bai 38 sinh 11

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Tuần: 04 Tiết PPCT: 39 Ngày soạn: 31/01/2013. Ngày dạy: 18/02/2013. Lớp dạy: 11C8. GIÁO ÁN THỰC TẬP GIẢNG DẠY Họ và tên SV: Trần Ánh Loan MSSV: DSB091064 Trường TTSP: THPT Nguyễn Hữu Cảnh GVHD: Võ Thị Kim Loan. Ngành: Sư phạm sinh. BÀI 38. CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN SINH TRƯỞNG VÀ PHÁT TRIỂN Ở ĐỘNG VẬT I. MỤC TIÊU Sau khi học xong bài này, HS phải: 1. Kiến thức - Kể tên các hoocmon ảnh hưởng đến quá trình ST & PT ở động vật có xương sống và không xương sống - Trình bày được ảnh hưởng của hoocmôn đối với sự sinh trưởng và phát triển ở động vật có xương sống và không có xương sống - Giải thích được 1 số hiện tượng bình thường của cơ thể * Trọng tâm: Vai trò của các hoocmon trong sự điều hòa sinh trưởng và phát triển ở động vật. 2. Kỹ năng - Thể hiện sự tự tin khi trình bày ý kiến trước nhóm, tổ, lớp. - Lắng nghe tích cực, trình bày suy nghĩ/ý tưởng. - Tìm kiếm và xử lí thông tin về các nhân tố bên trong và bên ngoài ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển ở động vật và một số biện pháp điều khiển sinh trưởng và phát triển ở động vật và người. 3. Thái độ - Có thế giới quan khoa học khi nghiên cứu, giải thích một số hiện tượng như người lùn, người khổng lồ … II. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH 1. Chuẩn bị của giáo viên - Giáo án - Sơ đồ phóng to hình 38.1, 38.2, 38.3 SGK 2. Chuẩn bị của học sinh - SGK và dụng cụ học tập III. PHƯƠNG PHÁP GIẢNG DẠY - Diễn giảng nêu vấn đề - Vấn đáp – tìm tòi. - Thảo luận nhóm - Độc lập nghiên cứu SGK IV. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC 1. Ổn định lớp (1p) 2. Kiểm tra bài cũ (4p) 1. Phân biệt sinh trưởng và phát triển? Cho ví dụ?.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> 2. Quá trình phát triển của động vật được chi làm mấy kiểu phát triển? Kể tên và cho ví dụ. 3. Phát triển của ếch thuộc kiểu biến thái hoàn toàn hay không hoàn toàn? Tại sao? 3. Giảng bài mới (36p) Câu dẫn: Ở động vật cũng giống như ở Thực vật, quá trình sinh trưởng và phát triển đều bị chi phối bởi các yếu tố bên trong và bên ngoài. Vậy ở động vật, có những yếu tố nào làm ảnh hưởng? Ảnh hưởng như thế nào? Để trả lời các vấn đề đó, chúng ta đi vào tìm hiểu nội dung của bài hôm nay Hoạt động 1: Các hoocmôn ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển của động vật có xương sống (23p) Mục tiêu: - Kể tên được các hoocmon ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển của động vật có xương sống. - Nêu được tác dụng và nơi sản xuất ra các hoocmon - Giải thích được 1 số hiện tượng bình thường của cơ thể - Liên hệ thực tế để phòng tránh 1 số bệnh liên quan Cách tiến hành TỔ CHỨC CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS NỘI DUNG GV: Giới thiệu có những HS: Lắng nghe I. NHÂN TỐ BÊN TRONG nhân tố làm ảnh hưởng đến * Hoocmon: quá trình ST & PT ở động - Khái niệm: là những chất truyền tin hóa học vật. Nhân tố bên trong bao được tuần hoàn theo máu đi từ cơ quan sản gồm di truyền (ví dụ sự sinh sinh ra nó đến các cơ quan tiếp nhận để phát trưởng của gà Ri đạt khối huy tác dụng sinh lí của nó theo phương thức lượng 1,5kg và gà Hồ trưởng điều hòa ngược thành đạt khối lượng 3 – - Đặc tính: 4kg), giới tính và