GIAO AN 8 KI 1 CHUAN KIEN THUC KI NANG KI NANG SONG

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (850.8 KB, 85 trang )

(1)Trêng THSC Hoµ Phong Bài 1: văn bản. gi¸o viªn: V¬ng ThÞ Mai TÔI ĐI HỌC (Thanh Tịnh) Ngày soạn: 22/08/09 Ngày dạy: 24/08/09. Tuần: 01 Tiết: 01 A./ MỤC TIÊU - Cảm nhận đợc tâm trạng hồi hộp cảm giác bỡ ngỡ của nhân vật “Tôi” ở buổi tựu trờng đầu tiên trong đời. - Thấy đợc ngòi bút văn xuôi giàu chất thơ, gợi d vị trữ tình man mác của Thanh Tịnh. B.. CHUẨN BỊ - Gi¸o viªn: Bµi so¹n, th¬ Thanh TÞnh - Học sinh: Soạn bài, đồ dùng. C. TIẾN TRÌNH CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC giới thiệu bài(3’) Trong cuộc đời mỗi con ngời những kỉ niệm tuổi học trò thờng đợc lu giữ bền lâu trong trí nhớ. Đặc biệt là những kỉ niệm về buổi đến trờng đầu tiên. “Ngày đầu tiên đi học … Mẹ dỗ dành yêu thơng”. Truyện ngắn “Tôi đi học” đã diễn tả những kỉ niệm mơn man bâng khuâng của một thời thơ ấu (Hồi đầu năm lớp 7 , học bài Cổng trường mở ra , hẳn mỗi chúng ta không thể quên tấm lòng người mẹ biết bao bồi hồi xao xuyến trong ngày đầu dẫn con đi học . Người mẹ ấy bồi hồi xao xuyến vì đang được sống lại ngày đầu tiên cắp sách đến trường :” Hằng năm cứ vào cuối thu …..Mẹ tôi âu yếm nắm lấy tay tôi dẫn đi trên đầy con đường làng dài và hẹp …” Câu văn ấy đầy ắp kỉ niệm tuổi thơ. Có nhiều bạn thắc đó là câu văn của ai , trong tác phẩm nào ? Đó chính là câu văn trong vb “ Toâi ñi hoïc “ maø hoâm nay coâ cuøng caùc em ñi tìm hieåu .). Hoạt động của giáo viên Hoạt động 1(20’). Hoạt động của học sinh. Néi dung. I, Đọc – Tìm hiểu chung 1. tác giả - tác phẩm (sgk tr. 8) Câu chuyện đợc kể theo trình tự thời gian của 2, Đọc , tìm hiểu buæi tùu trêng (theo dßng håi tëng cña nv '' t«i'') Truyện đợc kể theo ngôi thứ I . Ngôi kể này giúp chuù thích cho ngêi kÓ chuyÖn dÔ dµng béc lé c¶m xóc , t×nh. ? Em haõy neâu vaøi neùt veà t/gû t/p ? ( sgk) Đọc , tìm hiểu chú thích: Gv đọc gioïng chaäm , dòu , hôi buoàn , laéng saâu , rồi hướng dẫn hs đọc theo yêu cầu chú ý những câu nói của nhân vật Tôi ?Kỉ niệm ngày đầu đến trường của “tôi”được kể theo trình tự ntn?Ng«i kĨ?. (?) Tương ứng với trình tự ấy là các đoạn nào của vb ? Hoạt động 2 (20’). HS đọc vb. (?) Kỉ niệm ngày đầu đến trường của nhân vật “ tôi” gắn với không gian , thời gian cuï theå naøo ?Vì sao khoâng gian vaø thời gian ấy trở thành kỉ niệm trong tâm trí taùc giaû ? (?) Trong câu văn : con đường này tôi đã quen đi lại nhiều lần nay tự nhiên thấy lạ . Cảnh vật chung quanh tôi đều thay đổi , vì chính lòng tôi đang có sự thay đổi lớn : Hôm nay tôi đi học , vi sao nhân vật co caûm giaùc quen maø laï? (?)Chi tieát toâi khoâng loäi qua soâng thaû diều như thằng Quý và không đi ra đồng nô đùa như thằng Sơn nữa có ý nghĩa. gì ? (?) Coù theå hieåu gì veà nhaân vaät “ toâi” qua. c¶m cña m×nh mét c¸ch ch©n thùc nhÊt .. từ đầu buổi sáng hôm ấy đến trên ngoïn nuùi - tiếp theo đến được nghỉ cả ngày nữa - đoạn còn lại Thời gian : buổi sáng cuối thu ; Không gian : trên con đường làng dài và hẹp- C¶nh thiªn nhiªn : l¸ rông nhiÒu , m©y bµng b¹c .- C¶nh sinh hoạt : mấy em bé rụt rè cùng mẹ đến trờng -. 3, Boá cuïc : 3 phaàn. I, Đọc – Tìm hiểu vaên baûn. 1. Caûm nhaän cuûa “ tôi” trên đường tới trường. - Tự thấy như đã lớn lên , con đường laøng khoâng coøn daøi rộng như trước - Báo hiệu sự thay đổi trong nhận thức baûn thaân caäu beù - Có chí học ngay từ đầu , muốn tự mình. 1.

(2) Trêng THSC Hoµ Phong. gi¸o viªn: V¬ng ThÞ Mai. chi tiết “ Ghì thật chặt hai quyển vở mới trên tay và muốn thử sức mình tự cầm bút thước? (?) Trong những cảm nhận mới mẻ trên con đường làng đến trường , nhân vật tôi đã bộc lộ đức tính gì của mình ? (?) Khi nhớ lại ý nghĩ chỉ có người thành thạo mới cầm nổi bút thước , tác giả viết : ý nghĩ ấy thoáng qua trong trí tôi nhẹ nhàng như một làn mây lướt ngang treân ngoïn nuùi”. Haõy phaùt hieän vaø phaân tích yù nghóa vaø bieän phaùp ngheä thuaät được sử dụng trong câu văn trên ? ? Kỉ niệm về buổi tựu trờng đợc diễn tả theo tr×nh tù nµo ? T×m nh÷ng tõ ng÷ diÔn t¶ t©m tr¹ng nh©n vËt '' t«i'' ? Ph©n tÝch gi¸ trÞ biÓu c¶m cña nh÷ng tõ ng÷ Êy. - yêu học , yêu bạn và mái trường. đảm nhiệm việc học tập , muốn được chững chạc như bạn , khoâng thua keùm baïn. So sánh , kỷ niệm đẹp ?- DiÔn t¶ theo tr×nh tù thêi gian : tõ hiÖn t¹i mµ nhí vÒ qk - C¸c tõ l¸y diÔn t¶ t©m tr¹ng , c¶m xóc : nao nøc , m¬n man , tng bõng , rén r·. §ã lµ nh÷ng c¶m gi¸c trong s¸ng n¶y në trong lßng . Gãp phÇn rót ng¾n kho¶ng c¸ch thêi gian gi÷a qu¸ khø vµ hiÖn t¹i . Chuyện đã xảy ra từ bao năm rồi mà dờng nh vừa míi x¶y ra h«m qua .. Hoạt động 2 Củng cố - Dặn dò (2’) Cđng cè: Cảm nhận của “ tôi” trên đường tới trường - DÆn dß: tiÕt sau häc tiÕp phÇn cßn l¹i cña bµi. Bài 1:. văn bản. Tuần: 01 Tiết: 02 A./ MỤC TIÊU. TÔI ĐI HỌC (tt) (Thanh Tịnh) Ngày soạn: 22/08/09 Ngày dạy: 24/08/09. - Cảm nhận đợc tâm trạng hồi hộp cảm giác bỡ ngỡ của nhân vật “Tôi” ở buổi tựu trờng đầu tiên trong đời. - Thấy đợc ngòi bút văn xuôi giàu chất thơ, gợi d vị trữ tình man mác của Thanh Tịnh. -. B. CHUẨN BỊ Gi¸o viªn: Bµi so¹n, th¬ Thanh TÞnh, Học sinh: Soạn bài, đồ dùng C. KIỂM TRA SỰ CHUẨN BỊ Ở NHÀ CỦA HỌC SINH kiểm tra việc soạn bài của học sinh D. TIẾN TRÌNH CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh. Néi dung II, Đọc – Tìm hiểu vaên baûn 2. caûm nhaän cuûa “ tôi”lúc ở sân trường. Hoạt động 1(27’). Gv Gọi hs đọc đoạn 2 (?) cảnh trước sân trường và ngôi trường. laøng Mó Lí löu laïi trong taâm trí nv toâi coù gì noåi baät ? - Phản ánh không khí đặc biệt của ngày hội khai - rất đông người , (?)Trùc khung cảnh đó,tâm trạng cậu bé ntn? trường thường gặp ở nước ta , bộc lộ tình cảm sâu người nào cũng đẹp (?)Cảnh tượng đó có ý nghĩa gì ? nặng của tg đvới mái trường tuổi thơ - ngôi trường xinh - Họ như con chim non đứng bên bờ tổ ,nhìn quãng trời rộng muốn bay , nhưng còn ngập ngừng e sợ ). (?) Khi tả những học trò nhỏ tuổi lần đầu đến trường học , tác giả dùng hình aûnh so saùnh naøo ? - miêu tả sinh động hình ảnh và tâm trạng của các (?) Em đọc thấy những ý nghĩa nào từ em nhỏ lần đầu tới trường học , đề cao sức hấp hình aûnh so saùnh aáy ?. xaén oai nghiem  Lo sợ vớ van. dẫn của nhà trường. (?) Taâm traïng vaø caûm giaùc nhaân vaät toâi khi nghe ông đốc gọi danh sách hs và khi. - khi nghe ông đốc 2.

(3) Trêng THSC Hoµ Phong rời khỏi tay mẹ như thế nào ? (?)Vì sao Tôi bất giác “dúi đầu vào lòng mẹ tôi nức nở khóc khi chuẩn bị bước vào lớp” Có thể nói chú bé này có tinh thần yeáu ñuoái hay khoâng ? Hs đọc đoạn 3 (?) Vì sao trong khi sắp hàng đợi vào lớp , nhân vật “ tôi’ lại cảm thấy trong thời thơ aáu toâi chöa laàn naøo thaáy xa meï toâi nhö laàn naøy ? - (?) Những cảm giác mà nhân vật “ tôi” bước vào lớp học là gì ? Moät muøi höông laï xoâng leân … chuùt naøo (?)Hãy lí giải những cảm giác đó của nhaân vaät toâi ? (?) Những cảm giác đó cho thấy tình cảm nào của nhân vật “tôi” đối với lớp học cuûa mình ? (?)Đoạn cuối có chi tiết “ một con chim liệng đến đứng trên bờ cửa sổ …. Theo cánh chim “; những tiếng phấn của thầy tôi gạch mạnh …. Đánh vần “ những chi tiết đó nói thêmđiều gì về nhân vật tôi ?. gi¸o viªn: V¬ng ThÞ Mai đọc danh sách và rời tay mẹ Thật ra thì chẳng có gì đáng khóc cả . Chúng ta có thể thông cảm vì đó chỉ là cảm giác nhất thời của  Luùng tuùng , caøng một đứa bé nhút nhát ít khi đợc tiếp xúc với đám luùng tuùng vaø duùi đông mà thôi khi phải rời tay mẹ , cậu bé cảm thấy hôt hÉng lo sî cho nªn viÖc dói ®Çu vµo lßng mÑ vaøo loøng meï khoùc khãc nøc në lµ mét tÊt yÕu sÏ x¶y ra . 3.. Caûm nhaän cuûa “. Vì tôi bắt đầu cảm nhận được sự độc lập tôi” trong lớp học cuûa mình khi ñi hoïc Bước vào lớp học là bước vào thế giới riêng -“t«i” b¾t ®Çu c¶m nhận đợc sự độc lập của mình, phải tự mình làm tất cả, không còn cña m×nh khi ®i häc. coù meï beân caïnh. - cảm giác lạ vì lần đầu vào lớp học , môi trường sạch sẽ , ngay ngaén - Ko cảm thấy sự xa lạ với bàn ghế và bạn tình caûm trong saùng , thieát tha bè , vì bắt đầu ý thức được những thứ đó sẽ H/ ảnh '' một con chim non liệng đến ...'' có ý nghĩa t- gaộn boự thaõn thieỏt vụựi ợng trng sự nuối tiếc quãng đời tuổi thơ tự do nô đùa , thả diều đã chấm dứt để bớc vào giai đoạn mới mỡnh baõy giụứ vaứ maừi đó là làm học sinh , đợc đến trờng , đợc học hành , đ- maừi îc lµm quen víi thÇy c« , b¹n bÌ sèng trong mét m«i trêng cã sù qu¶n lÝ chÆt chÏ h¬n .moät chuùt buoàn khi từ giã tuổi thơ , bắt đầu trưởng thành trong nhận thức và việc học hành của bản thân. - t/yêu , niềm trân trọng sách vở, bàn ghế, lớp (?) Những cảm giác trong sáng nảy nở học, thầy học, gắn liền với mẹ và quê hương - giàu cảm xúc với tuổi thơ và mái trong lòng tôi là những cảm giác nào ? trường quê hương Từ đó em cảm nhận những điều tốt đẹp naứo tửứ nhaõn vaọt “ toõi” cuừng chớnh laứ taực - Các phụ huynh đều chuẩn bị chu đáo cho con em trong buổi tựu trờng đầu tiên , đều trân trọng tham giaû Thanh Tònh ? dù buæi lÔ nµy . Cã lÏ c¸c vÞ còng ®ang lo l¾ng håi ? Em có cảm nhận gì về thái độ cử chỉ của hép cïng con em m×nh . những ngời lớn ( ông đốc, thầy giáo đón Ông đốc là hình ảnh ngời thầy , ngời lãnh đạo nhà nhận học trò mới , các bậc phụ huynh ) đối -trờng rất từ tốn , hiền hậu bao dung đối với h/s. víi c¸c em bÐ lÇn ®Çu ®i häc ? - Thầy giáo trẻ với gơng mặt tơi cời đón h/s vào lớp G: Nh÷ng h/¶ vÒ ngêi lín cho thÊy tr¸ch còng lµ mét ngêi vui tÝnh th¬ng yªu h/s . nhiệm , tấm lòng của nhà trờng , gia đình đối với các em h/s . Đây thực sự là những dấu ấn tốt đẹp , những kỉ niệm trong sáng , Êm ¸p kh«ng thÓ phai nhoµ trong kÝ øc tuæi th¬ , gióp c¸c em tù tin , v÷ng vµng h¬n . §ã cßn lµ m«i trêng gi¸o dôc Êm ¸p , n¬i nu«i dìng t©m hån trÝ tuÖ vµ t×nh c¶m cña những thế hệ tơng lai của đất nớc . '' Tôi quên thế nào đợc ........'' Hoạt động 3 (15’): Hớng dẫn h/s tổng kết vµ luyÖn tËp ? H·y t×m vµ ph©n tÝch nh÷ng h/¶ so s¸nh đợc nhà văn sử dụng trong truyện ngắn nµy ?. '' ý nghÜ Êy tho¸ng qua .........'' '' Hä nh con chim con ..........'' §©y lµ nh÷ng so s¸nh giµu h/¶ , giµu søc gîi c¶m dc g¾n víi nh÷ng c¶nh s¾c thiªn nhiªn t¬i s¸ng ; tr÷ t×nh . Nh÷ng so s¸nh nµy gãp phÇn diÔn t¶ cô thÓ , râ rµng nh÷ng c¶m gi¸c , ý nghÜ cña nh©n vËt ''t«i'' trong buæi ®Çu tien ®i häc , gãp phÇn t¹o nªn chÊt th¬ man m¸c vµ c¶m gi¸c nhÑ nhµng ªm dÞu cho truyÖn ng¾n . * Đặc sắc nghệ thuật :+ Truyện ngắn đợc bố cục theo dßng håi tëng , c¶m nghÜ cña nh©n vËt ''t«i'' theo tr×nh tù thêi gian cña buæi tùu trêng .. III, Toång keát : Ghi nhớ sgk. 3.

(4) Trêng THSC Hoµ Phong (?)Em học tập được gì từ nghệ thuật kể chuyeän cuûa taùc giaû trong truyeän ngaén Toâi ñi hoïc ? muoán keå chuyeän hay ,caàn coù nhieàu kæ niệm đẹp và giàu cảm xúc. ? Nhận xét về đặc sắc nghệ thuật và sức cuèn hót cña t¸c phÈm ?. luyÖn tËp ? Yªu cÇu h/s lµm bµi tËp 1 ? ViÕt bµi v¨n ng¾n ghi l¹i Ên tîng cña em trong buæi khai gi¶ng lÇn ®Çu tiªn ? * NhËn xÐt cña Th¹ch Lam “truyÖn ng¾n nµo hay còng cã chÊt th¬, bµi th¬ nµo hay còng cã cèt truyÖn”. TruyÖn “t«i ®i häc” đầy chất thơ em có đồng ý không? Vì sao?. ? Trong sù ®an xen cña c¸c ph¬ng thøc: Tù sù, miªu t¶, biÓu c¶m, theo em ph¬ng thøc nào trội lên để làm thành sức truyền cảm nhÑ nhµng mµ thÊm thÝa cña truyÖn? - Ph¬ng thøc biÓu c¶m ghi l¹i nh÷ng c¶m gi¸c trong s¸ng n¶y në trong lßng t«i ngµy ®Çu c¾p s¸ch tíi trêng=> truyÖn gÇn víi th¬, cã søc truyền cảm đặc biệt nhẹ nhàng mà thấm thía. GV : T/ngắn có sự kết hợp hài hòa các p/ thức diễn đạt kể, tả và biểu cảm,làm bài văn tăng thêm chất trữ tinh,trong trẻo,dịu êm,tha thiết. gi¸o viªn: V¬ng ThÞ Mai + Sù kÕt hîp hµi hoµ gi÷a kÓ , miªu t¶ víi béc lé c¶m xóc , t©m tr¹ng . *. Søc cuèn hót cña t¸c phÈm : - T×nh huèng truyÖn '' buæi ®Çu tiªn ®i häc '' cã dÊu Ên sâu đậm , chứa đựng cảm xúc thiết tha. - Sù quan t©m ch¨m sãc tr×u mÕn yªu th¬ng cña những ngời lớn đối với các em h/s trong buổi đầu tiên ®i häc . - H/ ¶ thiªn nhiªn , ng«i trêng vµ c¸c h/¶ so s¸nh giµu søc gîi c¶m cña t¸c gi¶ . C¸ch kÕt thóc truyÖn rÊt tù nhiªn vµ bÊt ngê . Dßng ch÷ '' T«i ®i häc '' nh më ra mét thÕ giíi , mét kho¶ng không gian mới , một giai đoạn mới trong cuộc đời đứa trẻ . Dòng chữ chậm chạp , nguệch ngoạc đầu tiªn trªn trang giÊy tr¾ng tinh lµ niÒm tù hµo , khao kh¸t trong tuæi th¬ cña con ngêi vµ dßng ch÷ còng thÓ hiện rõ chủ đề của truyện ngắn này . - ChÊt th¬: +T×nh huèng truyÖn; kh«ng cã cèt truyÖn, h×nh ¶nh thiªn nhiªn quen thuéc (mïa thu se l¹nh, l¸ rông, c¶nh s©n trêng, häc trß bì ngì…) => t©m tr¹ng tg + Giäng nãi ©n cÇn, hiÒn tõ cña thÇy; lßng mÑ hiÒn th¬ng con; h×nh ¶nh so s¸nh thi vÞ “T«i quªn…. c¸nh hoa t¬i…” Giäng v¨n nhÑ nhµng, giµu c¶m xóc. * + Tác giả sử dụng NT khi kể lại những kỉ niệm buổi tựu trường ( Kể, tự sự ) + Tác giả sử dụng NT khi tả con đường, ngôi trường, quang cảnh …( Miêu tả ) + Tác giả sử dụng NT khi nói về tâm trạng, cảm giác của Tôi trong ngày đầu tiên đến trường ( Bieåu caûm ).. .Hoạt động 3 Củng cố - Dặn dò (3’) - Cñng cè: Gäi häc sinh nhắc lại phần ghi nhớ - DÆn dß: ViÕt mét ®o¹n v¨n ng¾n ghi l¹i suy nghÜ cña em vÒ chÊt th¬ trong truyÖn. Chú ý: - Đoạn văn phải chỉ ra đợc chất thơ. - C¶m nghÜ ph¶i ch©n thµnh tha thiÕt.. TiÕng ViÖt CẤP ĐỘ KHÁI QUÁT NGHĨA CỦA TỪ Tuần: 01 Ngày soạn: 22/08/09 Tiết: 03 Ngày dạy: 25/08/09 A./ MỤC TIÊU Gióp häc sinh: - Hiểu rõ cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ và mối quan hệ của nó. - TÝch hîp v¨n vµ tËp lµm v¨n. - RÌn luyÖn kÜ n¨ng sö dông tõ trong mèi quan hÖ so s¸nh vÒ ph¹m vi nghÜa réng vµ hÑp. B. CHUẨN BỊ - Gi¸o viªn: bµi so¹n, b¶ng phô. - Học sinh: Soạn bài, đồ dùng. C. KIỂM TRA SỰ CHUẨN BỊ Ở NHÀ CỦA HỌC SINH D. TIẾN TRÌNH CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC. giới thiệu bài(3’) Ở lớp 7 , các em đã học về từ đồng nghĩa và từ trái nghĩa . Bây giờ em nào có thể nhắc lại một số vd về từ đồng nghĩa và từ trái nghĩa ? ( Máy bay – phi cơ , đèn biển – hải đăng , trắng – đen ). Em có nhận xét gì về mối quan hệ ngữ nghĩa giữa các từ ngữ trong hai nhóm trên ? Các từ bình đẳng về mặt ngữ nghĩa cụ thể : các từ đồng nghĩa trong nhóm có thể thay thế có thể thay thế cho nhau được còn các từ trái nghĩa trong nhóm có thể loại trừ nhau khi lực chọn để đặt câu . Từ nhận xét đó hoàn toàn đúng . Hôm nay , chúng ta học bài mới : Cấp độ khái quát nghĩa của từ. 4.

(5) Trêng THSC Hoµ Phong. gi¸o viªn: V¬ng ThÞ Mai. Hoạt động của gv. Hoạt động của hs. Hoạt động 1(17’)Hình thành k/n từ ng÷ nghÜa réng, tõ ng÷ nghÜa hÑp G treo bảng phụ ghi sẵn sơ đồ trong SGK / 10 . ? Nghĩa of từ động vật rộng hơn or hẹp h¬n nghÜa of tõ thó, chim, c¸ why? ?NghÜa of tõ thó réng or hÑp h¬n nghÜa cña tõ ''voi, h¬u''. Tõ chim réng or hÑp h¬n nghÜa of tõ ''tu hó, s¸o''.Tõ c¸ réngor hÑp h¬n nghÜa of tõ ''c¸ r«, c¸ thu ''.why?. ? C¸c tõ '' thó , chim , c¸ '' réng h¬n nghÜa cña nh÷ng tõ nµo ? §ång thêi hÑp h¬n nghÜa cña nh÷ng tõ nµo ?. Nội dung cần đạt. I.Tõ ng÷ nghÜa réng – tõ ng÷ nghÜa hÑp. 1. T×m hiÓu bµi. Hs quan sát sơ đồ . - Nghĩa của từ động vật rộng hơn nghĩa của từ '' thú , chim , cá '' . Vì phạm vi nghĩa của từ động vËt bao hµm nghÜa cña ba tõ '' thó , chim , c¸ '' - C¸c tõ '' thó , chim , c¸ '' cã ph¹m vi nghÜa réng h¬n c¸c tõ '' voi , h¬u , tu hó , s¸o ....'' . V× c¸c tõ '' thó , chim , c¸ '' cã ph¹m vi nghÜa bao hµm nghÜa cña c¸c tõ ..... C¸c tõ '' thó , chim , c¸ '' cã ph¹m vi nghÜa réng h¬n c¸c tõ '' voi , h¬u , tu hó '' vµ cã ph¹m vi nghĩa hẹp hơn từ ''động vật ''.. G : Nh vậy từ '' động vật '' là từ có nghĩa réng .Tõ '' voi , h¬u, tu hó, s¸o '' lµ tõ cã nghÜa - Mét tõ ng÷ cã nghÜa réng khi ph¹m vi nghÜa of nã bao hÑp hµm ph¹m vi nghÜa cña mét tõ ng÷ kh¸c ? Vậy em hoi thế nào là một từ ngữ có - Một từ có nghĩa hẹp khi phạm vi nghĩa đợc bao hàm trong ph¹m vi nghÜa of mét tõ ng÷ kh¸c nghÜa réng vµ nghÜa hÑp ?. ? Mét tõ ng÷ cã thÓ võa cã nghÜa réng , - Mét tõ ng÷ cã thÓ võa cã nghÜa réng , võa cã nghÜa hÑp v× tÝnh chÊt réng , hÑp cña nghÜa tõ vừa có nghĩa hẹp đợc không ? why? GV: Diễn giải: Nghĩa của từ ngữ đó là mối quan hệ bao hàm. Nói đến mối quan hệ “bao hàm” tức là nói đến phạm vi khái quát của nghÜa tõ ng÷, nhng trong ph¹m vi kh¸i qu¸t nghÜa cña tõ ng÷ kh«ng gièng nhau. Cã tõ ng÷ cã nghÜa réng, cã tõ ng÷ cã nghÜa hÑp.. ngữ chỉ là tơng đối. Hs đọc ghi nhớ .. học sinh vẽ sơ đồ mối qua hệ bao hàm SGK, vòng trßn.. Bµi tËp nhanh: Cho c¸c tõ “c©y, cá, hoa” t×m c¸c tõ ng÷ cã ph¹m vi réng vµ hÑp h¬n. Hoạt động 2: (23’) GV: Híng dÉn häc sinh luyÖn tËp: cho học sinh hoạt động trong bàn, 1. a. Y phục: quần, áo. - Quần: quần dài, quần đùi. nhãm lÇn lît gi¶i quyÕt c¸c bµi tËp.. a. §éng vËt réng h¬n thó, chim, c¸. b. Thó, chim, c¸ cã nghÜa réng h¬n voi, h¬u, tu hó, s¸o, c¸ r«, c¸ thu. c. Thó, chim, c¸ réng h¬n voi, h¬u, sao nhng hÑp h¬n so víi động vật. => nghÜa cña tõ ng÷ cã thÓ réng h¬n hoÆc hÑp h¬n nghÜa cña tõ ng÷ kh¸c. 2. Bµi häc. *Ghi nhí: SGK/tr.8 Bµi tËp nhanh: Thùc vËt > c©y cá hoa > c©y cam, dõa, cá gµ. - ¸o: ¸o dµi, ¸o s¬ mi. b. Vò khÝ: sóng, bom. - Súng: súng trờng, súng đại bác. - Bom: bom ba cµng, bom bi. 2. a. Chất đốt. b. Nghệ thuật. c. Thøc ¨n. d. §¸nh. Bµi tËp 2: T×m c¸c tõ ng÷ cã nghÜa bao 3. a . xe cé: « t«,xe m¸y,xÝch l«, c«ng n«ng. hµm ph¹m vi nghÜa cña c¸c tõ. Bài tập 3: Từ ngữ có nghĩa đợc bao hàm b. Kim loại: vàng, bạc, đồng… trong ph¹m vi nghÜa cña c¸c tõ. c. Hoa qu¶: cam, t¸o,… d. Hä hµng: c«, d×, chó, b¸c… e. Mang: x¸ch, khiªng… 4. a. Thuèc l¸. b. Thñ quÜ. Bµi tËp 4: Bá nh÷ng tõ ng÷ kh«ng phï hîp c. Bót ®iÖn. d. Hoa tai. Bµi tËp 5: 5. Khãc: nøc në, thót thÝt, sïi. Bài tập bổ sung: Giải thích sự khác nhau * Bàn – bàn gỗ; đánh – sụt c¾n; vÒ ph¹m vi nghÜa cña cÆp tõ ng÷ (Bµn ph©n biÖt víi ghÕ. Bµn gç ph©n biÖt cô . Hoạt động 3:Củng cố - Dặn dò (2’) thÓ víi bµn s¾t...). Bµi tËp 1:. - Cñng cè: Gäi häc sinh nhắc lại phần GN - DÆn dß: - Häc ghi nhí, lÊy vÝ dô. - Hoµn chØnh c¸c bµi tËp. -Xem tríc bµi:TÝnh thèng nhÊt.Trêngtõ vùng. ************************************************** TËp lµm v¨n Tuần: 01 Tiết: 04. TÍNH THỐNG NHẤT VỀ CHỦ ĐỀ CỦA VĂN BẢN Ngày soạn: 22/08/09 Ngày dạy: 26/08/09. A. MỤC TIÊU Giúp h/s : - Nắm đợc chủ đề của văn bản , tính thống nhất về chủ đề của văn bản . 5.

(6) Trêng THSC Hoµ Phong gi¸o viªn: V¬ng ThÞ Mai - Biết viết một văn bản đảm bảo tính thống nhất về chủ đề ; biết xác định , lựa chọn , sắp xếp các phÇn trong v¨n b¶n nh»m nªu bËt ý kiÕn , c¶m xóc cña m×nh . B. CHUẨN BỊ GV: Gi¸o ¸n , b¶ng phô . HS: T×m hiÓu tríc phÇn t×m hiÓu bµi . C. KIỂM TRA SỰ CHUẨN BỊ Ở NHÀ CỦA HỌC SINH D. TIẾN TRÌNH CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC .Giới thiệu bài :Chúng ta đã đợc tìm hiểu rất nhiều vb. Vậy chủ đề trong văn bản là gì ? Tại sao trong văn bản phải đảm bảo tính thống nhất về chủ đề. Để trả lời cho những câu hoỉ ấy chúng ta cùng tìm hiểu bài học Hoạt động của gv Hoạt động 1 : Hớng dẫn h/s tìm hiểu về chủ đề của văn bản . (7’) GV y/cầu h/s đọc thầm vb''Tôi đi học '' cña Thanh TÞnh ? Trong v¨n b¶n t¸c gi¶ nhí l¹i nh÷ng kØ niÖm s©u s¾c nµo trong thêi th¬ Êu cña m×nh ? Sù håi tëng Êy gîi lªn nh÷ng Ên tîng g× trong lßng t¸c gi¶ ? ? Hãy nêu lên chủ đề của văn bản ? ? Vậy em hiểu chủ đề của văn bản là gì ?. Hoạt động của hs Hs đọc thầm văn bản . - T¸c gi¶ nhí l¹i kØ niÖm vÒ buæi ®Çu tiªn ®i häc . Sù håi tëng Êy gîi lªn c¶m gi¸c b©ng khu©ng , xao xuyÕn kh«ng thÓ nµo quªn vÒ t©m tr¹ng n¸o nøc , bì ngì cña nh©n vËt '' t«i'' trong buæi tùu trêng . - Chủ đề của văn bản : Những kỉ niệm sâu sắc về buæi tùu trêng ®Çu tiªn . - Chủ đề của văn bản là những vấn đề chủ chốt đợc tác giả nêu lên , đặt ra trong văn bản . Hs đọc ghi nhớ .. ? Gọi h/s đọc ghi nhớ 1 ? Hoạt động 2: (10’)Hớng dẫn h/s hình thành khái niệm tính thống nhất về chủ đề of vb ? Để tái hiện những kỉ niệm về ngày đầu - Nhan đề '' Tôi đi học '' giúp chúng ta hiểu ngay néi dung cña v¨n b¶n nãi vÒ chuyÖn ®i häc . tiên đi học , tác giả đã đặt nhan đề của + Các câu đều nhắc đến những kỉ niệm của buổi v¨n b¶n vµ sö dông tõ ng÷ c©u ntn ? tựu trờng đầu tiên trong đời - H«m nay t«i ®i häc .. ? T×m c¸c tõ ng÷ , c¸c chi tiÕt nªu bËt c¶m gi¸c míi l¹ xen lÉn bì ngì cña nh©n vËt '' tôi '' khi cùng mẹ đi đến trờng , khi cùng c¸c b¹n vµo líp ?. G: Tất cả các chi tiết trên đều tập trung kh¾c häa t©m tr¹ng cña nh©n vËt '' t«i '' trong buæi tùu trêng ®Çu tiªn . ? Vậy tính thống nhất về chủ đề thể hiện ở nh÷ng ph¬ng diÖn nµo trong v¨n b¶n ? ? Làm thế nào để có thể viết một văn bản đảm bảo tính thống nhất về chủ đề ?. Gọi h/s đọc phần ghi nhớ . Hoạt động 3:(25’)Hớng dẫn h/s luyện tập §äc yªu cÇu bµi tËp 1. ? Văn bản trên viết về vấn đề gì ? Các đoạn văn đã trình bày vấn đề theo thứ tự nào ? Theo em có thể thay đổi trật tự sắp xếp này đợc không ? Vì sao ?. Nội dung cần đạt I. Chủ đề của văn bản .. - Chủ đề của vb là những vấn đề chủ chốt đợc tác giả nêu lên , đặt ra trong vb. II. TÝnh thèng nhÊt về chủ đề của văn b¶n .. - H»ng n¨m cø vµo cuèi thu .... lßng t«i l¹i nao nøc nh÷ng kØ niÖm m¬n man cña buæi tùu trêng. - Hai quyển vở mới đang ở trên tay tôi đã bắt đầu thấy nÆng . - T«i bÆm tay gh× thËt chÆt , nhng mét quyÓn vë còng xÖch ra vµ chªnh ®Çu chói xuèng .. *. Khi cïng mÑ tíi trêng :. Con đờng quen đi lại lắm lần nay thấy lạ , cảnh vật xung quanh đều thay đổi thấy mình trang trọng và đứng d¾n trong bé quÇn ¸o míi , cè lµm ra vÎ nh mét häc trß thực sự '' tay bặm ghì hai quyển sách, đòi mẹ cầm bút thíc'' * Khi quan s¸t ng«i trêng : cao r¸o s¹ch sÏ h¬n c¸c nhµ trong lµng , xinh x¾n , oai nghiªm , s©n réng... ®©m ra lo sî vÈn v¬ . Nghe trèng thóc thÊy ch¬ v¬ , toµn thân run run , đợc mọi ngời nhìn thì tỏ ra lúng túng , nghe gäi tªn m×nh th× giËt m×nh, lóng tóng . * Khi xÕp hµng vµo líp ; thÊy nÆng nÒ , dói ®Çu vµo lßng mÑ khãc nøc në . * Trong líp häc : c¶m thÊy xa mÑ nhí nhµ . - Vb cã tÝnh thèng nhÊt về chủ đề khi chỉ nói tới đề đã xác định , không xa rời hay lạc sang chủ đề chủ đề đã xác định, ko kh¸c xa rêi hay l¹c sang chñ - Để viết đợc một văn ... cần xác định rõ chủ đề đề khác của vb. Chủ đề của vb đợc thể hiện trong đề bài, * Để viết đợc một văn ... đề mục, trong quan hệ giữa các phần của văn cần xác định rõ chủ đề của vb. Chủ đề của vb đợc b¶n vµ ë c¸c tõ ng÷ then chèt lÆp ®i lÆp l¹i . thể hiện trong đề bài, đề môc, trong quan hÖ gi÷a Hs đọc ghi nhớ . c¸c phÇn cña vb vµ ë c¸c tõ ng÷ then chèt lÆp ®i lÆp l¹i . - V¨n b¶n nãi vÒ c©y cä ë vïng s«ng Thao quª h¬ng cña III. Ghi nhí . IV. LuyÖn tËp . t¸c gi¶. - Thø tù tr×nh bµy : miªu t¶ h×nh d¸ng c©y cä , sù g¾n bã Bµi 1 . cña c©y cä víi tuæi th¬ t¸c gi¶ , t¸c dông cña c©y cä , t×nh c¶m g¾n bã cña c©y cä víi ngêi d©n s«ng Thao.. - Vb có tính thống nhất về chủ đề khi chỉ nói tới chủ. 6.

(7) Trêng THSC Hoµ Phong ? Nêu chủ đề của văn bản trên ? ? chủ đề ấy đợc thể hiện trong toàn văn b¶n . H·y chøng minh ? ? T×m c¸c tõ ng÷ , c¸c c©u tiªu biÓu thÓ hiện chủ đề của đề củavăn bản ?. Yªu cÇu th¶o luËn theo nhãm Gv yªu cÇu th¶o luËn theo nhãm. Hoạt động 4:Củng cố - Dặn dò (3’) - Häc thuéc phÇn ghi nhí . - ChuÈn bÞ bµi : '' Bè côc cña v¨n b¶n ''.. gi¸o viªn: V¬ng ThÞ Mai - Khó thay đổi đợc trật tự sắp xếp vì các ý này đã rành m¹ch , liªn tôc . - Chủ đề : Vẻ đẹp và ý nghĩa của rừng cọ quê tôi . - Chủ đề đợc thể hiện qua nhan đề của vb, các ý miêu t¶ h×nh d¸ng , sù g¾n bã cña c©y cä víi tuæi th¬ tg, t¸c dông cña c©y cä vµ t×nh c¶m gi÷a c©y víi ngêi - C¸c tõ ng÷ lÆp l¹i nhiÒu lÇn : rõng cä , l¸ cä vµ c¸c chi tiÕt miªu t¶ vÒ : + h×nh d¸ng cña c©y cä . + sù g¾n bã cña c©y cä víi t¸c gi¶ . + công dụng của cây cọ đối với đời sống . Hs thảo luận nhóm và cử đại diện trình bày . Căn cứ vào chủ đề của văn bản thì ý b và d làm cho bài lạc đề vì nó không phục vụ cho việc chứng minh luËn ®iÓm '' V¨n ch¬ng lµm cho t×nh yªu quª h¬ng .... '' §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy . - Có những ý lạc chủ đề : c, g . - Có những ý hợp với chủ đề nhng do cách diễn đạt Bµi 2 cha tốt nên thiếu sự tập trung vào chủ đề: b,e . a, Cø mïa thu vÒ, mçi lÇn thÊy c¸c em nhá ... xèn xang b, Cảm thấy con đờng '' thờng đi lại lắm lần '' tự nhiên cũng thấy lạ , cảnh vật đều thay đổi . c, Muèn thö søc m×nh b»ng viÖc tù mang s¸ch vë nh mét cËu häc trß thùc sù . Bµi 3 d, C¶m thÊy ng«i trêng vèn qua l¹i nhiÒu lÇn còng cã nhièu biến đổi . e, Líp häc vµ nh÷ng ngêi b¹n míi trë nªn gÇn gòi , th©n th¬ng.. ************************************************* Bài 02 :. văn bản :. TRONG LÒNG MẸ (trích : Những ngày thơ ấu) Nguyên Hồng. Tuần: 02 Tiết: 05. Ngày soạn: 28/08/09 Ngày dạy: 31/08/09. A. MỤC TIÊU Gióp häc sinh: - Hiểu đợc tình cảnh đáng thơng của chú bé Hồng và cảm nhận đợc tình yêu thơng mãnh liệt của chú đối với mẹ. - Bớc đầu hiểu đợc văn hồi kí và đặc sắc của thể văn này qua ngòi bút Nguyên Hồng: thắm đợm chất tr÷ t×nh giµu c¶m xóc. - Gi¸o dôc t×nh yªu kÝnh cha mÑ. - RÌn kÜ n¨ng ph©n tÝch c¶m thô nh÷ng ®o¹n v¨n giµu chÊt tr÷ t×nh. B. CHUẨN BỊ - Gi¸o viªn: Gi¸o ¸n, ch©n dung t¸c gi¶, t¸c phÈm. - Häc sinh: So¹n bµi C. KIỂM TRA SỰ CHUẨN BỊ Ở NHÀ CỦA HỌC SINH (5’) ? H·y ph©n tÝch t©m tr¹ng c¶m gi¸c cña nh©n vËt “T«i” khi nhí vÒ ngµy tùu trêng ®Çu tiªn? ? H·y nªu nh÷ng nÐt chÝnh vÒ nghÖ thuËt v¨n b¶n “T«i ®i häc”? D. TIẾN TRÌNH CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC .Giới thiệu bài (2’) Nguyên Hồng là một trong những nhà văn có thời thơ ấu thật cay đắng, khốn khổ. Những kỉ niệm ấy đã đợc nhà văn viết lại trong tập tiểu thuyết tự thuật: “Những ngày thơ ấu”. Kỉ niệm về ngời mẹ đáng thơng qua cuộc trò chuyện với bà cô và cuộc gặp gỡ bất ngờ là một trong những chơng truyện cảm động nhất. Hoạt động của gv. Hoạt động của hs. *Hoạt động 1: Đọc – chú thích.(15’) GV: Đọc chậm, tình cảm chú ý thể hiện cảm - GV gọi 1 HS đọc. xúc nhân vật, giọng bà cô: đay đả, kéo dài. - GV gọi 2, 3 em đọc tiếp. ? §äc chó thÝch, tr×nh bµy ng¾n gän vÒ - Nguyªn Hång (1918 – 1982) quª N§, sèng vµ viÕt chñ yÕu ë HP nh÷ng n¨m trt¸c gi¶? íc CM, sau hßa b×nh (1954) g® «ng chuyÓn vÒ Hµ Néi,Yªn ThÕ,B¾c Giang, «ng vÉn g¾n bã víi H¶i Phßng. Lµ nhµ v¨n rÊt b×nh dÞ trong sinh ho¹t vµ giµu tình cảm, dễ xúc động. Là nhà văn of phụ. Nội dung cần đạt. I. §äc – Chó thÝch. 1.§äc. 2.T¸c gi¶: SGK. - Lµ nhµ v¨n giµu t×nh c¶m, dÔ xúc động rất bình dị trong sinh ho¹t. - Nhà văn của phụ nữ, nhi đồng vµ nh÷ng ngêi khèn khæ. 7.

(8) Trêng THSC Hoµ Phong. gi¸o viªn: V¬ng ThÞ Mai 3.T¸c phÈm. -TrÝch ch¬ng IV trong tËp håi kÝ “Nh÷ng ngµy th¬ Êu cña Nguyªn Hång”. 4. Chó thÝch. ? T×m hiÓu mét sè tõ khã trong phÇn chó -Lu ý: 5,8,12,13,14,17 => giç thÝch .T×m tõ tr¸i nghÜa víi tõ giỗ ®Çu ; hÕt, m·n tang, hÕt tang… II.T×m hiÓu néi dung v¨n b¶n. đồng nghĩa với từ đoạn tang. => tiÓu thuyÕt: tù thuËt kÕt hîp víi c¸c *Hoạt động 2: (20’) Tìm hiểu văn bản. kiÓu v¨n b¶n: tù sù, miªu t¶ biÓu c¶m. ? XÐt vÒ thÓ lo¹i xÕp vb thuéc lo¹i nµo? - Nh©n vËt xng t«i chÝnh lµ t¸c gi¶ => 2 Nh©n vËt chÝnh? phÇn: PhÇn 1: Tõ ®Çu … chø: Cuéc 1. Cuộc đối thoại giữa bà cô và ? NhËn xÐt bè côc v¨n b¶n? đối thoại giữa ngời cô và bé Hồng. bÐ Hång. PhÇn 2: Cuéc gÆp gì bÊt ngê víi mÑ. - HS tãm t¾t. - C¶nh ngé: Cha chÕt cha ®o¹n ? Tãm t¾t néi dung chÝnh cña v¨n b¶n? tang, mÑ ®i tha h¬ng cÇu thùc => ? Theo dâi phÇn ®Çu vb cho biÕt: c¶nh sèng trong sù ghÎ l¹nh cña hä ngộ bé Hồng có gì đặc biệt? - Cô độc đau khổ, luôn khao khát tình nội. ?? C¶nh ngé Êy t¹o nªn th©n phËn bÐ Hång th¬ng cña mÑ. nữ, nhi đồng, of những ngời khốn khổ “Nh÷ng ngµy th¬ Êu” lµ tËp håi kÝ viÕt ? Em biÕt g× vÒ v¨n b¶n “trong lßng mÑ” -tríc CMT8,®¨ng b¸o 1938 in thµnh s¸ch vµ t¸c phÈm “Nh÷ng ngµy th¬ Êu”? n¨m 1940 gåm 9 ch¬ng. Nh©n vËt chÝnh GV:Hồi kí là thể văn đc dùng để ghi lại những là chú bé Hồng với những kỉ niệm thơ ấu chuyện có thật đã xảy ra trong c/đời 1 con ngời nhiều đắng cay.. ntn? ? Theo dõi cuộc đối thoại giữa ngời cô và bé Hång hÉy cho biÕt n/vËt ngêi c« hiÖn lªn qua nh÷ng chi tiÕt nµo? ? Qua đó em thấy mục đích hỏi của bà cô là g×? BÐ Hång cã ®o¸n ra dông ý cña bµ c« kh«ng? ? Vì sao bé Hồng cảm nhận đợc rõ rắp tâm đó của bà cô?. ? Khi bÐ Hång tr¶ lêi “kh«ng” bµ c« vÉn tiÕp tôc hái ch©m chäc vµ kÓ vÒ h/c¶nh of mẹ bé Hồng ntn?Thái độ ra sao? ? Những lời kể đó bộc lộ tính cách nào của ngời cô? Bà cô đại diện cho hạng ngời nào trong x· héi?. - C« t«i gäi … cêi hái: Kh«ng? - Sao l¹i kh«ng vµo?... - Mµy d¹i qu¸… th¨m em bÐ chø.. => Mục đích: bé Hồng ruồng rẫy khinh bØ me, gieo r¾c nh÷ng hoµi nghi…. - Vì trong lời kể của bà cô chứa đựng sù gi¶ dèi: cêi hái chø kh«ng ph¶i lo l¾ng, nghiªm nghÞ hái còng kh«ng ph¶i ©u yÕm hái.. - Mỉa mai, hắt hủi thậm chí độc ¸c… => hÑp hßi, tµn nhÉn, v« c¶m… - Bé Hồng nhận ra ý nghĩa cay độc … rÊt kÞch …. - Nhắc đến mẹ tôi … ruồng rẫy mẹ tôi. -Hai tiÕng em bÐ … nh ý c« t«i muèn. - Gi¸ nh÷ng cæ tôc…. ? Trong cuộc đối thoại này, bé Hồng đã bộc lé nh÷ng c¶m xóc vµ suy nghÜ cña m×nh? ? H·y t×m nh÷ng chi tiÕt béc lé c¶m nghÜ của bé Hồng đối với ngời cô? - Ph¬ng thøc biÓu c¶m.Béc lé ? ở đây phơng thức biểu đạt nào đợc vận trực tiếp và gợi cảm trạng thái tâm dông? T¸c dông? hồn đau đớn của bé Hồng. => Chuyển đổi cảm giác: Những cổ ? Em hiÓu g× vÒ chi tiÕt: “Gi¸ nh÷ng cæ tôc vèn lµ c¸i v« h×nh trë thµnh c¸i tôc…” h÷u h×nh nh mÈu gç => thÓ hiÖn sù ? Có thể hiểu gì về bé Hồng từ trạng thái căm ghét tột độ. tâm hồn đó của em? - HS tù béc lé. ? Cảm xúc của em khi đọc những tâm sự đó - NT: đặt hai tính cách trái ngợc nhau: cña bÐ Hång? ? Khi kể về cuộc đối thoại of ngời cô và bé T/cách hẹp hòi tàn nhẫn >< t/cách trong Hồng tg đã s/dụng nt tơng phản? Hãy chỉ ra sáng giàu tình thơng của bé Hồng. =>lµm bËt lªn tÝnh c¸ch tµn nhÉn cña phÐp t¬ng ph¶n nµy vµ cho biÕt ý nghÜa. Bµ c« bÐ Hång l¹nh lïng, tµn ¸c, im lÆng, lßng ®au tâm địa xấu xa là nh cắt, khóe mắt ngời đàn bà cay cay cay, nớc mắt nghiệt, già dặn vô ròngròng…đầm đìa cảm sắc lạnh đến - Khóc ko ra tiếng ghª rîn. =>ph¬ng thøc biÓu => h/¶nh mang ý c¶m trực tiếp nghÜa tè c¸o h¹ng =>bÐ Hång: th«ng ngêi sèng tµn minh, nh¹y c¶m, nhÉn kh« hÐo c¶ giµu t×nh yªu th¬ng t×nh m¸u mñ cña mÑ, kh«ng muèn x· héi thùc d©n t/yªu th¬ng vµ kÝnh nöa pk, c¸i x· héi träng mÑ bÞ r¾p t©m mµ ë đó: tành bẩn xâm phạm “Chuông nhà thờ đến. Căm thù cổ tục chØ rung lªn tríc cña x· héi phong nh÷ng kÎ nhµ kiÕn => c¸i nh×n giàu khệnh khang tiến bộ của đứa trẻ 8 bệ vệ và đóng tuổi. sÇm tríc mÆt nh÷ng kÎ nh bÐ Hång.. ngời cô và khẳng định tình mẫu tử trong s¸ng vµ cao c¶ cña bÐ Hång.. . Hoạt động 3:Củng cố - Dặn dò (2’) - Cñng cè: cảm nghĩ của em về n/vật bà cô - DÆn dß: - tiết sau học tiếp tiết 2 của bài. Bài 02 :. văn bản :. TRONG LÒNG MẸ (tiếp theo) (trích : Những ngày thơ ấu) Nguyên Hồng. Tuần: 02 Tiết: 06. Ngày soạn: 28/08/09 Ngày dạy: 31/08/09. A. MỤC TIÊU Gióp häc sinh: 8.

(9) Trêng THSC Hoµ Phong gi¸o viªn: V¬ng ThÞ Mai - Hiểu đợc tình cảnh đáng thơng của chú bé Hồng và cảm nhận đợc tình yêu thơng mãnh liệt của chú đối với mẹ. - Bớc đầu hiểu đợc văn hồi kí và đặc sắc của thể văn này qua ngòi bút Nguyên Hồng: thắm đợm chất tr÷ t×nh giµu c¶m xóc. - Gi¸o dôc t×nh yªu kÝnh cha mÑ. - RÌn kÜ n¨ng ph©n tÝch c¶m thô nh÷ng ®o¹n v¨n giµu chÊt tr÷ t×nh. B. CHUẨN BỊ - Gi¸o viªn: Gi¸o ¸n, ch©n dung t¸c gi¶, t¸c phÈm. - Häc sinh: So¹n bµi C. KIỂM TRA SỰ CHUẨN BỊ Ở NHÀ CỦA HỌC SINH (5’) ? nhận xét về nghệ thuật xây dựng tính cách nhân vật ở phần đầu đoạn trích “trong lòng mẹ”? D. TIẾN TRÌNH CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC Hoạt động của gv. Hoạt động của hs. Nội dung cần đạt I. §äc – Chó thÝch.. *Hoạt động 1: (25’) -HS đọc đoạn văn còn lại. ? Khi chît tho¸ng thÊy ngêi ngåi trªn xe giống mẹ bé Hồng có hành động cử chỉ nh thÕ nµo? ? Giät níc m¾t cña bÐ Hång lÇn nµy cã g× kh¸c lÇn tríc?. II.T×m hiÓu néi dung v¨n b¶n.. 1.Cuéc ®/t gi÷a bµ c« vµ bÐ Hång. - §uæi theo gäi bèi rèi, thë hång 2.Cuéc gÆp gì cña bÐ H víi mÑ héc tr¸n ®Ém må h«i. => rÝu c¶ ch©n - §uæi theo gäi bèi rèi, thë hång l¹i => µo lªn khãc råi cø thÕ nøc në. héc tr¸n ®Ém må h«i. => rÝu c¶ - K f¶i giät níc m¾t tøc tëi chÊt chøa sù ch©n l¹i => µo lªn khãc råi cø thÕ c¨m ghÐt vµ t×nh th¬ng mÑ m·nh liÖt. nøc në. Mµ lµ giät níc m¾t: dçi hên mµ h¹nh phóc, tøc tëi mµ m·n nguyÖn.. =>ph¶n øng cña bÐ Hång rÊt tù nhiªn, bËt ra tÊt yÕu nh mét quy trình dồn nén tình cảm mà lí trí - “Và sai lầm đó … sa mạc” ? Tâm trạng của Hồng khi nghĩ ngời trên không kịp phân tích và kiểm soát. =>h/ảnh rất đạt vì nó nói đợc bản xe không phải là mẹ mình đợc diễn tả nh - “Và sai lầm đó … sa mạc” chÊt kh¸t khao t×nh mÑ nh lµ ngêi thÕ nµo? T×m vµ ph©n tÝch? bé hµnh thèm khát nc giữa sa mạc. RÊt hîp víi t×nh mÑ con. “NghÜa mÑ nh níc trong nguån ch¶y ra”. ? NhËn xÐt g× vÒ ngßi bót miªu t¶ t©m lÝ =>miªu t¶ ng¾n gän tinh tÕ hîp cña nhµ v¨n trong ®o¹n? lÝ. ? H×nh ¶nh ngêi mÑ hiÖn lªn qua nh÷ng - MÑ t«i … vµ em QuÕ. - MÑ t«i cÇm nãn… chi tiÕt nµo? - MÑ t«i cßm câi x¬ x¸c … l¹ thêng. ? Nhân vật ngời mẹ đợc kể qua cái nhìn => Cụ thể, sinh động, gần gũi, hoàn yªu th¬ng cña con cã t¸c dông g×? h¶o. Béc lé t×nh con yªu th¬ng quý ? Bé Hồng đã có một ngời mẹ nh thế nào? ? Trong ®o¹n nµy t×nh yªu th¬ng mÑ cña bÐ Hång béc lé râ nhÊt qua chi tiÕt nµo? V× sao? ? Nhận xét về phơng thức biểu đạt trong các đoạn văn đó? Tác dụng? GV: C¶m gi¸c sung síng h¹nh phóc cña bÐ Hång. T¸c gi¶ kh«ng gäi tªn chØ miªu t¶ sù mª mÈn kh«ng nhí mÑ hái nh÷ng g×… niÒm sung s íng vµ hạnh phúc tột độ của đứa con xa mẹ nay đợc thỏa nguyÖn.. *Hoạt động 2: (10’) Hớng dẫn học sinh tæng kÕt nghÖ thuËt. ? Qua v¨n b¶n em hiÓu thÕ nµo lµ håi kÝ?. träng mÑ. “Ph¶i bíc l¹i vµ l¨n ..” “T«i ngåi trªn xe… m¬n man kh¾p da thÞt”. -Thể hiện xúc động, khơi gợi xúc cảm mãnh liệt ở ngời đọc. =>tõ ®©y chó bÐ Hång ®ang bång bÒnh tr«i trong c¶m gi¸c sung síng r¹o rùc bíc vµo mét thÕ giíi tuæi th¬ håi sinh bõng në víi nh÷ng kØ niÖm Êm ¸p t×nh mÉu tö.. - NghÖ thuËt miªu t¶ t©m lý: tinh tÕ, hîp lý…. =>ngời mẹ yêu con, đẹp đẽ, can đảm, kiêu hãnh vợt lên trên mọi lời mỉa mai cay độc của ngêi C«. =>nhân đạo. - Phơng thức biểu đạt: Biểu c¶m trùc tiÕp.. III.Tæng kÕt. 1.NghÖ thuËt: thÓ håi kÝ lêi v¨n. ch©n thùc, giµu chÊt tr÷ t×nh. - Miªu t¶ t©m lÝ n/vËt kÕt hîp kÓ. - NghÖ thuËt so s¸nh. ? Chøng minh v¨n Nguyªn Hång giµu - ChÊt tr÷ t×nh: t×nh huèng vµ néi chÊt tr÷ t×nh? - Håi kÝ lµ nhí vµ ghi l¹i nh÷ng dung chuyÖn hoµn c¶nh bÐ Hång. + C¸ch thÓ hiÖn kÕt hîp biÓu c¶m chuyện đã xảy ra. - ChÊt tr÷ t×nh: t×nh huèng vµ néi dung miªu t¶ =>lêi v¨n phï hîp t©m tr¹ng nh©n vËt. chuyÖn hoµn c¶nh bÐ Hång. +C¸ch thÓ hiÖn kÕt hîp b/c¶m miªu + Lêi lÏ nhiÒu khi mª say trong dßng c¶m xóc m¬n man d¹t dµo. t¶=>lêi v¨n phï hîp t©m tr¹ng n/v. ? Qua t×m hiÓu trªn h·y nªu néi dung cña + Lêi lÏ nhiÒu khi mª say trong dßng c¶m xóc m¬n man d¹t dµo. truyÖn? 2.Néi dung. Hoạt động 3:Củng cố - Dặn dò (2’) *Ghi nhí: SGK.. 9.

