Tài liệu Thụ tinh kép ở thực vật có hoa doc

Thụ tinh kép ở
thực vật có hoa


Hiện tượng thụ tinh kép không hề xa
lạ với chúng ta. Tuy nhiên nó có thể
rất dễ học nhưng lại cũng dễ quên, xin
giới thiệu lại một số vấn đề, bạn nào
cần thì xem để nhớ lại.
1/ Sự hình thành hạt phấn:
- TB sinh hạt phấn (2n) qua giảm
phân cho 4 TB (n) dính nhau gọi là bộ
bốn hay tứ tử.
- Mỗi TB (n) của bộ bốn nguyên phân
1 lần nữa cho 2 TB (n) có 2 lớp màng.
=> 4 TB của bộ bốn trở thành 4 hạt
phấn. Mỗi hạt phấn gồm 1 nhân sinh
dưỡng và 1 nhân sinh sản.
*Chú ý: Hạt phấn không phải là giao
tử đực mà nhân sinh sản mới đóng vai
trò đó (về sau nguyên phân cho 2 giao
tử đực).
2/ Sự hình thành túi phôi:
- TB sinh noãn (2n) qua giảm phân
cho 4 TB n, trong đó 3 TB n bị thoái
hóa.
- 1 TB n còn lại nguyên phân liên tiếp
3 lần cho 8 TB n gồm: 3 đối cầu, 2 trợ
cầu, 1 noãn cầu và 2 nhân phụ dính
nhau ở trung tâm (2n).

3/ Sự thụ tinh kép:
- Hạt phấn nảy mầm tạo thành ống
phấn, trong ống phấn có nhân sinh
dưỡng và nhân sinh sản.
- Khi tới lỗ noãn nhân sinh dưỡng mất
đi. Còn nhân sinh sản nguyên phân 1
lần cho 2 giao tử đực:
+ 1 giao tử đực kết hợp với noãn cầu
tạo hợp tử 2n, về sau phát triển thành
cây mầm.
+ 1 giao tử đực kết hợp với nhân phụ
(2n) tạo hợp tử 3n phát triển thành
phôi nhũ.
Một dạng bài về hiện tượng thụ
tinh kép:

Người ta thực hiện các phép lai thuận
nghịch ở hai dòng ngô thuần chủng :
Dòng A hạt có nhũ màu vàng đậm,
dòng B hạt có phôi nhũ trắng. Tính
trạng màu sắc của phôi nhũ bị chi
phối bởi một cặp alen đồng trội:
- C1: phôi nhũ màu vàng đậm
- C2: Phôi nhũ trắng
Cặp gen trên nằm trên NST thường (ở
loài ngô, bộ NST không có NST giới
tính như các loài động vật).
- Lai thuận: Lấy phấn cây A thụ phấn
cho noãn của cây B ->F1: 100% hạt
có phôi nhũ vàng tươi

- Lai nghịch: Lấy hạt phấn của lài B
thụ phấn cho noãn của loài A ->F1:
100% hạt có phôi nhũ màu vàng trung
bình.
Giải thích kết quả các phép lai trên và
viết sơ đồ lai.
Giải:
-Kết quả lai thuận nghịch khác nhau
làm ta nghĩ đến quy luật di truyền liên
kết giới tính hay di truyền qua tế bào
chất.
-> Nhưng ở ngô không có cặp NST
giới tính và F1 không mang tính trạng
của mẹ nên ta loại 2 trường hợp này.
- F1 có kiểu hình như tính trạng trung
gian và sự di truyền có tính định
lượng. Phân tích bộ NST của các TB
phôi nhũ ta thấy số lượng NST là 3n.
Do đó kết quả lai ở đây phải giải thích
bằng cơ chế THỤ TINH KÉP ở thực
vật bậc cao.
- Màu sắc của phôi nhũ tùy thuộc vào
số lượng các alen C1 và C2 trong TB.
- Sơ đồ lai:
+ Lai thuận:
P: Cây A (vàng đậm) * cây B (trắng)
P: C1C1 * C2C2
Giao tử: