Tài liệu Biến đổi khí hậu: Tác động và các giải pháp thích ứng doc

Biến đổi khí hậu: Tác động và các giải
pháp thích ứng
2/17/2008
1
BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU:
TÁC ĐỘNG VÀ CÁC GiẢI PHÁP THÍCH ỨNG
BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU:
TÁC ĐỘNG VÀ CÁC GiẢI PHÁP THÍCH ỨNGTÁC ĐỘNG VÀ CÁC GiẢI PHÁP THÍCH ỨNGTÁC ĐỘNG VÀ CÁC GiẢI PHÁP THÍCH ỨNG
Trần Thục, Viện Khoa học Khí tượng Thủy vản và Môi trường
Con người và các nguồn lực của biến đổi khí hậu
BĐKH tiêu biểulàsự
nóng lên toàn cầudonồng
độ các KNK trong khí
quyển tăng lên đáng kể.quyển tăng lên đáng kể.
Hiệu ứng nhà kính
KNK là những chấtkhícókhả năng hấp
thụ năng lượng nhiệt từ mặt đất phát ra,thụ năng lượng nhiệt từ mặt đất phát ra,
tựanhư một nhà kính giữ nhiệt, làm cho
trái đất ấm lên. Các chấtKNKtự nhiên
giữ cho trái đất có nhiệt độ trung bình là
15

o
C, nếu không có chúng thì trái đấtsẽ
rấtlạnh ở vào khoảng -18
o
C (chênh lệch
33
o
C).
2/17/2008
2
Giới thiệuGiới thiệuGiới thiệuGiới thiệu
LHQLHQ (Báo(Báo cáocáo triểntriểnvọngvọng MTMT toàntoàn cầucầu 20072007))::BĐKHBĐKH đangđang gâygây rara tìnhtình
trạngtrạng suysuy thoáithoái môimôi trườngtrường trêntrên phạmphạmvivi toàntoàn cầu,cầu, đòiđòi hỏihỏithếthế giớigiớiphảiphải
hànhhành độngđộng nhanhnhanh chóngchóng hơnhơnbaobao giờgiờ hếthết..
LHQLHQ::vấnvấn đềđề quanquan trọngtrọng nhấtnhấthiệnhiệnnaynay làlàQQ qq ọ gọ g ệệ yy
thếthế giớigiớicầncầnphảiphảihànhhành độngđộng ngayngay chứchứ
khôngkhông thểthể chầnchầnchừchừ thêmthêm nữanữa..
AchimAchim SteinerSteiner ––GĐGĐ UNEP)UNEP)::
“Chúng“Chúng tata đãđãmấtmất3030 nămnăm đểđể tranhtranh cãicãi xemxem
cócó đúngđúng làlà tráitrái đấtđất đangđang ấmấmlênlên khôngkhông.. GiáGiá
nhưnhư khikhi ấyấy chúngchúng tata hànhhành độngđộng ngayngay thìthì cáicáiyy gg gg gygy
giágiá củacủacuộccuộctranhtranh cãicãi kéokéo dàidài tớitới3030 nămnăm
ấyấy đãđã khôngkhông quáquá caocao nhưnhư bâybây giờgiờ.. B â yBây giờgiờ
thìthì chúngchúng tata khôngkhông còncòn thờithờigiangian đểđể tranhtranh
cãicãi nữanữa.. ChúngChúng tata khôngkhông thểthể xaxa xỉxỉ chuyểnchuyển
vấnvấn đềđề nàynày chocho thếthế hệhệ sausau quyếtquyết định”định”..
TTK LHQ Ban Ki-
Moon: "Tôi sẽ làm tấtcả
có thểđểthúc đẩyhoạt
động mang tính toàn cầu

