Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (41.35 KB, 4 trang )
<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>
Những năm nữa đầu thế kỉ XX, khái niệm Ái Quốc
trong văn h<i>ọ</i>c Vi<i>ệ</i>t th<i>ườ</i>ng đ<i>ượ</i>c kh<i>ơ</i>i g<i>ợ</i>i 1 cách bóng
gió qua nh<i>ữ</i>ng hình <i>ả</i>nh mang ý nghĩa t<i>ượ</i>ng tr<i>ư</i>ng.
Những bài thơ như Thề non nước của Tản Đà, Nhớ
r<i>ừ</i>ng c<i>ủ</i>a Th<i>ế</i> L<i>ữ</i> hay Hai ch<i>ữ</i> n<i>ướ</i>c nhà c<i>ủ</i>a Tr<i>ầ</i>n
Tu<i>ấ</i>n Kh<i>ả</i>i đ<i>ề</i>u đi theo m<i>ộ</i>t l<i>ố</i>i t<i>ư</i> duy ngh<i>ệ</i> thu<i>ậ</i>t nh<i>ư</i>
vậy. Nếu Tản Đà mượn lời đối thoại giữa non và nước,
Th<i>ế</i> L<i>ữ</i> m<i>ượ</i>n l<i>ờ</i>i con h<i>ổ</i> đ<i>ể</i> th<i>ể</i> hi<i>ệ</i>n lòng yêu n<i>ướ</i>c thì
Tr<i>ầ</i>n Tu<i>ấ</i>n Kh<i>ả</i>i l<i>ạ</i>i ch<i>ọ</i>n cách th<i>ể</i> hi<i>ệ</i>n đi<i>ề</i>u <i>ấ</i>y trong
bài thơ Hai chữ nước nhà bằng một đề tài lịch sử.
Hai ch<i>ữ</i> n<i>ướ</i>c nhà đ<i>ượ</i>c kh<i>ở</i>i h<i>ứ</i>ng b<i>ằ</i>ng 1 câu
chuy<i>ệ</i>n đã t<i>ừ</i> th<i>ủ</i>a gi<i>ặ</i>c Minh sang xâm l<i>ượ</i>c n<i>ướ</i>c ta.
Câu chuyện ấy kể về cha con Nguyễn Trãi. Ngay
trong l<i>ờ</i>i đ<i>ề</i> t<i>ừ</i>, nhà th<i>ơ</i> đã vi<i>ế</i>t "Nghĩ l<i>ờ</i>i ông Phi
Khanh d<i>ặ</i>n con là ông Nguy<i>ễ</i>n Trãi khi ông b<i>ị</i> quân
minh bắt giải sang Tàu". Vậy là bài thơ mượn lời của
m<i>ộ</i>t nhân v<i>ậ</i>t l<i>ị</i>ch s<i>ử</i> mà th<i>ể</i> hi<i>ệ</i>n lòng ái qu<i>ố</i>c.
Phần thơ thứ hai gồm 20 câu thơ. Đây là lời căn
d<i>ặ</i>n đ<i>ầ</i>y tâm huy<i>ế</i>t c<i>ủ</i>a Nguy<i>ễ</i>n Phi Khanh đ<i>ố</i>i vs
Nguy<i>ễ</i>n Trãi. Đo<i>ạ</i>n th<i>ơ</i> m<i>ở</i> ra m<i>ộ</i>t ni<i>ề</i>m t<i>ự</i> hào dân
tộc về"giống Hồng Lạc", tự hào về lịch sử"trường
t<i>ồ</i>n" c<i>ủ</i>a m<i>ộ</i>t dân t<i>ộ</i>c d<i>ầ</i>u có nh<i>ữ</i>ng lúc" suy th<i>ị</i>nh
đ<i>ổ</i>i thay". <i>Ở</i> " gi<i>ờ</i> Nam riêng m<i>ộ</i>t cõi này" ch<i>ẳ</i>ng khi
nào vắng bóng " anh hùng hiệp nữ". Đoạn thơ gợi lại
nh<i>ữ</i>ng chi<i>ế</i>n tích oai hùng c<i>ủ</i>a nh<i>ữ</i>ng Hai Bà Tr<i>ư</i>ng,
Bà Tri<i>ệ</i>u,... t<i>ừ</i> đó mà nâng cao lịng t<i>ự</i> hào, t<i>ự</i> tơn
dân tộc.
