giaoanbinhminh

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (571.08 KB, 102 trang )

(1)Tuaàn: 18 Tieát: 36. Baøi 30:. THUÏ PHAÁN. Ngày soạn: Ngaøy daïy:. I. MUÏC TIEÂU 1.Kiến thức: *Đạt chuẩn - Nêu được khái niệm thụ phấn. - Nêu được những đặc điểm chính của hoa tự thụ phấn. Phân biệt được hoa tự thụ phấn và hoa giao phấn. *Trên chuẩn - Hiểu được các đặc điểm chính của hoa thích nghi với lối thụ phấn nhờ sâu bọ. 2.Kó naêng: - Kó naêng quan saùt maãu vaät, tranh veõ vaø laøm vieäc theo nhoùm. - Kĩ năng phân tích,so sánh các đặc điểm thích nghi của các loại hoa với các hình thức thụ phấn - Kĩ năng vận dụng các kiến thức về thụ phấn trong trồng trọt tại gia đình 3.Thái độ: Giáo dục HS có ý thức bảo vệ các loài động vật bởi vì chúng có vai trò trong việc thu phấn cho hoa ,duy trì nòi giống của các loài thực vật  bảo vệ đa dạng sinh học II.PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC 1.GV: Mẫu vật hoa tự thụ phấn và hoa thụ phấn nhờ sâu bọ. Tranh vẽ cấu tạo hoa bí đỏ. 2.HS: Chuaån bò maãu vaät theo nhoùm: -Hoa tự thụ phấn: -Hoa thụ phấn nhờ sâu bọ III.PHƯƠNG PHÁP/ KĨ THUẬT DẠY HỌC -Trực quan,vấn đáp,tìm tòi -Chia nhóm,giao nhiệm vụ IV.TIẾN TRÌNH DẠY HOÏC 1. Kieåm tra baøi cuõ:khoâng kieåm tra. 2. Bài mới. Mở đầu: Quá trình sinh sản của cây được bắt đầu bằng sự thụ phấn. Vậy sự thụ phấn là gì ? Có những cách thụ phấn nào ? Bài học này sẽ giúp các em trả lời được những câu hỏi đó. Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Noäi dung Hoạt động 1: Tìm hiểu về hiện tượng thụ phấn -Sự thụ phấn là sự bắt đầu của quá -Nghe ,kết hợp với SGK và ghi nhớ: Thụ phấn là hiện tượng hạt trình sinh sản hữu tính ở cây có hoa. “Hiện tượng thụ phấn là hiện tượng hạt phấn tiếp xúc với đầu nhụy. Có sự tiếp xúc giữa hạt phấn và đầu phấn (là bộ phận sinh ra tế bào sinh dục nhụy thì hoa mới thực hiện được đực)tiếp xúc với đầu nhụy (là bộ phận chức năng sinh sản, sự tiếp xúc đó sinh ra tế bào sinh dục cái )” gọi là hiện tượng thụ phấn. - Hạt phấn có thể tiếp xúc với đầu nhụy bằng những cách nào? Hoạt động 2: Tìm hiểu về hoa tự thụ phấn và hoa giao phấn -Hoa tự thụ phấn cần những điều -HS quan sát hình 30.1 SGK/ 99, đọc I. HOA TỰ THỤ PHẤN VAØ kieän naøo ? thông tin, trao đổi nhóm lựa chọn các đặc HOA GIAO PHẤN..

(2) -Yêu cầu HS đọc thông tin, thảo luận điểm đúng: 1. Hoa tự thụ phấn: là hoa để trả lời các câu hỏi mục  SGK/ 99. Đáp án: có hạt phấn rời vào chính + Loại hoa : lưỡng tính. đầu nhụy của hoa đó. + Thời gian chín của nhị so với nhụy: * Đặc điểm: đồng thời. +Là hoa lưỡng tính. -Vậy theo em thế nào là hoa tự thụ -Kết luận : hoa tự thụ phấn là hoa có hạt +Nhị và nhụy chín đồng phấn rời vào chính đầu nhụy của hoa đó. phaán ? thời. -Hoa tự thụ phấn có những đặc điểm Ví dụ: gì ? 2. Hoa giao phấn: là những -HS trao đổi nhóm và nêu được : hoa có hạt phấn chuyển đến -Yêu cầu HS đọc thông tin, thảo luận +Đặc điểm khác nhau giữa hoa tự thụ đầu nhụy của hoa khác. phaán vaø hoa giao phaán : để trả lời các câu SGK/ 99: * Ñaëc ñieåm: Hoa tự thuï Hoa giao phaá n +Hoa đơn tính và hoa lưỡng +Hoa giao phấn khác với hoa tự thụ phaán tính. phấn ở những điểm nào? lưỡng -hoa đơn tính +Nhò vaø nhuïy khoâng chín +Hiện tượng giao phấn của hoa được -hoa tính. và hoa lưỡng cuøng luùc. thực hiện nhờ những yếu tố nào ? tính. Ví dụ: Gợi ý HS: Giao phấn là hiện tượng hạt phấn -nhị và nhụy -nhị và nhụy chín cuøng luùc. khoâng chín chuyển đến đầu nhuỵ của hoa khác. cuøng luùc. ? Hãy nêu những đặc điểm của hoa +Hoa giao phấn được thực hiện nhờ nhiều yếu tố : nhờ gió, nhờ sâu bọ, nhờ người, … giao phaán . Toùm laïi, coù nhieàu yeáu toá giuùp hoa thuï phaán baèng caùch giao phaán. Hoạt động 2: Tìm hiểu đặc điểm của hoa thụ phấn nhờ sâu bọ. -Hướng dẫn HS quan sát tranh vẽ -HS quan sát hoa thụ phấn nhờ sâu bọ II. ĐẶC ĐIỂM CỦA HOA hình 30.2 SGK/ 99 để trả lời 5 câu trong hình 30.2, chú ý các đặc điểm như THỤ PHẤN NHỜ SÂU BỌ. hoûi SGK/ 100 nhị, nhụy, màu sắc của hoa để trả lời. + Hoa thường có màu sắc + Hoa có màu sắc sặc sỡ, có hương thơm, sặc sỡ, có hương thơm, mật maät ngoït. ngoït. +Hoa có đặc điểm gì để dễ hấp dẫn + Cánh hoa đẹp hoặc có những dạng đặc + Đĩa mật nằm ở đáy hoa. saâu boï ? biệt, đĩa mật nằm ở đáy hoa. + Nhị hoa mang những hạt +Traøng hoa coù ñaëc ñieåm gì laøm cho phaán to vaø coù gai. sâu bọ muốn lấy mật hoặc lấy phấn + Nhị hoa mang những hạt phấn to và có + Đầu nhụy thường có chất hoa thường phải chui vào trong hoa ? gai. dính. +Nhò hoa coù ñaëc ñieåm gì khieán cho sâu bọ khi đến lấy mật hoặc lấy phấn hoa thường mang theo hạt phấn sang hoa khaùc ? + Đầu nhụy thường có chất dính. +Nhuïy hoa coù ñaëc ñieåm gì khieán cho sâu bọ khi đến thì hạt phấn hoa khác thường bị dính vào đầu nhụy ? - Các nhóm trình bày kết quả, tự bổ sung  Hãy tóm tắt những đặc điểm chủ kiến thức (nếu cần) yếu của hoa thụ phấn nhờ sâu bọ ?.

(3) -GV nhaán maïnh caùc ñaëc ñieåm chính của hoa thụ phấn nhờ sâu bọ. Hãy kể tên 2 loại hoa thụ phấn nhờ sâu bọ? - Bảo vệ các loài động vật Tại sao phải bảo vệ các loài động bởi vì chúng có vai trò vật? bởi vì chúng có vai trò trong trong vieäc thu phaán cho vieäc thu phaán cho hoa ,duy trì noøi hoa, duy trì noøi gioáng cuûa giống của các loài thực vật  bảo vệ các loài thực vật  bảo vệ đa ña daïng sinh hoïc. daïng sinh hoïc. 3. Cuûng coá: -Yêu cầu HS đọc kết luận SGK/100. -Thế nào là hoa tự thụ phấn ? Hãy phân biệt hoa tự thụ phấn và hoa giao phấn ? 4. Daën doø: -Hoïc baøi. -Đọc phần 3,4 SGK / 101, 102 -Sưu tầm 1 số tranh ảnh về hoa thụ phấn nhờ gió, hoa thụ phấn nhờ sâu bọ và hoa tự thụ phấn. (làm thành bộ sưu taäp) V.RUÙT KINH NGHIEÄM ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................ ......................................................................................................................................... Tuaàn: 20 Tieát: 37. Baøi 30: I. MUÏC TIEÂU 1.Kiến thức:. Ngày soạn: Ngaøy daïy:. THUÏ PHAÁN (tieáp theo).

(4) * Đạt chuẩn - Biết được đặc điểm của hoa thụ phấn nhờ gió *Trên chuẩn -Giải thích được tác dụng của những đặc điểm có ở hoa thụ phấn nhờ gió, so sánh với thụ phấn nhờ sâu bọ. -Nêu được 1 số ứng dụng những hiểu biết về sự thụ phấn của con người để góp phần nâng cao năng suất và phẩm chaát caây troàng. 2.Kó naêng: - Kĩ năng quan sát, so sánh và hoạt động nhóm. - Kĩ năng phân tích. -Vận dụng kiến thức thụ phấn trong trồng trọt. 3.Thái độ: -Có ý thức bảo vệ thiên nhiên. -Vận dụng kiến thức đã học góp phần thụ phấn cho cây trồng. II. PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC 1. GV: +Tranh phoùng to hình 30.3 +1 soá duïng cuï thuï phaán cho hoa. 2. HS: ôn lại kiến thức bài trước. III.PHƯƠNG PHÁP / KĨ THUẬT DẠY HỌC -Vấn đáp,trực quan - Phân chia nhóm,động não IV. TIẾN TRÌNH DẠY HOÏC 1. Kieåm tra baøi cuõ: - Thuï phaán laø gì ? - Thế nào là hoa tự thụ phấn ? Hãy phân biệt hoa tự thụ phấn và hoa giao phấn ? - Nêu ví dụ về 1 số loại hoa thụ phấn nhờ sâu bọ. 2. Bài mới Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Noäi dung Hoạt động 1: Tìm hiểu đặc điểm của hoa thụ phấn nhờ gió. -GV hướng dẫn HS quan sát hình -Hoạt động nhóm: III. ÑAËC ÑIEÅM CUÛA HOA vẽ, đọc thông tin SGK/ 101 để trả + Mỗi HS đọc thông tin mục 3 SGK/ THỤ PHẤN NHỜ GIÓ. lời các câu hỏi: 101 và quan sát hình 30.3 và 30.4 - Hoa thường tập trung ở ngọn + Nhận xét về vị trí và đặc điểm suy nghĩ để trả lời các câu hỏi. caây. của hoa ngô đực, hoa ngô cái và + Cả nhóm thảo luận để hoàn thành - Bao hoa thường tiêu giảm. hoa phi lao ? phieáu hoïc taäp. - Chæ nhò daøi, haït phaán raát nhieàu, + Theo em vị trí và đặc điểm đó có nhoû vaø nheï. tác dụng gì trong cách thụ phấn nhờ - Đầu nhụy dài, có nhiều lông gioù?  Yeâu caàu HS thaûo luaän nhoùm dính. hoàn thành phiếu học tập sau: Ñaëc ñieåm cuûa Ñaëc ñieåm cuûa hoa Taùc duïng Taùc duïng hoa -Hoa thường tập -Để dễ tung -Hoa thường tập trung ở ngọn cây. hạt phấn. trung ở ngọn cây. -Bao hoa thường -Để khoâng -Bao hoa thường tieâu giaûm. cản trở hạt.

(5) tieâu giaûm. phaán rôi vaøo -Chæ nhò daøi, bao bao hoa. phaán treo luûng -Chỉ nhị dài, bao -Để dễ mang laúng. phaán treo luûng haït phaán ñi. -Haït phaán raát laúng. nhieàu, nhoû vaø -Hạt phấn rất -Để dễ bay đi nheï. nhieàu, nhoû vaø xa. -Đầu nhụy dài, nheï. coù nhieàu loâng. -Đầu nhụy dài, có -Để dễ quét haït phaán. - Yeâu caàu caùc nhoùm trình baøy keát nhieàu loâng. quaû. -Đại diên 1-2 nhóm trình bày kết quả  Vậy hoa thụ phấn nhờ gió thường thảo luận và bổ sung. có những đặc điểm gì ? - Hoa thụ phấn nhờ gió có đặc điểm gì khác so với hoa thụ phấn nhờ sâu boï ? Hoạt động 2: Tìm hiểu ứng dụng kiến thức về thụ phấn. -Yêu cầu 1-2 HS đọc SGK/ 101 để - HS đọc SGK/ 101 để trả lời. IV. ỨNG DỤNG KIẾN THỨC trả lời các câu hỏi: VEÀ THUÏ PHAÁN. + Theo em khi nào hoa cần thụ phấn + Khi thụ phấn tự nhiên gặp khó Con người có thể chủ động thụ boå sung ? khaên thì hoa caàn phaûi thuï phaán boå phaán cho hoa nhaèm: sung. -Tăng sản lượng quả và hạt. + Con người đã làm gì để tạo điều + Con người nuôi ong, trực tiếp thụ -Tạo ra các giống lai mới. kieän cho hoa thuï phaán ? phaán cho hoa, … + Theo em con người chủ động thụ  Nhằm mục đích: phaán cho hoa nhaèm muïc ñích gì ? + Tăng sản lượng quả và hạt.  Hãy rút ra kết luận về ứng dụng + Tạo ra các giống lai mới. của sự thụ phấn ? - Yêu cầu HS đọc kết luận chung trong SGK/ 102 3. Cuûng coá: Hãy chọn câu trả lời đúng trong các câu sau đây: Câu 1: Đặc điểm của hoa thụ phấn nhờ gió là: a. Tràng hoa có cấu tạo phức tạp, đầu nhụy ngắn. b. Đầu nhụy có lông dính, hạt phấn nhỏ và nhẹ. c. Hoa đực thường tập trung ở ngọn cây và có hương thơm. d. Cả 2 câu c và b đều đúng. Đáp án: b. Câu 2: Theo em hình thức thụ phấn nào sau đây có hiệu quả nhất ? a. Thụ phấn nhờ gió. b. Thụ phấn nhờ sâu bọ. c. Thụ phấn nhờ con người. d. Thụ phấn nhờ sâu bọ và nhờ gió. Đáp án: c..

(6) - Hoa thụ phấn nhờ gió có đặc điểm gì ? - Trong trường hợp nào thụ phấn nhờ gió là cần thiết ? 4. Daën doø: -Hoïc baøi vaø laøm baøi taäp SGK/ 102 -Đọc bài 31 SGK /103, 104 V.RUÙT KINH NGHIEÄM. ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ .........................................................................................................................................

(7) Tuaàn: 20 Tieát: 38. Baøi 31:. Ngày soạn: Ngaøy daïy:. THUÏ TINH, KEÁT HAÏT VAØ TAÏO QUAÛ. I. MUÏC TIEÂU 1.Kiến thức: *Đạt chuẩn - Trình bày được quá trình thụ tinh, kết hạt và tạo quả. - Phân biệt được thụ phấn với thụ tinh, tìm được mối quan hệ giữa thụ phấn và thụ tinh. - Nhận biết được dấu hiệu cơ bản của sinh sản hữu tính. * Trên chuẩn - Xác định được sự biến đổi các bộ phận cơ bản của hoa thành quả và hạt sau khi thụ tinh. 2.Kó naêng: -Kó naêng quan saùt, nhaän bieát. -Kĩ năng hoạt động cá nhân, hoạt động nhóm. -Vận dụng kiến thức để giải thích hiện tượng trong đời sống. -Biết cách thụ phấn bổ sung để tăng năng suất cây trồng II. PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC 1.GV: tranh veõ theo hình 31.1 SGK/ 103 2.HS: + Ôn lại bài cấu tạo và chức năng của hoa. + Xem laïi khaùi nieäm veà thuï phaán. III.PHƯƠNG PHÁP/ KĨ THUẬT DẠY HỌC -Trực quan - Phân chia nhóm, động não IV. TIẾN TRÌNH DẠY HOÏC 1.Kieåm tra baøi cuõ: - Hoa thụ phấn nhờ gió có đặc điểm gì ? - Trong trường hợp nào thụ phấn nhờ gió là cần thiết ? Cho ví dụ. - Nuôi ong trong vườn cây ăn quả có lợi ích gì ? 2. Bài mới Mở bài: Tiếp theo thụ phấn là hiện tượng thụ tinh để dẫn đến kết hạt và tạo quả. Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Noäi dung Hoạt động 1: Tìm hiểu hiện tượng nảy mầm của hạt phấn. -Yêu cầu HS quan sát hình 31.1 đồng -HS quan sát hình vẽ, đọc chú thích và I.HIỆN TƯỢNG NẢY thời đọc chú thích và thông tin mục 1 thông tin mục 1 SGK  mô tả: hạt phấn MẦM CỦA HẠT PHẤN: SGK/ 103  Hãy mô tả lại hiện tượng rơi trên đầu nhụy, hút chất nhày của hạt phấn hút chất nhày ở naûy maàm cuûa haït phaán ? đầu nhụy  trương lên  nảy mầm thành đầu nhụy trương lên và nảy -Giaûi thích: ống phấn.  chui qua đầu – vòi nhụy  mầm thành ống phấn +Khi hạt phấn nảy mầm thành ống tiếp xúc với noãn. xuyên qua đầu và vòi nhụy phấn thì TBSD đực chuyển đến phần -HS nghe GV giải thích và ghi nhớ: vào trong bầu tiếp xúc với đầu của ống phấn. hiện tượng nảy mầm của hạt phấn là noãn  TBSD đực chui vào +Ống phấn xuyên qua đầu và vòi hiện tượng hạt phấn nảy mầm thành noãn. nhụy vào trong bầu tiếp xúc với noãn ống phấn  tiếp xúc với noãn (ở trong  TBSD đực chui vào noãn. baàu)..

(8) Hoạt động 2: Tìm hiểu về hiện tượng thụ tinh. -Yêu cầu HS tiếp tục nghiên cứu hình - HS quan sát hinh vẽ, đọc thông tin, II. THỤ TINH: là hiện 31.1 SGK, đọc thông tin mục 2 để trả trao đổi nhóm để trả lời các câu hỏi : tượng TBSD đực (tinh lời các câu hỏi sau: truøng) cuûa haït phaán keát + Sau khi thụ phấn đến lúc thụ tinh có + Sau khi thụ phấn đến lúc thụ tinh hợp với TBSD cái những hiện tượng nào xảy ra ? phải có hiện tượng nảy mầm của hạt (trứng) có trong noãn + Sự thụ tinh của hoa xảy ra ở phần phấn. tạo thành một TB mới naøo cuûa hoa ? + Sự thụ tinh xảy ra tại noãn của hoa. gọi là hợp tử. + Theo em thế nào là sự thụ tinh ? Sinh sản có hiện tượng + Sự thụ tinh là sự kết hợp giữa TBSD thụ tinh gọi là sinh sản -Tổ chức cho HS thảo luận trao đổi đáp đực và TBSD cái để tạo thành hợp tử. hữu tính. án giữa các nhóm . - Đại diện các nhóm phát biểu đáp án. Chú ý: -GV cần nhấn mạnh: sự sinh sản có sự Thuï phaán laø ñieàu kieän tham gia của TBSD đực và TBSD cái cần để có sự thụ tinh. sinh sản hữu tính. + Tại sao nói sự thụ tinh là dấu hiệu cơ bản của sinh sản hữu tính ? + Vì dấu hiệu của sinh sản hữu tính là + Hãy phân biệt hiện tượng thụ phấn có sự kết hợp giữa TBSD đực với và hiện tượng thụ tinh ? Theo em thụ TBSD cái. phấn có quan hệ gì với thụ tinh ? + Muốn có hiện tượng thụ tinh phai có hiện tượng thụ phấn nhưng hạt phấn phải được nảy mầm. Vậy thụ phấn là điều kiện cần để có sự thụ tinh. Hoạt động 3: Tìm hiểu về sự kết hạt và tạo quả. -Yêu cầu mỗi HS tự đọc thông tin mục 3 - Tự nghiên cứu thông tin  trả lời: III.KEÁT HAÏT VAØ TAÏO SGK/ 104 để trả lời các câu hỏi: +Hạt chứa phôi do noãn biến đổi QUẢ. +Haït do boä phaän naøo cuûa hoa taïo thaønh. Sau khi thuï tinh: thaønh ? +Noãn biến đổi thành vỏ hạt và +Hợp tử phát triển thành bộ phận chứa chất dự trữ phoâi. +Noãn sau khi thụ tinh sẽ tạo thành +Bầu nhụy phát triển và biến đổi +Noãn phát triển thành hạt những bộ phận nào của hạt ? thành quả chứa hạt. chứa phôi. +Quaû do boä phaän naøo cuûa hoa taïo +Baàu phaùt trieån thaønh quaû thành ? quả có chức năng gì ? chứa hạt. -Giaûi thích theâm: caùc boä phaän khaùc cuûa hoa seõ heùo vaø ruïng ñi, 1 soá ít coøn laïi veát tích như là đài ở quả hồng, cà chua, … 3. Cuûng coá: Cho các từ: hợp tử, thành hạt, TBSD cái, phôi, 1 hạt, TBSD đực, quả chứa hạt , hữu tính để điền vào chỗ troáng trong caùc caâu sau: a. Thụ tinh là hiện tượng … … … … (1) … … … … của hạt phấn kết hợp với … … … … (2) … … … … có trong noãn tạo thành một TB mới gọi là … … … … (3) … … … … . Sinh sản có hiện tượng thụ tinh gọi là … … … … (4) … … … … . b. Hình thành hạt: noãn sau khi thụ tinh có những biến đổi, TB hợp tử phân chia rất nhanh và phát triển thành … … … … (5) … … … … . Vỏ noãn hình thành vỏ hạt và phần còn lại của noãn phát triển thành bộ phận chứa chất dự trữ.

(9) cho hạt. Mỗi noãn đã được thụ tinh hình thành … … … … (6) … … … … vì vậy số lượng hạt tuỳ thuộc vào số lượng noãn được thụ tinh. c. Tạo quả: trong khi noãn biến đổi … … … … (7) … … … … , bầu nhụy cũng biến đổi và phát triển thành … … … … (8) … ……… Đáp án: (1) - TBSD đực (2)- TBSD caùi (3)- hợp tử (4)- hữu tính (5)- phoâi (6)- 1 haït (7)- thaønh haït (8)- quả chứa hạt 4. Daën doø: -Học bài, trả lời các câu hỏi SGK/ 104 -Đọc bài 32 SGK /105,106 -Sưu tầm tranh ảnh của một số loại : quả khô nẻ và quả khô không nẻ, quả mọng và quả hạch. -Lấy 1 vài hạt bắp để trên bông ẩm từ 3 – 4 ngày  mang đến lớp khi học bài 33: hạt và các bộ phận của hạt. V.RUÙT KINH NGHIEÄM ...................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................

(10) Tuaàn: 21 Tieát: 39. Chöông VII: Baøi 32:. Ngày soạn: Ngaøy daïy:. QUAÛ VAØ HAÏT. CÁC LOẠI QUẢ. I. MUÏC TIEÂU 1.Kiến thức: * Đạt chuẩn - Biết caùch phaân chia quaû thaønh caùc nhoùm khaùc nhau. - Biết chia các nhóm quả chính dựa vào đặc điểm hình thái của phần vỏ quả * Trên chuẩn -Phân biệt được các loại quả 2.Kó naêng: -Kĩ năng quan sát, so sánh, thực hành. -Kĩ năng hoạt động nhóm. -Vận dụng kiến thức để biết các cách bảo quản, chế biến, tận dụng quả và hạt sai khi thu hoạch -Kĩ năng tìm kiếm,ứng xử thông tin,trình bày ý kiến trong thảo luận ,báo cáo - Kĩ năng hơp tác ứng xử giao tiếp trong thảo luận 3.Thái độ: Giáo dục MT: Con người và sinh vật sống được nhờ vào nguồn dinh dưỡng. Nguồn dinh dưỡng này được thu nhận phần lớn từ các loại quả ,hạt cây Hình thành cho HS ý thức và trách nhiệm đối với việc bảo vệ cây xanh, ñaëc bieät laø cô quan sinh saûn II. PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC 1. Giaùo vieân : +Tranh veõ phoùng to, hình 32.1 SGK/ 105. +1 soá quaû khoâ vaø quaû thòt khoù tìm nhö: quaû choø, quaû thìa laø, quaû boâng, … 2. Học sinh : sưu tầm tranh ảnh , một số loại : quả khô nẻ và quả khô không nẻ, quả mọng và quả hạch. III.PHƯƠNG PHÁP VÀ KĨ THUẬT DẠY HỌC - Trực quan,vấn đáp - Phân chia nhóm, tìm tòi,trình bày trong 1 phút IV.TIẾN TRÌNH DAÏY HOÏC 1. Kieåm tra baøi cuõ. -Thuï tinh laø gì? -Trình bày sự kết hạt và tạo quả. 2. Bài mới. Mở bài: Quả rất quan trọng đối với cây vì nó bảo vệ hạt, giúp cho việc duy trì và phát triển nòi giống, nhiều quả con ̀ chứa nhiều chất dinh dưỡng cung cấp cho người và động vật. Biết được đầy đủ đặc điểm của quả ta có thể chế biến, bảo quản quả được tốt hơn và biết tận dụng quả khi thu hoạch. Vì vậy tìm hiểu về quả và biết phân loại quả sẽ có tác dụng thiết thực trong cuộc sống. Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Noäi dung Hoạt động 1:Tập phân chia các loại quả theo nhóm. -Giao nhiệm vụ cho các nhóm: yêu cầu HS đặt các -Hoạt động theo nhóm: thực hiện I.CĂN CỨ VAØO loại quả và hình vẽ sưu tầm được lên bàn  Quan sát lệnh 1 SGK/ 105. ÑAËC ÑIEÅM vaø saép xeáp chuùng thaønh nhoùm. -Quan sát vật mẫu và hình vẽ căn NAØO ĐỂ PHÂN.

(11) *HD: cứ vào các đặc điểm như: +Màu CHIA CAÙC -Trước hết: quan sát các loại quả, tìm xem giữa chúng sắc NHOÙM QUAÛ ? có đặc điểm gì khác nhau nổi bật. Ví dụ: màu sắc, số +Số lượng hạt Dựa vào vỏ quả lượng hạt, … +Kích thước -Định ra mức độ khác nhau giữa các đặc điểm đó. Ví +Quả khô, quả thịt duï: +Quả ăn được và quả không ăn +Maøu saéc quaû: maøu naâu, xaùm,.. được, … +Số lượng hạt: không hạt, 1 hạt, nhiều hạt, … Tieán haønh phaân chia quaû theo +Xếp những nhóm quả có đặc điểm giống nhau vào 1 đặc điểm nhóm đã chọn. nhoùm. -Yeâu caàu caùc nhoùm trình baøy caùch phaân chia nhoùm -Baùo caùo keát quaû thaûo luaän cuûa quaû  Nhaän xeùt. nhoùm, boå sung. -Giảng giải: các em đã biết cách phân chia thành những nhóm khác nhau theo mục đích và những tiêu chuẩn mình tự đặt ra. Tuy nhiên, vì không xuất phát từ mục đích nghiên cứu nên cách phân chia đó còn tuỳ tiện. Bây giờ chúng ta sẽ học cách phân chia quả theo những tiêu chuẩn đã được các nhà khoa học đặt ra nhằm mục đích nghiên cứu. Hoạt động 2: Tìm hiểu các loại quả chính. -Yêu cầu 1-2 HS đọc thông tin trong SGK/ -Đọc thông tin trong SGK/ 106 để II.CÁC LOẠI QUẢ 106 biết được tiêu chuẩn của 2 nhóm CHÍNH. quaû chính: quaû khoâ vaø quaû thòt. Dựa vào đặc điểm của -Dựa vào vỏ quả để sắp xếp. voû quaû coù theå phaân chia -Yêu cầu HS dựa vào 2 tiêu chuẩn đã biết để Ví dụ : quaû thaønh 2 nhoùm sắp xếp các loại quả vào 2 nhóm. +Quaû khoâ: quaû choø, quaû thìa laø, chính: ? Vaäy quaû khoâ coù ñaëc ñieåm gì quả cải, quả bông, quả đậu Hà a.Quả khô: Khi chín thì ? Quaû thòt coù ñaëc ñieåm gì Lan. vỏ khô, cứng và mỏng. +Quả thịt: đu đủ, mơ, chanh, cà Có 2 loại quả khô: -GV có thể giúp HS hoàn thiện nếu thấy HS chua, táo. +Quaû khoâ neû. coøn tìm ví duï sai. Ví duï: -Yêu cầu HS đọc SGK thực hiện lệnh tiếp -Hoạt động nhóm. +Quaû khoâ khoâng neû. theo phaàn a. Ví duï : +Quan sát vỏ của các loại quả khô, tìm đặc -Quan sát vỏ quả khô, chia thành 2 b.Quả thịt: khi chín thì điểm khác nhau để phân biệt thành 2 nhóm nhóm: mềm, vỏ dày chứa đầy quaû khoâ ? +Quaû khoâ neû: khi chín khoâ voû quaû thòt quaû. +Quan sát lại hình 32.1 xác định nhóm quả có khả năng tự tách ra cho hạt rơi +Quả mọng: gồm toàn khô nào thuộc nhóm quả khô nẻ và quả khô ra ngoài. thòt. naøo thuoäc nhoùm quaû khoâ khoâng neû ? Ví dụ: quả cải, đậu Hà Lan, quả Ví dụ : +Hãy tìm thêm 1 số ví dụ khác trong thực tế bông, quả đậu bắp, quả chi chi, … +Quaû haïch: coù haïch maø em bieát ? +Quả khô không nẻ: khi chín khô cứng bọc lấy hạt. vỏ quả không tự tách ra. Ví duï: Ví duï: quaû choø, thìa laø, quaû boà keát, ….

