LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP PHÂN TÍCH SỰ VẬN DỤNG THỦ TỤC PHÂN TÍCH TRONG QUI TRÌNH KIỂM TOÁN TẠI CÔNG TY KIỂM TOÁN CHUẨN VIỆT
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (783.23 KB, 161 trang )
Phân tích sự vận dụng thủ tục phân tích trong qui trình kiểm tốn tại Cơng ty kiểm tốn Chuẩn Việt
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ
KHOA KINH TẾ - QUẢN TRỊ KINH DOANH
-------------------------
LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP
PHÂN TÍCH SỰ VẬN DỤNG THỦ TỤC PHÂN
TÍCH TRONG QUI TRÌNH KIỂM TỐN TẠI
CƠNG TY KIỂM TOÁN CHUẨN VIỆT
Giáo viên hướng dẫn:
Sinh viên thực hiện:
LƯƠNG THỊ CẨM TÚ
VŨ TRUNG KHIÊM
MSSV: 4084446
Lớp: Kế toán – Kiểm toán 2 K34
SĐT:0982447444
Cần Thơ 2012
GVHD: Lương Thị Cẩm Tú
Trang 1
Khiêm
SVTH: Vũ Trung
Phân tích sự vận dụng thủ tục phân tích trong qui trình kiểm tốn tại Cơng ty kiểm tốn Chuẩn Việt
LỜI CẢM TẠ
Lời đầu tiên em xin chân thành cảm ơn Quý Thầy, Cô trường Đại học Cần
Thơ đã tận tình giảng dạy, cung cấp nhiều kiến thức quý báu trong những năm
học vừa qua.
Em chân thành cảm ơn cô Lương Thị Cẩm Tú đã tận tình hướng dẫn chỉ
dạy để em có thể hồn thành được đề tài luận văn này.
Xin chân thành cảm ơn các bạn đã đóng góp những ý kiến bổ ích trong
thời gian thực hiện đề tài.
Trong giới hạn kiến thức tiếp thu được và giới hạn về thời gian, đề tài
này không tránh khỏi những sai sót và hạn chế, kính mong sự đóng góp ý kiến
của thầy để luận văn hồn thiện hơn.
Cuối cùng, xin chúc Quý Thầy, Cô trường Đại học Cần Thơ, Khoa Kinh
tế & Quản trị kinh doanh, cô Lương Thị Cẩm Tú thật nhiều sức khỏe và thành
công trong công tác.
Ngày
tháng
năm 2012
Sinh viên thực hiện
Vũ Trung Khiêm
GVHD: Lương Thị Cẩm Tú
Trang 2
Khiêm
SVTH: Vũ Trung
Phân tích sự vận dụng thủ tục phân tích trong qui trình kiểm tốn tại Cơng ty kiểm tốn Chuẩn Việt
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan rằng đề tài “Phân tích sự vận dụng thủ tục phân tích trong
qui trình kiểm tốn tại cơng ty kiểm tốn Chuẩn việt” là do chính tơi thực hiện,
các số liệu thu thập và kết quả phân tích trong đề tài là trung thực, đề tài không
trùng với bất kỳ đề tài nghiên cứu khoa học nào.
Ngày
tháng
năm 2012
Sinh viên thực hiện
Vũ Trung Khiêm
GVHD: Lương Thị Cẩm Tú
Trang 3
Khiêm
SVTH: Vũ Trung
Phân tích sự vận dụng thủ tục phân tích trong qui trình kiểm tốn tại Cơng ty kiểm tốn Chuẩn Việt
NHẬN XÉT CỦA CƠ QUAN THỰC TẬP
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
Ngày
GVHD: Lương Thị Cẩm Tú
Trang 4
Khiêm
tháng
năm 2012
SVTH: Vũ Trung
Phân tích sự vận dụng thủ tục phân tích trong qui trình kiểm tốn tại Cơng ty kiểm tốn Chuẩn Việt
NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
Ngày
tháng
năm 2012
Giáo viên hướng dẫn
GVHD: Lương Thị Cẩm Tú
Trang 5
Khiêm
SVTH: Vũ Trung
Phân tích sự vận dụng thủ tục phân tích trong qui trình kiểm tốn tại Cơng ty kiểm tốn Chuẩn Việt
Lương Thị Cẩm Tú
NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN PHẢN BIỆN
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
Ngày
tháng
năm 2012
Giáo viên phản biện
GVHD: Lương Thị Cẩm Tú
Trang 6
Khiêm
SVTH: Vũ Trung
Phân tích sự vận dụng thủ tục phân tích trong qui trình kiểm tốn tại Cơng ty kiểm tốn Chuẩn Việt
MỤC LỤC
Trang
CHƯƠNG 1.........................................................................................................1
GIỚI THIỆU.......................................................................................................1
1.1 ĐẶT VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU.....................................................................1
1.1.1 Sự cần thiết của nghiên cứu..................................................................1
1.1.2 Căn cứ khoa học thực tiễn.....................................................................2
1.2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU........................................................................2
1.2.1 Mục tiêu chung.......................................................................................2
1. 2.2 Mục tiêu cụ thể......................................................................................2
1.3. PHẠM VI NGHIÊN CỨU...........................................................................3
1. 3.1 Không gian............................................................................................3
1.3.2 Thời gian.................................................................................................3
1.3.3 Đối tượng nghiên cứu............................................................................3
1.4. CÂU HỎI NGHIÊN CỨU...........................................................................3
1.5 LƯỢC KHẢO TÀI LIỆU CÓ LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI ......................4
CHƯƠNG 2.........................................................................................................5
PHƯƠNG PHÁP LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU.....................5
GVHD: Lương Thị Cẩm Tú
Trang 7
Khiêm
SVTH: Vũ Trung
Phân tích sự vận dụng thủ tục phân tích trong qui trình kiểm tốn tại Cơng ty kiểm tốn Chuẩn Việt
2.1 PHƯƠNG PHÁP LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU...............5
