(Sáng kiến kinh nghiệm) lựa chọn một số bài tập bổ trợ nhằm nâng cao hiệu quả kỹ thuật đá bóng bằng lòng bàn chân cho nam học sinh khối 11 trường THPT như xuân

1. PHẦN MỞ ĐẦU
1.1 Lý do chọn đề tài
Cả thế giới đều biết bóng đá là mơn thể thao "vua" hấp
dẫn, lôi cuốn và đầy bất ngờ. Đây là môn thể thao có sự phát
triển rộng rãi trên tồn thể giới, thu hút được đông đảo quần
chúng tham gia tập luyện. Ngoài việc nâng cao sức khỏe cho
con người, thể dục thể thao nói chung và bóng đá nói riêng cịn
giáo dục con người những phẩm chất đạo đức góp phần phát
triển con người một cách toàn diện, xây dựng con người mới xã
hội chủ nghĩa.
Nền bóng đá nước ta trong những năm gần đây có sự phát
triển vượt bậc, là một trong những nước đứng đầu khu vực. Tuy
nhiên, so với nền bóng đá thể giới thì nền bóng đá nước ta vẫn
cịn ở trình độ thấp. Để đáp ứng nhu cầu phát triển của nền
bóng đá nước nhà hiện tại cũng như trong tương lai, cần có sự
quan tâm của các cơ quan đoàn thể, các ban ngành, đặc biệt là
trong cơng tác giảng dạy và huấn luyện.
Bóng đá là mơn thể thao phức tạp mang tính chất đối
kháng nên địi hỏi các cầu thủ phải có kỹ thuật tốt.
Qua tìm hiểu ở các trường phổ thơng, các luận văn tốt
nghiệp đã nghiên cứu, tôi thấy kỹ thuật đá bóng của các học
sinh phổ thơng vẫn chưa đạt đến yêu cầu nhất định, đặc biệt là
kỹ thuật đá bóng bằng lịng bàn chân. Kỹ thuật này khơng
những dễ tập mà cịn có tác dụng rất lớn trong phối hợp nhỏ
tấn cơng, phù hợp với thể hình lứa tuổi học sinh. Tuy nhiên, các
học sinh khi sử dụng kỹ thuật này cịn thiếu độ chính xác dẫn
đến hiệu quả chưa cao.
Từ những lý do trên với mong muốn nâng cao khả năng
tập luyện và thi đấu, phát triển kỹ năng đá bóng cho lứa tuổi
học sinh THPT tơi tiến hành nghiên cứu đề tài "lựa chọn một
số bài tập bổ trợ nhằm nâng cao hiệu quả kỹ thuật đá

bóng bằng lòng bàn chân cho nam học sinh khối 11
trường THPT Như Xuân”.
1.2.Mục đích nghiên cứu
Lựa chọn một số bài tập bổ trợ nhằm nâng cao hiệu quả kỹ
thuật đá bóng bằng lịng bàn chân cho nam học sinh khối 11
trường THPT Như Xuân-Thanh Hoá
1.3. Đối tượng nghiên cứu:
Lựa chọn bài tập bổ trợ kỹ thuật đá bóng bằng lịng bàn chân
cho 20 nam học sinh trường THPT Như Xuân.
1.4. Phương pháp nghiên cứu:
1.4.1 Phương pháp đọc và phân tích tài liệu:
Là phương pháp được sử dụng để thu thập thơng tin và
được sử dụng trong suốt q trình nghiên cứu đề tài, để giúp
1


tìm ra những thơng tin có liên quan đến đề tài làm cho đề tài
có cơ sở khoa học vững chắc nhờ đó ta có thể đưa ra các kết
luận, hướng giải quyết các nhiệm vụ nghiên cứu.
Phương pháp nghiên cứu này được sử dụng trong việc tìm
kiếm những cơ sở lý luận của đề tài thông qua việc đọc và tham
khảo tài liệu.Sử dụng phương pháp này là quá trình tham khảo
tài liệu chung và chun mơn liên quan đến lĩnh vực của đề tài.
Khi xác định hướng nghiên cứu mảng đề tài này tơi đã tìm
hiểu, thu nhập các tài liệu có liên quan đến vấn đề nghiên cứu
của đề tài như : sinh lý học, tâm lý học, phương pháp nghiên cứu
khoa học, toán học thống kê, luật bóng đá, sách về kỹ thuật
cũng như chiến thuật về bóng đá. Từ đó xây dựng cơ sở, phân
tích rút ra những phương pháp làm cơ sở tiến hành nghiên cứu
đề tài.

1.4.2. Phương pháp phỏng vấn
Là phương pháp sử dụng nhằm thu thập thông tin dữ liệu
tham khảo ý kiến đánh giá tạo cơ sở khoa học cho các vấn đề
nghiên cứu. Khi nghiên cứu tôi sử dụng phương pháp này dưới
hai hình thức: phỏng vấn trực tiếp và phỏng vấn gián tiếp.
- Phương pháp phỏng vấn trực tiếp
Là phương pháp sử dụng hệ thống câu hỏi, trao đổi trực
tiếp giữa người nghiên cứu với đối tượng được phỏng vấn nhằm
tìm hiểu rõ hơn, sâu sắc hơn về vấn đề nghiên cứu.
- Phương pháp phỏng vấn gián tiếp
Là phương pháp phỏng vấn có tính khách quan cao, các
vấn đề đưa ra được nghiên cứu cụ thể, kỹ lưỡng và trả lời theo
phiếu phỏng vấn.
Đối tượng mà tôi phỏng vấn là các thầy cơ giáo có chun
mơn và tham gia cơng tác giảng dạy lâu năm về bộ mơn bóng
đá ở trường trong huyện Như Xuân và ở trường THPT Như
Xuân.
Thông qua trao đổi phỏng vấn tôi thu thập số liệu cần
thiết làm cơ sở cho việc lựa chọn các bài tập bổ trợ nhằm nâng
cao kỹ thuật đá bóng bằng lịng bàn chân để áp dụng vào q
trình nghiên cứu.
1.4.3. Phương pháp quan sát sư phạm
Phương pháp quan sát sư phạm là phương pháp nhận thức
đối tượng nghiên cứu trong q trình giáo dục và giáo dưỡng
mà khơng ảnh hưởng đến q trình đó. Hay nói cách khác đây
là phương pháp có mục đích một hiện tượng giáo dục nào đó để
thu lượm những số liệu, sự kiện cụ thể đặc trưng cho q trình
diễn biến hiện tượng đó.
Các hình thức quan sát:
- Quan sát trực tiếp trong giờ dạy

