Nghiên cứu một số đặc điểm bệnh lý chủ yếu ở lợn mắc hội chứng rối loạn hô hấp và sinh sản các biện pháp phòng chống bệnh tại bắc giang

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG NGHIỆP HÀ NỘI
--------------

NGUYỄN THU HIỀN

NGHIÊN CỨU MỘT SỐ ĐẶC ĐIỂM BỆNH LÝ CHỦ YẾU
Ở LỢN MẮC HỘI CHỨNG RỐI LOẠN HÔ HẤP VÀ SINH SẢN.
CÁC BIỆN PHÁP PHÒNG CHỐNG BỆNH TẠI BẮC GIANG

LUẬN VĂN THẠC SĨ NÔNG NGHIỆP

Chuyên ngành : Thú y
Mã số

: 60.62.50

Người hướng dẫn khoa học: TS. NGUYỄN HỮU NAM

123doc s■ h■u m■t kho th■ vi■n kh■ng l■ v■i h■n 2.000.000 tài li■u ■ t■t c■ l■nh v■c: tài chính tín d■ng, cơng ngh■ thơng tin, ngo■i ng■,...Khách hàng có th■ d■ dàng tra c■u tài li■u m■t cách chính xác, nhanh chóng.
Nhi■u event thú v■, event ki■m ti■n thi■t th■c. 123doc luôn luôn t■o c■ h■i gia t■ng thu nh■p online cho t■t c■ các thành viên c■a website.
Sau h■n m■t n■m ra ■■i, 123doc ■ã t■ng b■■c kh■ng ■■nh v■ trí c■a mình trong l■nh v■c tài li■u và kinh doanh online. Tính ■■n th■i ■i■m tháng 5/2014; 123doc v■■t m■c 100.000 l■■t truy c■p m■i ngày, s■ h■u 2.000.000 thành viên ■■ng ký, l■t vào top 200 các website ph■ bi■n nh■t t■i Vi■t Nam, t■ l■ tìm ki■m thu■c top 3 Google. Nh■n ■■■c danh hi■u do c■ng ■■ng bình ch■n là website ki■m ti■n online hi■u qu■ và uy tín nh■t.
Xu■t phát t■ ý t■■ng t■o c■ng ■■ng ki■m ti■n online b■ng tài li■u hi■u qu■ nh■t, uy tín cao nh■t. Mong mu■n mang l■i cho c■ng ■■ng xã h■i m■t ngu■n tài nguyên tri th■c quý báu, phong phú, ■a d■ng, giàu giá tr■ ■■ng th■i mong mu■n t■o ■i■u ki■n cho cho các users có thêm thu nh■p. Chính vì v■y 123doc.net ra ■■i nh■m ■áp ■ng nhu c■u chia s■ tài li■u ch■t l■■ng và ki■m ti■n online.
Th■a thu■n s■ d■ng 1.
CH■P NH■N CÁC ■I■U KHO■N TH■A THU■N
Chào m■ng b■n ■■n v■i 123doc.net! Chúng tôi cung c■p D■ch V■ (nh■ ■■■c mô t■ d■■i ■ây) cho b■n, tùy thu■c vào các “■i■u Kho■n Th■a Thu■n v■ S■ D■ng D■ch V■” sau ■ây (sau ■ây ■■■c g■i t■t T■i t■ng th■i ■i■m, chúng tơi có th■ c■p nh■t ■KTTSDDV theo quy■t ...
Sau khi nh■n xác nh■n t■ ■■ng h■ th■ng s■ chuy■n sang ph■n thông tin xác minh tài kho■n email b■n ■ã ■■ng ký v■i 123doc.netLink xác th■c s■ ■■■c g■i v■ ■■a ch■ email b■n ■ã ■■ng ky, b■n vui lịng ■■ng nh■p email c■a mình và click vào link 123doc ■ã g■i
Th■a thu■n s■ d■ng 1.
CH■P NH■N CÁC ■I■U KHO■N TH■A THU■N
Chào m■ng b■n ■■n v■i 123doc.

123doc cam k■t s■ mang l■i nh■ng quy■n l■i t■t nh■t cho ng■■i dùng. Khi khách hàng tr■ thành thành viên c■a 123doc và n■p ti■n vào tài kho■n c■a 123doc, b■n s■ ■■■c h■■ng nh■ng quy■n l■i sau n■p ti■n trên website
Luôn h■■ng t■i là website d■n ■■u chia s■ và mua bán tài li■u hàng ■■u Vi■t Nam. Tác phong chuyên nghi■p, hồn h■o, ■■ cao tính trách nhi■m ■■i v■i t■ng ng■■i dùng. M■c tiêu hàng ■■u c■a 123doc.net tr■ thành th■ vi■n tài li■u online l■n nh■t Vi■t Nam, cung c■p nh■ng tài li■u ■■c khơng th■ tìm th■y trên th■ tr■■ng ngo■i tr■ 123doc.net.
Mang l■i tr■ nghi■m m■i m■ cho ng■■i dùng, công ngh■ hi■n th■ hi■n ■■i, b■n online khơng khác gì so v■i b■n g■c. B■n có th■ phóng to, thu nh■ tùy ý.
123doc s■ h■u m■t kho th■ vi■n kh■ng l■ v■i h■n 2.000.000 tài li■u ■ t■t c■ l■nh v■c: tài chính tín d■ng, cơng ngh■ thơng tin, ngo■i ng■,...Khách hàng có th■ d■ dàng tra c■u tài li■u m■t cách chính xác, nhanh chóng.
Nhi■u event thú v■, event ki■m ti■n thi■t th■c. 123doc luôn luôn t■o c■ h■i gia t■ng thu nh■p online cho t■t c■ các thành viên c■a website.
Sau h■n m■t n■m ra ■■i, 123doc ■ã t■ng b■■c kh■ng ■■nh v■ trí c■a mình trong l■nh v■c tài li■u và kinh doanh online. Tính ■■n th■i ■i■m tháng 5/2014; 123doc v■■t m■c 100.000 l■■t truy c■p m■i ngày, s■ h■u 2.000.000 thành viên ■■ng ký, l■t vào top 200 các website ph■ bi■n nh■t t■i Vi■t Nam, t■ l■ tìm ki■m thu■c top 3 Google. Nh■n ■■■c danh hi■u do c■ng ■■ng bình ch■n là website ki■m ti■n online hi■u qu■ và uy tín nh■t.
Xu■t phát t■ ý t■■ng t■o c■ng ■■ng ki■m ti■n online b■ng tài li■u hi■u qu■ nh■t, uy tín cao nh■t. Mong mu■n mang l■i cho c■ng ■■ng xã h■i m■t ngu■n tài nguyên tri th■c quý báu, phong phú, ■a d■ng, giàu giá tr■ ■■ng th■i mong mu■n t■o ■i■u ki■n cho cho các users có thêm thu nh■p. Chính vì v■y 123doc.net ra ■■i nh■m ■áp ■ng nhu c■u chia s■ tài li■u ch■t l■■ng và ki■m ti■n online.
Th■a thu■n s■ d■ng 1.
CH■P NH■N CÁC ■I■U KHO■N TH■A THU■N
Chào m■ng b■n ■■n v■i 123doc.net! Chúng tôi cung c■p D■ch V■ (nh■ ■■■c mô t■ d■■i ■ây) cho b■n, tùy thu■c vào các “■i■u Kho■n Th■a Thu■n v■ S■ D■ng D■ch V■” sau ■ây (sau ■ây ■■■c g■i t■t T■i t■ng th■i ■i■m, chúng tơi có th■ c■p nh■t ■KTTSDDV theo quy■t ...
Sau khi nh■n xác nh■n t■ ■■ng h■ th■ng s■ chuy■n sang ph■n thông tin xác minh tài kho■n email b■n ■ã ■■ng ký v■i 123doc.netLink xác th■c s■ ■■■c g■i v■ ■■a ch■ email b■n ■ã ■■ng ky, b■n vui lòng ■■ng nh■p email c■a mình và click vào link 123doc ■ã g■i
Th■a thu■n s■ d■ng 1.
CH■P NH■N CÁC ■I■U KHO■N TH■A THU■N
Chào m■ng b■n ■■n v■i 123doc.
123doc cam k■t s■ mang l■i nh■ng quy■n l■i t■t nh■t cho ng■■i dùng. Khi khách hàng tr■ thành thành viên c■a 123doc và n■p ti■n vào tài kho■n c■a 123doc, b■n s■ ■■■c h■■ng nh■ng quy■n l■i sau n■p ti■n trên website
Luôn h■■ng t■i là website d■n ■■u chia s■ và mua bán tài li■u hàng ■■u Vi■t Nam. Tác phong chuyên nghi■p, hoàn h■o, ■■ cao tính trách nhi■m ■■i v■i t■ng ng■■i dùng. M■c tiêu hàng ■■u c■a 123doc.net tr■ thành th■ vi■n tài li■u online l■n nh■t Vi■t Nam, cung c■p nh■ng tài li■u ■■c khơng th■ tìm th■y trên th■ tr■■ng ngo■i tr■ 123doc.net.
Mang l■i tr■ nghi■m m■i m■ cho ng■■i dùng, công ngh■ hi■n th■ hi■n ■■i, b■n online không khác gì so v■i b■n g■c. B■n có th■ phóng to, thu nh■ tùy ý.
123doc s■ h■u m■t kho th■ vi■n kh■ng l■ v■i h■n 2.000.000 tài li■u ■ t■t c■ l■nh v■c: tài chính tín d■ng, cơng ngh■ thơng tin, ngo■i ng■,...Khách hàng có th■ d■ dàng tra c■u tài li■u m■t cách chính xác, nhanh chóng.
Nhi■u event thú v■, event ki■m ti■n thi■t th■c. 123doc luôn luôn t■o c■ h■i gia t■ng thu nh■p online cho t■t c■ các thành viên c■a website.
Sau h■n m■t n■m ra ■■i, 123doc ■ã t■ng b■■c kh■ng ■■nh v■ trí c■a mình trong l■nh v■c tài li■u và kinh doanh online. Tính ■■n th■i ■i■m tháng 5/2014; 123doc v■■t m■c 100.000 l■■t truy c■p m■i ngày, s■ h■u 2.000.000 thành viên ■■ng ký, l■t vào top 200 các website ph■ bi■n nh■t t■i Vi■t Nam, t■ l■ tìm ki■m thu■c top 3 Google. Nh■n ■■■c danh hi■u do c■ng ■■ng bình ch■n là website ki■m ti■n online hi■u qu■ và uy tín nh■t.
Xu■t phát t■ ý t■■ng t■o c■ng ■■ng ki■m ti■n online b■ng tài li■u hi■u qu■ nh■t, uy tín cao nh■t. Mong mu■n mang l■i cho c■ng ■■ng xã h■i m■t ngu■n tài nguyên tri th■c quý báu, phong phú, ■a d■ng, giàu giá tr■ ■■ng th■i mong mu■n t■o ■i■u ki■n cho cho các users có thêm thu nh■p. Chính vì v■y 123doc.net ra ■■i nh■m ■áp ■ng nhu c■u chia s■ tài li■u ch■t l■■ng và ki■m ti■n online.
Th■a thu■n s■ d■ng 1.
CH■P NH■N CÁC ■I■U KHO■N TH■A THU■N
Chào m■ng b■n ■■n v■i 123doc.net! Chúng tôi cung c■p D■ch V■ (nh■ ■■■c mô t■ d■■i ■ây) cho b■n, tùy thu■c vào các “■i■u Kho■n Th■a Thu■n v■ S■ D■ng D■ch V■” sau ■ây (sau ■ây ■■■c g■i t■t T■i t■ng th■i ■i■m, chúng tơi có th■ c■p nh■t ■KTTSDDV theo quy■t ...
Sau khi nh■n xác nh■n t■ ■■ng h■ th■ng s■ chuy■n sang ph■n thông tin xác minh tài kho■n email b■n ■ã ■■ng ký v■i 123doc.netLink xác th■c s■ ■■■c g■i v■ ■■a ch■ email b■n ■ã ■■ng ky, b■n vui lịng ■■ng nh■p email c■a mình và click vào link 123doc ■ã g■i
Th■a thu■n s■ d■ng 1.
CH■P NH■N CÁC ■I■U KHO■N TH■A THU■N
Chào m■ng b■n ■■n v■i 123doc.
123doc cam k■t s■ mang l■i nh■ng quy■n l■i t■t nh■t cho ng■■i dùng. Khi khách hàng tr■ thành thành viên c■a 123doc và n■p ti■n vào tài kho■n c■a 123doc, b■n s■ ■■■c h■■ng nh■ng quy■n l■i sau n■p ti■n trên website
Luôn h■■ng t■i là website d■n ■■u chia s■ và mua bán tài li■u hàng ■■u Vi■t Nam. Tác phong chun nghi■p, hồn h■o, ■■ cao tính trách nhi■m ■■i v■i t■ng ng■■i dùng. M■c tiêu hàng ■■u c■a 123doc.net tr■ thành th■ vi■n tài li■u online l■n nh■t Vi■t Nam, cung c■p nh■ng tài li■u ■■c khơng th■ tìm th■y trên th■ tr■■ng ngo■i tr■ 123doc.net.