2.1.1 Khái qt chung về kiểm tốn..............................................................5
2.1.2 Thủ tục phân tích...................................................................................7
2.2 PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH.................................................................24
2.2.1 Phương pháp thu thập số liệu.............................................................24
2.2.2 Phương pháp phân tích số liệu............................................................24
CHƯƠNG 3.......................................................................................................25
GIỚI THIỆU VỀ CƠNG TY TNHH KIỂM TỐN VÀ TƯ VẤN
CHUẨN VIỆT VÀ QUI TRÌNH PHÂN TÍCH TẠI CƠNG TY..............25
3.1 GIỚI THIỆU VỀ CƠNG TY.....................................................................25
3.1.1 Quá trình hình thành và phát triển ..................................................25
3.1.2 Các dịch vụ cung cấp..........................................................................26
3.1.3 Mục tiêu và nguyên tắc hoạt động.....................................................28
3.1.4 Sơ đồ tổ chức.......................................................................................30
3.1.5 Khách hàng của cơng ty.....................................................................30
3.1.6 Tình hình doanh thu của cơng ty kiểm tốn Vietvalues...................31
3.1.7 Thuận lợi, khó khăn và định hướng phát triển trong tương lai......33
3.2 KHÁI QT CHUNG VỀ QUI TRÌNH PHÂN TÍCH ÁP DỤNG
TẠI VIETVALUES.....................................................................................34
3.2.1 Giai đoạn chuẩn bị kiểm toán.......................................................34
3.2.2 Giai đoạn thực hiện kiểm tốn......................................................37
3.2.3 Giai đoạn hồn thành kiểm tốn..................................................38
3.3 KHÁI QT CHUNG VỀ QUI TRÌNH PHÂN TÍCH ÁP DỤNG TẠI
CƠNG TY VIETVALUES..........................................................................39
3.3.1 Giai đoạn lập kế hoạch kiểm tốn..................................................39
3.3.2 Giai đoạn thực hiện kiểm toán........................................................39
GVHD: Lương Thị Cẩm Tú
Trang 8
Khiêm
SVTH: Vũ Trung
Phân tích sự vận dụng thủ tục phân tích trong qui trình kiểm tốn tại Cơng ty kiểm tốn Chuẩn Việt
3.3.3 Giai đoạn soát xét tổng thể của cuộc kiểm tốn.............................42
CHƯƠNG 4.......................................................................................................43
PHÂN TÍCH SỰ VẬN DỤNG THỦ TỤC PHÂN TÍCH TRONG QUI
TRÌNH TRONG KIỂM TỐN BÁO CÁO TÀI CHÍNH TẠI CÔNG TY
CỔ PHẦN ABC............................................................................................43
4.1 GIỚI THIỆU VỀ CÔNG TY CỔ PHẦN ABC.........................................43
4.1.1 Đặc điểm hoạt động sản xuất kinh doanh.........................................43
4.1.2 Năm tiền tệ, đơn vị sử dụng...............................................................43
4.1.3 Chuẩn mực và chế độ kế toán áp dụng..............................................44
4.1.4 Cơ cấu tổ chức.....................................................................................45
4.1.5 Các chính sách kế tốn áp dụng tại cơng ty.......................................46
4.1.6 Tìm hiểu về hệ thống kiểm sốt nội bộ của công ty cổ phần ABC. . .50
4.2 THỦ TỤC PHÂN TÍCH TRONG GIAI ĐOẠN LẬP KẾ HOẠCH KIỂM
TỐN ĐỐI VỚI CÔNG TY CỔ PHẦN ABC................................................51
4.2.1 Giai đoạn lập kế hoạch kiểm tốn.....................................................51
4.2.2 Các phương pháp phân tích được áp dụng.......................................52
4.2.3 Gởi thư báo giá....................................................................................52
4.2.4 Nhận hồi báo và lập hợp đồng kiểm tốn..........................................52
4.2.5 Tổ chức nhóm kiểm tốn và thời gian kiểm toan.............................53
4.2.6 Xác định mức trọng yếu và đánh giá rủi ro kiểm tốn....................53
4.2.7 Phân tích các chỉ số tài chính và nhận xét sơ bộ bảng cân đối kế
toán, kết quả hoạt động kinh doanh................................................................55
4.2.8 Phương pháp tiếp cận và đánh giá rủi ro kiểm toán........................60
4.3 THỦ TỤC PHÂN TÍCH TRONG GIAI ĐOẠN THỰC HIỆN KIỂM
TỐN...............................................................................................................60
4.3.1 Phương pháp phân tích được áp dụng..............................................61
GVHD: Lương Thị Cẩm Tú
Trang 9
Khiêm
SVTH: Vũ Trung
Phân tích sự vận dụng thủ tục phân tích trong qui trình kiểm tốn tại Cơng ty kiểm tốn Chuẩn Việt
4.3.2 Thực tế áp dụng thủ tục phân tích đối với công ty ABC..................61
4.3.3 So sánh giữa thực tế với ước tính của kiểm tốn viên....................109
4.3.4 So sánh giữa thực tế của đơn vị với bình quân ngành....................117
4.3.5 Mối quan hệ giữa các thơng tin tài chính và phi tài chính.............119
4.4 THỦ TỤC PHÂN TÍCH TRONG GIAI ĐOẠN HỒN THÀNH KIỂM
TỐN..............................................................................................................119
