Chuyên đề thực tập chuyên nghành
MỤC LỤC
Lại Việt Thành Kiểm Toán
47B
Chuyên đề thực tập chuyên nghành
DANH MỤC VIẾT TẮT
STT Chữ Viết Tắt Ký Hiệu Viết Tắt
1 Auditing and Consuting A&C
2 Báo cáo tài chính BCTC
3 Bảo hiểm xã hội BHXH
4 Bảo hiểm y tế BHYT
5 Báo cáo kết quả kinh doanh BCKQKD
6 Bộ Tài Chính BTC
7 Doanh nghiệp DN
8 Giá trị gia tăng GTGT
9 Hội đồng thành viên HĐTV
10 Kinh phí công đoàn KPCĐ
11 Kiểm soát chất lượng KSCL
12 Kiểm toán viên KTV
13 Trách nhiệm hữu hạn TNHH
14 Tài sản cố định TSCĐ
15 Xây dựng cơ bản XDCB
Lại Việt Thành Kiểm Toán
47B
Chuyên đề thực tập chuyên nghành
DANH MỤC BẢNG BIỂU SƠ ĐỒ
Lại Việt Thành Kiểm Toán
47B
Chuyên đề thực tập chuyên nghành
LỜI NÓI ĐẦU
Việt Nam đang trong quá trình đổi mới và phát triển. Sự kiện Việt Nam gia
nhập tổ chức Thương mại thế giới (WTO) đã và đang đặt các doanh nghiệp
Việt Nam trước những cơ hội và thách thức rất lớn. Trong điều kiện đó, kiểm
toán đã trở thành nhu cầu tất yếu đối với hoạt động kinh doanh và nâng cao
hiệu quả quản lý của doanh nghiệp.
Mọi hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp đều được phản ánh trên Báo
cáo tài chính. Thông qua báo cáo tài chính các nhà đầu tư có thể biết được
tình hình kinh doanh, tình hình tài chính của doanh nghiệp,từ đó họ đưa ra
quyết định đầu tư đúng đắn. Một câu hỏi được đặt ra liệu Báo cáo tài chính đó
có được trình bày trung thực đúng theo chuẩn mực kế toán không? Để làm
được điều này doanh nghiệp cần tới một tổ chức kiểm toán độc lập tiến hành
kiểm toán Báo cáo tài chính của doanh nghiệp và đưa ra ý kiến về các thông
tin được trình bày trên các Báo cáo tài chính đó.
Tài sản cố định có vai trò rất quan trọng trong hoạt động sản xuất kinh
doanh của doanh nghiệp đặc biệt là các doanh nghiệp sản xuất, đây là một
trong những thước đo cho quy mô, sự phát triển của doanh nghiệp. Trên bảng
cân đối kế toán, tài sản cố định là một khoản mục chiếm tỷ trọng lớn trong
tổng tài sản của doanh nghiệp. Chính vì thế công việc kiểm toán khoản mục
tài sản cố định có vai trò quan trọng và chiếm một khoảng thời gian lớn trong
một cuộc kiểm toán báo cáo tài chính. Nhận thức được tầm quan trọng của
việc kiểm toán khoản mục tài sản cố định, qua thời gian thực tập tại Chi
nhánh Công ty TNHH Kiểm toán và Tư vấn tại Hà Nội, em đã lựa chọn đề tài
“ Hoàn thiện kiểm toán khoản mục tài sản cố định trong kiểm toán báo cáo tài
chính do Chi nhánh Công ty TNHH Kiểm toán và Tư vấn A&C tại Hà Nội
thực hiện”.
Nội dung của báo cáo thực tập chuyên đề gồm:
Lại Việt Thành Kiểm Toán
47B
1
Chuyên đề thực tập chuyên nghành
Phần I: Tổng quan về Công ty TNHH Kiểm toán và Tư vấn A&C
Phần II: Thực trạng kiểm toán khoản mục tài sản cố định do Chi nhánh Công
ty TNHH Kiểm toán và Tư vấn tại Hà Nội thực hiện
Phần III: Nhận xét và kiến nghị nhằm hoàn thiện kiểm toán khoản mục tài sản
cố định tại Chi nhánh Công ty TNHH Kiểm toán và Tư vấn tại Hà Nội.
Tuy nhiên do thời gian thực hiện chuyên đề thực tập này còn ngắn vì vậy
báo cáo này không thể tránh khỏi những sai sót. Vì vậy em mong nhận được
những ý kiến đóng góp của các thầy cô, Ban Giám đốc cùng các anh các chị
trong Chi nhánh Công ty TNHH Kiểm toán và Tư vấn A&C tại Hà Nội để
chuyên đề của em hoàn thiện hơn.
Em xin chân thành cảm ơn!
Lại Việt Thành Kiểm Toán
47B
2
Chuyên đề thực tập chuyên nghành
PHẦN I
TỔNG QUAN VỀ CÔNG TY TRÁCH NHIỆM HỮU HẠN
KIỂM TOÁN VÀ TƯ VẤN A&C
1.1/ Quá trình hình thành và phát triển của Công ty TNHH Kiểm toán và
Tư vấn A&C
1.1.1/ Quá trình hình thành và phát triển của Công ty TNHH Kiểm toán
và Tư vấn
Công ty TNHH Kiểm toán và Tư vấn - tên giao dịch quốc tế là
Auditing And Consulting Company Limited (viết tắt là A&C) – là một trong
những công ty kiểm toán độc lập hàng đầu của ngành Kiểm toán Việt Nam.
Tiền thân của A&C là Công ty Kiểm toán và Tư vấn trực thuộc Bộ Tài chính.
Hiện nay, trụ sở chính của công ty đặt tại 229 Đồng Khởi - Quận 1 – Thành
phố Hồ Chí Minh với website chính thức là: .