Mang l■i tr■ nghi■m m■i m■ cho ng■■i dùng, công ngh■ hi■n th■ hi■n ■■i, b■n online khơng khác gì so v■i b■n g■c. B■n có th■ phóng to, thu nh■ tùy ý.
123doc s■ h■u m■t kho th■ vi■n kh■ng l■ v■i h■n 2.000.000 tài li■u ■ t■t c■ l■nh v■c: tài chính tín d■ng, cơng ngh■ thơng tin, ngo■i ng■,...Khách hàng có th■ d■ dàng tra c■u tài li■u m■t cách chính xác, nhanh chóng.
Nhi■u event thú v■, event ki■m ti■n thi■t th■c. 123doc luôn luôn t■o c■ h■i gia t■ng thu nh■p online cho t■t c■ các thành viên c■a website.
Sau h■n m■t n■m ra ■■i, 123doc ■ã t■ng b■■c kh■ng ■■nh v■ trí c■a mình trong l■nh v■c tài li■u và kinh doanh online. Tính ■■n th■i ■i■m tháng 5/2014; 123doc v■■t m■c 100.000 l■■t truy c■p m■i ngày, s■ h■u 2.000.000 thành viên ■■ng ký, l■t vào top 200 các website ph■ bi■n nh■t t■i Vi■t Nam, t■ l■ tìm ki■m thu■c top 3 Google. Nh■n ■■■c danh hi■u do c■ng ■■ng bình ch■n là website ki■m ti■n online hi■u qu■ và uy tín nh■t.
Xu■t phát t■ ý t■■ng t■o c■ng ■■ng ki■m ti■n online b■ng tài li■u hi■u qu■ nh■t, uy tín cao nh■t. Mong mu■n mang l■i cho c■ng ■■ng xã h■i m■t ngu■n tài nguyên tri th■c quý báu, phong phú, ■a d■ng, giàu giá tr■ ■■ng th■i mong mu■n t■o ■i■u ki■n cho cho các users có thêm thu nh■p. Chính vì v■y 123doc.net ra ■■i nh■m ■áp ■ng nhu c■u chia s■ tài li■u ch■t l■■ng và ki■m ti■n online.
Th■a thu■n s■ d■ng 1.
CH■P NH■N CÁC ■I■U KHO■N TH■A THU■N
Chào m■ng b■n ■■n v■i 123doc.net! Chúng tôi cung c■p D■ch V■ (nh■ ■■■c mô t■ d■■i ■ây) cho b■n, tùy thu■c vào các “■i■u Kho■n Th■a Thu■n v■ S■ D■ng D■ch V■” sau ■ây (sau ■ây ■■■c g■i t■t T■i t■ng th■i ■i■m, chúng tơi có th■ c■p nh■t ■KTTSDDV theo quy■t ...
Sau khi nh■n xác nh■n t■ ■■ng h■ th■ng s■ chuy■n sang ph■n thông tin xác minh tài kho■n email b■n ■ã ■■ng ký v■i 123doc.netLink xác th■c s■ ■■■c g■i v■ ■■a ch■ email b■n ■ã ■■ng ky, b■n vui lịng ■■ng nh■p email c■a mình và click vào link 123doc ■ã g■i
Th■a thu■n s■ d■ng 1.
CH■P NH■N CÁC ■I■U KHO■N TH■A THU■N
Chào m■ng b■n ■■n v■i 123doc.
123doc cam k■t s■ mang l■i nh■ng quy■n l■i t■t nh■t cho ng■■i dùng. Khi khách hàng tr■ thành thành viên c■a 123doc và n■p ti■n vào tài kho■n c■a 123doc, b■n s■ ■■■c h■■ng nh■ng quy■n l■i sau n■p ti■n trên website
Luôn h■■ng t■i là website d■n ■■u chia s■ và mua bán tài li■u hàng ■■u Vi■t Nam. Tác phong chun nghi■p, hồn h■o, ■■ cao tính trách nhi■m ■■i v■i t■ng ng■■i dùng. M■c tiêu hàng ■■u c■a 123doc.net tr■ thành th■ vi■n tài li■u online l■n nh■t Vi■t Nam, cung c■p nh■ng tài li■u ■■c khơng th■ tìm th■y trên th■ tr■■ng ngo■i tr■ 123doc.net.
Mang l■i tr■ nghi■m m■i m■ cho ng■■i dùng, công ngh■ hi■n th■ hi■n ■■i, b■n online khơng khác gì so v■i b■n g■c. B■n có th■ phóng to, thu nh■ tùy ý.
123doc s■ h■u m■t kho th■ vi■n kh■ng l■ v■i h■n 2.000.000 tài li■u ■ t■t c■ l■nh v■c: tài chính tín d■ng, cơng ngh■ thơng tin, ngo■i ng■,...Khách hàng có th■ d■ dàng tra c■u tài li■u m■t cách chính xác, nhanh chóng.
Nhi■u event thú v■, event ki■m ti■n thi■t th■c. 123doc luôn luôn t■o c■ h■i gia t■ng thu nh■p online cho t■t c■ các thành viên c■a website.
Sau h■n m■t n■m ra ■■i, 123doc ■ã t■ng b■■c kh■ng ■■nh v■ trí c■a mình trong l■nh v■c tài li■u và kinh doanh online. Tính ■■n th■i ■i■m tháng 5/2014; 123doc v■■t m■c 100.000 l■■t truy c■p m■i ngày, s■ h■u 2.000.000 thành viên ■■ng ký, l■t vào top 200 các website ph■ bi■n nh■t t■i Vi■t Nam, t■ l■ tìm ki■m thu■c top 3 Google. Nh■n ■■■c danh hi■u do c■ng ■■ng bình ch■n là website ki■m ti■n online hi■u qu■ và uy tín nh■t.
Xu■t phát t■ ý t■■ng t■o c■ng ■■ng ki■m ti■n online b■ng tài li■u hi■u qu■ nh■t, uy tín cao nh■t. Mong mu■n mang l■i cho c■ng ■■ng xã h■i m■t ngu■n tài nguyên tri th■c quý báu, phong phú, ■a d■ng, giàu giá tr■ ■■ng th■i mong mu■n t■o ■i■u ki■n cho cho các users có thêm thu nh■p. Chính vì v■y 123doc.net ra ■■i nh■m ■áp ■ng nhu c■u chia s■ tài li■u ch■t l■■ng và ki■m ti■n online.
Th■a thu■n s■ d■ng 1.
CH■P NH■N CÁC ■I■U KHO■N TH■A THU■N
Chào m■ng b■n ■■n v■i 123doc.net! Chúng tôi cung c■p D■ch V■ (nh■ ■■■c mô t■ d■■i ■ây) cho b■n, tùy thu■c vào các “■i■u Kho■n Th■a Thu■n v■ S■ D■ng D■ch V■” sau ■ây (sau ■ây ■■■c g■i t■t T■i t■ng th■i ■i■m, chúng tôi có th■ c■p nh■t ■KTTSDDV theo quy■t ...
Sau khi nh■n xác nh■n t■ ■■ng h■ th■ng s■ chuy■n sang ph■n thông tin xác minh tài kho■n email b■n ■ã ■■ng ký v■i 123doc.netLink xác th■c s■ ■■■c g■i v■ ■■a ch■ email b■n ■ã ■■ng ky, b■n vui lòng ■■ng nh■p email c■a mình và click vào link 123doc ■ã g■i
Th■a thu■n s■ d■ng 1.
CH■P NH■N CÁC ■I■U KHO■N TH■A THU■N
Chào m■ng b■n ■■n v■i 123doc.
123doc cam k■t s■ mang l■i nh■ng quy■n l■i t■t nh■t cho ng■■i dùng. Khi khách hàng tr■ thành thành viên c■a 123doc và n■p ti■n vào tài kho■n c■a 123doc, b■n s■ ■■■c h■■ng nh■ng quy■n l■i sau n■p ti■n trên website
Luôn h■■ng t■i là website d■n ■■u chia s■ và mua bán tài li■u hàng ■■u Vi■t Nam. Tác phong chuyên nghi■p, hoàn h■o, ■■ cao tính trách nhi■m ■■i v■i t■ng ng■■i dùng. M■c tiêu hàng ■■u c■a 123doc.net tr■ thành th■ vi■n tài li■u online l■n nh■t Vi■t Nam, cung c■p nh■ng tài li■u ■■c khơng th■ tìm th■y trên th■ tr■■ng ngo■i tr■ 123doc.net.
Mang l■i tr■ nghi■m m■i m■ cho ng■■i dùng, công ngh■ hi■n th■ hi■n ■■i, b■n online khơng khác gì so v■i b■n g■c. B■n có th■ phóng to, thu nh■ tùy ý.
123doc s■ h■u m■t kho th■ vi■n kh■ng l■ v■i h■n 2.000.000 tài li■u ■ t■t c■ l■nh v■c: tài chính tín d■ng, cơng ngh■ thơng tin, ngo■i ng■,...Khách hàng có th■ d■ dàng tra c■u tài li■u m■t cách chính xác, nhanh chóng.