4.4.1 Rà sốt lại tồn bộ BCTC đã được kiểm toán tại đơn vị..............119
4.4.2 Phát hành báo cáo kiểm toán...........................................................120
4.4.3 Ý kiến của kiểm toán viên................................................................120
4.4.4 Lưu trữ hồ sơ kiểm toán...................................................................120
CHƯƠNG 5.....................................................................................................121
MỘT SỐ NHẬN XET VÀ GIẢI PHÁP TRONG VIỆC ÁP DUNG THỦ
TỤC PHÂN TÍCH TẠI CƠNG TY VIETVALUES....................................121
5.1 NHẬN XÉT VỀ VIỆC ÁP DỤNG THỦ TỤC PHÂN TÍCH QUA TỪNG
GIAI ĐOẠN....................................................................................................121
5.1.1 Giai đoạn lập kế hoạch kiểm toán....................................................121
5.1.2 Giai đoạn thực hiện kiểm toán..........................................................122
5.1.3 Giai đoạn soát xét tổng thể báo cáo tài chính..................................123
5.2 NHỮNG NGUN NHÂN CỊN TỒN TẠI...........................................123
5.2.1 Nguyên nhân khách quan..................................................................123
5.2.2 Chủ quan.............................................................................................124
5.3 NHẬN XÉT VIỆC ÁP DỤNG THỦ TỤC PHÂN TÍCH CHO KIỂM
TỐN TỪNG KHOẢN MỤC.......................................................................124
5.3.1 Nhận xét chung..................................................................................124
5.3.2 Nhận xét việc áp dụng thủ tục phân tích tại cơng ty.......................125
5.4 SO SÁNH GIỮA THỰC TẾ VỚI LÝ THUYẾT VÀ VSA 520.............126
GVHD: Lương Thị Cẩm Tú
Trang 10
Khiêm
SVTH: Vũ Trung
Phân tích sự vận dụng thủ tục phân tích trong qui trình kiểm tốn tại Cơng ty kiểm tốn Chuẩn Việt
5.4.1 So sánh giữa thực tế với lý thuyết.....................................................126
5.4.2 So sánh giữa thực tế với VSA 520.....................................................126
5.5 GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ TRONG VIỆC ÁP DỤNG THỦ
TỤC PHÂN TÍCH TRONG KIỂM TỐN BCTC ......................................126
5.5.1 Xây dựng bộ phận tìm hiểu về các thông tin liên quan đến khách
hàng................................................................................................................127
5.5.1 Thiết kế chương trình về thủ tục cơ bản trên máy vi tính..............127
5.5.3 Xây dựng thời gian và kế hoạch cho cuộc kiểm toán......................128
CHƯƠNG 6 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ..................................................129
6.1 KẾT LUẬN...............................................................................................129
6.2 KIẾN NGHỊ..............................................................................................129
GVHD: Lương Thị Cẩm Tú
Trang 11
Khiêm
SVTH: Vũ Trung
Phân tích sự vận dụng thủ tục phân tích trong qui trình kiểm tốn tại Cơng ty kiểm tốn Chuẩn Việt
DANH MỤC BIỂU BẢNG
Trang
Bảng 1: Phân tích biến động doanh thu qua 3 năm..............................................32
Bảng 2:Ma trận rủi ro phát hiện...........................................................................36
Bảng 3:Mức trọng yếu kế hoạch tổng thể báo cáo tài chính ..............................36
Bảng 4: Mức trọng yếu kế hoạch dựa vào loại hình doanh nghiệp......................37
Bảng 5: Giá trị mức trọng yếu.............................................................................37
Bảng 6: Phân tích tổng quát các chỉ số tài chính.................................................57
Bảng 7: Phân tích biến động số dư tiền mặt........................................................62
Bảng 8:Chi tiết phát sinh theo tháng tài khoản tiền mặt......................................63
Bảng 9:Chi tiết phát sinh theo tháng tài khoản ngân hàng...................................64
Bảng 10:Phân tích biến động doanh thu, lãi gộp trên doanh thu..........................67
Bảng 11:Doanh thu bán hàng qua 3 năm.............................................................68
Bảng 12: Phân tích doanh thu qua 3 năm............................................................69
Bảng 13: Phân tích biến động số dư các khoản phải thu.....................................72
Bảng 14:Bảng dự phòng phải thu khó địi...........................................................75
Bảng 15:Bảng phân loại tuổi nợ..........................................................................76
Bảng 16: Phân tích biến động hàng tồn kho........................................................79
Bảng 17: Phân tích biến động giá vốn hàng bán..................................................80
Bảng 18: Phân tích tỷ trọng hàng tồn kho với tổng tài sản ngắn hạn, doanh thu,
GVHD: Lương Thị Cẩm Tú
Trang 12
Khiêm
SVTH: Vũ Trung
Phân tích sự vận dụng thủ tục phân tích trong qui trình kiểm tốn tại Cơng ty kiểm tốn Chuẩn Việt
giá vốn hàng bán.................................................................................................82
Bảng 19: Phân tích tình hình tăng giảm TSCĐ trong 2 năm................................87