hoocmon. + Điều tiết các quá trình ST và PT của cơ Bài này chỉ đề cập đến thể. hoocmon. Hoocmon là nhân + Điều tiết các quá trình TĐC và TĐNL tố bên trong ảnh hưởng đến của cơ thể. sinh trưởng và phát triển của + Điều tiết cân bằng nội môi. động vật. Và sự ảnh hưởng 1. Các hoocmôn ảnh hưởng đến sinh của hoocmon đến sinh trưởng trưởng và phát triển của động vật có xương và phát triển của động vật thì sống. khác nhau GV: Y/c HS trình bày những HS: Suy nghĩ và trả lời Tên Nơi sản Tác dụng sinh lí hiểu biết của mình về hoocmon xuất hoocmon động vật? (khái - Kích thích phân chia niệm, đặc tính) Hoocmon Tuyến tế bào và tăng kích GV: Nhận xét và bổ sung HS: Lắng nghe và ghi sinh yên thước của tế bào qua thêm ví dụ: chú trưởng tăng tổng hợp prôtêin + TĐC & TĐNL: insulin, (GH) - Kích thích phát triển glucagon xương. + Cân bằng nội môi:ACTH - Kích thích chuyển hoá của tuyến yên ở tế bào. Ngoài ra còn có 1 số Tiroxin Tuyến - Kích thích quá trình hoocmon tham gia quá trình giáp sinh trưởng bình thường điều tiết sự thích nghi và sự.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> sinh sản GV: Đặt vấn đề: Tại sao, trên HS: Lắng nghe thế giới có người cao gần 3m, lại có người cao chưa gần 1m? Tại sao có người bị bệnh bướu cổ? Để tìm hiểu xem hoocmon nào ảnh hưởng đến sự sinh trưởng và phát triển ở động vật có xương sống. GV: Treo sơ đồ hình 38.1 HS: Quan sát và trả lời SGK và Y/c HS quan sát hình nêu tên những hoocmôn ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển của động vật có xương sống? GV: Nhận xét HS: Lắng nghe và ghi chú GV: Các hoocmôn đó do HS: Suy nghĩ và trả lời tuyến nội tiết nào tiết ra? GV: Nhận xét HS: Lắng nghe và ghi chú GV: Cho học sinh xem hình HS: Dựa vào thông tin phóng to 38.1. Thảo luận SGK suy nghĩ và trả lời nhóm 4em/nhóm hãy nêu vai trò của các hoocmon đó? GV: Nhận xét và cung cấp HS: Lắng nghe và ghi thêm thông tin chú + GH: Thừa bị bệnh khổng lồ còn thiếu bệnh lùn + Hoạt động của Tiroxin (Iot là thành phần cấu tạo nên Tiroxin, nên ăn thiếu iot sẽ dẫn đến bệnh Bướu cổ và thừa thì bệnh bướu cổ lồi mắt). Riêng đối với lưỡng cư nếu thiếu thì nòng nọc không biến đổi thành ếch. GV: Làm rõ thêm cho học HS: Lắng nghe và ghi sinh hiểu về đặc điểm sinh chú dục phụ thứ cấp (Con đực và con cái không chỉ khác nhau về cơ quan sinh dục mà còn khác nhau về nhiều đặc điểm hình thái sinh lí. Được gọi là tính trạng sinh dục phụ thứ cấp. Đàn ông có râu, giọng nói trầm, cơ bắp phát triển,… Nữ có ngực phát triển, mông. Ơstrogen. Buồn trứng. Testosteron Tinh hoàn. của cơ thể. Riêng lưỡng cư tiroxin có tác dụng gây biến thái nòng nọc thành ếch. Kích thích sinh trưởng và phát triển mạnh ở giai đoạn dậy thì nhờ: + Tăng phát triển xương. + Kích thích phân hoá tế bào để hình thành các đặc điểm sinh dục phụ thứ cấp. Kích thích sinh trưởng và phát triển mạnh ở giai đoạn dậy thì nhờ: + Tăng phát triển xương. + Kích thích phân hoá tế bào để hình thành các đặc điểm sinh dục phụ thứ cấp. + Tăng tổng hợp prôtêin, phát triển cơ bắp..  Iôt là thành phần cấu tạo nên tirôxin, do đó thiếu iôt trong thức ăn và nước dẫn đến thiếu tirôxin.: + Đối với lưỡng cư nếu thiếu tirôxin thì nòng nọc không biến thành ếch được. + Trẻ em thiếu tirôxin sẽ chậm lớn, chịu lạnh kém, não ít nếp nhăn, trí tuệ thấp...