và quyết định về BĐKH".
GiGiớới thii thiệệuuGiGiớới thii thiệệuu
• BĐKH đãtrở thành vấn đề của
sự phát triển.
• Các thay đổidiễn ra trong các
hệ thố ật lý hệ ihh àhệ thống vật lý, hệ sinh họcvà
hệ thống kinh tế xã hội, đedoạ
sự phát triển, đedoạ cuộcsống
củatấtcả các loài, các hệ sinh
thái.
• Sự phát triển làm khí hậu biến• Sự phát triển làm khí hậu biến
đổi.
• Con ngườiphải đốimặtvới
nhiềuvấn đề quan trọng do
BĐKH.
2/17/2008
3
Thách thức quan trọng
nhất đốivớiconngườilà
An ninh lương thực:
ố độ biế đổi khí hậ•Tốc độ biến đổi khí hậu
như hiệnnay,sảnlượng
các loại cây lương thựcsẽ
giảm15%.
An ninh năng lượng:
•Vấn đề có thểảnh hưởng đến
phát triểnbềnvững lâu dài của
các quốc giacác quốc gia.
2/17/2008
4

Vấn đề nướcsạch
:
•Nhiệt độ toàn cầutiếptục
tăng sẽ gây ra hạnhánở
nhiềunơihơn, sẽđẩythêm
50 tiệ ời t ê thế iới50 triệungười trên thế giới
vào cảnh nghèo đói trong
vài thậpkỷ tớidohạnhán.
Nguån: IPCC
Bảotồn, đadạng sinh học:
•Tăng nguy cơ diệtchủng của
động thựcvật, làm biếnmất
các nguồn gen quí hiếm bệnhcác nguồn gen quí hiếm, bệnh
dịch mớicóthể phát sinh.
2/17/2008
5
Nhiều thành phố của các QG ven
biển đang đứng trước nguy cơ bị
nướcbiểnnhấnchìmdomựcnước
biểndâng-hậuquả trựctiếpcủasự
tan băng ở Bắc và Nam Cựctan băng ở Bắc và Nam Cực.
Trong số 33 thành phố có qui mô dân
số 8triệungườivàonăm 2015, ít
nhất 21 thành phố có nguy cơ cao bị
nướcbiểnnhấnchìmtoànbộ hoặc
mộtphần.
Mức độ rủirocaovề lãnh thổ bị thu
hẹpdonướcbiển dâng lên theo thứ
tự là Trung Quốc, Ấn Độ,
Bangladesh, Việt Nam, Indonesia,

NhậtBản, Aicập, Hoa Kỳ,TháiLan
và Philippines.
S ấ lê à biế đổikhíS ấ lê à biế đổikhíSự ấm lên và biến đổi khí Sự ấm lên và biến đổi khí
hậu toàn cầuhậu toàn cầu
2/17/2008
6
Xu thế diễn biến nhiệt độ trung bình năm toàn cầu (°C)
Nguồn: Báo cáo lần thứ 4 của IPCC, 2007
Số liệu quan trắc về BĐKH mới nhấtSố liệu quan trắc về BĐKH mới nhất
Nhiệt độ trung bình
toàn cầu
Mựcnướcbiển
trung bình toàn cầu
Lớpphủ băng bắc
bán cầu
Nguồn: Báo cáo lần thứ 4 của IPCC, 2007
2/17/2008
7
Nhiệt độ bề mặt lục địa tăng nhanh
hơn đại dương
SST
Land
Nguồn: Báo cáo lần thứ 4 của IPCC, 2007
Tác nhân gây BĐKHTác nhân gây BĐKH
Sự ấm lên của
các lục địacho
thấy nguyên
nhân do con
ngườilàđáng kể
trong 50 năm

qua
Nguồn: Báo cáo lần thứ 4 của IPCC, 2007
2/17/2008
8
Dự tính thay đổi khí hậu trong tương laiDự tính thay đổi khí hậu trong tương lai
Kich bảnthấp
(B1) là 1 8°C(B1) là 1.8 C
(từ 1.1°C đến
2.9°C),
Đốivớikịch
bản cao (A1FI)
là 4 0°C (từlà 4.0°C (từ
2.4°C đến
6.4°C).
Nguồn: Báo cáo lần thứ 4 của IPCC, 2007
Dự tính sự ấm lên
trong thế kỷ 21
Dự tính thay đổi khí hậu trong tương laiDự tính thay đổi khí hậu trong tương lai
cao nhất ở đất
liền và hầu hết
các khu vực vĩ độ
cao
Thấp nhất ở đạiThấp nhất ở đại
dương phía nam
và một phần của
Bắc Đạitây
dương
Nguồn: Báo cáo lần thứ 4 của IPCC, 2007
Figure 10.8
2/17/2008

