãi HS laøm theo toå . 1. Chaân khoâng. 5. Dao động - Mỗi câu đúng được 10 đ 2. Sieâu aâm. 6. Tieáng vang - Trả lời được hàng dọc + 20đ 3. Taàn soá. 7. Haï aâm - Toå naøo nhieàu ñieåm seõ thaéng. 4. Phaûn xaï aâm  AÂM THANH IV. Cuûng coá – daën doø: Xem lại tất cả để chuẩn bị kiểm tra học kỳ I Ngày soạn: Ngaøy daïy: Tieát : 18 Tuaàn :18. OÂN TAÄP ----------. Soạn đề cương cho HS học..

(36) HỌC KỲ II Ngày soạn: 01/01/2012 CHÖÔNG 3: ÑIEÄN HOÏC Tiết 19 : BAØI 17: SỰ NHIỄM ĐIỆN DO CỌ XÁT I. Muïc tieâu: 1. Mô tả 1 hiện tượng hoặc 1 thí nghiệm chứng tỏ vật bị nhiễm điện do cọ xát. 2. Giải thích được một số hiện tượng nhiễm điện do cọ xát trong thực tế ( chỉ ra các vật nào cọ xát với nhau và biểu hiện của sự nhiễm điện ). II. Chuaån bò: 1 thước nhựa dẹt, 1 thanh thủy tinh, 1 mảnh nilông, 1 mảnh phim nhựa, các vụn giấy viết, các vụn nilông, 1 quả cầu bằng nhựa xốp, 1 giá treo, 1 mảnh vải khô, 1 mảnh lụa, 1 mảnh len, 1 mảnh kim loại, 1 bút thử điện thông mạch, 1 phích nước nóng, 1 cốc đựng nước. III. Lên lớp: 1. Ổn định lớp. 2. Kieåm tra baøi cuõ ( khoâng coù ) 3. Vào bài mới. HOẠT ĐỘNG CỦA HS TRỢ GIÚP CỦA GV Hoạt động 1: Tổ chức học tập - Trả lời câu hỏi và đọc theo yêu cầu của GV. * Nêu một số hiện tượng điện mà các em biết, đọc 5 câu hỏi đầu chương. * Giới thiệu bài học hôm nay § 17. Hoạt động 2: Làm thí nghiệm 1 * Yeâu caàu HS laøm thí nghieäm nhö sgk muïc 1.2 I. Vaät nhieãm ñieän. * Thông qua thí nghiệm HS quan sát để *Thí nghieäm 1: (sgk/48) điền vào mục 3 vào vở bài tập. - Tieán haønh thí nghieäm * Từ thí nghiệm yêu cầu HS làm phần kết - Ñieàn vaøo baûng. luận 1 vào vở, chọn cụm từ thích hợp để điền - Hoàn thành kết luận bằng cách thảo luận vaøo choã troáng  Thoáng nhaát keát quaû. nhoùm. *Kết luận 1: … (có khả năng hút)… Hoạt động 3: Làm thí nghiệm 2 *Thí nghieäm 2: (sgk/48) Trả lời câu hỏi Tieán haønh thí nghieäm. Hoàn thành kết luận 2 Tieáp thu thoâng baùo cuûa giaùo vieân. *Kết luận 2: …(làm sáng)…. - Nhieàu vaät sau khi coï xaùt coù ñaëc ñieåm gì maø coù theå huùt caùc vaät khaùc ? - Vaät noùng leân coù theå huùt vaät khaùc khoâng? - Y/C HS làm TN áp nilông vào chai nước noùng vaø ñöa niloâng laïi giaáy vuïn xem coù bò huùt khoâng? * Laøm thí nghieäm nhö sgk - Hoàn thành kết luận 2.

(37) * GV löu yù cho HS: Vaät nhieãm ñieän, vaät bò nhiễm điện, vật mang điện tích đều có cùng yù nghóa. Giaùo Hoạt động 4: HS làm vận dụng II. Vaän duïng: * Hướng dẫn HS làm C1 - Thaûo luaän nhoùm laøm C1. C1::Khi chải đầu bằng lược nhựa, lược nhựa và tóc cọ xát vào nhau. Cả lược nhựa và tóc đều bị nhiễm điện. Do đó tóc bị lược nhựa hút kéo thẳng ra. - Thaûo luaän nhoùm laøm C2, C3 * HD HS làm C2, C3 dựa vào kiến thức vừa học C2:Vì cánh quạt khi quay cọ xát vào không khí để giải thích. và bị nhiễm điện nên đã hút các hạt bụi có - Cho caù nhaân HS leân giaûi thích trong không khí ở gần nó. Mép cánh quạt chém - GV thống nhất câu trả lời đúng và cho HS vào không khí được cọ xát mạnh nhất nên làm vào vở. nhiễm điện nhiều nhất và hút bụi mạnh nhất do đó bụi bám vào nhiều nhất. C3:Vì khăn đã cọ xát vào gương soi, kính cửa sổ làm chúng bị nhiễm điện, nên hút các bụi vải. Hoạt động 5: Củng cố – Dặn dò - Vaät nhieãm ñieän baèng caùch naøo? - Vaät nhieãm ñieän coù khaû naêng gì? - Đọc phần “ có thể em chưa biết “ - Laøm baøi taäp saùch baøi taäp 17.1  17.4 *Rút kinh nghiệm:. Ngày soạn: 06/01/2012 Tiết 20.. Baøi 18:. - Trả lời câu hỏi. - Veà nhaø laøm theo yeâu caàu cuûa giaùo vieân.. HAI LOẠI ĐIỆN TÍCH.. I. Muïc tieâu: 1. Biết chỉ hai loại điện tích là điện tích dương và điện tích âm, hai điện tích cùng dấu thì đẩy nhau, trái daáu thì huùt nhau. 2. Nêu được cấu tạo nguyên tử gồm: hạt nhân mang điện tích dương và các electron mang điện tích âm quay xung quanh hạt nhân, nguyên tử trung hòa về điện. 3. Biết vật mang điện âm nhận thêm e, vật mang điện dương mất bớt e..

(38) II. Chuaån bò: 1. Cả lớp: Hình vẽ to mô hình đơn giản của nguyên tử. 2. Moãi nhoùm HS - 3 maûnh niloâng - 1 thanh thuûy tinh - 1 buùt chì voû goã - 1 trục quay với mũi nhọn - 2 thanh nhựa sẩm - 1 mảnh lụa. - 1 maûnh len III. Lên lớp: 1. Ổn định lớp. 2. Kieåm tra baøi cuõ. a. Neâu caùch laøm vaät nhieãm ñieän.? b. Vaät bò nhieãm ñieän coù khaû naêng gì? c. Laøm laïi bt C1, C2, C3 sgk?. 3. Vào bài mới. TRỢ GIÚP CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS Hoạt động 1:Tổ chức tình huống học tập. Vaät bò nhieãm ñieän coù khaû naêng huùt caùc vaät khaùc. Neáu 2 vaät bò nhieãm ñieän thì chuùng huùt nhau hay đẩy nhau?  § 18. Vào § 18 tìm hiểu 2 loại điện tích. Hoạt động 2: Làm thí nghiệm 1 - Hướng dẫn HS làm thí nghiệm 1 + HS quan saùt vaø kieåm tra 2 maûnh niloâng khi chöa coï xaùt. + Yêu cầu HS cọ xát theo 1 chiều, với số lần nhö nhau  Nhaän xeùt keát quaû khi nhaác leân. - Yêu cầu HS làm thí nghiệm với 2 thanh nhựa nhö sgk.  Thaûo luaän theo nhoùm vaø laøm nhaän xeùt vaøo vở.. I. Hai loại điện tích: * Thí nghieäm 1: (sgk-/50) - Làm thí nghiệm theo hướng dẫn của GV * Nhaän xeùt. (cùng; đẩy).. Hoạt động 3: Làm thí nghiệm 2 * Yeâu caàu HS laøm thí nghieäm H 18.3 vaø quan * Thí nghieäm 2: (sgk/50) sát xem chúng hút nhau hay đẩy nhau - Laøm thí nghieäm. - Yêu cầu làm nhận xét vào vở. * Nhaän xeùt. (huùt; khaùc) Hoạt động 4: Kết luận và vận dụng - Từ thí nghiệm và nhận xét - Yêu cầu HS làm kết luận vào vở. - Thông báo tên 2 loại điện tích và quy ước gọi caùc ñieän tích - Yeâu caàu HS laøm C1.. * Keát luaän: (hai; đẩy; hút) + Thanh thuûy tinh cọ xát vào lụa là ñieän tích +. + Thanh nhựa sẫm cọ xát vào vải khơ là điện tích –. C1: Maûnh vaûi mang ñieän tích ñöông. Hai vaät bò nhieãm ñieän huùt nhau thì mang ñieän tích khác loại ..

(39) Thanh nhựa mang điện tích âm nên mảnh vải mang ñieän tích döông. Hoạt động 5: Tìm hiểu sơ lược về nguyên tử. - Caùc vaät bò nhieãm ñieän laø caùc vaät mang ñieän tích. Vậy những điện tích này từ đâu mà có? - GV sử dụng H 18.4 thông báo cho HS . - Thoâng baùo 4 muïc 1  4 sgk. - Vận dụng cấu tạo nguyên tử để trả lời câu C2, C3, C4. - Yêu cầu HS đọc “ Có thể em chưa biết”. II. Sơ lược về cấu tạo nguyên tử. - Tìm hiểu cấu tạo qua việc giới thiệu của Giáo viên. (sgk/51) III. Vaän duïng. C2:Trước khi cọ xát, trong mỗi vật đều có điện tích dương và điện tích âm. Các điện tích dương tồn tại ở hạt nhân của nguyên tử, còn các điện tích âm tồn tại ở các êlectrôn chuyển động xung quanh hạt nhân. C3:Trước khi cọ xát các vật không hút các vụn giấy nhỏ vì rằng các vật đó chưa nhiễm điện, các điện tích dương và âm trung hòa lẫn nhau. C4:Sau khi cọ xát, như hình 18.5b, mảnh vải nhiễm điện dương (6 dấu “+” và 3 dấu “ –”); thước nhựa nhiễm điện âm (7 dấu “ –” và 4 dấu “+”). -Thước nhựa nhiễm điện âm do nhận thêm êlectrôn. -Mảnh vải nhiễm điện dương do mất bớt êlectrôn.. Hoạt động 6: Hướng dẫn về nhà. - Học bài. - Laøm baøi taäp veà nhaø18.1  18.3 sbt. -Nghiên cứu bài mới. * Rút kinh nghiệm:. Ngày soạn: 29/01/2012 Tiết 21:. Baøi 19:. DOØNG ÑIEÄN – NGUOÀN ÑIEÄN. I. Muïc tieâu: 1. Mô tả thí nghiệm tạo ra dòng điện, nhận biết có dòng điện ( bóng đèn, bút điện sáng, đèn pin sáng, ………,) và nêu được dòng điện là dòng các diện tích di chuyển có hướng. 2. Nêu được tác dụng chung của các nguồn điện là tạo ra dòng điện và nhận biết các nguồn điện thường dùng với 2 cực của chúng. 3. Mắc và kiểm tra để đảm bảo 1 mạch điện kín gồm pin, bóng đèn pin, công tắc và dây nối hoạt động, đèn sáng. II. Chuaån bò: 1. Cả lớp: - Tranh veõ to H19.1,2 sgk - Các loại pin, ắc quy.

(40) 3. Moãi nhoùm HS: - 1 mảnh phim nhựa - 1 đèn pin - 1 mảnh kim loại - 1 bóng đèn lắp sẳn vào đế - 1 bút thử điện - 1 coâng taéc - 1 maûnh len - daây daãn. III. Lên lớp: 1. Ổn định lớp. 2. Kieåm tra baøi cuõ. a. Nêu các loại điện tích ? b. Neâu caáu taïo nguyeân tö û? c. Baøi taäp 18.1, 18.2, 18.3. 3. Vào bài mới TRỢ GIÚP CỦA GIÁO VIÊN. HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH. Hoạt động 1: Tình huống học tập. - Yêu cầu HS nêu những thuận lợi khi dùng điện. - Coù ñieän vaø maát ñieän coù nghóa laø gì? Coù phaûi laø “ coù ñieän tích” vaø “ maát ñieän tích” khoâng? Vì sao? - “ Coù ñieän” vaø “ maát ñieän” coù nghóa laø coù doøng điện hoặc mất dòng điện. Vaäy doøng ñieän laø gì? Hoạt động 2: Tìm hiểu dòng điện là gì? I. Doøng ñieän: C1: a. (nước) b. (chaûy) - Yeâu caàu HS laøm C2. C2:Muốn đèn lại sáng thì cần cọ xát để làm nhiễm - Đề nghị HS thảo luận & làm nhận xét . điện mảnh phim nhựa, rồi chạm bút thử điện vào - Thông báo: dòng điện là gì? Dấu hiệu nhận biết mảnh tôn đã được áp sát lên mảnh phim nhựa. doøng ñieän chaïy qua caùc thieát bò ñieän *Nhaän xeùt: (dòch chuyeån) ( đèn điện, quạt điện ………) * Cho HS quan sát H 19.1 và nêu sự tương tự  Laøm C1.. Hoạt động 3: Tìm hiểu nguồn điện và mắc mạch điện - Thoâng baùo taùc duïng cuûa nguoàn ñieän. - Yêu cầu HS kể tên các nguồn điện và miêu tả cực . - Theo dõi, giúp đở các nhóm HS phát hiện hở mạch để đảm bảo đèn sáng.. II. Nguoàn ñieän: 1. Các nguồn điện thường dùng. +Nghe thoâng baùo cuûa GV vaø laøm C3. Mỗi nguồn điện đều có 2 cực: cực dương (+) và cực âm (-). C3:-Acquy, các loại pin: (pin tiểu, pin tròn, pin vuông, pin dạng cúc áo). -Đinamô ở xe đạp, pin mặt trời, máy phát điện… 2. Maïch ñieän coù nguoàn ñieän. Mắc mạch điện cho đèn sáng làm theo hướng dẫn cuûa giaùo vieân. (sgk-h19.3/54). Hoạt động 4: Củng cố và vận dụng – dặn dò - Dòng điện là gì? Làm thế nào để có dòng điện III. Vận dụng.

(41) chạy qua bóng đèn? - Về ghi “ Ghi nhớ” - Laøm vaän duïng C4, C5, C6 vaø bt 19.1. - Veà nhaø laøm 19.2 ; 19.3 SBT. HS laøm vaän duïng vaø baøi taäp theo yeâu caàu cuûa giaùo vieân. C4:-Dòng điện là dòng các điện tích dịch chuyển có hướng. -Đèn điện sáng khi có dòng điện chạy qua. C5: C6:Cần ấn vào lẫy để núm xoay của nó tì sát vào vành xe đạp, quay cho bánh xe đạp quay. Đồng thời dây nối từ đinamô tới đèn không có chỗ hở.. * Rút kinh nghiệm:. Ngày soạn: 05/02/2012 Tiết 22.. Bài 20. CHAÁT DAÃN ÑIEÄN VAØ CHAÁT CAÙCH ÑIEÄN .. DÒNG ĐIỆN TRONG KIM LOẠI. I. Muïc tieâu: 1. Nhận biết trên thực tế chất dẫn điện là chất cho dòng điện đi qua, chất cách điện là chất không cho doøng ñieän ñi qua. 2. Kể tên một số vật dẫn điện ( hoặc vật liệu dẫn điện ) và vật cách điện ( hoặc vật liệu cách điện) thường dùng. 3. Nêu được dòng điện trong kim loại là dòng các e tự do dịch chuyển có hướng. II. Chuaån bò: 1. Cả lớp: - Một số dụng cụ hoặc thiết bị dùng điện.: bóng đèn, công tắc, ổ lấy điện, dây nối các loại. - Tranh veõ to H 20.1 & 20.3 cuûa sgk 2. Moãi nhoùm HS: - 1 bóng đèn, đuôi xoáy - 1 phích cắm với dây nối - 1 pin, daây noái, moû keïp. - Moät soá vaät caùch ñieän vaø daãn ñieän. III. Tổ chức hoạt động dạy học:.

