Xử lý nhanh sự cố máy tính
Viện Máy Tính gửi đến các bạn một số cách sửa chữa
nhanh về sự cố máy tính thường gặp trong quá trình
sử dụng. Mong rằng những mẹo nhỏ này sẽ thật sự
hữu ích cho các bạn.
WINDOWS
Tăng tốc công cụ tìm kiếm tập tin trong XP
Thực tế cho thấy, khả năng tìm kiếm của Windows Vitsa bỏ xa XP. Thật tội nghiệp cho
người dùng XP khi cố gắng tìm kiếm tập tin trên nền tảng hệ điều hành hoạt động ì ạch
cùng những công cụ tìm kiếm thiết kế tồi. May thay, những tiện ích thay thế đã xuất hiện.
Cả Copernic Desktop Search () và Goolge Desktop (desktop.google.com) đều có khả năng
lập chỉ mục tài liệu, thư điện tử, hình ảnh, tập tin nhạc MP3 và những nội dung khác để từ
đó có thể tìm kiếm nhanh hơn. Hơn thế, hai tiện ích kể trên còn cho phép bạn "nhìn trước"
nội dung của những tập tin được tìm thấy mà không phải mở chúng.
"Lên cót" quá trình khởi động Windows
Khi máy tính chạy Windows khởi động,
tình trạng "kẹt xe" nhiều khả năng xảy ra
bởi khi đó sẽ có nhiều ứng dụng dạng
"startup" (khởi chạy cùng với quá trình
khởi động Windows) cố khởi chạy đồng
thời. Lúc này, tất cả những gì mà bạn cần
là sự hiện diện của một "cảnh sát phần
mềm", một ứng dụng có khả năng điều phối các ứng dụng khởi chạy một cách có trật tự và
theo một kế hoạch định sẵn.
Bạn có thể sử dụng Startup Delayer (find.pcworld.com/62045). Tiện ích miễn phí này giúp
bạn thiết lập độ trễ cho những ứng dụng khác, giải tỏa tình trạng tắc nghẽn các ứng dụng tự
khởi chạy vì thế máy tính của bạn chắc chắn sẽ khởi động nhanh hơn. Hãy bắt đầu bằng
cách rà soát lại danh sách các ứng dụng tự khởi chạy để xác định xem ứng dụng nào có thể
đưa vào nhóm chờ (khởi chạy sau các ứng dụng khác hay không nhất thiết phải khởi chạy
cùng lúc với quá trình khởi động Windows). Ví dụ, các tiện ích như Google Update,
iTunesHelper và Light Control Panel không cần thiết phải có mặt trong quá trình máy tính
khởi động do đó hãy vô hiệu hóa chúng càng sớm càng tốt. Để thiết lập độ trễ/thời gian
chờ cho một ứng dụng, bạn hãy kéo thả ứng dụng đó vào thanh công cụ màu trắng ở phía
dưới màn hình Startup Delayer. Bạn sẽ thấy một đường kẻ đại diện cho ứng dụng; kéo thả
nó sang trái hay phải để giảm hay tăng thời gian trễ. Lặp lại các thao tác trên cho những
ứng dụng khác, tuy nhiên tốt hơn hết là bạn nên bố trí chúng khởi chạy cách nhau tối thiểu
chừng một phút.
Bằng cách trì hoãn từ 10 đến 15 phút cho nhiều ứng dụng tự khởi chạy, tốc độ khởi động
hệ thống sẽ được cải thiện một cách rõ rệt.
Sao chép tập tin nhanh hơn
Vista có thể "vênh mặt" ở đâu đó nhưng lại thể hiện sự chậm chạp trong khi sao chép tập
tin sang ổ đĩa gắn ngoài hay ổ đĩa mạng. Để khắc phục nhược điểm này, bạn hãy sử dụng
tiện ích như FastCopy (find.pcworld.com/62044), SuperCopier (find.pcworld.com/62047)
hay TeraCopy (find.pcworld.com/62048), cả ba tiện ích miễn phí này giúp tác vụ sao chép
dữ liệu diễn ra nhanh hơn. Hơn thế, SuperCopier và TeraCopy cho phép người dùng tạm
dừng và khôi phục quá trình truyền nhận tập tin - điều này hết sức thuận tiện nếu bạn muốn
ngắt ngang quá trình sao chép.
Windows chạy "bốc" hơn
Khi bạn khởi chạy một ứng dụng, ứng dụng đó sẽ được thực thi chỉ sau vài giây, hoặc là
bạn phải chờ đợi trong vô vọng. Điều thứ hai có thể là nguyên nhân gây ra sự trì trệ của hệ
thống, tuy nhiên vẫn có cách tăng tốc cho máy tính của bạn theo các bước đơn giản sau.
