sang kien kinh nghiem Da cauTHPT

<span class='text_page_counter'>(1)</span>I. PHẦN MỞ ĐẦU: 1. Bối cảnh của đề tài: Trong những năm gần đây, môn đá cầu ở nước ta có nhiều tiến bộ đáng kể, đã đạt được nhiều thành tích cao trong các kì Seagame, và mới đây là Đại hội thể thao Châu Á trong nhà. Từ đó có thể nói Việt Nam là nước có môn đá cầu phát triển và có nhiều ảnh hưởng trong khu vực và trên thế giới. Trong xu thế hiện nay, nước ta đã và đang nỗ lực thể hiện mình trên con đường hội nhập, không ngừng nâng cao vị thế của mình. Việt Nam có bề dày truyền thống lịch sử, thể hiện ở mọi lĩnh vực như: kinh tế, chính trị, văn hóa, đặc biệt trên lĩnh vực Thể Dục Thể Thao; nước ta đóng góp không ít thành tích cao trong khu vực và quốc tế. Chúng ta đã tổ chức thành công nhiều đại hội Thể Thao lớn để lại ấn tượng trong lòng bạn bè quốc tế như Seagame 23, và mới đây là Đại hội thể thao trong nhà Châu Á. Từ đó, có thể nói Việt Nam là nước có nền Thể thao phát triển khá toàn diện. Trong đó, phải kể đến bộ môn Đá cầu. Đá cầu là môn thể thao không đòi hỏi nhiều về trang thiết bị, dụng cụ tập luyện. Yêu cầu về kĩ thuật, động tác tương đối đơn giản, dễ phổ cập, phù hợp với mọi lứa tuổi, giới tính. Vì vậy, môn Đá cầu được chọn là một nội dung cơ bản trong chương trình giáo dục thể chất ở trường phổ thông. Thông qua giảng dạy và tập luyện, môn học này sẽ phát triển các tố chất thể lực của cơ thể người tập như: sức nhanh, sức mạnh, sức bền và sự khéo léo, dẻo dai; rèn luyện ý chí kiên trì, bền bỉ, ý thức tổ chức kỉ luật. Môn Đá cầu không những trang bị những kiến thức, kỹ năng, kỹ xảo cần thiết trong cuộc sống; có nhiều lợi ích trong việc duy trì, tăng cường sức khoẻ. Mà nó còn có lợi cho việc học tập, lao động sản xuất và bảo vệ tổ quốc. 2. Lý do chọn đề tài: Qua nghiên cứu trong nhà trường phổ thông những năm qua. Chúng tôi thấy rằng, môn học Đá cầu được rất nhiều học sinh ưa thích, tham gia tập luyện thường xuyên. Các trường học, tuy cơ sở vật chất, sân tập, dụng cụ còn nhiều hạn chế, nhưng đa số nơi nào cũng có sân tập đá cầu..

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Việc giảng dạy các môn học Thể dục nói chung, môn Đá cầu nói riêng của nhà trường chúng tôi đã được chú trọng. Đã đạt được nhiều kết quả trong các kì Hội Khỏe Phù Đổng, song chúng tôi còn phải phấn đấu nhiều hơn nữa mới đáp ứng được phong trào ngày càng phát triển mạnh mẽ của tỉnh nhà. Để giảng dạy tốt hơn nữa môn đá cầu cho học sinh trong nhà trường nói riêng, và các em học sinh trong các trường phổ thông trong tỉnh nhà. Giáo viên cần phải giúp học sinh nắm vững kỹ thuật động tác, các nguyên tắc, phương pháp học tập. Nắm chắc đối tượng học sinh, không ngừng chọn lựa cải tiến các biện pháp, nội dung giảng dạy cho phù hợp, vừa sức với sự phát triển toàn diện cơ thể học sinh. Vì vậy, để nâng cao chất lượng môn học thể dục nói chung, môn Đá cầu nói riêng tôi chọn đề tài: “Một số biện pháp, phương pháp dạy học nhằm nâng cao chất lượng môn Đá Cầu trong trường phổ thông” để đưa ra một số biện pháp, phương pháp khắc phục những vướng mắc, khó khăn khi tập luyên kĩ thuật đá cầu cho các em học sinh trong nhà trường. 3. Phạm vi và đối tượng của đề tài: Môn đá cầu và các môn thể thao khác như: đi bộ, chạy, nhảy, ném - đẩy, luôn gắn liền với những hoạt động tự nhiên của con người. Những hoạt động đó ngày càng được hoàn thiện cùng với sự phát triển của xã hội loài người. Từ những hoạt động với mục đích di chuyển, tìm kiếm thức ăn, tự vệ . . . dần hình thành các trò chơi vận động, các bài tập rèn luyện thể lực, sau đó là tổ chức các cuộc thi đấu được mọi người tích cực tham gia hưởng ứng tập luyện. Trong chương trình môn học Thể dục ở bậc tiểu học, các em học sinh tập luyện kỹ thuật đá cầu dưới dạng các trò chơi vận động và các bài tập đơn giản tại chỗ. Khi lên cấp trung học cơ sở, các em mới được tập luyện với kỹ thuật ở mức độ khó hơn. Trong cấp học trung học phổ thông, các em được ôn luyện và phát triển kỹ thuật ở mức độ cao hơn nữa. Thông qua hệ thống các bài tập kỹ thuật của môn đá cầu, đã góp phần nâng cao thể lực, rèn luyện ý chí quyết tâm, và phát triển toàn diện cho các em học sinh..

