GIẢI PHÁP GIẢM THIỂU ô NHIỄM môi TRƯỜNG

MỤC LỤC
Trang
1.2.2. Nguyên nhân khách quan................................................................................................12
CHƯƠNG II. GIẢI PHÁP GIẢM THIỂU Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG...................................15
TẠI BẢN XIỀNG - XÃ MÔN SƠN – HUYỆN CON CUÔNG –TỈNH NGHỆ AN...............15
2.1. Giải pháp giảm thiểu ơ nhiễm mơi trường.........................................................................15
Trong q trình tìm hiểu về tình hình của bản tơi cũng nhận thấy bản đang đứng trước thực
trạng vô cùng bức thiết và đáng báo động. Trước thực trạng mà địa phương đang gặp phải sau
đây là một số giải pháp để giải quyết tình hình và giảm thiểu nhanh vấn đề ơ nhiễm này. Để
ngưới dân trong vùng sẽ có bầu khơng khí trong lành và một cuộc sống tốt đẹp ....................15
2.1.1. Đối với người dân trên địa bàn.......................................................................................15
- Cần tích cực cơng tác tuyên truyền- giáo dục cho người dân nơi đây về thực trạng ô nhiễm
môi trường tại địa phương. Bởi hơn ai hết họ chính là những ngưới trong cuộc , họ cần biết
nắm rõ về vấn đề của địa phương họ,.Từ đó họ sẽ hiểu và nắm bắt rõ được tình hình cử nơi
mà mình đang sinh sống. Có thể tổ chức các cuộc họp dân, sinh hoạt ….nhằm đề cập tơi giảm
thiểu ô nhiễm môi trường. Đưa ra thực trạng ô nhiễm mà bản đang gặp phải. Cùng nhau đóng
góp bàn bạc đưa ra ý kiến tìm phương án phù hợp. Qua việc tuyên truyền sẽ giúp người dân
nhận ra được cần phải có sự thay đổi tích cực để đảm bảo ổn định môi trường sống trong lành.
Đồng thời dóng lên hồi chng cảnh báo về ý thức bảo vệ môi trường chung của tất cả mọi
người.........................................................................................................................................15
- Cung cấp kiến thức về xử lý và bảo vệ mơi trường tại chính gia đình mình, cùng vơi đó là
nâng cao nhận thức bảo vệ môi trường của cả cộng đồng. Trang bị cho họ những biện pháp xử
lý rác thải phù hợp và đúng quy định. Phổ biến kiến thức về việc xử lý chất thải trong chăn
nuôi và việc sử dụng thuốc bảo vệ thực vật trong chăm sóc cây trồng nhằm đảm bảo khơng
vượt q quy định cũng như gây hậu quả gì về ơ nhiễm mơi trường.......................................15
- Tun truyền cho các địan viên thanh niên trong bản tham gia các hoạt đông “ chủ nhật
xanh”… để cùng nhau bảo vệ môi trường. Việc cung cấp kiến thức cho người dân để đưa họ
cùng tham gia vào giải quyết vấn đề của chính cộng đồng mình. Họ sẽ có tinh thần trách
nhiệm, nhận thức đúng đắn tự bảo vệ môi trường. Như vậy người dân sẽ có ý thức hơn trong
vấn đề là thế nị để giảm thiểu ơ nhiễm mơi trường tại cộng đồng mình..................................16

LỜI CẢM ƠN
Bài cá nhân này được thực hiện nhằm nói lên thực trạng đáng buồn, đáng
báo động về vấn đề ô nhiễm môi trường ở nông thôn, cụ thể hơn là tại Bản
Xiềng, xã Môn Sơn, huyện Con Cuông, tỉnh Nghệ An . Thơng qua đó chúng ta
có cái nhìn nghiêm túc hơn về vấn đề này để sớm có những giải pháp phú hợp
và kịp thời, tất cả nhằm hướng đến việc giảm thiểu ô nhiễm môi trường trên địa
bàn bản nói riêng và ở vùng nơng thơn cả nước nói chung.
Tơi xin bày tỏ sự cảm ơn của mình đến các cơ quan tổ chức, chính quyền
địa phương Bản Xiềng, nhất là bác Ngân Thanh Mãi trưởng bản và anh Vi Văn
Tư công an viên bản, chi đoàn thanh niên của bản và các đoàn thể của địa
phương đã cung cấp cho tôi những tài liệu, những thông tin liên quan để tôi thu
thập được những thông tin vô cùng quan trọng tới vấn đề ô nhiễm môi trường
này trên địa bàn bản. Xin gửi lời cảm ơn đến người dân trên địa bàn Bản đã
cung cấp, chia sẽ những thông tin cụ thể, rõ ràng và chính xác góp phần quan
trọng trong q trình làm bài báo cáo cá nhân của tơi trong q trình thực hiện
Phát Triển Cộng Đồng tại bản.
Và tôi cũng xin cảm ơn tới các giảng viên hướng dẫn cô Phạm thị Oanh,
cô Phan Thị Thúy Hà, cô Võ Thị Cẩm Ly, thầy Phùng Văn Nam đã nhiệt tình
hướng dẫn và theo dõi để tơi và cả nhóm hồn thành q trình thực hành phát
triển cộng đồng trên tại địa bàn.
Tôi cũng xin cảm ơn tới các bạn sinh viên trong ngành đã có những hỗ
trợ, sự giúp đỡ, đóng góp ý kiến kịp thời để tơi hồn thành bài cá nhân này đúng
thời gian và hồn chỉnh.
Bài viết khơng thể khơng tránh khỏi việc đang cịn nhiều hạn chế, sai sót,
do thời gian ít ,nên rất mong nhận được sự đóng góp ý kiến , và thơng cảm từ
phía thầy, cơ hướng dẫn và các bạn sinh viên.
Tôi xin chân thành cảm ơn!