(12) -Yêu cầu 1-2 HS đọc thông tin SGK/ 106.  thực hiện lệnh  SGK/ 106 +Tìm đặc điểm khác nhau chủ yếu giữa 2 nhoùm quaû thòt ? +Xếp những quả thịt có trong hình 32.1 vào 1 trong 2 nhóm đó ? +Tìm thêm những ví dụ khác về quả mọng vaø quaû haïch ? -Muoán phaân chia quaû thaønh caùc nhoùm khaùc nhau caàn phaûi laøm gì ? -Dựa vào đặc điểm của vỏ quả có thể chia caùc quaû thaønh maáy nhoùm chính ? ?Con người và sinh vật sống được nhờ vào nguồn dinh dưỡng. Nguồn dinh dưỡng này được thu nhận phần lớn từ các loại quả ,hạt cây Trách nhiệm của các em đối với vieäc baûo veä caây xanh, ñaëc bieät laø cô quan sinh saûn là gì?. -Đọc SGK/ 106 và ghi nhớ: quả thòt goàm 2 nhoùm: quaû moïng vaø quaû haïch. -Trao đổi nhóm để thực hiện lệnh. +Quaû moïng: coù phaàn thòt quaû raát dày và mọng nước nhiều hay ít.Ví dụ : cà chua, quả chanh, đu đủ, chuoái, hoàng, nho, … +Quả hạch: ngoài phần thịt quả còn có hạch cứng bọc lấy hạt ở beân trong. Ví dụ: táo ta, đào, mơ, dừa, …. - Không hái quả xanh , không hái hoa…. 3. Cuûng coá: Hãy chọn câu trả lời đúng trong các câu sau đây: Câu 1: Dựa vào đặc điểm hình thái của vỏ quả có thể chia quả thành mấy nhóm chính ? a. Nhóm quả có màu đẹp và nhóm quả có màu nâu, xám. b. Nhoùm quaû haïch vaø nhoùm quaû khoâ khoâng neû. c. Nhoùm quaû khoâ vaø nhoùm quaû thòt. d. Nhoùm quaû khoâ neû vaø nhoùm quaû moïng. Đáp án: c. Câu 2: Trong các nhóm quả sau đây nhóm nào gồm toàn quả khô: a. Quả cà chua, quả ớt, quả thìa là, quả chanh. b. Củ (quả) lạc, quả dừa, quả đu đủ, quả táo ta. c. Quả đậu bắp, quả đậu xanh, quả đậu Hà Lan, quả cải. d. Quả bồ kết, quả đậu đen, quả chuối, quả nho. Đáp án: c. 4. Daën doø: -Học bài, trả lời các câu hỏi SGK/ 107 -Đọc bài 33 SGK / 108,109 -Chuẩn bị : lấy 1 vài hạt đậu đen ngâm vào nước 1 ngày. V.RUÙT KINH NGHIEÄM. ........................................................................................................................................ Tuaàn:21 Tieát: 40. Ngày soạn: Ngaøy daïy:.

(13) Baøi 33:. HAÏT VAØ CAÙC BOÄ PHAÄN CUÛA HAÏT. I. MUÏC TIEÂU 1.Kiến thức: * Đạt chuẩn - Mơ tả được các bộ phận của hạt: hạt gồm vỏ, phơi, chất dinh dưỡng dự trữ. Phơi gồm rễ mầm,than mầm, lá mầm và chồi mầm. Phôi có 1 lá mầm ( ở cây 1 lá mầm ) hay 2 lá mầm (ở cây 2 lá mầm ) -Biết cách nhận biết hạt trong thực tế. * Trên chuẩn -Phân biệt được hạt 1 lá mầm và hạt 2 lá mầm. 2.Kó naêng: -Quan sát tranh vẽ ,làm thí nghiệm - Hợp tác trong nhóm để tìm hiểu và phân biệt hạt 1 lá mầm và 2 lá mầm - Tìm kiếm và xử lí thông tin các loại hạt - Ứng xử,giao tiếp trong thảo luận nhóm 3.Thái độ: Giáo dục MT: Con người và sinh vật sống được nhờ vào nguồn dinh dưỡng. Nguồn dinh dưỡng này được thu nhận phần lớn từ các loại quả ,hạt cây Hình thành cho HS ý thức và trách nhiệm đối với việc bảo vệ cây xanh, ñaëc bieät laø cô quan sinh saûn. II. PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC 1. Giaùo vieân: -Maãu vaät: +Hạt đậu đen ngâm nước trước 1 ngày. +Haït baép ñaët treân boâng aåm 3-4 ngaøy. -Duïng cuï: dao moå, kính luùp caàm tay. -Tranh veõ: hình 33.1 vaø 33.2 SGK/ 108 2. Hoïc sinh: -Đọc bài 33 SGK / 108 -Chuaån bò 1 soá maãu vaät nhö : +Hạt đậu đen ngâm nước trước 1 ngày. +Haït baép ñaët treân boâng aåm 3-4 ngaøy. -Kẻ sẵn bảng SGK/ 108 vào vở bài tập. III. PHƯƠNG PHÁP / KĨ THUẬT DẠY HỌC: - Trực quan,vấn đáp,tìm tòi - Dạy học nhóm III. TIẾN TRÌNH DAÏY HOÏC 1.Kieåm tra baøi cuõ: ? Dựa vào đặc điểm của vỏ quả người ta chia quả thành mấy nhóm chính ? Cho ví dụ. 2. Bài mới Mở bài: Mọi cây xanh có hoa đều do hạt phát triển thành. Vậy cấu tạo của hạt như thế nào ? Các loại hạt có cấu taïo gioáng nhau khoâng ? Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Noäi dung Hoạt động 1: Tìm hiểu các bộ phận của hạt. -Yêu cầu 1-2 HS đọc mục  SGK/ -Đọc SGK để biết nhiệm vụ cần thực I.CÁC BỘ PHẬN CỦA 108. hieän trong phaàn naøy. HAÏT. -HD HS tách bỏ vỏ hạt bắp, hạt đậu -Mỗi HS tự tách bóc lớp vỏ theo -Hạt gồm vỏ, phôi và chất đen và dùng kính lúp để quan sát hướng dẫn, quan sát trên mẫu vật.

(14) caùc boä phaän cuûa haït.. thật đối chiếu với hình 33.1 và 33.2 SGK/ 108 để tìm đầy đủ các bộ phận -Yêu cầu các nhóm cử đại diện trình của hạt. bày kết quả hoạt động của nhóm. -HS trình baøy treân tranh caâm keát quaû Nhận xét và yêu cầu HS hoạt động thảo luận của nhóm mình. nhóm hoàn thành bảng SGK/ 108. -Thaûo luaän nhoùm 4’ ST T 1 2 3 4. Caâu hoûi Hạt gồm những bộ phận naøo ? Boä phaän naøo bao boïc baûo veä haït ? Phôi gồm những bộ phận naøo ?. Trả lời Hạt đậu đen Voû vaø phoâi. Haït baép Voû, phoâi vaø phoâi nhuõ. Voû haït. Voû haït. Choài maàm, thaân maàm, laù maàm, reã maàm Hai laù maàm. Choài maàm, thaân maàm, laù maàm, reã maàm Moät laù maàm. dinh dưỡng dự trữ. -Phoâi cuûa haït goàm: +Reã maàm. +Thaân maàm. +Laù maàm. +Choài maàm. - Chất dinh dưỡng của hạt chứa trong lá maàm hoặc phoâi nhuõ.. Phoâi coù maáy laù maàm ? Chất dinh dưỡng của hạt 5 Ở 2 lá mầm Ở phôi nhũ chứa ở đâu ? Hoạt động 2: Phân biệt hạt một lá mầm và hạt 2 lá mầm. -Căn cứ vào bảng đã sửa ở mục 1  Yêu cầu HS tìm -Mỗi HS so sánh, phát hiện điểm điểm giống và khác nhau giữa hạt đậu đen và hạt giống và khác nhau giữa 2 loại hạt baép. và ghi vào vở bài tập. -Yêu cầu vài HS báo cáo kết quả so sánh được để -HS trình bày kết quả và đọc thông cả lớp tham gia ý kiến.  GV nhận xét và yêu cầu tin SGK/ 109  ghi nhớ được :Đặc HS đọc thông tin SGK/ 109. điểm khác nhau chủ yếu giữa hạt -Hạt đậu đen là hạt của cây 2 lá mầm, hạt bắp là đậu đen và hạt bắp là số lá mầm haït cuûa caây 1 laù maàm. cuûa phoâi. ? Theo em, theá naøo laø caây hai laù -Nghe GV trình bày và ghi nhớ: maàm vaø caây 1 laù maàm. + Caây 2 laù maàm phoâi cuûa haït coù 2 ? Con người và sinh vật sống được nhờ vào lá mầm. nguồn dinh dưỡng.Nguồn dinh dưỡng này được + Cây 1 lá mầm phôi của hạt chỉ có lấy từ các lọai quả hạt.Trách nhiệm của các em một lá mầm. đối với việc bảo vệ cây xanh, đặc biệt là cơ quan sinh saûn là gì? 3. Cuûng coá: -Goïi 1-2 HS leân trình baøy laïi caùc boä phaän cuûa haït treân tranh caâm. -Yêu cầu HS trả lời các câu hỏi SGK/ 109. 4. Daën doø: -Hoïc baøi. -Đọc bài 34 SGK / 110,111 -Sưu tầm một số loại quả và hạt có trong hình 34.1 SGK/ 110 -Kẻ bảng SGK/ 111 vào vở bài tập.. II. PHAÂN BIEÄT HAÏT MOÄT LAÙ MAÀM VAØ HAÏT 2 LAÙ MAÀM. -Caây 2 laù maàm phoâi cuûa haït coù 2 laù maàm. -Caây 1 laù maàm phoâi cuûa haït chæ coù moät laù maàm. - Không hái quả xanh, không hái hoa….

(15) V.RUÙT KINH NGHIEÄM ....................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ .........................................................................................................................................

(16) Tuaàn: 22 Tieát: 41. Baøi 34:. Ngày soạn: Ngaøy daïy:. PHAÙT TAÙN CUÛA QUAÛ VAØ HAÏT. I. MUÏC TIEÂU 1.Kiến thức: *Đạt chuẩn - Biết được cách phát tán của quả và hạt. *Trên chuẩn -Tìm ra những đặc điểm của quả và hạt phù hợp với cách phát tán. -Giải thích được vì sao ở một số loài thực vật,quả và hạt có thể được phát tán xa 2.Kó naêng: -Reøn kyõ naêng quan saùt nhaän bieát. -Hợp tác trong nhóm để thu thập xử lí thông tin -Tự tin khi trình bày ý kiến trong thảo luận,báo cáo -Ứng xử,giao tiếp trong thảo luận nhóm 3.Thái độ:GDMT: Vai trò của động vật trong sự phát tán của quả và hạt  Hình thành ý thức bảo vệ động vật của HS II. PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC 1. Giaùo vieân : -Tranh phoùng to hình 34.1 -Mẫu:quả chò, ké, trinh nữ, bằng lăng, xà cừ, hoa sữa. 2. Hoïc sinh : -Sưu tầm một số loại quả và hạt có trong hình 34.1 SGK/ 110 -Kẻ bảng SGK/ 111 vào vở bài tập. III.PHƯƠNG PHÁP/ KĨ THUẬT DẠY HỌC -Vấn đáp, tìm tòi -Dạy học nhóm,sang tạo trong trình bày IV. TIẾN TRÌNH DAÏY HOÏC 1.Kieåm tra baøi cuõ:15’ A/ PHẦN TRẮC NGHIỆM :( 2 đ ) Hãy khoanh tròn vào ý trả lời đúng trong các câu sau đây: 1. Có mấy loại quả chính? a. quả non và quả già. c. quả có hạt và không hạt. b. quả xanh và quả chín. d. quả khô và quả thịt. 2. Có 2 loại quả khô là: a. loại nẻ và loại không nẻ. c. quả mọng và quả hạch. b. Quả nẻ và quả hạch. d. quả mọng và quả nẻ. 3. Có 2 loại quả thịt là: a. loại nẻ và loại không nẻ. c. quả mọng và quả hạch. b. quả nẻ và quả hạch. d. quả mọng và quả nẻ. 4. Qủa mọng là quả: a. gồm toàn thịt và không có hạch. c. có phần hạch cứng bọc lấy hạt. b. quả chứa đầy nước. d. quả không mềm khi chín. 5. Qủa hạch là: a. gồm toàn thịt và không có hạch. c. có phần hạch cứng bọc lấy hạt. b. quả chứa đầy nước. d. quả không mềm khi chín..

(17) 6. Hạt gồm những bộ phận sau: a. vỏ, phôi, chất dinh dưỡng dự trữ( phôi nhũ ). c. vỏ, phôi nhũ, lá mầm. b. vỏ, nhân, chất dự trữ. d. vỏ, lá mầm, chất dự trữ. 7. Những hạt nào sau đây thuộc loại hạt hai lá mầm? a. cao su, mít, xoài, dừa. c. nhãn, ổi, cau, ngô. b. cao su, mít, xoài, đậu xanh. d. mận, điều, cam, lúa. 8. Những hạt nào sau đây thuộc loại hạt một lá mầm? a. dừa, bưởi, đu đủ, khế. c. lúa, ngô, cau, lúa mì. b. cau, cam, mít, lúa. d. lúa, đậu xanh, cao su, nhãn. B/ PHẦN TỰ LUẬN ( 8 đ ) Câu 1: Nêu đặc điểm của qủa khô. ( 4 đ ) Câu 2: Hạt gồm có những bộ phận nào? Cần bảo vệ quả và hạt như thế nào?( 4 đ ) C/ ĐÁP ÁN: PHẦN TRẮC NGHIỆM :( 2 đ ) Mỗi ý đúng 0.25 đ 1. d 2. a 3. c 4. b 5. c 6. a 7. b 8. c PHẦN TỰ LUẬN ( 8 đ ) Câu 1: Nêu đặc điểm của qủa khô. ( 4 đ ) Khi chín thì vỏ khô, cứng, mỏng. Câu 2: Hạt gồm có những bộ phận nào?( 3 đ ) Hạt gồm: vỏ, phôi, chất dinh dưỡng dự trữ. Cần bảo vệ quả và hạt như thế nào?( 1 đ ) Không hái quả xanh, non; không xịt thuốc trừ sâu, thuốc tăng trưởng; không đập phá hạt non… 2. Bài mới. Mở bài: Cây thường sống cố định một chỗ nhưng quả và hạt của chúng lại được phát tán ra xa nơi nó sống. Vậy có những yếu tố nào giúp quả và hạt phát tán đi xa hơn ? Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Noäi dung Hoạt động 1: Tìm hiểu các cách phát tán của quả và hạt. -Yeâu caàu HS quan saùt hình 34.1 - HS quan saùt hình 34.1 SGK/ 110 I. CAÙC CAÙCH PHAÙT TAÙN SGK/ 110 để hoàn thành bảng SGK/ Trao đổi nhóm để hoàn thành bảng QUẢ VAØ HẠT. 111. SGK/ 111 Quaû vaø haït coù 3 caùch phaùt taùn -Yêu cầu 1 – 2 nhóm cử đại diện - Đại diện nhóm trình bày  các nhóm chính: leân trình baøy keát quaû thaûo luaän. khaùc quan saùt vaø nhaän xeùt. +Nhờ gió. -Quả và hạt thường được phát tán ra -HS trong nhóm bằng những hiểu +Nhờ động vật. xa cây mẹ  Theo em yếu tố nào biết của mình qua quan sát thực tế +Tự phát tán. giúp quả và hạt phát tán được? trao đổi tìm các yếu tố giúp quả và - Toùm laïi: Quaû vaø haït coù maáy caùch haït phaùt taùn xa caây meï. phaùt taùn chính ? Keát luaän: coù 3 caùch phaùt taùn quaû vaø hạt: tự phát tán, phát tán nhờ gió, nhờ động vật. Hoạt động 2: Tìm hiểu đặc điểm thích nghi với cách phát tán của quả và hạt. -Yêu cầu HS đọc lệnh ở mục  SGK/ -1-2 HS đọc SGK/ 111 II. ÑAËC ÑIEÅM THÍCH 111  trao đổi nhóm để trả lời các câu -Hoạt động nhóm: NGHI VỚI CÁCH PHÁT hỏi đó. +Moãi caù nhaân trong nhoùm quan saùt TAÙN CUÛA QUAÛ VAØ HAÏT. -GV quan sát các nhóm giúp đỡ tìm đặc điểm bên ngoài của quả hạt  trao -Quả có cánh hoặc chùm lông ñaëc ñieåm thích nghi nhö: đổi nhóm tìm đặc điểm phù hợp với nhẹ thích nghi với cách phát caùch phaùt taùn. tán nhờ gió..

(18) +Caùnh cuûa quaû choø, chuøm loâng cuûa +Quaû choø, quaû boà coâng anh, haït hoa hạt hoa sữa có tác dụng gì ? sữa: có cánh và có chùm lông  làm quaû nheï. +Muøi, vò, maøu saéc cuûa quaû coù taùc +Quaû keù, quaû xaáu hoå coù gai  deã baùm duïng gì ? vào da, lông động vật. Quả ổi , sim coù höông thôm, vò ngoït  haáp daãn động vật. +Đường nứt ở vỏ có tác dụng gì? +Quả đậu bắp, quả chi chi là quả khô nẻ hạt dễ rơi ra ngoài. -GV goïi nhoùm trình baøy  boå sung (GV löu yù neáu quaû vaø haït naøo maø coøn nhieàu yù kieán chöa thoáng nhaát GV cho thaûo luaän tieáp). -Em haõy tìm theâm moät soá quaû vaø haït khác phù hợp với các cách phát tán ở treân ? -Em haõy giaûi thích: +Nhờ đâu Mai An Tiêm có được hạt gioáng cuûa quaû döa haáu? +Bằng cách nào Mai An Tiêm đã đưa được dưa hấu từ đảo hoang về đất liền ? Ngoài 3 cách phát tán trên, theo em quả và hạt còn có những cách phát taùn naøo? Haõy cho ví duï  Con người sẽ giúp cho quả và hạt được phát tán đi rất xa và phát triển ở khắp mọi nơi. +Tại sao nông dân thường thu hoạch đỗ khi quả mới già? +Sự phát tán của quả và hạt có lợi gì cho thực vật và con người? ? Động vật có vai trò gì trong việc phaùt taùn quaû vaø haït Hình thành ý thức bảo vệ động vật cuûa HS. -Ví dụ -Quaû coù höông thôm, vò ngoït, hạt vỏ cứng hoặc quả có nhiều gai thích nghi với cách phát tán nhờ động vật. -Ví dụ -Quả tự phát tán là những quả khoâ neû. Ví dụ. -Đại diện nhóm trình bày  nhóm khaùc nghe vaø boå sung.. -Ngoài 3 cách phát tán trên, quả và hạt còn có những cách phát tán khác như: nhờ nước , nhờ con người , …. 3. Cuûng coá: Hãy chọn câu trả lời đúng nhất trong các câu sau đây: Câu 1: Sự phát tán là gì ?. - Cần bảo vệ động vật: không săn bắt chim, nuôi ĐV có ích....

(19) ôn. a. Là hiện tượng quả và hạt có thể bay đi xa nhờ gió. b. Là hiện tượng quả và hạt được mang đi xa nhờ động vật. c. Là hiện tượng quả và hạt được chuyển đi xa nơi chúng sinh sống. d. Là hiện tượng quả và hạt có thể tự vung vãi nhiều nơi. Đáp án: c. Câu 2: Nhóm quả và hạt thích nghi với cách phát tán nhờ động vật thường có đặc điểm: a. Có nhiều gai hoặc có móc bám. b. Coù chuøm loâng vaø coù caùnh. c. Làm thức ăn cho động vật. d. Cả câu a và c đều đúng. Đáp án: d 4. Daën doø: -Học bài , trả lời câu hỏi SGK/ 112. -Đọc bài 35 SGK / 113, 114 -Chuaån bò thí nghieäm: +Tổ 1: 10 hạt đậu đen đặt trong cốc khô. +Tổ 2: 10 hạt đậu đen ngâm trong cốc nước. +Tổ 3: 10 hạt đậu đen đặt trên bông ẩm. +Tổ 4: 10 hạt đậu đen đặt trên bông ẩm và để vào tủ lạnh. V. KẾT QUẢ KIỂM TRA : GIỎI KHÁ Bài (8.0-10) (6.5-7.9) Lớp KT SL % SL %. TB (5.0-6.4) SL %. YẾU (2.0-4.9) SL %. KÉM (0-1.9) SL %. TRÊN TB SL %. DƯỚI TB SL %. VI.RUÙT KINH NGHIEÄM ....................................................................................................................................................... ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. .................................................................................................................................. Tuaàn: 22 Tieát: 42. Baøi 35: I. MUÏC TIEÂU. Ngày soạn: Ngaøy daïy:. NHỮNG ĐIỀU KIỆN CẦN CHO HẠT NẢY MẦM. GHI CHU.

(20) 1.Kiến thức: *Đạt chuẩn - Biết caùc ñieàu kieän cần cho haït naûy maàm. *Trên chuẩn -Giải thích được cơ sở khoa học của một số biện pháp kỹ thuật gieo trồng và bảo quản hạt giống. 2.Kó naêng: - Kĩ năng quan sát tranh vẽ và nhận biết kiến thức. - Kĩ năng hợp tác trong nhóm để làm thí nghiệm,đảm nhận trách nhiệm trong thu thập và xử lí thông tin,quản lí thời gian,báo cáo trước lớp 3.Thái độ:GDMT: Nước ,không khí và nhiệt độ thích hợp có vai trò quan trọng trong sự nảy mầm của hạt  Giáo dục HS ý thức bảo vệ môi trường ổn định cần thiết cho sự nảy mầm của hạt II. PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC 1. GV:Tranh phoùng to hình 7.1 7.5 SGK/ 23,24,25.Bảng phụ 2. HS: làm TN III.PHƯƠNG PHÁP / KĨ THUẬT DẠY HỌC -Trực quan,thực hành thí nghiệm -Vấn đáp,tìm tòi -Dạy học nhóm IV. TIẾN TRÌNH DAÏY HOÏC 1 . Kieåm tra baøi cuõ - Coù maáy caùch phaùt taùn quaû vaø haït? - Đặc điểm thích nghi với các cách phát tán đó 2. Bài mới Mở bài: Hạt giống sau khi thu hoạch sẽ được phơi khô và bảo quản cẩn thận, có thể giữ trong một thời gian dài mà không bị thay đổi. Nhưng nếu đem gieo hạt đó vào đất thoáng và ẩm hoặc tưới nước thì hạt sẽ nảy mầm. Vậy hạt caàn những đieàu kiện nào để nảy maàm ? Muốn biết được đieàu đó chúng ta hãy tìm hiểu moät soá thí nghieäm sau. Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Noäi dung Hoạt động 1: Thí nghiệm về những điều kiện cần cho hạt nảy mầm Thí nghiệm 1: (làm ở nhà) -HS làm thí nghiệm 1 ở nhà điền kết quả I. THÍ NGHIỆM VỀ -GV yêu cầu học sinh ghi kết quả thí nghiệm vào bản tường trình. NHỮNG ĐIỀU KIỆN thí nghiệm 1 vào bản tường trình. -Chú ý phân biệt hạt nảy mầm với hạt nứt CẦN CHO HẠT NẢY -Gọi các tổ báo cáo kết quả  GV ghi vỏ khi no nước. MAÀM. leân baûng. -HS thảo luận trong nhóm để tìm câu trả -Thí nghiệm 1:SGK/ 113 lời. -Thí nghieäm 2:SGK/ 114 +Hãy tìm hiểu nguyên nhân hạt nảy +Hạt không nảy mầm vì thiếu nước, thiếu *Kết luận: mầm và không nảy mầm được? khoâng khí. Muốn hạt nảy mầm ngoài +Hạt nảy mầm cần những điều kiện +Hạt nảy mầm được cần phải có đủ nước chất lượng hạt giống còn gì? vaø khoâng khí. cần phải có đủ nước, Thí nghieäm 2: không khí và nhiệt độ thích -GV yêu cầu HS nghiên cứu thí hợp. nghiệm 2 SGK  yêu cầu tổ 4 trình -HS đọc nội dung thí nghiệm. baøy keát quaû thí nghieäm cuûa nhoùm. keát quaû: haït khoâng naûy maàm. -Yêu cầu HS trao đổi nhóm để trả lời câu hỏi mục  SGK/ 114. +Hạt không nảy mầm vì nhiệt độ quá.

(21) laïnh. +Muốn hạt nảy mầm cần phải có nhiệt độ -Qua 2 thí nghiệm trên, theo em hạt vừa phải – thích hợp với loại hạt giống. nảy mầm cần những điều kiện gì ? -Qua 2 thí nghieäm treân, muoán haït naûy -Ngoài 3 điều kiện trên sự nảy mầm mầm cần phải có đủ nước, không khí và cuûa haït coøn phuï thuoäc yeáu toá naøo? nhiệt độ thích hợp. -Yeâu caàu ruùt ra keát luaän. -Ngoài 3 điều kiện trên sự nảy mầm của GV nhắc lại các bước làm thí nghiệm hạt còn phụ thuộc vào chất lượng hạt cho HS nhớ gioáng ( ñieàu kieän beân trong) Kết luận : Hạt nảy mầm cần đủ nước, không khí và nhiệt độ thích hợp, ngoài ra coøn caàn haït gioáng phaûi toát. Hoạt động 2: Vận dụng kiến thức vào sản xuất. Chúng ta đã biết hạt nảy mầm cần đủ nước, không khí và nhiệt độ thích hợp  Vậy những điều kiện này được vận dụng như thế nào trong sản -Trao đổi nhóm để giải thích các hiện xuaát ? tượng. -GV yêu cầu HS nghiên cứu SGK +Gieo hạt bị mưa to ngập úng  tháo nước dựa vào những kiến thức trong thực để thoáng khí. tế để giải thích các hiện tượng SGK. +Làm đất tơi xốp  đủ không khí hạt nảy ?Nước không khí và nhiệt độ thích mầm tốt. hợp có vai trò quan trọng ntn đối +Phủ rơm khi trời rét  giừ nhiệt độ thích hợp. với sự nảy mầm của hạt? Gíao dục cho HS bảo vệ môi +Phải gieo hạt đúng thời vụ điều kiện trường ổn định cần thiết cho sự thời tiết thích hợp. +Phải bảo quản tốt hạt giống  vì hạt đủ naûy maàm cuûa haït phôi mới nảy mầm được. 3. Cuûng coá: -Yêu cầu HS đọc kết luận chung SGK/ 115 -Trả lời 3 câu hỏi SGK/ 115 4. Daën doø: -Hoïc baøi. -Đọc mục “ Em có biết ?” -Đọc bài 36 SGK / 116,117 V.RUÙT KINH NGHIEÄM Tuaàn: 23 Ngày soạn: Tieát: 43 Ngaøy daïy:. Baøi 36:. TOÅNG KEÁT VEÀ CAÂY COÙ HOA. I. MUÏC TIEÂU 1.Kiến thức: *Đạt chuẩn -Biết được các bộ phận của cây có hoa và chức năng của chúng *Trên chuẩn. II.NHỮNG HIỂU BIẾT VEÀ ÑIEÀU KIEÄN NAÛY MẦM CỦA HẠT ĐƯỢC VAÄN DUÏNG NHÖ THEÁ NAØO TRONG SAÛN XUAÁT ? Khi gieo haït phaûi: +Làm đất tơi xốp. +Chaêm soùc haït gieo: choáng uùng, choáng haïn, choáng reùt. +Gieo hạt đúng thời vụ. - Bảo vệ môi trường ổn định cần thiết cho sự nảy maàm cuûa haït.

