Hieu qua tu mo hinh nuoi chim tri voi GV

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b>Kỹ Thuật nuôi chim Trĩ Đỏ</b>
1 ) Khái quát chung

Tại một số nước có nền cơng nghiệp ni chim phát triển ( Mỹ , UC , Singgapore ,

Thaisland ..vv ) Chim trĩ đỏ đã được nuôi phổ biến như các loại gia cầm thơng dụng . .Đây là
lồi chim được đánh giá là mang lại hiệu quả kinh tế cao nhất trong tất cả các loại gia cầm
.Với hai thị trường tiêu thụ song song khá hiệu quả đó là cung cấp thương phẩm và con giống
cho thị trường chim cảnh . Tại Việt Nam chim trĩ đỏ khoang cổ hiện cịn rất ít trong tự nhiên (
có thể nói là hiếm trong những năm gần đây . nguyên nhân do nạn săn bắn bừa bãi , tàn phá
rừng ….Vì vậy chim trĩ đỏ khoang cổ đã được liệt vào danh sách các loài động vật quý hiếm
cần được bảo vệ . Trong nhữnng năm qua phong trào gây nuôi trĩ đỏ tại nước ta mới chỉ dừng
lại ở mức nuôi chơi kiêng , tự phát chưa có tổ chức , cá nhân nào mạnh dạn đầu tư gây nuôi
theo quy mô công nghiệp như các nước bạn . Tuy nhiên qua thực tế chúng tơi thấy đây là lồi
chim dễ ni, khả năng chống chịu thích nghi tốt với mơi trường và ít bị mắc bệnh vì nó cịn
mang bản tính ĐV hoang dã.

2 ) Trọn Giống

: Dựa vào đặc điểm cơ thể để phân biệt chim trống , mái :

Ở cùng lứa tuổi Chim trĩ trống thường có ngoại hình lớn hơn chim trĩ mái . Lúc còn nhỏ rất
khó phân biệt chủ yếu dựa vào cảm quan nghề nghiệp và một số biểu hiện nhỏ về sự khác biệt
trong tập tính sinh hoạt và ngoại hình chim .Có thể phân biệt bằng mặt thường qua việc so
sánh kích thước cở thể , chiều cao chân , hoặc lỗ huyệt

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

nặng tới 1,5 – 2kg , lơng đi có thể đạt 0,4 – 0,6m ,tùy theo chế độ chăm sóc và mật độ ni
thả

Chim mái có kích thước nhỏ hơn chim trống .Sau khi thay lông ở thời kỳ 3-5 tháng tuổi chim
mái sẽ ổn định ở bộ lơng màu tối có những đốm đen ,pha lẫn màu hạt dẻ ., Chim mái có đi

ngắn hơn chim trống , trọng lượng bình quân của một chim mái trưởng thành khoảng 0,7 –
1,3kg / con

Trong môi trường tự nhiên một chim trĩ đực thường quàn lý và giao phối với rất nhiều chim
mái . Với bản tính rất hăng về dục vọng 1 chim trĩ trống có thể đạp liên hồi nhiều chim trĩ mái
trong một thời gian ngắn , Chúng tôi đã quan sát và ghi nhận lại có những thời điểm chỉ trong
thời gian chưa đầy 5 phút một chim trĩ đực đã đạp lien hồi tới 4 lần / 3 chim mái .Với tốc độ
và sự uy hiếp rất mạnh đối phương nên việc nuôi ghép 1 trĩ đực và 1 chim mái để sinh sản là
điều tối kỵ , Chim mái sẽ thường xuyên rơi vào trạng thái hoảng loạn , bị dập trứng , hoặc lồi
Zoong ( tuột hậu môn ) đơi khi có vấn đề về tâm , sinh lý ảnh hưởng nghiêm trong đến thế hệ
chim mới sinh ra . Tuy nhiên nuôi với tỷ lệ mái quá nhiều cũng không tốt cho chim trống và
chất lượng phôi trứng . Qua nghiên cứu thực nghiệm Vườn Chim Việt đã ổn định đàn chim bố
mẹ sinh sản theo tỷ lệ 1 trống + 3 mái .

Việc nuôi chim trĩ đỏ ở thời kỳ còn nhỏ thường gặp một số khó khăn nhất định lien quan đến
chế độ dinh dưỡng , điều kiện môi tr

ường đặc biệt là khâu vận chuyển , Vì vậy những người mới ni hoặc chưa có kinh nghiệm
ni trĩ đỏ nên hạn chế việc đầu tư mua con giống size nhỏ . Người mua nên chọn mua những
cá thể chim ở thời kỳ 3 – 5 tháng tuổi hoặc chim hậu bị

Trọn chim trống có ngoại hình to , cao , đuôi dài , lông mượt , trường chim ,dáng khỏe
mạnh ,lanh lợi .Nếu ở thời kỳ trưởng thành chim trống ln trong tư thế nghiêng mình sung
trận

Chim mái : bầu chim , nở hậu , khơng dị hình , dị tật . Nên mua chim ở những cơ sở gây ni
uy tín và có nhiều năm kinh nghiệm để lựa được những cá thể chim khỏe mạnh , không bị
đồng huyết , cũng như được tư vẫn về kỹ thuật gây nuôi .

<i><b> 3 ) Kỹ Thuật làm chuồng trại :</b></i>

Chim trĩ thích nghi tốt ở nhiều điều kiện địa hình và vùng khí hậu . Việc làm chuồng trại ni
chim trĩ khá đơn giản bà con có thể tận dụng các khu chuồng nuôi cũ , hoặc nhà kho , sưởng,
sau đó cải tạo lại , miễn sao đảm bảo vệ sinh , thống mát ,và kín để chim không bay đi mất

Với chim non từ 1 -3 tháng tuổi : nuôi , úm trong chuồng lưới mắt cáo , hoặc dải chấu ,hạn
chế tiếp đất , ni ở nơi kín gió và đảm bảo tốt nhất về cơng tác vệ sinh và cách ly phịng
ngừa bệnh dịch , Hạn chế cho người lạ hoặc vật nuôi khác tiếp cận

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

30 – 60 ngày tuổi : 12 – 6 con / m2
60 – 90 ngày tuổi : 4 – 2 con /m2

Sau 90 ngày tuổi có thể đưa chim ra chuồng lớn với mật độ nuôi 1 – 2 con /m2
+ Làm chuồng cho chim lớn :

Lên chia chuồng thành nhiều ô khác nhau để tiện cho công tác quản lý và theo dõi bệnh tật
cũng như quá trình sinh trưởng và phát triển của chim :

Nếu làm chuồng mới để nuôi chim sinh sản có thể thiết kế theo khung cơ bản sau :
Rộng ngang : 3,5 m x dài 6 m x cao 2,5 – 2,8 m .

Với diện tích ô chuồng này có thể nuôi được 20 -25 cá thể chim bố mẹ sinh sản , hoặc 30 -
40 cá thể chim hậu bị

Tường vây có thể xây hoặc dùng lưới B40 , lưới mắt cáo . Trên lóc sử dụng các loại tấm
lợp broxi măng hoặc vật liệu rẻ tiền sẵn có tại địa phương . Miễn sao đảm bảo chim khơng
thốt ra ngồi

Nền chuồng được dải một phần hoặc toàn bộ cát . ( sử dụng loại cát Vàng ) để chim tắm
cát và làm ổ đẻ . Phần còn lại có thể sự dụng bằng nền betong , hoặc trồng cỏ trong khoảng

sân trơi

. Mái che có thể lập tồn phần hoặc bán phần miễn sao đảm bảo thoáng về mùa hè , ấm về
mùa đơng , Với các địa phương khu vực phía bắc thường có rét đậm rét hại vào mùa đơng
,hoặc xương muối ,Nên che chắn cẩn thận toàn bộ chuồng nuôi bằng vải bạt và thắp điện sưởi
để tránh rét cho chim . Với các tỉnh khu vực phía Nam và Tây nguyên nới khi hậu nóng ấm
quanh năm hạn chế phải che phủ chuồng trại hơn , tuy nhiên nên lưu ý đến các đợt mưa tạt ,
gió lùa vì đây là những thời điểm chim rễ mắc các bệnh về hô hấp , tiêu chảy ..vvv

<i><b>Lưu ý : Thường xuyên vệ sinh chuồng trại định kỳ 2- 3 lần / tuần . Phun thuốc khủ trùng định</b></i>
kỳ . Thường xuyên kiểm tra để loại bỏ các vật sắc , nhọn , sợi ninong trong khu vực ni đề
phịng chim ăn phải sẽ dẫn đến tủng diều , chết.

Trong thời gian qua trên các diễn đàn mạng và truyền hình có giới thiệu 1 số mơ hình ni
chim trĩ đạt hiệu quả cao , tuy nhiên cách thiết kế chuồng trại thường theo phương thức chia
nhiều ơ với kích thước rất nhỏ , môi ô chỉ nuôi từ 1 -4 cá thể ( ghép bộ ) . Cách làm này tuy
hạn chế được việc chim đánh , mổ nhau nhau nhưng lại tốn kém rất nhiều trong khâu thiết kế
chuồng trại , máng ăn cũng như cơng chăm sóc , Mơ hình ghép cặp chỉ thích nghi với điều
kiện ni kiểng ,hoặc diện tích đất nhỏ .Tuỳ mục đích , quy mơ sản xuất bà con có thể lựa
chọn cách thiết kế chuồng trại sao cho phù hợp nhất với điều kiện sẵn có mà vẫn đảm bảo
được yếu tố kỹ thuật trong việc quản lý và chăm sóc chim

<b>4 ) Thời kỳ đẻ trứng và kỹ thuật ấp nở :</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

có thể đẻ từ 75 - 90 trứng .Với các tỉnh phía bắc nước ta nơi có mùa đơng lạnh và kéo dài
chim thường đẻ muôn hợn ,thường mùa đẻ chỉ bắt đầu khi vào mùa xuân ấp áp , Các tình
khu vực phía Nam nơi có thời tiết nắng ấm mùa đẻ của chim trĩ thường sớm hơn và kéo dài
hơn , Ngoài ra số trứng , thời gian đẻ cịn phụ thuộc vào kỹ thuật ni , chế độ cho ăn , và
quản lý vật nuôi . Nếu cho ăn tặng lượng đạm động vật , canxi và sử dụng 1 số tác nhân phụ
có thể cho chim trĩ đẻ 2 quả / ngày hoặc đẻ quanh năm theo ý thích của người ni . Tuy

nhiên phương pháp này chỉ áp dụng cho trường hợp khai thác trứng chim trĩ làm thương phẩm
. Việc nhân giống chim không nên áp dụng , sẽ ảnh hưởng tới sức khỏe sinh sản của chim bố
mẹ cũng như chất lượng con giống sinh ra

Chim trĩ trong tự nhiên không tự ấp trứng , chim thường đẻ nhờ vào tổ chim khác . Vì vậy khi
đưa vào nuôi trong môi trường nhân tạo ta phải dùng tác nhân phụ để ấp trứng cho chim .Tỉ lệ
nở phụ thuộc vào 2 yếu tố : là chất lưng phơi trứng , và kỹ thuật ấp

. Thường có 2 cách cơ bản để ấp trứng trĩ

a) Dùng vật ni khác có thân nhiệt và điều kiện ấp nở tương tự ( Thường dùng , gà mái
hoa mơ , gà tre ..vv ) . Cách ấp này đơn giản như ấp trứng gia cầm thông thường tuy
nhiên cho tỷ lệ thành công thấp và khó áp dụng cho ni quy mơ lớn

b) Dùng máy ấp : Sử dụng loại máy ấp trứng gia cầm thông thường để ấp . Thời gian ấp
nở khoảng 22 -23 ngày . Hiệu chỉnh nhiệt độ , độ ẩm tùy theo giai đoạn

:Nhiệt độ ấp trong tuần đầu : 37,5 độ C , Độ ẩm 55 %
Tuần thứ 2 Nhiệt độ 37,3 độ C , Độ ẩm 60 %
. Tuần thứ 3 trở đi nhiệt độ 37 độ , Độ ẩm 75 %

( Lưu ý sử dụng hoàn toàn nước cất để tạo độ ẩm , khơng dùng nước bẩn , có chứa tạp chất sẽ
làm ảnh hưởng đến quá trình bay hơi của nước )

Các tia máu hình thành trong trứng trĩ thường rất mờ và khó phân biệt vì vậy đừng vội bỏ
trứng ra khỏi lò xớm , Bản thân bên trong trứng trĩ cũng có chất hóa học bảo quản trứng rất
tốt . Thường thì những quả trứng khơng có sống mà ấp tới 15 ngày vẫn không bị thối như
trứng gà trứng vịt , Vẫn có thể ăn bình thường mà không nguy hại cho sức khỏe

Tỉ lệ ấp nở 75 - 85%, tỷ lệ nuôi sống thành công sau ấp nở đạt 85% .

Trong thời gian tới Vườn Chim Việt sẽ đầu tư nghiên cứu quy trình thụ tinh nhân tạo cho trĩ
đỏ để mang lại hiêụ quả sản xuất con giống tốt hơn đáp ứng cho sức mua của thị trường nội
địa

<b>5 ) Chăm sóc chim qua các thời kỳ sinh trưởng </b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

Thức ăn : sử dụng loại cám viên dùng cho gà con , sử dụng loại máng ăn , uống tự chế hoặc
máng dùng cho gà miễn sao đảm bảo vệ sinh . . Nên cho lượng cám và nước vừa đủ, khi
chim ăn hết nhấc máng ra vệ sinh và thay nước mới , Tránh để nước lưu lại sang ngày thứ 2 .
Với chim nhỏ sức đề kháng yếu ta sử dụng loại nước cất hoặc nước đun sôi để nguội cho
chim uống .

<i><b>B ) Nuôi chim trưởng thành : Chim được nuôi trong lồng lớn sử dụng thức ăn dành cho gia </b></i>
cầm trưởng thành ,gia cầm sinh sản ( cám gà đẻ ) kết hợp với thóc . Tỉ lệ fa tuỳ theo thời kỳ
sinh trưởng của chim : có thể dùng tới 60%thóc trong khẩu phần thức ăn . Ngoài ra kết hợp
cho ăn thêm các loại rau xanh : rau muống , rau lang , thân cây chuối thái nhỏ ..vv . Hạn chế
cho các loại thức ăn lạ : tôm , cua , cá có thể dẫn đến tình trạng chim bị tiêu chảy .

Trong q trình ni đàn thường sảy ra hiện tượng chim cắn , mổ nhau : Vị trí mổ thường tập
chung vào mắt ,đỉnh đầu hoặc lỗ huyệt ,Để hạn chế việc này ta có thể sử dụng 1 số phương
thức sau :

<b> + Tách riêng cá thể chim bị đánh , hoặc chim đánh ra khỏi chuồng ni từ 3-5 ngày .Sau đó </b>
thả lại bình thường

+ Cho ăn bổ sung thêm 1 số khống chất : Ca , Zn . Có thể sử dụng loại thuốc trống cắn ,mổ
bán tại các tiệm thú y để pha vào thức ăn cho chim

<b>6 ) Phòng và trị bệnh :</b>

A ) Phòng bệnh :

Với chim trĩ giống mới nở : Sử dụng các loại kháng sinh đặc trị Ecoli hoà vào nước uống với
liều lường bằng 2 lần so với hướng dẫn trên bao bì ( dùng Vime-Coam; ; Coliquin .. )

Khi chim từ 5 -7 ngày tuổi tiến hành nhỏ mắt , mũi bằng vaccin lasota . mỗi cá thể chim từ 1 –
2 giọt ( nhỏ 2 lần , lần sau cách lần trước 15 ngày )

Khi chim 2 tuần tuổi dùng vaccin Gum cho uống .Khi chim ở độ tuổi 2,5 tháng bắt đầu chủng
Newcastle và vaccin tụ huyết trùng . Sau đó định kỳ 2,5 – 3 tháng chủng lại 1 lần

Vị trí tiêm : tiêm dưới da vào ức , lườn chim ,không tiêm vào bắp chim có thể dẫn đến hiện
tượng liệt chim nếu tiêm không đúng kỹ thuật

Với các dạng cúm gia cầm , tiêm phòng theo lịch cụ thể của từng địa phương ,
B ) Trị Bệnh :

Các bệnh thường gặp khi nuôi chim trĩ đỏ :

- Bệnh tiêu chảy , Ecoli : chủ yếu sảy ra sau q trình vận chuyển hoặc mơi trường ni
khơng đảm bảo : Dùng Vaccin đặc trị Ecoli cho gia cầm tiêm hoặc cho uống ( liều lượng
bằng 2,5 lần hướng dẫn trên bao bì )

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

dày , Cách trị : Dùng thuốc đặc trị hen của gà nhỏ trực tiếp với liều dùng bằng 2 lần
hướng dẫn sử dụng trên bao bì , Điều chỉnh lại mật độ nuôi , vệ sinh chuồng nuôi bằng
thuốc khử trùng ,

- Bệnh đau mắt ( sưng mặt ) : Biểu hiện : Mắt chim có màng đục nhắm lại , 1 trong hai

bên má sưng : Chim bị mù dẫn đến không thể tự ăn , uống được mà chết : Cách trị : Dùng
thuốc nhỏ mắt của người nhỏ từ 3 – 5 giọt . Kết hợp với tiêm nếu phát hiện trong mắt có
giun , sán

. Ngồi ra trong q trình ni chim trĩ thường mắc 1 số bệnh khác ít thấy biểu hiện trên gia
cầm thông dụng ., Để đảm bảo tỉ lệ ni thành cơng thì khâu vệ sinh chuồng trại là 1 yếu tố
rất quan trọng , Đồng thời những cá nhân mới gây nuôi nên đến trực tiếp các trang trại , cá
nhân có nhiều năm kinh nghiệm nuôi trĩ để tham khảo học tập kinh nghiệm .

7 ) Thị Trường và đầu ra cho sản phẩm :

Chim trĩ đỏ trong thời điểm hiện tại và những năm tới chủ yếu ở giai đoạn sản xuất con giống
cho nhu cầu làm cảnh , Theo khảo sát của Vườn Chim Việt với tình hình phát triển hiện nay
thị trường chim trĩ thịt của Việt Nam chỉ có thể chính thức đi vào hoạt động sau 3 – 5 năm
tới .Số người nuôi chim trĩ đỏ tại nước ta còn rất hạn chế ,chưa có trang trại ni theo quy mơ
lớn , chủ yếu vẫn dừng lại ở mức độ nhỏ lẻ từ 1 đến vài chục cá thể ,Nguyên nhân chủ u do
người dân cịn thiếu thơng tin về kỹ thuật cũng như lo ngại yếu tố đầu ra sản phẩm , Hiện giá
bán trên thị trường của loại chim này khá cao và có su hướng tăng ổn định trong những năm
gần đây , Tuy nhiên hiện nay trên thị trường chim trĩ được giao bán với nhiều mức giá khác
nhau tuỳ theo từng gia trại ,Vì vậy người mua cũng rơi vào tình trạng hên xui và thương thì
mua phải mức giá rất cao .

Nếu bà con cần hướng dẫn kỹ thuât, mua giống liên hệ với tôi: Nguyễn Gia Đăng. SĐT
0976239858

Chi tiết liên hệ : Nông Trại Vườn Chim trĩ: Xóm 9, Xã Đại Sơn - Huyện Đơ lương – Nghệ an

<b>THÔNG TIN NGƯỜI GỬI:</b>
<b>- Tên DN/Cá nhân: vườn chim Tri</b>

</div>

<!--links-->