2

MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Xã hội loài người đang tiến gần hơn đến sự phát triển bền vững. Đó là
việc vừa phát triển kinh tế hiện đại song song với bảo vệ mơi trường sinh thái.
Tuy nhiên, tình trạng ô nhiễm môi trường vẫn đang là một vẫn đề đáng lo ngại ở
khắp mọi nơi trên hành tinh của chúng ta.
Ơ nhiễm mơi trường hiện nay đang là một vấn đề xã hội không chỉ ở một
vùng, một quốc gia , khu vực mà nó cịn mang tính toàn cầu. Trong những thập
niên gần đây, khi xã hội ngày càng phát triển, kinh tế đang dần đổi mới tác động
bởi nhiều yếu tố đã khiến cho nhu cầu, mong muốn, hoài bão và cuộc sống của
con người đang dần có sự thay đổi. Kéo theo đó là rất nhiều những vấn đề bức
thiết sảy ra, điển hình trong đó là vấn đề ơ nhiễm mơi trường. Hiện nay ô nhiễm
môi trường đã và đang là vấn đề nóng và rất bức thiết ở trên thế giớ nói chung
và cũng như ở Việt Nam nói riêng. Ơ nhiễm mơi trường khiến cho chất lượng
cuộc sống đang dần bị suy giảm, mất đi bầu khơng khí trong lành và chất lượng
cuộc sống bị giảm sút nghiêm trọng.
Đặc biệt hơn nữa đó là khi đất nước ta đang trong thới kỳ đổi mới cơng
nghiệp hố- hiện đại hố đất nước thì vấn đề môi trường lại càng trở nên cấp
thiết hơn bao giờ hết. Không chỉ ô nhiễm ở vùng thành phố, đô thị mà nghiêm
trọng hơn bây giờ là ô nhiễm môi trường ở những vùng nông thôn . Bởi đây là
những nơi tập trung rất nhiều các khu công nghiệp, cơ sở sản xuất, xí nghiệp,
trang trại chăn ni…đó chính là lí do tại sao ở các vùng quê vấn đề ô nhiễm
môi trường càng trở nên trầm trọng khó giải quyết dứt điểm được. Điều đó đã
làm cho mơi trường ở nơng thơn rơi vào tình trạng ơ nhiễm nghiêm trọng. Khi
mà chỉ tập trung vào phát triển kinh tế khơng có các biện pháp bảo vệ mơi
trường đúng quy định thì cộng đồng dân cư sống gân đó đang đứng trước thảm
hoạ mơi trường. Họ đang phải sống chung với bầu khơng khí ơ nhiễm nghiêm

3


trọng. làm cho cuộc sống của người dân rơi vào tình trạng suy giảm. Từ đây có
thể sẽ dẫn đến những hậu quả rất là nghiêm trọng và đáng báo động.
Bên cạnh đó ở những vùng nơng thơn đang trong q trình chuyển đổi,
kéo theo đó là sự phát sinh khơng ít vấn đề mà đặc biệt là tình trạng ô nhiễm môi
trường. Người dân nông thôn vốn xưa nay còn phải quan tâm nhiều hơn đến
cuộc sống mưu sinh. Khi đời sống chưa thực sự đảm bảo thì việc bảo vệ môi
trường chỉ là thứ tất yếu. Các nguồn chủ yếu gây ra hiện tượng ô nhiễm môi
trường ở nông thôn đầu tiên phải kể đến là việc lạm dụng và sử dụng khơng hợp
lý các loại hố chất trong sản xuất nông nghiệp; việc xử lý chất thải của các làng
nghề thủ công truyền thống chưa triệt để, nhận thức, ý thức bảo vệ môi trường
của người dân sinh sống ở nơng thơn cịn hạn chế. Tiếp đó là sự quan tâm chưa
đúng mức của các cấp, các ngành. Ơ nhiễm mơi trường đã và đang để lại hậu
quả vô cùng nghiêm trọng, tác động xấu đến hệ sinh thái nông nghiệp, ảnh
hưởng trực tiếp đến sức khoẻ của người dân. Vì vậy, bảo vệ mơi trường nơng
thơn đang là một vấn đề cấp bách. Vấn đề này càng trở nên trầm trọng, đe doạ
trực tiếp tới sự phát triển kinh tế xã hội bền vững, ảnh hưởng tới sự tồn tại và
phát triển của các thế hệ hiện tại và tương lai.
Giải quyết vấn đề ô nhiễm môi trường ở nông thôn trong thời kỳ đổi mơi
không chỉ là đòi hỏi cấp thiết đối với các cấp quản lí, các doanh nghiệp, mà cịn
là trách nhiệm của chính người dân và của cả hệ thống chính trị trong tồn xã
hội. Vấn đề vơ tình đã trở nên bức xúc và nguy cấp cần sự can thiệp , giải quyết
trong thời gian sớm nhất. Làm sao để vùng nông thôn được trở lại theo đúng
nghĩa là 1 nơi thanh bình, khơng khí trong lành. Với lý do trên tơi đã lựa chọn đề
tài “ Ơ nhiễm mơi trường ở nông thôn tại bản xiềng – Môn Sơn – Con Cng –
Nghệ An”
Do thời gian tìm hiểu khơng có nhiều, tài liệu ít nên tơi chỉ xin tìm hiểu
vấn đề ô nhiễm môi trường trên địa bàn một bản. Qua bài cá nhân này, tơi muốn

chúng ta có một cái nhìn nghiêm túc hơn về vấn đề này cũng như muốn hướng

4


đến làm rõ bức tranh về thực trạng ô nhiễm mơi trường ở nơng thơn hiện nay. Từ
đó làm ró nguyên nhân dẫn đến tình trạng này và những chiến lược , biện pháp
nhằm giảm thiểu ô nhiễm môi trường tại địa bàn bản. Cùng với đó đưa ra những
kiến nghị, mong muốn về sự điều chỉnh hay thay đổi các chính sách giải quyết,
xử lí vấn đề ơ nhiễm tại bản Xiềng. Bài cá nhân dưới đây là cái nhìn khái qt,
khách quan của tơi về thực trạng này tại địa phương nên vẫn đang còn nhiều
khuyết điểm rất mong nhận được sự góp ý chân thành từ thầy cô hướng dẫn
cũng như các bạn sinh viên.