Trải qua hơn mười sáu năm hoạt động, A&C không ngừng phát triển về cả
quy mô cũng như chất lượng các dịch vụ cung cấp cho khách hàng. Quá trình
hình thành và phát triển của A&C có thể chia làm các giai đoạn sau:
Giai đoạn 1992 – 2003:
Theo Quyết định số 140 TC/QĐ/TCCB ngày 26 tháng 3 năm 1992 của Bột
trưởng Bộ Tài chính A&C được thành lập với tư cách là chi nhánh của VACO
(Công ty Kiểm toán Việt Nam) tại Thành Phố Hồ Chí Minh chính vì vậy
trong thời gian này hoạt động kiểm toán của A&C dựa trên chương trình kiểm
toán của VACO.
Đến năm 1995, theo Quyết định số 107 TC/QĐ/TCCB ngày 13 tháng 2
năm 1995 của Bộ trưởng Bộ Tài chính, Công ty Kiểm toán và Tư vấn (A&C)
được chính thức thành lập dưới hình thức doanh nghiệp nhà nước và hoạt
Lại Việt Thành Kiểm Toán
47B
3
Chuyên đề thực tập chuyên nghành
động theo Giấy phép kinh doanh số 102218 ngày 13 tháng 3 năm 1995 do Uỷ
ban Kế hoạch thành phố Hồ Chí Minh cấp.
Giai đoạn 2003 – 2007:
Ngày 09 tháng 12 năm 2003 Công ty Kiểm toán và Tư Vấn chính thức trở
thành Công ty cổ phần với tên gọi Công ty Cổ Phần Kiểm toán và Tư vấn
theo Quyết định số 1962/ QĐ- BTC của Bộ Tài chính về việc chuyển đổ hình
thức sở hữu từ doanh nghiệp nhà nước sang Công ty cổ phần và hoạt động
theo Giấy phép đăng ký kinh doanh số 4103001964 do Sở Kế Hoạch và Đầu
tư Thành Phố Hồ Chí Minh cấp. A&C hoạt động với số vốn điều lệ là
5.045.000.000 VNĐ với tổng số cổ phiếu phát hành là 50.450 cổ phiếu và
mệnh giá một cổ phiếu là 100.000 VNĐ. Trong đó Nhà nước nắm giữ 25.730
cổ phiếu chiếm 51% và số cổ phiếu bán ra là 24.720 cổ phiếu chiếm 49%.
Trong giai đoạn này để đáp ứng nhu cầu về dịch vụ kế toán, tư vấn của các
doanh nghiệp, A&C đã chính thức thành lập Công ty dịch vụ Kế toán và Tư
vấn Đồng Khởi (Công ty Đồng Khởi). Công ty này được thành lập theo Giấy
chứng nhận đăng ký kinh doanh số 4104000118 ngày 16 tháng 6 năm 2005 do
Sở Kế hoạch và Đầu tư Thành phố Hồ Chí Minh cấp và hoạt động dưới hình
thức công ty TNHH một thành viên. Tính đến thời điểm hiện nay, A&C là
công ty kiểm toán duy nhất ở Việt Nam thành lập công ty con chuyên về cung
cấp các dịch vụ kế toán và tư vấn.
Giai đoạn 2007 đến nay:
Theo Quy định tại Nghị định 105/2004/NĐ-CP ngày 30/3/2004 và Nghị
định 133/2005/NĐ-CP ngày 31/10/2005 của Chính phủ về kiểm toán độc lập,
tất cả các công ty kiểm toán có sở hữu nhà nước phải chuyển đổi sang mô
hình khác có thể là mô hình công ty TNHH hoặc công ty hợp danh, ngày
06/02/2007, A&C đã hoàn thành việc chuyển đổi từ công ty TNHH một thành
viên trực thuộc Bộ Tài chính thành công ty TNHH hai thành viên trở lên theo
đúng quy định của Nhà nước về kiểm toán độc lập. Theo đó, A&C chính thức
Lại Việt Thành Kiểm Toán
47B
4
Chuyên đề thực tập chuyên nghành
hoạt động với tên mới là “ Công ty TNHH Kiểm Toán và Tư Vấn” theo Giấy
chứng nhận ĐKKD Số 4102047448 do Sở Kế hoạch và Đầu tư TPHCM cấp
với số vốn điều lệ là 7 tỷ đồng.
Kể từ khi thành lập với tư cách là chi nhánh của Công ty Kiểm toán đến
nay A&C trở thành một trong bốn công ty kiểm toán hàng đầu của ngành
kiểm toán Việt Nam. A&C đạt được những thành công nhất định qua hơn
mười sáu năm hình thành và phát triển. A&C là một trong những công ty
kiểm toán đầu tiên được Ủy ban Chứng khoán Nhà Nước cho phép kiểm toán
các tổ chức phát hành và kinh doanh chứng khoán. Bênh cạnh đó, A&C cũng
là một trong những công ty được Ngân hàng nhà nước cho phép kiểm toán
các tổ chức tín dụng và ngân hàng thương mại. Đặc biệt, vào 06/01/2008
A&C đã được Bộ Công Thương trao tặng giải thưởng “Thương mại dịch vụ-
Top Trade Services 2007”. Bênh cạnh đó vào tháng 03/2004, Công ty Kiểm
toán và Tư vấn A&C chính thức trở thành thành viên của Tổ chức kế toán,
kiểm toán và tư vấn kinh doanh quốc tế HLB International. Từ đây, A&C trở
thành đại diện chính thức của HLB International tại Việt Nam. Sự kiện này
đánh dấu một bước phát triển mới cho A&C trong việc thâm nhập phần thị
trường kiểm toán các doanh doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (từ lâu
vốn đã là độc quyền của BIG4). HLB International là một trong 15 tập đoàn
Kiểm toán và Tư vấn hàng đầu thế giới. Với việc trở thành thành viên chính
thức của HLB International các KTV của A&C có cơ hội học hỏi, nâng cao
trình độ chuyên môn nghiệp vụ qua đó đáp ứng tốt nhất nhu cầu của khách
hàng.
