Giáo trình Ký xướng âm 4 - Trường Cao đẳng Lào Cai

UBND TỈNH LÀO CAI
TRƯỜNG CAO ĐẲNG LÀO CAI

GIÁO TRÌNH NỘI BỘ
MÔN HỌC: KÝ XƯỚNG ÂM 4
NGÀNH: THANH NHẠC; ORGAN
BIỂU DIỄN NHẠC CỤ TRUYỀN THỐNG

Lào Cai, năm 2019


TUYÊN BỐ BẢN QUYỀN
Tài liệu này thuộc sách giáo trình nên các nguồn thơng tin có thể được phép
dùng ngun bản hoặc trích dùng cho đào tạo và tham khảo.
Mọi mục đích khác mang tính sai lệch hoặc sử dụng với mục đích kinh doanh
thiếu lành mạnh sẽ bị nghiêm cấm.


Lời giới thiệu
Ký xướng âm là một môn học căn bản nhất trong số tất cả các môn kiến thức
âm nhạc.Ký xướng âm có trong tất cả chương trình hoc tập của tất cả các năm học, từ
sơ cấp, Trung cấp cho đến bậc Đại học.
Chính vì vậy, khoa Nghệ thuật trường Cao đẳng Lào Cai đã tổ chức viết tập bài
giảng dể phục vụ giảng dạy cho môn học này.Từ những kinh nghiệm, và những tài
liệu biên sọa, và sưu tầm, các đơn vị, tác giả trong và ngoài nước đã viết nên tập bài
giảng Ký xướng âm 4 nhằm phục vụ mục đích giảng dạy âm nhạc hệ trung cấp 3 năm.
Tập bài giảng chỉ lưu hành nội bộ giảng dạy cho việc thi cử chảu khoa Văn hóa
Nghệ thuật trường Cao đẳng Lào Cai.
Lào Cai, năm 2019
Tham gia biên soạn
Trần Tiến Dũng

MỤC LỤC
I. Lý thuyết ............................................................................................................................. 6
1. Khái quát giọng LA trưởng ............................................................................................ 6
2.Đọc gam A-dur theo mẫu ................................................................................................ 6
GIỌNG PHA THĂNG THỨ ( fis – moll ) .............................................................................. 11
I. Lý thuyết ........................................................................................................................... 11
1.Khái quát gam pha thăng thứ ........................................................................................ 11
2. Đọc gam pha thăng thứ (fis- moll) ............................................................................... 11
I. Lý thuyết ........................................................................................................................... 16
1. Khái quát giọng Mi giáng trưởng ................................................................................ 16
2.Đọc gam Mi giáng ( Es-dur ) theo mẫu ........................................................................ 16
I. Lý thuyết ........................................................................................................................... 20
1.Khái quát gam pha thăng thứ ........................................................................................ 20
2. Đọc gam pha thăng thứ (fis- moll) ............................................................................... 20
I. Lý thuyết ........................................................................................................................... 25
1. Khái quát giọng LA trưởng .......................................................................................... 25
2.Đọc gam Mi trưởng (E-dur) .......................................................................................... 25


CHƯƠNG TRÌNH MƠN HỌC
Tên mơn học: Ký xướng âm 4
Mã mơn học: MH12
Vị trí, tính chất của mơn học
- Vị trí: Ký xướng âm là mơn học bắt buộc thực hiện từ học kỳ một đến học kỳ
bốn trong chương trình dạy nghề trình độ trung cấp Thanh nhạc, Organ,và biểu diễn
nhạc cụ Truyền thống.
- Tính chất: Ký xướng âm thuộc khối kiến thức cơ sở ngành, trang bị kiến thức
về ký xướng âm căn bản hỗ trợ cho học sinh áp dụng cho từng chuyên ngành học.

Mục tiêu môn học
Sau khi hồn thành mơn học này, người học có khả năng:
1. Kiến thức: đọc được được nốt nhạc, khóa nhạc. Nhận biết được các âm hình
tiết tấu cơ bản vận dụng vào từng chuyên ngành.
2. Kỹ năng: đọc xướng âm, và ghi âm được những bản nhạc trong đó có âm
hình tiết tấu cơ bản, nghe và cảm nhận được tính chất một số loại nhịp; hát nhạc được
các bản nhạc cơ bản viết ở giọng Đô trưởng, La thứ.
3. Năng lực tự chủ và trách nhiệm: Người học biết cách tìm hiểu và phương
pháp ghi âm trong chương trình học
NỘI DUNG CHI TIẾT