(42) HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH Hoạt động 1: Kiểm tra và tạo tình huống học tập. TRỢ GIÚP CỦA GIÁO VIÊN. 1. Kieåm tra: - Doøng ñieän laø gì? Keå teân 3 vaät caùch ñieän vaø 3 vaät daãn ñieän? - Taùc duïng cuûa nguoàn ñieän. Nguoàn ñieän coù maáy cực? Nêu tên? Bt 19.2 và 19.1 2. Tổ chức tình huống học tập: Dòng điện ở gia đình qua cơ thể người rất nguy hiểm tới tính mạng. Vì vậy các dụng cụ và thiết bị phải chế tạo an toàn cho người sử dụng. Chúng goàm boä phaän daãn ñieän vaø boä phaän caùch ñieän. Chúng ta cùng tìm hiểu các bộ phận này ở § 20. Hoạt động 2: Tìm hiểu chất dẫn điện và chất cách điện * Thoâng baùo chaát daãn ñieän laø gì? Chaát caùch ñieän laø gì? - Quan saùt vaø nhaän xeùt caùc boä phaän tt 20.1 vaø laøm caâu C1.. I. Chaát daãn ñieän vaø chaát caùch ñieän: - Chaát daãn ñieän laø chaát cho doøng ñieän ñi qua. - Chaát caùch ñieän laø chaát khoâng cho doøng ñieän ñi qua. C1: 1. Caùc boä phaän daãn ñieän: dây tóc, dây trục, hai đầu dây đèn, hai chốt cắm, lõi dây. 2. Caùc boä phaän caùch ñieän: trụ thủy tinh, thủy tinh đen, vỏ dây, vỏ nhựa của phích cắm.. Hoạt động 3: Xác định các vật + Laøm thí nghieäm nhö hình 20.2 * Thí nghieäm: (sgk-h20.2) + Cho HS quan saùt vaø ghi keát quaû vaøo baûng - Quan saùt thí nghieäm. + Yêu cầu HS trả lời câu C2, kiểm tra và sữa câu - Điền vào bảng. trả lời của HS - Laøm C2. C2: -Đồng, sắt, nhôm, chì... -Nhựa, thủy tinh, sứ, cao su... - Thảo luận và trả lời câu C3 + Yêu cầu HS thảo luận và trả lời câu C3. C3:Khi công tắc ngắt thì giữa 2 chốt của công tắc là  GV tổng kết câu trả lời. không khí và đèn không sáng. Vậy bình thường không khí là chất cách điện. Hoạt động 4: Tìm hiểu dòng điện trong kim loại. II. Dòng điện trong kim loại: 1. Êlectrơn tự do trong kim loại: - Laøm C4. + Yeâu caàu HS laøm caâu C4. C4:Hạt nhân của nguyên tử mang điện tích dương, các êlectrôn mang điện tích âm. - Nghe thoâng baùo cuûa GV ở mục b). + Thoâng baùo nhö sgk muïc b. + Yêu cầu HS dựa vào thông báo mục b trả lời -Trả lời C5 theo hướng dẫn của GV. C5:-Êlectrôn tự do: là các vòng tròn nhỏ có dấu (-). caâu C5. -Những vòng tròn lớn là phần còn lại của nguyên tử. chúng mang điện tích dương, vì nguyên tử khi đó mất bớt êlectrôn. 2.Dòng điện trong kim loại: + Yeâu caàu HS laøm caâu C6..

(43) C6: sgk-h20.4) Cực âm của pin đẩy, cực dương của pin hút. - Chép kết luận vào vở. *Kết luận: (êlectrôn tự do, dịch chuyển có hướng) Hoạt động 5: Vận dụng – Củng cố – Dặn dò -Yêu cầu HS trả lời C7, C8, C9.. - Chaát daãn ñieän vaø chaát caùch ñieän? - Dòng điện trong kim loại là gì? - Laøm em co theå chöa bieát, vaän duïng vaø baøi taäp.. III. Vaän duïng: -Trả lời C7, C8, C9. C7: B. Một đoạn ruột bút chì. C8:C. Nhựa. C9:C. Một đoạn dây nhựa. -Trả lời theo yêu cầu của GV.. * Rút kinh nghiệm:. Câu hỏi kiểm tra 15 phút. Ngày soạn: 12/02/2012 Tiết 23.. Bài 21.. SƠ ĐỒ MẠCH ĐIỆN - CHIỀU DÒNG ĐIỆN. I. Muïc tieâu: 1. Vẽ đúng sơ đồ của một mạch điện thực loại đơn giản. 2. Mắc đúng một mạch điện loại đơn giản theo sơ đồ đã cho. 3. Biểu diễn đúng bằng mũi tên chiều dòng điện chạy trong sơ đồ mạch điện cũng như chỉ đúng chiều dòng điện chạy trong mạch điện thực . II. Chuaån bò: -1 đèn pin, 1 bóng đèn lắp vào đế, 1 công tắc, 5 dây nối, 1 đèn pin. - Tranh veõ to caùc kyù hieäu. III. Tổ chức hoạt động dạy học: Hoạt động 1: Kiểm tra và tổ chức tình huống học tập 1. Kieåm tra 15 phút: - Làm bài kiểm tra 15 phút. 2. Tổ chức tình huống học tập: Với những mạch điện phức tạp như mạch điện gđ, mạch điện trong xe máy hay trong tivi thì các thợ điện căn cứ vào đâu để mắc các mạch điện đúng như yêu cầu cần coù?  Sơ đồ mạch điện.

(44) Hoạt động 2: Sử dụng ký hiệu để vẽ và mắc mạch điện * GV treo hình vẽ lên bảng và giới thiệu ký hiệu. I. Sơ đồ mạch điện: * Yêu cầu HS làm C1, C2, C3 và theo dõi kiểm tra giúp đở 1. Kí hiệu một số bộ phận mạch điện. caùc nhoùm HS . - Tìm hieåu caùc kí hieäu (sgk/58) 2. Sơ đồ mạch điện: Laøm caâu C1, C2, C3. Hoạt động 3: Xác định và biểu diễn chiều dòng điện quy ước. * Thông báo theo quy ước chiều dòng điện, minh họa hình II. Chiều dòng điện: 21.1a - Nghe Giaùo vieân thoâng baùo vaø tìm hieåu veà * Yêu cầu HS làm câu C4, C5 vào vở. chieàu doøng ñieän. Chiều dòng điện là chiều từ cực dương qua dây dẫn và các dụng cụ điện tới cực âm của nguồn điện. - Làm C4, C5 vào vở. C4:Ngược chiều nhau. Hoạt động 4: Tìm hiểu cấu tạo và hoạt động của đèn pin * Yêu cầu HS đọc câu C6 - Nguồn điện của bóng đèn gồm mấy chiếc pin? Ký hiệu nào tương ứng với nguồn điện này? Cực dương lắp vào phía đầu hay phía cuối của đèn pin? - Vẽ sơ đồ mạch điện của đèn pin và chiều dòng điện. - Cho HS quan sát đèn pin đã được tháo sẳn để thấy hoạt động của công tắc?. III. Vaän duïng: - Đọc câu C6. a)Gồm 2 chiếc pin. Có kí hiệu Thông thường cực dương của nguồn điện này lắp về phía đầu của đèn pin. b)sơ đồ. + -. K Hoạt động 5: Củng cố – Ghi nhớ – Dặn dò. - Nêu quy ước chiều dòng điện? - Trả lời các câu hỏi của GV - Vẽ sơ đồ mạch điện gồm 1 nguồn điện, 1 bóng đèn, 1 - Lên bảng vẽ sơ đồ và các HS khác vẽ vào khóa k, dây dẫn trong 2 trường hợp đèn sáng và đèn tắt. vở và nhận xét bạn. - Ghi phần ghi nhớ, học ghi nhớ và làm lại các câu c - Veà nhaø laøm baøi taäp vaø hoïc baøi theo yeâu - Đọc “ có thể em chưa biết”. caàu cuûa GV. - Laøm baøi taäp saùch baøi taäp 21.1  21.3.

(45) Ngày soạn: 20/02/2012 Tiết 24.. TAÙC DUÏNG NHIEÄT VAØ TAÙC DUÏNG PHAÙT SAÙNG CUÛA DOØNG ÑIEÄN. I. Muïc tieâu: 1. Nêu được dòng điện đi qua vật dẫn thông thường đều làm cho vật dẫn nóng lên và kể tên 5 dụng cụ điện sử dụng tác dụng nhiệt của dòng điện. 2. Kể tên và mô tả tác dụng phát sáng của dòng điện đối với 3 loại đèn. II. Chuaån bò: 1. Cả lớp: - 1 biến thế chỉnh lưu, dây nối, công tắc, đoạn dây sắt, 5 miếng giấy nhỏ, 1 cầu chì thật. 2. Đối với mỗi HS: - 2 pin loại 1,5v - 1 bóng đèn, 1 công tắc - 5 đoạn dây dẫn. - 1 bút thử điện. - 1 đèn đốt phát quang có lắp điện trở bảo vệ. III. Tổ chức hoạt động dạy học.: Hoạt động 1: Kiểm tra và tổ chức tình huống học tập. - HS trả lời và HS khác nhận xét 1. Kieåm tra: ( 2 hoặc 3 HS ) + Nêu quy ước chiều dòng điện? + Laøm caâu C4 + Vẽ sơ đồ mạch điện + Laøm 21.1 SBT 2. Taïo tình huoáng hoïc taäp - Khi có dòng điện trong mạch, ta có nhìn thấy điện - Trả lời các câu hỏi của GV tích hay e di chuyeån khoâng?.

(46) - Vậy căn cứ vào đâu để biết có dòng điện chạy trong  Đèn sáng, hoạt động của quạt, bếp điện nóng maïch. leân. - Đó là những tác dụng của dòng điện. Bài này và bài 23 chúng ta lần lượt tìm hiểu. Hoạt động 2: Tìm hiểu tác dụng nhiệt - Yeâu caàu 1 vaøi HS leân baûng laøm C1, caùc HS khaùc laøm vaøo giaáy. Thaûo luaän vaø xaùc nhaän chính xaùc caùc duïng cuï. - Yêu cầu HS thực hiện thí nghiệm H 22.1 và trả lời caâu C2.. - Yêu cầu HS tra bảng nhiệt độ của 1 số chất. - Khi có dòng điện chạy qua dây sắt, dây đồng có noùng leân hay khoâng? Tieán haønh thí nghieäm hình 22.2 - Laøm thí nghieäm cho HS quan saùt. Giaáy chaùy rôi xuoáng thì ngaét coâng taéc. - Yêu cầu HS trả lời câu C3 và làm đầy đủ kết luận. - Thông báo các vật nóng tới 500oC thì bắt đầu phát ra aùnh saùng nhìn thaáy. - Yêu cầu HS quan sát các loại cầu chì đã chuẩn bị sẵn để HS mô tả hiện tượng và làm câu C4.. I. Taùc duïng nhieät: * Leân baûng laøm C1 vaø HS khaùc laøm vaøo giaáy - Thảo luận và ghi vào vở. C1:Bóng đèn dây tóc, bếp điện, nồi cơm điện, bàn là… * Làm thí nghiệm và trả lời câu C2. C2: a)Có. Xác nhận qua cảm giác bằng tay hoặc sử dụng nhiệt kế. b)Dây tóc của bóng đèn. c)để không bị nóng chảy , vì nhiệt độ nóng chảy của Vonfram là 33700C. * Quan sát thí nghiệm và làm C3 , điền đầy đủ vaøo keát luaän. C3: a) Các mảnh giấy bị cháy đứt và rơi xuống. b)Dòng điện làm dây sắt AB nóng lên nên các mảnh giấy bị cháy đứt. *Kết luận: (nóng lên; nhiệt độ; phát sáng) * Laøm caâu C4 sau khi quan saùt caàu chì vaø bieát nhiệt độ nóng chảy của chì. C4:Khi đó cầu chì nóng lên tới nhiệt độ nóng chảy và bị đứt. Mạch điện bị hở (bị ngắt mạch), tránh hư hại và tổn thất có thể xảy ra.. Hoạt động 3: Tìm hiểu tác dụng phát sáng. - Cho HS quan sát bóng đèn của bút thử điện thông II. Tác dụng phát sáng. thường. 1. Bóng đèn bút thử điện * HS thảo luận và trả lời câu C5, C6 - Lắp bóng đèn lại vào bút và cắm vào ổ điện  cho C5:Hai đầu dây trong bĩng đèn của bút thử điện tách rời nhau. HS quan sát vùng sáng của bóng đèn. C6:do chất khí ở giữa hai đầu dây bên trong đèn phát sáng. * Hoàn thành kết luận *Kết luận:( phát sáng) 2. Đèn điơt phát quang (đèn LED). C7:Đèn điốt phát quang sáng khi bản kim loại to * Yeâu caàu HS laøm nhö sgk vaø laøm C7 hơn bên trong đèn được nối với cực dương của pin và bản kim loại nhỏ hơn được nối với cực âm. *Kết luận:(một chiều). -. Hoạt động 4: Vận dụng – Củng cố – Ghi nhớ III. Vaän duïng: Yeâu vaàu HS laøm C8, C9 -Laøm theo yeâu caàu cuûa GV C8:E. Không có trường hợp nào. C9:Nối bản kim loại to của đèn LED với cực A của.

(47) -. -. Đọc “có thể em chưa biết” Laøm baøi taäp. nguồn điện và đóng công tắc K. Nếu đèn LED sáng thì cực A là cực dương của nguồn điện, nếu đèn LED không sáng thì A là cực âm và B là cực dương của nguồn điện. Tương tự nếu nối bản kim loại nhỏ của đèn LED với cực B của nguồn điện.. Ngày soạn: 25/02/2012 Tiết 25.. Bài 23: TÁC DỤNG TỪ, TÁC DỤNG HÓA HỌC VAØ TÁC DỤNG. SINH LÍ CUÛA DOØNG ÑIEÄN. I. Muïc tieâu: 1. Mô tả một thí nghiệm hoạt động của một thiết bị thể hiện tác dụng từ của dòng điện. 2. Mô tả một thí nghiệm hoặc một ứng dụng trong thực tế về tác dụng hóa học của dòng điện. 3. Nêu được các biểu hiện do tác dụng sinh lí của dòng điện khi đi qua cơ thể người. II. Chuaån bò: 1. Cả lớp: - Một vài nam châm vĩnh cửu - Một vài mẫu dây nhỏ bằng sắt, thép, đồng, nhôm. - Moät chuoâng ñieän. - Một ắcquy, công tắc, 1 bóng đèn. - Một bình đựng dung dịch CuSO4 - 6 đoạn dây dẫn. - Tranh vẽ to sơ đồ chuông điện. 2. Moãi nhoùm HS - 1 cuoän daây - 2 pin loại 1,5 v, 1 công tắc, 5 dây nối, kim nam châm. - Moät vaøi ñinh saét. - Một vài dây đồng hoặc dây nhôm. III. Tổ chức hoạt động dạy học. Hoạt động 1: Kiểm tra và tổ chức tình huống học tập. 1. Kieåm tra: 1. Ngoài kim loại ra còn có chất nào khác dẫn điện nữa khoâng? 2. Hoûi caâu C5, C6 vaø C7, C9 2. Tổ chức học tập: Cho HS quan sát hình đầu chương. Hỏi: nam châm là gì? Nó hoạt động dựa trên tác dụng gì cuûa doøng ñieän?.

(48) Hoạt động 2: Tìm hiểu nam châm điện - Cho HS quan sát nam châm vĩnh cửu, quan sát tác dụng từ của chúng là hút sắt và thép và làm quay kim nam chaâm. - Cho HS chỉ ra các cực của nam châm vĩnh cửu. - Giới thiệu cuộn dây và cho HS mắc cuộn dây vào mạch H 23.1 để trở thành nam châm điện. - Yeâu caàu HS laøm thí nghieäm a, b cuûa C1 vaø ruùt ra keát luaän. - Löu yù cho HS so saùnh tính chaát cuûa cuoän daây khi coù dòng điện đối với tính chât từ của đá nam châm ở lớp 5 để rút ra kết luận.. I. Tác dụng từ: - Trả lời câu C1 sau khi làm thí nghiệm *Thí nghiệm: (sgk-h23.1) C1: a)Khi đóng công tắc, cuộn dây hút đinh sắt nhỏ. Khi ngắt công tắc đinh sắt nhỏ rơi ra. b)một cực của kim NC hoặc bị hút hoặc bị đẩy. - Làm kết luận vào vở. *KL:1-(NC điện). 2-(tính chất từ).. Hoạt động 3: Tìm hiểu hoạt động của chuông điện. * Tìm hieåu chuoâng ñieän. -HS tự tìm hiểu.. -Cho HS tự đọc thêm và tự tìm hiểu.. Hoạt động 4: Tìm hiểu tác dụng hoá học * Chúng ta tìm hiểu 1 tác dụng nữa thông qua thí nghiệm 23.3 - Giới thiệu dụng cụ, đặc biệt là dung dịch CuSO 4 và nắp nhựa của bình có gắn 2 thỏi than. Cho HS quan sát cực âm nối tiếp thỏi than lúc đầu màu đen. Than chì là vật daãn ñieän . - Đóng công tắc vài phút sau ngắt công tắc cho HS quan sát thỏi than  màu đỏ nhạt. - HS thảo luận trả lời câu C5, C6 và viết đầy đủ câu kết luaän.. II. Taùc duïng hoùa hoïc: *Thí nghiệm: (h23.3-sgk) -Quan saùt theo yeâu caàu cuûa GV -Thảo luận để trả lời câu C5, C6 và kết luận. C5: Là chất dẫn điện (đèn trong mạch sáng). C6:Thỏi than nối với cực âm được phủ 1 lớp màu đỏ nhạt. *KL: (vỏ bằng đồng (đồng)). Hoạt động 5: Tìm hiểu tác dụng sinh lí - Nêu sơ ý có thể bị điện giật làm chết người. Vậy điện III.Tác dụng sinh lí. giaät laø gì? - Đọc bài và trả lời câu hỏi của GV. - Yêu cầu HS đọc phần “ tác dụng sinh lí” để trả lời câu (sgk/65) hoûi treân. - Dòng điện qua cơ thể người có lợi hay có hại? Khi nào có lợi? - Nếu để dòng điện của mạng điện gia đình qua cơ thể người thì có hại gì? Hoạt động 6: Vận dụng – Củng cố – Dặn dò - Yeâu caàu HS laøm C7, C8 - Chép ghi nhớ vào vở - Đọc phần “ có thể em chưa biết” - Laøm baøi taäp 23.1  23.4 SBT. (Học bài và làm bài tập từ tiết 19 đến tiết 25 để tiết 26 (tuần 27) kiểm tra 1 tiết). *Rút kinh nghiệm.. IV. Vaän duïng: -Laøm C7, C8 C7: C.Một cuộn dây dẫn đang có dòng điện chạy qua. C8: D.Hút các vụn giấy..

(49) Ngày soạn:. /3/2012. Tiết 26. KIỂM TRA 1 TIẾT. I/ Muïc tieâu: -Hệ thống hóa kiến thức trong các bài đã học. -Vận dụng các kiến thức vào việc giải bài tập và giải thích các hiện tượng vật lý đơn giản xung quanh các em. -Rèn luyện tính tự lực, tự giác trong học tập- làm việc. II/ Yeâu caàu chuaån bò cho tieát kieåm tra. - GV chuẩn bị đề kiểm tra. -HS chuaån bò baøi vaø duïng cuï hoïc taäp. III/ Đề kiểm tra.. TRƯỜNG THCS VÕ VĂN KIỆT. Lớp:…… Hoï vaø teân hoïc sinh:……………………………………………… Ñieåm:. KIEÅM TRA 1 TIEÁT. Moân: Vaät lyù 7 Ngaøy:………/3/2012 Lời phê của giáo viên. Đề 1. I/Chọn phương án trả lời đúng cho các câu sau: (3,0 điểm) Câu 1. Vật bị nhiễm điện là vật A. có khả năng đẩy hoặc hút các vật nhẹ khác. B. có khả năng hút các vật nhẹ khác. C. có khả năng đẩy các vật nhẹ khác. D. không có khả năng đẩy hoặc hút các vật nhẹ khác. Câu 2. Phát biểu nào sau đây là đúng khi nói về dòng điện? A. Dòng điện là dòng các điện tích dịch chuyển. B. Dòng điện là sự chuyển động của các điện tích. C. Dòng điện là dòng dịch chuyển có hướng của các điện tích. D. Dòng điện là dòng dịch chuyển theo mọi hướng của các điện tích. Câu 3. Kết luận nào dưới đây không đúng? A. Hai mảnh ni lông, sau khi cọ sát bằng vải khô và đặt gần nhau thì đẩy nhau; B. Thanh thủy tinh và thanh nhựa, sau khi bị cọ sát bằng vải khô đặt gần nhau thì hút nhau. C. Có hai loại điện tích là điện tích âm (-) và điện tích dương (+). D. Các điện tích cùng loại thì hút nhau, các điện tích khác loại thì đẩy nhau. Câu 4. Trong các vật dưới dây, vật dẫn điện là:.

(50) A. Thanh gỗ khô B. Một đoạn ruột bút chì C. Một đoạn dây nhựa D. Thanh thuỷ tinh Câu 5. Phát biểu nào sau đây là đúng khi nói về chiều của dòng điện trong một mạch điện kín có dùng nguồn điện là pin? A. Dòng điện đi ra từ cực dương của pin qua các vật dẫn đến cực âm của pin. B. Dòng điện đi ra từ cực âm của pin qua các vật dẫn đến cực dương của pin. C. Ban đầu, dòng điện đi ra từ cực dương của pin sau một thời gian dòng điện đổi theo chiều ngược lại. D. Dòng điện có thể chạy theo bật kì chiều nào. Câu 6. Trong các sơ đồ mạch điện dưới đây, sơ đồ mạch điện đúng là: Đ Đ K A. Đ Đ I. Đ Đ I. K. K. B. Đ Đ K. I C. I D. Hình 1 II/Trả lời câu hỏi sau. (7,0 điểm) Câu 7. Chất dẫn điện là gì? chất cách điện là gì? lấy ví dụ minh họa? Câu 8. Khi: a. Hai mảnh ni lông, sau khi cọ xát bằng vải khô và đặt gần nhau. b. Thanh thủy tinh và thanh nhựa, sau khi bị cọ xát bằng vải khô đặt gần nhau. Hiện tượng trên xảy ra như thế nào, tại sao? Câu 9. Vẽ sơ đồ mạch điện gồm 1 nguồn điện (2pin), 1 bóng đèn, 1 công tắc đóng và vẽ chiều dòng điện trong mạch. Bài làm. ĐÁP ÁN - BIỂU ĐIỂM Đề 1. I/3,0 điểm (chọn đúng đáp án mỗi câu cho 0,5 điểm) Câu 1 2 Đáp án B C B. TỰ LUẬN: 7 điểm Câu 7: - Chất dẫn điện là chất cho dòng điện đi qua. ví dụ; đồng, nhôm, sắt.... 3 D. 4 B. 6 B. 1,0đ 0,5đ. - Chất cách điện là chất không cho dòng điện đi qua. ví dụ: sứ, cao su.... 1,0đ 0,5đ. Câu 8. a. Đẩy nhau. Vì, sau khi cọ xát bằng vải khô thì chúng nhiễm điện cùng loại. b. Hút nhau. Vì, sau khi cọ xát bằng vải khô thì chúng nhiễm điện trái dấu. Câu 9. - Vẽ đúng 1 kí hiệu được 0,5đ.. 5 A. K + -. 0,5đ+0,5đ 0,5đ+0,5đ 0,5đ+0,5đ+0,5đ.

(51) Đ - Vẽ đúng chiều dòng điện trên hình vẽ 0,5đ.. TRƯỜNG THCS VÕ VĂN KIỆT. Lớp:…… Hoï vaø teân hoïc sinh:……………………………………………… Ñieåm:. 0,5đ. KIEÅM TRA 1 TIEÁT. Moân: Vaät lyù 7 Ngaøy:………/3/2012 Lời phê của giáo viên. Đề 2. I/Chọn phương án trả lời đúng cho các câu sau: (3,0 điểm) Câu 1. Vật bị nhiễm điện là vật: A. có khả năng đẩy các vật nhẹ khác. B. có khả năng hút các vật nhẹ khác hoặc làm sáng bóng đèn của bút thử điện. C. không có khả năng đẩy các vật nhẹ. D. không làm sáng bóng đèn của bút thử điện. Câu 2. Trong các trường hợp sau đây, trường hợp nào không có dòng điện chạy qua? A. Một chiếc máy cưa đang chạy. B. Một thanh êbônit cọ sát vào len. C. Một bóng đèn điện đang sáng. D. Máy tính bỏ túi đang hoạt động. Câu 3. Phát biểu nào sau đây là đúng khi nói về dòng điện? A. Dòng điện là dòng các điện tích dịch chuyển. B. Dòng điện là sự chuyển động của các điện tích. C. Dòng điện là dòng dịch chuyển có hướng của các điện tích. D. Dòng điện là dòng dịch chuyển theo mọi hướng của các điện tích. Câu 4. Phát biểu nào sau đây là đúng khi nói về vật dẫn điện? A. Vật dẫn điện là vật có thể cho dòng điện chạy qua. B. Vật dẫn điện là vật có các hạt mang điện bên trong C. vật dẫn điện có khả năng nhiễm điện. D. Vật dẫn điện là vật có khối lượng riêng lớn. Câu 5. Dòng điện trong kim loại là: A. dòng chuyển dời có hướng của các êlectron tự do. B. dòng chuyển động tự do của các êlectrôn tự do. C. dòng chuyển dời của các hạt mang điện D. dòng chuyển dời có hướng của các vật nhiễm điện Câu 6. Trong các sơ đồ mạch điện dưới đây, sơ đồ biểu diễn đúng chiều dòng điện trong mạch là: Đ Đ K. Đ Đ I. K. Đ Đ I. K. Đ Đ I. K. I.

(52) Hình 1. II/Trả lời câu hỏi sau: (7,0 điểm) Câu 7. Nêu các tác dụng của dòng điện mà em đã học. Câu 8.Phát biểu quy ước về chiều của dòng điện. Câu 9. Vẽ sơ đồ mạch điện gồm 1 nguồn điện (2pin), 1 bóng đèn, 1 công tắc đóng và vẽ chiều dòng điện trong mạch. Bài làm. ĐÁP ÁN - BIỂU ĐIỂM Đề 1. I/3,0 điểm (chọn đúng đáp án mỗi câu cho 0,5 điểm) Câu 1 Đáp án B B. TỰ LUẬN: 7 điểm Câu 7: - Tác dụng nhiệt. -Tác dụng phát sáng -Tác dụng từ -Tác dụng hóa học -Tác dụng sinh lí. 2 B. 3 C. 4 A. 5 A. 6 B. 0,5đ 0,5đ 0,5đ 0,5đ 0,5đ. Câu 8. Chiều dòng điện là chiều đi từ cực dương qua dây dẫn và các dụng cụ điện tới cực âm của nguồn điện.. 2,5đ. Câu 9 - Vẽ đúng 1 kí hiệu được 0,5đ. - Vẽ đúng chiều dòng điện trên hình vẽ 0,5đ.. 0,5đ+0,5đ+0,5đ 0,5đ.

