CHUYEN DE TOAN PHAN SO LOP 4

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Chuyên đề: Dể dạy tốt phần phân số lớp 4 A. Nêu vấn đề 1. Trong chu¬ng tr×nh TiÓu häc míi, Ph©n sè ®ưîc ®ua xuèng d¹y ë häc k× II cña lớp 4, một loại số mới biểu thị một hay nhiều phần bằng nhau của đơn vị. Phân số lµ mét m¶ng kiÕn thøc quan träng cña tuyÕn kiÕn thøc träng t©m Sè häc. Tuy nhiªn, với đặc điểm tâm sinh lí của học sinh Tiểu học, việc lĩnh hội những kiến thức là vấn đề không đơn giản. 2. Qua thực tế giảng day, qua nghiên cứu, chúng tôi nhận thấy cả thầy và trò đều “ng¹i” khi d¹y – häc m¶ng kiÕn thøc nµy v× : a) VÒ phÝa gi¸o viªn: Mét sè GV c¶m thÊy ng¹i vµ khã d¹y ngay tõ bµi ®Çu tiªn về kh¸i niÖm ph©n sè. Chua thÊy râ ®ưîc mèi quan hÖ gi÷a ph©n sè vµ sè tù nhiªn, quan hÖ gi÷a ph©n sè vµ phÐp chia sè tù nhiªn, mét ®iÒu quan träng khi gi¶ng d¹y phần này.Chua biết khai thác triệt đề các bài tập có trong chơng trình để xây dựng bài mới để HS tiếp thu một cách tự nhiên và hiệu quả nhất. b) Về phía học sinh: HS rất khó khăn khi xác định số tự nhiên lớn nhất mà TS và MS của một phân số cùng chia hết để sau khi rút gọn đợc phân số tối giản . Khả n¨ng nhËn biÕt, vËn dông dÊu hiÖu chia hÕt cña STN chua tèt nªn viÖc ph¸t hiÖn ra MSC gặp khó khăn, nhất là đối với những phân số có mẫu số lớn.Khi so sánh phân sè, HS hay nhÇm truêng hîp so s¸nh c¸c ph©n sè cã cïng tö sè (PS nµo cã MS lín hơn thì PS đó lớn hơn – KL sai).Việc thực hiện các phép tính giữa phân số với ph©n sè, phèi hîp gi÷a ph©n sè víi sè tù nhiªn cßn nhiÒu nhÇm lÉn vµ dµi dßng. 3. Để dạy tốt phần phân số, phai xác định chuẩn kiến thức, kĩ năng mà HS cần đạt từ đó có thể nâng cao cho HS khá giỏi. Cụ thể nhu sau: - Biết khái niệm ban đầu về phân số. Biết đọc viết các phân số. - Nắm chắc kiến thức cơ bản của phân số và vận dụng để nhận ra các phân số bằng nhau, rút gọn phân số và quy đồng mẫu số các phân số. - Biết so sánh phân số, từ đó sắp xếp các phân số theo trật tự nhất định. - Biết thực hiện bốn phép tính về phân số. Vận dụng để tính giá trị biểu thức, tìm thµnh phÇn chua biÕt trong phÐp tÝnh vµ gi¶i to¸n cã lêi v¨n mµ néi dung vÒ PS. B. Giải quyết vấn đề Bµi: Ph©n sè + KN vÒ ph©n sè : Ph©n sè lµ sè do mét hay nhiÒu phÇn b»ng nhau của đơn vị tạo thành. Mẫu số: cho biết được chia làm mấy phần bằng nhau .Tử số: là số phần đã được lấy. Biết đọc viết phân số ; ý nghĩa của tử số, mẫu số trong ph©n sè . Cho tö sè vµ mÉu sè viÕt ®ưîc ph©n sè..