GIỌNG LA TRƯỞNG ( A - dur )
Mục tiêu
Sau khi học xong bài này, người học có khả năng:
- Kiến thức: Trình bày được đặc điểm giọng La trưởng, xác định được số phách
trong 1 ô nhịp của một bản nhạc bất kỳ.
- Kỹ năng:
+ Thực hành gõ tiết tấu được các nhóm tiết tấu cơ bản.
+ Đọc đúng cao độ gam rải giọng Đô trưởng.
+ Đọc nhạc đúng cao độ, tiết tấu một số bản nhạc trong bài.
- Năng lực tự chủ và trách nhiệm: Nghiêm túc, chủ động trong học tập. Biết
ứng dụng các bản nhạc xướng âm trong mơn học.
Nội dung chính:
I. Lý thuyết
1. Khái qt giọng LA trưởng
- Giới thiệu cấu tạo gọng LA trưởng A- dur.
- Giọng la trưởng A- dur là giọng trưởng có 3 dấu thăng fa thăng, đô thăng và son
thăng ở đầu khố nhạc có âm chủ là nốt LA.( A)
- Tính chất gam A-dur.

- Cách đọc gam theo hướng như đô trưởng tự nhiên.
- Đọc gam rải A -dur đi lên và đi xuống.
- Đọc các quãng 2,3 của gam A -dur đi lên và đi xuống
2.Đọc gam A-dur theo mẫu
+ Đọc gam A – dur:

+ Đọc gam rải đi lên, và đi xuống:


+ Đọc gam A – dur đi lên liền bậc:

II. Bài tập xướng âm A - dur
Bài 1

Bài 2

Bài 3


Bài 4

Bài 5

Bài 6


Bài 7

Bài 8

Bài 9


GIỌNG PHA THĂNG THỨ ( fis – moll )
Mục tiêu
Sau khi học xong bài này, người học có khả năng:
- Kiến thức: Trình bày được đặc điểm giọng Pha thăng thứ, phân biệt được tính
đặc điểm giữa giọng pha thăng thứ tự nhiệm với các giọng pha thăng thứ hoà thanh,
pha thăng thứ giai điệu; Nêu được tính chất của giọng pha thăng thứ.
- Kỹ năng:
+ Đọc đúng ao độ gam rải giọng pha thăng thứ tự nhiên, hoà thanh, giai điệu.
+ Đọc nhạc đúng cao độ, tiết tấu một số bản nhạc trong bài.
+ Nghe và phân biệt được màu sắc của giọng trưởng và thứ.
- Năng lực tự chủ và trách nhiệm: Nghiêm túc, chủ động trong học tập. Biết
ứng dụng các bản nhạc xướng âm vào từng chuyên ngành học.
Nội dung chính:
I. Lý thuyết
- Giới thiệu cấu tạo gam pha thăng thứ tự nhiên.
- Tính chất gam pha thăng thứ.
- Cách đọc gam pha thăng thứ tự nhiên.
- Đọc gam rải fis - moll đi lên và đi xuống.
- Đọc các quãng 2,3 của gam fis - moll đi lên và đi xuống
1.Khái quát gam pha thăng thứ

Gam pha thăng thứ tự nhiên.
*Gam pha thăng thứ hòa âm (có bậc 7 tăng ½ cung)
*Gam pha thăng thứ giai điệu có bậc 6,7 tăng ½ khi lên.khi xuống hoàn trở lại.

2. Đọc gam pha thăng thứ (fis- moll)

+ Đọc gam fis-moll:


+ Đọc gam rải đi lên, và đi xuống fis -moll

+ Đọc gam đi lên liền bậc fis - moll

II. Bài tập xướng âm
Bài 1

Bài 2


Bài 3

Bài 4

Bài 5


Bài 6

Bài 7

Bài 8


Bài 9

GIỌNG MI GIÁNG TRƯỞNG (Es – dur )

Mục tiêu
Sau khi học xong bài này, người học có khả năng:
- Kiến thức: Trình bày được đặc điểm giọng Mi giáng trưởng, xác định được số
phách trong 1 ô nhịp của một bản nhạc bất kỳ.
- Kỹ năng:
+ Thực hành gõ tiết tấu được các nhóm tiết tấu cơ bản.
+ Đọc đúng cao độ gam rải giọng Đô trưởng.
+ Đọc nhạc đúng cao độ, tiết tấu một số bản nhạc trong bài.
- Năng lực tự chủ và trách nhiệm: Nghiêm túc, chủ động trong học tập. Biết
ứng dụng các bản nhạc xướng âm trong mơn học.
Nội dung chính:
I. Lý thuyết
1. Khái qt giọng Mi giáng trưởng
- Giới thiệu cấu tạo gọng Mi giáng trưởng Es- dur.
- Giọng Mi giáng trưởng (Es- dur) là giọng trưởng có 3 dấu thăng fa thăng, đơ thăng
và son thăng ở đầu khố nhạc có âm chủ là nốt Mi giáng .( Eb)
- Tính chất gam Es-dur.
- Cách đọc gam theo hướng như đô trưởng tự nhiên.
- Đọc gam rải Es -dur đi lên và đi xuống.
- Đọc các quãng 2,3 của gam Es - dur đi lên và đi xuống
2.Đọc gam Mi giáng ( Es-dur ) theo mẫu
Đọc gam Es – dur:

