Ngu van 8

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Tuaàn: 3 Tieát: 9. TỨC NƯỚC VỠ BỜ. Trích “Tắt đèn” – Ngô Tất Tố. 1. Muïc tieâu: Giuùp HS 1.1. Kiến thức: - HS biết: Đọc- hiểu một đoạn trích trong tác phẩm truyện hiện đại.Thấy được bút pháp hiện thực trong nghệ thuật viết truyện của nhà văn Ngô Tất Tố. Nắm cột truyện, , nhân vật, sự kiện trong đoạn trích, giá trị hiện thực và nhân đạo, thành công của nhà văn trong việc tạo tình huống truyện. - HS hiểu được cảnh ngộ cơ cực của người nông dân trong xã hội tàn ác, bất nhân dưới chế độ cũ; thấy được sức phản kháng mãnh liệt, tiềm tàng trong những người nông dân hiền lành và quy luật của cuộc sống: có áp bức có đấu tranh. 1.2. Kó naêng: - Toùm taét vaên baûn truyeän. - Vận dụng kiến thức về sự kết hợp các phương thức biểu đạt trong văn bản tự sự để phân tích tác phẩm tự sự viết theo khuynh hướng hiện thực 1.3. Thái độ: - Giáo dục HS căm ghét bộ mặt của bọn quan lại PK, thương cảm với nỗi đau của người nông dân. - GDKNS: Viết sáng tạo về số phận người nông dân. 2. Troïng taâm: - Tóm tắt truyện, diễn biến tâm lí của chị Dậu qua đoạn trích. 3 Chuaån bò: GV: Baûng phuï ghi BT cuûng coá+ tranh minh hoïa. HS: Đọc văn bản, tóm tắt, Soạn bài “ Tức nước vỡ bờ” theo câu hỏi SGK + Nhaân vaät cai leä, Nhaân vaät chò Daäu. 4. Tieán trình: 4.1. Ổn định tổ chức và kiểm diện: 4.2. Kieåm tra mieäng: Caâu hoûi kieåm tra baøi cuõ: Câu1: Ý nào không nói lên Nt đặc sắc của đoạn trích “Trong lòng mẹ”? (2đ ) A. Giàu chất trữ tình. B. Mieâu taû tính chaát ñaëc saùc. ©. Sử dụng NT châm biếm. D. Dùng hình ảnh so sánh độc đáo. Câu 2: Diễn biến tâm trạng bé Hồng khi ở trong lòng mẹ . ( 6 đ ) -> Hoàng caûm thaáy meï khoâng coøm coõi, xaùc xô, göông maët vaãn töôi saùng, ñoâi maét trong… Caûm giaùc aám aùp môn man khaép da thòt, hôi quaàn aùo, hôi thô meï thôm tho. Cảm giác vui sướng, rạo rực những lời cay nghiệt của bà cô vừa qua như bị dìm đi giữa dòng cảm xúc miên man aáy. Câu hỏi kiểm tra bài mới: Câu 3: Văn bản “ Tức nước vỡ bờ” gồm có những nhân vật nào, ai là nhân vật chính? ( 2đ) -> Chị Dậu, anh Dậu, cai lệ, người nhà lí trưởng… Nhân vật chính : chị Dậu. 4.3. Giảng bài mới: GV treo chaân dung Ngoâ Taát Toá leân baûng. Tắt đèn là tác phẩm tiêu biểu trong sự nghiệp văn học của Ngô Tất Tố là 1 trong những tác phẩm tiêu biểu nhất của trào lưu văn học hiện thực trước CM. có thể nói Tắt đèn là bức tranh thu nhỏ của nông thôn VN trước CM đồng thời cũng là bản án đanh thép đối với trật tự XH tàn bạo, ăn thịt người. Để hiểu rõ hơn về ND của tác phẩm lúc này chúng ta sẽ đi vào đoạn trích Tức nước vỡ bờ trong tác phẩm Tắt đèn..