1.1.2/ Quá trình hình thành và phát triển của Chi nhánh Công ty TNHH
Kiểm toán và Tư vấn tại Hà Nội
Cùng với Chi nhánh Công ty TNHH Kiểm toán và Tư vấn tại Nha Trang,
Chi nhánh Công ty TNHH Kiểm toán và Tư vấn tại Cần Thơ, Chi nhánh
Công ty TNHH Kiểm toán và Tư vấn A&C tại Hà Nội là một trong ba chi
Lại Việt Thành Kiểm Toán
47B
5
Chuyên đề thực tập chuyên nghành
nhánh lớn của A&C. Quá trình hình thành và phát triển của Chinh nhánh Hà
Nội có thể chia làm hai giai đoạn:
Giai đoạn 1: Văn phòng đại diện
Với chức năng liên lạc, nghiên cứu thị trường, chi nhánh Hà Nội ban đầu
chỉ là văn phòng đại diện của Công ty đặt tại 41B Lý Thái Tổ, Quận Hoàn
Kiếm, Thành phố Hà Nội. Với việc thành lập văn phòng đại diện này, công ty
đã dần mở rộng lượng khách hàng ra khu vực phía Bắc và cả nước.
Giai đoạn 2: Từ năm 2001 đến nay - Đây là giai đoạn hoạt động chính
thức dưới hình thức chi nhánh.
Với vai trò trung tâm kinh tế chính trị xã hội lớn nhất của cả nước, Hà Nội
là nơi tập trung các doanh nghiệp trong và ngoài nước với những loại hình
kinh doanh đa dạng ở mọi quy mô. Do đó thị trường của ngành kiểm toán tại
Hà Nội vẫn còn rất lớn. Được sự cho phép của Ủy Ban Nhân Dân Thành Phố
Hà Nội, ngày 01 tháng 03 năm 2001, Văn phòng đại diện của A&C ở Hà Nội
chính thức chuyển đổi thành Chi nhánh Hà Nội theo Quyết định số
1144/QĐUB và hoạt động theo giấy phép đăng ký kinh doanh số 312448
ngày 16 tháng 03 năm 2003 do Sở Kế hoạch và Đầu tư Thành Phố Hà Nội
cấp.
Cùng với việc Công ty chuyển đổi hình thức sở hữu từ doanh nghiệp nhà
nước sang doanh nghiệp cổ phần, Chi nhánh Công ty Cổ phần Kiểm toán và
Tư vấn tại Hà Nội đã được thành lập theo Quyết định số 02/QĐ-KTTV-
HĐQT ngày 29 tháng 12 năm 2003 của Hội đồng quản trị và theo Giấy phép
kinh doanh số 0113003559 so Sở Kế hoạch và Đầu tư Thành Phố Hà Nội cấp
ngày 15 tháng 01 năm 2004.
Tháng 02 năm 2007, Chi nhánh Công ty Cổ phần Kiểm toán và Tư vấn tại
Hà Nội chính thức đổi tên thành Chi nhánh Công ty TNHH Kiểm toán và Tư
vấn tại Hà Nội, hoạt động theo Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh số
Lại Việt Thành Kiểm Toán
47B
6
Chuyên đề thực tập chuyên nghành
0112030013 do Sở Kế hoạch và Đầu tư Thành Phố Hà Nội cấp ngày 14 tháng
02 năm 2007.
Hiện tại, trụ sở của Chi nhánh đặt tại 40 Giảng Võ, Quận Đống Đa, Thành
phố Hà Nội với số lượng nhân viên của chi nhánh là 83 người. Trong đó: 4
Partner, 70 KTV, phòng quản trị tổng hợp 4 người, bộ phận kế toán 3 người,
bộ phận kiểm soát chất lượng 2 người.
1.2/ Đặc điểm hoạt động kinh doanh
1.2.1/ Các loại hình dịch vụ kinh doanh
Hơn mười sáu năm qua, với khẩu hiệu “ Tận tâm Và Chất lượng” A&C
luôn cố gắng cung cấp cho khách hàng những dịch vụ tốt nhất, chi phí hợp lý
nhất. Với đội ngũ nhân viên có trình độ, được tuyển chọn và đào tạo kỹ lưỡng
cùng sự kết hợp tối ưu các kỹ năng nghiệp vụ, A&C luôn cố gắng làm hài
lòng khách hàng . Cùng với đó, A&C có mạng lưới hoạt động rộng (một trụ
sở chính và ba chi nhánh đặt tại các thành phố trung tâm của ba miền Bắc,
Trung, Nam) vì vậy đảm bảo phục vụ mọi khách hàng trên toàn lãnh thổ Việt
Nam.
Hiện nay, A&C có 6 nhóm dịch vụ chính sau:
Dịch vụ kiểm toán báo cáo tài chính: Kiểm toán Báo cáo Tài chính là hoạt
động chủ yếu của Công ty. Với hơn 1.000 khách hàng thuộc mọi loại hình
doanh nghiệp ở các ngành nghề khác nhau, Công ty đã tích lũy được nhiều
kinh nghiệm thực tế, luôn sẵn sàng phục vụ tất cả các Doanh nghiệp với chất
lượng dịch vụ tốt nhất. Việc Kiểm toán hàng năm sẽ được tiến hành bằng các
đợt Kiểm toán sơ bộ và Kiểm toán kết thúc theo lịch trình đã thỏa thuận với
khách hàng.
Bên cạnh kiểm toán Báo cáo tài chính, Công ty còn cung cấp dịch vụ kiểm
toán hoạt động, kiểm toán tuân thủ tùy theo yêu cầu của khách hàng. Cùng
với quá trình kiểm toán Công ty luôn cố gắng hỗ trợ, tư vấn cho khách hàng
để hoàn thiện hệ thống kiểm soát nội bộ, hoàn thiện công tác tổ chức hạch
Lại Việt Thành Kiểm Toán
47B
7
Chuyên đề thực tập chuyên nghành
toán kế toán, quản lý tài chính của khách hàng. Trong nhiều trường hợp, Công
ty còn giúp doanh nghiệp bảo vệ quyền lợi hợp pháp, chính đáng của mình.