2


- Quan sát qua tiết học do đồng nghiệp giảng dạy
Qua quan sát giảng dạy các giờ học chuyên ngành, các
buổi tập luyện bóng đá tơi rút ra những kinh nghiệm thực tiễn,
kết hợp lý luận để xác định, áp dụng bài tập hợp lý nhằm nâng
cao hiệu quả học kỹ thuật đá bóng bằng lịng bàn chân.
1.4.4. Phương pháp thực nghiệm sư phạm
Là phương pháp nghiên cứu đối tượng một cách chủ động,
can thiệp có ý thức vào quá trình diễn biến tự nhiên để hướng
quá trình ấy diễn ra theo mục đích mong muốn.
Đề tài sử dụng phương pháp này nhằm thực nghiệm đánh
giá kết quả của bài tập bổ trợ nhằm nâng cao kỹ thuật đá bóng
bằng lòng bàn chân cho nam học sinh khối 11 trường THPT
Như Xuân.Thực nghiệm được tiến hành theo hình thức thực
nghiệm song song trên hai nhóm đối tượng:
+ Nhóm thực nghiệm: gồm 20 nam học sinh được tập
luyện theo giáo án do chúng tơi xây dựng (lớp 11B5)
+ Nhóm đối chứng: gồm 20 nam học sinh được tập luyện
theo giáo án bài tập của trường (lớp11B7)
1.4.5 Phương pháp toán học thống kê (Lê Văn Lẫm (1996):
Đo lường TDTT - NXB TDTT)
Được sử dụng trong quá trình xử lý các số liệu đã thu thập
được trong quá trình nghiên cứu với mục đích đánh giá chính
xác số liệu liên quan, từ đó kiểm chứng lại và đưa ra kết luận
khách quan trong quá trình nghiên cứu cũng như làm tăng
thêm độ tin cậy cho quá trình nghiên cứu
Trong đề tài này, để xử lý số liệu thu thập được tôi sử

dụng các cơng thức sau:
- Cơng thức tính giá trị trung bình cộng:
Trong đó:
: giá trị trung bình cộng
Xi: trị thành tích từng cá
thể
n: tổng số lượng cá thể

- Cơng thức tính độ lệch chuẩn:

 x   x2

-Cơng thức tính phương sai:

n < 30
- Công thức so sánh sự khác biệt:

3


Trong đó:

là giá trị trung bình của nhóm đối chứng
là giá trị trung bình của nhóm thực nghiệm
nA, nB là số người của 2 nhóm

2. PHẦN NỢI DUNG
2.1. Cơ sở lý luận của sáng kiến kinh nghiệm.
Trung thành với học thuyết Mác - Lê nin về giáo dục con
người toàn diện, quan điểm giáo dục toàn diện cả về đức, trí,

thể, mỹ và lao động khơng chỉ là tư duy lý luận mà trở thành
phương châm chỉ đạo thực tiễn của Đảng và nhà nước ta. GDTC
là một bộ phận hữu cơ không thể thiếu và là bộ phận quan
trọng trong hệ thống giáo dục quốc dân.
Những nguyên lý GDTC và tư tưởng, quan điểm của Đảng
và nhà nước ta đã quán triệt trong đường lối GDTC và TDTT
qua từng giai đoạn cách mạng.
- Nghị quyết Đại hội Đảng lần thứ VII tháng 06/1991
khẳng định “…công tác TDTT cần coi trọng nâng cao GDTC
trường học”.
- Giáo dục thể chất là một nội dung bắt buộc trong Hiến
pháp nước cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, trong Hiến
pháp năm 1992 có ghi “…việc dạy và học TDTT trường học là
bắt buộc”.
- Nghị quyết Hội nghị TW Đảng lần thứ IV khóa VII về
giáo dục và đào tạo đã khẳng định mục tiêu “…nhằm xây dựng
con người phát triển cao về trí tuệ, cường tráng về thể chất,
phong phú về tinh thần, trong sáng về đạo đức”.
2.2. Thực trạng của vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến
kinh nghiệm.
4


- Đối với học sinh: Trường THPT Như Xuân là trường
thuộc huyện miền núi của tỉnh Thanh Hoá, mật độ dân cư ở đây
còn thưa thớt. Học sinh chủ yếu là con em nông dân chủ yếu là
dân tộc thiểu số, nhìn chung trình độ dân trí ở đây thấp hơn so
với các vùng khác trong tỉnh. Đối với bóng đá còn rất mới lạ với
các em, các bài tập bổ trợ cho phát cầu giúp các em nhanh
chóng hình thành được kỹ thuật có hiệu quả hơn.