(22) -Hệ thống hoá kiến thức về cấu tạo và chức năng chính các cơ quan của cây xanh có hoa. -Tìm được mối quan hệ chặt chẽ giữa các cơ quan và các bộ phập của cây tạo thành cơ thể toàn vẹn. 2.Kó naêng: - Kĩ năng quan sát hình vẽ tìm tòi kiến thức -Kĩ năng hợp tác,tìm kiếm ,xử lí thông tin,tự tin khi đặt và trả lời câu hỏi,trình bày ý tưởng 3.Thái độ: Yêu thích môn học. II. PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC 1.GV: Tranh phoùng to hình 8.1, 8.2 SGK/ 27 2.HS: Ôn lại cấu tạo và chức năng của cây có hoa III.PHƯƠNG PHÁP / KĨ THUẬT DẠY HỌC -Vấn đáp -Thảo luận nhóm ,hỏi chuyên gia III. TIẾN TRÌNH DAÏY HOÏC 1.Kieåm tra baøi cuõ: -Theo em có những điều kiện bên ngoài nào ảnh hưởng đến sự nảy mầm của hạt? -Tại sao phải làm đất tơi xốp trước khi gieo hạt ? -Tại sao, sai khi trời mưa to, nếu đất bị úng thì phải tháo hết nước ngay ? -Tại sao phải gieo hạt đúng thời vụ ? 2. Bài mới Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Noäi dung Hoạt động 1: Tìm hiểu sự thống nhất giữa cấu tạo và chức năng của mỗi cơ quan của cây có hoa. -GV treo tranh caâm (hình 36.1) -HS quan sát tranh câm  đại diện 1 – I.CÂY LAØ MỘT THỂ  Cây xanh có hoa có những loại cơ 2 HS lên điền tên các cơ quan của THỐNG NHẤT. quan naøo ? caây coù hoa qua tranh veõ. 1. Sự thống nhất giữa cấu tạo -Đặt vấn đề: mỗi cơ quan này có vaø chức naêng cuûa moãi cô cấu tạo như thế nào để phù hợp với quan cuûa caây coù hoa. từng chức năng của chúng ? Caây coù hoa coù nhieàu cô quan, -Yêu cầu học sinh thảo luận nhóm: -HS đọc bảng cấu tạo và chức năng mỗi cơ quan đều có cấu tạo dựa vào nội dung của bảng cấu tạo của mỗi cơ quan  lựa chọn mục tương phù hợp với từng chức năng và chức năng của mỗi cơ quan SGK/ ứng giữa cấu tạo và chức năng ghi vở riêng của chúng. 116 để hoàn thành bảng sau: baøi taäp. Ví duï: -Đại diện 1 – 2 nhóm trình bày và bổ sung . Cô Boä Caáu Chức quan phaän taïo naêng Cô Boä Caáu Chức quan phaän taïo naêng Laù Sinh Laù e 2 Thaân dưỡng Sinh Thaân b 4 Reã dưỡng Reã a 6 Hoa Sinh Hoa d 3 Quaû saûn Sinh Quaû c 1 Haït saûn Haït g 5 -Gọi học sinh lần lượt hoàn thành baûng vaø ñöa ra baûng chuaån. -Dựa vào nội dung bảng đã sửa chữa.

(23) GV ñöa caâu hoûi: + Các cơ quan sinh dưỡng có cấu tạo như thế nào? Và có chức năng gì ? + Caùc cô quan sinh saûn coù caáu taïo và chức năng như thế nào? + Hãy nhận xét mối quan hệ giữa cấu tạo và chức năng của mỗi cơ quan đó ? -GV cho học sinh các nhóm trao đổi ruùt ra keát luaän.. -HS suy nghĩ và trả lời câu hỏi: +Thảo luận trong nhóm để cùng tìm ra mối quan hệ giữa cấu tạo và chức naêng cuûa moãi cô quan. +Trao đổi toàn lớp. Tự bổ sung và ruùt ra keát luaän.. Keát luaän: caây coù hoa coù nhieàu cô quan, mỗi cơ quan đều có cấu tạo phù hợp với chức năng riêng của chuùng. Hoạt động 2: Tìm hiểu sự thống nhất về chức năng giữa các cơ quan ở cây có hoa. -Yêu cầu học sinh đọc thông tin mục -HS đọc thông tin  SGK/ 117 thảo II Sự thống nhất về chức 2  suy nghĩ để trả lời câu hỏi: luận nhóm  trả lời câu hỏi bằng cách năng giữa các cơ quan ở cây lấy ví dụ cụ thể như quan hệ giữa rễ, có hoa. thaân, laù. Caùc cô quan cuûa caây xanh lieân +Những cơ quan nào của cây có mối -Dựa vào thông tin thứ nhất để trả quan mật thiết với nhau. Nếu quan hệ chặt chẽ với nhau về chức lời. tác động vào một cơ quan sẽ naêng ? ảnh hưởng đến cơ quan khác +Lấy ví dụ chứng minh khi hoạt -Dựa vào thông tin thứ 2 và thứ 3 để và toàn bộ cây. động của một cơ quan được tăng lấy ví dụ. Ví duï: cường hay giảm đi sẽ ảnh hưởng đến hoạt động của cơ quan khác: -Một số nhóm trình bày kết quả  GV gợi ý rễ cây không hút nước thì nhóm khác bổ sung. lá sẽ không quang hợp được. -GV tóm tắt câu trả lời của HS bằng Kết luận: các cơ quan của cây xanh sơ đồ sau: liên quan mật thiết và ảnh hưởng tới nhau.. Laù (Chế tạo thức ăn) Sinh trưởng. Caây. Thaân. Cây trưởng thaønh. (Vận chuyển thức ăn). Thuï phaán, thuï tinh. Quaû + haït. Reã (Hút nước + muối khoáng). Hoa. Naûy maàm. 3. Cuûng coá: -Theo em taïi sao noùi : “Caây xanh coù hoa laø moät theå thoáng nhaát” ? -Hãy giải thích vì sao rau trồng trên đất khô cằn, ít được tưới bón thì lá thường không xanh tốt, cây chậm lớn, còi cọc, năng xuất thu hoạch sẽ thấp ?.

(24) 4. Daën doø: -Học bài, trả lời các câu hỏi SGK/ 117 -Đọc phần II bài 36 SGK / 119, 120, 121 V.RUÙT KINH NGHIEÄM ....................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ .........................................................................................................................................

(25) Tuaàn: 23 Tieát: 44. Baøi 36:. Ngày soạn: Ngaøy daïy:. TOÅNG KEÁT VEÀ CAÂY COÙ HOA (tt). I. MUÏC TIEÂU 1.Kiến thức: *Đạt chuẩn -HS nắm được giữa cây xanh và môi trường có mối liên quan chặt chẽ với nhau. Khi điều kiện sống thay đổi thì cây xanh biến đổi thích nghi với đời sống. -Biết được hực vật thích nghi với điều kiện sống nên nó phân bố rất rộng rãi *Trên chuẩn -Gỉai thích được vì sao cây sống được nhiều môi trừơng khác nhau 2.Kó naêng: - Kĩ năng quan sát, so sánh, và kĩ năng hoạt động nhóm. -Kĩ năng hợp tác,tìm kiếm ,xử lí thông tin,tự tin khi đặt và trả lời câu hỏi,trình bày ý tưởng 3.Thái độ: Giáo dục ý thức bảo vệ thiên nhiên. II. PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC 1. GV:-Tranh phoùng to hình 36.2 -Maãu: caây beøo taây. 2.HS:-Học bài, trả lời các câu hỏi SGK/ 117 -Đọc phần II bài 36 SGK / 119, 120, 121 III.PHƯƠNG PHÁP / KĨ THUẬT DẠY HỌC -Vấn đáp -Thảo luận nhóm - Hỏi chuyên gia IV. TIẾN TRÌNH DAÏY HOÏC 1. Kieåm tra baøi cuõ: -Theo em taïi sao noùi : “Caây xanh coù hoa laø moät theå thoáng nhaát” ? -Hãy giải thích vì sao rau trồng trên đất khô cằn, ít được tưới bón thì lá thường không xanh tốt, cây chậm lớn, còi cọc, năng xuất thu hoạch sẽ thấp ? 2. Bài mới Mở bài: Ở cây xanh, không những có sự thống nhất giữa các bộ phận, cơ quan với nhau mà còn có sự thống nhất giữa cơ thể sống với môi trường, thể hiện ở những hình thái, cấu tạo phù hợp với điều kiện môi trường. Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Noäi dung Hoạt động 1:Tìm hiểu các cây sống dưới nước -Cây thường sống ở những môi -Cây thường sống ở những môi II.CÂY VỚI MÔI TRƯỜNG. trường nào ? trường: 1.Các cây sống dưới nước.  Vậy chúng có những đặc điểm +Dưới nước. - Thaân, cuoáng laù meàm, xoáp. gì để thích nghi với những mối +Trên cạn. - Lá trải rộng hoặc chia thành những trường sống đó ? +1 soá nôi khaùc nhö: khoâ haïn, phieán nhoû. -GV giới thiệu: môi trường băng giá, bãi lầy, … - Reã khoâng coù loâng huùt. nước có sức chống đỡ nhưng lại thiếu oxi  vậy những cây sống ở nước có những đặc điểm như thế nào để thích nghi với môi trường sống ?.

(26) -Yêu cầu HS quan sát hình -Học sinh hoạt động theo nhóm 36.2 (chú ý đến vị trí của lá)  từng nhóm thảo luận theo câu trả lời các câu hỏi mục 1. hoûi. + Nhận xét gì về hình dạng lá +Ở trên mặt nước thì lá trải rộng ở các vị trí khác nhau: trên mặt còn chìm trong nước thì lá nhỏ, nước và chìm trong nước? nhieàu. +Caây beøo taây coù cuoáng laù +Caây beøo taây coù cuoáng laù phình phình to, xốp  điều này giúp gì to, xốp  chứa không khí giúp cho caây beøo taây khi soáng troâi caây noåi. nổi trên mặt nước ? So sánh -Ở môi trường cạn, cây không cuống lá của cây bèo tây khi cần nổi  lá biến đổi để thích sống trôi nổi và khi sống trên nghi với môi trường sống. caïn? -Boå sung: do soáng trong moâi trường nước nên rễ của các loài cây này thường không có loâng huùt. Hoạt động 2:Tìm hiểu đặc điểm của cây sống trên cạn -GV Yêu cầu 1 – 2 HS đọc -HS đọc thông tin  SGK/120 để 2. Các cây sống trên cạn. SGK/ 120 để trả lời các câu trả lời các câu hỏi. a.Nôi khoâ, naéng, noùng, gioù nhieàu: hoûi sau: -HS suy nghĩ tìm câu trả lời  các -Thân: thấp, phân cành nhiều. -Lá: có lông sáp hoặc sáp dày phủ em khaùc boå sung  giaûi thích. +Ở nơi khô hạn rễ ăn sâu  tìm ngoài để hạn chế sự thoát hơi nước. +Ở nơi khô hạn vì sao rễ lại ăn nguồn nước; lan rộng hút sương -Rễ: ăn sâu hoặc lan rộng. saâu, lan roäng? ñeâm. b.Nôi aåm, raâm maùt: +Lá cây ở nơi khô hạn có lông -Rễ phát triển bình thường. +Lá cây ở nơi khô hạn có lông sáp giảm sự thoát hơi nước. -Thân vươn cao, cành thường tập trung saùp coù taùc duïng gì? +Trong rừng rậm: ít ánh sáng  ở ngọn. +Vì sao cây mọc trong rừng cây vươn cao để nhận được ánh rậm thường vươn cao? saùng. Đồi trống: đủ ánh sáng  phân caønh nhieàu. -Vậy cây sống trên cạn thường có những đặc điểm gì để thích nghi với môi trường sống ? Hoạt động 3:Tìm hiểu đặc điểm cây sống trong những môi trường đặc biệt -Yêu cầu học sinh đọc thông -Học sinh đọc thông tin  SGK và 3. Cây sống trong những môi trường tin vaø muïc “ Em coù bieát ?” quan saùt hình 36.4  thaûo luaän ñaëc bieät. SGK/ 121, 122 trong nhóm để trả lời và giải a.Sa mạc:  trả lời: thích các hiện tượng trên. -Thân: mọng nước hoặc thân bụi gai. -Môi trường sống đặc biệt: nơi có -Lá: tiêu giảm hoặc biến thành gai. +Thế nào là môi trường sống điều kiện khí hậu và tự nhiên -Rễ: rất dài, đâm sau, lan rộng. ñaëc bieät? khaéc nghieät, caây khoù soáng. +Kể tên những cây sống ở +Bãi lầy (ngập nước triều, đất b.Bãi lầy ven biển:.

(27) những môi trường này?. chặt, thiếu oxi): cây mắm, cây -Hệ rễ phát triển: có rễ chống , rễ thở. bần, cây sú, cây vệt, cây đước, … -Có hiện tượng hạt nảy mầm ngay +Phân tích đặc điểm phù hợp Rễ rất phát triển : có rễ chống, rễ trên cây mẹ. với môi trường sống ở những thở để đứng vững và dễ lấy khí. *Toùm laïi: caây naøy? +Sa mạc(khô hạn, rất khô, nóng): Những cây sống ở các môi trường caây söông roàng, … khaùc nhau, traûi qua quaù trình laâu daøi,  gọi 1  2 nhóm  các nhóm bổ Thân mọng nước, lá tiêu giảm, rễ cây đã hình thành một số đặc điểm để sung hoàn thiện kiến thức. raát daøi vaø ñaâm sau. thích nghi với môi trường sống của chúng. Nhờ khả năng thích nghi đó mà -GV bổ sung: những cây sống ở nơi triều dâng, bãi lầy caây coù theå phaân boá roäng raõi khaép nôi thường có hiện tượng hạt nảy -HS nhắc lại nhận xét ở 3 hoạt trên Trái Đất. maàm ngay treân caây meï. động.  Yêu cầu học sinh rút ra nhận *Nhận xét: những cây sống ở các xét chung về sự thống nhất môi trường khác nhau, trải qua giữa cơ thể và môi trường? quá trình lâu dài, cây đã hình thành một số đặc điểm để thích nghi với môi trường sống của chúng. Nhờ khả năng thích nghi đó mà cây có thể phân bố rộng rãi khắp nơi trên Trái Đất. 3. Cuûng coá: -Các cây sống ở nước thường có những đặc điểm hình thái như thế nào ? -Nêu một vài ví dụ về sự thích nghi của các cây ở cạn với môi trường. -Các cây sống trong những môi trường đặc biệt ( sa mạc, đầm lầy ) có những đặc điểm gì ? Cho một vài ví dụ. 4. Daën doø: -Hoïc baøi. -Tìm hiểu thêm sự thích nghi của 1 số cây xanh quanh nhà. -Đọc bài 38 SGK / 126, 127 - Đem rêu V.RUÙT KINH NGHIEÄM ...................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ .........................................................................................................................................

(28) Tuaàn: 24 Tieát: 45. Baøi 37:. TAÛO. Ngày soạn: Ngaøy daïy:. I. MUÏC TIEÂU 1.Kiến thức: -Nêu rõ được môi trường sống và cấu tạo của tảo thể hiện tảo là thực vật bậc thấp. -Tập nhận biết một số tảo thường gặp. -Hiểu rõ những lợi ích thực tế của tảo. 2.Kó naêng: Rèn cho học sinh: Kĩ năng quan sát tranh vẽ và hợp tác nhóm nhỏ. 3.Thái độ: Giáo dục ý thức bảo vệ cây trồng. II. PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC -Mẫu tảo xoắn để trong cốc thuỷ tinh. -Tranh taûo xoaén, rong mô. -Tranh moät soá taûo khaùc. III. PHƯƠNG PHÁP / KĨ THUẬT DẠY HỌC IV. TIẾN TRÌNH DAÏY HOÏC 1. Kieåm tra baøi cuõ: 2. Bài mới Mở bài: Trên mặt nước ao hồ thường có váng màu vàngVáng đó do những cơ thể thực vật rất nhỏ bé là tảo tạo nên. Tảo còn gồm những cơ thể lớn hơn, sống ở nước mặn hoặc nước ngọt. Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Noäi dung Hoạt động 1: Tìm hiểu cấu tạo của tảo. a. Quan saùt taûo xoaén (taûo -Caùc nhoùm HS quan saùt maãu taûo I. Caáu taïo cuûa taûo. 1. nước ngọt). xoắn bằng mắt và bằng tay,  Tảo Quan sát tảo xoắn (tảo nước -GV giới thiệu mẫu tảo xoắn và xoắn là những sợi mảnh, trơn nhớt và ngọt) nôi soáng. coù maøu luïc. -Cô theå taûo xoaén coù maøu luïc, -Hướng dẫn HS quan sát một sợi -HS quan sát kĩ tranh  nêu nhận xét là một sợi gồm nhiều tế bào tảo phóng to trên tranh  trả lời về cấu tạo của tảo xoắn: hình chữ nhật, có cấu tạo gồm: caâu hoûi: -Mỗi sợi tảo xoắn gồm nhiều tế bào +Thể màu. +Mỗi sợi tảo xoắn có cấu tạo hình chữ nhật có cấu tạo gồm: +Vaùch teá baøo. nhö theá naøo? +Theå maøu. +Nhaân teá baøo. +Vaùch teá baøo. - Caùch sinh saûn: sinh saûn sinh +Nhaân teá baøo. dưỡng và tiếp hợp. -Tảo xoắn có màu lục vì thể màu 2. Quan sát rong mơ (tảo nước chứa chất diệp lục. maën). +Vì sao taûo xoaén coù maøu luïc? -Cô theå coù maøu naâu vaø coù hình -Gọi một vài học sinh phát biểu  Kết luận: cơ thể tảo xoắn là một sợi dáng giống cây. ruùt ra keát luaän. gồm nhiều tế bào hình chữ nhật. -Caùch sinh saûn: sinh saûn sinh -GV giaûng giaûi veà: dưỡng và sinh sản hữu tính. +Teân goïi cuûa taûo xoaén do chaát Kết luận: tảo là thực vật bậc.

(29) nguyên sinh có dải xoắn chứa dieäp luïc. +Caùch sinh saûn cuûa taûo xoaén: sinh sản sinh dưỡng và tiếp hợp. -GV chốt lại vấn đề bằng câu hoûi: neâu ñaëc ñieåm caáu taïo cuûa taûo xoaén? a. Quan saùt rong mô (tảo nước mặn). -GV giới thiệu môi trường sống cuûa rong mô. -Hướng dẫn quan sát tranh rong mô Yeâu caàu HS so saùnh hình dạng ngoài của rong mơ với cây baøng.  Tìm caùc ñaëc ñieåm gioáng vaø khaùc nhau? -Vì sao rong mô coù maøu naâu ?. thaáp vì: +Cô theå coù caáu taïo ñôn giaûn, coù dieäp luïc, chöa coù reã, thaân, laù. +Hầu hết sống ở nước.. -Học sinh quan sát tranh  tìm những đặc điểm giống và khác nhau giữa rong mô vaø caây baøng. +Gioáng: hình daïng gioáng 1 caây. +Khác: chưa có rễ, thân, lá thật sự. -Rong mô coù maøu naâu vì trong teá baøo của rong mơ ngoài chất diệp lục còn coù theâm chaát maøu phuï maøu naâu.. -HS căn cứ vào cấu tạo rong mơ và tảo xoắn  trao đổi nhóm rút ra kết luaän.. -GV giới thiệu : +Caùch sinh saûn cuûa rong mô. +Trên cơ thể rong mơ thường có những “quả” nhỏ chứa khí giúp Kết luận: tảo là thực vật bậc thấp vì: cây dễ nổi ở trong nước. +Cô theå coù caáu taïo ñôn giaûn, coù dieäp  Tảo là những thực vật bậc lục, chưa có rễ, thân, lá. thấp. Vậy theo em, thực vật bậc +Hầu hết sống ở nước. thaáp coù ñaëc ñieåm gì? Hoạt động 2: Làm quen một vài tảo khác thường gặp. -Sử dụng tranh  giới thiệu một số -HS quan sát: tảo đơn bào, tảo đa II. Một vài tảo khác thường taûo khaùc. baøo. gaëp. -Yêu cầu học sinh đọc thông tin -Tảo có sự đa dạng về: hình dạng và a. Tảo đơn bào: SGK/124 ruùt ra nhaän xeùt veà hình maøu saéc. Ví duï: daïng cuûa taûo? Bao goàm: b.Taûo ña baøo: +Taûo ñôn baøo. Ví duï: Toùm laïi caáu taïo cô theå cuûa taûo +Taûo ña baøo. raát ña daïng. Hoạt động 3: Tìm hiểu vai trò của tảo -Yêu cầu 1-2 HS đọc nội dung -Học sinh thảo luận nhóm  bổ sung 3. Vai trò của tảo SGK/ 125  trả lời các câu hỏi: cho nhau. +Cung caáp oxi. +Tảo sống ở nước có lợi gì ? Vai trò của tảo trong tự nhiên và +Làm thức ăn, làm thuốc chữa +Với đời sống con người tảo có trong đời sống con người. beänh. lợi gì ? +Cung caáp oxi. +1 số ít gây hại cho động vật ở.

(30) +Khi naøo taûo coù theå gaây haïi ?. +Làm thức ăn, làm thuốc chữa bệnh. +1 số ít gây hại cho động vật ở nước.. nước.. 3. Cuûng coá: -Hãy trình bày những đặc điểm giống và khác nhau của tảo xoắn và rong mơ ? -Tại sao không thể coi rong mơ là cây xanh thực sự ? -Tại sao tảo được xem là những thực vật bậc thấp ? 4. Daën doø: -Hoïc baøi. -Đọc bài 38 SGK / 126, 127 -Đọc mục “ Em có biết ? ” SGK/ 125 V.RUÙT KINH NGHIEÄM. ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ......................................................................................................................................... ................................................................................................................................. ..................................................................................................................................

(31) Tuaàn: 24 Tieát: 45. Ngày soạn: Ngaøy daïy:. Chương VIII: CÁC NHÓM THỰC VẬT. Baøi 38:. REÂU – CAÂY REÂU. I. MUÏC TIEÂU 1.Kiến thức: *Đạt chuẩn -Học sinh nêu rõ được đặc điểm cấu tạo của rêu, phân biệt rêu với cây có hoa. *Trên chuẩn -Hiểu được rêu sinh sản bằng gì và túi bào tử cũng là cơ quan sinh sản của rêu. -Thấy được vai trò của rêu trong tự nhiên -So sánh rêu với thực vật có hoa 2.Kó naêng: -Quan sát,thao taùc, caùch lấy túi bào tử - Tự tin khi trình bày ý kiến trước nhóm ,tổ,lớp -Lắng nghe tích cực, trình bày suy nghĩ,ý tưởng hợp tác trong hoạt động nhóm -Tìm kiếm,xử lí thông tin về đặc điểm cấu tạo,sinh sản,phát triển môi trường sống,vai trò của rêu. 3. Thái đợ: HS tìm hiểu các nhóm thực vật , trên cơ sở đó nhận thức được sự đa dạng ,phong phú của giới thực vật và ý nghĩa của sự đa dạng ,phong phú đó trong tựï nhiên và trong đời sống con người  HS có ý thức bảo vệ đa dạng thực vật. II. PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC -Vật mẫu: cây rêu (có cả túi bào tử). -Tranh phóng to cây rêu, và cây rêu mang túi bào tử. -Kính luùp caàm tay. III.PHƯƠNG PHÁP / KĨ THUẬT DẠY HỌC -Trực quan,vấn đáp -Dạy học nhóm,tìm tòi IV. TIẾN TRÌNH DAÏY HOÏC 1.Kieåm tra baøi cuõ: - Các cây sống ở nước thường có những đặc điểm hình thái như thế nào ? - Nêu một vài ví dụ về sự thích nghi của các cây ở cạn với môi trường. - Các cây sống trong những môi trường đặc biệt như sa mac, đầm lầy có nhửng đặc điểm gì? Cho một vài ví dụ 2.Bài mới Mở bài: Trong thiên nhiên có những cây rất nhỏ bé thường mọc thành từng đám, tạo nên một lớp thảm màu lục tươi. Những cây nhỏ bé đó chính là rêu, chúng thuộc nhóm rêu. Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Noäi dung Hoạt động 1: Tìm hiểu rêu sống ở đâu -Theo em rêu thường sống ở đâu -Rêu thường sống trên cạn, I. Môi trường sống của rêu: ? quanh bờ tường – những nơi ẩm Rêu thường sống trên cạn - nơi Rêu là những thực vật đầu tiên ướt. ẩm ướt. sống ở cạn, tuy nhiên chỉ sống được ở những nơi có đất ẩm. Hoạt động 2: Quan sát cây rêu -Phaùt kính luùp. -Học sinh hoạt động theo nhóm : II. Quan saùt caây reâu..

(32) -Yeâu caàu hoïc sinh quan saùt caây rêu và đối chiếu hình 38.1  Rêu gồm những bộ phận nào của caây?. +Tách rời 1-2 cây rêu  quan sát +Thân ngắn, không phân cành. baèng kính luùp. +Laù nhoû moûng. +Quan sát đối chiếu tranh cây rêu. +Rễ giả có khả năng hút nước.  Reâu goàm caùc boä phaän: reã, thaân, laù. +Chöa coù maïch daãn vaø chöa coù -Nghe GV giải thích, trả lời các hoa. caâu hoûi  tự rút ra những đặc điểm chính -Yêu cầu HS đọc nội dung thông trong cấu tạo cây rêu. tin muïc  SGK/ 126  GV giaûng Keát luaän: giaûi: +Thaân ngaén, khoâng phaân caønh. +Laù nhoû moûng. Rễ giả  có khả năng hút nước. Thân lá chưa có mạch dẫn  +Rễ giả có khả năng hút nước. +Chöa coù maïch daãn. sống được ở nơi ẩm ướt. -Yêu cầu so sánh rêu với cây bàng  trả lời câu hỏi: tại sao rêu xếp vào nhóm thực vật bậc cao ? HS so sánh *So sánh rêu với thực vật có hoa Hoạt động 3: Túi bào tử và sự phát triển của rêu -Yêu cầu học sinh quan sát tranh -Quan sát tranh theo hướng dẫn III. Túi bào tử và sự phát triển cây rêu có túi bào tử  phân biệt của giáo viên  rút ra nhận xét: túi của rêu các phần của túi bào tử. bào tử có 2 phần: mũ ở trên, cuống +Cơ quan sinh sản của rêu là túi -Yêu cầu học sinh quan sát tiếp ở dưới. (trong túi có bào tử). bào tử nằm ở ngọn cây. hình 38.2 và đọc đoạn   trả lời -HS dựa vào hình 38.2. thảo luận +Rêu sinh sản bằng bào tử. caâu hoûi: trong nhóm tìm câu trả lời. (vẽ sơ đồ phát triển của rêu) +Cô quan sinh saûn cuûa reâu laø boä +Cô quan sinh saûn cuûa reâu laø tuùi phaän naøo? bào tử nằm ở ngọn cây. +Reâu sinh saûn baèng gì? +Rêu sinh sản bằng bào tử. +Trình bày sự phát triển của +Bào tử nảy mầm và phát triển reâu ? thaønh caây reâu. -HS trình baøy  GV toùm taét laïi bằng sơ đồ.. (Thụï tinh). Rêu trưởng thành  túi bào tử chín  túi bào tử mở nắp   Rêu con  bào tử nảy mầm  bào tử rơi ra Hoạt động 4: Vai trò của rêu -Yêu cầu học sinh đọc đoạn  -Học sinh tự rút ra vai trò của rêu. mục 4  trả lời câu hỏi: rêu có lợi ích gì? -GV giaûng giaûi theâm: +Hình thành đất. 4. Vai troø cuûa reâu. SGK/ 127 - Bảo vệ rêu.

(33) +Taïo than. *Liên hệ: Mùa mưa sân trường rêu mọc phải chà rửa khỏi trôn? Cần bảo vệ rêu không? 3. Cuûng coá: -So sánh với cây có hoa, rêu có đặc điểm gì khác ? -Tại sao rêu ở cạn nhưng chỉ sống được ở những môi trường ẩm ướt ? 4. Daën doø: -Hoïc baøi. -Đọc bài 39 SGK / 128,129 -Chuẩn bị mẫu vật: 1 số loài dương xỉ. V.RUÙT KINH NGHIEÄM ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ .........................................................................................................................................

(34) Tuaàn: 24 Tieát: 46. Baøi 39:. Ngày soạn: Ngaøy daïy:. QUYEÁT – CAÂY DÖÔNG XÆ. I. MUÏC TIEÂU 1.Kiến thức: *Đạt chuẩn -Trình bày được đặc điểm cấu tạo cơ quan sinh dưỡng và cơ quan sinh sản của dương xỉ. -Bieát caùch nhaän daïng moät caây thuoäc döông xæ. -Nói rõ được nguồn gốc hình thành các mỏ than đá. *Trên chuẩn - Hiểu được dương xỉ tiến hóa hơn rêu là rễ thật,có mạch dẫn 2.Kó naêng: -Kĩ năng quan sát mẫu vật -Tự tin khi trình bày ý kiến trước nhóm tổ,lắng nghe tích cực khi trình bày,suy nghĩ,ý tưởng hợp tác trong hoạt động nhóm,tìm kiếm để xử lí thông tin,tìm hiểu đặc điểm,cơ quan sinh dưỡng,túi bào tử,sự phát triển của dương xỉ,sự hình thành đá 3.Thái độ: HS tìm hiểu các nhóm thực vật , trên cơ sở đó nhận thức được sự đa dạng ,phong phú của giới thực vật và ý nghĩa của sự đa dạng ,phong phú đó trong tựï nhiên và trong đời sống con người  HS có ý thức bảo vệ đa dạng thực vật. II. PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC 1.GV: Maãu vaät: caây döông xæ. 2.HS: Maãu vaät: caây döông xæ. III.PHƯƠNG PHÁP/ KĨ THUẬT DẠY HỌC -Trực quan,vấn đáp -Tìm tòi,động não,dạy học nhóm IV. TIẾN TRÌNH DAÏY HOÏC 1. Kieåm tra baøi cuõ: -Caáu taïo cuûa reâu coù ñôn giaûn nhö theá naøo ? -So sánh đặc điểm cấu tạo của rêu với tảo ? -Hãy viết sơ đồ mô tả quá trình sinh sản và phát triển của dương xỉ ? -Tại sao rêu ở cạn nhưng chỉ sống được ở những môi trường ẩm ướt ? 2.Bài mới Mở bài: quyết là tên gọi chung của 1 nhóm thực vật trong đó có dương xỉ, cũng như rêu chúng sinh sản bằng bào tử nhưng khác rêu veà cấu tạo cơ quan sinh dưỡng và cách sinh sản. Vậy sự khác nhau đó là gì ? Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Noäi dung Hoạt động 1: Quan sát cây dương xỉ a. Quan saùt cô quan sinh I. Quan saùt caây döông xæ dưỡng. 1.Cơ quan sinh dưỡng: gồm -HS hoạ t độ n g nhoù m .  thaû o luaä n 2’ -Yeâu caàu HS quan saùt kó caây +Laù giaø coù cuoáng daøi, laù non döông xæ  ghi laïi ñaëc ñieåm caùc +Quan saùt caây döông xæ  so saùnh cuoän troøn. với tranh để tìm các đặc điểm về +Thân ngầm hình trụ. cuûa reã, thaân, laù. -Yêu cầu 1-2 nhóm trình bày kết cơ quan sinh dưỡng của dương xỉ. +Reã thaät, coù nhieàu loâng huùt. +Trao đổi nhóm về đặc điểm rễ, +Có mạch dẫn. quaû thaûo luaän. -GV lưu ý: HS dễ nhầm lẫn thân, lá quan sát được..

(35) cuoáng cuûa laù giaø laø thaân  GV giuùp HS phaân bieät baèng caùch yeâu caàu 1 HS leân chæ caùc boä phận của cơ quan sinh dưỡng treân tranh veõ.. -Tiếp tục thảo luận nhóm để hoàn thaønh caùc ñaëc ñieåm reã, thaân, laù cuûa döông xæ. (chuù yù ñaëc ñieåm laù non). Kết luận: cơ quan sinh dưỡng gồm: +Laù giaø coù cuoáng daøi, laù non cuoän -Haõy so saùnh ñaëc ñieåm cô quan troøn. sinh dưỡng của dương xỉ với cơ +Thân ngầm hình trụ. quan sinh dưỡng của rêu. +Reã thaät, coù nhieàu loâng huùt. -Giaùo vieân ghi toùm taét leân baûng  +Coù maïch daãn. 2.Cô quan sinh saûn: -Cô quan sinh saûn cuûa döông laø ruùt ra nhaän xeùt. túi bào tử nằm ở mặt dưới của lá giaø. b. Quan sát túi bào tử và sự -Quan sát mẫu vật, thấy được túi -Dương xỉ sinh sản bằng bào tử. phaùt trieån cuûa caây döông xæ. -Yêu cầu cầu học sinh lật mặt bào tử của dương xỉ nằm ở mặt (vẽ sơ đồ phát triển của dương xæ) dưới của lá già. dưới lá già  tìm túi bào tử. -Yêu cầu quan sát hình 39.2 đọc -HS quan sát kỹ hình 39.2  thảo luận nhóm  ghi câu trả lời ra nháp. kĩ chú thích trả lời câu hỏi: +Cô quan sinh saûn cuûa döông xæ +Cô quan sinh saûn cuûa döông xæ laø túi bào tử nằm ở mặt dưới của lá laø boä phaän naøo ? giaø. +Vòng cơ là những tế bào có vách +Voøng cô coù taùc duïng gì ? dày màu vàng nâu bảo vệ bào tử. +Dương xỉ sinh sản bằng bào tử. +Bào tử nảy mầm phát triển thành +Döông xæ sinh saûn baèng gì ? +Trình bày sự phát triển của nguyên tản rồi phát triển thành cây döông xæ. reâu ? -HS trình baøy  GV toùm taét laïi bằng sơ đồ. Dương xỉ trưởng thành  túi bào tử chín  vòng cơ bong ra  bào tử rơi ra   Döông xæ con  nguyeân taûn  bào tử nảy maàm (Thuï tinh)  Hãy so sánh với sơ đồ phát triển cuûa reâu  Tìm ñaëc ñieåm tieán hoùa của dương xỉ so với rêu ? -Tuy döông xæ coù nhieàu ñaëc ñieåm tiến hóa hơn so với rêu nhưng nhìn chung sự thụ tinh của dương xỉ vẫn được thực hiện trong môi trường nước.  Ruùt ra keát luaän .. Ñaëc ñieåm tieán hoùa cuûa döông xæ so với rêu: +Có vòng cơ bảo vệ bào tử. +Nguyeân taûn mang teá baøo sinh duïc đực và cái, có khả năng cung cấp chất dinh dưỡng cho cây con phát trieån..

(36) Keát luaän: Döông xæ sinh saûn baèng bào tử, cơ quan sinh sản là túi bào tử. Hoạt động 2: Quan sát một vài loại dương xỉ thường gặp -Quan sát cây rau bợ, cây lông -Quan sát cây rau bợ và cây lông II. Một vài loại dương xỉ thường cu li  Ruùt ra: cu li  trả lời: gaëp. +Nhaän xeùt ñaëc ñieåm chung. -Căn cứ vào đặc điểm của lá già -Cây rau bợ. +Nêu đặc điểm nhận biết một và lá non để nhận biết họ dương xỉ: -Cây lông cu li. caây thuoäc döông xæ. +Lá già: mang bào tử. Hoï döông xæ coù laù non cuoän +Laù non: cuoän troøn. troøn. -Yêu cầu HS đọc mục “Em có bieát ?” SGK/ 131 Hoạt động 3: Quyết cổ đại và sự hình thành than đá Yêu cầu học sinh đọc thông tin Học sinh nghiên cứu thông tin  nêu III. Quyết cổ đại và sự hình mục 3 SGK/ 130  trả lời câu hỏi: lên nguồn gốc của than đá từ thành than đá. than đá dược hình thành như thế dương xỉ cổ. SGK/ 130 naøo? 3. Cuûng coá: -So sánh cơ quan sinh dưỡng của cây rêu và cây dương xỉ, cây nào có cấu tạo phức tạp hơn ? Hãy giải thích ? -Làm thế nào nhận biết được 1 cây thuộc họ dương xỉ ? -Đọc mục “Em có biết ?” 4. Daën doø: -Học bài ; ôn tập lại những kiến thức đã học trong chương VII và VIII. V.RUÙT KINH NGHIEÄM ....................................................................................................................................................... .................................................................................................................................. Tuaàn: 25 Tieát: 47. Ngày soạn: Ngaøy daïy:.

(37) Baøi 48:. OÂN TAÄP. I. MUÏC TIEÂU Giúp HS củng cố những kiến thức đã học ở chương VII, VIII. II. PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC 1.GV: Heä thoáng caâu hoûi vaø baøi taäp. 2.HS: Ôn tập lại các kiến thức trong chương VII, VIII. III. PHƯƠNG PHÁP/ KĨ THUẬT DẠY HỌC IV. TIẾN TRÌNH DAÏY HOÏC 1. Kieåm tra baøi cuõ: -So sánh cơ quan sinh dưỡng của cây rêu và cây dương xỉ, cây nào có cấu tạo phức tạp hơn ? Hãy giải thích ? -Làm thế nào nhận biết được 1 cây thuộc họ dương xỉ ? 2. Bài mới Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Hoạt động 1: Kiến thức cần nhớ. -Hãy trình bày mối quan hệ giữa thụ phấn với thụ tinh ? -… thụ phấn là điềåu kiện để có sự -Theo em hạt cần những điều kiện nào để nảy mầm ? thuï tinh. -Cây có hoa có những loại cơ quan nào và giữ chức năng gì ? -Cây sống trong nhiều môi trường khác nhau. Vậy cây có những đặc điểm gì để thích nghi với nghững môi trường sống đó ? Hoạt động 2: Bài tập. *Bài tập 1: Cho các từ: hợp tử, thành hạt, TBSD cái, phôi, 1 hạt, TBSD đực, *Bài tập 1: Đáp aùn: quả chứa hạt , hữu tính để điền vào chỗ trống trong các câu sau: a. Thụ tinh là hiện tượng … … … … (1) … … … … của hạt phấn kết hợp với … … … … (1) - TBSD đực (2) … … … … có trong noãn tạo thành một TB mới gọi là … … … … (3) … … … … . (2)- TBSD cái Sinh sản có hiện tượng thụ tinh gọi là … … … … (4) … … … … . (3)- hợp tử b. Hình thành hạt: noãn sau khi thụ tinh có những biến đổi, TB hợp tử phân (4)- hữu tính chia rất nhanh và phát triển thành … … … … (5) … … … … . Vỏ noãn hình thành vỏ (5)- phôi hạt và phần còn lại của noãn phát triển thành bộ phận chứa chất dự trữ cho (6)- 1 hạt hạt. Mỗi noãn đã được thụ tinh hình thành … … … … (6) … … … … vì vậy số lượng (7)- thành hạt hạt tuỳ thuộc vào số lượng noãn được thụ tinh. (8)- quả chứa hạt c. Tạo quả: trong khi noãn biến đổi … … … … (7) … … … … , bầu nhụy cũng biến đổi và phát triển thành … … … … (8) … … … … *Bài tập 2: hãy hoàn thành bảng sau: So saùnh ñaëc ñieåm caáu taïo *Baøi taäp 2: Reâu Taûo -Thực vật sống trên … … … … … -Thực vật sống dưới … … … … … -Thaân, laù … … … … … … … … … … -Thaân, laù … … … … … … … … … … -Sinh saûn … … … … … … … … … … -Sinh saûn … … … … … … … … … ….

(38) -Reã … … … … … … … … … … … … … -Reã … … … … … … … … … … … … … -Thuộc nhóm thực vật bậc … … -Thuộc nhóm thực vật bậc … … 3. Daën doø: -OÂn taäp  kieåm tra 1 tieát. V.RUÙT KINH NGHIEÄM ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................

(39) Tuaàn: 25 Tieát: 48. Ngày soạn Ngaøy daïy: KIEÅM TRA 1 TIEÁT. A. MUÏC TIEÂU -Củng cố lại những kiến thức đã học ở chương VII, VIII. -Vaän duïng thaønh thaïo caùc daïng caâu hoûi: +Traéc nghieäm khaùch quan, ñieàn khuyeát. +Tự luận + Có thái độ nghiêm túc trong kiễm tra B.CHUAÅN BÒ: 1. Giáo viên : Đề kiểm tra 1 tiết 2. Học sinh: Ôn tập kiến thức ở chương VII, VIII. C.CÁC BƯỚC LÊN LỚP 1.Ổn định lớp: 2. Hoạt động: -GV: Phát đề kiểm tra. -HS: Laøm baøi kieåm tra. * Nhaän xeùt: treân TB Lớp 6/1 6/2 6/3 6/4. Dưới TB. ĐÁP ÁN A.PHAÀN TRAÉC NGHIEÄM( 2ñ): 1.1 Mỗi câu đúng 0,25đ Caâu 1(b) Caâu 2(c) Caâu 3(a) Caâu 4(ñ) 1.2 Mỗi cụm từ đúng 0,25đ Rễ,mạch dẫn,bào tử, túi bào tử B.PHẦN TỰ LUẬN:(8đ) Caâu 1:(3ñ) -Nêu đúng khái niệm thụ tinh: 2đ -Bầu phát triển thành quả chứa hạt: 0,5 đ -Noãn phát triển thành hạt 0,5 đ Câu 2: 1 đ Có 4 cách phát tán quả và hạt: Tự phát tán,nhờ gió,nhờ động vật,nhờ người Caâu 3: (4ñ) -Cơ quan sinh dưỡng gồm rễ, thân,lá thật , thân có mạch dẫn (1đ) -Tiến hóa hơn 1đ.

(40) Reâu Reã giaû Chöa coù maïch daãn. Döông xæ Reã thaät Coù maïch daãn. Viết đúng sơ đồ của dương xỉ 1đ Dương xỉ trương thành………..Túi bào tử chin………..vòng cơ bong ra Dương xỉ con. Nguyên tản(thụ tinh). Btử nảy mầm BT rơi ra. a. Đều có dạng hình sợi. c. Đều là cơ thể đa bào. b. Đều có chứa sắc tố phụ màu nâu. d. Đều sống ở nước ngọt. Câu 6: Tảo xoắn sinh sản sinh dưỡng bằng cách: a. Sự đứt đoạn. b. Reã. c. Thaân. d. Laù Câu 7: Rêu được xếp vào nhóm: a. Vi sinh vaät. c. Thực vật bậc thấp. b. Thực vật ở nước. d. Thực vật bậc cao Câu 8: Đặc điểm nào sau đây thường được dùng để nhận biết họ dương xỉ ? a. Phieán laù nhieàu vaø ña daïng. c. Rễ mọc ngầm trong đất. b. Lá non cuộn tròn lại ở đầu. d. Thaân coù phuû loâng tô. II. Phần II : TỰ LUẬN ( 6 điểm ) Caâu 1: ( 2 ñieåm ) Hãy chọn những các từ và cụm từ đã cho trong bảng sau đây để điền vào chỗ trống trong đoạn văn sau:.

(41) ngọn túi bào tử lá thaân bào tử mạch dẫn rễ hoa Cơ quan sinh dưỡng của cây rêu gồm: … … … … … … … , … … … … … … …, chưa có … … … … … … thật sự và chưa có … … … … … … …. Trong thân và lá rêu chưa có … … … … … … Rêu sinh sản bằng … … … … … … … được chứa trong … … … … … … … , cơ quan này nằm ở … … … … … … cây rêu. Caâu 2: ( 4 ñieåm ) 1. Hãy giải thích vì sao rau trồng trên đất khô cằn, ít được tưới nước và bón phân thì lá thường không xanh tốt, cây chậm lớn, còi cọc, năng Suất thu hoạch sẽ thấp? 2. Rêu có những đặc điểm gì tiến hóa hơn so với tảo ? Heát ! ĐÁP ÁN : I. 4 điểm( mỗi câu đúng đạt 0,5 điểm) Caâu 1: c Caâu 2: a Caâu 3: d Caâu 4: d Caâu 5: c Caâu 6: Caâu 7: a Caâu 8: b II. 6 ñieåm. Câu 1: 2 điểm ( mỗi từ hoặc cụm từ điền đúng đạt 0,25 điểm ) Thaân laù reã hoa maïch daãn bào tử túi bào tử ngoïn Caâu 2: 4 ñieåm. 1. (2 ñieåm ) Đất khô cằn, ít được tưới bón: -Rễ hoạt động yếu, hút được ít nước và muối khoáng. (0,5 điểm) Laù keùm phaùt trieån vaø ít dieäp luïc (0,5 ñieåm) Quang hợp giảm, chất hữu cơ tạo ra ít không đủ cung cấp cho cây sinh trưởng và phát triển nên cây chậm lớn, còi cọc và năng suất giảm. (1 điểm) 2. (2 ñieåm) Đặc điểm tiến hóa của rêu so với tảo: -Là thực vật bậc cao. -Sống trên cạn- nơi ẩm ướt. -Cô theå phaân hoùa thaønh thaân, laù vaø reå giaû. -Cơ quan sinh sản chuyên hóa hơn (sinh sản bằng bào tử) 3. Thu baøi 4. Daën doø: -Đọc bài 19 SGK / 61,62 -Chuaån bò maãu vaät: 1 soá caønh thoâng coù noùn. *.RUÙT KINH NGHIEÄM SAU TIEÁT DAÏY: ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................ ......................................................................................................................................... ..................................................................................................................................

(42) ĐỀ KIỂM TRA 1 TIẾT Moân: Sinh hoïc (Khoái 6) Thời gian : 45 phút Ñieåm. : Đề 1. A. TRAÉC NGHIEÄM ( 3 ñieåm ). Lời phê của giáo viên. Câu I: Khoanh troøn vào câu đúng nhất trong những câu sau. ñaây: Caâu 1: Đặc điểm nào dưới đây của rêu giống với của tảo a. Mức độ tổ chức cơ thể b. Sự có mặt diệp lục trong tế bào c. Sự liên quan đến môi trường nước d. Cả a, b và c Caâu 2: Căn cứ vào đặc điểm nào dưới đây để người ta chia quả khô thành 2 loại quả : quả khô nẻ và quả khô không nẻ a. Độ cứng của vỏ quả b. Độ dày của vỏ quả c. Khả năng tự nứt của quả khi chín d. Cả a, b và c Caâu 3: Hoa tự thu phấn mang những đặc điểm nào dưới đây a. Đơn tính b. lưỡng tính c. Nhị và nhụy của hoa chín đồng thời d. Cả b và c Câu 4: Đặc điểm có thể có ở cây mọc nơi nắng gió, khô hạn là: a. Reã aên saâu, lan roäng. c. Lá có lớp lông hoặc sáp phủ ngoài. b. Thaân thaáp, phaân caønh nhieàu. d. Taát caû caùc ñaëc ñieåm treân. Câu 5: Đặc điểm giống nhau giữa tảo xoắn và rong mơ là: a. Đều có dạng hình sợi. c. Đều là cơ thể đa bào. b. Đều có chứa sắc tố phụ màu nâu. d. Đều sống ở nước ngọt. Caâu 6: Hạt do bộ phận nào của hoa phát triển thành a. Noãn b. Hợp tử c. Bầu nhụy d. Đế hoa Caâu 7: cây dương xỉ non được phát triển từ bộ phận nào dưới đây a. Hợp tử c. tế bào trứng b. Nguyên tản d. Bào tử nẩy mầm Caâu 8: Rêu có những vai trò gì dưới đây a. Góp phần vào việc tạo thành chất mùn cho đất c . Làm chất đốt b. Làm phân bón d. Cả a, b và c Câu II : Sắp xếp ý ở cột A và cột B để có cấu taọ phù hợp với chức năng của cây có hoa. cột A 1. Thực hiện thụ phấn, thụ tinh kết hạt , tạo quả 2.Nẩy mầm thành cây con , duy trì và phát triển nòi giống 3. Thu nhận ánh sáng để quang hợp , trao đổi khí vào môi trường và thoát hơi nước . 4.Vận chuyển nứơc và muối khoáng từ rễ lên lá và chất hữu cơ từ. Cột B a. Lá b. rễ c. Hoa d. Hạt. Trả lời.

(43) là đến tất cả các bộ phận khác của cây B. TỰ LUẬN ( 7 điểm ) Caâu 1: Thế nào là sự thụ phấn ? Đặc điểm của hoa thụ phấn nhờ gió ( 2 ñieåm ) . Câu 2 : Nêu những điều kiện bên trong và bên ngoài nào cần cho hạt nẩy mầm .Haõy giaûi thích vì sao rau troàng treân đất khô cằn, ít được tưới nước và bón phân thì lá thường không xanh tốt, cây chậm lớn, còi cọc, năng suất thu hoạch sẽ thấp( 3 điểm ) Câu 3 : Trình bày đặc điểm của dương xỉ . ( 2 ñieåm ). B. TỰ LUẬN ( 7 điểm ) Caâu 1: Thế nào là sự thụ phấn ? Đặc điểm của hoa thụ phấn nhờ sâu bọ ( 2 ñieåm ) . Câu 2 : Nêu những điều kiện bên trong và bên ngoài nào cần cho hạt nẩy mầm .Haõy giaûi thích vì sao rau troàng treân đất khô cằn, ít được tưới nước và bón phân thì lá thường không xanh tốt, cây chậm lớn, còi cọc, năng suất thu hoạch sẽ thấp?( 3 điểm ) Câu 3 : Đặc điểm cấu tạo ,sinh sản , môi trường sống của rêu . ( 2 ñieåm ).

(44) ĐÁP ÁN : Đề I A. TRAÉC NGHIEÄM ( 3 ñieåm ) I. 2điểm( mỗi câu đúng đạt 0,25 điểm) Caâu 1: b Caâu 2: c Caâu 3: d Caâu 4: d Caâu 5: c Caâu 6: a Caâu 7: a Caâu 8: d II. 1 điểm. 1- c, 2- d ; 3-a ; 4 - b ( mỗi câu ghép đúng đạt 0,25 điểm) B. TỰ LUẬN ( 7 điểm ) Câu 1 : 2 đ Câu 2 : ( 2 ñieåm )Điều kiện cần cho hạt nẩy mầm : bên trong ( 1 đ ) bên ngoài( 1 đ ) Đất khô cằn, ít được tưới boùn: -Rễ hoạt động yếu, hút được ít nước và muối khoáng. (0,25 điểm) Laù keùm phaùt trieån vaø ít dieäp luïc (0,25 ñieåm) Quang hợp giảm, chất hữu cơ tạo ra ít không đủ cung cấp cho cây sinh trưởng và phát triển nên cây chậm lớn, còi cọc và năng suất giảm. (0. 5điểm) 2. (2 ñieåm) ĐÁP ÁN : Đề II A. TRAÉC NGHIEÄM ( 3 ñieåm ) I. 2điểm( mỗi câu đúng đạt 0,25 điểm) Caâu 1: b Caâu 2: c Caâu 3: d Caâu 4: d Caâu 5: c Caâu 6: a Caâu 7: a Caâu 8: d II. 1 điểm. 1- c, 2- d ; 3-a ; 4 - b ( mỗi câu ghép đúng đạt 0,25 điểm) B. TỰ LUẬN ( 7 điểm ) Câu 1 : 2 đ Câu 2 : ( 2 ñieåm )Điều kiện cần cho hạt nẩy mầm : bên trong ( 1 đ ) bên ngoài( 1 đ ) Đất khô cằn, ít được tưới boùn: -Rễ hoạt động yếu, hút được ít nước và muối khoáng. (0,25 điểm) Laù keùm phaùt trieån vaø ít dieäp luïc (0,25 ñieåm) Quang hợp giảm, chất hữu cơ tạo ra ít không đủ cung cấp cho cây sinh trưởng và phát triển nên cây chậm lớn, còi cọc và năng suất giảm. (0. 5điểm) 2. (2 ñieåm).

(45) Tuaàn: 26 Tieát: 49. Baøi 40:. Ngày soạn Ngaøy daïy. HAÏT TRAÀN – CAÂY THOÂNG. I. MUÏC TIEÂU 1.Kiến thức: *Đạt chuẩn -Trình bày được đặc điểm cấu tạo cơ quan sinh dưỡng và cơ quan sinh sản của thông. *Trên chuẩn 2.Kó naêng: -Kó naêng quan saùt tranh, maãu vaät, so saùnh. -Kĩ năng hoạt động nhóm. -Tìm kiếm và xử lí thông tin khi quan sát tranh ảnh để tìm hiểu về nguồn gốc cây trồng,phân biệt giữa cây trồng và cây hoang dại và những biện pháp cải tạo cây trồng -Tự tin khi trình bày ý kiến trước tổ,nhóm,lớp 3.Thái độ: HS tìm hiểu các nhóm thực vật , trên cơ sở đó nhận thức được sự đa dạng ,phong phú của giới thực vật và ý nghĩa của sự đa dạng ,phong phú đó trong tựï nhiên và trong đời sống con người  HS có ý thức bảo vệ đa dạng thực vật. II. PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC 1. GV:Maãu vaät: caønh thoâng coù noùn. -Tranh: cành thông mang nón, sơ đồ cắt dọc nón đực và nón cái 2. HS: Maãu vaät: caønh thoâng coù noùn. III.PHƯƠNG PHÁP/ KĨ THUẬT DẠY HỌC -Trực quan,vấn đáp -Tìm tòi,hỏi chuyên gia IV. TIẾN TRÌNH DAÏY HOÏC 1. KTBC 2.Bài mới Mở bài: -Yeâu caàu HS quan saùt hình 40.1  hình veõ treân mieâu taû ñieàu gì ? -Hình 40.1 cho thấy 1 nón thông đã chín mà ta quen gọi là “quả” thông vì nó mang các hạt. Nhưng gọi như vậy đã chính xác chưa ? Ta đã biết quả phát triển từ hoa, đúng hơn là từ baàu nhụy của hoa. Vậy cây thông đã có hoa, quả thật sự chưa ? Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Noäi dung Hoạt động 1: Quan sát cơ quan sinh dưỡng của cây thông -Giới thiệu: thông là cây gỗ to.Ở -Nghe và ghi nhớ. I.Cơ quan sinh dưỡng của nước ta, cây thông khá phổ biến và caây thoâng. được trồng ở nhiều nơi. -Thaân goã, coù caønh vaø coù -Yeâu caàu HS quan saùt caønh thoâng  maïch daãn. xaùc ñònh caùc boä phaän cuûa thoâng -Laù hình kim coù chaát dieäp nhö: thaân, caønh, laù  cô quan sinh luïc. dưỡng của thông có đặc điểm gì ? -Reã daøi, aên saâu, lan roäng. -Hướng dẫn học sinh quan sát cành, -HS làm việc theo nhóm  Thông là cây đã có rễ, thân, laù thoâng nhö sau: -Từng nhóm tiến hành quan sát cành, lá thật sự. laù thoâng..

(46)  Ghi ñaëc ñieåm ra nhaùp. +Thaân caønh maøu naâu, xuø xì (caønh coù veát seïo khi laù ruïng). +Lá có hình dạng và màu sắc như +Lá nhỏ hình kim, mọc từ 2 – 3 theá naøo ? chieác treân 1 caønh con raát ngaén +Nhoå caønh con  quan saùt caùch moïc (khoâng coù cuoáng) vaø coù maøu xanh. lá? (chú ý vảy nhỏ ở gốc lá). -Goïi 1 – 2 nhoùm phaùt bieåu  boå sung ruùt ra keát luaän . -Qua những kiến thức vừa kể trên em ruùt ra keát luaän gì veà ñaëc ñieåm -Keát luaän: cuûa caây thoâng ? Thông là cây đã có rễ, thân, lá thật -GV thông báo rễ to khoẻ, mọc sâu. sự. Hoạt động 2: Quan sát cơ quan sinh sản (nón) *Quan saùt noùn thoâng. -Thông là loài cây không có hoa, cơ quan sinh saûn cuûa thoâng laø noùn. -GV thông báo có hai loại nón. -Học sinh quan sát mẫu vật  đối -Yeâu caàu hoïc sinh: chiếu hình 40.2 và đọc thông tin  trả +Xác định vị trí nón đực và nón cái lời câu hỏi. treân caønh? Nón đực: Nhỏ, mọc thành cụm và có +Đặc điểm của hai loại nón (số màu vàng. lượng, kích thước, màu sắc của hai Nón cái: Lớn, mọc riêng lẻ. loại).  Theo em dựa vào đặc điểm nào của -Dựa vào màu sắc để phân biệt nón các nón để phân biệt nón đực và đực và nón cái. noùn caùi ? Yêu cầu quan sát sơ đồ nón đực và -Caáu taïo: nón cái trả lời câu hỏi: +Nón đực: Vảy (nhị ) mang hai túi +Nón đực có cấu tạo như thế nào? phấn chứa hạt phấn,… +Noùn caùi coù caáu taïo nhö theá naøo? +Nón cái: Vảy (lá noãn) mang hai +GV bổ sung, hoàn chỉnh kết luận. noãn,… -Tại sao nón đực lại có màu vàng ? -Nón đực có màu vàng là do nón có mang túi phấn chứa hạt phấn.  Quan sát một cái nón đã phát trieån. -Giới thiệu: nón cái thông khi đã già sẽ lớn hẳn lên và toàn bộ nón sẽ hoùa goã. -Yêu cầu học sinh quan sát 1 nón -Học sinh thảo luận  ghi câu trả lời ra nhaùp. caùi thoâng vaø tìm haït: +Haït thoâng coù caùnh, naèm loä ra beân +Hạt có đặc điểm gì ? Nằm ở đâu? ngoài, trên lá noãn hở. +Ñaëc ñieåm thaân caønh ? maøu saéc ?. II.Cô quan sinh saûn (noùn) Cô quan sinh saûn cuûa thoâng laø noùn, goàm: - Nón đực: nhỏ, có màu vàng vaø moïc thaønh cuïm, goàm: + Truïc noùn. + Vaûy (nhò) mang tuùi phaán. + Tuùi phaán mang haït phaán. -Nón cái: lớn hơn nón đực, moïc rieâng leû, goàm: + Truïc noùn. + Vảy (lá noãn). + Noãn. -Thoâng sinh saûn baèng haït nằm lộ trên lá noãn hở (hạt traàn)..