Dịch vụ thẩm định, kiểm toán đầu tư và XDCB: Hoạt động thẩm định,
kiểm toán quyết toán vốn đầu tư và quyết toán các công trình XDCB là một
trong những hoạt động nổi trội của A&C.Các dịch vụ mà Công ty đã đang và
sẵn sàng cung cấp cho khách hàng thuộc mọi lĩnh vực trên toàn quốc bao
gồm: Kiểm toán báo cáo quyết toán vốn đầu tư dự án, kiểm toán báo cáo
quyết toán công trình; Kiểm toán tuân thủ trong hoạt động đầu tư; Thẩm tra
dự án, lập và thẩm tra dự toán công trình; Tư vấn xây dựng (trừ thiết kế, giám
sát, khảo sát xây dựng); Tư vấn hoạt động doanh nghiệp, tư vấn cổ phần hoá,
tư vấn chuyển đổi doanh nghiệp); Xác định giá trị doanh nghiệp, vốn góp, vốn
chuyển nhượng; Định giá tài sản (hàng hoá, nhà cửa, đất đai, máy móc…).
Dịch vụ tư vấn: Các chuyên gia tư vấn của A&C với kiến thức sâu rộng am
hiểu về pháp luật cùng với kinh nghiệm làm việc thực tiễn đã cung cấp cho
các khách hàng những giải pháp tốt nhất để cải thiện hệ thống kiểm soát nội
bộ, nâng cao hiệu quả kinh doanh, tuân thủ các qui định của pháp luật.
Các dịch vụ tư vấn mà A&C cung cấp rất đa dạng, bao gồm: Tư vấn về thuế;
Tư vấn các vấn đề liên quan đến kiểm toán; Tư vấn tài chính và quản trị
doanh nghiệp; Tư vấn về dịch vụ pháp lý; Tư vấn ứng dụng công nghệ thông
tin; Các hoạt động tư vấn khác.
Dịch vụ Đào tạo: Hoạt động đào tạo của A&C bao gồm: Đào tạo các lớp kế
toán trưởng, đào tạo các chuyên đề về kế toán tài chính, kế toán quản trị, kiểm
toán và kiểm toán nội bộ, giám đốc tài chính và kinh doanh chứng khoán, tổ
chức sinh hoạt chuyên môn và cung cấp thông tin về những văn bản của nhà
nước mới ban hành, đào tạo nội bộ.
Dịch vụ kế toán: Các dịch vụ kế toán của A&C bao gồm: Ghi sổ kế toán, lập
BCTC và các báo cáo khác theo yêu cầu của khách hàng; Tổng hợp và lập
BCTC hoặc báo cáo quản trị; Soát xét BCTC; Thiết kế, triển khai và hỗ trợ
Lại Việt Thành Kiểm Toán
47B
8
Chuyên đề thực tập chuyên nghành
vận hành hệ thống kế toán; Thiết kế, triển khai và hỗ trợ vận hành hệ thống
kiểm soát nội bộ; Trợ giúp chuyển đổi BCTC theo chế độ kế toán Việt Nam
sang hình thức phù hợp với thông lệ kế toán được chấp nhận rộng rãi; Cung
cấp nhân viên kế toán và kế toán trưởng.
Dịch vụ Quản lý Dự án: Với lực lượng kĩ sư và thẩm định viên về giá
chuyên nghiệp. Công ty A&C luôn đáp ứng hiệu quả những yêu cầu của
khách hàng trong công tác quản lý dự án, bao gồm: Quản lý chung dự án; Tổ
chức thực hiện công tác đền bù, giải phóng mặt bằng; Tổ chức thẩm định dự
án đầu tư; Tổ chức công tác thẩm định công tác thiết kế (theo dõi, kiểm tra,
đôn đốc, nghiệm thu đơn vị được thuê thẩm định thiết kế), tổng dự toán công
trình, dự toán các phí tư vấn, yêu cầu phải lập dự toán; Tổ chức công tác đấu
thầu; Tổ chức công tác giám sát (theo dõi, kiểm tra, đôn đốc, nghiệm thu đơn
vị được thuê giám sát); Tổ chức công tác kiểm định chất lượng công trình; Tổ
chức công tác nghiệm thu; Tổ chức công tác thanh toán, thủ tục xây dựng
trong quá trình đầu tư; Tổ chức công tác hoàn công, quyết toán và quy đổi
vốn đầu tư công trình; Thực hiện các công việc khác hoàn tất đầu tư dự án.
1.2.2/ Tình hình hoạt động kinh doanh
Trong những năm qua, A&C đang nỗ lực vươn lên là một trong những
công ty kiểm toán hàng đầu Việt Nam. Năm 2007, A&C đứng thứ 6 về doanh
thu trong các công ty kiểm toán hoạt động tại Việt Nam. Đến năm 2008, A&C
đã vươn lên vị trí thứ 5. Đây là kết quả cố gắng của Ban Giám đốc cũng như
toàn bộ nhân viên trong công ty.
Lại Việt Thành Kiểm Toán
47B
9
Chuyên đề thực tập chuyên nghành
Biểu số 1.1: Kết quả kinh doanh 3 năm gần đây nhất
Đơn vị: Tỷ đồng
42.6
1.6
57.2
1.6
68.6
2.5
0
10
20
30
40
50
60
70
2006 2007 2008
doanh thu
Lợi nhuận sau thuế
Nhận xét:
Doanh thu năm 2007 là 57,2 tỷ đồng, tăng 14,6 tỷ so với năm 2006, tương
ứng với tốc độ tăng là 34,27 %. Doanh thu tăng vậy nhưng lợi nhuận sau thuế
năm 2007 không tăng so với năm 2006 vẫn ở mức 1,6 tỷ đồng, điều này có
thể lý giải năm 2007 Công ty đầu tư nhiều vào tài sản cố định, nhân lực nhằm
xây dựng chương trình kiểm toán mới để áp dụng cho năm sau. Năm
2008,Việt Nam cũng chịu ảnh hưởng lớn của sự suy thoái kinh tế thế giới, rất
nhiều các doanh nghiệp đã bị phá sản, tuy nhiên dưới sự lãnh đạo của Ban
Giám đốc, sự cố gắng của toàn thể nhân viên, cùng với chương trình kiểm
toán mới áp dụng thành công giúp A&C đã đạt mức doanh thu 68,6 tỷ đồng,
tăng 11,4 tỷ so với năm 2007, tương ứng với tốc độ tăng là 19,93 %. Chương
trình kiểm toán mới áp dụng thành công giúp Công ty tiết kiệm được một
khoản chi phí lớn vì vậy lợi nhuận sau thuế năm 2008 là 2,5 tỷ đồng tăng 0,9
tỷ đồng so với năm 2007 với tốc độ tăng 56,25%. Năm 2009 và những năm
tiếp theo còn rất nhiều khó khăn phía trước vì vậy A&C cần nỗ lực hơn nữa,
tìm kiếm thêm khách hàng, tập trung nâng cao chất lượng dịch vụ, tăng doanh
thu.