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Ở đề tài này, chúng tôi áp dụng những bài tập, những biện pháp nhằm nâng cao chất lượng môn đá cầu, áp dụng cho đối tượng là học sinh trong các trường phổ thông trong toàn tỉnh. 4. Mục đích của đề tài: Môn Đá cầu có một quá trình phát triển thăng trầm, theo lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc Việt Nam. Có thời gian, nó được phát triển rực rỡ trong xã hội; từ Vua, các quan, đến tầng lớp nhân dân lao động. Từ thành thị, đến nông thôn, từ miền xuôi, đến miền ngược; ở đâu môn Đá cầu cũng được ưa chuộng. Suốt trong những năm dài chiến tranh, môn Đá cầu cùng với các môn thể thao khác hầu như không phát triển, hoặc phát triển rất yếu ớt. Chỉ từ khi, dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng Sản Việt Nam, đất nước được hoàn toàn độc lập, thống nhất. Thì các môn thể thao, trong đó có môn Đá cầu mới được phát triển mạnh mẽ. Môn học Đá cầu trong những năm gần đây, đã được đưa vào chương trình giáo dục thể chất ở trong nhà trường. Phong trào tập luyện và thi đấu đá cầu ngày một gia tăng, và đã đạt được một số kết quả đáng khích lệ trên trường quốc tế, cũng như khu vực. Tuy nhiên, thành tích môn đá cầu của nước ta cũng còn hạn chế; tương lai, vận hội còn đang ở phía trước. Vì vậy, mục đích của chúng tôi là cần quảng bá, tuyên truyền và nâng cao hơn nữa chất lượng của môn đá cầu. Trước hết, cần bắt tay ngay từ việc nâng cao chất lượng môn đá cầu trong các nhà trường phổ thông. 5. Sơ lược những điểm mới trong kết quả nghiên cứu: Trong phạm vi đề tài này, chúng tôi đã đưa ra những bài tập phát triển về thể lực, kĩ thuật của bộ môn Đá cầu. Đồng thời, đúc kết để đưa vào những kinh nghiệm của các giáo viên giảng dạy bộ môn TDTT có kinh nghiệm ở các trường khác. Những bài tập này chúng tôi lựa chọn hoàn toàn phù hợp với đặc điểm tâmsinh lý và thực trạng của các em học sinh trong nhà trường phổ thông. Bên cạnh đó, chúng tôi sử dụng những phương pháp giảng dạy, sửa sai về lỗi kĩ thuật cho phù hợp với bài học, và từng đối tượng học sinh. Từ đó, sẽ giúp các em hứng thú học tập, có niềm đam mê, tích cực tập luyện môn đá cầu nói riêng và bộ môn thể dục nói chung. 6. Khẳng định tính sáng tạo về khoa học và thực tiễn:.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Đề tài: “Một số biện pháp, phương pháp dạy học nhằm nâng cao chất lượng môn Đá Cầu trong trường phổ thông”, đã khắc phục phần nào những khó khăn khi giảng dạy bộ môn này. Giúp các em học sinh nhận thức sâu sắc hơn về tầm quan trọng, và ứng dụng thực tiễn của nó đối với các bộ môn thể dục thể thao khác. Từ đó, các em có thái độ tự giác tập luyện, cải thiện về tác phong nhanh nhẹn, có tính kỷ luật cao, có sức khoẻ tốt và góp một phần nhỏ vào quá trình hình thành nhân cách của các em học sinh. II. PHẦN NỘI DUNG: 1. Cơ sở khoa học, lí luận của đề tài: a. Những đặc điểm tâm lý ảnh hưởng đến môn Đá cầu ở học sinh phổ thông. Ở lứa tuổi học sinh phổ thông, quá trình tăng trưởng của cơ thể các em còn chưa kết thúc. Dù hoạt động thần kinh cao cấp ở các em đã đạt đến mức phát triển cao. Nhưng ở một số em, hưng phấn vẫn phần nào mạnh hơn ức chế, dễ có những phản ứng thiếu kìm hãm. Do đó, các em có sự rối loạn trong phối hợp vận động, gây khó khăn cho việc tiếp thu và củng cố các kỹ thuật động tác. Môn Đá cầu đòi hỏi người tập phải vận động với cường độ khá cao. Toàn bộ cơ thể phải tham gia hoạt động khi thực hiện kĩ thuật động tác. Bên cạnh đó, cần phải có sự chính xác để phối hợp khéo léo giữa các bộ phận, giữ thăng bằng và độ ổn định cho cơ thể. Khi tập luyện và thi đấu môn Đá cầu, người tập cần có nền tảng thể lực dồi dào, các kĩ thuật thực hiện với biên độ rất lớn nên có ảnh hưởng nhiều đến các cơ, khớp, dây chằng. Qua đó ta thấy, đá cầu có ảnh hưởng và tác dụng rất lớn đối với sự phát triển các tố chất thể lực của người tập. Môn đá cầu cũng giúp cho người tập phát triển thị giác rất tốt. Vì quả cầu nhỏ, tốc độ bay nhanh. Nên người tập phải tập trung quan sát, mới phán đoán chính xác được điểm rơi của quả cầu, để thực hiện kĩ thuật của cá nhân. Ngoài những tác dụng trên, tập luyện đá cầu thường xuyên giúp cho người tập có một thân hình phát triển cân đối, khỏe mạnh. Giúp người tập sảng khoái trong sinh hoạt cuộc sống, học tập và lao động. Trong môn này, cũng thể hiện tính đối kháng rất cao, nên đòi hỏi người tập phải có sự nỗ lực, khổ luyện và có ý chí mãnh liệt,.