- Đối với giáo viên: Trong các tiết dạy thực hành đá bóng
thường ít đưa bài tập bổ trợ vào tập luyện cho các em, tập
những kỹ thuật khó mà chưa để ý nhiều đến bài tập bổ trợ.
Vì vậy đưa bài tập bổ trợ vào giảng dạy nó mang lại hiệu
quả cao cho các em nhanh hình thành kỹ thuật động tác, nắm
chắc được kỹ thuật cơ bản trong môn học.
- Về cơ sở vật chất: Trường THPT Như Xuân được sự đầu
tư của Sở giáo dục và đào tạo về cơ sở vật chất, trang thiết bị
phục vụ cho việc dạy học thể dục nên đã có một cơ sở vật chất,
trang thiết bị khá đầy đủ, đảm bảo tốt cho công tác dạy học.
2.3. Các giải pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề.
2.3.1 Lựa chọn bài tập bổ trợ kỹ thuật đá bóng bằng lịng
bàn chân cho nam học sinh lớp 11.
- Kỹ thuật đá bóng bằng lịng bàn chân có ý nghĩa quan
trọng theo nhu cầu chuyên biệt của mơn bóng đá, đây là kỹ
thuật cơ bản làm nền tảng quan trọng để vận động viên tiếp
thu những kỹ năng xử lý bóng ban đầu tạo tiền đề cho những
kỹ năng khó hơn đạt trình độ cao hơn, từ đó sẽ nâng cao năng
lực vận động và hồn thành được những kỹ thuật phức tạp, khó
khăn hơn.
- Kỹ thuật đá bóng bằng lịng bàn chân nếu được đánh giá
khách quan và kỹ càng sẽ tìm ra được những vận động viên có
khả năng xử lý bóng chính xác ở tỷ lệ cao, những vận động viên
có năng khiếu về mơn bóng đá.
Để bổ trợ tốt cho kỹ thuật đá bóng bằng lịng bàn chân đề
tài chọn một số bài tập sau:
* Bài tập 1: Bước chạy ngắn
a. Mục đích tác dụng
Luyện tập cho người tập có bước chạy ngắn để xác định
việc đặt chân trụ hợp lý ( đặt chân trụ ngang tâm bóng và cách

bóng từ 15-25cm)
b. Công tác chuẩn bị
Sân bãi bằng phẳng sạch sẽ, kẻ ô 25-30cm hoặc đặt vật
mốc quy định thành hai hàng dọc có vạch xuất phát- đích, hai
hàng cách nhau 2m và cự ly
10-15m
c.Phương pháp tổ chức tập luyện
5


Tập luyện theo đội hình hàng dọc chạy đà đặt nửa bàn
chân trước vào ô cho hết cự ly. Yêu cầu khơng đặt chân ngồi ơ
quy định.
d. Thời gian
Thực hiện từ 6-8 phút
*Bài tập 2 : Xoay bẻ bàn chân ra ngồi
a. Mục đích tác dụng
Giúp cho người tập thực hiện động tác đá bóng chính xác,
bóng đi khơng lệch để tạo điều kiện cho bóng đi căng thẳng.
b. Cơng tác chuẩn bị
Sân bãi bằng phẳng sạch sẽ, sử dụng đội hình hàng
ngang.
c. Phương pháp tổ chức tập luyện.
Tập luyện theo hiệu lệnh của giáo viên. Tư thế chuẩn bị
đưa chân lăng ra sau, tay cùng chân bên lăng đưa ra trước, tay
kia duỗi ra sau.
Nhịp 1: Đưa chân lăng ra trước xoay bẻ gối và mũi bàn
chân ra ngồi, góc bàn chân và hướng đá bóng đi hợp với nhau
một góc 900 ,hai tay đánh ngang hơng, gối chân hơi khuỵu
xuống.

Nhịp 2 : Về tư thế chuẩn bị
d. Thời gian
Thực hiện từ 6-8 phút
*Bài tập 3: Tại chỗ thực hiện đặt chân trụ
a. Mục đích tác dụng
Giúp người tập xác định chính xác vị trí đặt chân trụ để
tạo điều kiện đá bóng chuẩn xác.
b. Cơng tác chuẩn bị
Sân bãi bằng phẳng sạch sẽ, sử dụng đội hình hàng
ngang.
c. Phương pháp tổ chức tập luyện.
Tập luyện theo hướng dẫn của giáo viên.
Nhịp 1: Bước chân trụ lên phía trước hai tay đánh ngang
hông.
Nhịp 2: về tư thế ban đầu
d. Thời gian
Thực hiện từ 6-8 phút
* Bài tập 4: Chạy đà kết hợp đặt chân trụ và lăng chân
a. Mục đích tác dụng
Giúp ngừơi tập có cách chạy đà và đặt chân trụ hợp lý để
tạo điều kiện cho khâu đá bóng đi
b. Công tác chuẩn bị
Sân bãi bằng phẳng sạch sẽ, kẻ ô cách nhau 25 - 30cm
thành 2 hoặc nhiều hàng dọc có vạch xuất phát và đích, mỗi

6


hàng cách nhau 3m cuối vạch đích có vẽ một đường trịn,
đường kính 30cm.