(10) Trêng THSC Hoµ Phong. gi¸o viªn: V¬ng ThÞ Mai. - Cñng cè: ? Ch¬ng håi kÝ “trong lßng mÑ” kÓ vÒ ®iÒu g×? Nªu suy nghÜ cña em vÒ néi dung v¨n b¶n? ? Ph©n tÝch t©m tr¹ng bÐ H khi ë trong lßng mÑ? ? Tr×nh bµy suy nghÜ cña em vÒ nghÖ thuËt viÕt truyÖn cña Nguyªn Hång? - DÆn dß: - Hoµn chØnh c©u 6. - Häc thuéc vµ ph©n tÝch néi dung, nghÖ thuËt. - So¹n: “tøc níc vì bê”.. Bài 02 : Tuần: 02 Tiết: 07. tiếng việt :. TRƯỜNG TỪ VỰNG Ngày soạn: 30/08/09 Ngày dạy: 03/09/09. A. MỤC TIÊU Giúp học sinh: -Hiểu đợc thế nào là trờng từ vựng, biết xác lập các trờng từ vựng đơn giản. -Bớc đầu hiểu đợc mối liên quan giữa trờng từ vựng với các hiện tợng ngôn ngữ đã học nh: đồng nghĩa, trái nghÜa, Èn dô, ho¸n dô, nh©n hãa. RÌn kÜ n¨ng sö dông trong nãi, viÕt. B. CHUẨN BỊ - Gi¸o viªn: Gi¸o ¸n, bảng phụ - Häc sinh: So¹n bµi C. KIỂM TRA SỰ CHUẨN BỊ Ở NHÀ CỦA HỌC SINH (5’) ? Trình bày hiểu biết của em về “Cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ”? Lấy ví dụ và lập sơ đồ? ? Em hiÓu thÕ nµo lµ tõ ng÷ nghÜa réng? HÑp? Cho vÝ dô? D. TIẾN TRÌNH CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC Hoạt động của gv Hoạt động của hs Nội dung cần đạt * Hoạt động 1: Hớng dẫn hs tìm hiểu I.ThÕ nµo lµ trêng tõ vùng? kh¸i niÖm “ Trêng tõ vùng”. (10’) 1. Kh¸i niÖm: - Gọi HS đọc đoạn văn. a. VÝ dô: mÆt, m¾t, da, gß - HS đọc đoạn văn. ? Ghi l¹i c¸c tõ in ®Ëm ra phiÕu häc má, đùi, đầu, cánh tay, tập. Cho biết các từ đó có nét chung gì - Nét chung về ý nghĩa chỉ bộ phận của cơ thể miệng vÒ ý nghÜa? con ngêi. H: NÕu tËp hîp c¸c tõ in ®Ëm Êy thµnh => ChØ bé phËn trªn c¬ thÓ mét nhãm tõ th× chóng ta cã 1 trêng tõ con ngêi. vùng. VËy theo em trêng tõ vùng lµ g×? =>TËp hîp c¸c tõ ng÷ Ýt nhÊt cã mét nÐt H: C¬ së h×nh thµnh trêng tõ vùng lµ chung vÒ nghÜa. - TÝnh hÖ thèng vÒ mÆt nghÜa (cã chung vÒ nghÜa). * Ghi nhí: SGK/tr.20. g×? - N»m trong nh÷ng c©u v¨n cô thÓ cã ý nghÜa x¸c GV: Chỉ định học sinh đọc rõ ghi nhớ. định. Bµi tËp nhanh: Cho nhãm tõ:cao,thÊp, lïn, lßng khßng, lªu nghêu, gầy, béo, xác ve, bị thịt, cá rô đực. Nếu dùng nhóm từ trên để miêu tả ngời thì trêng tõ vùng cña nhãm tõ lµ g×?. *Hoạt động 2: lu ý. (10’) §äc kÜ môc 2 trong SGK. H: Trêng tõ vùng “m¾t” bao gåm nh÷ng trêng tõ vùng nhá nµo? T¬ng tù trêng tõ vùng “ngêi”. =>Rót ra lu ý 1. H: NhËn xÐt vÒ tõ lo¹i c¸c trêng tõ vùng? =>Rót ra lu ý 2. H: Nh¾c l¹i kh¸i niÖm tõ nhiÒu nghÜa? H: Do hiÖn tîng nhiÒu nghÜa 1 tõ cã thÓ thuéc nhiÒu trêng tõ vùng kh¸c nhau kh«ng? Cho vÝ dô? =>Néi dung lu ý 3. H: §äc vÝ dô phÇn D. Cho biÕt t¸c dông c¸ch chuyÓn cña trêng tõ vùng? GV chèt: Thêng cã hai bËc trêng tõ vùng: lín vµ nhá. C¸c tõ trong mét trêng tõ vùng cã thÓ kh¸c nhau vÒ tõ lo¹i. 1 tõ nhiÒu nghÜa cã thÓ thuéc nhiÒu trêng tõ vùng kh¸c nhau. C¸ch chuyÓn trêng tõ vùng => t¨ng søc gîi c¶m.. H: Thảo luận: Trờng từ vựng và cấp độ kh¸i qu¸t cña tõ ng÷ kh¸c nhau ë ®iÓm nµo? Cho vÝ dô?. - ChØ h×nh d¸ng cña con ngêi. - T×m c¸c tõ cña trêng tõ vùng vÒ “dông cô”, “nÊu níng”, chØ sè lîng. 2. Lu ý: -Bé phËn of m¾t:lßng ®en,con ng¬i, l«ng mµy - Hoạt động của mắt: ngó, trông, liếc. - Ngêi nãi chung: bé phËn, tÝnh c¸ch, tr¹ng th¸i, hoạt động: trí tuệ, giác quan, đầu, tay, chân. VÝ dô: SGK. - Trêng mïi vÞ: ch¸t, th¬m. - Trêng ©m thanh: the thÐ, ªm dÞu… - Trêng thêi tiÕt: hanh, Êm... a. mét trêng tõ vùng cã thÓ bao gåm nhiÒu trêng tõ vùng nhá. b. mét trêng tõ lo¹i gåm nh÷ng tõ kh¸c biÖt nhau vÒ tõ lo¹i c. Do hiÖn tîng nhiÒu nghÜa mét tõ cã thÓ cã nhiÒu trêng tõ vùng kh¸c nhau.. =>từ ngời => động vật để nhân hóa. - Suy nghÜ cña con ngêi: tëng, ngì, nghÜ. - Hoạt động: vui, mừng, buồn.. - Xng h«: C«, cËu, tí… - Trêng tõ vùng lµ tËp hîp nh÷ng tõ cã Ýt nhÊt mét nét chung về nghĩa trong đó các từ có thể khác nhau vÒ tõ lo¹i. VÝ dô: Trêng tõ vùng vÒ c©y: + Bé phËn: th©n, rÔ, cµnh. + H×nh d¸ng: cao, thÊp, to, bÐ - Cấp độ khái quát là tập hợp các từ có quan hệ song song về phạm vi nghĩa rộng hay hẹp trong đó. 1.

(11) Trêng THSC Hoµ Phong *Hoạt động 3: (15’)Hớng dẫn học. sinh luyÖn tËp.. Hoạt động 4:Củng cố - Dặn dò (5’). - Cñng cè: Kh¸i niÖm trêng tõ vùng. C¸c lu ý vÒ trêng tõ vùng. - DÆn dß: Lµm bµi tËp sè 7. Häc thuéc ghi nhí Xem tríc bµi: Tõ tîng h×nh, tõ tîng thanh. Bài 02 : Tuần: 02 Tiết: 08. tập làm văn :. gi¸o viªn: V¬ng ThÞ Mai c¸c tõ ph¶i cã cïng tõ lo¹i. VÝ dô: + Tốt (nghĩa rộng) - đảm đang (nghĩa hẹp) – tt + Bµn (nghÜa réng) – bµn gç (nghÜa hÑp) – dt + §¸nh (nghÜa réng) – c¾n (nghÜa hÑp) - ®t Bµi tËp 5: * Líi: -Dụng cụ đánh bắt thủy sản: lới, nơm, câu, vó… - §å dïng cho chiÕn sÝ: líi, vâng t¨ng b¹t. - Hoạt động săn bắt: lỡi bẫy, bắn, đâm. - §å ®an b»ng c¸c lo¹i sîi cã m¾t h×nh d¸ng kh¸c nhau: líi s¾t, thñng líi. * L¹nh: - Thời tiết và nhiệt độ: lạnh, nóng, hanh, ẩm, ấm, m¸t. - T/c thực phẩm: lạnh (đồ lạnh, nóng). - T/c t©m lÝ: l¹nh lïng (kh«ng vui vÎ), Êm (bªn chÞ Êy thËt Êm ¸p). * Phßng thñ: - B¶o vÖ b»ng søc m¹nh cña m×nh: phßng thñ, phßng ngù. - ChiÕn lîc, chiÕn thuËt: ph¶n c«ng, phßng thñ tÊn c«ng - Bảo đảm an ninh:phòng thủ,tuần tra,canh gác. II. LuyÖn tËp Bµi tËp 1: C¸c tõ thuéc trêng tõ vùng “ngêi ruét thÞt” trong v¨n b¶n “trong lßng mÑ”: thÇy, mÑ, em, bµ c«, ch¸u, cËu, mÑ, con, em bÐ. Bµi tËp 2: Dụng cụ đánh bắt thủy sản. Dụng cụ để đựng. Hoạt động của chân. Tr¹ng th¸i t©m lÝ. TÝnh c¸ch con ngêi. Dụng cụ để viết. Bµi tËp 3: Thuéc trêng tõ vùng: Thái độ. Bµi tËp 4: Khøu gi¸c: mòi, miÖng, th¬m, ®iÕc, thÝnh. ThÝnh gi¸c: Tai, nghe, thÝnh, ®iÕc râ. Bµi tËp 6: Nh÷ng tõ in ®Ëm chuyÓn tõ trêng qu©n sù sang trêng n«ng nghiÖp.. BỐ CỤC CỦA VĂN BẢN Ngày soạn: 30/08/09 Ngày dạy: 03/09/09. A. MỤC TIÊU Giúp học sinh: - Biết sắp xếp các nd trong vb cho mạch lạc phù hợp với đối tợng và nhận thức của ngời đọc - TÝch hîp víi v¨n b¶n vµ tiÕng viÖt. - RÌn kÜ n¨ng x©y dùng bè côc v¨n b¶n. B. CHUẨN BỊ - Gi¸o viªn: Gi¸o ¸n, bảng phụ - Häc sinh: So¹n bµi C. KIỂM TRA SỰ CHUẨN BỊ Ở NHÀ CỦA HỌC SINH (5’) ? Chủ đề là gì? Cho ví dụ? Tính thống nhất về chủ đề của văn bản đợc thể hiện ở những phơng diện nào? Muèn t×m tÝnh thèng nhÊt ta ph¶i lµm g×? D. TIẾN TRÌNH CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC. Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Nội dung cần đạt *Hoạt động 1: Hớng dẫn hs tìm I. Bè côc cña v¨n b¶n. hiÓu môc I. (10’) - 2 học sinh đọc văn bản – Trả lời các câu - Gọi Hs đọc vb “Ngời thầy đạo cao hỏi SGK bằng cách thảo luận trong bàn. đức trọng”. ? Vb trªn cã thÓ chia lµm mÊy phÇn? =>3 phÇn: (PhÇn 1: ®o¹n 1; phÇn 2: ®o¹n 2, Tìm ranh giới giữa các phần đó? 3; phÇn 3: ®o¹n 4). ? H·y cho biÕt nhiÖm vô cña tõng - 3 phÇn: *Më bµi: Giíi thiÖu «ng Chu V¨n An. phÇn trong v¨n b¶n? *Thân bài: Kể về cuộc đời làm nghề… *Kết bài: Tình cảm của trò đối với thầy.. ? Ph©n tÝch mèi quan hÖ gi÷a c¸c - Phần 1: Giới thiệu đề tài=> khái quát. - Bè côc gåm 3 phÇn: phÇn trong v¨n b¶n? ? Từ việc phân tích bố cục của vb hãy - Phần 2:Triển khai đề tài đã nêu ở phần mở bài +, Mở bài: Giới thiệu. 3: Đánh giá kết luận đề tài. +, Th©n bµi: TriÓn khai cho biÕt bè côc of vb gåm mÊy phÇn? -- PhÇn Mçi phÇn cã chøc n¨ng nhiÖm vô riªng nhng +, KÕt bµi: §¸nh gi¸ kÕt Nd of tõng phÇn lµ g×? C¸c phÇn cña vb ph¶i phï hîp víi nhau. luËn. quan hÖ víi nhau ntn? => cã quan hÖ chÆt chÏ mËt thiÕt phï hîp => tÝnh thèng nhất về chủ đề của vb. *k/n bè côc: lµ sù bè trÝ sắp xếp các phần đoạn để thể hiện chủ đề một cách rµnh m¹ch vµ hîp lÝ.. *Hoạt động 2: Hớng dẫn học sinh t×m hiÓu môc II. (12’) *Gv chia nhãm.. II. C¸ch bè trÝ, s¾p xÕp néi dung phÇn th©n bµi cña v¨n b¶n. 1.

(12) Trêng THSC Hoµ Phong Nhãm 1: c©u 1. Nhãm 2: c©u 2. Nhãm 3: c©u 3. Nhãm 4: c©u 4.. gi¸o viªn: V¬ng ThÞ Mai - Hs hoạt động theo các nhóm trả lời từng câu hỏi trong vòng 10’. ? PhÇn th©n bµi vb “t«i ®i häc” ®c s¾p xÕp dùa trªn nh÷ng c¬ së chñ yÕu nµo? ? Các ý trong phần thân bài này đợc s¾p xÕp theo thø tù nµo?. + Nhãm 1: S¾p xÕp theo sù håi tëng nh÷ng kØ niÖm về buổi đến trờng đầu tiên của tác giả. - C¸c c¶m xóc l¹i ®c s¾p xÕp theo thø tù thêi gian bằng những cảm xúc trên đờng tới trờng. => khi bớc vào lớp học sắp xếp theo sự liên tởng đối lập ? H·y ph©n tÝch diÔn biÕn t©m tr¹ng c¶m xóc… cña bÐ Hång? Nhóm 2: Niềm thơng mẹ và thái độ căm ghét ? Phần thân bài trong văn bản này đợc +, cùc độ những cổ tục đã đày đọa mẹ của bé khi s¾p xÕp theo tr×nh tù nµo? nghe bà cô cố tình bịa đặt nói xấu mẹ mình. -Niềm vui sớng cực độ of bé Hồng khi ở trong lòng ? Khi t¶ ngêi, con vËt, phong c¶nh… mÑ. em sÏ lÇn lît miªu t¶ theo tr×nh tù nµo? ? H·y kÓ mét sè tr×nh tù thêng gÆp mµ +, Nhãm 3: - T¶ ng«i trêng: tõ xa=> gÇn, trong => ngoµi em biÕt? (tr×nh tù kh«ng gian). T¶ ngêi, vËt: chØnh thÓ => bé phËn; hoÆc t×nh ? Ph©n tÝch c¸ch tr×nh bµy c¸c ý lµm -c¶m, c¶m xóc. sáng tỏ luận đề? “Chu Văn An là ngời thầy đạo cao đức trọng”. +, Nhóm 4: thân bài gồm 2 ý kiến đánh giá về thÇy Chu V¨n An. - Chu V¨n An lµ ngêi tµi cao. - Chu Văn An là ngời có đạo đức đợc học trò kính träng. ? tõ c¸c bµi tËp trªn vµ b»ng nh÷ng - Tïy thuéc vµo kiÓu bµi. hiểu biết của em hãy cho biết cách - Tùy thuộc vào ý đồ giao tiếp của ngời viết.. 1. cách sắp xếp vb “tôi đi học” - Thø tù s¾p xÕp thêi gian. 2. T×m hiÓu c¸ch s¾p xÕp phÇn v¨n b¶n “trong lßng mÑ”. - S¾p xÕp theo diÔn biÕn t©m tr¹ng cña bÐ Hång. 3. C¸c tr×nh tù kh¸c. - Thø tù kh«ng gian, thêi gian. 4. T×m hiÓu c¸ch s¾p xÕp phÇn th©n bµi v¨n bản “Ngời thầy đạo cao đức trọng”.. s¾p xÕp néi dung phÇn th©n bµi cña v¨n b¶n? C¸ch s¾p xÕp néi dung =>s¾p xÕp theo tr×nh tù kh«ng gian, thêi gian, phÇn th©n bµi tïy thuéc vµo c¸c yÕu diÔn biÕn t©m tr¹ng, c¸c ý kiÕn lËp luËn sao =>Ghi nhí: SGK/tr.25. cho phù hợp với sự triển khai của đề tài và sự tè nµo? tiếp nhận của ngời đọc. III. LuyÖn tËp. *Hoạt động 3. Hớng dẫn học sinh Bµi tËp 1: Ph©n tÝch c¸ch tr×nh bµy ý trong luyÖn tËp(15’) ®o¹n trÝch. a. Thø tù kh«ng gian tõ xa => gÇn tËn n¬i. b. Thø tù kh«ng gian Ba V× (®o¹n 1) => xung quanh Ba V× (®o¹n 2). c. Luận cứ (dẫn chứng) đợc sắp xếp theo tầm quan trọng của chúng đối với luận ®iÓm cÇn chøng minh. Bµi tËp 2: Gi¸o viªn híng dÉn häc sinh lµm theo ý 2 tiÕt 5,6. Khi xa mÑ lu«n nghÜ vÒ mÑ nh thÕ nµo? Khi đối thoại với bà cô tình cảm của Hồng đối với mẹ ra sao? Khi đợc ở trong lòng mẹ. Bµi tËp 3: C¸ch s¾p xÕp cha hîp lý: s¾p xÕp nh sau: - Cñng cè: Gi¶i thÝch c©u tôc ng÷: “NghÜa ®en - Học sinh đọc lại ghi nhớ. nghÜa bong”. - DÆn dß: Chứng minh tính đúng đắn của câu tục - VÒ nhµ häc thuéc ghi nhí, lµm ng÷. bµi tËp 2. - Xem tríc bµi: “X©y dùng ®o¹n v¨n trong v¨n b¶n” Bài 03 : văn bản : TƯC NƯỚC VỠ BỜ (trích : Tắt Đèn) Hoạt động 4:Củng cố - Dặn dò (3’). 1.

(13) Trêng THSC Hoµ Phong. gi¸o viªn: V¬ng ThÞ Mai Ngô Tất Tố. Tuần: 03 Tiết: 09. Ngày soạn: 03/09/09 Ngày dạy: 07/08/09. A. MỤC TIÊU Gióp häc sinh:. - Thấy đợc sự tàn ác bất nhân của xã hội thực dân phong kiến, nỗi cực khổ của ng ời nông dân bị áp bức và những phẩm chất cao đẹp của họ đợc thể hiện trong đoạn trích: “Tức nớc vỡ bờ”. Thấy đợc tài năng nghệ thuật của Ng« TÊt Tè qua ®o¹n trÝch: “Tøc níc vì bê”.. B. CHUẨN BỊ Gi¸o viªn: Gi¸o ¸n, ch©n dung t¸c gi¶, t¸c phÈm. Häc sinh: So¹n bµi C. KIỂM TRA SỰ CHUẨN BỊ Ở NHÀ CỦA HỌC SINH (5’) ? Phân tích tình cảm của bé Hồng đối với mẹ qua đoạn trích “Trong lòng mẹ”? ? Nªu nh÷ng nÐt chÝnh vÒ néi dung vµ nghÖ thuËt v¨n b¶n “Trong lßng mÑ ”? H·y chøng minh v¨n Nguyªn Hång giµu chÊt tr÷ t×nh qua v¨n b¶n?. D. TIẾN TRÌNH CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC .Giới thiệu bài Trong tự nhiên có q/luật đã đợc k/quát thành câu tục ngữ: Tức nớc vỡ bờ. Trong xh đó là q/luật: Có áp bức, có đấu tranh. Q/luật ấy đã đợc chứng minh rất hùng hồn trong chơng XVIII tiểu thuyết “Tắt đèn” của NTT. Hoạt động của gv Hoạt động của hs Nội dung cần đạt 1. Hoạt động 1: Hớng dẫn học sinh I. Tìm hiểu chung. tìm hiểu chung .(5’) 1.Tácgiả: Ngô Tất Tố H: Nêu hiểu biết của em về tg tp? - Thuế đánh vào thân thể, mạng sống của con ngời. Thuế thân (1893- 1954) đàn ông từ 18 tuổi trở lên khác thuế ruộng =>vô nhân đạo, chỉ 2.Tỏc phẩm : Tắt đốn. H: T×m hiÓu mét sè tõ khã: su thuÕ. coi con ngêi nh sóc vËt, hµng ho¸.. => ThuÕ bé mÆt tµn ¸c bÊt nh©n vµ t×nh tr¹ng thèng khæ cña là tác phẩm tiêu biểu ngời nông dân bị áp bức đã bộc lộ đầy đủ nhất. Nhân vật chị nhất của Ngụ Tất Tố là nhân vật điển hình về ngời phụ nữ nông dân đơng thời 3.Tức nước vỡ bờ: 2. Hoạt động 2: Đọc vb, túm tắt (30’) Dậu với đầy đủ phẩm chất cao cả. - Yêu cầu đọc: làm rõ không khí- GV đọc mẫu một đoạn. Trích trong chương. hồi hộp khẩn trơng căng thẳng ở- Học sinh đọc=> nhận xét. ®o¹n ®Çu , bi hµi s¶ng kho¸i ë ®o¹n cuèi. GV: Tãm t¾t cèt truyÖn néi dung “T¸c phÈm lµ bøc tranh thu nhá cña n«ng th«n ViÖt Nam tríc cách mạng đồng thời cũng là bản án đanh thép đối với trật tự chÝnh cña v¨n b¶n. ? Mở đầu đ/trích tg g/thiệu tình thếxã hội tàn bạo, ăn thịt ngời. Tác phẩm lấy đề tài từ một vụ thuế làng quê Bắc Bộ qua đó phản ánh xã hội nông thôn đơng thời cña chÞ DËu ntn khi bän tay saiëmét c¸ch tËp trung ®iÓn h×nh nhÊt. xông đến? ? Trong t×nh thÕ nguy ngËp Êy vÊn đề q/trọng nhất đv chị Dậu là gì?. XVIII. II. T×m hiÓu nội dung vb.. * T×nh thÕ cña chÞ DËu. - Khèn khæ => b¶o vÖ - Vụ thuế đang trog t/điểm gay gắt Í, quan sắp về làng đốc chồng. ? Cai lÖ lµ g×? Vai trß? thuế.Bọn tay sai hung hăng xông vào bắt đánh trói,kìm kẹp lôi 1. Nhân vật cai lệ và ra đình ngêi nhµ lÝ trëng. Dậu đang ốm đau rề rề tởng đã chết. - Vai trß: ®i thóc su thuÕ H: Hắn và tên ngời nhà lí trởng đến-- Anh Phải nộp thêm 1 suất su cho em chồng đã chết từ năm ngoái nhà anh Dậu với ý định gì? Nhận- Tên tay sai chuyên nghiệp tiêu biểu trọn vẹn Í cho hạng của những nhà thiếu xÐt? tay sai. Hắn là công cụ bằng sắt đắc lực của trật tự xh thuế đánh trói ngời cha tàn bạo, chỉ huy một tốp lính lệ đại diện cho nhà nc, nộp ra đình. - B¾t nép su cho ngêi ? Hãy liệt kê các chi tiết thể hiệnnhân danh phép nc để hành động. thái độ của cai lệ và ngời nhà lí tr-- Sầm sập tiến vào với những roi song, tay thớc…gõ roi em đã mất => vô lí, xuống đất, thét, trợn ngợc, quát, giọng hằm hè, ra lệnh vô nhân đạo. ởng đối với vợ chồng anh Dậu? cho ngêi nhµ lÝ trëng giËt ph¾t c¸i thõng…bÞch vµo ngùc ? Qua những chi tiết đó em thấy t/gchị Dậu, sấn đến trói a Dậu, tát vào mặt c Dậu x©y dùng n/v cai lÖ b»ng c¸ch nµo? => Thông qua hành động cử chỉ, lời nói. ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ tõ ng÷ t/g dùng thể hiện hành động nhân vật? => Từ láy: sầm sập, hằm hè… - §éng tõ s¾c th¸i: thÐt, trîn ngîc, qu¸t, bÞch, sÊn … => b×nh dÞ, d©n d· cã søc kh¸i qu¸t cao. ? Từ đó cho thấy điều gì về hành- cai lệ hành động hung hăng nh một con chó dại, lấy việc động cử chỉ của tên cai lệ? đánh trói ngời là việc hết sức tự nhiên. Lời nói của hắn cục => cai lệ: hung hăng, c»n th« lç gièng tiÕng sña, rÝt, gÇm cña thó d÷. Dêng nh h¾n ng«n ng÷ côc c»n th« kh«ng biÕt nãi tiÕng nãi cña con ngêi vµ h¾n còng kh«ng cã lç. năng nghe tiếng nói của đồng loại ? Qua viÖc ph©n tÝch trªn em thÊykh¶ - §¸nh trãi ngêi lµ nghÒ cña h¾n nªn h¾n rÊt say mª thµnh 1.

(14) Trêng THSC Hoµ Phong cai lÖ lµ ngêi nh thÕ nµo?. gi¸o viªn: V¬ng ThÞ Mai th¹o. Trong bé m¸y thèng trÞ x· héi tªn nµy chØ lµ kÎ tay sai m¹t h¹ng nhng l¹i cã ý nghÜa riªng h¾n s½n sµng g©y téi ¸c mµ không chùn tay không hề bị ngăn chặn vì hắn đại diện cho nhà níc, nh©n danh phÐp níc.. => kÎ tµn ¸c hung b¹o t¸ng tËn l¬ng t©m v« ? Qua hình ảnh tên cai lệ em hiểu=> xã hội bất nhân, vì đồng tiền không chút tình ng- nhân đạo không chút gì về xh đơng thời lúc bấy giờ? t×nh ngêi, mét tªn chã êi. ? Em có nhận xét gì về nghệ thuật=> Nhân vật đợc khắc họa nổi bật sống động có giá săn trung thành… miêu tả hành động nhân vật của tg? trị điển hình rõ rệt. ? Nh¾c l¹i t×nh thÕ cña chÞ DËu khi bän tay sai x«ng vµo?. ? Trc khi cai lÖ vµo nhµ mèi quan t©m => Sức khoẻ của anh Dậu, bảo vệ đợc chồng. lín nhÊt cña chÞ DËu lµ g×? ? T×m nh÷ng chi tiÕt miªu t¶ viÖc lµm,=> nÊu ch¸o lµm cho ch¸o nguéi, bng ch¸o cho chång, lêi nãi cña chÞ DËu víi chång? chê xem chång ¨n cã ngon miÖng kh«ng… ? Em thÊy chÞ DËu lµ ngêi vî ntn? ? C Dậu đã đối phó với bọn cai lệ để- Ban đầu chị run run “nhà cháu … phúc”, van xin b¶o vÖ chång b»ng c¸ch nµo? Lóc ®ÇuthiÕt tha tr×nh bµy hoµn c¶nh. chÞ cã lêi nãi cö chØ ntn? ? Vì sao chị có hành động cử chỉ nh=> Chị nhẫn nhục chịu đựng để bảo vệ chồng cố khơi gợi lòng vậy?Phải chăng chị yếu đuối và nhúttừ tâm, lơng tri của họ => bản tính của ngời nông dân đơng thời. Anh Dậu lại đang ốm yếu tự thấy đợc thân phận hoàn nh¸t?. 2. Nh©n vËt chÞ DËu.. * §èi víi chång: - Yªu th¬ng chång, ch¨m lo søc khoÎ cho chång.. c¶nh ngÆt nghÌo => b¶n tÝnh méc m¹c biÕt ®iÒu.. ? c D chỉ liều mạng cự lại khi nào? - Khi cai lệ sấn tới bịch, tát chị rồi xông đến trói… ? Ban ®Çu chÞ cù l¹i b»ng c¸ch nµo? Sau đó thái độ hành động của chị ra- Hành động nghiến hai hàm răng “mày … xem” => sao? NhËn xÐt c¸ch xng h« thÓ hiÖnc¸ch xng h« cña kÎ trªn hµng, ®anh thÐp => thÓ hiÖn điều gì?Và khi sự căm giận lên đếnsự căm giận khinh bỉ cao độ, đè bẹp đối phơng.- Đầu tiên: đấu lí: “Chồng cực điểm từ đấu lí chị chuyển sang đấu“Tóm cổ … ngã nhào ra thềm… ngã trỏng quèo…” tôi … hành hạ” => xng hô t«i - «ng cña kÎ ngang lùc víi kÎ thï. Chi tiÕt nµo nãi lªn ®iÒu hµng, giäng th¸ch thøc. đó? => Søc m¹nh ghª gím vµ t thÕ ngang tµng cña chÞ DËu >< ? Chi tiết này cho thấy điều gì về chịthảm hại của bọn tay sai. Đ/văn sống động hào hùng rất thú vị. DËu vµ bän cai lÖ? - Nỗi đau bị dồn nén đến điểm không chịu đựng nổi, bán §¸nh l¹i bän tay sai => ? Do ®©u mµ chÞ l¹i cã søc m¹nh l¹con, b¸n chã, tËn m¾t chøng kiÕn c¶nh con tñi nhôc. søc m¹nh cña lßng c¨m => miªu t¶ ch©n thùc, hîp lÝ, phï hîp diÔn biÕn t©m lÝ lïng nh vËy? hên bÞ dån nÐn vµ bïng næ khi bÞ dån đến bíc đờng cïng đúng nh c©u tôc ng÷: “Tøc ? Theo em sự thay đổi thái độ hoàn nhng đó cũng là sức mạnh níc vì bê”. toµn cña chÞ DËu ®c m/t¶ ntn? - C k fải là ngời ngỗ ngợc đanh đá mà là ngời có tinhcủa lòng yêu thơng. ? Qua hµng lo¹t sù viÖc trªn em thÊythÇn ph¶n kh¸ng m·nh liÖt as qluËt tÊt yÕu of sù  t©m lÝ ChÞ DËu: hiÒn dÞu, méc m¹c ®Çy vÞ tha, sèng chÞ DËu lµ ngêi nh thÕ nµo? khiªm nhêng biÕt nhÉn =>h/ảnh of những ngời nông dân VN bị áp bức hiền lànhnhục chịu đựng, giàu lòng ? H×nh ¶nh chÞ DËu lµ ®iÓn h×nh chochÊt ph¸c muèn sèng yªn æn nhng còng k ®c yªu th¬ng cã søc sèng nh÷ng ai? Em cã suy nghÜ g× vÒ hä? tiÒm tµng m¹nh mÏ. ? N/xét sự phản kháng of chị Dậu? - Anh Dậu nói đúng sự thật trong xã hội bấy giờ. ? Em nghĩ nh thế nào về lời khuyên- Chị Dậu không chấp nhận => tinh thần phản kháng =>=> đơn độc, tự phát cha có sự lãnh đạo chung can cña anh DËu vµ c©u tr¶ lêi cñasøc m¹nh tiÒm tµng cña ngêi n«ng d©n.. chị Dậu? Em đồng ý với ai? Vì sao? - §o¹n v¨n lµm næi bËt hiÖn thùc tøc níc vì bê cã ¸p bøc ? Em hiểu gì về cái tên “tức nớc vỡcó đấu tranh đó chính là cơn bão táp của nông dân sau này khi có Đảng chỉ đờng bê” cña v¨n b¶n? Hoạt động 3: Hớng dẫn học sinh tæng kÕt ý nghÜa v¨n b¶n. kh¾c häa nh©n vËt râ nÐt, lêi nãi ng«n ng÷ cö chØ phï ? Nêu một vài nét nghệ thuật đặc=> hîp víi tÝnh c¸ch nh©n vËt. s¾c cña v¨n b¶n? - Miªu t¶ thµnh c«ng sù ph¸t triÓn t©m lÝ cña nh©n vËt. ? Thái độ của nhà văn với nv? - Ngôn ngữ kể chuyện đặc sắc. ? Néi dung chÝnh? - Tr¶ lêi c©u hái 7/SGK: Hoạt động 4: Hớng dẫn học sinh “N/v Ngô Tất Tố đã xui ngời nông dân nổi loạn(Ng Tuân) T/g cha ®c gi¸c ngé CM => t/phÈm kÕt thóc bÕ t¾c, t/g cha luyÖn tËp.(3’). III. §¸nh gi¸ vb - NghÖ thuËt: kh¾c häa… - Néi dung: *Ghi nhí: SGK. IV.luyÖn tËp. chỉ ra đợc con đg đấu tranh CM tất yếu của quần chúng bị áp bức bằng cảm quan hiện thực nhng t/g đã cảm nhận đợc xu thÕ “tøc níc vì bê” søc m¹nh to lín kh«n l êng cña vì bê => dù b¸o c¬n b·o t¸p cña quÇn chóng nh©n d©n. Hoạt động 5(2’) Củng cố–dăn dũ Học ghi nhớ. Đọc bài đọc thªm. - So¹n “L·o H¹c”. *****************************************. 1.

(15) Trêng THSC Hoµ Phong Bài 03: tập làm văn : Tuần: 03 Tiết: 10. gi¸o viªn: V¬ng ThÞ Mai. XÂY DỰNG ĐOẠN VĂN TRONG VĂN BẢN Ngày soạn: 05/09/09 Ngày dạy: 07/09/09. A. MỤC TIÊU Giúp học sinh: - Hiểu đợc khái niệm đoạn văn câu chủ đề, quan hệ giữa các câu trong đoạn văn và. c¸ch tr×nh bµy néi dung trong ®o¹n v¨n. - Viết đợc các đoạn văn mạch lạc. -. B. CHUẨN BỊ Gi¸o viªn: Gi¸o ¸n Häc sinh: So¹n bµi C. KIỂM TRA SỰ CHUẨN BỊ Ở NHÀ CỦA HỌC SINH (5’) ? Bè côc cña vb gåm mÊy phÇn? Néi dung cña tõng phÇn lµ g×? C¸c phÇn cã quan hÖ víi nhau. ntn? D. TIẾN TRÌNH CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC. Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Nội dung cần đạt 1. Hoạt động 1: Tìm hiểu mục 1.(10’) I. ThÕ nµo lµ ®o¹n - Gọi học sinh đọc văn bản. - 2 học sinh đọc văn bản. v¨n? H: Văn bản trên gồm mấy ý? Mỗi ý đợc - 2 ý mỗi ý đợc viết thành 1 đoạn văn. 1. Bài tập. viÕt thµnh mÊy ®o¹n v¨n? + Đoạn 1: cuộc đời sự nghiệp Ngô Tất - Văn bản : “Ngô Tất Tè vµ t¸c phÈm T¾t H: Nªu ý chÝnh cña mçi ®o¹n trong v¨n Tè, t¸c phÈm tiªu biÓu. b¶n? + Đoạn 2: Giới thiệu tóm tắt nội dung đèn”. nghÖ thuËt t¸c phÈm. H: Em thờng dựa vào dấu hiệu hình thức => diễn đạt ý bắt đầu từ chỗ viết hoa nào để nhận biết đoạn văn? lùi vào 1, 2 ô đến chỗ chấm xuống 2. Bµi häc: dßng. H: Hãy khái quát các đặc điểm cơ bản của - Nội dung: Biểu đạt một ý tơng đối * Ghi nhớ 1/ SGK. ®o¹n v¨n vµ cho biÕt ®o¹n v¨n lµ g×? hoµn chØnh. - H×nh thøc: B¾t ®Çu tõ chç viÕt hoa => xuèng dßng.§¬n vÞ trùc tiÕp t¹o nªn vb Hoạtđộng2(15’)Hớngdẫn hs tìmhiểu mục2 ? §äc thÇm v¨n b¶n trªn vµ t×m c¸c tõ ng÷=> §o¹n 1: Ng« TÊt Tè (¤ng, nhµ v¨n)II. Tõ ng÷ vµ c©u trong ®o¹n v¨n chủ đề cho các đoạn văn? - Đoạn 2: Tắt đèn (tác phẩm) ? Đọc thầm đoạn văn thứ hai trong văn bản=>đ/văn đánh giá những thành công xuất1. Từ ngữ chủ đề và câu chủ s¾c cña NTTè trong viÖc t¸i hiÖn thùcđề của ®o¹n v¨n cho biÕt: ý kh¸i qu¸t bao trïm c¶ ®o¹n?. tr¹ng n«ng th«n VN trc CMT8 vµ kh¼ng- NhËn xÐt: định phẩm chất tốt đẹp…). ? Câu nào trong đoạn văn chứa ý khái quát? - Câu: “Tắt đèn là tác phẩm tiêu biểu nhấtTừ ngữ chủ đề:Cỏc từ ngữ cña Ng« TÊt Tè. đc dùng làm đề mục hoặc ? Câu chứa ý khái quát của đoạn văn đợc gọi là- Câu chủ đề thờng có vai trò định hớngđc lặp lại nhiều lần câu chủ đề. Vậy em nhận xét gì về câu chủ đề? nội dung cho cả đoạn văn, vì vậy khi văn chủ đề GV chốt: Từ ngữ chủ đề là các từ ngữ dùng bản có nhiều đọan văn chỉ cần nhặt ra các câu + VÒ dung: Thêng làm đề mục hoặc đợc lặp lại nhiều lần nhằm câu chủ đề rồi ghép lại với nhau chúng ta mang ý nội nghÜa kh¸i qu¸t cho sÏ cã v¨n b¶n tãm t¾t kh¸ hoµn chØnh. duy trì đối tợng đợc nói đến trong đoạn văn. c¶ ®o¹n v¨n. Gv y/c Hs t×m hiÓu ®/v¨n thø 2 môc 1. + Hình thức: Ngắn gọn, đủ ? T×m 2 c©u trùc tiÕp bæ sung ý nghÜa (c©u hai phÇn chÝnh: C – V. => 2 câu: Qua 1 vụ thuế … đ ơng thời.+ Vị trí:đứng đầu hoặc cuối. triển khai) cho câu chủ đề?. ? Theo em quan hệ ý nghĩa giữa hai câu trênTắt đèn đã làm …. Xã hội ấy. * Ghi nhí 2: SGK. cã g× kh¸c víi quan hÖ ý nghÜa gi÷a chóng=> 2 c©u nµy bæ sung ý nghÜa cho c©u2. C¸ch tr×nh bµy néi 1 => chÝnh phô nhng l¹i cã quan hÖdung ®o¹n v¨n. với câu chủ đề? H: Tìm các câu triển khai cho câu: “Qua 1bình đẳng với nhau. - Trong tác phẩm… đểu cáng. vụ thuế ở làng quê … đơng thời”? - Chóng mçi tªn … tÝnh ngêi. - Đặc biệt … cao đẹp. ? Qua việc tìm hiểu trên cho biết các câu- Tài năng … sinh động. trong ®/v¨n cã q/hÖ ý nghÜa víi nhau ntn? => quan hÖ chÆt chÏ víi nhau. + Bæ sung ý nghÜa. Bình đẳng về ý nghĩa. Các câu phải cùng hđoạn+ớng vào câu chủ đề.. H: §äc ®o¹n v¨n 1 ë môc 1 cho biÕt văn trên có câu chủ đề không? Xét quan hệ- Đoạn 1: => không có câu chủ đề, các ý nghÜa c¸c c©u trong ®o¹n? ý bình đẳng nhau. H: Tơng tự đọc đoạn văn 2 mục 1 và đoạn- Đoạn 2: câu chủ đề đứng ở đầu đoạn. v¨n ë môc 2 cho biÕt ®o¹n nµo cã c©u chñC¸c c©u phÝa tríc cô thÓ ho¸ cho ý đề? Vị trí? * Ghi nhí 4: SGK. chÝnh. GV chèt: §o¹n 1: gäi lµ c¸ch tr×nh bµy theo kiÓu. 1.

(16) Trêng THSC Hoµ Phong. gi¸o viªn: V¬ng ThÞ Mai. song hµnh (®o¹n v¨n song hµnh).§o¹n 2: DiÔn dÞch. §o¹n 3: Qui n¹p.. - Häc sinh lÇn lît lµm c¸c bµi tËp.. . Hoạt động 3: Giáo viên hớng dẫn học sinh luyÖn tËp (13’). .Hoạt động 4:Củng cố - Dặn dò (2’) - Cñng cè: - Học sinh đọc lại ghi nhớ. - DÆn dß: Soạn bài tiếp theo - Xem tríc bµi: “ChuyÓn ®o¹n trong v¨n b¶n”.. Bµi tËp 1: 2 ý, mçi ý b»ng mét ®o¹n. III. LuyÖn tËp. Bµi tËp 2: §o¹n a: DiÔn dÞch. §o¹n b: Song hµnh. §o¹n c: Song hµnh. Bài tập 3: Cho câu chủ đề: “Lịch sử ta … d©n ta” yªu cÇu viÕt ®o¹n v¨n diÔn dÞch. *Gợi ý: câu chủ đề đã cho: Khởi nghĩa hai Bµ Trng, chiÕn th¾ng Ng« QuyÒn, chiÕn th¾ng nhµ TrÇn… Lª Lîi… chèng Ph¸p, chèng Mü. bµi tËp 4: DiÔn dÞch: ThÊt b¹i lµ mÑ thµnh c«ng…. VĂN TỰ SỰ. Bµi viÕt sè 1: Tuần: 03 Tiết: 11-12. Ngày soạn: 07/09/09 Ngày dạy: 09/09/09. A. MỤC TIÊU Gióp häc sinh: - ¤n l¹i c¸ch viÕt v¨n tù sù, chó ý t¶, kÓ, biÓu c¶m cã sù kÕt hîp nhuÇn nhuyÔn hµi hoµ.. - Luyện viết câu đoạn văn cho đúng. -. B. CHUẨN BỊ Giáo viên: đề bài, đáp án và biểu điểm. Häc sinh: ¤n. C. TIẾN TRÌNH CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC. 2. Giáo viên chép đề lên bảng. §Ò bµi: - ViÕt vÒ nh÷ng kØ niÖm víi ngêi em yªu quý nhÊt. * Yêu cầu: - Xác định đúng yêu cầu của đề bài mình chọn. - Kể một cách sáng tạo đảm bảo kết hợp đợc cả 3 yếu tố: tự sự, miêu tả và biểu cảm. - Chó ý ng«i kÓ. - KÕt hîp ph¸t biÓu nh÷ng suy nghÜ cña b¶n th©n. * §Þnh lîng bè côc: - Më bµi: Giíi thiÖu … - Thân bài: Chú ý trình tự (tuỳ đề mình chọn). - KÕt bµi: KÕt thóc, ph¸t biÓu t©m t t×nh c¶m … * ChÊm ®iÓm: - Nội dung bài viết đảm bảo đầy đủ sáng tạo đúng thể loại, kết hợp tốt các phơng thức tự sự, biểu cảm vµ miªu t¶: 9/10. - Tr×nh bµy: 1/10. ************************************************** Bài 04:. văn bản. LÃO HẠC (Nam Cao). Tuần: 04 Tiết: 13. Ngày soạn: 12/09/09 Ngày dạy: 14/09/09. A. MỤC TIÊU Giúp học sinh: - - Thấy đợc tình cảnh khốn cùng và nhân cách cao quí của Lão Hạc qua đó hiểu thêm về số phận đáng thơng và vẻ đẹp tâm hồn ngời nông dân Việt Nam trớc CMT8. - Thấy đợc lòng nhân đạo sâu sắc của nhà văn Nam Cao và NT viết truyện ngắn của ông: tự sự, triết lý và trữ tình B. CHUẨN BỊ. - Gi¸o viªn: Gi¸o ¸n, ch©n dung t¸c gi¶, t¸c phÈm. - Häc sinh: So¹n bµi C. KIỂM TRA SỰ CHUẨN BỊ Ở NHÀ CỦA HỌC SINH (5’) ? Ph©n tÝch b¶n chÊt, tÝnh c¸ch cña nh©n vËt chÞ DËu qua ®o¹n trÝch “Tøc níc vì bê”? D. TIẾN TRÌNH CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC * Giới thiệu: Cùng viết về đề tài nông thôn, số phận ngời nông dân trớc Cách mạng Tháng 8 ở và học trớc ta đã phải rơi lệ xót xa cho tình cảnh gia đình chị Dậu điêu đứng trong mùa su thuế. Vậy có phải những ngời nông dân chỉ khốn. 1.

(17) Trêng THSC Hoµ Phong. gi¸o viªn: V¬ng ThÞ Mai. cùng bởi nạn su cao thuế nặng hay không? Đến với "Lão Hạc" một lần nữa ta lại hiểu sâu sắc hơn về cảnh đời của ng ời n«ng d©n nghÌo khæ.. Bài 04:. văn bản. LÃO HẠC. Tuần: 04 Tiết: 14. (tiếp theo) (Nam Cao) Ngày soạn: 12/09/09 Ngày dạy: 14/09/09. A. MỤC TIÊU Giúp học sinh: - - Thấy đợc tình cảnh khốn cùng và nhân cách cao quí của Lão Hạc qua đó hiểu thêm về số phận đáng thơng và vẻ đẹp tâm hồn ngời nông dân Việt Nam trớc CMT8. - Thấy đợc lòng nhân đạo sâu sắc của nhà văn Nam Cao và NT viết truyện ngắn của ông: tự sự, triết lý và trữ tình B. CHUẨN BỊ. - Gi¸o viªn: Gi¸o ¸n - Häc sinh: So¹n bµi C. TIẾN TRÌNH CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC. Hoạt động của gv Hoạt động của hs Nội dung cần đạt ? Tìm và phân tích tâm trạng Lão Hạc khi- Cử chỉ hành động: Cố làm ra vui vẻ, cời nh - Tâm trạng khi bán buộc phải bán con Vàng? Bộc lộ qua chimếu, đôi mắt ầng ậc nớc, mặt đột nhiên co rúm cậu Vàng. tiết, hoạt động, lời nói nào? l¹i Ðp...hu hu khãc, tù xØ v¶ m×nh v× lõa 1 con -> Con vµng lµ kØ vËt cña con trai. chã. ? Vì sao lão lại quá xúc động nh vậy? - Vì lão thơng con Vàng, lão đau đớn đến tuyệt -> Ân hận vì trót lừa väng v× giÕt con Vµng lµ giÕt ®i niÒm vui, hy dèi nã. väng cuèi cïng cña m×nh. - Phẩm chất: yêu th? Qua đó em hiểu thêm gì về tính cách Lão- Lão không chỉ là ngời cha yêu thơng con, mà ơng con. cßn lµ 1 l·o n«ng cã tr¸i tim v« cïng nh©n hËu. + T×nh nghÜa thñy H¹c? GV: Thật đáng trân trọng thay nhân cách của 1 Lão sống thật tình ngời thủy chung, chân thật, chung. 1.

(18) Trêng THSC Hoµ Phong Hoạt động của gv. Hoạt động của hs. con ngời đáng kính, 1 con ngời khóc hu hu vì trót yêu thơng loài vật vô cùng. lõa 1 con chã, 1 con ngêi tù xØ v¶ m×nh nguyÒn rña mình là đồ lừa đảo. Đằng sau vẻ gàn dỡ, lẩm cẩm già nua của lão là 1 trái tim trong sáng đến tuyệt vêi.. gi¸o viªn: V¬ng ThÞ Mai Nội dung cần đạt + Ch©n thËt, nh©n hËu.. - NT miªu t¶ t©m lý nv ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ nghÖ thuËt miªu t¶ qua cử chỉ, hành động và từ ngữ giàu+ Cử chỉ, hành động t©m lý nh©n vËt cña nhµ v¨n? (§Æc s¾c-gi¸M/t¶ biểucảm, từ láy tợng thanh, tợng hình:+ Từ ngữ đặc sắc. trong c¸ch dïng tõ? Miªu t¶ t©m lý ch©nmÕutrÞm¸o, Çng Ëc,hu hu,mãm mÐm - Ch©n thùc, tinh tÕ thùc kh«ng? §éng tõ "Ðp" trong c©u v¨n gîi t¶ khu«n mÆt th¬ng xãt ch©n GV: Có thể nói nhân vật đã thể hiện chân thật, cụ già nua, cũ kĩ, khô héo và một tâm hồn đau-T/c thÓ chÝnh x¸c tuÇn tù tõng diÔn biÕn t©m lý tinh tÕ thµnh khæ c¹n kiÖt c¶ níc m¾t cña L·o H¹c. của lão: Tâm trạng đau đớn cứ dâng lên ngày 1 cao h¬n dêng nh kh«ng k×m nÐn nçi ®au rÊt phï hîp víi t©m lý, h×nh d¸ng, c¸ch biÓu hiÖn cña ngêi già. Từ nét mặt đến nụ cời nh mếu, đôi mắt ầng ậc nớc đến khuôn mặt rúm ró..cuối cùng vỡ òa ra tiÕng khãc xãt xa, ©n hËn hu hu nh con nÝt. §iÒu Êy chøng tá Nam Cao rÊt giái quan s¸t vµ hiÓu t©m tÝnh ngêi n«ng d©n, khu«n mÆt khèn khæ cña ngêi n«ng d©n. Kh«ng cã t×nh th¬ng xãt ch©n thµnh không thể miêu tả chính xác nh vậy đợc.. ? Trong c©u víi «ng gi¸o, l·o H¹c cã nãi những câu đợm màu sắc triết lý d/gian Ví dụ - Những ngời nông dân nghèo khổ thất học nh chuyện hóa kiếp cho con Vàng hay "k bao qua thời gian trải nghiệm và suy ngẫm đã hiểu giê nªn ho·n sù sung síng l¹i". Nh÷ng c©u nãira nçi ®au khæ dai d¼ng triÒn miªn cña b¶n Êy cho em hiÓu thªm ®iÒu g× vÒ c/sèng cña hä? th©n, sù bÊt lùc s©u s¾c tríc hiÖn thùc vµ t¬ng ? Theo dâi ®o¹n L·o nhê cËy «ng gi¸o vµlai mÞt mï v« väng. cho biết: Mảnh vờn và món tiền gửi ông- Mảnh vờn là tài sản duy nhất lão và vợ để gi¸o cã ý nghÜa nh thÕ nµo víi l·o H¹c? cho con. M¶nh vên g¾n víi danh dù vµ bæn phËn cña ngêi lµm cha. ? Em nghÜ g× vÒ viÖc l·o tõ chèi mäi sù- Mãn tiÒn: L·o ch¾t chiu dµnh dôm cho con giúp đỡ của ông giáo trong lúc khốn khổ?làm vốn - NÕu nh×n nh vî «ng gi¸o, L·o lµ ngêi gµn dë, PhÈm chÊt nµo cña l·o béc lé. bần tiện, đáng ghét song ngẫm kể ra đó thực lµ lßng tù träng cña mét nh©n c¸ch thµ TiÕt 14: §äc phÇn "L·o kh«ng hiÓu chÊt chÕt chø kh«ng chÞu ngöa tay xin sù bè thÝ, t«i...hÕt" trang 44. lßng th¬ng h¹i cña ngêi xung quanh m×nh.. ? Theo em nguyªn nh©n c¸i chÕt cña L·o do ®©u?. - Sống cô đơn không ngời thân. - Sèng lay l¾t, kh«ng lèi tho¸t. - Phải chết để cho con đợc sống. ? Cái chết của lão đợc miêu tả qua nhữngCái chết xuất phát từ tình yêu thơng con đức hy sinh ©m thÇm mµ cao c¶, tõ lßng tù träng chi tiÕt nµo? đáng kính ? Miêu tả cái chết có gì đặc biệt?. ? T¸c dông viÖc sö dông tõ ng÷ trªn?. - L·o ®ang vËt v·...n¶y lªn.... - Sö dông liªn tiÕp c¸c tõ tîng h×nh, tîng thanh: VËt v¶, rò rîi, xéc xÖch, long sßng säc, tru trÐo.... -> §Æc t¶ mét c¸i chÕt thËt d÷ déi, kinh hoµng, ®©y ấn tợng, cái chết của lão chẳng đợc bình yên vì đó là cái chết 1 ngời trúng độc bả chó. Lão chết trong đau đớn, vật vã ghê gớm tới 2 giờ đồng hồ. Tuy bị hµnh h¹ vÒ thÓ x¸c nhng ch¾c ch¾n l·o thanh th¶n về tâm hồn vì hoàn thành trách nhiệm với đứa con trai, lo chu tÊt ma chay khái liªn lôy bµ con hµng xóm. Lão chọn cái chết ấy phải chăng là để tạ lỗi víi cËu Vµng v× l·o cho r»ng l·o ph¶i tù chÞu h×nh ? Cái chết thơng tâm của lão Hạc có ýphạt nặng nề chết nh 1 con chó vì lão đã trót lừa nã. nghÜa nh thÕ nµo? Gv: Trong x· héi Êy c¸i chÕt cña l·o lµ 1 ®iÒu tÊt ? Liên hệ đến bài ca dao nào? yÕu. Ngêi cã chót søc kháe ch÷ ngêi nh «ng gi¸o "Con cßn...cß con" còn duy trì đợc kiếp sống mòn. Nhng ngời già yếu GV: Số phận và tính cách của Lão cũng là số phận cô đơn, giàu lòng tự trọng, giầu đức hy sinh nh lão chung của những ngời nông dân nghèo khổ trớc để bảo toàn danh dự khỏi theo gót Binh T, khỏi ăn Cách mạng Tháng 8 tuy nghèo khổ, cùng đờng bế lẹm vào vờn đất của con chỉ còn một cách là tự tìm tắc song giầu lòng yêu thơng 2 lòng tự trọng. Tố con đờng chết. cáo XHTD nửa phong kiến đã đầy đọa con ngời, làm tha hóa con ngời, ép họ đi tới bớc đờng cùng. Họ 1 là muốn sống thì bị sa đọa, tha hóa nh Binh. - Coi träng bæn phËn lµm cha. - GiÇu lßng tù träng "đói cho...thơm". b. C¸i chÕt cña l·o H¹c. * Nguyªn nh©n: - Khốn quẫn, đói khổ. - Cè gi÷ m¶nh vên cho con. - B¶o toµn nh©n phÈm. * C¸i chÕt:. - D÷ déi, kinh hoµng, khñng khiÕp.. - Tè c¸o hiÖn thùc s©u s¾c.. 1.

(19) Trêng THSC Hoµ Phong Hoạt động của gv. Hoạt động của hs. gi¸o viªn: V¬ng ThÞ Mai Nội dung cần đạt. T, Chí Phèo, Năm Thọ...hai là tự tìm đến cái chết để bảo toàn nhân phẩm. - KÕt thóc c©u chuyÖn lµ c¸i chÕt cña nh©n vËt chính Lão Hạc, Nam Cao đã tôn trọng cái logíc của sự thật cuộc đời, đồng thời làm tăng sức ám ¶nh, sù hÊp dÉn cña t¸c phÈm.. - KÕt thóc lµ bi kÞch s¸ng ngêi niÒm tin không gì thay đổi phong c¸ch con ngêi.. ? Ông giáo đợc giới thiệu là ngời có hoàn c¶nh nh thÕ nµo? 2. Nh©n vËt «ng gi¸o ? Qua nh÷ng lÇn trß chuyÖn víi l·o H¹c ta- TrÝ thøc nghÌo giÇu t×nh th¬ng, nh©n hËu. - TrÝ thøc nghÌo thÊy t×nh c¶m cña «ng gi¸o víi l·o lµ nh - RÊt yªu quý s¸ch. thÕ nµo? «ng lµ ngêi nh thÕ nµo? - §au khæ khi bÞ b¸n s¸ch. ? C©u hái 4/SGK/tr48? - Cuộc đời đáng buồn: Lúc đầu ông nghĩ cuộc đời- Với lão Hạc: Thơng nghèo khổ khiến con ngời đổi trắng thay đen, biếncảm giúp đỡ, chia sẻ. Cho HS th¶o luËn 3’ ? Những ý nghĩ đó nói thêm điều gì caongời lơng thiện thành kẻ trộm cắp. -> ThÊt väng v« cïng. quý trong t©m hån nh©n vËt «ng gi¸o? - "Cha hẳn đáng buồn...nghĩa khác" xúc động,- Giàu lòng yêu thơng. kh©m phôc khi nhËn ra kh«ng g× cã thÓ hñy ho¹i ®-- Nh©n hËu ợc nhân phẩm những ngời lơng thiện nh lão Hạc để- Trọng nhân cách từ đó ta có thể hy vọng, tin tởng ở con ngời. - Kh«ng mÊt lßng tin ? Em hiểu nh thế nào về ý nghĩa nhân vật- Đây là lời trữ tình ngoại đề, đầy tính cáchvào những điều tốt đẹp t«i qua ®o¹n v¨n "Chao «i!...che lÊp mÊt". triÕt lý cña nhµ v¨n. ë con ngêi. Qua triết lý trữ tình này, NC khẳng định thái độ sống, một cách ứng xử mang tinh thần nhân đạo: Cần quan sát suy nghĩ thấu đáo về những ngời hàng ngày sống quanh mình, nhìn họ bằng tình yêu thơng lòng đồng cảm. Vấn đề "đôi mắt" này trở thành 1 chủ đề sâu sắc, nhất bám trong s¸ng t¸c cña NC. ¤ng cho r»ng con ngêi chØ xøng đáng với danh nghĩa con ngời khi biết đồng cẩm với nh÷ng ngêi xung quanh,khi biÕt nh×n ra tr©n träng nh÷ng điều đáng thơng đáng quý ở họ.Đó là một cách đánh giá sâu sắc về con ngời, phải biết đặt mình vào cảnh ngộ cụ thÓ ngêi kh¸c míi hiÓu vµ c¶m th«ng víi hä.. - Cuộc đời: Nghèo khổ, bế tắc, không lối thoát. - Tâm hồn lung linh tỏa sáng: Giầu tình yêu thơng, đức hy sinh, lòng tự trọng.. of t/yªu th¬ng tiÒm n¨ng ph¶n kh¸ng. ? Qua "Tøc...bê" vµ "L·o H¹c" em hiÓu g×"TNVB":S/m L·o H¹c: ý thøc nh©n phÈm lßng tù träng dï về tính cách cuộc đời ngời nông dân trong-trong hoµn c¶nh khèn cïng. x· héi cò? - KÓ miªu t¶ vµ biÓu c¶m.. - KÓ ®a giäng ®iÖu kÕt hîp hiÖn thùc, tr÷ t×nh. - Kh¾c häa ch©n dung nh©n vËt: T¶ bé d¹ng, cö chỉ (bán chó, cái chết) sinh động, ấn tợng, giầu ? NhËn xÐt g× vÒ NT kÓ chuyÖn, miªu t¶chÊt t¹o h×nh vµ gîi c¶m.. t©m lý nh©n vËt cña Nam Cao. - HS tù béc lé. III. Tổng kết Ghi nhí (SGK). ? Câu chuyện đem đến cho em những hiểu- HS trình bày. biÕt g×? H§3: LuyÖn tËp ? PBCN cña em vÒ nh©n vËt L·o H·o. ? Chất trữ tình và tự sự đã tạo nên đặc sắc trong NT kÓ chuyÖn. H·y chøng minh?. III. LuyÖn tËp: BT1: PBCN. Hoạt động 4:Củng cố - Dặn dò (2’). BT2: CM nhận định. - So¹n: "C« bÐ b¸n diªm" - §äc "Tõ tîng thanh, tîng h×nh". Bài 04:. ******************************** Tiếng Việt : Tõ tîng h×nh – tõ tîng thanh. Tuần: 04 Tiết: 15. Ngày soạn: 13/09/09 Ngày dạy: 16/09/09. A. MỤC TIÊU Giúp học sinh: - Giúp học sinh hiểu đợc khái niệm từ tợng hình, từ tợng thanh.. - Có ý thức sử dụng để tăng tính hình tợng và biểu cảm trong giao tiếp B. CHUẨN BỊ. - Gi¸o viªn: Gi¸o ¸n, b¶ng phô. 1.