(47) +So sánh tính chất của nón thông +Ở thông chưa có quả thật sự. với quả bưởi  nhận xét +Taïi sao goïi thoâng laø caây haït traàn? +Thông được gọi là cây hạt trần vì -Yeâu caàu HS trình baøy vaø boå sung. hạt của thông nằm trên lá noãn hở. Lưu ý HS: hạt thông có cánh để giuùp cho haït phaùt taùn xa hôn. -Vaäy theo em goïi noùn thoâng laø quaû đã chính xác chưa ? Hoạt động 3: Giá trị của cây hạt trần -Yêu cầu HS đọc mục “Em có -HS đọc SGK/ 134  nêu được các giá bieát ?” trị thực tiễn của các cây thuộc ngành ? Cây thông được trồng để làm gì ? haït traàn. ? Theo em phải bảo vệ các cây hạt trần như thế nào?. III. Giaù trò cuûa caây haït traàn. SGK/ 134 - Trồng thêm các loài cây hạt trần.. 3. Cuûng coá: Cho caùc ñaëc ñieåm sau: a. Chöa coù reã , thaân, laù. e. Sống ở nước là chủ yếu. b. Có bào tử. f. Coù noùn. c. Coù haït. g. Sống ở cạn. d. Đã có rễ, thân, lá. h. Chöa coù hoa, quaû. Theo em trong những đặc điểm trên, đặc điểm nào là đặc điểm của cây hạt trần? Đáp án: c, d, f, g, h. 4. Daën doø: -Học bài, trả lời các câu hỏi SGK/ 134 -Đọc bài 41SGK / 135, 136 -Chuẩn bị : cành bưởi; 1 số lá đơn và lá kép; quả cam ; rễ hành ; rễ cải ; hoa huệ; hoa hồng ; … V.RUÙT KINH NGHIEÄM ...................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ .........................................................................................................................................

(48) * So saùnh hoa vaø noùn. -Yêu cầu HS so sánh cấu tạo hoa và nón hoàn thành bảng SGK/133 . +Thảo luận: Nón khác hoa ở đặc điểm nào?  goïi 1 – 2 em phaùt bieåu. Giáo viên bổ sung và yêu cầu HS trả lời: Từ bảng trên , em hãy cho biết có thể coi nón là hoa được không ? Thaûo luaän nhoùm laøm baøi taäp ñieàn baûng. +Căn cứ vào bảng hoàn chỉnh  phân biệt nón với hoa +Thaûo luaän nhoùm  ruùt ra keát luaän. Kết luận: nón chưa có cấu tạo nhị và nhụy điển hình, đặc biệt chưa có bầu nhụy chứa noãn ở bên trong  không theå coi nhö moät hoa. +Tại sao tảo, rêu được xếp vào hai nhóm khác nhau? -Tảo, rêu được xếp vào hai nhóm khác nhau vì chúng có những đặc điểm khác nhau..

(49) Tuaàn: 26 Tieát: 50. Baøi 41:. Ngày soạn: Ngaøy daïy. HẠT KÍN – ĐẶC ĐIỂM CỦA THỰC VẬT HẠT KÍN. I. MUÏC TIEÂU 1.Kiến thức: * Đạt chuẩn -Nêu được sự đa dạng của cơ quan sinh dưỡng và cơ quan sinh sản của cây hạt kín. -Bieát caùch quan saùt moät caây haït kín. * Trên chuẩn -Phát hiện được những tính chất đặc trưng của cây hạt kín là có hoa và quả với hạt được giấu kín trong quả. Từ đó phân biệt được sự khác nhau cơ bản giữa cây Hạt kín và cây Hạt trần. 2.Kó naêng: - Kĩ năng quan sát, so sánh, hoạt động nhóm. - Kĩ năng hợp tác,tìm kiếm,xử lí thông tin - Kĩ năng phân tích,so sánh - Kĩ năng trình bày ngắn gọn,xúc tích,sáng tạo 3.Thái độ: HS tìm hiểu các nhóm thực vật , trên cơ sở đó nhận thức được sự đa dạng ,phong phú của giới thực vật và ý nghĩa của sự đa dạng ,phong phú đó trong tựï nhiên và trong đời sống con người  HS có ý thức bảo vệ đa dạng thực vật. II. PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC 1. GV: cành bưởi; 1 số lá đơn và lá kép; quả cam ; rễ hành ; rễ cải ; hoa huệ; hoa hồng ; … -Kính luùp caàm tay, kim nhoïn, dao lam. 2.Học sinh: kẻ bảng trống theo mẫu SGK/135 vào vở bài tập. III.PHƯƠNG PHÁP/ KĨ THUẬT DẠY HỌC -Vấn đáp,tìm tòi -Dạy học nhóm,trình bày 1 phút -Hỏi chuyên gia IV. TIẾN TRÌNH DAÏY HOÏC 1.Kieåm tra baøi cuõ: -Cô quan sinh saûn cuûa thoâng laø gì ? Haõy neâu caáu taïo ? -So saùnh ñaëc ñieåm caáu taïo vaø sinh saûn cuûa caây thoâng vaø caây döông xæ ? 2. Bài mới Mở bài: chúng ta đã biết và quen thuộc với nhiều cây có hoa như: cam, đậu, ngô, khoai, … Chúng được gọi chung là những cây hạt kín. Tại sao vậy ? chúng khác với cây hạt trần ở đặc điểm quan trọng gì ? Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Noäi dung Hoạt động 1: Quan sát cây có hoa -Yêu cầu HS đọc lệnh  SGK/ 135. -1-2 HS đọc to lệnh SGK/ 135  ghi I.Quan sát cây có hoa: -Tổ chức nhóm quan sát. nhớ. Hạt kín là nhóm thực vật có -Hướng dẫn học sinh quan sát từ cơ -Học sinh: quan sát cây của nhóm đã hoa. Chúng có một số đặc quan sinh dưỡng đến cơ quan sinh chuẩn bị. ñieåm chung nhö sau: sản theo trình tự SGK.  ghi các đặc điểm quan sát được 1. Cơ quan sinh dưỡng: Lưu ý HS: Với những bộ phận nhỏ vào bảng trống ở vở bài tập. rễ,thân,lá phaùt trieån ña dùng kính lúp để quan sát . -Goïi 1 – 3 nhoùm leân baûng ñieàn, caùc daïng, trong thaân coù maïch -Giaùo vieân keû baûng troáng theo maãu nhoùm khaùc quan saùt, boå sung. daãn phaùt trieån. SGK 133 leân baûng. Ví duï: TT Caây Daïn Daïng Kieåu Gaân laù Caùn Quaû Moâi g reã laù h trường thaân hoa soáng 1 Haønh Coû Chuøm Ñôn Song Rời Ở cạn song.

(50) -GV bổ sung và hoàn chỉnh bảng. Hoạt động 2: Tìm hiểu đặc điểm của các cây hạt kín -Căn cứ vào kết quả bảng mục 1. -Căn cứ bảng 1  học sinh nhận xét:  nhận xét sự khác nhau của rễ, thân, rễ, thân, lá, hoa, quả của cây có hoa laù, hoa, quaû? raát ña daïng. -Giới thiệu: +Ở hoa, các lá noãn khép kín thành bầu mang noãn bên trong, do đó khi taïo thaønh quaû thì haït cuõng naèm trong quaû.  goïi laø caây haït kín. +Caây haït kín coù maïch daãn phaùt trieån. -Nêu đặc điểm chung của cây hạt -Thảo luận giữa các nhóm  rút ra đặc kín ? ñieåm chung cuûa caây haït kín:Trình -GV boå sung giuùp hoïc sinh ruùt ra bày 1’ +Có cơ quan sinh dưỡng đa dạng. được đặc điểm chung. +Có hoa, quả chứa hạt bên trong. *Cây hạt kín đã có cơ quan sinh sản  So sánh với cây hạt trần  thấy được điển hình, hạt được bảo vệ tốt trong quả. Chúng sống ở nhiều môi trường sự tiến hoá của cây hạt kín. ? Thực vật rất đa dạng và phong khác nhau, nên rất phong phú và đa phú trong tự nhiên và đời sống con dạng. người.Vậy ta phải làm gì để bảo vệ HS trả lời thực vật?. 3. Cuûng coá: -Hãy chọn ý trả lời đúng trong các câu sau đây: Câu 1: Trong những nhóm cây sau, nhóm cây nào gồm toàn cây hạt kín ? a.Cây mít, cây rêu, cây ớt. b.Cây thông, cây lúa, cây đào. c.Cây ổi, cây dừa. d.Tất cả các nhóm cây trên đều đúng. Đáp án: c. Caâu 2: Ñaëc ñieåm ñaëc tröng nhaát cuûa caây haït kín laø: a.Coù reã, thaân, laù. b.Có sự sinh sản bằng hạt. c.Sống được ở nhiều môi trường khác nhau. d.Coù hoa, quaû vaø haït naèm trong quaû. Đáp án: d. -Yêu cầu HS đọc mục “ Em có biết ?” 4. Daën doø:. 2.Cô quan sinh saûn: coù hoa, quaûû,haït.. II.Đặc điểm của thực vật haït kín Haït naèm trong quaû laø moät öu theá cuûa caây haït kín, vì nó được bảo vệ tốt hơn. Hoa vaø quaû coù raát nhieàu daïng khaùc nhau. Ví duï: + Môi trường sống đa dạng.  Đây là nhóm thực vật tiến hoùa hôn caû..

(51) -Học bài. Trả lời câu hỏi1,2,4 SGK/ 136 -Đọc bài 42 SGK / 137,138 -Chuẩn bị: cây lúa, cây hành, cây bưởi con, lá hoa dâm bụt. V.RUÙT KINH NGHIEÄM ...................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................

(52) Tuaàn: 27 Tieát: 51. 42:. Ngày soạn: Ngaøydạy:. LỚP HAI LÁ MẦM VAØ LỚP MỘT LÁ MẦM. Baøi. I. MUÏC TIEÂU 1.Kiến thức: * Đạt chuẩn - Biệt một số đặc điểm hình thái của cây thuộc lớp hai lá mầm và lớp một lá mầm (về kiểu rễ, kiểu gân lá, số lượng cánh hoa). * Trên chuẩn -Căn cứ vào các đặc điểm để có thể nhận dạng nhanh một cây thuộc lớp hai lá mầm hay một lá mầm. 2.Kó naêng: - Kó naêng quan saùt, so saùnh. - Kĩ năng hợp tác nhóm,phân tích,đối chiếu để tìm ra đặc điểm giống và khác nhau - Kĩ năng đảm nhận trách nhiệm trong nhóm,trình bày ngắn gọn ,xúc tích,sang tạo 3.Thái độ: HS tìm hiểu các nhóm thực vật , trên cơ sở đó nhận thức được sự đa dạng ,phong phú của giới thực vật và ý nghĩa của sự đa dạng ,phong phú đó trong tựï nhiên và trong đời sống con người  HS có ý thức bảo vệ đa dạng thực vật. II. PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC 1. GV:-Mẫu: +Cây lúa, hành, huệ, cỏ. Cây bưởi con, lá râm bụt, cây hoa hồng. -Tranh reã coïc, reã chuøm, caùc kieåu gaân laù,bảng phụ 2. HS: +Cây lúa, hành, huệ, cỏ. Cây bưởi con, lá râm bụt, cây hoa hồng. III.PHƯƠNG PHÁP/ KĨ THUẬT DẠY HỌC -Trực quan,vấn đáp,tìm tòi - Dạy học nhóm,sáng tạo trong trình bày IV. TIẾN TRÌNH DAÏY HOÏC 1.Kieåm tra baøi cuõ: -Hãy trình bày đặc điểm chung của thực vật hạt kín ? -Theo em giữa cây hạt trần và cây hạt kín có đặc điểm gì phân biệt,trong đó đặc điểm nào là quan trọng nhất ? 2.Bài mới Mở bài: Các cây hạt kín rất khác nhau cả về cơ quan sinh dưỡng và cơ quan sinh sản. Để phân biệt các cây hạt kín với nhau, các nhà khoa học đã chia chúng thành các nhóm nhỏ hơn, đó là lớp, bộ , họ, chi, loài. Thực vật hạt kín gồm 2 lớp chính là lớp hai lá mầm và lớp một lá mầm. Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Noäi dung Hoạt động 1: Câây hai lá mầm và cây mợt lá mầm GV hỏi lại một số kiến thức cũ -HS nhớ lại kiến thức cũ, trả lời : I. Caây thuộc hai laù -Rễ được chia làm mấy loại chính ? +Có 2 loại rễ chính: rễ cọc và rễ mầm và cây thuợc chuøm. moät laù maàm. -Coù maáy kieåm gaân laù ? +Có 3 loại gân lá: gân hình mạng, Bảng SGK/ 137 (đã gaân song song vaø gaân hình cung. sửa chữa) -Các đặc đặc điểm này gặp ở các cây khác nhau trong lớp hai lá mầm và lớp một lá maàm. -Yêu cầu học sinh quan sát mẫu vật đem -Học sinh hoạt động theo nhóm: đến và hình 42.1 giới thiệu một cây một lá Quan sát kỹ cây một lá mầm và cây.

(53) mầm và hai lá mầm điển hình  Căn cứ vào hai lá mầm, căn cứ đặc điểm của rễ, ñaëc ñieåm cuûa laù, reã, hoa maø em coù theå laù, hoa  Phaân bieät caây moät laù maàm nhận biết được từ hình vẽ, hãy phân biệt và cây hai lá mầm.  Ghi các đặc điểm quan sát được vào cây một lá mầm với cây hai lá mầm ? -Yeâu caàu hoạt động nhóm hoàn thành bảng baûng SGK/ 137 -Yêu cầu 1-2 nhóm báo cáo kết quả  các  Học sinh đọc  tự nhận biết hai dấu nhoùm khaùc boå sung. hiệu nữa là số lá mầm của phôi và Ñaëc Lớp một lá Lớp hai lá ñaëc ñieåm cuûa thaân. ñieåm maàm maàm - 2 học sinh lên bảng tự ghi. -Reã -Reã chuøm -Reã coïc +Caùc nhoùm nhaän xeùt + boå sung. -Gaân -Gaân laù song -Gaân laù hình laù song hoặc hình mạng cung Soá -Hoa coù 6 caùnh -Hoa coù 5 caùnh (Hoa maãu ba) caùnh hoa (Hoa maãu naêm) -Thaân -Thaân coû, coät -Thaân goã, coû leo -Haït -Phoâi coù moät laù -Phoâi coù hai maàm laù maàm GV yêu cầu cho ví dụ HS cho ví dụ GV nhận xét và cho HS kẻ bảng vào Hoạt động 2: Đặc điểm phân biệt giữa lớp hai lá mầm và lớp mợt lá mầm -GV cho học sinh quan sát các cây của -Nhóm ghi thêm tên cây đã mang II. Đặc điểm phân nhóm mang đi hoặc hình 42.2 điền các đặc đến lớp và điền vào bảng các đặc biệt giữa lớp hai lá mầm và lớp một lá điểm vào bảng ñieåm mầm  Hoïc sinh boå sung baûng  nhaän xeùt: Để phân biệt giữa lớp Teân Rễ Thân Kiểu Thuộc lớp caây gaân 1 2 Để phân biệt được cây nột lá mầm hai lá mầm và lớp laù LM LM và cây hai lá mầm người ta không một lá mầm dựa vào những đặc điểm chủ Maïng Bưởi Cọc Gỗ X chỉ dựa vào một đặc điểm của cây yếu ở số lá mầm của mà phải kết hợp nhiều đặc điểm phơi,kiểu rễ ,kiểu gân Hueä Chuøm Coû Song X khaùc cuûa caây. song lá,số cánh hoa,dạng Maïng Raâm Coïc Goã X thân…. buït Luùa Chuøm Coû Song X song Haønh Chuøm Coû Song X song Hoàng Coïc Goã Maïng X -Muốn phân biệt cây hai lá mầm và một lá mầm dựa vào những đặc điểm nào?.

(54) -Yêu cầu HS đọc mục “Em có biết ?” HS trả lời SGK/ 139 ? Thực vật rất đa dạng và phong phú trong tự nhiên và đời sống con người.Vậy ta phải làm gì để bảo vệ thực vaät? 3. Cuûng coá: -Haõy quan saùt hình 42.2 SGK/ 138 haõy nhaän bieát nhanh caây moät laù maàm vaø caây hai laù maàm ? -Đặc điểm chủ yếu để phân biệt giữa 2 lớp một lá mầm và lớp 2 lá mầm là gì ? 4. Daën doø: -Hoïc baøi. -Sưu tầm một số lá của cây một lá mầm và cây 2 lá mầm. Dùng băng dính gắn lá vào một tờ giấy. -Đọc bài 43 SGK / 140, 141 V.RUÙT KINH NGHIEÄM ....................................................................................................................................................... .................................................................................................................................. Tuaàn: 27 Tieát: 52. Baøi 43:. Ngày soạn: Ngaøy daïy:. KHÁI NIỆM SƠ LƯỢC VỀ PHÂN LOẠI THỰC VẬT.

(55) I. MUÏC TIEÂU 1.Kiến thức: *Đạt chuẩn -Biết được phân loại thực vật là gì? -Nêu được tên các bậc phân loại ở thực vật và những đặc điểm chủ yếu của các ngành. * Trên chuẩn - Khái quát được sự phân chia của giới thực vật và sự phát triển của nó 2.Kĩ năng: - Rèn kĩ năng quan sát, so sánh, vận dụng phân loại 2 lớp của ngành hạt kín. - Kỹ năng hợp tác, tìm kiếm, xử lí thông tin, phân tích. 3.Thái độ: HS tìm hiểu các nhóm thực vật , trên cơ sở đó nhận thức được sự đa dạng ,phong phú của giới thực vật và ý nghĩa của sự đa dạng ,phong phú đó trong tựï nhiên và trong đời sống con người  HS có ý thức bảo vệ đa dạng thực vật. II. PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC 1.GV: -Sơ đồ phân loại thực vật: Caùc ngaønh taûo. TV baäc thaáp (… … … … … … … … …). Giới thực vaät. Ngaønh reâu. (… … … … … … … … …) TV baäc cao. (… … … …) (… … … … … … … … …) (… … … …). -Các tờ bìa nhỏ ghi đặc điểm: 1. Chöa coù reã, thaân, laù. 2. Đã có rễ, thân, lá. 3. Sống ở nước là chủ yếu. 4. Sống ở cạn là chủ yếu. 5. Sống ở các nơi khác nhau.. Ngaønh döông xæ (… … … …). Ngaønh haït traàn. (… … … …). Ngaønh haït kín.

(56) 6. Reã giaû, laù nhoû heïp. 7. Reã thaät, laù ña daïng. 8. Có bào tử. 9. Coù haït. 10.Coù noùn. 11.Coù hoa vaø quaû..

(57) 2.HS: xem lại tóm tắt đặc điểm chính các ngành thực vật đã học. III.PHƯƠNG PHÁP/ KĨ THUẬT DẠY HỌC -Trực quan,hỏi đáp IV. TIẾN TRÌNH DAÏY HOÏC 1.Kieåm tra baøi cuõ: -Neâu 1 soá ví duï veà caây 2 laù maàm vaø caây 1 laù maàm ? -Hãy trình bày những đặc điểm chủ yếu để phân biệt cây một lá mầm với cây 2 lá mầm? 2.Bài mới Mở bài: Chúng ta đã tìm hiểu các “nhóm” thực vật từ rêu đến cây Hạt kín. Chúng hợp thành giới thực vật. Như vậy, giới Thực vật gồm rất nhiều dạng khác nhau về tổ chức cơ thể. Để nghiên cứu sự đa dạng của giới Thực vật, người ta phải tiến hành phân loại chúng. Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Noäi dung Hoạt động 1: Tìm hiểu phân loại thực vật là gì ? -Yêu cầu HS thảo luận nhóm hoàn -HS thảo luận nhóm  khác nhau ; I. Phân loại thực vật thành bài tập điền từ SGK/ 140 gioáng nhau. laø gì ? Việc tìm hiểu sự +Cho hoïc sinh nhaéc laïi caùc nhoùm gioáng vaø khaùc nhau thực vật đã học. -Các nhóm thực vật đã học: giữa các dạng thực +Reâu - Caây reâu vật để phân chia +Quyeát – Caây döông xæ. chuùng thaønh caùc baäc +Haït traàn – Caây thoâng phân loại gọi là phân +Haït kín +Tại sao người ta xếp cây thông, -Người ta xếp cây thông, trắc bách loại thực vật. traéc baùch dieäp vaøo moät nhoùm? dieäp vaøo moät nhoùm vì chuùng coù nhieàu ñaëc ñieåm gioáng nhau. -Việc tìm hiểu sự giống và khác Kết luận: Việc tìm hiểu sự giống và nhau giữa các loài thực vật và sắp khác nhau giữa các dạng thực vật để xếp chúng theo từng nhóm, gọi là phân chia chúng thành các bậc phân loại thực vật  Vậy phân loại phân loại gọi là phân loại thực vật. thực vật là gì? Hoạt động 2: Tìm hiểu các bậc phân loại -GV giới thiệu các bậc phân loại -Học sinh nghe và nhớ kiến II. Các bậc phân loại thực vật từ cao đến thấp: Ngành- thức. Giới thực vật được chia Lớp-Bộ-Họ-Chi-Loài thành nhiều ngành có những -GV giaûi thích: đặc điểm khác nhau. Dưới +Ngành là bậc phân loại cao nhất. ngaønh coøn coù caùc baäc phaân +Loài là bậc phân loại cơ sở. Các Kết luận: Các bậc phân loại: loại thấp hơn như: lớp – bộ cây cùng loài có nhiều điểm giống Ngành-Lớp-Bộ-Họ-Chi-Loài – họ – chi – loài. nhau veà hình daïng, caáu taïo. Loài là bậc phân loại cơ sở. Ví dụ: họ cam có nhiều loài: bưởi, chanh, quaát,… -Em nghó nhö theá naøo, neáu ta goïi, -Goïi “nhoùm reâu” , “nhoùm haït “nhoùm reâu” , “nhoùm haït kín” , … ? kín” , … laø sai goïi laø ngaønh reâu, ngaønh haït kín, Hoạt động 3:Tìm hiểu sự phân chia các ngành thực vật -Haõy neâu ñaëc ñieåm noåi baät cuûa caùc -Cho 1 – 2 hoïc sinh phaùt bieåu. III. Các ngành thực.

(58) ngành thực vật mà em đã học ? -Giới thiệu bảng sơ đồ  yêu cầu học sinh gaén caùc ñaëc ñieåm cuûa moãi ngaønh. -GV chuẩn bị kiến thức theo sơ đồ SGK . Chốt lại: mỗi ngành thực vật có nhiều đặc điểm nhưng khi phân loại chỉ dựa vào những đặc điểm quan trọng nhất để phân biệt các ngành. -Haõy tieáp tuïc phaân chia ngaønh haït kín thành 2 lớp theo cách trên ?. -Học sinh hoàn thành bài tập. -2-3 HS chọn các tờ bìa đã ghi các đặc điểm gắn vào từng ngành cho phù hợp.. vaät Bảng sơ đồ SGK/ 141. -Dựa vào đặc điểm chủ yếu là số lá maàm cuûa phoâi, phaân chia ngaønh haït kín thành 2 lớp: lớp 1 lá mầm và lớp -GV giúp học sinh hoàn thiện đáp 2 lá mầm. aùn. -Đại diện nhóm trình bày  các nhóm ? Thực vật rất đa dạng và phong khác bổ sung. phú trong tự nhiên và đời sống con - Bảo vệ TV: không người.Vậy ta phải làm gì để bảo vệ chặt phá cây, trồng thực vật? nhiều cây xanh... 3. Cuûng coá: Chọn câu trả lời đúng trong những câu sau đây: Câu 1: Những chưa có rễ, thân, lá; sống chủ yếu ở nước thuộc ngành: a. Haït kín. b. Haït traàn. c. Reâu. Caâu 2: Sinh saûn baèng haït laø ñaëc ñieåm cuûa : a. Reâu. b.Haït traàn. c. Haït kín vaø haït traàn 4. Daën doø: -Học bài, trả lời câu hỏi cuối bài SGK/ 141 -Đọc bài 44 SGK / 142,143 V.RUÙT KINH NGHIEÄM. d.Taûo. d. Haït kín. ........................................................................................................................................ .........................................................................................................................................

(59) Tuaàn: 28 Tieát: 53. Baøi 44:. Ngày soạn: Ngaøy daïy:. SỰ PHÁT TRIỂN CỦA GIỚI THỰC VẬT. I. MUÏC TIEÂU 1.Kiến thức: *Đạt chuẩn - Biết được các giai đoạn phát triển của giới thực vật *Trên chuẩn -Hiểu được quá trình phát triển của giới thực vật từ thấp đến cao -Hiểu được mối quan hệ giữa điều kiện sống với các giai đoạn phát triển của thực vật và sự thích nghi cuûa chuùng. 2.Kó naêng: - Kó naêng quan sát 3.Thái độ: Giáo dục ý thức bảo vệ thực vật. II.CHUAÅN BÒ: 1.GV: Tranh: sơ đồ phát triển của thực vật (hình 44.1 phóng to). 2.HS: Ôn lại kiến thức của 5 ngành thực vật chính. III.PHƯƠNG PHÁP -Quan sát,hỏi đáp,tìm tòi IV.CÁC BƯỚC LÊN LỚP 1. Ổn định lớp: 2.Kieåm tra baøi cuõ: 3. Hoạt động dạy – học: Mở bài: ? Hãy kể tên những ngành thực vật đã học ? -Giới thực vật từ những dạng đơn giản như tảo đến những cây hạt kín có cấu tạo phức tạp có quan hệ gì với nhau và con đường phát triển của chúng diễn ra như thế nào ? Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Noäi dung Hoạt động 1: Quá trình xuất hiện và phát triển của giới thực vật -Giới thiệu: giới thực vật ngày nay I. Quaù trình xuaát từ các dạng tảo cho đến các cây hieän vaø phaùt trieån của giới thực vật. haït kín, khoâng phaûi xuaát hieän cuøng -Giới thực vật ngày moät luùc, maø chuùng phaûi traûi qua quaù nay đã xuất hiện trình xuất hiện dần dần gắn liền với dần dần từ những điều kiện môi trường sống. Đó cũng daïng ñôn giaûn nhaát chính là quá trình phát triển của giới tới những dạng thực vật. phức tạp nhất. -Giaùo vieân yeâu caàu hoïc sinh quan Ví duï: sát hình 44.1 ; Đọc kỹ các câu từ a -Học sinh hoạt động cá nhân. g. Sắp xếp lại trật tự các câu cho +Quan sát kỹ hình + đọc các câu  sắp -Sự phát triển của xếp lại trật tự cho đúng: 1a, 2d, 3b, giới thực vật gắn đúng. liền với những thay *Hướng dẫn HS chú ý vào chiều đi 4g, 5c, 6e. đổi của điều kiện cuûa muõi teân maøu hoàng..

(60) -Gọi học sinh đọc lại trật tự các câu theo trật tự đúng  nhận xét. -Tổ chức học sinh thảo luận 3 vấn đề. +Tổ tiên của thực vật là gì? Xuất hiện ở đâu? +Giới thực vật đã tiến hoá như thế naøo veà ñaëc ñieåm caáu taïo vaø sinh saûn ? Neâu ví duï ?. +Vì sao thực vật lên cạn? Chúng có cấu tạo như thế nào để thích nghi với điều kiện môi trường mới ? Nêu ví duï ?.  Ghi nhớ tóm tắt thông tin quá trình xuất hiện của giới thực vật. -Học sinh hoạt động nhóm(4’)  trả lời: +Tổ tiên chung của thực vật là cơ thể sống đầu tiên có cấu tạo rất đơn giản, xuất hiện ở nước. +Giới thực vật phát triển từ đơn giản  phức tạp. Ví dụ: sự hoàn thiện của một số cơ quan: Reã giaû  reã thaät; thaân chöa phaân nhaùnh  phaân nhaùnh; sinh saûn baèng bào tử  sinh sản bằng hạt. +Khi điều kiện môi trường thay đổi  Thực vật có những biến đổi thích nghi với điều kiện sống mới. Ví dụ: Thực vật chuyển từ nước lên cạn  xuất hiện thực vật có rễ, thân, lá (thích nghi điều kiện ở cạn ). +Giới thực vật từ khi xuất hiện đã không ngừng phát triển theo chiều hướng từ đơn giản đến phức tạp, chuùng coù cuøng nguoàn goác vaø quan heä hoï haøng.. +Các nhóm thực vật đã phát triển và hoàn thiện như thế nào? -Yeâu caàu caùc nhoùm trình baøy, giaùo viên bổ sung, hoàn thiện giúp học sinh thaáy roõ quaù trình xuaát hieän vaø phát triển của giới thực vật. -Em có thể rút ra kết luận gì về tổ Kết luận: tổ tiên chung của thực vật tiên của thực vật ? là cơ thể sống đầu tiên. -Tóm lại: thực vật và điều kiện sống bên ngoài có liên quan mật thiết với nhau.  Ghi baûng. Hoạt động 2: Các giai đoạn phát triển của giới thực vật -Quá trình phát triển của giới thực vật là liên tục từ thấp đến cao, trong đó 3 giai đoạn quan trọng được đánh dấu bằng sự xuất hiện của các nhóm thực vật có liên quan đến những thay đổi lớn của điều kiện môi trường. -Yeâu caàu hoïc sinh quan saùt hính 44.1  Hỏi: ba giai đoạn phát triển -HS têu tên 3 giai đoạn phát triển của thực vật là gì? của thực vật:  Giaùo vieân phaân tích toùm taét 3 giai đoạn phát triển của thực vật liên. ñòa chaát khí haäu. Khi ñieàu kieän soáng thay đổi, những dạng thực vật nào keùm thích nghi seõ bò đào thải và thay thế bởi những dạng thích nghi hôn.. II. Các giai đoạn phát triển của giới thực vật. Gồm 3 giai đoạn chính: - Sự xuất hiện các thực vật ở nước. - Sự xuất hiện lần lượt các thực vật ở caïn. - Sự xuất hiện và chieám öu theá cuûa.