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> quyết tâm cao, thì mới có kết quả tốt. Vì thế, luyện tập đá cầu cũng là tự rèn luyện phẩm chất ý chí của người tập. Ở lứa tuổi này, các em thường ít chú ý đến việc khởi động đầy đủ, như thế rất dễ xảy ra chấn thương. Để tập luyện đá cầu có hiệu quả, ta cần phải cố gắng cao. Nhưng chú ý các em, không được tập liều lĩnh, tập bừa, tập quá sức. Tóm lại, với học sinh phổ thông, chúng ta cần yêu cầu học sinh thực hiện đúng, nhanh những bài tập. Và làm sao cho các em có thể tự lập, tự giác hoàn thành các nội dung bài tập. Ở lứa tuổi này, các em luôn muốn tự khẳng định cái tôi của mình. Vì thế, giáo viên cần cho các em tự tìm hiểu, khám phá, để phát huy hết khả năng của bản thân. Môn đá cầu là môn thể thao dân tộc nên chúng ta cần quảng bá rộng rãi trong nhân dân. Trong hệ thống các môn thể thao quốc gia, nó là một trong những nội dung để rèn luyện giáo dục thể chất cho học sinh ở các trường. Môn đá cầu không những được các nghành các cấp quan tâm. Mà đặc biệt là được Ủy ban TDTT đầu tư, và định hướng phát triển cả về bề rộng, lẫn chiều sâu. Vừa qua, tại đại hội TDTT châu Á lần thứ 23 mà Việt Nam làm chủ nhà, môn đá cầu đã chính thức trở thành môn thi đấu của đại hội. Tập luyện đá cầu có tác dụng rất lớn trong việc phát triển các tố chất thể lực, nâng cao khả năng tập trung sức, tự chủ và rèn luyện tính kiên trì, khắc phục khó khăn trong rèn luyện. Thực hiện tốt các kỹ thuật đá cầu, sẽ rèn luyện được sự khéo léo, tính chính xác, nâng cao khả năng phối hợp vận động. Giúp cho người tập nâng cao sức khỏe, cả về thể chất lẫn tinh thần, phục vụ đắc lực cho lao động sản xuất và chiến đấu. Đây là bộ môn phù hợp với vóc dáng và thể trạng của người Việt Nam. 2. Thực trạng vấn đề: a. Thuận lợi: Được sự quan tâm của các cấp lãnh đạo Đảng và Nhà nước đối với ngành giáo dục nói chung, công tác giáo dục thể chất trong trường THPT Phan Thị Ràng nói riêng. Công tác giáo dục luôn luôn được đặt lên vị trí hàng đầu trong công cuộc đổi mới. Nhà trường được đầu tư khá đầy đủ về cơ sở vật chất, trang thiết bị.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> dạy và học đúng theo quy cách, tuy nhiên dụng cụ luyện tập thể dục thể thao chất lượng còn nhiều hạn chế. Bên cạnh đó, nhà trường, địa phương quan tâm, hỗ trợ về đời sống vật chất, tinh thần cho giáo viên, học sinh trong quá trình công tác, giảng dạy và học tập. Mặt khác nhà trường cũng có sân bãi tương đối rộng và bằng phẳng đây cũng là một trong những yếu tố tạo điều kiện thuận lợi cho việc dạy - học môn TDTT nói chung và môn đá cầu nói riêng. Đội ngũ giáo viên trong nhà trường trẻ, khỏe, nhiệt tình trong công tác, có tinh thần trách nhiệm, đoàn kết và giúp đỡ nhau vượt qua mọi khó khăn thử thách, để cùng nhau tiến bộ hoàn thành tốt mọi công việc và nhiệm vụ được giao. Đặc biệt, là sự lãnh đạo sát sao kịp thời của Chi ủy, Ban giám hiệu nhà trường. Đã tạo điều kiện thuận lợi cho đội ngũ giáo viên trong trường luôn năm bắt được các thông tư, chỉ đạo chuyên môn nghiệp vụ của ngành. Hơn nữa, trong trường thường xuyên tổ chức được các buổi thao giảng, dự giờ, thăm lớp, góp ý nhằm củng cố nội dung và phương pháp giảng dạy cho từng giáo viên, nâng cao chất lượng dạy và học trong nhà trường. b. Khó khăn: Xã Thổ Sơn là địa phương có bề dày truyền thống cách mạng chống giặc ngoại xâm, nhưng hiện nay vẫn là một xã nghèo, có địa bàn tương đối rộng. Tình hình kinh tế của bà con còn nghèo nàn, lạc hậu và còn gặp khó khăn về mọi mặt. Là một xã có mật độ dân trí thấp, trên địa bàn có tỷ lệ người dân tộc Khơmer khá cao. Ở đây, người dân chủ yếu sống xa trung tâm xã, xa trường học. Hệ thống giao thông nông thôn phức tạp, đường đi nhiều đất sình, lầy lội dẫn đến việc đi lại của người dân và đặc biệt là các em học sinh đi học gặp rất nhiều khó khăn. Những nguyên nhân trên dẫn đến nhiều bậc cha mẹ, phụ huynh học sinh chưa quan tâm đúng mức đến việc học hành của con em. Vì vậy, các điều kiện còn hạn chế của địa phương đã ảnh hưởng không nhỏ đến việc dạy và học trong nhà trường. c. Những hạn chế, khó khăn khi tập luyện môn học Đá cầu..

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Từ những năm 80 của thế kỉ XX, môn đá cầu đã được khôi phục và phát triển thành môn thể thao dân tộc độc đáo. Môn thể thao này đã được các cấp các nghành từ trung ương đến địa phương quan tâm, tạo điều kiện phát triển. Và được đông đảo tầng lớp nhân dân tham gia, đặc biệt là thế hệ trẻ. Đến năm 1990, môn đá cầu được đưa vào nội dung thi đấu chính thức của đại hội TDTT toàn quốc. Trải qua quá trình phục hồi và phát triển, môn đá cầu đã trở thành môn học chính thức của các trường phổ thông, và là môn thi đấu chính thức trong các kì Hội Khỏe Phù Đổng toàn quốc. Từ thực trạng ở địa phương, con em người dân tộc Khơmer chiếm tỷ lệ cao, về tố chất nhanh, sự linh hoạt trong việc thực hiện kỹ thuật động tác các bộ môn thể dục, và nhất là bộ môn đá cầu của các em còn nhiều hạn chế. Đa số học sinh nhà xa trường, điều kiện đi lại của các em còn khó khăn, môn thể dục các em phải học chéo buổi. Nên việc tham gia học tập bộ môn thể dục cũng có nhiều hạn chế, nhất là trong việc duy trì sĩ số học sinh. Quan điểm nhận thức của cha mẹ học sinh, cũng như của các em đôi lúc còn coi nhẹ việc rèn luyện thể lực, sức khoẻ nói chung, và bộ môn thể dục nói riêng. Nên việc tuyên truyền cho các em về vấn đề này cần phải tích cực và sâu rộng hơn. Điều kiện về sân bãi dụng cụ đã có nhiều tiến bộ, nhưng đôi lúc vẫn chưa đáp ứng được với yêu cầu học tập của học sinh, dụng cụ chất lượng chưa đảm bảo, sân tập là sân bê tông nên rất dễ sảy ra chấn thương. Nhằm nâng cao các tố chất tố chất thể lực, và nâng cao chất lượng môn đá cầu cho các em học sinh trong nhà trường. Chúng tôi lựa chọn lựa chọn một số bài tập, ứng dụng vào thực tế cho các em tập luyện trên lớp và tự tập luyện ở nhà đạt hiệu quả khả quan. Từ đó, các em sẽ dễ dàng hơn khi thực hiện các bài tập, có niềm say mê, hứng thú hơn khi học môn Thể dục. Giúp các em phát triển toàn diện bản thân mình, bổ sung vào những mặt còn hạn chế. Hơn thế nữa, sẽ giúp các em tiến kịp trình độ của những vùng, miền khác trên toàn quốc. 3. Các biện pháp để giải quyết vấn đề của đề tài:.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Môn Đá cầu là một môn thể thao dễ tập, dễ chơi, dễ phổ cập đến mọi người. Ai cũng có thể tập được, mặc dù vậy đá cầu lại có rất nhiều các kĩ thuật khác nhau. Trong giới hạn đề tài này, người viết xin đề cập đến các biện pháp, phương pháp tập luyện có ảnh hưởng trực tiếp nhằm nâng cao chất lượng, thành tích môn học. Các kĩ thuật cũng như các biện pháp này, sẽ thúc đẩy cải tiến nhiều hơn ở trong sách giáo khoa và trong chương trình môn học. 3.1. Những kĩ thuật đá cầu thực hiện trong đề tài: a. Kĩ thuật tâng cầu: - Kĩ thuật tâng cầu bằng đùi. - Kĩ thuật tâng cầu bằng lòng bàn chân. - Kĩ thuật tâng cầu bằng mu giữa bàn chân. - Kĩ thuật tâng cầu bằng má ngoài bàn chân. b. Kĩ thuật chuyền cầu: - Kĩ thuật chuyền cầu bằng đùi. - Kĩ thuật chuyền cầu bằng mu chính diện. c. Kĩ thuật phát cầu thấp chân chính diên bằng mu bàn chân. 3.2. Phương pháp giảng dạy các kĩ thuật. 3.2.1. Kĩ thuật tâng cầu: a. Kĩ thuật tâng cầu bằng đùi: Phân tích kĩ thuật Đây là kĩ thuật cơ bản, nó được sử dụng nhiều trong phòng ngự khi thi đấu đá cầu. Tư thế chuẩn bị: đứng chân trước chân sau, thân người thẳng tay thuận cầm cầu, mắt nhìn phía trước. Thực hiện kĩ thuật, cần xác định chính xác điểm rơi xuống của quả cầu. Khi cầu còn cách mặt đất 60 – 70cm thì dồn trọng tâm vào chân trước, chân sau đưa từ sau ra trước gập lại ở khớp gối (sao cho đùi và người vuông góc với nhau. Sử dụng khoảng 1/3 khoảng cách từ đầu gối tới hông để tiếp xúc và điều khiển cầu). Thân người hơi thẳng khi tiếp xúc với cầu, khi chạm cầu đùi đánh nhẹ lên để.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> đường cầu bay thẳng song song với thân người. Cần dùng lực hợp lí cho cầu bay lên không quá cao, cũng không quá thấp. Kết thúc động tác, chân tâng cầu hạ nhanh về tư thế ban đầu để thực hiện tiếp kĩ thuật. Phương pháp giảng dạy: Giáo viên phân tích kĩ thuật động tác, cho học sinh xem tranh, ảnh, băng hình minh họa kĩ thuật động tác, hoặc giáo viên có thể làm mẫu trực tiếp. Sau đó, cho các em tập mô phỏng kĩ thuật tâng cầu bằng đùi tại chỗ (không có cầu), khi nào thuần thục và có cảm giác về cầu thì mới cho tập với cầu. Tập tuần tự từ chân thuận, đến chân không thuận, sau đó kết hợp 2 chân luân phiên nhau. Khi tập với cầu, người tập tự tung cầu rồi dùng đùi tâng lên; chú ý tư thế thân người thoải mái, 2 tay để tự nhiên, mắt quan sát điểm