GA Ngu van 9

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Ngµy so¹n: 10 / 09 /2011 TiÕt 1. Nh÷ng lçi thêng gÆp khi nãi vµ viÕt tiÕng ViÖt cña häc sinh THCS. A- Môc tiªu cÇn đạt: Giúp HS - Hiểu đợc các lỗi khi viết câu, dùng từ, diễn đạt, lỗi chính tả….. - Biết cách tự phát hiện lỗi và biết chữa các lỗi đó. - Có ý thức viết đúng chính tả B - Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy- học: - ổn định tổ chức. - D¹y bµi míi: Hoạt động của giáo viên Hoạt động 1: Hớng dẫn HS tìm hiểu lỗi c©u thiÕu chñ ng÷: Câu văn: Khi đọc truyện “ Dế Mèn phiªu lu kÝ”, thÊy DÕ MÌn lµ ngêi rÊt say mª lý tëng. H- NÕu viÕt nh vËy th× c©u v¨n m¾c lçi g×? H- H·y nªu c¸ch ch÷a lçi c©u v¨n trªn? Cho HS đọc câu: Qua truyện Thánh Gióng cho ta thấy tinh thần đấu tranh cña nh©n d©n ta chèng giÆc ngo¹i x©m. H- Câu văn đã mắc lỗi gì? Chữa lại cho đúng.. Hoạt động của học sinh I- ViÕt c©u thiÕu chñ ng÷: - Câu trên cha cho biết ai đã thấy Dế Mèn là ngêi rÊt say mª lý tëng. - Tøc lµ c©u thiÕu chñ ng÷ - Thªm chñ ng÷ cho c©u - Sửa lại: Khi đọc truyện “ Dế Mèn phiêu lu kÝ”, em thÊy DÕ MÌn lµ ngêi rÊt say mª lý tëng. - C©u thiÕu chñ ng÷ - Ch÷a l¹i: Qua truyÖn Th¸nh Giãng, t¸c gi¶ cho ta thấy tinh thần đấu tranh của nhân dân ta chèng giÆc ngo¹i x©m.. H- Tõ lçi cña c¸c c©u trªn h·y nªu c¸c Cã c¸c c¸ch ch÷a nh sau: c¸ch ch÷a? a- Thªm chñ ng÷ vµo cho c©u VÝ dô: Qua bµi th¬ Lîm, Tè H÷u cho chóng ta thÊy h×nh ¶nh ngêi thiÕu nhi ViÖt Nam trong Nªu vÝ dô minh ho¹. cuéc kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p. Yªu cÇu HS lÊy vÝ dô minh ho¹. b- BiÕn tr¹ng ng÷ thµnh chñ ng÷: VÝ dô: Bµi th¬ Lîm cho chóng ta thÊy h×nh ¶nh ngêi thiÕu nhi ViÖt Nam trong cuéc kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p. c- BiÕn vÞ ng÷ thµnh mét côm chñ vÞ: VÝ dô: Qua bµi th¬ Lîm, chóng ta thÊy h×nh ¶nh ngêi thiÕu nhi ViÖt Nam trong cuéc kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p.. Hoạt động 2: Hớng dẫn HS tìm hiểu lỗi c©u thiÕu VÞ ng÷: Ghi b¶ng vÝ dô: QuyÓn s¸ch bè t«i míi mua h«m qua. H- C©u v¨n m¾c lçi g×?. II- ViÕt c©u thiÕu vÞ ng÷:. H- H·y nªu c¸ch ch÷a lçi cho c©u? LÊy vÝ dô minh häa?. C¸c c¸ch ch÷a lçi: a- Thªm VN cho c©u: QuyÓn s¸ch bè t«i míi mua h«m qua rÊt bæ Ých b- BiÕn thµnh côm C-V:. - C©u v¨n thiÕu vÞ ng÷ ( VN tr¶ lêi cho c©u hái: Nh thÕ nµo? Ra sao? Lµm g×?…..

<span class='text_page_counter'>(2)</span> QuyÓn s¸ch nµy, bè t«i míi mua h«m qua. c- BiÕn thµnh mét bé phËn cña côm C-V: T«i rÊt thÝch quyÓn s¸ch bè t«i mua h«m qua. d- BiÕn c©u sai thµnh mét bé phËn cña VN: §©y lµ quyÓn s¸ch bè t«i míi mua h«m qua. d- BiÕn c©u sai thµnh mét bé phËn cña vÞ ng÷: §©y lµ cuèn s¸ch bè t«i míi mua h«m qua. Hoạt động 3: Hớng dẫn HS tìm hiểu lỗi c©u thiÕu nßng cèt c©u: GV lÊy vÝ dô: Cho c©u v¨n: §Ó bè mÑ, thÇy c« giao vui lßng. H- C©u v¨n trªn m¾c lçi g×?Nªu c¸ch chữa câu sai đó?. III- Lo¹i c©u chØ míi cã thµnh phÇn phô tr¹ng ng÷: - C©u v¨n m¾c lçi thiÕu nßng cèt c©u: C- V - C¸ch ch÷a: Thªm kÕt cÊu C-V §Ó bè mÑ, thÇy c« gi¸o vui lßng, em ch¨m chØ häc tËp, rÌn luyÖn.. Hoạt động 4: Hớng dẫn HS tìm hiểu lỗi c©u sai logic: IV- C©u sai logic: Cho c©u v¨n: Anh chiÐn sÜ gi¶i phãng bÞ hai vªt th- C©u v¨n sai logic. V×: Cã 2 vÕt th¬ng: ơng, một vết ở đùi, một vết ở Đèo Cả. + Một ở đùi: trên cơ thể ngời H- C©u v¨n m¾c lçi g×? Nªu c¸ch + Một ở Đèo Cả: Nơi bị thơng ( địa danh ) chữa câu đó? => Có thể vết thơng ở đùi cũng bị ở Đèo Cả. - Ch÷a l¹i: §Æt l¹i c©u cïng logic. HÕt tiÕt 1. Ngµy so¹n:10/ 09 /2012 TiÕt 2. Nh÷ng lçi thêng gÆp khi nãi vµ viÕt tiÕng ViÖt cña häc sinh THCS (tiÕp ). A- Môc tiªu cÇn đạt: Giúp HS - Hiểu đợc các lỗi khi viết câu, dùng từ, diễn đạt, lỗi chính tả….. - Biết cách tự phát hiện lỗi và biết chữa các lỗi đó. - Có ý thức viết đúng chính tả B - Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy- học: - ổn định tổ chức. - D¹y bµi míi: Hoạt động của giáo viên Hoạt động 5: Hớng dẫn HS tìm hiểu lỗi c©u sai vÒ nghÜa: Câu văn: Con đờng dẫn chiếc xe băng qua cánh rừng rồi sau đó đỗ lại trớc mét ng«i nhµ nhá. H- Xác định lỗi của câu văn và nêu c¸ch ch÷a lçi?. Hoạt động của học sinh V- C©u sai vÒ nghÜa: - Câu văn có một chủ ngữ: Con đờng - Câu có 2 động từ có khả năng làm vị ngữ: “ dẫn” và “đỗ” Trong đó vị ngữ đỗ không phù hợp với con đờng vì đờng không di chuyển đợc. §Ó vÞ ng÷ phï hîp víi chñ ng÷ cã thÓ söa l¹i nh sau: a- Đổi chủ ngữ: Chiếc xe theo con đờng băng qua cánh rừng rồi sau đó đỗ lại trớc một ng«i nhµ nhá..

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Hoạt động 6: Hớng dẫn HS tìm hiểu lỗi câu mắc lỗi diễn đạt: Cho c©u v¨n: C¸c thi nh©n cæ thêng mîn tÝnh u viÖt của máy tính để hoàn thiện tác phẩm cña m×nh. H- C©u v¨n trªn m¾c lçi g×? Nªu c¸ch ch÷a lçi cho c©u?. b- Con đờng đẫn chiếc xe băng qua cánh rừng rồi sau đó đa chiếc xe tới trớc cổng một ngôi nhµ nhá. VI- Một số lỗi diễn đạt khi viết câu: 1- Diễn đạt thiếu chặt chẽ, so sánh khập khiÓng: Thi nhân cổ không thể có máy tính hiện đại.. Ví dụ: Qua một bài thơ bạn đọc chúng ta đã cảm nhận đợc vẻ đẹp huyền bí, siªu tho¸t mµ gÇn gòi. VÝ dô: ë chç vÕt th¬ng nhùa øa ra trµn trÒ , th¬m phøc. ë chç vÕt th¬ng mÊy h«m ®en kÞt VÝ dô: Trong thÓ thao nãi chung vµ trong häc sinh nãi riªng niÒm ®am mª là yếu tố quan trọng dẫn đến thành c«ng. H- C©u v¨n m¾c lçi g×? C¸ch ch÷a? Ví dụ 2: Vũ Nơng, Truyện Kiều đã giúp tahiÓu s©u s¾c sè phËn ngêi phô n÷ trong x· héi PK. H- C©u v¨n m¾c lçi g×? C¸ch ch÷a? VÝ dô: NguyÔn Duy lµ mét nhµ v¨n cã së trêng vÒ truyÖn ng¾n. H- C©u v¨n m¾c lçi g×? C¸ch ch÷a?. 2- Diễn đạt khoa trơng, khuôn sáo: Câu văn diễn đạt thiếu thực tế 3- Diễn đạt không chính xác: Câu văn diễn đạt lặp ý. 4- Một số lỗi diễn đạt khác liên quan đến logic: - Lỗi: đối tợng đợc nêu không cùng loại: A- ThÓ thao B- Häc sinh - Chữa lại: A: Thể thao B: Bóng đá - Lỗi: đối tợng đợc nêu không cùng trờng từ vùng. - Ch÷a l¹i: ChuyÖn ngêi con g¸i Nam X¬ng, Truyện Kiều đã giúp ta..... 5- Diễn đạt thiếu kiến thức văn học: - Không nêu đúng tiểu sử của tác giả - Ch÷a l¹i: NguyÔn Duy lµ nhµ th¬ trëng thµnh trong kh¸ng chiÕn chèng MÜ. Híng dÉn häc ë nhµ: - Ph¸t hiÖn vµ ch÷a c¸c lçi trong bµi thuyÕt minh vÒ c©y lóa ViÖt Nam. - TËp ch÷a l¹i c¸c c©u v¨n m¾c lçi theo c¸c c¸ch kh¸c nhau..

