Tài liệu Hệ thống thư điện tử pptx

Mc lc


1



MC LC


MC LC................................................................................................................ 1
GII THIU CHUNG............................................................................................. 4
CHNG 1 - KHÁI NIM CHUNG V H THNG TH IN T ............... 5
1.1. Gii thiu th đin t .................................................................................... 5
1.1.1. Th đin t là gì ?.............................................................................. 5
1.1.2. Li ích ca th đin t...................................................................... 6
1.2. Kin trúc và hot đng ca h thng th đin t .......................................... 6
1.2.1. Nhng nhân t c bn ca h thng th đin t................................ 6
1.2.2. Gii thiu v giao thc SMTP........................................................... 8
1.2.3. Gii thiu v giao thc POP và IMAP ............................................ 14
1.3. Gii thiu v h thng DNS........................................................................ 19
1.3.1. Gii thiu v h thng DNS ........................................................... 19
1.3.2. Hot đng ca DNS........................................................................ 20
1.3.3. Các bn ghi ca DNS và liên quan gia DNS vi h thng mail.... 21
1.4. Cu trúc ca th đin t .............................................................................. 23
1.5. Làm th nào đ xác đnh đa ch th đin t ca ngi gi ? ..................... 27
Tóm tt chng 1................................................................................................... 29
CHNG 2 - GII THIU V MAIL CLIENT.................................................. 30
2.1. Các tính nng c bn ca mt mail client .................................................. 30
2.2. Các tính nng nâng cao ca mail client....................................................... 30
2.2.1. Gii thiu qun lý đa ch ................................................................ 30

2.2.2. Gii thiu lc th............................................................................. 30
2.2.3. Gii thiu chng thc đin t.......................................................... 30
2.3. Gii thiu mt s mail client...................................................................... 31
2.3.1. Pine .................................................................................................. 31
2.3.2. Eudora.............................................................................................. 32
2.3.3. SPRYMail........................................................................................ 32
2.3.4. GroupWise....................................................................................... 33
2.3.5. Các tham s chung cài đt mail client ............................................. 33
2.4. Gii thiu s dng phn mm mail client................................................... 34
2.4.1. Cài đ
t chng trình Outlook Express ............................................ 34
2.4.2. S dng phn mm Outlook Express .............................................. 36
2.4.3. Cài đt Netscape Mail.................................................................... 41
2.4.4. Hng dn s dng Netscape Mail ................................................. 43
2.4.5. S dng webmail ............................................................................. 48
2.4.6. Mail Filter ........................................................................................ 52
Mc lc


2



2.4.7. S dng chng thc đin t trong Outlook ..................................... 55
2.5. Mt s nguyên tc đm bo an toàn khi s dng th đin t ..................... 58
2.6. Mi li khuyên đ hn ch Spam ............................................................ 59
Tóm tt chng 2................................................................................................... 61
CHNG 3 - QUN TR H THNG TH IN T..................................... 62
3.1. Khái nim qun tr h thng th đin t ..................................................... 62
3.1.1. Mc đích ca vic qun tr h thng th đin t ............................. 62

3.1.2. Các công vic cn thit đ qun tr h thng th đin t ................ 63
3.2. Mt s tính nng c bn đ qun tr và thit lp h thng th đin t........ 64
3.2.1. Mô hình hot đng ca h thng th đin t................................... 64
3.2.2. Gii thiu v th tc LDAP............................................................. 67
3.2.3. Các gii pháp an toàn cho h thng th đin t .............................. 70
3.2.4. Qun tr máy ch th đin t t xa.................................................. 76
3.2.5. Khái nim v mailing list................................................................. 76
3.2.6. Domain gateway .............................................................................. 78
3.3. Gii thiu mt s Mail Server..................................................................... 81
3.3.1. Gii thiu v Sendmail .................................................................... 81
3.3.2. Gii thiu v Qmail ......................................................................... 81
3.3.3. Gii thiu Microsoft Exchange Server ............................................ 81
3.3.4. Gii thiu v MDaemon Server....................................................... 82
3.3.5. So sánh các phn mm mail server thông dng............................... 82
Tóm tt chng 3................................................................................................... 84
CHNG 4 - QUN TR H THNG MDAEMON ........................................ 85
4.1. Các tính nng c bn................................................................................... 85
4.1.1. Hng dn cài đt và cu hình cho MDaemon ............................... 85
4.1.2. Cu hình domain chính cho h thng .............................................. 89
4.1.3. S dng MDaemon đ qun lý nhiu Domain .............................. 102
4.1.4. S dng Account Editor đ to và sa account............................. 104
4.1.5. Qun lý và sa MDaemon Account............................................... 115
4.1.6. To đa ch bí danh (Alias Editor) ................................................. 120
4.1.7. Cu hình thit lp ghi log ca h thng......................................... 120
4.1.8. Sao lu, phc hi hot đng ca h thng..................................... 122
4.2. Các tính nng nâng cao ca MDaemon..................................................... 123
4.2.1. Qun lý t xa bng Webadmin và MDConfig.............................. 123
4.2.2. Thit l
p và s dng WorldClient Server...................................... 127
4.2.3. S dng th tc LDAP .................................................................. 128

4.2.4. Thit lp và s dng Shared/Public IMAP folder ......................... 130
4.2.5. Các gii pháp an toàn cho mail server........................................... 135
Mc lc


3



4.2.6. Chuyn đi header cho th đin t................................................ 159
4.2.7. Gii pháp truy vn DNS và lu gi đa ch IP cn truy vn.......... 161
4.2.8. Thit lp truy nhp thoi ly th và lch quay thoi ...................... 163
4.2.9. Ly th s dng DomainPOP........................................................ 169
4.2.10. Thit lp th t u tiên ................................................................ 174
4.2.11. To nhóm s dng th (mailling list) .......................................... 175
4.2.12. Thit lp và cu hình mail Gateway ............................................ 182
4.2.13. Queue và qun lý thng kê v h thng th ca MDaemon........ 188
Tóm tt ch
ng 4................................................................................................. 191
CHNG 5 - MT S LI THNG GP VI TH IN T ................. 192
5.1. Mt s mã li ca th đin t ................................................................... 192
5.2. Mt s li ti phía mail server................................................................... 193
5.2.1. Mt kt ni..................................................................................... 193
5.2.2. Li mt tên min trên DNS............................................................ 193
5.2.3. Li do m open relay..................................................................... 193
5.2.4. Mt reverse lookup (pointer) ......................................................... 194
5.3. Mt s li phía ngi dùng ....................................................................... 194
5.3.1.Thit lp sai đa ch SMPT,POP,IMAP,accountname,password.... 194
5.3.2. y hp th ................................................................................... 194
5.3.3. Gi th mà không đin ngi gi hoc đin sai ........................... 195

5.3.4. Virus .............................................................................................. 195
BÀI TP THC HÀNH...................................................................................... 196
Bài tp chng 1 .............................................................................................. 196
Bài tp chng 2 .............................................................................................. 197
Bài tp chng 3 & 4 ....................................................................................... 197
TÀI LIU THAM KHO ................................................................................... 203












Mc lc


4



GII THIU CHUNG

Mc tiêu ca giáo trình này nhm hng dn các hc viên có trình đ tin hc
c bn có th thit lp và qun lý mt máy ch th đin t. ng thi giáo
trình này cng là mt tài liu tham kho phc v cho công tác qun tr máy ch

th đin t cng nh hng dn ngi dùng s dng th đin t mt cách có
hi
u qu.
Giáo trình bao gm các phn sau:

Chng 1 : Khái nim chung v h thng th đin t - Gii thiu cho hc
viên các khái nim c bn v th đin t nh h thng tên min, mô hình c
bn ca h thng th đin t và các giao thc c bn đ gi nhn th nh:
SMTP, POP, IMAP.

