đề tài : Nghiên cứu phục tráng đối với giống cải cúc Gia Lâm cho vùng đồng bằng sông Hồng

Tên đề tài : Nghiên cứu phục tráng đối với giống cải cúc Gia Lâm
cho vùng đồng bằng sông Hồng

Họ và tên: Hoàng Khắc Phong
MSV: 572462
Lớp : K57CGCTB


I.Giới thiệu chung

 Ở nước ta, rau cải cúc (tần ô ) được nhân dân trồng và sử dụng quen thuộc để làm rau
ăn,. Ngoài được sử dụng như một loại rau giúp khai vị làm ăn ngon, cải cúc cịn là vị
thuốc giúp tiêu hóa, trừ đờm, tán phong chữa bệnh do giá lạnh. Bộ phận dùng làm
thuốc là lá, dùng tươi hoặc đã làm khô trong mát

 Hiện nay cải cúc là một trong những loại rau xanh phổ biến ở các nước Đông Á (Nhật
Bản, Trung Quốc, Đài Loan, Việt Nam). Khơng có số liệu thống kê nào về tình hình
sản xuất cũng như tiêu thụ rau cải cúc ở các nước Đông Nam Á, nhưng tại các nước
này cải cúc là một trong những loại rau phổ biến ở vườn gia đình và là loại rau xanh
có mặt nhiều trong hệ thống siêu thị.

  Việc chọn tạo, lưu giữ nguồn gen của cây cải cúc chưa được quan tâm nhiều ở hầu
hết các nước trên thế giới.


I. Giới thiệu chung

 Nghiên cứu chọn tạo và phát triển các giống cải cúc năng suất cao phục vụ cho sản
xuất là một trong những yêu cầu cần thiết trong công tác chọn giống ở nước ta.

 Trong từng giai đoạn các giống mới đã giữ vai trò nhất định trong sản xuất. Song cơng

tác chọn lọc, duy trì lưu giữ nguồn gen các giống cải cúc vẫn chưa được quan tâm
nhiều, đặc biệt là việc sản xuất giống. Nông dân thường tự sản xuất giống cho vụ gieo
trồng sau. Việc sản xuất giống không được chọn lọc thường xuyên dẫn đến giống bị
thoái hoá, làm giảm năng suất và chất lượng giống. Do vậy trong giai đoạn hiện tại và
sắp tới công tác chọn lọc, duy trì và lưu giữ nguồn gen các giống rau địa phương  cần
được quan tâm.

 Giống cải cúc địa phương cần được phục tráng để đạt năng suất cao hơn so với hiện
tại từ 15-20%. Ở đây chúng ta quan tâm đến giống cải cúc Gia Lâm.

 Giống cải cúc Gia Lâm là giống địa phương, được trồng nhiều ở xã Trâu Quỳ và xã
Kim Sơn - huyện Gia Lâm - Hà Nội. Giống có năng suất cao, ổn định, chất lượng vượt
trội và ít sâu bệnh.


II. Tình hình sản xuất và tiêu thụ của giống cải cúc Gia Lâm

 Giống cải cúc Gia Lâm là giống địa phương, được trồng nhiều ở xã Trâu Quỳ và xã
Kim Sơn - huyện Gia Lâm - Hà Nội. Giống có năng suất cao, ổn định, chất lượng vượt
trội và ít sâu bệnh.

 Trong những năm trước, giống cải cúc được trồng phổ biến tại địa phương, đây cũng là
nơi cung cấp hạt giống rau cũng như sản phẩm rau thị trường Hà Nội cũng như các tỉnh
lân cận. Đặc biệt tại thị trường hạt giống mà đầu mối là chợ bán buôn Đồng Xuân, từ
đây hạt giống cải cúc Gia Lâm có mặt ở rất nhiều tỉnh thành trong cả nước

 . Cải cúc Gia Lâm có thời gian sinh trưởng ngắn chỉ sau gieo 20 - 35 ngày đã có thể cho
thu hoạch, cây sinh trưởng khỏe, năng suất rau thương phẩm đạt 20 - 25 tấn/ha/vụ. Đây
là chủng loại rau mà sản xuất giống hàng hóa dễ làm và có thị trường tiêu thụ rất lớn
bao gồm cho cung cấp cho thành phố Hà Nội và hầu hết các tỉnh trong cả nước.

 Diện tích sản xuất giống cải cúc Gia Lâm hàng năm đạt 148,85 ha chiếm 65% diện
tích sản xuất giống rau hàng hóa tại vùng chuyên canh rau Hà Nội. Năng suất hạt
trung bình đạt cao từ 500 - 600 kg/ha với sản lượng đạt 89.310 kg (Trần Khắc Thi,
2005).


III. NỘI DUNG, VẬT LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 

 1. Nội dung nghiên cứu 
 Nội dung 1: Điều tra, đánh giá tình hình sản xuất rau thương phẩm và hạt giống của
giống cải cúc Gia Lâm tại vùng nguyên sản và thu thập mẫu giống. 

 +Điều tra hiện trạng sản xuất: diện tích, năng suất, sản lượng
 + Điều tra tình hình áp dụng quy trình kỹ thuật canh tác (thời vụ, phân bón, mật
độ…). 

 + Điều tra tình hình sản xuất hạt giống. 
+ Điều tra tình hình tiêu thụ sản phẩm tươi và hạt giống. 
+ Xây dựng bản tiêu chuẩn phục tráng dựa trên kết quả điều tra. 


III. NỘI DUNG, VẬT LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 

 Nội dung 2: Chọn lọc phục tráng giống cho cải cúc Gia Lâm theo tiêu chuẩn phục
tráng đã định. 
+ Thu thập các dạng hình theo đặc điểm của giống gốc (tại vùng nguyên sản có so
sánh với giống đang lưu giữ tại các cơng ty giống và ngồi sản xuất). 
+ Chọn lọc theo các tính trạng hình thái đã xác định. 

 Nội dung 3: Nghiên cứu hồn thiện quy trình sản xuất hạt giống phục tráng. 
+ Nghiên cứu ảnh hưởng của thời vụ gieo trồng tới năng suất và chất lượng hạt giống. 
+ Nghiên cứu ảnh hưởng của mật độ gieo trồng tới năng suất và chất lượng hạt giống. 
+ Nghiên cứu ảnh hưởng của thời gian thu hoạch tới năng suất và chất lượng hạt
giống. 


III. NỘI DUNG, VẬT LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 

 2. Vật liệu và phương pháp nghiên cứu 
 Giống cây trồng: Cây cải cúc Gia Lâm (Chrysanthemum coronarium L.) 
 Phương pháp nghiên cứu 
a. Điều tra, đánh giá tình hình sản xuất rau thương phẩm và hạt giống của giống c cải cúc
Gia Lâm tại vùng nguyên sản và thu thập mẫu giống. 



Điều tra hộ nơng dân theo phương pháp Điều tra nhanh có sự tham gia PRA. Số hộ điều tra:
100 hộ 

 Địa điểm:  thị trấn Trâu Quỳ Gia Lâm - Hà Nội
 b. Chọn lọc phục tráng giống cho giống cải cúc Gia Lâm theo tiêu chuẩn phục tráng 
 Quần thể mẫu giống được thu hạt giống từ vụ đông năm 2009, được gieo trồng hai thời
vụ/năm. 
+ Vụ xuân hè: Tiến hành tại Trung tâm Nghiên cứu Cây ôn đới - Sapa, Lào Cai vụ xuân hè
2010 và 2011. Diện tích thí nghiệm 1000m2/vụ. 
+ Vụ đơng: Thực hiện tại Viện nghiên cứu Rau quả từ tháng 9 đến tháng 12 năm 2010 và
2011. Diện tích thí nghiệm 6000m2. 

III. NỘI DUNG, VẬT LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 
 c. Áp dụng sơ đồ phục tráng đối với cây giao phấn, phương pháp chọn lọc quần thể, chọn âm tính theo
bản tiêu chuẩn phục tráng. Quá trình chọn lọc được tiến hành theo 4 vụ

 G0: Hạt thu thâp được của các hộ nông dân
Vụ 1: Đông 2009 Tại Hà Nội: Gieo G0, Chọn lọc những cá thể ưu tú mang các đặc tính đã được mơ tả
trong bản tiêu chuẩn phục tráng, 

 G1: Hạt của các cá thể ưu tú được hỗn lại để gieo trong vu ̣ thứ hai.
 Vụ 2: hè 2010 Tại Sapa: Chọn lọc những cá thể mang các đặc tính đã được mơ tả trong bản tiêu
chuẩn phục tráng 
G2: Hạt của các cá thể ưu tú .

 Vụ 3: đông 2010 Tại Hà Nội: Tiếp tục chọn lọc những cá thể mang các đặc tính đã được mơ tả trong
bản tiêu chuẩn phục tráng 
G3: Hạt của các cá thể ưu tú.

 Vụ 4: xuân 2011: Tại Lào Cai Tiếp tục chọn lọc những cá thể mang các đặc tính đã  được mơ tả trong
bản tiêu chuẩn phục tráng 
G4: Hạt của các cá thể ưu tú 

 d. Nghiên cứu hồn thiện quy trình sản xuất hạt giống và sản xuất rau thương phẩm của giống phục
tráng. 


III. KẾT LUẬN



Kết quả chọn lọc phục tráng giống cải cúc Gia Lâm qua các thời vụ chọn lọc với tỷ lệ tăng từ 52,3-92,6%,

đã khôi phục được giống gốc ban đầu với nhiều đặc điểm vượt trội như giống sinh trưởng tốt, khơng sâu
bệnh, khối lượng cây trung bình 15g/cây, năng suất thực thu đạt 25,2 tấn/ha, vượt hơn so với giống ngoài
sản xuất 20%. Phù hợp với thị hiếu của người tiêu dùng là nấu ăn và hạt làm nguyên liệu cho chế biến
dược phẩm.


IV: Tài liệu tham khảo

 Giáo trình “Nguyên lý và Phương pháp chọn giống cây trồng” PGS. TS. Vũ Văn Liết
chủ biên

 Thư viện Bộ Nông nghiệp và PTNT-DT20144244
 ĐỀ TÀI  DỰ ÁN KHOA HỌC CƠNG NGHỆ NƠNG NGHIỆP do TS. Tơ Thị Thu
Hà chủ nhiệm