Nghiên cứu ảnh hưởng của môi trường nuôi cấy đến sự sinh trưởng và phát triển của giống nấm trân châu agrocybe aegerital tại thành phố đà nẵng

ĈҤI HӐ&Ĉ¬1
ҸNG
75Ѭ
Ӡ1*Ĉ
ҤI HӐ&6Ѭ3+
ҤM
KHOA SINH ±0Ð,75Ѭ
ӠNG

BÙI THӎNGӐC TUYӂN

NGHIÊN CӬU Ҧ1++Ѭ
ӢNG CӪ$0Ð,75Ѭ
ӠNG
NI CҨ<Ĉ
ӂN SӴ 6,1+75Ѭ
ӢNG VÀ PHÁT
TRIӆN CӪA GIӔNG NҨM TRÂN CHÂU

( AGROCYBE AEGERITAL)
TҤI THÀNH PHӔ Ĉ¬1
ҸNG

KHĨA LUҰN TӔT NGHIӊP

Ĉj1
ҹng ±1ăP


ĈҤI HӐ&Ĉ¬1
ҸNG

75Ѭ
Ӡ1*Ĉ
ҤI HӐ&6Ѭ3+
ҤM
KHOA SINH ±0Ð,75Ѭ
ӠNG

BÙI THӎNGӐC TUYӂN

NGHIÊN CӬU Ҧ1++Ѭ
ӢNG CӪ$0Ð,75Ѭ
ӠNG
NI CҨ<Ĉ
ӂN SӴ 6,1+75Ѭ
ӢNG VÀ PHÁT
TRIӆN CӪA GIӔNG NҨM TRÂN CHÂU

( AGROCYBE AEGERITAL)
TҤI THÀNH PHӔ Ĉ¬1
ҸNG

Chuyên QJjQK6Ѭ3+
ҤM SINH

1*Ѭ
ӠI +ѬӞNG DҮN:

ThS. NGUYӈN THӎBÍCH HҴNG

Ĉj1

ҹng ±1ăP


/Ӡ,&$0Ĉ2$1

7{L[LQFDPÿRDQÿk\OjF{QJWUuQKQJ
ӭu cӫ
a riêng tôi.
Các sӕliӋ
u, kӃ
t quҧtrong luұ
QYăQOjWUXQJWK
ӵFYjFKѭDW
ӯQJÿѭ
ӧc ai công bӕ
trong bҩ
t kǤcơng trình nào khác.

Tác giҧkhóa luұn

Bùi ThӏNgӑc TuyӃ
n


/Ӡ,&
Ҧ0Ѫ1

7URQJWKӡLJLDQWKӵFKLӋQÿӅWjLNKyD

WuQKFӫDJLiRYLrQKѭӟQJGүQYjÿѭӧFSK

em

ÿmFyPӝWTXiWUuQKQJKLrQFӭXWuPKLӇ

WjL.ӃWTXҧWKXÿ
ѭӧFNK{QJFKӍGRQӛOӵFFӫDFiQ
em PjFzQFyVӵJL
TXêWKҫ\F{JLDÿuQKYjFiFEҥQ

ĈһFELӋW
em xin Ej\WӓOzQJ
ELӃWѫQVkXVҳFÿӃ
n cô 1JX\͍Q7K͓%tFK
ÿm

WұQWuQKKѭӟQJGүQFKRHPVXӕWWKӡLJLD

(P[LQFKkQWKҫQFҧPѫQTXêWKҫ\F{W
- 0{LWUѭӡQJWUѭ

+ӑF6ѭ3KҥPĈj1ҹQJÿmWұQWuQKGҥ\EҧR

ÿLӅXNLӋQOjPYLӋFWURQJSKzQJWKtQJKL

&XӕLFQJHP[LQFKkQ
thành FҧPѫQJLDÿuQKEҥQEqÿ
WURQJTXiWUuQKWKӵFKLӋQNKyDOXұQ

ĈjQҹQJWKiQJQ

%L7Kӏ1JӑF7X\ӃQ


MӨC LӨC
LӠ,&$0Ĉ2$1
.......................................................................................................3
LӠI CҦ0Ѫ1
.............................................................................................................4
DANH MӨC BҦNG ...................................................................................................8
DANH MӨC CÁC HÌNH VӀĈ
ӖTHӎ
.....................................................................9
MӢĈҪU .....................................................................................................................1
1. TÍNH CҨP THIӂT CӪA ĈӄTÀI .........................................................................1
2. MӨ&7,Ç8Ĉ
ӄTÀI................................................................................................2
é1*+Ƭ$.+2$+
ӐC VÀ THӴC TIӈN CӪ$Ĉ
ӄTÀI .....................................2
éQJKƭDNKRDK
ӑ
c .............................................................................................2
éQJKƭDWK
ӵc tiӉ
n ..............................................................................................2
&+ѬѪ1*
. TӘNG QUAN TÀI LIӊU .....................................................................3
1.1.GIӞI THIӊU VӄNҨM TRÂN CHÂU. ...............................................................3
1.1.1 Khái quát chung .............................................................................................3
Ĉ

һ
FÿL
Ӈ
m sinh hӑc. ........................................................................................3
Ĉ
һ
FÿL
Ӈ
m hình thái. .......................................................................................4
1.1.4. Chu trình sӕ
ng. ..............................................................................................4
1.1.5. Nhӳng yӃ
u tӕҧ
QKKѭ
ӣQJÿ
Ӄ
n sӵVLQKWUѭ
ӣng và phát triӇ
n cӫa nҩ
m trân
châu. ........................................................................................................................5
1.2. GIÁ TRӎ',1+'Ѭ
ӤNG VÀ GIÁ TRӎ'Ѭ
ӦC LIӊU. ......................................8
1.2.1. Giá trӏGLQKGѭ
ӥng .........................................................................................8
1.2.2. Giỏ trG
c li
u. ...........................................................................................9

7ẻ1++ẻ1+1*+,ầ1&81075ặ1&+ặ8
NAM..........................................................................................................................10
1.31
c ngoi. .................................................................................................10
7URQJQ
c ..................................................................................................11
1.4. PHN LP VÀ NHÂN GIӔNG NҨM TRÂN CHÂU. ...................................13
6ѫÿ
ӗquy trình nhân giӕng. ........................................................................13
1.4.2. Giӕng nҩ
m. ..................................................................................................13


1.4.3. Cҩ
Sÿ
ӝgiӕng. ..............................................................................................14
0{LWUѭ
ӡng nhân giӕng nҩ
m........................................................................16
1.4.5&iFKOjPP{LWUѭ
ӡng nhân giӕ
ng và cách phân lұ
p nҩ
m tӯquҧthӇ
. ..........17
1.5. NGUYÊN LIӊU TRӖNG NҨM........................................................................19
5ѫPU
ҥ
. ........................................................................................................19
0QFѭD