Chng 2 : Gi
i thiu v mail client – Giúp hc viên đi sâu tìm hiu mail
client. Vi ngi qun tr h thng th đin t vic hiu bit k nng s dng
mail client cng là mt yêu cu quan trng. Nó giúp ngi qun tr nâng cao k
nng s dng và hiu c ch hot đng ca đu cui h thng th đin t.

Chng 3 : Qun tr h thng mail server - Chng này giúp cho hc viên có
các khái nim c bn đ qun tr và thit k h thng th đin t làm vic mt
cách có hiu qu.

Chng 4 : Gii thiu mail server MDaemon – Giúp hc viên đi sâu vào s
dng phn mm MDaemon mail server. ây là mt phn mm có đy đ các
tính nng giúp ngi qun tr qun lý hiu qu m
t mail server

Chng 5: Mt s li thng xy ra vi th đin t - a ra mt s li mà h
thng mail server thng gp phi

Qun tr h thng th đin t cn phi có các kin thc c bn v mng, h
điu hành. Do đó trong khuôn kh giáo trình này không th bao gm ht đc

mi ni dung. Vì vy hc viên cn tham kho thêm các giáo trình khác ca 
án 112 nh :
- Thit k và xây dng mng LAN và WAN
- H điu hành mng Microsoft Windows 2000
- Qun tr mng và các thit b mng
Giáo trình đc biên son ln đu nên không tránh khi có nhng thiu sót.
Nhóm biên son rt mong nhn đc các góp ý t phía các hc viên, bn đc
đ có th hoàn thin ni dung giáo trình tt hn.
Chng 1 – Khái nim chung v h thng th đin t


5
CHNG 1 - KHÁI NIM CHUNG V
H THNG TH IN T

1.1. Gii thiu th đin t
1.1.1. Th đin t là gì ?
 gi mt bc th, thông thng
ta có th mt mt vài ngày vi mt
bc th trong nc và nhiu thi
gian hn đ gi mt bc th ra
nc ngoài. Do đó, đ tit kim
thi gian và tin bc ngày nay
nhiu ngi đã s dng th đin t.
Th đin t
đc gi đn ngi
nhn rt nhanh, d dàng và r hn
nhiu so vi s dng th tay truyn
thng.
Vy th đin t là gì ? Nói mt

cách đn gin, th đin t là mt
thông đip gi t máy tính này đn
mt máy tính khác trên mng máy
tính mang ni dung cn thit t
ngi gi đn ngi nhn. Do th

đin t gi qua li trên mng và s dng tín hiu đin vì vy tc đ truyn rt
nhanh. Ngoài ra bn có th gi hoc nhn th riêng hoc các bc đin giao dch
vi các file đính kèm nh hình nh, các công vn tài liu thm chí c bn nhc,
hay các chng trình phn mm...
Th đin t còn đc gi tt là E-Mail (Electronic Mail). E-Mail có nhi
u
cu trúc khác nhau tùy thuc vào h thng máy tính ca ngi s dng. Mc dù
khác nhau v cu trúc nhng tt c đu có mt mc đích chung là gi hoc
nhn th đin t t mt ni này đn mt ni khác nhanh chóng. Ngày nay, nh
s phát trin mnh m ca Internet ngi ta có th gi đin th ti các quc gia
trên toàn th gii. V
i li ích nh vy nên th đin t hu nh tr thành mt
nhu cu cn phi có ca ngi s dng máy tính. Gi s nh bn đang là mt
nhà kinh doanh nh và cn phi bán hàng trên toàn quc. Vy làm th nào mà
bn có th liên lc vi khách hàng mt cách nhanh chóng và d dàng. Th đin
t là cách gii quyt tt nht và nó đã tr thành mt dch v
 ph bin trên
Internet.
Ti các nc tiên tin cng nh các nc đang phát trin, các trng đi
hc, các t chc thng mi, các c quan chính quyn v.v. đu đã và đang kt
ni h thng máy tính ca h vào Internet đ vic chuyn th đin t đc
nhanh chóng và d dàng.
Chng 1 – Khái nim chung v h thng th đin t

6
1.1.2. Li ích ca th đin t
Th đin t có rt nhiu công dng vì chuyn nhanh chóng và s dng d
dàng. Mi ngi có th trao đi ý kin, tài liu vi nhau trong thi gian ngn.
Th đin t ngày càng đóng mt vai trò quan trng trong đi sng, khoa hc,
kinh t, xã hi, giáo dc, và an ninh quc gia. Ngày nay, ngi ta trao đi vi
nhau hàng ngày nhng ý kin, tài liu bng đ
in th mc dù cách xa nhau hàng
ngàn cây s.
Vì th đin t phát trin da vào cu trúc ca Internet cho nên cùng vi s
phát trin ca Internet, th đin t càng ngày càng ph bin trên toàn th gii.
Ngi ta không ngng tìm cách đ khai thác đn mc ti đa v s hu dng
ca nó. Th đin t phát trin s đc b sung thêm các tính nng sau:
̇ Mi b
c th đin t s mang nhn dng ngi gi. Nh vy ngi nhn
s bit ai đã gi th cho mình mt cách chính xác.
̇ Ngi ta s dùng th đin t đ gi th vit bng tay. Có ngha là ngi
nhn s đc th đin mà ngi gi đã vit bng tay.
̇ Thay vì gi lá th đin bng ch, ngi gi có th dùng đin th đ gi
ting nói. Ngi nhn s lng nghe đc ging nói ca ngi gi khi
nhn đc th.
̇ Ngi gi có th gi mt cun phim hoc là nhng hình nh lu đng
cho ngi nhn.
Trên đây ch là vài thí d đin hình mà th đin t đ
ang phát trin.Vi trình
đ khoa hc k thut nh hin nay, nhng vic trên s thc hin không my
khó khn. Nhng tr ngi ln nht hin gi là đng truyn ti tín hiu ca
Internet còn chm cho nên khó có th chuyn ti s lng ln các tín hiu.
Ngoài ra còn tr ngi khác nh máy tính không đ sc cha hay x lý ht tt c

tín hiu mà nó nhn đc. Nên bi
t rng nhng âm thanh (voice) và hình nh
(graphics) thng to ra nhng s lng ln thông tin.
Gn đây ngi ta đã bt đu xây dng nhng đng chuyn ti tc đ cao
cho Internet vi lu lng nhanh gp trm ln so vi đng c. Hy vng rng
vi đà tin trin nh vy, mi ngi trên Internet s có thêm đc nhiu li ích
t vi
c s dng đin th.
1.2. Kin trúc và hot đng ca h thng th đin t
1.2.1. Nhng nhân t c bn ca h thng th đin t
Hu ht h thng th đin t bao gm ba thành phn c bn là MUA, MTA
và MDA.
Di đây là s đ tng quan ca h thng th đin t
Chng 1 – Khái nim chung v h thng th đin t


7

Hình 1.1: S đ tng quan h thng th đin t
MTA (Mail Transfer Agent)
Khi các bc th đc gi đn t MUA. MTA có nhim v nhn din ngi
gi và ngi nhn t thông tin đóng gói trong phn header ca th và đin các
thông tin cn thit vào header. Sau đó MTA chuyn th cho MDA đ chuyn
đn hp th ngay ti MTA, hoc chuyn cho Remote-MTA .
Chú ý: Thông tin đóng gói đc thêm vào th nh mt phn ca giao thc
SMTP. Nó thng đc thêm vào hay thay đi t đng bi phn mm h thng
th. Các bc th có th chuyn qua nhiu MTA và đc vit li vài ln, đc
bit khi cn phi chuyn sang các đnh dng riêng. Mt phn hay c bc th có
th phi vit li ti bi các MTA trên đng đi.
Vic chuyn giao các bc th

đc các MTA quyt đnh da trên đa ch
ngi nhn tìm thy trên phong bì:
X Nu nó trùng vi hp th do MTA (Local-MTA) qun lý thì bc th
đc chuyn cho MDA đ chuyn vào hp th.
X Nu đa ch gi b li, bc th có th đc chuyn tr li ngi gi.
X Nu không b li nhng không phi là bc th ca MTA, tên min đc
s dng đ xác đnh xem Remote-MTA nào s nhn th, theo các bn
ghi MX trên h thng tên min (chúng ta s đi sâu vào các khái nim
DNS và tên min trong các mc phía sau).
X Khi các bn ghi MX xác đnh đc Remote-MTA qun lý tên min đó
thì không có ngha là ngi nhn thuc Remote-MTA. Mà Remote-
MTA có th đn gin ch trung chuyn (relay) th cho mt MTA khác,
có th đnh tuyn bc th cho đa ch khác nh vai trò ca mt dch v

domain o (domain gateway) hoc ngi nhn không tn ti và Remote-
MTA s gi tr li cho MUA gi mt cnh báo.
Các ví d v các phn mm qun lý mail MTA là: Mdaemon, Exchange
server, Sendmail, Qmail ...
MDA (Mail Delivery Agent) — Là mt chng trình đc MTA s dng
đ đy th vào hp th ca ngi dùng. Ngoài ra MDA còn có kh nng lc
Chng 1 – Khái nim chung v h thng th đin t


8
th, đnh hng th... Thng là MTA đc tích hp vi mt MDA hoc mt
vài MDA.
MUA (Mail User Agent)
MUA là chng trình qun lý th đu cui cho phép ngi dùng có th đc,
vit và ly th v t MTA.
X MUA có th ly th t mail server v đ x lý (s dng giao thc POP)

hoc chuyn th cho mt MUA khác thông qua MTA (s dng giao
thc SMTP).
X Hoc MUA có th x lý trc tip th ngay trên mail server s dng giao
thc IMAP).
ng sau nhng công vic vn chuyn thì chc nng chính ca MUA là
cung cp giao din cho ngi dùng tng tác vi th, gm có:
X Son tho, gi th.
X Hin th th, gm c các file đính kèm.
X Gi tr hay chuyn tip th.
X Gn các file vào các th gi đi (Text, HTML, MIME .v.v. ).
X Thay đi các tham s (ví d
 nh server đc s dng, kiu hin th th,
kiu mã hóa th .v.v.).
X Thao tác trên các th mc th đa phng và  đu xa.
X Cung cp s đa ch th (danh b đa ch).
X Lc th.
Các phn mm MUA thông dng là Microsoft Outlook, Netscape và Pine ...
1.2.2. Gii thiu v giao thc SMTP
Vic phát trin các h thng th đin t (Mail System) đ
òi hi phi hình
thành các chun chung v th đin t. Có 2 chun v th đin t quan trng
nht và đc s dng nhiu nht t trc đn nay là X.400 và SMTP (Simple
Mail Transfer Protocol). SMTP thng đi kèm vi chun POP3. Mc đích
chính ca X.400 là cho phép các E-mail có th đc truyn nhn thông qua các
loi mng khác nhau bt chp cu hình phn cng, h điu hành mng, giao
thc truy
n dn đc dùng. Còn chun SMTP miêu t cách điu khin các
thông đip trên mng Internet. iu quan trng ca chun SMTP là gi đnh
MTA hoc MUA gi th phi dùng giao thc SMTP gi th đin t cho mt
MTA nhn th cng s dng SMTP. Sau đó, MUA s ly th khi nào h mun

dùng giao thc POP (Post Office Protocol). Ngày nay POP đc ci tin thành
POP3 (Post Officce Protocol version 3).

Chng 1 – Khái nim chung v h thng th đin t


9

Hình 1.2: Hot đng ca POP và SMTP
Th tc chun trên Internet đ nhn và gi ca th đin t là SMTP (Simple
Mail Transport Protocol). SMTP là th tc phát trin  mc ng dng trong mô
hình 7 lp OSI cho phép gi các bc đin trên mng TCP/IP. SMTP đc phát
trin vào nm 1982 bi t chc IETF (Internet Engineering Task Force) và
đc chun hoá theo tiêu chun RFCs 821 và 822. SMTP s dng cng 25 ca
TCP.
Mc dù SMTP là th tc gi và nhn th
đin t ph bin nht nhng nó
vn còn thiu mt s đc đim quan trng có trong th tc X400. Phn yu
nht ca SMTP là thiu kh nng h tr cho các bc đin không phi dng text.
Ngoài ra SMTP cng có kt hp thêm hai th tc khác h tr cho vic ly
th là POP3 và IMAP4.
MIME và SMTP
MIME (Multipurpose Internet Mail Extensions) cung cp thêm kh nng cho
SMTP và cho phép các file có dng mã hoá đa ph
ng tin (multimedia) đi
kèm vi bc đin SMTP chun.
SMTP yêu cu ni dung ca th phi  dng 7 bit - ASCII. Tt c các dng d
liu khác phi đc mã hoá v dng mã ASCII. Do đó MIME đc phát trin
đ h tr SMTP trong vic mã hoá d liu chuyn v dng ASCII và ngc li.