Bảng 20: Bảng phân tích TSCĐ và chi phí khấu hao..........................................88
Bảng 21: Bảng phân tích số dư các khoản thu nhập tài chính..............................91
Bảng 22: Bảng chi tiết phát sinh theo tháng........................................................92
Bảng 23: Bảng kê thu nhập.................................................................................94
Bảng 24: Bảng phân tích biến động chi phí, doanh thu với kỳ trước...................95
Bảng 25: Bảng phân tích biến động chi phí bán hàng, chi phí quản lý doanh
nghiệp qua 2 năm................................................................................................97
Bảng 26: Bảng kê biến động chi phí bán hàng và chi phí quản lý doanh nghiệp
năm 2011............................................................................................................98
Bảng 27: Phân tích biến động chi phí tài chính.................................................100
Bảng 28: Phân tích biến động chi phí khác.......................................................100
Bảng 29: Phân tích biến động nợ ngắn hạn và dài hạn......................................103
Bảng 30: Bảng phân tích chi tiết phải trả người bán..........................................105
Bảng 31: Phân tích biến động nguồn vốn..........................................................109
Bảng 32: Ước tính lãi vay..................................................................................110
Bảng 33: Ước tính quỹ lương............................................................................111
Bảng 34: Bảng phân tích các khoản trích theo lương do kiểm tốn tính............113
Bảng 35: Bảng phân tích tỷ trọng các khoản thuế.............................................115
Bảng 36: Ước tính thuế GTGT đầu ra...............................................................116
Bảng 38: So sánh số liệu với công ty cùng ngành.............................................118
GVHD: Lương Thị Cẩm Tú
Trang 13
Khiêm
SVTH: Vũ Trung
Phân tích sự vận dụng thủ tục phân tích trong qui trình kiểm tốn tại Cơng ty kiểm tốn Chuẩn Việt
DANH MỤC BIỂU HÌNH
Trang
Hình 1: Biểu đồ doanh thu qua 2 năm................................................................11
Hình 2:Sơ đồ Dupont..........................................................................................20
Hình 3: Hình sơ đồ tổ chức cơng ty kiểm tốn Vietvalues..................................30
Hình 4: Hình sơ đồ tổ chức công ty cổ phần ABC..............................................45
GVHD: Lương Thị Cẩm Tú
Trang 14
Khiêm
SVTH: Vũ Trung
Phân tích sự vận dụng thủ tục phân tích trong qui trình kiểm tốn tại Cơng ty kiểm tốn Chuẩn Việt
DANH SÁCH CÁC TỪ VIẾT TẮT
Tp.HCM
Thành phố Hồ Chí Minh
TNHH
Trách nhiệm hữu hạn
Vietvalues
Cơng ty kiểm tốn Chuẩn Việt
GTGT
Thuế giá trị gia tăng
VNĐ
Việt Nam đồng
TK
Tài khoản
TSLĐ
Tài sản lưu động
VCSH
Vốn chủ sở hữu
TSCĐ
Tài sản cố định
BCTC
Báo cáo tài chính
GVHD: Lương Thị Cẩm Tú
Trang 15
Khiêm
SVTH: Vũ Trung
Phân tích sự vận dụng thủ tục phân tích trong qui trình kiểm tốn tại Cơng ty kiểm tốn Chuẩn Việt
GVHD: Lương Thị Cẩm Tú
Trang 16
Khiêm
SVTH: Vũ Trung
Phân tích sự vận dụng thủ tục phân tích trong qui trình kiểm tốn tại Cơng ty kiểm tốn Chuẩn Việt
CHƯƠNG 1
GIỚI THIỆU
1.1 ĐẶT VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU
1.1.1 Sự cần thiết của nghiên cứu
Trong xu thế tồn cầu hóa hội nhập thị trường nền kinh tế Việt Nam cho
thấy quá trình tự do hóa khơng chỉ dừng lại ở các giao dịch thương mại, hàng hóa
mà cịn mở rộng các quan hệ cung cấp dịch vụ. Với điều kiện kinh tế như vậy,
kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh đang là mối quan tâm hàng đầu mà của
các doanh nghiệp cũng như các nhà đầu tư, các cơ quan quản lý, các cơ quan
chức năng và khách hàng. Do đó, địi hỏi các thơng tin trên các báo cáo tài chính
(BCTC) phải trung thực, có độ chính xác cao và đáng tin cậy. Tuy nhiên, các
doanh nghiệp luôn muốn mở rộng hoạt động sản xuất kinh doanh để thu hút nhà
đầu tư đã vơ tình hay cố ý đã làm sai lệch các thông tin trên báo cáo tài chính.
Nắm được xu thế đó, nhằm làm tăng mức độ tin cậy đối với các BCTC góp phần
lành mạnh trong các mối quan hệ kinh tế cho nên các công ty kiểm toán ở Việt
Nam ra đời và ngày càng được mở rộng, kéo theo đó là sự cạnh tranh gay gắt
giữa các cơng ty kiểm tốn. Việc ra đời và phát triển của các tổ chức kiểm toán
trong nhiều năm qua vừa là xu hướng tất yếu khách quan có tính qui luật của nền
kinh tế thị trường, vừa là bộ phận quan trọng của hệ thống công cụ quản lý vĩ mô
của nền kinh tế. Các công ty kiểm tốn khơng những phải nâng cao chất lượng
mà cịn tìm mọi biện pháp để hạn chế rủi ro kiểm toán ở mức thấp nhất. Để làm
được điều trên, các kiểm toán viên phải lập kế hoạch chiến lược để kiểm tra chi
tiết đảm bảo công việc được tiến hành nhanh chóng và thuận lợi. Để thực hiện
một cuộc kiểm tốn có hiệu quả thì địi hỏi trình độ kinh nghiệm chun mơn của
các kiểm tốn viên, các cơng ty kiểm tốn phải xây dựng, hồn thiện và xây dựng
chương trình kiểm tốn được áp dụng cho từng cơng ty cụ thể. Một trong những
phương pháp được đánh giá cao về tính hiệu quả trong một cuộc kiểm tốn
BCTC và được các cơng ty kiểm tốn áp dụng đó là việc áp dụng các thủ tục
phân tích trong qui trình kiểm toán BCTC.