.......................................................................................................19
1.5.4. Cỏc lo
i phgia . .........................................................................................20
&+1*
. ,7
1*9ơ3+1*3+ẩ31*+,ầ1&
U. .......................22
2.1. ,7
NG NGHIấN CU. ..........................................................................22
2.2. NӜI DUNG NGHIÊN CӬU. .............................................................................22
2.3. Ĉӎ
$Ĉ,
ӆM, PHҤM VI VÀ THӠI GIAN NGHIÊN CӬU. ...............................22
2.3.1. Ĉӏ
DÿL
Ӈ
m và phҥ
m vi nghiên cӭu thí nghiӋ
m. .............................................22
2.3.2. Phҥ
m vi nghiên cӭu. ....................................................................................22
2.3.3. Thӡi gian nghiên cӭu. .................................................................................22
3+ѬѪ1*3+È31*+,Ç1&
ӬU......................................................................23
3KѭѫQJSKiSNK
ҧ
o sát phân lұ
p và nhân giӕ
ng nҩ
m trân châu. ...............23

2.4.2. Tìm hiӇ
u thu thұ
p thơng tin. ........................................................................30
3KѭѫQJSKiSÿiQKJLiV
ӵphát triӇ
n cӫa hӋsӧi. ..........................................30
2.4.4 3KѭѫQJSKiS[
ӱlý sӕliӋ
u. ...........................................................................31
&+ѬѪ1*
. KӂT QUҦVÀ BIӊN LUҰN ..............................................................32
3.1. NGHIÊN CӬU SӴҦ1++Ѭ
ӢNG CӪ$0Ð,75Ѭ
Ӡ1*Ĉ
ӂN QUÁ TRÌNH
PHÂN LҰP GIӔNG GӔC. .......................................................................................32
3.2. NGHIÊN CӬU SӴҦ1++Ѭ
ӢNG CӪ$0Ð,75Ѭ
Ӡ1*Ĉ
ӂN QUÁ TRÌNH
NHÂN GIӔNG CҨP I. .............................................................................................34
3.3. NGHIÊN CӬU SӴҦ1++Ѭ
ӢNG CӪ$0Ð,75Ѭ
Ӡ1*Ĉ
ӂN QUÁ TRÌNH
NHÂN GIӔNG CҨP II. ............................................................................................37
3.4. TRӖNG THӰ NGHIӊM....................................................................................41
3.5. SӴPHÁT TRIӆN QUҦTHӆCӪA NҨM TRÂN CHÂU. ...............................44
3.6 HIӊU SUҨT SINH HӐC CӪA NҨM TRÂN CHÂU. ......................................45

KӂT LUҰN VÀ KIӂN NGHӎ
...................................................................................47
A. KӂT LUҰN. .........................................................................................................47
B. KIӂN NGHӎ
..........................................................................................................47
TÀI LIӊU THAM KHҦO .........................................................................................48
PHӨLӨC HÌNH ҦNH .............................................................................................52


'$1+0
Ө&%
Ҧ1*
SӕhiӋ
u

Tên bҧng

bҧ
ng
1.1

Thành phҫ
n vitamin và khoáng tӕYLOѭ
ӧng trong 100g nҩ
m
trân châu.

Trang

8

1.2

Thành phҫ
QGLQKGѭ
ӥng cӫ
a nҩ
m trân châu WѭѫLYjQ
ҩ
m trân
9
châu khô.

1.3

Thành phҫ
n hӳXFѫF
ӫDUѫPU
ҥ(g/100g mү
u khô).

19

1.4

Thành phҫ
n dinh Gѭ
ӥQJWURQJPQFѭD
.

20

1.5

Thành phҫ
QGLQKGѭ
ӥng trong cám.

20

1.6

Nӗ
QJÿ
ӝmӝ
t sӕdҥ
ng muӕ
i khống cҫ
n cho nҩ
m trӗng .

21

3.1

ChiӅ
u dài trung bình cӫa hӋsӧi nҩ
m ӣFiF P{L
ӡng

WUѭ
32
nhân giӕng gӕ
c.

3.2

ChiӅ
u dài trung bình cӫa hӋsӧi nҩ
m ӣcác môi WUѭ
ӡng nhân
giӕng cҩ
p I.

35

3.3

ChiӅ
u dài trung bình cӫa hӋsӧi nҩ
m ӣFiFP{LWUѭ
ӡng nhân
38
giӕng cҩ
p II.

3.4

ChiӅ
u dài trung bình cӫ

a hӋsӧi nҩ
m ӣFiFP{LWUѭ
ӡng trӗ
ng
41
thӱnghiӋ
m.

3.5
3.6

1ăQJ
ҩ
t trung
VX bình cӫa nҩ
m trân châu trên các mơi
WUѭ
ӡng.

45

Chi phí sҧ
n xuҩ
t nҩ
m trân FKkXWUrQNJFѫFK
ҩ
t khô.
46

'$1+0
Ө&&È&+Ỵ1+9
ӀĈ
Ӗ
7+
ӎ
SӕhiӋ
u

Tên bҧ
ng

bҧ
ng

Trang

1.1

Hình thái nҩ
m trân châu.

4

1.2

4X\WUuQKQKkQJLӕQJQҩP
.

13

2.1

Quy trình nhân giӕ
ng cҩ
p 2.

29

2.2

6ѫÿ
ӗquy trình ni trӗng nҩ
m trân châu (Agrocybe
aegerital).

30

3.1

BiӇ
u diӉ
n chiӅ
u dài cӫa hӋsӧL WUrQ FiF
ӡng nhânP{L WUѭ
33
giӕng gӕ
c

3.2

TӕFÿ
ӝlan cӫa hӋsӧi nҩ
PWUrQFiFP{LWUѭ
ӡng nuôi cҩ
y sau
34
15 ngày.

3.3

BiӇ
u diӉ
n chiӅ
u dài cӫa hӋsӧi trên FiF P{L
ӡng nhân
WUѭ
35
giӕng cҩ
p I.

3.4

TӕFÿ
ӝlan cӫa hӋsӧi nҩ
PWUrQFiFP{LWUѭ
ӡng nhân giӕng
37
cҩ
p I sau 15 ngày.

3.5

BiӇ
u diӉ
n chiӅ
u dài cӫa hӋsӧL WUrQ FiF
ӡng nhânP{L WUѭ
38
giӕng cҩ
p II.

3.6

Giӕ
ng cҩ
p II sau 30 ngày cҩ
y.