Nhi■u event thú v■, event ki■m ti■n thi■t th■c. 123doc luôn luôn t■o c■ h■i gia t■ng thu nh■p online cho t■t c■ các thành viên c■a website.
Sau h■n m■t n■m ra ■■i, 123doc ■ã t■ng b■■c kh■ng ■■nh v■ trí c■a mình trong l■nh v■c tài li■u và kinh doanh online. Tính ■■n th■i ■i■m tháng 5/2014; 123doc v■■t m■c 100.000 l■■t truy c■p m■i ngày, s■ h■u 2.000.000 thành viên ■■ng ký, l■t vào top 200 các website ph■ bi■n nh■t t■i Vi■t Nam, t■ l■ tìm ki■m thu■c top 3 Google. Nh■n ■■■c danh hi■u do c■ng ■■ng bình ch■n là website ki■m ti■n online hi■u qu■ và uy tín nh■t.
Xu■t phát t■ ý t■■ng t■o c■ng ■■ng ki■m ti■n online b■ng tài li■u hi■u qu■ nh■t, uy tín cao nh■t. Mong mu■n mang l■i cho c■ng ■■ng xã h■i m■t ngu■n tài nguyên tri th■c quý báu, phong phú, ■a d■ng, giàu giá tr■ ■■ng th■i mong mu■n t■o ■i■u ki■n cho cho các users có thêm thu nh■p. Chính vì v■y 123doc.net ra ■■i nh■m ■áp ■ng nhu c■u chia s■ tài li■u ch■t l■■ng và ki■m ti■n online.
Th■a thu■n s■ d■ng 1.
CH■P NH■N CÁC ■I■U KHO■N TH■A THU■N
Chào m■ng b■n ■■n v■i 123doc.net! Chúng tôi cung c■p D■ch V■ (nh■ ■■■c mô t■ d■■i ■ây) cho b■n, tùy thu■c vào các “■i■u Kho■n Th■a Thu■n v■ S■ D■ng D■ch V■” sau ■ây (sau ■ây ■■■c g■i t■t T■i t■ng th■i ■i■m, chúng tơi có th■ c■p nh■t ■KTTSDDV theo quy■t ...
Sau khi nh■n xác nh■n t■ ■■ng h■ th■ng s■ chuy■n sang ph■n thông tin xác minh tài kho■n email b■n ■ã ■■ng ký v■i 123doc.netLink xác th■c s■ ■■■c g■i v■ ■■a ch■ email b■n ■ã ■■ng ky, b■n vui lòng ■■ng nh■p email c■a mình và click vào link 123doc ■ã g■i
Th■a thu■n s■ d■ng 1.
CH■P NH■N CÁC ■I■U KHO■N TH■A THU■N
Chào m■ng b■n ■■n v■i 123doc.
123doc cam k■t s■ mang l■i nh■ng quy■n l■i t■t nh■t cho ng■■i dùng. Khi khách hàng tr■ thành thành viên c■a 123doc và n■p ti■n vào tài kho■n c■a 123doc, b■n s■ ■■■c h■■ng nh■ng quy■n l■i sau n■p ti■n trên website
Luôn h■■ng t■i là website d■n ■■u chia s■ và mua bán tài li■u hàng ■■u Vi■t Nam. Tác phong chuyên nghi■p, hoàn h■o, ■■ cao tính trách nhi■m ■■i v■i t■ng ng■■i dùng. M■c tiêu hàng ■■u c■a 123doc.net tr■ thành th■ vi■n tài li■u online l■n nh■t Vi■t Nam, cung c■p nh■ng tài li■u ■■c khơng th■ tìm th■y trên th■ tr■■ng ngo■i tr■ 123doc.net.
Mang l■i tr■ nghi■m m■i m■ cho ng■■i dùng, công ngh■ hi■n th■ hi■n ■■i, b■n online khơng khác gì so v■i b■n g■c. B■n có th■ phóng to, thu nh■ tùy ý.
123doc s■ h■u m■t kho th■ vi■n kh■ng l■ v■i h■n 2.000.000 tài li■u ■ t■t c■ l■nh v■c: tài chính tín d■ng, cơng ngh■ thơng tin, ngo■i ng■,...Khách hàng có th■ d■ dàng tra c■u tài li■u m■t cách chính xác, nhanh chóng.
Nhi■u event thú v■, event ki■m ti■n thi■t th■c. 123doc luôn luôn t■o c■ h■i gia t■ng thu nh■p online cho t■t c■ các thành viên c■a website.
Sau h■n m■t n■m ra ■■i, 123doc ■ã t■ng b■■c kh■ng ■■nh v■ trí c■a mình trong l■nh v■c tài li■u và kinh doanh online. Tính ■■n th■i ■i■m tháng 5/2014; 123doc v■■t m■c 100.000 l■■t truy c■p m■i ngày, s■ h■u 2.000.000 thành viên ■■ng ký, l■t vào top 200 các website ph■ bi■n nh■t t■i Vi■t Nam, t■ l■ tìm ki■m thu■c top 3 Google. Nh■n ■■■c danh hi■u do c■ng ■■ng bình ch■n là website ki■m ti■n online hi■u qu■ và uy tín nh■t.
u■t phát t■ ý t■■ng t■o c■ng ■■ng ki■m ti■n online b■ng tài li■u hi■u qu■ nh■t, uy tín cao nh■t. Mong mu■n mang l■i cho c■ng ■■ng xã h■i m■t ngu■n tài nguyên tri th■c quý báu, phong phú, ■a d■ng, giàu giá tr■ ■■ng th■i mong mu■n t■o ■i■u ki■n cho cho các users có thêm thu nh■p. Chính vì v■y 123doc.net ra ■■i nh■m ■áp ■ng nhu c■u chia s■ tài li■u ch■t l■■ng và ki■m ti■n online.
Th■a thu■n s■ d■ng 1.
CH■P NH■N CÁC ■I■U KHO■N TH■A THU■N
Chào m■ng b■n ■■n v■i 123doc.net! Chúng tôi cung c■p D■ch V■ (nh■ ■■■c mô t■ d■■i ■ây) cho b■n, tùy thu■c vào các “■i■u Kho■n Th■a Thu■n v■ S■ D■ng D■ch V■” sau ■ây (sau ■ây ■■■c g■i t■t T■i t■ng th■i ■i■m, chúng tơi có th■ c■p nh■t ■KTTSDDV theo quy■t ...
Sau khi nh■n xác nh■n t■ ■■ng h■ th■ng s■ chuy■n sang ph■n thông tin xác minh tài kho■n email b■n ■ã ■■ng ký v■i 123doc.netLink xác th■c s■ ■■■c g■i v■ ■■a ch■ email b■n ■ã ■■ng ky, b■n vui lịng ■■ng nh■p email c■a mình và click vào link 123doc ■ã g■i
Th■a thu■n s■ d■ng 1.
CH■P NH■N CÁC ■I■U KHO■N TH■A THU■N
Chào m■ng b■n ■■n v■i 123doc.
123doc cam k■t s■ mang l■i nh■ng quy■n l■i t■t nh■t cho ng■■i dùng. Khi khách hàng tr■ thành thành viên c■a 123doc và n■p ti■n vào tài kho■n c■a 123doc, b■n s■ ■■■c h■■ng nh■ng quy■n l■i sau n■p ti■n trên website
Luôn h■■ng t■i là website d■n ■■u chia s■ và mua bán tài li■u hàng ■■u Vi■t Nam. Tác phong chun nghi■p, hồn h■o, ■■ cao tính trách nhi■m ■■i v■i t■ng ng■■i dùng. M■c tiêu hàng ■■u c■a 123doc.net tr■ thành th■ vi■n tài li■u online l■n nh■t Vi■t Nam, cung c■p nh■ng tài li■u ■■c không th■ tìm th■y trên th■ tr■■ng ngo■i tr■ 123doc.net.
Mang l■i tr■ nghi■m m■i m■ cho ng■■i dùng, công ngh■ hi■n th■ hi■n ■■i, b■n online khơng khác gì so v■i b■n g■c. B■n có th■ phóng to, thu nh■ tùy ý.
123doc s■ h■u m■t kho th■ vi■n kh■ng l■ v■i h■n 2.000.000 tài li■u ■ t■t c■ l■nh v■c: tài chính tín d■ng, cơng ngh■ thơng tin, ngo■i ng■,...Khách hàng có th■ d■ dàng tra c■u tài li■u m■t cách chính xác, nhanh chóng.
Nhi■u event thú v■, event ki■m ti■n thi■t th■c. 123doc luôn luôn t■o c■ h■i gia t■ng thu nh■p online cho t■t c■ các thành viên c■a website.
Sau h■n m■t n■m ra ■■i, 123doc ■ã t■ng b■■c kh■ng ■■nh v■ trí c■a mình trong l■nh v■c tài li■u và kinh doanh online. Tính ■■n th■i ■i■m tháng 5/2014; 123doc v■■t m■c 100.000 l■■t truy c■p m■i ngày, s■ h■u 2.000.000 thành viên ■■ng ký, l■t vào top 200 các website ph■ bi■n nh■t t■i Vi■t Nam, t■ l■ tìm ki■m thu■c top 3 Google. Nh■n ■■■c danh hi■u do c■ng ■■ng bình ch■n là website ki■m ti■n online hi■u qu■ và uy tín nh■t.