c. Phương pháp tổ chức tập luyện.
Tập luyện theo hàng dọc chạy đà, đặt chân trụ vào ô và
cuối cự ly đặt chân trụ ngang tâm vòng tròn và cách vòng tròn
15 - 25cm, phải đặt từ gót sau đó đến cả bàn chân thực hiện
tốc độ tăng dần.
d. Thời gian
Thực hiện từ 6 - 8 phút
* Bài tập 5: Hồn thiện kỹ thuật
a. Mục đích tác dụng
Giúp người học thực hiện toàn bộ động tác từ chạy đà, đưa
đặt chân trụ vung chân lăng, tiếp xúc bóng và động tác kết
thúc để chuẩn bị tốt cho q trình tập luyện và thi đấu.
b. Cơng tác chuẩn bị
Sân bãi dụng cụ sạch sẽ. Thực hiện theo đội hình 2 hàng
ngang, đứng đối diện quay mặt vào nhau cự ly 15-20m, người
cách người 2-3m, 2 người 1 quả bóng.
c. Phương pháp tổ chức tập luyện
Người ở hàng thứ nhất thực hiện tồn bộ động tác đá bóng
cho người đứng đối diện ở hàng thứ hai và ngược lại.
* Bài tập 6: Hai người đứng tại chỗ chuyền bóng sệt cho nhau
a. Mục đích tác dụng
Huấn luyện cho người tập cách xác định vị trí tiếp xúc
bóng một cách chính xác và hợp lý.
b. Cơng tác chuẩn bị
Sân bãi bằng phẳng sạch sẽ. Thực hiện theo đội hình hàng
ngang từng đôi một cách nhau 8-10m.
c. Phương pháp tổ chức tập luyện.
Đội hình hàng ngang một hàng đá bóng cịn hàng kia
khống chế bóng theo thứ tự luân phiên
d. Thời gian

Thực hiện từ 6-8 phút
* Bài tập 7: Đá bóng vào tường
a. Mục đích tác dụng
Huấn luyện cho người tập kỹ năng và cảm giác bóng thật
chính xác trong đá bóng và chuyền bóng
b. Cơng tác chuẩn bị
Sân bãi bằng phẳng sạch sẽ. Thực hiện theo đội hình hàng
ngang. Đặt bóng cố định cách tường từ 10-25m.
c. Phương pháp tổ chức tập luyện
Đội hình hàng ngang đứng cách tường 5-7m đá bóng liên
tục vào tường, khi bóng bật ra thì thực hiện đá tiếp.
d. Thời gian

7


Thực hiện từ 6-8 phút
* Bài tập 8: Đá bóng trúng mục tiêu cố định
a. Mục đích tác dụng
Huấn luyện cho người tập khả năng diều chỉnh vị trí yiếp
xúc giữa chân với bóng và lực tác động vào bóng một cách
chính xác.
b. Cơng tác chuẩn bị
Sân bãi dụng cụ sạch sẽ. Thực hiện theo đội hình hàng
dọc cách mục tiêu cố định 12m.
c. Phương pháp tổ chức tập luyện.
Đội hình hàng dọc, thứ tự từ trên xuống đá bóng vào mục
tiêu cố định đến hết hàng.
d. Thời gian
Thực hiện từ 6-8 phút

* Bài tập 9: Đá 3 đánh 1 bằng lịng bàn chân( đá bóng ma)
a. Mục đích tác dụng
Trang bị cho người tập khả năng xử lý bóng bằng lịng bàn
chân một cách nhuần nhuyễn.
b. Cơng tác chuẩn bị
Sân bãi bằng phẳng sạch sẽ. Ba người đứng tạo với nhau
thành 1 tam giác cịn người tranh bóng thì đứng bên trong.
c. Phương pháp tổ chức tập luyện
Vị trí như đã sắp xếp và tiến hành tập luyện. Người nào bị
bắt hoặc để bóng đi ra ngồi thì phải thay vào vị trí người tranh
bóng và ngược lại.
d. Thời gian
Thực hiện tập luyện trong khoảng 10-12 phút
* Bài tập 10: Di chuyển đá bóng động bằng lịng bàn chân
a. Mục đích tác dụng
Giáo dục cho người tập xác định đúng thời điểm tiếp xúc
bóng với cảm giác về thời gian để thực hiện kỹ thuật chính xác
góp phần nâng cao hiệu quả trong tập luyện và thi đấu.
b. Công tác chuẩn bị
Sân bãi bằng phẳng sạch sẽ, thực hiện đội hình hàng dọc,
cách cầu mơn 15-20m, mỗi người 1 quả bóng.
c. Phương pháp tổ chức tập luyện
Từng người thực hiện dẫn bóng từ 5- 7m rồi thực hiện
động tác đá bóng bằng lịng bàn chân vào cầu mơn.
d. Thời gian
Thực hiện tập luyện trong khoảng thời gian 8-10 phút.

8

*Bài tập 11: Thi đấu đá bóng bằng lịng bàn chân (bóng cố
định)
a. Mục đích tác dụng
Kích thích tính tự giác tích cực trong tập luyện và thi đấu.
b. Cơng tác chuẩn bị
Sân bãi bằng phẳng sạch sẽ, kẻ 2 vạch song song theo
hướng chạy đà, bóng đặt cách vạch xuất phát 5 -7 m. Có người
giữ bóng hoặc cố định bóng vào cột, chia 2 đội thi đấu từng cặp
tính điểm trực tiếp.
c. Phương pháp tổ chức tập luyện
Hai đội sẽ thi đấu từng cặp theo thứ tự thực hiện đầy đủ
các giai đoạn chạy đà, đặt chân trụ, vung chân lăng, tiếp xúc
bóng.
d. Luật thi đấu
Thi đấu trong 3 hiệp, đánh giá cho điểm từng cặp, bên
nào nhiều điểm hơn thi bên đó thắng cuộc.
Để đảm bảo tính khách quan trong việc áp dụng bài tập
bổ trợ nhằm nâng cao kỹ thuật đá bóng bằng lịng bàn chân
cho nam học sinh khối 11 trường THPT Như Xuân đạt hiệu quả
cao, tôi tiến hành phỏng vấn các giáo viên giảng dạy thể dục
trong trường THPT Như Xuân và một số giáo viên ở các trường
THPT trong huyện và cho kết quả ở bảng 3.1.
Bảng 3.1 Kết quả phỏng vấn các bài tập bổ trợ nhằm
nâng cao kỹ thuật đá bóng bằng lịng bàn chân (n=20
giáo viên có kinh nghiệm giảng dạy)
Số người lựa
Bài tập bổ trợ nhằm nâng cao kỹ thuật đá
chọn n = 20
TT
bóng bằng lịng bàn chân

