NGHIÊN cứu cây NHÂN sâm

NGHIÊN CỨU CÂY NHÂN SÂM


NHÂN SÂM
Tên tiếng việt: Nhân sâm, Viên
sâm, Dã nhân sâm, Sâm cao ly,
Sâm triều tiên
Tên khoa học: Panax ginseng C.
A. Mey.
Họ: Ngũ gia bì Araliaceae
Cơng dụng: Bổ năm tạng (tâm,
can, tỳ, phế, thận) yên tinh thần,
định hồn phách, làm khỏi sợ hãi,
trừ tà khí, sáng mắt, uống lâu nhẹ
mình, tăng tuổi thọ, chữa các
chứng đau ruột, dạ dày, nôn mửa


Đặc điểm thực vật


 Cây thảo sống lâu năm, cao 40-100 cm. Thân -

rễ mọc bị ngang, đường kính từ 1-2 cm, dài 5 40 cm, có nhiều đốt mang những vết sẹo do
thân khí sinh rụng hàng năm để lại, thân- rễ có
nhiều rễ phụ. Thân khí sinh thẳng đứng, màu
lục hoặc hơi tím, nhỏ, đường kính thân độ 4-8
mm, thường tàn lụi hàng năm, thỉnh thoảng
cũng tồn tại một vài thân trong vài năm.


Cây 4-5 năm tuổi, có hoa hình tán đơn, cuống
tán hoa dài 10-20 cm có thể kèm 1 - 4 tán phụ
hay một hoa riêng lẻ ở phía dưới tán chính. Mỗi
tán có 60-100 hoa cuống hoa ngắn 1 - 1.5 cm,
lá đài 5, cánh hoa 5, màu vàng nhạt, nhị 5, bầu
1 ô với 1 vịi nhuỵ, Quả nang màu đỏ thắm, có
một chấm đen ở đỉnh, có 1 - 2 hạt hình thận,
màu trắng ngà. Cây ra hoa tháng 4 - 6, kết quả


Đặc điểm thực vật


Cây nhỏ, cao 30-50cm có
thể sống trên 50 năm.
Cây mang ở ngọn một
vòng 4-5 lá. Cuống lá dài.
Lá kép chân vịt. Lá lúc
đầu có 3 lá chét về sau
có 5 lá chét; hai lá chét
ngồi nhỏ hơn các lá chét
ở giữa. Mép lá có răng
cưa. Cây trồng thì ra hoa
vào năm thứ 3 vào mùa
hạ; từ điểm giữa của
vịng lá nhơ lên một trục
cao chừng 10 cm mang
hoa màu trắng nhạt
nhóm họp thành tán đơn.

Địa lý và trồng trọt


Mọc hoang và được trồng ở đông bắc Trung Quốc, Triều Tiên, Liên Xô cũ. Việc trồng
trọt nhân sâm rất công phu, sau 5-6 năm mới thu hoạch. Đất phải tốt. Cây ưa bóng
râm. Thu hoạch vào mùa xuân và mùa thu. Người ta cho rằng  loại mọc hoang có giá
trị hơn loại trồng.



Ở Việt Nam thì nổi tiếng với thế giới thương hiệu sâm Ngọc Linh


Sâm Ngọc Linh

Sâm Hàn Quốc


THÀNH PHẦN HĨA HỌC
 Thành

phần chính là các saponin triterpenoid
tetracyclic nhóm dammaran gọi chung là ginsenosid.


 Nhóm

dammaran

BỘ PHẬN DÙNG


PHÂN LOẠI

Hồng sâm

Bạch sâm


CHIẾT XUẤT


Lựa chọn quy trình chiết xuất saponin tồn phần được
thực hiện như sau:



- Phương pháp chiết: Chiết siêu âm - Dung môi chiết
xuất: Ethanol 85% - Nước - Số lần chiết: 5 lần - Thời
gian chiết: 5 giờ


ĐỊNH TÍNH SAPONIN
1. Dựa vào chỉ số bọt :

Ống 1
Ống 2
Lắc 2 ống trong vòng 15s để yên, nếu cột bọt trong hai ống cao

ngang nhau và bền như nhau thì đó là Saponin triterpenoid.Nếu
ống kiềm có cột bọt cao hơn ống kia thì xác định là Saponin
Steroid


2. Phản ứng tạo màu:
- Phản ứng Salkowski : Acid sulfuric đậm đặc hòa tan các saponin và
cho màu thay đổi từ vàng , đỏ , lơ-xanh lá hay lơ-tím
- Phản ứng Rosenthaler : Saponin triterpenoid cho tác dụng với
vanillin1% trong HCl và hơ nóng sẽ có màu hoa cà
- Soi đèn UV : saponin tác dụng với antimoin trichlorid trong dung
dịch chloroform rồi soi dưới đèn UV 365 nm thì saponin triterpenoid
có huỳnh quang màu xanh cịn saponin steroid màu vàng
- Phản ứng Liebermann-Burchard : cho một ít mg Saponin vào 1ml
anhydride acetic + acid sulfuric đậm đặc . Saponin steroid thì có màu
lơ hoặc xanh lá , cịn saponin triterpenoid thì có màu hồng đến tía


ĐỊNH LƯỢNG SAPONIN
- Phương pháp cân chiết Saponin rồi cân có khi người ta thủy phân
Saponin, phần Sapogenin rất ít tan trong nước được lọc hoặc được
hòa tan trong dung môi hữu cơ rồi đem bốc hơi trong dung môi hữu
cơ ,sấy,cân
- Phương pháp đo quang: Đối với nhóm Triterpenoid có thể dùng
thuốc thử Vanillin-Sulfurid
- Xác định bằng PP quang phổ: Các Sapogenin Triterpenoid trong
H2SO4 đđ có đỉnh hấp thụ cực đại trong vùng tử ngoại 310nm cực
đại này không thể hiện với các Saponin Steroid.

PHÂN BIỆT THẬT GIẢ
Chú ý: Nhân sâm đã được ngâm, hay sử dụng rồi lại được làm mới
để bán cho người tiêu dùng. Đó là xác thảo dược. Tình trạng này
xảy ra nhiều hiện nay la do bên Trung Quốc có nhiều phế thải thảo
dược đã được sử dụng, và được tái tạo mới và được nhập về Việt
Nam
 Phân biệt nhân sâm thật
giả khi nhìn bề ngồi:


+/ Phần đầu củ sâm:



+/ Về màu sắc:



+/ Về hình dáng:



+/ Về số củ sâm:


Rượu nhân sâm

Chuẩn bị nguyên liệu và dụng cụ
Đầu tiên, chúng ta cần chuẩn bị những vật dụng
như sau:

1. Sâm tươi
Tùy mức bạn có, ở đây tơi sẽ cố định là bạn có
1kg nhân sâm tươi loại 6 củ /1 kg
2. Rượu
Nên chọn rượu vodka trắng thì khi ngâm bình
rượu sâm sẽ trong suốt
3. Bình thủy tinh
Với khoảng 8 củ nhân sâm tươi, tơi khun bạn
nên chọn bình có dung tích 15 - 20 lít sẽ dễ ngâm
và xếp củ sâm vào bình sẽ đẹp hơn.
4. Các vật dụng cần thiết khác:
+ Chậu nước, rổ giá, bàn chải nhỏ, khay đựng,
kéo, dao, dây dước, que hoặc xiên nhỏ, tăm,...


THỰC HIỆN
  Rửa sạch sâm và tráng bình thật sạch trước khi ngâm,
thực hiện các bước như sau:
+ Rửa sạch củ nhân sâm
+ Tráng bình cho sạch

Ngâm sâm 
+ Bước đầu tiên cần làm là tạo hình, xếp các củ sâm thành
bố cục hợp lý, xếp sao cho thuận mắt và đẹp là được. 
+ Để cố định vị trí giữa những củ sâm, chúng ta dùng xiên
nhọn cắm vào thân để nối các củ sâm lại với nhau.
+ Cho rượu vào đầy bình ,đậy kín lại


Ưu điểm của rượu ngâm sâm là thời gian ngâm càng lâu hương vị sẽ

càng tuyệt vời. Do đó nếu muốn có bình rượu vừa có giá trị về kinh tế, lại
mang đến sức khỏe dồi dào thì hãy ngâm trong thời gian dài. 
Tác dụng của rượu ngâm :

