Viêm da do tự đắp thuốc
Hiện nay có nhiều trường hợp bệnh nhân
mắc bệnh về da không đến khám bệnh viện
hay các cơ sở y tế, hoặc chỉ đến khám trong
thời gian ngắn, lại không theo dõi tái khám
định kỳ. Sau đó họ tự “thất vọng” khi bệnh
không hết hoặc cho rằng uống thuốc tây quá
nóng nên đã đến các thầy lang cắt lể hay
nghe lời dân gian đắp lá cây, hạt đậu, lên
vùng da đã bị tổn thương, để lại nhiều hậu
quả đáng tiếc. Bệnh không những không hết
mà lại còn nặng hơn đôi khi ảnh hưởng đến
sinh mạng nếu bệnh nhân có sức đề kháng
yếu hay ở trẻ nhỏ.
Từ kích ứng đến dị ứng
Việc tự điều trị bệnh da có thể gây nhiều tổn
thương. Trong đó, tổn thương tại chỗ nếu nhẹ
thì là viêm da tiếp xúc kích ứng, viêm da tiếp
xúc dị ứng; nặng thì gây viêm quầng, viêm mô
tế bào, viêm hạch bạch huyết, nhiễm trùng hoại
tử mô mềm, thậm chí là nhiễm trùng huyết có
nguy cơ tử vong cao ở các bệnh nhân giảm sức
đề kháng (người già có nhiều bệnh nội khoa,
nhất là tiểu đường, người suy giảm miễn dịch,
trẻ nhỏ,...).
Ảnh: Images
Thường gặp nhất là viêm da tiếp xúc kích ứng,
dạng này dễ gây tổn thương tế bào nếu bệnh
nhân tự ý bôi thuốc đủ nồng độ và thời gian trên
da và thường khu trú tại nơi tiếp xúc. Các chất
này gây hư hại khả năng bảo vệ của da và gây
đáp ứng viêm trên da. Trong đợt cấp tính, tại
nơi tổn thương nóng rát, châm chích, đau đớn.
Một số trường hợp thì triệu chứng không xuất
hiện ngay mà sẽ xuất hiện sau 8-24 giờ với triệu
chứng nóng rát nổi bật.
Sang thương là những đốm đỏ, sau đó phồng
nước, bể ra tạo thành vết trợt và đóng mày,
bong vảy; sang thương không tiến triển xa ra
nơi khác mà chỉ khu trú tại nơi tiếp xúc, diễn tiến
nhiều ngày, nhiều tuần. Trong đợt mãn tính thì
tổn thương khô, nứt nẻ, tăng sừng, tróc vảy,
diễn tiến nhiều tháng, nhiều năm.
Viêm da dị ứng ở chân do tự bôi thuốc ở nhà
vì bị côn trùng cắn
Còn viêm da tiếp xúc dị ứng là một dạng tổn
thương nặng hơn, không chỉ khu trú tại nơi tiếp
xúc mà còn lan ra nơi khác, xảy ra sau ít nhất
48 giờ tiếp xúc với dị nguyên. Bệnh nhân thấy
ngứa dữ dội, châm chích, đau đớn, trường hợp
nặng có kèm sốt. Sang thương trong đợt cấp là
sẩn đỏ sưng phù, sau đó phồng nước có thể có
mủ, bể ra đóng mày. Còn sang thương bán cấp
có đốm đỏ có vảy khô nhỏ hợp lại thành sẩn
cứng. Dạng viêm da dị ứng tiếp xúc mãn tính
nổi bật là dày sừng, bong vảy, nứt nẻ.
Dễ gây nhiễm trùng nặng
Khi vết thương nhiễm trùng do người bệnh tự
đắp thuốc thì việc điều trị là nghỉ ngơi, bất động,
kê cao chân (nếu bị tổn thương ở chân), uống
thuốc giảm đau, kháng sinh. Trong trường hợp
nặng, có thể phẫu thuật, cắt lọc mô hoại tử.
Tự điều trị bệnh da trong những trường hợp
nhiễm trùng nặng hơn ở bệnh nhân sẽ xuất hiện
viêm quầng, viêm mô tế bào, viêm hạch bạch
huyết, nhiễm trùng hoại tử mô mềm ngay tại nơi