(20) Trêng THSC Hoµ Phong - Häc sinh: So¹n bµi. gi¸o viªn: V¬ng ThÞ Mai. C. KIỂM TRA SỰ CHUẨN BỊ Ở NHÀ CỦA HỌC SINH (5’) ? ThÕ nµo lµ trêng tõ vùng? T×m trêng tõ vùng cña tõ “Ngêi”? D. TIẾN TRÌNH CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC hoạt động của giáo viên. Hoạtđộng1:(15’)tìm hiểu đđ công dụng GV treo bảng phụ, gọi hs đọc cỏc đv ? Trong nh÷ng tõ in ®Ëm trªn tõ nµo gợi tả hình ảnh, dáng vẻ hoạt động tr¹ng th¸i cña sù vËt? ? Nh÷ng tõ ng÷ nµo m« pháng ©m thanh cña tù nhiªn, cña con ngêi? ? Qua đó em hiểu những từ ngữ nh thế nµo lµ tõ tîng h×nh, nh thÕ nµo lµ tõ tîng thanh? ? Tõ tîng h×nh tõ tîng thanh cã t¸c dông g× trong miªu t¶, tù sù? ? T×m ®o¹n th¬ cã tõ tîng h×nh, tõ tîng thanh? Nªu t¸c dông? ? Tìm trong các văn bản đã học? Bµi tËp nhanh: T×m tõ ng÷ cã tîng h×nh, tîng thanh trong ®o¹n v¨n: “Anh DËu uèn vai ng¸p dµi 1 tiÕng. UÓ o¶i, chèng tay xuèng ph¶n, anh võa rªn võa ngáng ®Çu lªn. Run rẩy cất bát cháo, anh mới kề vào đến miệng thì bọn cai lệ và ngời nhà lí trởng đã sÇm sËp tiÕn vµo víi nh÷ng roi song tay thíc vµ d©y thõng”. hoạt động của học sinh. - 3 hs đọc 3 đoạn văn, chú ý các từ in đậm. - Mãm mÐm, xång xéc, vËt v·, rò rîi, xéc xÖch, long sßng säc. => tõ tîng h×nh. - hu hu, ö, a => tõ tîng thanh. - Häc sinh tr¶ lêi.. Nội dung cần đạt. I. §Æc ®iÓm c«ng dông - XÐt c¸c ®o¹n v¨n trong v¨n b¶n L·o H¹c. + Tõ tîng h×nh. + Tõ tîng thanh.. T¸c dông: cã s¾c th¸i biÓu c¶m cao. Gîi h×nh ¶nh ©m thanh cô thÓ. VD: TiÕng ca v¾t vÎo lng chõng nói. Hæn hÓn nh lêi… * Ghi ThÇm th× víi ai… SGK/tr. 52. Nghe ra ý vÞ vµ th¬ ng©y. (Mïa xu©n chÝn- HMT). => c¸c tõ ng÷ tîng h×nh tîng thanh lµ: uÓ o¶i, run rÈy, sÇm sËp => t¸c dông: sù >< 1 bªn khèn khæ vµ 1 bªn tµn ¸c….. (trÝch “Tøc níc vì bê”). Hoạt động 2:( 23’)Hớng dẫn Hs luyện tËp: 1. C¸c tõ tîng h×nh tõ tîng thanh lµ: soµn so¹t, Bài 1: tìm từ tượng hình, tượng thanh rãn rÐn, bÞch, bèp, lÎo khÎo, cháng quÌo. Gv cho 1 hs lên bảng làm 2. (®i) lß dß, khËt khìng, ngÊt ngëng, lom Bài 2: Tìm 5 từ tượng hình gợi tả dáng khom, dß dÉm, liªu xiªu… 3. Cời ha hả: to sảng khoái, đắc ý. đi của con người Cêi h× h×: võa ph¶i, thÝch thó, hån nhiªn. Gv cho 1 hs lên bảng làm Cêi h« hè: to, v« ý, th«. Bài 3: Phân biệt các ý nghĩa của các Cêi h¬ hí: to, h¬i v« duyªn. từ tượng thanh tả tiếng cười 4. Giã thæi µo µo nhng vÉn nghe râ nh÷ng tiÕng cµnh kh«. nhí:. II. LuyÖn tËp.. g·y l¾c r¾c. C« bÐ khãc níc m¾t r¬i l· ch·. Trên cành đào đã lấm tấm nụ hoa. Bài 4: Đặt cõu với cỏc từ tượng hỡnh, Đêm tối trên con đờng khúc khuỷu,đốm sáng lập loè Chiếc đồng hồ báo thức trên bàn kiên nhẫn kêu tích tắc tượng thanh suốt đêm. gv cho hs lên bảng làm mỗi hs đặt câu Ma r¬i lép bép trªn nh÷ng tµu l¸ chuèi. §µn vÞt ®ang l¹ch b¹ch vÒ chuång. với một từ Ngời đàn ông cất tiếng ồm ồm.. gv cho 1 hs lên bảng làm. 5. Su tÇm bµi th¬:. Hoạt động 4:Củng cố - Dặn dò (2’). 5. §éng h¬ng tÝch. Bày đặt kìa ai khéo khéo phòm Nøt ra mét lç hám hßm hom Ngêi quen câi phËt chen ch©n xäc KÎ l¹ bÇu tiªn mái m¾t dßm Giät níc h÷u t×nh r¬i th¸nh thãt Con thuyÒn v« h¹o cói lom khom L©m tuyÒn quyÕn c¶ phån hoa l¹i Rõ khéo trời già đến dở dom Hå Xu©n H¬ng. Häc thuéc ghi nhí. Lµm l¹i bµi tËp. So¹n:“Liªn kÕt c¸c ®o¹n v¨n trong vb” **************************************************** Bài 04: Tập làm văn :. Liªn kÕt c¸c ®o¹n v¨n trong v¨n b¶n 2.

(21) Trêng THSC Hoµ Phong Tuần: 04 Tiết: 16. gi¸o viªn: V¬ng ThÞ Mai Ngày soạn: 13/09/09 Ngày dạy: 16/09/09. A. MỤC TIÊU: Gióp häc sinh: - Hiểu đợc vai trò và tầm quan trọng của việc sử dụng các phơng tiện liên kết để tạo ra sự liên kết giữa c¸c ®o¹n v¨n trong v¨n b¶n. - TÝch hîp víi v¨n ë v¨n b¶n L·o h¹c vµ tiÕng viÖt. - Rèn kĩ năng dùng phơng tiện liên kết để tạo liên kết hình thức và liên kết nd giữa các đoạn văn trong vb B. CHUẨN BỊ - Gi¸o viªn: Gi¸o ¸n, sgk, sách tham khảo - Häc sinh: So¹n bµi C. KIỂM TRA SỰ CHUẨN BỊ Ở NHÀ CỦA HỌC SINH (5’) ? Em hiểu gì về đoạn văn? Câu chủ đề? Yêu cầu của các câu trong đoạn văn? D. TIẾN TRÌNH CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Nội dung cần đạt Hoạt động1: (10’)H/dẫn hs tìm hiểu mục 1 I. T¸c dông cña viÖc liªn kÕt GV: Gọi học sinh đọc 2 đv ở mục 1. - Học sinh đọc. c¸c ®o¹n v¨n trong vb ? Hai đoạn văn bạn vừa đọc có mạch lạc => k mạch lạc vì trong cả 2 đoạn văn cùng - 2 đoạn văn không liền ý, kh«ng? V× sao? (liÒn ý, liÒn m¹ch kh«ng?) viÕt vÒ ng«i trêng nhng gi÷a viÖc t¶ c¶nh liÒn m¹ch. hiÖn t¹i víi c¶m gi¸c vÒ ng«i trêng kh«ng cã sù g¾n bã víi nhau. GV gọi học sinh đọc 2 đoạn tiếp. - Bæ sung ý nghÜa vÒ thêi gian t¹o ra sù ? Việc thêm tổ hợp từ “trớc đó mấy hôm” liên kết về hình thức và nội dung với đoạn bæ sung ý nghÜa g× cho ®o¹n v¨n tiÕp v¨n tríc=> t¹o sù g¾n bã chÆt chÏ gi÷a hai theo? ®o¹n => liÒn m¹ch liÒn ý => m¹ch l¹c. - 2 ®o¹n v¨n trë nªn liÒn m¹ch. ? Theo em sau khi thªm tæ hîp tõ trªn 2 - Liªn kÕt vÒ h×nh thøc gãp phÇn lµm nªn đoạn đã đảm bảo tính mạch lạc cha? tÝnh hoµn chØnh cho v¨n b¶n. ? Tổ hợp từ trớc đó mấy hôm là phơng tiện - Học sinh đọc ghi nhớ 1. * Ghi nhí 1: SGK. chuyÓn ®o¹n cho biÕt t¸c dông cña viÖc chuyÓn ®o¹n? II. C¸ch liªn kÕt c¸c ®o¹n Hoạt động 2(15’)Cách liên kết các đoạn v¨n trong v¨n b¶n. v¨n trong v¨n b¶n. 1. Dùng từ ngữ để liên kết GV: Yêu cầu học sinh đọc mục II. 1 SGK ®o¹n v¨n. tr¶ lêi. ? Hai ®o¹n v¨n trªn liÖt kª 2 kh©u cña qu¸ => 2 kh©u: t×m hiÓu vµ c¶m thô. tr×nh lÜnh héi vµ c¶m thô t¸c phÈm v¨n => sau kh©u t×m hiÓu. häc. §ã lµ nh÷ng kh©u nµo? => quan hÖ liÖt kª. a. Dïng tõ ng÷ cã t¸c dông ? T×m c¸c tõ ng÷ liªn kÕt hai ®v trªn? Sau, tríc hÕt, ®Çu tiªn, cuèi cïng, sau nöa, liÖt kª. ? §Ó liªn kÕt c¸c ®o¹n v¨n cã quan hÖ liÖt mét lµ, 2 lµ, mÆt nµy, mÆt kh¸c. - Tríc hÕt… kª ta thêng dïng c¸c tõ ng÷ cã t¸c dông - §o¹n 1: ý nghÜa cô thÓ. liÖt kª. §ã lµ c¸c tõ ng÷ nµo? Ngoµi ra? - §o¹n 2: ý nghÜa tæng kÕt, kh¸i qu¸t. GV: Gọi học sinh đọc ví dụ b, c. (nãi tãm l¹i) ? Phân tích mối quan hệ ý nghĩa giữa 2 => quan hệ tơng phản đối lập: nhng, trái b. Tơng phản. ®o¹n? l¹i, tuy vËy, tuy nhiªn, ngîc l¹i, thÕ mµ, ? T×m tõ ng÷ liªn kÕt ®o¹n? (Häc sinh vËy mµ, nhng mµ. th¶o luËn t¬ng tù vÝ dô a). => quan hÖ tæng kÕt. ? Ngoµi ra t×m c¸c tõ ng÷ kh¸c cã cïng VÝ dô c: tãm l¹i, tæng kÕt l¹i, nãi 1 c¸ch c. Tæng kÕt. quan hÖ ý nghÜa trªn? tæng qu¸t th×, nãi cho cïng, cã thÓ nãi.. GV: §Ó liªn kÕt ®o¹n v¨n cã ý nghÜa t¬ng ph¶n … Cô thÓ => kh¸i qu¸t. ? Đọc 2 đoạn văn ở mục 1 cho biết từ “đó” - Đại từ d. §¹i tõ lµm ph¬ng tiÖn liªn thuộc từ loại nào? Trớc đó là khi nào? kết: đó, này, ấy vậy. ? Đại từ cũng có thể làm phơng tiện Trớc đó là trớc ngày tựu trờng. chuyển đoạn. Hãy kể các đại khác cũng có => đó, này, ấy, vậy. t¸c dông nµy? => ái dà lại chuyện đi học nữa cơ đấy. 2. Dùng câu nối để liên kết ? §äc 2 ®o¹n v¨n phÇn II. 2. T×m c©u liªn => chuyÓn tiÕp ý tríc, më ®Çu ®o¹n sau. ®o¹n v¨n. kết 2 đoạn văn? Tại sao câu đó có tác dông liªn kÕt 2 ®o¹n v¨n? - Học sinh đọc ghi nhớ 2 / SGK. * Ghi nhí 2. Hoạt động 3: (13’)Luyện tập III. LuyÖn tËp Gv hướng dẫn làm bài tập số 3 Bµi tËp 1: Bµi tËp 3: ViÕt ®o¹n v¨n: “C¸i ®o¹n chÞ DËu …” - hs lên bảng làm bài tập 1,2 Giả sử vì quá yêu nhân vật của mình mà tác giả để cho chị Dậu đánh phủ đầu tên cai lệ chẳng hạn thì c©u chuyÖn sÏ gi¶m ®i søc thuyÕt phôc rÊt nhiÒu. Đằng này chị Dậu đã cố gắng nhẫn nhục hết mức, đến khi không thể cam tâm nhìn chồng bị đau ốm mà bị hành hạ, chị mới vùng lên, chị đã chiến đấu vµ chiÕn th¾ng b»ng søc m¹nh cña …. Bµi tËp 1: a. nãi nh vËy: tæng kÕt. b. ThÕ mµ: t¬ng ph¶n c. Còng: nèi tiÕp liÖt kª d. Tuy nhiªn: t¬ng ph¶n. Bµi tËp 2:. Bµi tËp 2: Bµi tËp 3:. 2.

(22) Trêng THSC Hoµ Phong. Miªu t¶ kh¸ch quan vµ ch©n thùc chÞ DËu … nh vậy, tác giả khẳng định tính đúng đắn của quy luật “tøc níc vì bê”. §ã lµ c¸i tµi cña nhµ v¨n NTT. Hoạt động 4:Củng cố - Dặn dò (2’). Häc thuéc ghi nhí. ViÕt hai ®v nd tù chän cã sù liªn kÕt gi÷a hai ®o¹n. So¹n:“từ ngữ địa phương và biệt ngữ xã hội”. Bài 05: Tiếng Việt :. gi¸o viªn: V¬ng ThÞ Mai a. b. c. d.. Từ đó oán nặng, thù sâu… Nãi tãm l¹i, ph¶i cã khen… Tuy nhiên điều đáng kể là… ThËt khã tr¶ lêi. L©u nay t«i vÉn lµ…. TỪ NGỮ ĐỊA PHƯƠNG VÀ BIỆT NGỮ XÃ HỘI. Tuần: 05 Tiết: 17. Ngày soạn: 19/09/09 Ngày dạy: 21/09/09. A. MỤC TIÊU: Gióp häc sinh:. - Hiểu rõ thế nào là từ ngữ địa phơng,biệt ngữ xã hội. - Biết sử dụng đúng lúc đúng chỗ, tránh lạm dụng gây khó khăn trong giao tiếp. B. CHUẨN BỊ - Gi¸o viªn: Gi¸o ¸n, sgk, sách tham khảo - Häc sinh: So¹n bµi C. KIỂM TRA SỰ CHUẨN BỊ Ở NHÀ CỦA HỌC SINH (5’). ? ThÕ nµo lµ tõ tîng h×nh? Tõ tîng thanh? T¸c dông? LÊy vÝ dô? ? Tìm 5 từ tợng hình tả hoạt động của ngời? ? T×m 5 tõ tîng thanh m« pháng tiÕng sãng biÓn? D. TIẾN TRÌNH CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Hoạtđộng 1:(7’)h/dẫn hs tìm hiểu mục 1 Gọi học sinh đọc ví dụ. ? Hai từ “bắp”,“bẹ” đều có nghĩa là ngô - Học sinh đọc ví dụ SGK. nhng từ nào đợc dùng phổ biến hơn, vì - Từ “ngô” đợc dùng phổ biến hơn vì sao? nã lµ tõ n»m trong vèn tõ vùng toµn ? Em hiÓu thÕ nµo lµ tõ toµn d©n? d©n, cã tÝnh chuÈn mùc v¨n ho¸ cao. ? Trong 3 từ trên những từ nào đợc gọi là - Từ “bắp”,“bẹ” vì nó chỉ đợc dùng từ địa phơng? Tại sao? trong ph¹m vi hÑp, cha cã tÝnh chuÈn ? Từ “bắp”,“bẹ” đợc dùng ở địa phơng mực văn hoá nµo? - MiÒn nói, miÒn trung ? Tìm 1 từ chỉ đợc dùng ở địa phơng em? ? Vậy từ ngữ đợc sử dụng trong phạm vi - Từ ngữ chỉ sử dụng ở 1(hoặc 1 số) ntn thì dợc gọi là từ ngữ địa phơng? Cho địa phơng nhất định. vÝ dô? VD:“Cua đồng” còn đợc gọi: rốc, cẫu, *Bµi tËp nhanh: C¸c tõ mÌ ®en, tr¸i mÇn.. thơm có nghĩa là gì? Chúng là từ địa ph- ->Vừng đen Miền trung và ¬ng nµo? Qu¶ døa Nam bộ Hoạt động 2:Hớng dẫn học sinh tìm hiÓu môc 2. (7’) - Học sinh đọc ví dụ chú ý từ in đậm. ? Tại sao trong đoạn này tác giả dùng từ - Dùng từ “mẹ” trong lời kể mà đối t“mẹ”, có chỗ dùng từ “mợ”? ợng là độc giả, “mợ” là từ dùng trong lời đáp của bé Hồng trong cuộc đối tho¹i víi bµ c«(2 ngêi cïng tÇng líp XH). ? Tríc CMT8 trong tÇng líp x· héi nµo ë - TÇng líp trung lu, thîng lu, kh«ng ®níc ta thêng dïng tõ ng÷ nµy? îc dïng trong toµn d©n. ? C¸c tõ Ngçng, tróng tñ cã nghÜa lµ g×? - Ngçng: ®iÓm 2 - Trúng tủ: Đúng cái phần đã học ? TÇng líp x· héi nµo thêng dïng c¸c tõ thuéc lßng, nµy? -> Häc sinh, sinh viªn. ? Những từ ngữ nh trên đợc gọi là biệt - Chỉ đợc dùng trong một tầng lớp xã ngữ xã hội. Vậy em hiểu thế nào là biệt hội nhất định. ng÷ x· héi? Cho vÝ dô? - Học sinh đọc ghi nhớ. *Bµi tËp nhanh: Cho biÕt c¸c tõ trÉm, khanh, long sµng, -> “TrÉm”: c¸ch xng h« cña vua, ngù thiÖn cã nghÜa lµ g×? TÇng líp nµo “khanh”: c¸ch vua gäi c¸c quan, “long thêng dïng c¸c tõ nµy? sµng”: giêng vua, “ngù thiÖn”: vua dïng. Néi dung ghi bảng I.Từ ngữ địa phơng. 1.VÝ dô (SGK). - “Bắp”, “bẹ” là từ ngữ địa phương vì nó chỉ sử dụng ở một số địa phương nhất định. 2.Bµi häc * Ghi nhí SGK. II. BiÖt ng÷ x· héi. 1. VÝ dô ( SGK) - mợ: mẹ chỉ dùng ở tầng lớp trung lưu, thượng lưu trong xã hội trước CMT8. 2. Bµi häc *Ghi nhí SGK.. 2.

(23) Trêng THSC Hoµ Phong. gi¸o viªn: V¬ng ThÞ Mai b÷a. -> TÇng líp vua quan trong triÒu Hoạt động 3:Hớng dẫn học sinh tìm đình phong kiến. hiÓu môc 3.(7’) 3.Sử dụng từ ngữ địa ph? Khi sử dụng từ ngữ địa phơng và biệt ngữ - Chú ý đến tình huống giao tiếp. ¬ng, biÖt ng÷ x· héi. xh cần chú ý những điều gì? Tại sao k nên -Vì 2 lớp từ ngữ này sẽ gây khó hiểu, a. Phù hợp với mục đích lạm dụng từ ngữ địa phơng và biệt ngữ xh? trong giao tiÕp. hiÓu lÇm. GV: Gọi học sinh đọc ví dụ phần 3. ? Tại sao trong các đoạn văn thơ đó tác VD1: Tô đậm màu sắc địa phơng, màu giả vẫn dùng một số từ ngữ địa phơng và sắc của Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa b. Sử dụng để tô đậm biÖt ng÷ x· héi? màu sắc địa phơng, Thiªn. VD2: TiÕng lãng cña nh÷ng ngêi kh«ng trong s¹ch, lµm nghÒ trém cíp. c. TÝnh c¸ch nh©n vËt. -> §Ó tr¸nh l¹m dông cÇn t×m hiÓu c¸c ? Muốn tránh lạm dụng từ ngữ địa ph- từ ngữ toàn dân có ý nghĩa tơng ứng và ¬ng vµ biÖt ng÷ x· héi ta ph¶i lµm g×? chØ sö dông khi cÇn thiÕt. GV: Gọi học sinh đọc ghi nhớ. - Học sinh đọc ghi nhớ 3. Hoạt động 4: Hớng dẫn học sinh luyện Từ ngữ địa phơng Từ toàn dân * Ghi nhí : ( SGK ) tËp.(17’) Ba,thÇy,cËu,tÝa,bä cha(bè) III.LuyÖn tËp - 2 nhãm lªn b¶ng ch¬i trß ch¬i. CÇy chã Bµi 1: Hét vÞt trøng vÞt C¸ lãc – c¸ qu¶ chÐn b¸t ¨n c¬m Bäc – c¸i tói ¸o nhót da muèi Bµi 2: học sinh lên bảng làm. Heo – lîn ng¸i xa Bµi 2: - häc g¹o : häc thuéc lßng mét c¸ch m¸y mãc. - học tủ: Đoán mò bài nào đó để học thuéc lßng kh«ng xem tíi bµi kh¸c - GËy: ®iÓm 1. - Phe phÈy: mua b¸n bÊt hîp ph¸p. - Nã ®Èy con xe víi gi¸ hêi, ®Èy: b¸n. Bµi 3; a,d ( t« ®Ëm) Bµi 4: R¨ng kh«ng, c« g¸i trªn s«ng Ngµy mai c« sÏ tõ trong tíi ngoµi Th¬m nh h¬ng nhuþ hoa lµi S¹ch nh níc suèi ban mai gi÷a rõng.. Bµi 3: Hs đứng tại chỗ trả lời. Bµi 4: hs đứng tại chỗ đọc. *. Hoạt động 5:Củng cố - Dặn dò (2’). Cau kh« ¨n víi h¹t bÌo Lấy chồng đò dọc,ráo chèo hết ăn. (m¸i chÌo kh« hÕt viÖc) * Mô rú mô ri mô nỏ chộ Mô giang mô hải chộ mô mồ (đâu núi đâu rừng đâu chẳng thấy Đâu sông đâu biển thấy đâu nào). Häc thuéc ghi nhí. So¹n:“tóm tắt văn bản tự sự”. Bài 05: Tập làm văn :. TÓM TẮT VĂN BẢN TỰ SỰ. Tuần: 05 Tiết: 18. Ngày soạn: 20/09/09 Ngày dạy: 23/09/09. A. MỤC TIÊU: Gióp häc sinh:. - Nắm đợc mục đích và cách thức tóm tắt tác phẩm tự sự . - LuyÖn tËp kü n¨ng tãm t¾t t¸c phÈm tù sù B. CHUẨN BỊ - Gi¸o viªn: Gi¸o ¸n, sgk, sách tham khảo - Häc sinh: So¹n bµi C. KIỂM TRA SỰ CHUẨN BỊ Ở NHÀ CỦA HỌC SINH (5’). ? Nªu t¸c dông cña viÖc chuyÓn ®o¹n trong v¨n b¶n (phÐp liªn kÕt). Tr×nh bµy c¸c phÐp liªn kÕt. D. TIẾN TRÌNH CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC Giới thiệu:. Hoạt động của thầy. Hoạt động của trò. Ghi bảng 2.

(24) Trêng THSC Hoµ Phong .Hoạt động 1:Hớng dẫn học sinh tìm hiÓu môc 1(13’) ? Y/tố quan trọng nhất trong tp tự sự là gì? ? Ngoài những y/tố ấy tp tự sư còn có những y/tố nào khác? ? Khi tóm tắt vb tự sự ta fải dựa vào những y/tố nào là chính? ? Mục đích tóm tắt vb tự sự là gì?. gi¸o viªn: V¬ng ThÞ Mai I. ThÕ nµo lµ tãm t¾t v¨n b¶n tù sù?. - s/v và n/v chính - miêu tả,biểu cảm, các nv phụ, các chi tiết - sv và nv chính - kể lại cốt truyện ngắn gọn để người khác hiểu đc nd cơ bản của tp ấy - ý b SGK/60. Giáo viên chia lớp thành 4 nhóm thảo - Học sinh thảo luận chọn đáp án đúng. luËn tr¶ lêi c©u 2.I.SGK - Học sinh đọc ghi nhớ 1 SGK Hoạt động 2: (25’)Tóm tắt tác phẩm tự - §äc ®/v suy nghÜ tr¶ lêi c¸c c©u hái sù. Giáo viên gọi học sinh đọc đoạn văn ? Néi dung v¨n b¶n trªn nãi vÒ t¸c - T¸c phÈm S¬n Tinh – Thuû Tinh phÈm nµo? Dùa vµo ®©u mµ em nhËn ra dùa vµo c¸c chi tiÕt, h/¶ n/v trong chuyện đợc nêu trong bản tóm tắt đợc điều đó. Đoạn văn có độ dài ngắn hơn rất ? §o¹n v¨n trªn cã g× kh¸c so víi t¸c -nhiÒu so víi t¸c phÈm phẩm ấy? ( Gợi ý: Về độ dài, lời văn, số - Số lợng n/v, sù viÖc Ýt h¬n v× lùa lîng nh©n vËt, sù viÖc…) chän n/v chÝnh, sù viÖc quan träng.. * Ghi nhí 1.. II.Tãm t¾t t¸c phÈm tù sù 1. Những yêu cầu đối với mét v¨n b¶n tãm t¾t.. - §/v tãm t¾t t¸c phÈm k f¶i trÝch - V/b tãm t¾t trung thµnh ph¶n nguyên văn từ t/p Sơn Tinh – Thuỷ ánh n/d của v/bản đợc tóm tắt. Cã s¸ng t¹o cÇn thiÕt vµ ph¶i Tinh mµ lµ lêi of ngêi viÕt tãm t¾t. diễn đạt bằng lời văn của mình ? Tõ viÖc t×m hiÓu trªn h·y cho biÕt c¸c. yêu cầu đối với một văn bản tóm tắt? *Học sinh đọc ghi nhớ. - Học sinh đọc ghi nhớ 2 SGK. ? Muốn viết đợc một văn bản tóm tắt theo em cÇn ph¶i lµm nh÷ng viÖc g×? Theo tr×nh tù ntn?. Hoạt động 3:Củng cố - Dặn dò (2’) Häc thuéc ghi nhí. So¹n:“luyện tập tóm tắt văn bản tự sự” Bài 05: Tập làm văn :. * Ghi nhí 2. 2.C¸c bíc tãm t¾t v¨n b¶n. - Bíc 1: §äc kü toµn bé v¨n bản cần tóm tắt để nắm chắc néi dung cña nã. - Bíc 2: Lùa chän sù viÖc vµ nh©n vËt chÝnh. - Bíc 3: S¾p xÕp cèt truyÖn tãm t¾t theo mét tr×nh tù hîp lý - Bíc 4: ViÕt b¶n tãm t¾t b»ng lêi v¨n cña m×nh. * Ghi nhí 3/SGK. Học sinh đọc ghi nhớ 3 SGK. LUYỆN TẬP TÓM TẮT VĂN BẢN TỰ SỰ. Tuần: 05 Tiết: 19. Ngày soạn: 22/09/09 Ngày dạy: 23/09/09. A. MỤC TIÊU: Gióp häc sinh:. - LuyÖn tËp kü n¨ng tãm t¾t t¸c phÈm tù sù - Cñng cè kiÕn thøc vÒ tãm t¾t t¸c phÈm tù sù B. CHUẨN BỊ - Gi¸o viªn: Gi¸o ¸n, sgk, sách tham khảo - Häc sinh: So¹n bµi C. KIỂM TRA SỰ CHUẨN BỊ Ở NHÀ CỦA HỌC SINH (5’). - ThÕ nµo lµ tãm t¾t mét t¸c phÈm tù sù? - C¸ch thøc tãm t¾t mét t¸c phÈm tù sù? D. TIẾN TRÌNH CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC. Hoạt động của giỏo viờn Hoạt động của học sinh *Hoạt động 1: hớng dẫn học - Các nhóm trao đổi thảo luận. sinh luyÖn tËp.(15’’) - Gọi học sinh đọc bản liệt 1.Bản liệt kê đã nêu đợc các sự việc, nhân vật, 1 số chi tiết tơng đối đầy đủ nhng cßn lén xén, thiÕu m¹ch l¹c vµ tõ ng÷ liªn kÕt. kª, chia nhãm. ? Bản liệt kê đã nêu những s/v tiêu biÓu vµ c¸c n/v chÝnh cña truyÖn 2. b,a,d,c,g,e,i,h,k. L·o H¹c cha? NÕu ph¶i bæ sung th× em thªm nh÷ng g×? ? H·y s¾p xÕp c¸c sù vÖc trªn theo. 2.

(25) Trêng THSC Hoµ Phong. gi¸o viªn: V¬ng ThÞ Mai. 1 thø tù hîp lý.. ? ViÕt tãm t¾t truyÖn L·o H¹c b»ng mét v¨n b¶n ng¾n gän nhng phản ánh đợc một cách trung thµnh néi dung cña t¸c phÈm nµy?. *Hoạt động 2: (23’)Hớng dÉn häc sinh lµm c¸c bµi tËp. ? H·y tãm t¾t ®o¹n trÝch “ Tøc níc vì bê” b»ng mét ®o¹n v¨n kho¶ng 10 dßng.. Bµi tËp 3: Cã ý kiÕn cho r»ng: V¨n b¶n “T«i ®i häc “ vµ “Trong lßng mÑ” rÊt khã tãm t¾t. Em thÊy có đúng không? Giải thích?. Hoạt động 3:Củng cố-Dặn dò(2’) ? Nªu c¸ch thøc tãm t¾t tp?-Tãm tắt vb đã học ở lớp 7 (tự chọn) - Xem tríc bµi míi.. 3. L·o H¹c cã mét ngêi con trai, mét m¶nh vên vµ mét con chã. Con trai l·o đi phu đồn điền cao su, lão chỉ còn lại con chó.Vì muốn giữ lại mảnh vờn cho con, L·o H¹c ph¶i b¸n con chã mÆc dï l·o rÊt buån vµ ®au xãt.TÊt c¶ tiÒn l·o dành dụm đợc lão gửi ông giáo và nhờ ông trông coi mảnh vờn. Cuộc sống mỗi ngày một khó khăn, lão kiếm đợc gì ăn nấy và từ chối những gì ông giáo ngấm ngầm giúp đỡ. Một hôm lão xin Binh T ít bả chó, nói để đánh bả một con chó làm thịt để rủ Binh T uống rợu.Ông giáo rất buồn khi nghe Binh T kể chuyÖn Êy.L·o H¹c bçng nhiªn chÕt, c¸i chÕt thËt d÷ déi.C¶ lµng kh«ng hiÓu v× sao l·o chÕt, chØ cã «ng gi¸o vµ Binh T lµ hiÓu. II. Bµi tËp. Bµi tËp 2: -> Gợi ý: Gia đình chị Dậu thiếu một suất su, anh Dậu bị đánh đập ở đình làng một cách tàn bạo gần nh chết -> đợc trả về nhà. - Cai lệ và ngời nhà Lý Trởng xông vào nhà chị đánh và bắt anh Dậu ra đình với thái độ hống hách độc ác dã man. Ban đầu chị Dậu nhẫn nhục chịu đựng để cố khơi gợi một chút tình ngời ở bọn chúng. - Nhng cái ác ngày càng lấn tới, chị đã vùng dậy quật bọn tay sai để bảo vệ chång víi lßng yªu th¬ng chång tha thiÕt. Bµi tËp 3: Gi¶i thÝch: Lµ t¸c phÈm tù sù nhng giµu chÊt th¬, Ýt sù viÖc (truyÖn ng¾n tr÷ t×nh) C¸c t¸c gi¶ chñ yÕu tËp trung miªu t¶ c¶m gi¸c vµ néi t©m nh©n vËt v× thÕ nªn khã tãm t¾t.. TRẢ BÀI TẬP LÀM VĂN SỐ 1 Tuần: 05 Tiết: 20. Ngày soạn: 22/09/09 Ngày dạy: 24/09/09. A. MỤC TIÊU: Gióp häc sinh:. - Một lần nữa củng cố lại những kiến thức và kỹ năng đã học về văn tự sự, về tạo lập văn bản, về các vấn đề có liên quan đến đề bài, cách sử dụng từ ngữ, đặt câu. - Qua tiết trả bài đánh giá chất lợng làm bài của học sinh so với yêu cầu của đề bài, nhờ đó có đợc những kinh nghiệm và quyết tâm để làm tốt những bài sau. - Tù söa ch÷a c¸c lçi vÒ chÝnh t¶, vÒ c©u. B. KIỂM TRA SỰ CHUẨN BỊ Ở NHÀ CỦA HỌC SINH (5’). - Mục đích của việc tóm tắt tác phẩm tự sự? Thế nào là tóm tắt tác phẩm tự sự? - C¸ch thøc tãm t¾t mét t¸c phÈm tù sù? C. TIẾN TRÌNH CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh *Yêu cầu học sinh đọc lại đề bài GV: Chép lại đề lên bảng: “KÓ vÒ nh÷ng kØ niÖm cña em víi ngêi mµ em yªu quý nhÊt”. *NhËn xÐt bµi lµm - ¦u ®iÓm: + Nắm đợc yêu cầu của đề bài. + Một vài Bµi viÕt cã chiều sâu, trình bày sạch đẹp:…………. - Nhîc ®iÓm: + nhiều em chưa diễn đạt ngắn gọn, rõ ràng. + nhiều em chưa biÕt c¸ch kÓ chuyÖn kÕt hîp víi biÓu c¶m, + Vẫn còn bài cha đạt yêu cầu, cha hiểu đề bài, diễn đạt rất kém, bài lñng cñng, cha râ ý: …………………………….. * Häc sinh nhËn bµi tù söa ch÷a. + Một số bài sai lỗi chính tả quá nhiều: ………………………… + Một số em chưa biết cách làm bài văn tự sự: chưa đảm bảo bố cục, còn gạch đầu dòng: ……………………………………………………………. 2.

(26) Trêng THSC Hoµ Phong 4. dăn dò: - ¤n l¹i c¸ch lµm bµi v¨n tù sù. - ChuÈn bÞ bµi: Miªu t¶ vµ biÓu c¶m trong v¨n b¶n tù sù.. gi¸o viªn: V¬ng ThÞ Mai. *********************************************. Bµi 6. V¨n b¶n:. C« bÐ b¸n diªm ( An - ®ec – xen). Tuần: 06 Tiết: 21. Ngày soạn: 26/09/09 Ngày dạy: 28/09/09. A. MỤC TIÊU: Gióp häc sinh:. - Kh¸m ph¸ nghÖ thuËt kÓ chuyÖn hÊp dÉn, cã sù ®an xen gi÷a hiÖn thùc vµ méng tëng víi c¸c t×nh tiÕt, diÔn biÕn hîp lÝ cña truyÖn “C« bÐ b¸n diªm”. - Có thái độ học tập và yêu quý tác phẩm văn học nớc ngoài. - Gi¸o dôc HS lßng th¬ng yªu con ngêi, biÕt chia sÎ víi nh÷ng con ngêi bÊt h¹nh. B. CHUẨN BỊ 1. Gi¸o viªn: §äc kÜ vb, Tham kh¶o tµi liÖu, thiÕt kÕ bµi d¹y. 2. Häc sinh: §äc vB, t×m hiÓu chó thÝch. T×m bè côc, tr¶ lêi c¸c c©u hái trong SGK. C. KIỂM TRA SỰ CHUẨN BỊ Ở NHÀ CỦA HỌC SINH (5’) GV treo baûng phuï, ghi caâu hoûi traéc nghieäm. * Nhận định nào nói đúng nhất ý nghĩa cái chết Lão Hạc? (3đ). A. Là bằng chứng cảm động về tình phụ tử. B. Gián tiếp tố cào XHTDPK đã đẩy người nông dân vào cảnh khốn cùng. C. Thể hiện tính tự trọng, quyết tâm không rơi vào con đường tha hoá. (D). Caû A, B, C.. * Neâu neùt ñaëc saéc Nt truyeän “Laõo Haïc”? (7ñ) - Truyện kể bằng ngôi thứ I. - Nhân vật Lão Hạc được xây dựng rất sinh động. - Truyện có tính hay, bất ngờ. - Ngôn ngữ giản dị, tự nhiên mà đậm đà. D. TIẾN TRÌNH CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC Giới thiệu bài: Tuổi thơ của mỗi chúng ta, ai đã từng cắp sách tới trờng hẳn đều biết đến nhà văn An - đec – xen tác giả viết truyện trẻ em nổi tiếng khắp năm châu . Ông đã đa ngời đọc vào thế giới cổ tích kì ảo và vô cùng hấp dẫn, thó vÞ. §Ó hiÓu râ h¬n vÒ «ng vµ nh÷ng s¸ng t¸c cña «ng, chóng ta sÏ cïng t×m hiÓu qua bµi h«m nay .. Hoạt động của GV Hoạt động của HS *Hoạt động 1(10’) ? Nêu hiểu biết của em về t/g, tp? Giải Học sinh đọc chú thích. thÝch mét sè tõ ng÷ khã?. Néi dung ghi bảng I.Tìm hiểu chung 1. Tác giả - tác phẩm - Đan Mạch là một đất nớc nhỏ bé thuộc khu vực -> An - đec – xen (1805 – 1875) là nv (sgk) B¾c ¢u. DiÖn tÝch chØ b»ng kho¶ng 1/8 níc ta, thñ §an M¹ch næi tiÕng víi lo¹i truyÖn kÓ cho 2. T×m hiÓu chó thÝch.. đô là Cô- Pen Ha- Ghen. Nhng nơi đây rất tự hào đã cã mét nv næi tiÕng. . … TruyÖn of «ng nhÑ nhµng, trong trÎo, to¸t lªn lßng yªu th¬ng con ngêi, nhÊt lµ nh÷ng ngêi nghÌo khæ TruyÖn “C« bÐ b¸n diªm” kh«ng ph¶i lµ truyÖn cæ tích mà là một tác phẩm do nv sáng tác. Truyện đã đợc lợc bỏ phần đầu nhng không ảnh hởng đến nội dung, và vẫn giữ nguyên nhan đề nh t/g đã đặt.. *Hoạt động 2: Hớng dẫn HS tìm hiểu văn b¶n.(35’) GV Hớng dẫn HS đọc, GV đọc mẫu Gọi HS đọc tiếp đến hết. * Nhận xét cách đọc của HS ?Tóm tắt vb?Trong vb, t/g đã sử dụng những phơng thức biểu đạt nào? ? Ai lµ ngêi kÓ chuyÖn? Dùa vµo m¹ch kÓ vµ néi dung v¨n b¶n em h·y cho biÕt VB cã thÓ chia lµm mÊy phÇn? ND tõng phÇn lµ g×?. trÎ em TruyÖn cña «ng cã nh÷ng tp biªn so¹n tõ truyÖn cæ tÝch, nhg còng cã nh÷ng tp do chÝnh «ng s/t¸c. 3. Bố cục. §äc víi giäng nhÑ nhµng, thÓ hiÖn III/ T×m hiÓu v¨n b¶n: tình cảm của mình đối với nhân vật em bÐ. - HS tãm t¾t vb.. -> Tù sù, miªu t¶ vµ biÓu c¶m.(Miªu t¶ vµ b/c¶m ®an xen gi÷a hiÖn thùc vµ méng tëng; biÓu c¶m ë 1 sè t×nh huèng...). -> T¸c gi¶. Sö dông ng«i thø 3. 2.

(27) Trêng THSC Hoµ Phong. gi¸o viªn: V¬ng ThÞ Mai - Bố cục: 3 phÇn:. Đ1:từ đầu =>đờ ra:cảnh đời (h/c of em bé) Đ2:Tiếp =>thợng đế:Những mông tởng of 1. Em bé trong đêm ? Nhà văn đã giới thiệu nh thế nào về gia em bé giao thõa §3:Cßn l¹i:C¸i chÕt th¬ng t©m cña em bÐ - Gia c¶nh: c¶nh cña em bÐ?. + Nhµ nghÌo + Må c«i mÑ, sèng víi cha vµ bµ néi. + Cha khã tÝnh, nghiÖn rîu + Bà nội qua đời. => mÑ mÊt, bµ mÊt, gia c¶nh tiªu t¸n sèng víi ngêi cha v× qu¸ nghÌo khã mµ nªn thiÕu t×nh th¬ng xãt con, em lu«n ? Em bé đang phải làm công việc gì để m- trở nghe nh÷ng lêi m¾ng nhiÕc, chöi rña u sinh?. - C«ng viÖc: B¸n diªm. - phải đi bán diêm để kiếm sống.. trªn phè. ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ gia c¶nh vµ c«ng -> NghÌo khæ, bÊt viÖc cña em bÐ? -> NghÌo khæ, bÊt h¹nh, c« đơn, vÊt MÑ mÊt sím. §ã lµ mét thiÖt thßi lín nhÊt trong c/® cña hạnh, cô đơn, vất vả. mçi con ngêi. Vµ kh«ng may cho c« bÐ, em ph¶i må c«i mÑ v¶. khi tuổi còn quá nhỏ. Mất mát ấy lẽ ra phải đợc ngời cha bù đắp, nhng không, ngời cha suốt ngày say rợu, chửi rủa, mắng nhiếc em. Em chỉ có một niềm an ủi duy nhất đó là bà nội nhng bà cũng qua đời. Em phải sống cùng ngời cha v« tr¸ch nhiÖm trong 1 c¨n g¸c xÐp. Chui róc trong xã tèi tăm đó, mùa hè thì nóng bức vô cùng nhng mùa đông thì gió rÝt thËt dÔ sî. Hai cha con ph¶i lÊy giÎ r¸ch vÝt vµo nh÷ng lç hæng... Kh«ng cã ai ch¨m sãc, an ñi, vç vÒ-> ThiÕu thèn c¶ vÒ vËt chất lẫn tinh thần, phải tự đi kiếm sống...Bàn tay của em đã cứng đờ ra vì rét.. ? Ngay ở đầu đoạn trích, tác giả đã miêu tả thời gian, không gian có gì đặc biệt? ? T×nh tr¹ng cña em bÐ lóc nµy? Đối diện với cảnh ấy, mọi ngời đón giao thõa nh thÕ nµo? ? Nhận xét nghệ thuật diễn đạt của tác giả qua nh÷ng chi tiÕt trªn? T¸c dông?. - Thêi gian: §ªm giao thõa - K/gian: §êng phè rÐt d÷ déi - Em bÐ: + Đầu trần, chân đất + Dß dÉm trong bãng tèi + Bụng đói, cật rét.. GV: §ªm giao thõa lµ thêi ®iÓm chuyÓn giao gi÷a n¨m cò vµ n¨m míi. Mäi ngêi qu©y quÇn bªn nhau trò chuyện, nghỉ ngơi và thởng thức những món ăn - Trong đêm giao thừa giá rét, em bé - Trong các nhà: Sáng truyền thống. Nhng trái lại, em bé phải lang thang bụng đói vẫn lang thang trên đờng >< - Ngoài phố: Sực nức ngoài đờng phố để bán diêm, nhất lại là trong không trong phố sực nức mùi ngỗng quay. ngçng quay. khÝ l¹nh gi¸ v« cïng.(ë §an M¹ch- Mét níc B¾c ¢u- - Thêi tiÕt gi¸ l¹nh, kh«ng gian ®en tèi nhiệt độ có lúc xuống tới 0 độ c, mặt nớc đóng băng cả lại). Trong lúc này đây, trên đờng phố có một em mênh mông >< tấm thân cô đơn lủi thủi bé nhà nghèo, đầu trần, chân đi đất, bụng đói, cật của em bé. Cảnh đờng tối om >< cửa sổ mọi nhà sáng rÐt, dß dÉm trong bãng tèi.... rùc mïi. ? Tác giả đã sử dụng biện pháp nghệ thuật rực ánh đèn, quá khứ hạnh phúc >< hiện g× khi kÓ l¹i nh÷ng chi tiÕt nµy? T¸c dông t¹i ®au khæ. - ViÖc b¸n diªm >< sù hê h÷ng cña ngêi cña nã? GV: Đối lập với cô bé, mọi ngời trên phố đón giao thừa rất vui vẻ, không khí ấm cúng, nhiều thức ăn ngon, đèn sáng rực. Em bé phải ngồi vào góc tờng để tránh rét. Bởi có về nhà mà không bán đợc bao diêm nào thì cũng sẽ bị bố đánh. Hoàn cảnh của em thật đáng thơng. Đây có thể là hình ảnh thật, đã từng xảy ra trên đất nớc Đan Mạch thêi An - ®Ðc – xen. Nhng còng cã thÓ lµ t×nh huèng do nhà văn sáng tạo ra để khắc hoạ câu chuyện với tình huống hoàn toàn đối lập.. qua l¹i.. - NT: Tơng phản, đối lËp -> Næi bËt t×nh c¶nh đáng thơng, tội nghiệp cña em bÐ.. - NT: Tơng phản, đối lập. Hoạt động 3:.Củng cố - dăn dò: ? Hình ảnh cô bé bán diêm trong đêm giao thừa gîi cho em suy nghÜ g×? Tiết sau chúng ta tìm hiểu tiếp phần còn lại. -> Gäi tõ 2- 3 HS tr¶ lêi *********************************************. Bµi 6. V¨n b¶n:. C« bÐ b¸n diªm (tiÕp) (An- ®ec- xen). Tuần: 06 Tiết: 22. Ngày soạn: 26/09/09 Ngày dạy: 28/09/09. A. MỤC TIÊU: Gióp häc sinh:. - TiÕp tôc kh¸m ph¸ nghÖ thuËt kÓ chuyÖn hÊp dÉn cña nhµ v¨n An- ®ec-xen. - Hiểu đợc nỗi xót xa thơng cảm của tác giả đối với những ngời nghèo khổ, nhất là với trẻ em nhỏ sống giữa những ngêi thê ¬, l¹nh nh¹t. B. CHUẨN BỊ. 2.

(28) Trêng THSC Hoµ Phong. 1. Gi¸o viªn: Tham kh¶o tµi liÖu, thiÕt kÕ bµi d¹y 2. Häc sinh: T×m hiÓu c¸c néi dung cßn l¹i theo híng dÉn.. gi¸o viªn: V¬ng ThÞ Mai. C. KIỂM TRA SỰ CHUẨN BỊ Ở NHÀ CỦA HỌC SINH (5’). ? Hình ảnh cô bé bán diêm trong đêm giao thừa đợc tác giả miêu tả nh thế nào?. D. TIẾN TRÌNH CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC Hoạt động của GV và HS Hoạt động của GV và HS Hoạt động 1: (35’) * HS đọc thầm đoạn 2. ? Trong nỗi cô đơn đói khát giữa trời khuya -> Để sởi ấm. Nhng chính là tăm tối giá lạnh em bé đã làm gì? Vì sao em để đc chìm trong thế giới ảo ¶nh do em bÐ tëng tîng ra bÐ l¹i lµm nh vËy? Tg m« t¶ 5 lÇn em bÐ quÑt diªm. ? T¸c gi¶ m« t¶ em bÐ quÑt diªm mÊy lÇn? -Em bé đón giao thừa 1 cách tội Tại sao tác giả lại dành nhiều công sức để mô nghiệp trong nỗi khát khao hp mà t¶ viÖc em bÐ quÑt diªm? chỉ có mỗi việc là quẹt diêm để GV: Em bé quẹt diêm tất cả 5 lần. Trong đó 4 lần đầu lµ quÑt 1 que, cßn lÇn thø 5 lµ quÑt hÕt sè diªm cßn l¹i trong bao. VËy nh÷ng méng tëng vôt loÐ lªn tríc m¾t em lµ g×? Sau nh÷ng méng tëng Êy thùc t¹i mµ em phải đối mặt là gì chỳng ta tỡm hiểu tiếp.. ? Trong lần quẹt diêm thứ nhất, cô bé đã thấy nh÷ng g×? ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¶nh tîng nµy? ? Điều đó cho thấy mong ớc gì của cô bé bán diªm? ? Nhng chỉ một lát sau đốm sáng nhỏ nhoi đó vụt tắt. Trên tay em là que diêm đã tàn hẳn. Lúc này thùc t¹i quay trë vÒ víi em nh thÕ nµo?. ? Em tiÕp tôc quÑt que diªm thø 2. Qua ¸nh lửa diêm, cô bé đã thấy những gì? ? Cảnh tợng đó gợi cho em suy nghĩ gì? ? §iÒu nµy nãi lªn mong íc g× cña c« bÐ b¸n diªm? ? Rồi que diêm cũng vụt tắt ngay sau đó, thực tế đã thay thế cho mộng tởng nh thế nào? ? Trong lÇn quÑt diªm thø ba, c« bÐ thÊy nh÷ng g×? ? Em đọc đợc mong ớc nào của cô bé từ cảnh tîng Êy? GV: Với suy nghĩ “Khi có một vì sao đổi ngôi là có một linh hồn bay về trời với thợng đế” em bé chắc hẳn nghĩ rằng c/s nơi có thợng đế sẽ là c/s rất tốt đẹp và thật may mắn cho những linh hồn đó. Với ý nghĩ nh vËy em quÑt tiÕp que diªm thø t.. ? Có gì đặc biệt trong lần quẹt diêm thứ t? ? Khi nh×n thÊy bµ em bÐ reo lªn “Bµ ¬i, ch¸u van bà, bà xin thợng đế chí nhân cho cháu về với bà” khi đó cô bé bán diêm đã mong ớc ®iÒu g×? ? Qua 4 lÇn quÑt diªm, em cã suy nghÜ g× vÒ nh÷ng mong íc cña c« bÐ? GV: thực tế đau khổ và mộng tởng tơi đẹp luôn đan. xen vµo nhau mçi khi 1 que diªm s¸ng lªn . cuối cùng c« bÐ quÑt tÊt c¶ sè diªm cßn l¹i trong bao.vì sao?. Néi dung III/ T×m hiÓu v¨n b¶n: 1. 2. Nh÷ng méng tëng vµ thùc t¹i cña c« bÐ b¸n diªm.. sèng b»ng méng tëng.T×nh xãt th¬ng em bÐ nghÌo khæ, ý nghÜa s©u xa cña c©u chuyÖn kÕt tinh trong đoạn văn xúc động này. Méng tëng * LÇn 1: -> Sáng sủa, ấm áp, thân mật. - Ngồi trớc lò s=> Mong ớc đợc sởi ấm. ëi rùc hång. -> S¸ng sña, Êm - Bần thần cả ngời. Nghĩ đến ¸p, th©n mËt. c«ng viÖc. -> Thể nào về nhà cũng bị cha => Mong ớc đợc sởi ấm. m¾ng - Bµn ¨n s¹ch sÏ víi * LÇn 2: những đồ dùng quý giá. -> Sang trọng, đủ đầy, - Bàn ăn sạch sẽ với những đồ sung síng. dïng quý gi¸. => Mong ớc đợc ăn ngon. - Phè x¸ v¾ng teo, l¹nh buèt, -> Sang träng, tuyÕt phñ tr¾ng xo¸... đủ đầy, sung s- Khách qua đờng lãnh đạm. íng. - C©y th«ng N« en, hµng tr¨m => Mong íc ®ngännÕn, nh÷ng bøctranh, îc ¨n ngon. * LÇn 3: nh÷ng ng«i sao. -> Mong ớc đợc vui đón Nô - Cây thông Nô en. en, hµng tr¨m ngännÕn, nh÷ng bøctranh, nh÷ng ng«i sao. -> Mong ớc đợc vui đón Nô en. - Bµ néi hiÖn vÒ. - Ngåi tríc lß sëi rùc hång.. Thùc t¹i - BÇn thÇn c¶ ngêi. NghÜ đến c«ng viÖc. -> ThÓ nµo vÒ nhµ còng bÞ cha m¾ng. - Phè x¸ v¾ng teo, l¹nh buèt, tuyÕt phñ tr¾ng xo¸... - Kh¸ch qua đờng l·nh đạm.. -> Mong đợc mãi ở cùng bà, đợc che chở, yêu thơng. => Bèn lÇn quÑt diªm lµ 4 mong íc gi¶n dÞ, ch©n * LÇn 4: - Bµ néi hiÖn vÒ. thành,chính đáng.. -> Mong đợc m·i ë cïng bµ, đợc che chở, yªu th¬ng. - Bµ d¾t em bay lªn => Bèn lÇn quÑt diªm lµ 4 mong íc gi¶n dÞ, ch©n thành,chính đáng. LÇn 5: ->lóc em trë vÒ víi thùc t¹i trë *- Bµ d¾t em bay Em bÐ chÕt v× nªn phò phµng h¬n ®au th¬ng lªn. đói và rét. hơn và cô đơn hơn Nổi bật mong => muèn nÝu kÐo bµ em ë l¹i => ý nghÜa: t×nh yªu th¬ng của tác giả đối với con trẻ.. ? Khi tất cả những que diêm đó cháy lên, còng lµ lóc c« bÐ thÊy g×? ? Nhng thực tại, em có đợc bay cao, cao mãi, chẳng còn đói rét đau buồn nào de doạ nh trong méng tëng cña em kh«ng? ớc chính đáng và số phận bất ? Theo em, tác giả sắp đặt song song cảnh hạnh của em bé. méng tëng vµ c¶nh thùc t¹i nh vËy nh»m môc -> HS tr¶ lêi. đích gì?. 2.

(29) Trêng THSC Hoµ Phong ? Nh÷ng méng tëng cña em bÐ diÔn ra cã hîp lÝ kh«ng? V× sao?. gi¸o viªn: V¬ng ThÞ Mai. => Hîp lÝ, ¶o ¶nh hiÖn ra theo trËt tù l«gic chÆt chÏ vì trời rét, lò sởi, bụng đói … bàn ăn, em đang sống trong đêm giao thừa … cây nôel, vì có bà lúc bà còn sống … mơ đến bà nội.. -> Nổi bật mong ớc chính đáng vµ sè phËn bÊt h¹nh cña em bÐ.. H: Trong c¸c méng tëng Êy, ®iÒu nµo xuÊt ph¸t tõ thùc tÕ, cßn ®iÒu nµo chØ lµ méng tëng?. GV: Kết thúc của một số phận bất hạnh- đó chính là c¸i chÕt. Mét c¸i chÕt ngay sau nh÷ng méng tëng Êm - em bé chết giữa những bao áp, đủ đầy, đẹp đẽ, ngời sáng lung linh và vô cùng diêm,má hồng, môi mỉm cười h¹nh phóc.. * HS đọc thầm đoạn 3. -> C¸i chÕt th¬ng t©m. ? KÕt thóc c©u chuyÖn lµ c¶nh tượng gì? T¸c giả đã miêu tả cảnh đó nh thế nào? ? KÕt thóc nµy gîi cho em suy nghÜ g×? 3. C¸i chÕt cña c« bÐ b¸n diªm. ? Trong khi đó, cảnh vật và mọi ngời xung -> Thế gian luôn lạnh lùng đối - Em bé: víi h÷ng ngêi d©n nghÌo khæ. Hä + Thi thÓ ngåi gi÷a nh÷ng bao diªm. quanh đợc miêu tả nh thế nào? ? §iÒu nµy gîi cho em suy nghÜ g× vÒ sè phËn nh÷ng con ngêi L§ nghÌo khæ trong x· héi cò? ? Từ đó, em hiểu gì về tấm lòng của nhà văn An- ®ec- xen dµnh cho thÕ giíi nh©n vËt tuæi th¬ cña «ng? ? Có gì đặc sắc trong nghệ thuật kể chuyện cña t¸c gi¶ mµ chóng ta cÇn häc tËp? - GV chèt l¹i, ®a ra phÇn ghi nhí. - Gọi HS đọc.. GV: Sự thực là em bé khốn khổ kia đã chết. Nói về cái chết, ngời ta hay nghĩ đến bi kịch. Nhng viết về cái chết của cô bé bán diêm nh thế, tác phẩm của An- đecxen lại là một bi kịch lạc quan. Rõ ràng, đến những dßng cuèi cña ¸ng v¨n, t×nh th¬ng, niÒm tin con ngêi và khát vọng về những điều tốt đẹp nhất cho con ngời trong câi lßng nhµ v¨n §an M¹ch vÉn thÊm ®Ém chÊt nhân đạo, nhân văn. VB C« bÐ b¸n diªm” cã nghÖ thuËt kÓ chuyÖn hÊp dÉn, ®an xen gi÷a hiÖn thùc vµ méng tëng, víi c¸c chi tiết tơng phản, diễn biến hợp lí đã truyền cho chúng ta lòng thơng cảm đối với 1 em bé bất hạnh, lay động trong ta t×nh th¬ng vµ niÒm tin ë con ngêi. NhÊt lµ những con ngời phải đối mặt với những khó khăn thử thách ở đời mà vẫn không nguôi mong muốn, khát vọng những điều tốt đẹp nhất. Hoạt động2: Củng cố - dặn dò (5’) 4. Cñng cè: GV nªu c©u hái hÖ thèng néi dung bµi. - Em h·y nh¾c l¹i nd nh÷ng lÇn quÑt diªm cña c« bÐ? - Truyện đã nói với chúng ta thông điệp gì? 5. dặn dò: - §äc l¹i vb, häc néi dung theo tr×nh tù ph©n tÝch. - Häc thuéc ghi nhí. - So¹n bµi: “Trî tõ - th¸n tõ”. Bµi 6 Tiếng Việt. không có chỗ để ấm no, vui sớng + Má hồng, môi mỉm cời. vµ h¹nh phóc trªn th/g nµy -> C¸i chÕt kh«ng bÞ luþ mµ ®c miªu => t/y thơng, nỗi xót xa đau đớn, niềm thông cảm sâu sắc với em bé tả rất đẹp.-> tuy nhiờn Cái bÊt h¹nh.=> mét xh b¨ng gi¸, thiÕu th¬ng t©m. t×nh th¬ng, c¶m t×nh cña nv vÉn k - C¶nh vËt: Bõng s¸ng. cứu vãn đợc nỗi đau thơng trc phần - Mäi ngêi: Vui vÎ ra kÕt c©u chuyÖn. chÕt vẫn rất. khái nhµ, chẳng ai để ý đến cô bé đã chết bên đờng.. - “C« bÐ b¸n diªm” lµ mét khóc bi ca vót lªn tõ mét tr¸i tim giµu lßng nh©n ¸i, giµu lßng tr¾c Èn, v¨n b¶n thÓ hÞªn lßng th¬ng yªu, nỗi xót xa trớc nỗi cô đơn, bất hạnh, bơ vơ giữa ngời đời ích kỉ và cõi đời giá lạnh. - TruyÖn nãi lªn 1 ®iÒu s©u xa cña con ngêi: bao giê còng íc m¬ đợc sống tốt đẹp hơn. ở những ngêi nghÌo khã, bÊt h¹nh th× íc mơ đó lại càng cháy rực, toả sáng nên cần đợc nâng đỡ an ủi.. => Xót thơng, đồng cảm với số phËn em bÐ; Tè c¸o x· héi thê ¬ tríc ngêi nghÌo khæ. - NghÖ thuËt: + §an xen méng ¶o vµ thùc t¹i. + KÕt hîp TS, MT vµ BC. + Tơng phản, đối lập. *Ghi nhí: (SGK- 68). Trî tõ – Th¸n tõ. Tuần: 06 Tiết: 23. Ngày soạn: 27/09/09 Ngày dạy: 30/09/09. A. MỤC TIÊU: Gióp häc sinh:. - Hiểu đợc thế nào là trợ từ thán từ. - Biết đợc cách dùng trợ từ thán từ trong các trờng hợp giao tiếp cụ thể. B. CHUẨN BỊ Gi¸o viªn: Tham kh¶o tµi liÖu, thiÕt kÕ bµi d¹y Häc sinh: soạn bài. 2.