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Ngµy so¹n: 16/ 09 /2012 TiÕt 3. Nh÷ng lçi thêng gÆp khi nãi vµ viÕt tiÕng ViÖt cña häc sinh THCS (tiÕp ). A- Môc tiªu cÇn đạt: Giúp HS - TiÕp tôc ph¸t hiÖn vµ söa lçi vÒ dÊu c©u. - BiÕt söa mét sè lçi ngoµi c©u khi nãi vµ viÕt. - Biết cách tự phát hiện lỗi và biết chữa các lỗi đó. - Có ý thức viết đúng chính tả B - Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy- học: - ổn định tổ chức. - D¹y bµi míi: Hoạt động của giáo viên Hoạt động 1: Hớng dẫn HS tìm hiểu lỗi vÒ dÊu c©u : H- Khi kÕt thóc c©u mµ kh«ng dïng dÊu c©u th× c©u v¨n sÏ nh thÕ nµo? Ví dụ: Tôi đi đứng oai vệ mỗi bớc đi tôi lµm ®iÖu nhón nh¶y khoeo ch©n, rung lªn rung xuèng hai chiÕc r©u cho ra kiÓu c¸ch con nhµ vâ. H- DÊu phÈy cã t¸c dông g× trong c©u? Ví dụ: Chào mào sáo sậu sáo đen đàn đàn lũ lũ bay đi bay về .. Hoạt động của học sinh VII- Mét sè lçi vÒ dÊu c©u: 1- Lçi kh«ng dïng dÊu c©u: - §o¹n v¨n, c©u v¨n sÏ kÐm s¸ng sña, m¹ch l¹c. - C©u nµy dÔ nhÇm sang c©u kh¸c. Chữa lại: Tôi đi đứng oai vệ. Mỗi bớc đ,i tôi lµm ®iÖu nhón nh¶y khoeo ch©n, rung lªn rung xuèng hai chiÕc r©u cho ra kiÓu c¸ch con nhµ vâ. 2- Lỗi không dùng dấu phẩy để ngắt các bộ phËn cña c©u khi cÇn thiÕt: - Dùng dấu phẩy để tách các từ có cùng chức vô trong c©u. Chữa lại: Chào mào, sáo sậu, sáo đen đàn đàn, lò lò bay ®i, bay vÒ.. Ví dụ: Hôm đó tôi bị ốm nặng. H- C©u v¨n m¾c lçi g×? C¸ch ch÷a?. - Không dùng dấu phẩy để đánh dấu ranh giới thµnh phÇn phô víi nßng cèt c©u: - Chữa lại: Hôm đó, tôi bị ốm nặng.. VÝ dô: Níc bÞ c¶n v¨ng bät tø tung thuyÒn vïng v»ng cø chùc tôt xuèng. H- C©u v¨n m¾c lçi g×? C¸ch ch÷a?. - Không dùng dấu phẩy để đánh dấu ranh giới c¸c vÕ cña c©u ghÐp: - Ch÷a l¹i: Níc bÞ c¶n v¨ng bät tø tung, thuyÒn vïng v»ng cø chùc tôt xuèng.. VÝ dô: Qu¶ thËt, t«i kh«ng biÕt nªn gi¶i quyÕt c«ng viÖc nh thÕ nµo vµ b¾t ®Çu tõ ®©u? Anhcã thÓ cho t«i mét lêi khuyªn kh«ng. H- Xác định các dấu câu sử dụng sai và sửa lại cho đúng?. 3- LÉn lén c«ng dông dÊu c©u: - C©u v¨n m¾c lçi dïng dÊu kh«ng phï hîp. - Ch÷a l¹i: + C©u 1 lµ c©u trÇn thuËt nªn dïng dÊu chÊm + C©u 2 lµ c©u hái nªn dïng dÊu chÊm hái. VÝ dô: Håi cßn trÎ häc ë trêng nµy. ¤ng 4- Lçi dïng dÊu ng¾t c©u khi c©u cha kÕt thóc: lµ mét häc sinh xuÊt s¾c. Ch÷a l¹i: Håi cßn trÎ, häc ë trêng nµy, «ng lµ H- Xác định các dấu câu sử dụng sai mét häc sinh xuÊt s¾c. và sửa lại cho đúng? 5- Mét sè lçi khi dïng dÊu : ; dÊu ( ); “ ” - Không dùng dấu ngoặc đơn để đánh dấu VÝ dô: Ngêi xa cã c©u tróc dÉu ch¸y phÇn cã chøc n¨ng chó thÝch. đốt ngay vẫn thẳng. - Không dùng dấu hai chấm để đánh dấu phần H- Xác định các dấu câu cần sử dụng bổ sung, giả thích, liệt kê, lời dẫn trực tiếp..

<span class='text_page_counter'>(5)</span> trong đoạn văn và sửa lại cho đúng?. - Không dùng dấu ngoặc kép để đánh dấu từ ngữ, câu, đoạn dẫn trực tiếp hoặc đánh dấu tên t¸c phÈm dÉn trong c©u. Sửa lai: Ngời xa có câu:” Ttrúc dẫu cháy đốt ngay vÉn th¼ng.” 6- Mét sè lçi ngoµi c©u: a- Lçi m©u thuÉn nhau:. VÝ dô: Trªn s©n ga chØ cßn l¹i hai ngêi: Mét ngêi th× cao gÇy cßn mét ngêi mÆc ¸o kÎ ca- r«. H- Xác định lỗi trong câu văn và sửa lại cho đúng?. VÝ dô: Thóy KiÒu lµ mét ngêi tµi s¾c cã mét kh«ng hai. Thóy KiÒu lµ mét ngêi sắc đành đòi một tài đành họa hai. H- Xác định lỗi trong câu văn và sửa lại cho đúng?. - Lỗi: Có thể ngời cao gầy đó mặc áo kẻ => C¸ch t¶ kh«ng cïng lo¹i - Söa lai: Trªn s©n ga chØ cßn l¹i hai ngêi: Mét ngêi th× cao gÇy cßn mét ngêi th× thÊp , bÐo. b- Lçi c©u trïng lÆp: - Lỗi: Câu diễn đạt trùng lặp. - Söa lai: Thóy KiÒu lµ mét ngêi tµi s¾c cã mét kh«ng hai. §ång thêi lµ mét ngêi cã tr¸i tim ®a sÇu, ®a c¶m.. Híng dÉn häc ë nhµ: - Ph¸t hiÖn vµ ch÷a c¸c lçi trong bµi so¹n cña m×nh. - TËp ch÷a l¹i c¸c c©u v¨n m¾c lçi theo c¸c c¸ch kh¸c nhau. - Tập viết đúng chính tả. Ngµy so¹n: 20/ 09 /2012 TiÕt 4. Nh÷ng lçi thêng gÆp khi nãi vµ viÕt tiÕng ViÖt cña häc sinh THCS (tiÕp ). A- Môc tiªu cÇn đạt: Giúp HS - Tiếp tục phát hiện và sửa lỗi về cách viết đúng âm. - BiÕt söa mét sè lçi ngoµi c©u khi nãi vµ viÕt. - Biết cách tự phát hiện lỗi và biết chữa các lỗi đó. - Có ý thức viết đúng chính tả B - Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy- học: - ổn định tổ chức. - D¹y bµi míi: Hoạt động của giáo viên. Hoạt động của học sinh. Hoạt động 1: Hớng dẫn HS tìm hiểu lỗi I- Một số lỗi về dấu câu: vÒ dÊu c©u : 1- Lçi kh«ng dïng dÊu c©u: VÝ dô: Níc bÞ c¶n v¨ng bät tø tung thuyÒn vïng v»ng cø chùc tôt xuèng. H- C©u v¨n m¾c lçi g×? C¸ch ch÷a?. - Để đánh dấu ranh giới giữa các vế của câu ghÐp. Ch÷a l¹i: Níc bÞ c¶n v¨ng bät tø tung, thuyÒn vïng v»ng cø chùc tôt xuèng.. Híng dÉn HS t×m hiÓu c«ng dông cña c¸c lo¹i dÊu c©u VÝ dô: Qu¶ thËt, t«i kh«ng biÕt nªn gi¶i quyÕt c«ng viÖc nh thÕ nµo vµ b¾t ®Çu tõ ®©u? Anh cã thÓ cho t«i mét lêi. 2- LÉn lén c«ng dông cña c¸c dÊu c©u: - Lçi: Sö dông sai dÊu c©u - Ch÷a l¹i: Qu¶ thËt, t«i kh«ng biÕt nªn gi¶i quyÕt c«ng viÖc nh thÕ nµo vµ b¾t ®Çu tõ ®©u..

<span class='text_page_counter'>(6)</span> khuyªn kh«ng.. Anh cã thÓ cho t«i mét lêi khuyªn kh«ng?. 3- Lçi dïng dÊu ng¾t c©u khi c©u cha kÕt thóc: H- Xác định các dấu câu sử dụng sai - Lỗi: Ngắt câu cha đúng và sửa lại cho đúng? - Ch÷a l¹i: Håi cßn trÎ, häc ë trêng nµy, «ng VÝ dô: Håi cßn trÎ häc ë trêng nµy. ¤ng lµ mét häc sinh xuÊt s¾c. lµ mét häc sinh xuÊt s¾c. 4- Mét sè lçi khi dïng dÊu : ( ) vµ dÊu “ ” - Lỗi: không dùng dấu ( ) để đánh dấu phần H- Xác định các dấu câu sử dụng sai dÉn trùc tiÕp. và sửa lại cho đúng? - Ch÷a l¹i: Ngêi xa cã c©u: “ Tróc dÉu ch¸y VÝ dô: Ngêi xa cã c©u tróc dÉu ch¸y đốt ngay vẫn thẳng.” đốt ngay vẫn thẳng. II- Mét sè lçi ngoµi c©u: 1- Lçi c©u m©u thuÉn nhau: H- Xác định các dấu câu cần sử dụng - Lỗi: Các câu trong đoạn văn mâu thuẫn trong đoạn văn và sửa lại cho đúng? nhau. - Ch÷a l¹i: Trªn s©n ga chØ cßn l¹i hai ngêi: Mét ngêi th× cao gÇy cßn mét ngêi thÊp bÐo. Hoạt động 2: Hớng dẫn HS tìm hiểu mét sè lçi ngoµi c©u: 2- Lçi c©u trïng lÆp: VÝ dô: Trªn s©n ga chØ cßn l¹i hai ngêi: - Lçi: LÆp tõ ng÷ Mét ngêi th× cao gÇy cßn mét ngêi mÆc - Ch÷a l¹i: Thóy KiÒu lµ mét ngêi tµi s¾c cã ¸o kÎ ca- r«. mét kh«ng hai. §ång thêi nµng cã tr¸i tim ®a H- Xác định lỗi trong câu văn và sửa sÇu, ®a c¶m. lại cho đúng? 3- Lỗi câu lạc chủ đề: - Lçi: C¸c c©u trong ®o¹n v¨n kh«ng cïng mét Ví dụ: Thúy Kiều là một ngời tài sắc có chủ đề. mét kh«ng hai. Thóy KiÒu lµ mét ngêi - Ch÷a l¹i: NguyÔn Du lµ mét bËc k× tµi trong sắc đành đòi một tài đành họa hai. bót ph¸p miªu t¶ nh©n vËt vµ t¶ c¶nh . H- Xác định lỗi trong câu văn và sửa lại cho đúng? VÝ dô: NguyÔn Du lµ mét bËc k× tµi trong bót ph¸p miªu t¶ nh©n vËt. Mïa xuân đã về..