n
%
1
Bài tập: Bước chạy ngắn
18
90
2
Bài tập: Xoay bẻ bàn chân ra ngoài
18
90
3
Bài tập: Tại chỗ thực hiện đặt chân trụ và
17
85
lăng chân
4
Bài tập: Chạy đà kết hợp đặt chân trụ và
20
100
lăng chân
5
Bài tập: Hoàn thiện kỹ thuật
18
90
6
Bài tập: Hai người chuyền bóng sẹt cho
16
80
nhau
7

Bài tập: Đá bóng vào tường
14
70
8
Bài tập: Đá trúng mục tiêu cố định
19
95
9
Bài tập: Đá 3 đánh1 bằng lịng bàn chân
18
90
10
Bài tập: Di chuyển đá bóng động bằng
15
75
lịng bàn chân
11
Bài tập: Thi đấu đá bóng băng lịng bàn
16
80
chân
9


Các bài tập lựa chọn (có trên 85%) ý kiến của các giáo viên
được phỏng vấn
1. Bài tập: Bước chạy ngắn
2. Bài tập: Xoay bẻ bàn chân ra ngoài
3 Bài tập: Tại chỗ thực hiện đặt chân trụ và lăng chân
4. Bài tập: Chạy đà kết hợp đặt chân trụ và lăng chân

5. Bài tập: Hoàn thiện kỹ thuật
6. Bài tập: Đá trúng mục tiêu cố định
7. Bài tập: Đá 3 đánh 1 bằng lòng bàn chân
2.3.2 Xây dựng kế hoạch giảng dạy tập luyện trong 2
tháng cho nhóm thực nghiệm
Sau khi lựa chọn được bài tập và tiến hành lập kế hoạch
tập luyện. Chúng tôi tiến hành phân ngẫu
nhiên 2 nhóm: n = 20.
Nhóm A: là nhóm thực nghiệm
Nhóm B: là nhóm đối chứng
Nhóm B: Tập luyện theo chương trình giáo án chưa được
chọn lọc
Qua nghiên cứu thời gian học tập văn hóa và thời gian học tập
mơn bóng đá của các em nam học sinh khối 11 trường THPT
Như Xuân. Với thời gian 2 tháng từ 06/02/2019 đến 01/04/2019
một tuần các em có 2 tiết học thể dục, tổng số tiết học trong 2
tháng là 20 tiết (kèm theo 4 tiết tập thêm vào ngày chủ nhật).
Qua thao khảo và trao đổi ý kiến với các giáo viên có chun
mơn tơi tiến hành xây dựng kế hoạch giang dạy và huấn luyện
trong vòng 2 tháng như sau:
Bảng 3.2. Xây dựng kế hoạch giảng dạy và tập luyện
trong 2 tháng cho nhóm thực nghiệm
Tháng
I
II
Tuần
1
2
3
4

1
2
3
4
B
1 2 1 2 c 1 2 1 2 c 1 2 1 2 c 1 2 1 2 c
uổi
n
n
n
n
Nội dung
Bước chạy
+ + + + +
ngắn
Xoay
bẻ
bàn chân + + + + + +
ra ngoài
Tại
chỗ
+ + + + + +
thực hiện
đặt chân
trụ
và

10

lăng chân
Chạy đà
kết
hợp
đặt chân
trụ
và
lăng chân
Hồn
thiện
kỹ
thuật
Đá trúng
mục tiêu
cố định
Bài
tập:
Đá 3 đánh
1
bằng
lịng bàn
chân

+ + + + + +

+ + + + + +
+ + + + + +

+ + + + + +

2.3.3. Đánh giá hiệu quả của các bài tập bổ trợ đã lựa
chọn nhằm nâng cao kỹ thuật đá bóng lòng bàn chân
cho nam học sinh khối 11 trường THPT Như Xuân
1. Kết quả kiểm tra ban đầu về trình độ thể lực và trình
độ đá bóng bằng lịng bàn chân của nhóm đối chứng và
nhóm thực nghiệm
Trước khi áp dụng bài tập để đảm bảo tính khách quan
trong quá trình thực nghiệm tơi đã tiến hành kiểm tra đánh giá
ban đầu về trình độ thể lực qua 5 test(chạy 30m spc, nằm ngửa
gập thân, bật xa tại chỗ, chạy thoi 10mx4, chạy 5’ tùy sức) và
trình độ đá bóng bằng lịng bàn chân qua test: đá bóng bằng
lịng bàn chân của nhóm thực nghiệm và nhóm đối chứng.
Test: Đá bóng bằng lịng bàn chân
Kỹ thuật đá bóng bằng lịng bàn chân gồm 4 giai đoạn:
- Chạy đà: Trong quá trình chạy đà phải quan sát bóng và
mục tiêu đá bóng tới, ước lượng chính xác khoảng cách giữa
người với bóng để điều chỉnh bước đà và độ dài bước đà thích
hợp.
- Đặt chân trụ: Bàn chân trụ đặt ngang tầm bóng, cách
bóng khoảng 15 cm, mũi bàn chân theo hướng đi của bóng,
chân trụ tiếp đất bắt đầu từ gót chuyển qua bàn chân, đầu gối
chân trụ hơi hạ thấp.
- Vung chân lăng: Khi chân trụ tiếp đất chân lăng tiếp tục
đưa về sau, đồng thời đầu gối và mũi bàn chân xoay ra ngồi
vng góc với bàn chân trụ.
11