5


CHƯƠNG I: THỰC TRẠNG VÀ NGUYÊN NHÂN
Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG TẠI BẢN XIỀNG, XÃ MÔN SƠN, HUYỆN
CON CUÔNG –TỈNH NGHỆ AN
1.1. Thực trạng ơ nhiễm mơi trường
Ơ nhiễm mơi trường đã và đang là vấn đề gây búc xúc trong dư luận hiện
nay. Cùng với sự ra đời ồ của các mơ hình kinh tế thốt nghèo ở địa phương
giúp cho kinh tế phát triển mạnh mẽ, đời sống ổn định thì kéo theo đó khơng thể
khơng tránh khỏi một thực trạng đáng báo động đó là mơi trường. Hậu quả về ơ
nhiễm mơi trường ở bản Xiềng nói riêng và ở nơng thơn nói chung hiện nay
đang ở mức “ báo động đỏ”, rất nghiêm trọng và vô cùng bức thiết.
1.1.1. Thực trạng ô nhiễm môi trường từ chất thải chăn nuôi
Mới đầu khi nghe tơi vần đề này chắc hẳn ai trong chúng ta cũng nghĩ đó
chỉ là một vấn đề bình thường nhưng khơng đơn giản như vậy. Khi mà đây là

một trong những thực trạng đáng báo động về ô nhiễm môi trường , mà lại là ở
nông thôn nơi mà ai cũng nghĩ tới sự trong lành mát mẻ vào ngày hè. Chúng ta
sẽ cùng làm rõ về thực trạng này tại bản Xiềng để từ đó có cái nhìn thật chính
xác về vấn đề này.
Do là địa bàn tập trung nhiều các trang trại chăn nuôi nhỏ lẻ nên môi
trường lại càng trở thành vấn đề nóng nơi đây. Đầu tiên là phải nói đến là lượng
chất thải đang lo ngại từ các trang trại chăn nuôi ở bản. Khi mà nơi đây đang
phải chịu sự ô nhiễm vô cùng nặng nề từ lượng chất thải quá lớn này.
Khi tìm hiểu về vấn đề này tại địa phương tôi không thể nghĩ một bản có
sự phát triển kinh tế khá mạnh và là nơi du lịch cộng đồng như bản Xiềng lại rơi
vào tình trạng ô nhiễm môi trường khá nghiêm trọng. Dường như nơi đây đang
bị bao trùm bởi bầu khơng khí vơ cùng ngột ngạt bởi mùi hôi thối từ trang trại
lơn nhỏ lẻ phân bố rải rác trên khắp toàn bản, tuy là quy mô nhỏ lẻ nhưng hầu
như hộ gia đình nào cũng thực hiện chăn ni nên lượng chất thải của chăn nuôi
6


thải ra là vô cùng lớn, nhưng hầu như khâu xây dựng bể chứa chất thải trong
chăn nuôi là không được chú trọng, chưa nói đến trường hợp thải ngay ra trực
tiếp ra môi trường là ảnh hưởng nặng nề đến ô môi trường sinh thái của bản. Sau
nhiều năm khơng có biện pháp xử lý vẫn để tình trạng đó tiếp tục diễn ra thì
người dân tại đây cũng nhận thấy rằng vẫn đề xử lý chất thải của lợn khơng thể
xem nhẹ vì nó ảnh hưởng rất lớn môi trường cuộc sống của người dân nới đây
với lượng phân thải trược tiếp ra ngồi mơi trường ngày càng lớn.
“Vào những ngày trời mưa hay nắng to, mùi hôi thối của trại lợn khuếch
tán trong khơng khí ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống sinh hoạt của người dân
trong bản.
Thực tế trên đang ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống sinh hoạt của người
dân địa phương. Nhiều lần người dân đã kéo lên ban thôn bản, khiếu nại sự việc
với chính quyền địa phương, thế nhưng đã hơn nhiều năm trơi qua, tình trạng ơ

nhiễm chẳng những khơng được xử lý mà có những diễn biến phức tạp, nghiêm
trọng hơn.
Bên cạnh đó nói đi thì chúng ta cũng phải nói lại, cùng với việc làm thiếu
trách nhiệm của chính quyền địa phương thì ơ nhiêm mơi trường trên địa bàn
bản cịn có liên quan tới người dân . Bởi cũng do hình thức chăn ni trâu bị thả
dơng khiến cho môi trường bị ảnh hưởng khá lớn. Đường làng ngõ xóm đâu đâu
cũng là chất thải của trâu, bị nó vơ tình làm mất đi mỹ quan cảnh làng q và
quan trọng là khiến cho tình trạng ơ nhiễm ngày càng trở nên trầm trọng hơn.
Người dân đã không hề nghĩ tới hậu quả của vấn đề này. Trong khi ở nông thôn
chủ yếu là chăn nuôi gia súc, gia cầm thì tương đương với nó sẽ là lượng chất
thải lớn, mà chắc chắn là chưa qua xử lí, đó mới là điều đáng nói. Vơ hình chung
nó đã là một vấn đề khó giải quyết bởi nó đã thuộc về cái gọi là thói quen xưa cũ
rồi. do tập quán hay do điều kiện sản xuất mà chất thải chăn nuôi ngày càng gây
ô nhiễm ở mức báo động. Các chất thải chăn nuôi không chỉ gây ảnh hưởng tới
khơng khí do mùi hơi thối khó chịu, mà còn ngấm vào đất gây ảnh hưởng nặng

7


nề đến nguồn nước. Ngồi ra việc xử lí động vật chết do bị bệnh vẫn chưa được
người dân xử lí một cách có hiệu quả. Một số hộ gia đình người dân cịn khơng
chơn lấp xác động vật ni chết mà lại đem ra vứt ngồi đồng, mương. Sơng,
kênh…hay nơi ít người qua lại.đó chính là tác nhân gây ô nhiễm môi trường ở
bản.
Trên đây là thực trạng ô nhiễm mơi trường từ chất thải chăn ni. Nói lên
vấn đề vướng mắc phức tạp khó giải quyết được. Vì thế cần phải có biện pháp
phù hợp trong thởi gian sớm nhất để người dân không phải sống trong cảnh ô
nhiễm môi trường sinh thái trong thời gian tới. và cũng là nhằm hướng tới sự
phát triển bền vững về mọi mặt cho bản và chất lượng cuộc sống của người dân.
1.1.2. Ơ nhễm mơi trường từ hoạt động sản xuất

