Bài giảng Học thuyết giá trị - Chương IV: Quy luật giá trị

TRƯỜNG CĐSP LẠNG SƠN
TỔ LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ

----------------

Chương IV

HỌC THUYẾT GIÁ TRỊ
Giảng viên: HOÀNG PHƯƠNG LAN
Đơn vị: Tổ lý luận chính trị

Lạng Sơn, tháng 3 năm 2017
1


ĐỀ CƯƠNG CHI TIẾT BÀI GIẢNG
CHƯƠNG IV – HỌC THUYẾT GIÁ TRỊ THẶNG DƯ
1. Đối tượng: Hệ cao đẳng.
2. Thời gian dạy: 1 tiết
3. Loại bài: Lĩnh hội tri thức mới.
4. Cấu trúc nội dung bài soạn:
• IV. QUY LUẬT GIÁ TRỊ

2


IV. QUY LUẬT GIÁ TRỊ

A. Mục tiêu
1. Về kiến thức: Hiểu tác động của quy luật giá trị trong
SX và lưu thơng hàng hóa.

2. Nề kỹ năng: Vận dụng quy luật giá trị vào sản xuất và
biết phân tích các vấn đề thực tiễn của nền kinh tế hàng
hoá nước ta hiện nay.
3. Về thái độ: Tôn trọng quy luật giá trị trong SX và lưu
thơng hàng hóa, xây dựng niềm tin vào chính sách kinh tế
của Đảng và Nhà nươc.
B. PHƯƠNG PHÁP
Sử dụng kết hợp các phương pháp: thuyết trình, nêu vấn
đề kết hợp đàm thoại và trực quan, so sánh, phân tích
tổng hợp…
3


C. PHƯƠNG TIỆN, TÀI LIỆU
1. Tài liệu bắt buộc : Giáo trình Những nguyên lý cơ bản của chủ
nghĩa Mác-Lênin, năm 2016 (NXB Chính trị Quốc gia – Hà Nội)
2. Tài liệu tham khảo:
- Giáo trình: 81 câu hỏi và trả lời Những nguyên lý cơ bản của chủ
nghĩa Mác-Lênin (NXB ĐHSP Hà Nội)
- Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác-Lênin (Tài liệu phục
vụ dạy và học Chương trình các mơn lý luận chính trị trong các
trường đại học và cao đẳng – NXB đại học Kinh tế quốc dân)
- Giáo trình Kinh tế chính trị Mác-Lênin (NXB chính trị quốc gia –
2007)
- Tập mơ hình hóa kiến thức cơ bản của giáo trình các bộ mơn khoa
học Mác-Lênin và Tư tưởng Hồ Chí Minh - Tập 1.
- Một số vấn đề về chủ nghĩa Mác-Lênin trong thời đại hiện nay
(NXB Chính trị quốc gia – 1996)
D. NỘI DUNG CHI TIẾT
4

IV. QUY LUẬT GIÁ TRỊ

1
Nội dung
quy luật
giá trị

2
Tác động
của quy
luật giá
trị
5


Bài tập 1
3 nhà SX vải

5 m vải

Người thứ
1 – (A)

Người thứ
2 – (B)

Người thứ
3 - (C)

10 giờ

8 giờ

12 giờ

Giả sử, lao động xã hội cần thiết là 10 giờ
Người SX nào sẽ có lãi? Vì sao?
6


Trong SX, hàng hóa được tính trên cơ sở thời gian lao động XH cần thiết

12h

10h

10h
Thời gian
lao động
XH cần thiết

8h
A

B

C

A-1. Thời gian LĐCB = thời gian LĐXH cần thiết
Thời gian
lao động
cá biệt

Thực hiện đúng QLGT thu được lợi nhuận

B-2. Thời gian LĐCB < thời gian LĐXH cần thiết
Thực hiện tốt QLGT = thu được lợp nhuận cao

C-3. Thời gian LĐCB > thời gian LĐXH cần thiết
Vi phạm yêu cầu của QLGT = thua lỗ

7


Điều tiết sản xuất và
lưu thơng hàng hóa

2
Tác
động
của
quy
luật giá
trị

Kích thích cải tiến kỹ thuật,
Hợp lý hóa SX, tăng năng
suất lao động...