rơi để phối hợp với chân đá cho nhịp nhàng. Khi đưa chân lên phải gấp gối, đùi chân đá phải vuông góc với thân trên, đầu gối không được mở quá ra ngoài, hay vặn vào trong làm cho hướng cầu bay bị lệch. b. Kĩ thuật tâng cầu bằng lòng bàn chân: Phân tích kĩ thuật: Tư thế chuẩn bị: hai chân đứng rộng bằng vai, mũi bàn chân thuận đặt sau gót chân trước 1/2 bàn chân, gối hơi khuỵu, 2 tay để tự nhiên, trọng tâm cơ thể dồn đều vào 2 chân, mắt quan sát cầu. Thực hiện kĩ thuật: khi cầu bay tới cách người 50 – 60cm (ở vị trí dưới đầu gối và giữa 2 chân). Người tập hơi gập gối, chuyển trọng tâm cơ thể sang chân trước, xoay đùi ra phía ngoài, đưa phần má trong hướng lên trên để tiếp xúc và điều khiển cầu. Sau khi tiếp xúc, cầu sẽ bay cách mặt đất khoảng 1,5 – 2m. Khi má trong bàn chân tiếp xúc với cầu, thì đột ngột dừng lại, nhanh chóng trở về tư thế chuẩn bị để thực hiện các kĩ thuật tiếp theo. Phương pháp giảng dạy: Giáo viên phân tích kĩ thuật động tác, cho các em xem tranh, ảnh, băng hình, hoặc giáo viên làm mẫu trực tiếp cho các em quan sát. Cho học sinh đứng ở tư thế chuẩn bị và tập làm mô phỏng kĩ thuật đá má trong (không có cầu) bằng.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> chân thuận. Giáo viên sửa tư thế cho học sinh, sao cho thân không bị nghiêng ngả, chân đá nâng đùi để đầu gối hướng ra ngoài, phần má trong vuông góc với hướng cầu rơi xuống. Sau khi học sinh thực hiện tốt động tác mô phỏng, thì chuyển sang tập với cầu. Tập chân thuận trước, sau đó chuyển sang chân không thuận và cuối cùng là tập phối hợp cả 2 chân. Khi tập cần chú ý đến việc di chuyển chân trụ theo hướng cầu bay, thân trên giữ tương đối thẳng. c. Kĩ thuật tâng cầu bằng mu bàn chân. Phân tích kĩ thuật: Tư thế chuẩn bị: đứng chân trước, chân sau trọng tâm dồn vào chân trước thân người thẳng, 2 tay thả lỏng tự nhiên, mắt nhìn thẳng. Thực hiện kĩ thuật: khi xác định đường cầu rơi xuống cách người 50-60cm. Người tập dồn trọng tâm vào chân trước, chân sau đưa từ dưới lên trên, gấp lại ở khớp gối, đùi vuông góc với thân, cẳng chân đưa ra trước, mũi bàn chân duỗi thẳng (diện tích tiếp xúc với cầu là phần mu bàn chân). Khi cầu cách mặt sân khoảng 30-40cm, đây là thời điểm thích hợp để tiếp xúc mu bàn chân với cầu. Sau khi tiếp xúc sẽ bay dựng đứng lên cách mặt sân khoảng 50-60cm. Kết thúc động tác, chân đá thu nhanh về tư thế chuẩn bị để thực hiện kĩ thuật tiếp theo. Phương pháp giảng dạy: Giáo viên phân tích kĩ thuật động tác, cho các em xem tranh, ảnh, băng hình, hoặc tự giáo viên làm mẫu cho các em quan sát. Cho lớp tập hợp thành 2 hàng đối diện nhau, thực hiện mô phỏng kĩ thuật động tác tâng cầu bằng mu bàn chân. Sau đó, chuyển sang tập với cầu khi các em đã thực hiện tốt động tác mô phỏng. Giáo viên sửa sai cho những em thực hiện chưa tốt kĩ thuật động tác. Chú ý, tư thế thân người thẳng, chân đá đưa lên đùi phải gập gối vuông góc với thân, cẳng chân hơi hất ra trước mũi chân hướng thẳng, giữ cho hướng cầu bay thẳng lên chứ không bay lệch sang 2 bên. Mắt cần quan sát đường cầu lên, xuống để phối hợp với chân đá cho nhịp nhàng. d. Kĩ thuật tâng cầu bằng má ngoài bàn chân: Phân tích kĩ thuật:.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Tư thế chuẩn bị: 2 chân người tập đứng rộng bằng vai, mũi bàn chân thuận đặt sau gót chân kia khoảng 1/2 bàn chân, 2 gối hơi khuỵu, 2 tay để tự nhiên, trọng tâm cơ thể dồn vào 2 chân, mắt quan sát cầu. Khi quả cầu bay tới (ở vị trí sát bên ngoài chân đá), người tập nhanh chóng chuyển trọng tâm cơ thể sang chân kia. Thân người hơi gập và ngả theo, chân sau nâng đùi co cẳng chân. Sau đó, xoay đùi vào trong hất cẳng chân lên sang ngang -lên trên để cho má ngoài của bàn chân tiếp xúc với cầu. Sau khi thực hiện xong động tác, chân đá cầu nhanh chóng chuyển về tư thế chuẩn bị để thực hiện kĩ thuật tiếp theo. Phương pháp giảng dạy: Giáo viên giảng giải, phân tích kĩ thuật động tác, cho học sinh xem tranh, ảnh, băng hình minh họa, giáo viên làm mẫu cho các em quan sát. Cho học sinh tập hợp thành hàng thực hiện mô phỏng kĩ thuật đá má ngoài. Giáo viên cần chú ý, sự phối hợp động tác nhịp nhàng khi chuyển trọng tâm cơ thể sang chân trụ và động tác của chân đá để giữ thăng bằng cơ thể. Khi tập mô phỏng kĩ thuật đá má ngoài thuần thục, thì mới chuyển sang tập với cầu. Tập từng chân một, chân thuận làm tốt thì chuyển sang chân không thuận. 3.2.2. Kĩ thuật chuyền cầu: a. Kĩ thuật chuyền cầu bằng đùi: Phân tích kĩ thuật: Tư thế chuẩn bị 2: chân người tập đứng rộng bằng vai, mũi bàn chân thuận đặt sau gót chân trước 1/2 bàn chân, 2 gối hơi khuỵu, 2 tay để tự nhiên, trọng tâm cơ thể dồn vào 2 chân, mắt quan sát cầu, lưng hơi gập. Thực hiện động tác: Khi cầu bay tới cách người khoảng 60-70cm thì chuyển trọng tâm cơ thể vào mũi bàn chân trước, kết hợp với việc bật nhảy lên để chuyền cầu, chân đá gập ở khớp gối đưa từ dưới, ra trước, lên trên để tiếp xúc với cầu. Sau khi kết thúc động tác chuyền cầu, người tập cần nhanh chóng trở về tư thế chuẩn bị để thực hiện các kĩ thuật tiếp theo. Phương pháp giảng dạy:.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Giáo viên phân tích, làm mẫu kĩ thuật động tác hoặc cho lớp xem tranh, ảnh về kĩ thuật động tác. Chia lớp thành 2 hàng cách nhau khoảng 2,5m đối diện nhau từng cặp. Một em tung cầu, em kia thực hiện kĩ thuật, mỗi em có thể thực hiện 15 – 20 lần sau đó đổi lại. Giáo viên sửa sai kĩ thuật cho học sinh; cần lưu ý em tung cầu cho bạn phải vừa tầm, nếu không thì rất khó thực hiện kĩ thuật. b. Kĩ thuật chuyền cầu bằng mu chính diện Phân tích kĩ thuật: Tư thế chuẩn bị: người tập đứng chân trước, chân sau trọng tâm cơ thể dồn vào chân trước, lưng hơi khom, 2 tay thả lỏng tự nhiên giữ thăng bằng. Thực hiện kĩ thậut: Khi cầu bay đến, người tập bước chân trước lên 1 bước và chuyển trọng tâm của cơ thể vào chân này. Đá chân sau về trước, duỗi cẳng chân và bàn chân để mu bàn chân tiếp xúc với cầu khi cầu ở tầm cao cách sân khoảng 40- 50cm đẩy cầu bay vòng cung về phía đồng đội. Kết thúc động tác: sau khi chân đá tiếp xúc với cầu xong, người tâp nhanh chóng chuyển về tư thế chuẩn bị để thực hiện kĩ thuật tiếp theo. Phương pháp giảng dạy: Giáo viên phân tích kĩ thuật, làm mẫu cho các em quan sát, có thể cho học sinh xem tranh, ảnh, băng hình về kĩ thuật động tác. Tập hợp lớp thành 2 hàng đứng đối diện, cách nhau khoảng 2,5 – 3m cho 1 hàng tung cầu, hàng còn lại thực hiện kĩ thuật chuyền cầu bằng mu chính diện bàn chân. Giáo viên nhận xét những sai xót của các em để các em rút kinh nghiêm. Cho các em thực hiện động tác chuyền cầu qua lại giữa 2 em để hình thành dần kĩ năng động tác. 3.3.3. Kĩ thuật phát cầu thấp chân chính diện bằng mu bàn chân: Phân tích kĩ thuật: Tư thế chuẩn bị: người tập đứng chân trước chân sau (chân phát cầu ở phía sau), 2 chân cách nhau khoảng 40cm, trọng tâm cơ thể dồn vào chân trước thân người hơi khom. Tay cùng bên với chân sau cầm cầu, tay còn lại để thả lỏng tự nhiên, mắt quan sát. Thực hiện kĩ thuật: tay cầm cầu tung nhẹ cầu lên cao, cách mặt sân khoảng 1m (ngang tầm mắt), hơi chếch về phía trước (cách thân người khoảng 70cm). Sao.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> cho điểm rơi của cầu cách mũi bàn chân trước khoảng 50cm. Khi cầu rơi xuống, chân phía sau lăng về trước, duỗi cẳng chân và bàn chân để mu bàn chân tiếp xúc với cầu khi cầu cách mặt sân khoảng 20 – 30cm. Chạm cầu, chân đá dừng lại đột ngột, mu bàn chân vẩy nhẹ ra trước. Kết thúc động tác: chân đá cấu tiếp đất, người tập nhanh chóng trở về tư thế chuẩn bị để thực hiện những kĩ thuật tiếp theo. Phương pháp giảng dạy: Giáo viên phân tích kĩ thuật động tác, làm mẫu cho học sinh quan sát thực hiện theo các bước: * Cho các em tập tung cầu ngang tầm mắt, cầu rơi xuống nằm trong khu vực được tạo bởi 2 trục bàn chân, cách mũi bàn chân sau 50 – 60cm (vẽ vòng tròn để làm mốc chuẩn). Tập lặp đi, lặp lại nhiều lần cho các em có cảm giác về biên độ của quả cầu khi rơi. * Tập lăng chân đá, cho các em đứng tại chỗ làm động tác lăng chân đá cầu cách mình khoảng 50cm. Giữ nguyên chân trụ và không để mất thăng bằng. * Tập tiếp xúc với cầu, giáo viên treo cầu cách mặt sân khoảng 20 – 30cm cho người tập đứng ở tư thế chuẩn bị và thực hiện động tác đá. Khi tập thành thạo thì cho người tập tự tung cầu và thực hiện động tác phát cầu. Phối hợp giữa tay tung cầu và chân đá sao cho nhịp nhàng, đúng lúc. Mỗi lần có thể cho các em thực hiện liên tục 15-20 quả. 3.3. Những sai lầm thường mắc và cách sửa chữa: Trong quá trình giảng dạy kỹ thuật đá cầu, chúng tôi thường thấy học sinh hay mắc những lỗi ở các giai đoạn kỹ thuật. Dưới đây là những lỗi sai học sinh thường mắc và biện pháp sửa chữa:. 1. Tâng cầu bằng đùi * Nâng đùi quá cao. Cách sửa chữa * Đứng tập đưa đùi lên vuông góc với. * Điểm tiếp xúc quá xa hay quá gần. chân nhiều lần. * Đứng tập đỡ cầu nhiều lần tập từng. người. phần một. * Thân trên không thẳng làm ành hưởng * Tập đứng ở tư thế thẳng và thực hiện đến sự thăng bằng của cơ thể khi thực. động tác không cầu ..