Xu■t phát t■ ý t■■ng t■o c■ng ■■ng ki■m ti■n online b■ng tài li■u hi■u qu■ nh■t, uy tín cao nh■t. Mong mu■n mang l■i cho c■ng ■■ng xã h■i m■t ngu■n tài nguyên tri th■c quý báu, phong phú, ■a d■ng, giàu giá tr■ ■■ng th■i mong mu■n t■o ■i■u ki■n cho cho các users có thêm thu nh■p. Chính vì v■y 123doc.net ra ■■i nh■m ■áp ■ng nhu c■u chia s■ tài li■u ch■t l■■ng và ki■m ti■n online.
Th■a thu■n s■ d■ng 1.
CH■P NH■N CÁC ■I■U KHO■N TH■A THU■N
Chào m■ng b■n ■■n v■i 123doc.net! Chúng tôi cung c■p D■ch V■ (nh■ ■■■c mô t■ d■■i ■ây) cho b■n, tùy thu■c vào các “■i■u Kho■n Th■a Thu■n v■ S■ D■ng D■ch V■” sau ■ây (sau ■ây ■■■c g■i t■t T■i t■ng th■i ■i■m, chúng tơi có th■ c■p nh■t ■KTTSDDV theo quy■t ...
Sau khi nh■n xác nh■n t■ ■■ng h■ th■ng s■ chuy■n sang ph■n thông tin xác minh tài kho■n email b■n ■ã ■■ng ký v■i 123doc.netLink xác th■c s■ ■■■c g■i v■ ■■a ch■ email b■n ■ã ■■ng ky, b■n vui lòng ■■ng nh■p email c■a mình và click vào link 123doc ■ã g■i
Th■a thu■n s■ d■ng 1.
CH■P NH■N CÁC ■I■U KHO■N TH■A THU■N
Chào m■ng b■n ■■n v■i 123doc.
123doc cam k■t s■ mang l■i nh■ng quy■n l■i t■t nh■t cho ng■■i dùng. Khi khách hàng tr■ thành thành viên c■a 123doc và n■p ti■n vào tài kho■n c■a 123doc, b■n s■ ■■■c h■■ng nh■ng quy■n l■i sau n■p ti■n trên website
Luôn h■■ng t■i là website d■n ■■u chia s■ và mua bán tài li■u hàng ■■u Vi■t Nam. Tác phong chuyên nghi■p, hồn h■o, ■■ cao tính trách nhi■m ■■i v■i t■ng ng■■i dùng. M■c tiêu hàng ■■u c■a 123doc.net tr■ thành th■ vi■n tài li■u online l■n nh■t Vi■t Nam, cung c■p nh■ng tài li■u ■■c khơng th■ tìm th■y trên th■ tr■■ng ngo■i tr■ 123doc.net.
Mang l■i tr■ nghi■m m■i m■ cho ng■■i dùng, công ngh■ hi■n th■ hi■n ■■i, b■n online khơng khác gì so v■i b■n g■c. B■n có th■ phóng to, thu nh■ tùy ý.
123doc s■ h■u m■t kho th■ vi■n kh■ng l■ v■i h■n 2.000.000 tài li■u ■ t■t c■ l■nh v■c: tài chính tín d■ng, cơng ngh■ thơng tin, ngo■i ng■,...Khách hàng có th■ d■ dàng tra c■u tài li■u m■t cách chính xác, nhanh chóng.
Nhi■u event thú v■, event ki■m ti■n thi■t th■c. 123doc luôn luôn t■o c■ h■i gia t■ng thu nh■p online cho t■t c■ các thành viên c■a website.
Sau h■n m■t n■m ra ■■i, 123doc ■ã t■ng b■■c kh■ng ■■nh v■ trí c■a mình trong l■nh v■c tài li■u và kinh doanh online. Tính ■■n th■i ■i■m tháng 5/2014; 123doc v■■t m■c 100.000 l■■t truy c■p m■i ngày, s■ h■u 2.000.000 thành viên ■■ng ký, l■t vào top 200 các website ph■ bi■n nh■t t■i Vi■t Nam, t■ l■ tìm ki■m thu■c top 3 Google. Nh■n ■■■c danh hi■u do c■ng ■■ng bình ch■n là website ki■m ti■n online hi■u qu■ và uy tín nh■t.
Xu■t phát t■ ý t■■ng t■o c■ng ■■ng ki■m ti■n online b■ng tài li■u hi■u qu■ nh■t, uy tín cao nh■t. Mong mu■n mang l■i cho c■ng ■■ng xã h■i m■t ngu■n tài nguyên tri th■c quý báu, phong phú, ■a d■ng, giàu giá tr■ ■■ng th■i mong mu■n t■o ■i■u ki■n cho cho các users có thêm thu nh■p. Chính vì v■y 123doc.net ra ■■i nh■m ■áp ■ng nhu c■u chia s■ tài li■u ch■t l■■ng và ki■m ti■n online.

HÀ NỘI - 2008

Trường Đại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sỹ khoa học Nông nghiệp ………………………1


LỜI CAM ĐOAN
- Tôi xin cam đoan rằng, số liệu và kết quả nghiên cứu trong luận
văn là trung thực và chưa từng được sử dụng để bảo vệ một học vị nào.
- Tôi xin cam đoan rằng các thông tin trích dẫn trong luận văn này
đã được chỉ rõ nguồn gốc.
Hà Nội, ngày 15 tháng 09 năm 2008
Tác giả

Nguyễn Thu Hiền

i


LỜI CẢM ƠN
Tôi xin chân thành cảm ơn Khoa Sau đại học, Khoa Thú y trường
Đại học Nông nghiệp Hà Nội cùng các thầy cô giáo đã tạo điều kiện
giúp đỡ tôi được tiếp cận với những kiến thức trong thời gian học tập ở
trường.
Trong suốt quá trình học tập, ngồi sự nỗ lực của bản thân tơi cịn
nhận được rất nhiều sự giúp đỡ của các tập thể, cá nhân trong và ngoài
nhà trường.
Để hoàn thành luận văn này, tơi đã nhận được sự giúp đỡ tận tình
của các thầy cô trong bộ môn Vi sinh vật - Truyền nhiễm - Bệnh lý,
khoa Thú y, trường Đại học Nông nghiệp Hà Nội mà trực tiếp là thầy
giáo, TS. Nguyễn Hữu Nam.
Bên cạnh đó, tơi cũng nhận được sự giúp đỡ, động viên và tạo điều
kiện của lãnh đạo đơn vị cùng toàn thể bạn bè, đồng nghiệp trong
chuyên ngành thú y Bắc Giang.
Nhân dịp hồn thành luận văn, tơi xin bày tỏ lòng biết ơn chân
thành tới nhà trường, các thầy cô giáo, các cơ quan, bạn bè đồng nghiệp
cùng người thân đã động viên và tạo điều kiện giúp đỡ tôi trong thời gian
học tập và nghiên cứu thực hiện đề tài.
Hà Nội, ngày 15 tháng 9 năm 2008
Tác giả

Nguyễn Thu Hiền

ii

MỤC LỤC
Lời cam đoan

i

Lời cảm ơn

ii

Mục lục

iii

Danh mục các chữ viết tắt

vi

Danh mục các bảng

vii

Danh mục biểu đồ

ix

Danh mục ảnh

x

1.

MỞ ĐẦU

1

1.1.

Đặt vấn đề

1

1.2.

Mục đích và yêu cầu của đề tài

2

1.3.

Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài

2

2.

TỔNG QUAN TÀI LIỆU

3

2.1.

Tình hình nghiên cứu về hội chứng rối loạn hơ hấp và sinh sản

3

2.2.

Tình hình dịch bệnh

7

2.3.

Hiểu biết cơ bản về căn bệnh

10

2.4.

Hội chứng rối loạn hô hấp và sinh sản

14

2.5.

Phòng và chống bệnh

19

3.

NỘI DUNG, NGUYÊN LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN
CỨU

24

3.1.

Nội dung nghiên cứu

24

3.2.

Nguyên liệu, dụng cụ, hoá chất

24

3.3.

Phương pháp nghiên cứu

25

4.

KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN

32

4.1.

Kết quả điều tra tỷ lệ chết của lợn mắc hội chứng rối loạn hô hấp
và sinh sản tại bắc giang

32

iii


4.1.1. Tỷ lệ chết của lợn mắc hội chứng rối loạn hơ hấp và sinh sản
ni theo hai hình thức tập trung và nhỏ lẻ tại Bắc Giang

32

4.1.2. Tỷ lệ chết của lợn nái mắc hội chứng rối loạn hô hấp và sinh sản
ni theo hình thức trang trại và nhỏ lẻ tại Bắc Giang

35

4.1.3. Tỷ lệ chết của lợn thịt mắc hội chứng rối loạn hô hấp và sinh sản
theo hai hình thức chăn ni tập trung và nhỏ lẻ tại Bắc Giang

37

4.1.4. Tỷ lệ chết của lợn con mắc hội chứng rối loạn hô hấp và sinh sản
theo hai hình thức tập trung và nhỏ lẻ tại Bắc Giang

40

4.1.5. Tỷ lệ chết của các nhóm lợn mắc hội chứng rối loạn hô hấp và
sinh sản tại Bắc Giang

43

4.1.6. Kết quả điều tra tỷ lệ chết của lợn mắc PRRS theo thời gian xảy
ra dịch tại Bắc Giang

45

4.1.7. Kết quả điều tra tỷ lệ chết theo ngày của lợn mắc hội chứng rối
loạn hô hấp và sinh sản ở một số ổ dịch cụ thể tại Bắc Giang
4.2.