Lại Việt Thành Kiểm Toán
47B
10
Chuyên đề thực tập chuyên nghành
Đi liền với việc kinh doanh là việc thực hiện nghĩa vụ đối với nhà nước.
Các khoản nộp ngân sách nhà nước của A&C tăng dần qua các năm. Năm
2006, phải nộp ngân sách nhà nước là 515 triệu đồng, nhưng đến năm 2007
con số này đã là 625 triệu đồng tăng 110 triệu đồng so với năm 2006. Hết
năm 2008, các khoản phải nộp ngân sách đạt 705 triệu đồng tăng 95 triệu
đồng so với năm 2007.
Sự phát triển của một công ty không những biểu hiện ở mức tăng của
doanh thu, lợi nhuận mà còn thể hiện ở mức tăng thu nhập bình quân của cán
bộ công nhân viên trong công ty. Năm 2006, thu nhập bình quân của người
lao động là 5 triệu đồng/ người. Đến năm 2007 mức thu nhập đã tăng lên 5,3
triệu đồng/ người. Năm 2008, con số này đã là 5,7 triệu đồng/ người. Điều
này là rất tốt cho sự phát triển của công ty, khuyến khích tinh thần làm việc
của cán bộ công nhân viên, giảm được tình trạng “chảy máu chất xám”.
Bảng số 1.1: Bảng tổng hợp doanh thu năm 2008
Đơn vị: Triệu đồng
Doanh thu Chi nhánh
HN
VP công ty và
chi nhánh khác
Tổng doanh thu
của công ty
Kiểm toán BCTC 16.819 34.953 51.772
Kiểm toán XDCB, xác
định GTDN
6.007 4.485 10.492
Đào tạo, tư vấn 720 3.053 3773
Dịch vụ khác 482 2.135 2.617
Cộng 24.028 44.626 68.654
Nhận xét:
Qua bảng số liệu ta thấy kiểm toán BCTC là hoạt động chủ yếu của Công
ty, doanh thu của hoạt động này chiếm tới 86,67 % tổng doanh thu của chi
nhánh Hà Nội, và 75,41 % doanh thu của toàn công ty.
Năm 2008, doanh thu của chi nhánh Hà Nội chiếm 35% tổng doanh thu
của công ty, chứng tỏ chi nhánh Hà Nội đang ngày một phát triển, quy mô
Lại Việt Thành Kiểm Toán
47B
11
Chuyên đề thực tập chuyên nghành
khách hàng đang được mở rộng, hiệu quả kinh doanh ngày càng cao hơn với
danh mục dịch vụ đa dạng hơn.
1.2.3/ Khách hàng
Với những cam kết về dịch vụ và chi phí kiểm toán hợp lý, A&C hiện tại
đang phục vụ hơn 2000 khách hàng thuộc mọi thành phần kinh tế hoạt động
trong các lĩnh vực khác nhau như: sản xuất, xây dựng, thương mại, dịch vụ,
khách sạn, ngân hàng, giao thông vận tải, dầu khí,…
1.3/ Đội ngũ nhân viên
Qua hơn mười sáu năm hoạt động đã chứng minh nguồn nhân lực là yếu tố
chính giúp cho A&C nâng cao uy tín và đạt được những thành công như hiện
nay. Với 12 thạc sỹ kinh tế có chứng chỉ KTV quốc tế (ACCA), 71 KTV
được cấp chứng chỉ KTV của BTC (CPA), 13 thẩm định viên có thẻ thẩm
định về giá, 57 cử nhân có 2 bằng Đại Học, 45 cử nhân Đại học Luật, 44 kỹ
sư xây dựng, cử nhân cao đẳng thẩm định giá, A&C đảm bảo cung cấp cho
khách hàng những loại hình dịch vụ đa dạng có chất lượng tốt nhất.
Bên cạnh đó, A&C thường xuyên tổ chức các khóa đào tạo nhằm nâng cao
trình độ chuyên môn nghiệp vụ, kỹ năng nghề nghiệp cho các KTV. Các kiến
thức bổ trợ về pháp luật, kinh tế, kỹ thuật, thị trường,... cũng liên tục được
phổ biến giúp các KTV có thể nắm bắt nhanh nhạy tình hình thị trường, phục
vụ cho các hoạt động chuyên môn.
1.4/ Đặc điểm tổ chức quản lý
1.4.1/ Đặc điểm tổ chức quản lý của Công ty TNHH Kiểm toán và Tư vấn
Lại Việt Thành Kiểm Toán
47B
12
Chuyên đề thực tập chuyên nghành
Sơ đồ 1.1: Tổ chức bộ máy quản lý của Công ty TNHH Kiểm toán và Tư
vấn A&C
Lại Việt Thành Kiểm Toán
47B
13
HỘI ĐỒNG THÀNH VIÊN
BAN TỔNG GIÁM ĐỐC
PHÒNG QUẢN TRỊ TỔNG
HỢP
2 PHÒNG KIỂM TOÁN XÂY
DỰNG CƠ BẢN
6 PHÒNG KIỂM TOÁN
BCTC ( PHÒNG 1,2,3,4,5,6)
BP. THƯ KÝ PHIÊN DỊCH
PHÒNG KẾ TOÁN
PHÒNG TƯ VẤN
Chuyên đề thực tập chuyên nghành
Quyền hạn, chức năng của các bộ phận
Hội đồng thành viên: là cơ quan quản lý cao nhất của công ty. Hiện nay, hội
đồng thành viên có 22 thành viên và có toàn quyền nhân danh công ty quyết
định mọi vấn đề liên quan đến lợi ích và hoạt động, sự phát triển của công ty.