+ Việc bà con sử dụng các loại hoá chất, các loại thuốc bảo vệ thực vật
để chăm sóc bảo vệ nông sản là một trong những tác nhân làm ô nhiễm môi
trường tại bản. hàng năm vào các thời kỳ chăm sóc bản ln phải phun các thuốc
để bảo vệ sản phẩm dẫn đến các loại chất thải hoạt động sản xuất nông nghiệp.
Do lượng thuốc bảo vệ thực vật cịn bám trên vỏ bao bì, các chai lọ hoặc các gói
hố hố chất khá nhiều. Các loại chất thải rắn rất độc hại . Tuy nhiên đa số
người dân đều chưa có ý thức thu gom để xử lý rác thải nông nghiệp một cách
tập trung. Điều này đã tác động rất lớn đến đời sống của người dân trong vùng.
Những năm gần đây, tại địa phương do thâm canh tăng vụ, tăng diện tích
cũng như do thay đổi cơ cấu cây trồng nên tình hình ơ nhiễm do hoạt động sản
xuất trở nên phức tạp hơn nhiều. Vì vậy số lượng và chủng loại thuốc bảo vệ
thực vật cũng gia tăng nhanh chóng. Bao bì thuốc bảo vệ thực vật sau khi sử
dụng người dân đã vứt bừa bãi khắp nơi gây ô nhiễm môi trường. Đồng thời
cũng có rất nhiều thuốc bảo vệ thực vật đang cịng tồn đọng, khơng sử dụng.
Điều đáng lo là hầu hết các loại thuốc bảo vệ thực vật tồn đọng này được lưu giữ
trong các kho chứa tồi tàn hoặc bị chôn vùi dưới đất không đúng kỹ thuật nên
nguy cơ thấm rị rỉ vào mơi trường là rất đáng báo động.
8


Bởi như chúng ta đã biết bao bì thuốc bảo vệ thực vật thì là chất liệu nilon
nên rất khó có thể phân huỷ được. Bên cạnh đó chất của thuốc bảo vệ thực vật
toàn là chất độc hại gây nguy hiểm khơng chỉ cho mơi trường mà cịn cả sưc
khoẻ con người. Nhưng người dân vẫn cứ như thói quen cũ tiện là vứt bỏ bừa
bãi chẳng cần bận tâm gì cả, Các chất thải từ các hoạt động sản xuất đã và đang
trực tiếp gây nguy hại khá nghiêm trọng tới môi trường và con người. ảnh hưởng
tiêu cực tới đời sống của người dân trên địa bàn bản. Gây ra khơng ít thách thức,
khó khăn, lo ngại cho đời sống chung của cả cộng đồng dân cư nơi đây. Đây là
một thực trạng diễn ra nhiều, thường xuyên và phức tạp. Dường như đã ăn sâu
trong phương thức sản xuất của người dân trong bản làng.

Sản xuất nông nghiệp, khi mà sau mỗi vụ mùa, gặt hái xong rác thải từ
rơm rạ trải dài trên đường làng ngõ xóm gây ơ nhiễm mơi trường. Lượng rác q
nhiều tạo nên các bãi rác ngay trên đường, gây ra mùi ẩm mốc khó chịu, mất đi
sự thống mát trong lành của bản làng. Chính vì thế đây tưởng chừng nó là điều
bình thường nhưng vơ tình lại trở nên rất nghiêm trọng và bức thiết, lại khơng có
sự quan tâm tìm biện pháp giải quyết kịp thời thế nên càng trở nên trầm trọng
hơn bao giờ hết. Và nếu khơng có cách giải quyết thì nó sẽ diễn ra thường
xuyên, nghiêm trọng hơn và sẽ ảnh hưởng vô cùng lớn tới đời sống của người
dân trên địa bàn bản.
Ngoài ra, khơng khí ở bản đang bị ơ nhiễm về tiếng ồn, hơi độc, bụi khói,
nguyên vật liệu, sản phẩm hàng hoá và nhất là chất thải đủ loại. Nước ngầm
nhiều nơi bị ô nhiễm nặng về mặt sinh học và hóa học. Một số ít gia đình xây
dựng được hệ thống cống rãnh thoát nước nhưng mất tác dụng do bị lấp bởi chất
thải rắn, gây ngập úng mỗi khi mưa.
Đây là tình trạng đáng báo động khẩn cấp bởi nó đã và đang gây ảnh
hưởng cực ký xấu tới chất lượng cuộc sống của người dân trên địa bàn bản. Làm
cho bầu khơng khí nơi đây ngày càng trở nên suy giảm nghiêm trọng hơn. Thực
trạng này là hồi chuông cảnh báo tới người dân , cơ quan chức năng,…để có

9


biện pháp giải quyết phù hợp và kip thời không chỉ ở thơn bản hay xã mà cần
phải có sự quan tâm của các cấp lãnh đạo cao hơn để kịp thới giải quyết triệt để
tình trạng này.
1.1.3. Ơ nhiễm mơi trường từ rác thải sinh hoạt
Khi nói đến rác nhiều người thường nghĩ đó là vấn đề của các đơ thị hay
các thành phố lớn,điều đó đúng nhưng chưa đủ. Với sự phát triển của khoa học
kỹ thuật, nhất là kỹ thuật sản xuất đóng gói bao bì nhiều loại hộp chủ yếu là
bằng nilon, nhựa, giấy…rất tiện lợi góp phần làm thay đổi phong cách và tập

quán sống của người dân không chỉ thành thị mà cả ở nơng thơn cũng vậy .
Đặc biệt ở bản Xiềng thì thực trạng này được thấy rõ rệt. Ven làng bản,
ven bờ sơng các túi rác, có khi cả một bao tải rác hay đống rác “ tự do vứt ngoài
đường” chẳng có người nào thu gom. Mới đầu cịn là một túi rác nhỏ, dần là tập
kết thành một đống lớn qua từng ngày tạo nên một cảnh quan trông “lạ mắt” ven
đường làng, mương máng, có khi cịn làm tắc các dịng chảy.
Điều đó đã để lại những hậu quả đáng báo động không mong muốn. Rác
thải sinh hoạt đang dần trở thành gánh nặng cho xã hội. Hiện nay, tình trạng
nhiều người dân đổ các loại rác thải (bao ni lông, chai nhựa, chai thủy tinh…) và
vứt xác gia súc, gia cầm chết trực tiếp ra môi trường đang diễn ra phổ biến tại
bản. Sở dĩ xảy ra hiện tượng này là bởi một bộ phận người dân không ý thức
được tác hại của việc đổ rác, vứt xác súc vật bừa bãi ra mơi trường. Ngồi ra,
một nguyên nhân khách quan là dịch vụ vệ sinh môi trường chưa đến địa bàn
bản, nên người dân tự “quy hoạch” bãi rác ngay bên lề đường, đầu cầu, bụi rậm,
kênh mương, … để “xử lý” lượng rác thải sinh hoạt hàng ngày.
Những bãi rác tại đây ngày một nhiều thêm, khiến môi trường ngày càng
ô nhiễm nghiêm trọng. Điển hình như bãi rác tự phát vứt xuống các mương
khơng nước chạy, các bãi rác tự phát dọc đường đoạn qua địa phận của bản… cứ
ngày một phình to, bốc mùi hôi thối, ảnh hưởng trực tiếp đến môi trường sống
và sức khỏe của chính người dân nơi đây.
10


Cũng chính vì vấn đề rác thải nơng nghiệp cũng như các loại rác thải khác
thải ra môi trường ngày càng nhiều mà khơng qua xử lý, vì thế địa phương đang
phải đối mặt với nhiều thách thức suy thái về môi trường. Nên việc bảo vệ môi
trường cần được gắn chặt với trách nhiệm của mọi tổ chức, cá nhân và mọi
người dân.
Riêng đối với các hộ gia đình, các loại rác thải sinh hoạt, rác thải nông
nghiệp cần được thu gom để có biện pháp xử lý. Ngồi ra, hiện nay cịn một số

hộ gia đình cịn xả các loại chất thải hầm cầu ra môi trường mà khơng rút hầm
cầu khơng có biện pháp xử lý cũng gây ra ơ nhiễm mơi trường. Vì thế hệ hơm
nay và mai sau, vì sức khỏe và phồn vinh của loài người, trong sản xuất chúng
cũng như trong sinh hoạt ta phải nâng cao tinh thần trách nhiệm bảo vệ môi
trường để môi trường ngày càng trong sạch hơn.
1.2. Nguyên nhân ô nhiễm môi trường tại bản xiềng- xã Môn Sơn –
Con Cuông – Nghệ An
Thực trạng ô nhiễm môi trường có rất nhiều nguyên nhân tác động tới.
Và đây là những ngun nhân chính khiến cho tình trạng ơ nhiễm tại địa
phương ngày càng trở nên trầm trọng. Cụ thể tơi sẽ đi tìm hiểu là ở 2 khía cạnh
để cùng làm sáng tỏ về nguyên nhân gây ra thực trạng ơ nhiễm mơi trường, đó là
ngun nhân chủ quan và nguyên nhân khách quan. Cụ thể như sau:
1.2.1. Nguyên nhân chủ quan
+ Do sự nhận thức của người dân về vấn đề ơ nhiễm mơi trường đang cịn
chưa cao.
Rác thải do người dân vứt ra khắp nơi, từ ven nhà, đường làng, ngõ làng
đến kênh mương, ao hồ..., chỗ nào cũng có rác. Trong khi đó, dịch vụ vệ sinh
môi trường ở nông thôn chưa phát triển. Nguyên nhân của tình trạng trên một
phần là do ý thức người dân chưa cao, mọi người đều mặc nhiên vứt rác bừa bãi
ở bất cứ đâu có thể. Điều đáng báo động là họ coi việc giữ gìn vệ sinh môi

11


trường không phải là việc của cá nhân mà là việc của xã hội, nhiều người còn
giữ tư tưởng “sạch nhà ta, mặc nhà hàng xóm”. Một vấn đề nữa là đa phần người
dân không tự phân loại được rác nên việc chơn lấp, thu gom, xử lý gặp nhiều
khó khăn.
+ Hay còn ở do ý thức trong các hoạt đọng sản xuất thì người dân
đang cịn chưa tự nhận thức được hành vi của mình.

Người dân đang cịn có những tập quán sản xuất khá là lạc hậu. Đó là
trong canh tác thì người dân sử dụng tràn lan thuốc bảo vệ thực vật không
tuân thủ theo quy định , theo thời gian cách ly sau khi phun thuốc và cả
việc vứt bao bì thuốc bảo vệ thực vật bừa bãi.
+ Do người dân chưa được cung cấp kiến thức, kỹ năng đây đủ về vấn
đề ô nhiễm môi trường vì thế nên người dân chưa có sự nhận thức rõ và
đúng. Do ý thức chấp hành của người dân về bảo vệ mơi trường cịn chưa
cao nếu như khơng nói là chưa có sự hiểu biết. Vơ hình chung cái thói quen,
cách sinh hoạt bấy lâu nay của người dân đã khiến cho họ là một trong
những nguyên nhân tác động trực tiếp tới môi trường sống của chính họ.
Sự thiếu hiểu biết đó làm cho mơi trường nơi họ đang sinh sống trở nên suy
thoái trầm trọng.
1.2.2. Nguyên nhân khách quan
+ Do các cấp chính quyền chưa nhận thức đầy đủ và quan tâm đúng
mức đối với công tác bảo vệ môi trường, dẫn đến buông lỏng quản lý, thiếu
trách nhiệm trong công tác kiểm tra và giám sát về môi trường.
Công tác thẩm định đánh giá tác động môi trường đối với các dự án
đầu tư phát triển kinh tế tại địa bàn bản còn tồn tại nhiều hạn chế bất chấp
và chưa được coi trọng đúng mức, Các ban ngành, cấp chính quyên địa
phương chưa có biện pháp nghiêm ngặt, chặt chẽ mà đang cịn mang tính
răn đe, khơng phú hợp với tình hình bức thiết hiên tại đối với các hành vi