48

Kết quả khảo sát triệu chứng lâm sàng và mổ khám bệnh tích đại
thể ở lợn mắc hội chửng rối loạn hơ hấp và sinh sản

51

4.2.1. Triệu chứng lâm sàng

51

4.2.2. Bệnh tích đại thể

57

4.3.

Kết quả nghiên cứu bệnh tích vi thể phổi và một số cơ quan của
lợn mắc bệnh

4.4.

58

Khảo sát một số chỉ tiêu huyết học ở lợn mắc hội chứng rối loạn
hô hấp và sinh sản

69

4.4.1. Kết quả nghiên cứu một số chỉ tiêu hệ hồng cầu của lợn mắc hội
chứng rối loạn hô hấp và sinh sản
4.4.2. Kết quả nghiên cứu một số chỉ tiêu hệ bạch cầu lợn mắc PRRS

69
71

4.4.3. Kết quả nghiên cứu hàm lượng Protein huyết thanh của lợn mắc
hội chứng rối loạn hô hấp và sinh sản

iv

74


4.5.

4.6.

Bước đầu tìm hiểu một số ảnh hưởng và thiệt hại sau hội chứng
rối loạn hô hấp và sinh sản đối với đàn nái sinh sản tại bắc giang

77

Các biện pháp phòng chống bệnh tại bắc giang

80

4.6.1. Các biện pháp chống dịch

80

4.6.2. Các biện pháp phòng dịch

84

5.

KẾT LUẬN VÀ ĐỀ NGHỊ

86

5.1.

Kết luận

86

5.2.

Đề nghị

87

TÀI LIỆU THAM KHẢO

88

v


DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

PRRS

: Porcine Reproductive and Respiratory Syndrome

PRRSV

: Porcine Reproductive and Respiratory Syndrome virus

LDV

: Lactat dohydro genase virus

EAV

: Equine virus

SHFV

: Simian hemorrhagic fever virus

Hb

: Hemoglobin

vi


DANH MỤC CÁC BẢNG
STT
4.1.

Tên bảng

Trang

Tỷ lệ chết của lợn mắc hội chứng rối loạn hô hấp và sinh sản
nuôi theo hai hình thức tập trung và nhỏ lẻ tại Bắc Giang

4.2.

Tỷ lệ chết của lợn nái mắc hội chứng rối loạn hơ hấp và sinh sản
ni theo hai hình thức tập trung và nhỏ lẻ tại Bắc Giang

4.3.

44

Tỷ lệ chết của lợn mắc PRRS theo thời gian xảy ra dịch ở một số
địa phương tỉnh Bắc Giang

4.7.

46

Tỷ lệ chết của lợn mắc hội chứng rối loạn hô hấp và sinh sản theo
ngày ở một số ổ dịch cụ thể tại Bắc Giang

4.8.

52

Kết quả khảo sát triệu chứng lâm sàng của lợn thịt mắc hội chứng
rối loạn hô hấp và sinh sản

4.10.

49

Kết quả khảo sát triệu chứng lâm sàng ở lợn nái mắc hội chứng
rối loạn hô hấp và sinh sản

4.9.

41

Tỷ lệ chết của các nhóm lợn mắc hội chứng rối loạn hô hấp và
sinh sản tại Bắc Giang

4.6.

39

Tỷ lệ chết của lợn con mắc hội chứng rối loại hô hấp và sinh sản
ni theo hai hình thức tập trung và nhỏ lẻ tại Bắc Giang

4.5.

36

Tỷ lệ chết của lợn thịt mắc hội chứng rối loạn hô hấp và sinh sản
nuôi theo hai hình thức tập trung và nhỏ lẻ tại Bắc Giang

4.4.

33

54

Kết quả khảo sát triệu chứng lâm sàng của lợn con mắc hội
chứng rối loạn hô hấp và sinh sản

vii

55

4.11.

Kết quả khảo sát triệu chứng lâm sàng của lợn đực giống mắc hội
chứng rối loạn hô hấp và sinh sản

4.12.

56

Kết quả mổ khám bệnh tích đại thể ở lợn mắc hội chứng rối loạn
hô hấp và sinh sản

57

4.13.

Biến đổi bệnh lý vi thể ở một số cơ quan trong PRRS

59

4.14.

Kết quả khảo sát một số chỉ tiêu hệ hồng cầu của lợn bệnh

69

4.15.

Kết quả khảo sát chỉ tiêu hệ bạch cầu của lợn bệnh

71

4.16.

Kết quả khảo sát hàm lượng Protein huyết thanh của lợn mắc hội
chứng rối loạn hô hấp và sinh sản

4.17.

Kết quả khảo sát một số chỉ tiêu của lợn nái sinh sản sau dịch
PRRS tại Bắc Giang

4.18.

75

78

Kết quả theo dõi sức sản xuất của đàn nái sau dịch PRRS tại Bắc
Giang

79

viii


DANH MỤC BIỂU ĐỒ
STT

4.1.

Tên biểu đồ

Trang

Tỷ lệ chết của lợn mắc hội chứng rối loạn hô hấp và sinh sản
nuôi theo hai hình thức tập trung và nhỏ lẻ tại Bắc Giang

4.2.

Tỷ lệ chết của lợn nái mắc hội chứng rối loạn hơ hấp và sinh sản
ni theo hai hình thức tập trung và nhỏ lẻ ở Bắc Giang

4.3.

42

Tỷ lệ chết của các loại lợn mắc hội chứng rối loạn hô hấp và sinh
sản ở Bắc Giang

4.6.

40

Tỷ lệ chết của lợn con mắc hội chứng rối loạn hô hấp và sinh sản
ni theo hai hình thức tập trung và nhỏ lẻ tại Bắc Giang

4.5.

37

Tỷ lệ chết của lợn thịt mắc hội chứng rối loạn hô hấp và sinh sản
nuôi theo hai hình thức tập trung và nhỏ lẻ tại Bắc Giang

4.4.

34

45

Tỷ lệ chết hàng ngày ở các đàn lợn mắc hội chứng rối loạn hô
hấp và sinh sản tại Bắc Giang

50

4.7a.

Công thức bạch cầu lợn khoẻ

73

4.7b.

Công thức bạch cầu lợn bệnh

73

4.8a.

Biểu thị tiểu phần protein huyết thanh lợn khoẻ

76

4.8b.

Biểu thị tiểu phần protein huyết thanh lợn bệnh

76

ix


DANH MỤC ẢNH

STT

Tên ảnh

Trang

1.

Lợn ốm bỏ ăn nằm la liệt trong chuồng

64

2.

Lợn ốm

64

3.

Lợn ốm chảy nước mũi đục

64

4.

Lợn mắc PRRS xảy thai

64

5.

Lợn nái chết do PRRS da tím tái

64

6.

Tím tai ở lợn mắc PRRS

64

7.

Phổi lợn mắc PRRS, sưng to, viêm phổi rải rác

65

8.

Phổi viêm, phù kẽ phổi ở lợn mắc PRRS

65

9.

Bệnh tích đối xứng 2 bên phổi ở lợn mắc PRRS ghép Suyễn

65

10.

Viêm màng phổi ở lợn mắc PRRS ghép APP

65

11.

Rìa phổi chắc đặc ở lợn mắc PRRS

65

12.

Viêm tơ huyết xoang bao tim ở lợn mắc PRRS ghép Hemophilus

65

13.

Phổi lợn lành, lòng phế quản, phế nang trong sáng

66

14.

Phổi lợn lành, lòng phế nang trong sáng, vách phế nang mỏng
(HEx150)

15.

66

Phổi viêm, lòng phế nang và phế quản chứa đầy dịch rỉ và tế bào
viêm (HE x 150)

66

16.

Lòng phế quản chứa đầy tế bào viêm (HE x 600)

66

17.

Phổi xuất huyết, lòng phế quản chứa đầy hồng cầu (HE x 150)

66

x


18.

Phổi xuất huyết, lòng phế nang chứa đầy hồng cầu ( HE x 400)

19.

Phổi viêm, lòng phế nang chứa đầy tế bào viêm, có nhiều xác của

66

đại thực bào (HE x 600)

67

20.

Đại thực bào bị chết do virus PRRS

67

21.

Lòng phế quản chứa tế bào long

67

22.

Viêm kẽ phổi, bệnh tích vi thể đặc trưng của PRRS (HE x 150)

67

23.

Viêm kẽ phổi, bệnh tích đặc trưng của PRRS (HE x 600) có
nhiều BC đa nhân trung tính xâm nhiễm

24.

67

Tế bào biểu mơ phế quản bị phá huỷ, lịng phế quản có nhiều tế
bào viêm, trong đó có xác đại thực bào

67

25.

Viêm kẽ phổi (HE x 600)

68

26.

Tăng sinh các nang lympho, mảng payer của thành ruột. tế bào
nhu mô của các nang lympho bị thoái hoá.

27.

Xuất huyết hạch lympho, hồng cầu che khuất tế bào nhu mơ, rải
rác có các hạt Hemosiderim màu nâu vàng.

28.

68

68

Tế bào nhu mơ lách bị thối hóa, lách xung huyết, hồng cầu tràn
ngập ở tuỷ đỏ (HE x 150)

68

29.

Tăng sinh nhiều tế bào viêm ở não

68

30.