Đọc gam rải đi lên, và đi xuống:


Đọc gam đi lên liền bậc:

2.Bài tập xướng âm Es - dur
Bài 1

Bài 2

Bài 3


Bài 4

Bài 5

Bài 6


Bài 7

Bài 8

Bài 9


GIỌNG ĐÔ THỨ ( c – moll )

Mục tiêu
Sau khi học xong bài này, người học có khả năng:
- Kiến thức: Trình bày được đặc điểm giọng Đơ thứ, phân biệt được tính đặc
điểm giữa giọng Đơ thứ tự nhiệm với các giọng Đơ thứ hồ thanh, Đơ thứ giai điệu;
Nêu được tính chất của giọng Đơ thứ.
- Kỹ năng:

+ Đọc đúng ao độ gam rải giọng Đô thứ tự nhiên, hoà thanh, giai điệu.
+ Đọc nhạc đúng cao độ, tiết tấu một số bản nhạc trong bài.
+ Nghe và phân biệt được màu sắc của giọng trưởng và thứ.
- Năng lực tự chủ và trách nhiệm: Nghiêm túc, chủ động trong học tập. Biết
ứng dụng các bản nhạc xướng âm vào từng chuyên ngành học.
Nội dung chính:
I. Lý thuyết
- Giới thiệu cấu tạo gam Đô thứ tự nhiên ( c - moll )
- Tính chất gam Đơ thứ c-moll
- Cách đọc gam Đô thứ tự nhiên c-moll
- Đọc gam rải c - moll đi lên và đi xuống.
- Đọc các quãng 2,3 của gam c - moll đi lên và đi xuống
1.Khái quát gam pha thăng thứ

Gam pha thăng thứ tự nhiên.
*Gam Đơ thứ hịa âm (có bậc 7 tăng ½ cung)
*Gam Đơ thứ giai điệu có bậc 6,7 tăng ½ khi lên.khi xuống hồn trở lại.

2. Đọc gam pha thăng thứ (fis- moll)
Đọc gam c- moll:


Đọc gam rải c-moll:

Đọc gam c-moll đi lên, và xuống liền bậc:

Đơ thứ hịa âm.

Đơ thứ giai điệu.

2. Bài tập xướng âm
Bài 1


Bài 2

Bài 3

Bài 4


Bài 5

Bài 6

Bài 7


Bài 8

Bài 9


GIỌNG MI TRƯỞNG (E – dur )

Mục tiêu
Sau khi học xong bài này, người học có khả năng:
- Kiến thức: Trình bày được đặc điểm giọng Mi trưởng, xác định được số
phách trong 1 ô nhịp của một bản nhạc bất kỳ.
- Kỹ năng:

+ Thực hành gõ tiết tấu được các nhóm tiết tấu cơ bản.
+ Đọc đúng cao độ gam rải giọng Mi trưởng.
+ Đọc nhạc đúng cao độ, tiết tấu một số bản nhạc trong bài.
- Năng lực tự chủ và trách nhiệm: Nghiêm túc, chủ động trong học tập. Biết
ứng dụng các bản nhạc xướng âm trong mơn học.
Nội dung chính:
I. Lý thuyết
1. Khái qt giọng LA trưởng
- Giới thiệu cấu tạo gọng Mi trưởng E- dur.
- Giọng Mi trưởng E- dur là giọng trưởng có 3 dấu thăng fa thăng, đô thăng và son
thăng ở đầu khố nhạc có âm chủ là nốt Mi.( E)
- Tính chất gam E-dur.
- Cách đọc gam theo hướng như đô trưởng tự nhiên.
- Đọc gam rải E -dur đi lên và đi xuống.
- Đọc các quãng 2,3 của gam E -dur đi lên và đi xuống
2.Đọc gam Mi trưởng (E-dur)
Đọc gam E – dur:

Đọc gam rải E-dur đi lên và đi xuống: