Luận văn thạc sĩ tội tổ chức đánh bạc từ thực tiễn huyện tiên du tỉnh bắc ninh

VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM

HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI

VŨ THỊ KHƯƠNG

TỘI TỔ CHỨC ĐÁNH BẠC
TỪ THỰC TIỄN HUYỆN TIÊN DU
TỈNH BẮC NINH

LUẬN VĂN THẠC SĨ
LUẬT HÌNH SỰ VÀ TỐ TỤNG HÌNH SỰ

Hà Nội - 2021

1


VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM

HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI

VŨ THỊ KHƯƠNG

TỘI TỔ CHỨC ĐÁNH BẠC
TỪ THỰC TIỄN HUYỆN TIÊN DU
TỈNH BẮC NINH

Ngành: Luật hình sự và Tố tụng hình sự
Mã số: 8380104

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
TS. NGUYỄN TRÍ TUỆ

Hà Nội - 2021

2


LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan Luận văn là công trình nghiên cứu của riêng tơi. Các
kết quả nêu trong Luận văn chưa được công bố trong bất kỳ công trình nào
khác. Các ví dụ và trích dẫn trong Luận văn đảm bảo tính chính xác, tin cậy
và trung thực. Những kết luận khoa học của luận văn là kết quả q trình tìm
tịi nghiên cứu!
Người cam đoan

Vũ Thị Khương

3


MỤC LỤC
MỤC LỤC........................................................................................................
MỞ ĐẦU ..........................................................................................................
1.

Tính cấp thiết của đề tài ................................................................................

2.

Tình hình nghiên cứu đề tài ..........................................................................

3.

Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu ..................................................................

4.

Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ...............................................................

5.

Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu ..........................................

6.

Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn ...................................................

7.

Kết cấu của luận văn ..................................................................................

CHƯƠNG 1: NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VÀ QUY ĐỊNH CỦA BỘ
LUẬT HÌNH SỰ NĂM 2015 VỀ TỘI TỔ CHỨC ĐÁNH BẠC............. ..

1.1. Một số khái niệm về Tội tổ chức đánh bạc, tội gá bạcError! Bookma

1.2. Quy định của Bộ luật hình sự năm 2015 về tội Tổ chức đánh bạc ..

1.2.1. Lịch sử hình thành và phát triển quy định về Tội tổ chức đánh bạ

trong luật hình sự Việt Nam qua các giai đoạn ......................................

1.2.2. Quy định của Bộ luật hình sự 2015, sửa đổi, bổ sung 2017 về tội
chức đánh bạc .........................................................................................

1.2.3. Cấu thành tội phạm Tội tổ chức đánh bạc ...................................

1.2.4. Hình phạt Tội tổ chức đánh bạc ....................................................

1.3. Phân biệt vi phạm hành chính về hành vi tổ chức đánh bạc và tội t
chức đánh bạc trong Bộ luật hình sự .......................................................
Tiểu kết chương 1 .......................................................................................
CHƯƠNG 2: THỰC TIỄN XÉT XỬ TỘI TỔ CHỨC ĐÁNH BẠC
TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN TIÊN DU TỈNH BẮC NINH ..........................
2.1. Khái quát tình hình kinh tế - xã hội huyện Tiên Du .........................
2.2. Tình hình xét xử tội “Tổ chức đánh bạc” từ năm 2016 đến năm
2020................................................................................................................. 41
2.2.1. Kết quả xét xử tội Tổ chức đánh bạc ............................................
2.2.2. Một số hạn chế, vướng mắc trong xét xử tội tổ chức đánh bạc ....

4


2.2.3. Nguyên nhân của những vướng mắc, hạn chế.............................. 54
Tiểu kết chương 2.......................................................................................57
CHƯƠNG 3: YÊU CẦU VÀ GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG
XÉT XỬ TỘI TỔ CHỨC ĐÁNH BẠC TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN TIÊN
DU TỈNH BẮC NINH..................................................... Error! Bookmark not defined.
3.1 Yêu cầu..................................................................................................58
3.1.1. Đối với cơ quan ban hành pháp luật.............................................58

3.1.2. Đối với các cơ quan tiến hành tố tụng và người tiến hành tố tụng65
3.2 Giải pháp...............................................................................................58
3.2.1 Đối với các cơ quan ban hành pháp luật....................................... 58
3.2.2. Đối với các cơ quan tiến hành tố tụng huyện Tiên Du..................64
3.2.3. Đối với lực lượng Cảnh sát phòng chống tội phạm sử dụng cơng
nghệ cao.................................................................................................. 65
3.2.4. Đối với chính quyền địa phương huyện Tiên Du:..........................71
Tiểu kết chương 3.......................................................................................73
75

5


DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

6


DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU

Bảng 2.1: Bảng số liệu so sánh Tội tổ chức đánh bạc với tội phạm thuộc
Chương XXI (các tội xâm phạm an tồn cơng cộng, trật tự công cộng) trên địa
huyện Tiên Du giai đoạn 2016 – 2020.
Bảng 2.2. Bảng số liệu tội Tổ chức đánh bạc trên địa bàn huyện Tiên
Du so với tội Tổ chức đánh bạc trên địa bàn toàn tỉnh Bắc Ninh giai đoạn
2016-2020.
Bảng 2.3. Bảng số liệu hình phạt chính áp dụng đối với các bị cáo phạm
tội Tổ chức đánh bạc trên địa bàn huyện Tiên Du.