- Tiếp xúc bóng: Khi đá bóng lịng bàn chân được tiếp xúc
với bóng vào giữa thân bóng ở phía sau. Ngồi ra có thể tiếp

xúc vào sau và trên tâm bóng hoặc tiếp xúc vào sau và dưới
tâm bóng.
- Kết thúc: Sau khi đá bóng chân trụ tiếp tục đưa về trước,
đồng thời đầu gối và bàn chân khép lại để thực hiện các kỹ
thuật tiếp theo.
Cách đánh giá cho điểm: Mổi em đá 3 lần
- Điểm 9-10 (loại A): Thực hiện 3 quả tốt kỷ thuật, đá bóng
có lực.
- Điểm 7-8 (loại B): Thực hiện tương đối tốt 2 quả tốt kỷ
thuật, đá bóng có lực.
- Điểm 5-6 (loại C): Thực hiện 1 quả tốt kỷ thuật, đá bóng
có lực.
- Điểm <5 (loai D): Đá bóng khơng đúng kỹ thuật, đá bóng
khơng có lực.
Bảng 3.3. Kết quả kiểm tra ban đầu về trình độ thể lực
của nhóm thực nghiệm và nhóm đối chứng
Nhóm
Nhóm
Kết
thực
đối
So sánh
quả
nghiệm
chứng
Nội dung
X A 
X B 
TTính TBảng
P

Chạy 30m spc (s)
5,4 ±
5,36 ±
0,5
2,02 P>0,0
0,26
0,26
3
5
Nằm ngửa gập 25,4±2,8 25,15±2, 0,28 2,02 P>0,0
bụng(c)
8
71
3
5
Bật xa tại chỗ 2154±29 219,7±8, -1,47 2,02 P>0,0
(cm)
,75
92
3
5
Chạy
thoi
2,02 P>0,0
(10x4m)
3
5
Chạy 5’phút tùy
2,02 P>0,0
sức

3
5
Qua bảng 3.3. TTính < TBảng như vậy sự khác biệt khơng có
ý nghĩa ở ngưỡng p >0,05.
Qua đó cho thấy sự khác biệt về trình độ thể lực ban đầu
của nhóm thực nghiệm và nhóm đối chứng là khơng đáng kể.
Bảng 3.4. Kết quả kiểm tra ban đầu về trình độ đá bóng
bằng lịng bàn chân của nhóm thực nghiệm và nhóm đối
chứng
Kết
Điểm
Điểm
Điểm
Điểm

12


quả
Nội dung
Nhóm thực
nghiệm (n=20)

Nhóm đối
chứng (n=20)

giỏi
9-10

khá

7-8

trung
bình
5-6

yếu kém
<5

S
L

0

4

11

5

%

0%

20%

55%

25%

S
L

0

4

12

4

%

0%

20%

60%

20%

Biểu đồ 3.1 So sánh trình độ đá bóng bằng lịng bàn chân
của 2 nhóm trước thực nghiệm
Qua bảng 3.4.và biểu đồ 3.1 cho thấy số điểm giỏi của
nhóm thực nghiệm và nhóm đối chứng là 0%.
Số điểm khá của nhóm thực nghiệm là : 4 chiếm tỷ lệ 20%
.
Số điểm khá của nhóm đối chứng là : 4 chiếm tỷ lệ 20%.
Số điểm trung bình của nhóm thực nghiệm là : 11 chiếm
tỷ lệ 55%.

Số điểm trung bình của nhóm đối chứng là : 12 chiếm tỷ
lệ 60% .
Số điểm yếu kém của nhóm thực nghiệm là : 5 chiếm tỷ lệ
25%.
Số điểm yếu kém của nhóm đối chứng là : 4 chiếm tỷ lệ
20%.
Như vậy trước thực nghiệm trình độ đá bóng bằng lịng
bàn chân thể hiện qua tỷ lệ học sinh đạt điểm giỏi, điểm khá,
13


điểm trung bình, điểm yếu kém của nhóm thực nghiệm và
nhóm đối chứng có sự khác biệt nhưng khơng đáng kể
Căn cứ vào kết quả thu được ở bảng 3.3; 3.4; và biểu đồ
3.1 cho ta thấy trình độ thể lực và trình độ chun mơn của hai
nhóm là tương đương. Do đó có khả năng tiếp thu kỹ thuật đá
bóng bằng lịng bàn chân như nhau.
Chúng tơi đã tiến hành áp dụng các bài tập bổ trợ để nâng
cao kỹ thuật đá bóng bằng lịng bàn chân và kế hoạch giảng
dạy đã biên soạn cho nhóm thực nghiệm. Nhóm đối chứng học
theo chương trình học bình thường.
2. Thử nghiệm đánh giá kết quả các bài tập bổ trợ nhằm
nâng cao kỹ thuật đá bóng bằng lịng bàn chân cho nam
học sinh khối 11 trường THPT Như Xuân
Trong quá trình thực nghiệm chúng tôi dùng các chỉ tiêu
sau để đánh giá hiệu quả của các bài tập bổ trợ:
- Mức độ tiếp thu kỹ thuật (tính bằng điểm)
- Điểm thành tích (tính bằng điểm).
- Điểm kỹ thuật (tính bằng điểm).
- Tinh thần ý thức học tập (tính bằng điểm).

