Tài liệu Công cụ tài chính thường gặp pptx

Công cụ tài chính thường gặp
( Bình chọn: 6 -- Thảo luận: 0 -- Số lần đọc: 4553)
Doanh nghiệp có thể sử dụng các công cụ tài chính để: (i) phòng ngừa các rủi ro tài chính; (ii) tạo ra thu nhập; (iii) tiết kiệm
chi phí; và (iv) huy động vốn. Công cụ tài chính có thể được phân chia thành nợ (là khoản vay nhà đầu tư cung cấp cho
doanh nghiệp) hoặc vốn cổ phần (thể hiện quyền sở hữu đối với doanh nghiệp).
Cổ phiếu
Cổ phiếu là công cụ tài chính doanh nghiệp có thể sử dụng để huy động vốn. Cổ phiếu thể hiện quyền sở hữu một phần
doanh nghiệp.
Tài trợ tài chính cho doanh nghiệp thông qua phát hành và bán cổ phiếu được gọi là tài trợ vốn cổ phần. Tài trợ vốn cổ phần
thường được sử dụng cho các dự án đầu tư dài hạn như xây dựng nhà máy mới, hay phát triển thị trường mới ở nước ngoài.
Doanh nghiệp có thể huy động vốn tài trợ cổ phần với hình thức đơn lẻ, cá nhân (private placement) hoặc phát hành cổ phiếu
lần đầu ra công chúng (Initial Public Offering-IPO).
Cổ phiếu có 2 loại phổ biến: cổ phiếu phổ thông và cổ phiếu ưu đãi. Cổ phiếu ưu đãi (preferred stock), còn gọi là cổ phần ưu
đãi, được ưu tiên phân bổ cổ tức và tài sản trước cổ phiếu phổ thông (common stock). Trong một số trường hợp, cổ phiếu ưu
đãi còn có các quyền bỏ phiếu đặc biệt hơn so với cổ phiếu phổ thông như được quyền bỏ phiếu với các quyết định hợp nhất
và mua lại, hay được quyền từ chối mua cổ phần đầu tiên (khi doanh nghiệp phát hành thêm cổ phiếu, người nắm giữ cổ
phiếu ưu đãi có quyền mua thêm với số lượng tối đa trước khi từ chối và nhường quyền mua cho người nắm giữ cổ phiếu
phổ thông).
Trái phiếu/ Trái phiếu chuyển đổi
Trái phiếu (bond) là một loại chứng khoán nợ. Doanh nghiệp phát hành trái phiếu có nghĩa vụ thanh toán cho người nắm giữ
trái phiếu cả gốc và lãi vay. Đôi khi, doanh nghiệp phát hành còn có nghĩa vụ cung cấp cho người nắm giữ trái phiếu một số
thông tin nhất định về hoạt động doanh nghiệp và chấp nhận giới hạn trong điều hành, quản lý doanh nghiệp. Trái phiếu
được phát hành với kỳ hạn cố định và thường lớn hơn 1 năm.
Doanh nghiệp có thể phát hành trái phiếu chuyển đổi (convertible bond) là loại trái phiếu với các điều kiện xác định cho phép
chuyển đổi khoản vay thành cổ phần.
Theo Nghị định số 52/2006/NĐ-CP ban hành ngày 19/5/2006, Chính phủ quy định: Trái phiếu doanh nghiệp có mệnh giá tối
thiểu là 100.000 đồng, các mệnh giá khác là bội số của 100.000 đồng. Các loại mệnh giá của trái phiếu do doanh nghiệp phát
hành quyết định cho từng đợt phát hành…
Trái phiếu doanh nghiệp được tự do chuyển nhượng, cho, tặng, để lại thừa kế hoặc sử dụng để chiết khấu, thế chấp, cầm cố
trong các quan hệ tín dụng theo quy định hiện hành của pháp luật. Doanh nghiệp không được sử dụng trái phiếu do chính
doanh nghiệp phát hành đế chiết khấu, thế chấp, cầm cố trong các quan hệ tín dụng…

Doanh nghiệp phát hành trái phiếu khi có đủ các điều kiện sau: Có thời gian hoạt động tối thiểu là 01 năm kể từ ngày doanh
nghiệp chính thức đi vào hoạt động, Có báo cáo tài chính của năm liền kề trước năm phát hành được kiểm toán, Kết quả
hoạt động sản xuất, kinh doanh năm liền kề năm phát hành phải có lãi, Có phương án phát hành trái phiếu được tổ chức, cá
nhân có thẩm quyền thông qua…
Tại thời điểm thực hiện chuyển đổi trái phiếu, giá cổ phiếu biến động vượt quá biên độ biến động giá cổ phiếu được công bố
khi phát hành trái phiếu, chủ sở hữu doanh nghiệp có quyền điều chỉnh tỷ lệ chuyển đổi trái phiếu cho phù hợp…
Quyền chọn mua cổ phần
Quyền chọn mua cổ phần (stock option) là hợp đồng về quyền, không phải nghĩa vụ, của người nắm giữ được mua (call)
hoặc bán (put) cổ phần với một mức giá định trước trong khoảng thời gian xác định.
Đề nghị quyền mua cổ phần như một phần quyền lợi của nhân sự đảm nhiệm vị trí quản lý chủ chốt là điều khoản được các
công ty Mỹ áp dụng phổ biến trong hợp đồng lao động. Điều khoản này cho phép nhân sự quản lý mua một số lượng cổ phần
định trước của doanh nghiệp họ đang phục vụ. Thông thường, quyền mua này không được phép thực hiện ngay. Nhân sự
quản lý được phép mua một số lượng cổ phần nhất định sau mỗi năm phục vụ doanh nghiệp. Hoặc quyền mua cổ phần chỉ
được phép thực hiện sau khi nhân sự quản lý đã phục vụ doanh nghiệp một số năm tối thiểu. Tuỳ thuộc vào doanh nghiệp,
quyền mua này có thể được giao dịch hoặc không; thời gian hiệu lực của quyền mua là hữu hạn hoặc vô hạn v.v…
Giá mua cổ phần được xác định trước. Mức giá có lợi nhất cho các nhân sự chủ chốt là mức thấp hơn giá trị thị trường hiện
tại của cổ phần doanh nghiệp. Khi đó, quyền mua cổ phẩn ngay lập tức có giá trị thương mại, đặc biệt khi quyền mua được
phép thực hiện ngay. Giá mua cổ phần công bằng hơn cho cả doanh nghiệp và nhân sự quản lý là mức giá được xác định
cao hơn giá trị thị trường hiện tại của cổ phần doanh nghiệp, với một tỉ lệ hợp lý. Khi đó, quyền mua cổ phần chỉ có giá trị khi
giá cổ phiếu của doanh nghiệp tăng lên. Điều này đồng nghĩa với việc các nhân sự chủ chốt hưởng lợi khi làm tốt công việc
của mình.
Miêu tả tóm tắt một số công cụ tài chính
Nhóm tài
s
Công cụ tài chính
Chứng khoán
Các loại tiền mặt
khác
Phái sinh trên thị
trường chính thức

Phái sinh trên thị
trường OTC
Nợ dài hạn
(> 1 năm)
Trái phiếu (bond) Vay (loan)
Hợp đồng tương lai
với trái phiếu
(bond futures)
Hoán đổi lãi suất
(interest rate swap)
Quyền chọn với
hợp đồng tương lai
với trái phiếu
(option on bond
futures)
Quyền chọn lãi suất
(interest rate option)
Nợ ngắn
hạn (<1
năm)
Tín phiếu (bill), giấy
tờ thương mại
(commercial paper)
Tiền gửi (Deposit)
Chứng chỉ tiền gửi
(Certificates of
deposit)
Hợp đồng tương lai
lãi suất ngắn hạn
(shorterm interest

rate futures)
Thỏa luận lãi suất kỳ
hạn
(Forward rate
agreements)
Vốn cổ
phần
Cổ phiếu Không có
Quyền chọn cổ
phần (stock option)
Quyền chọn cổ phần
(stock option)
Hợp đồng tương lai
vốn cổ phần (equity
futures)
Ngoại hối Không có
Giao dịch ngoại hối
tức thời
(spot foreign
exchange)
Hợp đồng tiền tệ
tương lai
(Currency futures)
Quyền chọn giao dịch
ngoại hối (foreign
exchange option)
Hoán đổi ngoại tệ
(foreign exchange
swap)
Hoán đổi tiền tệ

(currency swap)
Trần Trí Dũng (Tổng hợp)