GVHD: Lương Thị Cẩm Tú
Trang 1
Khiêm
SVTH: Vũ Trung
Phân tích sự vận dụng thủ tục phân tích trong qui trình kiểm tốn tại Cơng ty kiểm tốn Chuẩn Việt
Qua q trình thực tập tại cơng ty trách nhiệm hữu hạn kiểm toán và tư vấn
Chuẩn việt (Vietvalues) cũng như đã tìm hiểu qui trình và kỹ thuật kiểm tốn tại
cơng ty, nhận thấy được tầm quan trọng của thủ tục phân tích trong q trình
thực hiện kiểm tốn. Do đó, em quyết định chọn đề tài “ Phân tích sự vận dụng
thủ tục phân tích trong qui trình kiểm tốn tại Cơng ty kiểm tốn Chuẩn
việt ” làm chuyên đề thực tập tốt nghiệp cho mình với mong muốn có sự hiểu
biết sâu sắc hơn về việc áp dụng thủ tục phân tích trong kiểm tốn BCTC.
1.1.2 Căn cứ khoa học thực tiễn
Có thể nói rằng việc giải quyết mâu thuẫn giữa chi phí và chất lượng của
cuộc kiểm tốn ln là vấn đề đặt lên hàng đầu đối với các cơng ty kiêm tốn và
thủ tục phân tích là một phương pháp hiệu quả để giải quyết mâu thuẫn này.
Chính vì vậy chuẩn mục kiểm tốn Việt Nam VSA 520 “Qui trình phân tích” ra
đời đã tạo cơ sở pháp lý cho kiểm toán viên áp dụng thủ tục phân tích trong qui
trình kiểm tốn của mình. Bên cạnh đó các thơng tư, quyết định hướng dẫn thực
hiện chuẩn mực kế tốn của Bộ tài chính làm cơ sở cho việc so sánh, đánh giá sự
hợp lý của việc vận dụng thủ tục phân tích vào qui trình kiểm tốn BCTC tại
cơng ty kiểm tốn Vietvalues. Đồng thời kết hợp với số liệu thực tế từ hồ sơ kiểm
toán BCTCcủa Vietvalues để minh họa cho các thủ tục phân tích.
1.2 MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU
1.2.1 Mục tiêu chung
Đề tài được thực hiện với mục tiêu cơ bản là vận dụng thủ tục phân tích
trong kiểm tốn BCTC tại cơng ty kiểm tốn Vietvalues. Từ đó đưa ra những
nhận xét và đánh giá tính hữu hiệu của việc áp dụng thủ tục phân tích đồng thời
đề ra những giải pháp nhằm hồn thiện qui trình trên tại cơng ty kiểm toán
Vietvalues.
1.2.2 Mục tiêu cụ thể
Muốn đạt được mục tiêu tổng quát ở trên đề tài cần tập trung nghiên cứu
các vấn đề sau:
- Tìm hiểu và ghi nhận các thủ tục phân tích được áp dụng trong kiểm tốn
BCTC của cơng ty kiểm tốn Vietvalues.
GVHD: Lương Thị Cẩm Tú
Trang 2
Khiêm
SVTH: Vũ Trung
Phân tích sự vận dụng thủ tục phân tích trong qui trình kiểm tốn tại Cơng ty kiểm tốn Chuẩn Việt
- Minh họa và phân tích các thủ tục phân tích được áp dụng trong kiểm tốn
BCTC cho cơng ty khách hàng của Vietvalues theo từng giai đoạn của qui trình
kiểm tốn ở một số khoản mục tiêu biểu.
- Đánh giá vai trị và tầm quan trọng của qui trình phân tích trong kiểm tốn
BCTC.
- Nhận xét về ưu và nhược điểm của việc áp dụng thủ tục phân tích được áp
dụng tại cơng ty Vietvalues, từ đó đề xuất các giải pháp nhằm hồn thiện qui
trình phân tích trong kiểm tốn BCTC tại cơng ty Vietvalues.
1.3 PHẠM VI NGHIÊN CỨU
1.3.1 Khơng gian: Áp dụng thủ tục phân tích trong kiểm tốn BCTC tại cơng
ty khách hàng của Vietvalues.
1.3.2 Thời gian
Đề tài được thực hiện từ ngày 11/02/2012 đến ngày 14/04/2012
Số liệu được lấy từ thực tế đi kiểm toán tại công ty khách hàng của
Vietvalues năm 2011 và năm 2010
1.3.3 Đối tượng nghiên cứu
Do thời gian có hạn nên đề tài chỉ tập trung nghiên cứu và đánh giá các thủ
tục phân tích được áp dụng cho vài khoản mục tiêu biểu trong qui trình kiểm tốn
BCTC của cơng ty khách hàng của Vietvalues.
Do đặc thù của ngành nghề kiểm toán nên một số vấn đề liên quan tới công
ty khách hàng đã được điều chỉnh sao cho phù hợp và trình bày đảm bảo tính bảo
mật thơng tin cho cơng ty kiểm tốn Vietvalues và cơng ty khách hàng.
1.4 CÂU HỎI NGHIÊN CỨU
Muốn đạt được mục tiêu cụ thể vừa nêu ở trên, đề tài cần tập trung nghiên
cứu, giải đáp các câu hỏi được đặt ra như sau:
- Trong mỗi giai đoạn của qui trình kiểm tốn BCTC, công ty Vietvalues đã
thực hiện những thủ tục phân tích nào? Mục tiêu của thủ tục phân tích trong giai
đoạn này có được thỏa mãn hay chưa?