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Ngµy so¹n: 20/ 09 /2012 TiÕt 5. Nh÷ng lçi thêng gÆp khi nãi vµ viÕt tiÕng ViÖt cña häc sinh THCS (tiÕp ). A- Môc tiªu cÇn đạt: Giúp HS - Tiếp tục phát hiện và sửa lỗi về cách viết đúng âm. - BiÕt söa mét sè lçi ngoµi c©u khi nãi vµ viÕt. - Biết cách tự phát hiện lỗi và biết chữa các lỗi đó. - Có ý thức viết đúng chính tả B - Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy- học: - ổn định tổ chức. - D¹y bµi míi: Hoạt động của giáo viên. Hoạt động của học sinh. I- Dùng từ không đúng âm, chính tả: Hoạt động 1: Hớng dẫn HS tìm hiểu mét sè lçi khi dïng tõ vµ c¸ch ch÷a l¹i : - Lçi: dïng sai tõ “ tËp tÑ” Ví dụ: Em bé đã tập tẹ biết nói. - Chữa lại: Em bé đã bập bẹ biết nói. H- C©u v¨n m¾c lçi g×? C¸ch ch÷a? VÝ dô: Tãm l¹i c©u tôc ng÷: “ ¡n qu¶ nhớ kẻ trồng cây đã nêu lên một bài học sắt đá về lòng biết ơn. . H- C©u v¨n m¾c lçi g×? C¸ch ch÷a?. II- Dïng tõ sai nghÜa: - Lỗi: Dùng từ “ sắt đá” sai nghĩa - Ch÷a l¹i: Tãm l¹i c©u tôc ng÷: “ ¡n qu¶ nhí kẻ trồng cây đã nêu lên một bài học sâu sắc vÒ lßng biÕt ¬n. .. VÝ dô: Qu©n Thanh do T«n SÜ NghÞ lãnh đạo đã ồ ạt sang xâm lợc nớc ta. H- Câu văn đã sử dụng sai từ ngữ nµo? C¸ch ch÷a?. III- Dùng từ không đúng sắc thái biểu cảm: - Từ dùng sai: lãnh đạo - Chữa lại: thay từ “ lãnh đạo” bằng từ “ cầm ®Çu”. Cho HS nói theo ngôn ngữ địa phơng và IV- Lỗi lạm dụng từ ngữ địa phơng so sánh với ngôn ngữ toàn dân để tìm ra chç sai VÝ dô: B¸c Hå lµ mét nhµ qu©n sù siªu sao. H- Câu văn đã sử dụng sai từ ngữ nµo? C¸ch ch÷a?. Hoạt động 2: Hớng dẫn HS tìm hiểu lçi chÝnh t¶ H- Xác định lỗi trong các ví dụ sau? VÝ dô: Trêng trung häc c¬ së nguyÔn BiÓu.. V- Sử dụng từ không đúng tính chất ngữ pháp: - Lỗi : dùng sai từ ‘ siêu sao” không đúng tính chÊt ng÷ ph¸p. - Ch÷a l¹i: Thay tõ “ siªu sao” b»ng tõ “ thiªn tµi”. VI- Mét sè lçi viÕt sai chÝnh t¶: 1- Danh tõ rtiªng kh«ng viÕt hoa - Lçi: Kh«ng viÕt hoa danh tõ riªng. - Ch÷a l¹i: Trêng Trung häc c¬ së NguyÔn BiÓu.. H- Xác định lỗi trong các từ ngữ sau? Ví dụ: Hy lạp, ấn độ..... 2- Tên đất, tên ngời nớc ngoài phiên âm qua ©m H¸n ViÖt: Ch÷a l¹i: Hi L¹p, Ên §é.... H- Xác định lỗi trong các từ ngữ sau? VÝ dô: VÝch To Huy G«. 3- Tên đất, tên ngời nớc ngoài không qua âm H¸n ViÖt: - Ch÷a l¹i: VÝch- to- Huy- g«..

<span class='text_page_counter'>(8)</span> - Lu ý: ChØ viÕt hoa ch÷ c¸i ®Çu mçi bé phËn vµ g¹ch nèi gi÷a c¸c tiÕng.. H- Xác định lỗi trong các từ ngữ sau? Nªu c¸ch ch÷a? 4- LÉn lén phô ©m ®Çu: Ví dụ: da đình, xắp xếp, chong nhà, dáo dôc.... Chữa lại: gia đình, sắp xếp, trong nhà, giáo dôc.... Híng dÉn häc ë nhµ: - Tập viết đúng chính tả, ngữ pháp - Sử dụng đúng các loại dấu câu. Ngµy so¹n: 26 / 09 /2012 TiÕt 6. Nh÷ng lçi thêng gÆp khi nãi vµ viÕt tiÕng ViÖt cña häc sinh THCS (tiÕp ). A- Môc tiªu cÇn đạt: Giúp HS - Tiếp tục phát hiện và sửa lỗi về cách viết đúng âm. - BiÕt söa mét sè lçi ngoµi c©u khi nãi vµ viÕt. - Biết cách tự phát hiện lỗi và biết chữa các lỗi đó. - Có ý thức viết đúng chính tả B - Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy- học: - ổn định tổ chức. - D¹y bµi míi: Hoạt động của giáo viên. Hoạt động của học sinh. Hoạt động 1: Hớng dẫn HS tìm hiểu mét sè lçi khi dïng tõ vµ c¸ch ch÷a l¹i : VÝ dô: Mêi chÞ v« nhµ uèng n¸c. H- C©u v¨n m¾c lçi g×? C¸ch ch÷a?. I- Sử dụng từ ngữ địa phơng không hợp hoàn c¶nh: - Lỗi: Dùng từ địa phơng không cùng phơng ng÷: - Chữa lại: Thay từ địa phơng bằng từ toàn d©n. => Mêi chÞ vµo nhµ uèng níc.. VÝ dô: H- C©u v¨n m¾c lçi g×? C¸ch ch÷a?. - Lỗi: Dùng từ địa phơng trong hoàn cảnh có nghi thøc - Chữa lại: Thay từ địa phơng bằng từ toàn.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> d©n. =>Mời các đồng chí ngồi chơi. Hoạt động 2: Hớng dẫn HS tìm hiểu c¸ch sö dông ng÷ ®iÖu. II- Cần sử dụng đúng ngữ điệu nh: lên giọng, xuèng giäng, kÐo dµi, ng¾t, ngõng,..... hoÆc cö chỉ, điệu bộ, nét mặt .. đúng chỗ.. III- Kh«ng dïng lêi lÏ tôc tÜu, th« thiÓn Trong giao tiÕp còng nh trong viÕt v¨n kh«ng nªn dïng tõ ng÷ tôc tÜu, th« thiÓn Cần nói ngắn gọn, rành mạch, đúng trọng tâm, theo đúng yêu cầu. IV- Kh«ng nªn nãi dµi dßng, kh«ng cã träng t©m. Tr¸nh ph¸t ©m sai, khã tiÕp nhËn. V- Rèn luyện cách phát âm đúng. Tr¸nh c¸ch nãi trèng kh«ng, nãi leo, nãi lÆp, nãi Êp óng, nãi dèi. VI- Kh«ng nãi trèng kh«ng, nãi leo, ..... Cần tuân thủ đúng các phơng châm hội tho¹i. VI- Nãi râ nghÜa, râ ý, kh«ng nãi m¬ hå:. RÌn luyÖn c¸ch nãi ch÷ng ch¹c, tù tin. VIII- LuyÖn t thÕ nãi tù nhiªn, m¹nh d¹n tríc tËp thÓ. Hoạt động 3: Hớng dẫn HS tìm hiểu những thành ngữ liên quan đến các lçi thêng gÆp:. Híng dÉn häc ë nhµ: - Tập viết đúng chính tả, ngữ pháp - Sử dụng đúng các loại dấu câu. IX- Nh÷ng thµnh ng÷ liªn quan: - Nãi b¨m nãi bæ - Nói nh đấm vào tai - Nöa óp nöa më - §¸nh trèng l¶ng - Nói nh dùi đục chấm nớc mắm......

