So sanh

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Chào mừng Hội giảng Giaùo vieân Gioûi • Thaønh phoá Nha Trang • Naêm hoïc 2007 – 2008 Giaùo vieân: Leâ Vaên YÙ Ny Trường THCS Trần Quốc Toản 1.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> KÍNH CHAØO QUYÙ THAÀY COÂ &ø BAN GIAÙM KHAÛO. 2. CHAØO CAÙC EM HOÏC SINH THAÂN MEÁN !.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> KIEÅM TRA BAØI CUÕ Em có nhận xét gì về vùng đất Cà Mau qua sự quan saùt vaø mieâu taû cuûa taùc giaû?. 3.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> •“… Dòng sông Năm Căn mênh mông, nước ầm ầm đổ ra biển ngày đêm như thác, cá nước bơi hàng đàn đen trũi, nhô lên hụp xuống như người bơi ếch giữa những đầu sóng trắng.” (Sông nước Cà Mau – Đoàn Giỏi). 4.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Tieát 78 :. So saùnh. • Noäi dung cô baûn: • I. So saùnh laø gì ? •II. Caáu taïo cuûa pheùp so saùnh. 5.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Tieát 78 :. I. So saùnh laø gì ? 1. Ví duï: SGK trang 24.. 6. So saùnh.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Ví duï:. a). Treû em nhö buùp treân caønh Bieát aên nguû, bieát hoïc haønh laø ngoan. (Hoà Chí Minh). b) [...] Trông hai bên bờ, rừng đước dựng lên cao ngất như hai dãy trường thành vô tận.. (Đoàn Giỏi). c) Caâu 3 trang 24 SGK: Con Con meø meøoo vaèn vaøo tranh, to hôn caû con hoå nhöng neùt maët laïi voâ cuøng deã meán. 7. (Taï Duy Anh).

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Tieát 78 :. So saùnh. I. So saùnh laø gì ? 1. Ví duï: SGK trang 24. - Đối chiếu sự vật, sự việc này với sự vật, sự việc khác có nét tương đồng. - Làm tăng sức gợi hình, gợi cảm cho sự diễn đạt. 2. Ghi nhớ: SGK trang 24. II. Caáu taïo cuûa pheùp so saùnh: 1. Moâ hình pheùp so saùnh:. 8.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Ví duï: a). Veá A. Veá B. Treû em nhö buùp treân caønh Từ so sánh Veá A. Phöông dieän so saùnh. Veá B. b) rừng đước dựng lên cao ngất như hai dãy trường thành vô tận. Từ so sánh 9.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Điền những tập hợp từ chứa hình ảnh so sánh trong các câu đã dẫn ở phần I vào mô hình phép so sánh dưới đây. Veá A (sự vật được so saùnh). Phöông dieän so saùnh. Treû em Rừng đước. 10. dựng lên cao ngaát. Từ so sánh. Veá B (sự vật dùng để so sánh). nhö. buùp treân caønh. nhö. hai dãy trường thaønh voâ taän. • Mô hình cấu tạo đầy đủ của một phép so sánh gồm: - Vế A (nêu tên sự vật, sự việc được so sánh); - Vế B (nêu tên sự vật, sự việc dùng để so sánh với sự vật, sự việc nói ở vế A) - Từ ngữ chỉ phương diện so sánh; - Từ ngữ chỉ ý so sánh (gọi tắt là từ so sánh)..