<span class='text_page_counter'>(14)</span> hiện động tác. 2. Kĩ thuật tâng cầu bằng lòng bàn chân. * Tư thế chuẩn bị không đúng.. Cách sửa chữa * Cho đứng đúng ở tư thế chuẩn bị và. tập không có cầu nhiều lần. * Chân đá không mở hông và xoay đùi * Tập đá bổ trợ không có cầu để hình ra phía trước ngoài để hất cẳng chân.. dung ra kĩ thuật động tác.. * Lòng bàn chân không bẻ được vuông góc với thân hay bị lỏng cổ chân.. * Khi đá hất lòng bàn chân lên thì phải. khóa cổ chân. 3. Kĩ thuật tâng cầu bằng mu bàn Cách sửa chữa chân. * Thân người hay bị mất thăng bằng.. * Chia nhóm mỗi nhóm 2 em và tập giả định tình mất huống thăng bằng.. * Chân đá đưa lên không vuông góc * Đứng ở tư thế chuẩn bị tập mô phỏng mũi bàn chân bị móc lên.. động tác không có cầu nhiều lần.. * Mắt quan sát chưa chuẩn.. * Tập trung chú ý khi tang cầu mắt phải. nhìn theo cầu. 4. Kĩ thuật tâng cầu bằng má ngoài Cách sửa chữa bàn chân.. * Đứng ở tư thế chuẩn bị tập mô phỏng. * Tư thế chuẩn bị chưa đúng.. kĩ thuật động tác không có cầu nhiều. lần. * Chân đá không xoay được đùi vào * Cho các em đá lăng chân má ngoài nhiều lần cho quen. trong để hất cẳng chân lên. * Má ngoài bàn chân không bẻ được * Cho các em tại chỗ tập xoay vặn và hất cổ chân để cho má ngoài bàn chân vuông góc với hướng cầu rơi xuống . dần quen với động tác. 5. Chuyền cầu bằng đùi. Cách sửa chữa * Điểm tiếp xúc cầu không đúng.. * Đứng tự tung cầu đưa đùi lên vuông góc với thân trên để cầu tiếp xúc với. * Thân người bị nghiêng sang chân trụ.. đùi. Cho các em đứng tại chỗ tập đưa đùi lên (không có cầu) để giữ thăng bằng..

<span class='text_page_counter'>(15)</span> 6. Kĩ thuật chuyền cầu bằng mu. Cách sửa chữa. chính diện.. * Cho người tập tự đứng tại chỗ mô. * Không xoay được thân về phía cầu.. phỏng động tác giáo viên quan sát sửa sai.. * Tiếp xúc cầu không chuẩn lúc cao lúc * Đứng tại chỗ tự tung cầu thực hiện kĩ thấp.. thuật ( không để cầu bay đi xa).. * Đường cầu đi không chuẩn. * Thực hiện kĩ thuật trên giáo viên vẽ ô hoặc lấy vật làm chuẩn cho thực hiện nhiều lần vào điểm quy định, tạo cảm. giác về lực tác dụng vào cầu. 7. Kĩ thuật phát cầu thấp chân chính Cách sửa chữa diện bằng mu bàn chân. * Tư thế chuẩn bị chưa đúng .. * Cho học sinh tập đứng và sửa tư thế cho các em.. * Tung cầu chưa chuẩn.. * Cho các em tập đứng tại chỗ và tung cầu lên ngang mặt và rơi về bên chân đá.. * Chân phát cầu đà móc lên cao.. * Tập cho học sinh đứng tại chỗ đưa chân từ sau - ra trước - lên trên nhiều lần (không có cầu).. 4. Hiệu quả, giải pháp của đề tài: Từ kết quả nghiên cứu đề tài: “Một số biện pháp, phương pháp dạy học nhằm nâng cao chất lượng môn Đá Cầu trong trường phổ thông” chúng tôi thấy rằng có những vấn đề cần giải quyết như sau: Chất lượng giờ học TDTT trong trường THPT Phan Thị Ràng còn có nhiều hạn chế cần khắc phục. Chất lượng sân bãi dụng cụ, quả cầu còn chưa tốt, nội dung phương pháp giảng dạy chưa đa dạng phong phú, chưa lôi cuốn học sinh hứng khởi để học tập bộ môn. Bên cạnh đó, còn có nhiều học sinh và cả phụ huynh của các em chưa hiểu biết đúng đắn về môn TDTT..