9
Dự tính thay đổi khí hậu trong tương laiDự tính thay đổi khí hậu trong tương lai
Mưa tăng ở vĩ độ cao
Giảm ở các vùng đất cận xích đạo
Nguồn: Báo cáo lần thứ 4 của IPCC, 2007
VVớớii ttốốcc đđộộ ấấmm lênlên nhưnhư hihiệệnn naynay,, băngbăng củcủaa
HimalayaHimalaya sẽsẽ thuthu hẹhẹpp ttừừ điđiềềuu kikiệệnn hihiệệnn tạtạii làlà
500500,,000000 kmkm
22
chỉchỉ còcònn 100100,,000000 kmkm
22
vàvàoo nhnhữữngng
nămnăm 20302030..
ủ â ới hiềBăng củaTây Tạng với chiều
dài khỏang 4 km được dự
đoán là sẽ biến mất khi nhiệt
độ tăng 3°C.
[IPCC AR4, 2007][ ]
2/17/2008
10
Thiệt Thiệt hại do hại do thiên tai thiên tai vì vì biến biến đổi khí hậuđổi khí hậuThiệt Thiệt hại do hại do thiên tai thiên tai vì vì biến biến đổi khí hậuđổi khí hậu
Thiệt Thiệt hại do hại do thiên tai thiên tai vì vì biến biến đổi khí hậuđổi khí hậuThiệt Thiệt hại do hại do thiên tai thiên tai vì vì biến biến đổi khí hậuđổi khí hậu
2/17/2008
11
Trong 2 thậpkỷ qua:
ế
ThiệtThiệthạihại do do thiênthiên tai tai vì vì biếnbiến đổiđổikhíkhí hậuhậu
• 3triệungườichết, 200 triệungườibịảnh hưởng;
• Thiệthạihàngnăm do thiên tai ướctính40tỷđôla,
50 triệungườibịảnh hưởng;

• Dự kiến50năm sau thiên tai sẽ tăng gấp4lầnvàsố
ngườichịu ảnh hưởng có thể lên đến2tỷ người.
NguNguồồnn: : ThThốốngng kêkê củcủaa HHĐĐ KTKT--XHXH LHQLHQ, , 20032003
Tác động toàn cầu của nước biển dâng
2/17/2008
12
Thiệt hại do thiên tai Thiệt hại do thiên tai vì vì biến đổi khí hậubiến đổi khí hậuThiệt hại do thiên tai Thiệt hại do thiên tai vì vì biến đổi khí hậubiến đổi khí hậu
Nicholas Stern: Bảy nghìn tỉ
USD là con số thiệt hại mà
$444 B.
USD là con số thiệt hại mà
toàn thế giớisẽ phải gánh
chịu trong 10 nămtớidotrái
đất ấmlên.
$2,200 B.
$8,800 B
1°C 2°C 5°C4°C3°C
Falling crop yields in many areas,
particularly developing regions
Lương Lương
ththựựcc
Global temperature change (relative to pre-industrial)
0°C
Tác động tiềm tàng của biến đổi khí hậuTác động tiềm tàng của biến đổi khí hậu
Nguồn: Stern Review
Sea level rise
threatens major
cities
NNướướcc
HHệ ệ

sinh sinh thátháii
Falling yields in
many developed
regions
Significant decreases in
water availability in many
areas, including
Mediterranean and Southern
Africa
Small mountain
glaciers disappear
– water supplies
threatened in
several areas
Possible rising yields in
some high latitude
regions
RũRũi ro i ro và và
cácác thay đc thay đổổi i
Rising number of species face extinction
Increasing risk of dangerous feedbacks and
abrupt, large-scale shifts in the climate
s
ystem
Extensive
Damage to Coral
Reefs
Khí Khí hhậậu u
ccựực đoanc đoan
Rising intensity of storms, forest fires, droughts, flooding and heat

waves
2/17/2008
13
Thích ứng với biến đổi khí hậuThích ứng với biến đổi khí hậu
•• TheoTheo TTK,TTK, thếthế giớigiớiphảiphảilàmlàm
nhiềunhiềuhơnhơnnữanữa đểđể thíchthích ứngứng vớivới
sựsựấmấmlênlên củacủatráitrái đấtđấtvàvà cáccác
táctác đ
ộngđộng củacủanónó.. TácTác độngđộng củacủaộ gộ g ộ gộ g
BĐKHBĐKH sẽsẽđổđổ xuốngxuống đầuđầu cáccác
quốcquốcgiagia nghèonghèo nhấtnhất.. ThíchThích
ứngứng làlà mộtmộtvấnvấn đềđề sốngsống còncòn đốiđối
vớivớihọhọ..
•• ''Vấn''Vấn đềđề khôngkhông phảiphảilàlà liệuliệu
BĐKHBĐKH đangđang diễndiễn rara hayhay khôngkhông
Kofi Annan đãvíbiến đổi
khí hậunhư mộtmối đedoạ
đối với hoà bình và an ninh
BĐKHBĐKH đangđang diễndiễn rara hayhay khôngkhông
màmà làlà liệuliệutrướctrước tìnhtình hìnhhình khẩnkhẩn
cấpcấpnàynày chúngchúng tata cócó thaythay đổiđổi
đủđủ nhanhnhanh hayhay không'‘không'‘
•• NNếuếuttấtấtccảả nnỗỗ llựcựcthìthì chchúngúng tata
vvượtượt quaqua đượcđược..
đối với hoà bình và an ninh
toàn cầu, có mức độ nguy
hiểmxếp ngang hàng với
xung độtvũ trang, buôn lậu
vũ khí hay nghèo đói.
z

Sự thích ứng với khí hậulàmột quá trình, qua đó
ời là iả hữ tá độ bất l i ủ
Thích ứng với biến đổi khí hậuThích ứng với biến đổi khí hậu
con người làm giảmnhững tác động bất lợi của
khí hậu đếnsứckhoẻ, đờisống đồng thờisử dụng
những cơ hội thuậnlợimàmôitrường khí hậu
mang lại.
z
Thích ứng với khí hậu hiện tại không đồng nghĩa
với thích nghi với BĐKH trong tương laivới thích nghi với BĐKH trong tương lai.
z
Sự thích ứng diễnraở cả trong tự nhiên và hệ
thống kinh tế xã hội.
2/17/2008
14
1.
Chấpnhậntổnthất: phương pháp thích ứng này là
phản ứng cơ bản: “không làm gì cả”.
2.
Chia sẻ tổn thất: Chia sẻ tổn thất giữa cộng đồng
Thích ứng với biến đổi khí hậuThích ứng với biến đổi khí hậu
2.
Chia sẻ tổn thất: Chia sẻ tổn thất giữa cộng đồng
dân cư,bảohiểm.
3.
Làm thay đổinguycơ: Giảmnhẹ biến đổikhíhậu.
4.
Ngănngừacáctácđộng: Thích ứng từng bướcvà
ngănchặncáctácđộng củaBĐKH và bất ổncủa
khí hậu.khí hậu.

5.
Thay đổicáchsử dụng:BĐKH khiếncáchoạt động
kinh tế không thể thựchiện được thì có thể thay đổi
cách sử dụng.
6.
Thay đổi/chuyển địa điểm: thay đổi/chuyển địa điểm
củacáchoạt động kinh tế.
7
Nhiê ứ Phát tiể ô hệ ới à h ơ
Thích ứng với biến đổi khí hậuThích ứng với biến đổi khí hậu
7.
Nghiêncứu: Phát triểncông nghệ mới và phương
pháp mớivề thích ứng.
8.
Giáo dục, thông tin và khuyếnkhíchthayđổihànhvi:
Phổ biếnkiếnthức thông qua các chiếndịch thông
tin công cộng và giáo dục, dẫn đếnviệc thay đổi
hành vihành vi.