KINH TE CHINH TRI

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Më bµi Sau 15 năm thực hiện đờng lối đổi mới của Đảng , bằng sự nỗ lực sáng tạo của quần chúng , các nghành, các cấp, chúng ta đã vợt qua đợc khủng hoảng, đạt đợc những thành tựu to lớn và rất quan trọng trong hoạt động thực tiễn trên nhiều lĩnh vực của đời sống xã hội: kinh tế tăng trởng nhanh, chính trị ổn định, mở rộng quan hệ kinh tế đối ngoại và chủ động hội nhập kinh tế quốc tế, tận dụng nguồn vốn và công nghệ, phát huy nội lực đất nớc, đẩy mạnh công nghiệp hoá-hiện đại hoá, bộ mặt kinh tế-xã hội thay da đổi thịt từng ngày, đời sống đại bộ phận nhân dân đợc cải thiện rõ nét. Trong quá trình đổi mới, một trong những vấn đề t duy lý luận cốt lõi thuộc về đờng lối là sự chuyển đổi từ nền kinh tế tập trung quan liêu bao cấp sang nền kinh tế thị trờng định hớng xã hội chủ nghĩa. Với mong muốn tìm hiểu các vấn đề khi xây dựng và phát triển kinh tế thị trờng định hớng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam nh: vì sao chúng ta phải phát triển kinh tế thị trờng, mục đích phát triển kinh tế thị trờng là gì, những đặc điểm và thực trạng kinh tế thị trờng định hớng xã hội chủ nghĩa ở nớc ta... Vì vậy em đã chọn đề tài “Một số vấn đề kinh tế thị trờng định hớng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam”.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> I. Kh¸i niÖm kinh tÕ thÞ trêng. Kinh tế thị trờng là một kiểu tổ chức kinh tế-xã hội.Trong đó từ sản xuất đến tiêu dùng đều thông qua thị trờng. Là một hình thức phát triển cao của kinh tế hàng hoá trong đó các quan hệ kinh tế đều đợc tiền tệ hoá. Kinh tế hàng hoá vận đông theo c¬ chÕ thÞ trêng II. Sự cần thiết khách quan phát triển kinh tế thị trờng định hớng xã hội chñ nghÜa. Kinh tế hàng hoá vận hành theo cơ chế thị trờng phát triển từ sơ khai đến hiện đại là một công trình sáng tạo của loài ngời trong quá trình sản xuất và trao đổi. Trớc ®©y cã quan niÖm cho r»ng kinh tÕ hµng ho¸ lµ s¶n phÈm riªng cã cña chñ nghÜa t bản.Đây là quan điểm sai.Từ đó kinh tế xã hội chủ nghĩa vận hành theo cơ chế tập trung ,quan liªu bao cÊp ,lµm cho nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn tr× trÖ,lµ mét trong nh÷ng nguyên nhân làm cho chủ nghĩa xã hội khủng hoảng. Đó là trình độ văn minh mà nhân loại đã đạt đợc, chứ không phải là phát minh của chủ nghĩa t bản. Nền kinh tế hàng hoá vận hành theo cơ chế thị trờng trên thực tế đã tỏ rõ nhiều lợi thế nhng đồng thời cũng bộc lộ những khuyết tật cần khắc phục. Nhờ có cơ chế thị trờng, việc phân bổ và sử dụng các nguồn lực của nền kinh tế đã có hiệu quả hơn. Động lực lợi ích kinhtế đã phát huy tác dụng mạnh hơn, cơ chế quản lý mới đã đợc vận hành và ngày càng tham gia đầy đủ hơn phân công lao động ở trong nớc và quốc tế. Chinh s¸ch ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn vËn hµnh theo c¬ chÕ thị trờng không những không làm hạn chế khả năng thu hút, đầu t xây dựng đất nớc, mà còn thực hiện chính sách đại đoàn kết toàn dân, phát huy nội lực gắn với khai th¸c cao nhÊt nguån lùc bªn ngoµi, kÕt hîp søc m¹nh d©n téc víi søc m¹nh thời đại đa đất nớc ta vững bớc đi lên. Trớc những lợi ích đóĐảng và nhà nớc ta chủ trơng chuyển từ nền kinh tế hành chÝnh, quan liªu, bao cÊp sang nÒn kinh tÕ thÞ trêng bÊt k×, mµ lµ mét nÒn kinh tÕ thị trờng định hớng xã hội chủ nghĩa. Về thực chất ở đó vừa kế thừa những thành tựu tiến bộ trong lịch sử phát triển nhân loại mà đỉnh cao là chủ nghĩa t bản, vừa g¾n liÒn víi môc tiªu cña chñ nghÜa x· héi. Nhờ sử dụng triệt để kinh tế thị trờng nên chủ nghĩa t bản đã đạt đợc những thµnh tùu vÒ kinh tÕ- x· héi, ph¸t triÓn lùc lîng s¶n xuÊt vµ n©ng cao n¨ng suÊt lao động xã hội. Nhờ sử dụng kinh tế thị trờng, quản lí xã hội dới chủ nghĩa t bản đã đạt đợc những thành quả văn minh hành chính, văn minh công nghiệp, văn minh trí tuÖ....

<span class='text_page_counter'>(3)</span> V× vËy chñ nghÜa x· héi còng ph¶i biÕt kÕ thõa vµ sö dông c¸c u ®iÓm cña kinh tÕ thị trờng, loại bỏ những khuyết tật của nó để xây dựng thành công chủ nghĩa xã héi. Ph¸t triÓn kinh tÕ thÞ trêng cã vai trß quan träng. §èi víi níc ta muèn chuyÓn tõ nÒn kinh tÕ cßn kÐm ph¸t triÓn lªn s¶n xuÊt lín x· héi chñ nghÜa th× kh«ng cßn con đờng nào khác là phải phát triển kinh tế thị trờng. Kinh tế thị trờng khắc phục đợc kinh tế tự nhiên tự cấp tự túc, đẩy mạnh phân công lao động xã hội phát triển ngành nghề, tạo việc làm cho ngời lao động, khuyến khích ứng dụng công nghệ- kĩ thuật mới nhằm tăng năng suất lao động, tăng số lợng, chủng loại, hàng hoá, dịch vụ, thúc đẩy tích tụ tập trung sản suất, mở rộng giao lu kinh tế giữa các địa phơng, các vùng lãnh thổ, thúc đẩy việc phát huy tính năng động sáng tạo của mỗi ngời lao động, mỗi đơn vị kinh tế đông thời tạo ra cơ chế phân bổ và sử dụng các nguồn lực của xã hội hợp lý, tiết kiệm. Vì vậy phát triển kinh tế thị trờng đợc coi là chiếc đòn xeo để xây dựng chủ nghĩa xã hội , là phơng tiện khách quan để xã hội hoá xã héi chñ nghÜa . Mặt khác chúng ta cần phải nắm lấy vai trò to lớn của kinh tế thị trờng để đa nền kinh tÕ tho¸t khái t×nh tr¹ng tr× trÖ, kÐm ph¸t triÓn. N¾m b¾t vµ h¹n chÕ nh÷ng mÆt tiªu cùc, mÆt tr¸i, khuyÕt tËt cña kinh tÕ thÞ trêng. Bëi v× kinh tÕ thÞ trêng thóc ®Èy t¨ng trëng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ trªn c¬ së kh¬i dËy nguån tiÒm n¨ng, søc s¸ng t¹o của nhân dân ta để sản xuất và nâng cao đời sống nhân dân. Sự phân công lao động x· héi ngµy cµng ph¸t triÓn sù chuyªn m«n ho¸ ngµy cµng s©u tiÕn tíi sù ph©n c«ng và hợp tác quốc tế. Trong khi đó nớc ta chuyển sang chủ nghĩa xã hội từ điểm xuất phát thấp, kinh tế xã hội còn nghèo nàn lạc hậu cha có cơ sở để đảm bảo thực hiện thµnh c«ng chñ nghÜa x· héi. Kinh tÕ thÞ trêng cßn lµ sù tån t¹i cña nh÷ng chñ thÓ kinh tế độc lập tự chủ trong sản xuất kinh doanh có lợi ích riêng để họ có quyền ra quyết định phi tập trung hoá. Vì vậy trong điều kiện chế độ công hữu xã hội chủ nghĩa cũng có thể thực hiện đợc thể chế kinh tế thị trờng. Tríc ®Ëy cã quan niÖm cho r»ng kinh tÕ thÞ trêng vµ chñ nghÜa x· héi kh«ng thÓ dung hợp với nhau, chúng là những thực thể xã hội tuyệt đối loại bỏ lẫn nhau. Đã là chñ nghÜa x· héi th× kh«ng thÓ lµ kinh tÕ thÞ trêng. Hä cho r»ng kinh tÕ thÞ trêng lµ chủ nghĩa t bản và khi đa ra đòi hỏi trong hai điều kiện phải chọn lấy một. Họ hi vọng rằng trớc sự năng động hấp dẫn của kinh tế thị trờng so với kinh tế bao cấp nhân dân sẽ chọn chủ nghĩa t bản nhng họ đã sai kinh tế thị trờng có cả mặt tích cùc vµ mÆt tiªu cùc, nã nh “ con dao hai lìi” trong tiÕn tr×nh x©y dùng chñ nghÜa x· hội. Kinh tế thị trờng là con đờng dẫn tới giàu có, văn minh, là bạn đồng hành của chủ nghĩa xã hội, nhng nó cũng có thể dẫn đến chệch hớng xã hội chủ nghĩa, tự.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> phát đi theo con đờng t bản chủ nghĩa trái với mục tiêu mà Đảng, Bác Hồ và nhân dân đã chọn. Vì vậy cần định hớng xã hội chủ nghĩa cho kinh tế thị trờng để kinh tế thÞ trêng ph¸t triÓn phôc vô cho x©y dùng thµnh c«ng chñ nghÜa x· héi. III. Những đặc điểm cơ bản của kinh tế thị trờng định hớng xã hội chủ nghĩa ở ViÖt Nam. 1. Kinh tế thị trờng định hớng xã hội chủ nghĩa là sự kết hợp giữa cái chung và cái đặc trng. 1.1. Kinh tế thị trờng định hớng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam mang những đặc tính chung của kinh tế thị trờng. đó là quy luật giá cả,quy luật cung_cầu,quy luật gi¸ trÞ... Trªn thÞ trêng gi¸ c¶ lµ ph¹m trï kinh tÕ trung t©m, lµ c«ng cô quan träng thông qua cung cầu để kích thích và điều tiết hoạt động kinh tế của các chủ thể kinh tế tham gia thị trờng. Sự biến động của cung cầu kéo theo sự biền động giá c¶ trªn thÞ trêng vµ ngîc lai gi¸ c¶ thÞ trêng còng ®iÒu tiÕt cung cÇu. MÆt kh¸c cã sù c¹nh tranh gay g¾t gi÷a c¸c chñ thÓ kinh tÕ tham gia thÞ trêng nh»m giµnh giËt những điều kiện kinh doanh thuận lợi. Trong cuộc cạch tranh đó tất yếu có ngời đợc và ngời thua nên sự phá sản của một bộ phận doanh nghiệp là khó tránh khỏi. Trong đó có cạnh tranh lành mạnh và cạnh tranh không lành mạnh. Cạnh tranh lành mạnh là sự cạnh tranh đợc tiến hành trong khuôn khổ pháp luật cuả nhà nớc và bằng những biện pháp kinh tế , kĩ thuật nhằm nâng cao năng suất lao động, sốchất lợng hàng hoá, dịch vụ bằng tiết kiệm chi phí sản xuất, chi phí lu thông để nâng cao mức lãi.Cạnh tranh lành mạnh là động lực để phát triển kinh tế hàng hoá. Cạnh tranh không lành mạnh là cạnh tranh đợc tiến hành bằng những hình thøc vµ thñ ®o¹n phi kinh tÕ, lÈn tr¸nh sù kiÓm so¸t cña nhµ níc, kinh doanh phi ph¸p thu lêi bÊt chÝnh. Sù c¹nh tranh nµy g©y thiÖt h¹i cho ngêi tiªu dïng vµ những đối tác có liên quan do vậy cần phải nghiêm trị bằng phấp luật. Vậy kinh tế thị trờng chịu tác động hàng ngày hàng giờ của các quy luật kinh tế khách quan nh quy luËt gi¸ trÞ, quy luËt cung cÇu, quy luËt c¹nh tranh chø kh«ng ph¶i lµ nh÷ng quy luËt mang tÝnh h×nh thøc nh trong m« h×nh kinh tÕ cò. C¬ chÕ thÞ trêng lµ c¬ chÕ kinh tÕ tÊt yÕu v× chØ th«ng qua c¬ chÕ thÞ trêng míi liªn kÕt c¸c nhµ s¶n xuÊt riêng lẻ vào hoạt động kinh tế của quốc gia. Cạnh tranh là tất yếu để tồn tại của doanh nghiệp. Mỗi đơn vị kinh tế là một chủ thể tự do, tự chủ kinh doanh theo pháp luật. Kinh tế t nhân có vai trò quan trọng trongviệc làm sống động thị trờng. Trong nền kinh tế thị trờng tiền tệ đóng vai trò rất quan trọng. Đồng tiền phát huy đầy đủ các chức năng của mình, đồng tiền quốc gia từng bớc hội nhập thị trờng khu vực và quốc tế. Tối u hoá các hoạt động kinh tế để đạt lợi nhuận tối đa..