7

MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Đất nước ta dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng Sản Việt Nam, cùng với sự
quyết tâm nỗ lực của toàn dân, sau gần 30 năm tiến hành công cuộc đổi mới
nền kinh tế xã hội, chuyển từ nền kinh tế tập trung quan liêu bao cấp sang nền
kinh tế hàng hóa nhiều thành phần theo định hướng XHCN có sự điều tiết của
Nhà nước, chúng ta đã đạt được nhiều thành tựu to lớn về kinh tế xã hội. Nền
kinh tế tăng trưởng liên tục ở mức cao, đời sống nhân dân được cải thiện và
nâng cao đáng kể. Tuy nhiên, bên cạnh những mặt tích cực thì đó cũng nảy
sinh nhưng vấn đề tiêu cực như sự gia tăng của các tệ nạn xã hội và các hành
vi phạm tôi, trong đó có sự gia tăng nhanh chóng của tệ nạn cờ bạc và hành vi
tổ chức đánh bạc. Hành vi đánh bạc và tổ chức đánh bạc xảy ra ở khắp mọi
nơi với quy mô ngày càng lớn, số lượng ngày càng đơng, hình thức ngày càng
tinh vi, gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng cho toàn xã hội, làm ảnh hưởng
đến nếp sống, văn minh của nhân dân, làm tha hóa đạo đức của một số bộ
phận dân cư, gây thiệt hại về mặt vật chất, tinh thần cho nhiều gia đình và là
nguyên nhân gây ra cho nhiều loại tội phạm khác như tham nhũng, trộm cắp,
lừa đảo, ma túy, mại dâm... Để phòng ngừa ngăn chăn và đấu tranh có hiệu
quả với tệ nạn này, bằng việc ban hành ra các văn bản pháp luật để tiến tới
ngăn chặn và phòng ngừa loại tội phạm.
Hiện nay trên địa bàn huyện Tiên Du có rất nhiều các vụ án liên quan đến
tội phạm đánh bạc, tổ chức đánh bạc do huyện Tiên Du là một huyện có nhiều
khu công nghiệp,tập trung nhiều công nhân từ các tỉnh khác đến. Những điều
kiện thuận lợi đó đã thúc đẩy kinh tế huyện phát triển nhanh chóng và ổn
định. Tuy nhiên, bên cạnh những tác động tích cực thì với mật độ dân số cao,
dân số trẻ, số người trong độ tuổi lao động nhiều, trong số đó khơng ít người
khơng có việc làm hoặc có việc làm nhưng khơng ổn định đây chính là những
đối tượng có nguy cơ phạm tội cao, là nguồn “bổ sung” cho tội phạm

8


nói chung trong đó có tội phạm về đánh bạc, tổ chức đánh bạc. Đặc điểm này
có ảnh hưởng nhất định đến tình trạng tội phạm nói chung và tình trạng tội
phạm đánh bạc, tổ chức đánh bạc nói riêng trong những năm qua trên địa bàn
huyện Tiên Du.
Trước những thực trạng đó, việc nghiên cứu các quy định của PLHS hiện
hành về tội tổ chức đánh bạc dưới góc độ thực tiễn tại một địa phương nhất
định, không những có ý nghĩa sâu sắc về mặt lý luận mà còn cả về mặt thực
tiễn áp dụng pháp luật, để từ đó đưa ra giải pháp hồn thiện pháp luật, nâng
cao hiệu quả của việc áp dụng pháp luật đối với loại tội phạm này. Nhận thức
được điều đó, tơi chọn đề tài: “Tội tổ chức đánh bạc từ thực tiễn huyện Tiên
Du tỉnh Bắc Ninh” làm luận văn thạc sĩ luật học của mình.
2. Tình hình nghiên cứu đề tài
Đánh bạc, tổ chức đánh bạc, gá bạc là những vấn đề ln được xã hội
quan tâm vì tính ảnh hưởng của nó đối với đời sống xã hội là khơng nhỏ. Đến
nay, đã có khá nhiều cơng trình khoa học nghiên cứu ở nhiều cấp độ khác
nhau đề cập trực tiếp hoặc có liên quan tới tội tổ chức đánh bạc, như:
- Nhóm các các bài viết đăng trên các tạp chí, gồm:
TS Phạm Minh Tuyên, ‘Tội đánh bạc, tội tổ chức đánh bạc theo BLHS
2015 – Những vướng mắc và kiến nghị”, Cổng thơng tin điện tử Tịa án nhân
dân tối cao, (ngày 4.4.2020);
Lê Văn Quang, Vướng mắc khi xử lý hành vi đánh bạc, tổ chức đánh bạc,
Cổng thông tin điện tử Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Bình Phước
/>- Nhóm Luận văn thạc sĩ, có:
Trương Thùy Trang (2018), Tội đánh bạc, tổ chức đánh bạc hoặc gá bạc
theo Luật hình sự Việt Nam từ thực tiễn Đà Nẵng, Luận văn thạc sĩ Luật học,
Học viện khoa học xã hội–Viện hành lâm khoa học xã hội Việt Nam;

9


Dương Thu Hằng (2020), Tổ chức đánh bạc từ thực tiễn tỉnh Bắc Ninh,
Luận văn thạc sĩ luật học, Học viện khoa học xã hội, Viện hành lâm khoa học
xã hội Việt Nam;
Các giáo trình, bình luận có liên quan đến tội đánh bạc, tổ chức đánh bạc
của một số Trường Đại học. Về cơ bản, các cơng trình, bài viết nêu trên đã đề
cập đến nhiều khía cạnh khác nhau về tội đánh bạc, tổ chức đánh bạc; có ý
nghĩa về mặt lý luận và thực tiễn và là nguồn tài liệu tham khảo phong phú, có
giá trị lớn đối với luận văn của tác giả.
Qua nghiên cứu Bộ luật hình sự số 100/2015/QH13 năm 2015, được sửa
đổi theo Luật số 12/2017/QH14 (có hiệu lực ngày 01/01/2018), thay thế cho
BLHS năm 1999, nhận thấy đã có những sửa đổi, bổ sung quy định về tội tổ
chức đánh bạc để khắc phục những hạn chế của BLHS năm 1999, tuy nhiên
vẫn còn những diểm quy định chưa được chặt chẽ làm cho việc ĐTD, quyết
định hình phạt, việc phân hóa TNHS đối với tội phạm chưa cao, hình phạt
chưa đủ sức răng đe, giáo dục đối với người phạm tội.
Việc tiếp tục nghiên cứu, phân tích, đánh giá và tổng hợp một cách có
hệ thống các quy định của pháp luật đối với tội Tổ chức đánh bạc theo quy
định của Bộ luật hình sự hiện hành, từ thực tiễn áp dụng của các cơ quan tiến
hành tố tụng huyện Tiên Du;chỉ ra những tồn tại, vướng mắc và hướng hồn
thiện trong thời gian tới là rất cần thiết, có ý nghĩa lớn về mặt lý luận và thực
tiễn.
3. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu
-

Mục đích:

Mục đích nghiên cứu của luận văn là phân tích, đánh giá việc áp dụng
các quy định của pháp luật hình sự về tội Tổ chức đánh bạc, từ thực tiễn xét
xử trên địa bàn huyện Tiên Du; đồng thời phát hiện những tồn tại, khó khăn,
vướng mắc trong việc áp dụng pháp luật đối với tội phạm này, trên cơ sở đó
đề xuất phương hướng giải quyết sát hợp, có hiệu quả.

10


- Nhiệm vụ
Thứ nhất, luận văn phải phát hiện và giải quyết các vấn đề mang tính hệ
thống và cơ bản về lý luận và các quy định của pháp luật Việt Nam trong lĩnh
vực hình sự về tội Tổ chức đánh bạc, từ thực tiễn xét xử trên địa bàn huyện
Tiên Du.
Thứ hai, nghiên cứu và đề xuất giải pháp pháp lý hoặc cơ chế thực hiện
pháp luật hình sự về tội Tổ chức đánh bạc, nhằm đảm bảo tính hiệu lực và
hiệu quả của việc xét xử, phù hợp với thực trạng, điều kiện chính trị, kinh tế,
xã hội hiện nay tại địa bàn huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh.
4.

Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

-

Đối tượng nghiên cứu:

Luận văn nghiên cứu cơ sở lý luận và các quy định của pháp luật hình sự
đối với Tội tổ chức đánh bạc theo pháp luật hình sự Việt Nam hiện hành (có
so sánh, đối chiếu với Tội tổ chức đánh bạc qua các thời kỳ) và một số văn
bản pháp lý có liên quan; Ngồi ra, luận văn sẽ tập hợp số liệu các vụ án và bị

cáo bị xét xử về tội tổ chức đánh bạc, cùng một số hồ sơ, bản án hình sự đối
với tội danh này.
-

Phạm vi nghiên cứu:

Luận văn sẽ tập trung nghiên cứu các các quy định tại Điều 322 BLHS
2015 (có mở rộng so sánh, phân tích thêm với Điều 321 BLHS 2015; các
Điều 248, 249 BLHS 1999); Nghị quyết số 01/2010/NQ-HĐTP; Công văn số
196/TANDTC-PC của TANDTC; so sánh số liệu các vụ án và bị cáo bị xét xử
về tội tổ chức đánh bạc tại Tòa án nhân dân huyện Tiên Du từ năm 2016 đến
năm 2020; cũng như nghiên cứu, phân tích một số hồ sơ, bản án hình sự sơ
thẩm, phúc thẩm về tội danh này tại địa phương.
5.
-

Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu
Phương pháp luận:

11


Luận văn sử dụng phương pháp luận của chủ nghĩa Mác – Lênin, tư
tưởng Hồ Chí Minh về pháp luật hình sự, tố tụng hình sự để luận giải các vấn
đề nghiên cứu.
-

Phương pháp nghiên cứu:

Luận văn sử dụng các phương pháp nghiên cứu cụ thểnhư: phương

pháp thống kê số liệu, phân tích, tổng hợp các hồ sơ, bản án có liên quan đến
hoạt động áp dụng pháp luật vào việc điều tra, truy tố, xét xử tội Tổ chức đánh
bạc; từ đó dùng phương pháp so sánh, đối chiếu để phân tích, làm rõ những
nội dung đã xử lý hiệu quả, những nội dung chưa giải quyết được, giải quyết
chưa thỏa đáng, thậm chí là vi phạm pháp luật của các cơ quan tiến hành tố
tụng huyện Tiên Du.
Thông qua các phương pháp được sử dụng, luận văn nghiên cứu các
quy định pháp luật hình sự về tội Tổ chức đánh bạc và thực tiễn áp dụng pháp
luật hình sự đối với tội danh này, nhằm làm rõ những điểm cịn bất cập, khó
khăn, vướng mắc, từ đó đề xuất định hướng và những giải pháp hoàn thiện
các quy định của pháp luật về lĩnh vực này.
6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn
- Ý nghĩa về mặt lý luận:
- Đưa ra khái niệm về tội tổ chức đánh bạc.
- Trình bày khái quát về quan điểm của Đảng, nhà nước ta đối với tội tổ
chức đánh bạc qua các thời kỳ.
-

Phân tích các yếu tố cấu thành của tội tổ chức đánh bạc theo BLHS hiện

hành.
-

Phân tích thực tiễn xét xử trên địa bàn huyện Tiên Du trong giai đoạn từ

năm 2016 đến năm 2020, chỉ ra những hạn chế, vướng mắc và nguyên nhân
nhằm đưa ra những giải pháp hoàn thiện, nâng cao hiệu quả áp dụng các quy

12

định của BLHS Việt Nam đối với tội tổ chứ đánh bạc và các tội phạm khác
liên quan đến đánh bạc
- Ý nghĩa mặt thực tiễn:
Từ việc chỉ ra các tồn tại, vướng mắc cũng như đưa ra các giải pháp sát
hợp với thực tiễn, Luận văn sẽ là cơ sở để các cấp có thẩm quyền tiếp tục
nghiên cứu, hoàn thiện hệ thống pháp luật về tội tổ chức đánh bạc trong thời
gian tới; Đồng thời sẽ giúp cho quá trình áp dụng pháp luật của các cơ quan tố
tụng được chính xác hơn, hiệu quả hơn.
7.

Kết cấu của luận văn

Luận văn được kết cấu gồm các phần: Mở đầu, Kết luận, Danh mục tài
liệu tham khảo. Trong phần nội dung, Luận văn phân bố thành 3 chương:
Chương 1. Những vấn đề lý luận và quy định của Bộ luật hình sự năm
2015 Tội tổ chức đánh bạc.
Chương 2. Thực tiễn xét xử Tội tổ chức đánh bạc từ thực tiễn huyện
Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh
Chương 3. Yêu cầu và giải pháp nâng cao chất lượng xét xử Tội tổ chức
đánh bạc

13


CHƯƠNG 1
NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VÀ QUY ĐỊNH CỦA BỘ LUẬT HÌNH SỰ
NĂM 2015 VỀ TỘI TỔ CHỨC ĐÁNH BẠC
1.1. Những vấn đề lý luận về tội tổ chức đánh bạc
1.1.1. Một số khái niệm

Pháp luật Việt Nam về xử lý hành chính, cũng như xử lý hình sự đối với
hành vi đánh bạc, tổ chức đánh bạc, không đưa ra khái niệm cụ thể nào về
đánh bạc, tổ chức đánh bạc. Nhưng trong khoa học luật hình sự nước ta, trên
cơ sở nghiên cứu và tìm hiểu các hành vi đánh bạc, tổ chức đánh bạc, gá bạc,
các nhà nghiên cứu đã đưa ra những khái niệm khác nhau, như:
Theo tác giả Đinh Văn Quế thì: “Tổ chức đánh bạc là chủ mưu, cầm
đầu, chỉ huy, cưỡng bức, đe dọa người khác tham gia trị chơi có được thua
bằng tiền hoặc tài sản dưới bất kỳ hình thức nào”1.
Cịn theo từ điển Bách khoa tồn thư, thì: “Đánh bạc” (hay cờ bạc, bài
bạc) là việc chấp nhận được thua bằng tiền hay bằng một vật có giá trị dựa
vào kết quả chưa rõ ràng của một sự kiện với một mục đích có thêm tiền bạc
hoặc giá trị vật chất.
“Tổ chức đánh bạc” được hiểu là hành vi tập hợp, rủ rê, lôi kéo nhiều
người tham gia vào việc đánh bạc.
“Gá bạc” được hiểu là hành vi cho thuê, cho mượn, hoặc đi thuê, đi
mượn địa điểm, phương tiện để cho người khác sử dụng làm nơi tập tụ đánh
bạc.
"Tội phạm là hành vi nguy hiểm cho xã hội được quy định trong Bộ
luật hình sự, do người có năng lực trách nhiệm hình sự hoặc pháp nhân
thương mại thực hiện một cách cố ý hoặc vô ý, xâm phạm độc lập, chủ quyền,
thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ Tổ quốc, xâm phạm chế độ chính trị, chế độ

1

Đinh Văn Quế (2018), Chuyện pháp đình (bình luận án), Nxb Thông tin truyền thông, Hà Nội

14


kinh tế, nền văn hóa, quốc phịng, an ninh, trật tự, an tồn xã hội, quyền, lợi

ích hợp pháp của tổ chức, xâm phạm quyền con người, quyền, lợi ích hợp
pháp của công dân, xâm phạm những lĩnh vực khác của trật tự pháp luật xã
hội chủ nghĩa mà theo quy định của Bộ luật này phải bị xử lý hình sự”2.
Như vậy, từ các khái niệm của các tác giả và theo quy định trong nghị
định xử phạt vi phạm hành chính, các điều luật hình sự về tội tổ chức đánh
bạc, gá bạc qua các thời kỳ, có thế đưa ra khái niệm:
“Tội tổ chức đánh bạc là hành vi nguy hiểm cho xã hội, được quy định
trong Bộ luật hình sự, do người có trách nhiệm hình sự thực hiện thông qua
hành vi lôi kéo, rủ rê, dụ dỗ, cưỡng bức, đe dọa, chỉ huy tạo cơ sở vật chất
hoặc điều kiện cần thiết cho nhiều người cùng tham gia trị chơi có được thua
bằng tiền hoặc tài sản có giá trị dưới bất kỳ hình thức nào, một cách trái
phép”.
“Tội Gá bạc là hành vi là hành vi nguy hiểm cho xã hội, được quy định
trong Bộ luật hình sự, do người có trách nhiệm hình sự thực hiện bằng hành
vi giúp sức đánh bạc, thể hiện ở việc tạo điều kiện về địa điểm cho
người có
hành vi đánh bạc nhưng có thêm dấu hiệu riêng là mục đích trục lợi”
1.1.2. Vai trị ý nghĩa của việc quy định tội đánh bạc quy định trong bộ luật
hình sự
- Vai trị:
Trong những năm gần đây, cùng với sự phát triển của kinh tế xã hội,
đời sống của người dân ngày càng được nâng cao. Tuy nhiên, cùng với đó là
sự xuất hiện của các tệ nạn xã hội, mà nổi bật đó là hành vi tổ chức đánh bạc
hoặc gá bạc với quy mơ lớn, tính chất nguy hiểm, gây ảnh hưởng xấu đến tình
hình an ninh trật tự xã hội ở địa phương, làm cho bao con người phải rơi vào

2

Điều 8 BLHS 2015

15


bước đường cùng quẫn, bao gia đình tan nát; làm phát sinh nhiều tệ nạn xã
hội, trong đó có các tội phạm như trộm cắp, giết người, cướp tài sản....
Pháp luật Việt Nam quy định và ngày càng hoàn thiện tội Tổ chức đánh
bạc trong Bộ luật hình sự có một vai trò hết sức quan trọng trong việc đưa ra
căn cứ pháp lý cụ thể để xử lý một cách nghiêm minh, kịp thời các hành vi tổ
chức đánh bạc với quy mơ lớn, tính chất nguy hiểm cho xã hội cao; đáp ứng
được mong muốn người dân, đồng thời cũng để đảm bảo ổn định tình hình an
ninh trật tự trên phạm vi cả nước; đảm bảo mọi hành vi vi phạm pháp luật đều
bị xử lý nghiêm, đúng pháp luật, không bỏ lọt tội phạm và không làm oan
người vơ tội. Thể chế hóa được quan điểm, chủ trương, đường lối của Đảng,
chính sách pháp luật của nhà nước ta trước một hiện tượng xã hội không lành
mạnh; góp phần xây dựng một hệ thống pháp luật đầy đủ, thống nhất và đồng
bộ trên các lĩnh vực đời sống xã hội.
-

Ý nghĩa:

Việc quy định tội Tổ chức đánh bạc trong bộ luật hình sự là căn cứ
pháp lý để xác định một hành vi đánh bạc với quy mơ, số lượng như thế nào
thì sẽ được xác định là có dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự; các yếu tố cấu
thành cụ thể của tội danh này, để từ đó tránh được trường hợp hình sự hóa các
vi phạm hành chính và ngược lại. Bên cạnh việc quy định các chế tài xử lý
nhằm trừng trị đối với các đối tượng đã thực hiện hành vi phạm tội, thì tội
danh này cịn góp phần răn đe, giáo dục những đối tượng đang và sẽ có ý định
thực hiện hành vi phạm tội tổ chức đánh bạc, góp phần hạn chế và kìm hãm
một hiện tượng xã hội tiêu cực và là điều kiện để giữ vững trật tự trị an, xã hội
văn minh, gia đình hạnh phúc.

16


1.2. Quy định của Bộ luật hình sự năm 2015 về tội Tổ chức đánh
bạc
1.2.1. Lịch sử hình thành và phát triển quy định về Tội tổ chức
đánh bạc trong luật hình sự Việt Nam qua các giai đoạn
* Giai đoạn từ sau Cách mạng tháng Tám năm 1945 đến trước
khi pháp điển hóa Bộ luật hình sự năm 1985:
-

Thứ nhất, Sắc lệnh số 168/SL ngày 14/4/1948 của Chủ tịch Chính phủ

Việt Nam dân chủ cộng hịa, là văn bản pháp luật hình sự đầu tiên, trong đó có
quy định về các tội cờ bạc.
Theo đó, “hành vi tổ chức đánh bạc được quy định là hành vi tổ chức
một cuộc đánh bài, đánh bạc, một trò chơi mà được thua bằng tiền, không phụ
thuộc vào địa điểm thực hiện hành vi. Những người chủ nhà vì tình cảm mà
để cho người khác đánh bài, đánh bạc trong nhà mình cũng đều bị phạt như
người tổ chức, không phụ thuộc vào việc có thu lợi hay khơng.”3.
Theo văn bản này, phạm vi chủ thể có thể bị xử lý về hành vi cờ bạc rất
rộng, chỉ cần người nào thực hiện hành vi liên quan đến cờ bạc là bị xử lý về
mặt hình sự mà khơng quy định tính chất, mức độ vi phạm.Hình phạt được áp
dụng với loại tội này cũng hết sức nghiêm khắc; đồng thời có thể áp dụng
nhiều loại hình phạt cùng một lúc với cùng một người, như: tịch thu toàn bộ
đồ đạc, tiền nong... thu được ở nơi đánh bạc mà không phân biệt tài sản đó có
được sử dụng vào việc đánh bạc hay không.
Thứ hai, Thông tư số 301/VHH-HS ngày 14/01/1957 và Thông
tư số

2098/VHH-HS ngày 31/5/1957của Bộ tư pháp
Đây là hai văn bản giải thích pháp luật, hướng dẫn áp dụng pháp luật về
xử lý các tội phạm cờ bạc, nhằm đáp ứng tình hình thực tế lúc bấy giờ.

3

Sắc lệnh số 168/SL ngày 14/4/1948

17


Theo đó, đường lối xử lý đối với các tội cờ bạc đã có sự thay đổi theo
hướng giảm nhẹ hơn so với Sắc lệnh số 68/SL. Trên tinh thần đó, hai văn bản
này quy định: “Chỉ truy tố ra trước Tòa án đối với bọn tổ chức, bọn chứa gá,
bọn sóc cái, bọn hồ lỳ, bọn canh gác, bọn con bạc chuyên sống về nghề cờ bạc
và những con bạc đã được cảnh báo rồi mà vẫn tiếp tục chơi, coi thường pháp
luật, cịn các bị can khác khơng đáng thì khơng truy tố. Hình phạt áp dụng
cũng chỉ nên phạt ở mức tối thiểu được quy định tại Sắc lệnh số 168/SL, trừ
trường hợp đặc biệt thì mới phạt ở mức cao hơn, hình phạt quản thúc cũng
khơng nên áp dụng nữa. Chỉ tịch thu đối với tiền và đồ đạc dùng vào việc
đánh bạc chứ không tịch thu toàn bộ tiền và đồ đạc thu được tại nơi đánh
bạc”4.
- Thứ ba, Bản tổng kết số 9/NCPL ngày 08/01/1968 của TANDTC
Nội dung chính của những hướng dẫn này khi xử lý đối với tội phạm cờ
bạc là: “Không cần thiết phải xử lý hình sự đối với những hành vi tổ chức
đánh bạc mà khơng có động cơ trục lợi, không thu hồ, không chia hồ, đây là
trường hợp chỉ nhà vì nể nang, tình cảm bạn bè, bà con mà một vài lần cho
người khác đánh bạc trong nhà mình hoặc tổ chức đánh bạc trong nhà mình
nhưng chỉ là để tạo cơ hội cho bản thân tham gia đánh bạc, thỏa mãn tính máu
mê cờ bạc của mình, trường hợp này chỉ xử lý hình sự về hành vi đánh bạc,

còn hành vi tổ chức đánh bạc, chứa gá cờ bạc thì chỉ để đánh giá lượng
hình.Tại văn bản này, lần đầu tiên hình thức xử phạt tù và cho hưởng án treo
được quy định đối với những người phạm tội cờ bạc thuộc những trường hợp
ít nghiêm trọng. Có thể chỉ cần áp dụng hình phạt tiền mà khơng cần áp dụng
hình phạt tù trong trường hợp cá biệt như tội phạm nhẹ, hoàn cảnh bản thân
hoặc gia đình đáng chiếu cố đặc biệt (tuổi già, bệnh tật, v.v...). Khi phạt tiền
cũng phải xét đến khả năng kinh tế hiện tại của từng bị cáo để bản án có thể

4

Thơng tư số 301/VHH-HS ngày 14/01/1957 và Thông tư số 2098/VHH-HS ngày 31/5/1957

18


thi hành được và việc phạt tiền không ảnh hưởng đến sinh hoạt của gia đình
họ”5.
-

Bốn là, Sắc luật số 03/SL-76 ngày 15/3/1976 của Hội đồng Chánh

phủ Cách mạng Lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam
Nội dung của Sắc luật số 03/SL-76 đều căn cứ vào các quy định của
Sắc lệnh số 168/SL nói trên và áp dụng vào tình hình thực tiễn ở miền Nam
Việt Nam.
Như vậy, trong giai đoạn này, những văn bản nói trên đã tạo ra những
cơ sở pháp lý đầu tiên rất quan trọng; thể hiện rõ quan điểm của Đảng và nhà
nước ta trong việc đấu tranh, xử lý đối với các loại tội phạm về cờ bạc; đồng
thời là tiền đề cho việc xây dựng Bộ luật hình sự nói chung, đối với loại tội
phạm về cờ bạc nói riêng.

* Giai đoạn thi hành Bộ luật hình sự năm 1985
Năm 1985 Bộ luật hình sự đầu tiên của nước ta ra đời trên cơ sở của
nền kinh tế bao cấp và thực tiễn của tình hình tội phạm thời kỳ đó. BLHS năm
1985 với ý nghĩa là nguồn duy nhất quy định về tội phạm và hình phạt.
Trong đó, tội đánh bạc, tội tổ chức đánh bạc và tội gá bạc được quy
định trong cùng một điều luật, đó là Điều 200. Bên cạnh đó, các quy định
trong Phần chung và Điều 218 BLHS 1985 (quy định về hình phạt bổ sung)
đã tạo thành cơ sở pháp lý cho việc xử lý các tội cờ bạc trong giai đoạn này.
Có thể nói, BLHS năm 1985 ra đời có sự kế thừa và phát triển các quy
định của các văn bản pháp luật hình sự giai đoạn trước về tội phạm cờ bạc.
Tuy nhiên, qua thực tiễn áp dụng các quy định tại Điều 200 Bộ luật hình sự
1985 đã bộc lộ một số hạn chế cả về nội dung và kỹ thuật lập pháp. Để phân
biệt hành vi nào là đánh bạc, tổ chức đánh bạc hoặc gá bạc là rất khó, vì nhà
làm luật cịn quy định chung cả 3 tội danh vào trong cùng 1 điều luật và chưa
5