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Tieát 78 :. So saùnh. I. So saùnh laø gì ? 1. Ví duï: SGK trang 24. - Đối chiếu sự vật, sự việc này với sự vật, sự việc khác có nét tương đồng. - Làm tăng sức gợi hình, gợi cảm cho sự diễn đạt. 2. Ghi nhớ: SGK trang 24. II. Caáu taïo cuûa pheùp so saùnh: 1. Moâ hình pheùp so saùnh: (SGK trang 24). 2. Từ so sánh: là, như là, y như, giống như, tựa như là, bao nhiêu…bấy nhiêu, …. 11.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Cấu tạo của phép so sánh trong những câu dưới đây coù gì ñaëc bieät? a). Trường Sơn: chí lớn ông cha Cửu Long: lòng mẹ bao la sóng trào. (Leâ Anh Xuaân). b) Như tre mọc thẳng, con người không chịu khuất. (Thép Mới). Thaûo luaän nhoùm:. Nhoùm 1+2 : Ñieàn ví duï a vaøo moâ hình pheùp so saùnh vaø ruùt ra nhaän xeùt? Nhoùm 3+4 : Ñieàn ví duï b vaøo moâ hình pheùp so saùnh vaø ruùt ra nhaän xeùt?. 12.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Veá A (sự vật được so saùnh). Từ so sánh. Veá B (sự vật dùng để so saùnh). Trường Sơn. chí lớn ông cha. Cửu Long. loøng meï bao la soùng traøo. con người khoâng chòu khuaát. 13. Phöông dieän so saùnh. Nhö. tre moïc thaúng. • Trong thực tế mô hình cấu tạo nói trên có thể biến đổi ít nhieàu: - Các từ ngữ chỉ phương diện so sánh và chỉ ý so sánh có thể được lược bớt.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Tieát 78 :. So saùnh. I. So saùnh laø gì ? 1. Ví duï: SGK trang 24. - Đối chiếu sự vật, sự việc này với sự vật, sự việc khác có nét tương đồng. - Làm tăng sức gợi hình, gợi cảm cho sự diễn đạt. 2. Ghi nhớ: SGK trang 24. II. Caáu taïo cuûa pheùp so saùnh: 1. Moâ hình pheùp so saùnh: (SGK trang 24). 2. Từ so sánh: là, như là, y như, giống như, tựa như là, bao nhiêu…bấy nhiêu, … 3. Lưu ý: Trong thực tế, mô hình phép so sánh có thể: a) Thiếu phương diện so sánh, từ so sánh. b) Đảo từ so sánh và vế B lên trước vế A. 4. Ghi nhớ: SGK trang 25.. 14.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> THAÛO LUAÄN NHOÙM (Baøi taäâp 1 / trang 24 – 25 SGK). Nhóm 1: Tìm ví dụ sánh đồng loại: so sánh người với người. Nhóm 2: Tìm ví dụ sánh đồng loại: so sánh vật với vật. Nhóm 3: Tìm ví dụ sánh khác loại: so sánh vật với người. Nhóm 4: Tìm ví dụ sánh khác loại: so sánh cái cụ thể với cái trừu tượng? 15.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Tieát 78 :. So saùnh. I. So saùnh laø gì ? II. Caáu taïo cuûa pheùp so saùnh: III. Luyeän taäp: 1. Baøi taäp 1 / trang 24-25 SGK: a) So sánh đồng loại: - So sánh người với người: Thaày thuoác nhö meï hieàn. - So sánh vật với vật: Soâng ngoøi, keânh raïch buûa giaêng chi chít nhö maïng nheän... b) So sánh khác loại: - So sánh vật với người: Cá nước bơi hàng đàn đen trũi nhô lên hụp xuống như người bơi ếch giữa những đầu sóng trắng. - So sánh cái cụ thể với cái trừu tượng: Sự nghiệp của chúng ta giống như rừng cây đương lên, đầy nhựa sống và ngày càng lớn mạnh nhanh chóng. 16.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> Tieát 78 :. So saùnh. I. So saùnh laø gì ? II. Caáu taïo cuûa pheùp so saùnh: III. Luyeän taäp: 1. Baøi taäp 1 / trang 24-25 SGK: 2. Baøi taäp 2 / trang 25 SGK: - Khoûe nhö ...voi / huøm / traâu. - Ñen nhö ...than / coät nhaø chaùy / cuû tam thaát. - Trắng như ...bông / trứng gà bóc / tuyết. - Cao nhö ... nuùi / caây saøo / seáu.. 17.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> THAÛO LUAÄN NHOÙM (Baøi taäâp 3 / trang 25 SGK). Nhóm 1 + 2: Tìm những câu văn có sử dụng phép so sánh trong văn bản “Bài học đường đời đầu tiên” (Tô Hoài) ?. Nhóm 3 + 4: Tìm những câu văn có sử dụng phép so sánh trong văn bản “Sông nước Cà Mau” (Đoàn Giỏi)?. 18.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> Tieát 78 :. So saùnh. III. Luyeän taäp: 3. Baøi taäp 3 / trang 25 SGK: a) Những câu văn có sử dụng phép so sánh trong văn bản “Bài học đường đời đầu tiên” (Tô Hoài): - Những ngọn cỏ gẫy rạp, y như có nhát dao vừa lia qua. - Hai cái răng đen nhánh lúc nào cũng nhai ngoàm ngoạp như hai lưỡi lieàm maùy laøm vieäc. - Cái chàng dế Choắt, người gầy gò và dài lêu nghêu như một gã nghieän thuoác phieän. - Đã thanh niên rồi mà cánh chỉ ngắn củn đến giữa lưng, hở cả mạn sườn như người cởi trần mặc áo gi-lê. - Đến khi định thần lại, chị mới trợn tròn mắt, giương cánh lên, như sắp đánh nhau. - Mỏ Cốc như cái dùi sắt, chọc xuyên cả đất.. 19.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> Tieát 78 :. So saùnh. III. Luyeän taäp: 3. Baøi taäp 3 / trang 25 SGK: b) Những câu văn có sử dụng phép so sánh trong văn bản “Sông nước Cà Mau” (Đoàn Giỏi): - Càng đổ gần về hướng mũi Cà Mau thì sông ngòi, kênh rạch càng buûa giaêng chi chít nhö maïng nheän. - [...] Ở đó tụ tập không biết cơ man nào là bọ mắt, đen như hạt vừng, chúng cứ bay theo thuyền từng bầy như những đám mây nhỏ [...] - [...] Cá nước bơi hàng đàn đen trũi nhô lên, hụp xuống như người bơi ếch giữa những đầu sóng trắng. - [...] Trông hai bên bờ, rừng đước dựng lên cao ngất như hai dãy trường thành vô tận. - Những ngôi nhà bè ban đêm ánh đèn măng-sông chiếu rực trên mặt nước như những khu phố nổi.. 20.