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Ngµy so¹n: 04 /11 /2012 TiÕt 7. Chủ đề 2:. V¨n b¶n thuyÕt minh §Æc ®iÓm, vai trß vµ nh÷ng ®iÓm cÇn chó ý. A- Môc tiªu cÇn đạt: Giúp HS nắm đợc: - Hiểu đợc vai trò, đặc điểm, vị trí của văn bản thuyết minh trong đời sống: + Là kiểu văn bản thông dụng trong mọi lĩnh vực đời sống và đợc sử dụng rộng rãi. + Văn bản thuyết minh trình bày những đặc điểm tiêu biểu của sự vật, hiên tợng. -B - Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy- học: - ổn định tổ chức. - Giíi thiÖu bµi. - D¹y bµi míi: Hoạt động của giáo viên. Hoạt động của học sinh. Hoạt động 1: Hớng dẫn HS tìm hiểu I- Tìm hiểu chung về văn bản thuyết minh: 1- ThuyÕt minh lµ g×? chung vÒ v¨n b¶n thuyÕt minh - Lµ nãi râ, gi¶i thÝch, giíi thiÖu... H- ThÕ nµo lµ thuyÕt minh? - Cßn cã nghÜa lµ híng dÉn c¸ch dïng. 2- V¨n b¶n thuyÕt minh: H – ThÕ nµo lµ v¨n b¶n thuyÕt minh? - Kh¸i niÖm: Lµ kiÓu v¨n b¶n thong dông trong mọi lĩnh vực đời sốngnhằm cung cấp nh÷ng tri thøc vÒ c¸c hiÖn tîng, sù vËt, sù viÖc... trong tù nhiªn, XH b»ng ph¬ng thøc tr×nh bµy, gíi thiÖu gi¶i thÝch.... H- LÊy vÝ dô vÒ v¨n thuyÕt minh? Cho HS thảo luận nhóm- cử đại diện tr×nh bµy.. H- trong thực tế đời sống, VB thuyết minh đợc sử dụng nh thế nào? Cho ví dô?. - VÝ dô: HS th¶o luËn nhãm- tr×nh bµy: + Giới thiệu một đặc sản, món ăn.. + Giíi thiÖu mét danh lam th¾ng c¶nh. + Giíi thiÖu mét loµi hoa. + Giíi thiÖu mét di tÝch lÞch sö + Giới thiệu một công cụ lao động..... 3- Vai trò của thuyết minh trong đời sống con ngêi: §îc sö dông réng r·i : - C¸c VB trong tõ ®iÓn b¸ch khoa. - C¸c môc tiÓu dÉn trong SGK - C¸c tµi liÖu giíi thiÖu vÒ c¸c danh lam th¾ng c¶nh. - C¸c b¸o c¸o vÒ thÝ nghiÖm, ph¬ng ph¸p.. - Các giấy giới thiệu về các loại thuốc men, đồ dïng...... H- H·y kÓ tªn mét sè v¨n b¶n thuyÕt minh đã học?. Các văn bản thuyết minh đã học: - Ca HuÕ trªn s«ng H¬ng - Hạ Long đá và nớc - C©y dõa B×nh §Þnh.... H- V¨n b¶n thuyÕt minh cã vai trß nh thế nào trong đời sống?. Vai trß cña v¨n b¶n thuyÕt minh: Giúp con ngời hiểu biết đúng đắn, đầy đủ về sù vËt.. H- V¨n b¶n HuÕ gióp em hiÓu thªm V¨n b¶n HuÕ :.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> ®iÒu g×? Cho HS nêu thêm một số văn bản đã häc. Giíi thiÖu HuÕ nh mét trung t©m VH nghÖ thuật lớn của VN với những đặc điểm riêng tiªu biÓu cña HuÕ nh: c¶nh s¾c thiªn nhiªn, nh÷ng c«ng tr×nh kiÕn tróc næi tiÕng, dÆc s¶n c¸c mãn ¨n HuÕ, lÞch sö vµ con ngêi HuÕ..... Híng dÉn häc sinh häc ë nhµ: - N¾m v÷ng kh¸i niÖm v¨n b¶n ThuyÕt minh - Đọc lại các văn bản thuyết minh đã học - Nắm lại các đặc điểm của VB thuyết minh.. Ngµy so¹n: 10/ 11 /2012 TiÕt 8. Chủ đề 2:. V¨n b¶n thuyÕt minh §Æc ®iÓm, vai trß vµ nh÷ng ®iÓm cÇn chó ý. ( TiÕp ) A- Môc tiªu cần đạt: Giúp HS nắm đợc: - Hiểu đợc vai trò, đặc điểm, vị trí của văn bản thuyết minh trong đời sống: + Là kiểu văn bản thông dụng trong mọi lĩnh vực đời sống và đợc sử dụng rộng rãi. + Văn bản thuyết minh trình bày những đặc điểm tiêu biểu của sự vật, hiên tợng. -B - Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy- học: - ổn định tổ chức. - Bµi cò: ThÕ nµo lµ v¨n b¶n thuyÕt minh? - Giíi thiÖu bµi. - D¹y bµi míi: Hoạt động của giáo viên. Hoạt động của học sinh. Hoạt động 1: Hớng dẫn HS tìm hiểu về đặc điểm của văn bản thuyết minh H- V¨n b¶n thuyÕt minh kh¸c víi c¸c lo¹i v¨n b¶n kh¸c ë nh÷ng ®iÓm nµo?. II- §Æc ®iÓm cña v¨n b¶n thuyÕt minh: Sù kh¸c nhau gi÷a c¸c lo¹i VB 1 - V¨n b¶n thuyÕt minh: - Trình bày đặc điểm tiêu biểu của sự vật, hiện tîng. - Cung cÊp tri thøc vÒ sù vËt gióp con ngêi hiểu biết đúng đắn, đầy đủ về sự vật một cách kh¸ch quan, x¸c thùc.. Hãy chỉ ra đặc điểm của mỗi loại?. 2- V¨n tù sù: Tr×nh bµy sù viÖc, diÔn biÕn, kÕt qu¶ qua nh©n.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> vËt hay mét chuçi sù viÖc. 3- V¨n miªu t¶: Tr×nh bµy chi tiÕt, cô thÓ nh»m t¸i hiÖn l¹i sù vËt, sù viÖc, con ngêi.... 4- V¨n nghÞ luËn: Trình bày các ý kiến đánh giá, các luận ®iÓm...b»ng c¸c h×nh thøc lËp luËn. H- LÊy vÝ dô minh häa cho sù kh¸c nhau đó?. Ch¼ng h¹n: §Òu viÕt vÒ H¹ Long nhng mçi v¨n b¶n l¹i thuéc mét kiÓu kh¸c nhau: - H¹ Long cña Thi S¶nh lµ VB thuyÕt minh. Cho HS đọc lại VB Ca Huế trên sông H¬ng. - H¹ Long cña NguyÔn Kh¾c ViÖn lµ bót kÝ - Hạ Long đá và nớc của Nguyên Ngọc là Vb thuyÕt minh. H- V¨n b¶n thuéc lo¹i chÝnh nµo?. Thuéc kiÓu VB thuyÕt minh. H- C¶nh ca HuÕ trªn s«ng H¬ng diÔn ra nh thÕ nµo?. Cảnh ca Huế đợc diễn ra trong một không gian, thời gian rất đặc biệt: ban đêm, trên sông H¬ng.. H- Ngêi phôc vô vµ ngêi thëng thøc ë đây có gì đặc biệt?. Ngêi phôc vô vµ ngêi thëng thøc hßa vµo nhau trong mét khung c¶nh th¬ méng.. H- Em cã nhËn xÐt g× vÒ nghÖ thuËt biÓu diÔn?. Nghệ thuật vừa điêu luyện vừa độc đáo nhng còng rÊt th©n mËt, gÇn gòi..... Híng dÉn häc sinh häc ë nhµ: - Đọc lại các văn bản thuyết minh đã học - Nắm lại các đặc điểm của VB thuyết minh.. ( TiÕp ) TiÕt 9. Ngµy so¹n: 17 / 11 /2012. Chủ đề 2:. V¨n b¶n thuyÕt minh §Æc ®iÓm, vai trß vµ nh÷ng ®iÓm cÇn chó ý.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> A- Mục tiêu cần đạt: Giúp HS nắm đợc: - Hiểu đợc vai trò, đặc điểm, vị trí của văn bản thuyết minh trong đời sống: + Là kiểu văn bản thông dụng trong mọi lĩnh vực đời sống và đợc sử dụng rộng rãi. + Văn bản thuyết minh trình bày những đặc điểm tiêu biểu của sự vật, hiên tợng. - N¾m v÷ng nh÷ng ®iÓm cÇn chó ý khi lµm bµi v¨n thuyÕt minh. -B - Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy- học: - ổn định tổ chức. - Bài cũ: Nêu những đặc điểm về văn thuyết minh? - Giíi thiÖu bµi. - D¹y bµi míi: Hoạt động của giáo viên. Hoạt động của học sinh. Hoạt động 1: Hớng dẫn HS tìm hiểu về nh÷ng ®iÓm cÇn lu ý khi lµm v¨n thuyÕt minh H- Khi lµm bµi v¨n thuyÕt minh cÇn chó ý ®iÒu g×?. III- Nh÷ng ®iÓm cÇn chó ý khi lµm bµi v¨n thuyÕt minh: 1- CÇn ph©n biÖt v¨n thuyÕt minh víi c¸c thÓ lo¹i kh¸c: §Æc ®iÓm cña v¨n thuyÕt minh lµ tr×nh bµy một cách khách quan kiến thức về đối tợng.. H- §èi tîng trong v¨n thuyÕt minh bao gåm nh÷ng g×?. H- Ngoµi ra khi lµm bµi thuyÕt minh cÇn chó ý ®iÒu g×?. §èi tîng trong v¨n thuyÕt minh cã thÓ lµ: - Con ngời, cơ quan, đồ vật.... - Là loài động hay thực vật. - Di tÝch v¨n hãa. - Cuèn s¸ch hay. - Mét s¸ng chÕ hay mét c«ng tr×nh nghiªn cøu 2- Đối với bài văn thuyết minh không đợc bịa đặt, tởng tợng: Tức là phải trung thành, khách quan với đối tợng đợc thuyết minh. 3- §ßi hái ngêi viÕt ph¶i cã ãc quan s¸t, diÒu tra, tÝch lòy, hÖ thèng... H- Ngêi viÕt cÇn cã nh÷ng kÜ n¨ng g×? Ngêi viÕt ph¶i chøng kiÕn hoÆc nhËn biÕt, hệ thống đợc đối tợng thuyết minh.. H- H·y cho biÕt c¸c ph¬ng ph¸p thuyÕt minh thêng dïng?. H- Khi cần nêu đặc điểm, bản chất tiªu biÓu cña sù vËt, hiÖn tîng th× nªn dïng ph¬ng ph¸p chÝnh nµo? H- Khi cần nêu tác động, tác hại của sù vËt, hiÖn tîng th× nªn dïng ph¬ng ph¸p chÝnh nµo? H- Khi cÇn g©y Ên tîng cô thÓ, kh¸ch quan vÒ sù vËt, hiÖn tîng th× nªn. 4- Ngời viết phải xác định đúng đối tợng, ph¹m vi thuyÕt minh 5- Ngêi viÕt ph¶i n¾m v÷ng ph¬ng ph¸p thuyÕt minh vµ biÕt vËn dông linh ho¹t c¸c ph¬ng ph¸p Êy. Ch¼ng h¹n: - Phơng pháp định nghĩa. - Ph¬ng ph¸p liÖt kª - Ph¬ng ph¸p nªu vÝ dô - Ph¬ng ph¸p so s¸nh - Ph¬ng ph¸p dïng sè liÖu - Ph¬ng ph¸p ph©n lo¹i, ph©n tÝch.... Nªn dïng c¸c ph¬ng ph¸p nh: - Nêu định nghĩa - Gi¶i thÝch Cã thÓ dung c¸c ph¬ng ph¸p nh: - LiÖt kª - Nªu sè liÖu Cã thÓ dïng c¸c ph¬ng ph¸p:.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> dïng ph¬ng ph¸p chÝnh nµo?. - Nªu vÝ dô - Dïng sè liÖu hoÆc so s¸nh. H- §Ó bµi thuyÕt minh thªm hÊp dÉn, sinh động cần chú ý đến vấn đề gì?. 6- CÇn vËn dông, kÕt hîp c¸c kÜ n¨ng: - Kh«ng cã bµi v¨n thuyÕt minh chØ sö dông mét lo¹i ph¬ng ph¸p, mét h×nh thøc kÕt cÊu hay một phơng thức biểu đạt. - Trong bµi thuyÕt minh ngoµi ph¬ng ph¸p, hình thức biểu đạt chính cần vận dụng các phơng thức nh: Tự sự, miêu tả, biểu cảm, lập luËn..... H- Khi thuyết minh những vấn đề, sự vËt mang tÝnh khoa häc, trõu tîng cÇn dïng phÐp lËp luËn nµo? CÇn dïng c¸c phÐp lËp luËn gi¶i thÝch, chøng minh, phân tích.... để làm cho đối tợng đợc s¸ng tá, giµu søc thuyÕt phôc. Híng dÉn häc sinh häc ë nhµ: - Đọc lại các văn bản thuyết minh đã học - Nắm lại các đặc điểm của VB thuyết minh..