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Hoạt động của giáo viên và học sinh * Hoạt động 1: - Giáo viên hướng dẫn học sinh đọc, giáo viên gọi học sinh đọc. Giáo vieân nhaän xeùt. - Dựa vào chú thích em hãy nêu sơ lược về tác giả và tác phẩm. * Hoạt động 2: HS quan sát tranh - Trong nhà chị Dậu có những ai? + Anh Dậu, chị Dậu, mấy đứa con. - Sức khỏe của anh thế nào? Con của các anh như thế nào? + Anh đang ốm, con của anh chị đang đói. - Tại sao người nhà Lí Trưởng lại tấn công nhắm vào anh Dậu? + Anh đang bị bọn cai lệ tróc tiền sưu cho đứa em đã chết. - Em haõy phaân tích nhaân vaät teân Cai Leä. Em coù nhaän xeùt gì veà tính caùch của nhân vật và sự miêu tả của tác giả? - Tên Cai Lệ có mặt ở làng Đông Xá với vai trò gì? + Là tên tay sai chuyên đi đánh trói người bị thiếu sưu. - Hắn và tên người nhà Lí trưởng xông vào nhà anh mục đích để làm gì? + Đánh trói anh Dậu để khảo tiền sưu mặc dù anh đang bị ốm. - Tính caùch cuûa haén ra sao? + Rất hung bạo, như dã thú sẳn sàng gây tội ác vì hắn đại diện cho “nhà nước”. - Hành động, ngôn ngữ của hắn ra sao? + Hắn sầm sập tiến vào nhà, trợn ngược hai mắt, đùng đùng giật phắt cái thừng bịch luôn vào ngực chị Dậu, tát chị Dậu và trói anh Dậu. + Hắn quát, thét, hầm hè, nham nhảm như tiếng sủa, rít gầm như thú dữ. + Hắn bỏ ngoài tai những lời van xin, trình bày thiết tha có tình, có lí cuûa chò. + Dùng lời lẽ thô tục, chửi rủa, đểu cáng, hung hản, táng tận lương tâm không tính người. Em hãy phân tích diễn biến tâm lí của chị Dậu trong đoạn trích. Theo em sự thay đổi thái độ của chị Dậu có được miêu tả chân thực hợp lí không? Qua đoạn trích này em có nhận xét gì về tính cách cuûa chò?. Noäi dung baøi hoïc I/ Đọc – hiểu văn bản: 1.- Đọc: 2.Chuù thích: II/ Phaân tích vaên baûn: 1. Tình theá cuûa chò Daäu: - Đang cùng đường, túng quẩn, con cái nheo nhóc chồng bị đánh, oám naëng.. 2. Nhaân vaät teân Cai leä: - Là tên tay sai chuyên thực hieän leänh cuûa chuû. - Tình cách hung dữ không còn tính người.  Hắn là người đại diện cho bộ mặt tàn bạo của chế độ phong kieán.. 3. Nhaân vaät chò Daäu: - Là người phụ nữ hiền dịu, đảm đang có lòng yêu thương choàng con tha thieát. - Chị đã đánh trả quyết liệt với Thaûo luaän nhoùm + Ban đầu chị cố van xin nhưng tên Cai lệ cứ không nghe, cứ chửi, đánh bọn người nhà lí trưởng khi bị áp bức. chò.  Là người có sức sống mạnh + Hình như tức quá không thể chịu đựng được chị đã liều mạng cự lại.  Vì chồng đau yếu, các ông không được phép hành hạ nhưng mẽ, một tinh thần phản kháng tieàm taøng. vẫn bị đánh.  Chị nghiến hai hàm răng:” Mày đánh chồng bà đi bà cho maøy xem”. + Đây là sự thay đổi thái độ rất hợp lí, chân thực: Van xin, ngăn cản, đánh trả vì bị áp bức. + Đây là sự khẳng định sức mạnh của người nông dân. - Vì sao chị lại có được sức mạnh đó? + Lòng căm hờn kẻ độc ác. + Lòng yêu thương, không để cho kẻ khác hành hạ chồng con..

<span class='text_page_counter'>(3)</span> - Em hiểu gì về nhan đề tác phẩm? Đặt như vậy có thỏa đáng không? 4. Nhan đề của đoạn trích: + Tựa đề cũng là câu thành ngữ mà dân gian đã đúc kết được nghĩa là ở - Ở đâu có áp bức, ở đó có đấu đâu có áp bức ở đó có đấu tranh. tranh. + Chân lí: Con đường sống của quần chúng bị áp bức chỉ có thể là con đường đấu tranh để tự giải phóng, không có con đường nào khác. + Tuy tác phẩm kết thúc bế tắt, không có lối thoát nhưng chứa đựng sự đấu tranh tiềm tàng bên trong. Tác giả cảm nhận được xu thế “Tức nước vỡ bờ” và sức mạnh to lớn của sự vỡ bờ đó. - Nhận xét gì về yếu tố nghệ thuật qua đoạn trích? (Về nhân vật, hành 5. Nghệ thuật: động tính cách, ngôn ngữ) - Khaéc hoïa nhaân vaät roõ neùt. - Gọi hs đọc ghi nhớ. - Miêu tả linh hoạt sống động ngoại hình, tính cách nhân vật. - Ngôn ngữ kể chuyện với lời thoại đặc sắc.  Kết luận: Ghi nhớ. III/ Luyeän taäp: * Hoạt động 3: GDKNS: Em hãy viết một đoạn văn nêu cảm nghĩ của em về số phận người nông dân trong xã hội cũ? HS trình bày đoạn văn đã viết, HS khác nhận xét, GV chốt. -> Số phận cơ cực, chịu nhiều áp bức bất công, có tinh thần phản kháng tieàm taøng. 4.4/ Caâu hoûi, baøi taäp cuûng coá * Qua đoạn trích, chị Dậu là người nhưthế nào? A. Giaøu tình yeâu thöông choàng con. B. Caêm thuø boïn tay sai. C. Phản kháng mạnh mẽ với bọn tay sai TDPK. (D). Caû A, B, C. * Ý nào nói đúng nhất nội dung của đoạn trích? A. Vaïch traàn boä maët taøn aùc cuûa XHTDPK. B. Cho thấy vẻ đạp tâm hồn người PN. C. Chỉ ra nổi khổ của người nông dân bị áp bức. (D). Caû A, B, C. KTDH: Sơ đồ tư duy * Bằng 1 sơ đồ hãy thể hiện diễn biến tâm lí của chị Dậu trong đoạn trích Tức nước vỡ bờ? Haønh Tieán vaøo Chửi Saán vaøo Bòch vaøo Taùt vaøo maët chò động của quát nạt đòi maéng troùi anh ngực chị Dậu tiến đến trói caùi leä söu Daäu Daäu anh Daäu Giaûi thích vieäc thieáu söu. Xin khaát. Van xin. Cự lại baèng lí leõ. Vuøng leân tranh đấu. Hành động Cuûa chò Daäu (1). (2). (3).

<span class='text_page_counter'>(4)</span> 4.5/ Hướng dẫn học sinh tự học: Đối với bài học ở tiết này: -Về nhà học thuộc nội dung bài, học ghi nhớ,tóm tắt VB, tập đọc phân vai. Đối với bài học ở tiết tiếp theo: - Chuaån bò:Laõo Haïc + Đọc VB và trả lời câu hỏi SGK + Những việc làm của Lão Hạc trước khi chết và cái chết của Lão Hạc. 5. Ruùt kinh nghieäm: Noäi dung: ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. Phöông phaùp: ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. Việc sử dụng đồ dùng, thiết bị dạy học: ………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………...

<span class='text_page_counter'>(5)</span> TỨC NƯỚC VỠ BỜ.. Ngaøy daïy: Trích “Tắt đèn” – Ngô Tất Tố 1. Muïc tieâu: Giuùp HS 1.1. Kiến thức: - HS biết: Đọc- hiểu một đoạn trích trong tác phẩm truyện hiện đại.Thấy được bút pháp hiện thực trong nghệ thuật viết truyện của nhà văn Ngô Tất Tố. Nắm cột truyện, , nhân vật, sự kiện trong đoạn trích, giá trị hiện thực và nhân đạo, thành công của nhà văn trong việc tạo tình huống truyện. - HS hiểu được cảnh ngộ cơ cực của người nông dân trong xã hội tàn ác, bất nhân dưới chế độ cũ; thấy được sức phản kháng mãnh liệt, tiềm tàng trong những người nông dân hiền lành và quy luật của cuộc sống: có áp bức có đấu tranh. 1.2. Kó naêng: - Toùm taét vaên baûn truyeän. - Vận dụng kiến thức về sự kết hợp các phương thức biểu đạt trong văn bản tự sự để phân tích tác phẩm tự sự viết theo khuynh hướng hiện thực.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> 1.3. Thái độ: - Giáo dục HS căm ghét bộ mặt của bọn quan lại PK, thương cảm với nỗi đau của người nông dân. 2. Troïng taâm: - Tóm tắt truyện, diễn biến tâm lí của chị Dậu qua đoạn trích. 