3.7

BiӇ
u diӉ
n chiӅ
u dài cӫa hӋsӧi WUrQFiFP{LWUѭ
ӡng trӗng sau
42
18 ngày.

3.8

Trӗ
ng thӱnghiӋ
m sau 20 ngày.

44

3.9

Nҩ
m trӗ
ng thӱnghiӋ
m.

45

40


1

0Ӣ
ĈҪ8
1. TÍNH CҨP THIӂT CӪA ĈӄTÀI
1Jj\QD\[XKѭ
ӟng sӱdө
ng các thҧ
RGѭ
ӧFWKLrQQKLrQÿ
ӇtrӏbӋ

QKÿmWU
ӣnên
phәbiӃ
n, viӋ
c tìm kiӃ
m nhӳng khҧQăQJFK
ӳa trӏtӯ các loҥ
i thҧ
RGѭ
ӧFÿmÿѭ
ӧc tiӃ
n

hành ӣnhiӅ
XQѫLWUrQWK
Ӄgiӟi: Nhұ
t Bҧ
n, Trung QuӕFĈjL/RDQ0DO
/DQ«Y
ӟi sӵtiӃ
n bӝ cӫa khoa hӑc kӻthuұ
t hiӋ
Qÿ
ҥ
LFK~QJWDÿm
biӃ
Wÿѭ
ӧc nhiӅ
u
tác dөng mӟi cӫ

a các loҥ
i thҧ
RGѭ
ӧc, biӃ
t cách sӱ dө
ng và tҥ
o ra nguӗn cung cҩ
p
cho mình chӭkhơng cịn trơng chӡvào tӵnhiên nӳD7URQJÿyQ
ҩ
PăQOjÿ
ӕ
LWѭ
ӧng
nghiên cӭu cӫa nhiӅ
u quӕ
c gia.
Nҩ
P ăQ
ҥ
i Oj
thӵc phҭ
OR
m giàu chҩ
W GLQK
ӥng, chӭ
Gѭ
a nhiӅ
u protein và các
DFLGDPLQWURQJÿyFyQKL

Ӆ
u loҥ
i khơng thay thӃÿѭ
ӧFNK{QJJk\[ѫY
ӳDÿ
ӝng mҥ
ch

YjNK{QJOjPWăQJKjPOѭ
ӧQJFKROHVWHUROWURQJ
Ӆ
u loҥ
i thӏ
Wÿ
ӝng vұ
PiXQK
t,
nҩ
m cịn chӭa nhiӅ
u loҥ
i vitamin và các chҩ
t kháng sinh. Do vұ
y, nҩ
P ÿѭ
ӧc xem
QKѭOjP
ӝ
t loҥ
L³UDXV
ҥ

FK´Yj³WK
ӏ
t sҥ
FK´ÿѭ
ӧc sӱdөng rӝ
ng rãi trong bӳDăQF
ӫ
a
FRQQJѭ
ӡi [11].
Nҩ
PăQYjQ
ҩ
PGQJOjPGѭ
ӧc liӋ
u là nhӳng loҥ
i nҩ
m có sҹ
n trong tӵnhiên.

Tuy nhiên bên cҥ
nh các nҩ
m có giá trӏGLQKGѭ
ӥQJFDRFyKѭѫQJ
vӏWKѫPQJRQK
һ
c

có giá trӏsӱdө
ng chӳa bӋ

nh, bӗi bәsӭc khoҿ
, trong rӯng hoһ
FQJRjLFiQKÿ
ӗng cịn
khơng ít có các lồi nҩ
Pÿ
ӝc, có thӇgây ngӝÿӝ
c chӃ
WQJѭ
ӡi. Chính vì vұ
y tӯlâu
trên thӃgiӟLÿm[X
ҩ
t hiӋ
n nghӅtrӗ
ng nҩ
m vӟi các giӕng nҩ
Pÿmÿѭ
ӧc chӑn lӑ
Fÿ
Ӈ
vӯDÿ
ҧ
m bҧ
o an tồn, vӯa có nҩ
m chҩ
WOѭ
ӧng cao, lҥ
i vӯa có thӇsҧ
n xuҩ

Wÿѭ
ӧc ӣ
quy mơ lӟn [12].
Ngày nay, ngồi bӕ
n loҥ
i nҩ
m phәbiӃ
n là nҩ
m sị, linh chi, nҩ
m rѫP
mӝ
c nKƭ
WKuQJѭ
ӡLWLrXGQJÿDQJKѭ
ӟng tӟi nhӳng loҥ
i nҩ
m cao cҩ
p có giá trӏdinh Gѭ
ӥng và
WtQKGѭ
ӧc liӋ
XFDRQKѭQ
ҩ
m kim châm, nҩ
m hѭѫQJQ
ҩ
m ÿùi gà, nҩ
m trân châu .«

7URQJÿySK

ҧ
i kӇÿӃ
n nҩ
m trân châu là mӝt loҥ
i nҩ
PăQFyY
ӏngӑ
Wÿ
ұ
PÿjQJRQ
ÿ
һ
c biӋ
t nҩ
PFyPLWKѫPK
ҩ
p dү
Q1yFyKjPOѭ
ӧQJGLQKGѭ
ӥng cao, thành phҫ
n

GLQKGѭ
ӥng gӗm protein, chҩ
t béo, carbohydrat và nhiӅ
u loҥ
i khoáng chҩ
WNKiFQK
calci và phosphor. Bên cҥ
QKÿyQ

ҩ
m trân châu FNJQJFyGѭ
ӧc tính cao, có khҧQăQJ

NKiQJÿѭ
ӧc nhiӅ
u loҥ
i virus, kháng khuҭ
QQKѭVWDSK\ORFRFFXV


2

khuҭ
n khác, có tính miӉ
n dӏ
FKFDRYjQJăQQJ
ӯa các khӕ
LXXQJWKѭW
ӹlӋvӅkhҧ
QăQJFK
ӕQJÿѭ
ӧc bӋ
QKXQJWKѭWUrQ
>@Ĉ
һ
c biӋ
WNKLăQQ
ҩ
PWKѭ

ӡng xun
thì chӳDÿѭ
ӧc các bӋ
nh buӗ
n nơn, nhӭFÿ
ҫ
XJL~SÿL
Ӆ
u hịa huyӃ
WiS«>
].
Tuy nhiên viӋ
c sҧ
n xuҩ
t giӕng, ni trӗng và sӱdөng nҩ
m trân châu ӣViӋ
t

1DPFKѭDSK
әbiӃ
QGRQJѭ
ӡLWLrXGQJFKѭDFyWKyLT
ӱdөng nҩ
PăQFyWt
Gѭ
ӧc liӋ
u cao trong bӳDăQK
ҵ
ng ngày. Vì vұ
y viӋ

c tҥ
o ra sҧ
n phҭ
m nҩ
m trân châu
phәbiӃ
n trên thӏWUѭ
ӡng là vҩ
Qÿ
ӅhӃ
t sӭc quan trӑng. MuӕQOjPÿѭ
ӧFÿL
Ӆ
XÿyF
ҫ
n
làm chӫÿѭ
ӧc nguӗn giӕQJFNJQJQKѭF{QJQJK
Ӌni trӗng loҥ
i nҩ
m này.
Xuҩ
t phát tӯnhӳng tình hình thӵc tӃtrên, chúng tôi tiӃ
n hành ÿӅtài: ³
Nghiên cͱu ̫
QKͧ
K˱
ng cͯD P{L
ͥng nuôi
WU˱

c̭
\
͇
nÿs͹VLQK
ͧng WU˱
và phát
tri͋
n cͯa gi͙ng ṋm trân châu (Agrocybe aegerital) t̩L 73
̽
ng´
Ĉj
ÿӇtҥ
Qo ra

nhiӅ
u giӕQJ Fyҩ
QăQJ
t và phҭ
m chҩ
VX
t tӕt phө
c vөcho mөF ÿtFK
Ӈ
n nghӅ
SKiW WU
trӗng nҩ
m, nâng cao thu nhұ
Sÿ
ӡi sӕ
QJFKRQJѭ

ӡLGkQYjÿDG
ҥ
ng hóa các sҧ
n phҭ
m
nҩ
Pÿѭ
ӧc sҧ
n xuҩ
t ӣViӋ
t Nam.
2. MӨ&7,Ç8Ĉ
ӄTÀI
;iFÿ
ӏ
QKÿѭ
ӧF P{LWUѭ
ӡng thích hӧp cho q trình phân lұ
p và nhân giӕ
ng
nҩ
m trân châu (Agrocybe aegerital) tҥ
LĈj1
ҹ
ng.
é1*+Ƭ$.+2$+
ӐC VÀ THӴC TIӈN CӪ$Ĉ
ӄTÀI
éQJKƭDNKRDKӑF
Cung cҩ

p quy trình nhân giӕng nҩ
m trân châu (Agrocybe aegerital) phù hӧp
vӟi khí hұ
u tҥ
Lÿ
ӏ
DSKѭѫQJ
éQJKƭDWKӵFWLӉQ
Chӫÿ
ӝQJÿѭ
ӧc nguӗ
n giӕng nҩ
m trân châu (Agrocybe aegerital) tҥ
i khu vӵc
miӅ
n Trung Tây Nguyên.
Tҥ
o tiӅ
Qÿ
Ӆcho viӋ
c trӗ
ng nҩ
m trân châu (Agrocybe aegerital) có chҩ
WOѭ
ӧng
FDRYjQăQJVX
ҩ
t tӕt mӝ
t FiFKÿ
ҥ

i trà.


3

&+ѬѪ1*
1

7Ә1*48$17¬,/,
ӊ8

1.1.GIӞI THIӊU VӄNҨM TRÂN CHÂU.
1.1.1 Khái quát chung.
Nҩ
m trân châu (Agrocybe aegerital) là mӝt loҥ
i nҩ
P ăQ
ӏFy
ngӑW
ұ
Y
P
ÿ ÿj
JLzQYjÿ
һ
c biӋ
t nҩ
PFyPLWKѫPK
ҩ
p dү

n. Theo kӃ
t quҧphân tích nҩ
m trân châu
có giá trӏGLQKGѭ
ӥng cao. Ngồi ra nҩ
m trân châu FzQFyGѭ
ӧc tính cao [1].
Theo nhiӅ
u kӃ
t quҧnghiên cӭu cӫa các chuyên gia trên thӃgiӟi chӭng minh

nҩ
m trân châu NKiQJ
ӧc nhiӅ
ÿѭ
u loҥ
i virus, kháng khuҭ
Q QKѭ VWDSK\O
coliform và các vi khuҭ
n khác, có tính miӉ
n dӏ
FKFDRYjQJăQQJ
ӯa các khӕi u, ung

WKѭW
ӹlӋvӅkhҧQăQJFK
ӕQJÿѭ
ӧc bӋ
QKXQJWKѭWUrQ

[2]Ĉ
һ
c biӋ
WNKLăQ
ҩ
m
WKѭ
ӡng xun thì chӳDӧ
ÿѭ
c các bӋ
nh buӗn nơn, nhӭF
ҫ
u,ÿJL~S
Ӆ
u hịa
ÿL
huyӃ
t
iS«
[2].

Nҩ
m trân châu có thӇbҧ
o quҧ
QWѭѫL
ӣnhiӋ
Wÿ
ӝ10-120&NpRGjLWURQ
Ӄ
n7

ngày mà chҩ
WOѭ
ӧng nҩ
PWKD\ÿ
әLNK{QJÿiQJN
Ӈ
.
1.1.2ĈһFÿLӇPVLQKK
ӑF
.
Tên gӑ
i: Nҩ
m trân châu, nҩ
m trà tân, nҩ
m cây trà, nҩ
m cây dѭѫQJ
Tên khoa hӑ
c: Agrocybe aegerital .
Phân loҥ
i khoa hӑc:
Giӟi (kingdom)

: Fungi

Ngành (divison)

: Basidiomycota

Lӟp (Class)

: Basidiomycetes

Bӝ(Order)

: Agaricales

Hӑ(Family)

: Bolbitiaceae

Chi (genus)

: Agrocybe

Loài

: Aegerita

Nҩ
m trân châu (Agrocybe aegerita) thѭӡng mӑc ӣSKtD QDP
ӟc Mӻ
, ӣ
Qѭ
Mexico, Ý và Trung Quӕ
c. Chúng sӕng hoҥ
LVLQKWKѭ
ӡng mӑc trên cӓ, phân lá mө
c

4

và trên gӛ[3],[20]. QuҧthӇnҩ
m ӣdҥ
QJ WiQ Fѫӱ
TXDQ
dҥ
ng phiӃ
n VLQK
vӟi
E
ÿ
ҧ
m bào tӱdҥ
ng chùy.
1.1Ĉ
һ
FÿL
Ӈ
m hình thái.
Nҩ
m trân châu có 2 phҫ
n rõ rӋ
t gӗP PNJ
ҩ
m và
Q thân nҩ
m. Tùy thuӝ
c vào
giӕ

ng, nҩ
m trân châu có thӇmӑ
c thành cөm hoһ
c mӑc riêng rӁtӯng cây nҩ
m. Nҩ
m
có màu nâu vàng hoһ
c trҳ
ng. 0NJ
ҩ
PFyÿѭ
Q
ӡng kính khoҧ
ng 2-FP
ҩ
m
PNJQ
khi

cịn non có hình nӱa bán cҫ
u có màu nâu nhҥ
WNKLJLjKuQKÿƭD
Ӈ
n màu vàng
nâu. Trên mһ
WPNJQ
ҩ
m có lӟp nhҫ
y, NKLPNJQ
ҩ

Pÿm[zHUDWKuU
ҩ
t mӓng manh dӉbӏ
KѭK
ӓng, ErQGѭ
ӟLPNJQ
ҩ
PFyPjQJEDRGѭ
ӟi phiӃ
n nҩ
m) [3]. Khi già, màng bao
giӳa các phiӃ
n nҩ
m bӏrách, các bào tӱphóng ra tӯphiӃ
n nҩ
PFyPjXQkXÿ
ұ
m, hình
elip hay dҥ
ng trӭng, kích WKѭ
ӟc tӯ8.5 - 10.5 x 5 ±6 micromet. Thân nҩ
m có màu
trҳ
ng hoһ
FKѫLQkXGjL
- 10cm, rҩ
t giòn và dӉgãy. 'ѭ
ӟi chân nҩ
m là rӉnҩ
m .Thӏ

t
nҩ
m có màu trҳ
ng [20].

Hình 1.1: Hình thái ṋm trân châu. (nguӗn internet)
1.1.4. Chu WUuQKVӕQJ
.
Giӕ
QJQKѭFiFOR
ҥ
i nҩ
m lӟn khác, chu trình sӕng cӫ
a nҩ
m trân châu FNJQJE
ҳ
t
ÿ
ҫ
u tӯFiFÿ
ҧ
m bào tӱPjXQkXÿ
ұ
P&iFÿ
ҧ
m bào tӱÿѭ
ӧc sinh ra tӯcác phiӃ
n nҩ
m
gӑ

LOjÿ
ҧ
PEDVLGXP
Ĉ
ҧ
Pÿѭ
ӧc tҥ
o thành tӯÿҫ
u ngӑn sӧi nҩ
m, tӃbào này phӗ
ng
to lên và bên trong có hai nhân riêng lҿsau nhұ
p thành mӝt. Quá trình này gӑ
i là thө
tinh. Nhân thөtinh sӁphân chia thành 4 nhân con, mӛi nhân sӁÿѭ
ӧFÿ
ҭ
y vào mӝ
t


5

cái gai nhӓÿӇtҥ
RWKjQKÿ
ҧ
m bào tӱ[3].
Ĉҧ
m bào tӱkhi gһ
SÿL

Ӆ
u kiӋ
n thuұ
n lӧi sӁnҧ
y mҫ
m và mӑc ra sӧi nҩ
PĈ
ҫ
u
tiên là các khuҭ
QW\VѫF
ҩ
p (primary mycelium), sau phӕi hӧp vӟi nhau thành khuҭ
n

ty thӭcҩ
p (secondary mycelium) có bӝnhiӉ
m sҳ
c thӇQ6DXÿyFiFN
ҭ
n ty này
kéo dài ra và liên kӃ
WGj\ÿ
һ
c tҥ
o thành quҧthӇ
. QuҧthӇnày lҥ
i sinh bào tӱtiӃ
p tө
c

chu trình sӕng mӟi cӫ
a nó [20].

1.1.51KӳQJ\ӃXWӕҧQKKѭӣQJÿӃQVӵVLQK
trân châu.

7URQJ TXi ӣ
WUuQK
ng và phát triӇ
VLQK
n, nҩ
P ăQ
WUѭQyL FKXQJ
trân
FNJ

châu nói riêng khơng nhӳng chӏ
uҧ
QKKѭ
ӣng cӫa các nhân tӕErQWURQJQKѭ
ӗ
n
carbon, nguӗQÿ
ҥ
m, nguӗn khống, vitamin mà cịn chi phӕi bӣi các tác nhân bên

ngồi nhѭnhiӋ
W
ӝ
,ÿ

ҭ
Pӝ
ÿ
Fѫ
ҩ
t,FK
ÿӝҭ
P NK{QJ NKtӝS+
thơng
iQK
thống. Mӛ
i loҥ
i có nhӳng ngѭӥng tӕi thiӇ
u, tӕLÿDYjWKtFKK
ӧp nhҩ
t.
a. Ngu͛
n Carbon.
Trong tӵnhiên nҩ
m mӑc trên các loҥ
i phӃthҧ
i có nguӗn gӕc thӵc vұ
t giàu

cenllulose, nҩ
m có khҧQăQJ SKkQ
ӫy mҥ
nh cácKhӧp chҩ
t hӳX Fѫ Pj FiF Y

khác ít có khҧQăQJSKkQK
ӫy hay phân hӫ\NK{QJKRjQWRjQĈD
ӕnҩ
PăQOj
sinh
vұ
t dӏGѭ
ӥng nên nҩ
m cҫ
Qÿѭ
ӧc cung cҩ
p cacbon. Nguӗn carbon thích hӧp cho sӧi

nҩ
m phát triӇ
n gӗm các monosaccharide, oligosaccharide và pRO\VDFFKDULG
ÿѭ
ӡng glucose, saccharose, galactose, tinh bӝt, cellulose. NӗQJÿ
ӝÿѭ
ӡng thích hӧp
cho sӧi nҩ
PVLQKWUѭ
ӣng khoҧ
ng 2% [26]. Nҩ
PFNJQJFyWK
Ӈsӱdөng carbon không
phҧ
i là cacboK\GUDWHQKѭ
ethanol, glycerin [32]. Ӣ JLDLÿR
ҥ

n mҫ
m quҧthӇ
, sӵWăQJ
WUѭ
ӣng phөthuӝc nhiӅ
u vào nguӗ
Q GLQK
ӥng carbon.
Gѭ Theo kӃ
t quҧnghiên cӭu
nҩ
PVLQKWUѭ
ӣQJWUrQÿѭ
ӡng hӛn hӧp tӕ
WKѫQÿѭ
ӡQJÿѫQ>
24]. Nguӗn hydratcacbon
rҩ
t cҫ
n thiӃ
t cho quá trình sinh trѭӣng cӫa nҩ
PăQÿ
ӕ
i vӟi các loҥ
Lÿ
ѭӡQJÿѫQJL
ҧ
n
nhѭ: D-glucose, fructose, D-mDQWRVH«WKuQ
ҩ

m có thӇsӱdөng trӵc tiӃ
Sÿ
ѭӧFĈ
ӕ
i
vӟi các chҩ
t có kích thѭӟc phân tӱlӟn nhѭchҩ
W[ѫFK
ҩ
t bӝ
t,« thì nҩ
m sӱdө
ng hӋ
enzym phân giҧ
L
Ӈsӱ
ÿ dө
QJ
ӕi vӟ
Ĉ
i nҩ
m trân châu, là loҥ
i nҩ
m sӕ
ng hoҥ
i sinh,
thѭӡng mӑ
c trên cӓ
, phân lá mө
c và trên gӛ