Hình 1.3 - nh dng message h tr MIME


Chng 1 – Khái nim chung v h thng th đin t


10
Mt th khi gi đi đc SMTP s dng MIME đ đnh dng li v dng
ACSII và đng thi phn header đc đin thêm các thông s ca đnh dng
(nh trên hình 1.3) cho phép đu nhn th có th đnh dng tr li dng ban
đu ca bc đin.
Conten-Type là dng d liu. Nó có cu trúc nh sau :
Content-Type: <type>/<subtype>[; <parameters>]
type: kiu
subtype: kiu ph

parameters: tham s
Ví d:
- “Content-Type: text/plain; charset=us-ascii”: kiu text/đn thun là text
mã hoá US-ASCII.
- “Content-Type: application/pdf; filename=foo.pdf”: kiu ng dng/dng
file pdf, tên file foo.pdf
MIME là mt tiêu chun đc h tr bi hu ht các ng dng hin nay.
MIME đc quy chun trong các tiêu chun RFC 2045-2049.
S/MIME
Là mt chun m rng ca MIME cho phép h tr th đin t đc mã hoá
bo mt. S/MIME da trên k thu
t mã hoá công cng RSA và giúp cho bc
đin không b xem trm hoc chn ly.
RSA Public Key/Private Key Authentication

RSA vit tt cho Rivest, Shamir, và Adelman là nhng ngi khám phá ra
cách mã hoá này. RSA cung cp cp khoá public key/private key (khoá công
cng/khoá riêng) đ mã hoá. D liu s đc mã hoá bi khoá công cng và
ch có th đc gii mã bi khoá riêng. Vi S/MIME, ngi gi s s dng
mt chui mã hoá ngu nhiên s dng khoá công cng ca ngi nhn. Ngi
nhn s
gii mã đin bng cách s dng khoá riêng.
S/MIME đc đnh ngha trong các tiêu chun RFCs 2311 và 2312.
Lnh ca SMTP
SMTP s dng mt cách đn gin các câu lnh ngn đ điu khin bc đin.
Bng  di là danh sách các lnh ca SMTP
Các lnh ca SMTP đc xác đnh trong tiêu chun RFC 821
Lnh Mô t
HELO
Hello. S dng đ xác đnh ngi gi đin. Lnh này này đi
kèm vi tên ca host gi đin. Trong ESTMP (extende
d
protocol), thì lnh này s là
EHLO.
MAIL
Khi to mt giao dch gi th. Nó kt hp "from" đ xác đnh
ngi gi th.
RCPT
Xác đnh ngi nhn th.
DATA
Thông báo bt đu ni dung thc s ca bc đin (phn thân ca
th). D liu đc mã thành dng mã 128-
bit ASCII và nó
Chng 1 – Khái nim chung v h thng th đin t

11
Lnh Mô t
đc kt thúc vi mt dòng đn cha du chm (.).
RSET
Hu b giao dch th
VRFY
S dng đ xác thc ngi nhn th.
NOOP
Nó là lnh "no operation" xác đnh không thc hin hành đng
gì
QUIT
Thoát khi tin trình đ kt thúc
SEND
Cho host nhn bit rng th còn phi gi đn đu cui khác.
Sau đây là nhng lnh khác nhng không yêu cu phi có. Xác đnh bi RFC
821:
SOML
Send or mail. Báo vi host nhn th rng th phi gi đn đu
cui khác hoc hp th.
SAML
Send and mail. Nói vi host nhn rng bc đin phi gi ti
ngi dùng đu cui và hp th.
EXPN
S dng m rng cho mt mailing list.
HELP
Yêu cu thông tin giúp đ t đu nhn th.
TURN
Yêu cu đ host nhn gi vai trò là host gi th.

Các lnh ca SMTP rt đn gin. Bn có th nhìn thy điu đó  ví d sau:
220 receivingdomain.com
Server ESMTP Sendmail 8.8.8+Sun/8.8.8; Fri, 30 Jul 1999 09:23:01
HELO host.sendingdomain.com
250 receivingdomain.com Hello host, pleased to meet you.
MAIL FROM:
250 Sender ok.
RCPT TO:anyone@ receivingdomain.com
250 Recipient ok.
DATA
354 Enter mail, end with a “.” on a line by itself
Here goes the message.
.
250 Message accepted for delivery
QUIT
221 Goodbye host.sendingdomain.com
Và bc th s trông nh sau:
Chng 1 – Khái nim chung v h thng th đin t


12
From Fri Jul 30 09:23:39 1999
Date: Fri, 30 Jul 1999 09:23:15 -0400 (EDT)
From:
Message-Id:
Content-Length: 23
Here goes the message.
Mã trng thái ca SMTP
Khi mt MTA gi mt lnh SMTP ti MTA nhn thì MTA nhn s tr li
vi mt mã trng thái đ cho ngi gi bit đang có vic gì xy ra ti đu nhn.

Và di đây là bng mã trng thái ca SMTP theo tiêu chun RFC 821. Mc
đ ca trng thái đc xác đnh bi s đu tiên ca mã (5xx là li nng, 4xx là
li tm thi, 1xx–3xx là hot đng bình thng).
SMTP m rng (Extended SMTP)
SMTP thì đc ci tin đ ngày càng đáp ng nhu cu cao ca ngi dùng
và là mt th tc ngày càng có ích. Nhng dù sao cng cn có s m rng tiêu
chun SMTP, và chun RFC 1869 ra đi đ b sung cho SMTP. Nó không ch
m rng mà còn cung cp thêm các tính nng cn thit cho các lnh có sn. Ví
d: lnh SIZE là lnh m rng cho phép nhn gii hn đ
ln ca bc đin đn.
Không có ESMTP thì s không gii hn đc đ ln ca bc th.
Khi h thng kt ni vi mt MTA, nó s s dng khi to thì ESMTP thay
HELO bng EHLO. Nu MTA có h tr SMTP m rng (ESMTP) thì nó s tr
li vi mt danh sách các lnh mà nó s h tr. Nu không nó s tr li vi mã
lnh sai (500 Command not recognized) và host g
i s quay tr v s dng
SMTP. Sau đây là mt tin trình ESMTP:
220 esmtpdomain.com
Server ESMTP Sendmail 8.8.8+Sun/8.8.8; Thu, 22 Jul 1999 09:43:01
EHLO host.sendingdomain.com
250-mail.esmtpdomain.com Hello host, pleased to meet you
250-EXPN
250-VERB
250-8BITMIME
250-SIZE
250-DSN
250-ONEX
250-ETRN
250-XUSR
250 HELP

QUIT
221 Goodbye host.sendingdomain.com
Chng 1 – Khái nim chung v h thng th đin t