Thoái hoá tế bào gan và thâm nhiễm tế bào viêm ở gan (HE x

150)

68

xi


1. MỞ ĐẦU
1.1. ĐẶT VẤN ĐỀ
Trong những năm gần đây, ngành chăn nuôi đang ngày càng phát triển
mạnh và giữ một vị trí quan trọng trong nền kinh tế của nước ta. Đặc biệt,
chăn ni lợn đã có nhiều thay đổi đáng kể, đáp ứng được phần lớn nhu cầu
về thực phẩm cho người dân. Sản phẩm của ngành chăn nuôi lợn cung cấp
nguồn thực phẩm chủ yếu cho nhân loại. Ở nhiều nước trên thế giới, mức tiêu
thụ thịt lợn tính trên đầu người chiếm tỷ lệ cao so với các loại thịt khác. Ở
Việt Nam, tỷ lệ thịt lợn hơi tính theo đầu người chiếm 72,94% trên tổng số
các loại thịt được tiêu thụ hàng năm. Chăn nuôi lợn đã trở thành nguồn thu
nhập quan trọng đối với các hộ nông dân và là một trong những nghề góp
phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế trong nơng nghiệp.
Cùng với sự phát triển của chăn nuôi, lưu lượng động vật và sản phẩm
động vật lớn, kèm theo đó là sự gia tăng về tình hình dịch bệnh. Đã có rất
nhiều bệnh được du nhập vào nước ta theo con đường lưu thơng, vận chuyển
trong đó có hội chứng rối loạn hô hấp và sinh sản ở lợn (PRRS), đây là một
bệnh truyền nhiễm nguy hiểm gây thiệt hại lớn cho ngành chăn ni. Do đó
việc nghiên cứu, tìm hiểu về hội chứng này vẫn đang là vấn đề thời sự.
Bắc Giang là một tỉnh miền núi phía Bắc, có số lượng đàn vật nuôi lớn
và phong phú về chủng loại. Đàn vật nuôi của Bắc Giang phát triển khá mạnh
cả về tốc độ và giá trị sản xuất, đặc biệt là trên đàn lợn. Năm 2007, hội chứng
rối loạn hô hấp và sinh sản đã xảy ra làm ốm chết nhiều lợn bệnh và gây thiệt
hại nặng nề cho chăn nuôi trong tỉnh. Là một bệnh mới xuất hiện trên địa bàn,

do vậy việc nghiên cứu, tìm hiểu về hội chứng rối loạn hô hấp và sinh sản ở
lợn có ý nghĩa quan trọng, góp phần bổ sung lý luận vào q trình phịng và
điều trị bệnh đạt hiệu quả, giảm thiệt hại do bệnh gây ra.

1


Xuất phát từ yêu cầu trên của thực tiễn, chúng tôi tiến hành thực hiện
đề tài: “Nghiên cứu một số đặc điểm bệnh lý chủ yếu ở lợn mắc hội chứng
rối loạn hô hấp và sinh sản. Các biện pháp phịng chống bệnh tại Bắc
Giang”
1.2. MỤC ĐÍCH VÀ U CẦU CỦA ĐỀ TÀI
Nắm được các thơng tin về tình hình dịch bệnh và đặc điểm dịch tễ của
hội chứng rối loạn hô hấp và sinh sản ở lợn.
Nghiên cứu biến đổi bệnh lý vi thể của một số cơ quan ở lợn bệnh
để bổ xung những thông tin chi tiết về hội chứng rối loạn hô hấp và sinh
sản ở lợn.
Tìm hiểu các biện pháp phịng chống bệnh.
1.3. Ý NGHĨA KHOA HỌC VÀ THỰC TIỄN CỦA ĐỀ TÀI
Cung cấp, hoàn thiện thêm các thông tin về hội chứng rối loạn hô hấp
và sinh sản ở lợn.
Từ kết quả nghiên cứu sẽ giúp cho các nhà quản lý và chăn nuôi đưa ra
các biện pháp phịng chống bệnh có hiệu quả, góp phần khống chế hội chứng
rối loạn hơ hấp và sinh sản ở lợn tại Bắc Giang.

2


2. TỔNG QUAN TÀI LIỆU
2.1. TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VỀ HỘI CHỨNG RỐI LOẠN HÔ HẤP

VÀ SINH SẢN
2.1.1. Khái niệm
Hội chứng rối loạn hô hấp và sinh sản ở lợn (Porcine respiratory and
reproductive syndrome - PRRS) còn gọi là bệnh "Tai xanh" là bệnh truyền
nhiễm nguy hiểm, lây lan nhanh và có thể ghép với các loại mầm bệnh khác,
do đó làm ốm, chết nhiều lợn nhiễm bệnh.
Hội chứng này có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi của lợn nhưng tập trung
chủ yếu ở lợn nái mang thai và lợn con theo mẹ. Đặc trưng của PRRS là sảy
thai, thai chết lưu ở lợn nái chửa giai đoạn cuối; lợn ốm có triệu chứng điển
hình như sốt cao trên 40 -410C, viêm phổi nặng, đặc biệt là ở lợn con cai sữa.
Bệnh có tốc độ lây lan nhanh, trong vịng 3-5 ngày cả đàn có thể bị
nhiễm bệnh, thời gian nung bệnh khoảng 5-20 ngày. Lợn bệnh thường bị bội
nhiễm bởi những bệnh kế phát khác như: Dịch tả lợn, Phó thương hàn, Tụ
huyết trùng, E.coli, Streptococus suis, Mycoplasma ssp, Salmonella...
2.1.2. Lịch sử của hội chứng rối loạn hô hấp và sinh sản
Vào cuối những năm 80, những báo cáo về một bệnh còn chưa biết
nguyên nhân đã bắt đầu ở Mỹ và khởi đầu chỉ nói đến triệu chứng lâm sàng của
bệnh (Keffaber, 1989)[35]. Lúc đó, những nhà thú y và người nghiên cứu cho
rằng hội chứng này khác thường vì tính trầm trọng, kéo dài, kết hợp triệu
chứng sinh sản, hô hấp và không biết được những trường hợp ở thể ẩn tính. Rất
nhanh chóng, năm 1988 bệnh lan sang Canada và vào tháng 11 năm 1990, một
hội chứng tương tự đã được báo cáo ở Munster - Đức. Sau đó, những thơng
tin về bệnh này ở Châu Âu bắt đầu tăng lên nhanh chóng (OIE, 2005)[41]: ở
Hà Lan, Tây Ban Nha, Bỉ, Anh năm 1991 và 1992 ở Pháp. Năm 1998, bệnh

3


được phát hiện ở Châu Á như Hàn Quốc, Nhật Bản.
Lúc đầu do căn nguyên chưa được biết nên hội chứng được đặt tên là

“bệnh thần bí ở lợn” Mistery swine Disease (MSD). Về sau, bệnh lan trên
toàn thế giới và được gọi bằng nhiều tên khác nhau: Hội chứng hô hấp và vô
sinh của lợn (Swine infertility and respiratory disease – SIRS). Bệnh thần bí
của lợn được dùng nhiều ở Mỹ. Ở Châu Âu phổ biến dùng tên: “Hội chứng hô
hấp và sảy thai ở lợn (Porcine Endemic abortion and Respiratory syndrome –
PEARS); “Hội chứng rối loạn hô hấp và sinh sản ở lợn” (Porcine respiratory
and reproductive syndrome- PRRS) và “bệnh tai xanh của lợn” (Blue Ear
disease – BED)
Năm 1992, những người tham gia hội nghị quốc tế về hội chứng này tại
St. Paul, Minnesota (Mỹ) đã nhất trí sử dụng tên gọi là Hội chứng rối loạn hô
hấp và sinh sản ở lợn – PRRS của Hội đồng Châu Âu đưa ra. Tổ chức Thú y
thế giới (OIE) cũng công nhận tên gọi này (William T.Christianson,
2001)[24].
Từ năm 2005 trở lại đây, 25 nước và vùng lãnh thổ thuộc tất cả các châu
lục trên thế giới đều có dịch PRRS lưu hành (trừ châu Úc và Newzeland). Có
thể khẳng định rằng PRRS là nguyên nhân gây tổn thất kinh tế cho ngành
chăn nuôi lợn ở nhiều quốc gia trên thế giới (Nguyễn Bá Hiên, 2007) [8].
Ở Việt Nam, PRRS lần đầu tiên được phát hiện năm 1997 trên đàn lợn
nhập từ Mỹ vào các tỉnh phía Nam, kết quả kiểm tra huyết thanh học cho thấy
10/51 lợn giống nhập khẩu đó có huyết thanh dương tính với PRRS. Sau đó,
các kết quả điều tra huyết thanh học tại một số trại lợn giống phía Nam đã
phát hiện có sự lưu hành của bệnh do chủng virus cổ điển, độc lực thấp gây ra
với một tỷ lệ nhất định lợn giống có huyết thanh dương tính với bệnh (Cục
thú y, 2007)[3].
Như vậy, có thể thấy virus đã xuất hiện và lưu hành tại nước ta trong một

4


thời gian dài. Tuy nhiên, sự bùng phát thành dịch và gây tổn thất lớn đáng báo

động cho ngành chăn ni lợn thực sự mới bắt đầu từ tháng 3/2007.
2.1.3.Tình hình nghiên cứu ngồi nước
Theo nghiên cứu của Thanawongnuwech (1998)[46] khi so sánh ảnh
hưởng của tuổi đã xác định rằng lợn con từ 4-8 tuần tuổi nhiễm PRRSV có
giai đoạn virus huyết dài hơn cũng như tốc độ bài thải và tái sản trong đại
thực bào cao hơn so với lợn có lứa tuổi lớn hơn (16-24 tuần tuổi).
Qua phân tích trình tự nucleotid và amino acid của 2 prototyp VR-2332
và virus Lelystad của một số tác giả cho thấy các virus đang tiến hoá do đột
biến ngẫu nhiên và tái tổ hợp trong gen (Meng, 1995)[38]; (Kapur, 1996)[34].
Theo Jonhson, sự nhiễm bệnh của lợn mẫn cảm với các phân lập PRRSV
có độc lực cao dẫn tới thời gian nhiễm virus huyết dài hơn, mức độ nghiêm trọng
của triệu chứng lâm sàng và tỷ lệ chết tăng lên và lượng virus trong máu và mô
bào nhiều hơn so với các chủng có độc lực thấp hoặc các chủng thích ứng tế bào.
Khi nhiễm PRRSV, Wills cho rằng sẽ làm tăng tính mẫn cảm của lợn
đối với Streptococcus suis typ 2 và tăng mức độ nghiêm trọng khi nhiễm
Salmonella choleracsuis.
Sử dụng phản ứng khuếch đại gen (PCR) RNA của PRRSV đã được
phát hiện ở lợn hậu bị cho tới 120 ngày sau khi gây nhiễm (Batista, 2002)[26]
và sự bài thải virus sang thú chỉ báo mẫn cảm được Bierk (2001)[27] báo cáo
là đến 86 ngày.
Về sự tồn tại dai dẳng của PRRSV ở mức độ quần thể trong một
khoảng thời gian nhất định, PRRSV đã được phát hiện trong 100% trong số
60 lợn 3 tuần tuổi được gây bệnh thực nghiệm cho đến 63 ngày sau khi gây
nhiễm và 90% trên cùng đàn lợn nói trên lúc 105 ngày sau khi gây nhiễm (Horter,
2002)[33]. Theo Otake (2002)[42], sự tồn tại kéo dài của PRRSV trong từng cá
thể dao động trong khoảng thời gian từ 154 – 157 ngày sau khi nhiễm.
Hiện nay, sự truyền lây PRRSV qua khơng khí cịn gây nhiều tranh cãi.

5

Các kết quả từ những thực nghiệm đánh giá sự lây truyền PRRSV qua các
tiểu phần khơng khí vẫn cịn mâu thuẫn với nhau, các thí nghiệm trên thực địa
và trong phịng thí nghiệm đã cho kết quả khác nhau. Theo Wills (1997)[48],
lợn gây nhiễm thực nghiệm có thể truyền lây virus cho các nhóm tiếp xúc gián
tiếp và có khoảng cách gần nhau, cách nhau từ 46 – 102cm. Một số nghiên cứu
khác lại cho rằng lợn gây nhiễm thực nghiệm có thể lây nhiễm cho lợn chỉ báo
qua các tiểu phần khơng khí ở khoảng cách 1m (Torremorell, 1997)[47]. Hiện
nay, người ta đã chứng minh rằng virus sống có thể lây lan được tới 150m qua sử
dụng mơ hình ống thẳng áp lực âm, dẫn tới lây nhiễm lợn chỉ báo mẫn cảm (Dee,
2005)[31].
2.1.4. Tình hình nghiên cứu trong nước
Vì đây là lần đầu tiên dịch PRRS xảy ra ở Việt Nam nên cũng chưa có
nhiều nghiên cứu về bệnh. Tuy nhiên, với mục đích nghiên cứu thực tế về
PRRS ở Việt Nam cũng như việc áp dụng các phương pháp phòng chống dịch
hiện đại trên thế giới để đưa ra các biện pháp khống chế PRRS phù hợp với
hoàn cảnh ở nước ta, các nghiên cứu về PRRS bước đầu đã thu được kết quả.
Theo Hoàng Văn Năm (2001)[18], khi điều tra huyết thanh học của
PRRS bằng phương pháp ELISA thấy tỷ lệ nhiễm PRRS là 1,3 – 68,29%
Lê Thị Thảo Hương (2004)[11], đã ghi nhận tỷ lệ dương tính với PRRS
cao nhất ở nái lứa 2, điều này cũng phù hợp với nghiên cứu của Trần Thị Bích
Huyền (2005)[10].
Theo nghiên cứu của một nhóm tác giả thuộc Chi cục thú y Tiền Giang
và Đại học Nông lâm thành phố Hồ Chí Minh [9], tỷ lệ nhiễm PRRS tăng dần
theo quy mô chăn nuôi lợn nái và tỷ lệ nhiễm cũng tăng dần theo lứa đẻ, lứa
đẻ càng lớn tỷ lệ dương tính với PRRS càng cao.
Nguyễn Ngọc Hải, Trần Thị Bích Liên, Trần Thị Dân, Nguyễn Ngọc
Tn (2007)[7] cho rằng, khơng có sự tương đồng giữa sự hiện diện của

6

kháng thể PRRS trong huyết thanh với sự hiện diện của virus trong máu lợn
hoặc trong tinh dịch lợn có kháng thể.
Mới đây, Trung tâm Chẩn đoán thú y Trung ương (2008)[5] đã tiến
hành các nghiên cứu độc lập cũng như phối hợp với các chuyên gia Trung
Quốc và gửi bệnh phẩm sang phịng thí nghiệm của USDA (Bộ Nơng nghiệp
Mỹ) để xác chẩn và nghiên cứu độc lực của virus PRRS. Các virus phân lập
được từ các ổ dịch lợn mắc PRRS có mức độ tương đồng cao so với virus
PRRS chủng độc lực cao của Trung Quốc; virus gây ốm cho lợn với triệu
chứng sốt cao; virus, vi khuẩn kế phát hoặc đồng nhiễm đóng vai trị quan
trọng gây tỷ lệ chết cao trên thực địa.
2.2. TÌNH HÌNH DỊCH BỆNH
2.2.1. Tình hình dịch bệnh trên thế giới
Từ năm 2005 trở lại đây, 27 nước và vùng lãnh thổ thuộc tất cả các
châu lục (trừ châu Đại dương) trên thế giới đã báo cáo cho Tổ chức thú y thế
giới khẳng định phát hiện có bệnh PRRS (Cục thú y, 2008)[4].
Hiện nay, hội chứng này đã trở thành dịch địa phương nhiều nước trên
thế giới, kể cả các nước có ngành chăn ni lợn phát triển như Mỹ, Hà Lan,
Đan Mạch, Anh, Pháp, Đức… và đã gây ra những tổn thất rất lớn về kinh tế
cho người chăn nuôi lên đến hàng trăm triệu đơ la. Ví dụ: hàng năm Mỹ phải
chịu tổn thất do bệnh tai xanh gây ra khoảng 560 triệu USD. Các nước trong
khu vực có tỷ lệ bệnh PRRS lưu hành rất cao, ví dụ ở Trung Quốc là 80%,
Đài Loan 94,7-96,4%, Philippine 90%, Thái Lan 97%, Malaysia 94%, Hàn
Quốc là 67,4-73,1%.
Tại Trung Quốc, theo báo cáo của đoàn chuyên gia quốc tế và chuyên
gia của Trung Quốc được phát hành vào tháng 12/2007, kể từ năm 2006, đàn
lợn của Trung Quốc đã bị ảnh hưởng nghiêm trọng bởi Hội chứng sốt cao ở
lợn do nhiều nguyên nhân, trong đó chủ yếu là virus PRRS và các loại mầm

7


bệnh khác gồm: virus Dịch tả lợn, PCV-2 chiếm 96,5%... Trong vòng hơn 3
tháng của năm 2006, dịch đã lây lan ở hơn 10 tỉnh phía Nam làm hơn 2 triệu
lợn ốm, trong đó có hơn 400.000 lợn mắc bệnh đã chết (Kegong Tian,
2007)[35]. Những nguyên nhân này làm hàng triệu lợn bị ốm, chết và phải
tiêu huỷ. Kết quả nghiên cứu toàn diện của Trung Quốc đã khẳng định chủng
virus PRRS gây bệnh tại nước này là chủng độc lực cao, đặc biệt có sự biến
đổi của virus (thiếu hụt 30 acid amin trong gen). Năm 2007, các tỉnh Anhui,
Hunan, Guangdong, Shandong, Liaoning, Jilin và một số tỉnh khác bị ảnh
hưởng nặng buộc Trung Quốc phải tiêu huỷ tới 20 triệu lợn để ngăn chặn dịch
lây lan.
Trước diễn biến phức tạp của dịch PRRS, Bộ Nông nghiệp Trung Quốc
đang thực hiện chương trình phịng chống bệnh rất quy mơ, riêng chương
trình nghiên cứu, sản xuất vắc xin đã được cam kết chi khoảng 280 triệu nhân
dân tệ tương đương với 36,5 triệu USD.
Tại Hồng Kông và Đài Loan đã xác định có cả hai chủng Châu Âu và
Bắc Mỹ cùng lưu hành, đặc biệt trong cùng một con lợn ở Hồng Kông đã xác
định nhiễm cả hai chủng nêu trên; dịch PRRS cũng được thông báo ở Thái
Lan từ các năm 2000 – 2007. Thông báo cho biết, các virrus gây bệnh PRRS
được phân lập từ nhiều địa phương thuộc nước này gồm cả chủng dòng Châu
Âu và chủng dịng Bắc Mỹ. Trong đó, số virus thuộc chủng dịng Châu Âu
chiếm 66,42% còn các virus thuộc chủng dòng Bắc Mỹ chiếm 33,58%. Phần
lớn ở những quốc gia này hiện đang lưu hành virus gây bệnh PRRS chủng
Châu Âu hoặc Bắc Mỹ là những chủng virus cổ điển độc lực thấp.
Tháng 9/2007, Nga là nước thứ 3 báo cáo chính thức có dịch bệnh tai
xanh do chủng virus PRRS thể độc lực cao gây ra.
2.2.2. Tình hình dịch bệnh trong nước
Ở Việt Nam, lần đầu tiên được phát hiện lợn có huyết thanh dương tính