, nên chúng tôi sӱdөng nguӗ
n carbon


6

cho nҩ
m là các nguӗ
n nguyên liӋ
u chính giàu celluloza nhѭ: mùn cѭa cao su, UѫP
vӓhҥ
t bông [20].
b. Ngu͛
QQLW˯ÿ
̩
m).
Ĉk\FNJQJOjQJX
ӗn dinh dѭӥng không thӇthiӃ
Xÿ
ѭӧFÿ
ӕi vӟi nuôi trӗ
ng nҩ
m
ăQ
chúng sӱdө
ng nguӗ
n carERQYjQLWѫW
ӯÿyW
ҥ
o ra acid amin, protein, enzym là

thành phҫ
n chính cӫ
a tӃEjRÿ
ӕi vӟi nҩ
m trân châu trong tӵnhiên mӑc nhiӅ
u trên
phân lá mө
c, nên khi nuôi trӗ
ng cҫ
QFK~êÿ
Ӄ
n hàm lѭӧQJÿ
ҥ
m [20].
c. Ngu͛n khoáng.
&NJQJU
ҩ
t cҫ
n thiӃ
t cho nҩ
PWURQJTXiWUuQKWUDRÿ
әi chҩ
WFNJQJQK
ѭtham gia
vào thành phҫ
n cҩ
u tҥ
o tӃbào. Các nguyên tӕkhoáng cҫ
n thiӃ
t cho nҩ

m nhѭ: K,
&D&X3«
Phosphat tham gia trong các thành phҫ
n cҩ
u tҥ
o acid nucleic và các chҩ
t tҥ
o
QăQJO
ѭӧng (ATP), nӃ
u thiӃ
u chúng sӁӭc chӃquá trình phát triӇ
n cӫ
a nҩ
m.
Kali tham gia sӵthҭ
m thҩ
u và giӳnѭӟc cӫa tӃbào. Mg cҫ
n thiӃ
t cho sӵbiӃ
n
dѭӥng cӫa các chҩ
Wÿ
ѭӡng. Ngoài ra, các nguyên tӕvi lѭӧng khác nhѭ: Mo, Bo, Fe

FNJQJU
ҩ
t cҫ
n thiӃ
t trong viӋ

c hoҥ
t hóa các enzym, tәng hӧSYLWDPLQYjW
ә
i chҩ
t
cӫa nҩ
m [20].
d. Ngu͛
n Vitamin.
Vitamin là nhân tӕgiúp nҩ
m phát triӇ
Qÿ
һ
c biӋ
t là vitamin B1, nӃ
u thiӃ
u quá
WUuQKWUDRÿ
ә
i glucid sӁngѭng trӋ
.
e. Y͇
u t͙nhi͏
Wÿ
͡.
NhiӋ
tÿ
ӝҧ
nh hѭӣQJÿ
Ӄ

n sӵphát triӇ
n cӫ
a hӋsӧi và quҧthӇnҩ
m. Yêu cҫ
u vӅ
nhiӋ
tÿ
ӝÿӕ
i vӟi mӛi loҥ
i nҩ
m là NKiFQKDXĈ
ӕi vӟi nҩ
m trân châu, nhiӋ
Wÿ
ӝpha sӧi
thích hӧp tӯ25-280 C, nhiӋ
Wÿ
ӝra quҧthӇtӯ20-280 C, thích hӧp nhҩ
t 20-250 C [21].
f. Y͇
u t͙ÿ
̱͡
m.
Ĉӝҭ
m trong nuôi trӗ
ng nҩ
m cҫ
n phҧ
i lѭu ý. NӃ
Xÿ

ӝҭ
m cao, nhҩ
t là trong giá
thӇsӁOjPFKRWѫQ
ҩ
m bӏchӃ
t, nӃ
Xÿ
ӝҭ
m thҩ
p làm cho nҩ
m kém phát triӇ
n, cây nҩ
m
gҫ
y gị, chóng nӣFKyQJJLj
Ĉ
ӕi vӟi nҩ
m trân châu ÿӝҭ
m giá thӇthích hӧp nhҩ
t
là 60- ÿ
ӝҭ
m khơng khí là 80-90% [20].


7

g. Y͇
u t͙pH.

ĈӝpH cӫ
a môi trѭӡng giá thӇnuôi trӗng ҧ
nh hѭӣng rҩ
t nhiӅ
Xÿ
Ӄ
n sinh trѭӣng
và phát triӇ
n cӫ
a nҩ
m, nhҩ
WOjJLDLÿR
ҥ
n hình thành quҧthӇ
. pH acid làm sӧi mӑc

chұ
m, thѭa, quҧthӇbiӃ
n dҥ
ng, nӃ
u pH kiӅ
P OjP
ӑc Wѫ
chұ
m hoһ
Pc ngӯQJ WăQJ
trѭӣng, quҧthӇbӏchai và khơng phát triӇ
Qÿ
ѭӧFĈ
ӕ

i vӟi nҩ
m trân châu pH thích
hӧp nhҩ
t tӯ6-8 [20].
h. Y͇
u t͙ánh sáng.
7URQJҥ
JLDL
Q VLQK
ӣQJ
ÿR WUѭ
GLQK
ӥng nҩ
mGѭ
gҫ
Q QKѭҫ
NK{QJ
n ánh sáng, F
ánh sáng q mҥ
nh có thӇkìm hãm sӵVLQK
ӣng WUѭ
cӫa sӧi nҩ
m. [27] Trong giai
ÿR
ҥ
n ra quҧthӇcҫ
n ánh sáng khuӃ
ch tán. Ánh sáng kích thích sӵhình thành nө
nҩ
m, giúp quҧthӇphát triӇ

n bình thѭӡQJĈ
ӕi vӟi nҩ
m trân châu, ánh sáng thích
hӧp nhҩ
t ”OX[
[3][20].
iĈ
͡thống khí.
Nҩ
m là loҥ
i hiӃ
u khí, nên q trình phát triӇ
n rҩ
t cҫ
n sӵthơng thống, oxy rҩ
t
cҫ
n cho sӵhô hҩ
p và phát triӇ
n cӫ
a nҩ
m, nhҩ
t là nҩ
m trân châu*LDLÿR
ҥ
n phát triӇ
n
sӧi cҫ
n thơng thống nhiӅ
XJLDLÿR