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Thể lực của học sinh còn hạn chế so với tiêu chuẩn rèn luyện thân thể, nhất là về tố chất thể lực khéo léo, mềm dẻo. Nên ảnh hưởng đến chất lượng của bộ môn đá cầu. Qua quá trình nghiên cứu, chúng tôi đã lựa chọn được một số bài tập có tác dụng tốt, khắc phục những nhược điểm nêu trên. Để học sinh ở trường chúng tôi phát triển thể lực, kỹ thuật động tác, tiến kịp với các vùng lân cận. Qua thực tiễn giảng dạy, áp dụng các phương pháp để rèn luyện các tố chất kỹ thuật, thể lực của môn đá cầu tôi thấy rằng, về chất lượng, kết quả học tập của các em có tiến bộ hơn rõ rệt. Các em có niềm say mê, tự giác tập luyện với bộ môn thể dục nói chung và môn đá cầu nói riêng. Qua đó, các em thấy được tầm quan trọng của bộ môn và phấn đấu hơn nữa để nâng cao trình độ thành tích của mình. Thông qua kiểm tra chất lượng học sinh trong 3 năm học qua tôi thấy kết quả học tập của bộ môn đá cầu ở các lớp do tôi phụ trách giảng dạy đạt được như sau: Năm học 2009 – 2010 2010 – 2011 2011 – 2012. Giỏi 10.0% 15.0% 20.4%. Khá 35.0% 40.0% 51.30%. Trung bình 55,0% 45.0% 28.3%. Yếu - kém 0.0% 0.0% 0.0%. III. PHẦN KẾT LUẬN: 1. Những bài học kinh nghiệm rút ra từ quá trình áp dụng đề tài, giải pháp của bản thân: Khi giảng dạy đá cầu ở trường phổ thông, do số lượng học sinh trong lớp khá đông, nên giáo viên cần chia lớp thành nhiều tổ nhóm để tập luyện, tận dụng hết điều kiện sân bãi. Tổ chức cho học sinh tập đồng loạt để tăng mật độ động, và không nên hạn chế vị trí. Khi giao bài về nhà rồi thì giáo viên cần có các biện pháp để kiểm tra. Từ đó, giáo viên sẽ đánh giá được khả năng tự tập luyện của các em đạt được ở mức độ nào. 2. Ý nghĩa của đề tài với việc giảng dạy, giáo dục:.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> Sáng kiến kinh nghiệm: “Một số biện pháp, phương pháp dạy học nhằm nâng cao chất lượng môn Đá Cầu trong trường phổ thông”, đã khắc phục phần nào những khó khăn khi giảng dạy bộ môn này. Giúp các em nhận thức sâu sắc hơn về tầm quan trọng, và ứng dụng thực tiễn của nó đối với các bộ môn thể dục thể thao khác. Từ đó, các em có thái độ tự giác tập luyện, cải thiện về tác phong nhanh nhẹn, có tính kỷ luật cao, có sức khoẻ tốt. Góp phần trong quá trình phát triển toàn điện, hình thành nhân cách của các em học sinh. 3. Khả năng ứng dụng, triển khai kết quả, giải pháp và hướng phát triển của đề tài: Phát triển toàn diện về thể chất cho các em học sinh là rất quan trọng cho việc học tập, cũng như trong thực tế của cuộc sống hàng ngày, nhất là trong cuộc sống hiện đại ngày nay. Đề tài này chúng tôi lựa chọn những bài tập, những phương pháp tích cực nhằm nâng cao chất lượng môn đá cầu trong trường phổ thông. Những bài tập, những biện pháp này có thể áp dụng cho các đối tượng học sinh khi học tập nội dung đá cầu. Nó hoàn toàn phù hợp với các đặc điểm, thể trạng của các em học sinh trong trường phổ thông. Bên cạnh đó, chúng tôi luôn sẽ luôn tìm tòi thêm những bài tập, phương pháp giảng dạy mới có hiệu quả, tích cực với từng đối tượng học sinh của từng lớp để bổ sung vào đề tài. Chúng tôi học hỏi thêm kinh nghiệm, trau dồi thêm về chuyên môn nghiệp vụ và tìm hiểu những môn khoa học khác có liên quan đến môn học để liên hệ với tiết dạy của mình. Từ đó, mới cuốn hút học sinh hứng thú học tập, tích cực tập luyện môn đá cầu nói riêng và bộ môn thể dục nói chung. 4. Kiến nghị, đề xuất để triển khai, ứng dụng đề tài: Trên đây là một vài kinh nghiệm nhằm nâng cao chất lượng môn đá cầu nói riêng, và góp phần rèn luyện các tố chất thể lực, cho các em học sinh trong trường phổ thông. . Tôi rất mong nhận được sự đóng góp ý kiến của các cấp quản lý và bạn bè đồng nghiệp; để đề tài này của tôi được hoàn thiện hơn. Hòn Đất, ngày 28 tháng 4 năm 2012 Người viết.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> Vũ Đức Kiểu. MỤC LỤC Trang I. PHẦN MỞ ĐẦU:. 1. 1. Bối cảnh của đề tài:. 1. 2. Lý do chọn đề tài:. 1. 3. Phạm vi đối tượng của đề tài:. 2. 4. Mục đích của đề tài:. 3. 5. Sơ lược những điểm mới trong kết quả nghiên cứu:. 3. 6. Khẳng định tính sáng tạo về khoa học và thực tiễn. 3. II. PHẦN NỘI DUNG:. 4. 1. Cơ sở khoa học, lí luận của đề tài:. 4. 2. Thực trạng vấn đề:. 5. 3. Các biện pháp để giải quyết vấn đề của đề tài:. 8. 4. Hiệu quả và giải pháp của đề tài:. 16. III. PHẦN KẾT LUẬN:. 17.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> 1. Những bài học kinh nghiệm rút ra từ quá trình áp dụng đề tài, Giải pháp của bản thân:. 18. 2. Ý nghĩa của đề tài với việc giảng dạy, giáo dục:. 19. 3. Khả năng ứng dụng, triển khai kết quả, giải pháp và hướng phát triển của đề tài:. 19. 4. Kiến nghị, đề xuất triển khai, ứng dụng đề tài:. 20. Đánh giá của Hội đồng Thi đua Khen thưởng trường ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… XẾP LOẠI: ………………………………………………………… Thổ Sơn, ngày…….. tháng …….. năm 2012. Đánh giá của Hội đồng Thi đua Khen thưởng sở.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… XẾP LOẠI: ………………………………………………………… ……………….. , ngày…….. tháng …….. năm 2012.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>