8


với bệnh PRRS vào năm 1997. Sau đó các kết quả điều tra huyết thanh học tại
một số trại lợn giống phía Nam đã phát hiện có sự lưu hành PRRS do chủng
virus cổ điển độc lực thấp gây ra, nhưng đến trước tháng 3/2007 chưa có ổ
dịch nào được báo cáo chính thức trong phạm vi cả nước.
Đến nay, dịch tai xanh đã xuất hiện thành từng đợt tại 3 miền Bắc, Trung
và Nam gây thiệt hại đáng kể cho chăn nuôi lợn, đặc biệt là ảnh hưởng đến
phát triển đàn giống. Trong các ổ dịch, ngoài virus PRRS đã được xác định là
nguyên nhân chính, hàng loạt các loại mầm bệnh khác như: Dịch tả lợn,
PCV2, Tụ huyết trùng, Phó thương hàn, Liên cầu khuẩn, Suyễn lợn... cũng có
mặt và đây chính là ngun nhân dẫn đến chết nhiều lợn mắc bệnh.
Đợt dịch thứ nhất, xuất hiện lần đầu tiên trên đàn lợn tại Hải Dương
vào ngày 12/3/2007. Sau đó do việc bn bán, vận chuyển lợn ốm khơng
được kiểm sốt triệt để nên dịch đã lây lan nhanh và phát triển mạnh tại một
số tỉnh: Hải Dương, Hưng Yên, Quảng Ninh, Thái Bình, Bắc Ninh, Bắc
Giang và Hải Phòng.
Đợt dịch thứ 2, bắt đầu xuất hiện tại Quảng Nam, do không được phát
hiện kịp thời, dịch đã lây lan ra diện rộng. Các tỉnh có dịch: Cà Mau, Long An, Bà
Rịa – Vũng Tàu, Khánh Hồ, Bình Định, Quảng Ngãi, Quảng Nam, Đà Nẵng,
Thừa Thiên Huế, Quảng Trị, Lạng Sơn, Hà Nội, Thái Bình, Hải Dương.
Đợt dịch thứ 3 là vào đầu tháng 1/2008, mặc dù dịch tai xanh xuất hiện
ở Bạc Liêu nhưng chỉ ở phạm vi hẹp với số lượng lợn mắc bệnh ít, tất cả đã
được tiêu huỷ. Ngày 28/3/2008 khi dịch đã xuất hiện ở nhiều xã thuộc tỉnh Hà
Tĩnh. Đến nay, dịch đã xuất hiện ở 11 tỉnh là: Bạc Liêu, Lâm Đồng, Quảng
Nam, Thừa Thiên Huế, Hà Tĩnh, Nghệ An, Thanh Hố, Ninh Bình, Nam
Định, Thái Bình, Thái Ngun.
Hiện nay, virus lưu hành rộng rãi trên đàn lợn mắc bệnh đã khỏi về

triệu chứng lâm sàng và tiếp tục được bài thải, phát tán ở nhiều địa phương.

9


Do chăn nuôi nhỏ lẻ, phân tán, không áp dụng các biện pháp an toàn sinh học,
chưa quản lý tốt việc vận chuyển, buôn bán lợn nên nguy cơ dịch tái, nổ ra ở
bất cứ địa phương nào, ở bất cứ thời điểm nào là rất lớn, đặc biệt khi thời tiết
thay đổi tạo thuận lợi cho virus gây bệnh tai xanh và các mầm bệnh khác phát
triển gây bệnh.
Như vậy, tại Việt Nam, dịch PRRS có thể sẽ có những diễn biến phức
tạp và có nguy cơ bùng phát ở tất cả các địa phương trong cả nước.
2.3. HIỂU BIẾT CƠ BẢN VỀ CĂN BỆNH
2.3.1.Virus Lelystad
Hội chứng rối loạn hô hấp và sinh sản ở lợn do virus thuộc họ
Arteriviridae, giống Nidovirales có cấu trúc vỏ bọc dạng chuỗi đơn ARD.
Dựa vào phân tích cấu trúc gen người ta đã xác định được hai nhóm virus.
Nhóm I gồm các virus thuộc chủng Châu Âu (tên gọi phổ thông là virus
Lelystad) gồm nhiều phân nhóm đã được xác định. Nhóm virus này được
Wensvoort và cộng sự - Viện thú y Trung ương – Lelystad – Hà Lan phân lập
được bằng tế bào đại thực bào phế nang của lợn và được đặt tên là virus
Lelystad – LV. Nhóm II gồm các virus thuộc dòng Bắc Mỹ (với tên gọi là VR
– 2332). Nhóm này được Collins và cộng sự - Mỹ phân lập được vào năm
1992. Về mặt di truyền và tính kháng ngun, hai virus này hồn tồn khác
nhau. Sự khác nhau về cấu trúc chuỗi nucleotide của virus thuộc hai chủng là
khoảng 40% (Han, Wang, 2006)[32], do đó ảnh hưởng đến đáp ứng miễn dịch
bảo hộ chéo giữa 2 chủng.
Qua nghiên cứu giải mã gen của virus tại Mỹ, Trung Quốc cho thấy, các
mẫu virus gây PRRS tại Việt Nam có mức tương đồng về amino acid từ 99 99,7% so với chủng virus gây bệnh thể độc lực cao ở Trung Quốc và đều bị mất
30 axít amin. Điều này cho thấy, chủng virus gây PRRS ở nước ta hiện nay

thuộc dịng Bắc Mỹ, có độc lực cao giống Trung Quốc (Cục thú y, 2008)[5].

10


* Cấu trúc virus
Dưới kính hiển vi điện tử, virus PRRS là loại có vỏ bọc, hình cầu, có
kích thước từ 45 -80 nm, chứa nhân nuclepcapsid 25-35nm, trên bề mặt có gai
nhơ ra rõ, có vỏ là lipit (William T.Christianson, 2001)[24].

Là ARN virus với bộ gen là một phân tử ARN sợi đơn dương, có những
đặc điểm chung của nhóm Arterivirus. Sợi ARN này có kích thước khoảng 15
kilobase, có 9 ORF (open reading frame) mã hố cho 9 protein cấu trúc. Tuy
nhiên, có 6 phân tử protein chính có khả năng trung hồ kháng thể bao gồm 4 phân
tử glycoprotein, 1 phân tử protein xuyên màng (M) và 1 protein nucleocapsit (N)
(Tơ Long Thành, 2007)[22].
* Đặc tính hạt virus
Hạt virus có đường kính 50 – 70 nm, chứa nucleocapsid cùng kích thước
có cấu trúc đối xứng 20 mặt, đường kính 35 nm, được bao bọc bên ngồi bởi
một lớp vỏ bọc dính chặt với cấu trúc bề mặt giống như tổ ong. Bộ gen bao
gồm 1 phân tử đơn chuỗi dương là 1 ARN kích thước từ 13- 15 kb. Sợi ARN
virus có 1 cổng 5’ và 1 dải cổng đầu 3’. Gen ARN polymeraza chiếm khoảng
75% đầu 5’ của bộ gen, gen mã hoá cho các protein cấu trúc của virus nằm ở
đầu 3’.

11


Hạt virus bao gồm 1 protein nucleocapsid N với khối lượng phân tử
1.200, 1 protein màng nonglycosylate hình cầu M với khối lượng phân tử

16.000, 2 protein peplomer N – glycosylate là GS có khối lượng phân tử
25.000 và GL có khối lượng phân tử 42.000 (Nguyễn Bá Hiên, 2007)[8].
* Đặc tính sinh học của virus
Virus rất thích hợp với đại thực bào, đặc biệt là đại thực bào hoạt động ở
vùng phổi. Virus nhân lên ngay bên trong đại thực bào, sau đó phá huỷ và giết
chết đại thực bào (tới 40%). Đại thực bào bị giết chết nên sức đề kháng của
lợn mắc bệnh bị suy giảm nghiêm trọng. Do vậy lợn bị bệnh thường dễ bị
nhiễm khuẩn thứ phát.
Tuy có một số khác biệt về di truyền và kiểu hình nhưng các chủng virus
Bắc Mỹ và các chủng virus Châu Âu lại tạo ra các triệu chứng lâm sàng về hô
hấp và sinh sản ở lợn rất giống nhau.
Dựa vào những kết quả nghiên cứu tổn thương đại thể và vi thể của tổ
chức phổi lợn mắc bệnh, người ta chia ra hai nhóm virus: nhóm virus có độc
lực cao và nhóm virus có độc lực thấp. Nhóm virus có độc lực cao thường gây ra
các tổn thương ở tổ chức phổi lợn bệnh nặng hơn nhóm virus có độc lực thấp.
Gần đây, tại Trung Quốc các nhà nghiên cứu với quy mô rộng lớn nhất
từ trước đến nay đã khẳng định là có sự biến đổi về độc lực của virus PRRS,
hậu quả lợn nhiễm virus PRRS có tỷ lệ chết rất cao, trên 20% trong tổng số
nhiễm bệnh (Kegong Tian, 2007)[35].
Virus không gây ngưng kết với các loại hồng cầu gà, dê, thỏ, chuột, hồng
cầu type O của người... Phát triển tốt trên môi trường tế bào đại thực bào phế
nang lợn, trên tế bào dịng CL 2621, tế bào MA 140 với bệnh tích phá huỷ tế
bào, sau 2-6 ngày tế bào co tròn, tập trung thành cụm dày lên, nhân co lại cuối
cùng bong ra (William T.Christianson, 2001)[24].

12


* Sức đề kháng của virus
Virus có thể tồn tại 1 năm ở nhiệt độ lạnh từ -20 đến -700C, trong điều

kiện 40C, virus có thể sống 1 tháng, với nhiệt độ cao cũng như các virus khác
PRRSV đề kháng kém: ở 370C chịu được 48 giờ, 560C bị giết sau 1 giờ, virus
thích hợp ở pH 5-7.
Với các chất sát trùng thơng thường và mơi trường có pH axits, virus dễ
dàng bị tiêu diệt. Ánh nắng mặt trời, tia tử ngoại vơ hoạt virus nhanh chóng.
2.3.2. Các vi khuẩn kế phát
Sau khi xâm nhập vào cơ thể, virus PRRS thường tấn công, phá huỷ và
giết chết đại thực bào, đặc biệt là đại thực bào vùng phổi. Kết quả làm suy
giảm hệ thống phòng vệ tự nhiên của cơ thể. Hệ thống phòng vệ của cơ thể bị
suy giảm là điều kiện lí tưởng cho các mầm bệnh khác kế phát.
Một số vi khuẩn kế phát thường gặp trong PRRS:
STT

Vi khuẩn

Gây bệnh

1

Mycoplasma hyopneumoniae

Suyễn

2

Actinobacilus pleuropneumoniae

Viêm màng phổi

3

Pasteurella multocida

Tụ huyết trùng

4

Haemophilus parasuis

Viêm đường hô hấp

5

Bordetella bronchiseptica

Viêm teo mũi

6

Streptococcus suis

Liên cầu khuẩn

7

Salmonella spp

8

E. coli

E.Coli

9

Clostridium spp

Viêm ruột hoại tử

Phó thương hàn

13