ҥ
n ra quҧthӇcҫ
n thơng thống vӯa phҧ
i [20].
Theo tài liӋ
u tham khҧ
o cӫa Võ NguyӉ
n Thanh Thҧ
o ±Khҧ
o sát các thành
phҫ
QGLQKGѭ
ӥng cҫ
n thiӃ
t cho nҩ
m trân châu (Agrocybe aegerita) QKѭVDX
[22]:
+ Nguӗ
Qÿ
ҥ
m hӳXFѫ4XDWKtQJKL
Ӌ
m vӅsӵtích luӻsinh khӕ
i cӫa sӧi nҩ
m trân
châu WUrQP{LWUѭ
ӡng có nӗ
QJÿ
ӝcao nҩ
m men và pepton khác nhau tӯ0.0% - 0.5%

thì nӗ
QJ
ӝÿ
ÿ
ҥ
m hӳX Fѫӧ
WKtFK
p nhҩ
W
Ӄ
nÿ
sӵK
phát triӇ
n cӫ
a sӧi nҩ
m trân châu
là 0.2%
+ NguӗQÿ
ҥ
PY{Fѫÿ
ҥ
m ure có nӗQJÿ
ӝthích hӧp nhҩ
Wÿ
ӕ
i vӟi nҩ
m trân châu
là 0.1%.
+ Nguӗn KCl: Thích hӧp nhҩ
t vӟi nҩ

m trân châu có nӗQJÿ
ӝKCl : 0.5%.
+ Nguӗn phosphor (tính theo Na2HPO4 ), nӗQJÿ
ӝphosphor thích hӧp nhҩ
Wÿ
ӕ
i
vӟi nҩ
m trân châu là 0.3% và 0.1%.
+ Nguӗn MgS04 : nӗ
QJÿ
ӝMg thích hӧp nhҩ
Wÿ
ӕi vӟi nҩ
m trân châu là: 0.2%.
+ Nguӗ
n Vitamin tӯcám bҳ
p và cám gҥ
o: nӗQJÿ
ӝnguӗ
n vitamin tӯcám gҥ
o
và cám bҳ
p thích hӧp nhҩ
t là: 8%.


8

1.2. GIÁ TRӎ',1+'Ѭ

ӤNG VÀ GIÁ TRӎ'ѬӦC LIӊU.
1.*LiWUӏGLQKGѭӥQJ
Theo kӃ
t quҧnghiên cӭu và phân tích thành phҫ
n cӫa các nhà khoa hӑ
c vӅ
GLQKGѭ
ӥng trên thӃgiӟi thì nҩ
m trân châu có giá trӏGLQKGѭ
ӥng cao, cung cҩ
p 15
calo trên mӛi 100g nҩ
m.
Thành phҫ
n nҩ
m chӫyӃ
u là cacbohydrat, cӭmӛi 100g nҩ
m thì chӭDÿ
Ӄ
n 5,2g
cacbohydrat; QJRjLUDOjJÿ
ҥ
m; 81,33mg axit amin và 0,2g chҩ
t béo tӵdo rҩ
t tӕ
t
cho sӭc khӓe [30]7URQJÿyQ
ҩ
m trân châu cung cҩ
Sÿ

ҫ
\ÿ
ӫ8 loҥ
i acid amin thiӃ
t
yӃ
XPjFѫWK
ӇFRQQJѭ
ӡi không thӇtӵtәng hӧSÿѭ
ӧFÿ
һ
c biӋ
t là KjPOѭ
ӧng lyzin
cao, chiӃ
Pÿ
Ӄ
n 1,75% trӑ
QJOѭ
ӧng nҩ
m [23],[34].
Ĉӗ
ng thӡi trong thành phҫ
n cӫa nҩ
PFNJQJU
ҩ
t giàu vitamin và các khoáng chҩ
t

cҫ

n thiӃ
t FKR Ӈ
Fѫ
QKѭ
WKQLDFLQ SDQWRWKHQLF
ҩ
m), phosphor FDQ[
(33mg/100g nҩ
m) [18].
B̫
ng 1.1: Thành ph̯n vitamin và khoáng t͙YLO˱
ͫng trong 100g
ṋm trân châu [18].
Vitamin
'ѭ
ӥng chҩt
Vitamin D

Khoáng chҩt

+jPOѭ
ӧng/100g
ȝJ

'ѭ
ӥng chҩt

Hàm Oѭ
ӧng/100g

Natri

3mg

Vitamin B1

0,07mg

Kali

230mg

Vitamin B2

0,12mg

Canxi

4mg

Vitamin B6

0,05mg

Magie

10mg

Niacin

5,1mg

Phosphor

66mg

Folate

ȝJ

KӁ
m

0,5mg

Biotin

ȝJ

Ĉӗng

0,11mg
0,06mg

Vitamin B5

1,25mg

Mangan

-

-

Selen

ȝJ

B̫
ng 1.2: Thành ph̯QGLQKG˱
ͩng cͯa ṋm trân châu W˱˯L
và ṋm trân châu Tân khô [20].


9

Chҩ
t dinh dѭӥng

Ĉ97 Hàm lѭӧng nҩm tѭѫL Hàm lѭӧng nҩm khô

Protein

%

39.09

25.33

Gluxid

%

24.54

15.73

Chҩ
t béo

%

3.51

1.26

Chҩ
W[ѫ

%

12.17

11.63

18 Acid amin

%

22.85

Canxi

mg/kg

151.94

Sҳ
t

mg/kg

29.69

Vitamin B1

mg/kg

126

Vitamin B2

mg/kg

80.52

Vitamin PP

mg/kg

164

234.93

69.96

1.*LiWUӏGѭӧFOLӋX
.
Nhӡnguӗ
QGѭ
ӥng chҩ
t dӗi dào mà nҩ
m trân châu không chӍgiúp bӗi bәnâng
cao sӭc khӓ
e mӝ
t cách tồn diӋ
QWăQJFѭ
ӡng hӋmiӉ
n dӏ
ch mà cịn có khҧQăQJK
ӛ
trӧFѫWK
ӇtӵÿL
Ӆ
u chӍ
nh, khҳ
c phөc nhiӅ
u thӇbӋ
QKWKѭ
ӡng gһ

SQKѭ
tim mҥ
ch, gan,
huyӃ
t áp, bӋ
QK[ѭѫQJNK
ӟS«
[18].
Theo các kӃ
t quҧnghiên cӭX Fy
ӧc cӫ
ÿѭ
a các chuyên gia y tӃthӃgiӟi cho
thҩ
y, lồi nҩ
m này chӭa thành phҫ
Q PDQJ
ӧc tínhGѭ
cao. Nҩ
m giúp kháng virut,
kháng khuҭ
n, chӕng viêm và dӏӭng gây ra bӣi các loҥ
i vi khuҭ
n có hҥ
L QKѭ