Gi<i>ọ</i>ng th<i>ơ</i> đ<i>ộ</i>t ng<i>ộ</i>t đ<i>ổ</i>i thay. Cha d<i>ặ</i>n con hãy kh<i>ắ</i>c
c<i>ố</i>t ghi tâm n<i>ỗ</i>i đau dân t<i>ộ</i>c, kh<i>ắ</i>c ghi h<i>ậ</i>n n<i>ướ</i>c thù
nhà:
B<i>ố</i>n ph<i>ươ</i>ng khói l<i>ử</i>a t<i>ư</i>ng b<i>ừ</i>ng
Xi<i>ế</i>t bao th<i>ả</i>m h<i>ọ</i>a x<i>ươ</i>ng r<i>ừ</i>ng máu sông
Những cụm từ " khói lửa tưng bừng" , "xương rừng
máu sơng" g<i>ợ</i>i v<i>ề</i> cái c<i>ả</i>nh ghê r<i>ợ</i>n trong Bình Ngô
Đ<i>ạ</i>i Cáo v<i>ề</i> t<i>ộ</i>i ác c<i>ủ</i>a gi<i>ặ</i>c thù:
Tội ác lan tràn khắp chốn nhân gian gây căm uất
nhói đau trong tâm h<i>ồ</i>n c<i>ủ</i>a ng<i>ườ</i>i cha giàu lòng ái
qu<i>ố</i>c mà nay ph<i>ả</i>i ch<i>ị</i>u nhìn c<i>ả</i>nh non sơng phiêu tán
mà bất lực.
Ng<i>ườ</i>i cha đau lịng nh<i>ứ</i>c óc nhìn th<i>ả</i>m c<i>ả</i>nh vong
qu<i>ố</i>c," trông c<i>ơ</i> đ<i>ồ</i>" mà nh<i>ườ</i>ng xé tâm can. N<i>ỗ</i>i đau
<i>ấy cao tới trời xanh thấm vào lịng đất. Ngậm ngùi </i>
xót xa tr<i>ướ</i>c c<i>ả</i>nh l<i>ầ</i>m than, n<i>ỗ</i>i nh<i>ụ</i>c m<i>ấ</i>t n<i>ướ</i>c đ<i>ọ</i>ng
thành m<i>ộ</i>t kh<i>ố</i>i u<i>ấ</i>t s<i>ầ</i>u đ<i>ớ</i>n đau khôn xi<i>ế</i>t. Đo<i>ạ</i>n th<i>ứ</i>
2 kết thúc bằng 2 câu lục bát gửi trọn nỗi niềm trọn
đ<i>ờ</i>i c<i>ủ</i>a ng<i>ườ</i>i cha:
Con <i>ơ</i>i! càng nói càng đau
Lấy ai tế độ đàn sau đó mà?
Hai câu th<i>ơ</i> h<i>ơ</i>i h<i>ướ</i>ng tuy<i>ệ</i>t v<i>ọ</i>ng vì ng<i>ườ</i>i s<i>ắ</i>p ra
đy mà v<i>ậ</i>n n<i>ướ</i>c thỳ v<i>ẫ</i>n nh<i>ư</i> ngàn cân treo s<i>ợ</i>i tóc.
Đoạn thơ được kết cấu thành lời độc thoại của người
tr<i>ướ</i>c lúc ra đi mà còn là l<i>ờ</i>i n<i>ướ</i>c non, l<i>ờ</i>i c<i>ủ</i>a bao
ng<i>ườ</i>i cũng đang nhói đau v<i>ề</i> v<i>ậ</i>n n<i>ướ</i>c.
của nhân vật trữ tình từ đó mà gợi ra lịng u nước,
đánh th<i>ứ</i>c lịng t<i>ự</i> hào t<i>ự</i> tơn c<i>ủ</i>a dân t<i>ộ</i>c và cũng t<i>ừ</i>
đó mà nêu khát v<i>ọ</i>ng t<i>ự</i> do.