<span class='text_page_counter'>(4)</span> to, giọng thanh,…) GV: Làm rõ cho học sinh hiểu về những thay đổi về hình thái, sinh lý ở tuổi thành thục sinh dục. GV: Yêu cầu học sinh xem sơ đồ hình 38.2 SGK. Hoạt động nhóm và trả lời câu hỏi mục trang 153, sau đó báo cáo kết quả. GV: Nhận xét, chính xác hoá và tổng hợp. GV: Hoocmon có bản chất là lipi hoặc protein vì vậy trong bữa ăn hằng ngày chú ta cần chú ý khẩu phần ăn của mình sao cho phù hợp để cơ thể ST & PT bình thường.. HS: Lắng nghe. HS: Suy nghĩ, thảo luận và trả lời. HS: Lắng nghe và ghi chú. Chuyển ý: ST & PT ở đa số động vật không xương sống có đặc điểm gì?  Vậy để biết yếu tố nào dẫn đến việc sâu bọ lột xác và biến đổi hình thái thì ta sang tìm hiểu phần hai:Các hooc môn ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển của động vật không xương sống. Hoạt động 2: Các hoocmôn ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển của động vật không xương sống (13p) Mục tiêu: - Kể tên được các hoocmon ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển của động vật không xương sống. - Giải thích được hiện tượng lột xác ở côn trùng Cách tiến hành. TỔ CHỨC CỦA GV GV: Treo hình 38.3 lên bảng và yêu cầu quan sát tranh và nghiên cứu thông tin trong SGK trả lời câu hỏi: + Có những hoocmon nào ảnh hưởng đến quá trình ST & PT của côn trùng? + Nơi sản xuất của các hoocmon? Tác dụng sinh lí? + Hãy giải thích nguyên nhân lột xác ở sâu bướm và nguyên nhân sâu bướm biến thành nhộng và bướm? GV: Nhận xét, đánh giá và bổ sung kiến thức. GV: Giải thích sơ đồ hình. HOẠT ĐỘNG CỦA HS NỘI DUNG HS: Quan sát, suy nghĩ I. NHÂN TỐ BÊN TRONG và trả lời 2. Các hoocmôn ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển của động vật không xương sống. Tên hoocmon Nơi sản Tác dụng sinh lí xuất Ecđison Tuyến + Gây lột xác ở trước sâu bướm. ngực + Kích thích sâu biến thành nhộng và bướm. Juvenin Thể + Gây lột xác ở allata sâu bướm. HS: Lắng nghe và ghi + Ức chế quá chú trình chuyển hoá HS: Quan sát, lắng nghe sâu thành nhộng.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> 38.3: + Ta thấy sâu bướm lột xác nhiều lần là do tác dụng của eđixơn, nhưng không thể biến thành nhộng và bướm được là do tác dụng ức chế của juvenin. + Khi nồng độ juvenin giảm đến mức không còn gây tác dụng ức chế nữa thì eđixơn làm cho sâu biến đổi thành nhộng và sau đó thành bướm. GV: Liên hệ câu nói: Người nông dân thường nói, sâu bướm lột xác 5 lần mới thành nhộng điều đó đúng hay không? GV: Nhận xét. và ghi chú. và bướm.. HS: Lắng nghe, ghi chú và suy nghĩ trả lời. HS: Lắng nghe và ghi chú. 4. Củng cố (3p) Câu 1: Hoocmon kích thích sự phân chia tế bào, phát triển kích thước tế bào và kích thích phát triển xương là A. testostêrôn C. hoocmon sinh trưởng B. ecđixơn và juvenin D. ơstrôgen & Testostêrôn Câu 2: Ở giai đoạn trẻ em, nếu tuyến yên sản xuất ra quá nhiều hoocmon sinh trưởng sẽ A. trở thành người khổng lồ C. chậm lớn hoặc ngừng lớn B. trở thành người nhỏ bé D. ST & PT bình thường Câu 3: Sự biến thái của sâu bọ được điều hoà bởi những hoocmôn nào? A. tirôxin C. ơstrôgen B. testostêrôn D. ecđixơn và juvenin Câu 4: Tác dụng của hoocmôn tirôxin? A. Gây lột xác ở sâu, bướm. B. Kích thích sự phát triển xương. C. Ức chế quá trình biến đổi nhộng thành bướm. D. Gây biến thái nòng nọc thành ếch. Câu 5: Hậu quả của việc thiếu Iôt ở động vật non là A. sự phát triển trí tuệ kém C. chậm lớn hoặc ngừng lớn B. chịu lạnh kém D. cả a, b và c Đáp án: 1C 2A 3D 4D 5D 5. Dặn dò (1p) - Về nhà học bài và trả lời các câu hỏi trong SGK. - Xem trước bài 39: CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN SINH TRƯỞNG VÀ PHÁT TRIỂN Ở ĐỘNG VẬT (tt). - Soạn bài trong tập bài soạn GVHD giảng dạy duyệt. Người soạn.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Võ Thị Kim Loan. Trần Ánh Loan.

<span class='text_page_counter'>(7)</span>