(53) Ngày soạn: 12 /3/2012 Tiết 27. CƯỜNG ĐỘ DÒNG ĐIỆN I. Muïc tieâu: 1. Nêu được dòng điện càng mạnh thì cường độ của nó càng lớn và tác dụng của dòng điện càng maïnh. 2. Nêu được đơn vị của cường độ dòng điện là Ampe và kí hiệu là A 3. Sử dụng được Ampe kế để đo cường độ dòng điện. II. Chuaån bò: 1. Cả lớp: - 1 pin loại 1.5v - 1 bóng đèn lắp sẵn vào đế. - 1 Ampe keá - 1 biến trở - 5 đoạn dây dẫn. 2. Moãi nhoùm HS - 2 pin loại 1.5v - 1 Ampe keá - 1 coâng taéc - 5 đoạn dây. III. Tổ chức hoạt động dạy học: Hoạt động 1: * Doøng ñieän coù theå gaây ra caùc taùc duïng khaùc nhau nhö ở 2 bài trước các em đã tìm hiểu. Mỗi tác dụng này mạng yếu khác nhau tùy thuộc vào cường độ dòng điện. Vậy cường độ dòng điện là gì? §24. Hoạt động 2: Tìm hiểu cường độ dòng điện và đơn vị của nó. - GV giới thiệu mạch điện như H 24.1 - Neâu taùc duïng cuûa caùc thieát bò ampe keá phaùt hieän doøng ñieän vaø cho bieát doøng ñieän maïnh hay yeáu, bieán trở dùng để thay đổi dòng điện trong mạch . - Tieán haønh thí nghieäm, dòch chuyeån con chaïy cho HS quan sát đèn sáng mạnh, yếu. Lưu ý: số chỉ của ampe kế khi đèn sáng mạnh và sáng yếu. - Yeâu caàu HS laøm nhaän xeùt. - Thông báo về cường độ dòng điện và đơn vị của cường độ dòng điện như sgk. Hoạt động 3: Tìm hiểu về Ampe kế.. I. Cường độ dòng điện 1. Quan saùt thí nghieäm: (sgk/66-h24.1) - Xem hình maïch ñieän 24.1 - Quan sát thí nghiệm để làm nhận xét. *Nhận xét: (mạnh; lớn) 2. Cường độ dòng điện: Tìm hiểu cường độ dòng điện và đơn vị của cường độ dòng điện. -Cường độ dòng điện, kí hiệu là chữ I. -Đơn vị: ampe, kí hiệu là A..

(54) - Ampe kế là dụng cụ để đo gì? - Yêu cầu HS trả lời câu C1 - Goïi caù nhaân HS leân laøm. - HS khaùc nhaän xeùt. - Thoáng nhaát keát quaû cho HS.. II. Ampe keá: là dụng cụ dùng để đo cường độ dòng điện.. C1.. Ampe kế 24.2a 24.2b. GHĐ 100mA 6A. ĐCNN 10mA 0,5A. - Cá nhân trả lời. - Caùc HS theo doõi vaø nhaän xeùt. - Nghe GV chốt lại câu trả lời đúng. Hoạt động 4: Mắc Ampe kế * Yêu cầu 2 HS lên bảng làm 1: vẽ sơ đồ mạch điện. * Yeâu caàu HS laøm C2. * Kiểm tra đảm bảo HS mắc cực dương ampe kế với cực dương của nguồn điện, đóng khóa và đọc kết quaû. - Yeâu caàu HS ño 3 laàn I, I1, I2, I3 vaø laáy giaù trò trung I 1 + I2 + I 3 bình I = 3 - Tiến hành đối với 1 Pin và 2 pin * Laøm caâu C2. III. Đo cường độ dòng điện: - Vẽ vào vở sơ đồ mạch điện - Laøm caâu C2 - Tieán haønh thí nghieäm - làm câu C2 vào vở. C2:*Nhận xét: (lớn; sáng) hoặc (nhỏ; tối). Hoạt động 5: Củng cố và Vận dụng * Yeâu caàu HS laøm caâu C3, C4, C5 * Chép ghi nhớ * Coù theå em chöa bieát * Veà nhaø laøm baøi taäp 24.1  24.4 sbt. IV. Vaän duïng: C3: a-175 c-1,250 b-380 d-0,280 C4:2/a 3/b 4/c C5:Sơ đồ h24.4a đúng. Vì chốt (+) của ampe kế được mắc với cực (+) của nguồn điện..

(55) Ngày soạn:19/3/2012 Tiết 28.. HIEÄU ÑIEÄN THEÁ. I. Muïc tieâu: 1. Biết được ở 2 cực của nguồn điện có sự nhiễm điện khác nhau và giữa chúng có 1 hiệu điện thế. 2. Nêu được đơn vị của hiệu điện thế là vôn ( V ) 3. Sử dụng được vônkế để đo được hiệu điện thế giữa 2 cực để hở của pin hay acquy và xác định raèng hieäu ñieän theá naøy coù giaù trò baèng soá voân ghi treân voû. II. Chuaån bò: 1. Cả lớp: - Moät soá pin vaø acquy coù ghi soá voân. - 1 đồng hồ vạn năng. 2. Moãi nhoùm HS: - 2 pin trong hoäp - 1 voân keá - 1 bóng đèn - 4 coâng taéc - 7 đoạn dây III. Tổ chức các hoạt động dạy học. Hoạt động 1: Tổ chức tình huống học tập. Goïi 4 HS leân traû baøi vaø laøm baøi taäp. 1. Kieåm tra : - Dùng gì để đo cường độ dòng điện? - Ñôn vò laø gì? - Laøm C3, C4. - Laøm baøi taäp 24.1  24.3 2. Tổ chức học tập Ở bài 19 đã học về dòng điện và nguồn điện rồi. Trả lời câu hỏi. Vaäy nguoàn ñieän coù taùc duïng gì?  Nguồn điện có khả năng cung cấp điện để các dụng cụ điện hoạt động . - Giới thiệu như phần mở đầu. - B Nam cần nguồn điện là pin, mà có nhiều loại pin coù ghi soá voân khaùc nhau. Vaäy voân laø gì? Chuùng ta cuøng tìm hieåu qua § 25.  Hieäu ñieän theá. Hoạt động 2: Tìm hiểu về hiệu điện thế và đơn vị hiệu điện thế. + Cho HS đọc SGK về hiệu điện thế và đơn vị của noù. + Quan sát ảnh 19.2 ( §19) để làm C1 + Thông báo cho HS hiệu điện thế ở ổ cắm điện.. I. Hieäu ñieän theá: - Đọc sgk - Laøm C1 -Kí hiệu là U. -Đơn vị là Vôn, kí hiệu là V. C1:-Pin tròn: 1,5V -Acquy của xe máy: 6V hoặc 12V. -Ổ lấy điện trong nhà: 220V.. Hoạt động 3: Tìm hiểu Vôn kế - Voân keá laø gì?. II. Voân keá : là dụng cụ dùng để đo hiệu điện thế..

(56) - Cho HS làm các mục 1,2,3,4,5 câu C2. dựa vào H - Làm các mục C2 25.2 hoặc là vôn kế thật. C2: Bảng 1. - Cho caù nhaân laøm. Vôn kế GHĐ H25.2a 300V - Goïi HS nhaän xeùt. H25.2b 20V - Thống nhất câu trả lời đúng.. ĐCNN 25V 2,5V. Hoạt động 4: Đo hiệu điện thế. * Yêu cầu HS làm câu 1. vẽ sơ đồ mạch điện III. Đo hiệu điện thế giữa 2 cực của nguồn điện * Laøm caùc muïc 2, 3, 4, 5  caâu C3. khi mạch hở. - Kiểm tra HS vẽ sơ đồ. *Sơ đồ: K  - Xem voân keá cuûa caùc em coù GHÑ laø bao nhieâu? So với số vôn ghi trên pin có phù hợp không? Kiểm tr cốt + vônkế. Có nối đúng + của pin không? + - Hướng dẫn HS thảo luận  Kết luận *Bảng 2. Nguồn điện. Số vôn ghi Số chỉ của vôn trên vỏ pin kế Pin 1 1,5V 1,5V Pin 2 3V 3V C3:Số chỉ của vôn kế bằng số vôn ghi trên vỏ nguồn điện. Hoạt động 5: Vận dụng – Củng cố – Dặn dò. a.- Soá voân ghi treân voû pin coù yù nghóa gì? - Dụng cụ để đo hiệu điện thế? Đơn vị hđt? b. Yeâu caàu HS laøm C4, C5 & C6 c. Đọc phần “ có thể em chưa biết” d. Chép ghi nhớ & làm bài tập sbt. IV/ Vận dụng. - Trả lời câu hỏi - Laøm vaän duïng C4: a-2500 b-6000 c-0,110 C5:a-Vôn kế, kí hiệu chữ V. b-GHĐ: 45V, ĐCNN: 1V. c-(1) 3V d- (2) 42V. C6: 2)5V  a)1,5V 3)10V  b)6V 1)20V  c)12V - Về nhà ghi ghi nhớ. + bài tập.. d-1,200. Ngày soạn: 25/3/2012 Tiết 29. I. Muïc tieâu:. Bài 26: HIỆU ĐIỆN THẾ GIỮA ĐẦU DỤNG CỤ DÙNG ĐIỆN..