(30) Trêng THSC Hoµ Phong. gi¸o viªn: V¬ng ThÞ Mai. C. KIỂM TRA SỰ CHUẨN BỊ Ở NHÀ CỦA HỌC SINH (5’). ? Phân biệt từ ngữ địa phơng, biệt ngữ xã hội với từ ngữ toàn dân? Cho ví dụ cụ thể?. D. TIẾN TRÌNH CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC Hoạt động của gv. *Hoạt động 1: Hớng dẫn HS tìm hiÓu môc I.(10’) - GV treo bảng phụ gọi HS đọc ví dô. ? Nghĩa của những câu đó có gì kh¸c nhau? V× sao cã sù kh¸c nhau đó? ? C¸c tõ “cã”, “nh÷ng” ë c¸c vÝ dô trên biểu thị thái độ gì của ngời nói đối với sự việc?. Hoạt động của hs. Néi dung ghi bảng. I. Trî tõ. 1. VÝ dô. - NhËn xÐt. - HS đọc ví dụ. - C1: nãi lªn 1 sù viÖc kh¸ch quan lµ nã ¨n (sè lîng) 2 b¸t c¬m. - C2: Thêm từ “nhng” ngoài việc diễn đạt 1 sự viÖc kh¸ch quan nh C1 cßn cã ý nhÊn m¹nh đánh giá việc nó ăn 2 bát cơm là nhiều, là vợt qu¸ møc b×nh thêng. - C3: Thêm từ “có” ngoài diễn đạt nh C1 còn có ý nhấn mạnh đánh giá nó ăn 2 bát cơm là ít, là không đạt mức độ bình thờng.. - C¸c tõ “cã”, “nh÷ng” biÓu thÞ th¸i độ nhấn mạnh, đánh giá của ngời nói đối với sự vật, sự việc đợc nói đến ở trong câu. 2. Bµi häc: * Ghi nhí: SGK.. GV: §ã lµ c¸c trî tõ. ? VËy thÕ nµo lµ trî tõ? Cho vÝ dô? - HS tr¶ lêi. II. Th¸n tõ. GV: Ph©n tÝch vÝ dô vÒ c¸c trî tõ 1. VÝ dô. khác: chính, đích, ngay. *Hoạt động 2: Hớng dẫn HS tìm Này: tiếng thốt ra để gọi, hiÓu môc II.(10’) - HS đọc đoạn văn. ? Các từ “này”, “ạ” trong đoạn văn => Này: tiếng thốt ra để gọi, gây sự chú ý của gây sự chú ý của ngời nói đối với ngời nghe. đó biểu thị điều gì? ngời nói đối với ngời nghe. GV: Lu ý: “ạ” còn đợc dùng trong tr- - A: là tiếng thốt ra biểu thị sự tức giận khi - A: là tiếng thốt ra biểu thÞ sù tøc giËn khi nhËn ra ờng hợp biểu thị sự vui mừng, sung s- nhận ra điều gì đó không tốt. điều gì đó không tốt hoặc ớng nh: A!Mẹ đã về. biÓu thÞ sù vui mõng, sung ? NhËn xÐt vÒ c¸ch dïng tõ “nµy”, síng “a” b»ng c¸ch lùa chän nh÷ng c©u a. § c. S 2. Bµi häc: trả lời đúng? b. S d. § * Ghi nhí: SGK. ? ThÕ nµo lµ th¸n tõ? Cho vÝ dô? ? C¸c th¸n tõ: a, ¸i, «… biÓu thÞ ®iÒu g×? Th¸n tõ: nµy, ¬i, v©ng, d¹, - HS tù béc lé III. LuyÖn tËp. õ… biÓu thÞ ®iÒu g×? ? VËy th¸n tõ gåm mÊy lo¹i? Bµi tËp 1: a, c, e, h. *Hoạt động 3: Hớng dẫn HS luyện tËp. (15’) Bµi tËp 3: - 2 loại: thán từ biểu lộ tình cảm và thán từ gọi đáp. - HS đọc bài tập 1. a. nµy, µ. C¶: nhËn xÐt, đánh gi¸ sè tiÒn nµy lµ qu¸ lín so víi kh¶ - HS đọc bài tập 2. n¨ng lo đợc cña nhµ L·o H¹c. b. Êy. Các từ: lấy, nguyên, đến, cả, cứ? - Cø: NhÊn m¹nh c¸i diÔn ra hµng n¨m thµnh quy luËt. c. v©ng. - LÊy: Ýt ái, nhÊn m¹nh viÖc mÑ bÐ Hång kh«ng cã g× cho d. Chao «i. Hång c¶ vÒ vËt chÊt lÉn t×nh c¶m nhng kh«ng v× thÕ mµ ®. Hìi ¬i. tình thơng yêu và kính trọng mẹ của bé thay đổi. Hoạt động4: Củng cố - dặn dò (5’) 4. Cñng cè:. - Nguyên, đến: Nhận xét đánh giá số tiền này quá lớn so với khả năng lo đợc của nhà Lão Hạc.. tËp 4: ? ThÕ nµo lµ trî tõ? Th¸n tõ? Cho Bµi a. K×a: thÝch thó, ng¹c nhiªn xen lÉn th¸ch thøc. vÝ dô? - ha ha: vui thÝch, h¶ hª, kho¸i chÝ, sung síng. 5. dặn dò: - ái ái: đau đớn, van xin, sợ sệt. §äc l¹i ghi nhí vµ häc thuéc. b. Than «i! Lêi than thÓ hiÖn sù nuèi tiÕc, xãt xa. Lµm bµi tËp 5, 6 ********************************************* Tập làm văn Miªu t¶ vµ biÓu c¶m trong v¨n b¶n tù sù Tuần: 06 Tiết: 24. Ngày soạn: 28/09/09 Ngày dạy: 01/10/09. A. MỤC TIÊU: Gióp häc sinh:. - Nhận biết đợc sự kết hợp và tác động qua lại giữa các yếu tố kể, tả và biểu lộ tình cảm của ngời viết trong mét v¨n b¶n tù sù. - Nắm đợc cách thức vận dụng các yếu tố này trong một văn bản tự sự. B. CHUẨN BỊ Gi¸o viªn: Tham kh¶o tµi liÖu, thiÕt kÕ bµi d¹y. 3.

(31) Trêng THSC Hoµ Phong. gi¸o viªn: V¬ng ThÞ Mai. Häc sinh: soạn bài C. KIỂM TRA SỰ CHUẨN BỊ Ở NHÀ CỦA HỌC SINH (5’). ? tóm tắt văn bản Lão Hạc của Nam Cao D. TIẾN TRÌNH CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC. Hoạt động của gv Hoạt động của hs *Hoạt động 1: Hớng dẫn HS tìm hiểu môc I.(20’) - 2 HS đọc đoạn văn. - Gọi HS đọc đoạn văn. + kể: thờng tập trung nêu s/v, hành động, nv ? ThÕ nµo lµ kÓ, t¶, biÓu c¶m?. Néi dung ghi bảng I. Sù kÕt hîp c¸c yÕu tè kÓ, t¶ vµ biÓu lé t×nh c¶m. 1. VÝ dô:. + T¶: tËp trung chØ ra tÝnh chÊt, mµu s¾c, møc độ của sự việc, nhân vật, hành động. + BiÓu c¶m: thêng thÓ hiÖn ë c¸c chi tiÕt bµy tỏ cảm xúc thái độ của nv và ngời viết trớc sự việc, nhân vật, hành động. ? T×m vµ chØ ra ®©u lµ yÕu tè kÓ,* Miªu t¶: T«i thë hång héc, tr¸n må h«i, rÝu* YÕu tè miªu t¶: miªu t¶, biÓu c¶m trong ®o¹n v¨nc¶ ch©n. MÑ kh«ng cßm câi, g¬ng mÆt vÉn t¬i- Thë hång héc, tr¸n ®Ém må h«i, rÝu c¶ ch©n l¹i. trªn? sáng và đôi mắt trong … 2 gò má. kh«ng cßm câi, x¸c x¬ qu¸ * BiÓu c¶m: Hay t¹i sù sung síng sung tóc-- MÑ G¬ng mÆt mÑ vÉn ....gß m¸. (suy nghÜ) t«i thÊy nh÷ng c¶m gi¸c … l¹ th êng* YÕu tè biÓu c¶m. (c¶m nhËn). - Hay t¹i sù sung ....mÑ t«i l¹i t¬i - Phải bé lại … vô cùng (phát biểu cảm tởng). đẹp nh thuở còn sung túc? * KÓ: xe ch¹y chÇm chËm mÑ t«i vÉy t«i … t«i - T«i c¶m thÊy... tho l¹ thêng. vµ khãc … t«i ngåi… - Ph¶i bÐ l¹i...míi thÊy ngêi mÑ => Nếu bỏ yếu tố b/cảm ngời đọc sẽ k thấy hếtcó một êm dịu vô cùng. đợc t/cảm đầy cảm động của nv Tôi với mẹ sau* Yếu tố kể. - MÑ t«i cÇm nãn vÉy. bao n¨m xa c¸ch. Nếu bỏ yếu tố m/tả Không thấy đợc màu sắc,- Tôi chạy theo xe mẹ. diÖn m¹o, h×nh d¸ng cña sù viÖc nh©n vËt hµnh- MÑ kÐo t«i lªn xe. - T«i oµ lªn khãc. động nh hiện lên trớc mắt ngời đọc. t«i còng sôt sïi theo. => B/c t/h rõ tình mẫu tử sâu nặng buộc n/đọc-- Mẹ ngåi bªn mÑ, ng¶ vµo c¸nh phải xúc động, trăn trở suy nghĩ trc sv và nv tayTôi mÑ, quan s¸t khu«n mÆt mÑ => Nếu bỏ hết các y/tố kể trog đv trên chỉ để-> Các yếu tố đan xen vào l¹i c¸c c©u v¨n m/t¶ vµ b/c¶m th× k cã chuyÖnnhau. b/c cèt truyÖn lµ do s/v vµ n/v cïng víi nh÷g h/động chính tạo nên.Các y/tố m/tả và b/cảm chØ can b¸m vµo s/viÖc vµ n/vËt míi ®c ? Các yếu tố này đứng riêng hay đan xen- Các yếu tố tự sự, miêu tả, biểu cảm không đứng tách riêng mà đan xen vào nhau một vµo nhau? ? Nếu bỏ các y/tố m/tả và b/cảm trongcách hài hoà để tạo nên một mạch văn nhất ®v trªn. ChÐp l¹i thµnh nh÷ng c©u kÓ.qu¸n. Còng cã khi 3 yÕu tè nµy kÕt hîp víi nhau trong 1 c©u. §èi chiÕu hai ®o¹n v¨n => nhËn xÐt? -> §o¹n v¨n cã yÕu tè miªu t¶, biÓu c¶m GV: §a 2 b¶ng ghi 2 ®o¹n v¨n. xen lÉn tù sù. 2. Bµi häc: ? Nõu k cã y/tè miªu t¶ vµ b/c¶m th×- nÕu bá y/tè m/t¶ vµ b/c¶m ®i th× viÖc kÓ * Ghi nhí: SGK/tr 76 viÖc kÓ trong ®v trªn sÏ bÞ ¶/hëng ntn? chuyÖn trong ®v trªn sÏ bÞ ¶/h. ®v sÏ trë nªn ? Tự rút ra k/luận về v/trò, t/dụng of y/tốkhô khan, k gây xúc động cho ngời đọc. m/t¶ vµ b/c¶m trong viÖc kÓ chuyÖn? ? Bỏ hết các y/tố kể trog đv trên chỉ để -> Đoạn văn sẽ không còn các sự việc và nhân l¹i c¸c c©u v¨n m/t vµ b/c th× ®v sÏ bÞ ¶/hvËt, kh«ng cßn cèt truyÖn nªn trë thµnh vu v¬, ra sao? Cã thµnh truyÖn kh«ng? V× sao? khã hiÓu. ? Em h·y rót ra nhËn xÐt vai trß cña yÕu tè kÓ trong v¨n b¶n tù sù? ? Tõ t×m hiÓu c¸c vÝ dô trªn em cã nhËn- trong VB tù sù, cã mÆt c¸c y/tè m/t¶ vµ b/c lµ cÇn thiÕt, chóng bæ sung vµ hç trî cho nhau. xÐt g× khi ta kÓ chuyÖn? Trong thùc tÕ, kh«ng thÓ chØ ra mét ranh ? Các yếu tố miêu tả, biểu cảm, đánh giá giới tuyệt đối giữa các y/tố tự sự, m/tả và cã t¸c dông g× trong v¨n b¶n tù sù? khi t×m hiÓu vb tù sù th× c/ta ph¶i tËp b/c¶m trong vb. Mµ c¸c y/tè nµy lu«n ®an xen trung vào các y/tố tự sự (vì đây là phơng vào nhau, hỗ trợ cho nhau để tập trung làm rõ thức biểu đạt chính) và chỉ cần lớt qua chủ đề của vb. c¸c yÕu tè m/t¶ vµ b/c¶m. Cßn khi t×m hiÓu vb m/t th× ngîc l¹i. §©y lµ mqh III. LuyÖn tËp. biÖn chøng mang tÝnh nguyªn lÝ cña Bµi tËp 1: ViÕt ®o¹n v¨n: s¸ng t¹o. NÕu xa rêi sÏ r¬i vµo cùc ®oan phiÕn diÖn. * Hoạt động 2: Hớng dẫn HS luyện tËp: (18’). 3.

(32) Trêng THSC Hoµ Phong. gi¸o viªn: V¬ng ThÞ Mai. GV gîi ý: Tõ xa thÊy bµ nh thÕ nµo? (t¶ Bµi tËp 1: ViÕt ®o¹n v¨n h×nh d¸ng, m¸i tãc). Lại gần thấy bà ra sao? Kể hànhđộng cña bµ, of em, t¶ chi tiÕt khu«n mÆt quÇn ¸o of bµ? Nh÷ng biÓu hiÖn t/c¶m cña 2 bµ ch¸u ntn? Vui mừng xúc động thể hiện bằng Bài tập 2: Tìm 1 số đoạn văn tự sự có sử dụng các chi tiết nào? N/ngữ hành động lời yếu tố miêu tả và biểu cảm trong các văn bản nãi cö chØ nv? đã học: Tôi đi học, Tắt đèn, Lão Hạc. Phân tích giá trị các yếu tố đó? Hoạt động3: Củng cố - dặn dò (2’) -. Đọc ghi nhớ, Đọc bài đọc thêm Xem tríc bµi míi.. V¨n b¶n: §¸nh Tuần: 07 Tiết: 25. nhau víi cèi xay giã. (TrÝch “§«n Ki- h«- tª” cña Xec- van- tet) Ngày soạn: 03/10/09 Ngày dạy: 05/10/09. A. MỤC TIÊU. Gióp häc sinh: - Thấy đợc tài nghệ của Xec -van –tet trong việc xây dựng cặp nhân vật bất hủ:Đôn Ki- hô- tê và Xan Chô- pan- xa tơng phản nhau về mọi mặt. Đánh giá đúng đắn các mặt tốt, xấu của 2 nhân vật này từ đó rút ra bài học thực tiễn. - Rèn kĩ năng đọc, kể, tóm tắt truyện, phân tích, so sánh,đánh giá nhân vật trong tác phẩm văn học. - TÝch hîp víi phÇn TLV luyÖn tËp viÕt ®o¹n v¨n tù sù kÕt hîp víi miªu t¶ vµ biÓu c¶m. - GD häc sinh lßng yªu thÝch, t×m hiÓu v¨n häc níc ngoµi. B. CHUẨN BỊ 1. Gi¸o viªn: Tham kh¶o tµi liÖu, thiÕt kÕ bµi d¹y. Tãm t¾t néi dung tiÓu thuyÕt “§«n Ki-h«-tª”. 2. Häc sinh: Đọc trớc văn bản, đọc chú thích. T×m bè côc vµ tr¶ lêi c¸c c©u hái. C. KIỂM TRA SỰ CHUẨN BỊ Ở NHÀ CỦA HỌC SINH (5’). ? H·y nªu nh÷ng méng tëng xuÊt hiÖn sau mçi lÇn quÑt diªm cña c« bÐ b¸n diªm? C¶m nhËn cña em sau khi häc xong v¨n b¶n nµy? D. TIẾN TRÌNH CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC. Giới thiệu bài: ở tiết ngữ văn trớc, qua văn bản “Cô bé bán diêm”, các em đã đợc làm quen với nhà văn An- đecxen và câu chuyện giàu hình ảnh, màu sắc nhng cũng tràn đầy thơng cảm đối với số phận nghèo khổ trên đất nớc Đan Mạch. Hôm nay cô cùng các em sẽ làm quen với một nhà văn nớc ngoài khác. Ông đã đa chúng ta đến với đất nớc T©y Ban Nha thÕ kØ thø 17 qua nh÷ng nh©n vËt rÊt ®iÓn h×nh. Hoạt động của GV và HS Néi dung ghi bảng Hoạt động 1: (5’) I/ Tìm hiểu chung ? Qua chuẩn bị bài ở nhà, em hãy giới thiệu đôi nét về tác giả và tác 1. Tác giả - tác phẩm phÈm?-> HS tr¶ lêi. (sgk) GV: Đất nớc Tây Ban Nha nằm ở phía tây Châu Âu. Trong thời đại Phục 2. Từ khó Hng – thời đại thịnh vợng nhất của văn học (thế kỉ XIV-> XVI) đất nớc (sgk) này đã sản sinh ra nhà văn Xec –van –tet . M. Xec- van- tet (1547 – 1616) là một nhà văn đã trải qua rất nhiều khổ đau thời tuổi trẻ: Bị bắt đi lính, bị thơng phải về quê tĩnh dỡng, trên đờng về đã bị bọn cớp biển bắt giam, bị tù đày ở An- giê- ri... “Đôn Ki- hô- tê” là tiểu thuyết bất hủ của nhà văn, đợc ông sáng tác trong kho¶ng thêi gian tõ 1605 – 1615.. TiÓu thuyÕt gåm 126 ch ¬ng, vµ đoạn trích này nằm ở chơng VIII. Nhan đề của chơng này là: “Cuộc dÆp gì rïng rîn qu¸ søc tëng tîng gi÷a hiÖp sÜ §«n Ki- h«- tª víi những cối xay gió và những sự việc khác đáng ghi nhớ”. Hoạt động 2: (17’) GV hớng dẫn đọc: Đọc to, rõ ràng, chú ý các câu đối thoại. + Lêi cña §«n Ki- h«- tª: Võa tù tin, ng©y th¬ xen lÉn hµi híc. + Lêi cña Xan- ch«- pan- xa: ThËt thµ, chÊt ph¸c. - GV đọc mẫu, gọi 2, 3 HS đọc nối tiếp. - Gi¶i nghÜa c¸c chó thÝch: DÆm, gi¸m m·, hiÖp sÜ, ph¸p s, giang hå, t×nh n¬ng... ? Trong văn bản, tác giả đã sử dụng những phơng thức biểu đạt nào? -> Tù sù, miªu t¶ vµ biÓu c¶m. ? Dùa vµo néi dung, ta cã thÓ chia v¨n b¶n thµnh mÊy phÇn? Néi dung tõng phÇn lµ g×? -> 3 phÇn: + P1: Tõ ®Çu -> Kh«ng c©n søc.. 3. Bố cục: 3 phần. 3.

(33) Trêng THSC Hoµ Phong (Thầy trò Đôn Ki- hô- tê trớc trận chiến đấu) + P2: Nãi råi -> To¹c nöa vai. (HiÖp sÜ liÒu m×nh tÊn c«ng lò khæng lå) + P3: Võa bµn t¸n -> hÕt. (Hai thầy trò tiếp tục lên đờng) ? Em hãy liệt kê 5 sự việc chính trong văn bản này đã thể hiện rõ tính c¸ch cña 2 nv? -> HS tr¶ lêi. GV dïng b¶ng phô ghi 5 sù viÖc: 1. Nhìn thấy và nhận định của mỗi ngời về những chiếc cối xay gió. 2. Thái độ và hành động của mỗi ngời đối với những chiếc cối xay gió. 3. Quan ®iÓm vµ c¸ch øng xö cña mçi ngêi 4. Khi bị đau đớn. 5. ChuyÖn ¨n, ngñ. ? Các sự việc trên đợc sắp xếp theo trình tự nào?-> Thời gian. Hoạt động 3: (15’) ? Qua tìm hiểu phần chú thích, em thấy nhân vật Đôn Ki- hô- tê đợc giíi thiÖu nh thÕ nµo? - Cho HS quan s¸t tranh minh ho¹ trong SGK. ? Một đặc điểm nào trong tranh minh hoạ cũng góp phần tạo nên hình tîng hiÖp sÜ §KHT? GV: L·o Ki- ha- ®a (tªn thËt cña §KHT) vèn lµ mét quý téc nghÌo, v× đọc nhiều sách kiếm hiệp -> muốn trở thành hiệp sĩ giang hồ -> Đổi tên thành ĐKHT, đặt tên ngựa, đặt tên cho tình nơng... Một hiệp sĩ đã ngoài 50 tuổi, da dẻ sắt seo, ngồi trên con ngựa còm, ngời thì gầy gò, cao lênh khênh, đầu đội nón, tay cầm giáo dài... ? Chính vì quá say mê truyện kiếm hiệp nh vậy nên lão đã nuôi lí tởng g×? ?: để thực hiện ý tởng đó, ĐKHT đã hành động nh thế nào? ? Vì sao ĐKHT lại muốn đánh nhau với cối xay gió? ? Mục đích của việc đánh nhau này? -> Trõ gian, diÖt ¸c, gióp ngêi l¬ng thiÖn. ?: Đôn Ki- hô- tê đã nói với giám mã của mình nh thế nào? -> “Xem ra anh ch¼ng thµnh th¹o g×...” ? Nh×n vµo SGK em h·y thuËt l¹i ng¾n gän trËn giao chiÕn gia §kHT vµ nh÷ng chiÕc cèi xay giã? ? Em cã h×nh dung vµ nhËn xÐt g× vÒ §KHT trong luc giao chiÕn? -> Dòng c¶m nhng thÊy buån cêi. GV: Mục đích của ĐKHT là trừ gian diệt ác để cứu ngời lơng thiện. Đó quả là một mục đích cao đẹp. Nhng hành động của ĐKHT thì lại buồn cêi v× nã xuÊt ph¸t tõ mét c¸i ®Çu hoang tëng vµ mª muéi. ?: KÕt qu¶ cña trËn giao chiÕn? GV: Vậy tại sao ĐKHT lại thua? Sau khi thua trận ĐKHT đã rút ra đợc kinh nghiệm cha? Phản ứng của ĐKHT với mọi sự việc xảy ra sau đó là gì? Chúng ta sẽ đợc tìm hiểu ở tiết sau. Hoạt động4: Củng cố - dặn dò (3’) Cñng cè: GV nªu c©u hái hÖ thèng kiÕn thøc. - XuÊt th©n, ngo¹i h×nh, trang phôc cña §KHT? - LÝ tëng cña §KHT? - TrËn giao chiÕn gi÷a §KHT vµ nh÷ng chiÕc cèi xay giã vµ kÕt qu¶ cña nã? . dặn dò: - §äc l¹i néi dung ®o¹n trÝch. - Häc thuéc néi dung c¬ b¶n trong vë ghi.. V¨n b¶n: Tuần: 07 Tiết: 26. gi¸o viªn: V¬ng ThÞ Mai. 4. Các sự việc trong văn bản. III/ T×m hiÓu chi tiết v¨n b¶n. 1. HiÖp sÜ §«n Ki- h«- tª. - XuÊt th©n: Quý téc nghÌo. - Ngo¹i h×nh: GÇy gß, cao lªnh khªnh. - Trang phôc: + Đầu đội mũ sắt + MÆc ¸o gi¸p s¾t Han gØ. + Vai mang gi¸o dµi - Cìi ngùa cßm. - Lí tởng: làm hiệp sĩ để trừ gian ác, giúp ngời lơng thiện. - Hành động: Xông vào đánh cối xay gió. -> Tëng lµ nh÷ng tªn khæng lå. - TrËn giao chiÕn: + Khiªn che kÝn th©n + L¨m l¨m ngän gi¸o + Thóc ngùa phi th¼ng tíi chiÕc cèi xay giã gÇn nhÊt + §©m gi¸o vµo c¸nh qu¹t.. - KÕt qu¶: + Gi¸o gÉy tan tµnh. + Ngêi vµ ngùa l¨n ra xa. + §KHT n»m im kh«ng cùa quËy. + Ngùa: to¹c nöa vai.. §¸nh nhau víi cèi xay giã (TT) (TrÝch “§«n Ki- h«- tª” cña Xec- van- tet) Ngày soạn: 03/10/09 Ngày dạy: 05/10/09. A. MỤC TIÊU: Gióp häc sinh: - Thấy đợc tài nghệ của Xec -van –tet trong việc xây dựng cặp nhân vật bất hủ:Đôn Ki- hô- tê và Xan Chô- pan- xa tơng phản nhau về mọi mặt. Đánh giá đúng đắn các mặt tốt, xấu của 2 nhân vật này từ đó rút ra bài học thực tiễn. - Rèn kĩ năng đọc, kể, tóm tắt truyện, phân tích, so sánh,đánh giá nhân vật trong tác phẩm văn học. - TÝch hîp víi phÇn TLV luyÖn tËp viÕt ®o¹n v¨n tù sù kÕt hîp víi miªu t¶ vµ biÓu c¶m. - GD häc sinh lßng yªu thÝch, t×m hiÓu v¨n häc níc ngoµi. B. CHUẨN BỊ 1. Gi¸o viªn: Tham kh¶o tµi liÖu, thiÕt kÕ bµi d¹y. Ghi b¶ng phô so s¸nh 2 nh©n vËt. 2. Häc sinh: TiÕp tôc tr¶ lêi c¸c c©u hái trong SGK.. 3.

(34) Trêng THSC Hoµ Phong. gi¸o viªn: V¬ng ThÞ Mai. C. TIẾN TRÌNH CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC. Giới thiệu bài: ở tiết 1, các em đã đợc tìm hiểu về nhân vật Đôn Ki- hô- tê, thấy đ ợc lí tởng cao đẹp của nhân vật này nhng đồng thời tác phẩm cũng đem đến cho ta những tiếng c ời vì những hành động quá mù quáng. ĐKHT thật đáng trách, đáng cời nhng cũng thật đáng thơng. Vậy câu chuyện sẽ tiếp diễn ra sao? Chúng ta sẽ cùng tìm hiểu. Hoạt động của GV và HS Néi dung Hoạt động 1: (40’) ?: Em h·y nh¾c l¹i cuéc giao chiÕn gi÷a §KHT víi nh÷ng chiÕc cèi xay giã?-> HS nh¾c l¹i. ? V× sao §KHT l¹i thua? Em h·y so s¸nh lùc lîng gi÷a 2 bªn? -> Kh«ng c©n søc: + §KHT chØ cã mét m×nh. + 40 chiÕc cèi xay giã. ? Sau khi thua trận ĐKHT đã nói với giám mã của mình nh thế nào? -> “ChuyÖn chinh chiÕn thêng biÕn ho¸ kh«n lêng...” ? Một điều đáng cời nữa, đó là sau khi thất bại, ĐKHT vẫn có thái độ g×?-> §au còng kh«ng kªu rªn Cả đêm không ngủ nghĩ đến ngời yêu. (t tởng của những hiệp sĩ lớn) ? Qua cuộc chiến này, em có nhận xét gì về hành động và suy nghĩ của ĐKHT?-> Hành động: dũng cảm, xả thân quên mình vì lí tởng.(đáng khâm phục)-> Suy nghĩ: không bình thờng, mù quáng, mê muội. (đáng cời chê) ? Em cã kÕt luËn g× vÒ chµng hiÖp sÜ nµy? GV: Những lí tởng cao đẹp đó, những hành động dũng cảm ấy, nếu gắn với 1 cái đầu thông minh, tỉnh táo thì quả là rất hữu ích cho đời. Nhng đằng này nó lại gắn với một cái đầu mê muội, ảo tởng dẫn đến hậu quả thËt th¶m h¹i. H: Tác giả đã sử dung biện pháp nghệ thuật gì khi xây dựng nhân vật? -> NT khoa trơng đợc sử dụng tài tình. đằng sau nhân vật là tiếng cời, mét tiÕng cêi ph¶ng phÊt cña t¸c gi¶ göi g¾m thÕ hÖ mai sau. GV: chuyÓn ý: Cùng đi phiêu lu và sát cánh với ĐKHT trên mọi nẻo đờng còn có 1 nh©n vËt n÷a. §ã lµ gi¸m m· Xan Ch«- pan- xa. VËy ®©y lµ mét ngêi nh thÕ nµo? Cã gièng §KHT kh«ng? Chóng ta sÏ cïng t×m hiÓu. ? Dới ngòi bút độc đáo của tác giả, hình ảnh Xan- chô- pan- xa hiện lên nh thÕ nµo? GV: Trái ngợc với ĐKHT, XCPX là ngời xuất thân trong một gia đình n«ng d©n, d¸ng ngêi bÐo lïn, cìi con lõa thÊp lÌ tÌ. NhËn lµm gi¸m m· cho §KHT víi hi väng sau nµy sÏ “c«ng thµnh danh to¹i”, b¸c sÏ ® îc ông chủ cho làm thống đốc, cai trị một vài hòn đảo. Tác phong của bác rất đủng đỉnh, lúc nào cũng mang theo bầu rợu và cái túi 2 ngăn đựng đầy thức ăn ngon. Từ hoàn cảnh, dáng vẻ đến hành lí mang theo đều trái ngợc so với ĐKHT. ? Khi ĐKHT chuẩn bị đánh nhau với cối xay gió, XCPX có thái độ nh thÕ nµo? GV: Trớc khi vào trận đấu kì quặc, XCPX đã nhìn thấy rõ kẻ thù của “Hiệp sĩ ĐKHT”, chứng tỏ đầu óc bác này không đến nỗi mê muội. Bác cßn gi¶i thÝch râ cho chñ cña m×nh: “C¸i vËt tr«ng gièng c¸nh tay lµ những cánh quạt, khi có gió thổi chúng sẽ quay tròn làm chuyển động cối đá bên trong...” ?: Nhng §KHT cø thóc ngùa x«ng lªn, mÆc kÖ nh÷ng lêi can ng¨n cña XCPX. Vậy khi ngăn cản chủ mà không đợc, XCPX đã làm gì? -> Bỏ mặc chủ, không theo chủ đến chỗ đánh nhau. ? Theo em, bác xử sự nh thế có đúng không?-> Vừa đúng vừa kh đúng. + Đúng: Vì biết đó ko phải là những tên k. lồ; biết là chủ mình nhầm lÉn, gµn dë. + Sai: Vì không quyết tâm ngăn cản triệt để, khiến chủ bị thua 1 cách th¶m h¹i; bá mÆc chñ trong lóc giao chiÕn. ? Khi thấy ĐKHT bị thơng, XCPX đã có hành động gì? ? Em có nhận xét gì về thái độ và hành động của XCPX đối với chủ? GV: Mặc dù thất bại nhng ĐKHT vẫn cho rằng mình hành động đúng; cho rằng đã là hiệp sĩ giang hồ thì ngã không đợc kêu, bị thơng thế nào còng kh«ng rªn rØ, dï cã xæ c¶ gan ruét ra ngoµi. ? Vậy XCPX có cách nhìn nhận về vấn đề này nh thế nào? ? C¸ch nh×n nhËn nµy chøng tá b¶n chÊt g× cña XCPX? ? Theo dâi ®o¹n cßn l¹i, em thÊy XCPX cßn cã së thÝch nµo kh¸c? ? Chi tiết này chứng minh cho đức tính gì của XCPX? / Qua ph©n tÝch, em thÊy nh©n vËt XCPX cã phÈm chÊt g× næi bËt?. III/ T×m hiÓu v¨n b¶n (tiÕp). 1. HiÖp sÜ §«n Ki- h«- tª.. * Sau khi thÊt b¹i: - Cho r»ng sù biÕn ho¸ cña nh÷ng tªn khæng lå thành cối xay đã tớc đi niềm vinh quang đánh bại chóng - K kªu ®au, kh«ng rªn rØ cho giống các hiệp sĩ -> §«n ... cã nghÞ lùc vµ lßng dòng c¶m, kiªn cêng * trên đờng phiêu lu: - §Õn b÷a: kh«ng ¨n tèi, kh«ng ¨n c¶ s¸ng - Đêm: không ngủ để nghĩ đến ngời tình -> bắt chớc các hiệp sỹ trong sách đã từng đọc * TK: §«n ... qu¸ mª muéi víi s¸ch kiÕm hiÖp mµ trở nên hoang tởng, mê muội. Là 1 ngời đáng khen, đáng ca ngợi vì có khát vọng đẹp và hành động dòng c¶m, b¶n lÜnh kiªn cêng. Song còng lµ ngêi đáng trách: quá mê muội, gàn dở vì những trang s¸ch kiÕm hiÖp - NghÖ thuËt: Khoa tr¬ng.. 2. Gi¸m m· Xan- ch«- pan- xa.. - XuÊt th©n: N«ng d©n. - H×nh d¸ng: BÐo, lïn. - Cìi con lõa thÊp lÌ tÌ. - Lµm gi¸m m· cho §KHT.. - Can ng¨n §KHT: §ã lµ nh÷ng chiÕc cèi xay giã.. - Thúc lừa đến cứu chủ, nâng, đỡ ĐKHT lên ngùa. -> TËn tôy, hÕt lßng phôc vô chñ. - H¬i ®au lµ rªn rØ ngay. -> ThËt thµ vµ hÌn nh¸t. - ThÝch: ¨n uèng, ngñ. -> Thùc dông.. 3.

(35) Trêng THSC Hoµ Phong. gi¸o viªn: V¬ng ThÞ Mai. GV: Tỉnh táo trong hành động và suy nghĩ khi thấy cối xay gió, thực tế và thực dụng trớc mọi quan điểm nh: đau đớn là kêu ngay, đói khát là phải nghĩ đến ăn uống, mệt là phải ngủ. Thích đợc hởng quyền lợi, thu chiến lợi phẩm, muốn làm thống đốc vài hòn đảo, thích hành động theo së thÝch vµ nhu cÇu c¸ nh©n... ? Trong văn bản, tác giả đã sử dụng biện pháp nghệ thuật gì để làm nổi bËt tÝnh c¸ch cña 2 nh©n vËt: §KHT vµ XCPX? GV:Bằng ngòi bút sinh động, hóm hỉnh, nhà văn Xec- van- tet đã khắc hoạ 2 nhân vật ĐKHT và XCPX với mọi đặc điểm đều trái ngợc với nhau. ? Hãy chỉ rõ từng mặt đối lập của 2 nhân vvật này?> HS nêu. * GV sö dông b¶ng phô: ? Tác giả sử dụng biện pháp tơng phản, đối lập nh vậy nhằm mục đích g×? GV: Nếu bổ sung, bù trừ đợc cho nhau thì 2 ngời sẽ trở thành 2 nhân vật hoàn hảo. Với lí tởng cao cả và hành đông dũng cảm nh ĐKHT mà g¾n víi 1 c¸i ®Çu lu«n tØnh t¸o, thùc tÕ nh XCPX th× h¼n “ hiÖp sÜ ĐKHT” đã làm đợc nhiều việc lớn. Vµ ngîc l¹i.... Trong tác phẩm này, mỗi nhân vật đều có những mặt u điểm, đáng khen và những nhợc điểm đáng chê trách. Xây dựng đợc cặp nhân vật bất hủ này, tác giả đã làm cho tiểu thuyết ĐKHT đã hấp dẫn lại càng thªm hÊp dÉn h¬n. ?Em cã suy nghÜ g× khi häc xong v¨n b¶n nµy? -> HS tr¶ lêi. GV chèt l¹i.. => §Çu ãc th× tØnh t¸o nhng lÝ tëng l¹i thÊp hÌn.. - NT: Tơng phản, đối lập; cách xây dựng nhân vật độc đáo. -> Hai nh©n vËt bæ sung, t« ®Ëm cho nhau. §«n Ki- h«- tª Xan- ch«- pan- xa - Dßng dâi quý téc. - Cao lªnh khªnh, ngåi trªn con ngùa cßm. - Kh¸t väng cao c¶. - Mong gióp Ých cho đời. - §Çu ãc mª muéi. - H·o huyÒn, xa thùc tÕ. -Hành động dũng cảm. - N«ng d©n. - ThÊp, bÐo, ngåi trªn con lõa lïn tÞt. - ¦íc muèn tÇm thêng. - Chỉ nghĩ đến cá nhân. - Lu«n tØnh t¸o. - ThiÕt thùc, g¾n víi cuéc sèng. - Hành động hèn nhát.. => Bài học: Con ngời muốn tốt đẹp không đợc hoang tëng vµ thùc dông mµ cÇn tØnh t¸o vµ cao thîng,vËn dông kiÕn thøc s¸ch vë vµo thùc tÕ ph¶i phï hîp.. Hoạt động2: Củng cố - dặn dò (5’) * Cñng cè:- GV cñng cè ND bµi III Tæng kÕt, ghi nhí - Sự đối lập, tơng phản giữa Đôn .. và Xan 1 NghÖ thuËt: - KÓ kÕt hîp víi MT vµ BC - §äc ghi nhí SGK - XD cặp NV đối lập, tơng phản * DÆn dß: - Häc bµi vµ lµm BT 2 Nội dung: Cặp NV Đôn ... và Xan ... đối lập, tPhát biểu cảm nhĩ của em về 2 nhân vật Đôn -Ki- Hô - Tê và Xan –chô Pan- ơng phản nhau nhng cũng bổ sung cho nhau, họ xa vừa có điểm đáng khen vừa có điểm đáng trách - So¹n: "T×nh th¸i tõ". Tiếng Việt:. T×nh th¸i tõ. Tuần: 07 Tiết: 27. Ngày soạn: 04/10/09 Ngày dạy: 07/10/09. A. MỤC TIÊU. - Giúp học sinh hiểu đợc thế nào là tình thái từ - BiÕt sö dông t×nh th¸i tõ phï hîp víi t×nh huèng giao tiÕp B. CHUẨN BỊ 1. Gi¸o viªn: 1.Gi¸o viªn: B¶ng Phô 2.Häc sinh:ChuÈn bÞ bµi theo c©u hái SGK C. KIỂM TRA SỰ CHUẨN BỊ Ở NHÀ CỦA HỌC SINH (5’). ? Thế nào là trợ từ ,thán từ? Hãy tìm một số trợ từ thán từ trong văn bản “đánh nhau với cối xay gió” D. TIẾN TRÌNH CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC Hoạt động1: (15’). *Ng÷ liÖu 1:- VD(SGK 80) ?Quan s¸t nh÷ng tõ in ®Ëm trong vÝ dô SGK/80 ? Nếu xét theo mục đích nói thì câu a, b, c thuộc kiểu câu gì -: C©u a: c©u nghi vÊn - C©u b: C©u cÇu khiÕn - C©u c: C©u c¶m th¸n ) ? NÕu bá tõ "µ" ë c©u a, tõ "®i" ë c©u b, tõ "thay", "thay" ë c©u c th× ý nghÜa cña c¸c c©u nµy ntn => Có sự thay đổi về ý nghĩa + C©u a, b: trë thµnh c©u trÇn thuËt + C©u c: c©u kh«ng trän nghÜa ) ? ë VD d tõ "µ" biÓu thÞ s¾c th¸i t×nh c¶m g× cña ngêi nãi =>: Thái độ lễ phép của học sinh đối với cô giáo) ? Các từ "à", "đi", "thay", "ạ" ở các ví dụ trên đợc gọi là tình thái từ ? Em hiÓu thÕ nµo lµ t×nh th¸i tõ ? Tình thái từ đợc chia thành những loại từ nào? ở mỗi loại ta thờng gặp. I. Bµi häc 1.Chøc n¨ng cña t×nh th¸i tõ -Tình thái từ là những từ đợc thêm vào câu để cấu tạo câu nghi vấn, câu cầu khiến, c©u c¶m th¸n vµ biÓu thÞ c¸c s¾c th¸i t×nh c¶m cña ngêi nãi. 3.

(36) Trêng THSC Hoµ Phong. gi¸o viªn: V¬ng ThÞ Mai. nh÷ng tõ nµo ? Ta cần chú ý phân biệt TTT với quan hệ từ, động từ, đại từ VD1:Em häc bµi ®i ( TTT ) Em ®i häc bµi ( §éng tõ ) VD2:Việc ấy tớ đã nói với cậu rồi mà! ( TTT ) - CËu lo lµm mµ ¨n chø ( QHT ) - Ai mµ hiÓu næi nã ( Trî tõ ) VD3: Em thi vµo trêng nµo? ( TTT ) Nµo! Nhanh lªn chø ( Th¸n tõ ) VD4: Häc bµi ®i chø! ( TTT ) Nó học chăm chỉ đấy chứ đâu có lời nh mày? ( QHT ) - HS đọc phần ghi nhớ * Ng÷ liÖu 2: §äc VD: -B¹n cha vÒ µ ? (1) -ThÇy mÖt µ ? (2) - B¹n gióp t«i mét tay nhÐ!(3) - B¸c gióp ch¸u mét tay ¹! (4) ?Các từ "à" ,"ạ","nhé" đợc dùng trong hoàn cảnh giao tiếp khác nhau ntn? - "µ" ë VD1(hái-ngang hµng-th©n mËt) -"¹" ë VD2(hái-ngêi h¬n tuæi:KÝnh träng) -"nhÐ" ë VD3(CÇu khiÕn, th©n mËt) -"¹" ë VD4(CÇu khiÕn- kÝnh träng) VD: -Em chµo c«! -C« gi¸o tr¶ bµi ®i! ?Em có nhận xét gì về thái độ của ngời nói trong VD trên) (TL: Cha lÔ phÐp, khiÕm nh·) ?Qua VD trên ta cần chú ý đến điều gì khi sử dụng tình thái từ -Hs đọc ghi nhớ(SGK 81) *Hoạt động 2 (20’) ?T×m c¸c tõ in ®Ëm díi ®©y tõ nµo lµTTT, tõ nµo kh«ng ph¶i lµ TTT. ?Gi¶i thÝch ý nghÜa cña c¸c t×nh th¸i tõ in ®Ëm trong nh÷ng c©u sau ®©y. ?Đặt câu có sử dụng TTT 'mà","đấy","chứ lị". ?§Æt c©u hái cã sö dông quan hÖ tõ nghi vÊn *Hoạt động 3: Củng cố, dặn dò (5’). *Cñng cè:HÖ thèng l¹i kiÕn thøc: +Chøc n¨ng cña t×nh th¸i tõ + C¸ch sö dông *DÆn dß:-Häc bµi+lµm bµi tËp -ChuÈn bÞ"viÕt ®oan v¨n tù sự. -T×nh th¸i tõ gåm mét sè lo¹i sau: +T×nh th¸i tõ nghi vÊn:µ, , h¶, hö... +T×nh th¸i tõ cÇu khiÕn:®i, nµo,víi... +T×nh th¸i tõ c¶m th¸n:Thay, sao... +T×nh th¸i tõ biÓu thÞ s¾c th¸i t×nh c¶m:¹, nhÐ, c¬, mµ.... *Ghi nhí(SGK 81) 2.Sö dông t×nh th¸i tõ. -Khi nãi, viÕt cÇn sö dông t×nh th¸i tõ phï hîp víi hoµn c¶nh giao tiÕp (Quan hÖ tuæi t¸c, thø bËc x· héi t×nh c¶m...) *Ghi nhí (SGK 81) II.LuyÖn tËp 1.Bµi tËp 1(SGK 81) b.Nµo lµ TTT: cÇu khiÕn c.chứ!:TTT(th.độ đồng tình,kh. khích d.Chø: trî tõ e.Víi:TTT(CÇu cøu) g.Víi: Quan hÖ tõ h. Kia:Đại từ để trỏ i.Kia:TTT (nhÊn m¹nh) 2.Bµi tËp 2(SGK 81) a."Chứ":Nghi vấn(ít nhiều đã khẳng định điều muèn hái) b."Chứ":Nhấn mạnh điều vừa khẳng định, không thể khác đợc e."": Hỏi với thái độ phân vân d."Nhỉ":Hỏi với thái độ thân mật e."Nhé":Dặn dò với thái độ thân mật g."Vậy":Thái độ miễn cỡng h. "Cơ mà":Thái độ thuyết phục 3.Bµi tËp 3(SGK82) -M·u:+Häc bµi ®i th«i! + B¹n Êy häc giái mµ! + Có ai không đấy? + Tôi đành phải học bài vậy 4.Bµi tËp 4(SGK 82) -HS víi thÇy c« gi¸o: VD:Tha thầy chiều nay lớp có lao động kh«ng ¹ ? -B¹n nam víi b¹n n÷ cïng løa tuæi: VD:B¹n lµm song bµi tËp To¸n cha? -Mẹ sắp đi làm rồi đấy ạ. **********************************************. LuyÖn tËp viÕt ®o¹n v¨n tù sù kÕt hîp víi miªu t¶ vµ biÓu c¶m Tuần: 07 Tiết: 28 A. MỤC TIÊU:. Ngày soạn: 04/10/09 Ngày dạy: 08/10/09. Gióp häc sinh. -Th«ng qua giê luyÖn tËp, thùc hµnh biÕt vËn dông sù kÕt hîp c¸c yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m khi viÕt ®o¹n v¨n tù sù -Rèn kỹ năng diễn đạt B. CHUẨN BỊ 1.Gi¸o viªn: ChuÈn bÞ ®o¹n v¨n mÉu 2. Häc sinh: ChuÈn bÞ ®o¹n v¨n theo sù viÖc SGK/83 C. KIỂM TRA SỰ CHUẨN BỊ Ở NHÀ CỦA HỌC SINH (5’). 3.

(37) Trêng THSC Hoµ Phong. gi¸o viªn: V¬ng ThÞ Mai. ? Sử dụng yếu tố miêu tả và biểu cảm trong văn tự sự ntn? Tác dụng của việc sử dụng các yếu tố đó. D. TIẾN TRÌNH CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC. Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh *Hoạt động 1 (15’) I. Lý thuyết: Cho häc sinh nh¾c l¹i : 1. Từ sự việc và nhân vật đến đoạn văn tự sự có yếu tố Các yếu tố cần thiết để xây dựng đoạn văn tự sự là miêu tả và biểu cảm: g×. - Sù viÖc vµ nh©n vËt chÝnh YÕu tè miªu t¶ biÓu c¶m cã vai Sù chÝnh trß g× - Làm cho vb sinh động, hấp dẫn ,nv chính gần gũi hơn trong ®o¹n v¨n tù sù. 2. Quy tr×nh x©y dùng ®o¹n v¨n tù sù kÕt hîp víi miªu t¶ vµ biÓu c¶m. Bíc 1: Lùa chän nh÷ng sù viÖc chÝnh ? Quy tr×nh x©y dng ®o¹n v¨n tù sù kªt hîp víi + Sự việc có đối tợng là con ngời ,đồ vật miªu t¶ vµ biÓu c¶m gåm c¸c bøíc nµo + Sù viÖc mµ con ngêi lµ chñ thÓ Bíc 2: Lùa chän ng«i kÓ Bớc 3: Xác định thứ tự kể + Khëi ®Çu: C¶m tëng,nhËn xÐt + DiÔn biÕn: KÓ l¹i sù viÖc mét c¸ch chi tiÕt + Kết thúc: Suy nghĩ thái độ của bản thân Bớc4: Xác định các yếu tố MT và BC dùng trong đoạn v¨n tù sù sÏ viÕt. Bíc 5:ViÕt thµnh ®o¹n v¨n kÓ chuyÖn, kÕt hîp víi c¸c *Hoạt động 2 (22’) yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m sao cho hîp lý. Bµi tËp 2(SGK/ 84: X©y dùng ®o¹n v¨n cho t×nh II.LuyÖn tËp huống: em đánh vỡ lọ hoa đẹp. 1.Bµi tËp 1 +§o¹n v¨n tham kh¶o: *Yªu cÇu: Dùa vµo sù viÖc vµ nh©n vËt chÝnh Thế là chiếc lọ hoa mà mẹ rất quí đã bị tôi làm vỡ tan. Chắc mẹ sẽ buồn lắm !Bởi vì đó là vật kỷ niệm của bố tặng - Nhân vật và sự việc chính ( Em làm vỡ lọ hoa) nh©n dÞp sinh nhËt lÇn thø 40 cña mÑ. MÑ quÝ nã l¾m, ngµy -Ng«i kÓ: Ng«i1 - Xng t«i nào cũng cắm vào đó những bông hoa tơi. Vậy mà chỉ một -Xác định thứ tự kể: Bắt đầu – diễn biến - kết thúc. chút sơ ý tôi đã làm nó vỡ thành 5 mảnh .Tôi cũng tiếc lắm, - Xác định ý đồ miêu tả ( Tả hình dáng màu sắc lọ hoa) bởi vì nó cũng rất đẹp . Nó đợc làm bằng xứ ,cổ cao ,thân đ- biểu cảm( Tâm trạng lo lắng, sợ hãi, ân hận. îc trang trÝ c¸c hoa v¨n mµu ngäc th¹ch, sê vµo m¸t rîi c¶ tay.Vừa tiếc vừa sợ tôi oà khóc nức nở .Tôi ngồi trớc đống - Viết đoạn văn hoàn chỉnh m¶nh vì, lßng kh«ng khái ©n hËn vÒ sù véi vµng cña *Chó ý: Ph¶i cã sù tëng tîng, s¸ng t¹o mình.Vừa lúc đó mẹ đi làm về,dờng nh đã hiểu sự việc, mẹ ôm tôi vào lòng và bảo”Làm việc gì cũng phải cẩn thận,đừng véi vµng, hÊp tÊp dÔ háng viÖc con ¹” 2.Bµi tËp 2(SGK/ 84). ?Cho sù viÖc vµ nh©n vËt sau:Sau khi b¸n chã L.H¹c sang bảo để ông Giáo biết.Hãy đóng vai ông Giáo để viết một ®o¹n v¨n kÓ l¹i gi©y phót L.H¹c sang b¸o tin b¸n chã víi vÓ mÆt vµ t©m tr¹ng ®au khæ ?T×m trong truyÖn ng¾n L.H¹c ®o¹n v¨n t¬ng tù ?Đoạn văn của Nam Cao đã kết hợp đợc yếu tố MT và BC ë chç nµo ?Nh÷ng y/tè MT vµ BC gióp Nam Cao thÓ hiÖn ®iÒu g×?. *Hoạt động 4: Củng cố, dặn dò(3’). *Cñng cè: HÖ thèng l¹i kiÕn thøc *Dặn dò:-Học bài + đọc tài liệu liên quan -ViÕt ®o¹n v¨n tù sù cã sö dông yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m øng víi mét trong 3 sù viÖc vµ nh©n vËt(SGK 83) -So¹n" ChiÕc l¸ cuèi cïng". §o¹n v¨n "H«m sau L·o H¹c sang nhµ t«i ch¬i ...l·o hu hu khãc” - §o¹n v¨n kÕt hîp gi÷a yÕu tè tù sù vµ biÓu c¶m. +Miªu t¶: Vẻ mặt,đôi mắt,đầu, miệng, tiếng khóc...->Sự đau khổ xót xa, ©n hËn + BiÓu c¶m: Tôi muốn... mà oà lên khóc->ái ngại cho L.Hạc, đồng cảm víi L. H¹c +§o¹n v¨n tham kh¶o: L·o H¹c ra vÒ, níc m¾t øa ra hai hâm m¾t.Nh mét kÎ mÊt hån.T«i thơng lão quá.Cảnh già cô đơn chỉ có con chó làm bạn sớm khuya nay l¹i b¸n nã ®i .C¶nh con vµng bÞ bän th»ng Xiªn, th»ng Môc túm lấy 2 chân sau dốc ngợc lên rồi trói lại,đôi mắt đờ ra,dại ®i,rªn ö nh khãc nh van..cø hiÖn lªn tríc m¾t t«i.L·o H¹c sau khi báo tin” cậu vàng đi đời rồi ông giáo ạ”mặt co rúm lại, đầu ngoeo vÒ mét bªn, miÖng mãm mÐm khãc hu hu.L·o nh vËy khiÕn t«i c¶m thấy đau đớn thay .Tôi nghĩ về kiếp chó, kiếp cậu vàng, kiếp ngời. ChiÕc l¸ cuèi cïng. Văn bản:. Bµi 8. 3.Bµi tËp 2 (SGK / 84). ( TrÝch ) Tuần: 08 Tiết: 29 A. MỤC TIÊU:. ( O Hen - ri ) Ngày soạn: 09/10/09 Ngày dạy: 11/10/09. Gióp häc sinh. - Nắm đợc những nhân vật và sự việc trong VB - Bớc đầu vào phân tích VB để thấy rõ đợc hình ảnh Giôn-xi một cô hoạ sỹ nghèo bị bệnh viêm phổi nặng, nhờ chiếc là cuối cùng bám trụ lại thân cây mà cô khỏi bệnh. Qua đó hiểu rõ đợc sức mạnh của tình thơng yêu con ngời, thơng yêu những ngời nghèo khổ, sức mạnh của cái đẹp, của tình yêu cuộc sống đã kết tinh thành 1 tác phẩm hội hoạ kiÖt t¸c. 3.

(38) Trêng THSC Hoµ Phong. gi¸o viªn: V¬ng ThÞ Mai. B. CHUẨN BỊ Gi¸o viªn: soạn giáo án, sách gv, sách tham khảo Häc sinh: soạn bài C. KIỂM TRA SỰ CHUẨN BỊ Ở NHÀ CỦA HỌC SINH (5’). ? Phân tích những ưu điểm và nhược điểm của nv Đôn Ki –hô-tê trong đoạn trích “Đánh nhau với cối xay gió”? ? Phân tích những ưu điểm, nhược điểm của nv Xan-chô-pan-xa trong đoạn trích “Đánh nhau với cối xay gió”?. D. TIẾN TRÌNH CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC Hoạt động của GV Hoạt động của HS Hoạt động 1 I. Tìm hiểu chung Giáo viên hớng dẫn đọc -Đọc mẫu một đoạn. 1. Đọc - tóm tắt Học sinh đọc-GVnhận xét * §äc: - To, râ, chÝnh x¸c, truyÒn c¶m - GV híng dÉn HS tãm t¾t - Phân biệp đợc lời kể của TG với lời nói trực tiếp of nv - §äc phÇn chó thÝch * Tãm t¾t: ? Giíi thiÖu mét sè nÐt chÝnh vÒ TG, TP? 2.T×m hiÓu chó thÝch: a.T¸c gi¶ : O Hen-ri ( 1862 - 1910 ) - Nhµ v¨n Mü chuyªn viÕt truyÖn ng¾n - C¸c t¸c phÈm cña «ng thêng nhÑ nhµng nhng to¸t lªn tinh thần nhân đạo cao cả, tinh thần yêu thơng ngời nghèo khổ, rất cảm động b.T¸c phÈm: §o¹n trÝch häc lµ phÇn cuèi cña truyÖn ? T×m bè côc cña ®o¹n trÝch ? Cho biÕt néi c.Tõ khã: 2,3, 4,6, 7. dung cña tõng phÇn? 3. Bè côc: 3 phÇn Phần 1: " Từ đầu ... tảng đá” Nỗi lo của cụ Bơ -men. Phần 2: "Sáng hôm sau ... thế thôi ":Giôn -xi đã qua cơn nguy hiÓm. Hoạt động 2 PhÇn 3: Cßn l¹i: c¸i chÕt bÊt ngê cña cô B¬-men II. Tìm hiểu chi tiết v¨n b¶n ? Gi«n-xi ®ang ë trong hoµn c¶nh nµo? 1. DiÔn biÕn t©m tr¹ng cña Gi«n-xi: *Hoµn c¶nh:- Lµ mét ho¹ sü trÎ ?Trong hoàn cảnh đó,Giôn-xi có tâm trạng - BÞ viªm phæi nÆng ntn?Víi G chiÕc l¸ cã ý nghÜa ntn? - NghÌo tóng,kh«ng cã tiÒn ch÷a bÖnh. (Tg so sánh cuộc đời con ngời với chiếc lá mong manh,vàng úa quằn quại trong gió lạnh.Với Giôn-xi * Tâm trạng: Không muốn sống, đếm lá thờng xuân rụng và tin r»ng khi chiÕc l¸ cuèi cïng l×a cµnh th× c« còng sÏ chÕt. chiếc lá là thớc đo cuộc đời ) -> Nh÷ng suy nghÜ cña 1 c« g¸i yÕu ®uèi, bÖnh tËt, Ýt nghÞ ? Em cã NX g× vÒ nh÷ng suy nghÜ cña lực, thật ngớ ngẩn và đáng thơng Gi«n-xi ë ®©y? - "Gi«n-xi më to cÆp m¾t thÉn thê nh×n tÊm mµnh mµu xanh đã kéo xuống" - ra lệnh cho Xiu kéo lên ?Buæi s¸ng sím Gi«n-xi yªu cÇu kÐo tÊm mành lên. Hành động này thể hiện tâm trạng -> lạnh lùng tàn nhẫn, thờ ơ với chính mình, với cuộc sống đang tắt gì của Giôn-xi ? Cô có phải là ngời tàn nhẫn dần trong cơ thể mình, cô không chú ý đến sự lo lắng, chăm sóc ân cÇn cña c« b¹n Xiu -> §©y kh«ng ph¶i tÝnh c¸ch cña c« mµ do bÖnh hay kh«ng? nặng thiếu nghị lực gây nên, cô đã sẵn sàng đón nhận cái chết. ? Khi G kÐo mµnh lªn em cã t©m tr¹ng ntn?. ( -> ngời đọc căng thẳng, lo sợ vì nếu chiếc lá cuèi cïng rông nèt th× Gi«n-xi sÏ chÕt ).. ? §iÒu kú diÖu lµ chiÕc l¸ cuèi cïng vÉn còn đó, em hãy cho biết những việc làm, thái độ, tâm trạng của Giôn-xi sau đó ? Em thö ®o¸n xem Gi«n-xi ®ang suy nghÜ g× khi nh×n chiÕc l¸? ? Giôn-xi đã có những lời nói ntn nữa?. ? Qua nh÷ng chi tiÕt trªn em thÊy t©m tr¹ng cña Gi«n-xi khi thÊy chiÕc lµ cuèi cïng vÉn còn đó thay đổi ntn? ? Theo em nguyªn nh©n lµm cho Gi«n-xi. * Khi chiÕc l¸ cuèi cïng kh«ng rông: -Nằm nhìn chiếc lá hồi lâu -> ngạc nhiên nh đợc tiếp thêm sinh lực đẻ vợt lên khỏi hoàn cảnh - Gäi Xiu - Trò chuyện " em thật là 1 con bé h ... có 1 cái gì đấy đã làm cho chiếc lá cuối cùng vẫn còn đó để em thấy rằng mình đã tÖ nh thÕ nµo. Muèn chÕt lµ 1 téi " - Muốn đợc ăn, uống - Muốn đợc soi gơng - Muốn đợc ngồi dậy xem nấu nớng - Hy vọng vẽ đợc vịnh Na-plơ - Vui vÎ ®an 1 chiÕc kh¨n -> Giôn-xi đã qua khỏi cơn nguy hiểm, cô đã muốn sống, đã vui và đã sống * Nguyªn nh©n lµm cho Gi«n-xi khái bÖnh: - Sù gan gãc cña chiÕc chèng träi kiªn cêng víi thiªn nhiªn 3.

