Tài liệu Người bệnh đái tháo đường cần lưu ý gì khi sử dụng thuốc doc

Người bệnh đái tháo đường cần lưu
ý gì khi sử dụng thuốc

Người bệnh đái tháo đường (ĐTĐ) thường phải dùng thuốc suốt đời để
khống chế tăng đường huyết, vì đường huyết càng tăng cao, càng biến động thì
biến chứng xuất hiện càng sớm và càng nặng. Chỉ trong thời gian bệnh nặng hoặc
có biến chứng bệnh nhân mới cần nằm viện, còn lại phần lớn thời gian là dùng
thuốc tại nhà, vì vậy khi sử dụng thuốc, bệnh nhân cần lưu ý:
Trước hết, người bệnh cần tuân thủ chế độ ăn của người ĐTĐ. Chỉ cần thực
hiện tốt chế độ ăn cũng có thể điều chỉnh được đường huyết ở người ĐTĐ nhẹ.
Tuân thủ tốt chế độ ăn, làm tăng được hiệu quả của điều trị bằng thuốc và làm
giảm được liều thuốc cần dùng. Nếu không tuân thủ tốt chế độ ăn, làm hiệu quả
dùng thuốc giảm và thường phải tăng liều thuốc.
Thực hiện chế độ tập luyện hàng ngày và giảm cân nặng với người béo phì
giúp cải thiện tình trạng kháng insulin, làm tăng hiệu quả của việc dùng thuốc và
giảm được liều thuốc cần dùng.
Đối với thuốc uống hạ đường huyết cần lưu ý: không phối hợp 2 thuốc
cùng nhóm vì cùng cơ chế tác dụng, nhưng cũng có thể phối hợp thuốc có tác
dụng nhanh với thuốc tác dụng chậm. Có thể phối hợp 2 thuốc khác nhóm hoặc
phối hợp thuốc hạ đường huyết với thuốc nhóm acacbose. Thuốc thường được
uống trước bữa ăn 30 phút nếu là thuốc tác dụng nhanh và uống trước bữa ăn 60
phút nếu là thuốc tác dụng chậm. Nếu uống quá xa bữa ăn dễ gây tụt đường huyết,
có thể nguy hiểm đến tính mạng, nên cần đọc kỹ hướng dẫn với từng loại thuốc.
Người bệnh cần biết triệu chứng của hạ đường huyết để đề phòng. Biểu
hiện của hạ đường huyết như sau: cảm giác đói cồn cào, thèm ăn, run tay chân, vã
mồ hôi, da lạnh ẩm, nếu nặng sẽ lơ mơ rồi đi vào hôn mê. Nếu xét nghiệm đường
huyết sẽ thấy đường huyết dưới 2,5 mmol/l. Hạ đường huyết hay xảy ra ở người
ĐTĐ dùng quá liều thuốc hạ đường huyết hoặc ăn uống thất thường. Nếu có triệu
chứng trên, cần ăn ngay một chút bánh quy hoặc uống 250ml sữa hoặc ăn một loại
thức ăn gì đó có sẵn, các triệu chứng sẽ giảm nhanh.
Ngoài thuốc hạ đường huyết, người bệnh ĐTĐ thường phải dùng các thuốc

khác để điều trị các biến chứng như sử dụng kháng sinh để điều trị nhiễm khuẩn,
sử dụng thuốc để hạ mỡ máu, thuốc để điều trị tổn thương thần kinh ngoại vi... Để
các thuốc trên phát huy được tác dụng, nhất là kháng sinh thì phải sử dụng thuốc
hạ đường huyết đủ để duy trì đường huyết ở mức bình thường (4 - 6mmol/l), nếu
đường huyết cao thì kháng sinh sẽ không có hiệu quả.
Biến chứng thận ở bệnh nhân
đái tháo đường

Đái tháo đường (ĐTĐ) là nguyên nhân phổ biến nhất gây suy thận giai
đoạn cuối cần phải lọc máu chu kỳ, một biến chứng được coi là nguy hiểm và tốn
kém nhất ở các bệnh nhân (BN) ĐTĐ.
Tại sao bệnh ĐTĐ lại hay gây tổn thương thận?


- Ở những BN ĐTĐ, đường huyết tăng cao dẫn đến lượng máu đến thận
quá lớn, thận phải làm việc (lọc) quá mức. Sau một thời gian dài phải làm việc
trong tình trạng quá mức này hệ thống lọc bắt đầu bị phá hủy, các lỗ lọc trở nên to
hơn dẫn đến nhiều protein bị lọt ra ngoài. Dần dần tổn thương thận ngày càng
nặng hơn, hậu quả là có nhiều protein niệu lọt ra nước tiểu gọi là macroalbumin
niệu (protein niệu đại thể), chức năng thận suy giảm dần. Cuối cùng thận bị mất
hoàn toàn chức năng gọi là suy thận giai đoạn cuối, điều này đồng nghĩa với việc
nồng độ các chất thải độc hại trong cơ thể như ure, creatinin tăng lên rất cao, đe
dọa tính mạng người bệnh ĐTĐ, đòi hỏi phải được điều trị bằng lọc máu thường
xuyên để đẩy bớt chất độc ra ngoài.
Ngăn ngừa và điều trị
- Biến chứng thận hoàn toàn có thể phòng ngừa được bằng cách kiểm soát
tốt đường huyết và các yếu tố nguy cơ. Rất nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng kiểm
soát chặt đường huyết có thể làm giảm đến 1/3 nguy cơ xuất hiện protein niệu vi
thể và giảm 1/2 nguy cơ tiến triển từ protein niệu vi thể thành protein niệu đại thể.
Thậm chí có một số nghiên cứu nhỏ còn thấy kiểm soát tốt đường huyết có thể làm

biến mất protein niệu vi thể. Theo khuyến cáo, ít nhất mỗi năm 1 lần, tất cả các
BN ĐTĐ týp 2 và các BN ĐTĐ týp 1 đã bị bệnh trên 5 năm nên làm xét nghiệm
tìm protein niệu vi thể. Nếu có thì phải có kế hoạch điều trị tích cực ngay để ngăn
ngừa biến chứng thận nặng lên.