12


gây ơ nhiễm mơi trường. Cần phải có sự vào cuộc một cách nghiêm túc hơn
nữa,
Công tác quản lý bảo vệ mơi trường của chính quyền địa phương
chưa chặt chẽ, quy định chưa rõ ràng, thiếu cán bộ quản lý và thanh tra
chuyên ngành môi trường để mọi người dân có thể học hỏi và tìm hiểu

thêm. Đang cịn nhiều hạn chế, bất cập trang vấn đề môi trường tại địa bàn
này.
Chưa có sự vận dụng các văn bản chính sách, quy định về vấn đề bảo
vệ môi trường vào thực tiễn một cách nhanh chóng và phù hợp. Vì thế cho
nên các trang trại nhỏ lẻ vẫn xả chất thải chưa qua xử lý ra mơi trường thì
dường như các quy định chính sách vẵn chưa có được áp dụng để xử lý
nghiêm. Đang còn hời hợt, chưa là đúng theo quy định.
+ Công tác tuyên truyền, giáo dục về bảo vệ mơi trường trong xã hội
cịn hạn chế, dẫn đến chưa phát huy được ý thức tự giác, trách nhiệm của
các tổ chức cá nhân, cộng đồng trong việc tham gia giữ gìn mơi trường.
Tại bản thì chưa có xuất hiện sự tuyên truyền nào về bảo vệ mơi
trường, càng khơng có các buổi họp bàn để giảm thiểu ơ nhiễm mơi trường.
Khơng có sự chia sẻ kinh nghiệm , kiến thức , kỹ năng từ các cán bộ mơi
trường chun trách và từ chình quyền địa phương. Nên người dân đã
không thể nắm bắt được những kiến thức về bảo vệ mơi trường trên địa
bàn tồn bản
Điều này đã làm cho dân cư mất đi tính tự giác của mình để thực
hiện kế hoạch. Khơng hiểu biết gì về việc làm sao để bảo vệ moi trường, để
hạn chế tối đa thực trạng nghiêm trọng này. Đây cũng là nguyên nhân
khiến cho ô nhiễm môi trường nơi đây ngày trở nên trầm trọng hơn.
+ Trình độ chuyên môn, nghiệp vụ của đội ngũ cán bộ chuyên trách
công tác bảo vệ mơi trường cịn hạn chế.

13


Đây là những nguyên nhân đã gây ra tình trạng ở nhiễm môi trường
trên địa bàn bản. Tất cả đã nói lên thực trạng đáng báo động ở nơi đây.
Những nguyên nhân này đã và đang làm vấn đề này trở nên vơ cùng phức
tạp và khó nắm bắt được, khiến cho ơ nhiễm mơi trường rơi vào ngõ hẹp

khó mà giải quyết nhanh chóng. Điều đó nói lên rằng gốc rễ của vấn đề tất
cả đều bắt nguồn từ chính địa bàn, từ người dân, từ chính quyền địa
phương, cơ quan chức năng có thẩm quyền, từ những cơ quan quản lý của
các chính quyền địa phương đóng tại bản. Vơ hình chung vấn đề đã nghiêm
trọng lại càng trở nên nghiêm trọng hơn khi mà vẫn chưa tìm ra được cách
giải quyết phù hợp và kịp thời. Ô nhiễm môi trường đã kéo theo rất nhiều
vấn đề khác trên địa bàn cũng đang đứng trước sự bất ổn, và bị ảnh hưởng
nghiêm trọng. Vì thế cần có biện pháp phú hợp để nhanh chóng giải quyết
triệt để thực trạng này trong thời gian sớm nhất có thể để cuộc sống cử
người dân sớm được cải thiện và ổn định về mọi mặt.

14


CHƯƠNG II. GIẢI PHÁP GIẢM THIỂU Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG
TẠI BẢN XIỀNG - XÃ MÔN SƠN – HUYỆN CON CUÔNG –TỈNH
NGHỆ AN
2.1. Giải pháp giảm thiểu ô nhiễm môi trường
Trong q trình tìm hiểu về tình hình của bản tơi cũng nhận thấy bản
đang đứng trước thực trạng vô cùng bức thiết và đáng báo động. Trước
thực trạng mà địa phương đang gặp phải sau đây là một số giải pháp để
giải quyết tình hình và giảm thiểu nhanh vấn đề ơ nhiễm này. Để ngưới dân
trong vùng sẽ có bầu khơng khí trong lành và một cuộc sống tốt đẹp .
2.1.1. Đối với người dân trên địa bàn
- Cần tích cực cơng tác tun truyền- giáo dục cho người dân nơi đây
về thực trạng ô nhiễm môi trường tại địa phương. Bởi hơn ai hết họ chính
là những ngưới trong cuộc , họ cần biết nắm rõ về vấn đề của địa phương
họ,.Từ đó họ sẽ hiểu và nắm bắt rõ được tình hình cử nơi mà mình đang
sinh sống. Có thể tổ chức các cuộc họp dân, sinh hoạt ….nhằm đề cập tơi
giảm thiểu ô nhiễm môi trường. Đưa ra thực trạng ô nhiễm mà bản đang

gặp phải. Cùng nhau đóng góp bàn bạc đưa ra ý kiến tìm phương án phù
hợp. Qua việc tuyên truyền sẽ giúp người dân nhận ra được cần phải có sự
thay đổi tích cực để đảm bảo ổn định mơi trường sống trong lành. Đồng
thời dóng lên hồi chng cảnh báo về ý thức bảo vệ môi trường chung của
tất cả mọi người.
- Cung cấp kiến thức về xử lý và bảo vệ mơi trường tại chính gia đình
mình, cùng vơi đó là nâng cao nhận thức bảo vệ môi trường của cả cộng
đồng. Trang bị cho họ những biện pháp xử lý rác thải phù hợp và đúng quy
định. Phổ biến kiến thức về việc xử lý chất thải trong chăn nuôi và việc sử
dụng thuốc bảo vệ thực vật trong chăm sóc cây trồng nhằm đảm bảo khơng
vượt q quy định cũng như gây hậu quả gì về ơ nhiễm môi trường.