(61) quan đến điều kiện sống: +Giai đoạn 1: đại dương là chủ yếu  taûo coù caáu taïo ñôn giaûn thích nghi với môi trường nước. +Giai đoạn 2: các lục địa mới xuất hiện  thức ăn được hòa tan vào nước của đất, không ngấm trực tiếp vào cơ thể như ở môi trường nước mà phaûi thoâng qua boä phaän huùt vaø daãn truyeàn  xuaát hieän caùc cô quan vaø mô những thực vật có rễ, thân, lá xuaát hieän. +Giai đoạn 3: khí hậu khô hơn, mặt trời chiếu sáng liên tục  thực vật hạt kín có đặc điểm tiến hoá hơn hẳn: Noãn được bảo vệ trong bầu hay hạt được bảo vệ trong vỏ quả tránh được những điều kiện bất lợi của môi trường. Những đặc điểm tiến hóa này đã tạo điều kiện cho thực vaät haït kín chieám vò trí thoáng trò trong giới thực vật ngày nay.. thực vật hạt kín. +Giai đoạn 1: xuất hiện thực vật ở nước. +Giai đoạn 2: các thực vật ở cạn lần lượt xuất hiện. Hay có sự chuyển từ đời sống ở nước leân caïn.. +Giai đoạn 3: sự xuất hiện và chiếm öu theá cuûa caùc caây haït kín.. -Theo em sự chuyển từ đời sống của thực vật ở nước lên cạn có ý nghĩa -Ý nghĩa: trái đất lúc đầu không có sự sống, sự xuất hiện của thực vật đã gì đối với sự sống trên trái đất ? làm thay đổi các yếu tố trên trái đất. Nhờ hiện tượng quang hợp, cây xanh đã chế tạo được chất hữu cơ đồng thời nhả ra ôxi cùng với sự phát triển phong phú của thực vật ĐV nguyên thủy ra đời … (kể cả con người). * Liên hệ: Ở nước ta nhiều loài thực vaät hieän nay ñang bò khai thaùc quaù mức và có nguy cơ bị tuyệt chủng. Chúng ta phải có ý thức bảo vệ chuùng 4. Cuûng coá: Điền từ hoặc cụm từ thích hợp vào chỗ trống trong những câu sau : +Tổ tiên chung của mọi sinh vật cũng nẩtc giới thực vật ngày nay là … … … … … … , chúng xuất hieän trong caùc … … … … … … … …. +Dạng thực vật xuất hiện đầu tiên là … … … … … … , dạng thực vật xuất hiện sau cùng là … … … … ……. +Các thực vật ở cạn bao gồm … … … … … … ..

(62) +Sự chuyển môi trường sống từ dưới … … … … … … lên … … … … … … là nguyên nhân chính khiến thực vật phát triển từ thấp đến cao. +Sự xuất hiện của các dạng thực vật mới trong quá trình phát triển gắn liền với sự thay đổi cuûa … … … … … … . 5. Daën doø: -Hoïc baøi,làm bài tập -Về nhà xem trước bà 45 chuẩ bị cho tiết sau V.RUÙT KINH NGHIEÄM. ........................................................................................................................................ .........................................................................................................................................

(63) Tuaàn: 28 Tieát: 53. Baøi 45:. Ngày soạn: Ngaøy daïy:. NGUOÀN GOÁC CAÂY TROÀNG. I. MUÏC TIEÂU 1.Kiến thức: *Đạt chuẩn - Biết được các dạng cây trồng ngày nay là kết quả của quá trình chọn lọc từ những cây dại - Nêu được những biện pháp chính nhằm cải tạo cây trồng. *Trên chuẩn - Phân biệt được sự khác nhau giữa cây dại và cây trồng và giải thích lý do khác nhau.. - Thấy được khả năng to lớn của con người trong việc cải tạo thực vật. 2.Kó naêng: - Kĩ năng quan sát mẫu vật thật, nhận biết kiến thức qua quan sát so sánh. - Kĩ năng tìm kiếm ,xử lí thông tin khi quan sát 3.Thái độ: Giáo dục lòng say mê môn học, yêu thiên nhiên và bảo vệ thiên nhiên. II. PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC 1.GV: Tranh phoùng to hình 45.1 SGK/ 144 2.HS: - Söu taàm 1 soá hình veõ nhö: +Hoa hoàng daïi vaø hoa hoàng troàng. +Caây chuoái nhaø vaø caây chuoái daïi ( toát nhaát laø coù caû quaû ) +1 số loại quả: táo nhà và táo rừng, … - Kẻ phiếu học tập vào vở: So saùnh tính chaát Boä phaän STT Teân caây duøng Caây hoang daïi Caây troàng 1 Chuoái Quaû Quaû nhoû, chaùt, nhieàu haït. Quaû to, ngoït, khoâng haït. 2 Hoa hoàng 3 Taùo 4 Xoài III.PHƯƠNG PHÁP/ KỸ THUẬT DẠY HỌC -Trực quan,vấn đáp -Tìm tòi,hỏi chuyên gia IV. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC 1.Kieåm tra baøi cuõ: - Thế nào là phân loại thực vật ? - Hãy kể tên những ngành thực vật đã học và nêu đặc điểm chính của mỗi ngành đó ? 2. Bài mới Mở bài: Xung quanh chúng ta có rất nhiều cây cối, trong đó có những cây mọc dại và những cây được trồng. Vậy giữa cây trồng và cây dại cùng loài có quan hệ gì với nhau, và so với caây daïi, caây troàng coù gì khaùc ? Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Noäi dung Hoạt động 1: Cây trồng bắt nguồn từ đâu? -Hãy kể một vài cây trồng và công -Học sinh vận dụng hiểu biết thực I. Cây trồng bắt nguồn duïng cuûa chuùng? tế  trả lời câu hỏi. từ đâu ?.

(64) -Con người trồng cây nhằm mục -Học sinh đọc thông tin  SGK - Cây trồng bắt nguồn ñích gì? Tr.144. từ cây dại. -Yêu cầu học sinh đọc thông tin  - Cây trồng bắt nguồn từ cây dại, - Caây troàng phuïc vuï SGK/144 trả lời câu hỏi: Cây trồng cây trồng phục vụ nhu cầu cuộc nhu caàu cuoäc soáng cuûa có nguồn gốc từ đâu? sống của con người. con người. Cho ví dụ HS tìm ví dụ Chuyeån yù: caây troàng ngaøy nay khaùc caây daïi nhö theá naøo? Hoạt động 2: Cây trồng khác cây dại như thế nào? -Yeâu caàu hoïc sinh thaûo luaän nhoùm II. Caây troàng khaùc caây theo từng vấn đề. daïi nhö theá naøo ? *: nhaän bieát caây troàng vaø caây daïi. +Caây troàng coù nhieàu -Yeâu caàu hoïc sinh quan saùt hình -Hoïc sinh quan saùt hình 45.1 neâu loại phong phú. 45.1, hãy nêu tên các cây cải trồng được: và cho biết bộ phận nào của chúng +Cây bông cải – bộ phận được sử +Bộ phận được con người sử dụng có phẩm được sử dụng ? duïng: boâng. +Cây bắp cải – bộ phận được sử chất tốt. duïng: laù. +Cây su hào – bộ phận được sử -Haõy quan saùt vaø so saùnh caùc boä duïng: thaân. phaän nhö: reã, thaân, laù, hoa cuûa caûi -Reã, thaân, laù cuûa caây troàng to hôn daïi vaø caûi troàng ? vaø ngon hôn cuûa caây daïi -Vì sao các bộ phận của cây trồng  Do nhu cầu sử dụng các bộ phận lại khác nhiều so với cây dại ? khác nhau  con người đã tác động,  Giáo viên nhận xét đúng sai  Giáo cải tạo các bộ phận đó  làm cây viên chốt lại vấn đề. troàng khaùc xa caây daïi.  : so sánh cây trồng với cây dại: -Yêu cầu HS thảo luận nhóm hoàn -Quan sát hình vẽ, kết hợp với thành phiếu học tập (đã chuẩn bị những kiến thức trong thực tế đời sẵn ở nhà) soáng  ghi caùc ñaëc ñieåm vaøo phieáu hoïc taäp. Boä So saùnh tính chaát STT Teân caây phaän Caây hoang daïi Caây troàng duøng Quaû nhoû, chaùt, Quaû to, ngoït, khoâng 1 Chuoái Quaû nhieàu haït. haït. Hoa nhoû, ít maøu Hoa to, nhieàu maøu Hoa 2 Hoa saéc, khoâng coù saéc, coù höông thôm. hoàng höông thôm. 3 Taùo Quaû Quaû nhoû, chaùt. Quaû to, ngoït. Quả nhỏ, hạt to, Quả to, hạt vừa phải, 4 Xoài Quaû chua. ít chua. -Yeâu caàu 1-2 nhoùm trình baøy, boå sung. +Cây trồng có nhiều loại phong  chốt lại vấn đề đúng:.

(65) -Haõy cho bieát caây troàng khaùc caây phuù. dại ở điểm nào? +Bộ phận được con người sử dụng coù phaåm chaát toát. -Cho hoïc sinh quan saùt moät soá quaû HS quan sát có giá trị do con người tạo ra. Hoạt động 3: Muốn cải tạo cây trồng phải làm gì? -Yêu cầu học sinh nghiên cứu thông -Học sinh tự nghiên cứu thông tin  III. Muốn cải tạo cây tin  SGK trả lời câu hỏi: caùc bieän phaùp caûi taïo caây troàng: troàng caàn phaûi laøm +Muoán caûi taïo caây troàng caàn laøm +Caûi bieán tính di truyeàn. gì ? +Caûi bieán tính di gì? +Chọn lọc những cây có lợi. truyeàn. +Nhân giống cây được chọn lọc. +Tạo điều kiện cho cây phát triển +Chọn lọc những cây có lợi. toát. +Nhân giống cây được -Yeâu caàu HS caùc nhoùm trình baøy choïn loïc. giaûi thích: +Taïo ñieàu kieän cho caây +Người ta thường cải biến tính di -Cải biến tính di truyền: lai, chiết, phát triển tốt. truyền bằng những cách gì ? gheùp, choïn gioáng, caûi taïo gioáng, nhaân gioáng… +Cây phát triển tốt cần những điều -Chăm sóc: tưới nước, bón phân, kieän gì ? phòng trừ sâu bệnh. -Giáo viên tổng kết những ý học sinh phát biểu  đưa vào hai vấn đề -Nhờ khả năng cải tạo thực vật của chính: con người mà ngày nay thực vật +Caûi taïo gioáng. trên trái đất rất phong phú và đa +Caùc bieän phaùp chaêm soùc. daïng. 3. Cuûng coá: -Yêu cầu 1 HS đọc mục “ Em có biết ? ” -Trả lời các câu hỏi: +Tại sao lại có cây trồng ? Nguồn gốc của nó từ đâu ? +Cây trồng khác cây dại như thế nào ? Do đâu có sự khác nhau đó ? Nêu ví dụ ? +Haõy keå teân moät soá caây aên quaû coù phaẩm chaát toát ? 4. Daën doø: -Hoïc baøi. -Về nhà xem lại các bài tập chuẩn bị cho tiết bài tập sau V.RUÙT KINH NGHIEÄM ...................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................

(66) Tuaàn: 29. Chöông IX: Tieát 56: Baøi 46:. Ngày soạn............................ VAI TRÒ CỦA THỰC VẬT. THỰC VẬT GÓP PHẦN ĐIỀU HÒA KHÍ HẬU. I.MUÏC TIEÂU 1.Kiến thức *Đạt chuẩn - Biết được khi thực vật quang hợp lấy khí cac bonic và thải khí ôxi * Trên chuẩn Giải thích được vì sao thực vật, nhất là thực vật rừng có vai trò quan trọng trong việc giữ cân băng lượng khí CO2 và O2 trong không khí và do đó góp phần điều hoà khí hậu, giảm ô nhiễm môi trường -Nhờ tác dụng cản bớt ánh sáng và tốc độ gió nên thực vật điều hòa khí hậu,tăng lượng mưa của khu vực .. 2.Kó naêng:. -Kó naêng quan saùt, so saùnh, nhaän bieát. -Kĩ năng hoạt động theo nhóm nhỏ.. -Kĩ năng đề xuất,giải quyết vấn đề,trình bày suy nghĩ,hợp tác,lắng nghe,tìm kiếm,xử lí thông tin 3.Thái độ: Giáo dục ý thức bảo vệ thiên nhiên, môi trường. II.CHUAÅN BÒ: 1.GV: Tranh veõ hình 46.1 SGK/ 146. Phieáu hoïc taäp SGK/ 147 2.HS:â Ôn lại kiến thức bài quang hợp, sự thoát hơi nước của lá trong bài phần lớn nước vào cây đi đâu ? III.PHƯƠNG PHÁP - Vấn đáp,tìm tòi - Giải quyết vấn đề,biểu đạt sáng tạo - Dạy học nhóm,hỏi chuyên gia IV.CÁC BƯỚC LÊN LỚP. 1. Ổn định lớp: 2. Kiểm tra bài cũ: Cây trồng bắt nguồn từ đâu ?Cât trồng khác cây dại như thế naøo ?. 3. Hoạt động dạy – học:. Mở bài: Ta đã biết thực vật nhờ quá trình quang hợp mà có vai trò quan trọng trong việc tổng hợp thức ăn nuôi sống các sinh vật khác. Nhưng vai trò của thực vật không chỉ có thế, chúng còn có ý nghĩa to lớn trong việc điều hòa khí hậu , bảo vệ môi trường.. Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Noäi dung Hoạt động 1: Tìm hiểu vai trò của thực vật trong việc ổn định lượng khí CO 2 và O2.

(67) trong khoâng khí -Yeâu caàu hoïc sinh quan saùt tranh veõ (hình 46.1 SGK ) thaûo luận nhóm để trả lới những vấn đề sau: +Hãy cho biết vai trò của thực vật đối với việc điều hoà lượng khí CO2 vaø O2 trong khoâng khí ? +Nếu không có thực vật thì ñieàu gì seõ xaûy ra? Hướng dẫn HS: chú ý mũi tên chæ khí CO2 vaø O2.. -Học sinh làm việc cá nhân: I. Nhờ đâu hàm Quan sát tranh vẽ  thảo luận lượng khí cacbonic vaø oxi trong khoâng nhóm để trả lời hai câu hỏi. khí được ổn định ? +Lượng O2 sinh ra trong quang Trong quá trình hợp  được sử dụng trong quá quang hợp thực vật trình hô hấp của thực vật, động lấy vào khí CO2 và vật. Ngược lại lượng khí CO2 nhả ra khí O2 nên đã thải ra trong quá trình hô hấp và góp phần giữ cân đốt cháy được thực vật sử dụng bằng các khí này trong khoâng khí. trong quang hợp. +Nếu không có thực vật: lượng CO2 tăng và lượng O2 sẽ giảm  sinh vật không tồn tại được. -Gọi 1 – 2 em trình bày ý kiến, Kết luận: nhờ quá trình quang giaùo vieân boå sung. hợp của thực vật giúp cân bằng Nhờ đâu hàm lượng khí CO2 và lượng khí CO2 và O2 trong O2 trong không khí được ổn không khí. ñònh ?. Hoạt động 2: Thực vật giúp điều hoà khí hậu -Trong cùng một khu vực nhưng giữa nơi có rừng cây và nơi trống, khí hậu không hoàn toàn giống nhau. sự khác nhau đó được ghi lại thành bảng so sánh nhö sau: GV giới thiệu bảng SGK/ 147 Caâu hoûi boå sung: Tại sao trong rừng (B) râm mát còn ở bãi trống (A) thì  Trong rừng tán là rộng  ánh noùng vaø naéng gaét ? sáng khó lọt xuống dưới nên raâm, maùt coøn baõi troáng khoâng Tại sao nơi bãi trống thường có đặc điểm này. có khí hậu khô, gió mạnh còn  Trong rừng cây thoát hơi nước trong rừng thường có khí hậu và cản gió nên có khí hậu ẩm aåm, gioù yeáu? vaø gioù yeáu. Coøn baõi troáng thì Yêu cầu HS dựa vào bảng thảo ngược lại. luận nhóm để trả lời các câu -Học sinh làm việc theo nhóm hoûi sau: (3’) +Lượng mưa giữa 2 nơi A và B khaùc nhau nhö theá naøo ? +Lượng mưa ở nơi A ít hơn. II. Thực vật giúp điều hoà khí hậu. Nhớ tác dụng cản bớt ánh sáng và tốc độ gió, thực vật có vai troø quan troïng trong vieäc ñieàu hoøa khí hậu, tăng lượng của mưa khu vực..

(68) +Nguyeân nhaân naøo khieán khí hậu giữa 2 nơi A và B khác nhau ?. +Từ những điều vừa thảo luận ở trên, em có thể rút ra kết luận gì về vai trò của thực vật ?  Yeâu caàu hoïc sinh trình baøy, boå sung. -GV liên hệ thực tế về một số nôi trong nhieàu caây xanh  möa nhiều, khí hậu lạnh như: Đà Laït, Sa Pa, …. lượng mưa ở nơi B. Hay nói khác hơn ở trong rừng lượng mưa sẽ cao hơn ngoài chỗ troáng. +Nguyên nhân: chính sự có mặt của thực vật đã ảnh hưởng đến khí hậu ở 2 nơi A và B , mặc dù 2 nơi này ở trong cùng điều kieän ñòa lyù. +Keát luaän: Thực vật giúp điều hòa khí hậu.. Hoạt động 3: Thực vật làm giảm ô nhiễm môi trường -Haõy neâu 1 vaøi ví duï veà hieän tượng ô nhiễm môi trường xảy ra haèng ngaøy maø em caûm nhaän được ? -Theo em nhuyeân nhaân naøo daãn đến hiện tượng ô nhiễm môi trường ? Chính hoạt động công nghiệp vaø giao thoâng vaän taûi laø nguyeân nhân chính gây nên hiện tượng ô nhiễm môi trường. Điều này có thể lí giải được tại sao ở những vùng nông thôn khí hậu thường trong lành hơn so với thaønh phoá. Theo em có thể dùng những biện pháp sinh học nào để làm giảm bớt ô nhiễm môi trường ? (GV có thể gợi ý học sinh đọc đoạn  SGK/ 147). -Vaäy taïi sao caây xanh coù theå làm giảm bớt ô nhiễm môi trường ? Haõy laáy ví duï cuï theå …. -Học sinh dựa vào các mẩu tin , tranh, aûnh chuïp veà naïn oâ nhieãm môi trường để nêu ví dụ.  Thấy được: Hiện tượng ô nhiễm môi trường trong không khí chủ yếu là do hoạt động sống của con người.. -Học sinh đọc thông tin đoạn  SGK/ 147  Caàn troàng nhieàu caây xanh để làm giảm bớt ô nhiễm môi trường Vì: +Laù caây ngaên buïi, caûn gioù, +Moät soá caây tieát chaát dieät vi khuẩn ( đặc biệt là các loài cây trong ngaønh haït traàn). III.Thực vật làm giaûm oâ nhieãm moâi trường. Những nơi có nhiều cây cối như ở vùng núi thường có không khí trong laønh vì laù caây coù taùc duïng ngaên buïi, dieät 1 soá vi khuaån, giaûm oâ nhieãm môi trường..

(69) *Lồng ghép:Giao dục HS có ý thức bảo vệ thực vật,trồng cây ở vườn nhà, vườn trường,phủ xanh đồi trọc,góp phần giảm nhiệt độ,tăng độ ẩm không khí,cân bằng lượng khí cacbonic và ô xi trong không khí. 3. Cuûng coá: -Yêu cầu HS trả lời các câu hỏi sau: + Nhờ đâu thực vật có khả năng điều hòa được lượng khí O 2 và khí CO2 trong không khí ? ñieàu naøy coù yù nghóa gì ? +Thực vật có vai trò gì đối với việc điều hòa khí hậu ? +Nhờ tác dụng cản bớt ánh sáng và tốc độ gió thực vật có vai trò gì? +Theo em, vì sao phải tích cực trồng cây, gây rừng ?. 4. Daën doø: -Hoïc baøi. -Sưu tầm tranh ảnh, mẩu tin về ô nhiễm môi trường, nạn ngập lụt, xói mòn chuẩ bị cho tiết sau -Đọc bài 47 SGK / 149,150 *.RUÙT KINH NGHIEÄM SAU TIEÁT DAÏY: ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ .........................................................................................................................................

(70) Tuaàn: 30 Tieát: 57 Baøi 47: I.MUÏC TIEÂU. Ngaøy daïy:. THỰC VẬT BẢO VỆ ĐẤT VAØ NGUỒN NƯỚC. 1.Kiến thức * Đạt chuẩn -Biết được thực vật giúp giữ đất,chống xói mòn,hạn chế lũ lụt,hạn hán * Trên chuẩn - Giải thích được nguyên nhân gây ra của những hiện tượng xảy ra trong tự. nhiên( như xói mòn, hạn hán, lũ lụt ), từ đó thấy được vai trò của thực vật trong việc giữ đất bảo vệ nguồn nước. -Thực vật đặc biệt là thực vật rừng,nhờ có hệ rễ giữ đất,tán cây cản bớt sức nước do mưa lớn gây ra nên chống xói mòn,sụt lỡ đất,hạn chế lũ lụt,giữ được nguồn nước ngầm,hạn hán. 2.Kó naêng: - Kĩ năng quan sát, nhận biết và hoạt động nhóm. -Kĩ năng tìm kiếm,xử lí thông tin,tự tin khi trình bày ý kiến trước tổ, trước lớp 3.Thái độ: Giáo dục ý thức bảo vệ thực vật. II.CHUAÅN BÒ: 1.GV: Tranh veõ hình 47.1 SGK/ 149. 2.HS:. -Hoïc baøi. -Sưu tầm tranh ảnh, mẩu tin về ô nhiễm môi trường, nạn ngập lụt, xói moon III.PHƯƠNG PHÁP - Vấn đáp,tìm tòi - Dạy học nhóm,chia sẻ,cặp đôi,khăn trải bàn IV.CÁC BƯỚC LÊN LỚP. 1. Ổn định lớp: 2. Kieåm tra baøi cuõ: + Nhờ đâu thực vật có khả năng điều hòa được lượng khí O 2 và khí CO2 trong không khí ? ñieàu naøy coù yù nghóa gì ? +Thực vật có vai trò gì đối với việc điều hòa khí hậu ? +Tại sao người ta lại nói: “Rừng là lá phổi xanh” của con người ? +Theo em, vì sao phải tích cực trồng cây, gây rừng ?. 3. Hoạt động dạy – học: Mở bài: Hãy nêu một số thiên tai trong những năm gần đây mà em biết ? Trình bày nguyên nhân xảy ra hiện tượng đó ?. Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Hoạt động 1: Thực vật giúp giữ đất, chống xói mòn -Hoïc sinh quan saùt (hình 47.1) suy nghĩ trả lời câu hỏi:. Noäi dung. -Học sinh làm việc độc lập. I. Thực vật giúp giữ Quan sát tranh + đọc thông tin đầu đất, chống xói mòn..

(71) +Vì sao khi có mưa lượng chảy ở hai nôi khaùc nhau ?. mục  trả lời câu hỏi. +Lượng chảy của dòng nước mưa ở nơi có rừng yếu hơn vì có tán lá giữ nước lại một phần. +Đồi trọc khi có mưa: đất bị xói mòn vì không có cây cản bớt tốc độ nước chảy và giữ đất. -1 – 2 em phaùt bieåu, caùc hoïc sinh khaùc boå sung. -Bên bờ sông , bờ biển thường ít cây cối nên hay xảy ra hiện tượng xói lở bờ. phải trồng nhiều cây xanh quanh bờ.. +Điều gì sẽ xảy ra đối với đất ở trên đồi trọc khi có mưa? Giải thích taïi sao? Giáo viên bổ sung: Ngoài ra hệ rễ của cây sẽ giúp giữ đất làm giảm sự xói mòn. -Tại sao ở những nơi có biển, sông thường xảy ra hiện tượng xói lở ở bờ sông, bờ biển ? -Em phải làm gì để giúp đất không bị xói mòn, bờ sông và bờ biển không bị xói lở ? Kết luận: Thực vật đặc biệt là Vậy trong thiên nhiên thực vật có rừng giúp giữ đất, chống xói mòn. vai troø gì ?. Thực vật nhờ có hệ rễ giữ đất, tán cây làm giảm sức nước chảy do mưa lớn gây ra neân coù vai troø quan troïng trong vieäc chống xói mòn, sụt lở đất.. Hoạt động 2: Thực vật góp phần hạn chế ngập lụt, hạn hán -Ở vùng đồi trọc - điều gì sẽ xảy ra khi đất bị xói mòn ? -Yeâu caàu HS thaûo luaän nhoùm hai vấn đề: +Kể một số địa phương thường bị ngập úng và hạn hán ở Việt Nam ?.  Hậu quả: Nạn lũ lụt ở vùng thaáp. Haïn haùn taïi choã cao. -Các nhóm thảo luận dựa trên những thông tin, hình ảnh đã sưu tầm được. +Nạn lũ lụt thường xảy ra ở vùng đồng bằng sông cửu long, các tænh mieàn trung. Hạn hán thường xảy ra ở các vuøng nhö: Taây Nguyeân, Laøo Cai, … +Tại sao có hiện tượng ngập úng -Vì đất bị xói mòn – không giữ và hạn hán ở nhiều nơi ? được nước nên ở những vùng trũng (thấp) tập trung nhiều nước gây nên lũ lụt. Ở vùng cao thì lại -Chúng ta phải làm gì để hạn chế thiếu nước gây nên hạn hán. luõ luït vaø haïn haùn ? Kết luận: Thực vật đã góp phần Vậy trong thiên nhiên thực vật có hạn chế lũ lụt, hạn hán. vai troø gì ?. II. Thực vật góp phaàn haïn cheá ngaäp luït, haïn haùn. Do thực vật có khả năng giữ đất, chống xoùi moøn neân goùp phaàn haïn cheá ngaäp luït vaø haïn haùn.. Hoạt động 3: Thực vật góp phần bảo vệ nguồn nước ngầm -Yêu cầu học sinh đọc thông tin -Học sinh nghiên cứu SGK  tự rút III. Thực vật góp mục  SGK  Thực vật có vai trò gì ra kết luận. phaàn baûo veä nguoàn trong việc bảo vệ nguồn nước ? -Thực vật giúp giữ lại 1 phần nước ngầm..

(72) nước mưa  ngấm dần xuống đất -Doøng chaûy ngaàm naøy chính laø taïo thaønh doøng chaûy. nguồn nước quan trọng dùng trong sinh hoạt hằng ngày và trong noâng nghieäp. Ñaëc bieät vaøo muøa naéng noùng, nguồn nước ngầm này cung cấp 1 lượng đáng kể cho các động thực vật  góp phần hạn chế hạn haùn. -Chúng ta phải làm gì để bảo vệ nguồn nước ngầm trong tự nhiên ? Vậy trong thiên nhiên thực vật có vai troø gì ? Kết luận: thực vật góp phần bảo *Lồng ghép:Giao dục HS cĩ ý vệ nguồn nước ngầm. thức bảo vệ thực vật,trồng cây gây rừng,phủ xanh đất trồng đồi trọc. Khi trời mưa, thực vật giúp đất giữ lại được 1 phần nước và thấm dần xuống các lớp dưới tạo thành dòng chaûy ngaàm.. 4. Cuûng coá: -Qua bài học trên , theo em trong thiên nhiên thực vật có vai trò gì ? -Em phải làm gì để giúp đất không bị xói mòn, bảo vệ được nguồn nước ngầm và tránh được các thiên tai xảy ra ? -Yêu cầu HS đọc mục “ Em có biết ?”. 5. Daën doø: -Học bài. Trả lời các câu hỏi SGK/ 151 -Đọc bài 48 SGK / 152,153 *.RUÙT KINH NGHIEÄM SAU TIEÁT DAÏY: ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ .........................................................................................................................................