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Ngµy so¹n: 24 / 11 /2012 TiÕt 10. Chủ đề 2:. V¨n b¶n thuyÕt minh §Æc ®iÓm, vai trß vµ nh÷ng ®iÓm cÇn chó ý. ( TiÕp ) A- Môc tiªu cần đạt: Giúp HS nắm đợc: - Hiểu đợc vai trò, đặc điểm, vị trí của văn bản thuyết minh trong đời sống: + Là kiểu văn bản thông dụng trong mọi lĩnh vực đời sống và đợc sử dụng rộng rãi. + Văn bản thuyết minh trình bày những đặc điểm tiêu biểu của sự vật, hiên tợng. - N¾m v÷ng nh÷ng ®iÓm cÇn chó ý khi lµm bµi v¨n thuyÕt minh. - N¾m v÷ng c¸c thao t¸c khi lµm v¨n thuyÕt minh -B - Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy- học: - ổn định tổ chức. - Bài cũ: Nêu những đặc điểm về văn thuyết minh? - Giíi thiÖu bµi. - D¹y bµi míi: Hoạt động của giáo viên. Hoạt động của học sinh. Hoạt động 1: Hớng dẫn HS tìm hiểu về nh÷ng ®iÓm cÇn lu ý khi lµm v¨n thuyÕt minh H- Khi lµm bµi v¨n thuyÕt minh cÇn chó ý ®iÒu g×?. III- Nh÷ng ®iÓm cÇn chó ý khi lµm bµi v¨n thuyÕt minh: 7- Trong v¨n b¶n thuyÕt minh cÇn c¨n cø vµo hai c¬ së sau: - Sự vật, vấn đề thuyết minh mang tính chuyên ngµnh hoÆc trõu tîng. - Đối tợng của bài thuyết minh là ai, trình độ nhËn thøc nh thÕ nµo.... H- Bµi v¨n thuyÕt minh cña líp 8 kh¸c víi líp 9 ë chç nµo?. 8- Ng«n ng÷ cña v¨n b¶n thuyÕt minh ph¶i ng¾n gän, chÝnh x¸c, râ rµng... 9- Sù kh¸c nhau gi÷a v¨n b¶n thuyÕt minh cña líp 8 vµ líp 9: - Líp 8: Bµi thuyÕt minh míi dõng l¹i ë viÖc cung cấp những tri thức cơ bản về đối tợng thuyÕt minh. - Lớp 9: Bài thuyết minh cần đạt đợc những vấn đề cao hơn.. Cụ thể nh: + Trong thuyÕt minh cµn sö dông mét sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt nh: so s¸nh, Èn dô, nh©n hãa.... + Kết hợp với yếu tố tự sự để bài viết thêm sinh động.. Cho HS đọc bài tham khảo: Cây lúa. + Sö dông nhiÒu kiÓu c©u kh¸c nhau.. Hoạt động 2: Hớng dẫn cấc làm bài thuyÕt minh Cho HS đọc lại văn bản: Con trâu ở lµng quª ViÖt Nam H- Hãy xác định bố cục của văn bản?. IV- C¸ch lµm bµi v¨n thuyÕt minh:. H- Các phần đó đợc giới thiệu theo. Tr×nh tù giíi thiÖu:. 1- Më bµi: Từ đầu -> mái ấm gia đình: Giới thiệu con tr©u ë lµng quª ViÖt Nam. 2- Th©n bµi: Tiếp -> gắn liền với trâu: Nêu rõ các đặc điểm cña con tr©u. 3- KÕt bµi: Còn lại: Vai trò của trâu trong đời sống hiện đại..

<span class='text_page_counter'>(16)</span> tr×nh tù nh thÕ nµo?. - Giới thiệu đặc điểm của con trâu Việt Nam - Giíi thiÖu gi¸ trÞ søc kÐo - Tr©u g¾n bã víi ngêi n«ng d©n - Tr©u trong lÔ héi - Tr©u víi tuæi th¬.. H- Để làm đợc bài thuyết minh ta cần nh÷ng thao t¸c nµo?. -CÇn: - Quan sát kĩ lỡng, chính xác đối tợng thuyết minh, lùa chän c¸ch tr×nh bµy hîp lÝ. - Sử dụng ngôn ngữ chính xác, diễn đạt rõ rµng, m¹ch l¹c.. H- NÕu thuyÕt minh vÌ mét danh nh©n - Khi giíi thiÖu vÒ danh nh©n cÇn : Giíi thiÖu cÇn tiÕn hµnh nh thÕ nµo? tªn tuæi, quª qu¸n, sù nghiÖp.... H- NÕu thuyÕt minh vÌ mét danh th¾ng cÇn tiÕn hµnh nh thÕ nµo?. - Khi giíi thiÖu mét dnh lam th¾ng c¶nh cÇn: Giới thiệu về vị trí địa lí, các bộ phận, cảnh quan, gi¸ trÞ cña danh th¾ng trong cuéc sèng.... H- Nếu thuyết minh vè một đồ vật cần tiÕn hµnh nh thÕ nµo?. - Khi giới thiệu về một đồ vật cần: Giíi thiÖu vÒ cÊu t¹o, h×nh d¸ng, t¸c dông cña nã..... Híng dÉn häc sinh häc ë nhµ: - Đọc lại các văn bản thuyết minh đã học - Nắm lại các đặc điểm của VB thuyết minh. Ngµy so¹n: 02/ 12 /2012 TiÕt 11. Chủ đề 2:. V¨n b¶n thuyÕt minh §Æc ®iÓm, vai trß vµ nh÷ng ®iÓm cÇn chó ý. ( TiÕp ) A- Môc tiªu cần đạt: Giúp HS nắm đợc: - N¾m v÷ng nh÷ng ®iÓm cÇn chó ý khi lµm bµi v¨n thuyÕt minh. - N¾m v÷ng c¸c thao t¸c khi lµm v¨n thuyÕt minh -B - Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy- học: - ổn định tổ chức. - Bài cũ: Nêu những đặc điểm về văn thuyết minh? - Giíi thiÖu bµi. - D¹y bµi míi: Hoạt động của giáo viên. Hoạt động của học sinh. Hoạt động 1: Hớng dẫn HS tìm hiểu về nh÷ng ®iÓm cÇn lu ý khi lµm v¨n thuyÕt minh H- Khi lµm bµi v¨n thuyÕt minh cÇn chó ý ®iÒu g×?. III- Nh÷ng ®iÓm cÇn chó ý khi viÕt ®o¹n v¨n thuyÕt minh: 7- Trong v¨n b¶n thuyÕt minh cÇn c¨n cø vµo hai c¬ së sau: - Sự vật, vấn đề thuyết minh mang tính chuyên ngµnh hoÆc trõu tîng. - Đối tợng của bài thuyết minh là ai, trình độ nhËn thøc nh thÕ nµo... 8- Ng«n ng÷ cña v¨n b¶n thuyÕt minh ph¶i ng¾n gän, chÝnh x¸c, râ rµng... 9- Sù kh¸c nhau gi÷a v¨n b¶n thuyÕt minh cña líp 8 vµ líp 9:.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> H- Bµi v¨n thuyÕt minh cña líp 8 kh¸c víi líp 9 ë chç nµo?. - Líp 8: Bµi thuyÕt minh míi dõng l¹i ë viÖc cung cấp những tri thức cơ bản về đối tợng thuyÕt minh. - Lớp 9: Bài thuyết minh cần đạt đợc những vấn đề cao hơn.. Cụ thể nh: + Trong thuyÕt minh cµn sö dông mét sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt nh: so s¸nh, Èn dô, nh©n hãa.... + Kết hợp với yếu tố tự sự để bài viết thêm sinh động.. Cho HS đọc bài tham khảo: Cây lúa. + Sö dông nhiÒu kiÓu c©u kh¸c nhau.. Hoạt động 2: Hớng dẫn cấc làm bài thuyÕt minh Cho HS đọc lại văn bản: Con trâu ở lµng quª ViÖt Nam H- Hãy xác định bố cục của văn bản?. IV- C¸ch lµm bµi v¨n thuyÕt minh:. H- Các phần đó đợc giới thiệu theo tr×nh tù nh thÕ nµo?. Tr×nh tù giíi thiÖu: - Giới thiệu đặc điểm của con trâu Việt Nam - Giíi thiÖu gi¸ trÞ søc kÐo - Tr©u g¾n bã víi ngêi n«ng d©n - Tr©u trong lÔ héi - Tr©u víi tuæi th¬.. H- Để làm đợc bài thuyết minh ta cần nh÷ng thao t¸c nµo?. 1- Më bµi: Từ đầu -> mái ấm gia đình: Giới thiệu con tr©u ë lµng quª ViÖt Nam. 2- Th©n bµi: Tiếp -> gắn liền với trâu: Nêu rõ các đặc điểm cña con tr©u. 3- KÕt bµi: Còn lại: Vai trò của trâu trong đời sống hiện đại.. -CÇn: - Quan sát kĩ lỡng, chính xác đối tợng thuyết minh, lùa chän c¸ch tr×nh bµy hîp lÝ. - Sử dụng ngôn ngữ chính xác, diễn đạt rõ rµng, m¹ch l¹c.. H- NÕu thuyÕt minh vÌ mét danh nh©n - Khi giíi thiÖu vÒ danh nh©n cÇn : Giíi thiÖu cÇn tiÕn hµnh nh thÕ nµo? tªn tuæi, quª qu¸n, sù nghiÖp.... H- NÕu thuyÕt minh vÌ mét danh - Khi giíi thiÖu mét dnh lam th¾ng c¶nh cÇn: th¾ng cÇn tiÕn hµnh nh thÕ nµo? Giới thiệu về vị trí địa lí, các bộ phận, cảnh quan, gi¸ trÞ cña danh th¾ng trong cuéc sèng... H- Nếu thuyết minh vè một đồ vật cần - Khi giới thiệu về một đồ vật cần: tiÕn hµnh nh thÕ nµo? Giíi thiÖu vÒ cÊu t¹o, h×nh d¸ng, t¸c dông cña nã.... Híng dÉn häc sinh häc ë nhµ: - Đọc lại các văn bản thuyết minh đã học - Nắm lại các đặc điểm của VB thuyết minh. Ngµy so¹n: 30 / 12 /2012 TiÕt 1. Chủ đề 3:. Hệ thống hóa một số vấn đề vÒ lÞch sö v¨n häc ViÖt Nam.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> A- Mục tiêu cần đạt: Giúp HS - Nhận thức đợc những nét lớn về toàn bộ nền văn học Việt Nam có liên quan đến những nội dung đã học trong chơng trình THCS. - Hiểu hơn về những hoàn cảnh xã hội đã tạo nên nền văn học nh thế nào. - Nắm đợc các giai đọan cơ bản- các tác giả , tác phẩm tiêu biểu của mỗi giai đoạn - Gi¸o dôc lßng tù hµo vÒ lÞch sö v¨n häc d©n téc. - RÌn kÜ n¨ng xem xÐt, tiÕp thu kiÕn thøc lÞch sö v¨n häc ë d¹ng kh¸i qu¸t, tæng hîp. B - Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy- học: - ổn định tổ chức. - Giíi thiÖu bµi. - D¹y bµi míi: Hoạt động của giáo viên. Hoạt động của học sinh. Hoạt động 1: Hớng dẫn tìm hiểu khái qu¸t c¸c thµnh phÇn v¨n häc H- Nh×n mét c¸ch tæng qu¸t, nÒn v¨n häc níc ta cã mÊy thµnh phÇn?§ã lµ nh÷ng thµnh phÇn nµo? Mèi quan hÖ cña chóng?. I- C¸c thµnh phÇn cÊu t¹o cña nÒn v¨n häc ViÖt Nam: V¨n häc ViÖt Nam cã 2 thµnh phÇn chÝnh, ph¸t triÓn song song vµ lu«n cã ¶nh hëng qua l¹i s©u s¾c. §ã lµ: - V¨n häc d©n gian - V¨n häc viÕt. H- Theo em, thÕ nµo lµ v¨n häc d©n gian?. 1- V¨n häc d©n gian: - Kh¸i niÖm: Lµ nh÷ng s¸ng t¸c nghÖ thuËt truyÒn miÖng cña nh©n d©n.. H- Dòng văn học này ra đời trong thời - Nó ra đời từ thời xa xa và tiếp tục phát triển gian nµo? đến sau này. H-Vì sao văn học dân gian lại đợc gọi lµ nh÷ng s¸ng t¸c nghÖ thuËt truyÒn mÖng? H- Vì sao văn học dân gian lại đợc gọi lµ nh÷ng s¸ng t¸c nghÖ thuËt cña quÇn chóng nh©n d©n?. H- H·y kÓ tªn nh÷ng thÓ lo¹i cña VHDG mµ em biÕt? Nªu dÆc ®iÓm cña chóng?. GV bæ sung kh¾c s©u cho HS Yêu cầu HS kể tên một số tác phẩm đã học để dẫn chững cho các thể loại vừa nªu.. - §ã lµ nh÷ng t¸c ph¶m dïng ng«n tõ lêi nãi làmn chất liệu để sáng tạo những hình tợng về cuéc sèng, tr×nh diÔn, lu truyÒn b»ng miÖng nh: nãi, h¸t, kÓ, diÔn.... V×: - §ã lµ nh÷ng t¸c phÈm nghÖ thuËt cña quÇn chóng nh©n d©n, do nh©n d©n s¸ng t¸c. - §îc nh©n d©n tiÕp nhËn, sö dông, lu truyÒn Nh÷ng thÓ lo¹i VHDG: - ThÇn tho¹i: nh÷ng truyÖn kÓ vÒ sù tÝch c¸c thÇn. - TruyÒn thuyÕt: TruyÖn nãi vÒ nh÷ng sù kiÖn, nh©n vËt lÞch sö. - Cæ tÝch: Lµ truyÖn nãi vÒ mét kiÓu nh©n vËt nào đó trong cuộc sống. - Ngụ ngôn: Mợn chuyện loài vật để đa ra ngụ ý r¨n d¹y con ngêi. - Truyện cời: kể lại những cái đáng cời, gây cời trong cuộc sống. - Tôc ng÷: lµ h÷ng c©u nãi cã vÇn, ghi l¹i nh÷ng kinh nghiÖm trong cuéc sèng ND. - Câu đố: Là những lời nói nửa kín, nửa hở dùng để đố. - VÌ: lµ nh÷ng c©u chuyÖn kÓ b»ng v¨n vÇn. - Ca dao d©n ca: lµ nh÷ng c©u h¸t d©n gian- lµ những câu dùng để hát..