- Việc áp dụng thủ tục phân tích đã gặp những thuận lợi và khó khăn gì?
Khác với lý thuyết, chuẩn mực hiện hành, hướng dẫn của công ty ở những điểm
nào?
GVHD: Lương Thị Cẩm Tú
Trang 3
Khiêm
SVTH: Vũ Trung
Phân tích sự vận dụng thủ tục phân tích trong qui trình kiểm tốn tại Cơng ty kiểm tốn Chuẩn Việt
- Có những ưu điểm nào cần được phát huy và những nhược điểm nào cần
được khắc phục?
- Những giải pháp nào cần được đưa ra để hoàn thiện qui trình phân tích tại
cơng ty?
1.5 LƯỢC KHẢO TÀI LIỆU CĨ LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI NGHIÊN
CỨU
- Giáo trình quản trị tài chính – Khoa Kinh tế và quản trị kinh doanh trường
Đại học Cần Thơ do các tác giả biên soạn: Phó giáo sư – tiến sĩ Trương Đơng
Lộc, Thạc sĩ Nguyễn Văn Ngân, cô Nguyễn Thị Lương, cô Trương Thị Bích
Liên. Nội dung sách trình bày các chỉ số tài chính áp dụng vào qui trình phân tích
trong kiểm tốn BCTC, các bước tiến hành phân tích trong BCTC của doanh
nghiệp và ý nghĩa của các tỷ số tài chính đó.
- Luận văn tốt nghiệp “Hồn thiện qui trình phân tích trong kiểm tốn
BCTC tại Cơng ty trách nhiệm hữu hạn kiểm toán Gốc Việt” của sinh viên Bùi
Thị Phương Huệ trường Đại học Cần Thơ thực hiện. Tuy nhiên, do còn hạn chế
về thời gian thực tập cũng như một số vấn đề mà đề tài chưa có thể đi sâu khai
thác hết vai trò, tác dụng cũng như giải pháp liên quan đến việc sử dụng các chỉ
số tài chính trong phân tích, cũng một số vấn đề khác.
- Chuẩn mực kiểm toán VSA 520 của Bộ Tài chính ban hành theo quyết
định số 219/2000/QĐ-BTC ngày 29/12/2000 của Bộ trưởng Bộ Tài chính.
- Qui trình phân tích tại cơng ty trách nhiệm hữu hạn kiểm tốn Vietvalues.
GVHD: Lương Thị Cẩm Tú
Trang 4
Khiêm
SVTH: Vũ Trung
Phân tích sự vận dụng thủ tục phân tích trong qui trình kiểm tốn tại Cơng ty kiểm tốn Chuẩn Việt
CHƯƠNG 2
PHƯƠNG PHÁP LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
2.1 PHƯƠNG PHÁP LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
2.1.1 Khái quát chung về kiểm tốn
2.1.1.1 Định nghĩa về kiểm tốn
Có nhiều định nghĩa khác nhau về kiểm toán nhưng định nghĩa được chấp
nhận rộng rãi đó là: Kiểm tốn là q trình thu thập đầy đủ bằng chứng kiểm tốn
thích hợp và đánh giá bằng chứng về những thông tin được kiểm tra nhằm xác
định và báo cáo về mức độ phù hợp giữa thơng tin đó với các chuẩn mực đã được
thiết lập. Q trình kiểm tốn phải được thực hiện bởi những kiểm toán viên đủ
năng lực và độc lập.
2.1.1.2 Phân loại kiểm tốn
a. Phân loại theo mục đích:
- Kiểm toán hoạt động: Là việc đánh giá mức độ hiệu lực và tính hiệu quả
trong một hoạt động của một bộ phận trực thuộc hay tồn đơn vị.
- Kiểm tốn tuân thủ: Là việc xem xét các thủ tục, các nguyên tắc, các qui
định pháp lý của Nhà nước, của các cơ quan có thẩm quyền hoặc những nội qui
đề ra trong đơn vị.
- Kiểm tốn báo cáo tài chính: Là xác định tính kịp thời, đầy đủ, khách
quan, trung thực và hợp lý của BCTC có được xây dựng phù hợp với các ngun
tắc, chuẩn mực kế tốn có được thừa nhận hay không.
b. Phân loại theo chủ thể kiểm tốn:
- Kiểm tốn nội bộ: Là cơng việc kiểm toán do các kiểm toán viên nội bộ
của đơn vị tiến hành theo yêu cầu của giám đốc doanh nghiệp hoặc thủ trưởng
đơn vị. Kiểm tốn nội bộ là cơng việc hữu ích cho các nhà quản lý nhưng lại
khơng có giá trị đối với người ngồi doanh nghiệp.
GVHD: Lương Thị Cẩm Tú
Trang 5
Khiêm
SVTH: Vũ Trung
Phân tích sự vận dụng thủ tục phân tích trong qui trình kiểm tốn tại Cơng ty kiểm tốn Chuẩn Việt
- Kiểm tốn Nhà nước: Là cơng việc kiểm tốn do Cơ quan Nhà nước tiến
hành, kiểm toán Nhà nước tiến hành các cuộc kiểm toán tuân thủ, xem xét việc
chấp hành các chính sách, luật lệ, chế độ của Nhà nước và đánh giá sự hữu hiệu,
hiệu quả hoạt động tại các đơn vị có sử dụng vốn và kinh phí Nhà nước.