<span class='text_page_counter'>(21)</span> Bài tập trắc nghiệm: Khoanh tròn ý trả lời đúng nhất. 1. Câu nào sau đây định nghĩa đúng cho biện pháp nghệ thuaät so saùnh? A. Gọi tên sự vật hiện tượng này bằng tên sự vật hiện tượng khác dựa trên mối quan hệ tương đồng. B. Gọi tên sự vật hiện tượng bằng tên một sự vật hiện tượng khác có quan hệ toàn thể – bộ phận. C. Đối chiếu sự vật hiện tượng này với sự vật hiện tượng khác có nét tương đồng. D. Gọi tên hoặc tả con vật, đồ vật bằng những từ dùng để tả hoặc nói về con người. 21.

<span class='text_page_counter'>(22)</span> Bài tập trắc nghiệm: Khoanh tròn ý trả lời đúng nhất. 2. Dòng nào thể hiện cấu trúc của phép so sánh đúng trình tự và đầy đủ nhất? A. Sự vật được so sánh, từ so sánh, sự vật so sánh; B. Từ so sánh, sự vật so sánh, phương diện so sánh. C. Sự vật được so sánh, phương diện so sánh, từ so sánh, sự vật so saùnh; D. Sự vật được so sánh, phương diện so sánh, sự vật so sánh.. 22.

<span class='text_page_counter'>(23)</span> Bài tập trắc nghiệm: Khoanh tròn ý trả lời đúng nhất.. 3. Trong caâu vaên sau coù bao nhieâu pheùp so saùnh? “Gọi là kênh Bọ Mắt vì ở đó tụ tập không biết cơ man nào là bọ mắt, đen như hạt vừng, chúng cứ bay theo thuyền từng bầy như những đám mây nhỏ, ta bị nó đốt vào da thịt chỗ nào là chỗ đó ngứa ngáy nổi mẫn đỏ tấy lên.” A.. 23. 1. B. 2. C. 3. D. 4.

<span class='text_page_counter'>(24)</span> Trò chơi ô chữ 1 ? 2 ? 3 ? 4 ? 5 ? 6 ? 7 ? 8 ? Hàng dọc. Trong moâ hình caáu taïo pheùp so saùnh, veá T Ư Ơ N nào nêu tên sự vật, sự việc được so sánh?. G B So saùnh coù G Ơ taùc duïng laøm tăng sức gợi hình, ... cho L Ư Ơ sự diễn đạt. N Hai sự vật hoặc sự việc H A so sánh được với nhau vì giữa chúng có nét gì? V Trong thực tế, các từ Cn soH ngữ chỉ phương diệ saùnh vaø chæ yù so saùnh coù theå nhö theá naøo?. Đ Ô I C H I Ê U. Moät pheùp so saùnh ngaén goïn N nhaá Gt thường có maáy yeáu toá?. Ô N Vế B còn được C A goï Mi laø veá gì? o đầy đủ của B CaáƠu taïT moät pheùp so saùnh Ư goàm maáy yeáu toá? Hãy điền từ thích hợp vào chỗ trống Atrong câu thơ sau (để taïo moät pheùp so  saùN nh) : “Tieáng suoái trong ... tieáng haùt.

<span class='text_page_counter'>(25)</span> DAËN DOØ : •- Học ghi nhớ trang 25-26 SGK. •- Laøm baøi taäp 4 trang 26 SGK. •- Soạn bài “Quan sát, tưởng tượng, so sánh và nhận xét trong vaên mieâu taû” – trang 27-28 SGK: •+ Đọc 3 đoạn văn trong bài. •+ Trả lời các câu hỏi trang 28 SGK.. 25.

<span class='text_page_counter'>(26)</span> CAÛM ÔN VAØø KÍNH CHUÙC QUÝ THẦY CÔ SỨC KHOẺ. 26. CHUÙC CAÙC EM HOÏC SINH HOÏC GIOÛI.

<span class='text_page_counter'>(27)</span>