(39) Trêng THSC Hoµ Phong gi¸o viªn: V¬ng ThÞ Mai khỏi bệnh là gì ( Do chiếc lá cuối cùng vẫn còn đó ? khắc nghiệt, bám lấy cuộc sống >< nghị lực yếu đuối, buông tõ sù ch¨m sãc tËn t×nh cña Xiu ? hay do thuèc men?) xu«i, muèn chÕt cña G ? Biện pháp nghệ thuật đợc sử dụng là gì?Tác - Chiếc lá cuối cùng đem lại sự hồi sinh, nhiệt tình tuổi trẻ, sự dông? thay đổi tinh thần, tâm trạng của mình - HS th¶o luËn: -> NT: đảo ngợc tình huống truyện: Giôn-xi ngày càng tiến ? tõ c©u truyÖn cña c« ho¹ sü trÎ Gi«n-xi chúng dần đến cái chết, nhng đến đoạn kết lại trở lại yêu đời, thoát khái c¬n nguy kÞch. ta rút ra đợc bài học gì ? chữa bệnh bằng nghị lực, bằng tình yêu cuộc sống, Cách kết thúc truyện độc đáo,gợi suy t cho ngời đọc bằng sự đấu tranh chiến thắng bệnh tật kết hợp với thuèc men, víi nghØ ng¬i ®iÒu dìng. ? T¹i sao khi nghe Xiu kÓ vÒ c¸i chÕtof cô Bơ-men t/g k để cho Giôn-xi có thái độ gì? ( Ngời đọc cùng bâng khuâng, tiếc thơng và cảm phục mét l·o nghÖ sÜ-mét con ngêi ). *Hoạt động 3: Củng cố, dặn dò(3’). *Cñng cè: - GV kh¾c s©u ND bµi - TT cña Gi«n-xi: tuyÖt väng, bu«ng xu«i -> håi sinh, muốn sống, muốn đợc vẽ * DÆn dß: PT diÔn biÕn TT cña Gi«n-xi. ***********************************************. ChiÕc l¸ cuèi cïng (tt). Văn bản:. Bµi 8. ( TrÝch ) Tuần: 08 Tiết: 30. ( O Hen - ri ) Ngày soạn: 09/10/09 Ngày dạy: 11/10/09. A. MỤC TIÊU:. Gióp häc sinh. - Giúp HS phân tích tiếp 2 nhân vật Xiu và Bơ-men để thấy rõ đợc tình cảm yêu thơng hi sinh về nhau, giúp nhau vît qua c¸i chÕt - Khám phá vài nét cơ bản về NT truyện ngắn của nhà văn Mỹ O Hen-ri, rung động trớc cái hay, cái đẹp và lòng cảm thông của TG đối với những ngời bất hạn nghèo khổ. B. CHUẨN BỊ Gi¸o viªn: soạn giáo án, sách gv, sách tham khảo Häc sinh: soạn bài C. KIỂM TRA SỰ CHUẨN BỊ Ở NHÀ CỦA HỌC SINH (5’). ? PT nguyªn nh©n s©u s¾c dÉn tíi t©m tr¹ng håi sinh cña Gi«n xi?. D. TIẾN TRÌNH CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC. Hoạt động của GV. Hoạt động của HS II. Tìm hiểu chi tiết v¨n b¶n 2.T×nh yªu th¬ng cña Xiu víi Gi«n-xi ? Qua phần VB tóm tắt em biết đợc gì về mối quan - C¶ 2 lµ ho¹ sü nghÌo hÖ gi÷a Xiu vµ Gi«n-xi? - Sèng chung trong 1 c¨n hé thuª gi¸ rÎ ?Xiu cã t©m tr¹ng g× qua chi tiÕt "sî sÖt nh×n c©y th- -> Mèi quan hÖ th©n thiÕt g¾n bã êng xu©n. Råi hä nh×n nhau, kh«ng nãi 1 lóc"? + Lo lắng cho tính mệnh, cho bệnh tình của Giôn? Giôn-xi bị bệnh nặng . Xiu đã có những hành xi động và việc làm gì? + HÕt lßng ch¹y ch÷a cho Gi«n-xi( Lµm viÖc nhiÒu hơn để có tiền mua thuốc và thức ăn cho Giôn-xi) " + §éng viªn t©m sù khi nghe Gi«n-xi nãi tíi sù ra ®i cña m×nh, cói khu«n mÆt hèc h¸c xuèng gÇn gèi "em thân yêu ... nghĩ đến chị ... gì đây +TËn t×nh ch¨m sãc: Pha s÷a,nÊu ch¸o,mêi b¸c sÜ,cÇu Khi kéo mành lên Xiu có thái độ gì khi nhìn thấy cøu cô B¬-men... cßn 1 chiÕc l¸ ? Th¶o luËn: Theo em Xiu biÕt sù thËt + Xiu l¹i kÐo mµnh lªn theo lÖnh cña Gi«n-xi vÒ chiÕc l¸ vÏ lóc nµo - ChiÕc l¸ cuèi cïng kh«ng rông Gi¶i thÝch v× sao? Xiu lµ ngêi nh thÕ nµo? - Xiu ng¹c nhiªn,vui síng => Là ngời có lòng trắc ẩn, vị tha,giàu đức hi sinh,cã tr¸i tim nh©n hËu,cã t×nh b¹n chung thuû cao ? Em hãy cho biết vì sao TG lại để cho Xiu kể về cái quí sâu nặng chết và nguyên nhân dẫn đến cái chết của cụ Bơ-> Câu chuyện diễn ra 1 cách tự nhiên đồng thời bộc men? lé tÊm lßng biÕt ¬n, kÝnh phôc, nhí tiÕc cô B¬-men ? Qua ®©y em cã suy nghÜ g× vÒ tÊm lßng cña Xiu * Xiu có tấm lòng cao đẹp, hết lòng vì bạn ( cô là nggiành cho Giôn-xi? ời mạng sức sống đến cho bạn, tiếp thêm cho bạn sức m¹nh vÒ mÆt thÓ lùc cïng víi NV b¸c sü ) 3. KiÖt t¸c cña cô B¬-men ? Qua phÇn tãm t¾t em thö h×nh dung ra h×nh ¶nh *Hoạt động 1. 3.

(40) Trêng THSC Hoµ Phong vµ cuéc sèngcña cô B¬-men ?. ? Khi biết tâm trạng của Giôn-xi thái độ tâm trạng của cụ Bơ-men lúc đó nh thế nào? ?cụ đã làm gì? ?Cô vÏ chiÕc l¸ trong hoµn c¶nh nµo?vµ kªt qu¶ cña bức hoạ đó là gì? ?Gäi bøc tranh "ChiÕc ...cïng" cña cô B¬-men lµ 1 kiệt tác đợc hay không?vì sao?. ? Cô B¬-men lµ ngêi nh thÕ nµo? +TG đã ca ngợi tình ngời rộng lớn, cao quý của ngời nghèo khổ trên đất Mỹ cuối XIX đầu XX.Tình yêu đó không chỉ giới h¹n m¸u mñ, ruét thÞt nh truyÖn:"C« ...diªm, "L·o H¹c" mµ còn mở rộng hơn, bao la hơn->khiến ta cảm động. ?Điều gì khiến ta bất ngờ và cảm động trong đoạn trÝch? ? TG sö dông NT g× ? Ph©n tÝch t¸c dông cña BPNT đó? Qua VB này em hiểu 1 tác phẩm kiệt tác phải đảm bảo đợc yêu cầu gì ( HS thảo luận ) ( GV: ... Khi nó đợc tạo nên bở tài năng và tấm lòng ngời nghệ sỹ, ra đời vì cuộc sống con ngời, phục vụ đời sống con ngời, lay động tâmhồn và tình cảm của ngời xem rồi thôi thúc họ phải có Ých víi cuéc sèng ). ? * Hoạt động 2: ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ NT cña truyÖn ( Khi t¹o lËp 1 VB tự sự đặc biệt là khi lập dàn ý ta học đợc điều g× qua truyÖn ng¾n cña O Hen-ri -> SX theo 1 trình tự hợp lý, lôgích, tạo đợc tình huèng truyÖn -> t¹o sù l«i cuèn, g©y bÊt ngê víi ngêi đọc ) ? Tr×nh bµy ND chÝnh cña truyÖn? * Hoạt động 4:Củng cố, dặn dò * Cñng cè: Kh¨c s©u néi dung bµi + T×nh c¶m yªu th¬ng cña Gi«n-xi víi Xiu + Tình thơng yêu lòng vị tha, đức hy sinh cao cả của Bơ-men giµnh cho ... * Dặn dò: Học bài + đọc TLTK Soạn: Chơng trình địa phơng Lu ý: Tìm những từ địa phơng chỉ ngời thân - lu ý bảng đối chiếu ( tìm từ địa phơng tơng đơng ). gi¸o viªn: V¬ng ThÞ Mai - Ho¹ sÜ ngoµi 60 tuæi,thÊt b¹i trong nghÖ thuËt - Ngåi lµm mÉu cho c¸c ho¹ sü trÎ - M¬ íc vÏ 1 kiÖt t¸c nh÷ng n¨m 40 råi cha thùc hiÖn đợc + Khi biÕt t©m tr¹ng cña Gi«n-xi: - Sî sÖt lo l¾ng cho bÖnh t×nh vµ tÝnh m¹ng of Gi«nxi -> suy nghĩ để tìm phơng thuốc cứu Giôn-xi +Vẽ chiếc lá thờng xuân lên tờng trong đêm ma tuyết lạnh giá-> cứu đợc Giôn-xi,trả lại cho cô niềm tin yªu cuéc sèng. + Bøc tranh " ChiÕc l¸ ... cuèi cïng" lµ 1 kiÖt t¸c v×: - Nã rÊt gièng víi l¸ thËt - Đợc vẽ bằng cả tâm hồn ,khát vọng,sự lao động quªn m×nh cña cô => lµ c¸i t©m cña ngêi ho¹ sü-> Đã lay động, thức tỉnh và đem về sự sống cho Giônxi = > Lµ ngêi giµu lßng nh©n ¸i,lßng dòng c¶m, lßng vÞ tha, tình yêu thơng và đức hy sinh cao c ( GV: Đây là søc m¹nh kú diÖu cña NT ch©n chÝnh ) * Bất ngờ, cảm động: -> Cụ Bơ-men chết do ... đã vẽ chiếc lá cuối cùng. - NT: đảo ngợc tình huống truyện. -> tác dụng: tạo sự bất ngờ cho Xiu, Giôn-xi và cả ng đọc. -> Quy luËt nghiÖt ng· cña cuéc sèng cã nhiÒu ®iÒu bÊt ngê, ngoµi ý muèn cña con ngêi -> Thái độ của nhà văn trớc cuộc sống + Quan ®iÓm vÒ NT - kiÖt t¸c: tµi n¨ng, t©m hån ngêi nghÖ sü, phôc vô cuéc sèng, cã Ých víi cuéc sèng III Tæng kªt, ghi nhí:" 1.NghÖ thuËt: - X©y dùng b»ng nhiÒu t×nh tiÕt hÊp dÉn, chÆt chÏ, khÐo lÐo - Kh¾c ho¹ nh©n vËt râ nÐt -Kết hợp nhiều phơng thức biểu đạt - §¶o ngîc t×nh huèng truyÖn 2.Nội dung:: VB là 1 bài ca cảm động, giầu chất nhân văn, gợi ca tình ngời rất đáng suy ngẫm * LuyÖn tËp: Lµm BTTN. *****************************************************. Chơng trình địa phơng phần tiếng việt. Tuần: 08 Tiết: 31. Ngày soạn: 10/10/09 Ngày dạy: 14/10/09. A. MỤC TIÊU:. Gióp häc sinh. -Hiểu đợc những từ chỉ quan hệ ruột thịt, thân thích đợc dùng ở địa phơng em sinh sống -Bớc đầu so sánh đợc từ địa phơng với từ toàn dân,để thấy rõ những từ ngữ nào k trùng với từ ngữ toàn dân B. CHUẨN BỊ Gi¸o viªn: soạn giáo án, sách gv, sách tham khảo Häc sinh: soạn bài C. KIỂM TRA SỰ CHUẨN BỊ Ở NHÀ CỦA HỌC SINH (5’). ? Thế nào là từ ngữ địa phương? Thế nào là từ toàn dân? Cho ví dụ?. D. TIẾN TRÌNH CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC. * Hoạt động 1: (20’) ? Nªu nh÷ng nguyªn nh©n cã. I.Vì sao có từ địa phơng *Nguyên nhân:- Do thói quen sử dụng từ lâu đời của một địa phơng - Do có sự thay đổi một số phụ âm đầu và hệ thống thanh điệu VD:+ S ->th(Vïng Nam §Þnh- Th¸i B×nh) 4.

(41) Trêng THSC Hoµ Phong từ địa phơng. gi¸o viªn: V¬ng ThÞ Mai + Bá thanh huyÒn(Vïng S¬n T©y) VD: bß->bo - Do lÉn lén phô ©m ®Çu VD: l - n: Lóa nÕp ->Nóa lÕp (MB) v - d: V« -> d« (MN) - Có những từ địa phơng tồn tại song song với những từ toàn dân VD: V« - vµo, ba-bè, mËm- doi, ghe- thuyÒn,m¸- mÑ, ng¸i-xa. - Có một số từ địa phơng không có từ toàn dân tơng đơng thay thế VD: S¸n nïng, m¨ng côt, ch«m ch«m,sÇu riªng. II.Lập bảng đối chiếu:Trình bày kết quả điều tra, su tầm. VD: Tõ ng÷ toµn d©n Từ ngữ địa phơng 1 . Cha - Bè 2. MÑ - MÑ 3. ¤ng néi - ¤ng néi 4. Bµ néi - Bµ néi 5. ¤ng ngo¹i - ¤ng v·i 6. Bµ ngo¹i - Bµ v·i 7. B¸c (anh trai cña cha) - B¸c 8. B¸c (vî anh trai cña cha) - B¸ - GV chia tæ: 9. Chó (em trai cña cha) - Chó Mçi tæ 1 b¶ng ®iÒu tra 10.ThÝm ( vî cña chó) - ThÝm 11.B¸c (chÞ g¸i cña cha) - B¸ 12. B¸c (chång chÞ g¸i cña cha) - B¸c - Cö tæ trëng tr×nh bµy kÕt qu¶ 13.C« (em g¸i cña cha) - C« ®iÒu tra 14. Chó (chång em g¸i cña cha) - Chó 15.B¸c ( anh trai cña mÑ) - B¸c 16. B¸c (vî anh trai mÑ) - B¸ 19. B¸c (chÞ g¸i cña mÑ) -B¸c 20. B¸c (chång chi g¸i cña mÑ) - B¸c 21. D× (em g¸i cña mÑ) - D× 22. Chó (chång em g¸i cña mÑ) - Chó - GV nhËn xÐt bµi lµm cña c¸c 23. Anh trai - Anh trai tæ III.LuyÖn tËp 2.Bµi tËp 2(SGK 92) * Hoạt động 2: (15’) ? Su tÇm 1 sè tõ ng÷ chØ ngêi -Dựa vào bảng trên để làm cã quan hÖ ruét thÞt, th©n thÝch ®- -Hs lµm- GV híng dÉn ợc dùng ở địa phơng khác 3.Bµi tËp 3(SGK 92) ? Su tÇm 1 sè th¬ ca cã sö dông ThËt thµ nh thÓ l¸i tr©u tõ ng÷ chØ ngêi cã quan hÖ ruét Th¬ng nhau nh thÓ nµng d©u em chång thịt thân thích ở địa phơng. C©y xanh th× l¸ còng xanh Hoạt động 3:Củng cố, dặn dò(5’) Cha mÑ hiền lành để đức cho con * Cñng cè: - Nguyªn nh©n cã tõ MÊy đời bánh đúc có sơng ngữ địa phơng Mấy đời dì ghẻ lại thơng con chồng - Đối chiếu từ ngữ địa phơng - Cha con sao nỡ đành lòng víi tõ ng÷ toµn d©n * DÆn dß: - Häc bµi + tiÕp tôc su §Ó ngêi mÑ ghÎ ®o¹ ®Çy th©n con tÇm - So¹n: LËp dµn ý cho bµi v¨n tù sù kÕt hî víi miªu t¶ vµ biÓu c¶m. **************************************************. LËp dµn ý cho bµi v¨n tù sù kÕt hîp víi miªu t¶ vµ biÓu c¶m Tuần: 08 Tiết: 32 A. MỤC TIÊU:. Ngày soạn: 10/10/09 Ngày dạy: 14/10/09. Gióp häc sinh. - Giúp HS nhận diện đợc phần mở bài, thân bài, kết bài của 1 VB tự sự kết hợp với miêu tả và biểu cảm - BiÕt c¸ch t×m, lùa chän, s¾p xÐp c¸c ý trong bµi v¨n Êy. B. CHUẨN BỊ Gi¸o viªn: soạn giáo án, sách gv, sách tham khảo Häc sinh: soạn bài C. KIỂM TRA SỰ CHUẨN BỊ Ở NHÀ CỦA HỌC SINH (5’). ? Kiểm tra vở bài tập, vở soạn?. D. TIẾN TRÌNH CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC. * Hoạt động 1: (20’) Ng÷ liÖu 1: §äc VB " Mãn quµ sinh nhËt. I. Bµi häc 1.Dµn ý cña bµi v¨n tù sù 4.

(42) Trêng THSC Hoµ Phong " ( SGK 92, 93,94 ) ? H·y chØ bè côc cña bµi v¨n trªn vµ nªu ND khái quát của phần đó. ? Cho biÕt truyÖn kÓ vÒ viÖc g×? ai lµ ngêi kÓ truyÖn ? C©u truyÖn x¶y ra ë ®©u? vµo lóc nµo? trong hoµn c¶nh nµo ? C©u chuyÖn x¶y ra víi ai? cã nh÷ng nh©n vËt nµo? ai lµ nh©n vËt chÝnh? tÝnh c¸ch cña tõng nh©n vËt ? C©u chuyÖn diÔn ra nh thÕ nµo?. NhËn xÐt g× vÒ thø tù c¸c sù viÖc trong truyÖn. ? Các yếu tố MT, BC đợc kết hợp thể hiện ở nh÷ng chç nµo trong truyÖn? TD cña c¸c yÕu tố đó. ? Qua bµi v¨n trªn em h·y cho biÕt dµn ý cña 1 bµi v¨n tù sù. * Hoạt động 2: (15’) ? Tõ VB " C« bÐ b¸n diªm" h·y lËp ra 1 dµn ý c¬ b¶n ? Më ®Çu TG kÓ vÒ sù viÖc g× ? Nh÷ng sù viÖc nµo cÇn chó ý? diÔn biÕn c¸c sù viÖc Êy ra sao. ? Các yếu tố miêu tả và biểu cảm đợc sử dông trng VB nh thÕ nµo ? KÕt bµi TG kÓ vÒ sù viÖc g×. gi¸o viªn: V¬ng ThÞ Mai + MB: "Tõ ®Çu ... la liÖt trªn bµn: KÓ vµ t¶ l¹i quang c¶nh chung cña buæi sinh nhËt + TB: "TiÕp ... gËt ®Çu kh«ng nãi": kÓ vÒ mãn quµ sinh nhËt độc đáo của ngời bạn + KB: Cßn l¹i: C¶m nghÜ vÒ mãn quµ sinh nhËt ) *Kể về món quà sinh nhật độc đáo trong ngày sinh nhật của Trang - kÓ theo ng«i thø 1 * X¶y ra trong nhµ cña Trang vµo ngµy sinh nhËt cña Trang khi mọi ngời đã tới đông đủ, Trang buồn, lo lắng *X¶y ra víi Trang - Cã 3 nh©n vËt: + Trang: s«i næi, hån nhiªn -> NV chÝnh + Trinh: kínđáo,đằm thắm,chân thành + Thanh: nhanh nhÑn, tinh ý *DiÔn biÕn c©u truyÖn: +Më ®Çu: buæi sinh nhËt vui vÎ s¾p kÕt thóc cha thÊy Trinh ( đứa bạn thân nhất đến Trang buồn, lo lắng +Diễn biến: Trinh đến giải toả những băn khoăn lo lắng của Trang .Đ ặc biệt là món quà độc đáo:một chùm ổi đợc Trinh ch¨m sãc tõ khi cã hoa +KÕt thóc: Suy nghÜ cña Trang vÒ mãn quµ vÒ t×nh b¹n *KÓ theo tr×nh tù thêi gian: phÇn lín lµ kÓ theo tr×nh tù tríc sau nhng cã dïng håi tëng trong khi kÓ nhí vÒ nh÷ng sù viÖc đã diễn ra "lâu lâu từ mấy tháng trớc, lúc ổi đang ra hoa. *C¸c yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m +MT: nhµ t«i tÊp nËp..C¸c b¹n ngåi chËt c¶ nhµ.Trinh t¬i cêi.Trinh dÉn t«i ra vên.LÆng lÏ cêi.GËt ®Çu... Trinh cêi lán lÎn - l¾c l¾c ® Çu.Trinh lom khom. 5, 6 qu¶ trßn to, l¸ng bãng + BC: - vui vÎ qu¸ - t«i rÊt thÝch n÷a - ChËt nhng mµ vui - Vui thì vui ... không yên... gặp tai nạn gì giữa đờng chăng? - C¶m ¬n Trinh qu¸ .. th¬m m¸t nµy *Tác dụng: câu chuyện sinh động, hấp dẫn bởi tình cảm của Trinh vµ Trang giµnh cho nhau) + Dµn ý: gåm 3 phÇn - MB: Giíi thiÖu sù viÖc, nh©n vËt vµ t×nh huèng s¶y ra c©u chuyÖn - TB: Diễn biến câu chuyện theo 1 trình tự nhất định có kết hîp miªu t¶ ,biÓu c¶m - KB: KÕt côc vµ c¶m nghÜ cña ngêi trong cuéc ) * Ghi nhí :SGK/95 II:LuyÖn tËp 1. Bµi tËp 1: a.Mở bài: Giới thiệu quang cảnh đêm giao thừa và gia cảnh cña c« bÐ b¸n diªm, NV chÝnh cña truyÖn b.Thân bài: Lúc đầu không bán đợc diêm-> không dám về nhà vì sợ bố đánh + T×m 1 gãc têng rÐt nhng vÉn bÞ rÐt hµnh h¹ + Đành quẹt diêm để sởi: thấy hiện lên những hình ảnh, cảnh ấm áp, đẹp đẽ lÇn 1: chiÕc lß sëi lÇn 2: bµn ¨n, ngçng quay lÇn 3: c©y th«ng N«-en lÇn 4: h×nh ¶nh bµ lÇn 5: hai bµ ch¸u bay lªn -> Các yếu tố MT và BC đan xen đặc biệt là trong những lần quÑt diªm vµ nh÷ng méng tëng c. Kết bài: Em bé chết vì giá lạnh trong đêm giao thừa, mọi ngời không ai hay những điều kỳ diệu em đã thấy 2. Bµi tËp 2 ( SGK ) a. Më bµi: Giíi thiÖu b¹n m×nh lµ ai? KN khiÕn m×nh xóc 4.

(43) Trêng THSC Hoµ Phong ? Lập dàn ý cho đề? Hãy kể 1 kỷ niệm với ngời bạn tuổi thơ khiến em xúc động và nhớ m·i ? Nªu ý g× trong phÇn kÕt bµi * Hoạt động 3: (5’). Cñng cè, dÆn dß: * Cñng cè: - HÖ thèng bµi - Dµn ý cña 1 bµi v¨n tù sù kÕt hîp víi MT vµ BC * DÆn dß: - VÒ nhµ häc bµi + hoµn thiÖn bµi tËp - So¹n bµi: Hai c©y phong - lu ý m¹ch kÓ cña VB. gi¸o viªn: V¬ng ThÞ Mai động ( nêu KQ ) b.Thân bài: Tập trung kể về những KN xúc động ấy: + Nã x¶y ra ë ®©u? lóc nµo? víi ai + ChuyÖn x¶y ra nh thÕ nµo ( më ®Çu, diÔn biÕn, kÕt qu¶ ) + Điều gì khiến em xúc động? xúc động nh thế nào. Miêu tả các biểu hiện của xúc động ấy c.Kết bài: Em có suy nghĩ gì về KN đó. ******************************************* Bµi 9. Hai c©y phong ( TrÝch: Ngêi thÇy ®Çu tiªn ). ( tiÕt 1). Ai-ma-tèp. Tuần: 0 9 Tiết: 33 A. MỤC TIÊU:. Ngày soạn: 16/10/09 Ngày dạy: 19/10/09. Gióp häc sinh. - Gióp häc sinh ph¸t hiÖn trong VB " Hai c©y phong " cã 2 m¹ch kÓ, Ýt nhiÒu ph©n biÖt lång vµo nhau dùa trªn -các đại từ nhân xng khác nhau của ngời kể chuyện. Những nguyên nhân gây xúc động cho ngời kể chuyện. B. CHUẨN BỊ Gi¸o viªn: soạn giáo án, sách gv, sách tham khảo Häc sinh: soạn bài C. KIỂM TRA SỰ CHUẨN BỊ Ở NHÀ CỦA HỌC SINH (5’). ? vì sao nói " Chiếc lá ... " của cụ Bơ-men là 1 kiệt tác của cụ Bơ-men? PTNT đảo ngợc tình huống truyện D. TIẾN TRÌNH CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC. Hoạt động của gv *Hoạt động 1 GV: Nêu yêu cầu đọc - Đọc mẫu Phân biệt giọng đọc với những đoạn ngời kể xng tôi và chúng tôi -> để phân biệt đợc ngôi kể. Hoạt động của hs I. Tìm hiểu chung 1. §äc vµ tãm t¾t: * §äc: - To, râ, chÝnh x¸c - h¬i buån gîi nhí nhung vµ suy nghÜ cña ngêi kÓ chuyÖn * Tãm t¾t: GV tãm t¾t "Ngêi ... " -> ®o¹n trÝch 2.T×m hiÓu chó thÝch ( SGK 99, 100 ) a.T¸c gi¶: Ai-ma-t«p ( 1928) ? Giíi thiÖu 1 sè nÐt riªu biÓu vÒ TG, - nhµ v¨n C¬-r¬-g-xtan ( Vïng Trung ¸ Liªn X« cò TP b.T¸c phÈm: ¤ng viÕt nhiÒu tiªu biÓu lµ ( GV: Ông xuất thân trong 1 gia đình viên truyện đầu tay với nhan đề Gia-mi-lia ( 1958 chøc -> 1953 tèt nghiÖp §H n«ng nghiÖp đơc Ara-gông(nhà văn pháp) đánh giá là bản tình ca hay nhất -> trë thµnh c¸n bé kü thuËt ch¨n nu«i -> thÕ kû XX mÊy n¨m sau «ng häc tiÕp v¨n -> chuyÓn - §o¹n trÝch häc n»m ë phÇn ®Çu truyÖn “Ngêi thÇy ®Çu tiªn” sang hoạt động báo chí và viết văn. - ThÓ lo¹i: TruyÖn võa ? TruyÖn thuéc thÓ lo¹i nµo? -Néi dung: KÓ vÒ 2c©y phong g¾n víi nh÷ng kØ niÖm-> Béc lé t×nh yªu quª h¬ng. c. Tõ khã: 3, 5,6, 7, 11, 14, 15 3. Bè côc: 4 phÇn ? X§ bè côc cña ®o¹n trÝch? ND chÝnh P1: "®Çu ... phÝa t©y": giíi thiÖu chung vÞ trÝ cña lµng quª cña cña tõng phÇn? NV "t«i" P2: "tiÕp ... thÇn xanh": TT cña NV "t«i" mçi lÇn vÒ th¨m quª, th¨m 2 c©y phong ( GV: cã thÓ gép phÇn 3 vµ phÇn 1 ) P3: "tiÕp ... biªng biÕc kia": håi øc vÒ tuæi th¬ vµ c¸c b¹n P4: còn lại: NV "tôi" nhớ đến ngời trồng 2 cây phong gắn với trêng II. Tìm hiểu chi tiết VB *Hoạt động 2 * T×m hiÓu m¹ch kÓ chuyÖn ? Em thÊy trong VB xuÊt hiÖn nh÷ng - H×nh ¶nh:-2 c©y phong->h×nh ¶nh TN h×nh ¶nh nµo? \ NV t«i- chóng t«i-> h×nh ¶nh con ngêi ? Ngêi kÓ chuyÖn xuÊt hiÖn ë nh÷ng vai - Vai kÓ : Chóng t«i, t«i kÓ nµo? - Xng “T«i” khi kÓ vÒ nh÷ng c¶m xóc riªng vÒ 2 c©y phong (¤ng ? Khi nµo ngêi kÓ nh©n danh “t«i” ho¹ sÜ) Khi nµo ngêi kÓ nh©n danh chóng t«i. Xng “Chóng t«i” khi thÓ hiªn c¶m xóc tËp thÓ ( Nh©n vËt vµ ( ? VËy NV xng "t«i" vµ " chóng t«i" cã b¹n bÌ thêi qu¸ khø) ph¶i lµ nhµ v¨n A-ma-tèp kh«ng? lµ ai ) - T«i ... kh«ng ph¶i nhµ v¨n:( c¸ch xng cña «ng ho¹ sü 4.

(44) Trêng THSC Hoµ Phong ? Vậy việc thay đổi ngôi kể nh trên có t¸c dông g×?. ? Phơng thức biểu đạt sử dụng trong VB? Cho 1 vµi dÉn chøng *Hoạt động 3: củng cố, dặn dò *Cñng cè:. Trong” 2 c©y phong”ngêi kÓ chuyÖn lµm nghÒ g×? A: Nhµ v¨n C: Nhµ b¸o B: Nh¹c sÜ D: Ho¹ sÜ. gi¸o viªn: V¬ng ThÞ Mai ( GV: c©u chuyÖn t¸c gi¶ viÕt do 1 ho¹ sü kÓ l¹i) - C¸ch ®an xen lång ghÐp 2 m¹ch kÓ ë 2 thêi ®iÓm: + HiÖn t¹i - qu¸ khø + Trëng thµnh- niªn thiÕu + Mét ngêi - nhiÒu ngêi -> Më réng c¶m xóc võa riªng võa chung, lµm cho c©u chuyÖn trở nên thân mật, gần gũi, ấm áp đáng tin cậy hơn với ngời đọc + KÕt hîp tù sù víi miªu t¶ vµ biÓu c¶m khÐo lÐo -> c©u chuyện sinh động, tràn đầy cảm xúc. ( -MT: "Những khe nớc ào ào...đổ xuôi...làm thành 1 dải thẫm mµu...phÝa t©y" - BC: "ThËm chÝ t«i còng kh«ng biÕt gi¶i thÝch ra sao"). - GV hÖ thèng l¹i bµi: + Kh¾c s©u 2 m¹ch kÓ lång ghÐp + T¸c dông cña nã *Dặn dò:- Học bài + đọc tài liệu tham khảo tiÕt 2: Chó ý - chi tiÕt 2 c©y phong \ h×nh ¶nh t«i vµ chóng t«i qua hiÖn t¹i vµ qu¸ khø.. Hai c©y phong. Bµi 9. ( tiÕt 2). ( TrÝch: Ngêi thÇy ®Çu tiªn - Ai-ma-tèp ) Tuần: 0 9 Tiết: 34 A. MỤC TIÊU:. Ngày soạn: 16/10/09 Ngày dạy: 19/10/09. Gióp häc sinh. -Qua phân tích văn bản để thấy cảm xúc của nhân vật "Tôi" với hai cây phong với quê hơng -Hiểu đợc đặc sắc nghệ thuật của đoạn trích B. CHUẨN BỊ Gi¸o viªn: soạn giáo án, sách gv, sách tham khảo Häc sinh: soạn bài C. KIỂM TRA SỰ CHUẨN BỊ Ở NHÀ CỦA HỌC SINH (5’). ? Tãm t¾t v¨n b¶n vµ cho biÕt nh©n vËt kÓ chuyÖn xuÊt hiÖn ë nh÷ng vai kÓ nµo ? v× sao D. TIẾN TRÌNH CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC. *Hoạt động1: -Chó ý phÇn 1 vµ 2 Hai cây phong đợc giới thiệu nh thế nào?. II. Tìm hiểu chi tiết VB 1.Hai c©y phong trong kÝ øc cña "T«i" *Vị trí: đặc biệt - Vị trí cao, trên làng, trên đỉnh đồi - Nh ngọn hải đăng đặt trên núi, nh 2 cái cột tiêu dẫn lối về ?V× sao “t«i” l¹i lu«n nhí vÒ chóng? lµng - Liên quan đến nghề hoạ sĩ ?Qua c¸ch giíi thiÖu t¸c gi¶ sö dông nghÖ - G¾n víi kØ niÖm thêi th¬ Êu thuật gì?Tác dụng của nghệ thuật đó -> So sánh,miêu tả,câu văn giàu chất tạo hình ,khẳng định vai trß, vÞ thÕ kh«ng thÓ thiÕu cña 2 c©y phong víi nh÷ng ngêi xa lµng. ThÓ hiÖn niÒm tù hµo cña ngêi d©n. ? Hai c©y phong trong håi øc cña t«i hiÖn ra *H×nh ¶nh hai c©y phong: cô thÓ ntn? - Cã tiÕng nãi, t©m hån riªng - Nghiêng ngả thân cây, lay động lá cành, không ngớt tiếng rì rµo... lêi ca ªm dÞu nh lµn sãng thuû triÒu, nh 1 tiÕng th× thÇn ?Em cã nhËn xÐt g× vÒ biÖn ph¸p nghÖ thuËt thiÕt tha nång th¾m... cÊt lªn tiÕng thë dµi th¬ng tiÕc ai... reo vï đợc tác giả sử dụng khi miêu tả hình ảnh hai vù nh ngọn lửa rừng rực trong bão giông c©y phong? t¸c dông cña biÖn ph¸p nghÖ => NghÖ thuËt miªu t¶, so s¸nh, nh©n ho¸ nªu bËt h×nh ¶nh hai c©y thuật đó? phong nh hai anh em sinh đôi, có sức lực dẻo dai, dũng mãnh, có tâm ? Víi “t«i” 2 c©y phong cßn gîi lªn ®iÒu hån riªng phong phó g×? - C©y phong g¾n víi tuæi th¬ trong s¸ng + Lµ n¬i héi tô cña niÒm vui tuæi th¬ + Lµ n¬i g¾n bã chan hoµ th©n ¸i +Lµ n¬i tiÕp søc cho tuæi th¬ kh¸m ph¸ thÕ giíi + Cßn lµ kØ niÖm vÒ thÇy §uy-sen-Ngêi cã c«ng x©y dùng ng«i trêng ®Çu tiªn ?Trong phÇn 3 cã thÓ chia lµm mÊy ®o¹n 2.Hai c©y phong vµ kÝ øc tuæi th¬ nhá ?Néi dung chÝnh cña tõng ®o¹n? Chia hai ®o¹n nhá: 4.

(45) Trêng THSC Hoµ Phong. ? Theo em ®o¹n nµo lµm bän trÎ thó vÞ h¬n ? t¹i sao ? Hai c©y phong cïng lò trÎ hån nhiªn nghịch ngợm đợc phác vẽ qua chi tiết nào Liªn hÖ”Quª h¬ng” cña TÕ Hanh ? Qua đó em có nhận xét gì về tình cảm mà lò trÎ dµnh cho hai c©y phong? ?Tõ trªn c©y lò trÎ nh×n thÊy nh÷ng g×? Cảm giác của bọn trẻ khi đó đợc diễn tả ntn?. ?§Ó lµm næi bËt h×nh ¶nh hai c©y phong vµ nh÷ng kÝ øc tuæi th¬ cña t«i cïng bän trÎ tác giả đã sử dụng những biện pháp nghệ thuËt nµo ?T¸c dông? ?Điều mà NV "Tôi" cha hề nghĩ đến lúc cßn bÐ lµ ®iÒu g× ? VËy tõ t×nh yªu c©y phong vµ kÝ øc cña tuổi thơ NV "Tôi" đã nhân lên thành ơc mơ g× ? Từ vẻ đẹp của TN, vẻ đẹp của tình ngời đã thức dậy tình cảm gì trong em *Hoạt động 2 ? NghÖ thuËt tiªu biÓu cña truyÖn ng¾n nµy lµ g×. gi¸o viªn: V¬ng ThÞ Mai (1)"Vµo n¨m häc...¸nh s¸ng": Bän trÎ trÌo lªn hai c©y phong ph¸ tæ chim. (2) Cßn l¹i: Phong c¶nh lµng quª vµ c¶m gi¸c cña ''chóng t«i'' khi tõ ngän c©y phong nh×n xuèng ->§o¹n 2:V× ®©y lµ nh÷ng c¶nh nh÷ng c¶m xóc míi mÎ, l¹ lùng mà có lẽ lần đầu tiên bọn trẻ mới có đợc, khi toàn cảnh quª h¬ng quen thuéc hiÖn ra tríc m¾t, díi ch©n m×nh *H×nh ¶nh lò trÎ bªn hai c©y phong - Hai cây phong nghiêng ngả, đung đa nh muốn chào mời đến víi bãng r©m... tiÕng l¸ xµo x¹c dÞu hiÒn - Lũ trẻ: Đi chân đất, cồng kênh nhau bám vào các mắt, mấu trÌo lªn cao... leo lªn cao n÷a -> T×nh c¶m g¾n bã, hai c©y phong nh ngêi ban th©n thiÕt bao dung,độ lợng. * Tõ trªn cao bän trÎ nh×n thÊy: +Một thế giới đẹp đẽ vô ngần->Sửng sốt, ngồi lặng đi nín thở, quªn c¶ ph¸ tæ chim. + Chuång ngùa nhá l¹i, th¶o nguyªn mê dÇn + Dßng s«ng lÊp l¸nh nh sîi chØ b¹c +Thấy sự mênh mông, đầy bí ẩn và quyến rũ của đất đai, bầu trêi vµ c¶nh vËt =>Tạo cảm giác hứng thú khát khao đợc khám phá -> NghÖ thuËt : sö dông kÕt hîp c¸c ph¬ng thøc tù sù, miªu t¶, biÓu c¶m -> Lµm næi bËt h×nh ¶nh hai c©y phong vµ nh÷ng kÝ ức của tuổi thơ hiện lên sinh động, hấp dẫn, chân thực +Ai lµ ngêi trång hai c©y phong nµy - Ngêi Êy cã íc m¬ g× - Êp ñ niÒm hi väng g× -> T×nh yªu con ngêi,yªu thÇy §uy-sen(Ngêi trång hai c©y phong)-> yêu thiên nhiên đất nớc, yêu làng quê -Hs tùu béc lé. IIITæng kÕt,ghi nhí 1.Nghệ thuật : Miêu tả sinh động bằng ngòi bút đậm chất hội ho¹. M¹ch kÓ ®an xen hiÖn t¹i vµ qu¸ khø béc lé râ c¶m xóc ngêi kÓ. - TruyÖn ng¾n díi d¹ng håi øc kÕt hîp khÐo lÐo tù sù, miªu t¶, biÓu c¶m 2. Nội dung: Bức tranh về 2 cây phong đẹp hùng vĩ,biểu tợng của ?Cho biÕt néi dung cña VB con ngêi vµ quª h¬ng-> thÓ hiÖn tÊm lßng yªu quª h¬ng vµ biÕt ¬n ngêi ®i tríc *Hoạt động 3: VI LuyÖn tËp, *LuyÖn tËp Bµi 1: §iÒu g× thùc sù tu hót ngêi kÓ vµ bän trÎ *Hoạt động 4: cñng cè, dÆn dß A-§îc lªn n¬i cã 2 c©y phong *Cñng cè:GV kh¾c s©u ND bµi häc: B.- Đợc trèo lên 2 cây phong để phá tổ chim +Hai c©y phong qua c¸i nh×n vµ c¶m nhËn C-.§îc thÊy bãng r©m m¸t rîi ,nghe tiÕng l¸ dÞu hiÒncña 2 cña "T«i"- ngêi ho¹ sü c©y phong + Hai c©y phong vµ kÝ øc cña tuæi th¬ D- Đơc thấy thế giới đẹp đẽ vô ngần của không gian bao la *DÆn dß: vµ ¸nh s¸ng khi ngåi trªn 2 c©y phong - Häc bµi vµ lµm bµi tËp Bµi 2. - ¤n chuÈn bÞ viÕt bµi tËp lµm v¨n sè 2 ? H·y t×m nh÷ng biÖn ph¸p tu tõ dîc sö dông trong VB "Hai c©y phong" nªu t¸c dông cña chóng. ********************************** ViÕt bµi tËp lµm v¨n sè 2 Tuần: 0 9 Tiết: 35 - 36 A. MỤC TIÊU:. Ngày soạn: 16/10/09 Ngày kt:. Gióp häc sinh. - Ra đề đúng kiến thức trọng tâm phù hợp với đối tợng học sinh. 4.

(46) Trêng THSC Hoµ Phong. gi¸o viªn: V¬ng ThÞ Mai. -Vận dụng những kiến thức đã học vào làm bài tập làm văn số 2 theo đúng yêu cầu của đề bài. - RÌn kü n¨ng viÕt bµi. B. CHUẨN BỊ Gi¸o viªn: §Ò bµi Häc sinh: «n tËp v¨n tù sù, miªu t¶,biÓu c¶m. *Hoạt động 1 - GV chép đề lên bảng. I.§Ò bµi Kể về một việc mà em đã làm khiến cho cha mẹ/thầy cụ buồn phiền II.Yªu cÇu chung 1.Néi dung: ViÕt bµi v¨n tù sù kÕt hîp miªu t¶ ,biÓu c¶m. a.Më bµi; Giíi thiÖu hoµn c¶nh, lÝ do, viÖc lµm b Th©n bµi: kÓ diÔn biÕn cña sù viÖc - DiÔn biÕn ,kÕt qu¶ viÖc lµm Êy - víi ai? ë ®©u?chi tiÕt cã liªn quan - thái độ của cha mẹ /thầy cụ (Chó ý kÕt hîp miªu t¶ biÓu c¶m) - bài học rút ra c. KÕt luËn: Suy nghÜ cña b¶n th©n 2.H×nh thøc -Bài viết đúng kiểu VB -Bè côc râ rµng -C¸c ®o¹n liªn kÕt víi nhau l«gÝc, chÆt chÏ -KÕt hîp c¸c PTB§ 1 c¸ch nhuÇn nhuyÔn vµ phï hîp -Viết đúng ngữ pháp, chữ viết sạch, khoa học 3.Thái độ -Lµm bµi nghiªm tóc, tÝch cùc III.§¸p ¸n chÊm 1.Më bµi: 1,5 ®iÓm 2.Th©n bµi: 6,0 ®iÓm 3. KÕt bµi: 1,5 ®iÓm 4.Tr×nh bµy: 1,0 ®iÓm + Tæng ®iÓm: 10 ®iÓm IV. Häc sinh viÕt bµi t¹i líp. - Xác định kiểu VB cần tạo lập -Xác định NV, SV chính cần tạo lập trong VB. ?Yªu cÇu vÒ h×nh thøc. ?Yêu cầu về thái độ làm bài *Hoạt động 2: Thu bài, củng cố, dăn dò + Cñng cè:NhËn xÐt tiÕt lµm bµi cña HS + DÆn dß:- Xem l¹i bµi - ChuÈn bÞ bµi: Nãi qu¸. ************************************* Tiếng Việt:. Nãi qu¸. Tuần: 10 Tiết: 37. Ngày soạn: 20/10/09 Ngày dạy: 25/10/09. A. MỤC TIÊU:. Gióp häc sinh -Giúp học sinh hiểu đợc thế nào là nói quá -T¸c dông cña phÐp tu tõ nãi qu¸ trong v¨n ch¬ng còng nh trong cuéc sèng hµng ngµy B. CHUẨN BỊ Gi¸o viªn: soạn giáo án, sách gv, sách tham khảo Häc sinh: soạn bài C. KIỂM TRA SỰ CHUẨN BỊ Ở NHÀ CỦA HỌC SINH (5’). ? kiểm tra vở soạn cua học sinh D. TIẾN TRÌNH CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC. Hoạt động của giáo viên *Hoạt động 1 (15’) *Ng÷ liÖu 1:-§äc VD (SGK 101). Hoạt động của học sinh I. Nãi qu¸ vµ t¸c dông cña nãi qu¸. 1. Ngữ liệu: (SGK tr.101). ?Hãy đối chiếu ND của các câu tục ngữ,ca dao trên với thực tế và cho biết ND của các câu đó có đúng với sự thật kh«ng?. - ND của câu trên không đúng với sự thật -> qu¸ so víi sù thËt. + Đêm tháng năm cha nằm đã sáng Ngày tháng mời cha cời đã tối + Cày đồng đang buổi ban tra Må h«i th¸nh thãt nh ma ruéng cµy Ai ¬i bng b¸t c¬m ®Çy Dẻo thơm một hạt đắng cay muôn phần. - Ngô ý hiÖn tîng thêi gian: 4.

(47) Trêng THSC Hoµ Phong ?VËy ta nªn hiÓu ND cña c¸c c©u ca dao trªn ntn? Hoạt động của giáo viên -> Cách nói của hai câu ca dao trên đợc gọi là nãi qu¸?Em hiÓu thÕ nµo lµ nãi qu¸? ?Tìm 1 số VD trong đó có sử dụng phép tu tõ nãi qu¸. ?Theo em c¸ch nãi qu¸ sù thËt trªn cã t¸c dông g× (GV: §Ó thÊy râ h¬n h·y so s¸nh viÖc sd phÐp nãi qu¸ vµ kh«ng sö dông phÐp nãi qu¸:VD: - §ªm th¸ng n¨m rÊt ng¾n - Ngµy th¸ng mêi rÊt ng¾n - Må h«i ít ®Ém) ?Theo em nãi qu¸ víi nãi kho¸c cã ph¶i lµ mét kh«ng. *Hoạt động 2 (20’). ?T×m biÖn ph¸p nãi qu¸ vµ gi¶i thÝch ý nghÜa cña chóng trong c¸c c©u sau:. ?§iÒn c¸c thµnh ng÷ sau ®©y vµo chç trèng -> biÖn ph¸p tu tõ nãi qu¸. ? §Æt c©u víi c¸c thµnh ng÷ dïng biÖn ph¸p nãi qu¸ sau ?T×m 5 thµnh ng÷ so s¸nh cã dïng biÖn ph¸p nãi qu¸ *Hoạt động 3: (5’) Củng cố, dặn dò *Cñng cè: GV hÖ thèng bµi: + Nãi qu¸ lµ g× + T¸c dông cña nãi qu¸ *DÆn dß: -Häc bµi + So¹n tiÕt «n tËp Bài 10: Tuần: 10 Tiết: 38. gi¸o viªn: V¬ng ThÞ Mai + §ªm th¸ng n¨m rÊt ng¾n + Ngµy th¸ng mêi rÊt ng¾n + Công việc l/động of ngời ND hết sức vất vả Hoạt động của học sinh. -> Cách nói đó nhằm phóng đại mức độ, tính chất của sự vật hiÖn tîng * Nói quá: là biên pháp tu từ phóng đại mức độ, quy mô, tính chất của sự vật , hiện tợng đợc miêu tả VD:(1) Tiếng đồn cha mẹ anh hiền Cắn cơm không vỡ cắn tiền vỡ đôi (Ca dao) ->Ch©m biÕm thãi coi träng tiÒn b¹c) (2) Lç mòi mêi t¸m g¸nh l«ng ................ ............. .cho vui nhµ (3) Chim kh«n th× kh«n c¶ l«ng khôn đến cái lồng ngời xách cũng khôn * T¸c dông cña nãi qu¸: nhÊn m¹nh, g©y Ên tîng, t¨ng søc biÓu c¶m * Ph©n biÖt nãi qu¸ víi nãi kho¸c: Nãi kho¸c, nãi ®iªu lµ thæi phång sù thËt, xuyªn t¹c sù thËt để lừa dối- Nói quá không làm cho ngời ta tin vào đièu nói ra mà chỉ cốt hớng cho ngiời dộc ngời nghe hiểu đợc điều nói đến 2. Ghi nhí (SGK 102 ) II.LuyÖn tËp 1.Bµi tËp 1(SGK 102) a.Sỏi đá cũng thành cơm -> Có sức ngời thì việc gì cũng làm đợc dù khó khăn b. Đi lên đến tận trời ->VÕt th¬ng kh«ng bËn g×, kh«ng nghÜa lÝ g× c.ThÐt ra löa: KÎ cã quyÒn lùc( cã quyÒn sinh quyÒn s¸t víi ngêi kh¸c) 2.Bµi tËp 2 (SGK 102) a.Chó ăn đá, gà ăn sỏi b. BÇm gan tÝm ruét c.Ruột để ngoài da d.Në tõng khóc ruét e.V¾t ch©n lªn cæ 3. Bµi tËp 3 (SGK 102) Mẫu: Bài toán khó mình nghĩ nát óc mà cha tìm đơc cách giải. 4.Bµi tËp 4 (SGK 102) - XÊu nh ma - Cao nh nói - KhoÎ nh voi Cñng cè, dÆn dß. ¤n tËp truyÖn kÝ ViÖt Nam Ngày soạn: 23/10/09 Ngày dạy: 25/10/09. A. MỤC TIÊU:. Gióp häc sinh - Hệ thống hoá kiến thức phần kí hiện đại ở Việt Nam - RÌn kü n¨ng ghi nhí, hÖ thèng ho¸, kh¸i qu¸t vµ tr×nh bµy nhËn xÐt trong qu¸ tr×nh «n tËp B. CHUẨN BỊ. 4.

(48) Trêng THSC Hoµ Phong. gi¸o viªn: V¬ng ThÞ Mai. Gi¸o viªn: soạn giáo án, sách gv, sách tham khảo Học sinh: soạn bài, Thống kê các tác phẩm đã học C. KIỂM TRA SỰ CHUẨN BỊ Ở NHÀ CỦA HỌC SINH (5’). ? kiểm tra vở soạn cua học sinh D. TIẾN TRÌNH CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC. Hoạt động của giáo viên. Hoạt động của học sinh. Hoạt động 1:(10’) gv kẻ sẵn mẫu bảng thống kê trên bảng. Gv nhận xét và treo bảng phụ để học sinh đối chiếu Tªn VB. N¨m TP ThÓ lo¹i ra đời .Tác giả 1 T«i ®i häc (1941) TruyÖn Thanh TÞnh (1911- ng¾n 1988). P/thức biẻu đạt Tù Sù tr÷ t×nh. 2. Håi kÝ (®o¹n trÝch). Tù Sù tr÷ t×nh. TiÓu thuyÕt (®o¹n trÝch). Tù Sù. STT. 3. 4. Trong lßng mÑ (Nh÷ng ngµy th¬ Êu,1938) Nguyªn Hång (1918-1982) Tøc níc vì bê (Tắt đèn , 1939) Ng« TÊt Tè (1893-1954). L·oH¹c (1943) TruyÖn Nam Cao (1915- ng¾n 1951) (®o¹n trÝch). 1. lập bảng thống kê những vb truyện kí VN đã học. hs lần lượt lên điễn vào mẫu thống kê. Néi dung chñ yÕu. §Æc s¾c nghÖ thuËt. KØ niÖm trong s¸ng vÒ buæi tùu tr- Tù sù kÕt hîp víi tr÷ t×nh.KÓ êng ®Çu tiªn truþªn kªt hîp víi miªu t¶, biÓu c¶m.H×nh ¶nh so s¸nh míi mÎ vµ gîi c¶m Nỗi cay đắng tủi cực và tình yêu th- Tự sự kết hợp với trữ tình.Kể ơng cháy bỏng đối với ngời mẹ của truỵên kêt hợp với miêu tả, biểu nhµ v¨n trong thêi th¬ Êu cảm. Hình ảnh so sánh độc đáo,liên tởng táo bạo. - V¹ch trÇn bé mÆt tµn b¹o, phÝ lÝ cña x· héi thùc d©n PK thêi thuéc Ph¸p . Tè c¸o chÝnh s¸ch thuÕ kho¸ vô nhân đạo Ca ngîi phÈm chÊt cao quÝ vµ vÎ đẹp tinh thần của ngời nông dân: giµu lßng yªu th¬ng vµ søc ph¶n kh¸ng m¹nh mÏ - Thể hiện một cách cảm động, ch©n thùc sè phËn ®au th¬ng, phÈm chÊt ch©n thùc cña ngêi n«ng d©n trong x· héi cò. - Thái độ trân trong,yêu thơng của nhà văn đối với họ.. Tù Sù tr÷ t×nh. -Ngòi bút hiện thực sinh động. x©y dùng t×nh huèng truyÖnbÊt ngê, cã cao trµo vµ gi¶i quyÕt hîp lÝ. - X©y dùng, miªu t¶ nh©n vËt chñ yếu qua ngôn ngữ và hành động phï hîp víi t©m lý, tÝnh c¸ch Tµi kh¾c ho¹ nh©n vËt : sinh động, có chiều sâu tâm lý; cách kÓ linh ho¹t hÊp dÉn; ng«n ng÷ giản dị tự nhiên mà đậm đà. - Các tác phẩm truyện kí Việt nam đã học ở lớp dới: + Sèng chÕt mÆc bay ( Ph¹m Duy Tèn) + Mét thø quµ cña lóa non ( Th¹ch Lam + DÕ mÌn phiªu lu kÝ (T« Hoµi). Hoạt động 2 (15’). 2. So s¸nh sù gièng vµ kh¸c nhau cña c¸c v¨n b¶n a- Gièng nhau: - Trong lßng mÑ (Nguyªn Hång) * Thời điểm ra đời: cùng thời kỳ 1930-1945. - Tøc níc vì bê (Ng« TÊtTè) * Phơng thức biểu đạt,thể loại: Đều dùng văn xuôi tự sự, - L·o H¹c ( Nam Cao) lo¹i truyÖn ký - ThÕ nµo lµ v¨n xu«i hiÖn thùc ViÖt Nam tríc thÓ * Đề tài: con ngời và cuộc sống xã hội đơng thời; đi sâu c¸ch m¹ng ? miªu t¶ nh÷ng sè phËn ®au khæ cña nh÷ng con ngêi bÞ ¸p Cho HS lÇn lît tr×nh bµy sù chuÈn bÞ ë nhµ bøc, vïi dËp So s¸nh sù gièng vµ kh¸c nhau cña c¸c v¨n b¶n. * T tởng, tình cảm: Chan chứa tinh thần nhân đạo (yêu thơng, trân trọng những tình cảm và phẩm chất cao đẹp của con ngêi, lªn ¸n nh÷ng thÕ lùc b¹o tµn, xÊu xa) * §Æc ®iÓm nghÖ thuËt: Xö dông bót ph¸p hiÖn thùc: lèi viết chân thực, gần đời sống, sinh động * Kh¸i niÖm v¨n xu«i hiÖn thùc ViÖt nam tríc c¸ch m¹ng: những tác phẩm văn xuôi Việt nam ra đời từ 1930 b- Khác nhau: (HS điền vào bảng GV đã treo trên Là 1945 có những đặc điểm nh đã nêu trên. Đó cũng là những b¶ng): đặc điểm chung của truỵện ký hiện đại Việt Nam trớc cách Gợi ý những nội dung cần điền để GV hớng đẫn và mạng.. söa ch÷a cho HS : V¨n b¶n Trong lßng mÑ ThÓ lo¹i Håi ký Ph¬ng Tù sù( cã tr÷ t×nh) thøc biÓu đạt §Ò tµi cô thÓ. Tình cảnh đứa trẻ mồ côi. b- Kh¸c nhau: Tức nớc vỡ bờ ( trích Tắt đèn) TiÓu thuyÕt Tù sù. L·o H¹c TruyÖn ng¾n Tù sù ( xen tr÷ t×nh). Ngêi n«ng d©n cïng khæ bÞ ¸p bức đến nỗi không thể cam chịu. ChuyÖn mét «ng l·o nghèo,giàu lòng tự trọng đã tự 4.