15


- Tổ chức các cuộc họp giữa người dân với chình quyền địa phương, với
các cơ quan quản lý các chủ trang trại đóng trên địa bàn để cùng nhau đưa ra
giải pháp phù hợp và kip thời trong thời gian sớm nhất có thể
- Tun truyền cho các địan viên thanh niên trong bản tham gia các
hoạt đông “ chủ nhật xanh”… để cùng nhau bảo vệ môi trường. Việc cung
cấp kiến thức cho người dân để đưa họ cùng tham gia vào giải quyết vấn đề
của chính cộng đồng mình. Họ sẽ có tinh thần trách nhiệm, nhận thức đúng
đắn tự bảo vệ môi trường. Như vậy người dân sẽ có ý thức hơn trong vấn đề
là thế nị để giảm thiểu ơ nhiễm mơi trường tại cộng đồng mình.
- Mỗi hộ gia đình nên có sọt chứa rác và tự phân loại rác, bỏ đúng nơi quy
định. Phân và nước thải trong chăn nuôi cần được xử lý bằng cách xây hầm
biogas, nuôi giun, ủ phân trước khi sử dụng, không thải trực tiếp phân và nước
thải ra môi trường. Về lâu dài, các hộ cần đăng ký sản xuất trong các khu chăn
nuôi tập trung, đưa các trang trại ra ngoài đồng theo quy hoạch, xây dựng và sử
dụng loại nhà tiêu hai ngăn, hay nhà tiêu tự hoại hợp vệ sinh.

- Trong sản xuất nông nghiệp, cần tuyên truyền và hướng dẫn người dân
hạn chế sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, thu gom vỏ bao đúng nơi quy định để xử
lý. Tăng cường sử dụng phân xanh, phân hữu cơ tại chỗ kết hợp với phân hố
học, khơng dùng phân tươi bón trực tiếp cho cây trồng.
- Kêu gọi tất cả cùng nhau thu gom rác thải đúng nơi quy đinh và khơng
có hành vi vứt rác bừa bãi khắp nơi. Cùng tạo cho chính cộng đồng mình có một
bầu khơng khí thanh bình, trong lành của làng quê theo đúng nghĩa của nó.
2.1.2. Đối với chính quyền địa phương, cơ quan chức năng có thẩm quyền
- Trước thực trạng này thì chính qun,cơ quan các cấp lãnh đạo cần
mạnh tay xử lý hành vi vi phạm nguyên tắc, quy định của các trang trại chăn
ni lợn gây ra tình trạng ơ nhiễm nghiêm trọng trên địa bàn bản. Để trả lại cho
người dân bầu khơng khí trong lành như trước kia nhưng vẫn đảm bảo phát triển

16


kinh tế, Bên cạnh đó nghêm túc xử lý các cở sở sản xuất vi phạm hay có hành vi
ơ nhiễm mơi trường.
- Chính quyền địa phương cần quy hoạch, xây dựng hệ thống hạ tầng để
giải quyết vấn đề vệ sinh mơi trường nơng thơn như làm rãnh thốt nước trong
khu dân cư, xây dựng nơi xử lý và chứa rác thải thuận tiện cho người dân, xây
dựng các khu chăn nuôi tập trung đúng tiêu chuẩn, quy hoạch để dần đưa chăn
nuôi ra khỏi khu vực sinh sống, hướng dẫn thành lập và hỗ trợ hoạt động dịch vụ
vệ sinh môi trường trong bản.
- Cần quy hoạch mặt bằng chung và cơ sở hạ tầng, trong đó cần bố trí
thỗ đáng diện tích cho việc thu gom và xử lý chất thải, diện tích cây xanh , hệ
thống đường xá trong ngồi bản cũng như hệ thống thốt nước trên địa bàn.
- Đẩy mạnh công tác tuyên truyền giáo dục về mơi trường trong tồn dân
để nâng cao ý thức chấp hành bảo vệ môi trường, trách nhiệm của người dân
trong việc giữ gìn và bảo vệ mơi trường, xây dựng ý thức ,nhận thức của tất cả

mọi người một cách tự giác về vai trò , mối quan hệ mật thiết giữa tự nhiên –
con người - xã hội.
2.1.3. Vai trò của nhân viên xã hội
Qua quá trình cùng tham gia tìm hiểu về vấn đề này tôi đã hiểu được rằng
để giải quyết vấn đề này nhân viên xã hội sẽ có vai trị rất quan trọng .Khi thực
hiện đề tài về”ô nhiễm môi trường tại bản Xiềng - xã Môn Sơn – Huyện Con
Cuông – Tỉnh Nghệ An” thì tơi đã rút ra được những vai trò cần phải thực hiện
khi cùng người dân giải quyết vấn đề này.
+ Nhân viên xã hội cần phải tích cực đưa người dân cùng tham gia vào
q trình giải quyết vấn đề của cộng đồng mình. Bởi hơn ai hết họ hiểu được
rằng minh và cộng đồng mình đang gặp phải vấn đề gì. Từ đó giúp cho họ nhận
thức được trách nhiệm cũng như vai trò của họ đối với vấn đề ơ nhiêm mơi
trường tại chính địa bàn mình, vì đây là vấn đề chung, là trách nhiệm của tất cả

17


mọi người trong bản. Khi đưa dân cùng tham gia giải quyết vấn đề ô nhiễm môi
trường họ sẽ hiểu tầm quan trọng của việc bảo vệ môi trường và những hệ luỵ
kéo theo khi ô nhiễm môi trường sảy ra. Từ đó họ sẽ có ý thúc trong việc tự bảo
vệ mơi trường sống của chính mình. Nhằm nâng cao ý thức trách nhiệm, tinh
thần tham gia của người dân trên địa bàn cùng với sự hỗ trợ từ các bên có liên
quan để cúng nhau tìm ra biện pháp tối ưu nhất.
+ Là người cung cấp kỹ năng, kiến thức về vấn đề ô nhiễm môi trường
cho người dân, về tác hại và hậu quả mà nó mang lại là vô cùng nghiêm trọng.
Giúp cho họ hiểu rõ, nhận thức được thực trạng này. Cùng với đó là sự hiểu biết
đầy đủ về những vấn đề có liên quan đến môi trường, ô nhiễm môi trường. Nắm
bắt được những kiến thức này sẽ làm tăng sự hiểu biết, nhận thức của người dân
từ đó họ sẽ dễ dàng tự giải quyết vấn đề của mình. Cũng như là có thể nắm bắt
được thực trạng phức tạp của ơ nhiễm mơi trường tại địa phương mình. Bên