13
Các lnh c bn ca ESMTP
Lnh Miêu t
EHLO
S dng ESMTP thay cho
HELO ca SMTP
8BITMIME
S dng 8-bit MIME cho mã d liu
SIZE
S dng gii hn đ ln ca bc đin
SMTP Headers
Có th ly đc rt nhiu thông tin có ích bng cách kim tra phn header
ca th. Không ch xem đc bc đin t đâu đn, ch đ ca th, ngày gi và
nhng ngi nhn. Bn còn có th xem đc nhng đim mà bc đin đã đi
qua trc khi đn đc hp th ca bn. Tiêu chun RFC 822 quy đnh header
cha nh
ng gì. Ti thiu có ngi gi (from), ngày gi và ngi nhn (TO,
CC, hoc BCC)
Header ca th khi nhn đc cho phép bn xem bc đin đã đi qua nhng
đâu trc khi đn hp th ca bn. Nó là mt dng c rt tt đ kim tra và gii
quyt li. Sau đây là ví d:
From Sat Jul 31 11:33:00 1999
Received: from host1.mydomain.com by host2.mydomain.com
(8.8.8+Sun/8.8.8)
with ESMTP id LAA21968 for ;

Sat, 31 Jul 1999 11:33:00 -0400 (EDT)
Received: by host1.mydomain.com with Internet Mail Service
(5.0.1460.8)
id ; Sat, 31 Jul 1999 11:34:39 -0400
Message-ID:
From: "Your Friend"
To: "''"
Subject: Hello There
Date: Sat, 31 Jul 1999 11:34:36 -0400
Trong ví d trên có th thy b
c đin đc gi đi t
T mydomain.com, nó đc chuyn đn host1.
Bc đin đc gi t host2 ti host1 và chuyn ti ngi dùng. Mi ch bc
đin dng li thì host nhn đc yêu cu đin thêm thông tin vào header nó bao
gm ngày gi tm dng  đó. Host2 thông báo rng nó nhn đc đin lúc
11:33:00. Host1 thông báo rng nó nhn đc bc
đin vào lúc 11:34:36. S
chênh lch hn mt phút có kh nng là do s không đng b gia đng h ca
hai ni.
Các u đim và nhc đim ca SMTP
Nh th tc X.400, SMTP có mt s u đim và nhc đim sau:
u đim:
Chng 1 – Khái nim chung v h thng th đin t


14
X SMTP rt ph bin.
X Nó đc h tr bi nhiu t chc.
X SMTP có giá thành qun tr và duy trì thp.
X SMTP nó có cu trúc đa ch đn gin.

Nhc đim:
X SMTP thiu mt s chc bo mt (SMTP thng gi di dng text do
đó có th b đc trm - phi b sung thêm các tính nng v mã hoá d
liu S/MIME)
X H tr đnh dng d liu yu (phi chuyn sang dng ASCII - s dng
MINE).
X Nó ch gii hn vào nhng tính nng đn gin. (Nhng cng là mt u
đim do ch gii hn nhng tính nng đn gin nên nó s làm vic hiu
qun và d dàng).
1.2.3. Gii thiu v giao thc POP và IMAP
Trong giai đon đu phát trin ca th đin t, ngi dùng đc yêu cu
truy nhp vào máy ch th đin t và đc các bc đin ca h  đó. Các
chng trình th thng s dng dng text và thiu kh nng thân thin vi
ngi dùng.  gii quyt vn đ đó mt s th tc đc phát trin đ cho
phép ngi dùng có th l
y th v máy ca h hoc có các giao din s dng
thân thin hn vi ngi dùng. Và chính điu đó đem đn s ph bin ca th
đin t.
Có hai th tc đc s dng ph bin nht đ ly th v hin nay là POP
(Post Office Protocol) và IMAP (Internet Mail Access Protocol).
Post Office Protocol (POP)
POP cho phép ngi dùng có account ti máy ch th đin t kt n
i vào và
ly th v máy tính ca mình,  đó có th đc và tr li li. POP đc phát
trin đu tiên là vào nm 1984 và đc nâng cp t bn POP2 lên POP3 vào
nm 1988. Và hin nay hu ht ngi dùng s dng tiêu chun POP3
POP3 kt ni trên nn TCP/IP đ đn máy ch th đin t (s dng giao
thc TCP cng mc đnh là 110). Ngi dùng đin username và password. Sau
khi xác thc
đu máy khách s s dng các lnh ca POP3 đ ly và xoá th.

POP3 ch là th tc đ ly th trên máy ch th đin t v MUA. POP3
đc quy đnh bi tiêu chun RFC 1939.
Lnh ca POP3
Lnh Miêu t
USER
Xác đnh username
PASS
Xác đnh password
STAT
Yêu cu v trng thái ca hp th nh s lng
th và đ ln ca th
Chng 1 – Khái nim chung v h thng th đin t


15
Lnh Miêu t
LIST
Hin danh sách ca th
RETR
Nhn th
DELE
Xoá mt bc th xác đnh
NOOP
Không làm gì c
RSET
Khôi phc li nhng th đã xoá (rollback)
QUIT
Thc hin vic thay đi và thoát ra
Internet Mail Access Protocol (IMAP)
Th tc POP3 là mt th tc rt có ích và s dng rt đn gin đ ly th v

cho ngi dùng. Nhng s đn gin đó cng đem đn vic thiu mt s công
dng cn thit. Ví d: POP3 ch làm vic vi ch đ offline có ngha là th
đc ly v s b xoá trên server và ngi dùng ch thao tác và tác đng trên
MUA.
IMAP thì h
tr nhng thiu sót ca POP3. IMAP đc phát trin vào nm
1986 bi trng đi hc Stanford. IMAP2 phát trin vào nm 1987. IMAP4 là
bn mi nht đang đc s dng và nó đc các t chc tiêu chun Internet
chp nhn vào nm 1994. IMAP4 đc quy đnh bi tiêu chun RFC 2060 và
nó s dng cng 143 ca TCP
IMAP h tr hot đng  ch đ online, offline hoc disconnect. IMAP cho
phép ngi dùng tp hp các th t
 máy ch, tìm kim và ly message cn
ngay trên máy ch, ly th v MUA mà th không b xoá trên máy ch. IMAP
cng cho phép ngi dùng chuyn th t th mc này ca máy ch sang th
mc khác hoc xoá th. IMAP h tr rt tt cho ngi dùng hay phi di chuyn
và phi s dng các máy tính khác nhau.
Lnh ca IMAP4
Lnh Miêu t
CAPABILITY
Yêu cu danh sách các chc nng h tr
AUTHENTICATE
Xác đnh s dng xác thc t mt server khác
LOGIN
Cung cp username và password
SELECT
Chn hp th
EXAMINE
in hp th ch đc phép đc
CREATE

To hp th
DELETE
Xoá hp th
RENAME
i tên hp th
SUBSCRIBE
Thêm vào mt list đang hot đng
UNSUBSCRIBE
Di khi list đang hot đng
Chng 1 – Khái nim chung v h thng th đin t


16
Lnh Miêu t
LIST
Danh sách hp th
LSUB
Hin danh sách ngi s dng hp th
STATUS
Trng thái ca hp th (s lng th,...)
APPEND
Thêm message vào hp th
CHECK
Yêu cu kim tra hp th
CLOSE
Thc hin xoá và thoát khi hp th
EXPUNGE
Thc hin xoá
SEARCH
Tìm kim trong hp th đ tìm messages xác

đnh
FETCH
Tìm kim trong ni dung ca message
STORE
Thay đi ni dng ca messages
COPY
Copy message sang hp th khác
NOOP
Không làm gì
LOGOUT
óng kt ni
So sánh POP3 và IMAP4
Có rt nhiu đim khác nhau gia POP3 và IMAP4. Ph thuc vào ngi
dùng, MTA và s cn thit, có th s dng POP3, IMAP4 hoc c hai.
Li ích ca POP3 là :
X Rt đn gin.
X c h tr rt rng
Bi rt đn gin nên POP3 có rt nhiu gii hn. Ví d nó ch h tr s dng
mt hp th và th s đc xoá khi máy ch th đin t khi ly v.
IMAP4 có nhng li ích khác:
X H tr s dng nhiu hp th
X c bit h tr cho các ch đ làm vic online, offline, hoc không kt
ni
X Chia s hp th gia nhiu ngi dùng
X Hot đng hiu qu c trên đng kt ni tc
đ thp

Chng 1 – Khái nim chung v h thng th đin t


17
1.2.4. ng đi ca th
ng đi ca th
Mi mt bc th truyn thng phi đi ti
các bu cc khác nhau trên đng đn vi
ngi dùng. Tng t th đin t cng
chuyn t máy máy ch th đin t này
(mail server) ti máy ch th đin t khác
trên Internet. Khi th đc chuyn đn
đích thì nó đc cha ti hp th đin t
ti máy ch th đin t cho đn khi nó
đc nhn bi ngi nhn. Toàn b quá
trình x lý ch xy ra trong vài phút, do đó
nó cho phép nhanh chóng liên lc vi mi
ngi trên toàn th gii mt cánh nhanh
chóng ti bt c thi đim nào dù ngày hay đêm.
Gi, nhn và chuyn th
 nhn đc th
đin t bn cn phi có mt tài khon (account) th đin
t. Ngha là bn phi có mt đa ch đ nhn th. Mt trong nhng thun li
hn vi th thông thng là bn có th nhn th đin t t bt c đâu. Bn ch
cn kt ni vào máy ch th đi
n t đ ly th v máy tính ca mình.
 gi đc th bn cn phi có mt kt ni vào Internet và truy nhp vào
máy ch th đin t đ chuyn th đi. Th tc tiêu chun đc s dng đ gi

th là SMTP (Simple Mail Transfer Protocol). Nó đc kt hp vi th tc
POP (Post Office Protocol) và IMAP (Internet Message Access Protocol) đ
ly th.


Hình 1.4: Hot đng ca POP và SMTP

Khi gi th đin t thì máy tính ca bn cn phi đnh hng đn máy ch
SMTP (MTA). Máy ch s tìm kim đa ch th đin t (tng t nh đa ch
đin trên phong bì) sau đó chuyn ti máy ch ca ngi nhn và nó đc cha
 đó cho đn khi đc ly v. Hu h
t các nhà cung cp dch v Internet đu
cung cp th đin t cho ngi dùng Internet.

Chng 1 – Khái nim chung v h thng th đin t


18
Gi th (Send)
Sau khi ngi s dng máy tính dùng MUA đ vit th và đã ghi rõ đa ch
ca ngi nhn và bm gi th thì máy tính s chuyn bc th lên MTA ca
ngi gi. Cn c vào đa ch gi, máy ch gi s chuyn th đn mt MTA
thích hp. Giao thc đ kt ni t chng trình son th (MUA) đn máy ch
g
i th (MTA) là SMTP.
Chuyn th (Delivery)
Nu máy gi (Local-MTA) có th liên lc đc vi máy nhn (Remote-
MTA) thì vic chuyn th s đc tin hành. Giao thc đc s dng đ vn
chuyn th gia hai máy ch th đin t cng là SMTP. Trc khi nhn th thì
máy nhn s kim soát tên ngi nhn có hp th thuc máy nhn qun lý hay

không. Nu tên ngi nhn th
 có hp th thuc máy nhn qun lý thì lá th
s đc nhn ly và th s đc b vào hp th ca ngi nhn. Trng hp
nu máy nhn kim soát thy rng tên ngi nhn không có hp th thì máy
nhn s khc t vic nhn lá th. Trong trng hp khc t này thì máy gi
s thông báo cho ngi gi bit là ngi nh
n không có hp th (user
unknown).
Nhn Th (Receive)
Sau khi máy nhn (Remote-MTA) đã nhn lá th và b vào hp th cho
ngi nhn ti máy nhn. MUA s kt ni đn máy nhn đ xem th hoc ly
v đ xem. Sau khi xem th xong thì ngi nhn có th lu tr (save), hoc xóa
(delete), hoc tr li (reply) v.v... Trng hp nu ngi nhn mun tr li li
lá th cho ng
i gi thì ngi nhn không cn phi ghi li đa ch vì đa ch ca
ngi gi đã có sn trong lá th và chng trình th s b đa ch đó vào trong
bc th tr li. Giao thc đc s dng đ nhn th ph bin hin nay là POP3
và IMAP.
Trm Phc V Th hay còn gi là máy ch th đin t (Mail Server)
Trên th
c t, trong nhng c quan và hãng xng ln, máy tính ca ngi
gi th không gi trc tip ti máy tính ca ngi nhn mà thng qua các
máy ch th đin t (Máy ch th đin t – Mail Server  đây bao hàm kt hp
c MTA, MDA và hp th ca ngi dùng).
Chng 1 – Khái nim chung v h thng th đin t


19
Ví d: quá trình gi th

Hình 1.5: Gi th t A đn B

Nh Hình 1.5 cho thy, nu nh mt ngi  máy A gi ti mt ngi 
máy B mt lá th thì trc nht máy A s gi đn máy ch th đin t X. Khi
trm phc v th X nhn đc th t máy A thì X s chuyn tip cho máy ch
th đin t Y. Khi trm phc v th Y nhn đc th t X thì Y s
chuyn th
ti máy B là ni ngi nhn. Trng hp máy B b trc trc thì máy ch th Y
s gi th.
Thông thng thì máy ch th đin t thng chuyn nhiu th cùng mt
lúc cho mt máy nhn. Nh ví d  trên trm phc v th Y có th chuyn
nhiu th cùng mt lúc cho máy B t nhiu ni gi đn.
Mt vài công d
ng khác ca máy ch th là khi ngi s dng có chuyn
phi ngh mt thi gian thì ngi s dng có th yêu cu máy ch th gi giùm
tt c nhng th t trong thi gian ngi s dng vng mt hoc có th yêu cu
máy ch th chuyn tt c th t ti mt cái hp th khác.
1.3. Gii thiu v h thng DNS
Trong các mc trc chúng ta đã đ cp đn các khái nim c bn ca h
thng th đin t. Ti phn này chúng ta tìm hiu khái nim v h thng tên
min hay còn gi là DNS (Domain Name System). H thng tên min giúp
chúng ta hiu đc cu trúc đa ch th và cách vn chuyn th trên mng.
1.3.1. Gii thiu v h thng DNS
Mi máy tính khi kt ni vào mng Internet thì đ
c gán cho mt đa ch IP
xác đnh. a ch IP ca mi máy là duy nht và giúp máy tính có th xác đnh
đng đi đn mt máy tính khác mt cách d dàng. i vi ngi dùng thì đa
ch IP là rt khó nh (ví d đa ch IP 203.162.0.11 là ca máy DNS server ti
Hà Ni). Cho nên, cn phi s dng mt h thng đ giúp cho máy tính tính
toán đng đi mt cách d dàng và đng thi cng giúp ngi dùng d nh. Do

vy, h thng DNS ra đi nhm giúp cho ngi dùng có th chuyn đi t đa
ch IP khó nh mà máy tính s dng sang mt tên d nh cho ngi s dng và
đng thi nó giúp cho h thng Internet d dàng s dng và ngày càng phát
trin.
Chng 1 – Khái nim chung v h thng th đin t