(57) 1. Nêu được hiệu điện thế giữa 2 đầu bóng đèn bằng không khi không có dòng điện chạy qua. 2. Hiểu được hiệu điện thế giữa 2 đầu bóng đèn càng lớn thì dòng điện qua đèn có cường độ càng lớn. 3. Hiểu được mỗi dụng cụ điện sẽ hoạt động bình thường khi sử dụng với hiệu điện thế định mức có giá trị bằng số vôn ghi trên dụng cụ đó. 4. Sử dụng đuợc ampe kế để đo cường độ dòng điện và vônkế để đo hiệu điện thế giữa 2 đầu bóng đèn trong mạch điện kín. II. Chuaån bò: - 2 pin 1.5 v - 1 voânkeá - 1 ampe keá - 1 bóng đèn - 1 coâng taéc - 7 đoạn dây đồng III. Các hoạt động dạy học. Hoạt động 1: Kiểm tra và vào bài mới 1. Kieåm tra - Hiệu điện thế được tạo ra ở thiết bị điện nào? - Số vôn được ghi ở mỗi nguồn điện có ý nghĩa gì? - Ño hieäu ñieän theá baèng cuïng cuï naøo vaø ñôn vò hieäu ñieän theá laø gì? - Làm thế nào để đo hiệu điện thế giữa 2 cực để hở của nguoàn ñieän? 2. Vào bài mới. - Giới thiệu như phần mở đầu sgk. Về ý nghĩa số vôn ghi trên các dụng cụ diện. Câu hỏi được trả lời thông qua 2 thí nghieäm sau: Hoạt động 2: Làm thí nghiệm 1 Cho HS làm thí nghiệm phát hiện xem giữa 2 đầu bóng đèn có hiệu điện thế không?  Yeâu caàu HS ruùt ra keát luaän  Laøm caâu C1. I. Hiệu điện thế giữa 2 đầu bóng đèn: 1. Bóng đèn chưa được mắc vào mạch. * Thí nghieäm 1: - Laøm thí nghieäm C1:Hiệu điện thế bằng không.. Hoạt động 3: Làm thí nghiệm 2 - GV thông báo bóng đèn cũng như các thiết bị điện khác không tự nó tạo ra hiệu điện thế giữa 2 đầu của nó. Để bóng đèn sáng ta phải mắc bóng đèn vào nguoàn ñieän, nghóa laø phaûi ñaët 1 hieäu ñieän theá vaøo 2 đầu bóng đèn. - Yeâu caàu HS tieán haønh thí nghieäm 2 - Hướng dẫn HS làm thí nghiệm mắc cho đúng và ghi keát quaû vaøo baûng 1 / C2. - Từ kết quả  kết luận C3. * Tìm hiểu hiệu điện thế định mức. 2. Bóng đèn được mắc vào mạch điện. * Thí nghieäm 2: - Làm thí nghiệm theo hướng dẫn GV - Laøm caâu C2. C3: ( không có ; lớn/nhỏ; lớn/nhỏ) - Từ thí nghiệm điền vào bảng 1. * Tìm hiểu hiệu điện thế định mức..

(58) - Có thể tăng mãi hiệu điện thế đặt vào bóng đèn hay - Trả lời câu hỏi. khoâng? Taïi sao? C4:Có thể mắc đèn này vào hđt 2,5V để nó không bị hỏng. - Thoâng baùo cho HS yù nghóa cuûa soá voân . - Yeâu caàu HS laøm C4. Hoạt động 4: Tìm hiểu sự chênh lệch - Yeâu caàu HS laøm C5 - Thống nhất câu trả lời cho HS. II. Sự tương tự giữa hđt và sự chênh lệch mức nứơc. C5:a) (chênh lệch mức nước; dòng nước). b)(hiệu điện thế; dòng điện). c) (chênh lệch mức nước; nguồn điện; hiệu điện thế).. Hoạt động 5: Củng cố – Vận dụng – Dặn dò * Yeâu caàu HS laøm caâu C6 - Thống nhất câu trả lời đúng - Yeâu caàu HS laøm C7 - Yeâu caàu HS laøm C8 * Cuûng coá baøi: - Yêu cầu HS trả lời các câu sau: + HĐT giữa 2 đầu bóng đèn khi chưa mắc vào mạch là bao nhieâu? + Bóng đèn đang sáng, muốn nó sáng yếu hơn thì có theå laøm nhö theá naøo? + Một bóng đèn có ghi 6V. Hỏi có thể mắc bóng đèn này vào hiệu điện thế bao nhiêu để nó không bị hoûng ? * Đề nghị HS chép ghi nhớ vào vở * Yêu cầu HS đọc phần “ có thể em chưa biết” * Yêu cầu HS về nhà làm bài tập ở sách bài tập và cheùp saún maãu baùo caùo § 27.. III. Vaän duïng C6:C C7:A C8: Vôn kế trong sơ đồ C. * Trả lời các câu hỏi ở phần củng cố.. * Ghi “ ghi nhớ “ vào vở * Đọc bài . * Veà nhaø laøm baøi taäp vaø cheùp maãu baùo caùo.. Ngày soạn: 02/4/2012 Tiết 30. Bài 27: THỰC HAØNH: ĐO CƯỜNG ĐỘ DÒNG ĐIỆN VAØ HIỆU ĐIỆN THẾ ĐỐI VỚI MẠCH ĐIỆN NỐI I. Muïc tieâu: - Biết mắc nối tiếp 2 bóng đèn. - Thực hành đo và phát hiện được quy luật về cường độ dòng điện và hiệu điện thế trong mạch điện mắc nối tiếp 2 bóng đèn . II. Chuaån bò: - 1 nguoàn ñieän 3V.

(59) - 1 ampe keá - 1 voân keá - 1 coâng taéc - 2 bóng đèn - 7 đoạn dây đồng - Maãu baùo caùo. III. Các hoạt động dạy học: Hoạt động 1: - Củng cố và ôn tập: cường độ dòng điện , hiệu điện - Làm phần 1 trong mẫu báo cáo. theá. - Chuẩn bị mẫu báo cáo để GV kiểm tra. - Nêu mục tiêu của bài thực hành là dùng ampe kế, vôn kế để đo cường độ dòng điện và hiệu điện thế. - Kieåm tra maãu baùo caùo cuûa HS. Hoạt động 2: Mắc nối tiếp 2 bóng đèn. - Cho HS laøm vieäc maéc noái tieáp nhö trong sgk. - Kieåm tra caùch maéc cuûa HS. - Yêu cầu HS trà lời câu C1, C2 vào mẫu báo cáo.. - Laøm nhö sgk - Ñieàn vaøo maãu baùo caùo.. Hoạt động 3: Đo cường độ dòng điện đối với mạch điện nối tiếp. - Hướng dẫn HS đo 3 lần và tính giá trị trung bình I = I '1 + I '2' + I '3' ' ghi I1 vaøo baûng. 3 - Làm tương tự như thế khi mắc ampe kế ở vị trí 2 và 3  I2, I3 vaøo baûng - Yeâu caàu HS thaûo luaän thoáng nhaát caâu nhaän xeùt  Thoáng nhaát cho HS vaø cho HS ghi vaøo baûng baùo caùo.. - Tieán haønh ño - Tìm ra I1, I2, I3 - Thaûo luaän, nhaän xeùt - Ghi keát quaû I1, I2, I3 vaø cho nhaän xeùt vaøo baûng baùo caùo.. Hoạt động 4: Đo hiệu điện thế đối với đoạn mạch nối tiếp - Đề nghị HS sử dụng mạch điện mắc như trên, mắc - Tiến hành đo tìm U12, U23, U13 thêm vônkế vào bóng đèn 1. Lưu ý chốt + mắc vào - Thảo luận, nhận xét ñieåm 1. - Ghi vaøo baûng baùo caùo. - Cho HS ño U12, tieán haønh 3 laàn UTB. - Ño U23 vaø U13. - Laøm nhaän xeùt vaø ghi vaøo baûng baùo caùo. Hoạt động 5: Củng cố – Nhận xét – Đánh giá công việc. - Đề nghị HS nêu lại đặc điểm về cường độ dòng điện Trả lời và làm việc theo yêu cầu của GV. và hiệu điện thế đối với mạch nối tiếp. - Đánh giá ý thức, thái độ từng tổ và đánh giá kết quả laøm vieäc cuûa HS. - HS nộp các báo cáo cho GV đánh giá..

(60) - Laøm baøi taäp saùch baøi taäp. - Chuaån bò maãu baùo caùo §28.. MẪU BÁO CÁO THỰC HÀNH ĐO CƯỜNG ĐỘ DÒNG ĐIỆN VÀ HIỆU ĐIỆN THẾ ĐỐI VỚI ĐOẠN MẠCH NỐI TIẾP. Họ và tên học sinh: …………………………………………………. Lớp:……………. 1)Điền từ thích hợp vào chỗ trống: a- Đo cường độ dòng điện bằng:……………………………………. -Đơn vị của cường độ dòng điện là:…………………..,kí hiệu là:…………… -Mắc …………………ampe kế vào đoạn mạch sao cho chốt (+) của ampe kế được mắc về phía cực ………………của nguồn điện. b-Đo hiệu điện thế bằng:…………………….. -Đơn vị của hiệu điện thế là:…………….., kí hiệu là:…………….. -Mắc 2 chốt của vôn kế ……………………vào 2 điểm của mạch để đo hiệu điện thế giữa 2 điểm đó, sao cho chốt (+) của nó được nối về phía cực ……………..của nguồn điện..

(61) 2)Đo cường độ dòng điện đối với đoạn mạch nối tiếp. a-Vẽ sơ đồ cho mạch điện hình 27.1a vào khung dưới đây:. b-Kết quả đo: Bảng 1. Vị trí của ampe kế Cường độ dòng điện. Vị trí 1 Vị trí 2 I1=…………….. I2=………………. Vị trí 3 I3=……………. c-Nhận xét: Trong đoạn mạch nối tiếp, dòng điện có cường độ …………………….tại các vị trí khác nhau của mạch: I1…..I2=……I3. 3)Đo hiệu điện thế đối với đoạn mạch nối tiếp. a-Vẽ sơ đồ mạch điện tương tự hình 27.2 vào khung dưới đây, trong đó vôn kế được mắc để đo hiệu điện thế giữa 2 đầu đèn Đ2.. b-Kết quả đo: Bảng 2. Vị trí mắc vôn kế Hai điểm 1 và 2 Hai điểm 2 và 3 Hai điểm 1 và 3. Hiệu điện thế U12=…………. U23=………….. U13=………….. c-Nhận xét: Đối với đoạn mạch gồm 2 đèn mắc nối tiếp, hiệu điện thế giữa 2 đầu đoạn mạch bằng………………các hiệu điện thế trên mỗi đèn: U13……..U12………U23. Ngày soạn: 07/4/2012 Tiết 31. Bài 28: THỰC HAØNH: ĐO CƯỜNG ĐỘ DÒNG ĐIỆN VAØ HIỆU ĐIỆN THẾ ĐỐI VỚI ĐOẠN MẠCH SONG SONG I. Muïc tieâu: - Biết mắc song song 2 bóng đèn. - Thực hành đo và phát hiện được quy luật về hiệu điện thế và cường độ dòng điện trong mạch mắc song song 2 bóng đèn. II. Chuaån bò: - 1 nguoàn ñieän 3V - 2 bóng đèn - 1 voân keá - 1 ampe keá - 1 coâng taéc - 9 đoạn dây.

(62) - Maãu baùo caùo. III. Các hoạt động dạy học Hoạt động 1: - Trả lại bài báo cáo §27, nhận xét và đánh giá chung. - Cho HS laøm muïc I baøi baùo caùo. - Kieåm tra vieäc chuaån bò maãu baùo caùo §28 - Thông báo yêu cầu bài mới: Tìm hiểu mạch điện //, đo cường độ dòng điện và hiệu điện thế . Mạch điện gia ñình laø maïch // Hoạt động2: Tìm hiểu và mắc mạch điện song song 2 bóng đèn. - Cho HS quan sát H 28.1 a và trả lời các câu hỏi. - Quan sát và trả lời câu hỏi. - Yêu cầu HS mắc mạch này và thực hiện yêu cầu đã - Mắc mạch như sgk nêu ở sgk.. Hoạt động 3: Đo hiệu điện thế đối với mạch địên mắc song song - Yêu cầu HS vẽ sơ đồ - Kieåm tra maéc voân keá. - Thực hiện phép đo tìm U12, U34, UMN và ghi vào bảng. - Laøm caâu nhaän xeùt, GV thoáng nhaát caâu nhaän xeùt cho HS. - Vẽ sơ đồ - Ño hieäu ñieän theá - Laøm nhaän xeùt - Ghi vaøo maãu baùo caùo.. Hoạt động 4: Đo cường độ dòng điện đối với mạch mắc song song - GV đề nghị HS giữ mạch điện, tháo vôn kế ra và mắc - Đo cường độ dòng điện. ampe keá vaøo vò trí nhö yeâu caàu cuûa sgk. - Dựa vào kết quả làm câu nhận xét. - Kieåm tra HS maéc ampe keá. - Tiến hành đo để tìm cường độ dòng điện. - Yeâu caàu HS thaûo luaän, nhaän xeùt - Thoáng nhaát nhaän xeùt cho HS. Hoạt động 5: Củng cố – Nhận xét – Đánh giá - Đề nghị HS nêu quy luật về hiệu điện thế và cường độ dòng điện đối với mạch mắc song song. - Nhận xét từng tổ. - Thu baûng baùo caùo. - Laøm baøi taäp saùch baøi taäp.. - Ruùt ra quy luaät. + U12 = U34 = UMN + I = I1 + I2 - Noäp baùo caùo. - Laøm baøi taäp saùch baøi taäp..

(63) Ngày soạn: 11/4/2012 Tiết 32.. Bài 29: AN TOAØN KHI SỬ DỤNG ĐIỆN. I. Muïc tieâu: - Biết giới hạn nguy hiểm của dòng điện đối với cơ thể người. - Biết sử dụng đúng loại cầu chì để tránh tác hại của hiện tượng đoản mạch. - Biết và thực hiện một số quy tắc ban đầu để đảm bảo an toàn khi sử dụng điện. II. Chuaån bò: - Caàu chì - 1 acquy - 1 bóng đèn - 1 coâng taéc - 5 đoạn dây đồng - 1 bút thử điện - Tranh veõ to 29.1 III. Các hoạt động dạy học: Hoạt động 1:.

(64) - Trả bài báo cáo, nhận xét, đánh giá các trường hợp cụ thể. * Vào bài mới: Dòng điện có thể gây nguy hiểm cho cơ thể người, do đó sử dụng điện phải tuân theo các quy tắc an toàn. Hoạt động 2: Tìm hiểu các tác dụng và giới hạn nguy hiểm. - GV cắm bút thử điện vào ổ cắm điện cho HS quan I. Dòng điện qua cơ thể người có thể gây nguy sát và trả lời câu C1. hieåm. - Laøm thí nghieäm H 29.1  Nhaän xeùt. 1. Dòng điện có thể đi qua cơ thể người: - Laøm thí nghieäm  Nhaän xeùt. C1:Tay cầm phải tiếp xúc với chốt cài hay đầu kia bằng kim loại của bút thử điện. - Nhaéc laïi taùc duïng sinh lí baø 23 *Nhận xét: (chạy qua; bất kì). - Cho HS đọc phần 2 sgk. 2. Giới hạn nguy hiểm - Cường độ dòng điện nguy hiểm là 70mA và hiệu - Đọc phần 2. điện thế là 40 V trở lên. Hoạt động 3: Tìm hiểu đoản mạch và cầu chì - Làm thí nghiệm H 29.2, yêu cầu HS thảo luận về II. Hiện tượng đoản mạch và tác dụng của cầu chì: tác hại của hiện tượng đoản mạch. 1. Hiện tượng đoản mạch: - Yeâu caàu HS laøm C2 vaø neâu taùc haïi. - Nêu tác hại khi đoản mạch. - Tìm hieåu veà caàu chì §22 C2: (lớn hơn) - Yeâu caàu HS laøm C3 2. Taùc duïng cuûa caàu chì: - Yeâu caàu HS laøm C4 - Tìm hieåu veà caàu chì - Yeâu caàu HS laøm C5 - Laøm C3, C4, C5 C3:Khi đoản mạch xảy ra với mạch điện hình 29.3, cầu chì nóng lên, đứt và ngắt mạch. C4: Dòng điện có cường độ vượt quá giá trị đó thì cầu chì sẽ đứt. C5: Cường độ dòng điện ở bài 24 (từ 0,1A đến 1A) thì nên dùng cầu chì có ghi số 1,2A hoặc 1,5A. Hoạt động 4: Quy tắc an toàn điện - Cho HS đọc mục III. - GV đặt câu hỏi “ tại sao” với mỗi quy tắc. - Yeâu caàu HS laøm C6.. Hoạt động 5: Củng cố – Dặn dò - Yêu cầu HS chép ghi nhớ - Đọc “ có thể em chưa biết” - Cho HS veà nhaø laøm baøi taäp saùch baøi taäp. - Chuẩn bị trước bài 30. III. Các quy tắc an toàn khi sử dụng điện - Đọc và trả lời 4 quy tắc (sgk) - Laøm C6 C6:.

(65)

(66)

Giao an vat ly 7

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về