<span class='text_page_counter'>(19)</span> - TruyÖn th¬ d©n gian: truyÖn kÓ b»ng th¬. - Sân khấu dân gian: để diễn nh chèo, tuồng... Híng dÉn häc ë nhµ: - T×m hiÓu thªm c¸c thÓ lo¹i VHDG - N¾m v÷ng kiÕn thøc vÒ VH viÕt.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> Ngµy so¹n: 30/ 01 /2012 TiÕt 2. Chủ đề 3:. Hệ thống hóa một số vấn đề vÒ lÞch sö v¨n häc ViÖt Nam (tiÕp). A- Môc tiªu cÇn đạt: Giúp HS - Nhận thức đợc những nét lớn về toàn bộ nền văn học Việt Nam có liên quan đến những nội dung đã học trong chơng trình THCS. - Hiểu hơn về những hoàn cảnh xã hội đã tạo nên nền văn học nh thế nào. - Nắm đợc các giai đọan cơ bản- các tác giả , tác phẩm tiêu biểu của mỗi giai đoạn - Gi¸o dôc lßng tù hµo vÒ lÞch sö v¨n häc d©n téc. - RÌn kÜ n¨ng xem xÐt, tiÕp thu kiÕn thøc lÞch sö v¨n häc ë d¹ng kh¸i qu¸t, tæng hîp. B - Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy- học: - ổn định tổ chức. - Giíi thiÖu bµi. - D¹y bµi míi: Hoạt động của giáo viên. Hoạt động của học sinh. Hoạt động 1: Hớng dẫn tìm hiểu khái qu¸t c¸c thµnh phÇn v¨n häc. I- C¸c thµnh phÇn cÊu t¹o cña nÒn v¨n häc ViÖt Nam: 1- V¨n häc d©n gian:. Híng dÉn t×m hiÓu v¨n häc viÕt. H- Em hiểu đợc những gì về văn học viÕt?. 2- V¨n häc viÕt: Lµ dßng v¨n häc do nh÷ng trÝ thøc tµi hoa sáng tạo nên và ra đời bắt đầu từ thế kỉ X. H- Nh÷ng ¶nh hëng cña v¨n häc viÕt khi nó ra đời?. - Hoµn chØnh nÒn v¨n häc d©n téc vÒ thµnh phÇn cÊu t¹o. - TÝnh chÊt cña v¨n häc d©n téc phong phó, cao đẹp hơn.. H- Nªu nh÷ng thµnh phµn cÊu t¹o cña häc viÕt?. - V¨n häc ch÷ H¸n: viÕt theo ch÷ cæ Trung Quèc. - Đợc viết bằng chữ Hán- đọc theo âm Việt. Phản ánh thiên nhiên, đất nớc, tâm hồn ngời ViÖt, hiÖn thùc cuéc sèng ViÖt. H- T¹i sao v¨n häc ch÷ N«m cã tÝnh d©n téc cao h¬n v¨n häc ch÷ H¸n?. - V¨n häc ch÷ N«m: Lµ c¸ch ghi ©m tiÕng ViÖt cña ngêi ViÖt, b»ng vËt liÖu ch÷ H¸n. + Chữ Nôm ra đời từ sớm, đến thế kỉ XIII các nhµ Nho míi sö dông nã vµo s¸ng t¸c VH. + ViÕt b»ng tiÕng ViÖt, ch÷ ghi ©m b»ng tiếng mẹ đẻ => dễ hiểu. H- KÓ tªn mét sè t¸c phÈm ch÷ H¸n, chữ Nôm đã học?. - Ch÷ H¸n: Nam quèc s¬n hµ, HÞch tíng sÜ, Bình Ngô đại cáo.... - Ch÷ N«m: TruyÖn KiÒu, Chinh phô ng©m, Lôc V©n Tiªn..... H- t¹i sao khi kh¬i më dßng VH viÕt ngêi xa l¹i dïng ch÷ H¸n?. - Ngêi ViÖt cha cã thø ch÷ riªng cho VH. - Mét sè trÝ thøc ngêi ViÖt th«ng th¹o ch÷ H¸n.. Híng dÉn häc ë nhµ: - N¾m v÷ng kiÕn thøc vÒ VH viÕt.

<span class='text_page_counter'>(21)</span> - T×m hiÓu c¸c thêi k× ph¸t triÓn v¨n häc..

<span class='text_page_counter'>(22)</span> Ngµy so¹n: 02 / 02 /2012 TiÕt 3. Chủ đề 3:. Hệ thống hóa một số vấn đề vÒ lÞch sö v¨n häc ViÖt Nam (tiÕp). A- Môc tiªu cÇn đạt: Giúp HS - Nhận thức đợc những nét lớn về toàn bộ nền văn học Việt Nam có liên quan đến những nội dung đã học trong chơng trình THCS. - Hiểu hơn về những hoàn cảnh xã hội đã tạo nên nền văn học nh thế nào. - Nắm đợc các giai đọan cơ bản- các tác giả , tác phẩm tiêu biểu của mỗi giai đoạn - Gi¸o dôc lßng tù hµo vÒ lÞch sö v¨n häc d©n téc. - RÌn kÜ n¨ng xem xÐt, tiÕp thu kiÕn thøc lÞch sö v¨n häc ë d¹ng kh¸i qu¸t, tæng hîp. B - Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy- học: - ổn định tổ chức. - Giíi thiÖu bµi. - D¹y bµi míi: Hoạt động của giáo viên. Hoạt động của học sinh. Hoạt động 2: Hớng dẫn HS tìm hiểu c¸c thêi k× ph¸t triÓn VH H- Từ thế kỉ X đến thế kỉ XV nớc ta có những điều kiện thuận lợi nào để VH ph¸t triÓn?. II- C¸c thêi k× ph¸t triÓn v¨n häc: 1- Thời kì từ thế kỉ X đến hết thế kỉ XIX a- Từ thế kỉ X đến thế kỉ XV: - Giai cÊp PK ®ang cã vai trß lÞch sö tÝch cùc lãnh đạo nhân dân chống ngoại xâm: TốngNguyên- Minh - VÒ V¨n häc: §©y lµ giai ®o¹n chøng kiÕn sù ra đời văn học viết.. H- Nªu nh÷ng t¸c gi¶ vµ t¸c phÈm tiêu biểu? Chủ đề chính?. - T¸c gi¶: NguyÔn Tr·i, TrÇn Quèc TuÊn... - T¸c phÈm chÝnh: HÞch tíng sÜ, C¸o b×nh Ng«... - Chủ đề chính: Yêu nớc, chống ngoại xâm. b- Văn học thế kỉ XVI đến thế kỉ XVIII: - VÒ lÞch sö: Giai cÊp PK vÉn tån t¹i vµ ph¸t triển nhng mâu thuẫn nội tại dẫn đến khởi nghÜa n«ng d©n vµ chiÕn tranh PK triÒn miªn. - VÒ VH: §©y lµ giai ®o¹n chøng kiÕn bíc ph¸t triÓn cña VH ch÷ N«m.. H- Nêu những đặc điểm về lịch sử, v¨n häc giai ®o¹n nµy?. H- Nªu nh÷ng t¸c gi¶ vµ t¸c phÈm tiªu biÓu? H- Chủ đề chính?. H- Nêu những đặc điểm về lịch sử, v¨n häc giai ®o¹n nµy?. H- KÓ tªn nh÷ng t¸c phÈm v¨n häc tiªu biÓu?. - T¸c gi¶: NguyÔn BØnh Khiªm, NguyÔn D÷... - T¸c phÈm: TruyÒn k× m¹n lôc, H÷u c¶m.... - Chủ đề: Phê phán những tẹ lậu của XH PK, hy väng vÒ sù phôc håi cña XH, sù thèng nhÊt đất nớc c- V¨n häc nöa cuèi thÕ kØ XVIII, nöa ®Çu TK XIV: - Về lịch sử: Chế độ PK Việt Nam khủng ho¶ng trÇm träng. Phong trµo n«ng d©n k/n næ ra kh¾p n¬i. Tiªu biÓu lµ phong trµo T©y S¬n. - VÒ v¨n häc: Ph¸t triÓn rÇm ré c¶ ch÷ H¸n lÉn ch÷ N«m. - V¨n häc ch÷ H¸n cã nhiÒu thµnh tùu, nhiÒu nhÊt lµ ë thÓ chÝ, kÝ nh: Thîng kinh kÝ sù, Hoµng Lª nhÊt thèng chÝ.... - V¨n häc ch÷ N«m: cã nh÷ng kiÖt t¸c cha tõng thÊy nh: truyÖn KiÒu, Chinh phô ng©m.....