Ban Tổng Giám đốc: Đây là đại diện pháp nhân của công ty. Những thành
viên trong Ban Tổng Giám Đốc trực tiếp điều hành hoạt động kinh doanh của
Công ty và phải chịu trách nhiệm trước pháp luật, trước Hội đồng thành viên
về mọi hoạt động của Công ty.
Phòng Quản trị tổng hợp: là phòng thực hiện các công việc: tổ chức hành
chính, văn thư, lưu trữ, phát hành các báo cáo trong Công ty, các chi nhánh.
Bên cạnh đó, phòng quản trị tổng hợp còn thực hiện các chức năng khác như
tổ chức điều hành bộ phận lễ tân, tổ vệ sinh tạp vụ, tổ bảo vệ, tổ xe… Đây
cũng là bộ phận quản lý, theo dõi, giám sát việc thực hiện quy định chung của
Công ty đối với các nhân viên trong toàn bộ công ty.
Phòng Kế toán: là bộ phận thực hiện kiểm tra, kiểm soát việc chấp hành chế
độ, chính sách về quản lý tài chính, sử dụng tài sản, vật tư, tiền vốn của Công
ty. Cuối kỳ, phòng kế toán tiến hành tổng hợp kết quả kinh doanh của các chi
Lại Việt Thành Kiểm Toán
47B
14
CHI NHÁNH TẠI CẦN THƠ
CHI NHÁNH TẠI HÀ NỘI
CÔNG TY TNHH KẾ TOÁN
VÀ TƯ VẤN ĐỒNG KHỞI
CHI NHÁNH TẠI NHA
TRANG
Chuyên đề thực tập chuyên nghành
nhánh cũng như của toàn công ty đồng thời lên báo cáo về kết quả hoạt động
kinh doanh của toàn công ty để trình lên Ban tổng giám đốc.
Phòng Tư vấn: thực hiện tư vấn tài chính, tư vấn kế toán, tư vấn thuế cho
khách hàng.
Bộ phận thư ký phiên dịch: có nhiệm vụ dịch các tài liệu từ tiềng nước ngoài
ra tiếng Việt để phục vụ cho các hoạt động của Công ty, thực hiện việc soạn
thảo các văn bản bằng tiếng nước ngoài đặc biệt là các Hợp đồng Kiểm toán
với các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài.
Phòng Kiểm toán Báo cáo tài chính: thực hiện các hợp đồng Kiểm toán Báo
cáo tài chính mà Công ty đã ký với khách hàng.
Phòng Kiểm toán Xây dựng cơ bản: thực hiện các hợp đồng Kiểm toán Xây
dựng cơ bản mà Công ty đã ký với khách hàng.
1.4.2/ Đặc điểm tổ chức quản lý của Chi nhánh Công ty TNHH Kiểm
toán và Tư vấn tại Hà Nội
Sơ đồ 1.2: Tổ chức bộ máy quản lý của Chi nhánh Hà Nội
Lại Việt Thành Kiểm Toán
47B
15
PHÓ GIÁM ĐỐC
PHÓ GIÁM ĐỐC
BỘ PHẬN TƯ VẤN, KIỂM SOÁT
CHẤT LƯỢNG HOẠT ĐỘNG KIỂM
TOÁN
PHÒNG NGHIỆP VỤ 3
(KIỂM TOÁN XDCB)
CÁC PHÒNG KIỂM TOÁN BCTC
(PHÒNG NGHIỆP VỤ 1, 2,4)
BỘ PHẬN KẾ TOÁN
PHÒNG QUẢN TRỊ TỔNG HỢP
GIÁM
ĐỐC
CHI
NHÁNH
PHÓ GIÁM ĐỐC
Chuyên đề thực tập chuyên nghành
Quyền hạn, chức năng của các Bộ phận
Giám đốc chi nhánh: là Uỷ viên Hội đồng thành viên của A&C đồng thời là
Phó tổng giám đốc công ty. Giám đốc chi nhánh trực tiếp điều hành các hoạt
động của chi nhánh và chịu trách nhiệm về các hoạt động đó trước Hội đồng
thành viên.
Phó Giám đốc chi nhánh: là người giúp việc cho Giám đốc chi nhánh trong
việc điều hành hoạt động của chi nhánh theo sự phân công của Giám đốc và
chịu trách nhiệm trước Giám đốc.
Phòng Quản trị tổng hợp: thực hiện công tác văn thư, lưu trữ, các công việc
hành chính, quản lý, lưu trữ hồ sơ nhân viên, theo dõi, giám sát việc thực hiện
các nội quy của chi nhánh. Ngoài ra còn quản lý điều hành bộ phận lễ tân, tổ
bảo vệ, đội xe, bộ phận tạp vụ.
Bộ phận Kế toán: thực hiện các công tác về ghi sổ kế toán trong doanh
nghiệp, lập báo cáo định kì gửi cho Công ty mẹ.
Các phòng nghiệp vụ kiểm toán Báo cáo tài chính: Các phòng này thực hiện
các cuộc kiểm toán Báo cáo tài chính cho khách hàng. Mỗi phòng nghiệp vụ
có một trưởng phòng chịu trách nhiệm quản lý.
Phòng nghiệp vụ kiểm toán XDCB: Phòng này thực hiện các cuộc Kiểm toán
báo cáo quyết toán XDCB, thẩm định đầu tư…
Bộ phận tư vấn và kiểm soát chất lượng hoạt động kiểm toán: chức năng
chính của bộ phận này là thực hiện kiểm tra, soát xét các tài liệu kiểm toán để
phục vụ cho việc phát hành Báo cáo kiểm toán. Ngoài ra, bộ phận này cũng
cung cấp dịch vụ tư vấn cho khách hàng.
1.5/ Khái quát quy trình kiểm toán Báo cáo tài chính tại Chi nhánh Công
ty Kiểm toán và Tư vấn tại Hà Nội
Các Công ty Kiểm toán khi tiến hành các cuộc kiểm toán đều tuân theo
một quy trình nhất định. Mỗi một Công ty kiểm toán tùy và đặc thù của Công
ty mình đều xây dựng cho mình một quy trình kiểm toán khoa học, hợp lý.