20
Nhng tên gi nh nh home.vnn.vn hoc www.cnn.com thì đc gi là tên
min (domain name hoc DNS name). Nó giúp cho ngi s dng d dàng nh
vì nó  dng ch mà ngi bình thng có th hiu và s dng hàng ngày.
H thng DNS s dng h thng c s d liu phân tán và phân cp hình
cây. Vì vy vic qun lý s d dàng và cng rt thun tin cho vic chuyn đi
t tên mi
n sang đa ch IP và ngc li. H thng DNS cng ging nh mô
hình qun lý cá nhân ca mt đt nc. Mi cá nhân s có mt tên xác đnh
đng thi cng có đa ch chng minh th đ giúp qun lý con ngi mt cách
d dàng hn.
Mi cá nhân đu có mt s cn cc đ qun lý:

Mi mt đa ch IP tng ng vi mt tên min:

Hình 1.6: Tng quan gia đa ch IP và tên min
H thng DNS đã giúp cho mng Internet thân thin hn vi ngi s dng.
Do vy, mng Internet phát trin bùng n mt vài nm gn đây. Theo thng kê
trên th gii, vào thi đim tháng 7/2000, s lng tên min đc đng ký là
93.000.000 .
Nói chung, mc đích ca h thng DNS là:
 a ch IP khó nh cho ngi s dng nhng d dàng vi máy tính.
 Tên thì d nh vi ngi s dng nh không dùng đc vi máy tính.

H thng DNS giúp chuyn đi t tên min sang đa ch IP và ngc li,
giúp ngi dùng d dàng s dng h thng máy tính.
1.3.2. Hot đng ca DNS
H thng DNS s dng giao thc UDP ti lp 4 ca mô hình OSI, mc đnh
là s dng cng 53 đ trao đi thông tin v tên min.
Hot đng ca h thng DNS là chuyn đi tên min sang đa ch IP và
ngc li. H thng c s d liu ca DNS là h thng c s d liu phân tán,
các DNS server đc phân quyn qun lý các tên min xác đnh và chúng liên
kt vi nhau đ cho phép ngi dùng có th truy vn mt tên min bt k (có
tn ti) ti bt c đim nào trên m
ng mt cách nhanh nht
Ví d: DNS client truy vn tên min vnn.vn
Chng 1 – Khái nim chung v h thng th đin t


21

Hình 1.7: Truy vn DNS
− Bc 1: DNS Client truy vn tên min VNN.VN lên Local DNS (là
DNS Server mà nó trc tip gi truy vn đn). Gi s nh Local DNS
không qun lý tên min VNN.VN
− Bc 2: Local DNS s gi thông tin truy vn tên min VNN.VN lên cho
ROOT Server
− Bc 3: ROOT Server s tr li cho Local DNS rng DNS server nào
đc quyn qun lý tên min VN ( đây là DNS Server ca VNNIC
đn v đc quyn qun lý h thng tên min VN ca Vit Nam)
− B
c 4: Local DNS truy vn VNNIC DNS Server tên min VNN.VN
− Bc 5: VNNIC DNS Server li không qun lý trc tip tên min
VNN.VN mà nó li chuyn quyn qun lý tên min VNN.VN cho DNS

ca VDC qun lý, do đó nó s tr li đa ch DNS Server ca VDC cho
Local DNS
− Bc 6: Local DNS s truy vn DNS Server ca VDC cho tên min
VNN.VN
− Bc 7: VDC DNS Server s tr li đa ch tng ng ca tên min
VNN.VN cho Local DNS
− Bc 8: Local DNS s
 chuyn câu tr li đó v cho DNS Client
 trên là quá trình truy vn c bn ca mt tên min

1.3.3. Các bn ghi ca DNS và liên quan gia DNS vi h thng mail
H thng DNS giúp cho mng máy tính hot đng d dàng bng cách
chuyn đi t tên min sang đa ch IP. Không ch vy các bn khai ca DNS
còn giúp xác đnh dch v trên mng:
Bn khai A (address): xác đnh chuyn đi t tên ca host xác đnh sang đa
ch IP
Ví d:

host1.vnn.vn. IN A 203.162.0.151
host2.vnn.vn. IN A 203.162.0.152
hn-mail05.vnn.vn. IN A 203.162.0.190
hn-mail06.vnn.vn. IN A 203.162.0.191
Chng 1 – Khái nim chung v h thng th đin t


22
Bn khai CNAME: xác đnh ánh x ca mt tên min đn mt host xác đnh
(host thng đc khai bng bn khai A)
Ví d:

home.vnn.vn. IN CNAME host1.vnn.vn.

home.vnn.vn. IN CNAME host2.vnn.vn.
Bn khai CNAME cho phép xác đnh trang web có domain là
home.vnn.vn
đc ch v hai host: host1.vnn.vn (203.162.0.151) và host2.vnn.vn
(203.162.0.152). Trên h thng DNS có c ch cho phép các các truy vn th
nht v trang web
home.vnn.vn
ch đn host1.vnn.vn và truy vn th hai v
home.vnn.vn
s đc ch đn host2.vnn.vn c nh vy truy vn 3 ch đn
host1.vnn.vn . . .
Bn khai MX (
Mail Exchanger)
: xác đnh domain ca th đin t đc
chuyn v mt server mail xác đnh
Ví d:

hn.vnn.vn. IN MX 10 hn-mail05.vnn.vn.
hn.vnn.vn. IN MX 20 hn-mail06.vnn.vn.
Vi giá tr 10 ti bn ghi s mt và giá tr 20 ca bn ghi s hai là giá tr u
tiên mà th s gi v host nào (giá tr càng nh thì mc đ u tiên càng cao).
Nu không gi đc đn host có đ u tiên cao thì nó s gi đn host có đ u
tiên thp hn.
Bn khai MX cho phép xác đnh các tt c các th thuc domain hn.vnn.vn
đc chuyn v host hn-mail05.vnn.vn (203.162.0.190). Nu host hn-
mail05.vnn.vn có s c
thì các th s đc chuyn v host hn-mail06.vnn.vn
(203.162.0.191).