<span class='text_page_counter'>(23)</span> - NguyÔn Du: lµ mét thiªn tµi v¨n häc. H- Nh÷ng t¸c gi¶ tiªu biÓu ë giai ®o¹n - Hå Xu©n H¬ng: bµ chóa th¬ N«m..... nµy? Nổi bật là trào lu nhân đạo với 2 nội dung lớn: H- Néi dung chÝnh cña v¨n häc giai - Phª ph¸n thÕ lùc PK xÊu xa ®o¹n nµy? - §Ò cao quyÒn sèng cña con ngêi.. H- Nêu những đặc điểm về lịch sử, v¨n häc giai ®o¹n nµy?. d- V¨n häc nöa cuèi thÕ kØ XIX: - VÒ lÞch sö: Cã nhiÒu sù kiÖn : + Ph¸p x©m lîc níc ta + Cuộc chiến đấu giữ nớc của nhân dân ta.. H- KÓ tªn nh÷ng t¸c phÈm v¨n häc tiªu biÓu?. - Về văn học: VH chữ Hán và chữ Nôm đều ph¸t triÓn nhng ch÷ N«m cã phÇn s©u s¾c h¬n. - T¸c gi¶: NguyÔn §×nh ChiÓu, NguyÔn KhuyÕn, Tó X¬ng..... H- Néi dung chÝnh cña v¨n häc giai ®o¹n nµy? Híng dÉn häc ë nhµ: - N¾m v÷ng kiÕn thøc vÒ VH viÕt - T×m hiÓu c¸c thêi k× ph¸t triÓn v¨n häc.. - Chủ đề chính: + Nªu cao tinh thÇn yªu níc, chèng ngo¹i xâm, đả kích cái xấu, cái lố lăng... + Ca ngîi t×nh c¶m con ngêi..

<span class='text_page_counter'>(24)</span> Ngµy so¹n: 02 / 02 /2012 TiÕt 4. Chủ đề 3:. Hệ thống hóa một số vấn đề vÒ lÞch sö v¨n häc ViÖt Nam (tiÕp). A- Môc tiªu cÇn đạt: Giúp HS - Nhận thức đợc những nét lớn về toàn bộ nền văn học Việt Nam có liên quan đến những nội dung đã học trong chơng trình THCS. - Hiểu hơn về những hoàn cảnh xã hội đã tạo nên nền văn học nh thế nào. - Nắm đợc các giai đọan cơ bản- các tác giả , tác phẩm tiêu biểu của mỗi giai đoạn - Gi¸o dôc lßng tù hµo vÒ lÞch sö v¨n häc d©n téc. - RÌn kÜ n¨ng xem xÐt, tiÕp thu kiÕn thøc lÞch sö v¨n häc ë d¹ng kh¸i qu¸t, tæng hîp. B - Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy- học: - ổn định tổ chức. - Giíi thiÖu bµi. - D¹y bµi míi: Hoạt động của giáo viên Hoạt động 2: Hớng dẫn HS tìm hiểu c¸c thêi k× ph¸t triÓn VH H- Nªu nh÷ng ®iÒu kiÖn lÞch sö- XH ảnh hởng đến văn học?. H-T×nh h×nh v¨n hãa ë giai ®o¹n nµy nh thÕ nµo?. H-T×nh h×nh v¨n häc ë giai ®o¹n nµy nh thÕ nµo?. Hoạt động của học sinh 2- Thời kì từ đầu thế kỉ XX đến năm 1945: a- T×nh h×nh x· héi: - Cã nhiÒu m©u thu·n gay g¾t: + nh©n d©n ta > < thùc d©n Ph¸p + nhân dân ta > < chế độ PK - Phong trµo c/m gi¶i phãng d©n téc d©ng cao đặc biệt từ sau khi Đảng ra đời (1930) đến c/m th¸ng 8-1945. - Cuèi thÕ kØ XIX thùc d©n Ph¸p tiÕn hµnh khai thác thuộc địabiến nớc ta thành một nớc có chế độ thực dân 1/2 PK . b- T×nh h×nh v¨n hãa: - NÒn v¨n hãa PK cæ truyÒn bÞ nÒn v¨n hãa t sản hiện đại lấn át. - Chế độ thi cử chữ Hán bị bãi bỏ. - TÇng líp Nho sÜ trÝ thøc trô cét thêi k× trung đại nay bắt đầu đã hết thời. - TÇng líp trÝ thøc t©n häc ( T©y häc ) thay thÕ c- T×nh h×nh v¨n häc: * MÊy nÐt vÒ qu¸ tr×nh ph¸t triÓn: c1- ChÆng thø nhÊt : Hai thËp kØ ®Çu T kØ XX chia lµm 2 khu vùc: - V¨n häc hîp ph¸p: Th¬ v¨n T¶n §µ , Hå BiÓu Ch¸nh.... - V¨n häc bÊt hîp ph¸p: V¨n häc yªu níc c¸ch m¹ng: Phan Béi Ch©u, Phan Chu Trinh, NguyÔn Thîng HiÒn, Ng« §øc KÕ...... H- Trình bày những đặc điểm chính cña v¨n häc giai ®o¹n nµy?. GV cho HS tr×nh bµy nh÷ng hiÓu biÕt. c 2- ChÆng thø 2: Nh÷ng n¨m 20 cña thÕ kØ XX: Là chặng mang tính chất giao thời và đã nghiêng về phía phạm trù hiện đại: - V¨n häc bÊt hîp ph¸p: + Văn học yêu nớc theo đờng lối dân tộc, d©n chñ cò: Phan Béi Ch©u, Phan Chu Trinh... => yÕu h¬n tríc vÒ giäng ®iÖu, khÝ thÕ, chÊt bi lÊn ¸t chÊt hïng..

<span class='text_page_counter'>(25)</span> cña m×nh vµ bæ sung thªm c¸c néi dung chÝnh.. + Văn học yêu nớc theo đờng lối c/m dân téc d©n chñ míi ( v« s¶n ) b¾t ®Çu n¶y sinh víi nh÷ng t¸c phÈm cña NguyÔn ¸i Quèc nh ( Nh÷ng trß lè hay.....) - Văn học hợp pháp: Công cuộc hiện đại hóa văn học bộc lộ tơng đối rõ rệt, trong sáng tác cã sù khëi s¾c. NÒn quèc v¨n míi cã nhiÒu thµnh tùu: + TruyÖn ng¾n: Sèng chÕt mÆc bay ( Ph¹m Duy Tèn) + TruyÖn dµi: Cha con nghÜa nÆng ( Hå BiÓu Ch¸nh) + TiÓu thuyÕt: Tè T©m (Hoµng Ngäc Ph¸ch ) + Th¬ ca: T¶n §µ, TrÇn TuÊn Kh¶i... Trong sù ph¸t triÓn cña VH ViÖt Nam ë giai đoạn này ít nhiều đã có dấu hiệu phân chia khuynh híng s¸ng t¸c theo khuynh híng l·ng m¹n- hiÖn thùc.. Híng dÉn häc ë nhµ: - N¾m v÷ng kiÕn thøc vÒ VH tõ ®Çu thÕ kØ XX. - Tìm hiểu đặc điểm văn học từ đầu thế kỉ XX đến c/m T8- 1945..

<span class='text_page_counter'>(26)</span> Ngµy so¹n: 24/ 03 /2012 TiÕt 5. Chủ đề 3:. Hệ thống hóa một số vấn đề vÒ lÞch sö v¨n häc ViÖt Nam (tiÕp). A- Môc tiªu cÇn đạt: Giúp HS - Nhận thức đợc những nét lớn về toàn bộ nền văn học Việt Nam có liên quan đến những nội dung đã học trong chơng trình THCS. - Hiểu hơn về những hoàn cảnh xã hội đã tạo nên nền văn học nh thế nào. - Nắm đợc các giai đọan cơ bản- các tác giả , tác phẩm tiêu biểu của mỗi giai đoạn - Gi¸o dôc lßng tù hµo vÒ lÞch sö v¨n häc d©n téc. - RÌn kÜ n¨ng xem xÐt, tiÕp thu kiÕn thøc lÞch sö v¨n häc ë d¹ng kh¸i qu¸t, tæng hîp. B - Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy- học: - ổn định tổ chức. - Giíi thiÖu bµi. - D¹y bµi míi: Hoạt động của giáo viên. Hoạt động của học sinh. 2- Thời kì từ đầu thế kỉ XX đến năm 1945: c3- Từ đầu những năm 30 đến c/m T8: Là chặng cuối cùng hoàn tất quá trình hiện đại hãa VH ViÖt Nam vµ cã nhiÒu thµnh tùu phong phó: - V¨n häc yªu níc c/m: Næi bËt lµ Tè H÷u, Hå H- KÓ tªn mét sè t¸c gi¶ tiªu biÓu ë ChÝ Minh.... chÆng nµy? Ngoµi ra cßn cã th¬ Sãng Hång, Xu©n Thñy... - V¨n häc theo c¶m høng hiÖn thùc: Tiªu biÓu nh Vò Träng Phông, Nam Cao, NguyÔn C«ng Hoan, Ng« TÊt Tè.... - V¨n häc viÕt theo c¶m høng l·ng m¹n: Hoạt động 2: Hớng dẫn HS tìm hiểu c¸c thêi k× ph¸t triÓn VH H- Nh÷ng nÐt næi bËt cña chÆng thø ba mµ em biÕt?. H- V¨n häc theo c¶m høng l·ng m¹n + TruyÖn ng¾n l·ng m¹n: Tiªu biÓu lµ c¸c TP đã phát triển nh thế nào? cña nhãm Tù lùc v¨n ®oµn do NhÊt Linh, Kh¸i Hng, Hoµng §¹o chñ chèt + Th¬ l·ng m¹n: Næi bËt vµ cã nhiÒu thµnh tùu lµ phong trµo Th¬ Míi sau 1932. H- H·y kÓ tªn nh÷ng t¸c gi¶ lín trong Nh÷ng tªn tuæi lín nh ThÕ L÷, Lu Träng L, trµo lu th¬ Míi mÇ em biÕt? Xu©n DiÖu, Hµn M¹c Tö, Huy CËn, ChÕ Lan Viªn, NguyÔn BÝnh..... d- §Æc ®iÓm chung cña v¨n häc ViÖt Nam tõ Giúp HS nắm đợc 3 đặc điểm lớn của đầu thế kỉ XX đến tháng 8-1945: v¨n häc giai ®o¹n nµy d1: Văn học đổi mới theo hớng hiẹn đại: Đây là một yêu cầu bức thiết để văn học H- Vì sao đổi mới theo hớng hiện đại hoàn thành nhiệm vụ và chức năng của mình lµ mét yªu cÇu bøc thiÕt cña v¨n häc nh: giai ®o¹n nµy? - Đảm đơng nhiệm vụ thời đại: tham gia vào cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc. - Phù hợp với hàon cảnh VH- XH đã thay đổi. H- §æi míi VH bao gåm nh÷ng néi dung nµo?. d2- Sự đổi mới VH theo hớng hiện đại hóa diÔn ra ë mäi ph¬ng diÖn, mäi thÓ lo¹i: Néi dung gåm c¸c mÆt nh: t tëng, t×nh c¶m, c¶m xóc, t©m hån, c¸ch nghÜ.... VÝ dô: Yªu níc => th¬ng d©n = yªu níc.. H- Hình thức đợc đổi mới nh thế - Văn học đổi mới về hình thức bao gồm:.

