Rối loạn trầm cảm khi mãn kinh
Phụ nữ tuổi trung niên rất cần sự chia sẻ thông cảm của
người bạn đời
Mãn kinh là giai đoạn được đánh dấu bởi nhiều
thay đổi về tâm sinh lí. Bàn về vấn đề này là bước
đầu hướng đến sự thoải mái hơn. Bà Marie, 51
tuổi thổ lộ: “Tôi đang điều trị bằng hormon thay
thế từ 4 năm nay và thấy chẳng có gì ngoài việc
lên cân. Tôi chẳng còn phải biết làm gì nữa,
dường như tôi đang tự đầu độc mình”.
Mãn kinh - tiến trình của lão hóa
Mãn kinh là một giai đoạn rất khó khăn về mặt cơ thể
và tâm sinh lý đối với người phụ nữ. Mãn kinh đánh
dấu một tiến trình lão hóa và người phụ nữ đã chuyển
sang một thời kỳ hoàn toàn mới. Vào thời điểm mãn
kinh, người phụ nữ thường ăn nói bốc đồng, nóng
tính không kiềm chế được, âm đạo bị khô, lên cân,
trục trặc trong vấn đề tình dục. Họ thường đặt câu hỏi
về vấn đề điều trị bằng hormon thay thế. Tuy nhiên,
ngoài những câu hỏi quen thuộc, nổi lên sự sợ hãi
phải đối mặt với những thay đổi tâm trạng, tình cảm
sa sút về tinh thần và sự lo âu lớn. Người ta đã đồng
thuận với nhau về sự giảm sút hormon sinh dục nữ
gây ra các triệu chứng và những thay đổi ở phụ nữ
mãn kinh. Các hormon này đóng vai trò quan trọng
trong cơ thể người phụ nữ. Từ lý thuyết đó mà liệu
pháp “hormon thay thế” được áp dụng khá rộng rãi.
Tuy nhiên, tác dụng phụ của liệu pháp này rất nhiều
và tương đối nghiêm trọng, cần thiết phải có chỉ định
chặt chẽ từ bác sĩ chuyên khoa.
Nhắc lại những triệu chứng này, các bác sĩ thường
nói tới bệnh trầm cảm, đây là một chứng bệnh hay
gặp và thường xảy ra ở phụ nữ tuổi mãn kinh, người
ta ước tính tỉ lệ mắc bệnh vào khoảng từ 30% - 80%.
Bởi mọi người có khuynh hướng nhầm lẫn tất cả, vấn
đề rối loạn tâm trạng cá tính hoặc chính xác hơn là
trầm cảm thực sự. Điều này không muốn nói rằng
trầm cảm là không có, tuy nhiên nó chợt đến một
cách độc lập lúc mãn kinh. Hoặc đã có xảy ra giai
đoạn trầm cảm hoặc nguyên nhân tồn tại đối với một
cơ địa dễ xúc cảm.
Trong thực tế lâm sàng thì có một tình cảnh bất an,
vô cảm, nỗi lo âu lớn lao, dẫn đến suy nhược tinh
thần tiềm ẩn. Về sự xáo trộn tâm sinh lí, do những
yếu tố văn hóa xã hội tác động: con cái lớn ra ở riêng,
sắp đến tuổi về hưu, người chồng bị thất nghiệp, ly dị
và viễn cảnh diễn ra trong tương lai sẽ sống một
mình, những chuyện xung đột với chồng con… Điều
không may mắn là các sự rối loạn lại trùng hợp nhau
trong giai đoạn này.
Những người thân thiết quanh ta thật sự cần thiết
Một trong những việc đầu tiên là được nói lên nỗi
niềm của chính mình với bác sĩ điều trị, bác sĩ tâm
thần, nhà tâm lí, bác sĩ phụ khoa… như vậy tiếng nói
của người bệnh cần được lắng nghe cẩn thận. Để
không phải được nhắc đi nhắc lại hoặc ấp ủ tình trạng
không được thỏa mãn tình dục. Như trường hợp của
bà Jacqueline 48 tuổi: có thói quen là không bao giờ
thổ lộ với ai, bà ta muốn tự giải quyết khủng hoảng
một mình. Nhưng sau thời gian tự điều trị không có
kết quả, bà phải nhờ đến bác sĩ. “Ông ta không phải
là nhà tâm lí, nhưng đã thành công khi gợi cho tôi kể
ra những bức xúc và mang đến cho tôi niềm tin. Đối
với bản thân, tôi còn phải làm nhiều hơn nữa. Điều
này phải mất 2-3 năm, nhưng cuối cùng tôi cũng thoát
ra được”.
Bà Catherine Bergeret Amselek, một chuyên gia về
phân tích tâm lí, nhắc lại vai trò quan trọng của người
thân trong bối cảnh này: “Phụ nữ không thích nghe
người khác nói mình là người khó chịu, người vô tích
sự, ngược lại họ rất thích được ca ngợi về tính cách
của mình. Một số muốn được làm bảo mẫu, số khác
thì muốn được yên ổn”. Đó không phải là giai đoạn
ngắn, mà cần phải mất 1-2 năm để tìm lại được chính
mình. Để có thể tìm lại được sự cân bằng giữa thể
chất và tâm hồn, cần phải có sự hỗ trợ: thuật xoa bóp
thư giãn, châm cứu, xoa bóp trị liệu, xem ca nhạc
hoặc xem kịch. Đây là giai đoạn cực kỳ cần thiết để
mình tự chăm sóc cho bản thân.
Không nên xem thường lợi ích từ phương pháp điều
trị hormon thay thế trong giai đoạn này. Với điều kiện
là dùng liều lượng nhỏ và có nguồn gốc tự nhiên.
Hiệu quả từ việc điều trị bằng hormon thay thế đối với