Bắt đầu với việc nâng cấp RAM. Một hệ thống chạy Windows XP có thể chạy với bộ nhớ
512MB, tuy nhiên hệ thống sẽ vận hành "mượt mà” hơn với bộ nhớ 1GB. Với Vista, hệ
điều hành này cần tối thiểu 2GB để có thể hoạt động ở mức tối ưu. Vista cũng sẽ trở nên
hiệu quả hơn nếu bạn vô hiệu hóa những tiện ích bổ sung "sát" tài nguyên hệ thống như
Aero Glass và Flip3D.
Để giải thoát hệ thống khỏi 2 tiện ích này, bạn nhấn phải chuột lên bất kỳ đâu trên màn
hình nền Windows (hay còn gọi là desktop) và chọn Personalize. Tiếp đến, chọn Windows
Color and Appearance, mở Classic appearance properties để có nhiều tùy chọn về màu sắc
hơn, và sau đó đặt giá trị bảng màu là Windows Vista Basic. Nhấn OK để kết thúc.
Người dùng XP nên xem xét đến việc vô hiệu hóa dịch vụ lập chỉ mục của Windows. Bạn
chọn Control Panel.Administrative Tools.Services, và cuộn xuống mục Indexing Service.
Nhấn đúp chuột vào đó và đổi giá trị mục Startup type thành mức Disable.
PHẦN MỀM
Giúp iTunes tự động tìm bài hát mới
iTunes 8 có khả năng tự động
cập nhật thư viện bài hát mỗi
khi bạn mua nhạc từ iTunes
Store hay sử dụng tiện ích này
để nén các bài hát từ đĩa CD.
Nhưng sẽ ra sao nếu bạn
muốn bổ sung nhạc từ những
nguồn nguồn khác như
Amazon hay eMusic? Với
iTunes, không như những tiện
ích quản lý nhạc số khác, bạn
phải bổ sung các tập tin và thư mục một cách thủ công.
Nếu rơi vào hoàn cảnh này, bạn có thể sử dụng tiện ích miễn phí iTunes Folder
Watch (find.pcworld.com/62050) có khả năng giám sát những thư mục được chỉ
định và tự động bổ sung những bản nhạc mới vào thư viện iTunes của bạn.
Sau khi cài đặt xong ứng dụng, bạn khởi chạy bằng cách nhấn Start.iTunes Folder
Watch.iTunes Folder Watch (Background Monitoring). Thao tác này sẽ khởi chạy
iTunes, tạo một danh sách bài hát với tên nhãn là "iTFW New Tracks" và bổ sung
một biểu tượng mới vào khay hệ thống. Nhấn phải chuột lên biểu tượng đó, nhấn
Open, rồi bổ sung một hay nhiều thư mục để giám sát. Nhấn nút Check Now để
yêu cầu iTFW quét kiểm tra bất kỳ bản nhạc nào chưa có trong thư viện iTunes
của bạn. Nếu tìm thấy, bạn sẽ thấy chúng được liệt kê trong thẻ New Tracks. Và
bạn chỉ cần thực hiện thêm một thao tác nhấn chuột để chuyển bài hát này vào
thư viện iTunes.
Ngoài ra, bạn cũng có thể vào thẻ Configuration để chọn và tinh chỉnh các tùy
chọn của iTFW, ví dụ bạn có thể đánh dấu tuỳ chọn tự động bổ sung bài hát mới
vào thư viện iTunes.
Mở tài liệu Office 2007 bằng phiên bản Office đời cũ
Với bộ ứng dụng văn phòng Office 2007, hãng Microsoft đã giới thiệu những định
dạng tập tin hoàn toàn mới như .docx, .xlsx và .pptx - tất cả đều không tương
thích với các phiên bản Office trước đây. Vì thế, nếu ai đó gửi cho bạn một tài liệu
Word 2007 trong khi bạn đang sử dụng ứng dụng Word 2003 thì chắc chắn rằng
rắc rối đang chờ đón bạn. May thay, có thể giải quyết rắc rối này một cách dễ
dàng: sử dụng một tiện ích bổ sung Microsoft Office Compatibility Pack for Word,
Excel và PowerPoint 2007 File Formats (find.pcworld.com/62046).
Cụ thể, MOCPWEP2007FF cho phép bạn mở các tài liệu Office 2007 trong Office
2000, 2003 và XP mà không cần thực hiện thêm bất kỳ thay đổi nào. Tuy nhiên,
bạn cần chắc chắn rằng bộ ứng dụng Office của mình đã được cài đặt bản Service
Pack mới nhất (SP3 cho Office 2000 và XP, hay SP1 cho Office 2003).
Nếu bạn chỉ muốn chuyển đổi một tập tin .docx, hãy mở trình duyệt và truy xuất
trang chủ docx-converter.com. Bạn tải lên tập tin của mình, chọn định dạng mong
muốn (.doc chỉ là một trong số những tùy chọn được cung cấp) và nhập vào địa
chỉ email. Sau đó, bạn sẽ nhận được một email chứa một đường link để tải về tập
tin đã được chuyển đổi định dạng. Dịch vụ này hoàn toàn miễn phí.
Loại bỏ trùng lắp trong Outlook
Bạn sử dụng Outlook càng lâu bao nhiều thì nguy cơ bạn gặp phải những trường
(mục) dữ liệu càng nhiều bấy nhiêu. Thỉnh thoảng, chúng là kết quả của những
sai sót trong việc đồng bộ dữ liệu với một chiếc điện thoại di động, thiết bị trợ
giúp cá nhân (PDA) hay website, hay thậm chí giữa Outlook với Outlook. Dù gì đi
chăng nữa, những thông tin trùng lắp thực sự phiền toái, tuy nhiên bạn dễ dàng
làm sạch chúng. Tiện ích Outlook Duplicate Items Remover
(find.pcworld.com/62051) có khả năng loại bỏ những danh bạ liên lạc, lịch công
tác, ghi chú và thư mục email trùng lắp.
Sau khi cài đặt tiện ích, bạn chỉ đơn giản là khởi chạy Outlook và tìm đến trình
đơn vừa được bổ sung mang tên ODIR. Nhấn chọn trình đơn này, tiếp đến chọn
Remove Duplicate Items và xác định thư mục cần kiểm tra. Ngay lập tức, ODIR sẽ
tìm kiếm các khoản mục trùng lắp và di dời chúng vào một thư mục con (không
xóa bất kỳ dữ liệu nào). Công cụ này dễ sử dụng, hoạt động nhanh và hiệu quả.
ODIR tương thích với Outlook 2000 và các phiên bản trở về sau.
PHẦN CỨNG
Thu gom cáp USB
Chúng ta không thể biết rõ lý do tại sao các kỹ sư thiết kế thường quyết định bố
trí các cổng USB của MTXT ở hai bên thân máy thay vì là ở mặt trước, hay thậm
chí đặt tất cả chúng ở cùng một bên. Nhưng chắc chắn rằng, bằng cách này, các
cổng USB sẽ dễ dàng được tìm thấy hơn. Nhưng nếu bạn sử dụng chiếc MTXT
như là công cụ làm việc chính thì đảm bảo các cổng USB ở hai bên thân máy sẽ
sớm trở nên hỗn độn với vô số cáp nối.
Giải pháp khắc phục: Hãy sử dụng một đầu chuyển USB có khả năng điều chỉnh
hướng, cho phép "định tuyến" lại cáp nối của bất kỳ thiết bị USB nào về mặt sau
máy (hay trước nếu bạn muốn). Ví dụ, thiết bị Belkin Flexible USB Cable Adapter
(9USD, find.pcworld.com/62043) có thể xoay một góc 90 độ đồng thời về phía
trước hay sau, qua đó giúp người dùng dễ dàng kết nối các thiết bị.
Nâng cấp đĩa cứng MTXT
Đĩa cứng MTXT có kích thước nhỏ gọn do đó dung lượng của chúng cũng nhanh
chóng bị quá tải. Hiện nay, việc thay mới đĩa cứng gắn trong có dung lượng cao
hơn cho MTXT có thể thực hiện dễ dàng hơn nhiều so với những gì bạn từng nghĩ.
Tại Việt Nam, đĩa cứng SATA dành cho MTXT dung lượng 120GB có giá vào
khoảng 48USD, loại 160GB 52USD, loại 250GB 64USD, loại 320GB 80USD. Ngoài
ra, bạn cũng nên chọn mua loại đĩa cứng hỗ trợ tốc độ 7200 vòng quay/phút có
được hiệu năng tốt nhất.
Tiếp đến, bạn sử dụng hộp đĩa cứng gắn ngoài USB có giao tiếp tương ứng với
giao tiếp của đĩa cứng vừa mua mới - giá hộp đĩa cứng hiện khoảng trên dưới
20USD. Bạn gắn đĩa cứng mới vào hộp, kết nối hộp đĩa cứng với máy tính, sau đó
định dạng (format) ổ đĩa theo hướng dẫn của nhà nhà sản xuất.
Cuối cùng, sử dụng tiện ích miễn phí như DriveImage (find.pcworld.com/62041)
để chép toàn bộ nội dung của đĩa cứng cũ sang đĩa cứng mới, sau đó thực hiện
hoán đổi 2 đĩa cứng.
Thay bộ nguồn "mất điện"
Một sáng đẹp trời nào đó, bạn nhấn nút mở
máy tính... nhưng hệ thống vẫn "chết đứng"
thì chắc chắn là bộ cấp nguồn cho máy đã
hỏng và bạn cần thay mới. Bạn hoàn toàn có
thể tự thay bộ nguồn mới một cách dễ dàng
và việc này giúp bạn tiết kiệm khá nhiều chi
phí thay vì mang máy ra cửa hàng sửa chữa.
Nếu rơi vào tình trạng này, bạn nên chọn mua một bộ nguồn có công suất lớn hơn
để dự phòng cho những nâng cấp bo mạch chủ và card đồ họa cao cấp trong
tương lai, cũng như những nâng cấp khác.