(49) Trêng THSC Hoµ Phong Néi dung Nçi ®au xãt tñi hËnvµt×nh chñ yÕu c¶m th¬ng nhí mÑ khi ë xa, c¶m xóc h/phóc trµn đầy khi đợc ở bên mẹ §Æc ®iÓm V¨n håi ký ch©n thµnh, nghÖ chÊt tr÷ t×nh thiÕt tha thuËt Hoạt động 3: LuyÖn tËp. (10’) Lùa chän ®o¹n v¨n( hoÆc nh©n vËt) nhất.( Trong 3 tác phẩm đã nêu ở trên). gi¸o viªn: V¬ng ThÞ Mai ph¶i vïng lªn tử để giữ mảnh vờn cho con Phê phán chế độ tàn ác bất nhân Số phận bi thảm của ngời nông và ca ngợi vẻ đẹp tâm hồn, sức dân cùng khổ và nhân phẩm phản kháng tiềm tàng của ngời cao đẹp của họ phô n÷ n«ng th«n Khác hoạ nhân vật và miêu tả rất Nhân vật đợc miêu tả ở chiều sinh động và hấp dẫn s©u t©m lý; truyÖn kÓ tù nhiªn linh ho¹t võa ch©n thùc, giµu chÊt triÕt lý, tr÷ t×nh II.LuyÖn tËp mµ em thÝch a.Yªu cÇu HS viÕt thµnh ®o¹n v¨n cô thÓ theo gîi ý sau: + §ã lµ ®/v¨n nµo? Trong v/ b¶n nµo? Cña t/gi¶ nµo? + LÝ do yªu thÝch? *VÒ néi dung t tëng * VÒ h×nh thøc nghÖ thuËt + LÝ do kh¸c. b. GV gäi häc sinh nãi vÒ nh©n vËt mµ em thÝch tríc líp Hoạt động 4 cñng cè ,d¨n dß (5’) Học và ôn những nội dung đã học. b. + §ã lµ nh©n vËt nµo ? trong t¸c phÈm nµo? + LÝ do em thÝch. ************************************************. Thông tin về ngày trái đất năm 2000 Tuần: 10 Tiết: 39. Ngày soạn: 24/10/09 Ngày dạy: 27/10/09. A. MỤC TIÊU: Gióp häc sinh - Thấy đc mặt trái of việc s/dụng bao bì ni lông-> tự mình hạn chế s/dụng và vận động mọi ngời cùng thực hiện - Thấy đợc tính thuyết phục trong cách thuyết minh về tác hại của việc sử dụng bao bì ni lông - Từ đó có những suy nghĩ tích cực về việc tơng tự trong vấn đề xử lí rác thải sinh hoạt B. CHUẨN BỊ Gi¸o viªn: soạn giáo án, sách gv, sách tham khảo Học sinh: soạn bài, Thống kê các tác phẩm đã học C. KIỂM TRA SỰ CHUẨN BỊ Ở NHÀ CỦA HỌC SINH (4’) ? Khái niệm về vb nhật dụng? Hãy kể tên 1 văn bản đã học và cho biết chủ đề mà văn bản đó đề cập tới.? D. TIẾN TRÌNH CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC. Hoạt động của giáo viên *Hoạt động 1(8’) Giáo viên nêu yêu cầu đọc,đọc mẫu Gọi học sinh đọc tiếp - §äc chó thÝch (SGK106) GV: ở các VB trớc, các em đã đợc tìm hiểu các VB: Tôi đi. häc, Trong lßng mÑ, L·o H¹c...Nh÷ng v¨n b¶n nµy khi viÕt tác giả đã sử dụng phơng thức tự sự kết hợp MT và BC. Vậy VB “Thông tin...2000” có sử dụng phơng thức biểu đạt trªn kh«ng? -> Kh«ng. H: V¨n b¶n nµy nh»m tr×nh bµy víi chóng ta ®iÒu g×? -> R¸c th¶i b»ng bao ni l«ng vµ « nhiÔm m«i trêng. GV: Nh÷ng VB cã néi dung nh»m tr×nh bµy tri thøc vÒ c¸c sự vật hiện tợng trong tự nhiên và XH nh thế này đợc gọi là VB thuyÕt minh. VB thuyÕt minh cã tÝnh chÊt nh thÕ nµo, giê TLV tíi sÏ t×m hiÓu.. ?Bè côc cña v¨n b¶n cã thÓ chia lµm mÊy phÇn? *Hoạt động 2(26’). Hoạt động của học sinh I. TiÕp xóc víi v¨n b¶n 1.§äc: - To, râ rµng - Thể hiện giọng đọc của một lời kêu gọi 2.T×m hiÓu chó thÝch( SGK 106) a.T¸c phÈm:Thuéc v¨n b¶n nhËt dông díi d¹ng v¨n b¶n thuyÕt minh một vấn đề khoa học * Văn bản đợc lấy từ: " Sở khoa học và Công nghệ Hà Nội" b. Tõ khã: 1-> 7 + Th«ng tin: Tuyªn truyÒn cho nhau biÕt + Ô nhiễm: Làm bẩn,gây hại dẫn đến thay đổi môi trờng theo hớng xÊu + Khởi xớng: Bắt đầu đề ra hoặc làm 1 việc nào đó. 3.Bè côc: 3 PhÇn + P1::"đầu... ni lông": Sơ lợc về nguồn gốc và nguyên nhân sự ra đời của ngày trái đất +P2: "Tiếp...đối với môi trờng": Tác hại của việc dùng bao bì ni l«ng vµ gi¶i ph¸p h¹n chÕ chóng +P3: "Cßn l¹i": KiÕn nghÞ vÒ viÖc b¶o vÖ m«i trêng. II. Ph©n tÝch v¨n b¶n ? Ngày trái đất đợc tổ chức hàng năm vào 1.Thông báo về ngày trái đất ngày nào?? Tại sao ngày 22/4 hàng năm đợc gọi là ngày + Ngày 22/9 hàng năm đợc gọi là “Ngày trái đất” trái đất?-> Bởi nội dung hoạt động của tổ chức môi trờng + Do Mĩ khởi xớng năm 1970 nhằm kêu gọi toàn nhân loại bảo vệ trái đất của chúng ta. + Cã 141 níc tham gia ? Ai khëi xíng ? Cã bao nhiªu níc tham gia? + Mục đích: Bảo vệ môi trờng. ? Mục đích của tổ chức này là gì? + N¨m 2000: ViÖt Nam gia nhËp tæ chøc nµy víi chñ ? Việt Nam tham gia khi nào ?Với chủ đề gì ?Em có nhận xét gì về cách trình baỳ các sự đề "Một ngày không sử dụng bao bì ni lông" ->Tr×nh bµy th«ng tin tõ kh¸i qu¸t-> cô thÓ kiÖn trªn (?Tr×nh tù thuyÕt minh ? Sè liÖu) - ThuyÕt minh b»ng sè liÖu cô thÓ 4.

(50) Trêng THSC Hoµ Phong Nguån g©y « nhiÔm MT nhÊt lµ r¸c th¶i CN vµ r¸c th¶i SH: + R¸c th¶i CN: tr¸ch nhiÖm xö lÝ chñ yÕu thuéc vÒ c¸c c¬ quan nhµ nc vµ c¸c doanh nghiÖp. + Rác thải SH: Gắn chặt với đời sống của mỗi ngời, và mỗi ngêi còng ph¶i cã hiÓu biÕt tèi thiÓu vÒ nã. => ChÝnh v× vËy, n¨m 2000 lÇn ®Çu tiªn VN tham gia ngµy trái đất dới sự chủ trì của bộ khoa học công nghệ và MT. 13 c¬ quan nhµ nc vµ tæ chøc phi chÝnh phñ nhÊt trÝ chän chñ đề thiết thực, phù hợp với hoàn cảnh VN, gần gũi với tất cả mäi ngêi mµ l¹i cã ý nghÜa rÊt to lín: “Mét ngµy kh«ng sö dụng...”=> Đó là n/nhân ra đời của bản thông điệp này.. ? V× sao dïng bao b× ni l«ng cã h¹i cho m«i trêng ?§Ó nªu lªn t¸c h¹i cña viÖc sö dông bao b× ni l«ng t¸c gi¶ ®a ra nh÷ng dÉn chøng cô thÓ nµo. GV: Thùc tÕ cho thÊy rÊt râ: Bao b× nil«ng thêng vøt bõa b·i n¬i c«ng céng g©y mÊt mÜ quan. B¶n th©n tói nil«ng qua sử dụng đã là rác thải, song cái đặc biệt của loại rác thải này là nó đợc dùng để gói các loại rác thải khác-> Gây khó phân huỷ, sinh ra các chất độc hại có thể tồn tại đến 20 năm sau. Hiện nay mỗi năm có hơn 400.000 tấn Pô-li-ê-ti-len đợc chôn lấp tại miền bắc nc Mĩ. Nếu không phải chôn các phế phẩm này thì hàng năm sẽ có thêm bao nhiêu đất canh t¸c; ë Mª-hi-c«, ngêi ta x¸c nhËn nguyªn nh©n c¸ chÕt nhiÒu do nuèt ph¶i r¸c th¶i lµ bao b× nil«ng; ë vên b¸ch thú Cô-bê (ấn độ) 90 con hơu đã ăn phải những hộp nhựa đựng thức ăn thừa của khách thăm quan. Khi đốt bao bì nilông sản sinh ra khí độc chứa các thµnh phÇn c¸c-bon cã thÓ lµm thñng tÇng «z«n, g©y nhiÔm độc khí đi-ô-xin, gây ngất, loạn nhịp tim, gây dị tật bẩm sinh... GV: Trong qu¸ tr×nh viÕt ngêi viÕt sö dông ph¬ng ph¸p liÖt kª kÕt hîp víi ph©n tÝch, ng«n tõ s¸ng tá, rµnh m¹ch, dÔ hiểu, dễ nhớ, dễ làm theo-> Đó chính là đặc điểm cơ bản cña VB thuyÕt minh.. gi¸o viªn: V¬ng ThÞ Mai - Lêi th«ng b¸o trùc tiÕp: Ng¾n gän, dÔ hiÓu, dÔ nhí => B¶o vÖ m«i trêng: - Là 1 vấn đề bức thiết hiện nay(ảnh hởng trực tiếp đến đời sống, sức khoẻ của con ngời). - Cả thế giới quan tâm đến vấn đề này - Việt Nam cùng hành động, góp sức với bản thông điệp "Mét ngµy kh«ng sö dông bao b× ni l«ng" 2.Nh÷ng t¸c h¹i vµ biÖn ph¸p h¹n chÕ sö dông bao b× ni l«ng. + Bao bì ni lông có chứa chất pla- xtíc có đặc tính không ph©n huû g©y nguy h¹i cho m«i trêng *Nh÷ng t¸c h¹i: - Bao bì ni lông lẫn vào trong đất làm cản trở quá trình sinh trởng của các loài thực vật-> xói mòn đồi núi. - Làm tắc các đờng nớc thải, cống rãnh, kênh mơng gây óng lôt, ruåi muçi ph¸t sinh, l©y truyÒn dÞch bÖnh, c¸c sinh vËt chÕt khi nuèt ph¶i ni l«ng. - ¤ nhiÔm thùc phÈm ,g©y t¸c h¹i cho n·o, lµ nguyªn nh©n g©y ung th phæi - Khi đốt khí độc thải ra gây ngộ độc, ngất , khó thở, nôn ra m¸u, gi¶m kh¶ n¨ng miÔn dÞch, g©y rèi lo¹n chøc n¨ng g©y ung th vµ c¸c dÞ tËt bÈm sinh cho trÎ.. ->Sö dông biÖn ph¸p liÖt kª, ph©n tÝch t¸c h¹i vµ c¬ së thực tế của những tác hại đó .. ?Vậy qua dẫn chứng cụ thể trong VB và qua => - Giảm diện tích đất vì không phân huỷ đợc -> mất vệ nh÷ng th«ng tin mµ c« võa cung cÊp em cã nhËn sinh, khã xö lÝ.. xÐt g× vÒ viÖc sö dông bao b× ni l«ng - ảnh hởng đến sức khoẻ con ngời, muôn loài - G©y bÖnh hiÓm nghÌo, dÞ tËt bÈm sinh *Gi¶i ph¸p: ?§Ó h¹n chÕ kh¾c phôc nh÷ng nguy h¹i do bao b× ni l«ng - GiÆt, ph¬i kh«-> dïng l¹i gây ra khi sử dụng văn bản đã đề xuất những giải pháp gì - Kh«ng sö dông khi kh«ng cÇn thiÕt nhËn xÐt ? ë ViÖt Nam xö lý bao b× ni l«ng nh thÕ nµo ? - Thay b»ng giÊy, l¸... - Ch«n lÊp (nh khu vùc xö lý r¸c th¶i Nam S¬n, Sãc S¬n h»ng ngµy tiếp nhận 1.000 tấn rác thải, trong đó có khoảng 10 -> 15 tấn là - Tuyªn truyÒn cho mäi ngêi cïng biÕt nhùa ni l«ng). ViÖc ch«n lÊp gÆp ph¶i rÊt nhiÒu ®iÒu bÊt tiÖn vµ -> Gi¶i ph¸p trªn cã tÝnh kh¶ thi nhng chØ gây nên những tác hại nh đã nói ở trên. - Đốt: Phơng pháp đốt rác thải sinh hoạt ở Việt Nam cha đợc dùng mang tính hạn chế đợc hiểm hoạ. phổ biến, tuy nhiên, việc đốt rác thải nhựa, ni lông lại có thể làm - Mặc dù có những u điểm nhng nó lại có nhiều tác hại phát sinh các hiện tợng cực kỳ nguy hiểm. Do phải đốt rác ở nhiệt nguy hiểm -> muốn triệt để thì không sản xuất loại bao độ cao, các chất dẻo có thể tác dụng với các chất xúc tác ô - xít kim lo¹i vèn cã s½n trong r¸c, gi¶i phãng khÝ p«-li-clo-phª-nin, cã b× nµy khả năng chuyển hoá thành đi-ô-xin, khi chất thải pla-xtíc bị đốt, * ở Việt Nam vứt bừa bãi khắp nơi, chôn lấp thành bãi các khí độc thải ra chứa thành phần các - bon có thể làm thủng tầng ô-zôn, khói do đốt ni lông có thể gây nhiễm độc Co, gây ngất, lớn ,đốt, tái chế. khó thở, nôn ra máu, có thể ảnh hởng đến tuyến nội tiết, phá vỡ hoãc m«n, g©y rèi lo¹n chøc n¨ng vµ ung th… - T¸i chÕ: viÖc t¸i chÕ ni l«ng gÆp nhiÒu khã kh¨n: + Nh÷ng ngêi dän r¸c thêng kh«ng hµo høng thu gom bao b× ni lông vì chúng quá nhẹ (khoảng 1000 bao mới đợc 1kg). + Giá thành bao bì ni lông tái chế quá đắt, thờng gấp 20 lần giá thµnh s¶n xuÊt bao b× míi. + Các con-ten-nơ đựng bao bì ni lông cũ để tái chế rất dễ bị ô nhiễm, nếu sơ ý để 1 bao bì ni lông cũ còn sót vài cuống rau đi tái chÕ lµ cã thÓ lµm cho c¶ mét con-ten-n¬ chë bao b× ni l«ng ph¶i huỷ bỏ…* Tóm lại: Xử lý bao bì ni lông quả là một vấn đề nan gi¶i.. ?Phần kết nêu nhiệm vụ và hành động của chúng ta là gì? Nếu xét theo mục đích nói các câu Hãy cùng nhau quan tâm...Hãy bảo vệ trái đất...Hãy cùng nhau hành động thuộc kiÓu c©u g×? Cã ý nghÜa nh thÕ nµo. ?vì sao we cần phải quan tâm đến trái đất,bảo vệ trái đất? -> Vì trái đất là điều kiện sống còn của mỗi ngời. GV: Kh«ng nªn nghÜ r»ng m×nh dïng Ýt bao b× nil«ng . vµ cµng kh«ng nªn nghÜ r»ng m×nh x¶ r¸c nh thÕ nµy kh«ng thấm vào đâu so với trái đất bao la.Giả dụ 1 hộ gia đình chØ sö dông cã 1 bao b× nil«ng 1 ngµy th× c¶ níc sÏ cã trªn. 3. ý nghĩa của vấn đề + Nhiệm vụ: Quan tâm đến trái đất hơn nữa - Hãy bảo vệ trái đất- ngôi nhà chung của mỗi chúng ta + Hành động: Một ngày không sử dụng bao bì ni lông =>Sử dụng câu cầu khiến có ý nghĩa khuyên bảo, đề nghị, yêu cầu mọi ngời hạn chế sử dụng bao bì ni lông để giữ gìn sự trong sạch của môi trờng -> đây là hành động trớc mắt để hớng tới nhiệm vụ lâu dài: bảo vệ trái đất- bảo vệ chính chúng ta III.Tæng kÕt, ghi nhí 1.NghÖ thuËt: KiÓu v¨n b¶n thuyÕt minh. 5.

(51) Trêng THSC Hoµ Phong. gi¸o viªn: V¬ng ThÞ Mai. 25 triÖu bao nil«ng bÞ vøt vµo m«i trêng 1 ngµy vµ trªn tØ bao mỗi năm. Còn trên thực tế, 1 gia đình phải sử dụng từ 3 đến 5 bao nilông 1 ngày vì vậy con số còn khủng khiếp h¬n n÷a.(§ã lµ chØ tÝnh riªng VN) -> Vì vậy các đề xuất trên thật cụ thể, gần gũi, dễ làm. ? Em thấy mình cần phải làm gì để bảo vệ môi trờng ? Một số b/pháp bảo vệ môi trơng ở địa phơng em? *Hoạt động 3(5’) Tổng kết, ghi nhớ Luyện tập, ?NT đặc sắc?Kiểu văn bản ?Dẫn chứng? Lập luận)?Văn bản nêu vấn đề gì *Hoạt động 5 củng cố, dặn dò (2’) *Củng cố: - V/đề MT- 1 ngày không s/dụng bao bì ni lông - Sau khi học xong VB này em dự định sẽ làm gì để thông tin nµy ®i vµo cuéc sèng *Dặn dò: - Đọc tài liêu liên quan đến văn bản - ChuÈn bÞ cho tiÕt" Nãi gi¶m nãi tr¸nh. - DÉn chøng toµn diÖn, chÝnh x¸c - LËp luËn chÆt chÏ cã søc thuyÕt phôc cao 2.Néi dung: T¸c h¹i nhiÒu mÆt cña viÖc sö dông bao b× ni l«ng vµ ra lời kêu gọi mọi ngời hạn chế sử dụng bao bì ni lông để bảo vệ trái đất- bảo vệ chính mình IV LuyÖn tËp, 1. Văn bản “Thông tin về ngày trái đất năm 2000”Chủ yếu sử dụng phơng thức biểu đạt nào A. Tù sù C. ThuyÕt minh B. NghÞ luËn D. BiÓu c¶m 2.Trong”bao bì ni lông đợc coi là; A.Mét thø r¸c th¶i c«ng nghiÖp B.Một loại chất gây độc hại C.Mét lo¹i r¸c th¶i sinh ho¹t D. Mét lo¹i v©t liÖu kÐm chÊt lîng. Nãi gi¶m - nãi tr¸nh Tuần: 10 Tiết: 40 A. MỤC TIÊU:. Ngày soạn: 24/10/09 Ngày dạy: 27/10/09. Gióp häc sinh. - Hiểu đợc thế nào là nói giảm nói tránhvà tác dụng của nói giảm nói tránh trong ngôn ngữ đời thờng và trong t¸c phÈm v¨n häc - Cã ý thøc vËn dông biÖn ph¸p nãi gi¶m, nãi tr¸nh trong giao tiÕp khi cÇn thiÕt B. CHUẨN BỊ Gi¸o viªn: soạn giáo án, sách gv, sách tham khảo Häc sinh: soạn bài C. KIỂM TRA SỰ CHUẨN BỊ Ở NHÀ CỦA HỌC SINH (5’). ? ThÕ nµo lµ nãi qu¸?T¸c dông cña phÐp nãi qu¸?§Æt c©u cã sö dông phÐp nãi qu¸ D. TIẾN TRÌNH CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC. * Hoạt động 1: (15’) *Ng÷ liÖu 1: -VD1(SGK/107 ) - Vì vậy ... đi gặp cụ Các Mác, cụ LêNin..... - Bác đã đi rồi sao B¸c ¬i! Mùa thu đang đẹp nắng xanh trời - Lîng ... bè mÑ ch¼ng cßn. I. Nãi gi¶m .nãi tr¸nh vµ t¸c dông cña nãi gi¶m nãi tr¸nh 1. Ng÷ liÖu (sgk tr. 107). ? Nh÷ng tõ in ®Ëm ë c¸c vd trªn cã ý nghÜa g× ? T¹i sao ngêi nãi, ngêi viÕt l¹i dïng c¸ch diÔn đạt đó ? T×m nh÷ng c¸ch nãi kh¸c khi nãi vÒ c¸i chÕt với mục đích giảm nhẹ, để tránh đi sự đau buồn * Ng÷ liÖu 2: VD 2 ( SGK/ 108 ) ? TS trong c©u v¨n trªn TG l¹i dïng tõ "bÇu s÷a" mµ kh«ng dïng 1 tõ ng÷ kh¸c cïng nghÜa * Ng÷ liÖu 3: SGK/108 ? H·y so s¸nh 2 c¸ch nãi. - 1, 2, 3 đều nói đến cái chết - §Ó gi¶m nhÑ, tr¸nh ®i phÇn nµo sù ®au buån. ? ở các VD trên ngời viết, ngời nói đã sử dụng biÖn ph¸p nãi gi¶m, nãi tr¸nh? VËy thÕ nµo lµ nãi gi¶m nãi tr¸nh.T¸c dông cña biÖn ph¸p nµy. => Nãi gi¶m, nãi tr¸nh lµ 1 biÖn ph¸p tu tõ dïng c¸ch diễn đạt tế nhị, uyển chuyển tránh gây cảm giác quá đau buån, ghª sî, nÆng nÒ, tr¸nh th« tôc thiÕu lÞch sù. ? Cã thÎ thùc hiÖn nãi gi¶m nãi tr¸nh b»ng c¸c nµo?. *Chó ý: CÇn vËn dông phï hîp víi hoµn c¶nh giao tiếp, đối tợng giao tiếp - Bác đã lên đờng theo tổ tiên M¸c, Lª Nin thÕ giíi nh÷ng ngêi hiÒn - Nöa chõng xu©n tho¾t gÉy cµnh thiªn h¬ng ( C¸i chÕt cña §¹m Tiªn). ? Tìm các biện pháp nói giảm nói tránh đợc sử dụng trong đời sống) thơ ca * Hoạt động 2: (20’) ? §iÒn nh÷ng tõ ng÷ nãi gi¶m, nãi tr¸nh sau ®©y vµo chç trèng. - ( §i, vÒ, quy tiªn, tõ trÇn, t¹ thÕ... ) - Mục đích: tránh thô tục ( dùng từ đồng nghĩa ) + C¸ch 1: Phª ph¸n nÆng nÒ-> buån C¸ch 2: Phª ph¸n nhÑ nhµng tÕ nhÞ cã t¸c dông khuyÕn khÝch víi ngêi tiÕp nhËn ) ( Dùng cách nói phủ định từ ngữ trái nghĩa ) +Cã thÓ sö dông b»ng nhiÒu c¸ch: -Dùng từ đồng nghĩa,đặc biệt là từ Hán-Việt - Dùng cách nói phủ định từ trái nghĩa - Nãi vßng( KÐm l¾m-> cÇn cè g¾ng h¬n) - Nãi trèng( TØnh lîc). (VD:- Trong TP" Lão Hạc ": ... cậu Vàng đi đời rồi - Binh T: "ThËt ra l·o lÈm ngÈm thÕ nhng còng ra phÕt - Lîm: " Th«i råi, Lîm ¬i!" - Khãc D¬ng Khª - NguyÔn KhuyÕn "Bác Dơng thôi đã thôi rồi " 2. Ghi nhớ: sgk. II. LuyÖn tËp, 1. Bµi tËp 1 ( SGK 108 ) 5.

(52) Trêng THSC Hoµ Phong. gi¸o viªn: V¬ng ThÞ Mai a, §i nghØ d, Cã tuæi b, Chia tay nhau e, §i bíc n÷a ? T×m nh÷ng c©u cã sö dông c¸ch nãi gi¶m, nãi c, KhiÕm thÞ tr¸nh 2. Bµi tËp 2 ( SGK 109 ) a2, b2, c1, d1, e1 ? Đặt 5 câu có nội dung chê trách 1 điều gì, để 3. Bµi tËp 3 ( SGK 109 ) ngêi nghe dÔ tiÕp nhËn, ngêi ta thêng dïng c¸ch MÉu: 1, Em t«i cha thËt ngoan phủ định điều ngợc lại với nội dung đánh giá 2, Các bậc phụ huynh cha thật quan tâm đến con cái 3, B¹n cha chÞu khã trong häc tËp 4, Trong giê häc b¹n cha thËt chó ý ? ViÖc sö dông nãi gi¶m, nãi tr¸nh ph¶i tuú thuéc 5, Em cha s«i næi trong häc tËp vµo hoµn c¶nh giao tiÕp 4. Bµi tËp 4 ( SGK 109) - ViÖc nãi gi¶m, nãi tr¸nh ph¶i tuú thuéc vµo hoµn c¶nh giao tiÕp->khi cÇn nãi thËt,th× kh«ng nªn nãi gi¶m, nãi tr¸nh v× kh«ng cã lîi. * Hoạt động 4:củng cố, dặn dò (5’) * Cñng cè: HÖ thèng bµi, §N vµ Td , VËn dông vµo h.c¶nh giao tiÕp * DÆn dß: - Học bài+ Ôn các kiến thức đã học để chuẩn bị cho giờ kiÓm tra. VD: Mét b¹n lêi häc, kh«ng söa ch÷a nh÷ng khuyÕt ®iÓm, không cố gắng thì cần nói thẳng để bạn ấy tiến bộ: Kh«ng nãi: B¹n cha ch¨m häc Mµ nªn nãi: B¹n cßn lêi häc. ***********************************************. KiÓm tra V¨n Tuần: 11 Tiết: 41. Ngày soạn: 29/10/09 Ngày dạy: 02/11/09. A. MỤC TIÊU: - Kiểm tra và củng cố nhận thức của học sinh sau bài ôn tập truyện ký Việt Nam hiện đại - RÌn luyÖn vµ cñng cè c¸c kü n¨ng kh¸i qu¸t, tæng hîp, ph©n tÝch vµ so s¸nh lùa chän viÕt ®o¹n v¨n. B. CHUẨN BỊ 1.Gi¸o viªn: §Ò bµi 2.Häc sinh: ¤n tËp C. TIẾN TRÌNH CÁC HOẠT ĐỘNG Gv phát đề kt , hs nghiêm túc làm bài Đề bài:. I. Trắc nghiệm: (3đ) Hãy khoanh tròn vào đáp án đúng nhất Cõu 1. Nên hiểu việc Đôn Ki-hô-tê đánh nhau với cối xay gió trong "Đánh nhau với cối xay gió" ( trích " Đôn Kyhô-tê" của Xéc-văng- tét) là: A. Hành động chín chắn, tỉnh táo. B. Hành động của những con người thông thái. C. Hành động nghĩa hiệp, đáng ca ngợi. D. Hành động mù quáng, nực cuời, điên rồ. Cõu 2. Cho các từ : cảm động, đoạn trích, thời thơ ấu , chân thực, , Nguyên Hồng, tủi cực, bất hạnh. cháy bỏng, Hãy điền các từ đó vào chỗ trống thích hợp trong đoạn văn sau : ...................... "trong lòng mẹ" trích hồi kí"Những ngày thơ ấu"của ...................,đã kể lại một cách....................... ..............những cay đắng ..................cùng tình yêu th ương ...............của nhà văn................đối với nguêi mÑ..................... Câu 3. T¸c phÈm "Nh÷ng ngµy th¬ Êu" cña Nguyªn Hång ®uîc viÕt b»ng thÓ lo¹i: A. Phãng sù. B. Håi ký C. NhËt ký D. Bót ký Cõu 4. Ngô Tất Tố đã khắc hoạ bản chất nhân vật trong đoạn trích Tức nuớc vỡ bờ thông qua: A. Dïng ng«n ng÷ kÓ linh ho¹t kÕt hîp víi ng«i kÓ phï hîp. B. Ngôn ngữ đối thoại và ngôn ngữ miêu tả hành động nhân vật. C. Ng«n ng÷ miªu t¶ ngo¹i h×nh nh©n vËt lµ chÝnh. D. Ngôn ngữ độc thoại nội tâm nhân vật. Cõu 5. Tắt đèn của Ngô tất Tố đuợc viết theo thể loại nào? A. TiÓu thuyÕt B. TruyÖn ng¾n TruyÖn võa C. D. Bót ký Cõu 6. Nhận định sau đây ứng với nội dung tác phẩm nào? "Số phận bi thảm của người nông dân cùng khổ và những phẩm chất tốt đẹp của họ đã đuợc thể hiện qua cái nhìn th«ng c¶m vµ sù tr©n träng cña nhµ v¨n" A. Tøc nưíc vì bê B. Trong lßng mÑ D L·o H¹c C. T«i ®i häc Cõu 7. Tự sự xen trữ tình không phải là phương thức biểu đạt chủ yếu của văn bản nào A. Tøc nưíc vì bê B. L·o H¹c C. T«i ®i häc D. Trong lßng mÑ. 5.

(53) Trêng THSC Hoµ Phong. gi¸o viªn: V¬ng ThÞ Mai. Cõu 8. Em hiểu nhu thế nào về tiêu đề " Tức nuớc vỡ bờ" đặt cho đoạn trích. A. Vì đoạn trích miêu tả cảnh anh Dậu bị đánh đập,hành hạ phải nằm liệt giuờng,chị Dậu thương chồng nên phải đánh lại những kẻ đã hành hạ chồng mình. B. Cả ba phương án A,C,D trên đều đúng. C. Vì đoạn trích miêu tả cảnh nước bị dồn nén đã làm cho vỡ bờ. D. Vì tác phẩm vạch trần bộ mặt tàn ác bất nhân của xã hội phong kiến là nguyên nhân đẩy nguời dân đến cảnh "tøc nưíc vì bê" Câu 9. Nèi cét A víi cét B sao cho phï hîp A B a, ChiÕc l¸ cuèi cïng 1, C¶m gi¸c n¶y në trong lßng nh©n vËt "t«i" ë buæi ®Çu tiªn ®i häc b, Tøc nưíc vì bê 2, Ca ngîi t×nh yªu thư¬ng mÑ v« bê bÕn c, Trong lßng mÑ 3, Ca ngợi vẻ đẹp tâm hồn của ng ười phô n÷ n«ng d©n , võa giµu t×nh yªu thư¬ng, võa cã søc sèng tiÒm tµng m¹nh mÏ d, T«i ®i häc 4, Lòng thương cảm đối với những em bÐ må c«i bÊt h¹nh ®, C« bÐ b¸n diªm 5, Tình thương yêu con người đã giúp con ngưêi vưît qua ®uîc tÊt c¶, ®em l¹i sù sèng, tuæi xu©n cho con ngưêi Cõu 10. Các tác phẩm Tôi đi học ( Thanh Tịnh) Những ngày thơ ấu(Nguyên Hồng) Tắt đèn (Ngô Tất Tố) Lão H¹c(Nam Cao) s¸ng t¸c vµo giai đoạn nµo? A. 1990-1930 B. 1945-1975 1930-1945 C. D. 1945-1954 Câu 11. Mét trong nh÷ng gi¸ trÞ néi dung næi bËt cña truyÖn ng¾n "ChiÕc l¸ cuèi cïng" lµ: A. Lªn ¸n téi ¸c bän thèng trÞ. B. Ca ngợi lòng nhân ái, sự đùm bọc của con ngừơi với con người. C. Ca ngîi tinh thÇn ®oµn kÕt. D. Phª ph¸n nh÷ng ngõ¬i giµu cã sèng kh«ng cã lư¬ng t©m. Cõu 12. "Tài khắc hoạ nhân vật sinh động, có chiều sâu tâm lý; cách kể linh hoạt hấp dẫn ngôn ngữ giản dị tự nhiªn" lµ nhËn xÐt vÒ nghÖ thuËt cña t¸c phÈm "t«i ®i häc" A. §óng B. Sai Tù luËn: (7®) II. Câu 13. (2®) Viết văn bản tóm tắt đoạn trích truyện "Cô bé bán diêm" của An-đéc-xen trong khoảng bảy đến m ười câu văn. Câu 14. (5®) Nhân vật lão Hạc trong truyện ngắn "Lão Hạc" của Nam Cao có những phẩm chất nào đẹp ? Em hiểu nh ư thế nào về tình cảm của lão với con trai ? Trình bày suy nghĩ về tình cảm đó thành một hoặc hai đoạn văn. ĐÁP ÁN VÀ BIỂU ĐIỂM I. Trắc nghiệm: (3®) 01. - - = -. 05. 06. 07. 08.. ; ; -. -. -. ~ ~. 09. 10. 11. 12.. a-5, b-3, c-2, d-1, đ-4 13. - - = 14. - / - - /. 03. - / - 04. - / - 02. đoạn trích,Nguyên Hồng,chân thực,cảm động,tủi cực,cháy bỏng,thời thơ ấu, bất hạnh.. II. TỰ LUẬN Câu 13: Viết đợc văn bản tóm tắt truyện “Cô bé bán diêm” trong khoảng mời câu văn. (2đ) - Hoàn cảnh: cô bé lang thang bán diêm trong đêm giao thừa, cô đói, rét giữa đờng phố.( 0.5đ) - Cô bé quẹt diêm để sởi và mộng tởng: năm lần cô bé quẹt diêm và mộng tởng rồi lại trở về thực tại (kể ngắn gän c¸c méng tëng vµ thùc t¹i Êy) (1®) - Cô bé chết trong sự đói rét và trớc sự ghẻ lạnh của ngời đời. (0.5đ) Câu 14: (5đ) HS viết đợc một đến hai đoạn văn nêu suy nghĩ, cảm nhận của mình về tình cảm lão Hạc dành cho con. Cã hai ý lín: a. Nêu – kể tên đợc các phẩm chất của lão Hạc: yêu thơng và có trách nhiệm với con; sống trong sạch và tự trọng; tỉ mỉ, chu đáo, cẩn trọng; nhân hậu, nghĩa tìnhv, thuỷ chung. (Mỗi phẩm chất tính 0.25 đ, tổng1đ) b. Phân tích và chứng minh đợc tình yêu thơng và tinh thần trách nhiệm cao của lão với con: - Lão đau đớn và bất lực khi không giữ đợc con chỉ vì nghèo khổ (con rai lão bỏ đi đòn điền cao su): lý lẽ và dÉn chøng. (1®). 5.

(54) Trêng THSC Hoµ Phong. gi¸o viªn: V¬ng ThÞ Mai. -. Lão dồn tình yêu thơng và nỗi nhớ thơng, ngóng đợi con vào tình cảm với con chó, lão đối xử với Cậu Vàng nh với dứa cháu thân yêu. Lão dành dụm mọi thứ bòn mót đợc cho con.: lý lẽ và dẫn chứng(1đ) - Lão chết dữ dội, đau đớn cũng là một phần vì muốn dành mọi thứ cho con: lý lẽ, dẫn chứng. (2đ) - §¸nh gi¸ t×nh phô tö cña l·o: s©u s¾c, thiªng liªng, cao quý vµ bÊt tö. §¸nh gi¸ nghÖ thuËt kh¾c ho¹ nh©n vËt tài tình của NC thông qua phân tích tâm lý nhân vật; nghệ thuật dựng truyện độc đáo. (1đ) (Tuỳ mức độ thiếu sót nội dung và mắc lỗi trình báy, diễn đạt mà GV linh hoạt trừ điểm. Khuyến khích HS sáng t¹o c¸ch tr×nh bµy vµ viÕt cã c¶m xóc). D. Cñng cè, dÆn dß 1.Cñng cè:-Thu bµi - NhËn xÐt giê lµm bµi 2.DÆn dß: - ChuÈn bÞ cho tiÕt luyÖn nãi - Lµm theo yªu cÇu SGK - Yªu cÇu viÕt tríc ë nhµ ************************************************************. LuyÖn nãi: kÓ chuyÖn theo ng«i kÓ KÕt hîp víi miªu t¶ vµ biÓu c¶m Tuần: 11 Tiết: 42. Ngày soạn: 31/11/09 Ngày dạy: 02/11/09. A. MỤC TIÊU:. Gióp häc sinh - ôn lại kiến thức về ngôi kể đã học ở lớp 6. - RÌn luyÖn kü n¨ng kÓ chuyÖn tríc tËp thÓ. - RÌn luyÖn kü n¨ng kÓ chuyÖn kÕt hîp víi miªu t¶, biÓu c¶m - Thích nói, thuyết minh một vấn đề trớc đám đông.. B. CHUẨN BỊ Gi¸o viªn: soạn giáo án, sách gv, sách tham khảo. Häc sinh: ChuÈn bÞ tríc ë nhµ phÇn 1, 2. C. KIỂM TRA SỰ CHUẨN BỊ Ở NHÀ CỦA HỌC SINH (5’). ? kt vở soạn, vỏ bt của học sinh. D. TIẾN TRÌNH CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC. Hoạt động của thầy Hoạt động1:Ôn tập ve ngôi kể (5’) ? KÓ theo ng«i thø nhÊt lµ kÓ ntn? GV: Treo b¶ng phô cã vÝ dô SGK? ? Nh thÕ nµo lµ kÓ theo ng«i thø ba? nªu t¸c dông cña mçi lo¹i ng«i kÓ?. Hoạt động của trò - Kể theo ngôi thứ nhất là cách kể mà ngời kể xng tôi để dẫn dắt câu chuyện, giúp ngời nghe hiểu đợc sự việc chính c©u chuyÖn víi ng«i kÓ nµy, ngêi kÓ cã t c¸ch lµ ngêi trong cuộc, tham gia vào các sự việc và kể lại có độ tin cậy cao. - KÓ theo ng«i thø 3 lµ kÓ mµ ngêi kÓ giÊu m×nh ®i, gäi tªn c¸c nh©n vËt mét c¸ch kh¸ch quan. Víi ng«i kÓ nµy, ngêi kể có t cách là ngời chứng kiến các sự việc và kể lại, do đó cã thÓ kÓ linh ho¹t th«ng qua nhiÒu mèi quan hÖ cña nh©n vËt. - Ng«i thø nhÊt: T«i ®i häc, l·o H¹c, nh÷ng ngµy th¬ Êu… - Kể ngôi thứ ba: tắt đèn, cô bé bán diêm, chiếc lá.. ? LÊy VD vÒ c¸ch kÓ theo ng«i thø 1 vµ ng«i thø 3 ë mét vµi t¸c phÈm hay đoạn trích văn tự sự đã học? ? Tại sao ngời ta phải thay đổi - Thay đổi ngôi kể là để: ng«i kÓ?. Ghi bảng I. ¤n tËp vÒ ng«i kÓ: - ng«i thø nhÊt - ng«i thø 3. - Thay đổi ngôi kể - Thay đổi điểm nhìn víi sù viÖc vµ nv - Sv có liên quan đến ngêi kÓ kh¸c sv k liênquan đến ngời kể II. LËp dµn ý kÓ chuyÖn.. - Thay đổi thái độ miêu tả, biểu cảm. * Hoạt động 2: (30’) ? Theo dâi ®o¹n trÝch ë phÇn 2. ? Sự việc, nhân vật chính và ngôi - Sự việc: cuộc đối đầu giữa những kẻ đi thúc su với ngời xin khất kÓ trong ®o¹n v¨n? su. - Nh©n vËt chÝnh: ChÞ DËu, cai lÖ, ngêi nhµ Lý trëng. ? C¸c yÕu tè biÓu c¶m næi bËt - C¸c yÕu tè biÓu c¶m næi bËt nhÊt lµ c¸c tõ xng h«: van xin, - Ng«i kÓ: thø ba trong ®o¹n v¨n? nÝn nhÞn, ch¸u van «ng… - BÞ øc hiÕp, phÉn né: chång t«i ®au yÕu… - C¨m thï, vïng lªn: mµy trãi ngay chång bµ ®i, bµ cho mµy xem! ? Xác định các yếu tố miêu tả và - Các yếu tố miêu tả. nªu t¸c dông cña chóng? + ChÞ DËu x¸m mÆt… + Sức lẻo khoẻo của anh chàng nghiện… ngời đàn bà lực ®iÒn… ng· cháng quÌo… nham nh¶m thÐt… + … anh chµng hÇu cËn «ng Lý… chÞ chßng con män… ng· nhµo ra thÒm… - Tác dụng: nêu bật sức mạnh của lòng căm thù đã khiến: ng-. 5.

(55) Trêng THSC Hoµ Phong. gi¸o viªn: V¬ng ThÞ Mai. ời đàn bà lực điền chiến thắng anh chàng nghiện. + ChÞ chµng con män chiÕn th¾ng anh chµng hÇu cËn «ng Lý. ? Hãy đóng vai chị Dậu kể lại câu -> Học sinh lên nói. chuyÖn theo ng«i thø nhÊt? * §ãng vai chÞ DËu. Tôi tái xám mặt, vội vàng đặt con bé xuống đất chạy tới đỡ tay ngêi nhµ lý trëng, van xin: - Ch¸u van «ng, nhµ ch¸u võa míi tØnh l¹i, xin «ng tha cho!. Nhng tên ngời nhà lý trởng vừa đấm vào ngực tôi vừa hùng hổ sấn tới định trói chồng tôi. Vừa thơng chồng, vừa uất ức trớc thái độ bất nhân của hắn, tôi dằn giọng: - Chồng tôi đau ốm, ông không đợc phép hành hạ!. Cai lÖ t¸t vµo mÆt t«i mét c¸ch th« b¹o råi lao tíi chç chång t«i. T«i nghiÕn r¨ng: - Mµy trãi ngay chång bµ ®i, bµ cho mµy xem, tiÖn tay, t«i Hoạt động 3: Củng cố, dặn dò( 5’) túm cổ hắn, ấn giúi ra cửa. Hắn ngã chỏng quèo trên mặt * Cñng cè: - HÖ thèng bµi đất, nhng miệng vẫn thét trói nh một thằng điên… - KÓ chuyÖn theo ng«i kÓ kÕt hîp víi miªu t¶ vµ biÓu c¶m * DÆn dß: - TËp kÓ l¹i ®o¹n trÝch. - Häc bµi + so¹n bµi: "C©u ghÐp". ******************************************. C©u ghÐp ( Tuần: 11 Tiết: 43. TiÕt1). Ngày soạn: 01/11/09 Ngày dạy: 04/11/09. A. MỤC TIÊU:. Gióp häc sinh - Giúp học sinh nắm đợc đặc điểm của câu ghép - Nắm đợc hai cách nối các vế câu trong câu ghép. B. CHUẨN BỊ Gi¸o viªn: soạn giáo án, sách gv, sách tham khảo. Häc sinh: soạn bài. C. KIỂM TRA SỰ CHUẨN BỊ Ở NHÀ CỦA HỌC SINH (5’). ? thế nào là câu trần thuật đơn? Ví dụ n D. TIẾN TRÌNH CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC. Hoạt động1(20’) *Ng÷ liÖu1: -VD (SGK111) ?T×m côm CN trong c©u in ®Ëm ? Ph©n tÝch cÊu t¹o cña chóng. C¸c c©u cã nhiÒu côm C- V.Mçi côm C-V cã quan hÖ víi nhau thÕ nµo. ?Tr×nh bµy kÕt qu¶ ph©n tÝch ë trªn b¶ng theo mÉu( SGK 112) ?Dựa vào những kiến thức đã häc ë líp díi h·y cho biÕt c©u. I.Bµi häc 1. §Æc ®iÓm cña c©u ghÐp +Tôi/ quên thế nào đợc những cảm giác trong sáng ấy CN1 / n¶y në trong lßng t«i nh mÊy cµnh hoa t¬i /mØm VN1 CN2 VN2 cời giữa bầu trời quang đãng.. CN. + Buæi mai h«m Êy, mét buæi mai ®Çy s¬ng thu vµ giã l¹nh, mÑ t«i/ ©u yếm nắm tay tôi dẫn đi trên con đờng CN VN dµi vµ hÑp + Cảnh vật xung quanh tôi / đều thay đổi, vì chính lòng CN1 VN1 tôi /đang có sự thay đổi lớn: hôm nay tôi / đi học. CN2 VN2 CN3 VN3 * KiÓu cÊu t¹o c©u C©u 2 : C©u cã 1 côm C-V -Buæi mai...vµ hÑp C©u1: Côm C-V nhá n»m trong côm C-V lín (có 2 cụm C-V nhỏ làm phụ ngữ cho động từ quên và nảy nở) - Côm1: Bæ ng÷ cho §Tquªn( C¶m gi¸c..lßng t«i) - Cụm 2: Bổ ngữ cho ĐT nảy nở( mấy cành ...đãng) C©u3: Côm chñ vÞ kh«ng bao chøa nhau (Côm 3 gi¶i thÝch nghÜa cho côm 2) -> C©u3: lµ c©u ghÐp Câu 2: là câu đơn 5.

(56) Trêng THSC Hoµ Phong nào là câu đơn, câu nào là câu ghÐp ?Qua VD trªn em h·y cho biÕt thÕ nµo lµ c©u ghÐp *Ng÷ liÖu 2:- XÐt l¹i NL1 ?T×m thªm nh÷ng c©u ghÐp ë VD1. ?Quan s¸t c¸c c©u ghÐp ë trªn, cho biÕt trong gi÷a c¸c vÕ trong một câu ghép đợc nối với nhau b»ng c¸ch nµo VD3(ng÷ liÖu 1): ?Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch nèi c¸c vÕ c©u trong c©u ghÐp trªn Em h·y nªu thªm VD vÒ c¸ch nèi c¸c vÕ c©u trong c©u ghÐp. - Qua VD trªn? cho biÕt c¸ch nèi c¸c vÕ c©u. *Hoạt động 2(15’) ?T×m c©u ghÐp trong ®o¹n trích ?Các vế câu đợc nối với nhau b»ng tõ nµo. ?Víi mçi cÆp quan hÖ tõ díi đây, hãy đặt một câu ghép ?ChuyÓn nh÷ng c©u ghÐp võa đặt thành những câu ghép mới b»ng mét trong hai c¸ch ?§Æt c©u ghÐp víi mçi cÆp h« øng Hoạt động3:(5’) Củng cố, dặn dò *Cñng cè: GV cñng cè l¹i ND bµi *DÆn dß: - VN lµm bµi tËp -T×m hiÓu vÒ v¨n b¶n thuyÕt minh. gi¸o viªn: V¬ng ThÞ Mai Câu 1: là câu dùng cụm C-V để mở rộng câu => C©u ghÐp lµ c©u cã hai hoÆc nhiÒu côm chñ vÞ kh«ng bao chøa nhau tạo thành. Mỗi cụm C- V này đợc gọi là một vế câu *Ghi nhí (SGK 112) 2. C¸ch nèi c¸c vÕ c©u + Hàng năm ... thu, lá...đờng / rụng... nhiều và CN1 VN1 trªn kh«ng/cã...b¹c,lßng t«i l¹i n¸o nøc...tùu trêng. CN2 VN2 VN3 VN3 + Nh÷ng ý... Êy t«i /cha... giÊy, v× håi Êy t«i/ CN1 VN1 CN2 kh«ng biÕt ghi vµ ngµy nay t«i / kh«ng nhí hÕt. VN2 CN3 VN3 - C1: V1 nèi V2 = quan hÖ tõ "vµ" V2 nèi V3 = dÊu phÈy - C2: V1 nèi V2 = quan hÖ tõ "v×" V2 nèi V3 = quan hÖ tõ "vµ" - C3: V1 nèi V2= quan hÖ tõ "v×" V2 nèi V3= dÊu hai chÊm -> C¸c c©u nèi víi nhau b»ng quan hÖ tõ vµ dÊu c©u (VD1: Khi hai ngêi/lªn g¸c th× Gi«n- xi ngñ qht C1 V1 qht C2 V2 -> Nèi b»ng cÆp qht khi - th× - VD2: Mọi ngời đóng góp bao nhiêu tôi đóng góp bấy nhiêu ->V1 nối V2 bằng cặp đại từ hô ứng ''bao nhiêu" , "ấy nhiêu") => 2 c¸ch: + Dïng tõ nèi: - Nèi b»ng quan hÖ tõ - Nèi b»ng cÆp quan hÖ tõ - Nèi b»ng phã tõ, chØ tõ + Kh«ng dïng tõ nèi: dïng dÊu chÊm, dÊu phÈy , dÊu hai chÊm. II.LuyÖn tËp 1.Bµi tËp 1.( SGK 113 ) a. C1: U van DÇn, U l¹y DÇn!(Nèi= dÊu phÈy) C2: ChÞ ..DÇn chø!( Nèi = dÊu phÈy) C3: S¸ng... kh«ng ( ,, ,, ) C4: Nếu...... đấy ( ,, ,, ) b.C1: "C« t«i... tiÕng"( ,, ,, ) C2: "Gi¸.... míi th«i"( ,, ,, ) c. "T«i...cay cay"(Nèi b»ng dÊu : ) d. "H¾n ...qóa"(Nèi = qht bëi v×) 2.Bµi tËp 2(SGK 113) MÉu: "Nã kh«ng nh÷ng lêi häc mµcßn ®i ch¬i ®iÖn tö 3.Bµi tËp 3(SGK 113) a. Bá bít mét quan hÖ tõ: MÉu: B¹n Hu¬ng kh«ng chØ häc giái, b¹n Êy cßn h¸t rÊt hay b. §¶o trËt tù c¸c vÕ: MÉu: -V× t«i lêi häc nªn t«i bÞ ®iÓm kÐm §¶o:-T«i bÞ ®iÓm kÐm v× t«i lêi häc 4.Bµi tËp 4 (SGK 114) Mẫu:- Vừa... đã Trời và sáng nó đã đi tập thể dục. *****************************************************. T×m hiÓu chung vÒ v¨n b¶n thuyÕt minh Tuần: 11 Ngày soạn: 01/11/09 Tiết: 44 Ngày dạy: 04/11/09 A. MỤC TIÊU: Gióp häc sinh - Hiểu đợc vai trò, vị trí và đặc điểm của văn bản thuyết minh trong đời sống của con ngời - Ph©n biÖt víi v¨n b¶n tù sù, miªu t¶, biÓu c¶m, nghÞ luËn. 5.

(57) Trêng THSC Hoµ Phong. gi¸o viªn: V¬ng ThÞ Mai. B. CHUẨN BỊ Gi¸o viªn: soạn giáo án, sách gv, sách tham khảo Häc sinh: soạn bài C. KIỂM TRA SỰ CHUẨN BỊ Ở NHÀ CỦA HỌC SINH (5’) ? vb nào chúng ta đã học được viết theo thể loại thuyết minh? Nghệ thuật trong vb ấy có đăc điểm ntn? D. TIẾN TRÌNH CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC. * Hoạt động 1 (20’) I.Bµi häc *Ng÷ liÖu 1: 1. Văn bản thuyết minh trong đời sống con ngời. - VD1(SGK114, 115): Văn bản: Cây dừa Bình Định ?Văn bản trên - Nêu lợi ích của cây dừa, gắn liền với đặc điểm của cây tr×nh bµy, giíi thiÖu, gi¶i thÝch ®iÒu g× dõa B×nh §Þnh -VD 2( SGK 115) VB:"T¹i sao l¸ cã mÇu xanh lôc " ?Vb thuyÕt - Gi¶i thÝch vÒ t¸c dông cña chÊt diÖp lôc lµm cho ngêi ta minh, tr×nh bµy giíi thiÖu , gi¶i thÝch ®iÒu g× thÊy l¸ cã mÇu xanh - VD3:(SGK115, 116):V¨n b¶n vÒ HuÕ - Giíi thiÖu vÒ HuÕ nh lµ mét trung t©m VHNT lín cña ?V¨n b¶n trªn tr×nh bµy, giíi thiÖu, gi¶i Việt Nam với những đặc điểm tiêu biểu riêng của Huế thÝch ®iÒu g× Các văn bản vừa tìm đợc gọi là văn bản thuyết=> VB thuyết minh là kiểu VB thông dụng trong mọi lĩnh vực minh? Vậy em hiểu văn bản thuyết minh là gì?đời sống, nhằm cung cấp tri thức(kiến thức) Về đặc điểm, tính chÊt, nguyªn nh©n..cña c¸c hiÖn tîng vµ sù vËt trong tù Nã cã vai trß nh thÕ nµo ?Em thờng gặp những văn bản đó ở đâu ? nhiên,xã hội bằng phơng thức trình bày giới thiệu, giải thích ( + CÇu Long Biªn-chøng nh©n lÞch sö H·y kÓ tªn mét vµi v¨n b¶n mµ em biÕt + Thông tin về ngày trái đất năm 2000 ? C¸c VB trªn cã thÓ xem lµ v¨n b¶n tù sù ( hay miªu t¶, nghÞ luËn, biÕu c¶m) kh«ng?t¹i sao? C¸c v¨n + C¸ch c¾m hoa, c¸ch lµm mãn ¨n trong ch¬ng tr×nh b¶n nµy kh¸c v¨n b¶n kh¸c ë chç nµo "gãc néi trî"..) * C¸c v¨n b¶n nµy kh«ng ph¶i lµ v¨n b¶n tù sù hay MT, BC, nghÞ luËn v×: +VB tù sù ph¶i cã sù viÖc vµ nh©n vËt +VB miªu t¶ ph¶i cã c¶nh s¾c, con ngêi + VB biÓu c¶m ph¶i cã c¶m xóc tõ c¶nh s¾c, con ngêi + VB nghÞ luËn ph¶i cã luËn ®iÓm, luËn cø vµ luËn chøng). ?Vậy văn bản thuyết minh có những đặc ®iÓm g×?. -Trình bày những đặc điểm tiêu biểu của đối tợng thuyết minh ( VD: C©y dõa tõ th©n c©y, l¸ c©y, níc dõa, cïi dõa, sä dừa,đều có ích cho con ngời) -Tr×nh bµy mét c¸ch kh¸ch quan +Cung cấp tri thức khách quan về sự vật để ngời đọc hiểu đúng đắn về đối tợng đó + Không thể h cấu, bịa đặt, tởng tợng hay suy luận ra mà làm đợc, ngời viết phải tôn trọng sự thật + Mục đích của kiểu VB này: giúp ngời đọc nhận thức về đối tợng nh vốn có trong thực tế - Ng«n ng÷ dÔ hiÓu, chÝnh x¸c. 2.§Æc ®iÓm chung cña v¨n b¶n thuyÕt minh: *§Æc ®iÓm: + Trình bày những đặc điểm tiêu biểu của đối tợng thuyết minh + Tri thøc trong VB thuyÕt minh cÇn x¸c thùc, kh¸ch quan, h÷u Ých cho con ngêi + VB thuyÕt minh cÇn chÝnh x¸c, râ rµng, chÆt chÏ vµ hÊp dÉn *Ghi nhí (SGK 117). II. LuyÖn tËp 1. Bµi tËp 1( SGK 117 ) a. VB " Khëi nghÜa N«ng V¨n V©n"(1833- 1835) b.Văn bản"Con giun đất" -> Cả hai văn bản trên đều là văn bản thuyết minh VBa: Cung cÊp kiÕn thøc vÒ lÞch sö Cung cÊp kiÕn thøc vÒ sinh vËt ?VB " Th«ng tin vÒ ... 2000" lµ v¨n b¶n nghÞ VBb: 2. Bµi tËp 2(SGK upload.123doc.net) luËn cã sö dông yÕu tè thuyÕt minh v× - PhÇn nd trong v¨n b¶n cã t¸c dông nãi râ t¸c h¹i cña viÖc sö dụng bao bì ni lông làm cho đề nghị có sức thuyết phục cao ? C¸c VB kh¸c nh tù sù, nghÞ luËn, biÓu 3. Bµi tËp 3(SGK upload.123doc.net) cảm, miêu tả cũng rất cần thiết đến yếu tố :+Tù sù: Giíi thiÖu sù viÖc, nh©n vËt thuyÕt minh? V× sao + MT: Giíi thiÖu c¶nh vËt,con ngêi * Hoạt động 3: (5’) Củng cố, dặn dò + BC: Giới thiệu đối tợng gây cảm xúc * Cñng cè:- GV hÖ thèng l¹i bµi: + NL: ,, ,, luËn ®iÓm, luËn cø + Vai trß cña v¨n b¶n thuyÕt minh HS đọc phần ghi nhớ * Hoạt động 2 (15’) ?C¸c v¨n b¶n sau cã ph¶i lµ v¨n b¶n thuyÕt minh kh«ng ? T¹i sao. + §Æc ®iÓm chung cña v¨n b¶n thuyÕt minh *DÆn dß:-Häc bµi + su tÇm c¸c v¨n b¶n thuyÕt minh - So¹n " ¤n dÞch thuèc l¸". ¤n dÞch, thuèc l¸. NguyÔn Kh¾c ViÖn. Tuần: 12 Tiết: 45 A. MỤC TIÊU: Gióp häc sinh. Ngày soạn: 07/11/09 Ngày dạy: 09/11/09. 5.

(58) Trêng THSC Hoµ Phong gi¸o viªn: V¬ng ThÞ Mai - Xác định đợc quyết tâm phòng chống thuốc lá trên cơ sở nhận thức đợc tác hại to lớn nhiều mặt của thuốc lá đối với đời sống cá nhân và cộng đồng - Thấy đợc sự kết hợp chặt chẽ giữa hai phơng thức lập luận và thuyết minh trong văn bản B. CHUẨN BỊ Gi¸o viªn: soạn giáo án, sách gv, sách tham khảo Häc sinh: soạn bài C. KIỂM TRA SỰ CHUẨN BỊ Ở NHÀ CỦA HỌC SINH (5’) ? ở chương trình lớp 8, chúng ta đã học văn bản nhật dụng nào? Nội dung? Thông điệp là gì? D. TIẾN TRÌNH CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC. Hoạt động của giáo viên * Hoạt động 1 : HS đäc v¨n b¶n: To, râ, rµnh m¹ch,Nh÷ng câu cảm thán cần đọc với giọng điệu phù hợp, Những dòng chữ in nghiêng cần đọc chậm Giáo viên đọc mẫu – Học sinh đọc và nhËn xÐt. Hoạt động của học sinh I. T×m hiÓu chung 1. T¸c gi¶ - T¸c phÈm a. Tác giả : NKVLà 1trí thức Tây học, đỗ bác sĩ tại Pháp trong thập niên 40 của TK XX.Ông là nhà hoạt động văn hoá xã hội nổi tiếng ở nớc ta -Văn bản “Ôn dịch thuốc lá”thể hiện cái tâm và cách viết,cách nói độc đáo sắc sảo của ông. §äc phÇn chó thÝch ( SGK 21) b. T¸c phÈm: ? em hãy cho biết một vài nét về tg, tp? +ViÕt vÒ t¸c h¹i ghª gím,toµn diÖn of thuèc l¸ ®/v ®/s con ngßi + VB nhật dụng thuyết minh về 1 vấn đề khoa học ? X§ kiÓu v¨n b¶n? 2.Tõ khã: SGK/121. - Chó ý:1,2,3,5,6,9 - Chỉ nạn dịch thuốc lá, bày tỏ thái độ của ng viết (Nhấn mạnh sự căm tức vµ ghª sî) (§Æt tõ thuèc l¸ sau tõ «n dÞch lµ so s¸nh tÖ thuèc l¸ nh 1 thø dÞch bÖnh -Thuèc l¸: C¸ch nãi v¾n t¾t cña"TÖ nghiÖn thuèc l¸"-> So s¸nh tÖ nghiÖn thuốc lá với ôn dịch-> thoả đáng vì là một thứ bệnh dễ lây lan - ¤n dÞch: Thêng dïng lµm tiÕng chöi rña Dấu phẩy: Dùng theo lối tu từ để nhấn mạnh sắc thái biểu cảm vừa căm ? nghĩa of từ ôn dịch? Thái độ biểu cảm ntn? -tøc võa ghª tëm ? Ph©n tÝch ý nghÜa cña viÖc dïng dÊu ph¶y -> Kh«ng thÓ söa thµnh, «n dÞch thuèc l¸ hoÆc thuèc l¸ lµ 1 lo¹i «n dÞch trong đầu đề của VB "Ôn dịch, thuốc lá" ? VËy cã thÓ söa thµnh "¤n dÞch thuèc l¸" hoặc "Thuốc lá là 1 loại ôn dịch" đợc không ?vỡ sao?(GV: Diễn đạt tên gọi của vb - So sánh ôn dich , thuốc lá với dịch hạch thổ tả-> Gây sự chú ý hơn cả "Thuốc lá mày là đồ ôn dịch) AIDS, còi báo động với mọi ngời ? TG so s¸nh «n dÞch thuèc l¸ víi nh÷ng 3. Bè côc: 3 phÇn đại dịch nào +P1: "§Çu-> h¬n c¶ AIDS": Th«ng b¸o vÒ n¹n dÞch thuèc l¸ +P2:"TiÕp -> ph¹m ph¸p: ChØ ra nh÷ng chøng cø cô thÓ vÒ t¸c h¹i cña ? Bè côc cña VB? ND chÝnh cña tõng thuốc lá với đời sống con ngời phÇn +P3: Còn lại:lời kêu gọi cả thế giới đứng lên chống lại "Ôn dịch thuốc lá" Em hiểu thế nào về nhan đề văn bản. * Hoạt động 2 ? Những thông tin nào đợc thông báo trong phần đầu vb? Thông tin nào đợc đa thành vấn đề của vb? ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ lêi lÏ, c¸ch thuyÕt minh trong c¸c th«ng tin nµy? T¸c dông?. ? Tác hại của thuốc lá đợc tác giả so s¸nh nh thÕ nµo ? Em hiÓu viÖc dÉn lêi cña TH§¹o trong VB nh thÕ nµo ? T¸c h¹i cña thuèc l¸ víi ngêi hót, ngêi nghiÖn nh thÕ nµo. II . Ph©n tÝch v¨n b¶n 1. Th«ng b¸o vÒ n¹n dÞch thuèc l¸ - Cã nh÷ng «n dÞch míi xuÊt hiÖn - §Æc biÖt lµ AIDS vµ thuèc l¸ - Thuèc l¸ ®ang ®e do¹ søc khoÎ tÝnh m¹ng loµi ngêi. ->Sö dung c¸c tõ th«ng dông cña ngµnh y tÕ, dïng phÐp so s¸nh cã t¸c dung th«ng b¸o ng¾n gän ,chÝnh x¸c n¹n dÞch thuèc l¸,nhÊn m¹nh hiÓm ho¹ to lín cña n¹n dÞch nµy 2.T¸c h¹i cña hót thuèc l¸ - Lời của T.H.Đạo"Nếu nh... đáng sợ là giặc gặm nhấm nh tằm ăn d©u" -> So s¸nh hót thuèc l¸ g©y h¹i cho c¬ thÓ , cho søc khoÎ cña ngêi hót, ngêi nghiÖn-> Thuèc l¸ nh lµ loµi giÆc gÆm nhÊm tõ tõ mµ chắc chắn,khó gỡ, không phơng thức chữa trị đành phải cam chịu * T¸c h¹i víi ngêi hót - Khói thuốc lá có nhiều chất độc, thấm vào cơ thể: + Nh÷ng l«ng rung bÞ khãi thuèc l¸ lµm tª liÖt g©y ho hen, viªm phÕ qu¶n + ChÊt «- xÝt c¸c-bon thÊm vµo m¸u b¸m chÆt c¸c hång cÇu kh«ng cho chóng tiÕp cËn « xi->Søc khoÎ gi¶m sót.ThÊm vµo tÕ bµo g©y ung th (trªn 80%ung th vßm häng vµ ung th phæi lµ do thuèc l¸) + Chất ni- cô- tin làm các động mạch co thắt gây huyết áp cao, tắc động mạch nhồi máu cơ tim-> tử vong. + Bệnh viêm phế quản: Mất nhiều ngày công lao động + Sức khoẻ 5.