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Bµi : Ph©n sè vµ phÐp chia sè tù nhiªn ( 2 tiÕt) 3 4 *TiÕt 1:. 8: 4 = 2. 3:4=. KÕt luËn: Thu¬ng cña mét phÐp chia sè tù nhiªn cho sè tù nhiªn ( kh¸c 0) cã thÓ viÕt thµnh mét ph©n sè, tö sè lµ sè bÞ chia, mÉu sè lµ sè chia. 1 4 *TiÕt 2: VD1: Cã 2 qu¶ cam, chia moi qu¶ thµnh 4 phÇn b»ng nhau. V©n ¨n hÕt. 1 qu¶ cam vµ. quả cam. Viết phân số chỉ phần quả cam Vân đã ăn.. 5 4. 5 4. VD2: Chia đều 5 quả cam cho 4 nguời. Tìm phần cam của mỗi nguoi. Để có ph©n sè. -Buớc đầu so sánh phân số với đơn vị: Phân số có tử số lớn hơn mẫu số, phân số đó lớn hơn 1. Phân số có tử số bằng mẫu số, phân số đó bằng 1. Phân số có tử số bé hơn mẫu, phân số đó bé hơn 1. Bµi : Ph©n sè b»ng nhau Bµi tËp 2: TÝnh råi so s¸nh kÕt qu¶ a) 18 : 3 vµ ( 18 x 4) : ( 3 x4 ). b) 81 : 9 vµ ( 81 : 3) : (9 : 3). NhËn xÐt: NÕu nh©n ( hoÆc chia) sè bÞ chia vµ sè chia víi ( cho) cïng mét sè tù nhiên khác 0 thì giá trị của thuơng không thay đổi. Tõ nhËn xÐt nµy cã thÓ nªu tÝnh chÊt c¬ b¶n cña ph©n sè nhu sau: + NÕu nh©n c¶ tö sè vµ mÉu sè cña mét ph©n sè víi cïng mét sè tù nhiªn kh¸c 0 thì đuợc một phân số bằng phân số đã cho. + NÕu c¶ tö vµ mÉu sè cña mét ph©n sè cïng chia hÕt cho mét sè tù nhiªn kh¸c 0 thì sau khi chia ta đuợc một phân số bằng phân số đã cho. - Rót gän ph©n sè.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> - Quy đồng mẫu số các phân số Bµi: So s¸nh ph©n sè D¹ng 1: So s¸nh c¸c ph©n sè cã cïng mÉu sè : Ph©n sè nµo cã tö sè bÐ h¬n th× bÐ h¬n. Ph©n sè nµo cã tö sè lín h¬n th× lín h¬n. NÕu tö sè b»ng nhau th× hai ph©n sè b»ng nhau . Dạng 2: So sánh các phân số khác mẫu số : Quy đồng các mẫu phân số đó rồi so s¸nh c¸c tö sè cña c¸c ph©n sè míi. §ua vÒ c¸c ph©n sè cã cïng tö sè råi so s¸nh c¸c mÉu sè cña ph©n sè míi. Bài: Các phép tính với phân số :Khi học sinh đã nắm chắc các phần trên, chắc ch¾n c¸c em cã thÓ vËn dông tèt vµo viÖc thùc hµnh c¸c phÐp tÝnh víi ph©n sè.§Ó HS nhí quy t¾c tÝnh mét c¸ch dÔ dµng, chóng t«i chuyÓn mçi quy t¾c thµnh tõng c©u th¬: Céng (trõ) ph©n sè Ta phải quy đồng Gi÷ nguyªn mÉu sè Céng ( trõ) tö lµ xong. Muèn nh©n ph©n sè Ph¶i lµm sao ®©y KÕt qu¶ cã ngay Nh©n trªn, nh©n duíi. Khi chia ph©n sè BiÕn l¹i thµnh nh©n Ph©n sè sau thµnh Phân số đảo nguợc. II. Các phuơng pháp cơ bản để dạy phân số * Mét trong nh÷ng ®iÒu cÇn lµm truíc tiªn lµ ph¶i t¹o ®uîc sù høng thó häc tËp cho häc sinh khi häc chu¬ng ph©n sè: + Giíi thiÖu, gîi ý bµi mét c¸ch hÊp dÉn, kh¬i gîi sù chó ý vµ muèn kh¸m ph¸ cña häc sinh. + Qua các hình thức tổ chức dạy học nêu vấn đề, lồng vào các tình huống thực tế để học sinh nêu huớng giải quyết: Có 4 bạn học sinh nhung chỉ có 3 cái bánh,...Học sinh thảo luận để tìm ra giải pháp chia đều số bánh cho mỗi bạn..