cạnh đó khi được trang bị đầy đủ về kiến thức này sẽ giúp cho địa phương cũng
như người dân có cách giải quyết hợp lí ngay tại chính từng hộ gia đình trên địa
bàn.
+ Là cầu nối giữa người dân với cơ quan chức năng cũng như cơ quan
quản lý các trang trại , cơ sở sản xuất. Sau khi nắm bắt dược tình hình của địa
phương, ý kiến nhu cầu của người dân thì nhân viên xã hội sẽ liên hệ với cơ
quan có thẩm quyền để tìm cách giải quyết phù hợp, nhanh chóng. Cùng người
dân có sự trao đổi với chủ trang trại và chủ các cơ sở tìm biện pháp hợp lý, lâu
dài bền vững cho địa phương. Để tác động cả đôi bên cùng ngồi lại giải quyết
vấn đề.
+ Cùng người dân đưa ra cách giải quyết, biện pháp để hướng đến giải
quyết triệt để vấn đề. Tất cả đều xuất phát từ nhu cầu, nguyện vọng chính của
người dân. Và đều mang lại sự hợp lý bền vững và chặt chẽ trong việc giảm
thiểu ô nhiễm mơi trường tại địa bàn mình đang sinh sống,

18


+ Giúp cho người dân tự giải quyết được thực trạng này bằng chình khả
năng của mình, bởi họ cũng là một trong những nguyên nhân gây ra tình trạng ơ
nhiễm mơi trường vì chính họ mới biết cách nào là giải quyết phù hợp nhất.
Ngồi những vai trị đó cịn rất nhiều vai trị khác, trong đó cịn đóng vai
trò là một tác viên cộng đồng giúp đỡ và hỗ trợ cơng đồng giải quyết những vấn
đề khó khăn trong cuộc sống mà cụ thể ở địa bàn bản Xiềng là vấn đề ô nhiễm
môi trường. Và tất cả các vai trị đó đều nhắm phục vụ cho việc hỗ trợ kịp thời
giúp người dân cũng như cộng đồng giải quyết được vấn đề của mình và hiểu ra
được tâm quan trọng của ơ nhiễm mơi trường đối vói địa phương như thế nào.
Hướng người dân trong xã tới sự nhận thức đẩy đủ về bảo vệ môi trường tại địa
phương. Qua đó nói lên thực trạng đáng báo động của khơng chỉ mình bản
Xiềng mà cịn cả các vùng nông thôn khác của nước ta. Để địa phương sẽ sớm

quay trở về nguyên nghĩa như đúng cái tên của nó là Bản Xiềng điểm du lịch
của cộng đồng.

19


KẾT LUẬN
Ơ nhiễm mơi trường đã và đang ảnh hưởng vô cùng nghiêm trọng tới đời
sống của người dân ở bản xiềng nói riêng và vùng nơng thơn nói chung. Bài cá
nhân nói lên thực trạng đáng buồn mà khơng ai ngờ tới, đó là ơ nhiễm mơi
trường ở nơng thôn (bản Xiềng) . Nơi mà ai cũng nghĩ sẽ là nơi trong lành mát
mẻ, thê nhưng lại không phải vậy, khi mà tài nguyên đất ở các vùng nông thơn
vẫn đang tiếp tục bị suy thối trầm trọng, làm biến đổi các tính chất đất và
khơng cịn tính năng sản xuất. Ở những dịng sơng, những ao hồ, những lồi vật
thủy sinh như tơm, cua, cá, ốc ếch và thậm chí ngay một lồi sống dai như đỉa
thì đến bây giờ, ngày càng thấy ít đi ở vùng nơng thơn.
Bên cạnh đó khơng khí cũng bị ơ nhiễm nặng do quá trình sản xuất, phát
triển kinh tế tạo ra như hiện tượng nóng lên tồn cầu đang là vấn đề bức thiết
hiện nay. Ơ nhiễm mơi trường nơng thơn là một vấn đề cấp bách và thiết thực.
Qua phân tích trên chắc hẳn chúng ta đã thấy được phần nào thực trạng và
những hậu quả của ô nhiễm môi trường nơng thơn nói chung và ở trên địa bàn
bản Xiềng hiện nay, đó là những yếu tố ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống
con người. Từ đó, chúng ta nhận rõ được ý thức trách nhiệm to lớn của bản thân
trong công tác bảo vệ môi trường, đồng thời thúc đẩy sự nghiên cứu tìm tịi các
biện pháp xử lí chất thải độc hại gây ơ nhiễm mơi trường nhưng song song với
nó vẫn phát huy tiềm năng của vùng nông thôn Việt Nam.
Đồng thời tôi cũng xin đưa ra một vài kiến nghị xuay quanh vấn đề này.
Đó là người dân cần nâng cao ý thức trách nhiệm, Không chỉ thế qua bài cá nhân
này sẽ như là hồi chuông báo động cho tất cả mọi người cùng nâng cao ý thức
tinh thần trách nhiệm bảo vệ môi trường ở bất cứ nơi đâu không kể vùng thành

thị hay nông thôn, trường học hay cơ quan……tất cả cùng chung tay hướng đến
một bầu khơng khí trong lành và thanh bình. Chúng ta hãy cùng nhau hành
động ngay từ bây giờ, ngay từ hôm nay.

20


Ý nghĩa quan trọng hơn rút ra từ bài cá nhân đó là: con người ln phải
bảo vệ mơi trường nói chung, hãy giữ cho trái đất ln xanh - sạch - đẹp bởi đây
chính là ngơi nhà chung của chúng ta. Không kể thành thị hay nông thôn. Đồng
bằng hay miền núi,… mà ở bất kỳ nơi đâu thì cũng đều phải đặt vẫn đề này lên
trên hết bởi ô nhiêm môi trường không chỉ ảnh hưởng ở mình môi trường mà là
ở mọi lĩnh vực. Chúng ta hãy cùng nhau giảm thiểu thực trạng nhiễm mơi trường
từ chính trong hành động của mỗi người và từ những việc nhỏ nhặt nhất. Tất cả
vì một trái đất thêm xanh, một cuộc sống tươi đẹp hơn.

21