Lại Việt Thành Kiểm Toán
47B
16
Chuyên đề thực tập chuyên nghành
Điều này là rất cần thiết vì nó không những giúp Công ty tiết kiệm về mặt
thời gian mà còn tiết kiệm được chi phí kiểm toán, đồng thời vẫn đảm bảo
chất lượng của cuộc kiểm toán, từ đó nâng cao sức cạnh tranh với các công ty
khác cùng ngành. Chi nhánh A&C tại Hà Nội cũng đã xây dựng được một
quy trình kiểm toán như vậy. Quy trình kiểm toán này được khái quát qua sơ
đồ sau:
Sơ đồ 1.3: Quy trình kiểm toán tại Chi nhánh Công ty TNHH Kiểm toán
và Tư vấn A&C tại Hà Nội
Khảo sát và chấp nhận khách hàng
Một cuộc kiểm toán được bắt đầu bằng việc khách hàng gửi thư mời kiểm
toán cho Công ty.
Đối với những khách hàng truyền thống
Lại Việt Thành Kiểm Toán
47B
17
Khảo sát và chấp nhận khách hàng
Lập kế hoạch kiểm toán
Chứng kiến kiểm kê (nếu có)
Thực hiện kiểm toán tại khách hàng
Tổng hợp, lập Báo cáo kiểm toán
Chuyên đề thực tập chuyên nghành
Đối với nhóm khách hàng này, Công ty xem xét xem có nên tiếp tục cung
cấp dịch vụ không? Để thực hiện được việc này, Công ty soát xét lại hồ sơ
kiểm toán năm trước đồng thời bổ sung, cập nhật thêm những thông tin mới
về khách hàng. Nếu như không có gì thay đổi bất thường, ban giám đốc công
ty tiến hành ký Hợp đồng kiểm toán với khách hàng. Sau đó hợp đồng kiểm
toán được thực hiện bởi các KTV của Phòng nghiệp vụ đã thực hiện kiểm
toán cho khách hàng những năm trước.
Đối với những khách hàng mới
Đây là nhóm khách hàng lần đầu tiên được kiểm toán hoặc đã được kiểm
toán bởi Công ty kiểm toán khác. Đối với những khách hàng lần đầu được
kiểm toán: sau khi nhận được thư mời kiểm toán, Công ty sẽ cử cán bộ thuộc
ban lãnh đạo hoặc là các KTV xuống gặp trực tiếp khách hàng để tìm hiểu về
khách hàng. Sau khi đã có những hiểu biết về khách hàng, cán bộ được cử đi
khảo sát phải lập Báo cáo khảo sát về khách hàng rồi gửi cho người phụ trách.
Việc lập Báo cáo khảo sát này rất quan trọng, nó giúp cho Công ty xác định
được mức rủi ro kiểm toán hợp lý từ đó xác định số lượng các thử nghiệm cơ
bản phù hợp. Trên cơ sở Báo cáo khảo sát, cán bộ khảo sát tính toán và đề
xuất mức phí kiểm toán lên Ban Giám đốc. Nếu Ban giám đốc Công ty thấy
mức phí kiểm toán là hợp lý, Báo cáo khảo sát là phù hợp chính xác thì Ban
Giám đốc sẽ phê duyệt và quyết định thực hiện kiểm toán. Sau đó chuyển tới
cho phòng Quản trị tổng hợp. Phòng quản trị tổng hợp soạn thư phí kiểm toán
gửi cho khách hàng. Sau khi được khách hàng chấp nhận mức phí kiểm toán
phòng Quản trị tổng hợp tiến hành soạn thảo Hợp đồng kiểm toán. Ban giám
đốc công ty trực tiếp ký Hợp đồng kiểm toán với khách hàng. Sau khi ký Hợp
đồng kiểm toán, Ban Giám đốc sẽ phân hợp đồng về Phòng nghiệp vụ phù
hợp. Trưởng phòng nghiệp vụ có trách nhiệm phân công nhóm kiểm toán thực
hiện hợp đồng kiểm toán.
Lại Việt Thành Kiểm Toán
47B
18
Chuyên đề thực tập chuyên nghành
Với những khách hàng đã được kiểm toán bởi Công ty kiểm toán khác,
Công ty liên hệ với các KTV tiền nhiệm để có được những thông tin về khách
hàng nếu những thông tin này đủ tin cậy thì Công ty tiến hành tính toán mức
phí kiểm toán và gửi cho khách hàng. Nếu khách hàng chấp nhận mức phí
kiểm toán, Ban Giám đốc tiến hành ký hợp đồng kiểm toán với khách hàng.
Nếu KTV tiền nhiệm không cung cấp thông tin thì công ty cũng thực hiện
khảo sát nhóm khách hàng này như đối với các nhóm khách hàng lần đầu
kiểm toán.
Lập kế hoạch kiểm toán
Lập kế hoạch kiểm toán có vai trò rất quan trọng trong một cuộc kiểm
toán, làm tốt bước công việc này sẽ giúp KTV tiết kiệm được chi phí, thời
gian đem lại hiệu quả cao nhất cho một cuộc kiểm toán. KTV chuẩn bị hai bộ
hồ sơ kiểm toán là hồ sơ kiểm toán thường trực và hồ sơ kiểm toán năm, lựa
chọn đội ngũ kiểm toán, đánh giá các mức trọng yếu và rủi ro, thực hiện các
thủ tục phân tích, đánh giá hệ thống kiểm soát nội bộ của công ty khách
hàng…từ đó triển khai cụ thể chương trình kiểm toán với các khoản mục. Đối
với các khách hàng thường xuyên của công ty thì công việc thu thập được
giảm đi nhiều và KTV chỉ cần thu thập các thông tin mới về khách hàng như
BCTC năm nay, báo cáo kiểm toán năm trước, biên bản họp Ban Giám đốc,
những thay đổi về nhân sự... Còn đối với các khách hàng mới của công ty thì
KTV cần thu thập thông tin về khách hàng như giấy phép thành lập, giấy phép
kinh doanh, biên bản họp Hội đồng Quản trị, ngành nghề kinh doanh, nhân
sự, cơ cấu tổ chức, BCTC năm nay, báo cáo kiểm toán năm trước (nếu có)...