(73) Tuaàn: 30 Tieát: 58. Ngaøy daïy: Baøi 48: VAI. TRÒ CỦA THỰC VẬT ĐỐI VỚI ĐỘNG VẬT VAØ ĐỐI VỚI ĐỜI SỐNG CON NGƯỜI. A. MUÏC TIEÂU 1.Kiến thức: *Đạt chuẩn. -Nêu được một số ví dụ khác nhau cho thấy thực vật là nguồn cung cấp thức ăn và nơi ở cho động vật. *Trên chuẩn -Hiểu được vai trò gián tiếp của thực vật trong việc cung cấp thức ăn cho con người thông qua ví dụ cụ thể về dây chuyền thức ăn ( Thực vật  động vật  con người ).. 2.Kó naêng:. -Kó naêng phaân tích, quan saùt. -Kó naêng hợp tác,lắng nghe,phân tích,tự tin khi phát biểu ý kiến trước tổ,nhóm,lớp 3.Thái độ: Giáo dục ý thức bảo vệ thực vật. B.CHUAÅN BÒ:. 1.GV:. + Sơ đồ hình 46 . 1 SGK/ 146 + Baûng thaûo luaän nhoùm: Tên động vật. Laù. Reã, cuû. . . Chim seû Thoû ……………… ……………… ……………… ………………. Thức ăn Caû caây. Quaû. Haït . 2.HS: + Đọc SGK/ 152, 153 + Sưu tầm 1 số tranh ảnh về đời sống của các loài động vật sống ở nhiều nơi khác nhau như: dưới đất, ngoài sa mạc, trên cây, … III.PHƯƠNG PHÁP -Trực quan,vấn đáp,tìm tòi - Dạy học nhóm,hỏi chuyên gia IV.CÁC BƯỚC LÊN LỚP. 1. Ổn định lớp: 2.Kieåm tra baøi cuõ: -Trong thiên nhiên thực vật có vai trò gì ?.

(74) -Em phải làm gì để giúp đất không bị xói mòn, bảo vệ được nguồn nước ngầm và tránh được các thiên tai xảy ra ?. 3. Bài mới Mở bài: Thực vật trên trái đất rất phong phú và đa dạng. Vậy chúng có vai trò gì đối với các loài động vật và đời sống con người chúng ta ?. Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Noäi dung Hoạt động 1: Thực vật cung cấp ôxi và thức ăn cho động vật -Yeâu caàu HS quan saùt tranh veõ hình 46 . 1 SGK/ 146 để trả lời caùc caâu hoûi sau: + Theo em lượng oxi mà sinh vật thải ra có ý nghĩa gì trong đời sống các các loài sinh vật khác (kể cả con người chúng ta ?) + Các chất hữu cơ (tinh bột) do thực vật chế tạo ra có ý nghĩa gì trong tự nhiên ? -Hãy quan sát tranh 48.1 - thực vật là thức ăn của động vật và moät soá tranh aûnh caùc nhoùm söu tầm được  thảo luận nhóm để hoàn thành bảng SGK/ 153 -Từ kết quả bảng thảo luận nhóm  Yeâu caàu HS ruùt ra nhaän xeùt veà mối quan hệ giữa thực vật và động vật là gì ? -Giới thiệu: 2 chuỗi thức ăn câu 3 SGK/ 154  em coù nhaän xeùt gì veà vai trò của thực vật ? -Bên cạnh những cây làm thức ăn cung cấp chất dinh dưỡng và nguoàn vitamin, cuõng coù nhieàu caây lại gây hại cho các loài động vật  yêu cầu HS đọc thông tin SGK/ 153. -Học sinh quan sát sơ đồ trao đổi khí  nói về vai trò của thực vật  thấy được: + Lượng oxi mà sinh vật thải ra cung caáp cho quaù trình hoâ haáp cuûa tất cả các loài sinh vật. Nếu không có cây xanh thì động vật (và con người) sẽ chết vì không coù oâ xi. + Các chất hữu cơ (tinh bột) do thực vật chế tạo ra là chất dinh dưỡng quan trọng của nhiều loài sinh vaät khaùc. Học sinh quan sát tranh vẽ về đời sống của động vật – chú ý các bộ phận của thực vật mà động vật dùng làm thức ăn  điền đủ 5 cột trong baûng. -Moät vaøi hoïc sinh trình baøy  boå sung, sửa sai.  Ruùt ra nhaän xeùt veà quan heä giữa thực vật và động vật: thực vật là thức ăn của 1 số động vật. -Qua 2 chuỗi thức ăn ta thấy, thực vật là nguồn thức ăn chủ yếu của nhiều loài động vật kể cả con người chúng ta. Kết luận: Thực vật cung cấp oxi và thức ăn cho động vật. -Một số loài thực vật gây hại đối với động vật như : + Caây duoác caù, caây thaøn maùt, … + Taûo sinh saûn quaù nhanh seõ gaây hiện tượng nước nở hoa – làm ô nhiễm môi trường nước …. I. Vai trò của thực vật đối với động vaät. 1. Thực vật cung cấp oxi và thức ăn cho động vật ..

(75) Hoạt động 2: Thực vật cung cấp nơi ở và sinh sản cho động vật -Yeâu caàu hoïc sinh quan saùt hình 48.2 SGK/ 153: +Những hình ảnh này cho ta biết được điều gì ? +Kể tên 1 số loài động vật trong tự nhiên có thói quen “dùng cây laøm nhaø” ? -Giáo viên cho học sinh trao đổi chung cả lớp. -Giáo viên bổ sung, sửa chữa (neáu caàn). * Liên hệ:Thực vật có vai trò rất quan troïng chuùng ta phaûi coù yù thức trồng và bảo vệ thực vật. Học sinh hoạt động nhóm. 2. Thực vật cung +Học sinh nhận xét được thực vật cấp nơi ở và sinh là nơi ở, nơi làm tổ của động vật. sản cho động vật. +Học sinh dựa vào những tranh ảnh đã sưu tầm về động vật sống trên cây để trả lời.  Hoïc sinh khaùc boå sung (neân tìm các loại động vật khác nhau).  Học sinh tự tổng kết và rút ra nhận xét vế vai trò thực vật cung cấp nơi ở cho động vật. Kết luận: Thực vật cung cấp nơi ở và nơi sinh sản cho động vật.. 4. Cuûng coá: +Thực vật có vai trò gì đối với động vật ? +Kể tên một số loài động vật ăn thực vật ?. 5. Daën doø: -Hoïc baøi. -Đọc bài 48 phần tiếp theo SGK / 154,155,156 *.RUÙT KINH NGHIEÄM SAU TIEÁT DAÏY: ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ .........................................................................................................................................

(76) Tuaàn: 31 Tieát 59: Baøi 48:. Ngaøy daïy:. VAI TRÒ CỦA THỰC VẬT ĐỐI VỚI ĐỘNG VẬT VAØ ĐỐI VỚI ĐỜI SỐNG CON NGƯỜI (tt). A. MUÏC TIEÂU 1.Kiến thức: *Đạt chuẩn -Nêu được vai trò của thực vật đối với con người Trên chuẩn - Hiểu được tác dụng hai mặt của thực vật đối con người thông qua việc tìm được moät soá ví duï veà caây coù ích vaø moät soá caây coù haïi.. 2.Kó năng. -Kyõ naêng quan saùt, lắng nghe. -Kó naêng phân tích để đánh giá tác hại của một số cây có hại,tự tin phát biểu ý kiến trước lớp,nhóm,tổ 3.Thái độ: Giáo dục ý thức bảo vệ cây xanh có ích, , yêu thích môn học. B.CHUAÅN BÒ: 1.GV: Tranh veõ hình 48.3 , 48.4 SGK/ 155 2.HS: Hoïc baøi cuõ. Sưu tầm 1 số loài cây có ích và cây có hại đối với con người. Kẻ phiếu học tập vào vở: S Teân caây Caây Caây Caây Caây Caây Caây Caây Coâng T lương thực aên coâng laáy laøm laøm duïng T thực phẩm quả nghiệp gỗ thuốc cảnh khác   01 Caây mít    02 Caây sen 03 04 05 06 07. C.PHƯƠNG PHÁP - Trực quan,vấn đáp,tìm tòi -Dạy học nhóm,hỏi chuyên gia D.CÁC BƯỚC LÊN LỚP 1. Ổn định lớp: 2.Kieåm tra baøi cuõ: +Thực vật có vai trò gì đối với động vật ? +Kể tên một số loài động vật ăn thực vật ?. 3. Bài mới.

(77) Mở bài: Có bao giờ chúng ta tự hỏi: nhà ở và một số vật dụng trong gia đình cũng như quần áo, thức ăn, … hằng ngày của chúng ta được lấy từ đâu ? Nguồn cung cấp các sản phẩm đó phần lớn là thực vật . vậy thực vật có vai trò gì đối với đời sống con người ?. Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Hoạt động 1: Những cây có giá trị sử dụng Giaùo vieân yeâu caàu hoïc sinh trả lời câu hỏi: +Thực vật cung cấp cho chúng ta những gì trong đời soáng haèng ngaøy? -Để phân biệt cây cối theo công dụng người ta chia chuùng thaønh caùc nhoùm caây khaùc nhau. GV phaùt phieáu hoïc taäp yeâu cầu học sinh hoạt động nhóm. Từ bảng trên yêu cầu học sinh ruùt ra nhaän xeùt caùc coâng dụng của thực vật. GV nhaéc laïi. -Học sinh có thể kể: thực vật : +Cung cấp thức ăn, +Goã laøm nhaø, +Thuốc quý để chữa bệnh, +Để làm cảnh. …… -Hoïc sinh thaûo luaän nhoùm tìm thêm một số cây có ở địa phương ñieàn phieáu hoïc taäp: +Ghi teân caây. +Xếp loại công dụng.  1 – 2 đại diện các nhóm lên bảng tự ghi tên cây và đánh dấu coät coâng duïng.  Các nhóm bổ sung hoàn chỉnh phieáu. Keát luaän: +Thực vật có công dụng nhiều mặt như: Cung cấp lương thực, thực phẩm, gỗ… +Coù khi cuøng moät caây nhöng coù nhieàu coâng duïng khaùc nhau,tuøy thuộc vào từng bộ phận sử dụng.. Noäi dung. I. Những cây có giá trị sử duïng. -Thực vật, đặc biệt là thực vaät Haït Kín coù coâng duïng nhieàu maët, nhö: +Cung cấp thức ăn cho con người. +Cho goã duøng trong xaây dựng và các ngành công nghieäp. +Dùng làm thuốc để chữa beänh, … - YÙ nghóa kinh teá cuûa chuùng rất lớn. Và là nguồn tài nguyeân thieân nhieân quùi giaù, chuùng ta caàn phaûi baûo veä vaø phaùt trieån nguoàn taøi nguyên đó để làm giàu cho Toå Quoác.. Hoạt động 2: Những cây có hại cho sức khoẻ con người +Quan saùt hình 48.3, 48.4 traû lời câu hỏi: Kể tên những cây có hại có trong hình vẽ đó ? -Haõy keå teân moät soá caây coù hại cho con người mà em biết ? -Yêu cầu học sinh đọc thông tin  SGK /155, 156 Haõy neâu taùc haïi cuï theå cuûa chuùng? Giaùo vieân phaân tích: Trong thực tế, số lượng cây có hại đối với con người. -HS quan sát hình 48.3, 48.4-đọc thoâng tin   neâu teân caây coù haïi vaø taùc haïi cuûa chuùng: +Cây thuốc phiện: trong nhựa quả có chứa moocphin và herôin là những chất ma túy gây bệnh xaõ hoäi. +Cây cần sa: lá cây có chứa chất độc như cây thuốc phiện. +Cây thuốc lá: lá cây có chứa chất nicôtin dùng để chế thuốc trừ sâu. Nếu hút thuốc lá nhiều. II. Những cây có hại cho sức khoẻ con người. -Cây thuốc lá: chứa chất nicoâtin. Neáu huùt thuoác laù nhieàu seõ gaây caùc beänh veà phoåi ñaëc bieät laø ung thö phoåi. +Caây thuoác phieän: trong nhựa quả có chứa moocphin và herôin là những chất ma tuùy gaây beänh xaõ hoäi. +Cây cần sa: lá cây có chứa.

(78) không lớn so với cây có ích và ngay cả những cây có hại nếu ta biết sử dụng đúng cách thì vaãn coù theå khai thaùc maët lợi của chúng.Ví dụ : +Chaát moocphin trong caây thuốc phiện là loại chất gây nghieän nhöng laïi coù taùc duïng giaûm ñau, an thaàn khi duøng với liều lượng nhẹ. Vì vậy được sử dụng nhiều trong ngành dược. +Chất độc của cây trúc đào có thể gây chết người nhưng hoa của chúng rất đẹp và được trồng để làm cảnh. +Hạt của cây cà độc dược có chất độc chết người nhưng lá có thể dùng để chữa bệnh hen. +Hạt thầu dầu có chứa chất độc nhưng người ta thường laáy haït eùp daàu duøng laøm daàu taåy, boâi trôn toùc, daàu maùy bay, … -Giới thiệu một số hình ảnh người nghiện ma tuý. Tổ chức lớp trao đổi về thái độ bản thân trong việc bài trừ những cây có hại và tệ nạn xaõ hoäi. -Giaùo vieân toång keát laïi baøi hoïc. *Liên hệ:GV giáo dục ý thức baûo veä caây troàng, tham gia tích cực vào sản xuất nông nghiệp để tăng sản lượng cây troàng. seõ gaây caùc beänh veà phoåi ñaëc bieät laø ung thö phoåi. +Cây trúc đào: trong cây có chứa chất độc- nếu nhiễm phải sẽ có taùc duïng maïnh leân tim  cheát. +Cây cà độc dược: các bộ phận cây đều có chất độc đặc biệt là haït neáu aên phaûi cheát. +Cây thầu dầu: hạt chứa nhiều chất độc.. chất độc như cây thuốc phieän. Chúng ta cần hết sức thận trọng khi khai thác hoặc tránh sử dụng các loài cây treân..  Hoïc sinh khaùc boå sung.. -HS quan sát hình ảnh  thấy được tác hại cụ thể của việc sử dụng nhieàu chaát moocphin. Thảo luận đưa ra những hành động cụ thể: +Chống sử dụng chất ma tuý. +Choáng huùt thuoác laù…. 4. Cuûng coá: -Trả lời 3 câu hỏi : +Con người sử dụng thực vật để phục vụ đời sống hằng ngày của mình như thế nào ? Cho moät vaøi ví duï cuï theå ?.

(79) +Tại sao người ta nói nếu không có thực vật thì cũng không có loài người ? +Huùt thuoác laù vaø thuoác phieän coù haïi nhö theá naøo ? +Qua bài học trên, em rút ra được bài học gì ?. 5. daën doø: -Hoïc baøi. -Đọc mục “ Em có biết ?” -Đọc bài 49 SGK / 157,158 *.RUÙT KINH NGHIEÄM SAU TIEÁT DAÏY: ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ .........................................................................................................................................

(80) Tuaàn: 31 Tieát: 60 Baøi 49:. Ngaøy daïy:. BẢO VỆ SỰ ĐA DẠNG CỦA THỰC VẬT. A. MUÏC TIEÂU 1.Kiến thức: *Đạt chuẩn. -Phát biểu được sự đa dạng của thực vật là gì? -Nêu được các biện pháp chính để bảo vệ sự đa dạng của thực vật. * Trên chuẩn -Hiểu được thế nào là thực vật quý hiếm và kể tên được một vài loài thực vật quý hieám. -Hiểu được hậu quả của việc tàn phà rừng khai thác bừa bãi tài nguyên đối với tính đa dạng của thực vật. -Giải thích được sự khai thác quá mức dẫn đến tàn phá và suy giảm đa dạng sinh vật. 2.Kó naêng: -Kó naêng thu thập,xử lí thông tin,giải quyết vấn đề. -Kĩ năng tự tin khi phát biểu ý kiến trước tổ,nhóm lớp 3.Thái độ: Giáo dục ý thức tham gia bảo vệ, phát triển cây xanh ở địa phương. B.CHUAÅN BÒ: 1.GV: tranh veõ hình 49.1 v1 49.2 SGK/ 158 2.HS: sưu tầm tin, ảnh về tình hình phá rừng, khai thác gỗ, phong trào trồng cây gây rừng, … C.PHƯƠNG PHÁP: -Trực quan,vấn đáp,tìm tòi -Khăn trả bàn ,dạy học nhóm,hỏi chuyên gia D.CÁC BƯỚC LÊN LỚP. 1. Ổn định lớp: 2. Kieåm tra baøi cuõ: +Con người sử dụng thực vật để phục vụ đời sống hằng ngày của mình như thế nào ? Cho moät vaøi ví duï cuï theå ? +Tại sao người ta nói nếu không có thực vật thì cũng không có loài người ? +Huùt thuoác laù vaø thuoác phieän coù haïi nhö theá naøo ?. 3. Bài mới Mở bài: Mỗi loài trong giới thực vật đều có những nét đặc trưng riêng về hình dạng, cấu tạo, kích thước và nơi sống, … tập hợp tất cả các loài thực vật với các đặc trưng của chúng tạo thành sự đa dạng của giới thực vật.. Hiện nay có một thực trạng là tính đa dạng của thực vật bị suy giảm do tác động của con người. Vì vậy cần phải bảo vệ sự đa dạng của thực vật. Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Noäi dung Hoạt động 1: Đa dạng của thực vật là gì.

(81) -Hãy kể tên một số loài thực vaät maø em bieát ? Chúng thuộc những ngành nào? Sống ở đâu? Gợi ý HS kể tên những thực vật có ở địa phương. -Tổng kết: thực vật rất phong phú về loài, số lượng và môi trường sống tạo nên sự đa dạng của thực vật.  Vậy đa dạng của thực vật là gì?. -HS : +Hoa sen – ngaønh haït kín – sống ở nước. +Caây thoâng – ngaønh haït traàn – soáng treân caïn. +Caây xöông roàng – ngaønh haït kín – sống ở sa mạc. … Kết luận: sự đa dạng của thực vật được biểu hiện bằng số lượng loài và cá thể của loài trong các môi trường sống tự nhieân.. I. Đa dạng của thực vật laø gì ? Sự đa dạng của thực vật được biểu hiện bằng số lượng loài và cá thể của loài trong các moâi trường sống tự nhiên.. Hoạt động 2: Tình hình đa dạng cây của thực vật ở Việt Nam a. Vieät Nam coù tính ña daïng cao về thực vật -Yêu cầu học sinh đọc đoạn thoâng tin  muïc 2a SGK/ 157  Theo em vì sao noùi Vieät Nam coù tính ña daïng cao veà thực vật ? -Thực vật Việt Nam có số lượng loài lớn và có nhiều môi trường sống khác nhau taïo neân nhieàu sinh caûnh khaùc nhau vì vậy thực vật Việt Nam coù tính ña daïng raát cao vaø coù giaù trò veà kinh teá, khoa hoïc. -Hãy tìm một số thực vật có giaù trò veà kinh teá vaø khoa hoïc maø em bieát ?. -Học sinh đọc thông tin mục 2a và dựa vào khái niệm mục 1. Trả lời: Việt Nam có tính đa dạng cao về thực vật, vì: +Có số lượng loài lớn: Ví dụ: Trên 10.000 loài thực vật ngaønh quyeát, haït traàn, haït kín. Trên 1.500 loài thực vật ngành taûo, reâu. +Có môi trường sống phong phú : trên cạn, dưới nước … -Đại diện nhóm phát biểu, các nhoùm khaùc boå sung. Keát luaän: Vieät Nam coù tính ña dạng về thực vật, trong đó có nhiều loài có giá trị kinh tế và khoa hoïc.. b. Sự suy giảm tính đa dạng của thực vật ở Việt Nam. -Ở Việt Nam trung bình mỗi năm bị tàn phá từ 100.000 200.000 rừng nhiệt đới làm cho sự đa dạng của thực vật ở Vieät Nam giaûm ñi raát nhieàu. -Theo em những nguyên -Học sinh đọc SGK/ 157  thảo. II Tình hình ña daïng cây của thực vật ở Việt Nam. 1. Vieät Nam coù tính ña dạng cao về thực vật. Việt Nam có sự đa dạng về thực vật khá cao, trong đó có nhiều loài coù giaù trò kinh teá vaø khoa hoïc. Ví duï:. 2. Sự suy giảm tính đa dạng của thực vật ở Vieät Nam. -Nguyeân nhaân: Do khai thác quá mức các loài cây có giá trị và phá rừng lấy đất phuïc vuï caùc muïc ñích.

(82) nhân nào dẫn tới sự suy giảm tính đa dạng của thực vật ? (Hãy đánh dấu + vào ô vuông cho từng trường hợp đúng) 1. Chặt phá rừng làm rẫy. 2. Chặt phá rừng để buôn bán laäu. 3. Khoanh nuôi rừng. 4. Cháy rừng. 5. Luõ luït. 6. Chaët caây laøm nhaø. -Căn cứ vào kết quả bài tập treân em haõy neâu nguyeân nhaân của sự suy giảm tính đa dạng của thực vật và hậu quả ? -Yêu cầu học sinh đọc thông tin về thực vật quý hiếm.  Trả lời câu hỏi: +Thế nào là thực vật quý hieám? +Keå teân moät vaøi caây quyù hieám maø em bieát ?. luận nhanh trong nhóm nêu sử dụng khác nhau. đáp án: Caùc nguyeân nhaân: 1, 2, 4, 6. Keát luaän: -Nguyeân nhaân: +Chặt phá rừng bừa bãi (đây laø nguyeân nhaân chuû yeáu) +Cháy rừng. -Hậu quả:Số lượng thực vật giảm, môi trường sống bị thu hẹp, thực vật trở nên hiếm và coù nguy cô bò tieâu dieät.. -Hậu quả:Số lượng thực vật giảm, môi trường sống bị thu hẹp, thực vật trở nên hiếm và có nguy cô bò tieâu dieät.  Thực vật quý hiếm là những loài thực vật có -Học sinh đọc thông tin để trả giá trị và có xu hướng lời câu hỏi. ngaøy caøng ít ñi do bò -1 – 2 học sinh phát biểu  lớp khai thác quá mức. boå sung.  Thực vật quý hiếm là những loài thực vật có giá trị và có xu hướng ngày càng ít đi do bị khai thác quá mức.. Hoạt động 3: Các biện pháp bảo vệ sự đa dạng của thực vật -Vì sao phải bảo vệ sự đa dạng của thực vật? -Theo em chuùng ta phaûi laøm gì để bảo vệ sự đa dạng của thực vật ở Việt Nam ? -Yêu cầu học sinh đọc SGK/ 158  Neâu caùc bieän phaùp baûo vệ sự đa dạng của thực vật ? ? Em có biết ở Việt Nam có những khu vườn quốc gia nào noåi tieáng ? ? Theo em nhà nước ta lập những khu bảo tồn để làm gì ?. -Do: nhiều loài cây có gía trị kinh tế bị khai thác bừa bãi  Coù nguy cô bò tieâu dieät -1 -2 hoïc sinh neâu caùc bieän pháp đã biết. -1 – 2 hoïc sinh nhaéc laïi 5 bieän phaùp.. -Hoïc sinh thaûo luaän. +Một số khu vườn quốc gia nổi tiếng ở VN: cúc phương, cát tiên, tam đảo, … +Nhà nước ta lập những khu. III. Caùc bieän phaùp baûo vệ sự đa dạng của thực vaät. +Ngăn chặn phá rừng. +Haïn cheá khai thaùc caùc loài thực vật qúi hiếm. +Xây dựng vường thực vật, vườn quốc gia, khu baûo toàn, … +Caám buoân baùn vaø xuaát khẩu các loài qúi hiếm. +Tuyeân truyeàn giaùo duïc roäng raõi trong nhaân daân để cùng tham gia bảo vệ rừng..

(83) bảo tồn để: bảo vệ thực vật (động vật) quí hiếm.. 4. Cuûng coá: Trả lời các câu hỏi :. +Nguyên nhân gì khiến cho đa dạng thực vật ở Việt Nam bị giảm sút ? +Thế nào là thực vật qúi hiếm ? +Cần phải làm gì để bảo vệ sự đa dạng thực vật ở Việt Nam ? Yêu cầu đọc mục “ Em có biết ?” SGK/ 159. 5. Daën doø: -Hoïc baøi. -Đọc bài 50 SGK / 160, 161 *.RUÙT KINH NGHIEÄM SAU TIEÁT DAÏY: ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ......................................................................................................................................... ..................................................................................................................................

(84) Tuaàn: 32 Tieát: 61. Chöông X:. Ngày soạn: Ngaøy daïy. VI KHUAÅN –- NAÁM –- ÑÒA Y. Baøi 50: VI KHUAÅN A. MUÏC TIEÂU 1.Kiến thức: *Đạt chuẩn -Phân biệt được các dạng vi khuẩn trong tự nhiên.. -Nắm được những đặc điểm chính của vi khuẩn về: kích thước, cấu tạo, dinh dưỡng, phaân bố,sinh sản -Nêu được vi khuẩ có lợi,có hại.. *Trên chuẩn - Phòng ngừa các bệnh do vi khuẩn gây ra 2.Kó naêng: - kyõ naêng quan saùt, phaân tích,hợp tác,ứng xử,giao tiếp trong thảo luận - Kĩ năng tìm kiếm,xử lí thông tin. 3.Thái độ: Giáo dục lòng say mê môn học cho học sinh. B.CHUAÅN BÒ: 1.GV: Tranh veõ phoùng to hình 50.1 SGK/ 160 2.HS: Đọc SGK/ 160,161 C.PHƯƠNG PHÁP -Vấn,đáp,tìm tòi,dạy học nhóm -Khăn trải bàn,trình bày 1 phút D.CÁC BƯỚC LÊN LỚP 1. Ổn định lớp: 2. Kiểm tra bài cũ Nêu nguyên nhân và hạu quả sự suy giảm tính đa dạng của thực vật ở Việt Nam Nêu các biện pháp bảo vệ sự đa dạng của thực vật 3.Bài mới Mở bài: về mùa nóng, thức ăn thường dễ bị ôi thiu là do hoạt động của những sinh vật hết sức nhỏ bé là vi khuẩn, chúng chiếm một số lượng rất lớn và có nhiều trong không khí nên rơi vào thức ăn của chúng ta. Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Noäi dung Hoạt động 1: Tìm hiểu một số đặc điểm của vi khuẩn  Hình daïng -Yeâu caàu HS quan saùt tranh veõ hình 50.1 SGK/ 160  Vi khuaån có những hình dạng như thế naøo ?. -Học sinh hoạt động cá nhân. Quan saùt tranh  vi khuaån coù nhieàu hình daïng khaùc nhau nhö: hình caàu, hình que, hình daáu phaåy, hình xoaén.. I. Hình daïng, kích thước và cấu tạo của vi khuaån. -Vi khuẩn là những sinh vật rất nhỏ bé với nhiều.

(85)  Giaùo vieân chænh laïi caùch goïi teân cho chính xaùc. -Giaùo vieân löu yù daïng vi khuaån sống thành tập đoàn tuy liên kết với nhau nhưng mỗi vi khuaån vaãn laø moät ñôn vò soáng độc lập.  Kích thước: -Vi khuẩn có kích thước rất nhoû. (Moät vaøi phaàn nghìn cm) phaûi quan sát dưới kính hiển vi có độ phóng đại lớn.  Caáu taïo: -Cho học sinh đọc thông tin (Phần cấu tạo SGK)  trả lời: +Teá baøo vi khuaån coù caáu taïo ñôn baøo hay ña baøo ? +Neâu caáu taïo teá baøo vi khuaån? +So sánh với tế bào thực vật  tìm ñieåm gioáng vaø khaùc nhau giữa tế bào vi khuẩn với tế bào thực vật.?  Giaùo vieân goïi hoïc sinh phaùt biểu  chốt lại kiến thức đúng. -Qua phaàn baøi hoïc treân em coù theå ruùt ra keát luaän gì veà vi khuaån ? -Moät soá vi khuaån coù roi neân coù thể di chuyển được. -Yeâu caàu 1 – 2 hoïc sinh nhaéc laïi hình daïng, caáu taïo, kích thước của vi khuẩn  ghi bảng.. -Nghe và ghi nhớ.. hình daïng khaùc nhau nhö: hình caàu, hình que, hình daáu phaåy, hình xoaén. -Teá baøo coù caáu taïo ñôn giản: chưa có nhân hoàn chænh vaø khoâng coù chaát dieäp luïc.. -Học sinh tự nghiên cứu thông tin trả lời câu hỏi. +Teá baøo vi khuaån coù caáu taïo ñôn baøo. Caáu taïo teá baøo vi khuaån: +Vaùch teá baøo. +Chaát teá baøo. +Chưa có nhân hoàn chỉnh.. Ñaëc ñieåm. Teá baøo vi Teá baøo khuaån thực vật Coù vaùch teá baøo, coù Gioáng chaát teá baøo vaø coù nhau nhaân -Chöa coù -Coù nhaân nhaân hoàn hoàn Khaùc chænh. chænh. nhau -Khoâng -Coù coù chaát chaát dieäp luïc. dieäp luïc. Keát luaän: vi khuaån coù kích thước rất nhỏ, có nhiều hình daïng vaø caáu taïo ñôn giaûn (chưa có nhân hoàn chỉnh).. Hoạt động 2: Tìm hiểu cách ding dưỡng của vi khuẩn -Vi khuaån khoâng coù dieäp luïc vaäy noù soáng baèng caùch naøo ? Yêu cầu học sinh đọc thông tin SGK /160 ? Thế nào là tự dưỡng và dị. -Học sinh đọc kỹ thông tin  trả lời được vấn đề dinh dưỡng cuûa vi khuaån: +Dị dưỡng (sống bằng chất hữu cơ có sẵn). II. Cách dinh dưỡng. Vi khuẩn dinh dưỡng baèng caùch: +Dị dưỡng bằng cách: hoại sinh hoặc ký sinh..

