Các nguyên nhân gây mệt mỏi
Nếu bữa trưa của bạn nhiều món ăn bột (gluxit) và ít
món ăn đạm (protit), bạn có thể mệt mỏi vào xế trưa.
Thức ăn bột làm tăng sự sản xuất serotonin, có tác dụng
làm dịu do hệ thần kinh tiết ra, gây buồn ngủ.
Ở một thời điểm nào đó, tưởng như chẳng có nguyên
nhân nào mà cơ thể bạn vẫn mệt mỏi lạ lùng: Ngủ
không an giấc, đang ngồi trong văn phòng mà mắt cứ
díp lại; miệng đắng ngắt, chân tay bải hoải.
Các bác sĩ sẽ gợi ý cho bạn những nguyên nhân (có thể là)
bạn thường ít nghĩ tới sau đây:
1. Dùng “hơi bị nhiều” thức ăn bột
Nếu bữa trưa của bạn nhiều món ăn bột (gluxit) và ít món
ăn đạm (protit), bạn có thể mệt mỏi vào xế trưa. Thức ăn
bột làm tăng sự sản xuất serotonin, có tác dụng làm dịu do
hệ thần kinh tiết ra, gây buồn ngủ.
Protit có thể chống lại sự buồn ngủ ban ngày này bằng cách
giảm sự sản sinh ra serotonin. Vậy bạn hãy duy trì sự cân
bằng giữa hai thành phần trên trong bữa ăn. Nó sẽ giúp bạn
loại bỏ được tình trạng ngủ gà ngủ gật vào lúc sắp sửa nghỉ
trưa.
2. Dậy rất muộn vào ngày nghỉ cuối tuần
Những ngày nghỉ thường cho phép bạn thoải mái về giờ
giấc, bạn tranh thủ “ngủ truy lĩnh” cho đã, có khi 9, 10 giờ
mới dậy. Sự “vô kỷ luật” ấy có hại. Nó làm rối loạn nhịp
sinh học của bạn. Hiện tượng này một phần do sự tiết
cortisol, một hocmon kết hợp với trạng thái thức của cơ thể.
Nếu bạn thường dậy vào lúc 7 giờ, thì 2-3 giờ sáng hocmon
này bắt đầu được sản sinh ra, đạt mức tối đa lúc 11 giờ
trưa. Nếu bạn dậy muộn, bạn đã giảm hàm lượng cortisol
vào giờ này khiến não chìm vào trạng thái uể oải đặc trưng
của ngày nghỉ cuối tuần. Hãy cố gắng bù đắp giấc ngủ bằng
cách ngủ đúng giờ để duy trì sự hoạt động bình thường của
đồng hồ sinh học.
3. Huyết áp thay đổi thất thường
Hạ huyết áp gây kiệt sức. Bạn sẽ đờ đẫn sau khi đứng lâu,
chóng mặt khi lên thang gác. Bạn trở nên lười biếng. Lúc
nào cũng chỉ muốn ngả lưng, ngại công việc.
Tất nhiên phải đến bác sĩ tìm những lời khuyên nhưng
trước mắt, dùng thử một chất gây kích thích, chẳng hạn
uống ly cà phê, ngậm viên kẹo gừng, nhai miếng cam thảo.
Nếu quả thật giải pháp tình thế ấy cải thiện được sự mệt
mỏi thì hạ huyết áp đúng là thủ phạm rồi. Bác sĩ sẽ khuyên
bạn nên ăn uống thế nào, dùng thuốc gì để thận giữ được
natri nhiều hơn.
4. Cơ thể mất nước
Khi bạn khát, cơ thể báo cho biết bạn đang bị mất nước
đáng kể. Nhịp độ hoạt động giảm. Mất nước làm giảm thể
tích máu và hậu quả là mệt mỏi. Cách chữa quá đơn giản:
hãy bảo đảm khoảng 10 cốc nước mỗi ngày và khi hoạt
động thể lực thì phải uống nhiều hơn.
5. Dùng thuốc có tác dụng phụ
Một số thuốc ví dụ thuốc chống dị ứng chẳng hạn có tác
dụng gây ngủ. Một vài loại thuốc điều trị xổ mũi, ho và lợi
tiểu cũng có tác dụng này. Hãy hỏi bác sĩ xem chúng có
phải là nguyên nhân? Nếu đúng, chắc chắn các bác sĩ sẽ
thay cho bạn thuốc khác có tác dụng tương tự.
6. Căng thẳng đầu óc
Cuộc sống hiện nay, nhất là trong cơn bão giá, phải suy
nghĩ nhiều hơn trong công việc sẽ khiến bạn bị căng thẳng
đầu óc - bị stress. Mệt mỏi là do sự co cơ tạm thời. Nhiều
khi, sự lo lắng làm bạn nín hơi mà không tự biết. Nó khiến
cho lượng oxy đến cơ thể bị giảm và bạn kiệt sức.
Hãy tự thư giãn bằng cách đổi tư thế, người duỗi dài, tập
trung vào sự hô hấp, hít vào thở ra thật sâu. Đi thả bộ, tìm
sự thanh thản. Cũng có thể gặp các nhà tâm lý để giải tỏa tư
tưởng. Bị stress triền miên là rất nguy hiểm. Nó để lại dấu
ấn ở tính cách bạn.
7. Những vấn đề về mắt
“Cánh cửa của tâm hồn” có thể là căn nguyên của sự mệt
mỏi mạn tính mà ít người nghĩ đến, nhất là trong thời đại
hiện nay, ai chẳng tiếp xúc với máy tính. Hãy thường
xuyên kiểm tra thị lực. Nếu thấy nó giảm sút nhiều là có
vấn đề rồi. Nhưng dù chưa khẳng đinh chiếc máy vi tính là
thủ phạm thì bạn cũng cứ nên để ý cải thiện quan hệ của
mình với máy tính. Sau mỗi giờ làm việc, bỏ ra 5-7 phút để
cho mắt nghỉ ngơi.
8. Màu sắc không gian xung quanh
Màu sắc xung quanh nơi bạn làm việc, sinh hoạt hàng ngày
đặc biệt là những màu trầm, buồn tẻ như màu xám, màu
nâu... cũng là một nguyên nhân (tuy không nhiều) gây mệt