Bản tổng kết số 9/NCPL ngày 08/01/1968 của TANDTC

19


có bất kỳ quy định nào mang tính định lượng hoặc định tính để xác định tính
chất và mức độ nguy hiểm của hành vi như thế nào thì bị coi là tội phạm và
phải chịu trách nhiệm hình sự.
* Giai đoạn từ thi hành Bộ luật hình sự năm 1999
Cùng với sự ra đời của BLHS năm 1999 thay thế BLHS năm 1985, tội
Tổ chức đánh bạc cũng đã có những sửa đổi, bổ sung cả về kỷ thuật lập pháp,
lẫn nội dung điều luật, nhằm đáp ứng yêu cầu đấu tranh phòng, chống tội
phạm về cờ bạc trong tình hình mới.
Cụ thể, BLHS năm 1999 đã tách riêng các tội đánh bạc, tổ chức đánh

bạc và gá bạc tại Điều 200 BLHS 1985, thành hai điều luật, gồm: Điều 248
quy định về tội Đánh bạc; Điều 249 quy định về tội tổ chức đánh bạc và Tội
gá bạc.
Điều 249 của BLHS năm 1999 quy định về tội Tổ chức đánh bạc hoặc
gá bạc như sau:
“1. Người nào tổ chức đánh bạc hoặc gá bạc trái phép với quy mơ lớn
hoặc đã bị xử phạt hành chính về hành vi quy định tại Điều này và Điều 248
của Bộ luật này hoặc đã bị kết án về một trong các tội này, chưa được xóa án
tích mà cịn vi phạm, thì bị phạt tiền từ mười triệu đồng đến ba trăm triệu
đồng hoặc phạt tù từ một năm đến năm năm.
2.

Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ

ba năm đến mười năm:
a)

Có tính chất chuyên nghiệp;

b)

Thu lợi bất chính lớn, rất lớn hoặc đặc biệt lớn;

c)

Tái phạm nguy hiểm.

3. Người phạm tội cịn có thể bị phạt tiền từ năm triệu đồng đến một
trăm triệu đồng, tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản”.

20


Từ quy định của điều luật, thấy rằng, BLHS năm 1999 vẫn chưa có
những quy định cụ thể để xác định hành vi khách quan của Tội tổ chức đánh
bạc; mặt khác yếu tố định lượng chỉ được xác định bằng các cụm từ “với quy
mơ lớn”,“có tính chất chun nghiệp”, “thu lợi bất chính lớn”, “rất lớn hoặc
đặc biệt lớn” để làm căn cứ định tội là chưa đảm bảo sự rõ ràng, dấn đến
nhiều khó khăn, vướng mắc khi áp dụng.
Mặc dù Hội đồng thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao đã kịp thời ban
hành các Nghị quyết số 02/2003/NQ – HĐTP ngày 17/4/2003 hướng dẫn áp
dụng một số quy định của BLHS; Nghị quyết số 01/2006/NQ - HĐTP ngày
12/5/2006 hướng dẫn áp dụng một số quy định của BLHS; Nghị quyết số
01/2010/NQ-HĐTP ngày 22/10/2010 hướng dẫn áp dụng một số quy định tại
Điều 248 và Điều 249 của BLHS, song nhìn chung vẫn chưa đáp ứng được
các vấn đề phát sinh trong thực tế khi xử lý loại tội phạm này.
*

Giai đoạn từ khi ban hành Bộ luật hình sự năm 2015 đến nay:

BLHS năm 1999 có nhiều quy định đã khơng cịn phù hợp nên cần một
BLHS mới phù hợp hơn với tình hình kinh tế - văn hóa xã hội nước ta bây
giờ, nên Quốc hội khóa 13 thơng qua ngày 27/11/2015 BLHS năm 1999 được
sửa đổi, bổ sung một số điều ngày 20/6/2017, có hiệu lực từ ngày 01/01/2018,
(gọi tắt là BLHS năm 2015).Các quy định của BLHS năm 2015 về Tội tổ
chức đánh bạc đã rõ ràng hơn, đảm bảo tính khoa học, tạo được sự thống nhất
trong áp dụng pháp luật.
BLHS 2015 quy định về Tội tổ chức đánh bạc như sau:
“1. Người nào tổ chức đánh bạc hoặc gá bạc trái phép thuộc một trong
các trường hợp sau đây, thì bị phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 300.000.000

đồng hoặc phạt tù từ 01 năm đến 05 năm:
a)

Tổ chức cho 10 người đánh bạc trở lên trong cùng một lúc mà tổng

số tiền, hiện vật dùng đánh bạc trị giá 5.000.000 đồng trở lên hoặc tổ chức 02

21


chiếu bạc trở lên trong cùng một lúc mà tổng số tiền, hiện vật dùng đánh bạc
trị giá 5.000.000 đồng trở lên;
b) Sử dụng địa điểm thuộc quyền Sở hữu hoặc quản lý của mình để cho
10 người đánh bạc trở lên trong cùng một lúc mà tổng số tiền, hiện vật
dùng
đánh bạc trị giá 5.000.000 đồng trở lên hoặc cho 02 chiếu bạc trở lên trong
cùng một lúc mà tổng số tiền, hiện vật dùng đánh bạc trị giá 5.000.000 đồng
trở lên;
c) Tổng số tiền, hiện vật dùng đánh bạc trong cùng 01 lần trị giá
20.000.000 đồng trở lên;
d) Có tổ chức nơi cầm cố tài sản cho người tham gia đánh bạc; có
lắp
đặt trang thiết bị phục vụ cho việc đánh bạc hoặc phân công người canh gác,
người phục vụ khi đánh bạc; sắp đặt lối thoát khi bị vây bắt, sử dụng phương
tiện để trợ giúp cho việc đánh bạc;
đ) Đã bị xử phạt vi phạm hành chính về một trong các hành vi quy định
tại Điều này hoặc hành vi quy định tại Điều 321 của Bộ luật này hoặc đã bị
kết án về tội này hoặc tội quy định tại Điều 321 của Bộ luật này, chưa được
xóa án tích mà cịn vi phạm.
2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt

tù từ
05 năm đến 10 năm:
a)