<span class='text_page_counter'>(27)</span> nµo?. + Thay đổi chữ viết: Chủ yếu viết chữ quốc ng÷ ( ch÷ ViÖt ta ) + TruyÖn, kÝ: cã ¶nh hëng cña lèi viÕt ph¬ng Tây ( hiện đại ). + Ngôn ngữ: cá thể gắn với đời sống bình thờng.. H- Đổi mới văn học đã diễn ra nh thế nµo?. H- Văn học giai đoạn này đã phản ¸nh nh÷ng néi dung chÝnh naß?. d3- Công cuộc đổi mới văn học theo hớng hiện đại hóa là một quá trình lâu dài: - Đã đợc đặt ra từ giữa thế kỉ XIX. - Thùc hiÖn khÈn tr¬ng ®Çu thÕ kØ XX - Trải qua các chặng đờng phát triển, nó đợc hoµn tÊt trong chÆng cuèi cïng (1930-1945 ) e- Néi dung v¨n häc: - Trào lu lãng mạn: Ca ngợi tình yêu đắm say, vẻ đẹp thiên nhiên. - Trµo lu hiÖn thùc: Ph¬i bµy thùc tr¹ng bÊt c«ng, thèi n¸t cña x· héi vµ ph¶n ¸nh nçi khæ cña c¸c tÇng líp nh©n dann. - Th¬ ca c¸ch m¹ng: Nãi mét c¸ch thèng thiết, xúc động lòng yêu nớc thơng dân nồng nµn, lßng c¨m thï giÆc s©u s¸c, to¸t lªn khÝ ph¸ch hµo hïng cña c¸c chiÕn sÜ c¸ch m¹ng ®Çu thÕ kØ XX. Híng dÉn häc ë nhµ: - Nắm vững kiến thức về VH từ đầu thế kỉ XX đến T8- 1945. - Tìm hiểu đặc điểm văn học từ sau c/m T8- 1945 đến nay. TiÕt 6. Ngµy so¹n: 24 / 03/2012. Chủ đề 3:. Hệ thống hóa một số vấn đề vÒ lÞch sö v¨n häc ViÖt Nam (tiÕp). A- Môc tiªu cÇn đạt: Giúp HS - Nhận thức đợc những nét lớn về toàn bộ nền văn học Việt Nam có liên quan đến những nội dung đã học trong chơng trình THCS. - Hiểu hơn về những hoàn cảnh xã hội đã tạo nên nền văn học nh thế nào. - Nắm đợc các giai đọan cơ bản- các tác giả , tác phẩm tiêu biểu của mỗi giai đoạn - Gi¸o dôc lßng tù hµo vÒ lÞch sö v¨n häc d©n téc. - RÌn kÜ n¨ng xem xÐt, tiÕp thu kiÕn thøc lÞch sö v¨n häc ë d¹ng kh¸i qu¸t, tæng hîp. B - Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy- học: - ổn định tổ chức. - Giíi thiÖu bµi. - D¹y bµi míi: Hoạt động của giáo viên. Hoạt động của học sinh. Hoạt động 2: Hớng dẫn HS tìm hiểu c¸c thêi k× ph¸t triÓn VH H- C¸ch m¹ng th¸ng 8-1945 cã ý nghĩa nh thế nào đối với lịch sử văn häc?. 3- V¨n häc ViÖt Nam tõ sau c¸ch m¹ng T8 -1945: a- §Æc ®iÓm níc ta tõ sau c¸ch m¹ng th¸ng 81945: - Më ®Çu mét kØ nguyªn trong lÞch sö d©n téc: kỉ nguyên độc lập dân tộc và đi lên CNXH. - Më ra thêi k× míi cho VH níc ta.. H- Từ sau1945 nớc ta đã trải qua. C¸c mèc lÞch sö sau 1945:.

<span class='text_page_counter'>(28)</span> nh÷ng mèc lÞch sö quan träng nµo?. - Cuéc kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p ( 1946-1954) - Năm1954 từ hòa bình lập lại nhng đất nớc t¹m bÞ chia c¾t thµnh 2 miÒn. - Tõ n¨m 1955 miÒn B¾c x©y dùng CNXH, c¶ nớc đấu tranh để thống nhất đất nớc. - N¨m 1965: Cuéc kh¸ng chiÕn chèng MÜ réng ra c¶ níc vµ ngµy cµng quyÕt liÖt. - N¨m 1975: Sau chiÕn dÞch HCM lÞch sö, c¶ nớc thống nhất và bớc vào thời kì đổi mới, hội nhËp.. H- Trình bày những đặc điểm văn học giai ®o¹n nµy? b- Nhìn qua các chặng đờng của văn học Việt Nam từ sau cách mạng tháng 8 đến nay: b1- Gai ®o¹n 1945-1954: - V¨n häc phôc vô c¸ch m¹ng vµ kh¸ng chiÕn - Nhân vật chính là anh bộ đội Cụ Hồ, những c«ng nh©n, n«ng d©n, trÝ thøc tham gia c¸ch m¹ng. - Lùc lîng s¸ng t¸c: Nhµ th¬, nhµ v¨n, chiÕn sÜ, thî thuyÒn, c¸c t¸c gi¶ quÇn chóng.... - V¨n häc kh¸ng chiÕn ®a d¹ng nhiÒu thµnh tùu.. H- H·y kÓ tªn nh÷ng t¸c phÈm trong giai ®o¹n nµy em biÕt? Một số tác phẩm tiêu biểu đã học: - Lµng ( Kim L©n) - Th¬ Hå ChÝ Minh. - §ång chÝ ( ChÝnh H÷u) - ViÖt B¾c ( Tè H÷u ) ...... H- Trình bày những đặc điểm văn học b2- Giai đoạn 1955-1975: giai ®o¹n nµy? - VH tiÕp tôc ph¸t triÓn lín m¹nh vµ phong phó, ®a d¹ng h¬n c¸c giai ®o¹n tríc. - ở miền Bắc tập trung phản ánh ngời lao động trong công cuộc xây dựng đất nớc, ngợi ca sự đổi thay của đất nớc. - ở miền Nam: VH chủ yếu tập trung vào đề tµi ngêi lÝnh vµ cuéc kh¸ng chiÕn trêng k×, gian khổ của nhân dân ta chống lại đấe quốc MÜ x©m lîc. H- Trình bày những đặc điể mnổi bật b3- Giai đoạn từ 1975 đến nay: cña v¨n häc giai ®o¹n nµy? - VH bớc vào thời kì đổi mới. - Tình hình đất nớc với những thuận lợi, khó kh¨n th¸ch thøc. - Đề tài hậu chiến đợc đề cập rõ nét. H- Từ sau 1945 đến nay VH đã phát triÓn trªn nh÷ng ph¬ng diÖn nµo?. 3- Thành tựu của VH Việt nam từ sau c/m T81945 đến nay: VH ph¸t triÓn rùc rì trªn c¸c ph¬ng diÖn sau: - Néi dung ph¶n ¸nh - Néi dung t tëng. - ThÓ lo¹i v¨n häc. - Ng«n ng÷ s¸ng t¸c..... Híng dÉn häc ë nhµ: - Nắm vững kiến thức về VH từ đầu thế kỉ XX đến T8- 1945..

<span class='text_page_counter'>(29)</span> - Nắm vững đặc điểm văn học từ sau c/m T8- 1945 đến nay.- Chuẩn bị cho phần Truyện văn xuôi trung đại ( Chủ đề 3 ).

<span class='text_page_counter'>(30)</span> Ngµy so¹n: 01/ 04 /2012 TiÕt 1. Chủ đề 5:. Vẻ đẹp của văn xuôi trung đại qua một số tác phẩm đã học. A- Môc tiªu cÇn đạt: Giúp HS nắm đợc: - Những đặc điểm nổi bật của văn xuôi Trung đại . - Vẻ đẹp của văn xuôi trung đại qua một số văn bản đã học trong chơng trình Ngữ văn THCS. -B - Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy- học: - ổn định tổ chức. - Giíi thiÖu bµi. - D¹y bµi míi: Hoạt động của giáo viên. Hoạt động của học sinh. Hoạt động 1: Hớng dẫn HS tìm hiểu về đặc điểm của VH trung đại H- Nªu nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ VH trung đại?. I- Khái quát về Văn học Trung đại: - Văn học Trung đại đợc giới hạn từ thế kỉ X đến cuối thế kie XIX (mở đầu với tác giả NguyÔn tr·i vµ kÕt thóc víi c¸c t¸c gi¶ lín nh NguyÔn KhuyÕn vµ Tó X¬ng.) - Các tác phẩm chủ yếu đợc viết bằng văn xu«i- ch÷ H¸n.. H- Kể tên những tác phẩm Trung đại Các tác phẩm đã học: đã học trong chơng trình THCS? - ë líp 6: + Con hæ cã nghÜa + ThÇy thuèc giái cèt nhÊt ë tÊm lßng. - ë líp 9: + ChuyÖn ngêi con g¸i Nam X¬ng + ChuyÖn cò trong phñ Chóa TrÞnh. + Hoµng Lª nhÊt thèng chÝ GV giới thiệu những đặc điểm của VH Trung đại: H- Trình bày những đặc điểm của văn học Trung đại ?. 1- Đặc điểm của văn học Trung đại: - V¨n- Sö- TriÕt bÊt ph©n. - Pha tÝnh chÊt kÝ - TÝnh c¸ch cña nh©n vËt hiÖn lªn chñ yÕu qua lời kể của ngời dẫn chuyện và qua hành động, ngôn ngữ đối thoại của nhân vật. 2- Nghệ thuật của văn học Trung đại: Thờng hay sử dụng chất li kì, hoang đờng để t¹o nªn søc hÊp dÉn cho c©u chuyÖn..

<span class='text_page_counter'>(31)</span>

<span class='text_page_counter'>(32)</span>