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Bên cạnh những nét chung đó kinh tế thị trờng định hớng xã hội chủ nghĩa còn có những nét đặc thù. Đó là kiểu tổ chức nền kinh tế trong quá trình đi lên chủ nghĩa x· héi tõ mét níc n«ng nghiÖp l¹c hËu kinh tÕ kÐm ph¸t triÓn. KiÓu tæ chøc nÒn kinh tế này nhằm nhanh chóng đa đất nớc ta đạt đến mục tiêu “ dân giàu nớc mạnh xã hội công bằng, dân chủ, văn minh”. Nền kinh tế thị trờng định hớng xã hội chủ nghĩa là một nền kinh tế gồm nhiều thành phần, trong đó kinh tế nhà n ớc và kinh tế tập thể phải trở thành nền tảng và kinh tế nhà nớc giữ vai trò chủ đạo. Các thành phần kinh tế đều vận động theo định hớng chung và theo khuôn khổ pháp luật của nhà nớc xã hội chủ nghĩa. Kinh tế thị trờng định hớng xã hội chủ nghÜa thùc chÊt lµ kiÓu tæ chøc kinh tÕ hµng ho¸ dùa trªn nh÷ng nguyªn t¾c vµ b¶n chất của chủ nghĩa xã hội. Kinh tế thị trờng định hớng xã hội chủ nghĩa là mô hình kinh tÕ më c¶ bªn trong vµ bªn ngoµi. 1.2. Đồng thời kinh tế thị trờng định hớng xã hội chủ nghĩa nhằm mục đích phát triÓn lùc lîng s¶n xuÊt ,x©y dùng c¬ së vËt chÊt kÜ thuËt cho chñ nghÜa x· héi vµ hoµn thiÖn quan hÖ s¶n xuÊt trªn c¶ ba mÆt: së h÷u, tæ chøc, ph©n phèi. §Þnh híng x· héi chñ nghÜa thÓ hiÖn sù ph¸t triÓn cña lùc lîng s¶n xuÊt lµ tõng bíc x©y dùng c¬ së vËt chÊt-kÜ thuËt cña chñ nghÜa x· héi, ®Èy m¹nh c«ng nghiÖp hoá-hiện đại hoá theo hớng xã hội chủ nghĩa, thể hiện ở tính hiệu quả toàn diện, tao ra năng xuất lao động cao hơn và tránh đợc lãng phí lao động. Tính nhân văn vì con ngời, do con ngời, tính cân đối của nền kinh tế quốc dân, tính mục đích phát triển bền vững tạo ra của cải vật chất đáp ứng nhu cầu ngaỳ càng cao của ngời lao động. Trong định hớng phát triển lực lợng sản xuất cần xác định rõ đợc mô hình mục tiêu, nội dung của công nghiệp hoá, hiện đại hoá trong cả một thời gian dài cho đến khi xây dựng xong cơ sở vật chất-kĩ thuật của chủ nghĩa xã hội, cũng nh trong từng thời kì,từng bớc của quá trình đó. Cần phải định hớng cả sự phát triển của khoa hoc-công nghệ, định hớng chuyển dịch cơ cấu kinh tế, định hớng đào tạo, phát triển và sử dụng nguồn nhân lực trong sự nghiệp đẩy mạnh cong nghiệp hoáhiện đại hoá đất nớc. §Þnh híng ph¸t triÓn quan hÖ s¶n xuÊt, hoµn thiÖn quan hÖ s¶n xuÊt míi ë níc ta hiÖn nay lµ cïng víi qu¸ tr×nh t¹o lËp c¬ së vËt chÊt- kÜ thuËt cña chñ nghÜa x· héi, ph¶i x©y dùng quan hÖ s¶n xuÊt lµm cho quan hÖ s¶n xuÊt híng theo chñ nghÜa x· hội. Về chế độ sở hữu phải phát triển nền kinh tế đa sở hữu, đa thành phần, các thành phần kinh tế phải đợc tự do kinh doanh theo pháp luật, lien kết hợp tác và cạnh tranh với nhau một cách bình đẳng, trong đó kinh tế nhà nớc giữ vai trò chủ đạo.Kinh tế nhà nớc và kinh tế tập thể ngày càng trở thành nền tảng vững chắc của nền kinh tế quốc dân. Về chế độ quản lý nền kinh tế thị trờng phải có sự định.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> híng, qu¶n lÝ cña nhµ níc x· héi chñ nghÜa b»ng chiÕn lîc, quy ho¹ch, kÕ ho¹ch, chính sách, pháp luật và các công cụ khác nhằm phát huy mặt tích cực, đồng thời h¹n chÕ kh¾c phôc mÆt tiªu cùc cña c¬ chÕ thÞ trêng, kÝch thÝch s¶n xuÊt, b¶o vÖ lîi ích của nhân dân và ngời lao động. Về chế độ phân phối,thực hiện phân phối theo lao động và hiệu quả kinh tế , đồng thời phân phối theo mức đóng góp vào nguồn lùc kh¸c vµo s¶n xuÊt kinh doanh vµ th«ng qua phóc lîi x· héi. Ngoµi sù ®iÒu chỉnh ba mặt cơ bản hợp thành quan hệ sản xuất trong đó quan hệ sở hữu giữ vị trí quýet định cũng cần quan tâm đến một khía cạnh khác của quan hệ sản xuất xét trong qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt x· héi lµ quan hÖ cña 4 kh©u s¶n xuÊt –ph©n phèi-trao đổi- tiêu dùng. Đặt các mối quan hệ này trong cơ chế thị trờng có sự điều tiết của nhà nớc theo dịnh hớng xã hội chủ nghĩa. Tinh dịnh hớng xã hội chủ nghĩa đối với quan hệ sản xuất thể hiện ở chỗ không phải để cho quan hệ sản xuất kìm hãm lực lîng s¶n xuÊt hoÆc quan hÖ s¶n xuÊt tù ph¸t ®iÒu chØnh lùc lîng s¶n xuÊt mµ lµ một quá trình tự giác nhận thức đợc tính chất và trình độ của lực lợng sản xuất để có sự điều chỉnh phù hợp, tạo ra động lực phát triển liên tục cho lực lợng sản xuất. 1.3. Kinh tế thị trờng định hớng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam là một mô hình kinh tế tổng quát của nớc ta trong thời kì quá độ. Về thực chất là nền kinh tế hàng hoá vận hành theo cơ chế thị trờng có sự quản lí vĩ mô của nhà nớc phát triển theo định híng x· héi chñ nghÜa . C¬ chÕ thÞ trêng lµ c¬ chÕ kinh tÕ n¶y sinh mét c¸ch tÊt yÕu tõ sù ph¸t triÓn cña sản xuất và lu thông hàng hoá. Cơ chế thị trờng là cơ chế kinh tế thông qua thị trờng để tự điều chỉnh các cân đối của nền kinh tế theo yêu cầu của các quy luật kh¸ch quan (gi¸ trÞ, cung-cÇu, c¹nh tranh, lu th«ng tiÒn tÖ..). C¬ chÕ thÞ trêng lµ guồng máy vận hành của nền kinh tế thị trờng, là phơng thức cơ bản để phân phối và sử dụng các nguồn vốn, tài nguyên, công nghệ, t liệu sản xuất , sức lao động. Căn cứ vào thị trờng các doanh nghiệp sẽ quyết định sản xuất cái gì, sản xuất nh thế nào, sản xuất cho ai. Cơ chế thị trờng đòi hỏi phải phát triển sản xuất hàng hoá, mäi s¶n phÈm lµ hµng ho¸ hoÆc cã tÝnh hµng ho¸, më réng thÞ trêng vÒ mäi ph¬ng diÖn, tù do s¶n xuÊt kinh doanh tù do th¬ng m¹i, ®a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc së hữu-hình thức phân phối. Trong đó nó có các đặc trng: đặc trng cơ bản nhất là cơ chế hình thành giá cả một cách tự do, ngời bán và ngời mua thông qua thị trờng để xác định giá cả; đặc trng thứ hai là lựa chọn tối u hoá các hoạt động kinh tế để đạt đợc lợi nhuận tối đa. Cơ chế thị trờng chịu sự tác động rất mạnh của các quy luật s¶n xuÊt vµ lu th«ng hµng ho¸. C¬ chÕ thÞ trêng cã c¶ mÆt tÝch cùc, mÆt tiªu cùc. MÆt tÝch cùc: nã lµ c¬ chÕ ®iÒu tiÕt nÒn kinh tÕ rÊt linh ho¹t, mÒm dÎo, uyÓn chuyển; nó có tác dụngkích thích mạnh và nhanh sự quan tâm thờng xuyên đến đổi.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> mới kĩ thuật, công nghệ quản lí, đến nhu cầu và thị hiếu ngời tiêu dùng; nó có tác dông lín trong tuyÓn chän c¸c doanh nghiÖp vµ c¸ nh©n qu¶n lÝ kinh doanh giái. Trên cơ sở đó cơ chế thị trờng kích thích sản xuất và lu thông hàng hoá phát triển .. Về mặt tiêu cực : trên thị trờng chứa đựng tính tự phát , chứa đựng nhiều yếu tố bất ổn, mất cân đối. Vì chạy theo lợi nhuận, các nhà sản xuất kinh doanh có thể gây nhiÒu hËu qu¶ xÊu: m«i trêng huû ho¹i, t×nh tr¹ng c¹nh tranh kh«ng lµnh m¹nh, phá sản, thất nghiệp, phân hoá xã hội cao, lợi ích công cộng bị coi nhẹ , các vấn đề về công bằng xã hội không đợc bảo đảm, tệ nạn xã hội gia tăng, thậm chí có ngời lµm ¨n bÊt hîp ph¸p, trèn lËu thuÕ, lµm hµng gi¶. Còng v× môc tiªu lîi nhuËn mµ c¸c nhµ s¶n xuÊt, kinh doanh kh«ng lµm nh÷ng nghµnh nghÒ Ýt lîi nhuËn. §Ó h¹n chế những khuyết tật đó nhà nớc đòi hỏi phải quản lí nền kinh tế thị trờng. Sự qu¶n lÝ cña nhµ níc nh»m h¹n chÕ, kh¾c phôc nh÷ng thÊt b¹i cña thÞ trêng, thùc hiện các mục tiêu xã hội, nhân đạo mà bản thân thị trờng không làm đợc. Vai trò qu¶n lÝ cña nhµ níc trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng hÕt søc quan träng. Sù qu¶n lÝ cña nhà nớc bảo đảm cho nền kinh tế tăng trởng, ổn định, đạt hiệu quả, đặc biệt là đảm bảo sự công bằng và tiến bộ xã hội. Không ai ngoài nhà nớc lại có thể giảm bớt đợc sự chênh lệch giàu nghèo giữa thành thị và nông thôn, giữa công nghiệp và nông nghiệp, giữa các vùng kinh tế của đất nớc. Nhà nớc ổn định kinh tế vĩ mô chống lại khủng hoảng, thất nghiệp. Xây dựng một hệ thông pháp luật để tạo môi trờng quản lí cho các chủ thể kinh tế hoạt động. Sự quản lí can thiệp vĩ mô của nhµ níc ph¶i thÝch hîp víi yªu cÇu cña quy luËt s¶n xuÊt vµ lu th«ng hµng ho¸. Nhµ níc ph¶i sö dông chñ yÕu c¸c c«ng cô, biÖn ph¸p kinh tÕ luËt ph¸p, quy hoạch kế hoạch định hớng, chính sách kinh tế-xã hội và khả năng, sức mạnh kinh tế nhà nớc để tác động tới thị trờng, điều tiết hoạt động của các doanh nghiệp..