Có tính chất chun nghiệp;

b)

Thu lợi bất chính 50.000.000 đồng trở lên;

c) Sử dụng mạng internet, mạng máy tính, mạng viễn thơng
hoặc
phương, tiện điện tử để phạm tội;
d) Tái phạm nguy hiểm.
3. Người phạm tội cịn có thể bị phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến
100.000.000 đồng hoặc tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản”6

6

Điều 322 BLHS 2015


22


Điều 322 BLHS năm 2015 đã sửa đổi quy định tại Điều 249, bằng việc
quy định các điều kiện cụ thể (về mặt định lượng) để truy cứu trách nhiệm
hình sự một người về tội tổ chức đánh bạc. Đồng thời, bổ sung mớitình tiết
định khung tăng nặng“sử dụng mạng internet, mạng máy tính, mạng viễn
thơng hoặc phương tiện điện tử để phạm tội”. Ngoài ra, điều luật cũng đã

nâng “mức phạt tiền tối thiểu đối với hình phạt chính từ 10.000.000 đồng lên
thành 50.000.000 đồng, đối với hình phạt bổ sung từ 5.000.000 đồng lên
thành 20.000.000 đồng”.
1.2.2. Quy định của Bộ luật hình sự 2015, sửa đổi, bổ sung 2017
về tội tổ chức đánh bạc
Có thể thấy rằng, tội tổ chức đánh bạc được quy định ngày càng hoàn
thiện và cụ thể hơn trong BLHS 2015 (sửa đổi bổ sung 2017). So với các quy
định tại Điều 249 BLHS 1999 về Tội tổ chức đánh bạc, gá bạc, chúng ta có
thể thấy rằng Điều 322 BLHS 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017) có sự tiến bộ,
hồn thiện hơn. Cụ thể như sau:
Theo quy định của BLHS 1999 thì:
“Người nào tổ chức đánh bạc hoặc gá bạc trái phép với quy mơ lớn
hoặc đã bị xử phạt hành chính về hành vi quy định tại Điều này và Điều 248
của Bộ luật này hoặc đã bị kết án về một trong các tội này, chưa được xóa án
tích mà cịn vi phạm, thì bị phạt tiền từ mười triệu đồng đến ba trăm triệu
đồng hoặc phạt tù từ một năm đến năm năm; nếu phạm tội trong trường hợp
có các tình tiết tăng nặng quy định tại khoản 2 Điều 249 thì bị phạt tù từ ba
năm đến mười năm”7
Cịn theo quy định của BLHS 2015 thì:
“1. Người nào tổ chức đánh bạc hoặc gá bạc trái phép thuộc một trong
các trường hợp sau, thì bị phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 300.000.000
đồng hoặc phạt tù từ 01 năm đến 05 năm:
7

Điều 249 BLHS 1999

23


a) Tổ chức, sử dụng địa điểm thuộc quyền sở hữu, quản lý của mình để cho

10 người đánh bạc trở lên trong cùng một lúc hoặc cho 02 chiếu bạc trở lên
mà số tiền hoặc hiện vật dùng đánh bạc trị giá 5.000.000 đồng trở lên;
b)

Tổng số tiền hoặc hiện vật dùng đánh bạc trong cùng 01 lần có giá trị

20.000.000 đồng trở lên;
c) Tổ chức nơi cầm cố tài sản cho người tham gia đánh bạc; lắp đặt
trang
thiết bị phục vụ cho việc đánh bạc; phân công người canh gác, người phục vụ,
sắp đặt lối thoát khi bị vây bắt, sử dụng phương tiện để trợ giúp cho việc đánh
bạc;
d) Đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này hoặc hành vi quy định về
tội đánh bạc hoặc đã bị kết án về tội này hoặc tội đánh bạc, chưa được xóa
án tích mà cịn vi phạm.
2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 05 năm
đến 10 năm:
a)

Có tính chất chun nghiệp;

b)

Thu lợi bất chính 50.000.000 đồng trở lên;

c)

Tái phạm nguy hiểm.

3.

Người phạm tội cịn có thể bị phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến

100.000.000 đồng hoặc tịch thu một phần hoặc tồn bộ tài sản”8.
Có thể thấy, so với Bộ luật hình sự 1999 thì Bộ luật hình sự đã có
những sửa đổi, bổ sung tiến bộ hơn về mặt lập pháp. Cụ thể, đã thay thế cụm
từ “quy mô lớn” bằng những số liệu cụ thể vào trong điều luật mới, nhằm đảm
bảo sự rõ ràng trong vấn đề định lượng; đồng thời đã tăng mức hình phạt tiền
và hình phạt tù so với Điều 249, nhằm nâng cao tính răn đe, giáo dục và
trừng trị đối với tội phạm này.

8

Điều 322 BLHS 2015

24