(59) Trêng THSC Hoµ Phong. gi¸o viªn: V¬ng ThÞ Mai cộng đồng ? NhËn xÐt vÒ c¸ch lËp luËn cña TG ë =>TG đã so sánh, chứng minh, giải thích cụ thể, rõ ràng, có dẫn trªn? chứng cụ thể minh hoạ giúp ngời đọc hiểu rõ tác hại của chúng *T¸c h¹i víi ngêi xung quanh - :"...t«i hót, t«i bÞ...t«i" -> Là lời nói đùa, vô trách nhiệm, sự kém hiểu biết của ngời hút, ? vỡ sao t/g lại đặt giả định "Có ngời bảo: ngêi nghiÖn thuèc l¸ t«i hót, t«i bÞ bÖnh, mÆc t«i" tríc khi nªu + Hút thuốc lá đầu độc những ngời ở gần: Vợ con, ngời làm cùng lªn nh÷ng t¸c h¹i vÒ ph¬ng diÖn XH cña thuèc l¸? phßng ? Nh÷ng ngêi xung quanh lµ ai?thuèc - Còng bÞ ®au tim,viªm phÕ qu¶n,ung th lá gây độc hại gì cho họ? -Đàn bà có thai-> đẻ non, thai nhi yếu đó là tội ác -Con em sinh ra trém c¾p, ph¹m ph¸p -> Hút thuốc vừa đầu độc vừa gây gơng xấu => Ngôn ngữ khoa học + biểu cảm, phơng pháp lập luận chặt chẽ? TG đã bác lại ý kiến đó bằng những lập > đoạn văn sinh động có sức thuyết phục cao, thể hiện thái độ luËn vµ dÉn chøng ntn nghiªm kh¾c víi nh÷ng ngêi nghiÖn thuèc l¸ ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ ng«n ng÷, ph¬ng 3. Chèng hót thuèc l¸ b»ng c¸ch nµo pháp lập luận? NX gì về thái độ của TG ở - Tỉ lệ thanh thiếu niên hút thuốc lá ở các thành phố lớn nớc ta ®©y ngang víi thµnh phè C. ¢u - MÜ->ë ViÖt Nam vãi 1 thanh thiÕu ? Tríc khi kªu gäi mäi ngêi chèng muèn cã tiÒn hót thuèc(thuèc sang) chØ cã c¸ch lµ trém c¾p... lại, ngăn ngừa nạn ôn dịch này, TG đã niên ë c¸c níc ph¸t triÓn: Næi lªn chiÕn dÞch chèng hót thuèc l¸: đa ra vấn đề gì? + CÊm hót thuèc l¸ ë nh÷ng n¬i c«ng céng ? Trªn thÕ giíi ngêi ta chèng l¹i «n + Ph¹t nÆng ngêi vi ph¹m dich nµy b»ng c¸ch nµo + Tµi liÖu, khÈu lÖnh chèng thuèc l¸ ë kh¾p n¬i + CÊm qu¶n c¸o thuèc l¸ -> KÕt qu¶: Gi¶m h¼n sè ngêi hót -> ë níc ta trong t×nh tr¹ng nhiÒu bÖnh tËt l¹i thªm «n dÞch nµy -> mọi ngời phải đứng lên chống lại, ngăn ngừa ôn dich này. ? Liªn hÖ víi thùc tÕ ë VN => Th«ng b¸o khoa häc, thuyÕt minh, kªu gäi biÓu c¶m -> VB cã søc thuyÕt phôc cao ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ ng«n ng÷, ph¬ng II. Tæng kÕt, ghi nhí ph¸p lËp luËn? *NT: - LËp luËn ng¾n gän, chÆt chÏ * Hoạt động 3:Tổng kết,Luyện tập - §a ra dÉn chøng vµ ph©n tÝch dÉn chøng *ND: - T¸c h¹i to lín vÒ nhiÒu mÆt cña thuèc l¸ víi c¸ nh©n céng ? Sau khi học VB này em có suy nghĩ đồng, kêu gọi mọi ngời tẩy chay thuốc lá g× vÒ t×nh tr¹ng hót thuèc l¸ vµ t¸c h¹i * LuyÖn tËp: cña nã 1. Bµi tËp 1: - T×nh tr¹ng hót thuèc l¸ ë mét sè ngêi th©n hoÆc b¹n bÌ quen biÕt cßn kh¸ phæ biÕn -> Nguyªn nh©n: - Vui b¹n - B¾t chíc - Thö, tß mß - KÝch thÝch, gi¶i trÝ - Kh«ng cã ý thøc 2. Bµi tËp 2 *Cñng cè: GV hÖ thèng l¹i n/dung tiÕt häc + T¸c h¹i cña thuèc l¸ víi c¸ nh©n vµ mäi ngêi -> - C¶m nghÜ ph¶i ch©n thùc - ChØ ra t¸c dông c¶nh b¸o m¹nh mÏ cña bµi b¸o tÖ n¹n kh¸c. - Híng dÉn HS lµm bµi - Th¶o luËn nhãm - Tr×nh bµy tríc líp ? Ghi lại cảm nghĩ sau khi đọc bài b¸o Hoạt động 4: Củng cố, dặn dò: + Chèng hót thuèc l¸ b»ngc¸ch nµo * DÆn dß: - VN lµm bµi tËp + TL liªn quan - ChuÈn bÞ bµi "C©u ghÐp". ********************************************* (TiÕp ). C©u ghÐp. Tuần: 12 Ngày soạn: 07/11/09 Tiết: 46 Ngày dạy: 09/11/09 A. MỤC TIÊU: Gióp häc sinh - Nắm đợc mối quan hệ ý nghĩa giữa các vế trong câu ghép - Rèn kỹ năng sử dụng các cặp quan hệ từ để tạo câu ghép B. CHUẨN BỊ Gi¸o viªn: soạn giáo án, sách gv, sách tham khảo Häc sinh: soạn bài C. KIỂM TRA SỰ CHUẨN BỊ Ở NHÀ CỦA HỌC SINH (5’). ? Câu ghép có đặc điểm gì? cách nối các vế trong câu ghép ?VD minh hoạ D. TIẾN TRÌNH CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC. 5.

(60) Trêng THSC Hoµ Phong *hoạt động 1 *Ng÷ liÖu 1: - VD1:(SGK 123) Xác định CN- VN trong câu trªn( PT cÊu t¹o) ?Quan hÖ vÒ ý nghÜa gi÷a c¸c vÕ trong c©u ghÐp trªn lµ quan hÖ g× ,biÓu thÞ ý nghÜa g× ? Nªu nh÷ng quan hÖ ý nghÜa cã thÓ cã gi÷a c¸c vÕ c©u trong nh÷ng c©u sau: (cho häc sinh nèi hai cét trong b¶ng phô) ? C¸c mèi quan hÖ nµy thờng đợc nhận biết qua dấu hiệu g×. ?Qua c¸c VD trªn, em cã nhËn xÐt g× vÒ quan hÖ ý nghÜa gi÷a c¸c vÕ trong c©u ghÐp. gi¸o viªn: V¬ng ThÞ Mai I. Quan hª ý nghÜa gi÷a c¸c vÕ c©u a1.Có lẽ TV của chúng ta/đẹp bởi vì tâm hồn ngời VN ta qht CN1 VN1 qht CN2 /rất đẹp, bởi vì đời sống, cuộc đấu tranh của nhân dân ta VN2 qht CN3 từ trớc đến nay/ là cao quý, là vĩ đại, nghĩa là rất đẹp TN VN3 + V1: Kết quả (biểu thị ý nghĩa khẳng định) V2+V3: Ng. nh©n ( biÓu thÞ ý nghÜa gi¶i thÝch). ( Quan hÖ vÒ ý nghÜa: Nguyªn nh©n – kÕt qu¶) * qh gi¶ thiÕt 1) Nếu anh đến muộn thì tôi đi trớc. * qh t¬ng ph¶n 2)Tuy trời ma nhng An vẫn đi học đúng giờ * qh t¨ng tiÕn 3) Ma cµng to, giã cµng m¹nh. * qh bæ sung 4)Lan kh«ng nh÷ng häc giái mµ Lan cßn rÊt ngan * qh nèi tiÕp 5) Hai ngêi giËn nhau råi hä chia tay nhau. * qh đồng thời 6) Nã võa ®i, nã võa ¨n. * qh lùa chän 7) M×nh ®i ch¬i hay m×nh ®i häc * qh gi¶i thÝch 8)Tôi rất vui:hôm nay tôi đã làm đợc một việc tốt. + Mối quan hệ thờng đợc đánh dấu bằng: - Quan hÖ tõ (5, 7) - CÆp QH tõ (1,2,4) - CÆp tõ h« øng (3,6) - Dùa vµo v¨n c¶nh (8) C¸c vÕ cña c©u ghÐp cã quan hÖ ý nghÜa víi nhau kh¸ chÆt chÏ. Lu ý: §Ó nhËn biÕt chÝnh x¸c quan hÖ ý nghÜa gi÷a c¸c vÕ c©u, trong nhiÒu trêng hîp ta ph¶i dùa vµo v¨n c¶nh hay hoµn c¶nh giao tiÕp. *hoạt động 2 ? Xác định quan hệ ý nghĩa giữa c¸c vÕ c©u trong nh÷ng c©u ghÐp díi ®©y vµ cho biÕt mçi vÕ c©u biÓu thÞ ý nghÜa g× trong mèi quan hÖ Êy. -§äc c¸c ®o¹n trÝch díi ®©y vµ tr¶ lêi c©u hái: ? T×m c©u ghÐp trong ®o¹n trÝch trªn ? Xác định ý nghĩa giữa các vế c©u trong mçi c©u ghÐp ? Cã thÓ t¸ch mçi vÕ c©u nói trên thành một câu đơn kh«ng?V× sao -Trong ®o¹n trÝch díi ®©y cã hai c©u ghÐp dµi? XÐt vÒ mÆt lËp luËn, cã thÓ t¸ch mçi vÕ cña c©u ghÐp ấy thành những câu đơn không? V× sao ?XÐt vÒ gi¸ trÞ biÓu hiÖn, trong nh÷ng c©u ghÐp dµi nh vËy cã t¸c dông nh thÕ nµo trong viÖc miªu t¶ lêi lÏ cña nh©n vËt - §äc ®o¹n trÝch. Ghi nhí: (SGK 123) II. LuyÖn tËp 1.Bµi tËp 1(SGK124) a.Quan hÖV1- V2:Nguyªn nh©n-kÕt qu¶ V2- V3: Gi¶i thÝch b. C©u ghÐp: 2 vÕ Quan hÖ V1: ®iÒu kiÖn V2: kÕt qu¶ c. C¸c vÕ cã quan hÖ t¨ng tiÕn: thÓ hiÖn qua cÆp quan hÖ tõ: Ch¼ng nh÷ng- mµ+ ND c©u d. V1- V2: Quan hÖ t¬ng ph¶n e. Gåm hai c©u ghÐp: C©u1:V1-V2: Quan hÖ thêi gian nèi tiÕp C©u 2: V1-V2: Quan hÖ nh©n qu¶ 2. Bµi tËp2 (SGK 124) a.C.ghÐp1:"trêi...biÓn..." : V1-V2 Quan hÖ nh©n qu¶ 2:Trêi r¶i ...biÓn...” V1-V2 ,, ,, 3: Trêi ©m u.... nÒ" V1-V2 ,, ,, : 4:"Trêi Çm ... d÷",, : V1-V2 ,, ,, b. C©u ghÐp: 1."Buæi...quang"->3 vÕ: quan hÖ nh©n qu¶ 2."Buæi... biÓn" -> 2 vÕ: ,, ,, c.Kh«ng nªn t¸ch mçi vÕ c©u trong 1 c©u ghÐp thµnh mét c©u riªng v× ý nghÜa cña mçi vÕ c©u cã mqh chÆt chÏ víi nhau 3.Bµi tËp 3(SGK 125) §o¹n v¨n cã hai c©u ghÐp dµi: + C©u1:"ViÖc thø nhÊt -> cho nã" +C©u 2: "ViÖc thø 2 -> hµng xãm c¶" -> XÐt vÒ mÆt lËp luËn: mçi c©u ghÐp tr×nh bµy mét viÖc mµ L·o H¹c nhờ ông Giáo. Nếu tách mỗi vế thành một câu đơn thì không đảm bảo đợc tính mạch lạc của lập luận - Xét về mặt giá trị biểu hiện:TG cố ý viết dài để tái hiện cách kể lể dài dßng cña L·o H¹c 4.Bµi tËp 4(SGK 125) - Quan hÖ : ®iÒu kiÖn - kÕt qu¶ 6.

(61) Trêng THSC Hoµ Phong a. Quan hÖ ý nghÜa gi÷a c¸c vÕ trong c©u"NÕu con cha ®i, cô Nghị ... không sống đợc" b.Thö t¸ch mçi vÕ...nh©n vËt nãi nh thÕ nµo? *Hoạt động 4 Củng cố, dặn dò *Cñng cè: Kh¾c s©u ND bµi häc: +Quan hÖ ý nghÜa gi÷a c¸c vÕ c©u trong c©u ghÐp + C¸ch nhËn biÕt quan hÖ ý nghÜa gi÷a c¸c vÕ c©u trong c©u ghÐp * DÆn dß:- Häc bµi+ Lµm BT - §äc, so¹n bµi:"Ph¬ng ph¸p thuyÕt minh". gi¸o viªn: V¬ng ThÞ Mai Không nên tách vế câu thành 1 câu đơn + T¸ch mçi vÕ trong c©u ghÐp"Th«i, u van con...cho...Th«i! U van con. U l¹y con.Con th¬ng thÇy, th¬ng U. Con ®i ngay b©y giê cho U - H×nh dung c¸ch nãi: nh¸t gõng, nghÑn ngµo - C¸ch viÕt cña TG: ChÞ DËu kÓ lÓ, van vØ, thiÕt tha. Ph¬ng ph¸p thuyÕt minh Tuần: 12 Tiết: 47 A. MỤC TIÊU: Gióp häc sinh. Ngày soạn: 08/11/09 Ngày dạy: 11/11/09. - Giúp học sinh nắm đợc các phơng pháp thuyết minh - RÌn kü n¨ng x©y dùng kiÓu v¨n b¶n thuyÕt minh B. CHUẨN BỊ Gi¸o viªn: soạn giáo án, sách gv, sách tham khảo Häc sinh: soạn bài C. KIỂM TRA SỰ CHUẨN BỊ Ở NHÀ CỦA HỌC SINH (5’). ? Văn bản thuyết minh là gì? mục đích của văn bản thuyết minh?VBTM có đặc điểm chung gì? D. TIẾN TRÌNH CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC. *Hoạt động 1 (23’). *Ng÷ liÖu 1: -§äc c¸c VB thuyÕt minh võa häc : "C©y dõa B×nh §Þnh", "T¹i sao l¸ cã mÇu xanh lôc","HuÕ", "Khëi nghÜa N«ng Văn Vân", "Con giun đất". ? Các VB trên đã cung cấp các lo¹i tri thøc g× ? Làm thế nào để có tri thức ấy. ? B»ng tëng tîng suy luËn cã thÓ có tri thức làm văn thuyết minh đợc kh«ng? ?Qua đây,hãy cho biết để làm đợc 1 bµi v¨n thuyÕt minh ta cÇn ph¶i chuÈn bÞ nh÷ng g× *Ng÷ liÖu 2a: - VD (SGK 126). I. T×m hiÓu ph¬ng ph¸p thuyÕt minh: 1. Yªu cÇu lµm bµi v¨n thuyÕt minh +Tri thức về: sự vật(Cây Dừa); khoa học( lá cây , con giun đất); lịch sö(KN N«ng V¨n V©n );v¨n ho¸( HuÕ)) + §Ó cã tri thøc ph¶i: - Quan sát: tìm hiểu đối tựơng: màu sắc, h.dáng, kích thớc, đặc trng. - Học tập: tìm hiểu đối tợng trong sách báo , t liệu, từ điển - Tham quan: Tìm hiểu trực tiếp đối tợng rồi ghi nhớ (Đây cũng là cách để có tri thức khi làm bài văn thuyết minh) VD:Tõ viÖc muèn mua 1 bao 555 cÇn tíi 15000->TG nghÜ tíi hµnh vi trộm cắp để có tiền hút thuốc của đối tợng này => Muốn có tri thức để làm một bài văn thuyết minh, ngời viết phải quan s¸t, t×m hiÓu sù vËt, hiÖn tîng cÇn thuyÕt minh Lu ý: Cần nắm bắt đợc bản chất, đặc trng của chúng, để tránh sa vào tr×nh bµy nh÷ng sù kiÖn kh«ng tiªu biÓu, kh«ng quan träng 2. Ph¬ng ph¸p thuyÕt minh: 2.1. Phơng pháp nêu định nghĩa,giải thích - Phần lớn là ở đầu bài, đầu đoạn, giữ vai trò giới thiệu đối tợng + Mô hình: AlàB (A-đối tợng thuýêt minh,B- tri thức về đối tợng) +Tác dụng: giúp ngời đọc hiểu về đối tợng + Quy sự vật đợc ĐN vào loại của nó và chỉ ra đ.điểm công dụng riêng. ?C¸c c©u cã vÞ trÝ ,vai trß nh thÕ nµo trong bµi v¨n thuyÕt minh C¸ch giíi thiÖu ntn ?Phơng pháp nêu định nghĩa, giải thích có yêu cầu gì và diễn đạt nh thế nµo ?Qua VD ta cã ph¬ng ph¸p thuyÕt 2.2. Ph¬ng ph¸p liÖt kª: minh nµo - TG sö dông ph¬ng ph¸p liÖt kª c¸c c«ng dông t¸c h¹i cña hai sù vËt. * Ng÷ liÖu 2b( VD- SGK 127). ? Để ngời đọc hiểu đợc công dụng của cây dừa, hiểu đợc mức độ tác hại của bao bì ni lông đối với môi trờng TG đã trình bày nh thế nào ?Theo em ph¬ng ph¸p thuyÕt minh trªn cã t¸c dông g× Ph¬ng ph¸p liÖt kª nh thÕ nµo? t¸c dông?. - Để ngời đọc dễ liên hệ, cảm nhận sâu sắc hơn và làm cho vấn đề trừu tîng trë nªn cô thÓ + Cách làm: kể ra đặc điểm, tính chất của sự vật theo trình tự + Tác dụng: Giúp ngời đọc hiểu sâu sắc, toàn diện về đối tợng đợc thuyÕt minh 6.

(62) Trêng THSC Hoµ Phong. gi¸o viªn: V¬ng ThÞ Mai 2.3. Ph¬ng ph¸p nªu vÝ dô: *Ng÷ liÖu 2c: ( SGK 127) (-VD: ở Bỉ -> vấn đề cụ thể hơn,dễ nắm bắt và có sức thuyết phục) ?Chỉ ra các VD và nêu td của nó + Cách làm: dẫn ra các ví dụ cụ thể, thực tế để ngời đọc tin vào nội đối với sự việc dung thuyÕt minh Ph¬ng ph¸p nªu vÝ dô lµ g×? + T¸c dông: c¸c vÝ dô cô thÓ thuýªt phôc T¸c dông ngời đọc tin những điều ngời viết cung cấp 2.4. Ph¬ng ph¸p dïng sè liÖu( con sè): C¸c sè liÖu: 20%; 3%; 600kg; 500 n¨m; 1ha->Lµm s¸ng tá vai trß cña *Ng÷ liÖu 2d:- VD (SGK 127, cỏ trong thành phố, tăng sức thuyết phục với ngời đọc 128)" + Cách làm: Dùng số liệu chính xác để khẳng định độ tin cậy của các ?§o¹n v¨n cung cÊp nh÷ng sè tri thức đợc cung cấp liệu nào? Vai trò của những số liệu + Tác dụng:Vấn đề dễ hiểu, dễ tiếp thu -> ngời đọc tin đó( phơng pháp thuyết minh nh thế 2.5. Phơng pháp so sánh: nµo? t¸c dông - Tăng sức thuyết phục và độ tin cậy cho ND thuyết minh) - VB "¤n dÞch, thuèc l¸": T¸c h¹i cña thuèc l¸ cßn h¬n c¶ AIDS, sù * Ng÷ liÖu 2e: - VD (SGK 128) đáng sợ của thuốc lá nh các đáng sợ của giặc gặm nhấm nh tằm ăn dâu ? Nêu tác dụng của biện pháp so +Cách làm:So sánh với đối tợng cùng loại hoặc khác loại nhằm làm nổi s¸nh trªn bật các đặc điểm tính chất của đối tợng thuyết minh. ? Cho các VD từ các VB đã học +Tác dụng: tăng tính thuýêt phục và độ tin cậy cho nội dung thuyết ? C¸ch lµm ph¬ng ph¸p thuyÕt minh minh so s¸nh,T¸c dông 2.6. Ph¬ng ph¸p ph©n lo¹i,ph©n tÝch -Mặt tự nhiên(địa lý) - C«ng tr×nh kiÕn tróc cña HuÕ Ng÷ liÖu 2g VD (SGK 128) - Những sản phẩm đặc biệt của Huế Trong các VB "Huế" TG đã trình - Nh÷ng mãn ¨n bày những đặc điểm của Huế theo - Tinh thần chiến đấu kiên cờng nh÷ng mÆt nµo?Td -> Ngời đọc hiểu, cảm nhận đợc vẻ đẹp của ngời Huế một cách rõ ràng, cô thÓ) +Cách làm: Chia đối tợng ra từng mặt, từng khía cạnh, từng vấn đề...để lÇn lît thuyÕt minh > Phơng pháp phân tích phân loại + Tác dụng : ngời đọc hiểu dần từng mặt để hiểu đối tơng một cách cã c¸ch lµm ntn?T¸c dông toàn diện đầy đủ ?Qua Vd trên, em học tập đợc gì về ph¬ng ph¸p thuyÕt minh nµy * Ghi nhí SGK/128. (-Víi nh÷ng lo¹i sù vËt ®a d¹ng chia ra tõng loại để trình bày; đối với sự vật có nhiều bộ phËn cÊu t¹o, cã nhiÒu mÆt chia ra tõng bé phận, từng mặt để trình bày). II. LuyÖn tËp 1.Bµi tËp 1( SGK128) - KiÕn thøc cña mét b¸c sü - ,, ,, ngời quan sát đời sống xh *Hoạt động 2 (14’) ?Phạm vi thể hiện vấn đề thể hiện - ,, ,, ngời có tâm huyết đối với vấn đề xh bức xúc -> Các kiến thức này rất đúng đắn và đáng tin cậy trong bµi viÕt:"¤n dÞch, thuèc l¸" 2.Bµi tËp 2 ( SGK 128) + So sánh đối chiếu + LiÖt kª + Nªu VD ? Bài " Ôn dịch thuốc lá " đã sử + Nêu số liệu + Phân tích từng tác hại dông c¸c ph¬ng ph¸p thuyÕt minh 3.Bµi tËp 3( SGK 129) - KiÕn thøc trong bµi chÝnh x¸c, cô thÓ - Ph¬ng ph¸p thuyÕt minh - Dïng sè liÖu sù kiÖn cô thÓ ? V¨n b¶n " Ng· ba §ång Léc " 4.Bµi tËp 4( SGK 129) - Cách phân loại của bạn lớp trởng với những học sinh yếu trong lớp t* Hoạt động 3: (3’)Củng cố, dặn dò ơng đối hợp lý * Cñng cè: - GV hÖ thèng bµi - Ta còng cã thÓph©n lo¹i theo c¸ch kh¸c -> Kh¾c s©u:c¸c ph.ph¸p thuyÕt minh *DÆn dß: - Häc bµi + Lµm c¸c bµi tËp hoµn chØnh - So¹n bµi:"Bµi to¸n d©n sè". Kiểm tra 15 phút Môn: Ngữ Văn 8 Đề: em hiểu biết gì về vẻ đẹp truyền thống và sức mạnh tiềm tàng của chi Dậu trong đoạn trích “Tức nước vỡ bờ” 6.

(63) Trêng THSC Hoµ Phong gi¸o viªn: V¬ng ThÞ Mai Đáp án và biểu điểm Hs nêu được 2 ý lớn: 1, Vẻ đẹp truyền thống của chị Dậu (5đ)  Chị Dậu có vẻ đẹp mộc mạc, yêu thơng chồng con vô bờ bến. Trong lúc bản thân cũng đã 2 ngày rồi không có gì cho vào bụng thế nhng khi nấu đợc cháo chị chỉ lo chăm cho chồng con ăn. (Nấu cháo, múc ch¸o bµy la liÖt, qu¹t cho nguéi, bng ch¸o ch¨m cho chång ¨n)  ChÞ DËu nhÉn nhôc, mÒm máng, tha thiÕt van xin cai lÖ vµ ngêi nhµ lÝ trëng tha cho chång  Chị Dậu còn là ngời phụ nữ thông minh, có lí lẽ . Khi cai lệ xông vào để trói anh Dậu chị đã lên tiếng - tiếng nói của ngời có lí lẽ : Chồng tôi đau ốm các ông không đợc phép hành hạ. 2, Søc m¹nh tiÒm tµng cña chÞ Dậu (5đ)  Khi bọn cai lệ đánh mình thì chị vẫn nhẫn nhịn nhng khi chúng cứ xông vào trói anh Dậu thì bao căm hên trong chÞ ngïn ngôt bïng lªn . ChÞ DËu nghiÕn hai hµm r¨ng : Mµy trãi ngay chång bµ ®i, bµ cho mày xem . Chị Dậu đã chuyển hẳn cách xng hô, không còn ông - cháu hay ông - tôi mà là mày - bà, khẳng định t thế đứng cao hơn đối thủ, không còn chút sợ hãi nào nữa. Điều đó thể hiện sự căm giận khinh bỉ đến cao độ. Lần này chị không còn đấu lí với những kẻ thi hành phép nớc nữa mà chị đã ra tay đấu lực với chúng : Rồi chị túm lấy cổ , ấn dúi ra cửa làm tên cai lệ ngã chỏng quèo trên mặt đất ; đến lît tªn ngêi nhµ lÝ trëng th× chÞ x«ng vµo gi»ng co ®u ®Èy. Rèt cuéc tªn nµy còng bÞ chÞ tóm tãc l¼ng cho mét c¸i ng· nhµo ra thÒm.  Hành động quyết liệt, dữ dội và sức mạnh bất ngờ của chị Dậu xuất phát từ sức mạnh của lòng yêu th¬ng.. Ngµy so¹n : 22.11 Ngµy gi¶ng: 25.11 Bµi 11, 12 - TiÕt 48 Tr¶ bµi kiÓm tra v¨n, Bµi tËp lµm v¨n sè 2 A. Môc tiªu bµi häc Gióp häc sinh: - Tự đánh giá đợc u điểm, hạn chế của mình qua bài kiểm tra-> Từ đó có hớng sửa chữa, khắc phục những lçi viÕt cña m×nh - N¾m v÷ng h¬n c¸ch lµm bµi v¨n tù sù, kÕt hîp víi miªu t¶ vµ biÓu c¶m B.ChuÈn bÞ: 1Gi¸o viªn: Bµi kiÓm tra 2.Häc sinh: C.TiÕn tr×nh bµi d¹y * Hoạt động 1.Khởi động 1. Tæ chøc: Sü sè: 2.KiÓm tra: 3. Giíi thiÖu bµi *Hoạt động 2.Bài mới. - Gi¸o viªn tr¶ bµi - HS đọc lại đề bài. - Giáo viên nêu đáp án - HS tự chữa bài theo đáp án và nhận xÐt cña gi¸o viªn. I.Tr¶ bµi kiÓm tra v¨n 1.§Ò bµi a.PhÇn tr¾c nghiÖm: b.: PhÇn tù luËn 2.§¸p ¸n a.PhÇn tr¾c nghiÖm: 1.Néi dung. PhÇn I.Tr¾c nghiÖm C©u 1 2 3. 4. 5. 7. §¸p ¸n B B C A D A C©u6: §iÒn theo thø tù( §o¹n trÝch, Nguyªn Hång, chân thực, cảm động, tủi cực, cháy bỏng, thời thơ ấu, bất h¹nh C©u7:. Nèi a-2 b-3 c-1 6.

(64) Trêng THSC Hoµ Phong ? Nh¾c l¹i yªu cÇu khi lµm bµi. - GV nhËn xÐt u, khuyÕt ®iÓm. - HS đọc đề bài. ? Xác định yêu cầu của đề bài ( Kiểu VB cÇn t¹o lËp) ? Phơng thức biểu đạt. gi¸o viªn: V¬ng ThÞ Mai Ph©nII.Tù luËn Học sinh tóm tắt đợc các ý chính sau. + Lão Hạc là ngời sống cô đơn,vợ mất sớm - Chỉ đợc khoanh vào một phơng án em cho là đúng - Bài làm đủ ý -Diễn đạt lu loát, trình bày sạch sẽ khoa học b.PhÇn tù luËn: 3.Yªu cÇu a.PhÇn tr¾c nghiÖm: - Khoanh 1 phơng án em cho là đúng b. PhÇn tù luËn: - Làm đúng yêu cầu của bài - Diễn đạt lu loát trình bày khoa học 4.NhËn xÐt u,khuyÕt ®iÓm *¦u ®iÓm:. * KhuyÕt ®iÓm:. ? Mở bài cần đa ra vấn đề gì ? Yªu cÇu phÇn th©n bµi ? Yªu cÇu khi kÕt bµi. II.Tr¶ bµi: TËp lµm v¨n sè 2 1.§Ò bµi. - GV nhËn xÕt u, khuyÕt ®iÓm. 2.Phân tích đề, lập dàn ý +Yêu cầu của đề:. - GV giải đáp thắc mắc của học sinh * Hoạt động 4 - GV cñng cè - GV dÆn dß Ngµy so¹n : 22.11 Ngµy gi¶ng: 25.11. + Phơng thức biểu đạt: Dµn ý: 3. NhËn xÐt u, khuyÕt ®iÓm *¦u ®iÓm: *Khuyết điểm:III. Giải đáp thắc mắc - GV giải đáp thắc mắc của học sinh Cñng cè, dÆn dß *Cñng cè:- GV cñng cè l¹i tiÕt tr¶ bµi *DÆn dß:- Xem l¹i bµi - So¹n bµi: Bµi to¸n d©n sè. Bµi 11, 12 - TiÕt 48 Tr¶ bµi kiÓm tra v¨n, Bµi tËp lµm v¨n sè 2. A. Môc tiªu bµi häc Gióp häc sinh: - Tự đánh giá đợc u điểm, hạn chế của mình qua bài kiểm tra-> Từ đó có hớng sửa chữa, kh¾c phôc nh÷ng lçi viÕt cña m×nh - N¾m v÷ng h¬n c¸ch lµm bµi v¨n tù sù, kÕt hîp víi miªu t¶ vµ biÓu c¶m B.ChuÈn bÞ: 1Gi¸o viªn: Bµi kiÓm tra 2.Häc sinh: C.TiÕn tr×nh bµi d¹y * Hoạt động 1.Khởi động 6.

(65) Trêng THSC Hoµ Phong. gi¸o viªn: V¬ng ThÞ Mai. 1. Tæ chøc: Sü sè: 2.KiÓm tra: 3. Giíi thiÖu bµi. *Hoạt động 2.Bài mới. - Gi¸o viªn tr¶ bµi. - HS đọc lại đề bài. - Giáo viên nêu đáp án - HS tự chữa bài theo đáp án và nhËn xÐt cña gi¸o viªn. ? Nh¾c l¹i yªu cÇu khi lµm bµi. - GV nhËn xÐt u, khuyÕt ®iÓm. I.Tr¶ bµi kiÓm tra v¨n 1.§Ò bµi a.PhÇn tr¾c nghiÖm: b.: PhÇn tù luËn 2.§¸p ¸n a.PhÇn tr¾c nghiÖm: 1.Néi dung. PhÇn I.Tr¾c nghiÖm C©u 1 2 3. 4. 5. 7. §¸p ¸n B B C A D A C©u6: §iÒn theo thø tù( §o¹n trÝch, Nguyªn Hồng, chân thực, cảm động, tủi cực, cháy bỏng, thêi th¬ Êu, bÊt h¹nh C©u7:. Nèi a-2 b-3 c-1 Ph©nII.Tù luËn Học sinh tóm tắt đợc các ý chính sau. + Lão Hạc là ngời sống cô đơn,vợ mất sớm - Chỉ đợc khoanh vào một phơng án em cho là đúng - Bài làm đủ ý -Diễn đạt lu loát, trình bày sạch sẽ khoa học b.PhÇn tù luËn:. - HS đọc đề bài. ? Xác định yêu cầu của đề bài ( KiÓu VB cÇn t¹o lËp). 3.Yªu cÇu a.PhÇn tr¾c nghiÖm: - Khoanh 1 phơng án em cho là đúng b. PhÇn tù luËn: - Làm đúng yêu cầu của bài - Diễn đạt lu loát trình bày khoa học 4.NhËn xÐt u,khuyÕt ®iÓm *¦u ®iÓm:. ? Phơng thức biểu đạt ? Mở bài cần đa ra vấn đề gì. * KhuyÕt ®iÓm:. ? Yªu cÇu phÇn th©n bµi ? Yªu cÇu khi kÕt bµi. II.Tr¶ bµi: TËp lµm v¨n sè 2 1.§Ò bµi. - GV nhËn xÕt u, khuyÕt ®iÓm. 2.Phân tích đề, lập dàn ý +Yêu cầu của đề: 6.

(66) Trêng THSC Hoµ Phong. gi¸o viªn: V¬ng ThÞ Mai. - GV giải đáp thắc mắc của học sinh * Ho¹t động 4. - GV cñng cè - GV dÆn dß. Ngµy so¹n:21.11 Ngµy gi¶ng:25.11. + Phơng thức biểu đạt: Dµn ý: 3. NhËn xÐt u, khuyÕt ®iÓm *¦u ®iÓm: *Khuyết điểm:III. Giải đáp thắc mắc - GV giải đáp thắc mắc của học sinh Cñng cè, dÆn dß *Cñng cè:- GV cñng cè l¹i tiÕt tr¶ bµi *DÆn dß:- Xem l¹i bµi - So¹n bµi: Bµi to¸n d©n sè. Bµi 13, 14 - TiÕt 49 Bµi to¸n d©n sè ( Th¸i An). A. Môc tiªu bµi häc - Giúp HS nắm đợc mục đích, nội dung chính mà TG đặt ra qua VB là cần phải hạn chế sự ra tăng dân số, là con đờng tồn tại hay không tồn tại của chính loài ngời. - Thấy đợc cách viết nhẹ nhàng, kết hợp với kể chuyện lập luận trong việc thể hiện nội dung bµi viÕt B. ChuÈn bÞ: 1.Gi¸o viªn: B¶ng phô 2. Häc sinh: tr¶ lêi c©u hái SGK C. TiÕn tr×nh lªn líp * Hoạt động 1: Khởi động 1. Tæ chøc: 8A: 8B: 8C: 2. KiÓm tra: ? Ph©n tÝch t¸c h¹i cña thuèc l¸ víi ngêi hót, ngêi nghiÖn thuèc l¸ vµ víi mäi ngêi xung quanh 3. Giíi thiÖu bµi: * Hoạt động 2: Đọc - hiểu VB I. TiÕp xóc víi VB 1. §äc: To, râ, chÝnh x¸c, truyÒn c¶m Giáo viên hớng dẫn yêu cầu đọc 2. T×m hiÓu chó thÝch ( SGK 131 ) a.T¸c phÈm: - §äc phÇn chó thÝch - Tên đầy đủ : Bài toán dân số đã đợc đặt ra từ V¨n b¶n nµy thuéc kiÓu v¨n b¶n thời cổ đại nµo? - ThÓ lo¹i: V¨n b¶n nhËt dông - nghÞ luËn chøng minh- Giải thích. Vấn đề xã hội : Dân số gia t¨ng vµ nh÷ng hËu qu¶ cña nã. b.Tõ khã: - Chµng A®am vµ nµng Eva: theo kinh th¸nh cña đạo thiên chúa( Kitô, Gia tô) đó là cặp vợ chồng đầu tiên trên Trái đất đợc chúa tạo ra và sai xuống trần gian để hình thành và phát triển loài ngõ¬i. - Tån t¹i hay kh«ng tån t¹i: c©u nãi næi tiÕng cña nh©n vËt H¨m-lÐt trong vë kÞch H¨m- lÐt cña SÕc –xpia( Anh) 3. Bè côc: 3 phÇn V¨n b¶n cã thÓ chia lµm mÊy P1: "Từ đầu ... mắt ra": Nêu vấn đề (bài toán dân phần/ND chính từng phần?Mỗi phần số và kế hoạch hoá dờng nh đã vạch ra từ thời cổ cã vai trß g×? đại ) ( MB) P2: "Tiếp ... bàn cờ": Làm sáng tỏ vấn đề ( tốc độ gia t¨ng d©n sè hÕt søc nhanh chãng )( TB) P3: KB: Cßn l¹i ( kªu gäi mäi ngêi h¹n chÕ ... 6.

(67) Trêng THSC Hoµ Phong. gi¸o viªn: V¬ng ThÞ Mai. d©n sè )(KB) II. Ph©n tÝch VB 1. Nêu vấn đề dân số và KHH gia đình - Bài toán dân số: vấn đề dân số và KHH gia ? Bài toán DS theo TG thực chất là đình vấn đề gì ( D©n sè : sè ngêi sinh sèng trong 1 quèc gia, Em hiểu thế nào về vấn đề dân số và châu lục . Dân số gia tăng ảnh hởng tiến bộ XHkế hoạch hoá gia đình? > đói nghèo lạc hậu->DS gắn liền với KHHGĐ: Đây là vấn đề đợc cả thế giới quan tâm) - Vấn đề đặt ra từ thời cổ đại ? Bài toán DS đợc đặt ra từ khi -"s¸ng m¾t ra" -> NhËn ra, hiÓu ra b¶n chÊt cña nào? điều này có tác động ntn với vấn đề ngời đọc? Em hiểu "sáng mắt ra" là ntn -> Cách nêu vấn đề nhẹ nhàng, giản dị, thân mật -> t¹o sù bÊt ngê, hÊp dÉn, l«i cuèn sù chó ý cña ? NX của em về cách nêu vấn đề ngời đọc cña TG? T¸c dông 2. Chứng minh - giải thích vấn đề xung quanh bµi to¸n d©n sè - PhÇn TB nh»m chøng - 3 phÇn ( 3 ý ) minh, giải thích vấn đề gì + ý 1: Bài toán dân số và đáp án của nó: ? PhÇn TB cã thÓ chia ra lµm mÊy - 1 bµn cê cã 64 « ý? ý nghÜa cña tõng phÇn - đặt 1 hạt thóc vào ô thứ nhất, các ô tiếp theo cứ nhân đôi - Tổng số thóc bàn cờ có thể phủ khắp trái đất => sè thãc lµ con sè kinh khñng -> qu¸ lín +ý 2:-Sù gia t¨ng DS gièng nh lîng thãc ? NX g× vÒ sè thãc trªn bµn cê -Theo kinh thánh khi khai thiên lập địa trái đất ? Tõ bµi to¸n cæ víi sè thãc kinh cã 2 ngêi->N¨m 1995 d©n sè TG lµ 5,63 tû ngêi khủng đó đợc TG dẫn dắt ta vào vấn -Theo bài toán cổ đại thì loài ngời phát triển theo đề gì cấp số nhân+ bội 2 đạt đến ô 30 -> Mức độ gia tăng DS quá nhanh + ý 3: D©n sè t¨ng tõ n¨ng lùc sinh s¶n tù nhiªn cña ngêi phô n÷ ? NX gì về mức độ gia tăng DS thế VD:Tỷ lệ sinh con của phụ nữ ấn độ: 4,5; giíi ë ®©y Nªpan:6,3; Ru- ma- ni:8,1; VN:3,7 ? Từ mức độ gia tăng DS còn đợc - Giải thích vấn đề tăng DS: cảnh báo nguy cơ nhìn nhận từ góc độ nào? gia tăng DS( mỗi gia đình 2 con: khó thực hiện) -> V× vËy nã sÏ nhanh chãng vît ra ngoµi tÇm Thèng kª kh¶ n¨ng sinh s¶n cña kiÓm so¸t cña con ngêi phô n÷ TG muèn gi¶i thÝch ®iÒu g× -> HËu qu¶: KT- VH- GD sÏ nghÌo nµn, l¹c hËu, kÐm ph¸t triÓn. * Phơng pháp lập luận: tác giả sử dụng lí lẽ đơn ? Theo em DS tăng nhanh ( đặc biệt giản ,chứng cớ đầy đủ chính xác kết hợp với so lµ ë ch©u Phi vµ ch©u ¸ ( Cã VN ) sÏ s¸nh, ph©n tÝch ,liÖt kª cho thÊy sù gia t¨ng d©n dÉn tíi hËu qu¶ g× ( Th¶o luËn ) sè lµ rÊt lín ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch lËp 3.Con đờng tồn tại và phát triển của nhân loại luËn cña TG trong phÇn TB - Hạn chế sinh đẻ, làm giảm sự bùng nổ và gia t¨ng DS - Dân trí đợc nâng cao: KT, VH, GD đợc phát ? Làm thế nào để nhân loại phát triÓn triển đợc? để thể hiện đợc điều này => 2 mặt của 1 vấn đề: có quan hệ từ mật thiết cÇn cã ®iÒu kiªn g× víi nhau võa lµ nguyªn nh©n võa lµ kÕt qu¶ ? Điều kiện này có dễ thực hiện đ- - Từ việc nhận thức đợc vấn đề gia tăng DS là îc hay kh«ng ( Th¶o luËn ) hiÓm ho¹ cña nã chøng tá TG lµ ngêi cã tr¸ch ? Theo TG th× mçi ngêi ph¶i lµm g× 6.

(68) Trêng THSC Hoµ Phong. để nhân loại tồn tại và phát triển đợc ? Qua ®©y em thÓ hiÖn quan ®iÓm và thái độ gì về vấn đề DS – KHH gia đình *Hoạt động 3 ? §Æc s¾c vÒ NT cña VB. *Hoạt động 4. ? Nªu ND cña v¨n b¶n ? Con đờng nào hạn chế sự gia t¨ng DS? V× sao. gi¸o viªn: V¬ng ThÞ Mai. nhiệm với đời sống của cộng đồng, trân trọng cuộc sống tốt đẹp của con ngời III. Tæng kÕt, ghi nhí: 1. NghÖ thuËt: - Lập luận là phơng thức đợc sử dụng chính ( Lập luận hấp dẫn: có tiền đề vững chắc, so sánh hợp lý, bất ngờ, độc đáo - Các luận điểm nối nhau tăng dần từ mức độ và t×nh chÊt, sè liÖu râ rµng 2. Néi dung: Sự gia tăng dân số là thực trạng đáng lo ngại của thế giới.Là nguyên nhân dẫn đến đói nghèo,lạc hËu. IV.LuyÖn tËp,cñng cè, dÆn dß *LuyÖn tËp:. Bµi tËp 1 - Giáo dục là con đờng tốt nhất đẻ hạn chế sự gia t¨ng DS - Giúp chị em ý thức đợc hậu quả của việc gia tăng DS: đói ngèo, lạc hậu *Cñng cè - GV hÖ thèng l¹i bµi *DÆn dß: - VN lµm bµi tËp - Xem KT về dấu ngoặc đơn và dấu hai chấm. Ngµy so¹n: 25.11 Ngµy gi¶ng:19.11. TuÇn 13 - TiÕt 50 Dấu Ngoặc đơn và dấu hai chấm. A. Mục tiêu cần đạt: - HS nắm đợc các chức năng của dấu ngoặc đơn mvà dấu hai chấm. Rèn luyện kĩ năng sử dụng dấu ngoặc đơn, dấu hai chấm trong khi viết văn bản B. ChuÈn bÞ: - B¶ng phô ghi vÝ dô thªm môc I vµ bµi tËp nhanh C. TiÕn tr×nh lªn líp 1. Tæ chøc líp: (1') 2. KiÓm tra ? . bµi cò :(5') 3. Bµi míi Nªu c¸c quan hÖ ý nghÜa trong c¸c vÕ cña c©u ghÐp * Ng÷ liÖu 1:VDSGK/134 I. Bµi häc 1.Dấu ngoặc đơn ? Trong các đoạn trích dấu ngoặc đơn dùng để - VDa đánh dấu phần giải thích (làm rõ ngụ ý, lµm g× ? (c«ng dông kh¸i qu¸t) hä: chØ ai ?), nhiÒu khi cã t¸c dông nhÊn m¹nh. - VDb đánh dấu phần thuyết minh (thuyết minh một loài động vật mà tên của nó đợc dùng để gọi tên một con kênh... giúp ngời đọc hình dung rõ đặc điểm của con kênh này. - VDc: bæ sung thªm th«ng tin vÒ n¨m sinh, n¨m mÊt cña Lý B¹ch, Miªn Ch©u thuéc tØnh Tø Xuyªn. => Dấu ngoặc đơn dùng để đánh dấu phần chú thÝch (phÇn gi¶i thÝch, thuyÕt minh, bæ sung) ( B¶ng phô) - §a VD 1 : ''Trong tÊt c¶ nh÷ng cè g¾ng cña c¸c nhµ khai ho¸ cho d©n téc ViÖt Nam vµ d×u dắt họ lên con đờng tiến bộ (?) thì phải kể việc 6.

(69) Trêng THSC Hoµ Phong b¸n rîu ti cìng bøc !'' (NguyÔn ¸i Quèc) VD 2: Anh ấy không đến dự đám cới của Lan (bảo là bận !), nhng mọi ngời đều hiểu là anh ấy không tán thành đám cới này. ? Dấu ngoặc đơn đi cùng với dấu chấm hỏi, dấu chÊm than cã t¸c dông g×. ? Nếu bỏ phần trong dấu ngoặc đơn thì nghĩa cơ bản trong những đoạn trích có thay đổi kh«ng. (HS thực hành bỏ phần trong dấu ngoặc đơn ) ?Dấu ngoặc đơn có những công dụng gì. BT nhanh: PhÇn nµo trong c¸c c©u sau cã thÓ cho vµo trong dấu ngoặc đơn? Tại sao.. gi¸o viªn: V¬ng ThÞ Mai. - dấu ngoặc đơn đi kèm với dấu chấm hỏi (tỏ ý nghi ngê) ®i kÌm víi dÊu chÊm than (tá ý mØa mai => Có thể bỏ phần trong dấu ngoặc đơn  ý nghĩa cơ bản không thay đổi. Vì đó là phÇn th«ng tin phô (Tuy nhiên có công dụng nhấn mạnh ý giúp ngời nghe,ngời đọc hiểu rõ hơn.) .* Ghi nhí: SGK/134 a) Nam, líp trëng líp 8B cã 1 giäng h¸t thËt tuyÖt vêi. b) Mïa xu©n - mïa ®Çu tiªn trong mét n¨m c©y cèi xanh t¬i m¸t m¾t c) Bé phim Trêng Chinh do Trung Quèc s¶n xuÊt rÊt hay. - GV lu ý cho häc sinh:  PhÇn trong 2 dÊu phÈy, 2 dÊu g¹ch ngang. + Dấu ngoặc đơn tơng đơng với dấu gạch Vì đó là các phần có tác dụng giải thích thêm ngang, dấu phẩy khi đánh dấu phần chú thích. 2. DÊu hai chÊm Ng÷ liÖu2: SGK/125 - a: đánh dấu, báo trớc lời đối thoại - Gọi học sinh đọc ví dụ - b: đánh dấu, báo trớc lời dẫn trực tiếp ? Dấu hai chấm trong các ví dụ trên đợc dùng - c: đánh dấu phần giải thích, lí do thay đổi tâm lµm g× ? Cô thÓ tõng vÝ dô. tr¹ng cña t¸c gi¶ trong ngµy ®Çu tiªn ®i häc ? Vậy qua 3 VD ta thấy công dụng của dấu hai => Dấu hai chấm dùng để đánh dấu (báo trớc) phÇn thuyÕt minh, gi¶i thÝch cho phÇn (ý) tríc chÊm lµ g×. đó -ViÕt hoa khi b¸o tríc 1 lêi tho¹i (®i kÌm dÊu ? NhËn xÐt c¸ch tr×nh bµy phÇn sau dÊu hai g¹ch ngang), lêi dÉn trùc tiÕp (®i kÌm dÊu chấm ? Cách đọc. ngoÆc kÐp) (HS th¶o luËn) - Cã thÓ kh«ng viÕt hoa khi gi¶i thÝch 1 néi dung - đọc nhấn mạnh, ngắt hơi. + Phần lớn là không bỏ đợc vì phần sau là ý cơ ? Có thể bỏ phần sau dấu 2 chấm đợc không. bản (so sánh với dấu ngoặc đơn) *Ghi nhí: SGK/ 135 ? Nh¾c l¹i c«ng dông vµ vµ c¸ch sö dông dÊu a) Nam khoe với tôi rằng ''Hôm qua nó đợc hai chÊm ®iÓm 10'' BT nhanh: Thªm dÊu hai chÊm vµo c¸c c©u sau b) Ngêi ViÖt Nam nãi ''Häc thµy kh«ng tµy häc cho đúng ý định của ngời viết. b¹n'' II LuyÖn tËp, cñng cè, dÆn dß 1 LuyÖn tËp BT 1: a) §¸nh dÊu gi¶i thÝch b) §¸nh dÊu phÇn thuyÕt minh c) Vị trí 1: đánh dấu phần bổ sung (phÇn nµy cã quan hÖ lùa chän). BT 2: a) B¸o tríc phÇn gi¶i thÝch: hä th¸ch nÆng qu¸ b) Báo trớc lời đối thoại và phần thuyết minh néi dung mµ DÕ Cho¾t khuyªn DÕ MÌn. c) Báo trớc phần thuyết minh cho ý: đủ mµu lµ nh÷ng mµu nµo. BT 3: Có thể bỏ đợc những nghĩa của phần đặt sau dấu hai chấm không đợc nhấn mạnh BT 4; 5; 6 (vÒ nhµ) 2 Cñng cè, dÆn dß *Cñng cè) - GV nh¾c l¹i c«ng dông, c¸ch sö dông (đọc, viết... ) *DÆn dß 6.

(70) Trêng THSC Hoµ Phong. Ngµy so¹n: 26.11 Ngµy d¹y: 29.11. gi¸o viªn: V¬ng ThÞ Mai - Häc thuéc ghi nhí - N¾m ch¾c c«ng dông cña 2 lo¹i dÊu - Xem tríc dÊu ngoÆc kÐp.. TuÇn 13 - TiÕt 51 đề văn thuyết minh vµ c¸ch lµm bµi v¨n thuyÕt minh. A. Mục tiêu cần đạt: B. ChuÈn bÞ 1.Giáo viên : bảng phụ ghi các đề phần I.1 2.Học sinh: đọc trớc bài ở nhà C. TiÕn tr×nh lªn líp 1. Tæ chøc líp: 2.. Kiểm tra bài cũ: Khoanh tròn vào câu trả lời đúng Những câu nào sau đây không đúng với phơng pháp thuyết minh A. phơng pháp nêu định nghĩa, giải thích E. ph¬ng ph¸p dïng sè liÖu B. ph¬ng ph¸p liÖt kª G. ph¬ng ph¸p tr×nh bµy luËn ®iÓm, luËn cø. C. ph¬ng ph¸p kÓ vÒ sù vËt, sù viÖc H. ph¬ng ph¸p so s¸nh D. ph¬ng ph¸p nªu vÝ dô I. ph¬ng ph¸p ph©n lo¹i, ph©n tÝch ? V× sao em chän ph¬ng ¸n trªn. 3.Bµi míi: I. §Ò v¨n thuyÕt minh vµ c¸ch lµm bµi v¨n thuyÕt Ng÷ liÖu SGK/137 minh - Yêu cầu học sinh đọc các đề trong SGK 1. §Ò v¨n thuyÕt minh ? §Ò a... n. nªu ®iÒu g×? ? Vậy nội dung các đề bài nêu ra vấn đề gì? + Nêu đối tợng thuyết minh ? Em có nhận xét gì về các đề bài trên. - §èi tîng réng phong phó ®a d¹ng nhng rÊt gÇn gòi ( bảng phụ ghi các đề ) với đời sống(con ngời, con vật, đồ dùng,món ăn,di 1. ThuyÕt minh vÒ b«ng hoa hång nhung tÝch lÞch sö,thùc vËt...) 2. Giíi thiÖu loµi hoa em yªu 3. Loµi hoa em yªu 4. Em hãy kể buổi tối ở gia đình em ? Đâu là đề văn thuyết minh ? Căn cứ vào đâu mà em xác định đó là đề văn thuyÕt minh + §Ò 1,2 - Giáo viên: có những dạng đề không có những - Căn cứ vào yêu cầu của đề( thuyết minh, giới tõ ng÷ thuyÕt minh giíi thiÖu,... nhng ta vÉn thiÖu, tr×nh bµy, gi¶i thÝch) biết đợc đó là đề văn thuyết minh? Vì sao? -> gọi là dạng đề nêu yêu cầu trực tiếp - Ví dụ : chiếc xe đạp (Vì nêu đợc đối tợng thuyết minh chiếc xe đạp) ? Vậy đề văn thuyết minh đợc cấu tạo nh thế nµo? Cã mÊy d¹ng - Cã 2 d¹ng: ? Quan sát đề 1,2 ta thấy phạm vi giới thiệu của + Đề nêu yêu cầu trực tiếp đề thuyết minh vừa rộng cụ thể, vừa khái quát + Đề nêu đối tợng thuyết minh võa hÑp. Đề1: cụ thể; đề 2: Khái quát khiến ngời đọc ph¶i lùa chän ? Vậy đề văn thuyết minh có đặc điểm gì? ? Hãy ra 1 đề thuyết minh => Đề văn thuyết minh nêu các đối tợng để ngời  Ng÷ liÖu 2:SGK/139 lµm bµi tr×nh bµy hiÓu biÕt vÒ chóng ? §èi tîng thuyÕt minh trong bµi v¨n lµ g×? * Ghi nhí1/140 ? Khi thuyết minh về chiếc xe đạp ngời viết cần 2. Cách làm bài văn thuyết minh ph¶i lµm g×? * Đối tợng: Xe đạp - ë ®©y ngêi viÕt kh«ng cÇn miªu t¶ kÜ vÒ h×nh a, Kể về nguồn gốc ra đời xe đạp nh thế nào 7.