- Kiểm tốn độc lập: Là loại kiểm toán được tiến hành bởi các kiểm toán
viên độc lập thuộc những đơn vị kiểm toán độc lập. Họ thực hiện các cuộc kiểm
toán BCTC và tùy theo yêu cầu của khách hàng họ có thể thực hiện kiểm toán
hoạt động, kiểm toán tuân thủ và các dịch vụ về kế tốn, thuế, tài chính…
c. Một số thuật ngữ dùng trong kiểm toán:
- Thử nghiệm cơ bản: Bao gồm các thủ tục để thu thập bằng chứng nhằm
phát hiện các sai lệch trọng yếu trong báo cáo tài chính.
- Rủi ro kiểm toán (AR): Là rủi ro do kiểm tốn viên và cơng ty kiểm tốn
đưa ra ý kiến nhận xét khơng thích hợp khi BCTC đã được kiểm tốn cịn có
những sai lệch trọng yếu.
- Rủi ro tiềm tàng (IR): Là rủi ro tiềm ẩn, vốn có do khả năng từng nghiệp
vụ, từng khoản mục trong BCTC khi tính riêng lẽ hay tính gộp mà hệ thống kiểm
sốt nội bộ không ngăn ngừa hết hoặc không phát hiện và sữa chữa kịp thời.
- Rủi ro phát hiện (DR): Là rủi ro xảy ra sai sót trọng yếu trong từng
nghiệp vụ, từng khoản mục trong BCTC khi tính riêng rẽ hoặc tính gộp mà trong
q trình kiểm tốn, kiểm tốn viên và cơng ty kiểm tốn khơng phát hiện được.
- Mức trọng yếu: Thông tin được coi là trọng yếu khi sự trình bày sai hoặc
thiếu sót về nó sẽ gây ảnh hưởng đến quyết định của người sử dụng BCTC. Ở
đây mức trọng yếu là một khái niệm tương đối
Mức trọng yếu được xem mang tính nghề nghiệp của kiểm toán viên, dựa
trên hai mặt:
- Định lượng: Trọng yếu được sử dụng như số tiền sai lệch tối đa có thể
chấp nhận được của BCTC.
- Định tính: Trọng yếu được sử dụng để đánh giá ảnh hưởng của các sai sót,
gian lận đến người đọc bên khía cạnh định lượng.
Qui mô của mức trọng yếu được xác định như sau:
+ Đối với tổng thể của báo cáo tài chính (PM)
+ Đối với từng khoản mục, từng nghiệp vụ (TE)
GVHD: Lương Thị Cẩm Tú
Trang 6
Khiêm
SVTH: Vũ Trung
Phân tích sự vận dụng thủ tục phân tích trong qui trình kiểm tốn tại Cơng ty kiểm tốn Chuẩn Việt
- Hồ sơ kiểm toán: Là các tài liệu do kiểm toán lập, thu thập, phân loại, sử
dụng và lưu trữ. Tài liệu trong hồ sơ kiểm toán trên giấy, trên phim ảnh, trên
phương tiện tin học hay bất cứ phương tiện lưu trữ nào theo qui định của pháp
luật hiện hành.
2.1.2 Thủ tục phân tích
2.1.2.1 Khái niệm
- Theo VSA 520: (Ban hành theo quyết định số 219/2000/QĐ-BTC ngày
29/12/2000 của Bộ trưởng bộ tài chính): Qui trình phân tích là việc phân tích các
số liệu, thơng tin, các tỷ suất quan trọng qua đó tìm ra những xu hướng, biến
động và tìm ra những mối quan hệ có mâu thuẫn với các thơng tin có liên quan
khác hoặc có sự chênh lệch lớn với giá trị đã dự kiến.
Như vậy, thực chất của thủ tục phân tích là việc so sánh và nghiên cứu các
thơng tin tài chính với nhau hoặc xem xét các thơng tin tài chính với những thơng
tin phi tài chính dựa trên mối quan hệ hợp lý giữa chúng nhằm phát hiện mọi
quan hệ và biến động bất thường, từ đó tìm hiểu và giải thích nguyên nhân của
những biến động trên. Do đó, kỹ thuật phân tích dựa trên sự hợp lý khơng dựa
trên sự chính xác.
Mục đích của việc sử dụng qui trình phân tích
- Giúp kiểm tốn viên xác định nội dung, lịch trình và phạm vi của các thủ
tục kiểm tốn khác.
- Qui trình phân tích được thực hiện như một thử nghiệm cơ bản khi việc sử
dụng thủ tục này có hiệu quả hơn so với kiểm tra chi tiết trong việc giảm bớt rủi
ro phát hiện liên quan đến cơ sở dẫn liệu của BCTC.
- Qui trình phân tích để kiểm tra tồn bộ BCTC trong khâu sốt xét cuối
cùng của cuộc kiểm tốn.
2.1.2.2 Vai trị
Thủ tục phân tích thường được kiểm toán viên sử dụng trong suốt quá trình
kiêm tốn, vì vậy giúp kiểm tốn viên đánh giá được tình hình tài chính cũng như
hoạt động kinh doanh của khách hàng.
Trong tiến trình lập kế hoạch, thủ tục phân tích là kỹ thuật giúp kiểm tốn
viên nhận dạng những khoản mục bất thường, đồng thời hỗ trợ cho họ trong việc
xác định nội dung, phạm vi và thời gian của các thủ tục kiểm toán khác.