<span class='text_page_counter'>(4)</span> * Ngoµi viÖc t¹o høng thó häc tËp, GV cÇn chän c¸c PPDH phï hîp. Trong nh÷ng năm qua, chúng tôi đã đúc rút một số kinh nghiêm và thử nghiệm thành công một sè PP vµ biÖn ph¸p huíng dÉn HS häc ph©n sè vµ c¸c phÐp tÝnh víi PS nhu sau: 1. Phu¬ng ph¸p trùc quan: Sử dụng PPTQ với phuơng tiện trực quan là mô hình, bộ đồ dùng Toán 4. băng giấy, các sơ đồ đoạn thẳng, … trong dạy học toán ở Tiểu học là quá trình kết hợp gi÷a c¸i cô thÓ vµ tr×u tuîng, nghÜa lµ tæ chøc huíng dÉn cho HS n¾m b¾t ®uîc c¸c kiÕn thøc trõu tuîng, kh¸i qu¸t cña m«n To¸n dùa trªn c¸i cô thÓ, gÇn gòi víi HS ; sau đó vận dụng những quy tắc, khái niệm trừu tuợng đó để giải quyết những vấn đề cụ thể của học tập và đời sống. 2. Phu¬ng ph¸p thùc hµnh - LuyÖn tËp PP thực hành , luyện tập là phuơng pháp dạy học có liên quan đến hoạt động thùc hµnh luyÖn tËp c¸c kiÕn thøc, kÜ n¨ng cña m«n häc. Qua thùc hµnh luyÖn tËp, HS cµng hiÓu vµ n¾m v÷ng kiÕn thøc míi. Để sử dụng phuơng pháp này có hiệu quả , GV cần chuẩn bị chu đáo nội dung thực hành luyện tập : bài tập cho từng đối tuợng HS, thời gian để hoàn thành và cả nh÷ng gîi ý nÕu cÇn. 3) Phuơng pháp gợi mở - vấn đáp §©y còng lµ biÖn ph¸p lµm s«i næi bÇu kh«ng khÝ líp häc, g©y høng thó häc tËp, t¹o niÒm tin vµ kh¶ n¨ng häc tËp cña tõng HS, rÌn luyÖn cho HS c¸ch suy nghÜ, cách diễn đạt bằng lời, làm cho kết quả học tập vững chắc. Khi sử dụng PP này cần x©y dùng hÖ thèng c©u hái gîi më sao cho: + Moi câu hỏi đều phải có nội dung chính xác, phù hợp với mục đích, yêu cầu và néi dung bµi häc ; c©u hái ph¶i râ rµng. + Cùng một nội dung có thể đặt câu hỏi duới những hình thức khác nhau, để giúp HS n¾m v÷ng kiÕn thøc vµ linh ho¹t trong suy nghÜ. - Câu hỏi phải gợi ra vấn đề để HS suy nghĩ, giải quyết. - Căn cứ vào kinh nghiệm dạy hoc, GV có thể dự kiến những tình huống để chuẩn bị sẵn những câu hỏi phụ nhằm dẫn HS tập trung vào những vấn đề chủ yếu, trọng t©m cña hÖ thèng c©u hái C. Bµi häc kinh nghiÖm : §Ó d¹y tèt phÇn ph©n sè, gi¸o viªn cÇn: - N¾m v÷ng kh¸i niÖm ph©n sè.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> - Gióp HS n¾m v÷ng tÝnh chÊt cña phÐp chia ; dÊu hiÖu chia hÕt cho 2, 3, 5 vµ 9 ; n¾m v÷ng tÝnh chÊt c¬ b¶n cña ph©n sè c¬ së quan träng cña viÖc rót gän ph©n sè, quy đồng mẫu số. -N¾m v÷ng bèn phÐp tÝnh vÒ ph©n sè (cÇn chó ý khi thùc hµnh phÐp tÝnh ph©n sè víi sè tù nhiªn th× sè tù nhiªn viÕt thµnh ph©n sè cã mÉu sè b»ng 1). - Hệ thống giúp các em phân loại một số dạng bài tập về : Rút gọn, quy đồng hay so s¸nh ph©n sè. - RÌn kÜ n¨ng tr×nh bµy bµi khoa häc, chÝnh x¸c. - Sau khi áp dụng chuyên đề vào giảng dạy chúng tôi nhận thấy: + HS kh«ng cßn t©m lý sî khi t×m hiÓu ph©n sè. + HS biết vận dụng kiến thức để thực hiện các dạng toán trên phân số. Trên đây là một số bài học mà chúng tôi đã áp dụng và rút ra đuợc qua quá trình giảng dạy. Rất mong sự góp ý của lãnh đạo và đồng nghiệp. GVthuc hien: Nguyen Thị Thuy Van.

<span class='text_page_counter'>(6)</span>