Bảng 3.6. Kết quả kiểm tra kỹ thuật đá bóng bằng lịng
bàn chân ở thời điểm sau 2 tháng
Điểm
Kết
Điểm
Điểm
Điểm
trung
quả
giỏi
khá
yếu kém
bình
Nội dung
9-10
7-8
<5
5-6
Nhóm thực
nghiệm
(n=20)
Nhóm đối
chứng (n=20)

S
L

5

10

5

0

%

25%

50%

25%

0%

S
L

1

6

12

1

%

5%

30%

60%

5%

14


Biểu đồ 3.2 So sánh kết quả kỹ thuật đá bóng bằng lịng
bàn chân ở thời điểm sau 2 tháng
Qua bảng 3.6 và biểu đồ 3.2 cho thấy:
Nhóm thực nghiệm: Số điểm giỏi là 5 chiếm 25%
Nhóm đối chứng: Số điểm giỏi là 1 chiếm 5%
Nhóm thực nghiệm: Số điểm khá là 10 chiếm 50 %
Nhóm đối chứng: Số điểm khá là 6 chiếm 30%
Nhóm thực nghiệm: Số điểm trung bình là 5 chiếm 25 %
Nhóm đối chứng: Số điểm trung bình là 12chiếm 50%
Nhóm thực nghiệm: Số điểm yếu kém là 0 chiếm 0%
Nhóm đối chứng: Số điểm yếu kém là 1 chiếm 5%
Như vậy sau khi tiến hành thực nghiệm tôi đã tiến hành
kiểm tra đánh giá kỹ thuật của nhóm thực nghiệm và nhóm đối
chứng và đã thu được kết quả khác biệt rõ ràng giữa 2 nhóm.
Nhóm thực nghiệm tỷ lệ học sinh đạt điểm giỏi, điểm khá, cao
hơn hẳn nhóm đối chứng; tỷ lệ học sinh điểm trung bình thấp
hơn nhóm đối chứng. Nhóm thực nghiệm khơng cịn học sinh
yếu kém trong khi nhóm đối chứng vẫn cịn.
Bảng 3.7. Kết quả kiểm tra thành tích đá bóng bằng
lịng bàn chân ở thời điểm sau 2 tháng
Điểm

Kết
Điểm
Điểm
Điểm
trung
quả
giỏi
khá
yếu kém
bình
Nội dung
9-10
7-8
<5
5-6
Nhóm thực
nghiệm (n=20)
Nhóm đối

S
L

5

11

4

0

%

25%

55%

20%

0%

S

1

6

11

2
15


chứng (n=20)

L
%

5%

30%

55%

10%

Biểu đồ 3.3 So sánh thành tích đá bóng bằng lòng bàn chân ở
thời điểm sau 2 tháng
Qua bảng 3.7 và biểu đồ 3.3 cho thấy:
Nhóm thực nghiệm: Số điểm giỏi là 5 chiếm 25%
Nhóm đối chứng: Số điểm giỏi là 1 chiếm 5%
Nhóm thực nghiệm: Số điểm khá là 11 chiếm 55 %
Nhóm đối chứng: Số điểm khá là 6 chiếm 30%
Nhóm thực nghiệm: Số điểm trung bình là 4 chiếm 20 %
Nhóm đối chứng: Số điểm trung bình là 11chiếm 55%
Nhóm thực nghiệm: Số điểm yếu kém là 0 chiếm 0%
Nhóm đối chứng: Số điểm yếu kém là 2 chiếm 10%
Như vậy sau thời gian áp dụng 7 bài tập bổ trợ tôi tiến
hành kiểm tra đánh giá hành tích của nhóm thực nghiệm và
nhóm đối chứng và đã thu được kết quả khác biệt rõ ràng giữa
2 nhóm. Nhóm thực nghiệm kết quả điểm giỏi, điểm khá, cao
hơn hẳn nhóm đối chứng; điểm trung bình thấp hơn nhóm đối
chứng. Nhóm thực nghiệm khơng cịn điểm yếu kém trong khi
nhóm đối chứng vẫn cịn.
Để có kết quả khả quan hơn nữa tôi đánh giá kết quả học
tập bóng đá của 2 nhóm
Bảng 3.8: Kết quả mơn học bóng đá của 2 nhóm
Điểm
Kết
Điểm
Điểm

Điểm
trung
quả
giỏi
khá
yếu kém
bình
Nội dung
9-10
7-8
<5
5-6
16


Nhóm thực
nghiệm (n=20)
Nhóm đối
chứng (n=20)

S
L

7

10

3

0

%

35%

50%

15%

0%

S
L

2

5

11

2

%

10%

25%

55%

10%

tỷ lệ %
60
50
40

35
25

30
20

15

10

10
0

55

50

10

TN
ĐC

0

Giỏi

Khá

Trung bình

Yếu kém

Biểu đồ 3.4: So sánh kết quả mơn học bóng đá của 2
nhóm
Qua bảng 3.8 và biểu đồ 3.4 cho thấy:
Sau thời gian áp dụng 7 bài tập bổ trợ, nhóm thực nghiệm
có kết quả điểm giỏi, điểm khá cao hơn nhóm đối chứng, cịn
điểm trung bình thấp hơn nhóm đối chứng. Nhóm thực nghiệm
khơng cịn điểm yếu kém trong khi nhóm đối chứng vẫn còn
Bảnh 3.9. Bảng đánh giá kết quả học tập mơn bóng đá
của 2 nhóm
Nhóm
Nhóm
Kết
thực
đối
So sánh
quả
nghiệm
chứng
TTính TBản
P
X A 
X B 