Bn khai PTR (Pointer): xác đnh chuyn đi t đa ch IP sang tên min
Ví d:

203.162.0.18 IN PTR webproxy.vnn.vn.
203.162.0.190 IN PTR hn-mail05.vnn.vn.
203.162.0.191 IN PTR hn-mail06.vnn.vn.
Bn khai PTR có rt nhiu mc đích:
- Nh kim tra mt bc th gi đn t mt domain có đa ch IP xác đnh
và đng thi kim tra ngc li IP cng phi tng đng vi domain
đó thì mi đc nhn.  đm bo tránh vic gi mo đa ch đ gi th
rác.
- Truy nhp t xa: ch
 cho phép mt host có domain tng ng vi đa ch
IP và ngc li mi đc phép truy nhp đ tránh vic gi mo đ truy
nhp.







Chng 1 – Khái nim chung v h thng th đin t


23

Hình 1.8 : Quan h gia DNS và h thng mail
MTA1 mun chuyn mt bc th đn MTA2 .
- MTA1 s kim tra phn header ca bc th ti phn đa ch ngi nhn

xác đnh đa ch ngi nhn. MTA1 s tách phn domain ca ngi
nhn và truy vn h thng DNS đ xác đnh đa ch IP ca phn domain
ca ngi gi đn MTA2. (bc t 1 đn 4 trên hình 1.8)
- Khi xác đnh đ
c đa ch ca MTA2 thì cn c vào routing ca mng
đ kt ni tin trình SMTP đn MTA2 đ chuyn th. Sau đó MTA2 s
chuyn vào hp th tng ng ca ngi nhn. (bc 5)
1.4. Cu trúc ca th đin t
Tng t nh vic gi th bng bu đin, vic gi nhn th đin t cng
cn phi có đa ch ca ni gi và đa ch ca ni nhn. a ch ca E-Mail
đc theo cu trúc nh sau:
user-mailbox@domain-part (Hp-th@vùng qun lý)
 user-mailbox (hp th): là đa ch ca hp th ngi nhn trên máy ch
qun lý th. Có th hiu nh phn đa ch s nhà ca th bu đin thông
thng.
 domain-part (tên min): là khu vc qun lý ca ngi nhn trên Internet.
Có th hiu nó ging nh tên thành ph, tên tnh và quc gia nh đa ch nhà
trên th bu đin thông thng.
Thí d ca mt dng đa ch thông dng nh
t:

T phi sang trái, "vn" là h thng tên min ca Vit Nam qun lý. "com" là
hp th thng mi. "vdc" là tên ca mt máy tính do VDC qun lý. "ktm-
vdc1" là tên hp th ca máy ch th đin ca “vdc”. Trên máy tính có tên
min là vdc.com.vn còn có th có nhiu hp th cho nhiu ngi khác thí d
nh

, ...
Tóm li đa ch th đin t thng có hai phn chính: ví d

Phn trc là phn tên ca ngi dùng user name (ktm) nó thng là hp
th ca ngi nhn th trên máy ch th đin t. Sau đó là phn đánh du (@).
Cui cùng là phn tên min xác đnh đa ch máy ch th đin t qun lý th
đin t
mà ngi dùng đng ký (vdc.com.vn) và có hp th trên đó. Nó thng
Chng 1 – Khái nim chung v h thng th đin t


24
là tên ca mt c quan hoc mt t chc và nó hot đng da trên hot đng
ca h thng tên min.

Hình 1.9: Cu trúc bc th đin t
Th đin t (E-mail) đc cu to tng t nh nhng bc th thông
thng và chia làm hai phn chính:
 Phn đu (header) : cha tên và đa ch ca ngi nhn, tên và đa ch ca
nhng ngi s đc chuyn đn, ch đ ca th (subject). Tên và đa ch ca
ng
i gi, ngày tháng ca bc th.

From : a ch ca ngi gi
To: Ngi gi chính ca bc th
Cc: Nhng ngi đng gi ( s nhn đc mt bn
copy th)
Bcc: Nhng ngi cng nhn đc mt bn – nhng
nhng ngi này không xem đc nhng ai
đc nhn th
Date: Thi gian gi bc th
Subject: Ch đ c
a bc th

Messages-Id Mã xác đnh ca th (là duy nht và đc t
đng đin vào)
Reply-To: a ch nhn đc phúc đáp
 Thân ca th (body) : cha ni dung ca bc th.
Nh khi gi các bc th bình thng bn cn phi có đa ch chính xác. Nu
s dng sai đa ch hoc gõ nhm đa ch, thì th s không th gi đn ngi
nhn và nó s chuyn li cho ngi gi, và báo đa ch không bit (Address
Unknown)
Khi nhn đc mt th đin t, thì phn đu (header) ca th s cho bit nó
t đâu đn, và nó đã đc gi đi nh th nào và khi nào. Nó nh vic đóng du
bu đin.
Không nh nhng bc th thông thng, nhng b
c th thông thng đc
đ trong phong bì còn th đin t thì không đc riêng t nh vy mà nó nh
Chng 1 – Khái nim chung v h thng th đin t


25
mt tm thip postcard. Th đin t có th b chn li và b đc bi nhng
ngi không đc quyn đc.  tránh điu đó và gi bí mt ch có cách mã
hóa thông tin gi trong th
Xác đnh email t đâu đn
Thng thì mt bc th không đc gi trc tip t ngi gi đn ngi
nhn. Mà phi ít nh
t là đi qua bn host trc khi đn ngi nhn. iu đó xy
ra bi vì hu ht các t chc đu thit lp mt server đ trung chuyn th hay
còn gi là “mail server”. Do đó khi mt ngi gi th đn cho mt ngi nhn
thì nó phi đi t máy tính ca ngi gi đn mail server qun lý hp th ca
mình và đc chuyn đn mail server qun lý ngi nh
n sau cùng là đn máy

tính ca ngi nhn.
Ví d:
Mt ngi gi có hp th gi cho mt ngi có hp
th

nh hình di.


Hình 1.10: Minh ha quá trình chuyn th
Trong quá trình x lý Header ca th s đc thêm vào 3 ln: u tiên
ngi gi vi userID là rth s dng chng trình mail client đ son và gi th
đi. Nó s đc chuyn đn mail server (mail.bieberdorf.edu) và phn header
ca th s nh sau:
From: (R.T. Hood)
To:
Date: Tue, Mar 18 1997 14:36:14 PST
X-Mailer: Loris v2.32
Subject: Lunch today?
Và sau đó mail.bieberdorf.edu s chuyn th đn host mailhost.immense-
isp.com qun lý ngi nhn và lúc này header s có dng
Received: from alpha.bieberdorf.edu (alpha.bieberdorf.edu
[124.211.3.11]) by mail.bieberdorf.edu (8.8.5) id 004A21; Tue, Mar 18
1997 14:36:17 -0800 (PST)
From: (R.T. Hood)