GVHD: Lương Thị Cẩm Tú
Trang 7
Khiêm
SVTH: Vũ Trung
Phân tích sự vận dụng thủ tục phân tích trong qui trình kiểm tốn tại Cơng ty kiểm tốn Chuẩn Việt
Ví dụ: Khi phân tích kiểm tốn viên thấy hàng tồn kho năm nay tăng rất
nhiều so với năm trước, nhưng doanh thu trong kỳ lại tăng và khoản phải trả
giảm. Từ đó kiểm tốn viên sẽ mở rộng phạm vi đối với thử nghiệm chi tiết cho
khoản mục hàng tồn kho, doanh thu cũng như các khoản phải trả.
Kiểm tốn viên thực hiện cơng việc kiểm tốn trên các khoản mục của
BCTC, thủ tục phân tích đóng vai trị định hướng giúp kiểm tốn viên hiểu rõ
hơn về tình hình hoạt động của khách hàng, phát hiện những biến động bất
thường qua đó giúp dự đốn về những khu vực có rủi ro cao, cung cấp bằng
chứng về sự hợp lý của những khoản mục trên BCTC và các thơng tin tài chính
riêng biệt.
Trong giai đoạn sốt xét tổng thể của cuộc kiểm toán, kiểm toán viên sử
dụng thủ tục phân tích nhằm xem xét tổng quát lần cuối về tồn bộ số liệu đã
được kiểm tốn nhằm cũng cố thêm cho kết luận đã được đề ra, hay giúp nhận
thấy những vấn đề cần phải tiến hành thêm các thủ tục kiểm tốn để có thể đi
đến kết luận.
Do dó, thủ tục phân tích được đánh giá là thủ tục có hiệu quả cao nhất vì
thời gian ít, chi phí thấp, mà có thể cung cấp các bằng chứng về sự đồng bộ, hợp
lý trong cấu trúc các số liệu kế toán, đồng thời giúp đánh giá được những nét
tổng thể và không bị sa vào các nghiệp vụ cụ thể. Điều quan trọng hơn, thủ tục
phân tích là phương pháp cần thực hiện để hạn chế rủi ro kiểm tốn, giảm bớt
khối lượng cơng việc.
2.1.2.3 Nội dung của thủ tục phân tích
Qui trình phân tích bao gồm việc so sánh các thơng tin tài chính như:
- So sánh giữa các thơng tin tài chính tương ứng kỳ này với các thông tin
tương ứng kỳ trước.
- So sánh giữa số liệu thực tế với số liệu kế hoạch, dự tốn (Ví dụ: Kế
hoạch sản xuất, kế hoạch bán hàng…).
- So sánh giữa thực tế với ước tính của kiểm tốn viên (Ví dụ: Chi phí khấu
hao ước tính…).
- So sánh giữa thực tế của đơn vị với các đơn vị trong ngành có cùng qui
mơ hoạt động, hoặc với số liệu thống kê, định mức cùng ngành (Ví du:Tỷ suất
đầu tư, tỷ lệ lãi gộp…).
GVHD: Lương Thị Cẩm Tú
Trang 8
Khiêm
SVTH: Vũ Trung
Phân tích sự vận dụng thủ tục phân tích trong qui trình kiểm tốn tại Cơng ty kiểm tốn Chuẩn Việt
Qui trình phân tích cũng bao gồm việc xem xét các mối quan hệ:
- Giữa các thơng tin tài chính với nhau (Ví dụ: Mối quan hệ giữa lãi gộp với
doanh thu…).
- Giữa các thơng tin tài chính với các thơng tin phi tài chính (Ví dụ: Mối
quan hệ giữa chi phí nhân cơng với số lượng nhân viên…)
2.1.2.4 Nguồn tài liệu của thủ tục phân tích
Để thực hiện được các thủ tục phân tích, kiểm tốn viên cần thu thập những
tài liệu sau:
- BCTC của năm đang được kiểm tốn, BCTC đã được kiểm tốn của 2
năm trước đó.
- Sổ cái, sổ chi tiết các tài khoản của năm được kiểm toán.
- Các biên bảng đối chiếu, chứng từ có liên quan. Đây là nguồn tài liệu rất
đa dạng nên tùy từng loại hình doanh nghiệp mà kiểm tốn viên có cách thức thu
thập, sử dụng cho q trình phân tích một cách phù hợp và hiệu quả.
- Hồ sơ kiểm tốn năm trước (nếu có).
- Kế hoạch tài chính của đơn vị được lập cho năm được kiểm toán.
- Chỉ tiêu của một số doanh nghiệp cùng ngành (số liệu thống kê), số bình
qn ngành (nếu có).
- Các tài liệu khác có liên quan.
2.1.2.5 Các yếu tố của thủ tục phân tích
Một thủ tục phân tích bao gồm 3 yếu tố sau: Dự đoán, so sánh và đánh giá.
a. Dự đoán: Là việc ước đoán về số dư tài khoản, giá trị tỷ suất hoặc xu
hướng…
b. So sánh: Là việc đối chiếu ước đoán trên với số báo cáo.
c. Đánh giá: Là việc sử dụng phương pháp chuyên môn và các kỹ thuật như
phỏng vấn, quan sát…để phân tích và kết luận về các chênh lệch khi so sánh.
2.1.2.6 Các phương pháp phân tích chủ yếu trong thủ tục phân tích
a. Phương pháp phân tích tính hợp lý
Khái niệm: Là phương pháp tính tốn dựa trên những dữ liệu có sẵn
nhằm đưa ra một ước tính về số dư tài khoản hay một loại nghiệp vụ rồi so sánh
với giá trị ghi sổ của chúng nhằm phát hiện các chênh lệch bất thường.
Một số hình thức áp dụng việc phân tích này:
GVHD: Lương Thị Cẩm Tú
Trang 9
Khiêm
SVTH: Vũ Trung
