Mối đe dọa từ... khàn tiếng
Khàn tiếng là triệu chứng không đặc hiệu của
nhiều bệnh ở thanh quản từ những polyp lành
tính đến những khối ung thư đe dọa đến tính
mạng.
Giọng nói hơi gió
Khàn tiếng được xem như sự bất thường về chất
lượng của giọng nói, biểu hiện của sự bất thường này
là giọng nói có hơi gió, giọng thô ráp, nói khó nghe do
tổn thương niệm mạc dây thanh có thể lành tính hay
ác tính.
Thanh quản có nhiều chức năng như, khép lại mỗi khi
chúng ta nuốt (để thức ăn, chất lỏng không lọt vào
trong phổi); tham gia vào chức năng thở - nó giống
như một cái cổng đóng, mở để không khí từ ngoài đi
vào phổi, từ phổi đi ra ngoài. Do đó, bệnh lý ở thanh
quản biểu hiện triệu chứng chính là khàn tiếng, và
còn có thể phối hợp với các triệu chứng khác kèm
theo như: ho, khó thở, thở rít, khó nuốt, nuốt đau...
Có rất nhiều tổn thương lành tính của niêm mạc dây
thanh gây khàn tiếng, trước tiên là những người có
nghề nghiệp phải nói nhiều như: buôn bán, giáo viên,
ca sĩ... Tiếp theo là những bệnh lý thuộc về viêm
nhiễm do siêu vi, vi trùng, khối u lành tính, ác tính,
chấn thương, những bệnh nhân sau phẫu thuật có
đặt nội khí quản... Ngoài ra, còn nhiều tổn thương ở
thanh quản mà chúng ta thường thấy như, u nhú ở
thanh quản, gặp nhiều ở trẻ em - lúc đầu chỉ là khàn
tiếng nhẹ, nhưng ngày càng tăng dần và xuất hiện
khó thở, có khi phải khai thông đường thở, bệnh cũng
dễ tái phát sau khi cắt u, có khi phải đến tuổi trưởng
thành bệnh mới ổn định; polyp dây thanh do chấn
thương lớp nông của niêm mạc và mạch máu nhỏ
của dây thanh; hạt dây thanh có đối xứng hai bên dây
thanh do nói nhiều; ung thư thanh quản - nam mắc
bệnh này nhiều hơn nữ, ở tuổi trung niên trở lên; dị
vật thanh quản - hạt trái cây (trẻ em thường bị hóc
hạt), mảnh vỏ tôm, răng giả...
Cần lưu ý khi khàn tiếng kéo dài hơn 2 tuần
Khàn tiếng là triệu chứng không đặc hiệu của nhiều
bệnh ở thanh quản, do vậy nên lưu ý khi bị khàn tiếng
từ 2 tuần trở lên đều phải được nội soi thanh quản.
Điều trị tùy thuộc vào thương tổn và mức độ của
bệnh. Nếu nhẹ chỉ cần hạn chế nói, nặng hơn phải
dùng thuốc hay phải cần đến phẫu thuật. Hiện tại có 2
phương pháp phẫu thuật cho các bệnh lý lành tính là
vi phẫu thanh quản và dùng laser. Việc dùng phương
pháp nào phải được bác sĩ quyết định dựa vào từng
loại bệnh nhằm phục hồi được cấu trúc bình thường
để làm sao có lại được giọng nói tốt nhất hay an toàn
đến tính mạng nhất trong trường hợp khối u ác tính.
Chúng ta có thể hạn chế hay phòng ngừa những tổn
thương này bằng cách nói nhỏ, nói ít lại khi bắt đầu
thấy có thay đổi giọng nói, không dùng các chất kích
thích nguy hại như thuốc lá, rượu.