VWDSK\ORFRFFXVFROLIRUP«Ĉ
ӗng thӡi nҩ
m trân châu kháng cҧkhӕLXXQJWKѭ
ӟi

tӹlӋNKiQJXWKjQKF{QJOrQÿ
Ӄ
n 87%) nhӡkhҧQăQJ
ӭc chӃsӵphát triӇ
n tӃbào ung
WKѭ iF
[30]. Mӝ
WtQK
t nghiên cӭu ӣTrung Quӕc chӭng minh: Sӱdө
ng nѭӟc chiӃ
t
xuҩ
t tӯquҧthӇnҩ
m trân châu có khҧQăQJNuPKmPP
ҥ
nh sӵphát triӇ
n cӫa tӃbào

khӕ
i u dòng Hela, SW480,SGC- 7901, MGC 80-3, BGC ±823, HL-WURQJFѫ
Ӈ
con ngѭӡi và u ác tính S-180 ӣchuӝ
t [34].
Ngồi tác dөQJGѭ
ӧc lý, dùng nҩ
m trân châu WKѭ
ӡng xuyên trong khҭ
u phҫ
QăQ

hҵ
ng ngày còn giúp lӧi tiӇ
XÿL
Ӆ
u hòa huyӃ
WiSJL~SăQQJRQQ
ӫsâu, tӯÿyQkQJ
cao sӭc khӓe và hҥ
n chӃcác thӇbӋ
QKWKѭ
ӡng gһ
SQKѭÿDXÿ
ҫ
u, buӗn nơn, hoa mҳ
t,
chóng mһ
W«[16], [33].


10

1.3. 7ẻ1+ +ẻ1+ 1*+,ầ1 &8 10 75ặ1 &+ặ8 7
9,71$0

+LQ QD\ QJKӅ WUӗQJ QҩP ÿDQJ SKiW WU

9LӋW 1DP
nҩP
7URQJ
trân châu là ÿy

Oj ORҥL QҩP TXê
QJ Yӏ
KLӃP
WKѫ

QJRQUҩWJLjXFiFDF
id amin, các viWDPLQYjNKRiQJFKҩW/j

OLӋXFDRQrQJҫQÿk\UҩWÿѭӧFѭDFKXӝQ
trên

QKLӅXNKtDFҥQKNKiFQKDX
. 7URQJWѭѫQJODLNK{QJ[DWKu

WURQJQKӳQJORҥLQҩPFyYӏWKӃOӟQWURQ
LQҩPăQKLӋQFy
[20].
11ѭӟFQJRjL
.

Nghiên cӭu và sҧ
n xuҩ
t nҩ
PăQWUrQWK
Ӄgiӟi ngày càng phát triӇ
n mҥ
QKYjÿm
trӣthành ngành công nghiӋ
p thӵc thө
. NhiӅ

XQѭ
ӟc tiên tiӃ
n trên thӃgiӟi rҩ
t chú ý
ÿ
Ӄ
n viӋ
c nghiên cӭu, lai tҥ
o, tuyӇ
n chӑ
n các giӕng nҩ
m có giá trӏGLQKGѭ
ӥQJGѭ
ӧc
hӑ
c, giá trӏkinh tӃFDRÿ
ӇÿѭDYjRV
ҧ
n xuҩ
t. Các loҥ
i hình sҧ
n xuҩ
t và chӫng loҥ
i sҧ
n
phҭ
m nҩ
PQJj\FjQJÿDG
ҥ
ng .

Các nhà khoa hӑ
FÿmQJKLrQF
ӭu tҥ
o ra nhӳng chӫ
QJÿ
ӝt biӃ
n ít bào tӱnhҵ
m

hҥ
n chӃҧ
QK
ӣng
Kѭ
cӫa bào tӱnҩ
PӃ
nÿsӭc khӓe con ngѭӡi. Bҵ
QJ SKѭѫQJ S
chiӃ
u xҥÿm
tҥ
o ra chӫ
QJÿ
ӝt biӃ
n không bào tӱӣnҩ
m hѭѫQJ
Lentinus edodes) và
nҩ
m trân châu (Agrocybe cylindracea) [28]. SӕQѭ
ӟc trӗng nҩ

m phát triӇ
n vӟi tӕ
Fÿ
ӝ

QKDQKQăPWRjQWK
Ӄgiӟi chӍcó 1Qѭ
ӟc sҧ
n xuҩ
t nҩ
PăQÿ
Ӄ
QQăPÿ
WUrQQѭ
ӟc [4].
Trung QuӕFOjQѭ
ӟc sҧ
n xuҩ
t nhiӅ
u loҥ
i nҩ
m nhҩ
t thӃgiӟi cҧvӅsӕOѭ
ӧng và chҩ
t
Oѭ
ӧQJQăP7UXQJ4
uӕ
c sҧ
n xuҩ

Wÿѭ
ӧc 17.5 triӋ
u tҩ
QWURQJÿyQ
ҩ
m kim châm
1.177.962 tҩ
n, nҩ
m trân châu 232.868 tҩ
n, nҩ
m ÿL Jj
tҩ
n,
nҩ
m sị
4.145.662 tҩ
Q  «

ҥ
t doanh
ÿthu 90 tӹNDT, xuҩ
t khҭ
u nҩ
m cӫa Trung Quӕ
c ÿҥ
t
KѫQ
1.42 tӹ86'QăP
Ӎ
nh Phúc 7

KiӃ
n tӹlӋxuҩ
t khҭ
u nҩ
P ăQ
Ӄ
m FKL
30% kim
ngҥ
ch xuҩ
t khҭ
u nông sҧ
n. HiӋ
n nay, Trung Quӕc ÿm GQJ
ӻthuұ
W
N³NKX
ҭ
n thҧ
o
hӑ
F´
Ӈtrӗ
ÿng nҩ
P QJKƭD
ӓÿ
Oj
Ӈlàm nguyên
GQJ
liӋ

u trӗ
F ng thay cho nguӗ
n
nguyên liӋ
X NKiF PQ
E{QJ
FѭD
UѫP

ӕc nә
i tiӃ
ng +jQ
vӟi nҩ
m linh
4Xchi
(Ganoderma lucidum), xuҩ
t khҭ
X KjQJ
triӋ
uWUăP
USD, Nhұ
t Bҧ
n có nghӅtrӗ
ng
nҩ
m truyӅ
n thӕ
ng là nҩ
m hѭѫQJ
(Lentinula edodes) mӛ

LQăPÿ
ҥ
t gҫ
n mӝt triӋ
u tҩ
n.