Thực hiện sự lựa chọn tự
Nhiên, phân hóa người SX H
Thành người giàu, người nghèo
8


Bài tập 2
• Một nhà SX mặt hàng A đem bán ra thị trường
nhưng giá cả mặt hàng này thấp hơn giá trị mà
họ đầu tư, trong khi mặt hàng B đang bán
chạy có giá cả cao hơn giá trị.
• Hãy cho biết:
- Người SX hàng hóa A sẽ làm gì?
- Quy mơ SX trên thị trường có sự biến đổi
như thế nào?
9


Ví dụ

Nhà SX

Bán chậm,
Khơng có lãi

Mặt hàng A

Chuyển sang
SX

Hàng hóa B

Giá cao
bán chạy

Hoặc

Thu hẹp quy
mơ SX

Có lãi

10


Thứ nhất: Điều tiết sản xuất và lưu thông hàng hóa

Rút ra kết luận:
-Điều tiết sản xuất? Lấy VD?

11


Thứ nhất: Điều tiết sản xuất và lưu thông hàng hóa

* Điều tiết SX:
- Phân phối TLSX và slđ vào các ngành,vùng khác
nhau
- Diễn ra tự phát thông qua sự lên xuống của giá cả

để chuyển dịch sản xuất từ mặt hàng có giá thấp
sang mặt hàng có giá cao hơn.

12


Rút ra kết luận:
-Điều tiết lưu thơng hàng hóa?
Liên hệ thực tiễn?

13


Thứ nhất: Điều tiết sản xuất và lưu thông hàng hóa

* Điều tiết lưu thơng:
- Phân phối nguồn hàng hố từ nơi có giá cả thấp đến nơi
có giá cả cao, từ nơi thừa hàng đến nơi thiếu hàng làm
cho lưu thông H thông suốt.
- Điều tiết tự phát thông qua sự lên xuống của giá cả

14


Thứ nhất: Điều tiết sản xuất và lưu thông hàng hóa

Hàng thiếu
Hàng thừa

Để điều tiết

SX và lưu
thơng hàng
Hóa người
SX cần
căn cứ
vào những
thơng tin:

Bán chạy

Ế hàng
Giá thấp hay
giá cao
Lãi ít,
Lãi nhiều,
Khơng có lãi

15


Tác động của QLGT trong điều
tiết SX và điều tiết lưu thơng
qua đoạn phóng sự sau?

16


Bài tập 1
3 nhà SX vải

5 m vải

Người thứ
1 – (A)

Người thứ
2 – (B)

Người thứ
3 - (C)

10 giờ

8 giờ

12 giờ

Giả sử, lao động xã hội cần thiết là 10 giờ
Người SX nào sẽ có lãi? Vì sao?
17


12h

10h

10h
Thời gian
lao động
XH cần thiết

8h

A

B

C

A-1. Thời gian LĐCB = thời gian LĐXH cần thiết
Thời gian
lao động
cá biệt

Thực hiện đúng QLGT thu được lợi nhuận

B-2. Thời gian LĐCB < thời gian LĐXH cần thiết
Thực hiện tốt QLGT = thu được lợp nhuận cao

C-3. Thời gian LĐCB > thời gian LĐXH cần thiết
Vi phạm yêu cầu của QLGT = thua lỗ


Hãy giải thích nguyên nhân tại
sao nhà SX (A) & (B) có lãi,
cịn nhà SX (C) thua lỗ?

19

Thứ hai: Kích thích cải tiến kỹ thuật, hợp lý hóa SX,
tăng năng suất lao động, thúc đẩy LLSX –XH phát triển

- Người SX có hao phí lao động cá biệt < hao phí
LĐXHCT => GIÀU => muốn vậy phải cải tiến kỹ
thuật, cải tiến tổ chức, quản lý, để nâng cao năng xuất
lao động hạ giá thành sản phẩm .
- Từng người vì lợi ích của mình mà tìm cách cải tiến
kỹ thuật sẽ thúc đẩy LLSX của XH phát triển

20


21


Cải tiến kỹ thuật, thay thế máy dệt thoi
bằng máy dệt kiếm ở làng lụa Yên Phong
Vải được dệt từ máy dệt kiếm có độ xe săn của sợi tơ, không nhàu, không bị xô, dạt nhưng
vẫn bảo đảm được đặc trưng của chất liệu vải lụa tơ tằm là mịn, óng.

22


Cho biết, tác động của quy luật giá
trị đã ảnh hưởng như thế nào với 2
nhà SX và đời sống xã hội?

23

24


25