(71) Trêng THSC Hoµ Phong d¸ng  sÏ nhÇm sang miªu t¶. ? ở đây ngời viết đã thuyết minh hiểu biết gì về chiếc xe đạp ? Bè côc trong v¨n b¶n chia lµm mÊy phÇn, ChØ râ néi dung mçi phÇn. Phần thân bài ngời viết đã trình bày những tri thức gì về chiếc xe đạp,theo trình tự nào?. ? ở bài viết đã sử dụng phơng pháp thuyết minh nào? Em thấy những phơng pháp đó có hợp lí kh«ng? V¨n b¶n trªn cã g× kh¸c víi v¨n b¶n miªu t¶. gi¸o viªn: V¬ng ThÞ Mai b, Miªu t¶ h×nh d¸ng c, Xác định phạm vi tri thức về chiếc xe đạp * Ph¹m vi tri thøc: CÊu t¹o vµ t¸c dông * CÊu tróc:3 phÇn : - Mở bài: giới thiệu khái quát về chiếc xe đạp - Th©n bµi : giíi thiÖu cÊu t¹o vµ nguyªn t¾c ho¹t động của nó - Kết bài: Vị trí của chiếc xe đạp trong hiện tại và trong t¬ng lai * Tr×nh bµy th©n bµi + CÊu t¹o: cã c¸c bé phËn - Chính : truyền động . ®iÒu khiÓn . chuyªn chë - Phụ: chắn xích, chắn bùn,đèn,chuông... * Ph¬ng ph¸p thuyÕt minh: LiÖt kª, ph©n tÝch, gi¶i thích, định nghĩa.  ph¬ng ph¸p hîp lÝ. (gi¸o viªn chèt l¹i c¸ch lµm bµi v¨n thuyÕt minh) Muốn thuýêt minh đợc về đối tợng cần chú ý nh÷ng g×? Bµi v¨n thuyÕt minh cã bè côc ntn? NhiÖm vô cña mçi phÇn. ? §èi tîng miªu t¶ ë ®©y lµ g× ? Để thuyết minh về chiếc nón lá cần dự định tr×nh bµy nh÷ng ý nµo. - Ph¸t phiÕu häc tËp cho 4 nhãm. §Ó 4 nhãm t×m - Gi¸o viªn thu vÒ nhËn xÐt vµ tæng kÕt trªn b¶ng phô.. (So s¸nh: V¨n b¶n miªu t¶ - Chú trọng đến màu sắc kiểu dáng vẻ đẹp - Cã yÕu tè c¶m xóc: thÝch hay kh«ng thÝch ,yªu mÕn, tù hµo ) => Để làm tốt bài văn TM cần hiểu rõ về đối tợng và sö dông ph¬ng ph¸p thÝch hîp * Bè côc : 3 phÇn + MB: giới thiệu đối tợng thuyết minh +TB: Trình bày cấu tạo, đặc điểm, lợi ích của đối tợng + KB: bày tỏ thái độ đối với đối tợng, kết luận. * Ghi nhí II. LuyÖn tËp,cñng cè, dÆn dß 1.LuyÖn tËp. Bµi tËp1 - ChiÕc nãn l¸ ViÖt nam - T×m ý h×nh d¸ng, c¸ch lµm, nguyªn liÖu, nguån gèc, t¸c dông - LËp dµn ý: + MB: Nón là vật che nắng, che ma, tạo nét đọc đáo, duyªn d¸ng + TB: . H×nh d¸ng: chãp, thóng . Nguyªn liÖu: tre, l¸ cä, sîi cíc, kim... . C¸ch lµm: quÊn vßng, xÕp l¸, kh©u ... . N¬i lµm: lµng quª, HuÕ, Hµ T©y ... . T¸c dông: che n¾ng, che ma, lµm quµ lu niÖm + KB: Nón có vai trò lớn đối với ngời Việt nam, là mét di s¶n v¨n ho¸ 2. Cñng cè, d¨n dß * Cñng cè - Chèt l¹i theo môc ghi nhí *. D¨n dß - ViÕt bµi thuyÕt minh vÒ chiÕc nãn l¸ theo dµn ý. - Lập dàn ý cho đề bài ''Thuyết minh về cái phÝch níc'' - Su tÇm th¬ v¨n, tiÓu sö. 7.

(72) Trêng THSC Hoµ Phong Ngµy so¹n: 30.11 Ngµy d¹y: 2.12. gi¸o viªn: V¬ng ThÞ Mai. TuÇn 13 - TiÕt 52 Chơng trình địa phơng (PhÇn v¨n). A. Mục tiêu cần đạt: - HS bớc đầu có ý thức tìm hiểu các tác giả văn học ở địa phơng và các tác phẩm văn học viết về địa phơng. Qua giới thiệu các nhà thơ văn ở địa phơng (tỉnh huyện) chọn chép 1 số bài thơ hay đặc sắc, gi¸o dôc cho c¸c em t duy B. ChuÈn bÞ: 1.Gi¸o viªn:Tµi liÖu vµ t¸c phÈm vÒ v¨n th¬ ®ia ph¬ng 2. Học sinh:Su tầm tìm hiểu các tác giả tác phẩm văn thơ ở địa phơng C. TiÕn tr×nh lªn líp 1. Tæ chøc líp: 2. KiÓm tra bµi cò - KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña häc sinh ( néi dung su tÇm) 3. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng:. 7.

(73) Trêng THSC Hoµ Phong. gi¸o viªn: V¬ng ThÞ Mai. I. Các tác giả văn thơ ở địa phơng - Yªu cÇu häc sinh +HS tù kiÓm tra c¸c nhãm cña nhau vÒ c¸c nhµ v¨n, nhµ th¬ (tiÓu sö, sù nghiÖp) kiÓm tra kÕt qu¶ su tầm của các nhóm - Các nhóm cử đại diện lên trình bày kết quả su tầm. vÒ tiÓu sö vµ sù +Các tác giả ở địa phơng nghiÖp cña c¸c nhµ TT Tªn t¸c gi¶ N¨m N¬i sinh T¸c phÈm chÝnh th¬, nhµ v¨n. sinh - GV giíi thiÖu 1 1 NguyÔn §×nh ¶nh 1942 L©m Lµm th¬ tõ cÊp II sè t¸c gi¶ vµ 1 sè Thao-Phó Tr¨ng rõng, Tríc cæng trêi s¸ng t¸c tiªu biÓu Thä 2 NguyÔn Ngäc Béi 1929 Vĩnh Phú Ao Làng,tập truỵên: đất báng 3 Ph¹m TiÕn DuËt 1941 Thanh Ba ë hai ®Çu nói.VÇng tr¨ng quÇng löa 4 §µo Ngäc Ch©u 1941 §êng Tam §¶o Nam 5 TrÇn Phîng 1942 L©m Thao Giã quª 6 NguyÔn M¹nh TuÊn 1945 VÜnh Phó 7 NguyÔn H÷u Nh©m 1938 Tø X· TruyÖn lµng Giµnh 8 NguyÔn Xu©n ThÞnh 1941 S«ng L« Mïa Hång 9 §Æng V¨n §¨ng 1911 S«ng Thi ®ua Thao 10 Nguüªn Hng H¶i 1959 Hïng §« Tríc cöa thiÒn 11 NguyÔn Ngäc B¸u 1943 Vò În Quả đầu mùa,đá mồ côi II. Giíi thiÖu mét sè bµi th¬ ®o¹n th¬ viÕt vÒ quª h¬ng 1. NguyÔn §×nh ¶nh a. HÕt chiÒu nhng tèi th× cha D¨m ba vÖt n¾ng la tha cuèi trêi N¾ng nh 1 l¸ cä t¬i Xoè ra cho đất với trời gặp nhau ( Hoµng h«n trung du) b. Có ngời đến tận bây giờ Chắc là cỏ mọc thêm bờ đá xanh Cho bao bÌ b¹n nguyªn lµnh Trở về đây với gia đình vợ con L¹i nghe c©u ghÑo c©u xoan (Những kì tích trên 1 vùng đất) 2. NguyÔn Hng H¶i Cha lµ ai cã ph¶i L¹c Long Qu©n. Đã nghỉ lại một đêm trong vờn cổ tích Råi bá mÑ ra ®i víi mÆt trêi Råi trèn ch¹y vµo ca dao tùc ng÷ VÒ hµnh tr×nh xa l¨c xa l¬ 3.Bµi th¬ : Qua ThËm Th×nh §i qua xãm nói ThËm Th×nh B©ng khu©ng nhí níc non m×nh ngµn n¨m. III. Cñng cè,dÆn dß - Gi¸o viªn ng©m mét sè bµi - HS tập ngâm thơ- Em có suy nghĩ gì khi đọc các tác phẩm của các tác giả địa phơng - Tiếp tục tìm hiểu và su tầm các sáng tác, những nhà văn nhà thơ tiêu biểu ở địa phơng và ghi chép vµo sæ tay v¨n häc - So¹n bµi: ''Vµo nhµ ngôc Qu¶ng §«ng c¶m t¸c''. 7.

(74) Trêng THSC Hoµ Phong Ngµy so¹n: 2.12 Ngµy d¹y: 6.12. gi¸o viªn: V¬ng ThÞ Mai TuÇn 14 - TiÕt 53 dÊu ngoÆc kÐp. A. Mục tiêu cần đạt: - HS cÇn hiÓu râ c«ng dông cña dÊu ngoÆc kÐp - HS biÕt dïng dÊu ngoÆc kÐp trong khi viÕt. B. ChuÈn bÞ: 1.Gi¸o viªn: B¶ng phô 2. Häc sinh : Tr¶ lêi c©u hái SGK C. Các hoạt động dạy học: 1. Tæ chøc líp: 8A: 8B: 8C: 2. KiÓm tra bµi cò ? Công dụng dấu ngoặc đơn, dấu hai chấm. ? Lµm bµi tËp 4 - SGK 3 TiÕn tr×nh lªn líp * NG÷ liÖu:SGK/141 - Y/c học sinh đọc ví dụ ? ở ví dụ a, b, c, d dấu ngoặc kép dùng để làm g×. - HíngdÉn häc sinh lÇn lît ph©n tÝch.. ? vËy dÊu ngoÆc kÐp cã c«ng dông g×. ? Gi¶i thÝch c«ng dông cña dÊu ngoÆc kÐp. - Hs th¶o luËn theo nhãm.. * C¸c c¸ch kh¸c nhau dÉn lêi trùc tiÕp.. ( B¶ng phô) ? Hãy đặt dấu 2 chấm, dấu ngoặc kép vào chỗ thÝch hîp. (®iÒu chØnh viÕt hoa khi cÇn thiÕt). - Yªu cÇu häc sinh gi¶i thÝch. - Y/c häc sinh viÕt ®o¹n v¨n thuyÕt minh vÒ chiÕc nãn l¸ ViÖt nam cã sö dông dÊu ngoÆc đơn, dấu hai chấm và dấu ngoặc kép gọi học. I. Bµi häc 1.C«ng dông - VDa đánh dấu câu nói của Găng-đi (lời dẫn trùc tiÕp) - VDb: Từ ngữ hiểu theo nghĩa đặc biệt  ẩn dô: d¶i lôa - chØ chiÕc cÇu - VDc: đánh dấu từ ngữ có hàm ý mỉa mai,ch©m biÕm, lêi dÉn trùc tiÕp(Ph¸p nãi vÒ sù cai trÞ cña m×nh lµ khai ph¸ v¨n minh cho d©n téc ViÑt Nam) - VDd: đánh dấu tên của các vở kịch - tên tác phÈm. *Ghi nhí SGK II. LuyÖn tËp,cñng cè, d¨n dß 1.LuyÖn tËp Bµi tËp 1: - VDa: Câu nói đợc dẫn trực tiếp, đây là những c©u nãi mµ L·o H¹c tëng lµ con chã vµng muèn nãi víi l·o. - VDb: Từ ngữ đợc dùng hàm ý mỉa mai - VDc: Từ ngữ đợc dẫn trực tiếp - VDd: Từ ngữ đợc dẫn trực tiếp có hàm ý mỉa mai - Từ ngữ đợc dẫn trực tiếp từ 2 câu thơ của 1 ví dô Bµi tËp 2: a) .......cêi b¶o: ''c¸ t¬i”ch÷ “t¬i'' (B¸o tr¬c lêi tho¹i vµ lêi dÉn trùc tiÕp) b) ... chó TiÕn Lª: ''Ch¸u ... '' (B¸o tríc lêi dÉn trùc tiÕp.) c) ... b¶o h¾n: ''§©y ... lµ'' (B¸o tríc lêi dÉn trùc tiÕp) BTËp 3: a) Dùng dấu hai chấm và dấu ngoặc kép để đánh dấu lời dẫn trực tiếp, dẫn đoạn văn lời của chñ tÞch Hå ChÝ Minh b) Kh«ng dïng dÊu hai chÊm vµ dÊu ngoÆc kÐp vì câu nói không đợc dẫn trực tiếp bằng lời văn cña chñ tÞch Hå ChÝ Minh -> gi¸n tiÕp. BTËp 4: - HS tù viÕt 2. Cñng cè, dÆn dß 7.

(75) Trêng THSC Hoµ Phong sinh đọc,nhận xét, giáo viên chốt.. Ngµy so¹n: 4.12 Ngµy d¹y: 9.12. gi¸o viªn: V¬ng ThÞ Mai *Cñng cè C«ng dông cña dÊu ngoÆc kÐp *DÆn dß - Hoµn thiÖn luyÖn tËp, lµm bµi tËp 5, häc ghi nhí. - Xem tríc ''¤n luyÖn vÒ dÊu c©u'' - HS lËp dµn ý: ThuyÕt minh chiÕc phÝch níc (tËp nãi tríc ë nhµ). TuÇn 14 - TiÕt 53 luyện nói: thuyết minh về một thứ đồ dùng. A. Mục tiêu cần đạt: - Giúp học sinh dùng hình thức luyện nói để củng cố tri thức, kĩ năng về cách làm bài văn thuyết minh đã học. - T¹o ®iÒu kiÖn cho häc sinh m¹nh d¹n suy nghÜ, h¨ng h¸i ph¸t biÓu B. ChuÈn bÞ: 1. GV: ChuÈn bÞ vÝ dô nãi mÉu phÇn MB 2. HS: Dàn ý đề: thuyết minh cái phích nớc. C. Các hoạt động dạy học: 1. Tæ chøc líp: 2. KiÓm tra bµi cò : KT phÇn chuÈn bÞ lËp dµn ý ë nhµ cña häc sinh 3. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng:. - GV viết đề bài lên bảng ? §©y lµ kiÓu bµi g×. ? §èi tîng thuyÕt minh ? Em dự định sẽ trình bày những tri thức gì về c¸i phÝch níc.. ? Dựa vào những ý đó lập dàn ý. ? PhÇn MB viÕt nh thÕ nµo. ? Th©n bµi em tr×nh bµy nh÷ng ý nµo.. ? ë phÇn TB ta sö dông nh÷ng ph¬ng ph¸p nµo. ( ph©n tÝch vµ gi¶i thÝch). ? phÇn kÕt bµi cÇn nªu nh÷ng ý nµo. - GV chia tæ cho c¸c em tËp nãi - GV nãi mÉu. I. LËp dµn ý: - §Ò bµi: thuyÕt minh c¸i phÝch níc - KiÓu bµi: thuyÕt minh - §èi tîng: C¸i phÝch níc - cÊu t¹o + vá + ruét + ChÊt liÖu, mÇu s¾c... - C«ng dông: gi÷ nhiÖt - C¸ch b¶o qu¶n - Dµn ý: 1. MB: Là thứ đồ dùng thờng có, cần thiết trong mỗi gia đình. 2. TB: + CÊu t¹o: - ChÊt liÖu cña vá b»ng s¾t, nhùa - Màu sắc: trắng, xanh, đỏ... - Ruột: Bộ phận quan trọng để giữ nhiệt nên có cÊu t¹o 2 líp thuû tinh, ë trong lµ ch©n kh«ng, phÝa trong líp thuû tinh cã tr¸ng b¹c - MiÖng b×nh nhá: gi¶m kh¶ n¨ng truyÒn nhiÖt + C«ng dông: gi÷ nhiÖt dïng trong sinh ho¹t, đời sống. + C¸ch b¶o qu¶n. 3. Kết luận: - vật dụng quen thuộc trong đời sèng cña ngêi ViÖt nam . - B¶o qu¶n ra sao. II. LuyÖn nãi: 1. Nãi trong nhãm - HS nãi theo tæ - Tõng em nãi mét 2. Nãi tríc líp - Hs chó ý - 4 đại diện của tổ lên nói từng phần MB, 2 em : TB; 1 em nãi toµn bµi - Ph¸t ©m to, râ rµng, m¹ch l¹c, nãi thµnh c©u 7.

(76) Trêng THSC Hoµ Phong. gi¸o viªn: V¬ng ThÞ Mai trọn vẹn, dùng từ cho đúng. - Lu ý khi nãi: - GV gäi häc sinh nhËn xÐt - GV đánh giá, uốn nắn VÝ dô: KÝnh tha thÇy (c«) gi¸o C¸c b¹n th©n mÕn - Hiện nay tuy nhiều gia đình khá giả đã có những bình nóng lạnh hoặc các phích điện hiện đại, nhng đa số các gia đình có thu nhập thấp vẫn coi cái phích nớc là một thứ đồ dùng tiện dụng và hữu ích. Cái phích dùng để chứa nớc sôi, pha trà cho ngời lớn, pha sữa cho trẻ em ... Cái phích có cấu tạo thật đơn giản ... - Giá một cái phích rất phù hợp với túi tiền của đại đa số ngời lao động nhất là bà con nông dân. Vì vậy từ lâu cái phích trở thành một vật dụng quen thuộc trong nhiều gia đình ngời Việt nam chúng ta. * Cñng cè: - Chốt lại những đặc điểm lu ý về bài văn thuyết minh - Đánh giá hiệu quả của cách trình bày, rút kinh nghiệm để chuẩn bị cho bài viết. * DÆn dß: - Chuẩn bị các đề trong SGK , quan sát các vật dụng trong gia đình nh cái quạt, cái bàn là,... để giờ sau viÕt bµi v¨n thuyÕt minh. -.Ngµy so¹n: - Ngµy d¹y. TiÕt 55+56 ViÕt bµi tËp lµm v¨n sè 3 v¨n thuyÕt minh. A. Mục tiêu cần đạt: - Cho học sinh tập dợt làm bài thuyết minh để kiểm tra toàn diện các kiến thức đã học về loại bài này. - RÌn luyÖn kÜ n¨ng x©y dùng v¨n b¶n theo nh÷ng yªu cÇu b¾t buéc vÒ cÊu tróc, kiÓu bµi, tÝnh liªn kÕt. B. ChuÈn bÞ: 1.Giáo viên: Ra đề kiểm tra có biểu điểm, đáp án 2.Häc sinh: «n tËp C. Các hoạt động dạy học: 1 Tæ chøc líp: 2 KiÓm tra - Kiểm tra đồ dùng, sự chuẩn bị của học sinh 3. TiÕn tr×nh kiÓm tra : I .§Ò bµi : H·y thuyÕt minh vÒ chiÕc bót m¸y hoÆc bót bi II.Yªu cÇu 1 Néi dung - KiÓu bµi: V¨n thuyÕt minh - Đối tợng thuyết minh: Chiếc quạt để bàn. a) Mở bài: Giới thiệu quạt để bàn là vật dụng dùng để tạo cho không khí lu thông thoáng mát. b) Th©n bµi: * CÊu t¹o: - Vá qu¹t,- lång qu¹t,- c¸nh qu¹t,- ruét qu¹t gåm: m« t¬ ®iÖn cã trôc g¾n c¸nh qu¹t víi nót tuốc năng,- đế quạt có nút điều chỉnh tốc độ, đèn, hẹn giờ, công tắc tắt mở * Sử dụng: Nên sử dụng tuốc năng để quạt quay đi, quay lại * Bảo quản: - Thờng xuyên lau sạch bụi bẩn để thông gió, tránh gây cháy - Châm dầu vào các bạc đạn, tránh khô dầu, mòn vẹt trục c) KÕt bµi: Qu¹t lµ vËt dông cÇn thiÕt trong sinh ho¹t khi trêi n¾ng nãng. II. Yªu cÇu h×nh thøc: - Bài viết có đủ bố cục 3 phần : MB, TB, KB - ThuyÕt minh tr«i ch¶y, m¹ch l¹c cã liªn kÕt c¸c ®o¹n, - Trình bày sạch sẽ, đúng chính tả III. BiÓu ®iÓm: - Điểm giỏi (8, 9, 10): Đáp ứng các yêu cầu ở trên, ngời viết tỏ ra hiểu thực sự về chiếc quạt để bàn, diễn đạt trôi chảy, mạch lạc. - Điểm khá: (7) đã thể hiện rõ hiểu biết của mình về chiếc quạt để bàn song còn mắc một số lỗi diễn đạt. - Điểm TB: Cũng đã đáp ứng đợc yêu cầu trên song ý từ lộn xộn, chữ viết còn xấu, cẩu thả, thiếu 1 số ý - Điểm dới TB: Cha biết trình bày những tri thức, hiểu biết của mình về chiếc quạt để bàn, trình bày lén xén, viÕt s¬ sµi, ch÷ xÊu, sai chÝnh t¶ nhiÒu. IV. Cñng cè:(') 7.

(77) Trêng THSC Hoµ Phong gi¸o viªn: V¬ng ThÞ Mai - GV nhËn xÐt giê lµm bµi V. Híng dÉn vÒ nhµ:(1') - Tiếp tục lập dàn ý các đề bài còn lại - ChuÈn bÞ thuyÕt minh vÒ mét thÓ lo¹i v¨n häc - ¤n tËp l¹i toµn bé kiÕn thøc vÒ TiÕng ViÖt chuÈn bÞ tuÇn sau kiÓm tra. Ngµy so¹n: 1.12 Ngµy d¹y: 8.12. TuÇn15TiÕt57 V¨n b¶n vào nhà ngục quảng đông cảm tác. (Phan Béi Ch©u). A. Mục tiêu cần đạt: - Cảm nhận vẻ đẹp của chí sĩ yêu nớc Phan Bội Châu, dù ở hoàn cảnh tù đày vẫn giữ phong thái ung dung, hiªn ngang bÊt khÊt víi niÒm tin vµo sù nghiÖp gi¶i phãng d©n téc. - Hiểu đợc sức truyền cảm nghệ thuật qua giọng thơ khẩu khí ngang tàng. -RÌn kÜ n¨ng t×m hiÓu th¬ thÊt ng«n b¸t có §êng luËt - Gi¸o dôc lßng kÝnh yªu c¸c anh hïng cña d©n téc vµ tù hµo vÒ hä. B. ChuÈn bÞ: 1. Giáo viên: Chân dung Phan Bội Châu ; tác phẩm ''Ngục Trung Th''; hớng dẫn học sinh đọc lại lịch sö ViÖt nam giai ®o¹n 1900 - 1930 2. HS: §äc l¹i lÞch sö ViÖt nam giai ®o¹n 1900 - 1930 C. TiÕn tr×nh lªn líp: *Hoạt động 1: Khởi động 1. Tæ chøc líp: 2. KiÓm tra bµi cò ? Em hãy phân tích ý nghĩa của ''Bài toán hạt thóc'' - ''Bài toán dân số từ thời cổ đại'' ? Muèn thùc hiÖn cã hiÖu qu¶ chÝnh s¸ch d©n sè, chóng ta ph¶i lµm g×'. 3 Giới thiệu bài mới *Hoạt động 2:Đọc hiẻu văn bản GV hớng dẫn đọc,đọc mẫu HS đọc 2, 3 lần văn bản. I. TiÕp tiÕp xóc v¨n b¶n 1. §äc v¨n b¶n - Giọng đọc hào hùng, to vang, chú ý nhịp 4/3 (câu 2 nhÞp 3/4). C©u cuèi giäng c¶m kh¸i, th¸ch thøc, ung dung. Câu 3, 4 đọc với giọng thống thiết 2.T×m hiÓu chó thÝch a. T¸c gi¶ - HS đọc chú thích trong SGK - Phan Béi Ch©u (1867 - 1940)(, tªn thuë nhá lµ - Giíi thiÖu ch©n dung Phan Béi Ch©u Phan V¨n San, hiÖu Sµo Nam.) ¤ng lµ nhµ yªu níc, ? Tr×nh bµy ng¾n gän hiÓu biÕt cña em vª Phan nhµ CM lín nhÊt cña nh©n d©n ta trong vßng 25 n¨m Béi Ch©u. đầu thế kỉ XX. (Ông đợc gọi là ''Ông già Bến Ngự'' (bÞ gi¶m láng ë BÕn Ngù) b. T¸c phÈm +Vào nhà ngục Quảng đông cảm tác(1914)Trích “Ngôc trung th”( khi Phan Béi Ch©u bÞ bän qu©n ? Hoµn c¶nh s¸ng t¸c bµi th¬. phiÖt ë tØnh Qu¶ng §«ng b¾t giam) + Nhan đề do ngời biên soạn SGK đặt +ThÓ th¬:ThÊt ng«n b¸t có §êng luËt c. Bè côc: 4 phÇn (§Ò, thùc, luËn, kÕt) - 2 câu đề: Giới thiệu vấn đề - 2 câu thực:Trình bày nội dung chính vấn đề V¨n b¶n viÕt theo thÓ th¬ nµo?Em hiÓu biÕt g× - 2 câu luận: Bàn luận mở rộng vấn đề vÒ thÓ th¬ nµy - 2 câu kết: Tóm lại những vấn đề đã triển khai , thể hiện thái độ của tác giả II Ph©n tÝch v¨n b¶n Hai câu đề a) + Hoµn c¶nh: Th©n phËn cña ngêi tï H·y gi¶i thÝch tõ “hµo kiÖt” “phong lu” Hoàn cảnh của tác giả đợc giới thiệu ntn trong - Ngời có tài, có chí nh bậc anh hùng, phong thái 2 c©u ®Çu? ung dung, đàng hoàng và cũng rất sang trọng. Em hiÓu g× vÒ cuéc sèng cña tï chÝnh trÞ? . 7.

(78) Trêng THSC Hoµ Phong ? C¸c tõ ''hµo kiÖt'', ''phong lu'' cho ta h×nh dung vÒ 1 con ngêi nh thÕ nµo? §iÖp tõ “vÉn” cã ý nghÜa ntn? Em hiÓu lêi th¬ “ch¹y mái ch©n th× h·y ë tï”ntn? ¨n c¬m nhµ níc ë nhµ c«ng Binh lính thay nhau để hộ tùng Non níc d¹o ch¬i tuú së thÝch Lµm trai nh thÕ còng hµo hïng ( Nãi cho vui-HCM) Em cã nhËn xÐt g× giäng ®iÖu cña 2 c©u ®Çu? Qua đó em hiểu nh thế nào về tinh thần và ý chÝ cña PBC DÉn chøng “Th©n thÓ ë trong lao... (NhËt ký trong tï-Hå ChÝ Minh) (Kh«ng nhµ tï nµo giam gi÷ næi t©m hån tù do vµ tinh thÇn l¹c quan cña ng¬i chiÕn sÜ CM ) ? NhËn xÐt vÒ nghÖ thuËt gi÷a 2 c©u th¬. ? ý nghÜa cña côm tõ ''kh¸ch kh«ng nhµ'', ''trong bèn biÓn'' ? c¶ c©u. ? Dùa vµo chó thÝch SGK, em hiÓu '' ng¬i cã téi ... ch©u'' nh thÕ nµo. -( B×nh: 1905  1914 gÇn 10 n¨m «ng lu l¹c khi NhËt B¶n, khi Trung Quèc, khi Xiªm La xa gia đình,quê hơng,đất nớc lại thờng xuyên bị kÎ thï s¨n ®uæi,. N¨m 1912 bÞ thùc d©n Ph¸p kết án tử hình vắng mặt ông đã coi thờng hiểm nguy và tự nguyện gắn cuộc đời của mình với sự tồn vong của đất nớc '' Non sông đã chết sống thêm nhục''  gắn sóng gió của cuộc đời riêng với tình cảnh của đất nớc) ?§©y cã ph¶i lêi than thë cña ngêi tï kh«ng? - Nhận xét về giọng thơ.Qua đó ta hiểu thêm tÝnh c¸ch nµo cña nhµ yªu níc . ? Gi¶i nghÜa l¹i côm tõ ''Bña tay ...'' “Kinh tÕ” ? ë hai c©u nµy t¸c gi¶ sö dông nghÖ thuËt g×? Em hiÓu ntn vÒ “«m chÆt”, “cêi tan”? trong hai c©u luËn? ? NhËn xÐt vÒ giäng th¬. .Hai c©u th¬ thÓ hiÖn ®iÒu g× ë ngêi chiÕn sÜ CM. '? Nêu NT đợc sử dụng trong câu thơ. các từ “thân ấy” và “sự nghiệp” đợc hiểu ntn?. gi¸o viªn: V¬ng ThÞ Mai - §iÖp tõ "vÉn"+ c¸c tõ H¸n-ViÖt næi bËt sù sang trọng của bậc anh hùng không thay đổi trong bất cứ hoµn c¶nh nµo - Nhà tù nơi giam hãm, đánh đập, mất tự do chỉ coi là nơi tạm nghỉ chân trên con đờng cứu nớc với nhiều chông gai( Phan Bội Châu đã biến nhà tù thµnh trêng häc CM, n¬i rÌn luyÖn ý chÝ) => C¸ch nãi hãm hØnh hµi híc, giäng th¬ võa mÒm m¹i võa cøng cái. (Hai c©u th¬ kh«ng chØ ) thÓ hiÖn t thÕ, tinh thÇn, ý chÝ cña ngêi anh hïng CM: Võa ung dung tù t¹i, võa hóm hỉnh lạc quan, giữ vững lập trờng, chủ động trong mäi hoµn c¶nh. Thể hiện quan niệm của ông về cuộc đời và sự nghiÖp.. b.Hai c©u thùc + Nghệ thuật đối từ, đối ý hài hoà - Khách không nhà: ngời tự do,đi đây đi đó - Trong 4 biÓn: trong thÕ gian réng lín (t¸c gi¶ tù nhËn m×nh lµ ngêi tù do, ®i gi÷a thÕ gian. Ông đã từng đi khắp 4 phơng trời - “Cã téi” do thùc d©n Ph¸p qui cho( c¸ch nãi mØa mai về hành động khủng bố ngời yêu nớc của thực d©n Ph¸p) - Có tội với đồng bào(Bao năm bôn tẩu mu tính tr¨m viÖc mµ kh«ng nªn viÖc g×). => Giọng thơ ngậm ngùi, thể hiện nỗi đau đớn của ngời anh hùng đầy khí phách,trong bớc đờng hoạt động gian nan. c) Hai c©u luËn ( KhÝ ph¸ch cña ngêi anh hïng) - Bủa tay: mở rộng vòng tay để ôm lấy - Kinh tế: kinh bang tế thế - trị nớc cứu đời công viÖc cña ngêi qu©n tö, ngêi anh hïng + Nghệ thuật : đối chặt chẽ( đối ý, đối từ) - “«m chÆt”, “cêi tan”-> lêi t©m niÖm, lêi thÒ chiÕn đấu và niềm tin vào thắng lợi ngày mai. Ngời anh hïng m·i gi÷ v÷ng sù nghiÖp trÞ níc cøu d©n. - Giäng ®iÖu cøng cái, hïng hån, c¸ch nãi khoa tr¬ng ®Çy hoµi b·o to lín => Gîi t¶ khÝ ph¸ch hiªn ngang, kh«ng khuÊt phôc cña ngêi yªu níc. Kh¾c ho¹ râ nÐt tÇm vãc cña nh©n vËt tr÷ t×nh. Cµng vÒ sau cµng lín lao, m¹nh mÏ, phi thêng d) Hai câu kết( Khẳng định niềm tin sáng chói) + Nghệ thuật : tiểu đối( Thân ấy hãy còn –còn sự nghiÖp) (Th©n Êy: ChØ PBC Sù nghiÖp : Sù nghiÖp cøu níc PBC theo ®uæi) 7.

(79) Trêng THSC Hoµ Phong Hai câu cuối khẳng định điều gì? Điều đó đợc nhÊn m¹nh b»ng tõ nµo? ? Em hiÓu g× vÒ tinh thÇn cña ngêi chiÕn sÜ CM trong tï Con ngời ở đây thừa nhận con đờng yêu nớc đầy hiểm nguy trong đó có cả việc tù đày. Nh Tố Hữu có viết: ''Đời CM từ khi tôi đã hiểu ... 1 nöa''? NghÖ thuËt næi bËt cña bµi th¬? . Hoạt động3. Néi dung chÝnh cña bµi th¬ lµ g×?. . Gọi học sinh đọc ghi nhớ. Hoạt động4 ? ¤n l¹i thÓ th¬ TNBC§L, em h·y nhËn d¹ng thÓ th¬ cña bµi th¬ nµy vÒ c¸c ph¬ng diÖn sè c©u, sè ch÷, c¸ch gieo vÇn? ? Em hiểu gì về nhan đề bài thơ ? H·y ph¸t biÓu c¶m nghÜ vÒ tinh thÇn cña c¸c nhµ chÝ sÜ yªu níc ®Çu thÕ kØ XX. (B¶ng phô). Ngµy so¹n:6.12 Ngµy d¹y:11.12. gi¸o viªn: V¬ng ThÞ Mai - §iÖp tõ ''cßn'' ng¾t nhÞp gi÷a c©u th¬ -> lµm cho lêi nói dõng dạc, dứt khoát. Khẳng định ý chí sắt son bÊt khuÊt cña ngêi tï CM => Tinh thÇn l¹c quan,tin tëng m·nh liÖt vµo sù nghiÖp chÝnh nghÜa cña m×nh, bÊt chÊp mäi thö th¸ch gian nan.. III Tæng kÕt 1) NghÖ thuËt: - C¸ch nãi khoa tr¬ng, cêng ®iÖu. - Giọng thơ hào hùng, biểu cảm trực tiếp, phép đối chÆt chÏ, sö dông nhiÒu tõ H¸n ViÖt cæ mµ vÉn vui, dÝ dám. b) Néi dung: - Thể hiện phong thái ung dung, đàng hoàng và khí ph¸ch kiªn cêng, bÊt khuÊt vît lªn trªn c¶nh tï ngôc khèc liÖt cña nhµ chÝ sÜ yªu níc Phan Béi Ch©u. * Ghi nhí : SGK/148 * LuyÖn tËp, cñng cè,d¨n dß * LuyÖn tËp + Toµn bµi cã 8 c©u, mçi c©u 7 tiÕng, vÇn hiÖp ë cuèi c¸c c©u 1, 2, 4, 6, 8 ''lu'', ''tï'', ''ch©u'', ''thï'', ''®©u''; hai cặp 3-4; 5-6 đối nhau + Cảm xúc đợc viết khi bị bắt giam ở nhà ngục tỉnh Qu¶ng §«ng +Vît lªn thö th¸ch hiÓm nguy, gi÷ v÷ng khÝ ph¸ch kiªn cêng, niÒm l¹c quan, lßng tin kh«ng lay chuyÓn vµo sù nghiÖp cøu níc * Cñng cè - Chọn đáp án đúng nhất: ''Mở miệng cời tan cuộc o¸n thï'' cã thÓ hiÓu theo c¸ch nµo? A. TiÕng cêi lµm tan mèi thï hËn. B. TiÕng cêi cña ngêi yªu níc tríc kÎ thï cã søc m¹nh chiÕn th¾ng mäi ©m mu cña kÎ thï. C. TiÕng cña ngêi yªu níc trong c¶nh tï ngôc mang sức mạnh đấu tranh. D. C¶ A, B, C * D¨n dß - Học thuộc lòng bài thơ, nắm đợc nội dung và NT cña bµi. - Ph¸t biÓu c¶m nghÜ vÒ Phan Béi Ch©u - So¹n bµi: Đập đá ở Côn Lôn.. TuÇn 15 - TiÕt 58 V¨n b¶n Đập đá ở côn lôn ( Phan Ch©u Trinh). A. Mục tiêu cần đạt: - HS c¶m nhËn đợc hình ảnh cao đẹp của ngời yêu nớc trong gian nan nguy hiểm vẫn bền gan vững chí. - Nh©n c¸ch anh hïng cña nhµ yªu níc Phan Ch©u Trinh - HS hiểu đợc sức truyền cảm của ngthụât B. ChuÈn bÞ: 1.Gi¸o viªn: §äc tµi liÖu tham kh¶o, ch©n dung Phan Ch©u Trinh. 2.Häc sinh : so¹n bµi C. Các hoạt động dạy học: 1 Tæ chøc líp: 2. KiÓm tra bµi cò: - §äc thuéc lßng bµi th¬ ''Vµo nhµ ngôc Qu¶ng §«ng c¶m t¸c'' 7.

(80) Trêng THSC Hoµ Phong - Em hiểu gì về nhà yêu nớc Phan Bội Châu qua bài thơ đó 3. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng: Y/c đọc chú ýkhẩu khí ngang tàng giọng điệu phÊn chÊn hµo hïng.. gi¸o viªn: V¬ng ThÞ Mai. ITiÕp xóc v¨n b¶n 1. §äc v¨n b¶n 2. T×m hiÓu chó thÝch. Bổ sung thêm: đập đá  Một hình thức lao động nặng nhọc ở Côn Đảo, bọn cai ngục bắt các tù nhân vào núi khai thác đá, đập đá hộc, đá to thành những mảnh, viên nhỏ để làm đờng. công việc lao động khổ sai làm không ít tù nhân kiệt sức, không ít ngời đã gục ngã ? Tr×nh bµy nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c gi¶ Phan Ch©u Trinh a. T¸c gi¶ -HiÖu T©y Hå, biÖt hiÖu Hi M·. Lµ nhµ nho yªu níc, nhµ c¸ch m¹ng lín ë níc ta ®Çu ? Hãy nêu hoàn cảnh ra đời của bài thơ. thế kỉ XX - Dựa vào Pháp để lật đổ nền quân chủ - Ngày đầu tiên Phan Châu Trinh đã ném 1 phong kiến Việt nam từ đó xây dựng đất nớc ... mảnh giấy vào khám để an ủi, động viên các b. T¸c phÈm b¹n tï :'' §©y lµ trêng häc tù nhiªn. Mïi cay - Sau vô chèng thuÕ ë Trung k× th¸ng 4 - 1908 Phan đắng trong ấy, làm trai trong thế kỉ XX này Châu Trinh bị kết án và đày ra Côn Đảo, 1 hòn đảo không thể không nếm cho biết. ''ở Côn Đảo ng- nhỏ ở miền đông nam nớc ta cách Vũng Tàu hơn ời tù phải làm công việc khổ sai đập đá. Bài thơ 100km - nơi thực dân Pháp chuyên dùng làm chỗ đợc khơi nguồn từ cảm hứng đó. đày ải tù nhân yêu nớc 3.Bè côc Bài thơ đợc làm theo thể thơ TNBCĐL gồm 4 ? Bài thơ đợc làm theo thể thơ nào? phần( đề - thực - luận – kết) nhng xét về ý thì 4 câu xÐt vÒ ý th× bµi th¬ cã thÓ chia lµm mÊy phÇn? ®Çu cã ý liÒn m¹ch, 4 c©u sau ý còng liÒn m¹ch + 4 câu thơ đầu: nói về công việc đập đá ở Côn Lôn + 4 câu thơ cuối: cảm nghĩ từ việc đập đá. II. Ph©n tÝch ? Bốn câu thơ đầu giúp em hình dung thế đứng 1) 4 câu thơ đầu( Công việc đập đá) cña nh©n vËt tr÷ t×nh nh thÕ nµo - Thế đứng của con ngời trong đất trời, biển rộng Em hiểu “Làm trai”trong câu thơ đợc hiểu ntn? non cao, đội trời đạp đất, t thế hiên ngang sừng '' Đã mang tiếng ở trong trời đất sững-> thế đứng của ngời anh hùng Ph¶i cã danh g× víi nói s«ng'' (NguyÔn C«ng Trø) - ChÝ lµm trai N, B, §, T Cho phØ søc vÉy vïng trong 4 bÓ (NguyÔn C«ng Trø) - Lµm trai trong câi thÕ gian Phò đời giúp nớc phơi gan anh hào (NguyÔn §×nh ChiÓu) - Làm trai phải lạ ở trên đời Há để càn khôn tự chuyển dời (Phan Béi Ch©u) ? Tác giả đã kế thừa chí anh hùng của thời đại öíc nh thÕ nµo ? Công việc đập đá ở Côn Lôn đợc tác giả miêu + Hành động t¶ nh thÕ nµo - Lõng lÊy - lë nói non - Xách búa - đánh tan - 5,7 đống - Ra tay - ®Ëp bÓ - mÊy tr¨m hßn Em hiểu việc đập đá ở đây ntn? + đập đá: Công việc nặng nhọc ,lao động khổ sai trong hoµn c¶nh thiÕu thèn nh»m lµm nhôt ý chÝ cña ngêi tï ? NghÖ thuËt mµ t¸c gi¶ sö dông ë ®©y? t¸c + Nghệ thuật: đối xứng nói quá, động từ mạnh, nhịp dông. th¬ m¹nh gîi t¶ mét con ngêi phi thêng ? Từ công việc đập đá thật đó còn liên + H×nh ¶nh mét nggêi anh hïng víi mét khÝ ph¸ch tëng tíi 1 ý nµo kh¸c. hiên ngang, lẫm liệt sừng sững trong đất trời, coi thờng mọi thử thách gian nan, dám đơng đầu vợt lên chiến thắng hoàn cảnh biến lao động cỡng bức nặng . nhäc thµnh mét cuéc chinh phôc thiªn nhiªn dòng m·nh cña con ngêi cã søc m¹nh thÇn k× nh dòng sÜ 8.

(81) Trêng THSC Hoµ Phong. Hành động đập đá còn mang ý nghĩa gì? ? Nh vËy 4 c©u th¬ ®Çu sö dông ph¬ng thøc biểu đạt nào. H·y nhËn xÐt g× vÒ giäng ®iÖu 4 c©u th¬ ®Çu Giäng ®iÖu 4 c©u cuèi cã g× kh¸c víi 4 c©u th¬ đầu? Hiệu quả của việc chuyển đổi giọng điệu.. ? C©u 5 - 6 t¸c gi¶ sö dông nghÖ thuËt g× ? T¸c dông cña biÖn ph¸p nghÖ thuËt nµy. ,-. §ã lµ nh÷ng h×nh ¶nh Èn dô.). gi¸o viªn: V¬ng ThÞ Mai thÇn tho¹i. -Thái độ quả quyết, mạnh mẽ, lòng căm thù khao khát phá tan chốn tù ngục, lật đổ ách thống trị. - Miªu t¶ chÝnh kÕt hîp biÓu c¶m - Giäng th¬ hïng tr¸ng,khÈu khÝ ngang tµng ng¹o nghÔ 2) Bốn câu thơ cuối( cảm nghĩ về việc đập đá) - Giäng ®iÖu trë sang béc b¹ch béc lé c¶m xóc - T¹o ra sù s©u l¾ng cña c¶m xóc cña t©m hån. + Nghệ thuật: đối, hình ảnh ẩn dụ. -Th¸ng ngµy: biÓu tîng cho sù thö th¸ch kÐo dµi,th©n sµnh sái: gan gãc , bÊt chÊp gian nguy) - Ma n¾ng:biÓu tîng cho gian khæ,- d¹ s¾t son: trung thµnh + Cµng khã kh¨n cµng bÒn chÝ, son s¾t mét lßng - BÊt chÊp gian nguy, trung thµnh víi lý tëng yªu níc. ? ý nghÜa cña 2 c©u th¬ nµy (K/® ®iÒu kiÖn g× ?)- to¸t lªn phong c¸ch nµo cña ngêi yªu níc - Liªn hÖ: ''NghÜ m×nh trong bíc gian tru©n Tai ¬ng rÌn luyÖn tinh thÇn thªm h¨ng'' (Tù khuyªn m×nh - Hå ChÝ Minh) ? Em hiÓu ý 2 c©u th¬ kÕt nh thÕ nµo ? C¸ch kÕt thóc nµy cã gièng víi bµi th¬ ''Vµo nhµ ngôc Qu¶ng §«ng c¶m t¸c'' cña Phan Béi Ch©u kh«ng. ? Từ đó em thấy phẩm chất cao quí nào của ngời tù đợc bộc lộ. ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ giäng ®iÖu cña 2 c©u th¬ cuèi.. ? Em rót ra bµi häc g× cho b¶n th©n (Häc tËp quan niÖm sèng cña t¸c gi¶: sèng hÕt m×nh víi lÝ tëng, biÕn nh÷ng gian khæ vÊt v¶ trong công việc đời thờng thành những khát khao bay bổng để làm việc hăng hái hơn, sống cã ý nghÜa h¬n.) . ? Hãy nêu những nét đặc sắc về nghệ thuật và néi dung cña bµi th¬.. ? Trình bày cảm nhận của em về vẻ đẹp hào hïng l·ng m¹n cña h×nh tîng nhµ nho yªu níc ®Çu thÕ kØ XX.. Ngµy so¹n: 9.12 Ngµy d¹y: 12.12. + Nhà thơ ngầm ví việc đập đá ở Côn Lôn giống nh việc đội đá vá trời tạo lập thế giới, vũ trụ, coi cảnh tù đày chỉ là một việc con con không gì đáng nói. + Con ngời bản lĩnh, coi thờng tù đày gian khổ, tin tëng m·nh liÖt vµo sù nghiÖp yªu níc cña m×nh. + Giäng ®iÖu cøng cái, ngang tµng, s¶ng kho¸i hµo hïng  nô cêi ng¹o nghÔ, nô cêi cña kÎ chiÕn th¾ng mµ kh«ng nhµ tï nµo khuÊt phôc næi.. III Tæng kÕt 1. Nghệ thuật: Thể thơ thất ngôn bát cú đặc sắc,độc đáo.Ngôn ngữ hàm súc kết hợp tả thực,tợng trng ẩn dô khoa tr¬ng 2. Néi dung: T thÕ hiªn ngang khÝ ph¸ch hµo hïng,ý chÝ kiªn định,tinh thần bất khuât của ngời tù CM.một nhân c¸ch lín, mét anh hïng. Bµi th¬ bæ sung vµo b¶n c¸o tr¹ng ®anh thÐp vÒ téi ¸c cña thùc d©n Ph¸p * LuyÖn tËp - §ã lµ nh÷ng bËc anh hïng khi sa c¬ lì bíc r¬i vµo vßng tï ngôc nhng ë hä cã khÝ ph¸ch ngang tµng lÉm liÖt ngay c¶ trong thö th¸ch gian lao ®e do¹ tÝnh m¹ng, ý chÝ kiªn trung, niÒm tin son s¾t vµo sù nghiÖp cña m×nh. *Cñng cè HS đọc ghi nhớ. *DÆn dß Häc thuéc lßng bµi th¬ Hoµn thiÖn bµi tËp, viÕt ®o¹n v¨n ng¾n ... dùa bµi tËp So¹n bµi: ''Muèn lµm th»ng cuéi'' (T¶n §µ). TiÕt 59 luyÖn vÒ dÊu c©u. A. Mục tiêu cần đạt: 8.

(82) Trêng THSC Hoµ Phong gi¸o viªn: V¬ng ThÞ Mai - HS nắm đợc các kiến thức về dấu câu một cách có hệ thống - Có ý thức cẩn trọng trong việc dùng dấu câu, tránh đợc các lỗi thờng gặp về dấu câu B. ChuÈn bÞ: 1. GV: Híng dÉn häc sinh lËp b¶ng thèng kª 2. HS: ¤n tËp, tr¶ lêi c©u hái trong SGK: lËp b¶ng thèng kª. C. Các hoạt động dạy học: 1. Tæ chøc líp: (1') 2. KiÓm tra bµi cò :(5') ? Dấu ngoặc kép và dấu hai chấm trong ví dụ sau đợc dùng làm gì: Hôm sau , bác sĩ bảo Xiu: ''Cô ấy khỏi nguy hiểm rồi, chị đã thắng. Giờ chỉ còn bồi dỡng và chăm nom thÕ th«i''. (§¸nh dÊu lêi dÉn trùc tiÕp) 3.TiÕn tr×nh bµi gi¶ng: ? ở lớp 6, 7, 8 ta đã học những dấu câu nào. GV kÎ b¶ng thèng kª lªn b¶ng, gäi häc sinh lên điền công dụng, học sinh khác đối chiếu và nhËn xÐt. - KiÓm tra häc sinh lËp b¶ng thèng kª vÒ dÊu câu theo mẫu SGK đối với những em còn lại.. I. Tæng kÕt vÒ dÊu c©u + Líp 6: DÊu (?)' (!) vµ dÊu phÈy + Líp 7: dÊu chÊm löng, dÊu chÊm phÈy, dÊu g¹ch ngang + Lớp 8: Dấu ngoặc đơn, (:), ('' ''). Stt 1 2 3 4. DÊu c©u DÊu chÊm DÊu chÊm than DÊu chÊm hái DÊu phÈy. 5. DÊu chÊm löng. 6. DÊu chÊm phÈy. 7. DÊu g¹ch ngang. 8. Dấu ngoặc đơn. 9. DÊu hai chÊm. 10. DÊu ngoÆc kÐp. C«ng dông - KÕt thóc c©u trÇn thuËt - KÕt thóc c©u cÇu khiÕn vµ c¶m th¸n - KÕt thóc c©u nghi vÊn - Ph©n c¸ch c¸c thµnh phÇn vµ c¸c bé phËn c©u - BiÓu thÞ bé phËn cha liÖt kª hÕt - Lµm gi·n nhÞp ®iÖu c©u v¨n hµi híc dÝ dám - §¸nh dÊu ranh giíi c¸c vÕ cña mét c©u ghÐp phøc t¹p - §¸nh dÊu ranh giíi c¸c bé phËn cña mét phÐp liÖt kª phøc t¹p. - §¸nh dÊu bé phËn gi¶i thÝch, chó thÝch trong c©u - §¸nh dÊu lêi nãi trùc tiÕp cña nh©n vËt. - §¸nh dÊu phÇn chó thÝch (gi¶i thÝch, thuyÕt minh, bæ sung th«ng tin) - §¸nh dÊu (b¸o tríc) phÇn gi¶i thÝch, thuyÕt minh cho phần trớc đó. - §¸nh dÊu (b¸o tríc) lêi dÉn trực tiếp hay lời đối thoại - §¸nh dÊu tõ, ng÷, ®o¹n dÉn trùc tiÕp. - §¸nh dÊu tõ, ng÷, c©u hiÓu theo nghĩa đặc biệt, mỉa mai - §¸nh dÊu tªn t¸c phÈm, tê b¸o,.... Ng÷ liÖu SGK/151 ? ThiÕu dÊu ng¾t c©u ë chç nµo ? Nªn dïng dÊu g× kÕt thóc c©u.. II. C¸c lçi thêng gÆp vÒ dÊu c©u 1. Dấu chấm ngắt câu khi câu đã kết thúc - Thiếu dấu câu sau từ ''xúc động'' - DÊu chÊm - viÕt hoa ch÷ (t) ë ®Çu c©u 2. Dïng dÊu ng¾t c©u khi c©u cha kÕt thóc - Dïng dÊu chÊm sau tõ ''nµy'' lµ sai v× c©u cha kÕt thóc, nªn 8.

(83) Trêng THSC Hoµ Phong. gi¸o viªn: V¬ng ThÞ Mai dïng dÊu phÈy ? Dùng dấu chấm sau từ ''này'' 3. Thiếu dấu thích hợp để để tách các bộ phận của câu khi cần là đúng hay sai? Vì sao? ở chỗ thiết nµy nªn dïng dÊu g×. - ThiÕu dÊu phÈy 4. LÉn lén c«ng dông cña c¸c dÊu c©u ? Câu này thiếu dấu gì để phân - Cam, quít, bởi, xoài ... biÖt ranh giíi trong c¸c thµnh - Sai v× c©u 1 kh«ng ph¶i c©u nghi vÊn ®©y lµ c©u trÇn thuËt nªn phần đồng chức dïng dÊu chÊm. C©u 2 lµ c©u nghi vÊn nªn dïng (?). C©u 3 dïng (!) sau c©u cÇu khiÕn. ? Hãy đặt dấu đó cho thích *Ghi nhí hîp III. LuyÖn tËp ? §Æt c©u (?) ë cuèi c©u 1 vµ 1. Bµi tËp 1 dấu chấm cuối câu 2 đúng ch- - Lần lợt dùng các dấu câu : a ? V× sao. (,) (.) (.) (,) (:) (-) (!) (!) ? ở các vị trí đó nên dùng dấu (!) (!) (,) (,) (.) (,) (.) (,) g× (,) (,) (.) (,) (!) (-) (?) (?) (?) (!) 2. Bµi tËp 2 ? Cã nh÷ng lçi nµo thêng gÆp a) ... mêi vÒ ? (thay dÊu chÊm (,) = (?) vÒ dÊu c©u. mÑ dÆn lµ anh ... nay. (Bá dÊu (:) vµ ('' '') - HS đọc ghi nhớ b) Tõ xa, trong cuéc sèng ... sx, v× vËy, cã c©u TN ''l¸ lµnh ...'' c) ... th¸ng, nhng ... (thay dÊu (.) b»ng dÊu (,) 3. Bµi tËp 3 - GV đọc cho học sinh chép, - Câu mơ hồ do thiếu dấu câu cần thiết để ngắt các bộ phận của chú ý dùng dấu câu đúng chỗ. câu. đọc câu này, có đến 3 khả năng trả lời câu hỏi: Ai lo liệu tất c¶?  Dùng dấu phẩy để ngắt các bộ phận trong câu 1 cách thích hîp ? Ph¸t hiÖn lçi dÊu c©u, thay vào đó dấu câu thích hợp (điều chØnh viÕt hoa khi cÇn thiÕt) (B¶ng phô) ? H·y chØ ra vµ ch÷a c¸c lçi vÒ dÊu c©u trong vÝ dô sau: + C«ng viÖc nhµ chång chÞ lo liÖu tÊt c¶. + C«ng viÖc nhµ, chång ... + C«ng viÖc nhµ chång, chÞ ... * Cñng cè * DÆn dß. HÖ thèng l¹i c¸c c«ng dông dÊu c©u, c¸c lçi tr¸nh khi dïng dÊu c©u - Ôn tập TV đã học từ đầu năm - ChuÈn bÞ kiÓm tra 1 tiÕt tiÕng ViÖt. TuÇn 15 - TiÕt 60 Ngµy so¹n: 10.12 Ngµy d¹y: 12.12 kiÓm tra tiÕng viÖt A. Mục tiêu cần đạt: 1. KiÕn thøc - Kiểm tra kiến thức Tiếng Việt đã học ở kì I lớp 8 - RÌn kÜ n¨ng thùc hµnh TiÕng ViÖt 2. T tëng - Nghiªm tóc lµm bµi B. ChuÈn bÞ: 1 Giáoviên:Ra đề kiểm tra 2 Häc sinh: «n tËp C. Các hoạt động dạy học: 1. Tæ chøc líp: 2. KiÓm tra sù chuÈn bÞ 3.Hoạt động kiểm tra: 8.

(84) Trêng THSC Hoµ Phong gi¸o viªn: V¬ng ThÞ Mai I. §Ò bµi C©u 1: Cho ®o¹n v¨n Råi chÞ tóm cæ h¾n, Ên giói ra cöa. Søc lÎo khoÎ cña anh chµng nghiÖn ch¹y kh«ng kÞp víi søc xô đẩy của ngời đàn bà lực điền, hắn ngã chỏng quèo trên mặt đất,miệng vẫn nham nhảm thét trói vợ chång kÎ thiÕu su. ( TrÝch "Tøc níc vì bê''. Ng÷ v¨n 8, tËp 1) Yªu cÇu a, thống kê các trờng từ vựng về ngời( tên gọi, bộ phận của cơ thể, hoạt động của con ngời) trong ®o¹n v¨n. b, Bổ sung cho mỗi trờng từ vựng trên ít nhất là 3 từ ngữ chỉ tên gọi, bộ phận của cơ thể, hoạt động cña con ngêi C©u 2: a) Ph©n tÝch cÊu t¹o ng÷ ph¸p cña c¸c c©u ghÐp sau 1. Vî t«i kh«ng ¸c, nhng thÞ khæ qu¸ råi. 2. Khi ngời ta khổ quá thì ngời ta chẳng nghĩ gì đến ai đợc. 3. L·o kh«ng hiÓu t«i, t«i nghÜ vËy, vµ t«i còng buån l¾m. ( TrÝch "L·o H¹c'' Ng÷ v¨n 8 tËp I) b) H·y chØ ra mèi quan hÖ ý nghÜa cña c¸c c©u ghÐp trªn. C©u 3: H·y dïng dÊu c©u( Cã kÌm theo viÕt hoa hoÆc kh«ng viÕt hoa) thÝch hîp vµo ®o¹n v¨n sau: Nguyễn Dữ có truyền kì mạn lục ghi lại một cách tản mạn các chuyện lạ đợc lu truyền đợc đánh giá là thiên cổ kì bút bút lạ của muôn đời đó là một mốc quan trọng của thể loại văn xuôi bằng chữ H¸n cña v¨n häc ViÖt Nam C©u 4: Su tÇm mét sè c©u ca dao tôc ng÷ cã dïng biÖn ph¸p nãi qu¸, nãi gi¶m nãi tr¸nh ( mçi lo¹i Ýt nhÊt lµ 2 c©u) II §¸p ¸n - BiÓu ®iÓm: C©u 1: (3,75®) a. Trờng từ vựng Ngời: (Mỗi từ, cụm từ đúng đạt 0,2đ) - Tên gọi về ngời : chị, hắn, anh chàng, ngời đàn bà, vợ chồng. -Bé phËn c¬ thÓ ngêi:cæ, miÖng. - Hoạt động của ngời: túm, ấn, giúi, chạy, xô đẩy, ngã, thét, trói. b. Bæ sung - Tªn gäi vÒ ngêi: bè, mÑ, «ng, bµ (0,25®) - Bé phËn cña c¬ thÓ: ch©n, tay, m¾t, tai (0,25®) - Hoạt động của ngời: đấm, đá, thụi, ... (0,25đ) C©u 2(2,25 ®) a) Ph©n tÝch cÊu t¹o ng÷ ph¸p (2®) 1. Vî t«i kh«ng ¸c, nhng thÞ khæ qu¸ råi (0,5®) C1 V1 C2 V2 VÕ 1 VÕ 2 2. Khi ngời ta khổ quá thì ngời ta chẳng còn nghĩ gì đến ai đợc (0,5đ) C1 V1 C2 V2 VÕ 1 VÕ 2 3. L·o kh«ng hiÓu t«i, t«i nghÜ vËy, vµ t«i cµng buån l¾m (0,5®) C1 V1 C2 V2 C3 V3 VÕ 1 VÕ 2 vÕ 3 b) ChØ ra mèi quan hÖ ý nghÜa 1. C©u ghÐp cã quan hÖ t¬ng ph¶n (0,25) 2. C©u ghÐp cã nguyªn nh©n - kÕt qu¶ (0,25) 3. C©u ghÐp cã bæ sung (0,25) C©u 3 Điền dấu câu (1,5đ; mỗi dấu đúng đạt 0,25đ) Nguyễn Dữ có "Truyền kì mạn lục" (Ghi lại một cách tản mạn, các chuyện lạ đợc lu truyền) đợc đánh giá là ''thiên cổ kì bút'' ( bút lạ của muôn đời). Đó là một mốc quan trọng của thể loại văn xuôi b»ng ch÷ H¸n cña v¨n häc ViÖt Nam. C©u 4: HS su tÇm (2®) - Nói quá và nói giảm, nói tránh (4 ví dụ, mỗi ví dụ đạt 0,5đ) * §iÓm tr×nh bµy 0,5® III. Häc sinh lµm bµi * Cñng cè - D¨n dß, 1. Cñng cè : GV thu bµi,nhËn xÐt giê 2.- Dăn dò,- Ôn lại phần Tiếng Việt đã học 8.

(85) Trêng THSC Hoµ Phong - ChuÈn bÞ cho giê «n tËp TiÕng ViÖt. gi¸o viªn: V¬ng ThÞ Mai. 8.

(86)

GIAO AN 8 KI 1 CHUAN KIEN THUC KI NANG KI NANG SONG

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về