3 Chuaån bò: GV: Baûng phuï ghi BT cuûng coá+ tranh minh hoïa. HS: Đọc văn bản, tóm tắt, Soạn bài “ Tức nước vỡ bờ” theo câu hỏi SGK + Nhaân vaät cai leä. + Nhaân vaät chò Daäu. 4. Tieán trình: 4.1. Ổn định tổ chức và kiểm diện: 4.2. Kieåm tra mieäng: 1. Ý nào không nói lên Nt đặc sắc của đoạn trích “Trong lòng mẹ”? (2đ ) A. Giàu chất trữ tình. B. Mieâu taû tính chaát ñaëc saùc. ©. Sử dụng NT châm biếm. D. Dùng hình ảnh so sánh độc đáo. 2. Diễn biến tâm trạng bé Hồng khi ở trong lòng mẹ . ( 6 đ ) -> Hoàng caûm thaáy meï khoâng coøm coõi, xaùc xô, göông maët vaãn töôi saùng, ñoâi maét trong… Caûm giaùc aám aùp môn man khaép da thòt, hôi quaàn aùo, hôi thô meï thôm tho. Cảm giác vui sướng, rạo rực những lời cay nghiệt của bà cô vừa qua như bị dìm đi giữa dòng cảm xúc miên man aáy. 3. Văn bản “ Tức nước vỡ bờ” gồm có những nhân vật nào, ai là nhân vật chính? -> Chị Dậu, anh Dậu, cai lệ, người nhà lí trưởng… Nhân vật chính : chị Dậu. 4.3. Giảng bài mới: GV treo chaân dung Ngoâ Taát Toá leân baûng. Giới thiệu bài. Tắt đèn là tác phẩm tiêu biểu trong sự nghiệp văn học của Ngô Tất Tố là 1 trong những tác phẩm tiêu biểu nhất của trào lưu văn học hiện thực trước CM. có thể nói Tắt đèn là bức tranh thu nhỏ của nông thôn VN trước CM đồng thời cũng là bản án đanh thép đối với trật tự XH tàn bạo, ăn thịt người. Để hiểu rõ hơn về ND của tác phẩm lúc này chúng ta sẽ đi vào đoạn trích Tức nước vỡ bờ trong tác phẩm Tắt đèn. Hoạt động của GV và HS Noäi dung baøi hoïc Hoạt động 1: Đọc – Tìm hiểu chú thích. I. Đọc – hiểu văn bản : 1. Đọc: GV đọc mẫu, hướng dẫn HS đọc: chú ý ngôn ngữ đối thoại của các nhân vật. Gọi HS đọc tiếp theo. GV hướng dẫn HS nắm đôi nét về tác giả, tác phaåm., toùm taét taùc phaåm. Löu yù moät soá chuù thích: 3, 4, 6, 9, 11. Hoạt động 2: Phân tích VB. - Đoạn trính được mở đầu bằng âm thanh tiếng trống, tiếng tù và từ phía đấu làng tiếng chó sủa vang xoùm. * Âm thanh ấy báo hiệu điều gì sắp xảy đến? - Quan lại và tay sai sắp về làng đốc thuế. * Khi boïn tay sai xoâng vaøo, tình theá chò daäu nhö theá naøo?. 2. Chuù thích: (SGK). II. Phaân tích vaên baûn :.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> - Chò daäu naáu chaùo cho anh Daäu aên nhöng chöa kịp ăn thì cai lệ và người nhà lí trưởng đến. Anh Dậu đang ốm nặng, mới tỉnh dâvấn đề lúc này là chị Dậu làm sao bảo vệ được chồng. * Bọn tay sai ở đây gồm có ai? - Cai lệ và người nhà lí trưởng. * Cai lệ là chức danh gì? - Vieân cai chæ huy 1 toáp lính leä. * Phân tích nhân vật cai lệ qua các mặt: cử chỉ, hành động, ngôn ngữ. HS trả lời, GV nhận xét, diễn giảng. - Không là ngôn ngữ của con người tiếng hắn giống như tiếng chó sủa, rít gầm của thú dữ. Hắn không biết nói tiếng của người và cũng không có khả năng nghe tiếng noùi của đồng loại. Hắn cậy quyền nên chưỡi bới, xưng hô raát thô lỗ. Bỏ ngoài tay lời xin của chị Dậu. * Em coù nhaän xeùt gì veà tính caùch teân cai leä? Teân cai leä laø teân tay sai aùc oân HS trả lời, GV nhận xét, chốt ý. không có tính người. - Chỉ xuất hiện trong đoạn văn ngắn nhưng cai lệ được khắc hoạ rất nỗi bật. Hắn là 1 trong những hiện thaân sinh động của bọn quan lại đương thời. * Phân tích diễn biến tâm lí chị Dậu trong đoạn trích? Sự thay đổi thái độ của chị Dậu có được miêu tả chân thực hợp lí không? Em có nhận xét gì về tính cách chò Daäu? HS thaûo luaän nhoùm - Chị Dậu vùng lên đánh ngã tên cai lệ, liều mạng cự lại. GV nhaän xeùt, choát yù. + Cự lại bằng lí lẽ. - Hành động của chị Dậu điển hình cho người PN lao động ở nông thôn nước ta trước CMT8. hành động cuûa chò Daäu tuy boät phaùt nhöng coù theå tin raèng khi coù ánh sáng CM soi rọi, chị sẽ là người đi đầu trong cuộc đấu tranh. * Em hiểu như thế nào về nhan đề “Tức…bờ”? - Nêu lên quy luật tự nhiên: mạch nước càng đầy, khi nước bị tức thì phải nổi sóng, tràn ra và phá vỡ bờ. - Tức nước: Sự tàn nhẫn của tên cai.. 1. Nhaân vaät cai leä: - Cử chỉ: Gõ đầu roi xuống đất thét, trợn ngược 2 mắt, quát đùng đùng giật phắt cái thừng, chạy sầm saäp, bòch, taùt… thái độ hống hách của kẻ chuyên bắt bớ, đánh người. Hành động vũ phu - Ngôn ngữ: Quát, thét, hầm hè, nham nhaûm.. 2. Nhaân vaät chò Daäu: + Cự lại bằng lí lẽ. Xöng toâi – oâng.. -. + Chị đấu lực với chúng. Xöng baø – goïi maày. dịu đầy vị tha, sống nhẫn. Hieàn. nhục nhưng có một sức sống maïnh meõ, moät tinh thaàn phaûn khaùng tieàm taøng..