(86) dưỡng ? ? Vi khuẩn có những cách dị dưỡng nào ?  Giải thích cách dinh dưỡng cuûa vi khuaån: +Dị dưỡng (chủ yếu). +Tự dưỡng (một số ít). -Yeâu caàu hoïc sinh phaân bieät hai cách dị dưỡng là: Hoại sinh vaø kí sinh. -Giáo viên cho lớp thảo luận giáo viên bổ sung, sửa chữa sai soùt…. +Tự dưỡng.. +Một số có khả năng tự dưỡng.. -Hoïc sinh thaûo luaän , phaân biệt hoại sinh và kí sinh. +Hoại sinh: sống bằng chất hữu cơ có sẵn trong xác động vật, thực vật đang phân huỷ. +Ký sinh: sống nhờ trên cơ theå soáng khaùc. Keát luaän: Vi khuaån dinh  Vi khuẩn có mấy cách dinh dưỡng bằng cách dị dưỡng dưỡng chính ? (hoại sinh hoặc ký sinh). Trừ moät soá vi khuaån coù khaû naêng tự dưỡng.. Hoạt động 3: Phân bố và số lượng -Yêu cầu học sinh đọc thông tin SGK  Trả lời câu hỏi: Em có nhận xét sự phân bố vi khuẩn trong tự nhiên?. -Giaùo vieân boå sung  toång keát laïi. -Vi khuaån sinh saûn baèng caùch phaân ñoâi. Neáu gaëp ñieàu kieän thuận lợi chúng sinh sản rất nhanh. Nhöng khi ñieàu kieän baát lợi (khó khăn về thức ăn và nhiệt độ)  vi khuẩn có khả năng keát baøo xaùc. -Theo em, taïi sao khi uoáng nước lã hoặc nước chưa đun sôi laïi coù theå maéc beänh taû ? -Taïi sao khi tieáp xuùc, noùi chuyện với người mắc bệnh lao chúng ta thường dễ bị nhiễm beänh ?. -Học sinh đọc thông tin SGK  tự rút ra nhận xét: Trong tự nhiên nơi nào cũng có vi khuẩn: trong đất, trong nước, trong không khí và trong cô theå sinh vaät.. III. Phân bố và số lượng. -Trong thieân nhieân vi khuaån phaân boá raát roäng rãi và thường với số lượng rất lớn. -Sinh saûn baèng caùch phaân ñoâi teá baøo..

(87) Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Hoạt động 1: Vai trò của vi khuẩn a. vấn đề 1: Tìm hiểu vai tò -Học sinh quan sát hình 50.2 + cuûa vi khuaån. đọc chú thích. -Yêu cầu học sinh quan sát kỹ -Hoàn thành bài tập điền từ. hình 50.2 + đọc chú thích  -1 – 2 em đọc bài tập  lớp nhận làm bài tập điền từ. xeùt. -Giáo viên có thể gợi ý cho  Từ cần điền: Vi khuẩn, muối học sinh hai hình tròn: là vi khoáng, chất hữu cơ. khuaån. -Học sinh nghiên cứu mục -Giaùo vieân choát laïi caùc khaâu thoâng tin  Thaûo luaän trong quá trình biến đổi xác động nhóm của hai nội dung. vật, lá cây rụng  vi khuẩn biến +Vai trò của vi khuẩn trong tự đổi thành muối khoáng  cung nhiên. caáp laïi cho caây. +Vai trò vi khuẩn trong đời -Cho một học sinh đọc thông sống. tin đoạn  (Tr.162).  Ghi ra nhaùp.  Thảo luận : vi khuẩn có vai +Đại diện nhóm phát biểu, các trò gì trong tự nhiên? Và trong nhóm khác bổ sung. đời sống con người?  Yeâu caàu: (Giáo viên giải thích khái niệm +Trong tự nhiên: coäng sinh). -Phân hủy chất hữu cơ  chất vô -GV gọi hai nhóm phát biểu  tổ cơ để cây sử dụng. chức thảo luận giữa các nhóm. -Góp phần hình thành than đá,  GV sửa chữa  bổ sung. dầu lửa. -Giáo viên cho học sinh giải +Trong đời sống: thích hiện tượng thực tế. -Noâng nghieäp: Vi khuaån coá Ví dụ: Vì sao dưa, cà ngâm định đạm  bổ sung nguồn đạm vào nước muối sau vài ngày cho đất. hoá chua? -Chế biến thực phẩm: Vi khuẩn  Giaùo vieân choát laïi vai troø coù leân men. ích cuûa vi khuaån. -Vai troø trong coâng ngheä sinh b. vấn đề 2: Tìm hiểu tác hại học. cuûa vi khuaån. -Thaûo luaän trong nhoùm. -Giáo viên yêu cầu học sinh -Các nhóm trao đổi  ghi một số thaûo luaän caùc caâu hoûi: bệnh do vi khuẩn gây ra ở +Hãy kể tên một vài bệnh do người (động vật, thực vật nếu vi khuaån gaây ra? bieát).. Noäi dung IV.Vai tro của vi khuẩn: 1.Vi khuẩn có ich: Vi khuaån coù vai troø trong tự nhiên và trong đời sống con người: phân huỷ chất hữu cơ thành chaát voâ cô, goùp phaàn hình thaønh than đá, dầu lửa, nhiều vi khuẩn ứng duïng trong coâng nghieäp, noâng nghieäp vaø cheá bieán thực phẩm.. 2.Vi khuẩn có hại: Caùc vi khuaån kyù sinh gaây beänh cho người, nhiều vi khuẩn hoại sinh.

(88) +Các loại thức ăn để lâu ngày  Các nhóm khác bổ sung. làm hỏng thực dễ bị ôi thiu vì sao? Muốn thức +Giải thích thức ăn bị ôi thiu là phẩm, gây ra ô ăn không bị ôi thiu phải làm do vi khuẩn hoại sinh làm hỏng nhiễm môi trường. theá naøo? thức ăn. -Giáo viên bổ sung, chỉnh lý Muốn giữ thức ăn  ngăn ngừa vi caùc beänh do vi khuaån gaây ra. khuẩn sinh sản bằng cách: giữ Ví dụ: Bệnh tả: do trực khuẩn lạnh, phơi khô, ướp muối…. taû. Bệnh lao: do trực khuẩn lao. Giaùo vieân phaân tích cho hoïc sinh có những vi khuẩn có cả hai taùc duïng coù ích vaø coù haïi. Ví duï: Vi khuaån phaân huyû chaát hữu cơ: -Có hại: làm hỏng thực phẩm. -Có lợi: phân hủy xác động thực vật. Giaùo vieân choát laïi taùc haïi cuûa vi khuaån.  Yeâu caàu hoïc sinh lieân heä hành động của bản thân phòng choáng taùc haïi do vi khuaån gaây ra. Hoạt động 2: Sơ lược về vi rút -Giới thiệu thông tin -Học sinh có thể kể một vài bệnh: V.Sơ lược về vi rút: khái quát về các đặc Ví dụ: cúm gà, sốt do vi rút ở - Kích thươc rất nhỏ -Hình cầu,hình khối nhiều ñieåm cuûa vi ruùt. người, người nhiễm HIV… mặt,hình que -Yeâu caàu hoïc sinh keå -Cấu tạo đơn giản,chưa có teân moät vaøi beänh do cấu tạo tế bào vi ruùt gaây ra? -Thường kí sinh gây bệnh cho vật chủ 4. Cuûng coá: -Yêu cầu HS trả lời câu hỏi SGK/ 82 5. Daën doø: -Hoïc baøi. -Đọc bài 51 SGK -Về nhà lấy cơm nguội,ruột bánh mì vẩy vài giọt nước vào tạo mốc trắng chuẩn bị cho tiết học sau *.RUÙT KINH NGHIEÄM SAU TIEÁT DAÏY:.

(89) …………………………………………………………………………………..

(90) Tuaàn: 32 Tieát: 62 Baøi 51:. Ngaøy daïy:............................. NAÁM A-MOÁC TRAÉNG VAØ NAÁM RÔM. A. MUÏC TIEÂU 1.Kiến thức: *Đạt chuẩn -Nắm được đặc điểm cấu tạo và dinh dưỡng của mốc trắng. -Phân biệt được các phần của một nấm rơm. 2.Kó năng -Kĩ năng quan sát, nhận biết kiến thức từ mẫu vật và tranh vẽ. -Kó naêng tìm kiếm,xử lí thông tin khi đọc SGK,quan sát tranh,hình về khái niệm,cấu tạo. 3.Thái độ: Giáo dục ý thức bảo vệ thực vật. B.CHUAÅN BÒ: 1.GV: Tranh veõ: hình 25.1  25.7 SGK/ 84 Mẫu vật: cây mây, cây đậu hà lan, … 2.HS: 1 số mẫu vật: đoạn xương rồng có gai, củ dong thức ăn, củ hành, … C.PHƯƠNG PHÁP -Vấn đáp,tìm tòi,dạy học nhóm -Khăn trải bàn ,trình bày 1 phút D.CÁC BƯỚC LÊN LỚP 1. Ổn định lớp: 2.Kiểm tra bài cũ -Hình dạng,kích thước,cấu tạo của vi khuẩn -Vai trò của vi khuẩn 3.Bài mới Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Noäi dung Hoạt động 1: Quan sát cấu tạo và hình dạng mốc trắng -Giáo viên nhắc lại thao tác xem -Học sinh hoạt động nhóm. I.Quan sat hình kính hieån vi. dạng,cấu tạo mốc trắng: Hướng dẫn cách lấy mẫu mốc và +Quan sát mẫu vật thật. +Hình daïng: yêu cầu quan sát về hình dạng, +Đối chiếu với hình vẽ. màu sắc, cấu tạo sợi mốc, hình  Nhận xét về hình dạng và dạng sợi phân nhaùnh. dạng, vị trí túi bào tử. caáu taïo. (nếu không có điều kiện quan sát -Đại diện nhóm phát biểu nhận +Màu sắc : không maøu, khoâng coù coù theå duøng tranh). xeùt  caùc nhoùm khaùc boå sung. dieäp luïc. -Giáo viên tổ chức thảo luận cả Yêu cầu: +Cấu tạo: lớp. +Hình daïng.

(91) -Giaùo vieân toång keát laïi, boå sung (neáu caàn). -Giaùo vieân ñöa thoâng tin veà dinh dưỡng và sinh sản của mốc traéng.  cho 1 – 2 học sinh đọc đoạn SGK.. +Maøu saéc: khoâng maøu, khoâng coù dieäp luïc. +Cấu tạo: Sợi mốc có chất tế baøo, nhieàu naâm, khoâng coù vaùch ngăn giữa các tế bào.. -Bên trong có chất tế bào không nhân,không có vách ngăn giữa các tế bào. Hoạt động 2: Làm quen một vài loại mốc khác -Giáo viên dùng tranh giới -Học sinh quan sát hình 51.2 II.Mợt vài loại mốc thieäu moác xanh, moác nhaän bieát moác xanh, moác töông, khác: -Mốc tương tương, mốc rượu. mốc rượu. +Phân biệt các loại mốc Nhận biết các loại mốc này trong -Mốc rượu - Mốc xanh này với mốc trắng. thực tế. -GV có thể giới thiệu quy +Mốc tương: màu vàng hoa cau  trình laøm töông hay laøm laøm töông. rượu để học sinh biết. +Mốc rượu: làm rượu (màu traéng). +Mốc xanh: màu xanh hay gặp ở vỏ cam, bưởi. Hoạt động 3: Quan sát hình dạng cấu tạo của nấm rơm -Yeâu caàu hoïc sinh quan -Hoïc sinh quan saùt maãu naám rôm III.Hình dạng ,cấu tạo nấm rơm: sát mẫu vật  đối chiếu với  phân biệt: tranh vẽ (hình 51.3)  phân +Mũ nấm, cuống nấm và sợi -Mũ nấm,cuống nấm, Sợi nấm bieät caùc phaàn cuûa naám? naám. -Dưới mũ nấm có các -Gọi học sinh chỉ trên +Các phiến mỏng dưới mũ nấm. phiến mỏng chứa các tranh và gọi tên từng phần -Một học sinh chỉ các phần của bào tử caûu naám. nấm  lớp bổ sung. -Hướng dẫn học sinh lấy  Mô tả hình dạng. một phiến mỏng dưới mũ -Một học sinh nhắc lại cấu tạo  naám  ñaët leân phieán kính  hoïc sinh khaùc boå sung. đâm nhẹ  quan sát bào tử Kết luận: như thông tin  SGK baèng kính luùp. (Tr.167).  Yeâu caàu hoïc sinh: nhaéc laïi caáu taïo cuûa naám muõ? _gv boå sung  choát laïi caáu taïo naám muõ. -Gọi một học sinh đọc đoạn  (Tr.167)..

(92) 3. Cuûng coá: -Trả lời câu hỏi cuối bài SGK 4. Daën doø: -Hoïc baøi,làm bài tập -Đọc bài kế tiếp *.RUÙT KINH NGHIEÄM SAU TIEÁT DAÏY: ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. ..................................................................................................................................

(93) Tuaàn: 33 Tieát: 63 Baøi 51:. Ngaøy daïy:............................. NAÁM (tt). A. MUÏC TIEÂU 1.Kiến thức: *Đạt chuẩn -Biết được một vài điều kiện thích hợp cho sự phát triển của nấm, từ đó liên hệ aùp dung (khi caàn thieát). -Nêu được một số ví dụ về nấm có ích và nấm có hại đối với con người,thực vật *Trên chuẩn -Tìm dược một số ví dụ về nấm 2.Kó naêng:: -Kó naêng phaân tích, quan saùt. -Kó naêng đánh giá mặt có lợi,có hại của nấm trong đới sống 3.Thái độ: Giáo dục ý thức bảo vệ thực vật. B.CHUAÅN BÒ: 1.GV: Tranh veõ hình 26.1  26.4 SGK/ 87 2.HS: SGK C.PHƯƠNG PHÁP -Vấn đáp,tìm tòi,dạy học nhóm -Khăn trải bàn ,trình bày 1 phút D.CÁC BƯỚC LÊN LỚP 1. Ổn định lớp: 2. Kiểm tra bài cũ -Nêu hình dạng,cấu tạo,ding dưỡng của mốc trắng -Cấu tạo,ding dưỡng,sinh sản của nấm rơm 3.Bài mới Mở bài: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Noäi dung Hoạt động 1: Điều kiện phát triển của nấm -Yêu cầu học sinh trao đổi thảo -Học sinh hoạt động nhóm. I.Đặc điểm sinh học: luaän 3 caâu hoûi: Trao đổi thảo luận  trả lời câu *Điều kiện phát triển +Taïi sao muoán gaây moác traéng hoûi: - Nấm chỉ sử dụng chỉ cần để cơm ở nhiệt độ Yêu cầu đạt được: trong phòng và vẩy thêm ít +Bào tử nấm mốc phát triển ở chất hữu cơ có sẵn nước? nơi giàu chất hữu cơ, ấm và ẩm. và cần nhiệt độ, độ +Tại sao quần áo lâu ngày +Nấm sử dụng chất hữu cơ có ẩm thích hợp để phát trieån. không phơi nắng hoặc để nơi sẵn. ẩm thường bị nấm mốc? -caùc nhoùm phaùt bieåu  nhoùm.

(94) +Taïi sao trong choã toái naám vaãn có thể phát triển được? -Giaùo vieân toång keát laïi  Ñaët caâu hoûi: Neâu caùc ñieàu kieän phaùt trieån cuûa naám? -Giáo viên cho học sinh đọc thông tin mục 1 để củng cố kết luaän.. khaùc boå sung.  Qua thảo luận trên lớp  học sinh tự rút ra các điều kiện phát trieån cuûa naám. Nấm chỉ sử dụng chất hữu cơ có sẵn và cần nhiệt độ, độ ẩm thích hợp để phát triển.. -Yêu cầu học sinh đọc thông tin mục 2  trả lời câu hoûi: +Naám khoâng coù dieäp luïc vậy nấm dinh dưỡng bằng những hình thức nào?  Cho hoïc sinh laáy ví duï veà nấm hoại sinh và nấm ký sinh.. -Học sinh đọc thông tin  suy nghĩ để trả lời yêu cầu nêu được các hình thức dinh dưỡng: hoại sinh, kyù sinh, coäng sinh. +hoïc sinh phaùt bieåu  caùc hoïc sinh khaùc boå sung. Nấm là cơ thể dị dưỡng: hoại sinh hay kyù sinh. Moät soá naám soáng coäng sinh.. -Yêu cầu học sinh đọc thoâng tin (. Tr.169). Trả lời câu hỏi: nêu công duïng cuûa naám? laáy ví duï? -Giaùo vieân toång keát laïi coâng duïng cuûa naám coù ích.  Giới thiệu một vài nấm coù ích treân tranh.. -Học sinh đọc bảng thông tin  ghi nhớ các công dụng. -Học sinh trả lời câu hỏi: (nêu được 4 công dụng).  Hoïc sinh khaùc boå sung.. -Cho hoïc sinh quan saùt treân mẫu hoặc tranh: một số bộ phaän caây bò beänh naám  traû lời câu hỏi: nấm gây những tác hại gì cho thực vật? +GV tổ chức thảo luận cả lớp. +GV toång keát laïi, boå sung ( neáu caàn).. *Dinh dưỡng: - Naám laø cô theå dò dưỡng: hoại sinh hay kyù sinh. Moät soá naám soáng coäng sinh.. II.Tầm quan trọng của nấm: 1.Nấm có ích: -Phân giải chất hữu cơ thành chất vô cơ -Sản xuất rượu bia chế biến thực phẩm,làm -Hoïc sinh nhaän daïng moät soá naám men coù ích. -Làm thức ăn,làm Keát luaän: nhö baûng SGK thuốc (Tr.169). Hoạt động 4: Nấm có hại -Hoïc sinh quan saùt naám mang ñi 2.Nấm có hại: kết hợp với tranh  thảo luận - Nấm ký sinh gây nhóm  trả lời câu hỏi: bệnh cho thực vật và +Nêu được những bộ phận cây bị con người. naám. -Naám moác laøm hoûng +Taùc haïi cuûa naám. thức ăn, đồ dùng. +Đại diện nhóm trả lời  các -Nấm độc có thể gây nhoùm khaùc boå sung. ngộ đốc.  Nấm ký sinh trên thực vật gây.

(95) +Giới thiệu một vài nấm có hại gây bệnh ở thực vật. -Yêu cầu học sinh đọc thoâng tin  SGK.  Trả lời câu hỏi: kể một số nấm có hại cho người? -Cho hoïc sinh quan saùt nhaän dạng một số nấm độc… -Cho hoïc sinh thaûo luaän: +Muốn phòng trừ các bệnh do naám gaây ra phbaûi laøm theá naøo? +Muốn đồ đạc, quần áo khoâng bò naám moác phaûi laøm gì?. beänh cho caây troàng laøm thieät haïi muøa maøng. -Học sinh đọc thông tin  SGK (169-170).  Keå teân moät soá naám gaây haïi. +Yêu cầu kể được: nấm ký sinh gây bệnh cho người (VD: hắc laøo, lang ben, naám toùc…). Nấm độc  gây ngộ độc. +Học sinh phát biểu  lớp bổ sung. -Học sinh thảo luận đề ra các bộ phaän cuï theå. Keát luaän: naám gaây moät soá taùc haïi nhö: +Nấm ký sinh gây bệnh cho thực vật và con người. +Nấm mốc làm hỏng thức ăn, đồ duøng. +Nấm độc có thể gây ngộ đốc.. 3. Cuûng coá: -Yêu cầu HS đọc phần kết luận chung SGK -Trả lời các câu hỏi cuối bài SGK 4. Daën doø: -Hoïc baøi,ôn lại các bài đã học chuẩn bị cho tiết ôn tập *.RUÙT KINH NGHIEÄM SAU TIEÁT DAÏY: ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. ..................................................................................................................................

(96) Tuaàn: 33 Tieát: 64 Baøi 52:. Ngày soạn:.......................... Ngaøy daïy:............................. ÑÒA Y. A. MUÏC TIEÂU 1.Kiến thức: -Nhận biết được địa y trong tự nhiên qua đặc điểm về hình dạng, màu sắc vàa nôi moïc. -Hiểu được thành phần cấu tạo địa y. -Hiểu được thế nào là hình thức sống cộng sinh. 2.Kó naêng: Reøn cho hoïc sinh: Kó naêng quan saùt, nhaän bieát vaø so saùnh. 3.Thái độ: Giáo dục lòng yêu thích bộ môn, ham mê tìm hiểu thông tin khoa hoïc. B.CHUAÅN BÒ: 1.GV: 2.HS: C.CÁC BƯỚC LÊN LỚP 1. Ổn định lớp: 2.Kieåm tra baøi cuõ: 2. Hoạt động dạy – học: Mở bài: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Noäi dung Hoạt động 1: Quan sát hình dạng cấu tạo của địa y -Yêu cầu học sinh quan sát -Học sinh hoạt động nhóm. I.Quan sat hình maãu + tranh hình 52.1, hình +Hoïc sinh trong nhoùm quan saùt dạng: 52.2  trả lời câu hỏi: mẫu địa y mang đi đối chiếu -Hình vảy,hình cành +Mẫu địa y em lấy ở đâu? hình 51.1  trả lời câu hỏi các ý -Gồm những sợi nấm xen lẫn các tế bào +Nhận xét hình dạng bên 1, 2  Yêu cầu nêu được: tảo ngoài của địa y? -Nôi soáng. +Nhaän xeùt veà thaønh phaàn caáu -thuoäc daïng ñòa y naøo  moâ taû taïo cuûa ñòa y? hình daïng. -Giaùo vieân cho hoïc sinh trao +quan saùt hình 52.2  nhaän xeùt đổi với nhau. veà caáu taïo  Yeâu caàu neâu -Giáo viên bổ sung: chỉnh lý được: cấu tạo gồm tảo và nấm. (neáu caàn). -Gòi 1 – 2 đại diện nhóm phát  Toång keát laïi hình daïng, caáu bieåu  caùc nhoùm khaùc boå sung. taïo cuûa ñòa y. Keát luaän: -Yêu cầu học sinh đọc thông +Địa y có hình vảy hoặc hình.

(97) tin  (Tr.171)  trả lời câu hỏi: +Vai troø cuûa naám vaø taûo trong đời sống địa y? +Thế nào là hình thức sống coäng sinh? -Giaùo vieân cho hoïc sinh thaûo luaän  Toång keát laïi: Khaùi nieäm coäng sinh.. caønh. +Cấu tạo của địa y gồm những sợi nấm xen lẫn các tế bào tảo. -Học sinh tự đọc thông tin  trả lời câu hỏi  Yêu cầu nêu được: +Nấm cung cấp muối khoáng cho taûo. +Tảo quang hợp  tạo chất hữu cô vaø nuoâi soáng hai beân. -Neâu khaùi nieäm coäng sinh: laø hình thức sống chung giữa hai cơ thể sinh vật (cả hai bên đều có lợi). -1 – 2 học sinh trình bày  lớp bổ sung..  khaùi nieäm coäng sinh. Hoạt động 2: Vai trò của địa y -Yêu cầu học sinh đọc thông -học sinh đọc thông tin  trả lời tin mục 2  trả lời câu hỏi: địa y câu hỏi: có vai trò gì trong tự nhiên? Yêu cầu nêu được: -Giáo viên tổ chức thảo luận +Tạo thành đất. lớp. +Là thức ăn của hươu Bắc Cực.  toång keát laïi vai troø cuûa ñòa y. +Là nguyên liệu chế nước hoa, phaåm nhuoäm. -1 – 2 học sinh phát biểu  lớp boå sung. Keát luaän: nhö SGK.. II.Vai tro của địa y: Có vai trò quan trọng trong việc tạo thành đất và có giá trị kinh tế. ; 4. Cuûng coá:.

(98) Yêu cầu HS trả lời các câu hỏi SGK/ 91 5. Daën doø: -Hoïc baøi. -Laøm baøi taäp SGK/ 92  Sau 2 tuaàn baùo caùo keát quaû. -Đọc bài 28 SGK / 94,95 -Chuẩn bị : hoa bưởi, hoa râm bụt, hoa loa kèn, … *.RUÙT KINH NGHIEÄM SAU TIEÁT DAÏY: ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. ..................................................................................................................................

(99) Tuaàn: 33 Tieát: 66. Ngaøy daïy:............................. OÂN TAÄP HKII A. MUÏC TIEÂU Giúp HS củng cố lại những kiến thức đã học trong HKII B.CHUAÅN BÒ: 1.GV: Heä thoáng caâu hoûi vaø baøi taäp. 2.HS: Ôn tập lại các kiến thức trong chương trình HKII C.CÁC BƯỚC LÊN LỚP 1. Ổn định lớp: 2. Kieåm tra baøi cũ: không kiểm tra 3.Bài mới: Tiến hành ôn tập Hoạt động của GV Hoạt động của HS Hoạt động 1: Kiến thức cần nhớ Câu 1: Phân biệt hiện tượng thụ phấn và HS trả lời hiện tượng thụ tinh .Thụ phấn có quan hệ gì với thụ tinh Câu 2:Có mấy cách phát tán quả và HS trả lời hạt.Cho ví dụ cụ thể Câu 3.Nêu đặc điểm của cây thuộc lớp HS trả lời một lá mầm và cây thuộc lớp hai lá mầm Câu 4: Hãy trình bày vai trò của thực vật HS trả lời trong việc điều hòa khí hậu.Để môi trường không bị ô nhiễm chúng ta phải làm gì? Câu 5:Nêu nguyên nhân và hậu quả sự suy giảm tính đa dạng của thực vật ở HS trả lời Việt Nam Hoạt động 2: Bài tập 1.Điền vào chỗ tróng các cụm từ sau: (Vi khuẩn ,muối khoáng,chất hữ cơ) Đáp án Xác động vật,thực vật chết rơi xuống Vi khuẩn, muối khoáng.chất hữu cơ đất được………………ở trong đất biến đổi thành……………….Các chất này được cây sử dụng để tạo thành chất hữu HS lên bảng điền cơ nuôi sống cơ thể 2.Sau quá trình thụ phấn Đáp án là………….........................để dẫn đến Qúa trình thụ tinh,sinh sản hữu tính,hợp kết hạt và tạo quả tử,phôi Sinh sản có hiện tượng thụ tinh là…………………… HS lên bảng điền Tế bào mới được tạo ra từ quá trinh thụ.

(100) tinh lá,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,, Tế bào hợp tử phân chia rất nhanh và phát triển thành………………… 4.Dặn dò: Về nhà ôn lại các phần đã học để chuẩn bị cho tiết kiểm tra học kì II *RUT KINH NGHIỆM: ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………...

(101) Tuaàn: 34 Tieát: 67. Ngày soạn:.......................... Ngaøy daïy:............................. THI HOÏC KÌ II I.MỤC TIÊU: Gíup HS củng cố những kiến thức đã học II.CHUẨN BỊ: 1.GV: Chuẩn bị hệ thống câu hỏi và bài tập 2.HS: Ôn lại các kiến thức trong các chương đã học ở HK II III.CÁC BƯỚC LÊN LỚP: 1. Ổn định lớp 2. Kiểm tra bài cũ -Trình bày tầm quan trọng của nấm 3.Bài mới: Tiến hành ôn tập Hoạt động của GV Hoạt động của HS Hoạt động 1: Kiến thức cần nhớ Câu 1: Phân biệt hiện tượng thụ phấn và HS trả lời hiện tượng thụ tinh .Thụ phấn có quan hệ gì với thụ tinh Câu 2:Có mấy cách phát tán quả và HS trả lời hạt.Cho ví dụ cụ thể Câu 3.Nêu đặc điểm của cây thuộc lớp HS trả lời một lá mầm và cây thuộc lớp hai lá mầm Câu 4: Hãy trình bày vai trò của thực vật HS trả lời trong việc điều hòa khí hậu.Để môi trường không bị ô nhiễm chúng ta phải làm gì? Câu 5:Nêu nguyên nhân và hậu quả sự suy giảm tính đa dạng của thực vật ở HS trả lời Việt Nam Hoạt động 2: Bài tập 1.Điền vào chỗ tróng các cụm từ sau: (Vi khuẩn ,muối khoáng,chất hữ cơ) Đáp án Xác động vật,thực vật chết rơi xuống Vi khuẩn, muối khoáng.chất hữu cơ đất được………………ở trong đất biến đổi thành……………….Các chất này được cây sử dụng để tạo thành chất hữu cơ nuôi sống cơ thể 2.Sau quá trình thụ phấn là………….........................để dẫn đến kết hạt và tạo quả Sinh sản có hiện tượng thụ tinh là…………………….

(102) Tế bào mới được tạo ra từ quá trinh thụ tinh lá,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,, Tế bào hợp tử phân chia rất nhanh và phát triển thành………………… 4.Dặn dò: Về nhà ôn lại các phần đã học để chuẩn bị cho tiết kiểm tra học kì II *RUT KINH NGHIỆM: ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………...

(103)

giaoanbinhminh

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về