<span class='text_page_counter'>(8)</span> 2. Kinh tế thị trờng định hớng xã hội chủ nghĩa dựa trên 2.1. Nền kinh tế thị trờng định hớng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam dựa trên nhiều quan hệ sở hữu về t liệu sản xuất đó là sở hữu nhà nớc, tập thể, t nhân, cá thể, trên cơ sở đó hình thành lên các thành phần kinh tế , trong đó thành phần kinh tế nhà nớc giữ vai trò chủ đạo. Đại hội đảng 8 Đảng cộng sản Việt Nam đã khẳng định:” tiếp tục đổi mới và phát triển có hiệu quả kinh tế nhà nớc để làm tốt vai trò chủ đạo : làm đòn bẩy đẩy nhanh tăng trởng kinh tế và giải quyết những vấn đề xã hội; mở đờng, hớng dẫn, hỗ trợ các thành phần khác cùng phát triển; làm lực lợng vật chất để nhà nớc thực hiện chức năng điều tiết và quản lý vĩ mô; tạo nền tảng cho chế độ xã hội mới “. Và trong hội nghị trung ơng 4: “ chúng ta không thể để quan hệ sản xuất phát triển tự phát. Nếu để tự phát thì nền sản xuất sẽ hàng ngày hàng giờ đi vào chủ nghĩa t bản”. Và hơn nữa chúng ta kì vọng vào sự tìm tòi thử nghiệm để sáng tạo ra những hình thức tốt nhất trong đó vừa duy trì và tái sản xuất đợc quan hệ sản xuất mới-xã héi chñ nghÜa, võa t¹o ra nh÷ng ph¹m vi réng lín cho sù t¨ng trëng nhanh, cã hiÖu quả lực lợng sản xuất. Chính nó là cốt lõi của luận đề:”kinh tế nhà nớc đóng vai trò chủ đạo cùng với kinh tế tập thể dần dần trở thành nền tảng “. Song cũng có những vấn đề có tính nguyên tắc không thể tách rời. Phải củng cố phát triển thành phần kinh tế nhà nớc để nó thực sự ngày càng mạnh và thực sự có hiệu quả hơn. C¶i tæ khu vùc kinh tÕ nhµ níc quyÕt kh«ng thu hÑp vai trß cña thµnh phÇn kinh tÕ này. Phải tăng cờng sự kiểm tra kiểm soát của nhân dân đối với thành phần kinh tế nhà nớc để hạn chế tối đa xu hớng quan liêu hoá, tham ô, tham nhũng của cán bộ đại diện cho sở hữu nhà nớc . Mặt khác dới chế độ ta để định hớng xã hội chủ nghĩa nền kinh tế ,đảm bảo cho chủ nghĩa xã hội thắng lợi thì tất yếu thành phần kinh tế nhà nớc dựa trên chế độ công hữu giữ vai trò chủ đạo. Trong nền kinh tế hàng hoá nhiều thành phần ,kinh tế nhà nớc giữ vai trò chủ đạo có thực lực to lớn, chiếm phần lớn tài sản quốc gia và đóng góp tỷ trọng không nhỏ trong GDP hàng năm, nắm giữa các lĩnh vực then chốt trong nền kinh tế . Kinh tế nhà nớc tạo nền tảng, sức mạnh để định hớng xã hội chủ nghĩa toàn bộ nền kinh tế. Vai trò chủ đạo của kinh tế nhà nớc còn thể hiện ở chỗ tạo đòn bẩy tăng trởng kinh tế nhanh và bền vững, tạo nền tảng vật chÊt-kÜ thuËt cho x©y dùng x· héi míi-x· héi chñ nghÜa. MÆt kh¸c trong nÒn kinh tế nhiều thành phần nhà nớc không chỉ đại diện cho lọi ích của nhân dân lao động mà còn đại diện cho lợi ích của quốc gia. Về mặt kinh tế , lợi ích của một quốc gia biÓu hiÖn tríc hÕt ë kh¶ n¨ng gi¶i phãng søc s¶n xuÊt hiÖn cã, ë viÖc sö dông tèt nhÊt c¸c nguån lùc vµ ë viÖc ®em kÕt qu¶ cña viÑc sö dông tèt nhÊt c¸c nguån.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> lực phục vụ cho công dân nớc mình. Do lực lợng sản xuất của nớc ta hiện nay đòi hái ph¶i ph¸t triÓn ®a d¹ng c¸c h×nh thøc tæ chøc s¶n xuÊt- kinh doanh phï hîp víi trình độ phát triển khác nhau của lực lợng sản xuất.Kinh tế nhà nớc dựa trên sở hữu của nhà nớc là hình thức sở hữu ở trình độ xã hội hoá cao phù hợp với trình độ phát triển của lực lợng sản xuất. Và thực tế đổi mới những năm qua chứng tỏ rằng chỉ bằng cách đó chúng ta mới thoả mãn nhu cầu ngừơi dân một cách tốt nhất. Cho nªn nhµ níc ta kh«ng nh÷ng ph¶i t¹o ®iÒu kiÖn cho thµnh phÇn kinh tÕ nhµ níc ph¸t triÓn mµ h¬n lóc nµo hÕt ph¶i t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c cùng phát triển. Do vậy không thể nói đến sự chi phối của thành phần kinh tế nhà nớc bởi thực chất chúng ta không muốn nói đến một sự áp đặt kinh tế bằng bạo lùc, b»ng lÊn ¸t c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c. Quan ®iÓm cã tÝnh nguyªn t¾c cña chúng ta là tạo ra một môi trờng hoạt động bình đẳng cho mọi thành phần kinh tế nh»m khai th¸c hÕt nét lùc vµ hiÖu qu¶ cña chóng t¹o ®iÒu kiÖn x©y dùng vµ ph¸t triển chủ nghĩa xã hội.Nh vậy nhờ có kinh tế nhà nớc mà kinh tế thị trờng đảm bảo phát triển theo đúng định hớng xã hội chủ nghĩa ,nó cũng chi phối dẫn dắt các thành phần kinh tế khác phát triển theo định hớng xã hội chủ nghĩa .Là sức mạnh vật chất để nhà nớc điều tiết cơ chế thị trờng .Nêu gơng về việc ứng dụng khoa học c«ng nghÖ,n¨ng suÊt ,chÊt lîng ,hiÖu qu¶.V× vËy chóng ta ph¶i t¹o ®iÒu kiÖn cho thµnh phÇn kinh tÕ nµy ph¸t triÓn . 2.2. Cã nhiÒu h×nh thøc ph©n phèi Kết hợp phân phối theo lao động, theo đóng ghóp vào cổ phần, trên nguyên tắc u tiên phân phối theo lao động và hiệu quả,đồng thời đảm bảo sự công bằng và hạn chế bất bình đẳng xã hội.Điều này khác với phân phối theo lao động mang tÝnh b×nh qu©n trong chñ nghÜa x· héi cò.Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng víi công nghệ cao và kinh tế tri thức ,lao động_ “t bản’’, “con ngời”đợc coi là yếu tố quan trọng hàng đầu và có khả năng sáng tạo rất lớn,việc đề cao con ngời cũng nh nguyên tắc phân phối theo lao động là phù hợp với xu thế và tính chất nhân văn của phát triển kinh tế hiện đại .Mặt khác ,bảo đảm sự phân phối công bằng và hạn chế bất bình đẳng xã hội thái quá cũng là điều kiện để bồi dỡng ,phát triển chính nguồn lao động sáng tạo trên .Sự bất bình đẳng và mất ổn định xã hội đang là mâu thuẫn bÊt kh¶ kh¸ng mµ chñ nghÜa t b¶n vÊp ph¶i trong nh÷ng giíi h¹n cña quan hÖ t sản .Còn chủ nghĩa xã hội dựa trên chế độ công hữu và chính quyền của dân ,do d©n ,v× d©n . Th«ng qua c¸c c«ng cô ph©n phèi l¹i vµ chÝnh s¸ch x· héi tÝch cùc cã thể giải quyết đợc mâu thuẫn này .Tuy nhiên các yếu tố sản xuất khác nh vốn và c«ng nghÖ còng gi÷ vai trß kh«ng kÐm quan träng trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt .ViÖc đánh giá thông qua thị trờng về mức đóng góp và thù lao phù hợp cho các yếu tố.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> này là cần thiết để có thể huy động và sử dụng có hiệu quả các nguồn lực xã hội vµo ph¸t triÓn kinh tÕ cña chñ nghÜa x· héi . 2.3. T¨ng trëng kinh tÕ g¾n víi c«ng b»ng x· héi §¶ng céng s¶n ViÖt nhÊn m¹nh : “t¨ng trëng kinh tÕ ph¶i g¾n liÒn víi tiÕn bé vµ c«ng b»ng x· héi ngay trong tõng bíc vµ trong suèt qu¸ tr×nh ph¸t triÓn” Nêu tăng trởng kinh tế là điều kiện để cải thuện cuộc sống cho nhân dân thì công bằng chính là tiêu chuẩn đo lờng tính nhân đạo và trình độ văn minh ,tiến bộ của xã hội dựa trên nền kinh tế đó .ở đây ,công bằng không phải là bình quân chia đều mà đợc hiểu theo nghĩa mỗi ngời đợc hởng một phần tơng xứng với nhứng đóng góp của họ cũng nh quyền bình đẳng nh nhau trong tiếp cận những nguồn lực của xã hội mà các thế hệ trớc đã tạo ra .Có nhiều ý kiến cho rằng đối với các nớc chậm phát triển nh nớc ta thì khoan hãy nghĩ đến công bằng mà trớc mắt hãy u tiên cho tăng trởng đã .Họ lập luận rằng muốn cùng nhau hởng cái bánh to thì hãy làm mọi cách tạo ra cái bánh to đã .Khi có cái bánh to rồi thì tìm cách chia cũng cha muộn.Nhng thời đại hiện nay mặc dù hy vọng thoả mãn nhu cầu con ngời một cách ổn thoả mà không u tiên cho tăng trởng đã tỏ ra hoàn toàn ảo tởng ,nh thế không cÇn hy sinh c«ng b»ng cho hiÖu qu¶ .Bëi v× xÐt cho còng s¶n xuÊt nãi chung, t¨ng trởng nói riênglà nhằm mục đích tối cao phục vụ cuộc sống con ngời ,là để cải thiện cuộc sống con ngời theo hớng tốt đẹp hơn.Mọi sự tăng trởng không đi cùng môc tiªu phôc vô con ngêi,sím hay muén còng bÞ lo¹i bá.H¬n n÷a b¶n th©n sù phân phối công bằng cũng tạo ra nội lực cho sự tăng trởng.Nội lực đó chính là sự ổn định chính trị _xã hội ,là trạng thái tinh thần khuyến khích lao động nhiệt tình ,h¨ng h¸i s¸ng t¹o ,lµ gi¶m bít sù l·ng phÝ do tÝch luü cña c¶i qu¸ lín vµo mét bé phận dân số nào đó và tiêu phí sức lực quá đáng để mu sinh của một bộ phận dân sè kh¸c . Công bằng xã hội là khát vọng bao đời nay của dân tộc ta ,cũng là mục tiêu phải đạt tới của công cuộc xây dựng đất nớc theo định hớng xã hội chủ nghĩa .Công b»ng kh«ng chØ lµ viÖc ®iÒu hoµ lîi Ých ,®iÒu tiÕt ,ph©n phèi l¹i thu nhËp cña c¸c giai tầng xã hội cho hợp lý.Mà quan trọng hơn là phải bảo đảm cho mọi tầng lớp xã hội đợc hởng nh nhau các quyền lợi xã hội nh :việc làm ,giáo dục ,chăm sóc sức khoẻ ,đào tạo nghề nghiệp ,đợc giúp đỡ lúc khó khăn hoạn nạn .Công bằng xã hội bảo đảm mọi thành viên trong xã hội không ngừng nâng cao mức sống và tự khẳng định mình.Sự thành công của nền kinh tế hàng hoá nhiều thành phần theo định hớng xã hội chủ nghĩa không chỉ biểu hiện ở tốc độ tăng trởng cao ,mà còn ở mức sống thực tế của mọi tầng lớp dân c đợc nâng lên:y tế ,giáo dục đều phát triển,khoảng cách giàu nghèo đợc thu hẹp ,môi trờng sinh thái đợc bảo vệ ...Vấn đề.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> cốt lõi của công bằng xã hội là nhà nớc bảo đảm cho mọi thành viên trong xã hội đều có cơ hội ngang nhau trong việc tham gia vào quá trình sản xuất và phân phối s¶n phÈm theo nguyªn t¾c c«ng b»ng vµ hiÖu qu¶ .§ång thêi cã chÝnh s¸ch tho¶ đáng đối với những đối tợng chính sách ..Chủ nghĩa xã hội sẽ tiến tới xoá bỏ mọi áp bức bóc lột ,bất công và mu cầu hạnh phúc cho mọi ngời ,mọi gia đình và toàn xã hội ,đó là công bằng xã hội lớn nhất ,triệt để nhất mà chúng ta phấn đấu .Công bằng xã hội còn là mọi ngời bình đẳng về nghĩa vụ và quyền lợi trớc pháp luật và trong c¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ x· héi ,c«ng b»ng gi÷a cèng hiÕn vµ hëng thô gi÷a c¸c nhãm d©n c trong hiÖn t¹i vµ trong qu¸ khø . §Ó thùc hiÖn c«ng b»ng x· héi §¶ng ta chñ tr¬ng ph¸t triÓn nÒn s¶n xuÊt hµnh ho¸ nhiÒu thµnh phÇn ,thõa nhËn nhiÒu h×nh thøc së h÷u kh¸c nhau cïng tån t¹i .Thùc hiÖn ph©n phèi qua c¸c quü phóc lîi x· héi nh»m gi¶m bít chªnh lÖch vÒ điều kiện tái sản xuất sức lao động trên một số nhu cầu cơ bản thiết yếu của các thành viên xã hội .Bảo đảm chỉ có ngời nghèp tơng đói so với ngời giàu ,đời sống của bộ phận nhân dân nghèo phải từng bớc đợc cải thiện dần lên .Nhà nớc có các chính sách khuyến khích đầu t ,đa dạng hoá các loại hình sản xuất kinh doanh để cho ngời lao động có cơ hội tìm kiếm việc làm ,kể cả việc làm thuê .Trong khi phát triển các thầnh phần kinh tế ngời lao động còn phải đi làm thuê cho các ông chủ t bản trong nớc và nớc ngoài thì nhà nớc cần có những qui định luật pháp ,tăng cờng kiểm tra việc thực hiện luật pháp để quan hệ thuê mớn lao động không mang hình thøc quan hÖ chñ tí ,quan hÖ thèng trÞ vµ bÞ trÞ. Nh vËy t¨ng trëng kinh tÕ lu«n ®i cïng víi c«ng b»ng x· héi ,thÓ hiÖn ë chỗ chúng đều có mục tiêu chung là nhằm phát triểncon ngời phát huy nhân tố con ngời .Công bằng xã hội là định hớng cơ bản của chủ nghĩa xã hội .Còn tăng trởng kinh tế là phơng tiện để thực hiện chủ nghĩa xã hội ở nớc ta ,thúc đẩy phát triển và tiÕn bé x· héi .V× vËy chóng ta ph¶i thùc hiÖn tèt c¶ ph¸t triÓn kinh tÕ vµ c«ng b»ng x· héi . 2.4. Ph¸t tiÓn v¨n ho¸ gi¸o dôc nh»m t¹o nguån nh©n lùc vµ n©ng cao d©n trí,xây dựng một nền văn hoá đậm đà bản sắc dân tộc . Tõ thùc tÕ vµ kinh nghiÖm cña c¸c níc ph¸t triÓn cho thÊy cÇn ®Çu t cho giáo dục .Vì giáo dục sẽ tạo ra những ngời có trình độ ,có sự hiểu biết ,có ích cho xã hội .Một đất nớc muốn phát triển thì đất nớc đó phải có những ngời có tri thức ,trình độ nhận thức cao ,có khả năng tiếp thu những thành tụ văn minh của nhân loại .Một nớc có trình độ giáo dục cao sẽ có nhiều cơ hội phát triển ,sẽ có nhiều phát minh mới phục vụ cho sự phát triển của đất nớc đó .Vì vậy chúng ta phải quan tâm đến giáo dục ,đầu t cho giáo dục ở mức cao hơn .Giáo dục cần phát triển cân.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> đối giữa các cấp học và các trình độ,tạo cơ hội thụ hởng giáo dục bình đẳng cho mọi ngời để con em nhà nghèo có điều kiện đến trờng .Từ đó họ có thể tham gia vào quá trình phát triển và đợc hởng những thành quả phát triển của đất nứơc.Bên c¹nh gi¸o dôc ,trong qóa tr×nh ph¸t triÓn chóng ta ph¶i kÕt hîp sù chän läc tinh hoa cña v¨n minh nh©n lo¹i víi sù gi÷ g×n nh÷ng yÕu tè tinh tuý cña v¨n ho¸ d©n téc ,x©y dùng nh÷ng nh©n tè v¨n ho¸ x· héi chñ nghÜa . 2.5. Ph¸t triÓn kinh tÕ “më” NÒn kinh tÕ thÞ trêng ph¸t triÓn theo híng hoµ nhËp vµo thÞ trêng khu vùc vµ thÕ giíi.C¸ch m¹ng khoa häc _c«ng nghÖ cµng ph¸t triÓn cµng lµm cho lùc lîng s¶n xuất phát triển đạt trình độ xã hội hoá cao ,dẫn đến quá trình khu vực hoá ,quốc tế ho¸ nÒn kinh tÕ ngµy cµng më réng .Do vËy ph¸t triÓn kinh tÕ thÞ trêng kh«ng chØ dựa trên cơ sở điều kiện trong nớc mà còn tính đến quan hệ kinh tế quốc tế ,đến xu hớng quốc tế hoá đời sống kinh tế .Nền kinh tế thị trờng của mỗi quốc gia muốn ph¸t triÓn thuËn lîi kh«ng thÓ kh«ng g¾n víi thÞ trêng thÕ giíi .C¸ch m¹ng khoa học _công nghệ hiện đại đã làm cho số lợng ,chất lợng ,chủng loại hàng hoá tiêu dïng cho s¶n xuÊt vµ tiªu dïng c¸ nh©n ngµy cµng phong phó ,®a d¹ng .Mµ bÊt cø mét níc nµo dï lµ níc ph¸t triÓn nhÊt còng kh«ng thÓ s¶n xuÊt tÊt c¶ c¸c lo¹i hµng ho¸ .V× vËy mçi nícph¶i tuú theo lîi thÕ cña m×nh ,lùa chän nh÷ng mÆt hµng s¶n xuất có hiệu quả và cạnh tranh đợc trên thị trờng thế giới .Sản xuất hàng hoá ở nớc ta chØ cã thÓ ph¸t triÓn m¹nh mÏ nÕu thu hót cã hiÖu qu¶ nguån vèn ®Çu t níc ngoµi và những tiến bộ công nghệ kỹ thuật hiện đại của thế giới để khai thác những tiềm năng còn rất lớn trong nền kinh tế .Muốn vậy con đờng đúng đắn là phát triển kinh tế “ mở” :hớng mạnh về xuất khẩu ,đồng thời thay thế nhập khẩu có hiệh quả . III .1.Thực trạng kinh tế thị trờng ở trình độ kém phát triển . Thể hiện ở trình độ phát triển của sản xuất hàng hoá thấp do phân công lao động kém phát triển .80%dân c sống ở nông thôn,71%lực lợng lao động làm trong nông nghiệp và do đó ,cơ cấu kinh tế lạc hậu và chuyển dịch chậm ,nhất là cơ cấu kinh tế nông nghiệp :sản xuất lơng thực vẫn là ngành chính chiếm đại bộ phận đất canh tác ,tỷ suất hàng hoá lơng thực thấp ,chăn nuôi cha trở thành ngành chÝnh ..Tù do kinh doanh vµ c¹nh tranh theo ph¸p luËt _hai thÕ m¹nh cña c¬ chÕ thÞ trờng ,cha đợc quán triệt đầy đủ và thực thi hữu hiệu trên thị trờng .Thị trừơng dân tộc thống nhất đang trong quá trình hình thành và cha đồng bộ ,thể chế thị trờng cha tạo môi trờng ổn định và an toàn cho sản xuất _kinh doanh ,đặc biệt là thể chế tµi chÝnh ,tÝn dông ,tiÒn tÖ .Cã nhiÒu chñ thÓ s¶n xuÊt kinh doanh thuéc nhiÒu thµnh phÇn kinh tÕ tham gia vµo thÞ trêng .NhiÒu kiÓu s¶n xuÊt hµng ho¸ cïng tån t¹i ®an xen nhau ,trong đó sản xuất hàng hoá nhỏ còn phổ biến .Quá trình chuyển từ nền.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> kinh tế mang nặng tính chất tự cung tự cấp lên kinh tế hàng hoá diễn ra đồng thời víi qu¸ tr×nh chuyÓn tõ nÒn kinh tÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung quan liªu bao cÊp sang kinh tÕ thÞ trêng cã sù qu¶n lý cña nhµ níc .Sù h×nh thµnh thÞ trêng trong níc g¾n với việc mở rộng thị trờng ngoài nớc,với việc mở rộng quan hệ kinh tế đói ngoại ,víi viÖc më cöa,héi nhËp vµo nÒn kinh tÕ thÕ giíi vµ khu vùc trong ®iÒu kiÖn tr×nh độ phát triển kinh tế _xã hội của ta thấp hơn nhiều so với nớc kinh tế phát triển .Vì thế đây là thời cơ thách thức lớn đối với các nhà sản xuất hàng hoá.Quả lý nhà níc vÒ kinh tÕ ,x· héi cßn yÕu kÐm “hÖ thèng ph¸p luËt ,c¬ chÕ ,chÝnh s¸ch cha đồng bộ và nhất quán ,thực hiện cha nghiêm .Công tác tài chính ngân hàng,giá cả ,..còn nhiều yéu kém ,thủ tục hành chính ..đổi mới còn chậm.Thơng nghiệp nhà nớc bỏ trống một số trận địa quan trọng ,cha phát huy tốt vai trò chủ đạo trên thị trờng .Quản lý xuất nhập khẩu còn nhiều sơ hở ,tiêu cực .Chế độ phân phối thu nhập còn nhiều bất hợp lý .Ngoài ra còn đợc thể hiện ở sự phân công lao dộng cha phát triển ,cơ sở vật chất kỹ thuật lạc hậu ,thị trờng cha hình thành đồng bộ ,sức cạnh tranh cña hµng ho¸ cßn yÕu . 2.Mục tiêu phấn đấu Đến năm 2005 là hình thành cơ bản về kinh tế thị trờng định hớng xã hội chñ nghÜa .2010®a níc ta ra khái t×nh tr¹ng mét níc nghÌo vµ chËm ph¸t triÓn . 2020 hình thành về cơ bản thể chế kinh tế thị trờng định hớng xã hội chủ nghĩa 3.Gi¶i ph¸p. Thùc hiÖn nhÊt qu¸n chÝnh s¸ch kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn.Coi ®©y lµ ®iÒu kiện cơ sở để thúc đẩy kinh tế thị trờng phát triển ,nhờ đó mà sử dụng có hiệu quả sức mạnh tổng hợp của mọi thành phần kinh tế ,huy động những tiềm năng to lớn cßn bÞ ph©n t¸n cña x· héi vµo ph¸t triÓn s¶n xuÊt . §Ó thùc hiÖn tèt chÝnh s¸ch nµy :mét mÆt ,ph¶i thÓ chÕ ho¸ c¸c quan ®iÓm cña §¶ng thµnh ph¸p luËt ,chÝnh sách cụ thể để khẳng định :sự phát triển kinh tế nhiều thành phần là một chính sách lâu dài ,nhất quán của Đảng ,nhà nớc ta ,để tạo môi trờng pháp lý cho các doanh nghiÖp thuéc c¸c thµnh phÇn kinh tÕ yªn t©m ®Çu t lµm ¨n l©u dµi ;mÆt kh¸c phải kiên quấêt trấn áp ,ngăn chặn mọi hành vi lừa đảo ,trốn lậu qua biên giới ,làm hµng gi¶...nh»m b¶o vÖ s¶n xuÊt, kinh doanh b×nh thêng cña c¸c doanh nhgiÖp. Mở rộng phân công lao động, phân bố lại lao động và dân c trong phạm vi cả nớc cũng nh từng địa phơng, từng vùng theo hớng công nghiệp hoá, hiện đại hoá. Muèn khai th¸c mäi nguån lùc cÇn ph¸t triÓn nhiÒu nghµnh nghÒ, sö dông cã hiÖu quả cơ sở vật chất kĩ thuật hiện có và tạo việc làm cho ngời lao động. Phân công lại lao động giữa các nghành theo hớng chuyên môn hoá, hợp tác hoá, lao động công nghiệp và dịch vụ tăng tuyệt đối và tơng đối, lao động nông nghiệp giảm tuyệt đối giữa lao động và tài nguyên, bảo vệ và phát triển môi trờng sinh thái. Cùng với mở.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> rộng phân công lao động xã hội trong nớc, tiếp tục mở rộng phân công và hợp tác lao động quốc tế. Tạo lập và phát triển đồng bộ các yếu tố thị trờng. Đây là biểu hiện và tiền đề quan trọng nhất để phát triển kinh tế thị trờng. Thị trờng là sản phẩm tất yếu của s¶n xuÊt vµ lu th«ng hµng ho¸. S¶n xuÊt vµ lu th«ng hµng ho¸ cµng ph¸t triÓn th× thÞ trờng càng mở rộng. Sản xuất, lu thông hàng hoá quyết định thị trờng, song thị trờng cũng tác động trở lại thúc đẩy sản xuất và lu thông hàng hoá để mở rộng thị trờng và tạo lập đồng bộ các yếu tố thị trờng cần tôn trọng quền tự chủ sản xuất, kinh doanh của các doanh nghiệp, bảo đảm sự cạnh tranh bình đẳng giữa các thành phÇn kinh tÕ ; x©y dùng thÞ trêng x· héi thèng nhÊt vµ th«ng suèt c¶ níc; ph¸t triÓn m¹nh thÞ trêng hµng ho¸ vµ dÞch vô, trªn c¬ së t×m hiÓu nhu cÇu mµ t¨ng quy m«, chñng lo¹i, n©ng cao chÊt lîng, t¨ng søc c¹nh tranh cña hµng tiªu dïng vµ dÞch vô để thoả mãn nhu cầu trong nớc và mở rộng kim nghạch xuất khẩu. Đẩy mạnh công nghiệp hoá hiện đại hoá để tăng năng suất lao động, hạ giá thành sản phẩm tạo điều kiÖn gi¶m gi¸ c¶ hµng ho¸, t¨ng thu nhËp, t¨ng søc mua, lµm cho dung lîng thÞ trêng, nhÊt lµ thÞ trêng n«ng th«n t¨ng lªn. H×nh thµnh vµ ph¸t triÓn c¸c thÞ trêng søc lao động, vốn, tiền tệ, chứng khoán. Để các thị trờng này phát triển cần triệt để xoá bá bao cÊp, thùc hiÖn nguyªn t¾c: tù do ho¸ gi¸ c¶, tiÒn tÖ ho¸ tiÒn l¬ng; më réng c¸c lo¹i thÞ trêng, thùc hiÖn giao lu hµng ho¸ th«ng suèt trong c¶ níc, lµnh m¹nh ho¸ thÞ trêng, kh¾c phôc t×nh tr¹ng kinh tÕ ngÇm, kiÓm so¸t vµ xö lý nghiªm minh c¸c vi ph¹m thÞ trêng. §Èy m¹nh c¸ch m¹ng khoa häc- c«ng nghÖ, nh»m ph¸t triÓn kinh tÕ theo híng công nghiệp hoá, hiện đại hoá. Trong kinh tế thị trờng các doanh nghiệp chỉ có thể đứng vững trong cạnh tranh nếu thờng xuyên tổ chức lại sản xuất , đổ mới thiết bị, công nghệ nhằm tăng năng suất lao động để hạ thấp chi phí sản xuất, nâng cao chất lîng s¶n phÈm . Giữ vững ổn định chính trị, hoàn thiện hệ thống pháp luật đổi mới các chính sách tài chính, tiền tệ, giá cả. Đó là những nhân tố quan trọng để phát triển kinh tế thị trờng, để các nhà sản xuất kinh doanh trong và ngoài nớc yên tâm đầu t. Giữ vững ổn định chính trị là giữ vững sự lãnh đạo của Đảng với sự nghiệp đổi mới, tăng cờng vai trß qu¶n lÝ cña nhµ níc, vai trß lµm chñ cña nh©n d©n. Nhµ níc cÇn h¹n chÕ can thiÖp trùc tiÕp vµo s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp mµ tËp trung lµm tèt các chức năng tạo môi trừơng, hớng dẫn, hỗ trợ những yếu tố cần thiết để các doanh nghiÖp ph¸t triÓn. Nhµ níc cÇn t¨ng cêng qu¶n lÝ vµ kiÓm so¸t. Nhµ níc ph¶i ổn định kinh tế vĩ mô: chống lại khủng hoảng, thất nghiệp, sửa chữa và khắc phục nh÷ng khuyÕt tËt cña thÞ trêng, ph©n phèi vµ ph©n phèi l¹i thu nhËp quèc d©n, x©y dựng hệ thống pháp luật để tạo môi trờng pháp lí cho các chủ thể kinh tế hoạt động. Nhµ níc t«n träng tÝnh kh¸ch quan cña kinh tÕ thÞ trêng, ph¸t huy nh÷ng mÆt tÝch cùc h¹n chÕ vµ kh¾c phôc nh÷ng mÆt tiªu cùc..

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Đào tạo đội ngũ quản lí kinh tế và các nhà kinh doanh giỏi, phù hợp với yêu cầu của kinh tế thị trờng theo định hờng xã hội chủ nghĩa. Chúng ta cần đẩy mạnh đào tạo và đào tạo lại đội ngũ cán bộ quản lí kinh tế , kinh doanh cho phù hợp với mục tiêu phát triển kinh tế trong thời kì mới. Cần bồi dỡng đãi ngộ đúng đắn với độ ngũ cán bộ nhằm nâng cao trình độ nghiệp vụ, bản lĩnh quản lí, kinh doanh của họ. Mở rộng quan hệ kinh tế đối ngoại để phát triển kinh tế thị trờng. Trong xu thế quốc tế hoá đới sống kinh tế, mọi quốc gia muốn thúc đẩy kinh tế thị trờng phát triÓn ph¶i hoµ nhËp nÒn kinh tÕ trong níc víi nÒn kinh tÕ thÕ giíi. Muèn vËy ph¶i đa dạng hoá hình thức, đa phơng hoá đối tác; phải quán triệt nguyên tắc đôi bên cïng cã lîi, kh«ng can thiÖp vµo c«ng viÖc néi bé cña nhau vµ kh«ng ph©n biÖt chÕ độ chính trị xã hội.. KÕt luËn Qua tìm hiểu về kinh tế thị trờng định hớng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam em đã biÕt v× sao níc ta l¹i ph¶i lùa chän ph¸t triÓn kinh tÕ thÞ trêng vµ kinh tÕ thÞ trêng lµ lực chọn đúng đắn và cần thiết cho công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội. Khi chúng ta chuyển sang chế độ mới xã hội chủ nghĩa từ một nớc kinh tế còn lạc hậu và nền kinh tế còn kém phát triển vì vậy để xây dựng thành công chủ nghĩa xã hội chúng ta phải tìm ra con đờng đúng đắn tạo cơ sở vững chắc xây dựng thành công chủ nghĩa xã hội. Vì thế chúng ta phải phát triển kinh tế thị trờng. Để kinh tế thị trờng không đi chệch hớng t bản chủ nghĩa. Chúng ta phải định hớng xã hội chủ nghĩa. Kinh tế thị trờng định hớng xã hội chủ nghĩa vận hành trên cơ chế thị trờng có sự quản lí vĩ mô của nhà nớc. Trong kinh tế thị trờng ở nớc ta có đặc điểm khác víi kinh tÕ thÞ trêng cña c¸c níc kh¸c. Trong kinh tÕ thÞ trêng ë níc ta t¨ng trëng kinh tÕ g¾n liÒn víi sù tiÕn bé vµ c«ng b»ng x· héi. §ã lµ x©y dùng mét x· héi d©n giµu, níc m¹nh, x· héi c«ng b»ng, d©n chñ, v¨n minh. §ång thêi ph¸t triÓn lùc lîng s¶n xuÊt, x©y dùng c¬ së vËt chÊt kÜ thuËt cho chñ nghÜa x· héi vµ hoµn thiÖn quan hệ sản xuất trên cả ba mặt: sở hữu, tổ chức, phân phối. Chúng ta cũng thấy đợc phơng hớng và giải pháp của Đảng và nhà nớc đề ra trong những năm tới để đa kinh tế thị trờng ngày càng phát triển, đa nớc ta phát triển ổn định bền vững..

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Mét sè tµi liÖu tham kh¶o 1.Phát triển nền kinh tế thị trờng theo định hớng xã hội chủ nghĩa TS. Vò V¨n Phóc. 2.Về nền kinh tế thị trờng theo định hớng xã hội chủ nghĩa ở nớc ta GS.PTS Lª H÷u NghÜa 3. Kinh tế thị trờng theo định hớng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam GS.PTS Chu V¨n CÊp 4. Kinh tế thị trờng định hớng xã hội chủ nghĩa T¹p chÝ Kinh tÕ thÞ trêng T« X©n D©n- Hoµng Xu©n NghÜa 5.Tìm hiểu và xác định những đặc trng của nền kinh tế thị trờng định híng x· héi chñ nghÜa ë ViÖt Nam T¹p chÝ Kinh tÕ vµ ph¸t triÓn GS.TS Hoµng §¹t 6. N©ng cao vai trß cña thµnh phÇn kinh tÕ nhµ níc Tạp chí Hoạt động khoa học TS NguyÔn Minh Kh¶i 7. Hiểu thế nào là kinh tế thị trờng định hớng xã hội chủ nghĩa T¹p chÝ kinh tÕ ph¸t triÓn PGS.TS Mai Ngäc Cêng.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> Môc lôc Lêi më ®Çu................................................................................................................1 I. Kh¸i niÖm kinh tÕ thÞ trêng ................................................................................................................................... 2 II. Sự cần thiết khách quan phát triển kinh tế thị trờng định hớng XHCN ................................................................................................................................... 2 III. Những đặc điểm cơ bản của kinh tế thị trờng định hớng XHCN ở Việt Nam ................................................................................................................................... 4 1. Kinh tế thị trờng định hớng XHCN là sự kết hợp giữa cái chung và cái đặc trng 4 1.1. Kinh tế thị trờng định hớng XHCN ở Việt Nam mang những đặc tính chung cña kinh tÕ thÞ trêng ..................................................................................................4 1.2. Kinh tế thị trờng định hớng XHCN nhằm mục đích phát triển lực lợng sản xuÊt, x©y dùng c¬ së vËt chÊt kü thuËt cho CNXH vµo hoµn thiÖn quan hÖ s¶n xuÊt trªn c¶ 3 mÆt: së h÷u, tæ chøc, ph©n phèi..................................................................6 1.3. Kinh tế thị trờng định hớng XHCN ở Việt Nam là một mô hình tổng quát của nớc ta trong thời kỳ quá độ........................................................................................7 2. Kinh tế thị trờng định hớng XHCN dựa trên.........................................................9 2.1. Kinh tế thị trờng định hớng XHCN dựa trên nhiều quan hệ sở hữu về t liệu sản xuất trên cơ sở đó thành phần kinh tế nhà nớc giữ vai trò chủ đạo............................9 2.2. Cã nhiÒu h×nh thøc ph©n phèi...........................................................................10 2.3. T¨ng trëng kinh tÕ g¾n víi c«ng b»ng x· héi...................................................11 2.4. Ph¸t triÓn v¨n ho¸ gi¸o dôc nh»m t¹o nguån nh©n lùc vµ n©ng cao d©n trÝ, x©y dựng nền văn hoá đậm đà bản sắc dân tộc...............................................................13 2.5. Ph¸t triÓn kinh tÕ "më".....................................................................................14 IV. 1. Thực trạng kinh tế thị trờng và trình độ kém phát triển ................................................................................................................................. 14 2. Mục tiêu phấn đấu...............................................................................................15 3. Gi¶i ph¸p..............................................................................................................15 KÕt luËn..................................................................................................................18.

<span class='text_page_counter'>(18)</span>