Sau khi kế hoạch kiểm toán đã được lập, KTV sẽ liên hệ với khách hàng về
thời gian kiểm kê, thời gian thực hiện kiểm toán đồng thời cũng phải gửi
trước cho khách hàng danh sách tài liệu cần cung cấp để khách hàng chuẩn bị
trước để tiết kiệm thời gian cho một cuộc kiểm toán.
Chứng kiến kiểm kê (nếu có)
Lại Việt Thành Kiểm Toán
47B
19
Chuyên đề thực tập chuyên nghành
Kiểm kê là công việc được thực hiện trước khi chính thức kiểm toán, kiểm
kê giúp kiểm toán thu thập thêm bằng chứng về một số khoản mục như: tiền
và các khoản tương đương tiền; hàng tồn kho; tài sản cố định. Quá trình kiểm
kê gồm ba bước:
Chuẩn bị kiểm kê: khi nhận được kế hoạch kiểm kê khách hàng gửi cho công
ty, các trưởng phòng nghiệp vụ lên kế hoạch kiểm kê, trình lên Ban Giám Đốc
phê duyệt. Các KTV được phân công kiểm kê tự liên lạc với khách hàng để
biết địa chỉ nơi kiểm kê và yêu cầu khách hàng chuẩn bị tài liệu phục vụ kiểm
kê như sổ cái tài khoản liên quan, danh mục hàng hoá, tài sản (đối với kiểm
kê hàng tồn kho và TSCĐHH) và chuẩn bị chứng từ khi cần thiết.
Chứng kiến kiểm kê: KTV đóng vai trò là người quan sát quá trình kiểm kê
của khách hàng, ghi chép lại những nhận xét của mình, với khoản mục tiền
KTV tuyệt đối không được kiểm kê hộ khách hàng, với khoản mục hàng tồn
kho và tài sản cố định, kiểm toán có thể chọn mẫu để kiểm tra. Lập báo cáo
kiểm kê: Sau khi đã chứng kiến kiểm kê tại đơn vị khách hàng, KTV tiến
hành lập báo cáo kiểm kê theo mẫu của Công ty, báo cáo kiểm kê phải nêu rõ
được kết quả kiểm kê có đáng tin cậy không. Báo cáo kiểm kê được lưu vào
hồ sơ kiểm toán cùng với những tài liệu kiểm toán viên thu thập được.
Thực hiện kiểm toán
+ Họp triển khai: Trước khi tiến hành đến kiểm toán tại khách hàng, nhóm
kiểm toán và Ban giám đốc, phòng kế toán và đại diện các phòng ban chức
năng tiến hành họp để thông qua về mục tiêu, nội dung kiểm toán, trách
nhiệm của các bộ phận liên quan đến cuộc kiểm toán. Cuộc họp này được tổ
chức giúp cho Ban giám đốc nắm được tình hình một cách sát sao hơn.
+ Thực hiện kiểm toán: Ở A&C quy trình kiểm toán được tiến hành theo các
khoản mục trên BCĐKT và BCKQKD. Nhóm trưởng sẽ phân công công việc
cho các thành viên trong nhóm kiểm toán.
Lại Việt Thành Kiểm Toán
47B
20
Chuyên đề thực tập chuyên nghành
Mỗi thành viên theo phân công sẽ thực hiện kiểm toán phần hành mà mình
thực hiện bên cạnh đó cũng sẽ liên hệ với các thành viên khác cùng đối chiếu,
kiểm tra các phần hành có liên quan với nhau.
Mỗi thành viên của nhóm kiểm toán sau khi thực hiện xong phần hành
của mình đều phải chuyển lại cho nhóm trưởng kiểm tra, soát xét và nếu cần
sẽ phải thực hiện thêm các thủ tục cần thiết để hoàn thiện theo yêu cầu của
nhóm trưởng.
Vào ngày cuối cùng của đợt kiểm toán, kiểm toán viên điều hành (nếu
có) sẽ xuống làm việc cùng nhóm kiểm toán để tổng hợp lại các nội dung tồn
tại, các bút toán điều chỉnh đống thời soát xét lại toàn bộ kết quả kiểm toán
trước khi báo cáo kết quả kiểm toán với khách hàng.
+ Họp kết thúc: Cuối mỗi cuộc kiểm toán, nhóm kiểm toán và cả kiểm
toán viên điều hành (nếu có) sẽ họp công bố kết quả kiểm toán với khách
hàng. Cuộc họp phải có mặt Ban giám đốc, bộ phận kế toán và đại diện các
phòng ban của khách hàng.
Cuộc họp nhằm mục đích báo cáo kết quả kiểm toán, nêu lên những
vấn đề tồn tại, đề xuất các xử lý, các điều chỉnh cũng như các biện pháp hoàn
thiện hệ thống kiểm soát nội bộ,… của khách hàng. Kiểm toán viên phải
thống nhất với khách hàng về các bút toán điều chỉnh.
Tổng hợp, lập báo cáo kiểm toán
Bước cuối cùng này được thực hiện hoàn toàn tại văn phòng công ty kiểm
toán. Nhóm trưởng nhóm kiểm toán sẽ là người đọc lại hồ sơ kiểm toán, ghi
nhận các vấn đề tồn tại và hướng xử lý. Nhóm trưởng cũng sẽ chính là người
lập Báo cáo kiểm toán.
Hồ sơ kiểm toán và Báo cáo kiểm toán sau khi lập sẽ được kiểm toán
viên điều hành soát xét lại. Nếu phát hiện thấy vấn đề còn tồn tại, kiểm toán
viên điều hành sẽ chuyển trả lại cho nhóm trưởng nhóm kiểm toán để trả lời
và hoàn thiện, nếu không thì chuyển sang cho bộ phận kiểm soát chất lượng.
Lại Việt Thành Kiểm Toán
47B
21