<span class='text_page_counter'>(8)</span> - Vỡ bờ: Sự vùng lên của chị Dậu. * Đặc tên như vậy có thoả đáng không? Vì sao? - Thật thoả đáng vì nó nói lên quy luật: có áp bức, có đấu tranh. Nêu giá trị NT của đoạn trích? HS trả lời, GV nhận xét, chốt ý - Cai leä, chò Daäu. + Sự kết hợp biện chứng tính cách chị Dậu – cai leä. + Miêu tả chân thực, sinh động qua hành động, ngôn ngữ của nhân vật. - Lời ăn tiếng nói bình dị của đời sống hàng ngày. Mỗi nhân vật có ngôn ngữ riêng: Cai lệ, chị Dậu, baø haøng xoùm… * Bằng ngòi bút hiện thực sinh động Ngô Tất Tố đã thể hiện được nội dung gì qua đoạn trích? HS trả lời, GV nhận xét, chốt ý. Gọi HS đọc ghi nhớ SGK Hoạt động 4: Luyện tập. GDKNS: - Em hãy viết 1 đoạn văn ngắn nêu cảm nghĩ của em về người nông dân trước cách mạng tháng Tám? - HS trình bày đoạn văn, HS khác nhận xét, GV chốt. -> Số phận cơ cực , chịu nhiều áp bức bất công, yêu thöông gia ñình, coù tinh thaàn phaûn khaùng tieàm taøng…. 3. Ñaëc saéc NT: - Khắc hoạ nhân vật rõ nét. - Ngòi bút miêu tả linh hoạt sống động. - Ngôn ngữ kể chuyện, miêu tả của tác giả và ngôn ngữ đối thoại cuûa nhaân vaät raát ñaëc saéc.. * Ghi nhớ: SGK IV. Luyeän taäp:. 4.4 Caâu hoûi, baøi taäp cuûng coá GV treo baûng phuï. * Qua đoạn trích, chị Dậu là người như thế nào? A. Giaøu tình yeâu thöông choàng con. B. Caêm thuø boïn tay sai. C. Phản kháng mạnh mẽ với bọn tay sai TDPK. (D). Caû A, B, C. * Ý nào nói đúng nhất nội dung của đoạn trích? A. Vaïch traàn boä maët taøn aùc cuûa XHTDPK. B. Cho thấy vẻ đạp tâm hồn người PN. C. Chỉ ra nổi khổ của người nông dân bị áp bức. (D). Caû A, B, C. * Nhân vật chị Dậu thường được nhận xét là hình tượng tiêu biểu cho người phụ nữ nông dân Việt Nam trong xaõ hoäi xöa. Vì sao coù theå noùi nhö vaäy? ->Số phận cơ cực, chịu nhiều áp bức bất công… 4.5. Hướng dẫn HS tự học: Học phần phân tích, học ghi nhớ. Chuẩn bị bài “Lão Hạc”: Trả lời các câu hỏi SGK.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> + Bố cục đoạn văn. + Taâm traïng cuûa Laõo Haïc xung quanh vieäc baùn choù. 5. Ruùt kinh nghieäm: Noäi dung......................................................................................................................... Phöông phaùp................................................................................................................... Sử dụng đồ dùng, thiết bị dạy học..................................................................................

<span class='text_page_counter'>(10)</span>