Nội dung
g
Đá bóng bằng
lóng bàn chân
Kết quả mơn học
bóng đá

8,35 ±
1,14
8,05 ±
0,99

7,15 ±
1,36
6,35 ±
1,23

2,02
3
2,02
4,82
3
3,03

P<0,
05
P<0,
05

17

Qua bảng 3.9 cho thấy sau 2 tháng áp dụng 7 bài tập bổ
trợ thì trình độ đá bóng bằng lịng bàn chân cũng như kết quả
học tập mơn bóng đá của nhóm thực nghiệm tốt hơn hẳn so với
nhóm đối chứng. Ta thấy TTính > TBảng như vậy sự khác biệt có ý
nghĩa ở ngưỡng p < 0,05.
2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm
Như Vậy qua 7 bài tập bổ trợ đá bóng bằng lịng bàn chân cho
học sinh nam khối 11 trường THPT Như Xuân ta đã thấy rất
hiệu quả. Học sinh tập luyện say mê và kết quả được nâng lên
qua từng bài tập.

3.KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ

3.1.Kết luận
1. Để nâng cao chất lượng mơn bóng đá cho học sinh
trường THPT nói chung. Đề tài đã lựa chọn được 7 bài tập bổ
trợ nhằm nâng cao kỹ thuật đá bóng bằng lịng bàn chân cho
nam học sinh khối 11 trường THPT Như Xuân đã có những kết
quả khả quan, gây được hứng thú tập luyện cho học sinh nâng
cao tinh thần đoàn kết giữa các cá nhân trong tập thể đặc biệt
là tính tích cực sáng tạo trong học tập thông qua 7 bài tập.
2. Qua 7 bài tập bổ trợ nhằm nâng cao kỹ thuật đá bóng
bằng lịng bàn chân đã đem lại hiệu quả cao khi áp dụng vào
18


giảng dạy cho nam học sinh khối 11 trường THPT Như Xuân.
Cụ thể là sau khi áp dụng các bài tập bổ trợ vào giảng dạy

nhóm thực nghiệm, tơi đã tiến hành kiểm tra đánh giá thành
tích tồn bộ kỹ thuật đá bóng bằng lịng bàn chân cũng như kết
quả học tập mơn bóng đá của 2 nhóm đối chứng và nhóm thực
nghiệm. Kết quả thu được là nhóm thực nghiệm có thành tích
tốt hơn hẳn so với nhóm đối chứng của nam học sinh khối 11
trường THPT Như Xuân. Độ tin cậy của tốn học thống kê đã
tìm ra sự khác biệt giữa 2 nhóm rất có ý nghĩa T Tính > TBảng ở
ngưỡng p < 0,05.
3.2 Kiến nghị
Trên cơ sở kết luận đã nêu trên đề tài, cùng với thực tiễn
giảng dạy ở trường THPT Như Xuân chúng tơi có một số kiến
nghị sau:
1. Đối với học sinh lứa tuổi THPT việc xác định đúng các
bài tập cho các em tập luyện là điều kiện giúp các em phát
triển tốt nhất về thể lực cũng như kỹ thuật. Vì thế, trong q
trình giảng dạy cần đa dạng hóa các hình thức tập luyện để
phù hợp với xu hướng phát triển của nền bóng đá hiện đại, góp
phần nâng cao chất lượng dạy và học môn Giáo dục thể chất
trong các trường THPT.
2. Trong quá trình thực tập và nghiên cứu tại trường
THPT Như Xuân tôi nhận thấy cơ sở vật chất phục vụ cho vấn
đề giảng dạy và học tập TDTT cịn rất thiếu thốn. Điều đó đã
ảnh hưởng rất lớn đến kết quả học tập của các em học sinh.
Do đó nhà trường cần tạo điều kiện bổ sung cơ sở vật chất đầy
đủ đẻ phục vụ tốt hơn cho quá trình học tập và rèn luyện của
các em học sinh. Mặc dù trong thời gian nghiên cứu chưa đủ
dài nhưng đã thu được những kết quả khả quan. Hi vọng sẽ
được tiếp tục nghiên cứu và bổ sung để áp dụng vào quá trình
giảng dạy cho học sinh ở các trường THPT trong cả nước đạt
được kết quả

TÀI LIỆU THAM KHẢO
19


1. Nguyễn Huy Bích (1998): Huấn luyện bóng đá hiện đại NXB TDTT
2. Nguyễn Quang Dũng (2001): Hướng dẫn tập chiến thuật
bóng đá - NXB TDTT
3. Vũ Cao Đàm (1995): Hướng dẫn chuẩn bị luận văn cao học NXBNC và PT
4. Vũ Cao Đàm (1995): Phương pháp nghiên cứu khoa học NXBNC và PT
5. Ma Tuyết Điền (2001): Bóng đá, kỹ chiến thuật và phương
pháp tập luyện - NXB TDTT Hà Nội
6. Vũ Đàm Hùng: Phương pháp nghiên cứu khoa học TDTT
7. Nguyễn Văn Kiên (2005): Luận văn ứng dụng một số bài tập
phát triển sức mạnh – tốc độ trong bóng đḠcho nam học sinh
lớp 10 trường THPT Bán cơng Nguyễn Mơng Tn - Thanh Hóa
8. Lê Văn Lẫm (1996): Đo lường TDTT - NXB TDTT
9. Nguyễn Nhiệt Tình (1996): Huấn luyện bóng đá hiện đại, Tài
liệu giảng dạy ĐH TDTT II.
10. Phạm Vương Kiệt (2003), Luận văn nghiên cứu lựa chọn
một số bài tập bổ trợ giúp tiếp thu kỹ thuật đá bóng bằng lịng
– mu bàn chân cho nam hoc sinh trường THPT dân tộc nội trú
Thanh Hóa.

20